Wszystkie pola: paleontologia - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: A lingulate brachiopod Acrotretella: new data from Ordovician of Poland
Ramienionog Acrotretella: nowe dane z ordowiku Polski
Autorzy:: Biernat, G
Harper, D A T
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/21699.pdf
Data publikacji:: 1999
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:: fauna kopalna
sylur
Acrotretella
ordowik
Acrotretella goldapiensis
Polska
paleontologia
osady gornosylurskie
ramienionogi
lanwirn
Opis:: A new record of the phosphate microbrachiopod genus Acrotretella Ireland, 1961 from the Lower Ordovician of the Baltic syneclise, in north-east Poland is the oldest known species of the genus. Acrotretella goldapiensis sp. n. co-occurs with conodonts in shallow-water facies of Late Llanvirn age. The new data from Poland extend the statigraphical range of the genus from the Llanvirn to the middle Silurian (Ludlow); during the later Ordovician and Early Silurian Acrotretella apparently migrated westwards to sequentially occupy shallow-water facies on the palaeocontinents of Baltoscandia (Poland and Sweden), Avalonia (England), Laurentia (North America) and Australasia (Australia) with relatively little morphological change.
Ramienionóg Acrotretella heland, 1961 nie jest, jak to przez długi okres przypuszczano monospecyficznym rodzajem ograniczonym do późnego syluru Ameryki Północnej, i ewentualnie Europy (Wielka Brytania: Ireland 1961; Satterfield & Thomas 1969; Rowell 1965). Ma on znacznie szerszy zasięg paleogeograficzno-stratygraficzny. Rodzaj ten został znaleziony również w górnosylurskich osadach Zachodniej Australii (Dean-Jones 1975) oraz w ordowickich osadach Szwecji (Holmer 1986, 1989) i Polski (obecna praca). Jak dotąd, rodzaj ten obejmuje cztery udokumentowane gatunki, w tym trzy ordowickie. Nowy gatunek Acrotretella goldapiensis z ordowiku Polski (Synekliza Bałtycka - wiercenie Gołdap-IG, opisany w niniejszej pracy jest, jak dotąd, najstarszym przedstawicielem rodzaju Acrotretella. Współwystępujące konodonty określają wiek gatunku na późny lanwirn.
Źródło:: Acta Palaeontologica Polonica; 1999, 44, 1; 83-92
0567-7920
Pojawia się w:: Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: A lizard from Baltic amber [Eocene] and the ancestry of the crown group lacertids
Eocenska jaszczurka z bursztynu baltyckiego i pochodzenie grupy koronowej lacertidow
Autorzy:: Borsuk-Bialynicka, M
Lubka, M
Bohme, W
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/23168.pdf
Data publikacji:: 1999
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:: fauna kopalna
osady czwartorzedowe
Lacertidae
skamienialosci
bursztyn baltycki
Succinilacerta succinea
paleontologia
eocen
jaszczurki
lacertidy
morfologia zwierzat
Opis:: An almost complete lizard specimen discovered from the Baltic amber of middle Eocene age is described and considered conspecific with the first Baltic amber lizard Succinilacerta succinea (Boulenger 1917). The new specimen demonsfrates that the typical lacertid morphotype was fully developed by the middle Eocene. This is in conflict with a possible derivation of all the extant lacertids from a common ancestor of no earlier than Oligocene age based on the recent albumin-immunological and karyologic analyses using molecular clock methodology. Outgroup analysis of the lacenid pileus characters is applied to reconstruct the order and rate of appearance of character states during the pre-Oligocene section of phylogeny of the lacertid clade theoretically beginning by about the Late Jurassic. Two synapomorphies are proposed for the whole lacertid clade, including Eocene Plesiolacerta: frontoparietal scales largely overlapping the parietal table with a corresponding central position of the interparietal, and presence of the occipital. Plesiolacertais the only stem lacertid known. Succinilacerta is considered a member of the crown lacertids on the basis of two other synapomorphies: an integration of parietal scales and a development of early ontogenetic conftol of the pileus pattern. Parietal integrity is suggested to be sensitive to animal size. Pileus fragmentation may be primary or secondary.
Opisany w pracy, drugi z kolei, prawie całkowity okaz jaszczurki zachowanej w środkowoeoceńskim bursztynie bałtyckim został znaleziony na wtórnym złożu w osadach czwartorzędowych koło Gdańska (Kosmowska-Ceranowicz et al. 1996). Jest to przedstawiciel Lacertidae, konspecyficzny z okazem pierwszym, odkrytym w tych samych utworach na Sambii (Klebs 1909, oraz dwoma fragmentami z Sambii), zaliczonymi do Succinilacerta succinea (Boulenger, 1917) (Böhme & Weitschat 1998). Oznaczenie opisanego tu okazu oparte jest na diagnostycznej dla S. succinea specyficznej budowie łusek w okolicy pazurowej palców (Fig. 6). okazjest osobnikiem młodocianym. Okaz zachowuje cechy pokrycia łuskowego skóry, które jest podstawą taksonomii dzisiejszych jaszczurek. W przypadku materiału kopalnego istnieje z zasady jedynie mozliwość rekonstrukcji pokrycia łuskowego sklepienia czaszki (zwanego pileusem) na podstawie odcisków tego pokrycia na kościach. w pracy przypomniano znane relacje pomiędzy łuskami epidermalnymi a kośćmi skórnymi i pokryciem osteodermalnym, przy wyeksponowaniu pewnych aspektów tych relacji, np. wpływu odległości między epidermą a kośćmi skórnymi na styl pokrycia łuskowegoi osteodermalnego, a także przypuszczalny wpływ rozmiarów ciała na ten styl. Głównym celem pracy jest odtworzenie kolejności pojawiania się w filogenezie cech pileusa przy użyciu kladystycznej metody analizy grup zewnętrznych, oraz okręślenie pozycji rodzaju Succinilacerta w stosunku do grupy koronowej (w sensie Jefferiesa 1979) lacertidów. Wśród siedmiu cech pokrycia łuskowego charakterystycznych dla lacertidów, z których wszystkie posiada Succinilacerta, dwie: znaczną rozciągłość szwu łaczącego łuski frontoparietalne (1) i ostrą zmianę typu pokrycia łuskowego na granicy tułowia i głowy (7), uznano za cechy plezjomorficznę. Parzyste, zbliżone w zarysie do owalu, nierozczłonkowane łuski parietalne (3) oraz utrwalenie stylu tylnej części pileus na wczesnym etapie ontogenezy (5) to cechy synapomorficzne grupy koronowej z włączeniem do niej rodzaju Succinilacerta.Trzy pozostałe cechy: (3) głębokie nakładanie się łusek frontoparietalnych na kość ciemieniową poprzez szew fronto-parietalny i, związane z nim, centralne położenie łuski interparietalnej i otworu ciemieniowego (wbrew sugestiom Estesa et al. 1988), obecność (6) trójkątnej łuski potylicznej i, ewentualnie, supraokularii I i IV (2), uznano za synapomorficzne dla całej rodziny Lacertidae Bonaparte, 1831, którą traktuje się tu jako takson obejmujący zarówno grupę koronową, jak i grupy pniowe, z włączeniem rodzaju Plesiolacerta. Stwierdzenie Estesa et al. (1988), jakoby centralne położenie otworu ciemieniowego było plezjomorfią u Squamata nie zostało tu podważone, choć pozornie stoi w sprzeczności z proponowanym tu kierunkiem morfokliny. Według proponowanego tu scenariusza allometryczny wzrost kości ciemieniowych ku tyłowi na wczesnym etapie filogenezy Squamata (zgodny z sugestią Estesa et al. 1988) powodował relatywne przesunięcie otworu ciemieniowego w kieunku szwu, a następnie, na etapie przodków Lacertidae, jego wyrównawczą wędrówkę do tyłu, wraz z towarzyszącymi łuskami interparietalną i frontoparietalnymi. Stąd ułożenie tych łusek jest synapomorficzne dla Lacertidae. Włączenie Succinilacerta do grupy koronowej wskazuje na conajmniej środkowoeoceński wiek tej grupy, co stoi w sprzęczności z proponowanym na podstawie metody zegara molekularnego wiekiem tej grupy nie starszym niz oligoceński (Mayer & Benyr 1994).
Źródło:: Acta Palaeontologica Polonica; 1999, 44, 4; 349-382
0567-7920
Pojawia się w:: Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: A microvertebrate assemblage from the Early Triassic of Poland
Zespol malych kregowcow z wczesnego triasu Polski
Autorzy:: Borsuk-Bialynicka, M
Cook, E
Evans, S E
Maryanska, T
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/22711.pdf
Data publikacji:: 1999
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:: fauna kopalna
Lepidosauromorpha
trias
Prolacertiformes
archozaur
Procolophonia
Polska
Salientia
kregowce
prokolofony
Czatkowice k.Krakowa
paleontologia
utwory krasowe
Opis:: The Early Triassic microvertebrate assemblage from karst deposits of Czatkowice quarry, Kraków Upland, Poland, has been dated as of latest Olenekian age at youngest. The assemblage contains mainly small reptiles: three to four possible genera of procolophonids, a small predatory archosaur of proterosuchid or pre-proterosuchid grade, a prolacertiform, and one or two genera attributable to Lepidosauromorpha, one of them, very small, being a possible stem-lepidosaurian. Furthermore there are some less numerous amphibians, including the first European salientian (stem-frog) - Czatkobatrachus polonicus Evans & Borsuk-Bialynicka, 1998, as well as fishes. The bones are disarticulated but fairly well preserved. The assemblage provides a glimpse of the Early Triassic diversity of small taxa, otherwise poorly known, and has a considerable potential in highlighting the earliest phylogeny of such groups as lepidosauromorphs and salientians which are virtually unknown from other roughly contemporaneous horizons. The Czatkowice microvertebrate community appears to have lived under the mesic conditions of a freshwater oasis with the otherwise arid circumequatorial belt of Scythm Northern Pangea.
Praca obejmuje wstępne opracowanie zespołu małych kręgowców z wczesnotriasowych utworów krasowych stanowiska Czatkowice k/Krakowa, z leja krasowego Czatkowice 1, na tle porównywalnych zespołów faunistycznych z terenu Pangei. Na podstawie sytuacji geologicznej Paszkowski i Wieczorek (1982) datują utwory Czatkowic 1 na scytyk. Według tych autorów sedymentacja Czatkowic 1 mogła rozpocząć się w późnym permie, lecz musiała zakończyć się z transgresją retu, która zalała ten rejon całkowicie. Opracowany zespół kręgowcow obejmuje jeden rodzaj archozaura, przypuszczalnie poziomu ewolucyjnego proterosuchidowego, dwa rodzaje Lepidosauromorpha, jeden rodzaj Prolacertiformes, kilku przedstwicieli Procolophonia oraz wczesnego przedstawiciela Salientia, bliskiego plazom bezogonowym (Czatkobatrachus polonicus Evans & Borsuk-Bialynicka, 1998), a także niewielką domieszkę szczątków rybich. Zespół ten potwierdza wczesnotriasowy wiek utworów, sugerując późną część tej epoki. Wskazuje na to pewne podobieństwo niektórych przedstawicieli fauny Czatkowic do rodzajów znanych z triasowych utworów wschodniej Europy. Obecne tu prokolofony wykazują podobieństwo do rodzajów Burtensia i Kapes z późnego oleneku, zaś archozaur do Ctenosauriscus ze środkowego pstrego piaskowca oraz do nieco młodszego, środkowotriasowego rodzaju Sarmatosuchus. Także przedstawiciel Prolacertiformes nawiązuje do późnego oleneku przypominając wydłużeniem kręgów szyjnych rodzaj Tanystropheus z górnego pstrego piaskowca Europy zachodniej, a Czatkobatrachus przypomina Triadobatrachus z wczesnego oleneku (Shevyrev 1990) Madagaskaru, jest jednak bardziej nowoczesny niz ten ostatni. Jednak wobec ubóstwa szczątków Lepidosauromorpha i Salientia w utworach dolnego triasu odkrycie przedstawicieli tych grup w faunie czatkowickiej ma przede wszystkim znaczenie filogenetyczne, ponieważ na wczesny trias przypada najprawdopodobniej moment powstania linii ewolucyjnej płazów bezogonowych (Anura), których dotychczasowa dokumentacja kopalna sięga tylko wczesnej jury, a także gadów łuskonośnych (Lepidosauria). Opracowany zespół fauny występował w obrębie równoleżnikowego pasa klimatu suchego, który we wczesnym triasie rozdzielał strefy Pangei o bardziej zróżnicowanym klimacie, położone na północ i na południe od niego. Najbardziej typowe dla tego pasa są utwory pstrego piaskowca Europy zachodniej i formacja Moenkopi Ameryki Pn. (m.in. Shishkin & Ochev 1993). Zespół Czatkowic 1 musiał powstać w warunkach oazy, w sąsiedztwie zbiornika słodkowodnego. Unikalność zespołu polega na selektywnym zachowaniu kręgowców o bardzo małych rozmiarach, nadzwyczaj słabo poznanych skądinąd. Brak dużych temnospondyli i gadów ssakokształtnych utrudnia porównania z faunami równowiekowymi.
Źródło:: Acta Palaeontologica Polonica; 1999, 44, 2; 167-188
0567-7920
Pojawia się w:: Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: A new atrypid genus [ Brachiopoda ] from the Frasnian of Poland
Nowy rodzaj atrypy [ Brachiopoda ] z franu Polski
Autorzy:: Balinski, A
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/20299.pdf
Data publikacji:: 1997
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:: fauna kopalna
Waiotrypa sulcicarina
atrypidy
wymieranie gatunkow
Polska
famen
Brachiopoda
ramienionogi
Anatrypa kadzielniae
Atrypida
paleontologia
fran
dewon
Opis:: A new atrypid Waiotrypa sulcicarina gen. et sp. n. from the late Frasnian of the Holy Cross Mountains is proposed. The new genus is close to Iowatrypa Copper, 1973 from which it differs mainly in having a keeled pedicle valve and sulcate brachial valve. Waiotrypa is one of the latest atrypids prior to extinction of the order at the end of the Frasnian.
Jedną z grup nabardziej dotkniętych wielkim wymieraniem na granicy fran-famen były ramienionogi z rzędu Atrypida. W późnym franie wykazują one wyraźne ubozenie zróżnicowania taksonomicznego by wymrzeć całkowicie z końcem franu. Badania szczegółowej dynamiki zmian zróżnicowania taksonomicznego atrypidów mają zatem kluczowe znaczenie dla zrozumienia procesów wymierania. Niniejsza praca jest wstępnym opracowaniem - bardziej kompleksowe zespołowe opracowanie zróżnicowania faun ramienionogów w obliczu wielkiego wymierania na granicy fran-famen znajduje się w przygotowaniu. Opisany tu nowy rodzaj i gatunek atrypida Waiotrypa sulcicarina należy do ostatnich przedstawicieli tej grupy. Gatunek ten występuje w górnofrańskich wapieniach odsłoniętych w kamieniołomie na Górze Łgawej i w przekopie drogi koło Kowali (Góry Świętokrzyskie) reprezentujących poziom Palmatolepis rhenana. Nowy atrypid wykazuje duże podobieństwo do frańskiej Iowatrypa Copper, od której jednak różni się przede wszystkim występowaniem środkowej zatoki na skorupce grzbietowej i kilowatego siodła na nóżkowej. Do Waiotrypa należy zapewne zaliczyć niektóre atrypidy opisane jako Anatrypa kandzielniae (Gürich) z franu Rosji (Nalivkin 1930, 1947, 1951) i Kazachstanu (Alekseeva 1962).
Źródło:: Acta Palaeontologica Polonica; 1997, 42, 3; 427-435
0567-7920
Pojawia się w:: Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: A new oviraptorosaur [Dinosauria, Theropoda] from Mongolia: the first dinosaur with a pygostyle
Nowy owiraptorozaur [Dinosauria, Theropoda] z Mongolii: pierwszy dinozaur z pygostylem
Autorzy:: Barsbold, R
Osmolska, H
Watabe, M
Currie, P J
Tsogtbaatar, K
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/23298.pdf
Data publikacji:: 2000
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:: fauna kopalna
Oviraptorosauria
Dinosauria
ogon
terapody
Theropoda
Mongolia
owiraptorozaury
Nomingia gobiensis
kregi
dinozaury
szkielet
paleontologia
pygostyl
pustynia Gobi
Opis:: A description of Nomingia gobiensis gen. et sp. n., the first known dinosaur with a pygostyle, the structure known so far only in birds, is presented. The specimen comes from the Late Cretaceous strata at Bugin Tsav, Trans-Altai Gobi, Mongolia. N. gobiensis is assigned within the Oviraptorosauria based on the following characters: pneumatized caudal vertebrae, posteriorly concave ischium, and deep cervicodorsal hypapophyses. This specimen has been previously partially described without being formally named (Barsbold et al. 2000).
Opisano nowego dinozaura z grupy terapodów, Nomingia gobiensis gen. et sp. n., z osadów wieku późnokredowego Mongolii w Bugin Caw na Gobi Zaałtajskiej. Niekompletny szkielet pozaczaszkowy tego dinozaura został znaleziony na pustyni Gobi, w Mongolii, przez mongolsko-japońską wyprawę paleontologiczną. Najbardziej charakterystyczną cechą N. gobiensis jest zakończony pygostylem i nieco skrócony ogon, liczący tylko 24 kręgi (Sloan 1999; Barsbold et al. 2000). Pygostyl nie był dotychczas znany u żadnego dinozaura i był uważany za cechę swoistą wyłącznie dla ptaków. N. gobiensis został uznany za przedstawiciela Oviraptorosauria o nieustalonej przynależności rodzinowej, wykazuje jednak pewne podobieństwa do słabo poznanego przedstawiciela rodziny Caenagnathidae, Chirostenotes pergracilis Gilmore, 1924.
Źródło:: Acta Palaeontologica Polonica; 2000, 45, 2; 97-106
0567-7920
Pojawia się w:: Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: A new species of Glyphea [ Decapoda: Palinura ] from the La Meseta Formation [ Eocene ] of Seymour Island, Antarctica
Nowy gatunek Glyphea [ Decapoda: Palinura ] z eocenskiej formacji La Meseta Wyspy Seymour, Antarktyka
Autorzy:: Feldmann, R M
Gazdzicki, A
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/23536.pdf
Data publikacji:: 1997
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:: fauna kopalna
dziesiecionogi
skamienialosci
Glyphea reticulata
Palinura
wylinki
paleontologia
eocen
Antarktyka
Decapoda
Glyphea
Opis:: A new species of palinuran lobster, Glyphea reticulata, from the lowermost part of the Eocene La Meseta Formation on Seymour Island, Antarctica, represents one of the stratigraphically youngest species of Glyphea. The occurrence of the last vestiges of what was previously a cosmopolitan genus in a region dominated by Pacific Ocean faunal influences is significant because the sole extant species of the Glypheidae, Neoglyphea inopinata Forest & Saint Laurent, 1975, is known only from the west Pacific.
Z bogatych w skamieniałości utworów formacji La Meseta z Wyspy Seymour (Półwysep Antarktyczny) opisano nowy gatunek dziesięcionoga z rodzaju Glyphea (Decapoda: Palinura). Znalezione okazy reprezentują zapewne wylinki. Potwierdza to "pozycja Saltera'', wyrażająca się odspojeniem szkieletu endofragmalnego od głowotułowia, zaobserwowana w przypadku dwóch najbardziej kompletnych okazów. Nowy gatunek Glyphea reticulata jest jednym z najmłodszych wiekowo znanych przedstawicieli tego rodzaju.
Źródło:: Acta Palaeontologica Polonica; 1997, 42, 3; 437-445
0567-7920
Pojawia się w:: Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: A recovery from sublethal damage to the shell of a Devonian spiriferoid brachiopod
Autorzy:: Balinski, A
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/22576.pdf
Data publikacji:: 1993
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:: regeneracja
fauna
drapieznictwo
skamienialosci
uszkodzenia mechaniczne
skorupka ramieniowa
paleontologia
Cyrtiorina
muszle
ramienionogi
dewon
skorupka nozkowa
Opis:: A shell of the Famennian spiriferoid brachiopod Cyrtiorina sp., from the Dębnik anticline in southern Poland, displays a severe damage, probably the result of a bite by a jawed or clawed predator. The injury comprises several indentations on the pedicle valve and partial disarticulation of the shell exposing large areas of soft tissue in living animal. The brachiopod successfully repaired the damage, demonstrating its ability to recover from sublethal injuries. It is suggested that the attacker may have been repelled of the brachiopod’s soft tissues, as has been observed in some Recent articulates.
Ślady drapieżnictwa w stanie kopalnym nie należą do znalezisk częstych. Tym niemniej zostały one opisane u ramienionogów w szeregu publikacjach. Najczęściej występującymi śladami działalności drapieżników na muszlach ramienionogów są niewielkie wywiercone otworki zwykle przypisywane drapieżnym ślimakom (Sheehan & Lasparence 1978; Brunton 1966; Boucot 1981; Rugierro 1990). Inną kategorią uszkodzeń muszli ramienionogów spowodowanych przez drapieżniki są ślady ugryzień i złamań (Tasch 1973; Alexander 1981; Boucot 1981). W pracy opisano muszlę spirifera Cyrtiorina sp. z uszkodzeniami w postaci płytkich wgnieceń na skorupce nóżkowej (spowodowanymi zapewne przez drapieżnika wyposażonego w szczęki lub szczypce) oraz wyłamanym częściowo mechanizmem zawiasowym muszli, co spowodowało zsunięcie się lewej strony skorupki ramieniowej o ok. 30°. Spowodowało to odsłonięcie na czynniki zewnętrzne dużych powierzchni ciała miękkiego. Mimo znacznych, prawie śmiertelnych uszkodzeń ramienionóg został porzucony przez drapieżnika i po pewnym czasie zdołał całkowicie zregenerować muszlę przywracając zdolność do szczelnego zamknięcia skorup. Samo porzucenie przez drapieżnika poranionego ramienionoga może wskazywać na fakt, że już dewońskie zawiasowce miały zdolność emisji substancji odstraszających, podobnie jak czynią to współcześni przedstawiciele tych ramienionogów (Thayer 1985).
Źródło:: Acta Palaeontologica Polonica; 1993, 38, 1-2; 111-118
0567-7920
Pojawia się w:: Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: A segmented Paleocene cheilostomatous bryozoan and its possible relationships with pseudarcellids
Autorzy:: Szczechura, J
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/20674.pdf
Data publikacji:: 1994
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:: plytki oralne
pseudarcellidy
skamienialosci
mikroskamienialosci wapienne
kenozoik
cechy morfologiczne
Polska Polnocna
paleontologia
mszywioly
Geminella polonica
zooecia
Opis:: Paired, cup-like calcitic structures from the Paleocene of Pomerania, Poland, are interpreted as complete zoaria or zoarial segments of an unknown group of cheilostomatous Bryozoa. Each of the cups in the twinned unit resembles the alleged Eocene tintinnid Pseudarcella. These fossil organisms may thus represent a connecting link between the more complex segmented bryozoan of bicorniferids and the extremely simplified pseudarcellids. Geminella polonica gen. et sp. n. is proposed.
Z osadów paleocenu (montu) z Polski północnej, opisano Geminella polonica gen. et sp. n., stanowiącą nieznany dotąd typ kolonii, bądź segment kolonii mszywiołów Cheilostomata Anasca, o nieustalonej przynależnosci do rodziny. Segmenty G. polonica mają postać (kształt) odwróconej do góry gruszki i składają się z dwóch zooeciów, z których każde posiada terminalne ujście, natomiast tylko proksymalne zooecium jest wydłuożne u podstawy i zaopatrzone w kanalik. Wydaje się, że niektóre zooecia mają boczne, kieszeniowate, otwarte na zewnątrz wypukłości. Trudno ustalić, czy G. polonica tworzyła kolonie płożące czy drzewkowate. Pojedyncze zooecia pod wieloma względami, zwłaszcza kształtem ogólnym i wykształceniem części oralnej, przypominają wapienne mikroskamieniałości zaliczane do pseudarcellidów, znane od paleocenu do oligocenu, z Europy, zachodniej Azji i Ameryki Płn., które traktowano dotąd jako otwornice, mikroproblematyki, bądź tintinnidy. Opisane dotąd liczne rodzaje i gatunki tej grupy mikroskamieniałości, wydzielone w oparciu o pokrój ogólny skorupki, wykształcenie części oralnej i położenie (jeśli istnieje) "nóżki" są nieuzasadnione; ta przypuszczalna zmienność pseudarcellidów zdaje się wynikać z kształtu (zapewne płożących) kolonii i/albo położenia poszczególnych osobnikow w obrębie kolonii. Wymienione cechy pseudarcellidów, a także zmienność dotycząca stopnia zwapnienia (perforowanej!) płytki oralnej sugerują, że należą one do mszywiołów, stanowiąc skrajne ogniwo w linii ewolucyjnej obejmującej bicorniferidy i Geminella.
Źródło:: Acta Palaeontologica Polonica; 1994, 39, 2; 223-231
0567-7920
Pojawia się w:: Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: A stem-group frog from the Early Triassic of Poland
Wczesnotriasowa pra-zaba z Polski
Autorzy:: Evans, S E
Borsuk-Bialynicka, M
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/20581.pdf
Data publikacji:: 1998
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:: fauna kopalna
plazy bezogonowe
kregi przedkrzyzowe
kregi krzyzowe
trias
Polska
Anura
kamieniolom Czatkowice
Salientia
kosci ramienne
kregi ogonowe
transgresja retu
ewolucja zwierzat
linie filogenetyczne
Czatkobatrachus polonicus
Triadobatrachus massinoti
filogeneza
kosci
paleontologia
kosci biodrowe
kosci kopalne
zaby
wczesny trias
Opis:: Described on the basis of disarticulated postcranial bones (vertebrae, humeri, ilia) from karst deposits of Scythian age at the locality of Czatkowice in the Kraków Upland, Poland, Czatkobatrachus polonicus gen. et sp. n. is the first salientian known from the Triassic of the Northern part of Pangea. It may be only slightly younger (about 5 MA) than Triadobatrachus massinoti (Piveteau, 1936) from Madagascar, the only Early Triassic salientian known hitherto. Czatkobatrachus resembles Triadobatrachus but is more derived in some features of the vertebrae and elbow joint. It provides evidence of a global distribution of stem-frogs at the very beginning of the Mesozoic, and suggests that the origin of the group must be sought in the Permian.
Czatkobatrachus polonicus gen. et sp. n. jest drugim w świecie, po Triadobatrachus massinoti (Piveteau, 1936), triasowym przedstawicielem linii filogenetycznej płazow bezogonowych (Anura). Jest on równocześnie pierwszym przedstawicielem tego odcinka filogenezy spoza Gondwany. Fragmenty szkieletu pozaczaszkowego zaliczone do Czatkobatrachus polonicus pochodzą z brekcji kostnej wypełniającej struktury krasowe rozwinięte w wapieniach karbońskich w kamieniołomie Czatkowice koło Krakowa. Brekcja ta tworzyła się w permsko-wczesnotriasowej fazie krasowienia wapieni, a końcem tej fazy była transgresja retu (Paszkowski & Wieczorek 1982). Zespół fauny, do którego należy Czatkobatrachus (Borsuk-Białynicka et al. w opracowaniu), jest więc najprawdopodobniej wieku scytyjskiego (wczesny trias). Materiał kostny zaliczony do Czatkobatrachus polonicus składa się z ok. 40 okazów. Wśród nich są liczne lecz niekompletne kości biodrowe (Fig. 2A), kości ramienne (Fig. 2B, C) i kręgi, w tym kręgi krzyżowe (Fig. 3B, E), przedkrzyżowe (Fig. 3A), ogonowe (Fig. 3C, D) i dźwigacz (Fig. 3F, G) oraz pojedynczy fragment proksymalnego zakończenia kości łokciowej (Fig. 2D). Kości te zostały wybrane spośród setek luźnych okazów uzyskanych drogą preparacji chemicznej i przemywania wielu kilogramów brekcji. Przynależność okazów do jednego gatunku opiera się na połączeniu w nich cech żabich (budowa kości biodrowych, ramiennych i dźwigacza, brak szwów między łukami a trzonami kręgów) z jednolitą budową i rozmiarami szcząków (trzony kręgów ektochordalne o podobnej długości i delikatnej budowie, różniące się od innych kregów tego zespołu faunistycznego) oraz podobieństwem względem rodzaju Triadobatrachus (np. rozmiary guzka grzbietowego Fig. 1). Grupa Salientia, do której rodzaj Czatkobatrachus został zaliczony, obejmuje płazy bezogonowe (Anura), znane od jury i ich prymitywnych krewniaków, reprezentowanych dotąd wyłącznie przez Triadobatrachus z wczesnego triasu Madagaskaru. Jako drugi przedstawiciel triasowych Salientia Czatkobatrachus uzupełnia wiadomości na temat tego bardzo słabo poznanego etapu filogenezy, rzacając światło na proces ewolucyjny powstawania samych Anura. W kladogramie ilustrującym stosunki pokrewieństwa wczesnych Salientia (wg Baez & Basso 1996) lokuje się on jako pierwsza grupa zewnętrzna w stosunku do Anura (Fig. 4). Podstawą takiej lokalizacji jest wykształcenie wyrostków poprzecznych kręgów przedkrzyżowych związane z redukcją żeber (a zatem i ruchów bocznych kręgosłupa) uznane za synapomorfię Czatkobatrachus i Anura. Pod względem wykształcenia stawu łokciowego Czatkobatrachus jest także bardziej nowoczesny niż Triadobatrachus, który lokuje się jako dalsza grupa zewnętrzna. Tak skonstruowany kladogram wskazuje, że wydłużenie kości biodrowej i redukcja ruchów bocznych kregosłupa nastąpiła w linii płazow bezogonowych wcześniej niż zrosty podramienia i podudzia oraz powstanie urostylu. Stanowi to wskazanie dla przyszłych rekonstrukcji procesu powstawania żabiego sposobu lokomocji. Laurazyjskie położenie stanowiska z Czatkobatrachus potwierdza światowy zasięg prymitywnych Salientia w triasie (ekstapolowany wcześniej na podstawie rozmieszczenia jurajskich żab), implikując równocześnie długą, może permską, wcześniejszą historię tej linii płazów.
Źródło:: Acta Palaeontologica Polonica; 1998, 43, 4; 573-580
0567-7920
Pojawia się w:: Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Adaptive radiation of monograptids after the Late Wenlock crisis
Autorzy:: Koren, T N
Urbanek, A
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/22957.pdf
Data publikacji:: 1994
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:: sylur
fauna graptoloidowa
Pristiograptus dubius
ewolucja
wymieranie gatunkow
skamienialosci
monograptidy
ludlow
paleontologia
wenlok
Opis:: Succession of late Wenlock graptolites in the Kursala Formation, Tien Shan (Kirghizia), documents of the early recovery phase after the global C. lundgreni Event. Pristiograptus dubius was the only survivor among monograptids. After displaying a mass occurrence and an increased variation, the P. dubius stem lineage splits into two main trends: line A, represented by Pristiograptus idoneus and line B, represented by Colonograptus? praedeubeli. The former leads to Lobograptus? sherrardae, a generalized forerunner of such diverse trends as linograptids, cucullograptids and possibly also neocucullograptids (via Bohemograptus). The latter initiates the Colonograptus-Saetograptus line. The P. idoneus - L.? sherrardae lineage shows distinct gracilization, an apomorphic feature, while the other one preserves ancestral robustness, a plesiomorphic character. Hence, the bulk of the later monograptids of Gorstian and Ludfordian age may be derived from the P. dubius stem lineage. In respect of this conservative lineage a non-cladistic approach is prefered, because its morphological spectrum and evolutionary potential, and as we believe its specific identity, were preserved, in spite of numerous speciation events, until the early Pridoli.
Współczesne badania nad kryzysem biotycznym jaki dotknął monograptidy w późnym wenloku (tzw. zdarzenie C. lundgreni), pozwalają ocenić zarówno skalę masowego wymierania (przeżywa tylko jeden gatunek, Pristiograptus dubius), jak i przebieg procesów składających się na wczesny etap odradzania fauny graptoloidowej. Duże znaczenie dla poznania tych ostatnich miało zbadanie obfitej fauny z formacji Kursala, w górach Tien Szań (Kyrgystan). Różnicowanie się szczepu Pristiograptus dubius było poprzedzone jego masowym występowaniem i zwiększoną zmiennoscią. Następnie doszło do oddzielenia się dwu głównych linii ewolucyjnych: linii A, reprezentowanej przez P. idoneus oraz linii B, którą wyznacza pojawienie się Colonograptus? praedeubeli. Pierwszy gatunek dał początek Lobograptus? sherrardae, stanowiącemu wspólnego przodka tak rozbieżnych trendów ewolucyjnych jak linograptidy (Neodiversograptus nilssoni), kukullograptidy (Lobograptus progenitor), a prawdopodobnie także neokukullograptidy (za pośrednictwem Bohemograptus). Natomiast C.? praedeubeli, przedstawiciel lini B, zapoczątkowuje rozwój charakterystycznych dla wczesnego ludlowu monograptidów "kolczastych" (Colonograptus, Saetograptus). Rozejście się wspomnianych linii ewolucyjnych określone jak "wczesna schizma", wyznacza zarazem główne kierunki ewolucji monograptidów ludlowu.
Źródło:: Acta Palaeontologica Polonica; 1994, 39, 2; 137-167
0567-7920
Pojawia się w:: Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Albanerpetontid amphibians from the Upper Cretaceous of Middle Asia
Plazy z rodziny Albanerpetontidae z gornej kredy Azji Srodkowej
Autorzy:: Gardner, J D
Averianov, A O
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/20615.pdf
Data publikacji:: 1998
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:: Albanerpetontidae
fauna kopalna
albanerpetodonty
Celtedens
kreda
zuchwa
Albanerpeton
Uzbekistan
paleontologia
plazy
Azja Srodkowa
Opis:: We review the fossil record of Asian albanerpetontids. The three dentaries previously attributed to the two species of Nukusurus Nessov, 1981 (lower Cenomanian and Coniacian, Uzbekistan) are from albanerpetontids, but none are distinctive below the familial level. We thus designate the names Nukusurus, N. insuetus Nessov, 1981, and N. sodalis Nessov, 1997 as nomina dubia within the Albanerpetontidae. Two dentaries (lower Cenomanian, Uzbekistan) described herein for the first time supplement the known record of Asian albanerpetontids. The holotype atlas and only specimen of the supposed albanerpetontid Bishara backa Nessov, 1997 (upper Santonian-?Campanian, Kazakhstan) is shown to be from a salamander, not an albanerpetontid. Our study recognizes Albanerpeton (Cretaceous-Miocene, North America and Europe) and Celtedens (Middle Jurassic-Lower Cretaceous, Europe) as the only valid albanerpetontid genera. Limited evidence favors one or more dispersals from Europe or Norttr America to Asia in the medial Cretaceous as the major biogeographic event in the history of Asian albanerpetontids.
Rewizja azjatyckiego zapisu kopalnego albanerpetontydów pozwoliła potwierdzić obecność tej grupy na podstawie dwóch żuchw z dolnego cenomanu Uzbekistanu, opisanych tu po raz pierwszy, oraz trzech okazów opisanych wcześniej przez Nesowa z dolnego cenomanu i koniaku Uzbekistanu. Materiał nie wykazuje jednak cech diagnostycznych pozwalających go określić poniżej szczebla rodzajowego. Dlatego nazwy Nukusurus, N. insuetus Nessov, 1981 i N. sodalis Nessov, 1997 wypada uznać za nomina dubia. Holotyp domniemanego albanerpetontyda Bishara backa Nessov, 1997 (górny santon-?kampan Kazachstanu) - pojedynczy dźwigacz - należy natomiast do salamandry, a nie albanerpetontyda. Tak więc jedynymi ważnymi rodzajami albanerpetontydów pozostają Albanerpeton (kreda-miocen, Ameryka Północna i Europa) oraz Celtedens (środkowa jura-dolna kreda, Europa). Na podstawie ograniczonego materiału kopalnego można przypuszczać, że w połowie kredy doszło do jednorazowego lub kilkakrotnego zasiedlenia Azji przez albanerpetontydy z Europy lub Ameryki Północnej.
Źródło:: Acta Palaeontologica Polonica; 1998, 43, 3; 453-476
0567-7920
Pojawia się w:: Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: An aberrant encrusting graptolite from the Ordovician of Estonia
Erecticamara maennili gen. et sp. n. - niezwykly graptolit z ordowiku z Estonii
Autorzy:: Mierzejewski, P
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/23498.pdf
Data publikacji:: 2000
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:: Estonia
ordowik
skamienialosci
graptolity
paleontologia
Erecticamara maennili
Camaroidea
Opis:: An organic microfossil, Erecticamara maennili gen. et sp. n., superficially similar to some imperfectly preserved chitinozoans, is described as an aberrant camaroid graptolite from the Lower Ordovician Kunda Stage, Aluoja Substage, of the Tallinn area, North Estonia. Its elongated, bottle-shaped or subconical thecae, interpreted as autothecae, are differentiated into a broader proximal part (camara), provided with a convex, rarely flat, bottom, and a narrower distal one (collum), devoid of any kind of apertural processes. The wall of the fossil is made of the fusellar tissue; irregularly distributed oblique sutures of fuselli are not arranged in a zigzag line. A sudden change of fuselli width leading to an appearence of the microfusellar tissue is sometimes observed in the distal part of the tube. The presence of primitive cortex (paracortex? pseudocortex?) is suggested. Robust, elongated vesicles are found inside two autothecae and interpreted as a dormant structure, tentatively compared with cysts of crustoid graptolites or a blastocrypt of graptoblasts. Its upper wall is situated between the camara and collum and looks like a sclerotized diaphragm described in other camaroids. The fossil unites certain characters of cephalodiscid pterobranchs and camaroid graptolites but is not interpreted as truly transient link between these two hemichordate groups.
W utworach dolnego ordowiku (piętro Kunda), w odsłonięciu znanym w literaturze geologicznej jako Sukhrumägi (Tallin, Estonia) stwierdzono występowanie organicznych mikroskamieniałości przypominających źle zachowane okazy Chitinozoa. Okazy te zinterpretowano jako szczątki nieznanego dotąd graptolita inkrustującego. Forma ta, opisana pod nazwą Erecticamara maennili gen. et sp. n., reprezentuje prawdopodobnie nieznaną dotąd rodzinę graptolitów kamaroidowych rząd Camaroidea. Jest ona pod pewnymi względami pośrednia między pióroskrzelnymi z rzędu Cephalodiscida a niektórymi graptolitami osiadłymi. Do Cephalodiscida zbliża ją wydłużony kształt tek, fuzellum zbudowane z nieregularnych fuzellusów, brak szwu zygzakowatego i ultrastruktura peridermy (brak tkanki korowej zbudowanej z włókien kortykalnych, obecność gęsto upakowanych struktur błoniastych). Zróżnicowanie tek na rozszerzoną część proksymalną (camara) i zwężoną część dystalną (collum) jest również charakterystyczne dla graptolitów kamaroidowych. Obecność w części proksymalnej, małego otworka wskazuje na istnienie stolonów łączqcych poszczególne zooidy. We wnętrzu dwóch autotek stwierdzono obecność pojedynczych, zamkniętych pęcherzyków, niemal całkowicie wypełniających część proksymalną. Struktury te zdają się być morfologicznymi odpowiednikami blastokrypt graptoblastów bądź cyst graptolitów krustoidowych (Crustoidea).
Źródło:: Acta Palaeontologica Polonica; 2000, 45, 3; 239-250
0567-7920
Pojawia się w:: Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: An arctomorph carnivoran skull from the Phosphorites du Quercy and the origin of procyonids
Czaszka arktomorfa z fosforytow Quercy a pochodzenie szopowatych
Autorzy:: Wolsan, M
Lange-Badre, B
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/21618.pdf
Data publikacji:: 1996
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:: Mustelidae
fauna kopalna
oligocen
zeby trzonowe
skamienialosci
Pseudobassaris
czaszki
ssaki drapiezne
zloza fosforytow
Procyonidae
arktomorfy
miocen
szopowate
niedzwiedzie
Francja
pandy
Arctomorpha
paleontologia
lasicowate
fosforyty Quercy
Ailuridae
morfologia zwierzat
Opis:: The size and morphological characteristics of a skull of an arctomorph carnivoran mammal from Mouillac (old collection of the Phosphorites du Quercy, of unknown age) in France closely match those of the holotype of the earliest known procyonid Pseudobassaris riggsi and another skull referred to this species, both from old collections of the Phosphorites du Quercy (Caylus and Mouillac), probably earliest Late Oligocene in age. The skull is more primitive in morphology than those of Pseudobassaris riggsi and every other known procyonid, approaching a hypothetical primitive procyonid morphotype. The only, but methodologically fundamental, departure from this morphotype is the lack of the procyonid suprameatal fossa, which is the crucial synapomorphy of the family Procyonidae. To explain the phylogenetic and taxonomic status of the arctomorph represented by the skull, three competing hypotheses are put forward. Hypothesis A, which considers the arctomorph as an individual of Pseudobassaris riggsi, assumes that the procyonid suprameatal fossa first appeared in a common ancestor of Pseudobassaris and other procyonids but was still of variable occurence within Pseudobassaris riggsi. Hypothesis B, which proposes the arctomorph as a member of a new Pseudobassaris species ancestral to Pseudobassaris riggsi, concludes that the procyonid suprameatal fossa arose in Pseudobassaris riggsi and in the Procyonidae independently, excluding Pseudobassaris from the procyonids. Hypothesis C, which recognizes the arctomorph as a representative of a new species of a new genus of the paraphyletic procyonid stem group, presumes that the procyonid suprameatal fossa originated in a common ancestor of Pseudobassaris and other procyonids after the new genus had become detached from the ancestral stock of the Procyonidae.
Arctomorpha stanowią monofiletyczną grupę ssaków drapieżnych odznaczających się dwiema synapomorfiami: obecnością fossa suprameatale w uchu środkowym oraz brakiem trzeciego górnego zęba trzonowego. Grupa ta obejmuje nadrodzinę niedźwiedzi i dużych pand (Ursoidea), płetwonogie (Pinnipedia) oraz Musteloidea. Te ostatnie odróżniają się od pozostałych Arctomorpha synapomorficznym brakiem trzeciego dolnego zęba trzonowego i reprezentowane są współczesnie przez trzy rodziny: małe pandy (Ailuridae), łasicowate (Mustelidae) i szopowate (Procyonidae). Synapomorfią szopowatych, która odróżnia je od wszystkich innych Arctomorpha, jest w szczególny sposób powiększona fossa suprameatale. Zwiększenie jej objętości u szopowatych było wynikiem znacznego wpuklenia się kości łuskowej, najpierw ku górze, a potem także odśrodkowo, toteż ściana wewnętrzna i zewnętrzna fossa suprameatale są mniej więcej tak samo wysokie, a także ściana zewnętrzna jest prostopadła do powierzchni brzusznej stropu przewodu słuchowego zewnętrznego lub w ten strop zagłębiona ponad jego powierzchnią brzuszną. Chociaż naturalny zasięg szopowatych ogranicza się obecnie do Ameryki Północnej i Południowej, to jednak najwcześniejsi i najprymitywniejsi przedstawiciele tej rodziny znani są z dolnej części górnego oligocenu (rodzaj Pseudobassaris) oraz z dolnego miocenu (rodzaje Angustictis i Broiliana) Europy, co sugeruje, że Procyonidae wyodrębniły się z prymitywnych Musteloidea w oligocenie na kontynencie eurazjatyckim. Opisana w tej pracy czaszka przedstawiciela Arctomorpha (Fig. 1-4, Tab. 1) pochodzi ze starej kolekcji z górnopaleogeńskich złóż fosforytów w południowej Francji (Phosphorites du Quercy). Jej porównanie z czaszkami arktomorfów znanych z fosforytów Quercy wykazało duże podobieństwo do Pseudobassaris riggsi (Tab. 2-3), będącego najwcześniejszym znanym szopowatym. Pod względem cech morfologicznych, czaszka ta jest prymitywniejsza zarówno od dostępnych okazów Pseudobassaris riggsi, jak i wszystkich innych znanych szopowatych, nieomal odpowiadając hipotetycznemu prymitywnemu morfotypowi rodziny Procyonidae. Jedyną - lecz pod względem metodologicznym zasadniczą - różnicą w stosunku do tego morfotypu jest brak w opisanej czaszce synapomorfii rodziny szopowatych. W jej miejscu występuje plezjomorficznie płytka fossa suprameatale pryrnitywnych Arctomorpha. Aby ustalić pozycję filogenetyczną i status taksonomiczny arktomorfa reprezentowanego przez opisaną czaszkę, wysunięto trzy współzawodniczące hipotezy (Fig. 5). Zgodnie z hipotezą A (Fig. 5A), która traktuje tego arktomorfa jako osobnika gatunku Pseudobassaris riggsi, głęboka fossa suprameatale szopowatych pojawiła się wprawdzie po raz pierwszy u wspólnego przodka rodzaju Pseudobassaris i innych Procyonidae, lecz była jeszcze cechą zmienną w obrębie Pseudobassaris riggsi. Hipoteza B (Fig. 5B), według której dyskutowany arktomorf reprezentuje nowy gatunek rodzaju Pseudobassaris, bedący gatunkiem macierzystym dla Pseudobassaris riggsi, sugeruje, że powiększona fossa suprameatale powstała niezależnie u Pseudobassaris riggsi i szopowatych, wyłączając w ten sposób rodzaj Pseudobassaris z rodziny Procyonidae. Hipoteza C (Fig. 5C), która uznaje omawianego arktomorfa za przedstawiciela nowego gatunku nowego rodzaju parafiletycznej grupy wyjściowej dla Procyonidae, zakłada, że głęboka fossa suprameatale szopowatych jest odziedziczona przez rodzaj Pseudobassaris i pozostałe Procyonidae po ich wspólnym przodku, który zaistniał w linii prowadzącej do szopowatych po oddzieleniu się od niej tego rodzaju, chyba że rodzaj ten jest parafiletyczny.
Źródło:: Acta Palaeontologica Polonica; 1996, 41, 3; 277-298
0567-7920
Pojawia się w:: Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: An ostracod assemblage from late Visean shales of the Cracow area
Autorzy:: Olempska, E
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/20531.pdf
Data publikacji:: 1993
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:: Orlej k.Krakowa
Ostracoda
Kirkbyacea
skamienialosci
Polska
Czerna
malzoraczki
Bairdiacea
osady poznowizenskie
Kloedenellacea
paleontologia
woj.lubelskie
wapienie
Opis:: Late Visean ostracod assemblages from three regions of southern Poland strongly differ in contribution of species and specimens of the three main superfamilies. In the Cracow area, ostracods from the clays of Orlej are basically different from those from the limestone section of Czerna located only ten kilometers eastward but are similar to ostracods from the Lublin region. The kloedenellacean-bairdiacean dominant fauna of Czerna is representative of nearshore conditions, as opposed to the offshore Orlej bairdiacean-kirkbyacean fauna.
Z odsłonięcia późnowizeńskich osadów w przekopie Orlej koło Krakowa, opisano bogaty zespół ponad 30 gatunków małżoraczków. Zespół ten porównany został z równowiekowym zespołem małżoraczków z pobliskiego odsłonięcia w Czernej opisanym przez Jeziorowską (1983) oraz późnowizeńskimi małżoraczkami obszaru Lubelszczyzny opracowanymi przez Woszczyńską (1981). Zespoły te różnią się między sobą w proporcjach pomiędzy gatunkami należącymi do trzech głównych nadrodzin małżoraczków: Kloedenellacea, Kirkbyacea i Bairdiacea. W rejonie Krakowa, malżoraczki z łupków w Orleju różnią się zdecydowanie od zespołu opisanego z wapieni w Czernej, wykazują jednak podobieństwo do małżoraczków z regionu Lubelszczyzny. W odsłonięciu w Czernej dominują gatunki z nadrodzin Kloedenellacea i Bairdiacea (Jeziorowska 1983), podczas gdy w odsłonięciu Orlej przeważają gatunki z nadrodzin Kirkbyacea i Bairdiacea. Zespół z Czernej jest charakterystyczny dla płytkowodnego (nearshore) środowiska w przeciwieństwie do zespołu z odsłonięcia w Orleju gdzie przewagą kirkbyidów i bairdidów wskazuje na środowisko bardziej głębokowodne (offshore) (cf. Bless 1983; Becker & Bless 1990). Zespół późno wizeńskich małżoraczków z Orleja można określić jako zespół typu „turyngijskiego”, który zdefiniowany został przez Bandela & Beckera (1975) jako charakterystyczny dla środowisk zarówno głęboko jak i płytkowodnych lecz o zdecydowanie niskiej energii środowiska.
Źródło:: Acta Palaeontologica Polonica; 1993, 38, 1-2; 93-107
0567-7920
Pojawia się w:: Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: An unusual theropod dinosaur from the Late Cretaceous Nemegt Formation of Mongolia
Autorzy:: Osmolska, H
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/22126.pdf
Data publikacji:: 1996
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Paleobiologii PAN
Tematy:: Theropoda
Mongolia
gady kopalne
skamienialosci
kosci
Bagaraatan ostromi
dinozaury
paleontologia
paleozoologia
Kotlina Nemegt
anatomia zwierzat
Opis:: An incomplete skeleton of a theropod dinosaur, Bagaraatan ostromi gen, et sp. n., was found in the Nemegt Fm. at Nemegt, Mongolia. The mandible in B. ostromi has a shallow but massive dentary, relatively deep postdentary portion with two surangular foramina and somewhat elongated retroarticular process; on the lateral surface of the postacetabular process of the ilium there are two large depressions for muscle origins separated by a crestlike projection; the fibula is fused distally with the tibiotarsus and the coalesced astragalocalcaneum. Bagaraatan represents the Tetanurae and displays some synapomorphies with the Avetheropoda, however, incompleteness of the skeleton of B. ostromi does not allow to determine its more precise affiliation. Bagaraatan was about 3.0-3.5 m long, had a relatively small head and slender hind limbs. The presence of strongly developed hyposphenes in a long series of anterior caudals rendered its tail only slighily flexible proximally.
W pracy opisano nowego mięsożernego dinozaura Bagaraatan ostromi gen. et sp. n. (Theropoda). Okaz obejmujący żuchwę, serię 25 kręgów ogonowych, fragmenty kości miednicy oraz kończyny tylnej, został znaleziony w osadach formacji Nemegt (?środkowy mastrycht) Kotliny Nemegt (Pustynia Gobi, Mongolia) przez Polsko-Mongolską Ekspedycję Paleontologiczną, w l970 roku. Zachowane szczątki świadczą, że B. ostromi był teropodem ok. 3.0-3.5 m długim, o smukłych kończynach tylnych i usztywnionym ogonie. Długość żuchwy wskazuje, że czaszka była stosunkowo niewielka. Żuchwa jest masywna i zaopatrzona była w silne zęby, z których zachowały się tylko korzenie i podstawy koron. Jej część tylna jest dość wysoka i przypomina żuchwy teropodów zaliczanych do polifiletycznej grupy „Carnosauria”, różni się jednak od nich bardziej wydłużonym wyrostkiem pozastawowym i dwoma, zamiast jednego, otworami w kości nadkątowej. W odróżnieniu od większości znanych teropodów, u których najwyżej tylko kilka przednich kręgów ogonowych wykazuje obecność dodatkowych wyrostków (hyposfenów) wzmacniających połączenia międzykręgowe, u B. ostromi wyrostki te występują między kilkunastoma proksymalnymi kręgami ogonowymi, co ograniczało ruchomość ogona także w tym odcinku. Kość biodrowa B. ostromi wyróżnia się obecnością dwóch zagłębień na bocznej stronie wyrostka zapanewkowego, zapewne dla przyczepu bardzo silnego mięśnia biodrowo-udowego. Takie zagłębienia nie są znane u żadnych innych dinozaurów. W budowie podudzia zwraca uwagę częściowy zrost kości piszczelowej i strzałkowej ze sobą oraz z proksymalnym rzędem kości stępu. Zrost tych kości spotykany jest tylko w jednej, prymitywnej grupie teropodów, Ceratosauria, od której jednak B. ostromi różni się szeregiem zaawansowanych cech. Fragmentaryczność materiału, a zwłaszcza brak czaszki i kończyn przednich, sprawiają trudność w zaliczeniu Bagaraatan do jednej ze znanych jednostek taksonomicznych w obrębie Theropoda. Jednak pewne cechy diagnostyczne wskazują, że rodzaj ten jest przedstawicielem Tetanurae Gauthier 1986 i jest najbliżej spokrewniony z Avetheropoda Paul 1988, aczkolwiek jest od nich prymitywniejszy.
Źródło:: Acta Palaeontologica Polonica; 1996, 41, 1; 1-38
0567-7920
Pojawia się w:: Acta Palaeontologica Polonica
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "paleontologia" wg kryterium: Wszystkie pola

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język