Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "polskie województwa" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 31
Tytuł:
Jakość rządu a dostęp do dóbr publicznych w polskich regionach
Autorzy:
Miłaszewicz, Danuta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/582689.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Tematy:
jakość rządu
dobra publiczne
polskie województwa.
Opis:
Władze regionalne realizując przypisane im ustawowo zadania decydują o dostarczaniu dóbr publicznych, które w dużej mierze wpływają na jakość życia mieszkańców. Bezstronność, skuteczność i nieskorumpowanie w trakcie dostarczania dóbr publicznych określają ich dostępność dla obywateli, a jednocześnie świadczą o jakości rządu regionalnego w procesie realizacji swojej polityki. Są też ważnym polem oceny dokonań władz regionalnych. Głównym celem artykułu jest dokonanie takiej oceny oraz ukazanie zróżnicowania przestrzennego jakości rządu w polskich regionach (NUTS2).
Źródło:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu; 2017, 465; 114-122
1899-3192
Pojawia się w:
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dyskusje o podziale na województwa w Drugiej Rzeczypospolitej
Discussion on the division into voivodeships in the Second Polish Republic
Autorzy:
Leszczyńska, Cecylia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2044482.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego w Warszawie
Tematy:
Druga Rzeczpospolita
podziały terytorialne
polskie województwa
Second Polish Republic
territorial divisions
polish voivodeships
Opis:
Celem artykułu jest odtworzenie debaty dotyczącej podziału na województwa w Drugiej Rzeczypospolitej, który został wprowadzony w latach 1919–1922. Kształt województw stał się przedmiotem licznych dyskusji, jej uczestnicy zazwyczaj oceniali go krytycznie podkreślając jego nieadekwatność do potrzeb administracji państwowej i wyzwań gospodarczych. Najwięcej projektów przedstawiono w latach 20. XX w. w związku z działalnością trzech komisji rządowo-parlamentarnych pracujących nad koncepcją podziału terytorialnego. Proponowane zmiany miały na celu zatarcie granic byłych zaborów oraz uwzględnienie w nowym podziale na województwa kryteriów demograficznych, ekonomicznych i komunikacyjnych. Projekty te zostały zrealizowane częściowo dopiero w latach 1937–1939, kiedy dokonano przesunięć przede wszystkim granic województw centralnych i zachodnich.
The aim of this article is to reconstruct the debate on the division into voivodeships in the Second Polish Republic, which was implemented in the years 1919–1922. The shape of the voivodeships became the subject of numerous discussions, which participants usually evaluated it critically, stressing its inadequacy to the needs of state administration and economic challenges. The highest number of projects was presented in the 1920s in connection with the activities of three governmental and parliamentary commissions working on the concept of territorial division. The proposed changes were aimed at blurring the borders of the former partitions and taking into account demographic, economic and communication criteria in the new division into voivodeships. These projects were only partially implemented in the years 1937–1939, when mainly the borders of the central and western voivodeships were shifted.
Źródło:
MAZOWSZE Studia Regionalne; 2021, 38; 11-27
1689-4774
Pojawia się w:
MAZOWSZE Studia Regionalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena jakości rządu i dostarczania wybranych dóbr publicznych w Polsce w ujęciu regionalnym
Evaluation of the Quality of Government and the Delivery of Selected Public Goods in Poland on a Regional Level
Autorzy:
Miłaszewicz, Danuta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/658917.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
jakość rządu
dobra publiczne
polskie województwa
quality of government
public good
Polish regions NUTS2
Opis:
The possibilities of the development of regional economies and communities, as well as achieved standard of living, depends on the efficient operation and quality of regional institutions that exercise government authority. The aim of the article is to compare the quality of the government in the Polish regions (NUTS 2) and the spatial differentiation of access to basic public goods (education, health, security). The analysis of the quality of the government was based on the indicators of the quality of public institutions that exercise government authority in the regions of Europe. The study of accessibility to basic public goods in the Polish regions has been based on the key indicators characterizing the quantitative results of the implementation of public tasks in the field of education, health and security. The analysis shows that standards of living in the Polish regions vary not only because of disparities in GDP per capita and the supplied by the regional authorities amount of public goods, but also due to the significant differences in the quality of government in the regions.
Możliwości rozwoju regionalnych gospodarek i społeczności oraz osiągany przez nie poziom życia uzależnione są od sprawnego działania samorządów i jakości sprawowanych przez nie rządów. Celem artykułu jest porównanie ocen jakości rządu w polskich regionach (NUTS 2) z przestrzennym zróżnicowaniem dostępności do podstawowych dóbr publicznych (edukacji, opieki zdrowotnej, bezpieczeństwa). Analizy jakości rządu dokonano na podstawie wskaźników jakości sprawowania władzy w regionach Europy. Badanie dostępności do podstawowych dóbr publicznych w polskich regionach oparto na wybranych wskaźnikach charakteryzujących ilościowe wyniki realizacji zadań publicznych w dziedzinie edukacji, ochrony zdrowia i bezpieczeństwa. Analiza wykazała, że warunki życia w polskich regionach są zróżnicowane nie tylko z powodu dysproporcji w poziomie PKB per capita oraz ilości dostarczanych przez władze regionalne dóbr publicznych, lecz także z powodu znacznych różnic jakości sprawowanej władzy w regionach.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica; 2017, 2, 328
0208-6018
2353-7663
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwarunkowania jakości życia w polskich województwach
Determinants of quality of life in the provinces of Poland
Autorzy:
Majecka, Agata
Nowak, Paulina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/548582.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
jakość życia
polskie województwa
metoda Hellwiga
quality of life
Poland’s provinces
Hellwig’s method
Opis:
Jakość życia postrzega się najczęściej jako stopień zaspokojenia przez ludzi potrzeb o różnorodnym charakterze. Zainteresowanie jakością życia w życiu publicznym obserwuje się zawsze. Wynika to z faktu, iż jakość życia dotyczy wszystkich ludzi i w ogólnym ujęciu jest utożsamiana ze szczęściem, zadowoleniem, satysfakcją z życia. Jednocześnie jest to kategoria, którą warunkuje wiele czynników zarówno osobistych, jak i społecznych, w tym m.in.: zdrowie, warunki życia, środowisko przyrodnicze w miejscu zamieszkania, aktywność zawodowa i obywatelska, bezpieczeństwo publiczne, działalność kulturalna i rekreacyjna, edukacja, relacje społeczne. Dodatkowo, jest trudna do oceny z uwagi na subiektywny i obiektywny aspekt jej pomiaru. Celem artykułu jest ocena jakości życia mieszkańców polskich województw według kluczowych jej obszarów. W przedmiotowym opracowaniu pomiar poziomu jakości życia przeprowadzono dla 2016 roku i obejmuje on obiektywną ocenę jakości życia w polskich województwach, z uwzględnieniem aspektu subiektywnego. Wykorzystano tu taksonomiczną metodę Z. Hellwiga dla oceny poziomu jakości życia, która pozwoliła na diagnozę zróżnicowań międzywojewódzkich. Jakość życia w polskich regionach, w świetle badań, jest znacząco zróżnicowana. Uwidacznia się podział województw na Polskę Wschodnią o niższym poziomie jakości życia i Polskę Zachodnią o wyższym poziomie jakości życia. Przeprowadzona analiza pozwoliła wyodrębnić grupy regionów o najwyższym, wysokim, średnim i najniższym poziomie jakości życia.
The quality of life is often perceived as an extent of fulfiling a variety of needs by people. The quality of life has always been in the centre of public interest. The reasons are that life quality concerns all people, and is generally equated with happiness, contentment and satisfaction with life. At the same time, this concept is determined by many conditions, both personal and social, including, among others, health, living conditions, natural environment, professional life and civic participation, public safety, cultural and recreational activities, education, and social relations. Additionally, the category is difficult to measure as both subjective and objective aspects of measurement are involved. The aim of the paper is to assess the quality of life of inhabitants of Poland’s provinces according to its key areas. Measurements covered the year of 2016 and included an objective assessment of the quality of life in the provinces. However, the subjective aspect was also accounted for. Hellwig’s taxonomic method was used for the assessment of life quality. The method made it possible to identify differences between the provinces in this respect. The quality of life in Polish regions in the light of the research is significantly diversified. The division of provinces into Eastern Poland with a lower quality of life and the Polish West with a higher quality of life is visible. The analysis performed allowed to distinguish the regions with the highest, high, low and very low level of the quality of life.
Źródło:
Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy; 2019, 59; 149-161
1898-5084
2658-0780
Pojawia się w:
Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Regional Differentiation of The Demographic Potential in Italy and Poland
Regionalne zróżnicowanie potencjału demograficznego we Włoszech i w Polsce
Autorzy:
Pastuszka, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/633363.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
potencjał demograficzny
regiony włoskie
polskie województwa
rozwój regionalny
demographic potential
Italian regions
Polish voivodships
regional development
Opis:
Celem artykułu jest porównanie potencjału demograficznego włoskich i polskich regionów oraz wskazanie tendencji zmian jakim ten potencjał podlega. Analiza wykazała, że niskiemu poziomowi rozwoju gospodarczego częściej towarzyszą niekorzystne procesy demograficzne w regionach włoskich niż polskich. We Włoszech taka sytuacja jest charakterystyczna dla większości słabiej rozwiniętych regionów Mezzogiorno, w Polsce zaś nie ma bezpośredniego związku z poziomem rozwoju regionów i ich usytuowaniem geograficznym. Prawdopodobnie jest to rezultat policentrycznego, dotychczasowego rozwoju Polski i biegunowego rozwoju Włoch. Pewne podobieństwo, jednak o różnym poziomie zaawansowania, występuje w sytuacji gospodarczej i demograficznej ogółu regionów Mezzogiorno i województw wschodniej Polski. Być może regiony Mezzogiorno znajdują się w takiej sytuacji, w jakiej województwa Polski Wschodniej mogą znaleźć się w przyszłości, jeżeli władze kreujące politykę uznają rozwój biegunowy za uzasadniony.
The aim of this paper is to compare the demographic potential of given Italian and Polish regions. The analysis shows that the demographic situation in Poland, unlike in Italy, is not directly related to the level of development of some regions and their geographical location. In Italy, the unfavorable demographic situation is typical of most of the less-developed southern regions, whereas in Poland it occurs in voivodships with different economic potential, situated in different parts of the country. This is probably the result of the current polycentric development of Poland, characteristic of a centralized economy, and the polar development in Italy. Certain demographic similarities, but of different levels, related to the dynamics of the population, the level of fertility, and net migration are observable in the macro-regions of Mezzogiorno and Eastern Poland.
Źródło:
Comparative Economic Research. Central and Eastern Europe; 2017, 20, 3; 137-159
1508-2008
2082-6737
Pojawia się w:
Comparative Economic Research. Central and Eastern Europe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kapitał społeczny i jego relacje z czynnikami wytwórczymi
capital, social capital, production function, productive factors, Polish provinces
Социальный капитал и его взаимосвязи с производительными факторами
Autorzy:
Wosiek, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/548305.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
kapitał ludzki
kapitał społeczny
funkcja produkcji
czynniki wytwórcze
polskie województwa
human capital
social capital
production function
productive factors
Polish provinces
Opis:
Przedstawione badania mają charakter eksploracyjny, a ich celem jest weryfikacja roli kapitału społecznego względem innych czynników wytwórczych, jak kapitał rzeczowy, kapitał ludzki oraz praca niewykwalifikowana. Jako obszar badawczy wybrano polskie województwa. Weryfikacji poddano hipotezę, że w polskiej gospodarce relacje łączące kapitał społeczny z ww. czynnikami wytwórczymi mają komplementarny charakter. Jako analityczną metodę badania wykorzystano translogarytmiczną funkcję produkcji. Oszacowań dokonano na podstawie danych panelowych obejmujących 16 województw za lata 2002–2014. Przeprowadzone analizy nie dają wystarczających przesłanek do potwierdzenia bądź odrzucenia postawionej hipotezy badawczej, niemniej na ich podstawie można dostrzec pewne właściwości badanych zależności. Relacje łączące kapitał społeczny z innymi czynnikami wytwórczymi mają nie tylko charakter komplementarny, ale również mogą występować między nimi powiązania o charakterze substytucyjnym. Charakter relacji zależy m.in. od rodzaju czynnika wytwórczego (kapitał fizyczny, kapitał ludzki, praca niewykwalifikowana) oraz wymiaru kapitału społecznego (normatywny, behawioralny, strukturalny). Wyniki obliczeń sygnalizują substytucyjny charakter powiązań między normatywnym oraz behawioralnym kapitałem społecznym a kapitałem fizycznym. Symptomy komplementarności noszą powiązania strukturalnego konstruktu kapitału społecznego (skłonności do stowarzyszania się) z kapitałem fizycznym. Rezultaty obliczeń sygnalizują ponadto komplementarny charakter relacji łączących kapitał społeczny (we wszystkich jego wymiarach) z kapitałem ludzkim oraz pracą niewykwalifikowaną. W każdym z przypadków niezadawalające statystycznie rezultaty obliczeń stawiają pod znakiem zapytania siłę i skuteczność oddziaływania kapitału społecznego na akumulację rozważanych czynników wytwórczych.
The presented study is of exploratory character, whose objective is to verify the role of social capital in relation to other productive factors such as physical and human capital, as well as unskilled labour. The Polish provinces have been chosen as research areas. The study also verifies a hypothesis that in the Polish economy the relations between social capital and the aforementioned productive factors are complementary in nature. The translogarithmic production function has been selected as an analytical method of the study. Calculations have been based on panel data covering 16 provinces and ranging from 2002 to 2014. The performed analyses do not provide sufficient evidence for confirming or rejecting the research hypothesis, however, on their basis, some of the characteristics of the studied dependencies can be observed. Relationships that combine social capital with other productive factors are not only complementary but may also be interchangeable. The nature of the relationship depends, among others, on the type of the productive factor (physical capital, human capital, unskilled labour) and the aspect of social capital (normative, behavioural or structural). The results of the calculations indicate the substitutive nature of the relationship between the normative as well as behavioural social capital and physical capital. The relationship between the structural format of social capital (inclination to associate) and physical capital bear the symptoms of complementarity. The results also signal the complementary nature of relations that combine social capital (in all its aspects) with human capital and unskilled labour. In each case, the statistically unsatisfactory results of the calculations question the power and effectiveness of the impact of social capital on the accumulation of the analysed productive factors.
Źródło:
Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy; 2017, 52; 80-93
1898-5084
2658-0780
Pojawia się w:
Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Holistic Concept of Sustainable Development in Strategies of Polish Voivodeships to the Year 2020
Holistyczna koncepcja zrównoważonego rozwoju w strategiach polskich województw do roku 2020
Autorzy:
Makarewicz-Marcinkiewicz, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/371596.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Komitet Człowiek i Środowisko PAN
Tematy:
sustainable development
development strategy
European Union
Polish voivodeships
rozwój zrównoważony
strategia rozwoju
Unia Europejska
województwa polskie
Opis:
This paper presents the development strategies of the sixteen Polish voivodeships, taking into account the comprehensive concept of sustainable development, that integrates three dimensions: social, economic and ecological one. Depending on the results of this analysis, regional strategies have been divided into three categories: strategies beyond the paradigm of sustainable development, strategies beside the paradigm of sustainable development and strategies towards the sustainable development paradigm. The analysis of Europe 2020 strategy has also been carried out in terms of its focus on sustainability and impact on the strategies of European Union Member States and their regions.
W niniejszym artykule zaprezentowano strategie rozwojowe szesnastu polskich województw, w kontekście całościowej koncepcji zrównoważonego rozwoju integrującej trzy wymiary: społeczny, gospodarczy i ekologiczny. W zależności od wyników tej analizy, strategie wojewódzkie podzielone zostały na trzy kategorie: strategie poza paradygmatem zrównoważonego rozwoju, strategie obok paradygmatu zrównoważonego rozwoju oraz strategie w kierunku paradygmatu zrównoważonego rozwoju. Przeprowadzono także analizę strategii Europa 2020 w zakresie jej ukierunkowania na rozwój zrównoważony oraz wpływu na strategie państw członkowski Unii Europejskiej i ich regionów.
Źródło:
Problemy Ekorozwoju; 2015, 10, 2; 103-113
1895-6912
Pojawia się w:
Problemy Ekorozwoju
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływy polskie w mowie ludności ukraińskiej województwa lwowskiego na przykładzie słownictwa
Influence of the Polish-speaking Ukrainian population of the Lvov region on selected vocabulary
Autorzy:
Kostecka-Sadowa, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/776874.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
subdialects in Nadsiannia
lexical and semantic groups
names of kitchen utensils
lexical borrowins
lexical borrowings
Opis:
The aim of this study is to show some aspects of how Polish loanwords exist in Ukrainian dialects in the rural areas. While in the population from the study area, Ukrainians represent a majority, the community consists of a significant percentage of Polish inhabitants. The article analyses the names of lexical and semantic group names of kitchen utensils for food preparation used in the subdialects of the Nadsiannia boundary area. The origin of the analysed names is given together with parallels with others dialects of the Ukrainian langu
The aim of this study is to show some aspects of how Polish loanwords exist in Ukrainian dialects in the rural areas. While in the population from the study area, Ukrainians represent a majority, the community consists of a significant percentage of Polish inhabitants. The article analyses the names of lexical and semantic group names of kitchen utensils for food preparation used in the subdialects of the Nadsiannia boundary area. The origin of the analysed names is given together with parallels with others dialects of the Ukrainian language.
Źródło:
Slavia Occidentalis; 2018, 75/1; 73-82
0081-0002
Pojawia się w:
Slavia Occidentalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słownik sloganów reklamujących polskie marki terytorialne, t. 1, Polska i województwa
Autorzy:
Jędrzejczak, Beata
Kęsikowa, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/books/2029744.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
Opis:
Slogany reklamowe bywają opisywane jako najprostsze i najbardziej skuteczne komunikaty, za pomocą których nakłania się do kupna czegoś, co ani nie jest dobre, ani potrzebne, ani w ogóle takie, jakie według sloganu miałoby być. Mimo to o sloganach mówi się dużo, zarówno o tych nijakich, szablonowych lub zaskakujących absurdem, nietrafionych albo irytujących, jak i o tych wywołujących najgłębsze emocje, wzruszających i dziwnym sposobem angażujących odbiorcę, a także o tych dobrych nieoczekiwanie – śmiesznie niemądrych albo intrygująco banalnych. Wokół haseł reklamowych krążą pewne legendy: o tajemniczych przyczynach zawrotnej kariery jednych i o bezwzględnym fiasku innych, o rywalizacji w sposobach dotarcia do adresatów czy o rekordowych honorariach dla ich autorów. Slogany – z ich balastem negatywnych emocji, a także powagą fundamentalnej formy medialnej retoryki i aspiracjami do rangi dzieła literackiego – ze świata handlu przeniesiono też na grunt marketingu terytorialnego. Oczywiście nadal odnosiły się one do transakcji kupna i sprzedaży, ale zyskały nową rolę: kreowania pozytywnego wizerunku marki terytorialnej. Zadanie to okazało się niełatwe, chociażby dlatego, że slogany zawsze są wnikliwie komentowane przez swoich odbiorców. A ocena sloganów reklamujących marki terytorialne bywa wyjątkowo surowa, bo dotykają one sfery sacrum związanej z narodowością i poczuciem tożsamości regionalnej oraz historią, tradycją, kulturą i klimatem miejsca, z którym odbiorcę komunikatu najczęściej łączy już jakaś więź emocjonalna. Pierwszy tom Słownika sloganów reklamujących polskie marki terytorialne to próba inwentaryzacji i opisu haseł, które reklamowały Polskę i leżące w jej obrębie województwa od 1991 do końca 2016 roku. Ich zbiór stanowi ciekawy dokument epoki, w jakiej powstały. Ich opis jest dowodem na nieograniczone możliwości perswazyjnego wykorzystania języka i – niekiedy – na ograniczoną świadomość środków językowych u ich nadawcy.
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Książka
Tytuł:
O gminie i jej sprawach językiem symboli, czyli o informacjach zaszyfrowanych w znakach gmin wiejskich województwa łódzkiego
Autorzy:
Adamczewski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/617222.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
województwo łódzkie
herby gmin wiejskich województwa łódzkiego
Ustawa o samorządzie gminnym z marca 1990 r.
tworzenie nowych herbów
polskie „prawo heraldyczne”
heraldyka samorządowa
Opis:
W artykule poruszono zagadnienia tzw. poprawności heraldycznej i historycznej herbów gmin wiejskich województwa łódzkiego. Ten aspekt badawczy w świetle obowiązującego prawa, a także niepisanych reguł heraldycznych jest szczególnie kontrowersyjny. W rozważaniach na temat prawnego aspektu ustanawiania herbów samorządowych poruszyć należy kwestię tworzenia gminnych logo heraldycznych, także przez samorządy z województwa łódzkiego. W tym przypadku wyraźnie rozróżnić należy „zwykłe” logo od logo heraldycznego, które w formie i w funkcjach zazwyczaj jest tożsame z herbem.
Źródło:
Zeszyty Wiejskie; 2014, 20
1506-6541
Pojawia się w:
Zeszyty Wiejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szpitale warszawskie w świetle akt Komisji Województwa Mazowieckiego z lat 1815–1867
Warsaw hospitals in the fi les of Police Department of Mazowieckie Voivodship Commission
Autorzy:
Osiecka, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/474756.pdf
Data publikacji:
2017-11-29
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Warszawa,
szpitale,
przytułki,
Królestwo Polskie,
Komisja Województwa
Mazowieckiego
Warsaw,
hospitals,
shelters,
Kingdom of Poland,
Mazowieckie Voivodship
Commission
Opis:
Warsaw hospitals were mostly established in 14th and 15th century. Initially, they played the role of shelters for the elderly, disabled and orphans. Their function changed only in 19th century. They have become therapeutic facilities, accepting the sick, although some of them have retained the shelter function. In the fi rst years of the Kingdom of Poland (after 1815), they were subordinated to the Mazowieckie Voivodship Commission, after that to General Supervisory Council and since the 1830s — to General Care Council. The main source of revenue for the hospitals were foundations or donations, as well as alms, city subventions, last wills of individuals, fundraisers and funds from rental of apartments located in houses owned by hospitals. The doctors initially worked free of charge. Some of them were professors of the Medical Faculty of Warsaw University. Level of medical care was not satisfactory. Patients with contagious diseases were not separated from the others, the patients were sharing beds, there were no bathrooms or ventilation. Daily fee for hospital stay was 15 kopeks. The sick were accepted not only from Warsaw, but also from neighbouring areas, and even further away locations (Cracow, Gniezno, Lviv). Hospital stay was usually long — two weeks at the very shortest, three quarters more often than not. Patients with bone fractures were kept hospitalized for a very long time. Mortality in hospitals was on the level of 25% of patients accepted in a year. Every year, gradual but signifi cant changes were introduced in the system of care for the sick, organization of hospitals, principles of hygiene, as well as appearance of hospital buildings. Hospital adjacent clinics were established. Those served the poor, who received free of charge care and drugs. Condition of hospital buildings and their furnishings were improving as well. If some were no longer fi t for use, new buildings were built or other premises were adapted. After promulgation of a new Act on hospitals organization and management in 1842, hospitals were to serve exclusively the sick. For each, necessary medical personnel was appointed — head physician, physicians and feldshers. In 1815–1867 there were 14 hospitals in Warsaw: St. Martin, Holy Spirit, St. Lazarus, Holy Virgin Mary, Holy Cross, Hospitallers of St John, Evangelical, Baudouin House of Orphans (subsequently Child Jesus), Jewish, Central Military Hospital, St. Casimir, St. Roch, Obstetrics Institute, Ophthalmological Institute. Most of them survived until 1944; some were destroyed, others were incorporated into new hospitals created after 1945. The only hospital from that period surviving to this day is the Hospital of Child Jesus.
Szpitale warszawskie w większości zostały założone w XIV i XV w. Początkowo pełniły rolę przytułków dla starców, kalek i sierot. Dopiero w XIX w. nastąpiła zmiana ich funkcji. Stały się zakładami leczniczymi, przyjmującymi chorych, choć kilka z nich nadal pełniło rolę przytułku. W pierwszych latach Królestwa Polskiego (po 1815 r.) były podporządkowane Komisji Województwa Mazowieckiego, następnie Radzie Ogólnej Dozorczej, a od lat 30. XIX w. – Radzie Głównej Opiekuńczej. Podstawę egzystencji szpitali stanowiły dochody z nadań fundatorów lub darowizn, a także jałmużna, subwencje miejskie, zapisy testamentowe osób prywatnych, kwesty oraz środki finansowe pozyskiwane z wynajmowania mieszkań w kamienicach należących do szpitali. Początkowo lekarze pracowali bezpłatnie. Niektórzy z nich byli profesorami Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Warszawskiego. Poziom opieki lekarskiej nie był zadawalający. Nie oddzielano chorych na choroby zakaźne od pozostałych, chorzy leżeli po dwóch w jednym łóżku, brakowało łazienek, wentylacji. Opłata dzienna za pobyt w szpitalu wynosiła 15 kopiejek. Przyjmowano chorych nie tylko z Warszawy, ale też z okolic, a nawet odległych miast (Kraków, Gniezno, Lwów). Czas pobytu w szpitalu był długi. Najkrócej trwał dwa tygodnie, częściej trzy kwartały. Bardzo długo trzymano chorych ze złamaniami. Umieralność w szpitalach wynosiła około 25% przyjmowanych chorych w ciągu roku. Z każdym rokiem następowały powolne, ale znaczące zmiany w systemie pielęgnacji chorych, organizacji szpitali, zasad higieny, a także wyglądu zewnętrznego budynków szpitalnych. Przy szpitalach zaczęto otwierać ambulatoria. Służyły one ubogim, którzy otrzymywali w nich bezpłatną poradę i lekarstwa. Stan budynków szpitalnych i ich wyposażenie ulegało też poprawie. Gdy niektóre z nich nie nadawały się do użytkowania, wówczas budowano nowe lub adaptowano inne pomieszczenia. Po ogłoszeniu nowej ustawy o organizacji i zarządzaniu szpitalami w 1842 r. miały one służyć wyłącznie chorym. W każdym z nich wyznaczono niezbędny personel lekarski – lekarza naczelnego, lekarzy i felczerów. W latach 1815–1867 w Warszawie funkcjonowało 14 szpitali: św. Marcina, św. Ducha, św. Łazarza, Najświętszej Marii Panny, św. Krzyża, Bonifratrów, gminy Ewangelickiej, Dom Podrzutków Baudouina (później Dzieciątka Jezus), Starozakonnych (żydowski), Główny Wojskowy, św. Kazimierza, św. Rocha, Instytut Położniczy, Instytut Oftalmiczny. Większość z nich przetrwała do 1944 r., część została zniszczona, inne zaś zostały wchłonięte przez nowe placówki szpitalne utworzone po 1945 r. Do chwili obecnej przetrwał jedynie Szpital Dzieciątka Jezus.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2017, 24; 207-221
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zadwórze : polskie Termopile 17 VIII 1920
Polskie Termopile 17 VIII 1920
Autorzy:
Faliński, Seweryn.
Kossak, Zofia (1889-1968).
Współwytwórcy:
Nowek, Zbigniew (1959- ). Wstęp Redakcja
Polak, Wojciech (1962- ). Wstęp Redakcja
Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego. Wydawca
Data publikacji:
2018-1927
Wydawca:
Toruń ; Bydgoszcz : Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego
Tematy:
Bitwa pod Zadwórzem (1920)
Reprint
Opowiadania i nowele historyczne
Opis:
Pod Zadwórzem / Zofia Kossak. Rycerze Zadwórzańscy / Seweryn Faliński.
Na okładce: Stulecie odzyskania niepodległości 1918-2018.
Opowiadanie "Pod Zadwórzem" Zofii Kossak stanowi fragment książki "Mówią wieki : podręcznik do nauki języka polskiego dla I klasy gimnazjalnej" strony 168-175.
Reprint, oryginał: Rycerze zadwórzańscy. Lwów : Małopolska Straż Obywatelska, 1927.
Źródło:
Rycerze zadwórzańscy.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Książka
Tytuł:
Obwieszczenia o znalezieniu zwłok w świetle „Dzienników Urzędowych Województwa Mazowieckiego” z lat 1816–1830
Autorzy:
Kamińska, Paulina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1401309.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
obwieszczenie o znalezieniu zwłok
postępowanie w sprawie znalezienia zwłok
Ordynacja Kryminalna Pruska (1805)
Królestwo Polskie
„Dziennik Urzędowy Województwa Mazowieckiego” (1816–1830)
corpse discovery notice
corpse discovery proceedings
The Prussian Criminal Ordinance Act (1805)
Kingdom of Poland (Congress Poland)
“The Official Gazette of Masovian Voivodeship” (1816–1830)
Opis:
Obwieszczenie o znalezieniu zwłok jest instrumentem władzy publicznej mającym na celu identyfikację nieznanej z imienia i nazwiska osoby zmarłej. W Królestwie Polskim w badanym okresie obwieszczenie wykorzystywane było przede wszystkim w postępowaniu karnym. Postępowanie w sprawie znalezienia zwłok prowadzone było na podstawie przepisów Ordynacji Kryminalnej Pruskiej z 1805 r. W przypadku zgłoszenia o znalezieniu zwłok, władze publiczne w myśl przepisów miały przeprowadzić określone czynności. Jeżeli tożsamość osoby zmarłej była nieznana, przepisy przewidywały obowiązek publikacji obwieszczeń w gazetach. W artykule przedstawiono ustawodawstwo i praktykę w tym zakresie.
The corpse discovery notice is a public instrument for identifying a deceased person by forename and surname. In the Kingdom of Poland in the years 1816–1830, it was used primarily in criminal proceedings. Proceedings regarding the discovery of corpses were conducted on the basis of the provisions of The Prussian Criminal Ordinance Act of 1805. In the case of a declaration of corpse discovery, public authorities were to carry out specific activities under the provisions. If a deceased person’s forename and surname were unknown, the regulations provided for the obligation to make the relevant notices public by publishing them in gazettes. The article presents the legislation and practice in this field.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2020, 23; 202-220
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 31

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies