- Tytuł:
-
Zdania psychologiczne na tle reizmu u Tadeusza Kotarbińskiego
Psychological Sentences and Reism in Tadeusz Kotarbiński - Autorzy:
- Maciaszek, Janusz
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/2097318.pdf
- Data publikacji:
- 2022-06-30
- Wydawca:
- Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
- Tematy:
-
analiza parataktyczna
intencjonalność
intensjonalność
monizm
parafraza
redukcjonizm
reizm
zdanie psychologiczne
intensionality
intentionality
monism
paraphrase
paratactic analysis
psychological sentence
reductionism
reism - Opis:
-
Analiza zdań psychologicznych stanowi jeden z najważniejszych elementów programu semantycznego zainicjowanego przez Tadeusza Kotarbińskiego, zwanego reizmem w wersji semantycznej. Celem tego programu było wyeliminowanie z języka wyrażeń oraz struktur gramatycznych, które reifikowały relacje, własności, zdarzenia oraz zawartości aktów psychicznych. Aby wyeliminować zawartości aktów psychicznych Kotarbiński zaproponował oryginalną analizę wypowiedzeń zdań psychologicznych parafrazowanych w postaci par wypowiedzeń, eliminując tym samym konieczność wprowadzania wszelkich bytów mentalnych lub intencjonalnych. W artykule przedstawiam krótko rozwiązania problemu zdań psychologicznych autorstwa Fregego i Russella, następnie wskazuję na filozoficzne inspiracje reizmu Kotarbińskiego. Analiza zdań psychologicznych przedstawiona przez Kotarbińskiego nie tylko rozwiązuje problem braku zastępowalności ekstensjonalnej, ale doprecyzowuje również jego poglądy reistyczne. Na koniec dokonuję krótkiego porównania analizy Kotarbińskiego z analogicznym rozwiązaniem autorstwa Donalda Davidsona, znanym jako analiza parataktyczna, które było rezultatem innych założeń filozoficznych, w szczególności zaś odmiennej od Kotarbińskiego wersji monizmu oraz innego podejścia do problemu prawdy.
Kotarbinski’s analysis of psychological sentences constitutes one of the main elements of his scientific programme known as reism in a semantic version. The program aimed to eliminate all expressions and grammatical forms that reify relations, properties, events and contents of mental acts from natural language. In order to eliminate the contents of mental acts and alleged intentional objects from semantics and ontology, Kotarbiński invented an original paraphrase of utterances of psychological sentences reducing them to pairs of logically independent utterances. In this paper, I briefly present Frege’s and Russell’s solutions of the problem of intentional contexts comprising psychological sentences; I also indicate the philosophical inspirations of Kotarbiński’s reism. The analysis of psychological sentences proposed by Kotarbiński not only solves the semantic problem of the lack of extensional substitutivity in psychological sentences, but also sheds additional light on his reistic ontology. In the end, I briefly compare Kotarbiński’s solution of psychological sentences with Donald Davidson’s apparently similar paratactic analysis and indicate that the differences between the two are the consequence of different versions of monism and different approaches to the problem of truth. - Źródło:
-
Roczniki Filozoficzne; 2022, 70, 2; 181-205
0035-7685 - Pojawia się w:
- Roczniki Filozoficzne
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł