Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "postkolonializm" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 133
Tytuł:
Rewriting Personal Stories in Brick Lane by Monica Ali and Half a Life by V. S. Naipaul
(Prze)pisywanie życia na nowo – Brick Lane M. Ali oraz Pół życia V. S. Naipaula
Autorzy:
Bysiecka, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2119982.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
postkolonializm
fragmentaryczne tożsamości
hybrydy
przemieszczenie kulturowe
V. S. Naipaul
M. Ali
post-colonialism
fragmented identities
hybrids
cultural transplantation
Opis:
Celem artykułu jest ukazanie procesu kształtowania się tożsamości bohaterów Brick Lane i Pół życia w wyniku przemieszczenia kulturowego i interakcji z nowym otoczeniem. Prezentowany artykuł to także próba analizy sposobów kształtowania własnego losu, będącego wynikiem zmieniającego się postrzegania własnej osoby i ucieczki od tożsamości narzuconej. Elementem kluczowym w analizie literackiej powieści jest zastosowanie teorii postkolonialnych, ukazujących jednostkę jako złożoną, dynamiczną i interakcyjną strukturę. Sposób, w jaki bohaterowie tworzą swoje życie na nowym miejscu, odzwierciedla ich relacje z otoczeniem. Bohaterowie przepisują swoje losy dosłownie i w przenośni: albo dostosowując je do wymogów własnej kultury i tradycji, albo ukazując się innym takimi, jakimi chcą ich widzieć. Żyjąc na granicy dwóch światów – Zachodniego i Wschodniego bohaterowie muszą odnaleźć własne miejsce, które pozwoli im na zachowanie autonomii, przejęcie kontroli nad swoim losem i stworzenie własnej wyjątkowej tożsamości.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2007, 54-55, 5; 161-172
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szum na łączach. Kanadyjskie re-wizje: postkolonializm, TransKanada i Pierwsze Narody
It’s a Bad Line. Canadian Re-visions: Postcolonialism, TransCanada and First Nations
Autorzy:
Rzepa, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/467379.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Opis:
Agnieszka Rzepa   It’s a Bad Line. Canadian Re-visions: Postcolonialism, TransCanada and First Nations   In the 1990s discussions on Canadian literature and culture were dominated by postcolonial discourses that coexisted with reflections on the Canadian model of multiculturalism. At the beginning of the 21st century the discussion on Canadian postcolonialism, and in particular on the position of Canadian literature in relation to postcolonial discourses, veered towards transcultural aspects of Canadian culture and literature. Such re-visions of the concept of postcolonial Canada as a “Second World” country have resulted in the emergence of an inspiring new concept of TransCanada, which – in the intention of its makers – should go beyond the postcolonial discourse, but which in fact remains entangled in it. The vision of TransCanada, just like the vision of postcolonial Canada, is complicated and problematized by the presence of the First Nations, their literatures and cultures. First Nations writers take active part in the developing discussion, inevitably focusing on the colonial dependence of the First Nations within Canada. Even though all the participants in the discussion have stressed the need to work out points of intersection and connection among different discourses on Canada, and in particular to take into account First Nations points of view, the net impression is often that of a “bad line call.” One of the most interesting aspects of this fluuctuating context is the potential positioning of First Nations literatures vis-a-vis Trans.Can.Lit.
Źródło:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2008, 17
1508-6305
2544-3186
Pojawia się w:
ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Afryka w oczach Polaków
Autorzy:
Stolarek, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624322.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Halina Witek
postkolonializm
Henryk Sienkiewicz
Marian Brandys
Marcin Kydryński
Opis:
Recenzja książki Haliny Witek "Wizerunek obcego. Kultury afrykańskie w relacjach Henryka Sienkiewicza, Mariana Brandysa i Marcina Kydryńskiego"
Źródło:
Colloquia Litteraria; 2009, 6, 1; 129-133
1896-3455
Pojawia się w:
Colloquia Litteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy teoria postkolonialna jest kobieca? Narodziny, rozwój i zmierzch postkolonializmu
Is postcolonial theory female? Beginnings, rise and decline of Postcolonialism
Autorzy:
Nowicka, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/413585.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
postkolonializm
feminizm
etniczność
płeć kulturowa
świat postsowiecki
postcolonialism
feminism
ethnicity
gender
postsoviet world
Opis:
Teoria postkolonialna, inaczej postkolonializm, jest poststrukturalnym nurtem krytycznym prężnie rozwijanym od lat 80. XX w. W ostatniej dekadzie można jednak zauważyć narastające wątpliwości wokół repertuaru zastosowań tej perspektywy, koncentrującej się na relacji kolonizator – skolonizowany. Niniejszy artykuł rekonstruuje etapy rozwoju teorii postkolonialnej oraz takich wymiarów tego nurtu, które można ogólnie określić mianem kobiecych (genderowych). Szczególny nacisk jest położony na konfrontację postkolonialnego postulatu odzyskiwania narodowo-kulturowej podmiotowości i perspektywy feministycznej. Instytucjonalizacja teorii postkolonialnej i pojawienie się grupy znaczących badaczek, pochodzących głównie z byłych kolonii, przyczyniło się do powstania socjologiczno-etnograficznej odmiany postkolonializmu o charakterze interwencyjnym. Przedmiotem analiz postkolonialnych stają się praktyki, w których wyraża się kobiecość konstruowana w społeczeństwach doświadczających politycznej i kulturowej dominacji. Na przełomie XX i XXI wieku pojawiły się oparte o instrumentarium pojęciowe postkolonializmu analizy świata postsowieckiego. We wschodnioeuropejskim wariancie teorii postkolonialnej kluczową pozycję zajmuje wizja zniewolonego narodu jako kobiety, m.in. w analizach M. Janion, E. Thompson (Polska) i N. Shevchuk-Murray, T. Hundorovej (Ukraina). Mimo nadziei wiązanych z adaptacją postkolonializmu do badań Europy Wschodniej to podejście, podobnie jak klasyczna teoria postkolonialna, spotyka się z silną krytyką. Czy feminizacja tego nurtu rozsadza go od środka?
Postcolonial theory, or postcolonialism, is a poststructural critical approach dynamically developing since 1980. In the recent decade one can observe increasing doubts about this focused on colonizer – colonized relation perspective. This article reconstructs the stages of the rise of postcolonial theory and such dimensions of this approach which concern gender matters. The stress is put specially on the confrontation between postcolonial claim of regaining national-cultural subjectivity and feminist perspective. The institutionalization of postcolonial theory and apparition of a group of significant female researchers, majority of whom comes from ex-colonies, contributed to emergence of a sociological-ethnographical variant of postcolonialism: an interventionist one. The practices in which the constructed in politically and culturally dominated societies womanhood express itself are becoming an object of postcolonial analysis. At the turn of the XX and XXI centuries the analysis of postsoviet world based on the postcolonial categories emerged. In the Eastern European variant of postcolonial theory the key position is taken by the vision of a enslaved nation as a woman, inter alia in the analysis by M. Janion, E. Thompson (Poland) and N. Shevchuk-Murray, T. Hundorova (Ukraine). Despite the hopes interlinked to the adaptation of postcolonialism to studies of Eastern Europe, this approach, similarly to classic postcolonial theory, is strongly criticized. Is the feminization of this perspective about to disrupt it from inside?
Źródło:
Przegląd Socjologiczny; 2010, 59, 3; 109-130
0033-2356
Pojawia się w:
Przegląd Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Inny hellenizm. Obrazy Bizancjum w literaturze młodopolskiej
A different Hellenism. The portrayal of Byzantium in the literature of Young Poland
Autorzy:
Szmid, Kamil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/460303.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Fundacja Pro Scientia Publica
Tematy:
Bizancjum
literatura
Młoda Polska, Miciński
Żeromski
postkolonializm
Janion
Byzantium
literature
Young Poland
Miciński
post-colonialism
Opis:
Referat pt. Inny hellenizm. Obrazy Bizancjum w literaturze młodopolskiej przybliża początkowo dzieje recepcji Cesarstwa Greckiego w piśmiennictwie polskim. Autor stwierdza, iż temat ten był bardzo często pomijany bądź też tylko w niewielkim stopniu wzmiankowany. Tekst, przy wykorzystaniu Niesamowitej słowiańszczyzny Marii Janion, udowadnia, dlaczego zainteresowanie Bizancjum było tak niewielkie. Posługując się kategoriami Wschodu, Zachodu i orientalizacji, zanalizowane zostają dwa dzieła: W mrokach Złotego Pałacu czyli Bazilissa Teofanu Tadeusza Micińskiego oraz Popioły Stefana Żeromskiego.
The paper A different Hellenism. The portrayal of Byzantium in the literature of Young Poland examines firstly the reception of the Greek Empire in the Polish literature. The author states that this topic has been very often omitted or only briefly mentioned. The essay, referring to Niesamowita słowiańszczyzna by Maria Janion, proves why the interest in Byzantium has been so slight. Using the categories of East, West and orientalisation, two works are analyzed: W mrokach Złotego Pałacu czyli Bazilissa Teofanu by Tadeusz Miciński and Popioły by Stefan Żeromski.
Źródło:
Ogrody Nauk i Sztuk; 2011, 1
2084-1426
Pojawia się w:
Ogrody Nauk i Sztuk
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podporządkowanie, niedorozwój, wyobcowanie : postkolonializm a stosunki międzynarodowe
Autorzy:
Gawrycki, Marcin Florian (1975- ).
Szeptycki, Andrzej Roman (1977- ).
Współwytwórcy:
Bógdał-Brzezińska, Agnieszka (1972- ). Posłowie
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Warszawa : Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Postkolonializm
Polityka międzynarodowa
Opis:
Bibliogr. s. [247]-271. Indeks.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Melancholia dyskursu kresoznawczego
The Melancholy of The Borderland Discourse
Autorzy:
Skórczewski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1179225.pdf
Data publikacji:
2012-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
melancholia
Sigmund Freud
psychoanalysis
“Borderlands”
Polish “Borderland” discourse
postcolonialism
Zygmund Freud
psychoanaliza
„Kresy”
dyskurs kresoznawczy
postkolonializm
Opis:
Poszukując odpowiedzi na pytanie o przyczyny trudności, jakie sprawia Polakom rozpoznanie i krytyczne opisanie swej obecnej postkolonialnej tożsamości, autor odwołuje się do pojęcia melancholii, dostrzegając w niej kategorię interpretacyjną pozwalającą objaśnić postkolonialną kondycję Polski w kontekście „kresowym” i wynikające stąd współczesne problemy Polaków z autodefinicją. Freudowska koncepcja melancholii stanowi proponowane narzędzie analizy praktyk panujących na terenie tzw. dyskursu kresoznawczego. Dyskurs ten podtrzymuje wśród jego użytkowników poczucie Freudowskiej melancholii i subtelnie skłania do trwania w tym stanie. Podczas gdy tradycyjne podejścia badawcze, w znacznej części przemycające postawę tęsknoty za świetną przeszłością polsko-litewskiej Rzeczypospolitej, utrudniają Polakom pogodzenie się ze swą postkolonialną kondycją jako dawnych kolonizatorów i skolonizowanych, przyszłe studia postkolonialne nad dyskursem kresoznawczym nie powinny poprzestać na krytyce status quo, a raczej uczynić postkolonialną melancholię obiektem swoich badań, lokując ją jednak bezwzględnie w szerszym kontekście rosyjskiego i sowieckiego kolonializmu.
In seeking to answer the question why Poles are having difficulties in recognizing and critically describing their present postcolonial identity, the author refers to the notion of melancholia as an important interpretative category for illuminating the postcolonial condition of Poland in relation to its former Eastern territories, known as “Borderlands,” and accounting for the nation’s present problematic self-definition. The paper adopts the Freudian concept of melancholia to the study of discursive practices of the so-called Polish “Borderland” discourse. This discourse reinforces the view that Poles are in a condition of Freudian melancholia and subtly encourages the Poles to remain in such a condition. While traditional critical approaches to a great extent implicitly smuggle the attitude of yearning for the splendid past of the Polish-Lithuanian Republic and thus prevent Poles from coming to terms with their postcolonial condition as both “colonisers” and colonised, the prospective postcolonial studies in the “Borderland” discourse should not stop at the critique of this status quo. Instead, it should make the Polish postcolonial melancholia an object of scrutiny by placing this melancholia within the broader context of Russian and Soviet colonialism. 
Źródło:
Porównania; 2012, 11; 125-138
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przestrzenie kontestacji w twórczości Bohumila Hrabala, Mirona Białoszewskiego i Wolfganga Hilbiga
The Spaces of Contestation in The Works of Bohumil Hrabal, Miron Białoszewski and Wolfgang Hilbig
Autorzy:
Kledzik, Emilia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1179247.pdf
Data publikacji:
2012-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
spatial turn
postcolonial studies
Bohumil Hrabal
Miron Białoszewski
Wolfgang Hilbig
postkolonializm
Opis:
Artykuł referuje stan badań nad przestrzenią w literaturze, poczynając od ustaleń strukturalistów, przez semiotykę, po antropologię i spatial turn. Stawia tezę, że współczesny powrót przestrzeni w badaniach literaturoznawczych jest spowodowany popularnością teorii postkolonialnej. Autorka do dotychczasowych reinterpretacji postkolonialnych w badaniach nad literaturą środkowoeuropejską dołącza grupę tekstów powstałych w lub w odniesieniu do czasów socjalistycznych. Omówione teksty autorstwa Bohumila Hrabala, Mirona Białoszewskiego i Wolfganga Hilbiga przy użyciu stylistyki karnawału kreują różne przestrzenie kontestacji oficjalnego dyskursu o subwersywnym potencjale: knajpę, dworce i bazary oraz świat podziemnego Berlina.
The article reports the state of research on the space in literature, starting with the findings of the structuralists, through semiotics, to anthropology and the spatial turn. It argues that the modern return of the space took place due to the popularity of the post-colonial theory in literary studies. The author adds a group of texts created in or in relation to the socialist’ times to the existing post-colonial interpretations of the Central European culture. The texts by Bohumil Hrabal, Miron Białoszewski and Wolfgang Hilbig, discussed using the carnival stylistics, create different spaces of contestation of the official discourse, which posses a subversive potential: a pub, railway stations and bazaars and the underground world of Berlin.
Źródło:
Porównania; 2012, 11; 233-246
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Colonial heritage in multi-ethnic societies: undercover racism in twenty-first-century Peru
Dziedzictwo kolonialne w społeczeństwach wieloetnicznych: utajony rasizm w Peru w XXI wieku
Autorzy:
Escobedo, Luis
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/965658.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
racism
ethnicity
nationalism
interethnic relations
post-colonialism
rasizm
etnocentryzm
nacjonalizm
stosunki międzyetniczne
postkolonializm
Opis:
Od początku XVI w. społeczeństwo Peru zostało poddane intensywnemu wymieszaniu pod względem etnicznym i kulturowym. Proces ten obejmował łączenie i godzenie różnorodności, jednakże odsłonił także liczne antagonizmy i konflikty, szczególnie widoczne pomiędzy regionami na Wybrzeżu (zwłaszcza w Limie) a Andami. Znacząca pozycja Limy jako ośrodka politycznego i ekonomicznego w okresie kolonialnym spowodowała faworyzowanie ludzi z Wybrzeża, kosztem mieszkańców Andów, głównie autochtonów. Ta dysproporcja utrzymywała się w czasach po odzyskaniu niepodległości, pomimo że w obliczu nieobecności Hiszpanów, Kreole stali się klasą rządząca. Od początku XX w. ludność z Andów upatrywała szansę poprawy warunków życia dzięki migracji do miast lub na wybrzeże. Mimo że ludność napływowa z Andów oraz ich potomkowie zaczęli z czasem partycypować w sprawowaniu władzy, zyskując przy tym równy innym obywatelom status społeczny, nadal byli przedmiotem dyskryminacji rasowej. Razem z Peruwiańczykami o innym pochodzeniu, którzy byli w historii podobnie uznawani za obywateli niższej kategorii, jak np. afro-Peruwiańczycy, postrzegano i naznaczano ich jako przynależnych do nieoficjalnej kategorii nie-białych. I chociaż odbywało się to w skomplikowanej i ukrytej formie, społeczeństwo Peru przyznawało tej grupie niższą ocenę, a biali Peruwiańczycy byli oceniani wyżej. Czerpiąc z naukowych badań społecznych nad rasizmem, przeprowadzanych od lat 80. XX w., artykuł stanowi wyjaśnienie, jak rasizm funkcjonuje obecnie wśród Peruwiańczyków jako utajona forma dyskryminacji, oraz dlaczego i w jaki sposób ludzie o wyraźnie europejskich cechach są idealizowani, podczas gdy ci o mniej europejskich cechach są dyskredytowani.
Since the beginning of the 16th century, Peruvian society has undergone an intense ethnic and cultural mixing. This process has involved fusion and diversity, whereby it has revealed a variety of antagonisms and conflict, especially found between the regions of the Coast – particularly, Lima – and the Andean Mountains. The importance of Lima as a political and economic center during the Colony, favored the people of the Coast over Andean people – predominantly indigenous. This disparity persisted after Independence, given that, in the absence of Spaniards, Creoles had become the ruling class. Since the beginning of the 20th century, however, Andean people have found in migration towards urban and Coastal areas an opportunity to improve their living conditions. Yet, even if Andean migrants and their descendants continue to grow in power and status, they are still subject to racial discrimination. Together with Peruvians of other origins who have similarly accumulated disadvantages throughout history, such as afro-Peruvians, they are perceived and stigmatized as part of an unofficial category of non-whites. Though in a complex and undercover manner, Peruvian society has given this grouping poor valuation. On the contrary, white Peruvians have been highly valuated. Drawing upon social scientific research on racism since the late 1980s, the present paper aims at explaining why and how people of more predominant European features are rather idealized whereas the ones with less European features are rather denigrated, and how racism works covertly within the daily social relations among Peruvians today.
Źródło:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej; 2013, 2; 109-137
2300-0562
2450-0127
Pojawia się w:
Studia z Geografii Politycznej i Historycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Colonialism in another Way. On the Applicability of Postcolonial Methodology for the Study of Postcommunist Europe
Inny kolonializm. O możliwości zaaplikowania metodologii postkolonialnej do studiów nad Europą postkomunistyczną
Autorzy:
Riabczuk, Mykoła
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1179712.pdf
Data publikacji:
2013-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
postcolonialism
postcommunism
Ukraine
Soviet empire
internal colonialism
postkolonializm
postkomunizm
Ukriana
imperium sowieckie
wewnętrzny kolonializm
Opis:
The paper defends the usefulness of the postcolonial approach to the study of various processes in the postcommunist countries that belonged, for decades, to the inner and outer parts of the Soviet empire. The paper shows, in particular, how some developments in post-Soviet Ukraine can be better understood in the context of Russo-Soviet internal colonialism, and how Ukraine’s thoroughgoing ambivalence and conspicuous regionalism result historically from different types of colonization of different regions. The paper insists, nonetheless, on a clear recognition of intrinsic limitations of the postcolonial approach, determined primarily by the absence of the racist component in Soviet imperialism – the component that is crucial for the classical (post)colonial situation and that makes it profoundly different from the Soviet one in terms of the complete exclusion / potential inclusion of subjugated peoples. In sum, all the usefulness of postcolonial theorizing for the analysis of the postcommunist world should not inhibit researchers from the recognition of its only partial and very conditional applicability, and of the need for due reservations, selfreflection and self-restrain.
Artykuł broni użyteczności podejścia postkolonialnego do studiów nad różnorakimi procesami, zachodzącymi w krajach postkomunistycznych, które przez dekady należały do zewnętrznych lub wewnętrznych części imperium sowieckiego. Artykuł wykazuje w szczególności, jak niektóre zjawiska na postsowieckiej Ukrainie mogą być lepiej zrozumiane w kontekście rosyjsko-sowieckiego kolonializmu wewnętrznego oraz jak całkowita ukraińska ambiwalencja i wyrazisty regionalizm wynikają historycznie z różnych typów kolonizacji w różnych regionach. Autor mimo wszystko nalega na czytelne uznanie istotnych ograniczeń podejścia postkolonialnego, które wynikają przede wszystkim z nieobecności czynnika rasistowskiego w sowieckim imperializmie – komponentu, który jest kluczowy dla klasycznej sytuacji (post)kolonialnej i fundamentalnie odróżnia ją od sytuacji sowieckiej w kwestii całkowitego wykluczenia/potencjalnego wykluczenia podporządkowanych narodów. W rezultacie, cała przydatność teoretyzowania postkolonialnego do analizowania postkomunistycznego świata nie powinna powstrzymywać badaczy od uznania jejjedynie częściowej i warunkowej przydatności, wymagającej ograniczeń, autorefleksji i samokontroli.
Źródło:
Porównania; 2013, 13; 47-59
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy możliwe jest dzisiaj w Polsce kino kolonialne? Przypadek Pani z Ukrainy Pawła Łozińskiego
Is Colonial Cinema Possible in Poland These Days? The Case of Pani Z Ukrainy by Paweł Łoziński
Autorzy:
Dabert, Dobrochna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1182027.pdf
Data publikacji:
2013-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Paweł Łoziński
the Polish documentary film
Ukraine
colonialism
postcolonialism
polski film dokumentalny
Ukraina
kolonializm
postkolonializm
Opis:
Tekst stanowi krytyczną analizę filmu Pawła Łozińskiego pt. Pani z Ukrainy (2002), dokonaną z perspektywy krytyki postkolonialnej. Łoziński, który chciał stworzyć ciepły portret psychologiczny gastarbeiterki z Ukrainy, bezrefleksyjnie uruchomił zachowania językowe i obyczajowe, przy pomocy których podkreśla dysproporcje między statusem własnym i bohaterki filmu. Specyficzna metoda twórcza, którą zastosował dokumentalista, polegająca na wprowadzeniu siebie jako drugiego bohatera filmu, wytworzyły dojmujące poczucie nierówności dwojga bohaterów – niewidocznego na ekranie reżysera (pana domu i pracodawcy) i Ukrainki pozostającej pod uważną obserwacją kamery. Tylko pozornie struktura filmu została oparta na rozmowie. To raczej „odsłuchiwanie” gosposi, które ujawnia w całej okazałości nierówność pozycji, w jakiej znaleźli się interlokutorzy. Obraz cenionego dokumentalisty można potraktować jako dowód na istnienie w rodzimej kulturze pokusy do deprecjonowania, wykluczania i wywyższania, stanowiącej konsekwencje kolonialnej i jednocześnie kolonizującej przeszłości.
The text provides a critical analysis of Paweł Łoziński’s film Pani z Ukrainy (2002) carried out from the perspective of postcolonial criticism. Łoziński, who wanted to create a warm psychological portrait of a Gastarbeiterin from Ukraine, thoughtlessly uses linguistic and customary behaviour by means of which he emphasises the diffrences instatus between him and the protagonist. The particular creative metod used by the documentarian which consists in introducing the film maker himself as the second character in the film, brought about a sharp image of inequality between the film maker (the owner of the house and the employer) who is invisible to the viewer and the Ukrainian who remains closely watched through the camera. The structure of the film is only seemingly based on a conversation. In fact, it is rather a „hearing” of the housekeeper which contributes to expressing the inequality of the positions of the two interlocutors. This image from the renowned documentarian can be treated as evidence that there exists the temptation to have a depreciative, exclusive and patronising attitude which is the result of a colonial but also colonising past.
Źródło:
Porównania; 2013, 13; 157-166
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gdzie jest miejsce dla Europy Środkowej i Wschodniej w przestrzeni postkolonialnej? Możliwe trajektorie podróży
Is There a Place for Central-Eastern Europe in Postcolonial Space? Possibilities of Journey Trajectories
Autorzy:
Kołodziejczyk, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1179705.pdf
Data publikacji:
2013-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
postcolonial studies
postcolonialism and Central-Eastern Europe
globalisation
cosmopolitism
studia postkolonialne
postkolonializm a Europa Środkowa i Wschodnia
globalizacja
kosmopolityzm
Opis:
W tekście zadaję pytanie o przydatność niektórych ustaleń postkolonialnych w zakresie teoretyzacji/konceptualizacji kultur, narodów i transformacji ustrojowych w Europie Środkowej i Wschodniej. Mniej interesuje mnie określanie adekwatności takich ustaleń, bardziej – badanie, jakie trajektorie można wytyczyć za pomocą takiego przekierowania wektorów postkolonialnych. Jesteśmy przyzwyczajeni do dyskutowania nad sensem i produktywnością dopasowywania postkolonialnych paradygmatów do Europy Środkowej i Wschodniej, podczas gdy równoczesne pytanie, jak takie odmiany paradygmatów postkolonialnych zachęcają do dalszej teoretyzacji regionu w szerszym kontekście globalnym, pozostaje bez odpowiedzi. Podczas gdy aplikowanie paradygmatów postkolonialnych do problematyki zależności, europejskiego/rosyjskiego/sowieckiego imperializmu, oporu antykomunistycznegoi transformacji postkomunistycznej okazało się produktywne i w pełni uzasadnione,a nawet – w wielu przypadkach – konieczne, trudno się oprzeć wrażeniu, że tej sytuacji brakuje kluczowej, szerszej ramy. Na przykład, jakie wyzwania stawia się studiom postkolonialnym w takich kontekstach? Jaki szczególny wkład te ustalenia mogą wnieść do debat na temat nowoczesności i jej peryferyjnych albo alternatywnych realizacji poza Zachodem? Jakie szanse dla jakich potencjalnie nowych, transnarodowych wspólnot i ekumen otwiera postkolonialna rekonfiguracja w myśleniu o Europie Środkowej i Wschodniej? Jakich form upamiętniania domaga się w kulturach pamięci późnej nowoczesności? Jak może zakwestionować europocentryczne lub zachodniocentryczne tropy współczesnych akademickich i politycznych dyskursów, ich strategii zawłaszczania, pominięć i opresji? W jaki sposób dialog może zastąpić monologiczność ofiar? Te i inne połączone z nimi pytania dotyczą w ostatecznej perspektywie umieszczenia tego regionu w krytycznych dyskursach globalizacji.
I ask in my article a question about the usability of some postcolonial developments in theorizing/conceptualizing Central and Eastern European cultures, nations and postcommunist transitions. I am less interested in evaluating the adequacy of such developments, and more in examining what trajectories can be forged by such redirection of postcolonial vectors. We are used to discussing the sense and productivity of given postcolonial paradigms into the Central and Eastern European contexts, however, the concomitant issue of how such inflections of postcolonialism encourage further theorization of the region in broaderglobal context remains largely untouched. While applying postcolonial paradigms to theproblems of dependence, European/Russian/Soviet imperialism, anti-communist resistance and postcommunist transformations has proved productive and truly justified, even necessary in many cases, it’s difficult not to have an impression that a crucial, larger framework is missing in such developments. For example, what challenges are posed to postcolonial studies in such uses? What particular contribution can be made in these developments to the discussions of modernity and its peripheral or alternative realizations outside the West? What possible new transnational solidarities and ecumenes does such postcolonial reconfiguration of thinking about Central and Eastern Europe promise? What forms of remembrance does it necessitate in memory cultures of late modernity? How can it challenge the Eurocentric or West-centric traits in contemporary academic and political discourses, their strategies of containment, omissions and repressions? How can a dialogue ensue from the above rather than a monologism of victimhood? These and other related questions ultimately concern the problem of locating the region in critical globalization discourses.
Źródło:
Porównania; 2013, 13; 9-27
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ironiczny i nostalgiczny wizerunek lat sześćdziesiątych na Węgrzech w filmie Lalunie (Csinibaba, 1997) Pétera Tímára
Ironic and Nostalgic Picture of The 60’ in Péter Tímár’s Film Dollybirds (Csinbaba, 1997)
Autorzy:
Bubak, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1182032.pdf
Data publikacji:
2013-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Hungarian cinema
Sixties
nostalgia
postcolonialism
irony
film węgierski
lata sześćdziesiąte
postkolonializm
ironia
Opis:
Film Pétera Tímára Lalunie (Csinibaba, 1997) odkrył nieznane terytorium, uświadomił rodakom, że być może, nawet podświadomie, odczuwali nostalgię za latami sześćdziesiątymi. Po rewolucji 1956 roku z każdym rokiem Węgrzy nabierali przeświadczenia, że w tym systemie można żyć, trzeba znaleźć dla siebie tylko właściwie miejsce i nie wychylać się zanadto. Te wspomnienia w połączeniu z popularnymi utworami muzycznymi postanowił wykorzystać Tímár w swoim filmie, adaptując opowiadanie Gyuli Mártona.
Péter Tímár’s film Dollybirds (Csinibaba, 1997) discovered uncharted territory and made the Hungarians realize that perhaps even subconsciously, they feel nostalgia for the sixties.After the revolution of 1956, year by year the Hungarians started to believe that it is possibileto live in that system, you just have to find the right place for yourself and lay low. Tímárdecided to use those memories combined with popular music tracks in his film, in an adaptationof Gyula Márton’s short story.
Źródło:
Porównania; 2013, 13; 191-202
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Necessary fictions w polskiej prozie po 1989 roku
Necessary Fictions in Polish Prose After 1989
Autorzy:
Kledzik, Emilia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1182022.pdf
Data publikacji:
2013-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
postcolonial studies
sarmatism
necessary fiction
Polish fiction after 1989
transformation
postkolonializm
sarmatyzm
polska proza po 1989 roku
transformacja
Opis:
Termin Homiego Bhabhy „necessary fictions” objawił polskim sympatykom teorii postkolonialnej Dariusz Skórczewski w polemice z Niesamowitą Słowiańszczyzną Marii Janion, nie zgadzając się z zaproponowaną przez badaczkę krytyką roli chrześcijaństwa w kształtowaniu polskiej tożsamości narodowej. Bhabha przekonuje, że istnieje inna droga reprezentacji podmiotu kolonialnego niż ta ufundowana na splocie realizmu i historyzmu – taka, która zakłada, że rzeczywistość nie jest „dana”, lecz „stworzona”, w oparciu o krytykę reprezentacji. „Necessary fiction” jest rodzajem „wytwarzania tradycji” osadzonej w historycznym, a także historycznoliterackim i kulturowym continuum. Wytycza obiektywny porządek rzeczy – tak historycznie, jak kulturowo – i w tym sensie opowiada o rzeczywistości, a nawet ją projektuje. Autorka przyjrzy się trzem sposobom konstruowania takiej fikcji ciągłości w polskiej literaturze i krytyce literackiej po 1989 roku: tropom słowiańskim, tropom sarmackim oraz dyskusji nad współmiernością przełomów politycznych 1918 i 1989 roku.Składnik „necessary fictions” –nakaz dziedziczenia postaw światopoglądowych – przestrzega Bhabha, może skutkować nie tylko ograniczeniem refleksji nad literaturą do kwestii pozaestetycznych, ale także zakonserwowaniem resentymentalnego kompleksu Zachodu.
The term „necessary fiction” was presented to the Polish postcolonial theory followers by Dariusz Skórczewski in his polemic with Niesamowita Słowiańszczyzna by Maria Janion. He disagreed with Janion's vision of the role  of Christianity in forming the Polish national identity. Bhabha argues that there is another way of presenting the postcolonial subject than the one founded on the combination of realism and historicism the one, that assumes reality as given, but created on the basis of the criticism of representation. Necessary fiction is a way of „creating the tradition” based on historical, literary historical and cultural continuity. It shows the objective order of things – historically and culturally – and in this way it describes the reality and even designs it. The author observes three way of constructing such a fiction of continuity in the Polish prose and literary criticism after 1989: the Slavonic trail, the Sarmatian trail and the discussion about the similarities between political breakthroughs of 1918 and 1989. Bhabha warns that the component of „necessary fictions” – the imperative to pass down the values – may result not only with limiting literary criticism to nonaesthetic questions, but also with preserving the resentimental, Western complex.
Źródło:
Porównania; 2013, 13; 127-142
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 133

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies