Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "positivism" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
Philosophy and Logical Positivism
Autorzy:
Marsonet, Michele
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1037952.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Academicus. International Scientific Journal publishing house
Tematy:
logical positivism
metaphysics
vienna circle
analytic philosophy
Opis:
Logical positivists claim that the whole of human knowledge can be reduced to analytic and synthetic sentences, and this means that the only possible knowledge is provided by science. Metaphysics is thus meaningless, because its sentences do not comply with the rules set forth by logical analysis of language. What, then, is the philosopher’s job? The members of the Vienna Circle answer that his task is to clarify the concepts used within empirical and formal sciences, while analytic philosophers stress instead the importance of ordinary language’s analysis. But the outcome is in both cases clear: philosophy is linguistic analysis. Howeber, by reducing the whole of reality to empirical reality, logical positivists do metaphysics. We do not have the “elimination” of metaphysics, but just the proposal of an empiricist brand of metaphysics.
Źródło:
Academicus International Scientific Journal; 2019, 19; 32-36
2079-3715
2309-1088
Pojawia się w:
Academicus International Scientific Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stosunki międzynarodowe - między pozytywizmem a postpozytywizmem
International Relations - Between Positivism and Post-Positivism
Autorzy:
Kozub-Karkut, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2091860.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych
Tematy:
International relations
Positivism
Global management
Stosunki międzynarodowe
Pozytywizm
Zarządzanie globalne
Opis:
Przedmiotem niniejszego artykułu są problemy obszaru badawczego stosunków międzynarodowych, wynikające przede wszystkim z podziałów teoretycznych powstałych wskutek tzw. wielkich debat. Tekst odnosi się także do konsekwencji debat teoretycznych dla rozwoju dyscypliny i ewentualnych możliwości ich kontynuacji. Ponadto jako źródło niewystarczającego postępu naukowego w stosunkach międzynarodowych wskazano wielodyscyplinarność tego obszaru badawczego, która przez badaczy nie zawsze jest oceniania jednoznacznie. W drugiej części publikacji przedstawiono główną oś podziału ostatniej, czwartej debaty, a więc teorie pozytywistyczne i postpozytywistyczne. Różnice pomiędzy nimi pokazano przede wszystkim na podstawie ich stosunku do zagadnienia przyczynowości oraz do roli, jaką przypisują społecznym kontekstom. Publikacja podejmuje też próbę osadzenia zagadnień czwartej debaty w warunkach polskiego dyskursu.(abstrakt oryginalny)
The subject of the article are the problems encountered in the research area of International Relations, resulting primarily from the theoretical divisions caused by the so-called 'Great Debates'. The text also addresses the consequences of theoretical debates for the development of the discipline and the possibilities to continue them. Furthermore, the multidisciplinary nature of this research area, on which opinions of researchers vary, has been identified as the source of insufficient scientific progress in international relations studies. The second part of the publication presents the main dividing line in the Fourth Great Debate (the most recent one), namely the division into positivist and post-positivist theories of international relations. The differences between these two have been shown primarily on the example of their attitudes to the notion of causality as well as to the role they ascribe to social contexts. The article is also an attempt to place the issues addressed by the Fourth Great Debate in the context of the Polish discourse.(original abstract)
Źródło:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations; 2016, 52, 2; 71-90
0209-0961
Pojawia się w:
Stosunki Międzynarodowe - International Relations
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Herbert L. A. Hart – pozytywizm umiarkowany
Herbert L.A. Hart –between moderate positivism and normativism
Autorzy:
Sylwestrzak, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/621925.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
pozytywizm prawniczy, pozytywizm umiarkowany Harta, „norma podstawowa” Kelsena, kompromis pozytywistyczny.
juridical positivism, moderate positivism of Hart, Kelsen’s Grundnorm, compromise of positivism.
Opis:
The article is concerned with the methodological stand represented by H.L.A. Hart, a moderate positivist scholar searching for the links between positivist and normativist approaches. He indicates that the focus on obligations/civic duties does not entail exclu- sion of extra-legal factors. An extreme example in this respect is Kelsen’s theory of the “basic norm” as well as Austin and Jellinek’s references to customs and the law of God. The article brings the basic premises behind Heart’s theory as well as those of Austin, Jellinek and Kelsen’s normativism in order to expose incongruities in the research of the latter. The concluding part of the article reveals how Heart’s theory of “moderate positiv- ism” emerged from his references to the methodological weaknesses of positivism and normativism.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2016, 15, 2; 143-158
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawo i scena
Law and stage
Autorzy:
Słysz, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2053284.pdf
Data publikacji:
2021-04-14
Wydawca:
Wyższa Szkoła Humanitas
Tematy:
prawo
pozytywizm
kara
postpozytywizm
naturalizm
moralność
law
positivism
punishment
post-positivism
naturalism
morality
Opis:
Na pytanie, czym jest prawo i jaki jest jego stosunek do moralności poszukujemy odpowiedzi od kilku tysięcy lat. Wydaje się, że powstałe dotąd definicje i analizy nadal są niewystarczające. Spojrzenie w przeszłość dowodzi, że rozwijamy prawo w tym zakresie na ogół pchnięci do tego jakimiś tragicznymi wydarzeniami, które oddziaływają nie tylko na prawo, ale i na kulturę powszechną. Z drugiej strony to właśnie szeroko rozumiana kultura kształtuje pewne wzorce powinnych zachowań o wiele silniej niż prawo. Kształtowanie wzajemnych relacji pomiędzy prawem, moralnością a popkulturą winno być przedmiotem refleksji i pogłębionych badań naukowych. Wydaje się, że tkwimy w pewnej stagnacji, w martwym punkcie rozwoju prawa, w który trafiliśmy w pierwszej połowie XX wieku. Historia dowodzi, że będziemy w nim tkwić co najmniej do czasu kolejnego strasznego wydarzenia, które wstrząśnie społecznością międzynarodową, zmieni perspektywę i uruchomi domino zmian.
We have been looking for answers to the question: what is law and what is its relation to morality for several thousand years. It seems that the definitions and analyzes created so far are still insufficient. A look at the past proves that we are developing the law in this area, generally pushed to it by some tragic events that affect not only law but also universal culture. On the other hand, it is the broadly understood culture that shapes certain patterns of desired behavior much stronger than the law. Shaping the mutual relations between law, morality and pop culture should be the subject of reflection and scientific research. It seems that we are stuck in a certain stagnation, in a deadlock in the development of law, which started in the first half of the 20th century. History proves that we will be stuck in it at least until the next terrible event that will shock the international community, change the perspective and trigger a domino of change.
Źródło:
Roczniki Administracji i Prawa; 2020, 4, XX; 19-29
1644-9126
Pojawia się w:
Roczniki Administracji i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Komu ma służyć wznowienie monografii Barbary Skargi o pozytywizmie?
Autorzy:
Polak, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/691130.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
positivism
history of positivism
philosophical theory
Warsaw school of history of ideas
Opis:
Recenzja książki: B. Skarga, Ortodoksja i rewizja w pozytywizmie francuskim, M. Pańków (red.), ser. Dzieła zebrane Barbary Skargi, t. 3, Wydawnictwo Naukowe PWN - Fundacja na Rzecz Myślenia im. Barbary Skargi, Warszawa 2016, ss. 496.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2017, 62; 309-313
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reflective Legal Positivism
Refleksyjny pozytywizm prawniczy
Autorzy:
Dyrda, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2140834.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
legal positivism
reflective methodology
holistic pragmatism
law as planning critical legal positivism
institutional theory of law
pozytywizm prawniczy
refleksyjna metodologia
holistyczny pragmatyzm
teoria prawa jako planu
krytyczny pozytywizm prawniczy
instytucjonalna teoria prawa
Opis:
Argument sporów teoretycznych uznawany jest współcześnie za główne zagrożenie dla tradycyjnych sposobów pojmowania prawa przez praktyków i akademików, zresztą nie wyłącznie w paradygmacie pozytywistycznym. Argument ten wskazuje na głęboko sporny charakter dyskursu prawoznawczego. Obecnie jest to jeden z najczęściej dyskutowanych argumentów w ramach tzw. prawoznawstwa ogólnego. W niniejszym artykule podążam za ideą S. Shapiro, że pozytywiści powinni uznać siłę tego argumentu. Rekonstruuję krótko argument i dyskutuję trzy nowe podejścia pozytywistyczne, które akomodują spory teoretyczne jako centralne zjawisko w prawoznawstwie. Argumentuję, że główną cechą wspólną dyskutowanych ujęć pozytywistycznych jest przynajmniej milcząca akceptacja holistycznej i metafilozoficznej metodologii, dzięki której spory teoretyczne mogą zostać systematycznie i pojęciowo wpisane w pejzaż prawno-instytucjonalny. Ten holistyczny zwrot nie jest zaskakujący, bowiem metodologia Dworkina jest także zasadniczo holistyczna. Na końcu wskazuję powody, dla których holistycznie podrasowany pozytywizm prawniczy – będący już bardzo bliskim krewnym realizmu prawniczego – jest lepszą „refleksyjną” teorią prawa niż teoria Dworkina.
The argument of theoretical disagreement has been deemed the most serious contemporary challenge to the traditional views of law, not merely for academic legal positivists but for all lawyers and scholars. Although coined by Ronald Dworkin for the specific purpose of opposing conventionalist and positivist theories of law, the argument recognises the general truth that jurisprudence is an inevitably agonistic enterprise. Nowadays, it is one of the most discussed arguments in general jurisprudence. In this paper, I follow Shapiro’s idea that legal positivists have to accept the challenge and accommodate the argument – they simply cannot dismiss it as conceptually irrelevant. I briefly reconstruct the argument and discuss three positivist accounts that accommodate the phenomenon of theoretical disagreement. I also argue that one of the common features of these positivistic responses is a tacit acceptance of a holistic and meta-philosophical perspective that allows theoretical disagreements to fit within the boundaries of the legal‒institutional framework. The holistic turn is no surprise given that Dworkin’s methodology is also in principio holistic. I conclude, however, that holistically pimped legal positivism – being a conscious close neighbour of legal realism – is a more reflective theory of law than the Dworkinian one.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2022, 3(32); 34-48
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ekofilozoficzna interpretacja pozytywizmu
Ecophilosophical Interpretation of Positivism
Autorzy:
Ganowicz-Bączyk, Anita
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944153.pdf
Data publikacji:
2018-03-31
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego
Tematy:
antropocentryzm
pozytywizm
utylitaryzm
kryzys ekologiczny
August Comte
anthropocentrism
positivism
utilitarianism
environmental crisis
Auguste Comte
Opis:
Za zasadniczą przyczynę kryzysu ekologicznego uznaje się realizację nowożytnego postulatu postępu naukowo-technicznego. Ideę tę promował m.in. August Comte. Artykuł podejmuje próbę przedyskutowania pozytywistycznych zapatrywań na miejsce człowieka w przyrodzie oraz wyjaśnienia, w jakim stopniu przełożyły się one na pogłębienie alienacji człowieka z przyrody. Stanowisko pozytywistyczne jest silnie antropocentryczne, co przejawia się w kontynuowaniu Baconowskich zaleceń podporządkowywania przyrody potrzebom człowieka. Pozytywizm rozwinął metodę naukową, przyczyniając się do ogromnego skoku cywilizacyjnego ludzkości, ale okazał się dla relacji człowieka z przyrodą głęboko kryzysogenny.
Implementation of the idea of scientific and technological advancement is perceived as the fundamental cause of the ecological crisis. That idea was promoted among others by Auguste Comte. This article discusses positivist view on the place of human in nature and clarifies to what extent it translated into a deepening of the alienation of human from nature. The positivist position is strongly anthropocentric, which manifests in the continuation of Baconian recommendations for subordinating nature to human needs. Positivism developed a scientific method which contributed to the enormous leap of civilization, but it turned out to be a deeply crisis-generating for human relationship with nature.
Źródło:
Seminare. Poszukiwania naukowe; 2018, 39, 1; 45-56
1232-8766
Pojawia się w:
Seminare. Poszukiwania naukowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Law as justice? Rawlsian foundations of non-positivism
Prawo jako sprawiedliwość? Rawlsowskie podstawy nie-pozytywizmu
Autorzy:
Rupniewski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1912066.pdf
Data publikacji:
2021-08-28
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
John Rawls
non-positivism
jurisprudence
nie-pozytywizm
filozofia prawa
Opis:
Background: This paper offers an interpretation of John Rawls’s philosophy as applied to jurisprudence. Research purpose: The purpose is to interpret the ideal of the original position as a device of non-positivist jurisprudence, which help us to better understand the theoretical bond between justice and law, as well as make a case for non-positivism. Methods: Analytical jurisprudence, conceptual analysis, reflective equilibrium Conclusions: The paper argues that Rawlsian original position can be applied in constructing a non-positivist conception of law, and that within the Rawlsian scheme moral considerations are indispensable when determining legal validity.
Przedmiot badań: Artykuł stanowi filozoficzno-prawną interpretację filozofii Johna Rawlsa. Cel badawczy: Zadaniem realizowanym w artykule jest reinterpretacja idei sytuacji pierwotnej jako narzędzia nie-pozytywistycznej jurysprudencji, co pomaga w lepszym zrozumieniu i uargumentowaniu związku sprawiedliwości i prawa. Metoda badawcza: analiza pojęć, analityczna jurysprudencja, refleksyjna równowaga. Wyniki: Teza o stosowalności Rawlsowskiej idei sytuacji pierwotnej do skonstruowania nie-pozytywistycznego pojęcia prawa, teza o niezbędności moralnej interpretacji prawa przy ustalaniu treści normy prawnej.
Źródło:
Studia Prawno-Ekonomiczne; 2021, 119; 91-106
0081-6841
Pojawia się w:
Studia Prawno-Ekonomiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badanie tego, co społeczne. Problem statusu naukowego socjologii
Thinking what is social. Problem of scientific status of sociology
Autorzy:
Pomiankiewicz, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/413312.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
nauka
socjologia
pozytywizm
postpozytywizm
science
sociology
positivism
post-positivism
Opis:
W tekście przedstawiam wybrane spojrzenia na naukę i jej definicje, na ich tle umieszczając socjologię. Jest to podstawą do rozważań na temat tego, czym jest nauka bądź czym być ona powinna i jak na tym tle powinno się rozumieć naukowość socjologii. Wychodzę tu od normatywno-funkcjonalnej koncepcji nauki, której wzorem są nauki przyrodnicze, a następnie przedstawiam jej krytyki w postaci socjologicznie, kulturowo i lingwistycznie zorientowanych podejść, podkreślających konsekwencje społecznego uwikłania praktyki naukowej. Próba mówienia o tym, czym jest socjologia i jaki jest jej status jako nauki wymaga określenia tego, co jest przedmiotem socjologicznego namysłu i badań. Zatem wymaga to odpowiedzi na pytanie, czym jest to, co społeczne. Dopiero odpowiedź kieruje nas na drogę rozważania nad sposobami badania tego, co społeczne, czyli namysłu nad tym, jakiego rodzaju nauką jest socjologia.
This is the basis for discussion about what science is, or what it should be, and how, therefore, in this background should be understood scientificity of sociology. I go here from normative - functional conception of science, where the model of it is natural science. Then I present sociologically, culturally and linguistically-oriented approaches that criticize positivistic view of science, highlighting social consequences of the entanglement of scientific practice. To speak about what is sociology and what is its status as a science requires findings of what is the subject of sociological thought and research. So that requires a response to the question: what is the social? Only the answer to this question leads us to reflect on the way of research methods of the social, or to reflect on what kind of science is sociology.
Źródło:
Przegląd Socjologiczny; 2013, 62, 4; 115 -138
0033-2356
Pojawia się w:
Przegląd Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Method of New Positivism as Elaborated by Ludwik Ehrlich
Autorzy:
Hachkevych, Andrii
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/706694.pdf
Data publikacji:
2019-09-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Nauk Prawnych PAN
Tematy:
Ludwik Ehrlich
Polish science of international law
principle of good faith
new positivism
case law
international responsibility
Opis:
This article is an attempt to identify the essence of new positivism, described by Ludwik Ehrlich as a method of interpretation of international law. The evolution of his views on international law is examined with respect to the place of this method from the beginning of 1920s until his retirement in 1961. The article expounds on both the theoretical and methodological aspects of new positivism, according to which judicial decisions should be taken into account in addition to international treaties and customs for the determination of international law. The question of the obligatory force of international law is discussed as being related to the principle of good faith, which is at the core of Ehrlich’s views on international law. The article offers suggestions on how the method of new positivism might be used and what tasks it can fulfil today. It also makes an attempt to critically analyse Ehrlich’s method and to characterize it both in general and in the context of the theory of international law.
Źródło:
Polish Yearbook of International Law; 2018, 38; 99-113
0554-498X
Pojawia się w:
Polish Yearbook of International Law
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Postmodernism and customer centricity
Autorzy:
Mehraramolan, Amirreza
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/540600.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania
Tematy:
postmodernism
positivism
customer centricity
phenomenology
Opis:
There are many different explanations of customer centricity, and many people are in support of that concept whereas many others are against it. Different meanings can be found for customer centricity in literature. Which one could be the proper and most reliable one? Most of the views on customer centricity are based on foundational philosophical approaches and many different patterns are set as a guideline for the organizations which are willing to be customer-centric. In this paper, the aim is to look at the customer centricity phenomenon from the postmodernist point of view. The question of this study is linked to an anti-foundational philosophical approach (postmodernism) and it is shown how different the answers could be based on the philosophy approach that we choose. To collect the data, 10 in-depth interviews were done with senior business managers of customer-centric organizations in Iran. The results showed completely different answers from the postmodernist point of view.
Źródło:
Journal of Marketing and Consumer Behaviour in Emerging Markets; 2016, 1(3); 34-41
2449-6634
Pojawia się w:
Journal of Marketing and Consumer Behaviour in Emerging Markets
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pozytywistyczne ujęcie relacji filozofii do nauk przyrodniczych
The relation of philosophy to science in positivism
Autorzy:
Dzwonkowska, Dominika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/431265.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
positivism
science
limits of cognition
philosophical method
pozytywizm
nauka
granice poznania
metoda filozofii
Opis:
The article presents the account of the interrelation of philosophy and science in positivism. Scientism was the reason for which philosophy’s claim to be reliable knowledge was rejected, and its role of philosophy reduced to that of 'ancilla scientiae'. Positivism strengthened the thesis that the empirical method is a privileged one, and that no other way of carrying out research meets scientific criteria.
Artykuł przedstawia charakter wzajemnych relacji filozofii i nauk przyrodniczych w myśli pozytywistycznej. Pozytywizm jako epoka o silnych tendencjach demarkacjonistycznych wysunął postulat parcelacji filozofii i przekazania całej wiedzy o świecie w ręce nauk szczegółowych. Scjentystyczna postawa spowodowała wysunięcie twierdzenia o uprzywilejowanym miejscu nauk empirycznych w panteonie wiedzy oraz o ich kluczowym znaczeniu dla postępu ludzkości. Jednocześnie rola filozofii została zredukowana do 'ancilla scientae'. Pozytywizm umocnił tezę, że metoda empiryczna i podkreśla uprzywilejowaną rolę poznania właściwego dla nauk empirycznych.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2011, 47, 2; 195-208
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sedno idei pozytywizmu prawniczego
The Very Idea of Legal Positivism
Autorzy:
Paulson, Stanley J.
Romanowicz, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/927364.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
pozytywizm prawniczy
Hans Kelsen
teza o rozdziale
naturalizm
normatywizm
legal positivism
The Separation Thesis
naturalism
normativism
Opis:
Much in recent discussions on legal positivism suggests that the controversy surrounding the notion turns on the distinction between inclusive and exclusive legal positivism. As a point of departure in distinguishing them, the separation principle is helpful. The separation principle counts as the contradictory of the morality principle, according to which there is “necessary overlap” between the law and morality. What the legal positivist’s denial of the morality principle comes to can be refined, we are told, by appealing to the distinction between inclusive and exclusive legal positivism. One can acquire a broader perspective by opening up the field in order to cover not only inclusive and exclusive legal positivism but also non-positivism, represented by the defence of the morality principle, that is the view that there is necessary overlap between the law and morality. Say what you will about inclusive versus exclusive legal positivism – some defend the distinction, others dismiss inclusive legal positivism as a non-starter. In any case, I want to argue that a far more fundamental distinction within the positivist camp lies elsewhere. The distinction I have in mind is that between legal positivism qua naturalism (J. Austin) and legal positivism without naturalism (H. Kelsen). For reasons institutional in nature, legal positivism has largely been discussed in a vacuum, there is a standing presumption to the effect that there are ties between legal positivism and ‘positivism writ large’ in the greater philosophical tradition – or, as it would be put in present-day philosophical circles, ties between legal positivism and naturalism.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2012, 2(5); 20-35
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pozytywizm, racjonalizm i... romantyzm Marii Skłodowskiej-Curie
Marie skłodowska-Curie and Her positivism, Rationalism and... Romanticism
Autorzy:
Petelenz, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/690794.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Copernicus Center Press
Tematy:
Marie Skłodowska-Curie
Nobel Prizes in Physics and Chemistry
Positivism
Rationalism
Idealism
Romanticism
Opis:
The International Year of Chemistry (2011), intertwined with commemoration of the Nobel Prize in Chemistry awarded in 1911 to Marie Skłodowska-Curie, made me to ask about the philosophical background of this outstanding woman. The first factor which I could see was the positivism, launched by August Comte in France and developed a few decades later by his Polish followers. Another factor which seemed to me important was the interplay between the emotional (romantic) and intellectual (positivistic) attitudes among the Poles in the 19th century. In her research, Marie Skłodowska-Curie used the positivistic, rationalistic method. This has led her (jointly with her husband Pierre Curie) to elucidation of the radiation phenomena discovered by Henri Becquerel in 1896. The research initiated by the Curies (rewarded by the half of the Nobel Prize in Physics 1903) caused a subversion of the 19th century’s views on the structure of Matter. The way to such spectacular results must have been paved not only by the positivistic intellectual discipline but also by a dose of romantic enchantment. In the applicative terms, Marie Skłodowska-Curie became a pioneer of the evidence-based medicine. In moral terms, she represented a rare example of the practical altruism, inspired indirectly by Christianity, and directly by the Comte’s “religion of Humanity”.
Źródło:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce; 2015, 59; 101-124
0867-8286
2451-0602
Pojawia się w:
Zagadnienia Filozoficzne w Nauce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Philosophical controversy: positivism or metaphysics
Filozoficzny spór: pozytywizm albo metafizyka
Autorzy:
Kleszcz, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2097160.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
philosophy and science
metaphysics
Lvov-Warsaw School
positivism
scientism
Bogusław Wolniewicz
filozofia a nauka
metafizyka
Szkoła Lwowsko-Warszawska
pozytywizm
scjentyzm
Opis:
Pozytywizm jest rodziną kierunków filozoficznych wysoko ceniących naukę i poznanie naukowe. Charakterystyczne dla pozytywizmu są tezy, że jedynie nauka dostarcza poznania wartościowego oraz że filozofia nie ma metody innej niż naukowa. Zamiarem pozytywistów było usunięcie metafizyki z obszaru filozofii. Profesor Bogusław Wolniewicz, jeden z bardziej oryginalnych polskich filozofów analitycznych drugiej połowy XX wieku, był stanowczym przeciwnikiem antymetafizycznych tendencji w filozofii. Autor omawia i poddaje dyskusji problem relacji nauki i filozofii oraz stanowisko Wolniewicza i jego argumenty skierowane przeciwko pozytywizmowi i scjentyzmowi.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2018, 3; 199-222
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pozytywizm polski i duch nowoczesności
Polish Positivism and the Spirit of Modernity
Autorzy:
Sobieraj, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1953772.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
pozytywizm
nowoczesność
powieść 2. połowy XIX wieku
positivism
modernity
novel of the middle of the 19th century
Opis:
An attempt at reconstruction of the cultural model of Polish positivism as a component of the paradigm of modernity is the subject of the study. It tries to describe the constitutive determinants of the positivist world view in which „the philosophical discourse of modernity” was evidently reflected. Polish positivism turned out to be an explication of fundamental, emancipation  ideas of modernity, mainly the ideas of civilization progress that determined the positivists' historiosophic thinking. The spirit of modernity was manifested in Polish positivism not only on the plane of „great narratives” legitimizing intellectual discourses of that time, but it also influenced the status of the conception of subjectivity that was obligatory in that epoch, a conception that was basically founded on the modern episteme.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2005, 53, 1; 5-21
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tomasza Hobbesa koncepcja prawa a współczesny „miękki” pozytywizm prawniczy
Thomas Hobbes’s Concept of Law and Modern “Soft” Legal Positivism
Autorzy:
Doliwa, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/423125.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Hobbes
law
modern “soft” legal positivism
prawo
współczesny „miękki” pozytywizm prawniczy
Opis:
Thomas Hobbes is an early precursor of legal positivism, a system which achieved full shape only in the nineteenth century. Mature positivism was fully self-sufficient, not looking for justification other than itself, and any gaps in the law were resolved on the basis of analogy and references to the principles of a higher order. A classical positivist consistently defended the thesis of a clear separation of law and moral systems. Unlike his orthodox nineteenth-century successors, Hobbes sought reasons for the positive law in the laws of reason, which he called laws of nature. When formed by a creative human effort, positive law fails, in an unusual case the judge can, according to Hobbes, refer to laws of nature. The political-legal system of Hobbes differed markedly from the classical positivism. It has an affinity with one of his today’s version, called “soft” positivism, which admits that there are certain significant relationships between law and morality systems. Especially close to Hobbesian theory is Hart’s concept concerning “minimum content of natural law”, formulated by analyzing human nature and man’s place in society. The legal system of Hobbes and Hart’s ideas arise from the same deep utilitarian grounds.
Źródło:
IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych; 2015, 27/t.t.; 271-283
0860-4487
Pojawia się w:
IDEA. Studia nad strukturą i rozwojem pojęć filozoficznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowe wyzwanie dla pozytywizmu prawniczego
New Challenge to Legal Positivism
Autorzy:
Hart, Herbert L.A.
Grabowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/927446.pdf
Data publikacji:
2014-06-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
pozytywizm prawnicz
„herkulesowska” metoda orzekania
trzy tezy pozytywistyczne
legal positivism
herculean method of adjudication
three central positivist theses
Opis:
In his lecture, delivered at the Department of the Philosophy of Law of the Autonomous University of Madrid on 29 October 1979, H.L.A. Hart directly responds to Ronald Dworkin’s attack on Legal Positivism, launched in Taking Rights Seriously. In the Sections I–II, Hart explicates his version of Legal Positivism by means of three central positivist theses: the Thesis of the Conceptual Separation of Law and Morals, the Thesis of the Social Sources of Law, and the Thesis of Judicial Discretion. Next, in Section III, he discusses Dworkin’s fundamental objections against the positivist theory of judicial discretion and claims that none of them seem convincing. Finally, in Sections IV–V, Hart analyses a new, herculean theory of adjudication, proposed by Dworkin as a „middle way theory” between the classic theories of Natural Law and Legal Positivism. In his answer to the criticism of the positivist Rule of Recognition, Hart claims that there is no reason why this rule, in certain jurisdictions, would not predict the use of the herculean procedure among the criteria that it provides for the identification of the law. He also states that the use of the herculean method of adjudication is unacceptable for the lawyers and that an impracticable character of this method is easy to demonstrate by referring to the case of the wicked legal systems, in which the principles underlying the law are morally bad. Thus, Hart concludes that instead of a sound vía media between Natural Law and Legal Positivism, the theory of Dworkin seems to offer the confusion of them.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2014, 2(9); 5-20
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Radykalny behawioryzm jako filozofia nauki
Autorzy:
Marek, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/429135.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
behaviorism
positivism
philosophy of science
Skinner
Carnap
Opis:
A common problem appearing in the discussions is connecting behaviorism with positivism. The main goal of this article is to show that this alliance is not legitimate – main principles of the Skinnerian science rather point to the Mach’s empiricism, pragmatism and operationalism than to Carnap’s project. Secondly it will be shown that behaviorism is most importantly the philosophy of science. In the last part we will consider the main points appearing in the critique of behaviorism and try to give an answer to them.
Źródło:
Semina Scientiarum; 2011, 10
1644-3365
Pojawia się w:
Semina Scientiarum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Образ учителя в творчестве Ивана Вазова: между просветительским культом и позитивизмом
The image of the teacher in Ivan Vazov’s works: between the englightenment cult and positivism
Autorzy:
Чавдарова, Дечка
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/968504.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Вазов
учитель
концепт
позитивизм
teacher
concept
positivism
Vazov
Opis:
Объектом анализа в статье является концептуализация учителя в творчестве Ивана Вазова. В произведениях, воскрешающих эпоху Возрождения ХІХ века и национально-освободительной борьбы против османского рабства, открываем идею высокой миссии учителя как просветителя народа, знаковое превращение учителя в революционера, но и примеры зависимой позиции учителя в социуме. Особое внимание уделяется образу учителя в романе „Казаларская царица”, в котором идея позитивизма (народничества) о скромном, упорном труде учителя для культурного развития общества сочетается с элементами утопического дискурса. На основе наблюдений над интерпретацией темы учителя в творчестве Вазова приходим к выводам о роли писателя в конструировании концепта учитель в болгарской культуре.
The subject of the present analysis is the conceptualisation of the figure of the teacher in Ivan Vazov’s works. Evoking the epoch of Bulgarian National Revival and the 19th-century struggle against the Ottoman yoke, his books convey the idea of the teacher’s high mission as people’s enlightener, show the transformation of the teacher into a revolutionary, but also give examples of injustice suffered by the teacher from public authorities. In the paper, particular attention is paid to the image of the teacher in Vazov’s novel “Kazalarskaya tsaritsa” (“The Empress of Kazalar”), where the utilitarian idea of modest, persistent teaching work for the cultural development of the people blends with elements of utopian discourse. On the basis of these observations a conclusion is formulated about Vazov’s role in constructing the concept of the teacher in Bulgarian culture.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica; 2015, 08; 51-60
1427-9681
2353-4834
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Świętochowskiego pozytywistyczne dumania nad nauką jako motorem postępu cywilizacyjnego
Świętochowski’s Positivist Musings on Science as the Engine of Civilizational Progress
Autorzy:
Szotek, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/25805851.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
nauka
funkcje nauki
pozytywizm
scjentyzm
Aleksander Świętochowski
ewolucja pozytywizmu
science
functions of science
positivism
scientism
evolution of positivism
Opis:
Filozofia pozytywistyczna jest skoncentrowana na problemie nauki, a zwłaszcza na jej wynikach poznawczych i zastosowaniu. W świadomości polskich środowisk intelektualnych tej epoki można mówić o zjawisku gloryfikacji nauki. W artykule podjęto próbę przedstawienia tego zjawiska na podstawie idei najbardziej znanego przedstawiciela i ideologa pozytywizmu naukowego – Aleksandra Świętochowskiego. Jego prace najlepiej ilustrują tezę o ewolucji poglądów pozytywistów na naukę i jej społeczną rolę.  
Positivist philosophy is focused on the problem of science and especially on its cognitive results and applications. We can say that Polish intellectual circles of this era glorified science. In her article, Barbara Szotek presents this phenomenon through the figure of Aleksander Świętochowski, the most famous representative and ideologist of scientific positivism. His works best illustrate the evolution of positivist views on science and its social role.
Źródło:
Folia Philosophica; 2021, 46; 1-20
1231-0913
2353-9445
Pojawia się w:
Folia Philosophica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zagadka Beroesa
The secret of Beroes
Autorzy:
Bourkane, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1041669.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Bolesław Prus
historical novel
positivism
spiritualism
ancient Egypt
Opis:
The sketch concerns spiritualism and mediumship in the novel Faraon by Bolesław Prus. Object of analysis is especially Beroes, Chaldean magician and sage, who is one of the characters appearing in presented world. The main question in the aricle is, why Prus, positivist writer, decided to introduce to his novel such uncanny hero and such untypical problems.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2017, 31; 321-332
1233-8680
2450-4947
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ideology in Modern Russian Constitutional Practice
Autorzy:
Rudt, Yulia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/685824.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Constitutional court
constitutional reasoning
formalism
legal positivism
Russian constitution
Opis:
The article focuses on Russian constitutional ideology with overview of its historical preconditions and analysis of recent significant cases of the Russian Constitutional Court. There is a discussion of gay activist Alekseyev’s case and “foreign agents’ law” case in constitutional practice as most significant examples of positivistic way of legal reasoning. The paper argues that legal positivism through its form – legal formalism is the main ideology in the modern constitutional practice in Russia. This ideology is based on the assumption that constitutional justice can find social truth. German positivistic and Soviet Marxist views have strongly determined the modern Russian constitutional discourse.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2019, 89; 161-177
0208-6069
2450-2782
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gdyby nie Malik…
If not for Malik…
Autorzy:
Żurakowska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1046383.pdf
Data publikacji:
2020-10-13
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
pozytywizm
radio
literatura
audycja
positivism
literature
radio broadcast
Opis:
Artykuł prezentuje sylwetkę uczonego w oparciu o jego współpracę z radiem regionalnym, która zaowocowała audycjami poświęconymi literaturze. W archiwum Radia Lublin znajduje się dwanaście programów o tematyce jaka fascynowała Malika – literackich biografiach, Prusie a także pisarzach współczesnych. Obecnie nagrania te nie są udostępniane dla szerokiego odbiorcy, tym ciekawsza wydaje się  prezentacja części z nich. Artykuł zawiera opis i analizę wybranych programów, przywołuje cytaty zaczerpnięte z nagrań, podaje okoliczności w jakich dokonano rejestracji materiału. Audycje pozwalają poznać specyficzny styl argumentowania uczonego, znajomość biografii pisarzy, pasję z jaką profesor badał literaturę i niezwykłe przywiązanie do Lublina i regionu. Słuchacz uzyskuje także wiedzę o ludziach dla niego ważnych, autorytetach, Malik często nawiązywał do postaci wybitnego literaturoznawcy, jakim był prof. Stanisław Fita, nazywany przez  niego Mistrzem. Do pracy  dołączony jest wykaz, znajdujących się w archiwum RL programów, w których brał udział prof. J. Malik.
The article presents the profile of the scholar, based on his cooperation with the regional radio that resulted in a series of radio programs on literature. In the archive of Radio Lublin there are twelve broadcasts on the subject matter that fascinated Malik – literary biographies, Prus and contemporary writers. Currently these tapes are not available to the public, which renders the presentation of some of them all the more interesting. The article includes a description and an analysis of selected programs, cites parts of the recordings and presents the circumstances of the registration of the material. The programs let the audience get acquainted with the scholar’s specific argumentation style, his knowledge of authors’ biographies, the passion with which he studied literature and his unusual attachment to Lublin and the region. The listener also learns about the people who were important to the professor, his idols; Malik often referred to the figure of the great literary scholar Prof. Stanisław Fit, whom he called the Master. Attached to the article is the list of the programs that are held in the Radio Lublin archive and that Prof. J. Malik took part in.
Źródło:
Zeszyty Naukowe KUL; 2018, 61, 2; 217-225
0044-4405
2543-9715
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tmou za láskou. Renarracja Quo vadis w słowackim musicalu
Autorzy:
Szargot, Barbara
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2031041.pdf
Data publikacji:
2019-12-16
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
positivism
Sienkiewicz
musical
intertextuality
pozytywizm
intertekstualność
Opis:
The paper is a description of the Slovak musical based on Henryk Sienkiewicz’s novel Quo Vadis. The analysis has been made  on the basis of the categories of intertextual research proposed by George Genette. Transferring Sienkiewicz’s story into the world of pop culture in case of this musical is done by changing its main subject: now it is love in all its meanings. Looking at this, we can see which elements of the author’s creation seem appealing for the contemporary culture: the word (the widely quoted hipotext), the plot  in a broad outline and the emotion it carries.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2019, 14, 9; 599-609
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Źródła polskiej myśli socjologicznej w środowisku naukowym Lwowa: pozytywizm Józefa Supińskiego
Sources of Polish sociological thought in Lviv scientific community: positivism of Joseph Supinski
Autorzy:
Śliz, Anna
Sobieraj, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/449383.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Wyższa Szkoła Ekonomiczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej
Tematy:
Polish sociological thought
Joseph Supinski
Lviv
positivism
polska myśl socjologiczna
Józef Supiński
Lwów
pozytywizm
Opis:
Polish sociological thought has its roots in many sources. Lviv scientific community is one of them, whose influence would certainly be higher if the period of World War II and the final loss of these lands by the reborn Poland, did not stop its development. Socio-cultural environment of Lviv of the late nineteenth and early twentieth century helped to create the beginnings of Polish sociological thought. This happened, among others, through the influence of Lviv scientists for the next generation of students who frequently replenished later scientific community in Warsaw, Krakow, Poznan, and after the Second World War, the Wrocław and Gliwice ones. Polish sociology was formed, as in Western Europe, on the basis of positivism. By moving and adapting these ideas to the Polish conditions by Joseph Supinski, it gained with time its followers, as well as the opponents. Joseph Supinski is credited for Polish sociology to conduct a comprehensive synthesis of positivist’s ideas and giving them a coherent theoretical form, along with an extensive conceptual apparatus.
Polska myśl socjologiczna sięga swoimi korzeniami wielu źródeł. Lwowskie środowisko naukowe jest jednym z nich, którego wpływ byłby z pewnością większy, gdyby okres II wojny światowej i ostateczna utrata tych ziem przez odrodzoną Polskę, nie przerwał jego rozwoju. Środowisko społeczno-kulturalne Lwowa przełomu XIX i XX wieku współtworzyło początki polskiej myśli socjologicznej. Dokonało się to między innymi poprzez wpływ akademików lwowskich na kolejne pokolenia uczniów, które licznie zasiliły później środowiska naukowe warszawskie, krakowskie, poznańskie, a po II wojnie światowej, również wrocławskie i gliwickie. Polska socjologia powstała, podobnie jak w krajach Europy Zachodniej, na gruncie pozytywizmu. Dzięki przeniesieniu i dostosowaniu tych idei do polskich warunków przez Józefa Supińskiego, z czasem zyskała ona swoich kontynuatorów, ale i oponentów. Niewątpliwą zasługą Józefa Supińskiego dla socjologii polskiej było dokonanie całościowej syntezy idei pozytywistycznych i nadanie im spójnej teoretycznej postaci, wraz z rozbudowaną aparaturą pojęciową.
Źródło:
Polonia Journal; 2015, 1-2; 225-245
2083-3121
Pojawia się w:
Polonia Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Teoria krytyczna a filozofia edukacji Henry’ego Giroux: pojęcie „kultury pozytywizmu”
Critical Theory and Henry Giroux’ Education Philosophy: the Concept of “Positivism Culture”
Autorzy:
Kruszelnicki, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2141566.pdf
Data publikacji:
2017-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej
Tematy:
Giroux
Szkoła Frankfurcka
pedagogika krytyczna
pozytywizm
pragmatyzm
rozum instrumentalny
Frankfurt School
critical pedagogy
positivism
pragmatism
instrumental reason
Opis:
Celem eseju jest rekonstrukcja krytyki pozytywizmu, jaką przeprowadza H. Giroux, odwołując się do koncepcji Szkoły Frankfurckiej. Służy mu ona następnie jako jeden z fundamentów jego własnej krytycznej filozofii edukacji. Racjonalność, jaka współcześnie dominuje w podejściu do edukacji i programów nauczania, jest zakotwiczona w wąsko pojmowanej idei efektywności, instrumentalności wiedzy, celach behawioralnych i w świadomości scjentystycznej. Obserwacja ta zajmuje centralne miejsce w krytycznej teorii edukacji H. Giroux, ale czerpie ona intensywnie z krytycznych teorii społeczeństwa i kultury, z jakimi wystąpili przedstawiciele Szkoły Frankfurckiej (M. Horkheimer, Th. Adorno, J. Habermas, H. Marcuse). Ich wpływ prowadzi badacza we wszystkich jego analizach racjonalności pozytywistycznej w edukacji, jednocześnie pozwalając mu przenieść uwagę na pozytywizm jako formę hegemonii kulturowej, odpowiedzialnej za współczesny kryzys kultury i rozumu. By dokładniej wyjaśnić wpływ Szkoły Frankfurckiej na formowanie się dyskursu pedagogiki krytycznej, proponuję za Horkheimerem i Habermasem skromną refleksją historyczną, dotyczącą zjawisk kulturowych oraz głównych idei filozoficznych, które przygotowały fundament pod obecny atak rozumu instrumentalnego na myślenie praktyczno-etyczne, polityczno-publiczne oraz krytyczne.
The aim of this essay is to reconstruct Henry Giroux’s critique of positivism and to show that it represents one of the leading themes of his critical educational thought. I want to argue that Giroux’s contention that rationality which dominates the contemporary view of schooling and curriculum – as rooted in the narrow concerns for effectiveness, instrumentality of knowledge, behavioral objectives, and scientism – relies heavily on those critical theories of society and culture that emerged from the members of the Frankfurt School (M. Horkheimer, Th. Adorno, J. Habermas, H. Marcuse). This major influence guides Giroux in his analyses of positivist rationality in education, yet it also allows him to shift attention from positivism as a specific philosophical movement to positivism as a form of cultural hegemony culminating in the current crisis of culture and reason. In order to further illuminate the decisive influence of the Frankfurt School on the discourse of critical pedagogy, I offer a modest historical reflection on cultural phenomena and some major philosophical systems that laid fundaments for the ongoing assault of the instrumental reason on practical and ethical, political and public, and critical thinking.
Źródło:
Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja; 2017, 20, 2(78); 7-27
1505-8808
2450-3428
Pojawia się w:
Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ostatni pozytywista
Autorzy:
Burawoy, Michael
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/643727.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Piotr Sztompka
social sciences
domination
colonialism
imperialism
positivism
sociology of knowledge
ideology
the South
Opis:
The Last PositivistThe polemics between Piotr Sztompka and Michael Burawoy was originally published in Contemporary Sociology. A Journal of Reviews no 40/4 as Debate on International Sociology. The starting point of discussion between Piotr Sztompka and Michael Burawoy was the publication entitled Facing an Unequal World: Challenges for a Global Sociology (Volume One: Introduction, Latin America and Africa, 316 pp.; Volume Two: Asia, 362 pp.; Volume Three: Europe, and Concluding Reflections, 296 pp.), edited by Michael Burawoy, Mau-kuei Chang and Michelle Fei-yu Hsieh (Taipei, Taiwan: Institute of Sociology at Academia Sinica, Council of National Associations of the International Sociological Association & Academia Sinica, 2010). Ostatni pozytywistaPrezentowana niżej polemika pt. Debata o socjologii międzynarodowej ukazała się w „Contemporary Sociology. A Journal of Reviews” 40, nr 4. Punktem wyjścia do dyskusji między Piotrem Sztompką i Michaelem Burawoyem była książka z 2010 roku Facing an Unequal World: Challenges for a Global Sociology (t. 1: Introduction, Latin America and Africa, ss. 316; t. 2: Asia, ss. 362; t. 3: Europe, and Concluding Reflexions, ss. 296), pod redakcją Michaela Burawoya, Mau-kuei Changa i Michelle Fei-yu Hsieh, wydana w Tajpej przez Institute of Sociology at Academia Sinica, Council of National Associations of the International Sociological Association & Academia Sinica.
Źródło:
Studia Litteraria et Historica; 2015, 3–4
2299-7571
Pojawia się w:
Studia Litteraria et Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Objectivity in social science
Autorzy:
Dansabo, Muhammad Tasiu
Bello, Muhammad Muhammad
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1375410.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Międzynarodowy Instytut Innowacji Nauka – Edukacja – Rozwój w Warszawie
Tematy:
Objectivity
Science
Social Science
Social reality
Positivism
Value neutrality
Opis:
The debate on the scientific status of the Social Sciences and their bid to achieve objectivity in their inquiries is an unending debate within and outside the Social Science family. The positivists are of the opinion that objectivity in Social Science is achievable and that scientific methods can be used in Social Science inquiry, just the same or similar way(s) the natural scientists do their scientific endeavor. To the positivists ‘value-free Social Science’ is possible. This position is however criticized even within the Social Sciences, let alone in the scientific world. All these debates centered on whether or not the Social Scientists are truly scientific in their quest for knowledge. No matter the outcome of the debate what is obvious is that there is a philosophical problem with scientific objectivity in general. Based on a historical review of the development of certain scientific theories, in his book, ‘the Structure of scientific revolutions’, a scientist and a historian Thomas Kuhn raised some philosophical objections to claims of the possibility of scientific understanding being truly objective. Against this backdrop, the paper seeks to unravel the varied theoretical debates on the subject. Objectivity, Science, Social Science, Social reality, Positivism, Value neutrality
Debata na temat statusu naukowego nauk społecznych oraz ich dążenia do osiągnięcia obiektywizmu jest niekończącą się debatą w rodzinie nauk społecznych i poza nią. Pozytywiści są zdania, że obiektywizm w naukach społecznych jest osiągalny i że metody naukowe mogą być stosowane w badaniach społecznych, w taki sam lub podobny sposób, w jaki naukowcy przyrodniczy stosują je w swoich badaniach. Dla pozytywistów „społeczna nauka bez wartości” jest możliwa. To stanowisko jest jednak krytykowane nawet w naukach społecznych, nie mówiąc już o świecie naukowym. Wszystkie debaty koncentrowały się na tym, czy naukowcy społeczni są naprawdę naukowi w poszukiwaniu wiedzy. Bez względu na wynik debaty oczywiste jest, że istnieje filozoficzny problem z obiektywizmem naukowym w ogóle. Opierając się na historycznym przeglądzie rozwoju niektórych teorii naukowych, w swojej książce „Struktura rewolucji naukowych” naukowiec i historyk Thomas Kuhn podniósł pewne filozoficzne obiekcje wobec twierdzenia, że naukowe zrozumienie jest naprawdę obiektywne. Artykuł stara się rozwikłać różnorodne teoretyczne debaty na ten temat. obiektywizm, nauka, nauki społeczne, rzeczywistość społeczna, pozytywizm, neutralność wartości
Źródło:
International Journal of New Economics and Social Sciences; 2019, 10(2); 243-250
2450-2146
2451-1064
Pojawia się w:
International Journal of New Economics and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Post-Empiricism and Philosophy of Science
Autorzy:
Marsonet, Michele
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1037876.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Academicus. International Scientific Journal publishing house
Tematy:
science
philosophy of science
logical positivism
post-empiricism
pragmatism
methodological anarchism
Opis:
The aim of this paper is to provide some sketchy remarks on the post-empiricist phenomenon in philosophy of science, taking into account the themes of the relationships between language on the one side and reality on the other, and the parallel problem of the alleged elimination of metaphysics. Unlike the logical empiricists, Popper believes that a clear separation between (i) analytic and synthetic sentences, and (ii) between theory and observation, is an impossible task. According to his view, theory and observation are intimately linked to each other, and no pure observation is ever possible. A position very similar to Popper’s was endorsed by the American pragmatists in the last two centuries with Charles S. Peirce, William James and John Dewey. There also are important similarities between what Popper says and William James’ theses. It is clear that if we recognize that the theoretical dimension precedes observation, and if we claim furthermore that scientific theories have a creative character, then we may explain the “jumps” that often take place in the history of science. Later on Feyerabend and his followers have turned philosophy of science into something mysterious and not easily classifiable in philosophical or scientific terms. The anything goes undermines the meaning itself of the discipline. If science is equated to any other dimension of spirit - art, religion, or even witchcraft - the specific and cognitive character of scientific rationality is eliminated. It follows that philosophy of science loses any meaningful role within the field of human knowledge, while even philosophy as such becomes more similar to a joke than to a serious endeavor.
Źródło:
Academicus International Scientific Journal; 2018, 18; 26-33
2079-3715
2309-1088
Pojawia się w:
Academicus International Scientific Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Література польського позитивізму та натуралізму в ідейно-естетичній рецепції Івана Франка
Autorzy:
Holod, Roman
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1789908.pdf
Data publikacji:
2018-04-20
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
positivism
naturalism
romanticism
realism
literary stream
utilitarianism
Opis:
The article is dedicated to Franko’s scientifi c reception of Polish positivism and naturalism literature as well as historical and theoretic interpretation of Polish writers achievements of the above mentioned stream in the context of the international, Polish and Ukrainian literature processes. The value of popularization activities of Ivan Franko concerning the achievements of French naturalism in Polish literature is determined as well as the value of enriching Ukrainian literature with the achievements of Polish naturalists. The peculiarities of national variants of naturalism are as well observed in comparison with an international invariant.
Źródło:
Studia Ucrainica Varsoviensia; 2018, 6; 349-357
2299-7237
Pojawia się w:
Studia Ucrainica Varsoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problematyczność stosowania metafizyki do pozytywizmu prawniczego na przykładzie tezy o społecznym źródle prawa
The problem of applying metaphysical explanation to legal positivism on the example of social source thesis
Autorzy:
Kanon, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1945327.pdf
Data publikacji:
2021-04-01
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
pozytywizm
metafizyka
filozofia prawa
społeczne źródło prawa
August Comte
positivism
metaphysics
philosophy of law
social source thesis
Opis:
Artykuł ma na celu przedstawienie pozytywistycznej tezy o społecznym źródle prawa w kontekście rozważań metafizyki klasycznej. Wykorzystano metodę analizy tekstów źródłowych i dokonano abstrakcji tez, które można uznać za metafizyczne. Twierdzenia metafizyczne, to twierdzenia egzystencjalne, a także esencjalne, które dany autor przyjmuje wprost, bądź są możliwe do rekonstrukcji na podstawie wniosków, które wyprowadza. Rozumowanie zostało oparte na przekonaniu, że uniwersalność metafizyki należy rozumieć również w aspekcie czasowym. Teza o zmienności sposobów rozumienia rzeczywistości, wraz z rozwojem ludzkości, jest jedną z kardynalnych założeń pozytywizmu w ogóle. W oparciu o to historiozoficzne prawidło, August Comte wyprowadza dalsze wnioski, co do filozofii możliwej na przyszłość. Negacja metafizyki prowadzi do niepogłębionego, być może nieświadomego, przyjęcia tez, które w historii filozofii zostały już opracowane. Przemyślenia zaprezentowane w niniejszym artykule zasadniczo skoncentrowane są na zagadnieniu sposobu bytowania społeczeństwa. Jego rozumienie warunkuje rozumienie faktów społecznych i na tej płaszczyźnie prowadzi do wniosków na temat społecznej źródłowości prawa. Główna część rozważań umiejscowiona została w kontekście historycznym, co pozwala dostrzec elementy trudno uchwytne współcześnie. Jednym z wniosków jest ustalenie, że metafizyka, wobec której pozytywizm występuje, jest tylko jednym nurtem, który panował w XIX - wiecznej filozofii. Ze względu na brak szczegółowych opracowań zagadnienia, autor sygnalizuje problemy, rozpatrując je na poziomie ogólnym.
The aim of this article is to present a legal positivist social source thesis in the context of classical metaphysical reflection. Author uses the method of analysing the source texts and abstracts theses that can be considered as metaphysical. Metaphysical theses divide into existential and essential. They are expressed directly by an author or possible to reconstruct. Reasoning was based on convenience that universality of metaphysics should be considered temporally. The thesis about the evolution of ways of understanding reality, along with the development of mankind, is one of the cardinal assumptions of positivism in general. Based on this historiosophical rule, August Comte draws further conclusions about a possible modern philosophy for the future. The denial of metaphysics leads to cursory, perhaps unconscious, acceptance of the theses that have already been developed in the history of philosophy. The reflections are essentially focused on the issue of ontological status of society. Its understanding determines the understanding of social facts and seems to have an impact on social source thesis. The main part of the reflection is placed in a historical context. It enables to examine some aspects that are difficult to consider nowadays. One of the conclusions is that metaphysics to which positivism opposes is dominant in 19th century philosophy, but in general only one of many schools of thought. Since there is no specific literature on that matter, author signalize problems considering them generally.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2020, 19, 2; 241-265
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Elements of positivism in the Ukrainian philosophy and culture of the second half of the 19th century
Elementy pozytywizmu w ukraińskiej filozofii i kulturze drugiej połowy XIX wieku
Autorzy:
Artyukh, Vyacheslav Artyukh
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/783434.pdf
Data publikacji:
2018-12-18
Wydawca:
Polska Akademia Umiejętności
Tematy:
history
Mykhailo Drahomanov
Ivan Franko
philosophy
positivism
progress
Pantlejmon Kulish
Ukraine
filozofia
historia
pozytywizm
postęp
Panteleimon Kulish
Ukraina
Opis:
This article addresses the appropriation of positivist thought by Ukrainian intellectuals in the second half of the nineteenth century, in particular in the field of philosophy of history. By discussing elements of positivist thought in the works of Mykhailo Drahomanov, Ivan Franko and Pantaleimon Kulish, the author argues that all three were under direct influence of positivist thought, but none of them was a blind adherent of positivism. Positivism particularly influenced their thinking about history and the issue of determinism. Importantly, it was not the French positivism of Auguste Comte whose ideas were adopted, but rather the English positivism of Henry Thomas Buckle and John Stuart Mill.
Artykuł omawia recepcję myśli pozytywistycznej przez ukraińskich intelektualistów w drugiej połowie XIX wieku, szczególnie w dziedzinie filozofii historii. Na podstawie analizy elementów pozytywistycznej myśli w dziełach Mykhailo Drahomanova, Iwana Franki oraz Panteleimona Kulisha, artykuł dowodzi, że wszyscy autorzy byli pod bezpośrednim wpływem myśli pozytywistycznej, ale żaden z nich nie był ślepym zwolennikiem pozytywizmu. Pozytywizm wpłynął zwłaszcza na ich myślenie o historii i kwestię determinizmu. Co ciekawe, nie był to pozytywizm francuski Auguste’a Comte’a, którego idee zostały przyjęte, ale raczej angielski pozytywizm Henry’ego Thomasa Buckle’a i Johna Stuarta Milla.
Źródło:
Studia Historiae Scientiarum; 2017, 16; 269-301
2451-3202
Pojawia się w:
Studia Historiae Scientiarum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Projectional Interpretation: Bolesław Prus’s Reading of Zdania i uwagi by Adam Mickiewicz
Autorzy:
Ławski, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030573.pdf
Data publikacji:
2021-02-21
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
aphorism
mysticism
Positivism
realism
re-interpretation
Opis:
The article focuses on the interpretation of selected aphorisms of the Romantic poet Adam Mickiewicz (1798–1855) provided by Bolesław Prus (1847–1912),a prose writer and a representative of realism in Polish post-Romantic literature. Prus interpreted religious, sometimes almost mystical, aphorisms as commendation of hard work, activism, and as a manifesto of practical ethics. Inspired by the mystical thoughts of Angelus Silesius, Jakob Böhme and Saint-Martin, Mickiewicz’s aphorisms are perceived as exceptionally ambiguous. Prus, however, projected his own literary and philosophical mindset onto the micro-texts of the Romantic poet and, in consequence, oversimplified their meaning. What he did is here called a projectional interpretation.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2020, 1; 180-196
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A Trial of Materialism
Próba materializmu
Autorzy:
Żukowska, Urszula Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366849.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
materialism, Lucretius, positivism
scientism
Bolesław Prus
Ignacy Dąbrowski
materializm
Lukrecjusz
pozytywizm
scjentyzm
Opis:
The purpose of this paper is to present the main stream of the reception of Lucretius’ materialistic philosophy in Poland based on the works of the positivist period, as well as the stances of scholars who take up this subject. It outlines how positivism remains faithful to the Romantic spirit concerning the primacy of spirit and God over materialism and scientism. Additionally, the paper presents the arguments used against the materialistic philosophy in the works of Bolesław Prus and Ignacy Dąbrowski. This has led to the conclusion that there was no place for an alternative to Christian doctrine.
Celem artykułu jest przedstawienie głównego nurtu recepcji filozofii materialistycznej Lukrecjusza w Polsce na przykładzie dzieł z epoki pozytywizmu, a także stanowisk badaczy, którzy ten temat podejmują. Ukazano, w jaki sposób pozytywizm pozostaje wierny romantycznemu duchowi w kwestii prymatu ducha i Boga nad materializmem i scjentyzmem. Ponadto w artykule zaprezentowano argumenty z dzieł Bolesława Prusa oraz Ignacego Dąbrowskiego, którym filozofia materialistyczna w Polsce musi się oprzeć. To doprowadziło do konkluzji o braku miejsca dla alternatywy wobec doktryny chrześcijańskiej.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2020, 38, 1; 69-79
0239-426X
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zasada pozytywizmu metodologicznego a problem unifikacji filozoficznej
The Principle of Methodological Positivism and the Problem of Unification in Philosophy
Autorzy:
Życiński, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2106676.pdf
Data publikacji:
1992
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
The paper describes the methodological growth of modern science toward the so-called principle of methodological positivism. This principle implies important epistemological distinctions between the natural sciences, metaphysics and theology. Consequently, it allows to introduce neither metaphysical nor theological explanations to fill the gaps in physical theories. The principle of methodological positivism played an important role in overcoming the cognitive patterns adopted in the physico-theology of the XVIII century. At the present time, however, its importance is called into question by adherents of the "new biology" and "new physics" who undertake metaphysical issues in the context of scientific theories. After critical assessment of this new practice, the author develops his proposal of unification in philosophy. In his approach, philosophy should be an epistemologically autonomous discipline open to new scientific results.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 1992, 39-40, 3; 9-22
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Interpretacja projekcyjna. Prusowska lektura "Zdań i uwag" Adama Mickiewicza
Autorzy:
Ławski, Jarosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030348.pdf
Data publikacji:
2021-06-06
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
aphorism
mystic
positivism
realism
re-interpretation
aforyzm
mistyka
pozytywizm
realizm
reinterpretacja
Opis:
The article focuses on the interpretation of selected aphorisms of the Romantic poet Adam Mickiewicz (1798–1855) made by Bolesław Prus (1847–1912), a prose writer and representative of realism in Polish post-Romantic literature. Prus interpreted religious, sometimes almost mystical, aphorisms as commendation of hard work, activism, and as a manifesto of practical ethics. Inspired by the mystical thoughts of Angelus Silesius, Jacob Boehme and Saint-Martin, Mickiewicz’s aphorisms are perceived as exceptionally ambiguous. Prus, however, projected his own literary and philosophical mindset onto the micro-texts of the Romantic poet, and as a consequence oversimplified their meaning. What he did is here called a projecting interpretation.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2014, 9, 4; 432-444
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The negative impact of scientific ideology on education about the moral status of animals
Autorzy:
Dorota, Probucka,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/892315.pdf
Data publikacji:
2017-08-23
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
ethics
animals
scientific ideology
positivism
behaviourism
Opis:
The article presents an analysis of the ethical views of Bernard Rollin, an American zoologist and philosopher who examined how the education about the moral status of animals has been affected by the so-called scientific ideology. This way of thinking denies animal suffering and consciousness in stark contrast with our commonsense knowledge and collective human experience. Rollin points to positivism and behaviourism as twin philosophical and psychological sources of this scientific ideology. Positivism rejected the concept of consciousness as a subjective, metaphysical, unscientific, non-measurable state and separated science from values and ethics. Behaviourism further obstructed moral reflection on the acceptable methods of treatment of animals not only by eliminating the category of animal consciousness, but also by replacing the vocabulary to describe its experimental manifestations with one of observable actions (reinforcement and aversion). Behaviourism denies animal suffering and other states of consciousness on the epistemological principle that they are difficult to verify. This paradigm continues to be successfully applied in modern biomedical laboratories and blinds scientists to both the pain inflicted on animals and the moral repercussions of animal consciousness. Positivism and behaviourism alike cast animals as models and biological mechanisms to distort our understanding of their nature and justify their harm. The article presents an analysis of the ethical views of Bernard Rollin, an American zoologist and philosopher who examined how the education about the moral status of animals has been affected by the so-called scientific ideology. This way of thinking denies animal suffering and consciousness in stark contrast with our commonsense knowledge and collective human experience. Rollin points to positivism and behaviourism as twin philosophical and psychological sources of this scientific ideology. Positivism rejected the concept of consciousness as a subjective, metaphysical, unscientific, non-measurable state and separated science from values and ethics. Behaviourism further obstructed moral reflection on the acceptable methods of treatment of animals not only by eliminating the category of animal consciousness, but also by replacing the vocabulary to describe its experimental manifestations with one of observable actions (reinforcement and aversion). Behaviourism denies animal suffering and other states of consciousness on the epistemological principle that they are difficult to verify. This paradigm continues to be successfully applied in modern biomedical laboratories and blinds scientists to both the pain inflicted on animals and the moral repercussions of animal consciousness. Positivism and behaviourism alike cast animals as models and biological mechanisms to distort our understanding of their nature and justify their harm.
Źródło:
Kwartalnik Pedagogiczny; 2017, 62(2 (244)); 261-269
0023-5938
Pojawia się w:
Kwartalnik Pedagogiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Realizm prawniczy a pozytywizm prawniczy
Autorzy:
Dyrda, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/632518.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Projekt Avant
Tematy:
legal positivism, American legal realism, legal truisms, general theory of law, theory of adjudication, Brian Leiter.
Opis:
American legal realism is commonly treated as a theory-pariah. The article exposes certain reasons explaining such a treatment. Generally, it seems that such an attitude is a result of many misunderstandings of realist aims and ambitions, some of which pertain to the theoretical status of legal realism and its relation to so called general jurisprudential theories, such as legal positivism. In the first part of the article I explain generally what these aims were and how one should see these relations. In the second part I briefly analyze B. Leiter’s famous claim that legal realism is conceptually dependent on hard legal positivism (as a general theory of law). The critique of this claim opens the possibility for some alternative understanding of legal realism.
Źródło:
Avant; 2018, 9, 1
2082-6710
Pojawia się w:
Avant
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Najpiękniejszy człowiek pokolenia. Świętego Brata Alberta (i Jakuba A. Malika) „pozytywizm ewangeliczny”? Garść uwag
The most beautiful man of the generation. “Evangelical positivism” of saint Brother Albert (and Jakub A. Malik)? Few remarks
Autorzy:
Karpowicz-Słowikowska, Sylwia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1046381.pdf
Data publikacji:
2020-10-13
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Adam Chmielowski
Jakub A. Malik
Adolf Nowaczyński
Bolesław Prus
Stanisław Fita
„pozytywizm ewangeliczny”
poszukiwanie religii
“evangelical positivism”
searching of religion
Opis:
Postać Adama Chmielowskiego (świętego Brata Alberta) przez Jakuba A. Malika, a wcześniej Adolfa Nowaczyńskiego interpretowana był jako materializacja modelu „pozytywisty ewangelicznego”. Termin ten, ukuty przez Adama Grzymałę-Siedleckiego na potrzeby studium o Bolesławie Prusie, stał się nie tylko pojęciem, które w literaturoznawstwie wielokrotnie posłużyło za formułę określającą stosunek pozytywistów do kwestii religii, ale również okazało się węzłem zainteresowań badawczych Malika, węzłem łączącym go w szeroko rozumianej perspektywie humanistycznej ze Stanisławem Fitą i autorem Lalki.
Adam Chmielowski (Saint Brother Albert) by Jakub A. Malik, and previously, Adolf Nowaczyński was interpreted as the materialization of the “evangelical positivist” model. The term, coined by Adam Grzymała-Siedlecki for the study of BolesławPrus, became not only a term which, in literary science, repeatedly served as a formula for positivists’ views on religion, but also turned out to be a knot for research interests of Malik, a knot connecting it in a broadly understood humanistic perspective with with Stanisław Fita and the author of the novel The doll.
Źródło:
Zeszyty Naukowe KUL; 2018, 61, 2; 193-203
0044-4405
2543-9715
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wprowadzenie prozy dla młodego czytelnika w świat konwencji modernistycznych (na przykładzie Cudownych bajek Adolfa Dygasińskiego)
Autorzy:
Niekra, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/630605.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
tale
modernism
positivism
prose
bajka
modernizm
pozytywizm
proza
Opis:
Adolf Dygasiński is a writer who can be called a witness of the transformation that began in literature at the end of the 19th century. His work, for most part, was connected with positivism, and it is described as such by the critics. But the fantastic prose addressed to young readers that he created clearly departs from this scheme. Wonderful Tales are examples of positivist trends that are broken by the conventions of modernism. Their author is recognized as a pioneer because the literature for children and young people had not yet been dominated by the new aesthetics and ideals that began to inspire both artists and the consumers of art in the 1890s. The analysis of various fairy tales written by Dygasiński and published in a book of poems departs from the existing conventions. This is expressed in the changes of the hero’s personality, partial transformation of the structure of the tales and the world presented, as well as the revaluation of certain ideas. Wonderful Tales are, therefore, a valuable source of knowledge about the crystallization of the phenomena that have become representative for modernist literature.
Adolf Dygasiński to pisarz, którego można nazwać świadkiem przeobrażeń, jakie pod koniec XIX wieku zaczęły się dokonywać w literaturze. O ile jednak jego twórczość w przeważającej części wpisuje się w tendencje pozytywistyczne i tak bywa widziana przez krytykę, o tyle stworzona przez niego proza fantastyczna, skierowana do młodego czytelnika, wyraźnie odchodzi od tego schematu. Cudowne bajki stanowią przykład utworów przełamujących konwencje pozytywistyczne na rzecz modernistycznych. Ich autor wykazuje się w tym względzie prekursorstwem, bo piśmiennictwo dla dzieci i młodzieży nie znajdowało dotąd miejsca dla nowej estetyki oraz ideałów, które w latach dziewięćdziesiątych XIX wieku zaczęły inspirować nie tylko twórców, ale również odbiorców sztuki. Analiza poszczególnych bajek Dygasińskiego w kolejności innej, niż pojawiają się w tomiku, ujawnia odejście od obowiązujących konwencji. Wyraża się to w procesie zmiany osobowości bohatera, częściowym przekształceniu samej struktury baśni, świata przedstawionego, a także przewartościowaniu pewnych idei. Cudowne bajki stanowią cenne źródło wiedzy o krystalizowaniu się zjawisk, które staną się reprezentatywne dla piśmiennictwa modernistycznego.
Źródło:
Acta Humana; 2015, 6
2082-4459
Pojawia się w:
Acta Humana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
As publicystyki polskiej przełomu XIX i XX w. Aleksander Świętochowski i jego związki z prasą
Autorzy:
Cichocka, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1963272.pdf
Data publikacji:
2018-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
pozytywizm
prasa
Aleksander Świętochowski
biografistyka
positivism
press
biography
Opis:
From the age of 23 until his death at the age of 89, thus for more than half a century, Aleksander Świętochowski was associated with the Polish press. He was an author of texts, editor and publisher, owner of three magazines: „Prawda” („The Truth”), „Kultura Polska” („Polish Culture”), and „Humanista Polski” („The Polish Humanist”). Despite numerous additional activities in the public sphere - literary, social and educational, political - biographers unanimously believe that, above all, he was a journalist and in this role he had no equal. The aim of the article is to show life of „ The Apostle of Truth” through the prism of his relations with the press. The main theme has been set in the broader context of the political realities of the time. Due to the wide time span, the professional career dynamics of the protagonist and the evolution of his image were taken into account. Świętochowski’s approach to work, as well as his view on the surrounding reality, has been analyzed and an attempt has been made to assess the motives behind his decisions related to his profession.
Źródło:
Polish Biographical Studies; 2018, 6; 7-33
2353-9291
Pojawia się w:
Polish Biographical Studies
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lesya Ukrainka as а Critic of Polish Literature
Łesia Ukrainka jako krytyk literatury polskiej
Autorzy:
Radyszewśkyi, Rostysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2030932.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Lesya Ukrainka
Polish literature
romanticism
populism‑positivism
modernism
Stanisław Przybyszewski
Źródło:
Slavia Orientalis; 2021, LXX, 2; 317-330
0037-6744
Pojawia się w:
Slavia Orientalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Позитивизм в контексте 1850–1880-х годов (на примере литературной и общественной деятельности А. Н. Яхонтова)
Positivism in the context of the 1850–1880s (on the example of Aleksandr Yakhontov’s literary and social activities)
Autorzy:
Вершинина, Наталья
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/968501.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Александр Яхонтов
позитивизм
природа
наука
прогресс
«полезный труд»
«человек сороковых годов».
nature
science
progress
‘useful work’
‘generation of the forties’
positivism
Aleksandr Yakhontov
Opis:
В статье впервые, с опорой на фундаментальное исследование проф. Барбары Оляшек, рассматривается проблема места и значения позитивизма в жизни и творчестве псковского поэта второй половины XIX века Александра Яхонтова. Доказывается, что общественное поведение и литературная деятельность Яхонтова дают основание отнести его к типу «среднего человека» в его наиболее совершенном выражении – об этом свидетельствуют некрологи Яхонтова, где он единодушно представлен как продолжатель «лучших традиций людей сороковых годов». При этом Яхонтов совпадает в большей степени с той концепцией типа, которая позиционирует его «не культурно-идеологически, а культурно-прагматически» (Л. Н. Синякова, „Художественная антропология русской литературы 1840–1870-х годов: образ человека в русской литературе 1840–1870-х гг.”, Saarbrücken 2011, с. 269–270). Это сближает его с позитивизмом, основные начала которого Яхонтов постигал как литературными средствами, так и житейским опытом. Общий характер деятельности Яхонтова – помещика либеральных взглядов, чиновника, защищающего дело народного просвещения, земского деятеля, стремящегося отстоять идеи «общественного консенсуса в сочетании с принципами либеральной экономики» (Б. Оляшек, „Русский позитивизм: Идеи в зеркале литературы”, Łódź 2005, с. 288), новатора в разных формах усадебной хозяйственной деятельности – был ориентирован на базовые категории позитивизма: служение науке и прогрессу, веру в «полезный труд», убежденность в правомерности «карьеры» и «успеха», наряду с высокими «идеальными» ценностями. В то же время утверждается, что позитивизм остался одной из многих тенденций, которым Яхонтов следовал, синтезируя их в подвижном единстве своей жизненной философии и литературного творчества. Последовательным он оставался в поиске «золотой середины», сближающей «предание» с «прогрессом», «наследственный покой» с новаторскими идеями и преобразованиями, ведущими к общественному процветанию.
The paper, drawing on the fundamental research by Barbara Olaszek, for the first time examines the problem of the place and importance of positivism in the life and works of the Pskov poet of the second half of the 19th century, Aleksandr Yakhontov. It is argued that social behaviour and literary activities of Yakhontov give a reason to recognize in him the type of the ‘average man’ in its most perfect manifestation; this is also evidenced by obituaries for Yakhontov, where he was unanimously presented as a continuator of ‘the best traditions of the generation of the forties.’ Moreover, Yakhontov’s stance is largely congruent with such concept of the type which positions him as ‘not ideological and cultural, but cultural and pragmatic’ (L. N. Sinyakova, “Art anthropology of Russian literature of 1840–1870-ies: the image of man in Russian literature in 1840–1870-ies,” Saarbruken 2011, pp. 269–270). This brings him close to positivism, basic principles of which Yakhontov incorporated both into his literary actions and into his life. Yakhontov’s varied activities – as a liberal landlord, an official, defender of the cause of public education, local activist seeking to defend the idea of ‘social consensus in conjunction with the principles of liberal economy’ (B. Olaszek, “Russian positivism: Ideas in the mirror of literature,” Łódź 2005, p. 288), an innovator in various forms of manor economy management – were all centred on categories crucial for positivism: the devotion to science and progress, belief in the ‘useful work,’ conviction about the legitimacy of ‘career’ and ‘success,’ along with high ‘ideal’ values. At the same time it is asserted that positivism was one of the many trends that Yakhontov followed by synthesizing them into a dynamic unity of his philosophy of life and literary creativity. He remained consistent in his search of the ‘golden mean,’ bringing together ‘tradition’ and ‘progress,’ ‘inherited ease’ and innovative ideas and transformations leading to social prosperity.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica; 2015, 08; 39-50
1427-9681
2353-4834
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Legal analogy as an alternative to the deductive model of legal reasoning
Autorzy:
Koszowski, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/684949.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
law
formalism
positivism
analogy
deduction
applying
fallacy
erroneous
scheme
thinking
reason by
inference
Opis:
This article demonstrates the inadequacy of legal deduction as a method that guarantees the certainty and predictability of law and its outcomes in concrete instances. Inter alia, the Author brings our attention to the far smaller role that the deductive pattern of inference plays in legal thought than one may suppose, since it is rather only a schematic illustration of the decisions that were previously made by recourse to the mental operations of a non-logical nature. In return, he proffers legal analogy as an alternative, by which he understands a mode of thinking which helps the reasoner to take into account a mass of different factors that are traditionally deemed to be relevant for legal thought and decision-making.
Źródło:
Adam Mickiewicz University Law Review; 2016, 6; 13-25
2450-0976
Pojawia się w:
Adam Mickiewicz University Law Review
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ignacy Erazm Matuszewski - krytyk i filozof literatury
Autorzy:
Krysowski, Olaf
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2154572.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
Ignacy Erazm Matuszewski
literatura
sztuka
krytyka
estetyka
metafizyka
romantyzm
pozytywizm
modernizm
literature
art
criticism
aesthetics
metaphysics
romanticism
positivism
modernism
Opis:
Postawa krytyczna Ignacego Erazma Matuszewskiego, ojca pułkownika Ignacego Hugona Matuszewkiego, była naznaczona ideowym eklektyzmem i wynikającymi z niego niekiedy niekonsekwencjami. Jego poglądy można uznać za znamienne dla umysłowości rozwijającej się w warunkach intensywnych przemian kulturowych końca XIX w. Autor rozprawy Diabeł w poezji, wykształcony w atmosferze szacunku dla empirycznego indukcjonizmu oraz obiektywizmu estetycznego i krytycznego, modyfikował poglądy w taki sposób, że umożliwiały zarówno analizę dorobku literackiego pozytywistów, jak i ocenę skoncentrowanej na wartościach metafizycznych twórczości romantyków i modernistów. Ta elastyczność pozwoliła Matuszewskiemu wypowiadać się o sztuce jako całości, niezależnie od utrwalonych podziałów historycznych, genologicznych czy różnic między poszczególnymi dyscyplinami artystycznymi. Sprawiła, że jego opinie nabrały charakteru sądów uniwersalnych, odpornych na zmieniające się mody w krytyce. Śmierć pisarza 10 lipca 1919 r., którą poprzedziło odejście w okresie I wojny światowej wielu krytyków i artystów modernistycznych, przyczyniła się do powstania luki w polskim życiu literackim na początku dwudziestolecia międzywojennego. W związku z tą luką Matuszewski bywa niekiedy nazywany „wielkim nieobecnym” krytyki literackiej niepodległej Polski.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2022, 39, 1; 476-489
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Liberalizm pozytywistyczny – dwie drogi myśli (Prus – Świętochowski)
Positivistic Liberalism – Two Ways of Thinking (Prus – Świętochowski)
Autorzy:
Gloger, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1953774.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Bolesław Prus
Aleksander Świętochowski
pozytywizm
liberalizm
John Stuart Mill
positivism
liberalism
Opis:
In the epoch of Polish positivism liberalism is a very complicated and antynomical phenomenon. Studies of positivistic liberalism have not described yet all the aspects of the issue and, on the other hand, have formed a few stereotypes. The article characterizes the liberal attitude taken by two leading representatives of positivism in Poland: Aleksander Świętochowski and Bolesław Prus. Their different journalist strategies were inspired by the same work written by John Stuart Mill, On Liberty. Under the influence of Mill's thought Prus created a model of ethical liberalism. Świętochowski was an aristocratic liberal. The description of two models of liberalism formed by the two Polish positivists is a continuation of the interpretations of Mill's social philosophy by Alan S. Kahan (aristocratic liberalism) and Morice Cowling.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2005, 53, 1; 23-50
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Benedykta Dybowskiego program odrodzenia ludzkości
Benedict Dybowski’s programme for the rebirth of humanity
Autorzy:
Słoniowska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2199828.pdf
Data publikacji:
2022-12-22
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Benedykt Dybowski
ewolucjonizm
pozytywizm
eugenika
feminizm
Benedict Dybowski
evolutionism
positivism
eugenics
feminism
Opis:
Benedykt Dybowski, badacz Bajkału i Kamczatki, mniej znany jest z działalności pedagogicznej i filozoficznej. Przedmiotem niniejszego artykułu jest okres lwowski jego twórczości, trwający od 1884 r. aż do śmierci. Na uwagę zasługują m.in. jego progresywne poglądy na temat roli kobiet w społeczeństwie, nowatorskie postulaty wprowadzenia zunifikowanego, międzynarodowego języka oraz ujednolicenia religii, a także propozycje oparcia nauk nieempirycznych na wynikach badań przyrodniczych. Był jednym z prekursorów ewolucjonizmu na ziemiach polskich. Konsolidacja myśli biologicznej i filozoficznej zaowocowała stworzonym przez Dybowskiego utopijnym programem odrodzenia ludzkości.
Benedict Dybowski, explorer of Lake Baikal and Kamchatka, is less known for his pedagogical and philosophical activities. The subject of this article is the Lviv period of his work, which lasted from 1884 until his death. It is worth focusing on his progressive views on the role of women in society, on his innovative calls for the introduction of a unified international language and the unification of religion, and on his proposals to base non-empirical sciences on the results of natural research. He was one of the forerunners of evolutionism in the Polish lands. The consolidation of biological and philosophical thought resulted in Dybowski’s utopian programme for the rebirth of mankind.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2022, 8; 13-28
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podział lewica–prawica w perspektywie konstruktywistycznej
The left-right split in the constructivist perspective
Autorzy:
Lipiński, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/620317.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
left
right
constructivism
positivism
rational choice theory
lewica
prawica
konstruktywizm
pozytywizm
teoria racjonalnego wyboru
Opis:
The case of Poland perfectly illustrates the scale of discrepancies between researchers who, on the one hand, criticize the specific nature of the Polish version of the left-right split, but on the other emphasize its important role in the process of identifying political and social actors and the ability of dichotomy to organize political life. Political actors define themselves in a specific way, allowing voters to recognize these acts of self-positioning and rely on them to make electoral decisions. The purpose of this paper is to problematize these divergences in two ways. First, by showing that the origin of this ‘problem’ lies in the assumptions underlying the theory of rational choice. It is claimed that it is the positivist ontology and epistemology underlying the paradigm of rational choice that produced ‘the problem’, which – from the perspective of interpretative approaches – constitutes an inherent part of political life. Secondly, by applying the assumptions of constructivism to the study of the left-right division in order to investigate the role of dichotomy in the political communication processes and construction of political order.
Przypadek Polski doskonale pokazuje skalę rozbieżności pomiędzy badaczami, którzy z jednej strony krytykują specyficzny charakter polskiej wersji podziału lewica–prawica, a z drugiej strony dostrzegają jednak jego ważną rolę w procesie samoidentyfikacji aktorów politycznych i społecznych oraz zdolność do porządkowania życia politycznego – partie definiują się w określony sposób, a wyborcy trafnie owo pozycjonowanie rozpoznają i w oparciu o nie podejmują decyzje wyborcze. Celem niniejszego artykułu jest sproblematyzowanie owych rozbieżności w dwojaki sposób. Po pierwsze, poprzez ukazanie, iż u genezy tego „problemu” tkwią założenia związane z teorią racjonalnego wyboru. To pozytywistyczna ontologia oraz epistemologia leżące u podstaw paradygmatu racjonalnego wyboru pozwoliły na sformułowanie problemu, który z perspektywy podejść interpretatywnych byłby raczej nieodłączną częścią życia politycznego. Po wtóre, poprzez zastosowanie do badaniapodziału lewicowo-prawicowego założeń konstruktywizmu w celu zbadania roli, jakie pełni omawiana dychotomia w procesach komunikowania i konstruowania porządku politycznego.
Źródło:
Środkowoeuropejskie Studia Polityczne; 2017, 2; 143-168
1731-7517
Pojawia się w:
Środkowoeuropejskie Studia Polityczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wartości epistemiczne: Aktualne kontrowersje w aksjologii nauki
Epistemic values: Some contemporary controversies in the axiology of science
Autorzy:
Hajduk, Zygmunt
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015980.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
filozofia nauki
aksjologia
neopozytywizm
wartość
philosophy of science
axiology
neo-positivism
value
Opis:
The paper discusses naturalistic axiology of L. Laudan (normative naturalism) and social epistemology of H. Longino (contextual empiricism). Both standpoints are subjected to criticism. G.Doppelt, A.Rosenberg, and H.Siegel argue that Laudan's axiology lacks any naturalistic foundation. K.Freedman shows that this objection is based on a misunderstanding of Laudan's use of the term “naturalism”. He distinguishes two senses of this term running throughout Laudan's work. Once those senses are made explicit the above objection dissappears. Next, the attention is drawn to the virtues of Longino's epistemology as a viable alternative both to positivism and holism. The paper presents objections raised by Ph. Kitcher (the charge of relativism), F.Schmitt (the charge of incoherence) and M.Solomon (the charge of individualism) against Longino's views and arguments defending her position developed by K. B. Wray. The paper claims that the discussions presented can be best understood within the framework of (epistemic) axiology initiated in the fifties of the XXth century – among others – by R. Rudner, C.W.Churchman, I.Levi.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2002, 50, 1; 165-184
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies