Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "personal names" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 62
Tytuł:
Adaptacja obcych imion męskich do polszczyzny na podstawie "Odporu na odpowiedź kwestyj" Erazma Glicznera z 1579 roku
Autorzy:
Gozdek, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1022849.pdf
Data publikacji:
2020-12-02
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
onomastyka
nazwy osobowe
adaptacja nazw
Erazm Gliczner
XVI w.
onomastics
personal names
XVI century
Opis:
Głównym celem artykułu jest opis adaptacji obcych imion męskich w publikacji Erazma Glicznera pt. Odpór na odpowiedź kwestyj niektórych podanych o Kościele Powszechnym […] (Grodzisk Wielkopolski 1579) na tle tendencji, które występowały w dawnej polszczyźnie. W wybranym do analizy tekście występują liczne antroponimy, zarówno te obecne w naszym języku od samego początku, jak również te, które były przyswajane dopiero w czasie powstawania dzieła. Autor Odporu był znanym działaczem reformacyjnym, pełniącym funkcję superintendenta kościołów protestanckich w Wielkopolsce. W badanym dziele podjął polemikę z przedstawicielami kontrreformacji. Przedmiotem sporu uczynił pięć prawd wiary, które, jego zdaniem, zostały niewłaściwie zinterpretowane przez katolików. W celu udowodnienia swoich przekonań autor wielokrotnie przywoływał różne postacie z kręgów religijnych oraz świeckich. Na zapis imion wpływ miało także to, jakie osoby za ich pomocą były identyfikowane. W Odporze spotykamy wszystkie trzy wyróżniane przez badaczy sposoby oddania obcych imion: translokację nazwy, adaptację nazwy oraz tłumaczenie nazwy.
The main aim of this article is description of the adaptation the men’s first names of foreign origin in Erazm Gliczner’s Odpór na odpowiedź kwestyj niektórych podanych o Kościele Powszechnym […] (Grodzisk Wielkopolski 1579) at the background of the old Polish language trends. In this publication we can see many personal names which was in our language from the beginning and personal names which were being adapted in second part of the XVI century. Gliczner was a well known person in the reformation community. In Odpór na odpowiedź kwestyi […] he got into a polemic with the Jesuits. Author in order to prove his convictions frequently referred to religious and lay persons. Foreign personal names in Polish language can be translocated, adapted and translated. All of this types are present in Gliczner’s book.  
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica; 2020, 54; 165-176
0208-6077
2450-0119
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antroponimia słowiańska okolic miasta Smolian
Autorzy:
Mihaylov, Miroslav
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/681593.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Personal names of Arabic-Turkish origin
change of names
personal names of Slavonic origin
transparency of semantics as factor in the choice of personal names
imiona pochodzenia arabsko-tureckiego
zmiana imion chrzestnych
imiona chrzestne pochodzenia słowiańskiego
semantyka jako czynnik wyboru imion własnych
Opis:
The paper focuses on a peculiarity in the development of personal names in the region of Smolyan during the XX century: the substitution of part of the Arabic-Turkish personal names for anthroponyms of Slavonic roots. The author attempts to analyze the causes that incited parents to prefer personal names of Slavonic origin. A great number of historical events lead to changes in the system of personal names. Such changes occurred repeatedly during the centuries due to the assimilation aspirations of religious and state leaders that ruled this border region.
W artykule poddano analizie imiona mieszkańców okolic bułgarskiego miasta Smolian w XX wieku. Cechą specyficzną analizowanego zbioru nazw jest ich płynność, m. in. zaobserwowano proces zamiany części imion pochodzenia arabsko-tureckiego imionami o genezie słowiańskiej. Autor ustalił przyczyny popularności antroponimów słowiańskich w zakresie nominacji mieszkańców poszczególnych miejscowości tego rejonu. Okazuje się, że zmiany antroponimicznych tendencji nazwotwórczych okolic miasta Smolan można obserwować  w ciągu całego XX wieku, głównie z powodu prowadzonej w tym okresie polityki asymilacji narodowej oraz w wyniku rozmaitych inicjatyw ze strony samych polityków.
Źródło:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie; 2015, 4
2449-8297
Pojawia się w:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antroponimy w utworach kresowych Włodzimierza Odojewskiego i ich funkcje artystyczne
Anthroponyms in the Kresy works by Włodzimierz Odojewski and their artistic function
Autorzy:
Kubiszyn-Mędrala, Zofia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594164.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
onomastyka
antroponimy literackie
funkcje nazw osobowych w literaturze
onomastics
literary anthroponyms
functions of personal names in literature
Opis:
W artykule omówione zostały antroponimy (imiona i nazwiska) występujące w trzech utworach tworzących tzw. cykl kresowy Włodzimierza Odojewskiego. Autorka przedstawia ich genezę i etymologię oraz pełnione przez nie funkcje artystyczne. Nazwiska osób realnie istniejące w świecie pozaliterackim w trylogii kresowej pełnią funkcję lokalizacji w czasie i/lub przestrzeni. W nazywaniu postaci fikcyjnych autor sięga po autentyczne imiona i nazwiska występujące na terenach będących miejscem akcji utworów. Nazwy te charakteryzują postaci ze względu na ich pochodzenie narodowe, społeczne i terytorialne (funkcja socjologiczna). Nieautentyczne nazwisko Czerestwienski skupia funkcję socjologiczną, treściową i semantyczną. Literacki antroponomastykon trylogii pełni ponadto funkcję ekspresywną, intertekstualną i mitotwórczą.
In the article the author considers the anthroponyms occurring in three works constituting the so-called “Kresy cycle” by Włodzimierz Odojewski. The author presents the origin and etymology of examined names as well as their artistic functions. The surnames of people existing in the non-literary world in the Kresy trilogy have the function of locating in time and/or in space. When naming literary figures, Odojewski refers to authentic names and surnames that occur in the region where the action of his literary works takes place. The names characterize literary figures by their national, social and territorial origin (they have a sociological function). The non-authentic surname Czerestwienski condenses the sociological, content and symbolic functions. Furthermore, the literary anthroponyms in the trilogy have an expressive, intertextual and mythogenic function.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2019, 67; 191-207
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Antroponimy we współczesnych tłumaczeniach rosyjskich tekstów literackich
Personal names in contemporary translation o f Russian literatury texts
Autorzy:
Jóźwiak, Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/482414.pdf
Data publikacji:
2013-12-01
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Tematy:
personal names
cultural background
literatury translation
translator
imagination in translation
Opis:
The aim of the paper is to present the problem of transmitting cultural-determined personal names in literatury translation. The study focuses on various groups of such lexems: personal names, which were created onthe base of the model: name + patronimicum + surname; diminutive names; meaning names; folkand historical names and personal names of intertextual relationships. The emphasis is put on imagination of the translator and creative individual approach to each lexical element and its function in the text. The very important thing is the perspective of recipients with a different cultural background.
Źródło:
Acta Polono-Ruthenica; 2013, 1, XVIII; 175-183
1427-549X
Pojawia się w:
Acta Polono-Ruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bezeichnungen für bekannte Personen als Komponenten deutscher und polnischer Eigennamen
Designations of known people in the function of proper name components in German and Polish
Autorzy:
Kałasznik, Marcelina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1293940.pdf
Data publikacji:
2017-07-25
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
Tematy:
Personenbezeichnungen
Bezeichnungen für bekannte Personen
Eigennamen.
personal designations
designations of known people
proper names
określenia osobowe
określenia osób znanych
nazwy własne
Opis:
Personenbezeichnungen bilden einen wesentlichen und offenen Abschnitt des Wortschatzes. Mit Personenbezeichnungen wird der Mensch benannt und charakterisiert. Im Mittelpunkt des Beitrags steht das Inventar der Bezeichnungen für bekannte Personen im Deutschen und im Polnischen. Das Ziel der Studie besteht darin, auf das Vorhandensein der Bezeichnungen für bekannte Personen in bestimmten Klassen von Eigennamen in der deutschen und polnischen Sprache zu verweisen sowie ihre Funktionen in ausgewählten Typen von Onymen zu besprechen.
Personal designations form an important and open set of linguistic means by which people are called and characterized. At the heart of this article is a fragment of the inventory of personal identifications in German and Polish, namely names of famous people. The purpose of the article is to indicate the occurrence of names of known people in selected classes of proper names in Polish and German and to discuss the function of their occurrences in particular onyms.
Określenia osób znanych w funkcji komponentów nazw własnych w języku niemieckim i polskim Określenia osobowe tworzą istotny i otwarty zbiór środków językowych, przy pomocy których nazywany i charakteryzowany jest człowiek. W centrum zainteresowania niniejszego artykułu znajduje się fragment inwentarza określeń osobowych w języku niemieckim i polskim, mianowicie określenia osób znanych. Celem artykułu jest wskazanie na występowanie określeń osób znanych w wybranych klasach nazw własnych w języku niemieckim i polskim oraz omówienie ich funkcji w poszczególnych onimach.
Źródło:
Studia Germanica Gedanensia; 2017, 37; 71-83
1230-6045
Pojawia się w:
Studia Germanica Gedanensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chińskie osobowe nazwy własne
Chinese Personal Names
Autorzy:
Klejnowski-Różycki, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/480370.pdf
Data publikacji:
2014-06-01
Wydawca:
Wydawnictwo Księży Werbistów Verbinum
Tematy:
sinologia
chińskie imiona
nazwy osobowe
nazwy własne
teologia chińska
Monumenta Serica
Sinology
Chinese names
personal names
proper nouns
Chinese theology
Opis:
Tworzenie nazwisk i imion w języku chińskim kieruje się odmiennymi regułami niż na Zachodzie. Sama kategoria „imienia” i „nazwiska” jest pewną kalką zachodniej koncepcji nazw osobowych nakładaną na język chiński. Zarówno tworzenie imion (名字 míngzì), jak i nazwisk (姓氏 xìngshì) oraz pseudonimów (号 hào) ma swoją tradycję. Chińczycy używają ok. 200 nazwisk i nieskończonej liczby imion. W tworzeniu osobowych nazw własnych istotnym elementem jest obraz znaku, który niesie ze sobą treści określające nazywaną osobę, a nie jedynie fonetyka. „Konwertowanie” imion i nazwisk europejskich na chińskie za pomocą fonetyka prowadzić może do szeregu nieporozumień znaczeniowych. Obraz znaku często komunikuje treści związane z charakterem, wrażliwością, pragnieniami, osobowością. Zostało to ukazane na przykładzie nazw Romana Malka (馬雷凱 Mǎ Léikǎi) i Dariusza Klejnowskiego-Różyckiego (柯達理 Kē Dálǐ).
Creating names in Chinese is guided by rules different than in the West. The very category of a “name” and a “surname” is a kind of a carbon copy of the Western concept of personal names, applied to the Chinese. Both the formation of names (名字 míngzì) and surnames (姓氏 xìngshì) as well as nicknames (hào 号) has its own tradition. The Chinese use about 200 surnames and an infinite number of names. While creating personal names – the character image is an important element which carries the contents of defining a person called in a specific way, not only the phonetics. The “converting” of the European names into Chinese, using phonetics, can lead to a series of misunderstandings in meaning. The character image often communicates content related to the nature, sensitivity, desires and person’s personality. This has been shown on the example of Roman Malek (马雷凯 Mǎ Léikǎi) and Dariusz Klejnowski-Różycki (柯达 理 Kē Dálǐ).
Źródło:
Nurt SVD; 2014, 1; 74-86
1233-9717
Pojawia się w:
Nurt SVD
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Etniczne i językowe zróżnicowanie osadnictwa na zachodnich obrzeżach Wielkiego Księstwa Litewskiego na podstawie spisu włościan w Inwentarzu starostwa tykocińskiego z 1573 roku
Ethnic and linguistic differences in settlements on the western Edge of the Grand Duchy of Lithuania, on the basis of the record of the peasantry in the Tykocin District Inventory of 1573
Autorzy:
Kondriatuk, Michał
Filinowicz, Alina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594014.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
nazwy osobowe
osadnictwo
etnonimy
Podlasie
personal names
settlement
ethnonyms
Opis:
W artykule przedstawiono zróżnicowany etnicznie i językowo proces osadnictwa zachodniej części dawnego Wielkiego Księstwa Litewskiego, dziś województwa podlaskiego, obejmującego ziemie w ramionach rzeki Narwi i jej lewego dopływu – rzeki Śliny. Obszar ten był zasiedlany przez Słowian zachodnich i wschodnich oraz Litwinów. Podstawą opracowania jest rękopis Inwentarza starostwa tykocińskiego z 1573 roku sporządzony przez Łukasza Górnickiego, starostę tykocińskiego, sekretarza, bibliotekarza i pisarza króla Zygmunta Augusta. Na podstawie analizy spisu włościan 18 wsi i folwarków tego starostwa pokazano udział poszczególnych grup etnicznych i językowych w zasiedleniu terenu. Najliczniej zasiedlili ten obszar Słowianie zachodni i wschodni, a w nieco mniejszym stopniu Litwini i Jaćwingowie. Magnaci i namiestnicy litewsko-ruscy podlegający Trokom – Glińscy, Radziwiłłowie i Gasztołdowie – przenosili do dóbr ziemskich i królewskich na Podlasiu Litwinów i Białorusinów ze swoich posiadłości na Litwie i nad Niemnem. Badania nad przynależnością językową i etniczną włościan oparto na analizie ortografii i etymologii antroponimów.
This paper presents the differing ethnic and linguistic character of the settlements of the western part of the former Lithuanian Grand-Duchy, today the Podlaskie Voivodeship, occupying the land between the river Narew and its tributary, the Ślina. The area was settled by Eastern and Western Slavs as well as Lithuanians. The basis of this research is the manuscript The Tykocin District Inventory of 1573, collated by Łukasza Górnicki, Starost of Tykocin, secretary, librarian and scribe to King Zygmunt August. On the basis of analysis of the record of the peasantry in 18 villages and farms of that district, a breakdown of the ethnic and linguistic composition of the area is given. The largest group were the Eastern and Western Slavs, with slightly fewer Lithuanians and Yotvingians. The Lithuanian-Russian governors under the authority of Trakai – the Glińskis, the Radziwiłłs and the Gasztołds – brought Lithuanians and Belarusians from their possessions in Lithuania and on the river Neman to the land and royal properties of Podlasie. Research on the ethnicity and language of the peasants is based on an analysis of the orthography and etymologies of anthroponyms.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2018, 66; 243-254
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Frekwencja, struktura i budowa słowotwórcza pochodnych imion osobowych występujących w funkcji zoonimów
Frequency, Structure and Word-Formation Patterns of Derivatives of Personal Names Used as Zoonyms
Autorzy:
Kijak, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38704257.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
animal
personal name
zoonym
anthroponym
Opis:
The article is a continuation of earlier analyses of the material excerpted from a database containing a list of zoonyms in one of the veterinary clinics in the city of Poznań. The author considers the issue of personal names used as animal calls, focusing on the calls which, when used with reference to people, are derivative forms and are classified as diminutives. The study includes statistics of their frequency in the case of various animal species. The second part presents the conclusions of a word-formation analysis, which makes it possible to classify the zoonyms under discussion and determine which of the identified categories is the most numerous.
Artykuł stanowi kontynuację dokonanych wcześniej analiz przeprowadzonych na materiale wyekscerpowanym z bazy danych zawierającej spis zoonimów w jednej z poznańskich lecznic weterynaryjnych. Autorka podejmuje w nim problematykę imion osobowych wykorzystywanych w funkcji zawołań zwierząt. Przedmiotem zainteresowania są zawołania, które w odniesieniu do ludzi używane są jako formy pochodne i określane zdrobnieniami. W artykule zaprezentowano statystyki pokazujące ich frekwencję u różnych gatunków zwierząt. W drugiej części przedstawiono wnioski z przeprowadzonej analizy słowotwórczej pozwalającej na dokonanie podziału omawianych zoonimów i ustalenie, która z wydzielonych grup jest najliczniejsza.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2023, 58
0081-7090
2392-2435
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Imenska osnova bog u hrvatskoj antroponimiji s osobitimosvrtom na osobna imena
The Radix bog in Croatian Anthroponymy with a Special Focus on Personal Names
Autorzy:
Čilaš Šimpraga, Ankica
Brgles, Branimir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1928029.pdf
Data publikacji:
2017-11-10
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
antroponimija
hrvatska povijesna antroponimija
osnova bog u hrvatskoj antroponimiji
narodna imena
dijakronijska usporedba uporabe narodnih imena
anthroponymy
Croatian historical anthroponymy
radix bog in Croatian anthroponymy
folk personal names
diachronic comparison of the usage of folk names
Opis:
In the modern corpus of Croatian anthroponyms there are 30 personal names with the root bog (‘god’). An abundance of both published and unpublished historical sources used in this research allowed the authors to create a corpus of personal names suitable for the comparative analysis of fre¬quency and incidence in historical sources. The continuity of the use of the root bog among Croats is presented through the analysis of historical anthroponymic records (from the oldest originating in the 11th century, to contemporary sources). The oldest available sources attest to the onset of interference and the blending of Slavic and Romanic ethnicities, foremost in coastal Dalmatian city communes. A limited frequency of these personal names was detected in the 16th century. The fac¬tors that led to this situation are not only connected to the decisions of the Council of Trent, which recommended general usage of Christian names, but can also be attributed to historical circumstan¬ces (incursion of Ottomans, subsequent migrations). Most of the 16th century attestations pertain to areas with a mixed Christian and Muslim population. In border areas, where Western states shared Eastern borders with the Ottoman Empire, the analysed attestations were quite rare. Due to constant migrations from the contact zones and the Ottoman Empire towards the interior of the Hungarian-Croatian Kingdom, these personal names were able to ”survive” the early modern period. At the end of the 19th and beginning of the 20th century, usage of folk names was more frequent, most probably as a consequence of the process of Croatian national revival.
Źródło:
Onomastica; 2017, 61/1; 119-138
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Imiona chrześcijańskie w Synodyku nowogrodzkim z końca XIV–XV wieku
Autorzy:
Wójtowicz, Marian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1026444.pdf
Data publikacji:
2021-05-05
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Novgorod personal names
Old Russian Christian names
Novgorod synodicon
commemoration book of Lisitsky monastery
Opis:
The article contains an analysis of Christian names selected from the oldest synodicon written in the Lisitsky monastery near Veliky Novgorod. The analysis comprises 3190 names of laypeople, amongst which are 208 male names and 58 female names. The author discusses the group of given names (basic forms, their phonetic, morphological variants and frequency, as well as rarely used names that occurred in the synodicon).
Źródło:
Studia Rossica Posnaniensia; 2021, 46, 1; 225-234
0081-6884
Pojawia się w:
Studia Rossica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Imiona i nazwiska człowieka jako elementy bezpieczeństwa personalnego
Names and surnames as elements of personal security
Autorzy:
Hrynicki, Wojciech M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/891573.pdf
Data publikacji:
2018-08-08
Wydawca:
Wyższa Szkoła Bezpieczeństwa Publicznego i Indywidualnego Apeiron w Krakowie
Tematy:
bezpieczeństwo
elementy bezpieczeństwa
bezpieczeństwo personalne
imiona i nazwiska
security
elements of security
personal security
names and surnames
Opis:
1. Cel Celem artykułu jest wskazanie imion i nazwisk człowieka jako koniecznych elementów bezpieczeństwa personalnego. Tego bezpieczeństwa, które w wymiarze subiektywnym determinowane jest zarówno czynnikami środowiskowymi (intencjonalnymi i nieintencjonalnymi), jak i wewnętrznymi (emocjonalnymi, duchowymi, psychicznymi, mistycznymi). Poprzez analizę poszczególnych przypadków autor stara się udowodnić, że wybór imienia oraz zmiana imienia lub nazwiska determinowane są zarówno czynnikami środowiskowymi (jak dobre skojarzenia i potrzeba akceptacji), jak i ściśle wewnętrznymi (jak względy religijne, rodzinne czy potrzeba szacunku). 2. Wprowadzenie Bezpieczeństwo jest nadrzędną potrzebą człowieka i jako takie determinuje inne jego potrzeby oraz motywy podejmowanych działań. Występuje nie tylko w ujęciu negatywnym, co przejawia się brakiem występowania zagrożeń determinujących prawidłowy rozwój społeczny realizujący zasady współżycia społecznego, ale także w ujęciu pozytywnym, co z kolei objawia się zdolnością do kształtowania optymalnych warunków rozwojowych, zapewniających realizację szerokiego zakresu potrzeb społecznych. Dzisiejsze pojęcie bezpieczeństwa, oprócz wymiaru obiektywnego, musi respektować wymiar subiektywny, który implikuje pojęcie bezpieczeństwa personalnego, którego poziom uzależniony jest od czynników środowiskowych (zarówno intencjonalnych jak i nieintencjonalnych) oraz czynników wewnętrznych, takich jak duchowe, psychiczne, emocjonalne, intuicyjne, mistyczne, a nawet zdrowotne. Imiona i nazwiska stają się jednym z wyznaczników i elementów tego bezpieczeństwa personalnego. 3. Metodologia Autor identyfikuje imiona i nazwiska jako elementy bezpieczeństwa personalnego śledząc poglądy na jego temat i w tym zakresie posiłkuje się metodą intuicyjną. Niezbędna jest także analiza poszczególnych aktów prawa odnoszących się do nadawania imion oraz zmiany imion lub nazwisk i na potrzeby tego zabiegu wykorzystuje metodę formalno-prawną. Całość wnioskowań oparta jest w znacznej mierze na badaniach własnych autora przeprowadzonych za lata 2012‒2015, co z kolei wiąże się z wykorzystaniem zarówno metody ankietowej i metody wywiadu, jak i metody statystycznej. Przeprowadzone ankiety dotyczą motywów nadawania imion przez rodziców, z kolei wywiad został przeprowadzony w 84 urzędach stanu cywilnego w Polsce (w największych miastach według liczby mieszkańców). 4. Wnioski Autor dowodzi, że imiona i nazwiska są ważnym wyznacznikiem oraz elementem pojęcia bezpieczeństwa personalnego. Zarówno proces nadawania imion jak i zmiany imion lub nazwisk człowieka związany jest z wymiarem subiektywnym bezpieczeństwa. Konkluduje, że zarówno czynniki środowiskowe (intencjonalne i nieintencjonalne), jak i stricte wewnętrzne (duchowe, emocjonalne, mistyczne) mają istotny wpływ na podejmowane decyzje o wyborze lub zmianie. Często te czynniki występują jednocześnie, stanowiąc swoistego rodzaju implikację wzajemnie przenikających się przyczyn.
1. Objective The objective of the article is to indicate that names and surnames are essential elements of personal security. The security which is subjectively determined by both environmental (intentional and non-intentional), and internal (emotional, spiritual, psychological and mystical) factors. Through the analysis of individual cases the author tries to prove that the choice of name as well as the change of name or surname are determined not only by environmental factors (such as good associations and the need for acceptance) but also by strictly internal ones (such as religious or family aspects, or the need for respect). 2. Introduction Security is an overriding human need and as such determines other human needs and motives for actions taken. It occurs not only in a negative form, manifested by a lack of threats which determines normal social development in accordance with principles of social coexistence, but also in a positive form, which in turn is manifested by the ability to develop optimum developmental conditions which ensure the fulfilment of a wide scope of social needs. Today’s understanding of security, apart from the objective dimension, must respect the subjective measure, which implies the notion of personal security, the level of which depends on environmental factors (both intentional and non-intentional ones) and internal factors, including spiritual, psychological, emotional, intuitive, health and mystical ones. Names and surnames become one of the indicators and elements of personal security. 3. Methodology The author identifies names and surnames as elements of personal security, following views about it, and in this scope applies the intuitive method. It is also necessary to analyse individual legal acts relating to the giving of names and the changing of names or surnames, and to this end the author uses the formal and legal method. All conclusions are based to a great extent on the author’s own research conducted for the years 2012‒2015, which in turn is connected with the use of both the survey method and the interview method, as well as the statistical method. The surveys conducted concern the motives for naming children by parents, and the interviews were carried out in 84 registry offices in Poland (in the largest cities in Poland, according to the number of population). 4. Conclusions The author proves that names and surnames are an important indicator and element of personal security. The process of giving names and changing names and surnames is related to the subjective understanding of security. He concludes that both environmental factors (intentional and non-intentional) and strictly internal ones (spiritual, emotional and mystical) have a significant influence on the decisions to choose or change a name or surname. The factors often occur at the same time and constitute a specific kind of implication of interrelated causes.
Źródło:
Kultura Bezpieczeństwa. Nauka – Praktyka – Refleksje; 2017, 27; 89-114
2299-4033
Pojawia się w:
Kultura Bezpieczeństwa. Nauka – Praktyka – Refleksje
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Imiona mieszkańców hajnowskich parafii prawosławnych jako przejaw procesów asymilacyjnych
Personal names of Hajnówka’s orthodox parishes residents as an indication of assimilation process
Autorzy:
Nikitiuk, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951004.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
prawosławie
imiona chrzestne
asymilacja
Opis:
This paper focuses on changes in the personal names of the Orthodox residents in the eastern Podlaskievoivodship, that are connected with greater opening of local communities to the culture of the majority, i.e. Polish culture. Names ceased to be treated as a significant element of local culture. The local Orthodox parishes residents believe that they can preserve their separate identity, their community spirit centering around other elements of nativeness. Changes in the names of Orthodox parishioners of Hajnówka are therefore the result of structural, civic, cultural, and linguistic assimilation occurring in this area.
Źródło:
Studia Wschodniosłowiańskie; 2014, 14; 315-322
1642-557X
Pojawia się w:
Studia Wschodniosłowiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Imiona mniejszości litewskiej w Polsce
Autorzy:
Walkowiak, Justyna B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/676823.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
given names
Lithuanian minority in Poland
identity
anthroponymic heritage
personal names
Opis:
The given names used by the Lithuanian minority in PolandThis article analyses the given names of members of the Lithuanian minority in Poland. It is based on a Lithuanian telephone directory issued in Puńsk in 1997, in which a significant number of personal names are recorded in the Lithuanian form. Their comparison with the corresponding data in two Polish telephone directories from a similar period revealed over two hundred “given name + surname” pairs in two language versions: Lithuanian and Polish. About eighty pairs in which the names differed in spelling and morphology have been extracted for analysis.In the analysis of given names, also Kazimierz Rymut’s name dictionary (1995) has been used to establish the frequency of selected names in the Suwalki region and beyond. The statistically significant higher turnout of names of Lithuanian origin in the Suwalki region than in the rest of Poland was confirmed in almost all cases. It was also established that the occurrence of Lithuanian given names in unassimilated form is more frequent there. The frequency of the given names which appear in the aforementioned Lithuanian telephone directory and on the lists of high school graduates in Puńsk from 1959–1995 was compared to the ranking lists of given names used in Poland and Lithuania. This enabled some observations concerning the choice of names by Polish Lithuanians.It appears that Lithuanian anthroponymy plays an important role in consolidating the Lithuanian minority in Poland, and that it can be viewed in terms of an in-group code. At the same time, the parallel use of two language versions of given names – Polish and Lithuanian – allows for the selection of the form depending on the communicative situation. Imiona mniejszości litewskiej w Polsce W artykule podjęto próbę analizy imion członków mniejszości litewskiej w Polsce. Bazą materiałową pracy jest wydana w 1997 roku w Puńsku litewska książka telefoniczna, w której antroponimy znacznej części abonentów zapisane zostały w postaci litewskiej. Porównując je z odpowiadającymi im danymi w dwóch polskich książkach telefonicznych ze zbliżonego okresu, uzyskano ponad dwieście par imię + nazwisko w dwóch wersjach językowych: litewskiej i polskiej, z których wyekscerpowano ok. 80 par imion różniących się grafią i morfologią.W analizie imion posłużono się też słownikiem imion K. Rymuta (1995), badając frekwencję wybranych imion na Suwalszczyźnie i poza nią. Potwierdzono istotną statystycznie wyższą frekwencję na Suwalszczyźnie prawie wszystkich imion pochodzenia litewskiego, a także częstsze występowanie tam imion litewskich w postaci niezasymilowanej do polszczyzny. Wykorzystując wspomnianą litewską książkę telefoniczną, spisy absolwentów liceum w Puńsku z lat 1959–1995 i listy rangowe frekwencji imion w Polsce i na Litwie, porównano też wybory imiennicze Litwinów mieszkających w Polsce, odnotowując podobieństwa do listy litewskiej.Jak stwierdzono, antroponimia litewska pełni istotną rolę konsolidującą mniejszość litewską w Polsce i stanowi swego rodzaju kod dla wtajemniczonych. Jednocześnie równoległe funkcjonowanie dwóch postaci językowych imienia – polskiej i litewskiej – pozwala na wybór postaci antroponimu zależnie od sytuacji komunikacyjnej.
Źródło:
Acta Baltico-Slavica; 2019, 43
2392-2389
0065-1044
Pojawia się w:
Acta Baltico-Slavica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Imiona ukraińskie w przestrzeni antroponimicznej Republiki Czeskiej
Autorzy:
Ostash, Liubov
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/607990.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
first name
dictionary of first names
spelling
Czech anthroponymy
Ukrainian anthroponymy
imię
słownik imion
pisownia
czeski antroponimikon
ukraiński antroponimikon
proper personal name
dictionary of names
spelling of names
Czech anthroponomy
Ukrainian anthroponomy
Opis:
The problem of the Ukrainian first names functioning in the Czech Republic anthroponymic space is quite extensive and covers many issues. The article is focused on the research of the ways the Ukrainian first names are presented in the Czech onomastic papers, in particular, in the Czech anthroponymic dictionary Jak se bude vaše dítě jmenovat? (2017) by the famous Czech scholar Miloslava Knappová. The 2017 latest edition contains 17,000 Czech and foreign‑language forms of first names. Parents have the right to choose any of these first names (be it Czech or foreign) for their child, and if this first name is included in the above-mentioned dictionary, it is a sufficient reason for the chosen name official recording. In the lexical entries, the author provides the Ukrainian equivalents among other foreign‑language parallel forms. These Ukrainian counterparts, in particular, constitute the main source of our research. Also, in the article, the material recorded in the Ukrainian dictionaries has been used to compare different reference sources. To carry out the analysis of the Ukrainian first names functioning in the Czech anthroponymy, the author has used the linguistic descriptive method, comparative and statistical methods. The problem of the Ukrainian first names functioning in the Czech Republic is complicated by the fact that in the Ukrainian language, Cyrillic is used, and the Czech language uses the Roman alphabet. Principles to transliterate the Ukrainian names, written in Cyrillic, by means of the Czech graphemes are presented in the rules of the Czech orthography. It has been concluded that the rules of the Czech orthography are quite efficient in transliterating the Ukrainian names, so they can be used as a reliable example. In the article, various problems arising when the Ukrainian first names are transliterated using the Czech graphemes have been analysed. In particular, a special attention has been paid to the problem of transliterating the Ukrainian letter г in those first names, as well as peculiarities of transliterating the letters и and і, and the ways to render palatalization of the Ukrainian consonants. Issues related to transliteration of the Ukrainian letter є and the general problem of rendering Ukrainian names’ iotation have been analysed. The frequency of the studied names’ use in the Ukrainian anthroponymy has been studied. Several proposals on possible future expansion of the Ukrainian parallels repertoire in the Czech dictionary of first names have been defined. As a result of the analysis carried out, it has become clear that the repertoire of the Ukrainian first names, represented in the Czech dictionary, is very rich and varied, containing 409 Ukrainian male names and 271 Ukrainian female names. They are registered by the Ukrainian dictionaries of first names and correspond to the Ukrainian spelling of 305 male names and 215 female names.
Problem funkcjonowania ukraińskich imion w przestrzeni antroponimicznej Republiki Czeskiej jest dość obszerny i obejmuje wiele kwestii. Artykuł ma na celu ustalić, jak ukraińskie imiona są podawane w czeskich pracach onomastycznych, w szczególności w czeskim słowniku imion Jak se bude vaše dítě jmenovat? autorstwa słynnej czeskiej badaczki Miłosławy Knappowej (2017). Jego najnowsza edycja z 2017 roku obejmuje 17 000 czeskich i obcych form imion. Każde z tych imion (czeskie lub obce) rodzice mają prawo wybrać dla dziecka, jego obecność w wyżej wymienionym słowniku jest wystarczającym powodem do oficjalnego wpisania imienia. Hasła słownika obok obcojęzycznych przedstawiają również ukraińskie odpowiedniki, które są podstawą badania. W artykule w celu porównania wykorzystano materiał obecny w ukraińskich słownikach imion. Analizy ukraińskich imion w czeskim antroponimikonie dokonano drogą wykorzystania metody opisu językoznawczego oraz metody porównawczej i statystycznej. Problem funkcjonowania ukraińskich imion w Republice Czeskiej komplikuje fakt, że język ukraiński posługuje się cyrylicą, a czeski – łaciną. Zasady przekazywania ukraińskich nazw własnych, pisanych cyrylicą, za pomocą zasobów czeskiej grafiki podane są w Przepisach czeskiej pisowni. W artykule stwierdzono, że Przepisy czeskiej pisowni skutecznie przekazują ukraińskie imiona, dzięki czemu mogą być bezpiecznie stosowane. Artykuł analizuje różne problemy, które pojawiają się, gdy ukraińskie imiona są przekazywane za pomocą czeskiej grafiki. Zwrócono uwagę na problem przekazu w imionach ukraińskiej litery г, osobliwości przekazu liter и i і oraz zapisywanie miękkości spółgłosek ukraińskich. Dokonano analizy przekazu ukraińskiej litery є i problemu przeniesienia jotacji w ukraińskich imionach. Wskazano na częstotliwość używania badanych imion w ukraińskim antroponimikonie. Zasugerowano propozycję ewentualnego rozszerzenia repertuaru ukraińskich odpowiedników imion w czeskim słowniku imion w przyszłości. W wyniku dokonanej analizy ustalono, że repertuar imion ukraińskich, który jest reprezentowany w czeskim słowniku imion, jest bardzo bogaty i różnorodny: mieści się w nim 409 męskich imion ukraińskich i 271 żeńskich imion ukraińskich. Spośród nich odnotowano w ukraińskich słownikach imion, odpowiadające im w ukraińskiej pisowni nazwy – 305 imion męskich i 215 żeńskich.
The problem of the functioning of Ukrainian names in the anthroponymic space of the Czech Republic is quite voluminous and covers many issues. The article focuses on one of these issues: how the Ukrainian names are presented in Czech onomastic works, in particular in the Czech dictionary of the names of the famous Czech scholar Miloslava Knappova Jak se bude vaše dítě jmenovat? (2017). Its latest edition of 2017 covers 17 thousand Czech and other language names. In the glossary articles, the author between the foreign language parallels is also presenting corresponding Ukrainian names. Parents have the right to choose any of these names (Czech or foreign) for their child, its presence in the above-mentioned dictionary is a sufficient reason for the official record of the name.The problem of the functioning of Ukrainian names in the Czech Republic is complicated by the fact that the Ukrainian language uses Cyrillic, and Czech uses Latin. Principles of the transfer of Ukrainian proper names, written by Cyrillic, by means of Czech graphic are given in the Rules of Czech spelling. The article concludes that the Czech spelling rules are very successful in presenting Ukrainian names, so they can be safely used as a reliable example.As a result of the analysis, it became clear that the repertoire of Ukrainian names, which is represented in the Czech Dictionary of Names, is very rich and varied: it's 409 Ukrainian male names and 271 Ukrainian female names. They are recorded in Ukrainian dictionaries of names and correspond to the Ukrainian spelling of 307 male names and 217 female names.The article analyzes the various problems that arise when the Ukrainian names are translated using Czech graphics. In particular, attention was paid to the problem of transferring the Ukrainian letter "г" in their personal names, the peculiarities of the letters "и" and "и", and the reproduction of the softness of the Ukrainian consonants. The transfer of the Ukrainian letter "є" and a general problem of the transfer of iotation in Ukrainian names were analysed. The frequency of the use of studied names in the Ukrainian anthroponymic is indicated. Proposals on possible expansion of the Ukrainian repertoire of parallels in the Czech Dictionary of Names in the future are expressed.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia; 2019, 37, 2
0239-426X
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska, sectio FF – Philologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 62

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies