Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:

Shakespeare and Skepticism. Stanley Cavell’s Interpretation of Skepticism in Othello

Autorzy:

Filipczuk, Michał

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/578949.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Łódzkie Towarzystwo Naukowe

Tematy:

Shakespeare
literary skepticism
Cavell
philosophy of literature

Opis:

In the present article I attempt to provide an account of the skeptic-narcissist paradox, which Stanley Cavell finds in Shakespeare’s Othello. On one hand, Othello is a “perfect soul”, on the other, he is condemned to the existence of the Other (Desdemona), in whose gaze the skeptic-narcissist could recognize himself. In this paradoxical sense — from Othello’s own perspective — Desdemona threatens his narcissistic integrity, being to him so essential. This is exactly what is involved in the self-contradictory logic of Othello’s skeptical attitude, resulting in consequence in the final tragedy.

Źródło:

Zagadnienia Rodzajów Literackich; 2018, 61, 1(125); 25-36
0084-4446

Pojawia się w:

Zagadnienia Rodzajów Literackich

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:

Niepokój Sartre’a, trwoga Abrahama, pies Dostojewskiego. Od tragizmu wyboru do egzystencjalnej hermeneutyki oraz powieściowej „mądrości niepewności”
Sartre’s Anxiety, Abraham’s Awe, Dostoyevsky’s Dog. From Tragedy of Choice to Existential Hermeneutics and Novel’s ‘Wisdom of Incertitude’

Autorzy:

Jakubowski, Piotr

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/555599.pdf

Data publikacji:

2014

Wydawca:

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

Tematy:

decision-making process
narrative identity
ethics
philosophy of literature
sacrifice of Isaac

Opis:

The main aim of this article is to discuss some common and tragic human fate, that is making the decisions in state of incertitude (of our real motiva- tions as well as of further consequences of our choices), and especially natu- ral human’s reactions to them, that is searching the hints how to proceed (in- side us, from authority, from ‘the signs of the world’). The examples taken to analyse are: Biblical story of Abraham (Do I really hear the voice of God telling me to kill my son?), philosophical story of Sartre’s disciple (Should I join to the resistance or stay with my sick mother?), and literary story of Dostoyevsky, taken from J.M. Coetzee’s novel Master of Petersburg (How to refine the voice of revelation from the hum of world?). Philosophical con- siderations are connected with narrative analysis in order to not only describe human condition of incertitude but also observe how the medium of literature deals with it.

Źródło:

Załącznik Kulturoznawczy; 2014, 1; 369-395
2392-2338

Pojawia się w:

Załącznik Kulturoznawczy

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:

Metafizyczność poezji. O kilku koncepcjach XX-wiecznej filozofii literatury
The Metaphysical Character of Poetry. On a Few Conceptions of the 20th-Century Philosophy of Literature

Autorzy:

Tyszczyk, Andrzej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1963352.pdf

Data publikacji:

1996

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Opis:

The subject matter of the paper is the question of the ontic (existential) importance of literature. Referring to the thought of M. Scheler, K. Jaspers, R. Ingarden, S.I. Witkiewicz, and M. Heidegger, the author depicts such a model of the philosophical theory of literature in which the importance of poetry is being derived from the source and fundamental experiences of the being and existence of man. These experiences are deeply entangled in the aesthetic structures of poetry and leave their stamp of metaphysical importance on it. The author emphasizes the role of the category of metaphysical mystery, understood as basic aporias in some dimensions of human cognition. Philosophy takes pains to illuminate and rationalize this mystery in the system of concepts, whereas poetry structuralizes it and makes it manifest in aesthetic matter. Poetry participates in the manner man exists, revealing the sense of this existence and referring man to the source of valuableness.

Źródło:

Roczniki Humanistyczne; 1996, 44, 1; 5-16
0035-7707

Pojawia się w:

Roczniki Humanistyczne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:

Michel Houellebecq — ostatni egzystencjalista
Michel Houellebecq — the Last Existentialist?

Autorzy:

Jarocki, Jacek

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/488305.pdf

Data publikacji:

2017-12-20

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

Michel Houellebecq
egzystencjalizm
filozofia literatury
proza francuska
pesymizm
existentialism
philosophy of literature
French novel
pesimism

Opis:

Michel Houellebecq to pisarz francuski, autor sześciu powieści, a także poeta, reżyser oraz muzyk. Jego literaturę najczęściej traktuje się jako bezkompromisową krytykę współczesnego społeczeństwa, zwłaszcza takich zjawisk, jak konsumpcjonizm czy seksualizacja kultury. W niniejszym artykule zamierzam wykazać, że powieści Houellebecqa współdzielą myśl, która jest charakterystyczna dla filozofii egzystencjalnej. Opierając się nie tylko na epice, ale również na poezji, esejach i wywiadach Houellebecqa, staram się dowieść, że rozważany przezeń problem — tzw. problem egzystencji — dotyczy relacji między subiektywną jednostką a obiektywną, rozumianą w kategoriach naukowych rzeczywistością, bohaterowie jego powieści natomiast to przedstawiciele możliwych odpowiedzi na pojawiające się tu napięcie. Jeżeli uznać, że ów problem stanowi kluczową cechę egzystencjalizmu, a — jak staram się wykazać — tak właśnie jest, to zasadne staje się nazwanie Houellebecqa prawdopodobnie ostatnim wpływowym przedstawicielem tego nurtu.
The French writer Michel Houellebecq is the author of six novels, and is also a poet, a director, and a musician. His literature is usually thought to be a fierce critique of contemporary society, especially of phenomena like consumerism and the sexualization of culture. In this article, I shall argue that Houellebecq’s novels share a thought that is also the basic idea of existentialism. Quoting not only Houellebecq’s novels, but also poems, essays and interviews, I will try to show that the problem he considers—which I call “the existence problem”—concerns the relation between a subjective individual and objective reality, described in terms of the natural sciences. By contrast, the main characters of his novels are representatives of different answers to that problem. If the problem does play a crucial role in existentialism—and, as I argue, this is the case—then it is legitimate to call Houellebecq probably the last of the influential existentialists.

Źródło:

Roczniki Filozoficzne; 2017, 65, 4; 201-224
0035-7685

Pojawia się w:

Roczniki Filozoficzne

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:

The Rules of How Reality Works Through the Prism of Post-Postmodern Prose

Autorzy:

Zymomria, Mykoła

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1032264.pdf

Data publikacji:

2020-12-30

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

philosophy of literature
British post-postmodern novel
Dmytro Drozdovskyi
carnival
mystery
German Romanticism
theory of the contemporary novel

Opis:

The reviewer analyses the monograph Problematic-Thematic Units and Philosophical-Esthetical Parameters of the British Post-Postmodern Novel (Kyiv, 2020) written by Dmytro Drozdovskyi, a Ukrainian scholar from Taras Shevchenko Institute of Literature of the National Academy of Sciences of Ukraine, member of The European Society for the Study of English (Bulgarian branch). In the monograph, the author has outlined the theory of the post-postmodern novel based on the analysis of the key novels of contemporary British fiction (David Mitchell, Ian McEwan, Sarah waters, Mark Haddon, etc.). The review states that the Ukrainian scholar has developed the theory proposed by Fredric Jameson regarding the post-postmodern features of Cloud Atlas and also discusses the concept of meta-modernity as one of the sections in the post-postmodern literary paradigm in the UK. Drozdovskyi argues that meta-modernism cannot be the only term that explains all the peculiarities of contemporary British fiction, which also cannot be outlined as meta-modern but as post-postmodern. The scholar provides a new theory of the novel based on the exploitation of real and unreal historical facts and imagined alternative histories and multifaceted realities. Furthermore, the reviewer pays attention to the contribution this monograph has for world literary studies spotlighting the theory of literary meta-genre patterns, as Drozdovskyi provides a theory according to which literary periods can be divided into those in which the carnival is the dominant meta-genre pattern (like postmodernism) and those that exploit the mystery as the meta-genre pattern (post-postmodernism). The reviewer analyses the key thematic units explained by Drozdovskyi as the key ones that determine the semiosphere of the contemporary British novel (post-metaphysical and post-positivist thinking of the characters, medicalisation of the humanitarian discourse, and the representation of the temporal unity of different realities). The scholar also states that the post-postmodern British novel exploits the findings of German Romanticism and Kant’s philosophy.

Źródło:

Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2020, 9; 347-354
2299-7458
2449-8386

Pojawia się w:

Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:

Reading Jacques Rancière (Jerzy Franczak, Błądzące słowa. Jacques Rancière i filozofia literatury [Wandering Words: Jacques Rancièreand the Philosophy of Literature])
Odczytanie Rancière’a (Jerzy Franczak, Błądzące słowa. Jacques Rancière i filozofia literatury)

Autorzy:

Łebkowska, Anna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2090004.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Źródło:

Ruch Literacki; 2018, 4; 487-491
0035-9602

Pojawia się w:

Ruch Literacki

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:

Miejsce czy miejsca? Kilka uwag na temat propozycji Romana Ingardena dotyczących łączenia intencjonalnych i rzeczywistych miejsc w dziele literackim
Place or Places? Some Thoughts on Roman Ingarden’s Proposals for Linking Intentional and Actual Places in a Literary Work

Autorzy:

Petryszak, Karol

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/28762584.pdf

Data publikacji:

2021

Wydawca:

Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

Tematy:

Roman Ingarden
filozofia literatury
miejsce
dzieło literackie
Hilary Putnam
Józef Bańka
ziemia bliźniacza
recentywizm
philosophy of literature
place
literary work
twin earth
recentivism

Opis:

W artykule została przedstawiona propozycja uzupełnienia filozofii literatury Romana Ingardena. Fenomenolog ten zakładał, że między miejscem rozgrywania się akcji w dziele literackim a faktycznym miejscem – jeśli na takie miejsce wskazywałoby dzieło literackie (np. ul. Grodzka w Krakowie) – zachodzi pewna tożsamość lub pewna łączność. W oparciu o poszerzoną na potrzeby tematu argumentację Hilarego Putnama i metafizyczne aspekty recentywizmu Józefa Bańki przedstawiono argumenty wskazujące, że nie jest możliwe utrzymanie twierdzenia o łączności między miejscami intencjonalnymi w dziele literackim a miejscami rzeczywistymi. Przedstawiono również konsekwencje takiego uzupełnienia wskazanego punktu filozofii literatury Ingardena.
The following paper presents a proposal to complement Roman Ingarden’s philosophy of literature. Ingarden assumed that there is some identity or some connection between the place where the action takes place in a literary work and the real place, if such a place is indicated by a literary work (e.g. Grodzka Street in Krakow). Based on the arguments of Hilary Putnam, extended for the purposes of the topic, and metaphysical aspects of recentivism by Józef Bańka, arguments are presented to show that it is not possible to maintain a claim of connectivity between intentional places in a literary work and actual places. The consequences of such an addition to the indicated point of Ingarden’s philosophy of literature are also pointed out.

Źródło:

Logos i Ethos; 2021, 58, 2; 127-145
0867-8308

Pojawia się w:

Logos i Ethos

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:

Sprzeczności: semantyczne strategie filozofii i literatury
Contradictions: Semantic Strategies of Philosophy and Literature

Autorzy:

Smirnow, Igor

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/467271.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Tematy:

filozofia
literatura
semantyka
philosophy
literature
semantics

Opis:

Applying a semantic perspective, the article revolves around the questions of mutual relationships between philosophy and literature, pointing to a whole range of often contradictory views which see literature as both inferior and superior to philosophy since the former is often accused of generating imaginary worlds while the latter is seemingly verifiable through logic and truth-value. Both however, inevitably undergo a process of historical verification, which exposes not only differences between literature and philosophy but also a number of similarities resulting from various ways of appropriating otherness and an irreducible narrative components permeating their very semantic structures.
Przyjmując perspektywę semantyczną, niniejszy artykuł poświęcony jest pytaniom o wspólne związki literatury i filozofii. Wskazuje on na szeroką gamę poglądów, nierzadko przeciwstawnych, dla których literatura zarazem przekracza filozofię, jak i ulega jej. Wynika to z tego, że literatura jest często oskarżana o tworzenie wyobrażonych światów, zaś filozofia jest zwykle weryfikowana za pomocą logiki i wiary w prawdę. Obie dyscypliny, jednakże, uwikłane są w proces historycznej weryfikacji, która obnaża nie tylko różnice między nimi, ale także wskazuje na liczne podobieństwa, wynikające z wielości sposobów, za pomocą których przywłaszczają one sobie inność, a także z nieredukowalnej liczby narratywnych komponentów zawartych w ich semantycznych strukturach. 

Źródło:

ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2015, 31
1508-6305
2544-3186

Pojawia się w:

ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:

The place of philosophy, language, and literature in liberal education (African perspective)

Autorzy:

Ukanga, Lambert Peter
Okoedion, Eseohe Glory

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1375428.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Międzynarodowy Instytut Innowacji Nauka – Edukacja – Rozwój w Warszawie

Tematy:

Philosophy
Africa
Language
Literature
and Education

Opis:

In history, philosophy, language, and literature have been a propelling force towards achieving a distinctive culture in human civilization. We are therefore reminded that philosophy, language, and literature have a great deal of educational tenet, especially in the African world view. To foster holistic values in line with education, this study investigates that philosophy; language and literature have been in the transformation of armchair theorization of various disciplines into a pragmatic solution for our contemporary challenges. Using evaluative approach, this study opens up the fact that philosophy, language, and literature is not really a single filed of disciplines but rather a catchall for a number of problems whose scope and significance are so broad that they seem to have implication for virtually every other sphere of human endeavors. Philosophy, Africa, Language, Literature, and Education
Z perspektywy historii, filozofia, język i literatura stanowią siłę napędową w kierunku osiągnięcia wysokiego poziomu kultury ludzkiej cywilizacji. Filozofia, język i literatura mają wiele dogmatów edukacyjnych, szczególnie w świetle perspektywy afrykańskiej. W celu promowania wartości holistycznych zgodnie z edukacją, w niniejszym artykule zbadano czy filozofia, język i literatura wpływają na pragmatyczne rozwiązanie współczesnych wyzwań. Wykorzystując podejście ewaluacyjne, niniejsze badanie ujawnia fakt, że filozofia, język i literatura nie są tak naprawdę zbiorem dyscyplin, ale raczej zaporą dla wielu problemów, których zakres i znaczenie są tak szerokie, że wydają się mieć wpływ na praktycznie każdą sferę ludzkiego życia. filozofia, Afryka, język, literatura i edukacja

Źródło:

International Journal of New Economics and Social Sciences; 2019, 10(2); 261-269
2450-2146
2451-1064

Pojawia się w:

International Journal of New Economics and Social Sciences

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:

Fragment, czyli pogranicze filozofii i literatury w pisarstwie Emila Ciorana
Fragment or the borderlands of philosophy and literature in Emil Cioran’s writings

Autorzy:

Szaj, Patryk

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/18700927.pdf

Data publikacji:

2014

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Opis:

This article concerns fragmentary writing of Emil Cioran. The author tries to show that the fragment is a specific type of artistic creativity that is situated between literature and philosophy. The initial part of the article deals with the problem of modern fragmentarism that was born in the times of German romanticism. Then, the author investigates the causes of Cioran’s fragmentary writing, which are: the opposition to systematic philosophy, the opposition to modern idea of a literary „work” and the intellectual honesty which shows heterogeneity of life. All this makes the fragment very difficult to interpret: we wish to adopt the whole sense of it, but we cannot do this. Also, the title issue turns out to be unsolvable. Cioran escapes fixed categories. And fragment, as an unsuccessful, fractured discourse, can be both literature and philosophy, or none of them. That makes it similar to Jacques Derrida’s ideas of farmakon, aporia or différance.

Źródło:

Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris; 2014, 27, 4; 20-38
1689-4286

Pojawia się w:

Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:

Ludwig van Beethoven artysta w kręgu filozofii, literatury, religii, techniki i spraw polityczno-społecznych
Ludwig van Beethoven. The artist in the circle of philosophy, literature, religion, art and political and social affairs

Autorzy:

Dudek, Marek

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1179713.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

Beethoven
filozofia
literatura
nauka
technologia
polityka
kwestie społeczne
klasycyzm
romantyzm
philosophy
literature
science
technology
politics
social issues
classicism
romanticism

Opis:

Ludwig van Beethoven był człowiekiem nieustannie poszukującym własnej drogi. Jako artysta potrafił przełamywać stereotypy i przybliżać słuchaczom uczucia, myśli i stany ducha wykraczające poza ich świadomość. Jego twórczość niwelowała granice muzycznej dosłowności, stając się niejednokrotnie zapisem przeżyć i doświadczeń zwykłych ludzi. Towarzyszący temu autentyzm i innowacyjność estetyczna były odbiciem interdyscyplinarnych zainteresowań kompozytora, które oscylowały wokół wielu dziedzin nauki, począwszy od filozofii, literatury, religii, techniki, a skończywszy na sprawach polityczno-społecznych. Od początku był autodydaktą, którego fascynowała zmienność świata. Chciał czerpać z niej jak najwięcej i tyle samo przekazywać na kartach swoich partytur. Cierpiał, ale potrafił zwyciężać. Był samotny, ale poruszał miliony. Do końca zdumiewał, nie zatracając nic z ciekawości dziecka.
Ludwig van Beethoven was a man always looking for his own path. As an artist, he was able to overcome stereotypes and introduce his listeners to feelings, thoughts and states of mind which went beyond their awareness. His works removed boundaries of musical literality, not infrequently becoming a record of experiences of ordinary people. The accompanying enthusiasm and aesthetic innovativeness reflected the composer’s interests which oscillated around numerous fields of science, ranging from philosophy, literature, religion, technology to political and social issues. From the beginning, he was a self-taught composer, fascinated by changeability of the world. His intention was to draw upon it as much as possible and to express as much on the pages of his scores. He suffered but he knew how to win. Though he was lonely, he touched millions. He amazed to the last, never losing the curiosity of a child.

Źródło:

Zeszyty Naukowe KUL; 2017, 60, 1; 65-86
0044-4405
2543-9715

Pojawia się w:

Zeszyty Naukowe KUL

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:

O retoryczności ukrytej we wzniosłych przedmiotach i metaforach (na podstawie pism Augusta Cieszkowskiego, Józefa Kremera i Karola Libelta)
On the Rhetoric Hidden in Sublime Objects and Metaphors (Based on the Writings of August Cieszkowski, Józef Kremer and Karol Libelt)

Autorzy:

Ujma, Martyna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/445492.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie

Tematy:

hegelianism,romanticism,philosophy,literature,the rhetoric of the sublime,metaphorology
heglizm,romantyzm,filozofia,literatura,retorykawzniosłości,metaforologia

Opis:

Polish Hegelians are one of the most important philosophical groups in Poland in the 19th century. Their work, today overshadowed by the accomplishments of famous Romantic poets, is still an interesting object of theoretical literary research. The treatises they wrote are characterized by extraordinary literariness, concerning both poetic language (numerous metaphors, or comparisons) and narrative orderliness, Culler’s “unusual composition of words (rollrock)”. Hence, the idea to analyse Cieszkowski’s, Kremer’s and Libelt’s writings. My considerations fit into a hermeneutic interpretative key, which allows me to interpret this type of work as a message from the past, at the same time defining the future. I refer to the following categories: dialogue culture, critical reading, rhetoric and intertextuality.
Polscy hegliści stanowią jedną z najważniejszych grup filozoficznych w Polsce XIX wieku. Ich twórczość, dziś pozostająca w cieniu dokonań słynnych wieszczów romantycznych, jest jednak interesującym obiektem badań teoretycznoliterackich. Pisane przez nich traktaty odznaczają się niezwykłą literackością, przez którą należy rozumieć zarówno poetycki język (nasycenie tekstu rozlicznymi metaforami, czy porównaniami), jak i narracyjne uporządkowanie, Cullerowskie, „niezwykłe złożenia słów (rollrock)”. Stąd pomysł, by literaturoznawczej analizie poddać pisma Augusta Cieszkowskiego, Józefa Kremera i Karola Libelta. Rozważania wpisuję w hermeneutyczny klucz interpretacyjny, który pozwala mi na odczytywanie tego typu twórczości jako komunikatu z przeszłości, zarazem określającego przyszłość. Odwołuję się do kategorii takich jak: kultura dialogu, czytanie krytyczne, retoryczność i intertekstualność.

Źródło:

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica; 2019, 7
2353-4583
2449-7401

Pojawia się w:

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:

Kazimierz Twardowski and the literary and artistic community of Lwów until 1939
Kazimierz Twardowski a środowisko literacko-artystyczne Lwowa do 1939 roku

Autorzy:

Sadkowska, Katarzyna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2088193.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

Polish criticism of literature and art in the early 20th century
philosophy and theory of literature and art
Lwów (Lviv)
Kazimierz Twardowski (1866–1938)
krytyka literacka
teoria naukowej krytyki literackiej i artystycznej
filozofia Kazimierza Twardowskiego
Lwów

Opis:

This article douments the impact of Kazimierz Twardowski's philosophy and scientific methodology on the criticism of literature and art criticism produced in Lwów between c. 1900 and 1939.

Źródło:

Ruch Literacki; 2019, 6; 647-655
0035-9602

Pojawia się w:

Ruch Literacki

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:

Literatura piękna jako źródło refleksji filozoficznych oraz wiedzy filozoficznej
Literature as a source of philosophical thoughts and philosophical knowledge

Autorzy:

Szyszkowska, M.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/323929.pdf

Data publikacji:

2013

Wydawca:

Politechnika Śląska. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej

Tematy:

filozofia
literatura piękna
historiozofia
philosophy
literature
historiography

Opis:

Pogranicze filozofii i literatury pięknej wyraża się w przybliżaniu przez wielkie dzieła literackie poglądów filozoficznych bliskich pisarzowi. Ponadto, literatura piękna stanowi inspirację dla kształtowania światopoglądu. Dodam, że historiozofia jest działem filozofii, który uprawiają zarówno pisarze, jak i filozofowie, co stanowi wyrazistą ilustrację pogranicza obu tych dziedzin.
Having assumed that relations between philosophy and literature are deeply rooted, the author makes an attempt to reveal how literature shapes or at least influences the readers’ viewpoins. To illustrate the borderlines of philosophy and literature the author seeks the discipline approached by both philosophers and writers and ultimately finds it in historiography.

Źródło:

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska; 2013, 65; 413-418
1641-3466

Pojawia się w:

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:

Entre littérature, philosophie de l’histoire et histoire des religions : l’idée de religion universelle dans la première moitié du XIXe siècle sur l’exemple d’Edgar Quinet

Autorzy:

Szymański, Tomasz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/559721.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet Wrocławski. Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe

Tematy:

romanticism
19th century
Edgar Quinet
universal religion
philosophy of history
history of religions
literature
lay humanitarianism

Opis:

Between literature, philosophy of history and history of religions: the idea of universal religion in France in the first half of the 19th century on the example of Edgar Quinet In the first half of the 19th century in France, in the context of the new problems brought by this period, are developed various types of the idea of universal religion, among others its variation based on lay humanitarianism, whose representative is Edgar Quinet. The aim of the article is to show how Quinet formulates this idea at the intersection of three different fields: literature, philosophy of history and history of religion. The first one is used to give it form, the two others to interpret historical data and religious beliefs according to a millenarianist key. The universal religion of Quinet, which fits into a unitive worldview, is paradoxically a religion without religion, emanated from the ‘empty sky’.

Źródło:

Orbis Linguarum; 2018, 50; 349-360
1426-7241

Pojawia się w:

Orbis Linguarum

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 16.

Tytuł:

Étienne Gilson in The Universal Encyclopedia of Philosophy

Autorzy:

Sochoń, Jan

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/507636.pdf

Data publikacji:

2018-12-30

Wydawca:

International Étienne Gilson Society

Tematy:

Étienne Gilson
Thomas Aquinas
medieval philosophy
existential Thomism
atheism
literature
art
Christian philosophy
metaphysics
realism
Universal Encyclopedia of Philosophy

Opis:

The article aims at presenting the life and work of Étienne Gilson (1884–1978)—a historian of philosophy, medievalist, renewer of the scholastic tradition, proponent of a return to the original doctrine of St. Thomas Aquinas, and philosopher. It is focused on selected areas of Gilson’s philosophical interest, such as: medieval philosophy, the history of philosophy, existential Thomism, atheism, literature and art. In the final analysis, Gilson appears as a firm advocate of philosophical realism which makes it possible to find a way out of contradictory explanations of the world, and allows man to live in openness to the voice of God’s revelation that constantly flows from reality.

Źródło:

Studia Gilsoniana; 2018, 7, 4; 689-708
2300-0066

Pojawia się w:

Studia Gilsoniana

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 17.

Tytuł:

Koniec wieku poetów? O zszyciach literatury i filozofii
The End of the Age of Poets? Stitching Together Literature and Philosophy

Autorzy:

Zawadzki, Andrzej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/32049694.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

logos and mythos
categories of philosophy
poetics
transcendentalism
dialectics
hermeneutics
deconstruction
Plato
Aristotle
Kant
Hegel,
Hegel
Dilthey
Nietzsche
de Unamuno
Heidegger
Adorno
Blanchot
Derrida
De Man
Ricoeur
Schegel
Novalis
Mallarmé

Opis:

The article presents an attempt to outline, from a mainly typological and partly historical perspective, what the author considers the most important varieties of the relationship between philosophy and literature (which is, of course, understood here in a working and broad sense, as poesis). In the first of these varieties, for which the fundamental significance is Plato’s gesture of excluding poets from the state, the philosophical logos defines itself in opposition to literature, or mythos. In the second, which appears to predominate from Aristotle to the 18th century, the relationship between philosophy and literature takes on a more neutral character: the former provides the latter with motifs, themes, topics, mainly related to moral philosophy in the broadest sense, while the latter provides the former with discursive modes, such as genre. Modern aesthetics and the philosophy and theory of literature (fundamentally different from the tradition of the great poets and rhetoricians of the 16th and 17th centuries), which emerged together with transcendental philosophy and its reception in German Romanticism, contributed both to the increased interest among philosophers in literature and to a clear embedding, or even closing, of literature in philosophical notions, which originated mainly in the tradition of transcendentalism and dialectical thought. Finally, the beginning of the twentieth century is distinguished, in most of the major continental philosophical traditions, by a tendency to seek, or to find, in literature the most important partner of philosophical thinking, and sometimes even the identity of philosophy.

Źródło:

Przestrzenie Teorii; 2022, 37; 121-144
2450-5765

Pojawia się w:

Przestrzenie Teorii

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 18.

Tytuł:

Obecność mitu tristanowskiego w nowoczesnej literaturze, filozofii i muzyce
The Presence of the Tristan Myth in Modern Literature, Philosophy and Music

Autorzy:

Halwa, Adrianna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/27309698.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego

Tematy:

Artur Żywiołek
Tristan Myth
Modernism
literature and music
literature and philosophy
mit tristanowski
Modernizm
literatura i muzyka
literatura i filozofia

Opis:

Adrianna Halwa przedstawia recenzję książki Artura Żywiołka:Tristitia moderna – pasja mitu tristanowskiego w nowoczesnej literaturze, filozofii i muzyce.Artur Żywiołek w swojej monografii ukazuje obecność i przemiany mitu Tristana w kulturze europejskiej.Autor analizuje punkt zwrotny epoki modernizmu, kiedy nastąpiły rewolucyjne zmiany w literaturze, muzyce i filozofii. Żywiołek przygląda się temu zjawisku w odniesieniu do mitu Tristana, jego nowych interpretacji, a także symboli i kodów kulturowych, które rozwijały się od średniowiecza.  
Adrianna Halwa presents a review of the book by Artur Żywiołek Tristitia moderna – pasja mitu tristanowskiego w nowoczesnej literaturze, filozofii i muzyce [Tristitia moderna - the passion of the Tristan myth in modern literature, philosophy and music]. Artur Żywiołek in his monograph shows the presence and changes of the Tristan myth in European culture. The author analyzes the turning point of the Modernist era, when there were revolutionary changes in literature, music and philosophy. Żywiołek examines this phenomenon in relation to the Tristan myth, its new interpretations, as well as symbols and cultural codes that it has developed since the Middle Ages.

Źródło:

Tematy i Konteksty; 2022, 17, 12; 417-424
2299-8365

Pojawia się w:

Tematy i Konteksty

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 19.

Tytuł:

Franz Kafka’s story "The metamorphosis" in the light of the theory of intentional object in Franz Brentano and Anton Marty

Autorzy:

Kamińska, Sonia

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/437286.pdf

Data publikacji:

2015

Wydawca:

Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie. Instytut Filozofii i Socjologii

Tematy:

intentionality
theory of emotion
correct emotion
philosophy of mind
philosophy of language
school of brentano
intersection between literature and philosophy
body
soul

Opis:

How does it feel to be a worm? No doubt, it feels Kafkaesque. The metamorphosis (1915) is a story of an ordinary man, Gregor Samsa, who wakes up one morning as an ungeheures Ungeziefer or ‘giant vermin’. Is this only a bodily change, or has his mind been transformed as well? And how do the people around him cope with this transformation? In this paper, I am going to examine these issues by using tools from Franz Brentano’s (1838–1917) and Anton Marty’s (1847–1914) philosophy of mind and language. Rumour has it that Kafka’s stories were not only products of his own troubled soul, but were also profoundly influenced by the work of these two philosophers. In my paper, I will cover the following issues: the influence of Franz Brentano on Anton Marty and a fortiori on Franz Kafka (1883–1924), who was Marty’s student in Prague (and in this way, saying something about the School of Brentano); Brentano’s and Marty’s theory of correct and incorrect emotions, and its traces in Kafka’s The metamorphosis; Marty’s philosophy of language and communication as reflected in Kafka’s writings; and Brentano’s reism in comparison to Kafka’s nominalism, on the basis of Roberto Calasso’s interpretation of Kafka.

Źródło:

ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal; 2015, 5, 1; 35-50
2083-6635
2084-1043

Pojawia się w:

ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 20.

Tytuł:

Describing the concept of infinite among art, literature, philosophy and science: a pedagogical-didactic overview

Autorzy:

Di Sia, Paolo

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/628075.pdf

Data publikacji:

2014

Wydawca:

Fundacja Pro Scientia Publica

Tematy:

infi nite, education, pedagogy, science, philosophy, humanities, art, religion

Opis:

In this work an interesting overview concerning the human attempts in the description of the concept of infi nite is presented. This peculiar concept represents a cardinal point in the history of human culture, because man, with different modalities, has always compared with it. Historically the main followed streams were two: the rational and the irrational approaches. In the fi rst approach we fi nd disciplines such as philosophy, mathematics and physics; thesecond is the domain of literature, arts and religion. Some activities for developing ideas about the intuitive concept of the infi nity at the level of compulsory education will be also given.

Źródło:

Journal of Education Culture and Society; 2014, 5, 1; 9-19
2081-1640

Pojawia się w:

Journal of Education Culture and Society

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 21.

Tytuł:

Wokół pisarstwa Andrzeja Walickiego
About the writings of Andrzej Walicki

Autorzy:

Sobczak, Jan

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/481997.pdf

Data publikacji:

2009-12-01

Wydawca:

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Tematy:

Andrzej Walicki
Polish literature
Russian philosophy

Opis:

The basis of the author’s deliberations is the collection of articles written by the students and supporters of professor Andrzej Walicki ideas who is considered to be the best Polish slavist and who is widely known abroad. The collection of articles About Andrzej Walicki. Almanach of Russian thoughts was published under the auspices of Warsaw University and edited by Janusz Dobieszewski, Jan Skoczyński, and Michał Bihun who are interested in Russian philosophical thoughts in this area and who have considerable achievements in this sphere. The author claims that people who deal with and are interested in Russia, its history, culture and especially historio-philosophical thoughts, should be familiar with the articles published in this collection. It should be underlined that in Walicki’s interests and scientific research and as well in the writings of this advocate of Russian thoughts, Russian dominant is very clear and Jan Sobczak undertook the reconstruction of his views on stalinism and roots of Russian totalitarism, on the origins of Russian bolshevism. Moreover, Jan Sobczak pointed that Walicki’s ideas and thoughts are present in the contemporary Polish discourse on the subject of not only Polish -Russian connections but also the assessment of PRL and abusing such concepts as communists postcomunists, etc. or assessment of martial law, an attitude to Solidarność, etc. Walicki’s perception of Polish position in Europe depicts his characteristic statement: „Poland stands a better chance as west of east than periphery of west. [...] Russians are the only nation for which polish culture is significant, where the name of Mickiewicz is widely known. It is our cultural, spiritual capital that should be care for”. Since 1956 Polish system has been far away from standards of totalitarianism. In fact, that time Poland has become distant from the totalitarian model. Walicki has always criticized Polish foreign politics when it started to be defeated by different nationalist phobias.

Źródło:

Acta Polono-Ruthenica; 2009, 1, XIV; 265-274
1427-549X

Pojawia się w:

Acta Polono-Ruthenica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 22.

Tytuł:

Алдановский образ русских идей в произведении Ульмская ночь
Aldanov’s image of Russian people in the work of literature „Ульямская ночь

Autorzy:

Biełousowa, Wiera

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/480852.pdf

Data publikacji:

2006-12-01

Wydawca:

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Tematy:

Mark Aldanow
image of Russian people
philosophy and literature

Opis:

In the article analyzed is the notion of Mark Aldanow concerning the Russian idea presented In the philosophical treatise entiled Ulmska noc.

Źródło:

Acta Polono-Ruthenica; 2006, 1, XI; 169-177
1427-549X

Pojawia się w:

Acta Polono-Ruthenica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 23.

Tytuł:

Literatura Kornela Filipowicza jako maszyna do myślenia
The literature of Kornel Filipowicz as a machine for thinking

Autorzy:

Gorzkowicz, Justyna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1935851.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Polski Uniwersytet na Obczyźnie w Londynie

Tematy:

machine for thinking
philosophy
literature
Kornel Filipowicz
Giorgio Agamben
Michel Foucault

Opis:

Kornel Filipowicz – one of the most outstanding Polish artists of the 20th century – is still one of the little-known authors. His name appears most o¡en in the context of Wisława Szymborska. The poet, together with the writer’s sons Aleksander and Marcin, as well as a group of researchers and friendly writers, she took care to popularize his work. In 2019, the translation of Filipowicz’s he Memoir of an Anti-Hero appeared on the English-speaking publishing market (Penguin Modern Classics). This event contributed to the analysis of Krakow based writer’s work in terms of the links between literature and philosophy. The article refers to the category of „machines for thinking” through which an attempt is made to read Filipowicz’s work in a methodological model that produces philosophical meanings. In this regard, two references to contemporary understandings of cultural and social spaces are particularly mentioned – the disciplinary machine of Michel Foucault and the anthropological machine of Giorgio Agamben.

Źródło:

Zeszyty Naukowe PUNO; 2020, 8, 1; 223-237
2052-319X

Pojawia się w:

Zeszyty Naukowe PUNO

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 24.

Tytuł:

Звук в контексте малой литературы. Философия музыки в произведениях Сигизмунда Кржижановского
Sound in the Context of Minor Literatures. Philosophy of Music in the Works of Sigizmund Krzhizhanovsky

Autorzy:

Łaniewski, Piotr

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2031493.pdf

Data publikacji:

2020

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

minor literature
schizoanalysis
Sigizmund Krzhizhanovsky
postsymbolism
philosophy of music

Źródło:

Slavia Orientalis; 2020, LXIX, 1; 61-75
0037-6744

Pojawia się w:

Slavia Orientalis

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 25.

Tytuł:

Intertekstualność, interdyskursywność, korespondencje — praktyki literackie
Intertextuality, interdiscoursiveness, and correspondences — literary practices

Autorzy:

Michalski, Maciej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/521916.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku

Tematy:

intertextuality
interdisoursiveness
correspondence of arts
parody
literature and philosophy

Opis:

The paper presents selected phenomena of intertextuality, interdiscoursiveness, and corres-pondence of arts in contemporary literature, especially Polish. In spite of intertextuality being a category well recognized in the contemporary theory of literature, it seems rarely developed nowadays, so there is no need to present well known and classic theoretical concepts. Both intertex-tual and interdiscoursive literary practices, the latter understood as creating dialogical or polemical relations among discourses, are widespread, especially in postmodernism and late modernism, and the phenomenon of the correspondence of arts can also be considered an aspect of intertex-tuality. This article focuses on the selected examples of intertextual references (mainly allusions and stylization) in sound realization of ideas (versification), composition and genre conventions, as well as relations between literature and philosophy, especially those of parodic character con-ceived — according to the classic concept of Linda Hutcheon — as a repetition with critical distance, which marks difference rather than similarity. Philosophical parody is characterized by ambiguity (repetition means acceptance, parodic exaggeration gives critical distance) towards philosophical schools and academic discourse of philosophy. Selected phenomena are presented on the examples from texts by Julian Tuwim, Cyprian Kamil Norwid, Marian Piechal, Tomasz Różycki, Witold Gombrowicz, Sławomir Mrożek, Robert Coover, Stanisław Lem, Wystan Hugh Auden, Hans Magnus Enzensberger, Stefan Themerson, and Leszek Kołakowski.

Źródło:

Aspekty Muzyki; 2017, 7; 33-51
2082-6044

Pojawia się w:

Aspekty Muzyki

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 26.

Tytuł:

The Singing Voice’s Charms: Aesthetic and Transformative Aspects of Singing in Literature, Art, and Philosophy

Autorzy:

Szyszkowska, Małgorzata A.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2143171.pdf

Data publikacji:

2022-10-31

Wydawca:

Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii

Tematy:

voice
singing
music aesthetics
Carolyn Abbate
Theodor Adorno

Opis:

Music, as sung and listened to, has been described in many a tale as powerful and transformative. Yet, the important question is not so much if that claim is true or whether it may be verified, but what kind of power and transformation are alluded to in those mythical and literary sources? Taking these symbolic claims and elaborating on their possible meaning, alongside thinkers such as Carolyne Abbate or Roland Barthes, proceeds to find ways in which these claims may suggest different roles that music and singing play in human lives. As much as current musicological and anthropological academic narratives point to the power and its negotiation in society, there is more to singing voices’ charms than this. The author points to an important transformation that happens when the human existential qualities found in the voice’s imperfections (its materiality) are matched with the music’s aesthetic qualities (its beauty, sublimity, its symmetry, its impression) to transform the listener and make her listen.

Źródło:

Eidos. A Journal for Philosophy of Culture; 2022, 6, 2; 26-36
2544-302X

Pojawia się w:

Eidos. A Journal for Philosophy of Culture

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 27.

Tytuł:

Il concetto di mimesi e la sua interpretazione nella letteratura
The concept of mimesis and its interpretation in literature

Autorzy:

Janowska, Karolina
Hybiak, Mariusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2051898.pdf

Data publikacji:

2021-12-15

Wydawca:

Ateneum - Akademia Nauk Stosowanych w Gdańsku

Tematy:

mimesi
Aristotele
letteratura
arte
filosofia
poesia
Platone
concetto platonico
mimesis
Aristotle
literature
art
philosophy
poetry
Plato
Platonic concept

Opis:

La mimesi come termine teorico e letterario si è formata già nell'antichità. Tentativi di definirlo sono già stati fatti da Platone nei suoi dialoghi, mentre fu solo Aristotele nella sua congeniale Poetica a formulare questo argomento in modo tale da diventare la base di discussioni e indagini scientifiche, molte delle quali continuano ancora oggi. La creatività mimetica ha dominato l'arte per centinaia di anni, raggiungendo l'apice della popolarità a cavallo tra il XIX e il XX secolo (sebbene siano emerse e funzionassero tendenze precedenti che quasi programmaticamente deviassero da questo percorso creativo; un esempio può essere l'arte dell'era romantica con tutti suoi aspetti mistici). Nel XX secolo, l'arte ha iniziato a cambiare in modo molto dinamico, seguendo lo sviluppo industriale e tecnologico incredibilmente rapido in Europa e nel mondo. Questo, a sua volta, ha portato allo sviluppo dinamico di nuove tendenze, nuovi modi di pensare l'arte.
Mimesis as a theoretical and literary term was already formed in antiquity. Attempts to define it have already been made by Plato in his dialogues, while it was only Aristotle in his congenial Poetics who formulated this topic in a way that became the basis for scientific discussions and inquiries, many of which continue to this day. Mimetic creativity dominated art for hundreds of years, reaching the peak of popularity at the turn of the 19th and 20th centuries (although earlier trends emerged and functioned that almost programmatically turned away from this creative path; an example could be art from the Romantic era with all its mystical aspects). In the 20th century, art began to change very dynamically, in a way following the incredibly fast industrial and technological development in Europe and around the world. This, in turn, resulted in the dynamic development of new trends, new ways of thinking about art.

Źródło:

Forum Filologiczne Ateneum; 2021, 9, 1; 251-274
2353-2912
2719-8537

Pojawia się w:

Forum Filologiczne Ateneum

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 28.

Tytuł:

Współczesna architektura niemiecka w kontekście wybranych pism filozoficznych
Contemporary German architecture in the context of selected philosophical literature

Autorzy:

Serafin, A.

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/391048.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Politechnika Lubelska. Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej

Tematy:

architektura
filozofia
teoria
współczesność
architecture
philosophy
theory
contemporaneity

Opis:

Architektura znajduje się współcześnie pod wyraźnym wpływem filozofii. Niektóre wzory myślenia stały się inspiracją dla projektantów, inne posłużyły za usankcjonowanie już zrealizowanych obiektów architektonicznych. Tekst przedstawia zatem architektoniczny wyraz różnych nurtów widocznych w literaturze poświęconej estetyce i filozofii w ogóle. Dyskusji poddano motywy, które odnoszą się do ciągłości i tradycji oraz kwestie złożoności i różnicy. Te dwa różne ujęcia zdają się odnajdywać wspólny mianownik w pismach Martina Heideggera.
Nowadays, philosophy clearly affects the architecture. Some of the patterns of thinking became the inspiration for designers and some others sanctioned certain ideas of the built architectural objects. The paper presents architectural expression of various trends that are evident in the literature that relates to aesthetics and philosophy at all. Both, concepts that refer to the continuity and tradition and the motives of complexity and difference are taken into discussion. The writings of Martin Heidegger seem to be a link between the two different notions.

Źródło:

Budownictwo i Architektura; 2017, 16, 4; 5-13
1899-0665

Pojawia się w:

Budownictwo i Architektura

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 29.

Tytuł:

Literatura (nie) ratuje przed przemocą. Recenzja książki Jerzego Madejskiego (2018), Poetologie postrukturalne. Szkice krytyczne. (The book review)
Literature (Does Not) Protect Against Violence. The Book Review of: Jerzy Madejski (2018), Poetologie postrukturalne. Szkice krytyczne.

Autorzy:

Ziemiński, Ireneusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1621593.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego

Tematy:

Literature
violence
Jerzy Madejski
philosophy
Literatura
przemoc
filozofia

Opis:

Recenzja książki Jerzego Madejskiego (2018), Poetologie postrukturalne. Szkice krytyczne, Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.
Literature (Does Not) Protect Against Violence. The Review of the Book: Jerzy Madejski (2018), Poetologie postrukturalne. Szkice krytyczne, Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego.

Źródło:

Analiza i Egzystencja; 2019, 46; 95-107
1734-9923
2300-7621

Pojawia się w:

Analiza i Egzystencja

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 30.

Tytuł:

El valor de la literatura para el perspectivismo. Reflexiones a partir de José Ortega y Gasset y Hervé Guibert
Perspectivism as an approach to both literary analysis and philosophy: a study of the literary works of Hervé Guibert in relation to the philosophical ideas of José Ortega y Gasset

Autorzy:

Garrido Rodríguez, Natividad

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/28407280.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach

Tematy:

Ortega y Gasset
Guibert
filosofía
literatura
perspectivismo
philosophy
perspectivism
literature

Opis:

In order to better understand the relationship between literature and philosophy, the paper takes as its starting point a number of reflections by José Ortega y Gasset; indeed, his ideas help demonstrate the value of literature for philosophical thought. The structure of a literary narrative is an interesting working space for perspectivism, and the literary works of Hervé Guibert serve as a useful case study to exemplify this idea. It will be argued that philosophy and literature are two perspectives that coincide and favour a more complex study of the plurality of differing viewpoints, which applies to both their content and dissimilarities.
Este trabajo toma como punto de partida algunas reflexiones de José Ortega y Gasset para pensar la relación entre la literatura y la filosofía y mostrar el valor de la literatura para el pensamiento filosófico. La estructura de una narración literaria es un interesante espacio de trabajo para el perspectivismo, y las obras literarias de Hervé Guibert son un caso de estudio clave para ejemplificar esta idea. Se defenderá que la filosofía y literatura son dos perspectivas que pueden coincidir y favorecer un estudio más complejo de la pluralidad de perspectivas, sus contrastes y contenidos.

Źródło:

Forum for Contemporary Issues in Language and Literature; 2022, 3; 66-77
2391-9426

Pojawia się w:

Forum for Contemporary Issues in Language and Literature

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 31.

Tytuł:

Поэтика эссе Михаила Эпштейна (философский аспект жанровой формы)
The Poetics of Essays by Michael Epstein (the Philosophical Aspect of Genre Form)

Autorzy:

Захарова, Елизавета

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/22446698.pdf

Data publikacji:

2022

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

эссе
поэтика
литературная критика
философия
литература
essay
poetics
literary criticism
philosophy
literature

Opis:

В самом общем виде род деятельности Михаила Эпштейна очерчивается таким кругом сфер, как филология, философия, культурология, литературная критика, лингвистика. В настоящее время метод Эпштейна классифицируется исследователями как «аналитически ориентированный». Цель статьи – определить систему приемов философской эссеистики Михаила Эпштейна с опорой на материал книги Парадоксы новизны. Несмотря на то, что саморефлексия автора распространяется и на многочисленный ряд статей (Законы свободного жанра (Эссеистика и эссеизм в культуре Нового времени), О душе. Четыре эссе, Эссе об эссе, Бог деталей и др.), такие особенности поэтики эссеизма, как авторское начало, образность, отступления, концентрированно проявлены уже дебютной книге. Книга отличается свободой изложения, насыщенна афоризмами и пространными философскими изречениями. Эссеизацию можно считать ведущим жанрообразующим принципом книги. Перед автором стоит задача определить роль традиции в литературе, что связано с главным авторским интересом, «культурой в ее пограничных ситуациях». Фактор, скрепляющий тексты, – стремление автора предложить способ решения «проблемной ситуации»: что есть критика и как смотреть на литературу. Сюжет книги выстраивается из вопрошаний и личных культурных и мировоззренческих предпочтений автора. Задача заключается в анализе написанного ранее и подведении рубежных итогов творческой деятельности. Книга носит манифестарный характер как первое крупное произведение автора. Здесь содержится программа будущей деятельности Эпштейна, что подтверждается последующим дополнением и переизданием. Существенно, что в качестве материала выбрана русская классическая литература.
In its most general form, Mikhail Epstein is outlined by such a vast circle of spheres as philology, philosophy, cultural studies, literary criticism, or linguistics. Currently, Epstein’s method is classified by researchers as “analytically-oriented”. The purpose of the article is to determine the set of methods of philosophical essayism by Mikhail Epstein, which will be achieved based on the material of the book The Paradoxes of Novelty. Despite the fact that the author’s self-reflection extends over a large number of articles (“Laws of the Free Genre (Essay and Essayism in the Culture of the New Time)”, “On the Soul. Four Essays”, “Essays on Essays”, “God of Details”, etc.), features of the poetics of essayism such as the author’s principle, imagery, and digressions are revealed in a more focused way, i.e. based on the opening book. The book is notable for its freedom of presentation, its being full of aphorisms, and its lengthy philosophical sayings. Essayisation can be considered the leading genre-forming principle of the book, affecting the way of presenting thoughts. The author’s task is to clarify the meaning of tradition in literature, which is associated with the author’s central interest, namely “culture in its borderline situations”. The factor that holds the texts together is the author’s desire to propose a way to solve the “problem situation”: what is criticism and how to look at literature? The plot of the book is built upon the author’s own questions and personal preferences. The task is to analyse what was written earlier and summarise the milestone results of creative activity. The book has a character of a manifest as the first major work of the author. It contains a programme for Epstein’s future activities, which is confirmed by the subsequent addition and reprint of the publication. It is essential that Russian classical literature was chosen as the material.

Źródło:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica; 2022, 15; 283-294
1427-9681
2353-4834

Pojawia się w:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Rossica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 32.

Tytuł:

Water and its emotions in sentimental literature. The Marie cycle by Jean Philip Toussaint

Autorzy:

Maziarczyk, Anna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/605397.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Tematy:

cycle of Mary
water
emotions
philosophy
Jean-Philippe Toussaint, cycle de Marie, eau, émotions, philosophie

Opis:

Das Volume enthält keine Abstracts in deutscher Sprache.
The aim of this paper is to analyse diverse representations of water in Jean-Philippe Toussaint’s cycle of Mary and the textual effects they produce. Water is not only the crucial aspect of the represented world but also the key narrative component, which shapes the plot, creates nostalgic atmosphere and reveals the philosophical dimension of the novel classifiable as romance. Drawing on selected theories of elements, the paper examines the ways in which Toussaint uses the emotions carried by water to create intensity and depth in a novel about love.
Le présent article se propose d’analyser diverses occurrences aquatiques dans le cycle de Marie et les effets romanesques qu’elles produisent. Abondamment évoquée dans ses diverses occurrences, naturelles et artificielles, géographiques, atmosphériques ou bien physiologiques, l’eau irrigue profondément la texture romanesque et la nourrit de façon stimulante sur plusieurs plans. En nous référant à des travaux de réflexion sur quatre éléments (philosophes grecs, Bachelard 1942, Durand 1985, Libis 1993), nous chercherons à démontrer la manière fine et complexe dont Toussaint exploite les émotions de l’eau pour donner de l’intensité et de la profondeur à l’histoire émotionnelle qu’il raconte.
Том не содержит аннотаций на русском языке.

Źródło:

Lublin Studies in Modern Languages and Literature; 2018, 42, 3
0137-4699

Pojawia się w:

Lublin Studies in Modern Languages and Literature

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 33.

Tytuł:

Między codziennością a „państwem Platona”. Racjonalistyczne aspekty twórczości Łukasza Opalińskiego
Between Everyday and “Plato’s Republic”: Rationalist Aspects of Łukasz Opaliński’s Work

Autorzy:

Raubo, Grzegorz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1533583.pdf

Data publikacji:

2013-01-01

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Łukasz Opaliński
Baroque
literature
rationalism
philosophy.

Opis:

The article specifies the role of rationalism in the work of a distinguished Baroque author, Łukasz Opaliński. The source material for the study consists of: Rozmowa Plebana z Ziemianinem (1641), Polonia defensa contra Ioan[nem] Barclaium (1648), Coś nowego (1652), Pauli Naeoceli de officiis libri tres (1659), Poeta nowy (1661–1662).Łukasz Opaliński stated that reason is the most important cognitive faculty of the human being. Reason makes it possible to understand the rules of natural law, which is the source of ethical action among humans, and brings on understanding of the eschatological aim of human life, that is salvation. The possibilities of rational explanation do not, however, encompass the mysteries of religious faith or the basic concepts of natural philosophy, such as the elements, which are the principal components of matter.Rationalism belongs to the principal ideas of Opaliński’s political philosophy. He opted for a rational organization of the state and for rational ways of solving social problems (he underscored the role of common sense, rational dialogue of citizens and rational responsibility for the common good). The political formation that is best suited for rationalization of social life is monarchy. Seeing it as a model government, the author realised that it could not be introduced in the Poland of the 17th century, and consequently, apart from the eulogy of the monarchy, he proposed improvements in gentry democracy, especially in limiting of the “golden freedom”.An important sphere of externalization of Opaliński’s rationalist ideals was his theoretical thought on literature. He critically evaluated some examples of Baroque art of conceit. He underscored the role of rational sources of creativity and rational discipline in structuring a literary work, and his postulates in this field were close to the concepts of classicist criticism.

Źródło:

Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2013, 21; 253-270
1233-8680
2450-4947

Pojawia się w:

Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 34.

Tytuł:

Different faces of old age as perceived by the students of Polish studies
Różne oblicza starości w refleksji studentów polonistyki

Autorzy:

Gajak-Toczek, Małgorzata

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1042102.pdf

Data publikacji:

2020-03-31

Wydawca:

Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Tematy:

starość
edukacja ku starości
filozofia starości
literatura współczesna
senility
education of the aging
philosophy of aging
contemporary literature

Opis:

The aim of the article Different faces of old age as perceived by the students of Polish studies is to present how old teachers perceive old age. The exemplification material consists of three texts: Winter tale. An essay on the old age of Ryszard Przybylski, “The Old Man’s Route”. An attempt at old age politics by Tadeusz Sławek and Lala Jacek Dehnel. Hermeneutical reading allowed for the creation of several images of autumn of life: a painful, marked by suffering attempts to overcome and suffering in a creative act; old age as a possibility of a deeper look at the spiritual dimension of human existence and old age reconciled with the laws of transiting the events immersed in the act of memorization.
Celem artykułu Różne oblicza starości w refleksji studentów polonistyki jest przedstawienie sposobu postrzegania starości przez przyszłych nauczycieli. Materiał egzemplifikacyjny stanowią trzy teksty: Baśń zimowa. Esej o starości Ryszarda Przybylskiego, „Trakt starego człowieka”. Próba polityki starości Tadeusza Sławka oraz Lala Jacka Dehnela. Hermeneutyczne czytanie pozwoliło na stworzenie kilku obrazów jesieni życia: bolesnej, naznaczonej cierpieniem próby przezwyciężenia i cierpienia w akcie twórczym; starości jako możliwości pogłębionego spojrzenia na duchowy wymiar ludzkiej egzystencji oraz starości pogodzonej z prawami przemijania zanurzonej w akcie memoracji danych wydarzeń.

Źródło:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2020, 56, 1; 231-252
1505-9057
2353-1908

Pojawia się w:

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 35.

Tytuł:

Genesis from the Spirit, or subjectivity and nature in Juliusz Słowacki
Genezis z Ducha, czyli o podmiotowości i naturze u Juliusza Słowackiego

Autorzy:

Kutrzeba, Kacper

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2087688.pdf

Data publikacji:

2021

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

Polish literature of the 19th century
Romanticism
literature and philosophy
discourse of modernity
German Idealism
critique of ideology
Juliusz Słowacki (1809–1849)
romantyzm
nowoczesność
mistycyzm
krytyka ideologii
rewizja romantyczna

Opis:

This article presents a new approach to the interpretation of Juliusz Słowacki's Genesis from the Spirit (1844) from the perspective of the groundbreaking philosophical discourse of modernity. What it actually suggests is that the mystical Form of Słowacki's cosmic vision, believed to be an emanation of the Absolute or a vestige of Creation, has a historical and materialist core. This claim is based on a series of comparisons with passages from Hegel and the premises of the philosophy of Friedrich Schlegel. By following closely the spontaneous movement of inner tensions in Słowacki's poetic discourse this study demonstrates that it is driven his own philosophical project and less so by the discourse of mysticism.

Źródło:

Ruch Literacki; 2021, 5; 631-656
0035-9602

Pojawia się w:

Ruch Literacki

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 36.

Tytuł:

Literatura mądrościowa a Boecjuszowe "O pocieszeniu jakie daje filozofia"
Wisdom Literature and Boethius’s "Consolation of Philosophy"

Autorzy:

Kijewska, Agnieszka

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1789203.pdf

Data publikacji:

2021-09-30

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II

Tematy:

Chrystianizm Boecjusza
platonizm Boecjański
Księga Mądrości
problem zła
Boethius’ Christianism
Boethian Platonism
The Book of Wisdom
the problem of evil

Opis:

W tym artykule starałam się zarysować liczne analogie pomiędzy myślą Boecjusza a tym, co zawiera Księga Mądrości. Punktem wyjścia tych rozważań jest fakt, że w Boecjuszowym O pocieszeniu, jakie daje filozofia znajduje się bezpośredni cytat z Księgi Mądrości (8,1). Wydobywane w toku analiz podobieństwa i analogie dotyczą przede wszystkim kwestii etycznych: problemu relacji człowieka do Boga, ludzkiego cierpienia oraz kwestii zła. W kontekście najbardziej palących zagadnień, jakie jawią się w studiach nad myślą Boecjusza, jak kwestia jego chrystianizmu czy miejsca jego edukacji, być może, na bazie tych analogii, będzie można przybliżyć się nieco do rozwiązania tych problemów.
In this article, I have sought to draw numerous parallels between Boethius’s thoughts and the content of the Book of Wisdom. The starting point of these considerations is that in Boethius’ On the consolation of philosophy there is a direct quote from the Book of Wisdom (8:1). The similarities and analogies mined in the course of the analysis concern primarily ethical issues: the question of man’s relationship to God, human suffering, and the question of evil. In the context of the most pressing issues that appear in the study of Boethius’s thinking, such as the question of his Christianism or sources of Neoplatonic influences, perhaps, based on these analogies, it will be possible to move a little closer toward solving these problems.

Źródło:

Verbum Vitae; 2021, 39, 3; 1025-1050
1644-8561
2451-280X

Pojawia się w:

Verbum Vitae

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 37.

Tytuł:

Gods and people in literature and philosophy. God by the picture of human or human by the picture of god? Homeric vision of reality versus Heraclitus’ vision of reality
Bogowie i ludzie w literaturze i filozofii. Bóg przez obraz człowieka czy człowiek przez obraz Boga? Homerowska wizja rzeczywistości a wizja rzeczywistości Heraklita

Autorzy:

Skrzypek-Faluszczak, Jadwiga

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/31216249.pdf

Data publikacji:

2023

Wydawca:

Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie

Tematy:

filozofia religii
bogowie
religia
literatura
philosophy of religion
gods
religion
literature

Opis:

The article deals with the theological issues of Homer and Heraclitus. The analysis of the works of Homer and the philosophical thought of Heraclitus serves to compare and contrast them extracting significant differences regarding the image of god and man. The author develops both literary and philosophical understanding of gods. She compares the man-god relationship in early Greek literature and philosophy. There is an interesting intrinsic tension in the literary tropes that can only be understood if the religious function of this literature is taken into account. The author tries to describe the vision of the world and the place of human beings in it in both sources: literature and philosophy. In philosophical writings, there can be seen a movement in the vision of the world structure: the gods become more inaccessible to humans, but humans gain the opportunity to become godlier if they follow a proper set of thoughts and actions proposed by philosophy. Religious poets were speaking of the past when the gods were approachable to people. Their fantasies were often mixed with old beliefs so that the divine-human world has as much wonder and eccentricity as dread. Philosophy conquers not only minds but also hearts, to convey them towards the ideal, bearing in mind the unattainable model of a virtuous man. While religion describes gods similar to humans, philosophy forges a new god-resemblant human figure.
Artykuł dotyczy zagadnień teologicznych u Homera i Heraklita. Analiza dzieł Homera i myśli filozoficznej Heraklita służy ich porównaniu i zestawieniu, wydobywając istotne różnice dotyczące obrazu boga i człowieka. Autorka rozwija zarówno literackie, jak i filozoficzne rozumienie bogów. Porównuje relację człowiek–bóg we wczesnej greckiej literaturze i filozofii. Istnieje interesujące wewnętrzne napięcie w poszukiwaniach literackich, które można zrozumieć tylko wtedy, gdy weźmie się pod uwagę religijną funkcję tej literatury. Autorka stara się opisać wizję świata i miejsce w nim człowieka w obu źródłach: literaturze i filozofii. W pismach filozoficznych można dostrzec ruch w wizji struktury świata: bogowie stają się bardziej niedostępni dla ludzi, ale ludzie zyskują możliwość stania się bardziej boskimi, jeśli podążają za odpowiednim zestawem myśli i działań proponowanych przez filozofię. Religijni poeci mówili o przeszłości, kiedy bogowie byli dostępni dla ludzi. Ich fantazje często mieszały się ze starymi wierzeniami, dzięki czemu świat bosko-ludzki jest równie cudowny i ekscentryczny, co przerażający. Filozofia podbija nie tylko umysły, ale i serca, by skierować je ku ideałowi, pamiętając o nieosiągalnym wzorcu cnotliwego człowieka. Podczas gdy religia opisuje bogów podobnych do ludzi, filozofia tworzy nową postać człowieka przypominającą boga.

Źródło:

Logos i Ethos; 2023, 62, 2; 27-46
0867-8308

Pojawia się w:

Logos i Ethos

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 38.

Tytuł:

Prawo i literatura. Parerga, red. Joanna Kamień, Jerzy Zajadło, Kamil Zeidler
The Prawo i literatura. Parerga, red. Joanna Kamień, Jerzy Zajadło, Kamil Zeidler

Autorzy:

Boike, Paweł

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1037588.pdf

Data publikacji:

2020-09-30

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

law
literature
philosophy of law
prawo
literatura
filozofia prawa

Źródło:

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2020, 82, 3; 311-312
0035-9629
2543-9170

Pojawia się w:

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 39.

Tytuł:

Nawrócenie św. Augustyna a jego stosunek do kultury antycznej

Autorzy:

Spychała, Dariusz

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/631021.pdf

Data publikacji:

2011

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Roman Empire
Christianity
Fathers of the Church
synods
Augustine
classical literature
Manichaeism
magic
astrology
Plato’s philosophy
Plotinus
Porphyry
Ambrose
catechumen
baptism
Church.

Opis:

Augustine of Hippo was the most eminent Church theologian at the close of antiquity. His influence is perceptible until the present day. The path which led him to Christianity was typical for the period of the late Roman Empire, when various religious currents would contend. It seems that the problems of antique culture were of secondary significance in his conversion.  

Źródło:

Studia Europaea Gnesnensia; 2011, 3; 227-243
2082-5951

Pojawia się w:

Studia Europaea Gnesnensia

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 40.

Tytuł:

Mahomet jako centralna postać wyobrażonej opery w opowiadaniu „Gambara” Balzaca
Muhammad as the Central Character of the Imagined Opera in Balzac’s Short Story “Gambara”

Autorzy:

Gamrat, Małgorzata

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2135487.pdf

Data publikacji:

2022-09-30

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

Balzac
Gambara
character in opera
music and literature
philosophy of music

Opis:

The article discusses the fragment of Balzac’s short story Gambara in which the titular character discusses his opera. The focal point of this article is a character from the opera written by Paolo Gambara – Muhammad. The elements used to build the character (character traits, transformations, biography, relationships with his environment, actions, emotions etc.) were analysed in the context of the musical means used to present them and of the entire short story. The background of this analysis consists of a short overview of the philosophical ideas about music and science expressed by Gambara in order to better present the sources of his ideas and the musical solutions that he used.

Źródło:

Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2022, 42; 97-119
1233-8680
2450-4947

Pojawia się w:

Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 41.

Tytuł:

Intertekst Wilna w twórczości Vaidotasa Daunysa
The Intertext of Vilnius in the Works of Vaidotas Daunys

Autorzy:

Kasner, Małgorzata

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/38453284.pdf

Data publikacji:

2021

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN

Tematy:

literatura litewska
Vaidotas Daunys
Wilno
intertekstualność
intertekst Wilna
filozofia chrześcijańska
filozofia egzystencjalna
Biblia
Lithuanian literature
Vilnius
intertextuality
intertext of Vilnius
Christian philosophy
existential philosophy
the Bible

Opis:

The aim of the present article is to analyse the intertext of Vilnius in the works of the Lithuanian poet, essayist and editor Vaidotas Daunys (1958–1995) by drawing on the categories of intertextuality and intertext (J. Kristeva, R. Barthes, M. Riffaterre, M. Głowiński, S. Balbus, R. Nycz). In Daunys’ poems and essays, the reader perceives Vilnius as a mental construct, multilayered structure of meaning or a complex metaphor referring to a specific place on the map of north-eastern Europe, the political centre of the independent Republic of Lithuania since 1990. His debut collection Metų laikai [The Four Seasons, 1985] containing his early lyrics deals with urban themes, which will also become one of the recurrent motifs in his essays. This collection introduces themes, metaphors and symbols developed and recreated by the author over the following decades: the city of myth, the city of nature, the city of faith. In his poetry, Daunys illustrates how the personal and psychological city (the individualized place of the lyrical subject, where the history takes place here and now) evolves into the meta-city and philosophy of the city (Vilnius as a timeless and sacred city, with strong communal bonds). Daunys was a gifted observer, therefore, in his works (and artistic activities), at the aesthetic, ethical, philosophical and theological levels, he consequently and skilfully presented Vilnius as the central place of his homeland where multiple voices can be heard, as the Baltic cradle of Lithuanian culture and the home to many languages, cultures and nations. His source of inspiration was Lithuanian and European cultures (mainly literature oscillating between existential and ontological questions; Christian and existential philosophy; but also history, music, architecture and photography), based on the solid Christian foundation (the Bible). Translated into the language of the modern city and experience of the watershed years, these sources, displaying various forms of intertextuality, have created a multilayered web of meanings that Vilnius entails.
Celem artykułu jest opis i analiza intertekstu Wilna w twórczości litewskiego poety, eseisty i wydawcy Vaidotasa Daunysa (1958–1995). Do realizacji zadania zostały wykorzystane kategorie intertekstualności i intertekstu (J. Kristeva, R. Barthes, M. Riffaterre, M. Głowiński, S. Balbus, R. Nycz). Dla każdego czytelnika poezji i eseistyki Daunysa, Wilno to konstrukt mentalny, wielowarstwowa struktura znaczeń, złożona metafora odnosząca się do konkretnego miejsca na mapie Europy Północno-Wschodniej, politycznego centrum niepodległej od 1990 roku Republiki Litewskiej. Już wczesna liryka Daunysa z debiutanckiego tomu Metų laikai [Pory roku, 1985] odwołuje się do tematyki miejskiej, która z czasem stanie się także ważnym motywem jego eseistyki. To tutaj po raz pierwszy pojawiły się tematy, metafory i symbole, które twórca rozwijał (przetwarzał) przez kolejne dziesięciolecie: miasta mitu, miasta natury, miasta wiary. Dorobek poetycki Daunysa ilustruje proces ewolucji od miasta osobistego i psychologicznego (zindywidualizowanego miejsca przeżyć podmiotu lirycznego, w którym historia dzieje się tu i teraz) do meta-miasta i filozofii miasta (idei Wilna ponadczasowego, wspólnotowego, sakralnego). V. Daunys był obdarzony wyjątkowym darem uważności, dlatego w swojej twórczości (i twórczej działalności) tak konsekwentnie i umiejętnie, na poziomie estetycznym, etycznym, filozoficznym i teologicznym, rozwijał ideę Wilna jako wielogłosowego centrum ojczyzny, bałtyjskiej kolebki litewskości i zarazem domu wielu języków, kultur i narodów. Źródłem inspiracji była dla niego kultura litewska i kultura europejska (głównie literatura oscylująca wokół zagadnień egzystencjalnych i ontologicznych; filozofia chrześcijańska i egzystencjalna; ale także historia, muzyka, architektura i fotografia), osadzone na mocnym fundamencie chrześcijańskim (Biblia). Przełożone na język współczesnego miasta i doświadczenia czasów przełomu, utworzyły fascynującą swoją wielorodnością intertekstualną siatkę znaczeniową Wilna.

Źródło:

Acta Baltico-Slavica; 2021, 45
2392-2389
0065-1044

Pojawia się w:

Acta Baltico-Slavica

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 42.

Tytuł:

Philosophical and literary two-handedness: The case of Dobrosław Kot
O filozoficzno-literackiej „twórczości dwuręcznej”. Przypadek Dobrosława Kota

Autorzy:

Siwak, Ilona

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2087665.pdf

Data publikacji:

2021

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

literary theory
literature and philosophy
narratology
relational subject
philosophy of dialogue
implied and thematized communication
Dobrosław Kot (b. 1976)
twórczość dwuręczna
narracja drugoosobowa
narratologia
podmiot relacyjny
podmiotowość
filozofia dialogu
Dobrosław Kot
Wit Szostak
informacja implikowana i stematyzowana
literatura i filozofia

Opis:

The possibility and the ways of articulating subjectivity is the main theme of both the philosophical books and essays of Dobrosław Kot as well as his fiction, written under the pseudonym Wit Szostak. His approach is grounded in ‘the relational subject’, a notion which has been developed in numerous philosophical treaties and in literature. This article examines the ways and means of the constituting the textual subject in Kot's philosophical books, Subjectivity and Loss (2009), Dramatic Thinking (2016), and Odyssseus' Raft: An essay about migrants (2020) and tries to position his thought with regard to similar studies of the relational subject in contemporary humanities. The discussion ranges from second-person narration and the semantics of personal pronouns in the structure of literary works (i.e. points of contact between philosophy and literary discourse) to the functioning of implied and thematized information in literary narratives. Crucially, the tensions between these two forms of communication offer the textual subject an opportunity to articulate his position. Finally, all the analyses point to the conclusion that loss is indeed at the heart Dobrosław Kot’s work.

Źródło:

Ruch Literacki; 2021, 5; 679-700
0035-9602

Pojawia się w:

Ruch Literacki

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 43.

Tytuł:

Language as τό μεταξύ: The functioning of speech in Wisława Szymborska’s poems ‘Funeral’ and ‘Elegiac Calculation’
Język jako metaxú – działanie mowy w wierszach „Pogrzeb” i „Rachunek elegijny” Wisławy Szymborskiej

Autorzy:

Korwin-Piotrowska, Dorota

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2088461.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN

Tematy:

Contemporary Polish literature
Polish poetry
literature and philosophy
metaxy (τό μεταξύ)
Wisława Szymborska (1923–2012)
metaxú
poezja współczesna
Wisława Szymborska
język

Opis:

This article takes as its starting point the Greek term μεταξύ, a preposition meaning ‘between’, fi rst turned into a noun in Plato’s Symposium, and in that substantivized form adapted for their own ends by a number of 20th-century philosophers, most notably by Simone Weil. In her Gravity and Grace (French: La Pesanteur et la grâce) she defi nes le metaxu as in-betweenness, a social and metaphysical category which embraces all that connects and divides (as, for example, a wall that both separates two prisoners and can be used by them to tap messages). In this article Weil’s concept of metaxu is applied to the language and then to various readings of two of Wisława Szymborska’s poems, ‘Funeral’ and ‘Elegiac Calculation’. Pragmalinguistics and semantics, too, play a role in the interpretation of these poems.

Źródło:

Ruch Literacki; 2019, 3; 333-344
0035-9602

Pojawia się w:

Ruch Literacki

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 44.

Tytuł:

Filozofia postrzegania. Początki literackie Bolesława Prusa w świetle psychologicznych dociekań Hipolita Taine’a
A Philosophy of Perception. The Early Works of Bolesław Prus in the light of Hippolite Taine’s Psychological Inquiries

Autorzy:

Jauksz, Marcin

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1041190.pdf

Data publikacji:

2018

Wydawca:

Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

Tematy:

psychology
city
flâneur
realism
modernism
experience
narration
literature of the nineteenth century

Opis:

The article’s aim is to present Bolesław Prus’s [Aleksander Głowacki’s] early literary endavours in the light of the reception of Hippolite Taine’s psychological studies at the turn of the sixties and seventies of the nineteenth century. The Author challenges the common conviction of the fact that Taine’s work has not been a strong point of reference for Prus before 1880 and shows how the strategies of gaining knowledge described by the French philosopher are reflected in the structure and peculiar fragments of Prus’s Warsaw sketches. The syncretism of those literary pieces, that join Prus’s column writing style with journalistic interventionism on the one hand and romantic musings of the literary wanderer, a figure at the core of the stories, on the other allows to show writer’s indecisiveness as a sign of positivistic doubt in approachableness of the nature of reality and of every singular experience.

Źródło:

Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2018, 34; 185-207
1233-8680
2450-4947

Pojawia się w:

Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 45.

Tytuł:

Świadectwa lektury św. Tomasza z Akwinu w twórczości Czesława Miłosza
St. Thomas Aquinas in the works of Czesław Miłosz

Autorzy:

Bałdyga, Katarzyna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/2057902.pdf

Data publikacji:

2021-12-30

Wydawca:

Naukowe Towarzystwo Tomistyczne

Tematy:

Miłosz
św. Tomasz z Akwinu
filozofia i literatura
estetyka Miłosza
Milosz
Thomas Aquinas
philosophy and literature
Milosz’s aesthetic

Opis:

The article concerns the connection between the work of Czesław Miłosz and the philosophy of Thomas Aquinas. The aim is not only to expand the state of knowledge with another point of reference, but to emphasize the impact that reading the writings of a medieval philosopher could have had on the overall shape of Czesław Miłosz's work - e.g. on specific aesthetic choices or views on the condition of the modern world. In Miłosz's poetry and essays, attention is drawn to the recurring presence of the thoughts and figures of Saint Thomas Aquinas. It turns out to be important to indicate the sources of thinking about the connection between the medieval philosopher and the writings of the Nobel Prize winner - to show where Miłosz referred directly to this philosophy and to refer to biographical contexts (which are obviously auxiliary). I mainly present points in Miłosz;’s works which testify to the fact that the writings of Thomas Aquinas were read and commented on by Miłosz over the years of his literary activity.

Źródło:

Rocznik Tomistyczny; 2021, 10; 163-180
2300-1976

Pojawia się w:

Rocznik Tomistyczny

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 46.

Tytuł:

O ROLI PISARZA ROZWAŻANEJ W POWIĄZANIU Z INSTYTUCJAMI REPUBLIKAŃSKIMI, CZYLI GERMAINE DE STAËL I POLITYCZNOŚĆ LITERATURY
ON THE WRITER’S ROLE AS IT RELATES TO REPUBLICAN INSTITUTIONS, OR GERMAINE DE STAËL AND THE POLITICS OF LITERATURE

Autorzy:

Ciemińska, Joanna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/513494.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego

Tematy:

Germaine de Staël
political philosophy

Opis:

This study aims to examine the civilizing impact that a writer should possess under a republican government, as expressed in Germiane de Staël’s works of literary and political theory. The redefinition of the art of writing carried out by Staël is analyzed in the context of French history at the turn of the 18th and 19th centuries, as it was an attempt to overcome the intellectual crisis caused by the political and cultural changes of that period. The classical opposition between a writer, a philosopher and an orator appears unproductive, as the free and „philosophical” word specific to the republican regime is engaged in the same emancipative and enlightening transfer of energy through the enthusiasm shared both by its addresser and receiver. Philosophy and liberty form one and find their fullest expression in literary production, which is considered as a parole, a vibrant, active word. Literature gains thus the status of an existential experience that shapes the human consciousness. Therefore the writer-philosopher is both the guarantee and the ‘work’ of a republican regime, the vector of a socio-political change, of liberation and lumières.

Źródło:

Polityka i Społeczeństwo; 2019, 17, 2; 21-33 (13)
1732-9639

Pojawia się w:

Polityka i Społeczeństwo

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 47.

Tytuł:

ER(R)GO nr 38 (1/2019) - dyskursy weg(etari)anizmu
ER(R)GO No. 38 (1/2019) - discourses of veg(etari)anism

Autorzy:

Er(r)go, Redakcja w

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/467681.pdf

Data publikacji:

2019

Wydawca:

Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego

Tematy:

wegetarianizm
weganizm
kultura
literatura
filozofia
teoria kultury
vegetarianism
veganism
culture
literature
philosophy
cultural theory

Opis:

The full issue of ER(R)GO No. 38 (1/2019) - discourses of veg(etari)anism.
Pełny numer ER(R)GO nr 38 (1/2019) - dyskursy weg(etari)anizmu.

Źródło:

ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2019, 38
1508-6305
2544-3186

Pojawia się w:

ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 48.

Tytuł:

Norwidowski wariant tematu słowiańskiego na romantycznym tle
Norwid’s variant of the Slavonic theme against a Romantic background

Autorzy:

Halkiewicz-Sojak, Grażyna

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/16729475.pdf

Data publikacji:

2020-05-05

Wydawca:

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL

Tematy:

Słowiańszczyzna
słowianofilstwo
literatura polska XIX wieku
historiozofia
relacja Polska – Rosja
Cyprian Norwid
wolność
Slavism
Slavophilia
Polish literature of the 19th century
philosophy of history
freedom
the Poland-Russia relation

Opis:

The Slavonic theme was one of the important motifs in the reflection present in the Polish literature of the 19th century. It appeared in literary works, in journalism, and in literary criticism – taken up in several contexts: historiosophical, esthetic and political ones. Questions and controversies connected with it were formulated as early as the beginning of Romanticism in Kazimierz Brodziński’s and Zorian Dołęga Chodakowski’s treatises, and the Paris lectures on Slavic literature delivered by Adam Mickiewicz (1840-1844) were the most complete development of the subject. The motif can be found in works of every Polish writer belonging to the Romantic epoch. The present article both outlines the whole panorama and points to particular aspects of the Polish thought about Slavism and attempts to give an answer to the question about what position Norwid’s reflection has against this background, as in his works Slavic motifs with different intensity are present from the end of the 1840s to the last years of his life (the poem The Slav written in 1882). It points to both similarities to Brodziński’s, Mickiewicz’s, and Krasiński’s thought, and to an original character of Norwid’s reflection resulting first of all from the ever present in Norwid’s works tendency to confront Slavism with the Christian universalism. The values from the perspective of which Norwid takes up the subject are: freedom and hope understood not only in the political meaning, but also in the existential and religious sense. Such a view allowed the poet to avoid Slavophil tones and to maintain distrust of Pan-Slavism as a political doctrine. Analyses of Norwid’s works listed in the chronological order reveal the evolution of the poet’s ideological position: from hopes of a philosopher of history to doubts of an ironist. They also emphasized a multitude of aspects of this subject that are connected with the variety of ways to talk about it. Slavic motifs appear in dramatic mysteries (Wanda, Krakus) and in poems (e.g. The Song of Our Land, Chopin’s Piano, The Slav), in poetic treatises (Bondage, About Freedom of Speech), in discussions and letters.

Źródło:

Studia Norwidiana; 2013, 31; 17-39
0860-0562

Pojawia się w:

Studia Norwidiana

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 49.

Tytuł:

Bibliografia piśmiennictwa duchowieństwa diecezji ełckiej w latach 1992-2017 (ks. Antoni Skowroński, ks. Paweł Tarasiewicz)
Bibliography of the literature of the clergy of the Ełk diocese in 1992-2017 (priest Antoni Skowroński, priest Paweł Tarasiewicz)

Autorzy:

Guzewicz, Wojciech

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/1047119.pdf

Data publikacji:

2021-01-03

Wydawca:

Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

Tematy:

filozofia
ks. Antoni Skowroński
ks. Paweł Tarasiewicz
bibliography
philosophy
priest antoni skowroński
priest paweł tarasiewicz

Opis:

W artykule przestawiony został dorobek piśmienniczy dwóch kapłanów diecezji ełckiej, tj. ks. Antoniego Skowrońskiego, ks. Pawła Tarasiewicza. Należą oni do grona osób mających wykształcenie w zakresie filozofii. Bibliografia dotyczy lat 1992-2017.
The article presents the literary output of two priests from the Ełk diocese, i.e. father Antoni Skowronski, father Paweł Tarasiewicz. They belong to a group of people with education in philosophy. The bibliography concerns the years 1992-2017.

Źródło:

Civitas et Lex; 2020, 28, 4; 83-100
2392-0300

Pojawia się w:

Civitas et Lex

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce

Skocz do pozycji: 50.

Tytuł:

TRZY AKTY JEDNEJ TRAGEDII – TRZY TRAGEDIE W JEDNYM AKCIE Tragedia w dziełach Arystotelesa, Friedricha Nietzschego i Juliusza Słowackiego
THREE ACTS OF ONE TRAGEDY – THREE TRAGEDIES IN ONE ACT TRAGEDY IN THE WORKS OF ARISTOTLE, FRIEDRICH NIETZSCHE AND JULIUSZ SŁOWACKI

Autorzy:

Krystek, Jędrzej

Powiązania:

https://bibliotekanauki.pl/articles/566578.pdf

Data publikacji:

2017

Wydawca:

Akademia Pomorska w Słupsku

Tematy:

historia literatury
filozofia
tragedia
mistycyzm
historia idei
history of literature
philosophy
tragedy
mysticism
history of ideas

Opis:

Under this article juxtaposed three projects of the tragic work: by Aristotle, Nietzsche and (though not expressed in any theoretical text, but abstracted from his works) Juliusz Słowacki. In the course of deduction was included a number of questions, which can be reduced to two most important: question about what tragedy is and question about the nature of tragedy. In the article i set out to find the common features of the proposed proposals and offered my own meta-tragic discourse, which could open horizons for further research on misticism of Juliusz Słowacki and his compounds with „mystical tragedy” – as a series of transformations and reevaluations, occurring in the subject, but presence in dramas and poems.

Źródło:

Ars inter Culturas; 2017, 6; 267-286
2083-1226

Pojawia się w:

Ars inter Culturas

Dostawca treści:

Biblioteka Nauki

/5

Artykuł

Zmień widok

• na półce