Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "nazwy wlasne" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 101
Tytuł:
Polak przed mentalną mapą świata
A POLE’S MENTAL MAP OF THE WORLD
Autorzy:
Chlebda, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611360.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
geographical proper names
stereotypical images of Europe and Asia
a “mental map”
Culture code
lexicography
cognitive definition
defining proper names
geograficzne nazwy własne
stereotypowe wyobrażenia Europy
stereotypowe wyobrażenia Azji
„mapa mentalna”
kod kulturowy
leksykografia
definicja kognitywna
definiowanie nazw własnych
Opis:
Analiza tekstów polskiego dyskursu publicznego ujawnia, że występujące w nim geograficzne nazwy własne i ich derywaty służą nie tylko lokalizowaniu (identyfikowaniu) miejsc i obiektów, ale i etykietowaniu stereotypowych wyobrażeń Europy i Azji, Morza Śródziemnego i Mount Everestu, Bizancjum i Atlantydy, Pcimia i Mławy, ulicy Woronicza i placu Pigalle. Sieć tych wyobrażeń tworzy swoistą „mapę mentalną” nadbudowaną nad mapami geograficznymi i politycznymi i stosunkowo od nich niezależną. Mapa mentalna ma charakter wybiórczy (pomija większość obiektów realnych) i narodowo nacechowany, a do dwóch podstawowych wymiarów – długości i szerokości – dodaje trzeci: pion, który służy wartościowaniu obiektów. Wskutek tego obiekty na mapach mentalnych – w przeciwieństwie do map tradycyjnych – łączą się w grupy na zasadzie podobieństwa lub przeciwieństwa ich cech i wartości. Mapy mentalne są zmienne w czasie, historycznie zmienna jest także umiejętność ich odczytywania, przy czym w dyskursie społecznym funkcjonuje równocześnie wiele krzyżujących się ze sobą map mentalnych (narodowe, grupowe, środowiskowe, światopoglądowe, pokoleniowe itp.); stanowią one istotny, ale wciąż słabo poznany składnik kodu kulturowego danej wspólnoty komunikacyjnej w danym czasie. Bliższemu poznaniu map mentalnych wciąż jeszcze nie służy dzisiejsza leksykografia, programowo pomijająca definiowanie nazw własnych. Autor formułuje postulat wykorzystania definicji kognitywnej do opisu stereotypów tworzących polską mapę mentalną, a opis ten traktuje jako istotny czynnik społecznej i narodowej autorefleksji Polaków.
The analysis of the Polish public discourse reveals that geographical proper names and their derivatives are used not only to identify places and buildings or structures, but also to label stereotyped images of Europe and Asia, the Mediterranean Sea and Mount Everest, Byzantium and Atlantis, Pcim and Mława, Woronicza street and Place Pigalle. A networks of these images constitutes a „mental map”, superimposed over and relatively independent of geographical and political maps. A mental map is selective, i.e. it disregards the majority of real places and structures, and marked in the national sense. To two basic dimensions — longitude and latitude — it adds a third one: that of verticality, which is used to valuate the entities under consideration. Therefore objects on mental maps, in contrast to traditional maps, are grouped according to the similarity or discrepancy of their features and values. Mental maps change in time, as does the ability to read them. In social discourse there exist a number of crisscrossing mental maps (national, based on social groups, on particular social environments, worldviews, typical of a given generation, etc.), which constitute an important though still poorly known component of the cultural code of a given linguistic community at a particular time. By omitting to define proper names, contemporary lexicography does not contribute to a greater understanding of mental maps. In the present article the author proposes to use the cognitive definition to describe the stereotypes which constitute the Polish mental map, which description is treated as an important factor of the social and national reflection of Poles on themselves.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2002, 14; 9-26
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z toponimii Roztocza
On the Toponymy of Roztocze
Autorzy:
Koper, Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2127775.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
toponimia
Roztocze
nazwy własne
toponymy
proper noun
Opis:
The author presents a semantic and structural analysis of several puzzling toponymies from the south-east Lublin region. They are the following names of villages: Teniatyska, Podrusów, and parts of villages and hamlets: Sikliwce, Rebizanty, Koszele. Probabilistic research, studies on their history and settlement, a reconstruction of the starting forms of toponymies have made the author to arrive at the following conclusions: Teniatyska is a cultural name connected with the Ukrainian appelative teneta. Primarily, it most probably defined a place where traps or nets were laid. It cannot be excluded that such a place was a water mill of which mention has been made in the notes. Another interpretation allows for the starting form Teniatyn. Then the personal name would be included in the toponym Teniata (Pol. Tenięta). A change in the from of the toponym Teniatyn > Teniatyszcze would be linked with the establishment of a new settlement in place of the deserted one, once inhabited. Podrusów refers to the topographic or water name Rusiec, one that is analogous to the names of the proximate settlements, cf. Susiec. Sikliwce is an ethnic name, most probably primarily referring to a water environment - a near-by stream. With, the name would change its category from the category of ethnic names to the family ones. The process of anthroponimization had taken place in another local name of that area - i.e. Rebiznaty, primarily, Koszele is a typical family name from the personal name Koszel, and the latter is derived from kosz (basket), “a vessel woven from straw and straw.”
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2002, 49-50, 6; 179-193
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Imiona Karaimów z Halicza
First names of Halicz Karaims
Autorzy:
Sulimowicz, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/942753.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Związek Karaimów Polskich. Karaimska Oficyna Wydawnicza Bitik
Tematy:
Halicz
imiona
antroponimia karaimska
nazwy własne
Opis:
The members of Karaim community in Halicz used to have two, sometimes even three first names: a religious name, called the shem ha-kodesh (holy name), a secular name called kinnui and a name in a diminutive form. The religious name was a Hebrew name. It generally appears in connection with religious observances, for instance on a tombstone. The secular name appears in civil documents (contracts, school certificates etc.). Diminutive form, sometimes even not connected in an apparent way to other two names, was used in everyday life. Karaims from Halicz had a strong tradition that mandated that a baby be named a deceased relative. New-born child was typically named for a grandfather or a grandmother. If the grandparents were still alive, a baby would be named after other relatives, great-grandparents or siblings of one of the parents. Child could also be given the same name as a sibling who had previously died. As a result of this practice we find a definite group of names (18 for males and 12 for females), staying in use in Halicz community and repeating every other generation within families.
Źródło:
Awazymyz. Pismo historyczno-społeczno-kulturalne Karaimów; 2004, 1 (8); 3-5
1733-7585
Pojawia się w:
Awazymyz. Pismo historyczno-społeczno-kulturalne Karaimów
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Біблійні імена власні в аспекті походження та їх тематична класифікація (у конфронтативному плані українсько-російському)
The Biblical names in the aspect of origin and their thematic classification (in the Russian-Ukrainian comparison)
Biblijne nazwy własne w aspekcie ich pochodzenia oraz ich tematyczna klasyfikacja (w planie konfrontatywnym ukraińsko-polskim)
Autorzy:
Czetyrba, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/482588.pdf
Data publikacji:
2005-12-01
Wydawca:
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Opis:
Przedmiotem artykułu jest tematyczna klasyfikacja biblijnych imion własnych w aspekcie konfrontatywnym ukraińsko-rosyjskim. Autorka rozpatruje dwie kategorie imion: 1. Imiona biblijnych bohaterów (apostołów, proroków), występujące nie tylko w tekstach Pisma Świętego, ale także w utworach literackich. 2. Chrześcijańskie imiona „ludzi prostych” motywowane postaciami biblijnymi i dawane na ich cześć.
The subject of the article is a thematic classification of biblical names in the aspect of confrontational Ukrainian-Russian. The author investigates two categories of names: 1. Biblical heroes’ names (the Apostles, prophets) which can be found not only in the texts of the Bible but also functioning in the structure of literary works. 2. Christian names of „the common people” are motivated by biblical heroes and are given in honour of them.
Źródło:
Acta Polono-Ruthenica; 2005, 1, X; 181-188
1427-549X
Pojawia się w:
Acta Polono-Ruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwy własne - fakty i mity
Proper Names: the Facts and the Myths
Autorzy:
Hess, Leopold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/968310.pdf
Data publikacji:
2009-06-01
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
Opis:
The aim of the paper is to reveal and criticize some of the hidden assumptions of the discussion on the nature of proper names. Those assumptions work in favor of the New Theory of Reference (NTR), which in fact seems more plausible than it should, were the assumptions made explicit. Three theses, it is argued, are assumed with no proof by all sides of the proper names debate: (1) proper names refer to their objects in a different way than common names do; (2) proper names are rigid designators; (3) "we know what we say", i.e. the meaning of a sentence is identical to some cognitive content that is associated with it by the speaker. It is shown that the main source of plausibility of those assumptions, which serve as premises in arguments for the NTR, is the NTR itself.
Źródło:
Filozofia Nauki; 2009, 17, 2; 123-128
1230-6894
2657-5868
Pojawia się w:
Filozofia Nauki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwy własne a użycie imienne
Proper Names and Nominal Use
Autorzy:
Tałasiewicz, Mieszko
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/968317.pdf
Data publikacji:
2009-06-01
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Filozofii
Opis:
The editor rounds up the discussion between Tadeusz Ciecierski and Leopold Hess by pointing out that their conclusions are not as opposed as they are trying to show. On the contrary, on some interpretation one may even suggest that both views can convergently approach to some picture of the semantics of proper names. Roughly, the interpretation is that historical form of the debate about proper names has some drawbacks (as Hess points out) that could be mended if shifted to the problem of nominal use (as Ciecierski would have it).
Źródło:
Filozofia Nauki; 2009, 17, 2; 143-148
1230-6894
2657-5868
Pojawia się w:
Filozofia Nauki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwy własne osobowe w kontekście dokumentów średniowiecznej kancelarii kościelnej
Personal Names in the Context of the Documents of the Medieval Church Office
Autorzy:
Kutyła-Joć, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1944749.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
antroponimia
dokument średniowieczny
dyplomatyka
formularz dokumentu
intytulacja
inskrypcja
narracja
datacja
testacja
poświadczenie notarialne
anthroponymy
medieval document
diplomacy
form document
intitulation
inscription
narration
dating
testing
notary certification
Opis:
This paper analyses sixteenth-century Polish anthroponymia as preserved in the documents of Jarosław Bogoria Skotnicki, the archbishop of Gniezno. The onomastic material has been depicted in the context of the structure (form) of diplomas. They show Polish anthroponymy against the backdrop of medieval events they describe, a fact that constitutes the onomastic interpretation of official texts under study. The sources used here have shown the spontaneous changes in the manner of naming people, starting from one-word nomination, inherited from the pre-Slavonic epoch, through a more extensive system of identification by means of non-nominal onomastic elements derived from appelate, anthroponymic, and toponymic forms that are not surnames. The question of the way to identify person in the Middle Ages and its reflection in office documents may determine the direction for further studies on Polish anthroponymy.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2009, 57, 6; 55-103
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Biblijne nazwy własne w porównaniach i metaforach Juliusza Słowackiego
Autorzy:
Kęsikowa, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/627125.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
Tematy:
porównania i metafory w poetyckim języku J. Słowackiego
bilijne nazwy własne w porównaniach i metaforach J. Słowackiego
the comparisons and metaphors in the poetic language of J. Słowacki
the biblical proper nouns in the comparisons and metaphors of J. S.
Opis:
Zarówno porównania, jak i metafory zawierające nazwy własne pełnią ważne funkcje stylistyczne, mają wpływ na walory artystyczne, estetyczne tekstów. Ale prócz tego mają równie ważną rolę semantyczną. Wzbogacają warstwę treściową utworów o skojarzenia związane z nazwami i ich denotatami, z całą szeroko pojętą kulturą i historią, do której się te nazwy odwołują, i do wartości ideowych, które się pod nimi kryją. Pod warunkiem, że potrafimy je właściwie odczytać.
In the article we can see ordered and discussed specific names that have been used by Juliusz Słowacki in comparisons and metaphors. Studying of the texts proved that such names (personal and geographic) occur more often in comparisons, usually in the comparing section. The personal and geographic names used by the poet can be found in both Old and New Testament, while the personal names occur much more often than the geographic ones. The same specific names also occur in terminological metaphors, far less frequent. The discussed comparisons and metaphors, beside the aesthetic function, perform also an important semantic role - they enrich the content layer of the composition with associations related to broadly comprehended concepts of culture and history to which they refer, and to idealistic values hidden underneath.
Źródło:
Język - Szkoła - Religia; 2011, 6; 173-182
2080-3400
Pojawia się w:
Język - Szkoła - Religia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przedstawienie lasów na polskich mapach topograficznych
Presentation of forests on the Polish topographic maps
Autorzy:
Olenderek, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/973823.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Leśne
Tematy:
Nadlesnictwo Rogow
drogi lesne
lasy
lesnictwo
mapy topograficzne
nazwy wlasne
roslinnosc
rzezba terenu
topographic map
forest
Rogów Forest Discrict
Polska
Opis:
The objective of the paper was to compare the Rogów Forest District forests presented on ten topographic maps at various scales published in Poland in the last few decades. The analysis of selected features, like vegetation cover, roads, topography and names revealed significant differences in showing forest areas on individual maps.
Źródło:
Sylwan; 2011, 155, 03; 202-211
0039-7660
Pojawia się w:
Sylwan
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Discovering patterns and meanings. Corpus perspectives on phraseology in legal discourse
W poszukiwaniu wzorców i znaczeń – metody korpusowe w analizie frazeologicznej dyskursu prawa
Autorzy:
Góźdź-Roszkowski, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1902398.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
przekład literatury dziecięcej
przekłady wielojęzyczne
nazwy własne w tłumaczeniach
schemat komunikacji
phraseology
legal terminology
corpus linguistics
legal discourse
Opis:
Celem artykułu jest analiza wybranych współczesnych przekładów dwu- i/lub wielojęzycznych dla dzieci. Podczas gdy badania nad przekładami literatury dla dzieci zdają się obecnie rozwijać, badania nad książkami oferującymi, obok tekstu źródłowego, przekład(y) na język obcy nie doczekały się dotąd systematycznych badań. Wydaje się, iż ten szczególny typ korpusów może stanowić interesujące pole badawcze, zwłaszcza, że tradycyjny model komunikacji w procesie tłumaczenia ulega, dla tego typu korpusów, poważnym zmianom.
This article attempts to demonstrate different perspectives on investigating legal terminology by focusing on various types of textual recurrence. It discusses the results of a corpus-based and corpus-driven analysis of discovery, a term central to the US trial practice and criminal proceedings. The analysis starts from investigating traditional collocational patterns, both nominal and verbal. It describes meanings resulting from the emerging co-occurrence patterns between the term and various word forms identified in its co-text. Then the paper proceeds to explore computer-generated clusters formed around discovery. Finally, this article refers to the concepts of semantic preference and semantic sequence (Hunston 2008) to show how discovery tends to be found with a range of different word forms albeit all belonging to the meaning group of’ limitation’ or ‘restriction’. The connotational value of the term is presented by providing some textual evidence of discovery found in co-texts where  writers express their unfavourable evaluation towards this legal concept. By drawing on Hunston’s (2008)  concept of semantic sequence, the analysis illustrates how corpus linguistics can complement more traditional approaches to terminology description. It is argued that only by combining various approaches  to  the study of word combinations is it possible to gain important insights  into the phraseological behavior  of legal terms.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2012, 60, 8; 47-70
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Etudes sur les traductions des éditions bilingues/plurilingues pour enfants
Studies on Translation in Bilingual/Multilingual Editions for Children
Studia nad przekładem wydań dwu- lub wielojęzycznych dla dzieci
Autorzy:
Kochanowska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1902436.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
przekład literatury dziecięcej
przekłady wielojęzyczne
nazwy własne w tłumaczeniach
schemat komunikacji
children’s literature translations
bilingual/multilingual translations
communication model
proper names in translation
Opis:
Celem artykułu jest analiza wybranych współczesnych przekładów dwu- i/lub wielojęzycznych dla dzieci. Podczas gdy badania nad przekładami literatury dla dzieci zdają się obecnie rozwijać, badania nad książkami oferującymi, obok tekstu źródłowego, przekład(y) na język obcy nie doczekały się dotąd systematycznych badań. Wydaje się, iż ten szczególny typ korpusów może stanowić interesujące pole badawcze, zwłaszcza, że tradycyjny model komunikacji w procesie tłumaczenia ulega, dla tego typu korpusów, poważnym zmianom.
The aim of the article is to study some recent bilingual and multilingual translations for children. While studies on the translation of children’s literature are becoming more advanced nowadays, the field of multilingual translations for children is still unexplored. Analysis of this particular type of corpus offers an interesting object of study when one realizes that the communication model in multilingual translations differs considerably from the traditional one.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2012, 60, 8; 5-14
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 101

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies