Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "obszar metropolitalny;" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 97
Tytuł:
Identyfikacja obszarów cichych lubelskiego obszaru metropolitalnego na przykładzie Lubartowa i Łęcznej
Identification of quiet areas of the Lublin metropolitan area on the example of Lubartów and Łęczna
Autorzy:
Adamczyk, Patrycja
Pawluczuk, Patryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2205010.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
obszar cichy
Lubelski Obszar Metropolitalny
delimitacja
krajobraz dźwiękowy
cisza
quiet area
Lublin Metropolitan Area
delimitation
soundscape
silence
Opis:
Artykuł dotyczy krajobrazu dźwiękowego oraz występowania potencjalnych obszarów cichych w małych miastach należących do Lubelskiego Obszaru Metropolitalnego (LOM). W pracy przedstawiono przegląd definicji odnoszą¬cych się do krajobrazu dźwiękowego, hałasu oraz obszarów cichych, omówiono normy i zasady ich wyznaczania. W artykule opracowano założenia metodyki delimitacji obszarów cichych ujętej w projekcie Programu ochrony środowiska przed hałasem dla miasta st. Warszawy. Dostępność obszarów cichych w małych miastach należących do LOM jest słaba, co wynika z odległości, braku zagospodarowania tych obszarów oraz barier przestrzennych, np. w postaci dróg.
The article deals with soundscape and the occurrence of potential quiet areas in small cities belonging to the Lublin Metropolitan Area (LOM). The paper presents an overview of definitions relating to soundscape, noise and quiet areas, discusses standards and principles of their delimitation. The paper develops the assumptions of the methodology of delimitation of quiet areas included in the draft Program of environmental protection against noise for the city of Warsaw. The accessibility of quiet areas in small cities belonging to the LOM is poor, which is due to distance, lack of development of these areas and spatial barriers, such as roads.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2023, 49 (1); 21--39
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poselski projekt ustawy o powiecie metropolitalnym – progres czy regres w reformowaniu samorządu terytorialnego w Polsce?
Parliamentary draft of an act on the metropolitan district – a progress or regression in the reform of local government in Poland?
Autorzy:
Antkowiak, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/620246.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
metropolitan area
metropolitan district
local government
obszar metropolitalny
powiat metropolitalny
samorząd terytorialny
Opis:
The development of local government is one of the key factors that contributedto the democratization of the political system in Poland. The process of building local government in Poland is still not finished, and there are new challenges. One of the important issues is the question of increasing role of metropolitan areas and large urban areas. The subject of the article was an analysis of the parliamentary Act on the metropolitan district. The proposed project does not fit the local reality. The good thing was that this project provoked the debate. As a result, it developed a new solution – the Act on metropolitan associations.
Rozwój samorządu terytorialnego jest jednym z kluczowych czynników, które przyczyniły się do demokratyzacji systemu politycznego w Polsce. Proces budowy samorządu terytorialnego w Polsce nie jest skończony, a przed nami pojawiają się nowe wyzwania. Jednym z istotnych zagadnień jest kwestia zwiększenia roli metropolii i dużych aglomeracji miejskich. Przedmiotem artykułu stała się analiza poselskiego projektu ustawy o powiecie metropolitalnym. Przedstawiony projekt nie przystaje do samorządowej rzeczywistości. Nie ulega jednak wątpliwości, że dobrze się stało, iż ten projekt trafił pod obrady parlamentu, bowiem stał się podstawą do ożywionej dyskusji. W jej efekcie wypracowano nowe rozwiązanie – ustawę o związkach metropolitalnych.
Źródło:
Środkowoeuropejskie Studia Polityczne; 2016, 4; 95-110
1731-7517
Pojawia się w:
Środkowoeuropejskie Studia Polityczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Potencjał infrastruktury kolejowej do przewozów towarowych na obszarze Szczecińskiego Obszaru Metropolitalnego
The potential of rail infrastructure for freight transport in the area of the Szczecin Metropolitan Area
Autorzy:
Bocheński, Tadeusz
Paśko, Mikołaj
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2211609.pdf
Data publikacji:
2022-09-28
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
kolej
przemysł
Szczeciński Obszar Metropolitalny
transport towarowy
freight transport
industry
rail
Szczecin Metropolitan Area
Opis:
Celem podjętych badań była identyfikacja powiązań działalności przemysłowej i logistycznej (przeładunki, magazynowanie) z siecią kolejową na obszarze metropolitalnym Szczecina. Zakres badań objął gminy należące do stowarzyszenia Szczecińskiego Obszaru Metropolitalnego oraz kilka przyległych gmin, ściśle z nimi powiązanych ze względu na przebieg linii kolejowych (łącznie 18 gmin). W artykule przeanalizowano infrastrukturę kolejową oraz projekty inwestycyjne związane z jej rozbudową. Przedstawiono stan istniejący, a także perspektywy rozwoju kolejowych przewozów towarowych w badanym obszarze. W analizie wykorzystano m.in. niepublikowane dane PKP PLK o średniodobowym ruchu pociągów. Sieć kolejowa obszaru badań obejmowała prawie 360 km linii kolejowych i ponad 80 bocznic kolejowych. Składy towarowe były obsługiwane na 17 stacjach, spośród których 12 miało ogólnodostępne punkty ładunkowe. Głównymi generatorami kolejowych przewozów towarowych były porty morskie i zakłady chemiczne w Policach – świadczą o tym potoki ruchu (liczba pociągów towarowych) na liniach kolejowych prowadzących do stacji towarowych obsługujących te podmioty.
The aim of the research was to identify the links between industrial and logistic activities with the railway network in the Szczecin metropolitan area (Poland). The research area covered communes belonging to the Szczecin Metropolitan Area Association and several adjacent communes, closely related to them due to the route of railway lines – 18 communes in total. The railway infrastructure and investment projects related to its expansion were analysed. The current status and development prospects for rail freight in the studied area are presented. The analysis used, inter alia, unpublished data of PKP PLK on the average daily train traffic. The railway network of the research area covered almost 360 km of railway lines and over 80 railway sidings. Freight trains were serviced at 17 stations, including 12 having generally accessible loading points. The main generators of rail freight were seaports and chemical plants in Police (Poland) – as evidenced by the traffic flows (number of freight trains) on railway lines leading to freight stations serving these entities.
Źródło:
Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego; 2022, 36, 3; 55-77
2080-1653
Pojawia się w:
Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Planning documents as an element of modernizing the urban structure of the Poznań metropolitan area
Dokumenty planistyczne jako element modernizacji struktury urbanistycznej poznańskiego obszaru metropolitalnego
Autorzy:
Bonenberg, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/396228.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
Poznań Metropolitan Area
modernization of urban structures
planning documents
poznański obszar metropolitalny
modernizacja struktur urbanistycznych
dokumenty planistyczne
Opis:
The article presents a report on studies concerning the role of planning documents in the modernization process of the Poznań metropolitan area (PMA). Over the last 25 years, dynamic social, economic and spatial changes have taken place in this area, which is becoming an increasingly integrated place combining living, work and leisure for a million residents. Emerging challenges regarding the functional, spatial and infrastructural modernization of the PMA call for new planning methods. In this respect, the existing planning documents and methods by which they are prepared are not able to keep up with the ongoing changes and constitute an obstacle in the modernization of the metropolitan area. The purpose of the article is to identify the risks posed by the discrepancies of existing planning records. Recommendations aimed at adapting the planning documents to the challenges of modernizing the PMA have also been presented.
W artykule przedstawiono sprawozdanie z badań dotyczących roli dokumentów planistycznych w procesie modernizacji poznańskiego obszaru metropolitalnego (POM). W ostatnich 25 latach nastąpiły dynamiczne zmiany społeczne, gospodarcze i przestrzenne na tym obszarze, który stanowi coraz bardziej zintegrowane miejsce wspólnego zamieszkania, pracy i rekreacji dla miliona mieszkańców. Rodzące się wyzwania dotyczące modernizacji funkcjonalnej, przestrzennej i infrastrukturalnej POM wymagają nowych metod planistycznych. W tym zakresie istniejące dokumenty planistyczne oraz metody ich sporządzania, nie nadążają za postępującymi zmianami i stanowią przeszkodę w modernizacji obszaru metropolitalnego. Celem referatu jest identyfikacja zagrożeń wynikających z niespójności istniejących zapisów planistycznych. Przedstawiono również rekomendacje mające służyć dostosowaniu dokumentów planistycznych do wyzwań modernizacyjnych POM.
Źródło:
Civil and Environmental Engineering Reports; 2015, 17; 25-32
2080-5187
2450-8594
Pojawia się w:
Civil and Environmental Engineering Reports
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ramowe studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego związku metropolitalnego. Analiza dogmatycznoprawna
Framework of stipulated directions and conditions of spatial planning devised by the metropolitan union. Legal-dogmatic analysis
Autorzy:
Borówka, Katarzyna
Szlachetko, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/570246.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Metropolitalny
Tematy:
metropolia,
obszar metropolitalny,
planowanie przestrzenne,
akty planowania przestrzennego,
metropolis,
metropolitan area,
spatial planning,
acts of spatial planning
Opis:
Uzasadnieniem związków metropolitalnych jest m.in. wykonywanie zadań publicznych z zakresu planowania i zagospodarowania przestrzennego. W świetle obowiązującej ustawy z dnia 9 października 2015 r. o związkach metropolitalnych instrumentem służącym do realizacji tego zadania jest ramowe studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego związku metropolitalnego. W niniejszym artykule autorzy przedstawili jego funkcję oraz konstrukcję prawną.
The aim of metropolitan unions existence is to execute public tasks in the field of spatial planning. According to the binding Act on metropolitan unions from October 2015 (Ustawa z dnia 9 października 2015 r. o związkach metropolitalnych), the instrument intended for the aforementioned task execution is constituted by the framework of stipulated directions and conditions of spatial planning devised by the metropolitan union. In the following article the authors presented not only the framework’s function but also its legal construction.
Źródło:
Metropolitan. Przegląd Naukowy; 2016, 2(6)
2353-7558
Pojawia się w:
Metropolitan. Przegląd Naukowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozwój funkcji mieszkaniowych na obszarze gmin powiatu poznańskiego
Development of residential functions in the area of communes of the Poznań county
Autorzy:
Borucińska-Bieńkowska, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2068288.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Częstochowska
Tematy:
obszar metropolitalny
miasto centralne
funkcje mieszkaniowe
metropolitan area
central city
residential functions
Opis:
Artykuł omawia wybrane zagadnienia funkcjonalno-przestrzenne zachodzące w gminach obszaru metropolitalnego po transformacji ustrojowej Polski. Rozwój funkcji mieszkaniowych na terenach gmin obszaru metropolitalnego wywarł znaczący wpływ na ich transformację funkcjonalno-przestrzenną i społeczno-gospodarczą. Skala tych zmian spowodowała metamorfozę gmin stykowych do miasta centralnego. Badano procesy występujące w latach 2010-2015 w 17 gminach powiatu poznańskiego (województwo wielkopolskie), będących w strefie oddziaływania miasta centralnego, stanowiących istotną część Poznańskiego Obszaru Metropolitalnego (POM). Zjawisko rozszerzania się miasta centralnego zostało zintensyfikowane po reformach systemowych zapoczątkowanych w Polsce w 1989 roku. Wstąpienie Polski do Unii Europejskiej 1 maja 2004 roku, rozwój samorządności lokalnej oraz urynkowienie procesów gospodarczych przyczyniły się między innymi także do polaryzacji przestrzeni gmin stykowych do miasta centralnego i rozwoju modeli zrównoważonego rozwoju sieci osadniczej. Struktura funkcjonalna obszarów mieszkaniowych gmin powiatu poznańskiego charakteryzuje się przewagą terenów zabudowy jednorodzinnej. Budynki wielorodzinne lokalizowane są na terenach gmin intensywnie zurbanizowanych z dobrze rozwiniętą siecią powiązań komunikacyjnych oraz rozbudowaną strefą usług. Zmiany funkcjonalno-przestrzenne i społeczno-gospodarcze terenów gmin stykowych do miasta centralnego są ściśle powiązane z migracją ludności. W badanych latach nastąpiła dalsza depopulacja miasta centralnego. Procesy społeczne i gospodarcze zachodzące na terenach gmin powiatu poznańskiego oddziałują także na środowisko przyrodnicze i historyczno-kulturowe.
The article discusses selected functional-spatial issues taking place in communes of a metropolitan area after the political transformation period in Poland. Development of residential functions in the area of communes of the chosen metropolitan area has had a vital influence on their functional-spatial and socio-economic transformation. The extent of these changes triggered metamorphosis of communes bordering the central city. The subject under analysis was processes occurring between years 2010-2015 in 17 communes of the Poznań county (Wielkopolska province) within the influence of the central city, which constitute a crucial part of the Poznań Metropolitan Area (POM). The phenomenon of the expansion of the central city intensified after political reforms launched in Poland in 1989. Poland’s accession to the European Union on 1 May 2004, development of selfgovernments at the local level and transformation into market oriented economy contributed to, among others, polarization of areas of communes bordering the central city, as well as to creation of models of sustainable development of settlement network. Functional structure of residential areas of the communes of the Poznań county is dominated by single family dwellings. Multi-family buildings are situated in areas of highly urbanized communes with a well-developed public transport network and services. Functional-spatial and socio-economic changes of areas of the communes bordering the central city are tightly connected with population migration. The years under analysis showed further depopulation of the central city. Social and economic processes taking place in areas of the communes of the Poznań county exert an influence on both natural and historical-cultural environment. Modernization and development of technical infrastructure in rural areas, and economic development creating new jobs brought reduction of discrepancies among residents of communes within the influence of the central city zone.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Budownictwo; 2017, 23 (173); 26-34
0860-7214
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Budownictwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozwój gmin obszaru metropolitalnego a depopulacja miasta centralnego
Autorzy:
Borucińska-Bieńkowska, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/160990.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polski Związek Inżynierów i Techników Budownictwa
Tematy:
Polska
transformacja społeczno-ekonomiczna
obszar metropolitalny
proces społeczno-demograficzny
poznański obszar metropolitalny
zmiany społeczno-demograficzne
Polska
socio-economic transformation
metropolitan area
socio-demographic process
Poznań Metropolitan Area
socio-demographic changes
Źródło:
Przegląd Budowlany; 2012, R. 83, nr 12, 12; 28-32
0033-2038
Pojawia się w:
Przegląd Budowlany
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The directions of protection and development of natural environment of a metropolis on the example of the Poznań Metropolitan Area
Kierunki ochrony i rozwoju środowiska przyrodniczego metropolii na przykładzie Poznańskiego Obszaru Metropolitalnego
Autorzy:
Borucińska-Bieńkowska, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/396544.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
natural environment
metropolitan area
metropolis
obszar metropolitalny
poznański obszar metropolitalny
metropolia
Opis:
The aim of this study is a presentation of issues related to directions of changes which take place in natural environment in heavily urbanized areas, in a metropolis and the interaction of the central city and municipalities of the metropolitan area in the issue of natural environment. It shows natural environment as an important factor influencing functional and spatial conditionings of a metropolitan area.
Celem opracowania jest przedstawienie zagadnień związanych z kierunkami zmian jakie zachodzą w środowisku przyrodniczym na terenach silnie zurbanizowanych, w metropolii oraz analiza wzajemnych relacji miasta centralnego i gmin obszaru metropolitalnego na płaszczyźnie środowiska przyrodniczego. Pokazanie środowiska przyrodniczego jako istotnego czynnika wpływającego na uwarunkowania funkcjonalnoprzestrzenne obszaru metropolitalnego. Jednym z ważniejszych problemów Poznańskiego Obszaru Metropolitalnego jest nierównomierne rozłożenie obszarów przyrodniczych. Tworzą one, „wyspy ekologiczne”, które pod wpływem antropopresji ulegają ciągłemu zmniejszaniu. Rozwój budownictwa i ciągły brak terenów pod tego typu inwestycje powoduje, że wiele obszarów cennych przyrodniczo metropolii staje się celem działań deweloperów. Rozwijające się coraz bardziej dynamicznie miasto centralne Poznań pochłania kolejne tereny rolnicze, szczególnie gmin stykowych. Budowa dróg i infrastruktury technicznej ściśle powiązana z rozwojem Poznańskiego Obszaru Metropolitalnego powoduje kurczenie się terenów przyrodniczych i rolniczej przestrzeni produkcyjnej. Dalsze postępowanie tego typu doprowadzi do znacznej degradacji środowiska przyrodniczego, szczególnie gmin stykowych strefy I pierścienia. W strefie II i III pierścienia, gminy w większym stopniu zachowują swoja rolniczą funkcję. Zwarte kompleksy gleb o wysokiej bonitacji tworzą rejony intensywnej gospodarki rolnej, co uniemożliwia zmiany ich przeznaczenia. Rolnicza przestrzeń produkcyjna gmin obszaru metropolitalnego o dużym wskaźniku gruntów rolniczych o wysokim stopniu bonitacji stanowi pewnego rodzaju barierę dla dalszej intensywnej urbanizacji. Racjonalna gospodarka przestrzenią poprzez świadomy, równoważony rozwój funkcjonalnoprzestrzenny i społeczno-gospodarczy może powstrzymać chaotyczną urbanizację terenów gmin tworzących obszar metropolitalny.
Źródło:
Civil and Environmental Engineering Reports; 2013, 10; 19-32
2080-5187
2450-8594
Pojawia się w:
Civil and Environmental Engineering Reports
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tendencje rozwoju pasma północnego obszaru metropolitalnego Warszawy
Development trends of the northern part of the Warsaw metropolitan area
Autorzy:
Chmielewski, Jan Maciej
Turek, Agnieszka
Kardaś, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/413880.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Instytut Ameryk i Europy. Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych (EUROREG)
Tematy:
Obszar Metropolitalny Warszawy
Warszawski Zespół Miejski
północne pasmo rozwojowe
dekoncentracja zagospodarowania
strefa podmiejska
Warsaw Metropolitan Area
Warsaw Urban Agglomeration
northern zone of development
deconcentration of land use
suburban zone
Opis:
Celem artykułu jest przedstawienie procesu zmian, jakie od lat 70. XX w. do roku 2012 zachodziły na obszarach aglomeracji miejskich w Polsce. Cechą charakterystyczną tego procesu była zauważalna tendencja do społeczno-gospodarczej koncentracji funkcji w tych obszarach z równoczesną dekoncentracją ich zagospodarowania. Pod tym względem charakterystyczny jest Warszawski Zespół Miejski (WZM). Odnotowuje się na całym jego obszarze wzrost wskaźników gospodarczych oraz zaludnienia, przede wszystkim w gminach podstołecznych, przy równoczesnym rozpraszaniu się zabudowy na terenach wiejskich, liniową obudową dróg i słabnięciem znaczenia centrów miast otaczających Warszawę. Artykuł ma ukazać te tendencje w gminach północnego pasma rozwoju WZM. Badaniom poddano procesy zachodzące na obszarach trzech miast: Legionowa, Nowego Dworu Mazowieckiego i Zakroczymia oraz w gminach wiejskich Jabłonna i Wieliszew. Wyniki skonfrontowano ze zmianami zachodzącymi w południowej strefie aglomeracji, tj. gminach powiatu piaseczyńskiego. Zbadane procesy zostały porównane z propozycjami i ustaleniami wynikającymi z koncepcji planistycznych WSW, opracowywanych w badanym okresie. Nasilający się proces suburbanizacji, noszący znamiona dezurbanizacji zagospodarowania przestrzennego, wpływa na efektywność nowo powstałych struktur zabudowy i rangę ośrodków usługowych, a także wykazuje zawodność długoterminowych koncepcji planistycznych niepopartych szczegółowymi analizami i badaniami.
The aim of the article is to present the process of changes which occurred from the 1970s until 2012 in the areas of urban agglomerations in Poland. In contemporary agglomerations in Poland, their socio-economic function is centralized while land use and building development become progressively decentralized, which results in dynamic growth of the central metropolitan area, and in simultaneous deurbanization of its zone of influence. The described problem is typical of the Warsaw Urban Agglomeration (Warszawski Zespół Miejski, WZM), where the population of the metropolitan zone increases while the importance of the surrounding towns, particularly in their central areas, decreases. The objective of this paper is to present these contemporary trends in the communes of the northern zone of WZM. The analysis involves three towns: Legionowo, Nowy Dwór Mazowiecki, and Zakroczym, and two communes – Jabłonna and Wieliszew. The results are compared with relevant changes occurring in the communes of the Piaseczno district. The examined processes are also confronted with the proposals and arrangements included in planning concepts prepared in different periods for the agglomeration. The escalating suburbanization, characterized by deurbanization visible in spatial planning, affects the effectiveness of newly created building developments and their rank of service centres, and also shows the failure of long-term planning, which is not supported by detailed analysis and research.
Źródło:
Studia Regionalne i Lokalne; 2014, 2(56); 68-94
1509-4995
Pojawia się w:
Studia Regionalne i Lokalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rewitalizacja jako element polityki rozwoju aglomeracji poznańskiej
Urban regeneration as an element of development policy in the Poznan Metropolitan Area
Autorzy:
Ciesiółka, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/447525.pdf
Data publikacji:
2014-06
Wydawca:
Instytut Rozwoju Miast
Tematy:
planowanie rozwoju
rewitalizacja
obszar metropolitalny
development planning
urban regeneration
metropolitan area
Opis:
Jednym z najważniejszych aspektów zarządzania rozwojem obszarów metropolitalnych w Polsce w ostatnich latach staje się odnowa zdegradowanych obszarów. Sprzyja temu polityka Unii Europejskiej, wspierająca projekty rewitalizacyjne, realizowane także na obszarach największych aglomeracji. Punktem wyjścia przy prowadzeniu polityki w zakresie odnowy jest podjęcie działań o charakterze planistyczno-projektowym, związanych z opracowaniem dokumentów strategicznych na poziomie metropolitalnym. W dalszej kolejności potrzebne jest ich uszczegółowienie w opracowaniach sporządzanych na poziomie lokalnym, dotyczących rozwoju społeczno-gospodarczego (Strategie rozwoju, Plany rozwoju lokalnego) i przestrzennego (Studia uwarunkowań). Konieczne jest w końcu ich uszczegółowienie w Programach rewitalizacji, które również na obszarach metropolitalnych pełnią kluczową rolę w procesie odnowy zdegradowanych obszarów. W aglomeracji poznańskiej rewitalizacja jest przedmiotem programo wania rozwoju. Ujmuje ją zarówno planowanie metropolitalne, jak i lokalne. W rezultacie znaczną część aglomeracji stanowią obszary rewitalizacji. W dokumentach jednak niewiele jest zaplanowanych projektów zintegrowanych, a przede wszystkim zaledwie kilka ma charakter ponadlokalny, mający znaczenie dla całej aglomeracji.
One of the most important aspects of the management of the development of metropolitan areas in Poland in recent years has been the revitalisation of blighted areas. It is favoured by European Union policy supporting regeneration projects, also those implemented in major cities. The starting point in the implementation of a regeneration policy is taking planning and design measures in order to prepare strategic documents at the metropolitan area level. Next, these documents have to be made more detailed for the purpose of spatial and socio-economic development (strategies, local development plans) at the local level (research studies on determinants). Finally, further detail is necessary for regeneration programmes, which play a key role in the renewal of blighted areas in metropolitan areas. In the Poznań metropolitan area, urban regeneration is one object of development programming. It is part of both metropolitan area and local planning efforts. As a result, urban regeneration areas occupy a significant part of the Poznań metropolitan area. However, there are few well-integrated projects in the planning documents, and even more importantly, only a few of them impact more than their local area.
Źródło:
Problemy Rozwoju Miast; 2014, 2; 17-30
1733-2435
Pojawia się w:
Problemy Rozwoju Miast
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Urban renewal in post-industrial districts: the example of Lyon Metropolis
Miejska rewitalizacja dzielnic poprzemysłowych: przykład metropolii liońskiej
Autorzy:
Coudroy de Lille, Lydia
Bouloc, Caroline
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/461379.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego w Warszawie
Tematy:
urban renewal
urban policy
former industrial areas
“priority geography”
Lyon metropolitan area
rewitalizacja miejska
polityka miejska
obszary poprzemysłowe
„geografia priorytetowa”
obszar metropolitalny Lyonu
Opis:
Urban renewal issues in France are very often discussed with reference to the demolition or renovation of large-scale housing estates. But these issues also concern former industrial areas which have their own distinct architectural, social, and economic difficulties. This article aims to present analysis of these differences using the example of two case studies in the Lyon metropolitan area, the second largest agglomeration in France. First, we outline the background of urban policy in France and Lyon in particular, together with mapping “priority geography” of urban policy in Lyon. Our two case studies, La Saulaie and Carré de Soie, are located in suburbs of the metropolis. Through our analysis of the social and spatial features of these two renewal projects which are currently under way, we demonstrate that urban renewal policies in France are multi-layered, and that the case of Lyon illustrates especially robust engagement on the part of local authorities. Tackling poverty and isolation are the priorities in La Saulaie. In Carré de Soie, the challenges are to create a public transportation hub, a new housing market, and to attract companies to this new secondary centre. We also show that urban renewal operations are not limited to the areas defined by the “priority geography”.
Rewitalizacja miejska we Francji jest często obserwowana pod kątem rozbiórki i rekonstrukcji wielkich osiedli mieszkaniowych. Niemniej, dotyczy ona również obszarów poprzemysłowych, których architektoniczne, społeczne, a także gospodarcze problemy są bardzo różne. Artykuł ma na celu przedstawienie analizy tych różnic na przykładzie dwóch studiów przypadku w obszarze metropolitalnym Lyonu, drugiej co do wielkości aglomeracji we Francji. Po pierwsze, zarysowujemy tło polityki miejskiej w szczególności we Francji i Lyonie, wraz z mapowaniem „priorytetowej geografii” polityki miejskiej w Lyonie. Prezentowane dwa studia przypadków, La Saulaie i Carré de Soie, znajdują się na przedmieściach metropolii. Dzięki naszej analizie cech społecznych i przestrzennych oraz tych dwóch obecnie realizowanych projektów rewitalizacyjnych wykazujemy, że polityka odnowy miast we Francji jest wielowarstwowa, a przypadek Lyonu pokazuje szczególnie silne zaangażowanie władz lokalnych. Zwalczanie ubóstwa i izolacji są priorytetami w La Saulaie. W Carré de Soie wyzwaniem jest stworzenie węzła transportu publicznego, nowego rynku mieszkaniowego oraz przyciągnięcie firm do tego nowego ośrodka wtórnego. Pokazujemy również, że operacje odnowy miast nie ograniczają się do obszarów określonych przez „geografię priorytetową”.
Źródło:
MAZOWSZE Studia Regionalne; 2020, 33; 75-94
1689-4774
Pojawia się w:
MAZOWSZE Studia Regionalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Potencjał rozwojowy i funkcjonalny Obszaru Metropolitalnego Gdańsk–Gdynia–Sopot
Development and functional potential of the Gdańsk–Gdynia–Sopot Metropolitan Area
Autorzy:
Czapiewska, Gabriela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911559.pdf
Data publikacji:
2019-09-12
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
metropolitan area
metropolitanization
metropolitan functions
the Gdańsk–Gdynia–Sopot Metropolitan Area
Obszar Metropolitalny Gdańsk–Gdynia–Sopot
obszar metropolitalny
metropolizacja
funkcje metropolitalne
Opis:
Metropolizacja jest jednym z najważniejszych wyznaczników współczesnego modelu rozwoju. Obszary metropolitalne odgrywają ważną rolę w procesie rozwoju we współczesnym, globalizującym świecie (innowacje, nowe kierunki rozwoju gospodarki). Celem artykułu jest zobrazowanie potencjału rozwojowego oraz funkcjonalnego Obszaru Metropolitalnego Gdańsk–Gdynia–Sopot. W pierwszej części opracowania dokonano analizy pojęciowej terminu „obszar metropolitalny”. W kolejnej przedstawiono najważniejsze przejawy procesu metropolizacji, uwypuklając potencjał prezentowanego obszaru, funkcje metropolitalne oraz wiodące kierunki rozwojowe.
Metropolitanization is one of the most important determinants of the modern development model. Metropolitan areas play an important role in creating development in the contemporary, globalize world ( innovations, new directions in the economy’s development). The purpose of the article is to identify the function and development potential of metropolitan areas on the example of the Gdańsk–Gdynia–Sopot Metropolitan Area. In the first part of the study, a conceptual analysis of the term ‘metropolitan area’ was made. The next part presents the development potential of the presented area and shows the most important manifestations of the metropolitanization process. Leading development directions of the Gdańsk–Gdynia–Sopot Metropolitan Area were indicated. Existing and developing metropolitan functions are depicted.
Źródło:
Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna; 2019, 47; 93-110
2353-1428
Pojawia się w:
Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Postawy liderów lokalnych wobec współpracy w Obszarze Metropolitalnym Warszawy
The attitudes of local leaders towards collaboration in the Warsaw Metropolitan Area
Autorzy:
Dąbrowska, Anna
Szmigiel-Rawska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/461469.pdf
Data publikacji:
2015-03
Wydawca:
Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego w Warszawie
Tematy:
Obszar Metropolitalny Warszawy
współpraca
stereotypy
relacje
Warsaw Metropolitan Area
collaboration
stereotypes
relations
Opis:
Celem artykułu jest identyfikacja i omówienie czynników kształtujących postawy liderów lokalnych wobec współpracy w Obszarze Metropolitalnym Warszawy. W centrum zainteresowania stawiamy relacje w ramach przestrzeni politycznej (pomiędzy przedstawicielami jednostek samorządu terytorial-nego, tzn. Warszawy i pozostałych samorządów, jak i pozostałych samorządów między sobą) oraz pomiędzy organizacjami przestrzeni politycznej a organizacjami przestrzeni ekonomicznej i kultury (organizacjami otoczenia biznesu, samorządu gospodarczego oraz uczelniami wyższymi). Artykuł powstał na podstawie badań przeprowadzonych w ramach projektu Programowanie Rozwoju Obszaru Metropolitalnego Warszawy – PROM, realizowanego na zlecenie Mazowieckiego Biura Pla-nowania Regionalnego w Warszawie. Efektem badań była Diagnoza Obszaru Metropolitalnego War-szawy, która ma służyć przygotowaniu dokumentów strategicznych dla obszaru ZIT (Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych) i OMW. Na potrzeby tego artykułu wykorzystano wywiady pogłębione typu IDI przeprowadzone z przedstawicielami władz lokalnych oraz urzędnikami gmin należących do OMW, przedstawicielami wybranych instytucji otoczenia biznesu oraz samorządu gospodarczego, a także przedstawicielami uczelni wyższych zlokalizowanych na terenie Obszaru Metropolitalnego Warszawy. Na podstawie analizy jakościowej wyróżniono czynniki, które odpowiedzialne są za postawy liderów lokalnych. Do elementów, które w najsilniejszy sposób oddziałują na relacje między organizacjami OMW, należą: powszechne posługiwanie się negatywnymi stereotypami (które zastępują rzetelną ocenę partnerów w sytuacji braku większych doświadczeń we współpracy), duży wpływ finansowania zewnętrznego na współpracę administracyjno-polityczną (potencjalnie skutkujący niższą trwałością współpracy, a tym samym efektywności wydatkowania środków i trafności realizowanych projektów), brak zaufania oraz wzajemna konkurencja. Przełamanie bariery współpracy instytucjonalnej wydaje się wyzwaniem niezbędnym do stworzenia systemu zarządzania metropolią oraz do budowy potencjału obszaru metropolitalnego jako obszaru konkurencyjnego wobec innych obszarów metropolitalnych, w skali krajowej i międzynarodowej.
The goal of this article is to identify and discuss the factors shaping the attitudes of local leaders towards collaboration in the Warsaw Metropolitan Area. The focuses of our attention are the relations within the political space (between the representatives of local government units, i.e. Warsaw and other communities, and between other communities themselves), as well as between organisation-soperating within the political space and organisations operating within the economic and cultural space (i.e. business support organisations, self-regulating trade associations and institutions of higher education). This article is based on research carried out within the framework of the project titled “Programming Development of Warsaw Metropolitan Area” conducted at the request of the Mazowieckie Regional Planning Office in Warsaw. The study resulted in the “Diagnosis of the Warsaw Metropolitan Area”, which is aimed at preparing strategic documents for the ITI (Integrated Territorial Investment) area and WMA (Warsaw Metropolitan Area). For the purposes of this article, in-depth interviews (IDI) were car-ried out with local authorities and officials of WMA municipalities, representatives of chosen business environment institutions and self-government trade associations, as well as representatives of institu-tions of higher educations located in the Warsaw Metropolitan Area. The qualitative analysis highlight-ed the factors, which influence the attitudes of local leaders. The elements, which affect to the largest degree the relations between WMA organisations, include: a widespread use of negative stereotypes (which replaces the reliable assessment of partners in the absence of greater experience in the scope of cooperation), large impact of external financing on the administrative and political cooperation (potentially resulting in lower durability of cooperation, and thus lower efficiency of expenditures and accuracy of projects), as well as lack of trust and mu-tual competition. Overcoming barriers of institutional cooperation seems to be a challenge necessary to create a metropolitan area management system and to develop a metropolitan area that would be potentially competitive to other metropolitan areas, both domestically and in Europe.
Źródło:
MAZOWSZE Studia Regionalne; 2015, 16; 87-107
1689-4774
Pojawia się w:
MAZOWSZE Studia Regionalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Managing innovations in metropolitan Stockholm
Zarządzanie innowacjami w metropolii sztokholmskiej
Autorzy:
Danielewicz, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1836010.pdf
Data publikacji:
2020-06-01
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
governance
innovation
metropolitan area
Stockholm
zarządzanie
innowacje
obszar metropolitalny
Sztokholm
Opis:
Metropolitan areas are hubs of productivity and innovation. Although innovation can happen anywhere, it is usually concentrated in heavily urbanised areas. Cities therefore play a key role in the expansion of productivity and are drivers of economic development. Benefits created by cities reach beyond their borders. The impact of such spreading from cities to smaller towns and their surrounding and neighbouring regions is considerable, as is their positive economic influence manifesting in a radius of up to 200-300 km (OECD 2015). It is therefore vital to support innovation in order to internationally promote the competitiveness of metropolitan areas, thus consequently advancing whole regions and countries. Such development necessitates inter-sectoral collaboration, first and foremost, according to the Triple Helix concept, the collaboration of business, science and public authorities. This depends upon forms of collaborative governance at a regional and local level, which can set agreed priorities and operationalise this approach. This paper sets out to identify the forms of cooperation taken in Metropolitan Stockholm to generate innovation. The methodology applied in this research uses critical secondary data analysis, mainly the subject-matter literature and documents issued by public institutions. The paper starts with an introduction illustrating the meaning of innovation in the rise of competitiveness and development in metropolises. The next part of the paper elaborates on the concept of governance as the basis for cross-sectoral collaboration, to subsequently move to the core of the thesis, devoted to the analysis of good practice in innovation networks, particularly in ICT, life science and green economy. The summary indicates the main success factors.
Obszary metropolitalne są ośrodkami produktywności i innowacji. Chociaż innowacje mogą mieć miejsce wszędzie, zwykle koncentrują się na obszarach silnie zurbanizowanych. Miasta odgrywają zatem kluczową rolę w zwiększaniu produktywności i są motorami rozwoju gospodarczego. Korzyści, jakie stwarzają miasta, wykraczają poza ich granice. Wpływ takiego rozprzestrzeniania się z miast do mniejszych miejscowości oraz okolicznych i sąsiednich regionów jest znaczny, podobnie jak ich pozytywny wpływ ekonomiczny przejawiający się w promieniu do 200–300 km (OECD 2015). Dlatego też niezbędne jest wspieranie innowacji w celu promowania na skalę międzynarodową konkurencyjności obszarów metropolitalnych, a w konsekwencji do rozwoju całych regionów i krajów. Taki rozwój wymaga współpracy międzysektorowej, przede wszystkim w myśl koncepcji Triple Helix, czyli współpracy biznesu, nauki i władz publicznych. Zależy to od form wspólnego zarządzania na szczeblu regionalnym i lokalnym, które mogą ustalać uzgodnione priorytety i operacjonalizować to podejście. Niniejszy artykuł ma na celu zidentyfikowanie form współpracy podjętej w Metropolii Sztokholmskiej w celu generowania innowacji. Metodologia zastosowana w badaniach wykorzystuje krytyczną analizę danych wtórnych, głównie literatury przedmiotu i dokumentów instytucji publicznych. Artykuł rozpoczyna się wstępem, ilustrującym znaczenie innowacyjności we wzroście konkurencyjności i rozwoju metropolii. W kolejnej części artykułu omówiono koncepcję rządzenia jako podstawy współpracy międzysektorowej, aby następnie przejść do sedna pracy, poświęconej analizie dobrych praktyk w sieciach innowacyjnych, szczególnie w ICT, life science i zielonej gospodarki. Podsumowanie wskazuje główne czynniki sukcesu.
Źródło:
Studia Miejskie; 2020, 38; 11-22
2543-5302
2082-4793
Pojawia się w:
Studia Miejskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemy planowania struktur przyrodniczych Obszaru Metropolitalnego Warszawy związane z żywiołową urbanizacją przestrzeni
Problems with environmental structures of Warsaw Metropolitan Area planning related to spontaneous urbanization processes
Autorzy:
Degórska, Bożena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/461102.pdf
Data publikacji:
2012-08
Wydawca:
Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego w Warszawie
Tematy:
rozwój regionalny
województwo mazowieckie
ochrona środowiska
Obszar Metropolitalny Warszawy
Mazowieckie Voivodhsip
regional development
environmental protection
Warsaw Metropolitan Area
Opis:
niniejszym artykule, oprócz identyfikacji terenów objętych intensywną urbanizacją przestrzeni, starano się wskazać problemy, korzyści i zagrożenia związane z kształtowaniem ważnych dla OMW struktur przyrodniczych, a głównie sieci ekologicznej Obszaru Metropolitalnego Warszawy, generowane przez rozwój żywiołowej urbanizacji. Na terenie OMW główne zagrożenie dla przestrzeni przyrodniczej stanowi żywiołowa urbanizacja. Od 2005 roku szczególną intensywnością rozwoju terenów zurbanizowanych wyróżnia się północna część OMW, podczas gdy w latach 2000-2004 były to głównie tereny położone na południe od Warszawy. Nawet wysokie ceny atrakcyjnie położonych gruntów, a niejednokrotnie także ograniczenia wynikające z ochrony przyrody, nie hamują presji budownictwa. Ukierunkowanie rozwoju zabudowy z żywiołowego na uporządkowany, uwzględniający wymogi optymalnego planowania struktur przyrodniczych i krajobrazu, jest zatem jednym z najpilniejszych wyzwań stojących przed planowaniem przestrzennym i zarządzaniem przestrzenią. W tym aspekcie, zrównoważone planowanie przestrzenne OMW nie będzie możliwe bez wyznaczenia układów (struktur) przyrodniczych, które należy chronić przed dalszą zabudową jako subregionalną sieć ekologiczną, złożoną z biocentrów i korytarzy ekologicznych, łącznie z Zielonym Pierścieniem Warszawy. Ważna jest także ochrona terenów mających duże znaczenie dla jakości życia, zwłaszcza dla wentylacji zurbanizowanego rdzenia OMW i dla celów rekreacyjnych oraz z uwagi na walory widokowe. Takie podejście wyznacza Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju do roku 2030. Dla właściwego kształtowania struktury terenów przyrodniczych OMW wskazano kilka priorytetowych kierunków działań: • zintegrowane planowanie układów przyrodniczych Mazowsza, OMW i Warszawy, • zachowanie spójności przestrzeni przyrodniczej OMW poprzez właściwe kształtowanie i ochronę sieci ekologicznej Warszawy, OMW i Mazowsza, • wyznaczenie spójnego układu korytarzy ekologicznych, wyłączonych spod dalszej zabudowy, zapewniających powiązania pomiędzy biocentrami, w tym zwłaszcza obszarami Natura 2000, • utworzenie Zielonego Pierścienia Warszawy, jako obszaru przestrzeni chronionej przed zabudową, a jednocześnie struktury określającej granice rozwoju silnie zurbanizowanego rdzenia OMW (miasta zwartego) i dopuszczalne granice rozwoju nowej zabudowy wewnątrz strefy kształtowania zielonego pierścienia, • urealnienie ochrony przyrody na terenach chronionych, podwyższenie statusu ochrony najcenniejszych obszarów chronionego krajobrazu oraz weryfikacja istniejących rezerwatów przyrody i obszarów chronionego krajobrazu, na których walory przyrodnicze lub przedmiot ochrony zostały zdegradowane, w celu ustalenia nowych funkcji mieszczących się w kategoriach zielonej infrastruktury, • urealnienie ochrony systemu wentylacji miasta i obszarów regeneracji powietrza, • zwiększenie ogólnodostępnych, uporządkowanych i właściwie zagospodarowanych terenów rekreacyjnych, • zintegrowana ochrona wartości krajobrazu przyrodniczego i kulturowo-przyrodniczego. Istniejący stan zagospodarowania przestrzennego OMW stwarza możliwość wyznaczenia sieci ekologicznej OMW, w tym także Zielonego Pierścienia Warszawy, otaczającego zurbanizowany rdzeń obszaru metropolitalnego, oraz wytworzenia optymalnej, zbliżonej do pierścieniowo-klinowej struktury terenów zieleni, z pasmami wnikającymi do wnętrza Warszawy. Niemniej jednak analiza studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin, położonych w projektowanej strefie kształtowania zielonego pierścienia wskazuje, że planowany olbrzymi przyrost terenów zurbanizowanych będzie ograniczał możliwości optymalnego zaplanowania struktury przestrzennej Zielonego Pierścienia Warszawy.
This article in addition to identifying areas of intense space urbanization, tends to indicate problems, advantages and risks connected to the green structures planning important for WMA and mainly for ecological network of WMA, triggered by urban sprawl. Within the WMA the major threat posed to the nature is constituted by the urban sprawl. Since 2005, the northern part of WMA has been characterized by the intensified urban sprawl, while in 2000-2004 such phenomenon characterized mainly the areas located south of Warsaw. Despite the high prices of attractive land, and sometimes the restrictions resulting from nature protection does not curb the building pressure. Redirection of the urban sprawl into the ordered pattern, which will comply with the requirements for optimal shape of green structures and landscape, is therefore one of the most urgent challenges to be met by the spatial planning and management of space. In this respect, sustainable spatial planning of WMA will be impossible without determining green systems (structures) that require protection against further building development as a sub-regional ecological network consisting of biocenters and ecological corridors, including the Warsaw Green Belt. It is also important to protect sites that are of significant importance for the quality of life, especially for the ventilation of the urbanized core of WMA and for recreational purposes as well as for the scenery. This approach is set forth in the National Spatial Development Concept till 2030. In order to properly develop the green structures within WMA several priority directions of action were identified: • integrated planning of green systems of Mazovia, Warsaw and WMA, • maintenance of the WMA green space cohesion through the proper development and protection of the ecological network of Warsaw, Mazovia and WMA, • establishment of a coherent system of ecological corridors excluded from further building development, which will ensure links between biocentres, including especially the areas of Natura 2000 • creation of Warsaw Green Belt, as an area protected from building development, and as a structure defining the development boundaries of the highly urbanized WMA core (compact city) and the permissible limits of the new buildings development within the green belt zone, • amendment to the nature conservation within the protected areas, increase in the protection status of the most valuable protected areas and verification of existing nature reserves and protected landscape areas, where natural beauty or the object of protection has been degraded to determine new functions that are in accordance with categories of green infrastructure, • amendment to the protection of the city ventilation system as well as of the air regeneration areas, • increase in public, structured and well-developed recreational areas, • integrated conservation of the natural landscape and the cultural-natural heritage. Recent status of the WMA spatial planning makes it possible to determine the ecological network of WMA, including the Warsaw Green Belt surrounding the urbanized core of the metropolitan area, and to create optimal structures of green areas similar to the ring-wedge structures, with green bands reaching into Warsaw. Nonetheless, the analysis of the studies of conditions and directions of spatial planning concerning the communes located in the proposed area of green belt, indicates that the proposed enormous increase in the urban area will limit the possibilities for optimal planning of the Warsaw Green Belt spatial structure.
Źródło:
MAZOWSZE Studia Regionalne; 2012, 10; 89-106
1689-4774
Pojawia się w:
MAZOWSZE Studia Regionalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 97

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies