Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "lubricating grease" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
Badania właściwości reologicznych smarów plastycznych zagęszczanych 12-hydroksystearynianem litu w zakresie liniowej i nieliniowej lepkoprężystości
A study of the rheological properties of greases thickened by lithium 12-hydroxystearate in the linear and non-linear viscoelastic regime
Autorzy:
Paszkowski, M.
Kowalewski, P.
Leśniewski, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/189957.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
smar plastyczny
reologia
lubricating grease
rheology
Opis:
W pracy zbadano wpływ udziału procentowego zagęszczacza litowego na właściwości reologiczne kompozycji smarowej w zakresie liniowej i nieliniowej lepkosprężystości. Podczas badań zastosowano dwa testy oscylacyjne: test przemiatania amplitudy odkształcenia oraz test przemiatania częstotliwości odkształcenia. Test przemiatania amplitudy umożliwia ocenę stabilności mikrostruktury zagęszczacza w smarze plastycznym z podziałem na obszary liniowej i nieliniowej lepkosprężystości pod wpływem siły ścinającej, przy stałej częstotliwości i zmiennej amplitudzie odkształcenia. Testu przemiatania częstotliwości używa się głównie przy małych częstotliwościach oscylacji i stałym odkształceniu w celu zbadania mikrostruktury w obszarze liniowej lepkosprężystości. Badania przeprowadzono z wykorzystaniem reometru rotacyjnego Physica Anton-Paar MCR 101 pracującego w układzie stożek-płytka.
The effect of lithium thickener content on rheological properties of grease compounds in linear and non-linear viscoelastic regimes was investigated in this work. During the study, two oscillation tests were used: amplitude of strain sweep test, and frequency of strain sweep test. The amplitude sweep test allows one to assess the stability of the thickener microstructure in lithium grease in the linear and non-linear viscoelastic region under shear load at constant frequency and changeable strain amplitude. Sweep frequency tests are used mainly at low-frequency oscillation and constant strain to investigate the microstructure in the linear viscoelastic region. The study was carried out using a rotational rheometer, Physica Anton-Paar MCR 101m, with cone and plate geometry.
Źródło:
Tribologia; 2012, 4; 183-194
0208-7774
Pojawia się w:
Tribologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ montmorylonitu na wartość granicy płynięcia smaru plastycznego wytworzonego na bazie roślinnej
The influence of montmorillonite on the value of yield point lubricating grease produced on vegetable base oil
Autorzy:
Kozdrach, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1835495.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
smar plastyczny
dodatek modyfikujący
montmorylonit
reometr rotacyjny
prędkość ścinania
naprężenie ścinające
krzywa płynięcia
granica płynięcia
lubricating grease
modifying additive
montmorillonite
rotational rheometer
shear rate
shear stress
flow curve
yield point
Opis:
W publikacji przedstawiono wyniki badań wpływu różnej ilości dodatku modyfikującego na wartość granicy płynięcia smaru plastycznego. Do modyfikacji smaru plastycznego wytworzonego na bazie roślinnej i zagęszczonego stearynianem litu zastosowano montmorylonit jako przedstawiciela krzemianów warstwowych. Badania doświadczalne wartości granicy płynięcia wykonano przy użyciu reometru rotacyjnego Physica MCR 101 (prod. Anton Paar), zawierającego dyfuzyjne łożysko powietrzne, podłączone do zasilania pneumatycznego – bezolejowego kompresora Jun-Air oraz bloku osuszającego powietrze. Aparat wyposażony jest w układ Peltiera kontroli temperatury w zakresie –40÷200°C oraz w zewnętrzny układ termostatujący VISCOTHERM V2, pracujący w zakresie temperatur –20÷200°C. Sterowanie reometrem oraz analizę danych pomiarowych przeprowadzono za pomocą oprogramowania Rheoplus. Badania wykonywano, stosując układ pomiarowy stożek–płytka, w zakresie szybkości ścinania 0,01÷100 s-1 w temperaturze 20°C dla smaru bazowego, tzn. niezawierającego dodatku modyfikującego, i porównano je z wynikami uzyskanymi dla smarów plastycznych zmodyfikowanych różnymi ilościami montmorylonitu. Do oceny wartości granicy płynięcia wykorzystano wyniki badań zależności naprężenia ścinającego od szybkości ścinania (tzw. krzywe płynięcia). Do teoretycznego wyznaczenia granicy płynięcia zastosowano następujące modele reologiczne: Binghama, Herschela-Bulkleya oraz Cassona. Przeprowadzone badania wykazały, że dodatek do 3% montmorylonitu wpływa na wzrost wartości granicy płynięcia badanych smarów plastycznych. Dalsze zwiększanie zawartości dodatku w smarze przyczynia się do obniżenia granicy płynięcia, co powoduje zmniejszenie oporów przepływu powstałych kompozycji smarowych w układzie smarowniczym.
The paper presents the results of studies on the effect of different amounts of modifying additiveson the value of yield point of lubricating grease. For the modification of lubricating grease produced on vegetable base oil and thickened with lithium stearate, montmorillonite as a representative of stratified silicate was used. The yield point experimental research was carried out using a rotational rheometer Physica MCR 101 (prod. Anton Paar), equipped with a diffusion air bearing, connected to the air supply – an oil-free compressor Jun-Air and block draining the air. The apparatus was equipped with a Peltier system for temperature control in the range of –40÷200°C and an outside thermostatic system VISCOTHERM V2, working in the range of –20÷200°C. Rheometer control and measurement data analysis were performed using the Rheoplus software. The measurements were carried out using a cone-plate measuring system, with a shear rate range of 0.01÷100 s-1 at the temperature of 20°C for lubricating grease, which didn’t contain a modifier and were compared with the results obtained for lubricating greases modified with different amounts of montmorillonite. The results of the shear stress dependence test on the shear rate (so called flow curves) were used to evaluate the yield point. For the theoretical determination of yield point the following rheological models: Bingham, Herschel-Bulkley and Casson were used. Studies have shown that the addition of up to 3% of montmorillonite affects the increase of the yield point of the tested greases. Further increasing the additive content in the grease contributes to lowering the yield point, thus reducing the flow resistance of the resulting lubricant compositions in the lubrication system.
Źródło:
Nafta-Gaz; 2017, 73, 9; 698-706
0867-8871
Pojawia się w:
Nafta-Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wielofunkcyjne smary krzemionkowe
Multifunctional silica lubricating greases
Autorzy:
Skibińska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2143661.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
smar plastyczny
smar silikonowy
krzemionka koloidalna
oleje bazowe
lubricating grease
silica grease
fumed silica
base oils
Opis:
The article presents multifunctional lubricating greases, as well as advantages and disadvantages of silica greases belonging to the group of high-temperature lubricating greases containing inorganic thickener. The experimental part presents the physicochemical properties of silica grease samples prepared with two types of fumed silica. These greases were made based on five base oils of various chemical nature, belonging to different groups according to API: paraffin, naphthenic, polyalphaolefin, synthetic ester and vegetable oil. Samples of silica greases have a very high dropping point, not dropping up to 300°C, which allows their use at high temperatures. The samples of silica greases based on mineral oils and polyalphaolefins show excellent mechanical stability below 2% according to PN-C-04144, and silica greases bases on biodegradable oils – below 10%. For comparison, high-temperature bentonite greases and greases based on another inorganic thickener, have very poor mechanical stability, even exceeding 100%. All obtained samples of silica greases are characterized by a very good structural stability, confirmed in tests of oil separation from greases under static conditions. Both in the oil separation test at high temperature and under load, the obtained results do not exceed 1.5% (m/m). Silica greases show very good water resistance in the dynamic method – when spraying water at 79°C onto a rotating bearing, the obtained results do not exceed 1.5% (m/m).
W artykule dotyczącym wielofunkcyjnych smarów przedstawiono zalety i wady smarów krzemionkowych, należących do grupy smarów wysokotemperaturowych zawierających nieorganiczny zagęszczacz. W części doświadczalnej przedstawiono właściwości fizykochemiczne próbek smarów krzemionkowych, zagęszczonych dwoma rodzajami krzemionki koloidalnej. Smary te zostały wytworzone w oparciu o pięć olejów bazowych o różnym charakterze chemicznym, należących do różnych grup według API: parafinowym, naftenowym, polialfaolefinowym, syntetycznym estrowym i roślinnym. Próbki smarów krzemionkowych charakteryzują się bardzo wysoką temperaturą kroplenia – nie kroplą do temperatury 300°C, co pozwala na zastosowanie ich w wysokich temperaturach. Wytworzone próbki smarów na bazie olejów mineralnych i polialfaolefin wykazują się doskonałą stabilnością mechaniczną, na poziomie poniżej 2% w badaniu według PN-C-04144, a smary na bazach biodegradowalnych – poniżej 10%. Dla porównania, wysokotemperaturowe smary bentonitowe oraz smary na innym zagęszczaczu nieorganicznym charakteryzują się bardzo słabą stabilnością mechaniczną, przekraczającą nawet 100%. Wszystkie uzyskane próbki smarów krzemionkowych charakteryzują się bardzo dobrą stabilnością strukturalną, potwierdzoną w badaniach skłonności smarów do wydzielania oleju. Zarówno w badaniu wydzielania oleju w wysokiej temperaturze, jak i pod obciążeniem, uzyskane wyniki nie przekraczają 1,5% (m/m). Smary krzemionkowe wykazują się bardzo dobrą odpornością na działanie wody w metodzie dynamicznej – podczas natrysku wody o temperaturze 79°C na obracające się łożysko uzyskane wyniki nie przekraczają 1,5% (m/m).
Źródło:
Nafta-Gaz; 2020, 76, 4; 279-284
0867-8871
Pojawia się w:
Nafta-Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Thermal oxidation stability of lubricating greases – can a rapid small-scale method replace the classical method?
Stabilność termooksydacyjna smarów plastycznych – czy szybki test w małej skali może zastąpić metodę klasyczną?
Autorzy:
Skibińska, Agnieszka
Sacha, Dariusz
Krasodomski, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2143414.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
thermal oxidation stability
lubricating grease
correlation
resistance to oxidation
stabilność termooksydacyjna
smar plastyczny
korelacja
odporność na utlenianie
Opis:
The article presents the results of tests of the oxidation resistance of 26 samples of selected lubricating greases available on the market. Various types of lubricant samples (according to the type of thickener), produced with oils of different chemical nature and viscosity, were tested. The basic parameters of the greases were determined: the worked penetration and the dropping point. Two different test methods were used to determine the thermal oxidation stability: the classical oxidation method according to PN-C-04143 and the rapid small-scale test method according to ASTM D 8206. The method of determining the correlation between these methods was presented. A correlation was found between the two methods of testing the resistance to oxidation, which can be roughly described using the exponential dependence. For the quick method, better compliance with the classical method was obtained at 140°C than at 160°C, which is confirmed by the determination coefficients determined by the ranking method. Based on the results of the quick method, using the determined exponential dependency, the results of the classical method can be estimated. However, the determined correlation between the PN-C-04143 and ASTM D 8206 methods is insufficient to use these methods interchangeably.
W artykule przedstawiono wyniki badań odporności na utlenianie 26 próbek wybranych smarów plastycznych dostępnych na rynku. Przebadano różne rodzaje próbek smarów (w zależności od rodzaju zagęszczacza) wyprodukowanych na bazie olejów o różnym charakterze chemicznym i o różnej lepkości. Określono podstawowe parametry smarów: penetrację po ugniataniu i temperaturę kroplenia. Do wyznaczenia stabilności termooksydacyjnej zastosowano dwie różne metody badawcze: klasyczną metodę utleniania według PN-C-04143 oraz szybką metodę badań w małej skali według ASTM D 8206. Przedstawiono metodę określania korelacji pomiędzy tymi metodami. Stwierdzono korelację między dwiema metodami badania odporności na utlenianie, którą w przybliżeniu można opisać za pomocą zależności wykładniczej. W przypadku metody szybkiej lepszą zgodność z metodą klasyczną uzyskano w 140°C niż w 160°C, co potwierdzają współczynniki determinacji wyznaczone metodą rankingową. Na podstawie wyników metody szybkiej, wykorzystując wyznaczoną zależność wykładniczą, można oszacować wyniki metody klasycznej. Wyznaczona korelacja pomiędzy metodami PN-C-04143 i ASTM D 8206 jest jednak niewystarczająca, aby stosować te metody zamiennie.
Źródło:
Nafta-Gaz; 2021, 77, 12; 841-850
0867-8871
Pojawia się w:
Nafta-Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stabilność termooksydacyjna smarów plastycznych
Thermal oxidation stability of lubricating greases
Autorzy:
Skibińska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2143633.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
smar plastyczny
antyutleniacz
proces utleniania
degradacja
odporność na utlenianie
stabilność termooksydacyjna
lubricating grease
antioxidant
oxidation process
degradation
resistance to oxidation
thermal oxidation stability
Opis:
Niniejszy artykuł przeglądowy dotyczy szczególnej właściwości smarów plastycznych – odporności na utlenianie. Właściwość ta, określana również jako stabilność oksydacyjna lub termooksydacyjna, ma decydujący wpływ na jakość i długość czasu pracy smarów w węzłach tarcia, łożyskach i układach smarowania. Smary plastyczne stanowią układy koloidalne, w których zagęszczacz tworzy elastyczną przestrzenną sieć, utrzymując fazę ciekłą. Przedstawiono budowę smarów plastycznych, podział smarów na rodzaje w zależności od wykorzystywanego zagęszczacza. Opisano podstawowe dodatki występujące w smarach, a szczegółowo omówiono grupę stosowanych dodatków antyutleniających. W warunkach eksploatacji smar podlega działaniu szeregu czynników, które powodują jego niszczenie, takim jak: naprężenia ścinające, ciśnienie, obciążenia, zmienne warunki pracy, szczególnie zmiany temperatury. Przedstawiono rodzaje degradacji smarów, a także metody i techniki oceny procesów starzenia. Podczas eksploatacji smar, spełniając w układzie smarowania swoje podstawowe funkcje, narażony jest przede wszystkim na działanie wysokiej temperatury. Dominującym procesem starzenia, bezpośrednio wpływającym na okres użytkowania smaru, jest utlenianie. Omówiono proces utleniania z wyszczególnieniem czterech jego etapów: inicjacji, propagacji, rozgałęzienia łańcucha oraz terminacji. Jedną z metod zapobiegania procesowi utleniania jest dobór odpowiednich dodatków uszlachetniających. Stabilność termooksydacyjna smarów plastycznych może być modyfikowana poprzez wprowadzenie odpowiednich przeciwutleniaczy, których dobór zależy od rodzaju zagęszczacza smaru plastycznego oraz temperatury pracy smaru. Zamieszczony przegląd literatury z ponad dziesięciu ostatnich lat wskazuje, jak różnorodne są sposoby modyfikacji stabilności termooksydacyjnej smarów i metody oceny tej właściwości.
This review article deals with a particular property of lubricating greases – resistance to oxidation. This property, also referred to as oxidative or thermal oxidation stability, has a decisive influence on the quality and duration of lubricating greases service life in friction nodes, bearings and lubrication systems. Lubricating greases are colloidal systems in which the thickener creates an elastic three-dimensional network, maintaining the liquid phase. The structure of lubricating greases, division of greases into types, depending on the thickener used, is presented. The basic additives in lubricating greases are described, and the group of used antioxidant additives is discussed in detail. Under operating conditions, the grease is subject to factors that cause its destruction – shear stress, pressure, loads, changing operating conditions, especially temperature changes. The types of lubricating greases degradation are presented, as well as methods and techniques of aging processes evaluation. During operation, the grease fulfilling its basic functions in the lubrication system is primarily exposed to high temperatures. The predominant aging process which directly affects the service life of the grease is oxidation. The oxidation process is discussed, with the specification of its four stages: initiation, propagation, chain branching and termination. One of the methods of preventing the oxidation process is the selection of appropriate improvers. Thermal oxidation stability of greases can be modified by introducing appropriate antioxidants, the selection of which depends on the type of grease thickener and the operating temperature of the grease. The published literature review from over the last ten years shows how diverse are the ways of modifying thermal oxidation stability of greases and the methods of assessing this property.
Źródło:
Nafta-Gaz; 2021, 77, 7; 471-479
0867-8871
Pojawia się w:
Nafta-Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ rodzaju fazy zdyspergowanej na właściwości tribologiczne smarów plastycznych wytworzonych na oleju lnianym
The influence of dispersed type phase on tribological properties of lubricating greases to form on the linseed oil
Autorzy:
Kozdrach, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1835246.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
smar plastyczny
olej bazowy
zagęszczacz
właściwości przeciwzużyciowe
właściwości przeciwzatarciowe
aparat czterokulowy
lubricating grease
base oil
thickener
antiwear properties
antiscuffing properties
four-ball machine
Opis:
W artykule przedstawiono wyniki badań wpływu fazy zdyspergowanej na właściwości tribologiczne wybranych kompozycji smarowych. Do wytworzenia smarów plastycznych użyto oleju lnianego, który następnie zagęszczono stearynianem litu, stearynianem glinu, stearynianem wapnia, modyfikowaną krzemionką typu Aerosil® oraz montmorylonitem. Wykonano badania właściwości tribologicznych objęte normą dla smarów plastycznych za pomocą testera tribologicznego T-02, a uzyskane wyniki porównano ze sobą i oceniono wpływ rodzaju zagęszczacza na wartość badanych parametrów. Do oceny właściwości tribologicznych wykorzystano wyniki badań granicznego obciążenia zużycia, obciążenia zespawania, obciążenia zacierającego, granicznego obciążenia zatarcia oraz granicznego nacisku zatarcia. Na podstawie wyników badań tribologicznych wybranych kompozycji smarowych stwierdzono, że najkorzystniejszymi właściwościami przeciwzużyciowymi charakteryzują się kompozycje, w których jako fazę zdyspergowaną zastosowano stearynian wapnia oraz montmorylonit, natomiast najskuteczniejszą ochronę przeciwzatarciową pełnią kompozycje, w których fazą zdyspergowaną był montmorylonit oraz modyfikowana krzemionka amorficzna Aerosil®.
The paper presents the results of investigations concerning the influence of dispersed phase on tribological properties of selected lubricating compositions. For the production lubricating greases linseed oil was used, which was then thickened with lithium stearate, aluminum stearate, calcium stearate, modified amorphous silica Aerosil® and montmorillonite. The investigations of tribological properties were carried out for lubricating greases using the tribology tester T-02 and the obtained results were compared with each other and the influence of thickener type on the values of tested parameters was evaluated. For the estimation of tribological properties, results of investigations limiting load of wear (Goz/40), welding load (Pz), scuffing load (Pt), limiting load of scuffing (Poz) and the limiting pressure of seizure (Poz) were used. Based on the obtained results of tribological investigations of selected lubricating compositions, it was concluded that the most favorable antiwear properties are compositions, wherein calcium stearate and montmorillonite were used as the dispersed phase, while the best antiscuffing protection have compositions, wherein as the dispersed phase was used montmorillonite and modified amorphous silica Aerosil®.
Źródło:
Nafta-Gaz; 2018, 74, 6; 471-478
0867-8871
Pojawia się w:
Nafta-Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The influence of base oil type on the rheological properties of ecological lubricating greases
Wpływ rodzaju bazy olejowej na właściwości reologiczne ekologicznych smarów plastycznych
Autorzy:
Kozdrach, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2143532.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
lubricating grease
base oil
rheological properties
flow curve
yield point
rotational rheometer
smar plastyczny
olej bazowy
właściwości reologiczne
krzywa płynięcia
granica płynięcia
reometr rotacyjny
Opis:
The article presents the results of research on the influence the type of base oil in lubricating compositions has on the rheological parameters of selected lubricants. Vegetable, mineral, and synthetic dispersion phases were used to produce lubricating greases. The modified amorphous silica was used as the dispersed phase. However, as a modifying additive was used a substance containing the antioxidants, corrosion inhibitors, and EP/AW additives. The experiments on rheological properties were carried out using a Physica MCR 101 rotational rheometer (manufactured by Anton Paar), equipped with a diffusion air bearing and connected to a pneumatic supply – an oil-free Jun-Air compressor and air drying block. The device is equipped with a Peltier system for temperature control in the range of –20°C to 200°C and an external thermostatic VISCOTHERM V2 system, working in the temperature range of –20°C to 200°C. The rheometer control and measurement data analysis were performed using Rheoplus software. The tests were carried out using a cone-plate measuring system with a shear rate range of 0.01–100 s-1 at 20°C for lubricating compositions prepared on various oil bases. To evaluate the value of rheological parameters, the results of tests of the dependence between shear stress and shear rate (flow curves) were used. For the theoretical determined on the flow curves, the following rheological models were used: Bingham, Herschel–Bulkley, Casson, and Tscheuschner. The values of the shear stress (yield point) in depending on the type of dispersion phase has changed. This proves that the use of a base oil with the appropriate functional properties does not weaken, but reinforces the spatial structure of a lubricating grease. It has an important meaning when selecting construction parameters when designing a central lubrication system with grease made from a vegetable oil base (Abyssinian oil). The rheological properties of the lubricating grease are influenced by the type of base oil and thickener, any additives in the grease, the production technology of the grease, and the conditions in which it is used. The tests revealed an important influence of the base oil on the rheological parameters that describe the behaviour of lubricating compositions subjected to stresses and strains in a lubricating system.
W artykule przedstawiono wyniki badań wpływu rodzaju bazy olejowej kompozycji smarowych na wartości parametrów reologicznych badanych środków smarowych. Do wytworzenia smarów plastycznych zastosowano roślinną, mineralną i syntetyczną fazę dyspergującą. Jako fazę zdyspergowaną wykorzystano modyfikowaną krzemionkę amorficzną. Natomiast jako dodatku modyfikującego użyto substancji zawierającej w swoim składzie przeciwutleniacze, inhibitory korozji oraz dodatki EP/AW. Badania doświadczalne właściwości reologicznych wykonano za pomocą reometru rotacyjnego Physica MCR 101 (prod. Anton Paar), zawierającego dyfuzyjne łożysko powietrzne, podłączone do zasilania pneumatycznego – bezolejowego kompresora Jun-Air oraz bloku osuszającego powietrze. Aparat wyposażony jest w układ Peltiera kontroli temperatury w zakresie od −40 do –200°C oraz w zewnętrzny układ termostatujący Viscotherm V2, pracujący w zakresie temperatur od –20 do –200°C. Sterowanie reometrem oraz analizę danych pomiarowych przeprowadzono za pomocą oprogramowania Rheoplus. Badania wykonywano, stosując układ pomiarowy stożek–płytka, w zakresie szybkości ścinania 0,01–100 s−1 w temperaturze 20°C dla kompozycji smarowych wytworzonych na różnych bazach olejowych. Do oceny wartości parametrów reologicznych wykorzystano wyniki badań zależności naprężenia ścinającego od szybkości ścinania (tzw. krzywe płynięcia). Do teoretycznego wyznaczenia krzywych płynięcia zastosowano następujące modele reologiczne: Binghama, Herschela–Bulkleya, Cassona oraz Tscheuschnera. Wartość naprężenia ścinającego (granicy plastyczności) ulegała zmianie w zależności od rodzaju użytej fazy dyspersyjnej. Dowodzi to, że zastosowanie w smarze bazy olejowej o odpowiednich właściwościach użytkowych nie osłabia, ale wzmacnia jego strukturę przestrzenną. Ma to istotne znaczenie w doborze parametrów konstrukcyjnych przy projektowaniu układu centralnego smarowania z kompozycjami smarnymi na bazie oleju roślinnego. Na właściwości reologiczne smaru plastycznego wpływa zarówno rodzaj oleju bazowego i zagęszczacza, jak i dodatek dodawany do smaru, technologia jego wytwarzania, a także warunki, w jakich smar był stosowany. Przeprowadzone badania wykazały istotny wpływ bazy olejowej na wartości parametrów reologicznych opisujących zachowanie badanych kompozycji smarowych poddanych naprężeniom i odkształceniom w układzie smarowniczym.
Źródło:
Nafta-Gaz; 2021, 77, 2; 127-135
0867-8871
Pojawia się w:
Nafta-Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ dodatku modyfikującego AR na właściwości tribologiczne ekologicznych smarów plastycznych
The influence of modified additive on using properties of ecological greases
Autorzy:
Kozdrach, R.
Drabik, J.
Pawelec, E.
Molenda, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/189332.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
smar plastyczny
właściwości użytkowe
właściwości przeciwzużyciowe
właściwości przeciwzatarciowe
dodatki smarowe
krzemionka modyfikowana
PTFE
lubricating grease
using properties
antiwear properties
antiscuffing properties
lubricating additives
modified silica
Opis:
W publikacji przedstawiono wyniki badania wpływu dodatku polimerowo-krzemionkowego na właściwości smarne wybranych kompozycji smarowych. Do modyfikacji smarów plastycznych wytworzonych na bazie mineralnej oraz silikonowo-mineralnej, zagęszczonych stearynianem litu oraz modyfikowaną krzemionką zastosowano mieszaninę proszku teflonowego oraz krzemionki modyfikowanej w proporcji 3:2. Wykonano testy tribologiczne za pomocą aparatu czterokulowego dla smarów bazowych, tzn. niezawierających dodatku modyfikującego i porównano je z wynikami uzyskanymi dla smarów plastycznych zmodyfikowanych wyżej wymienionym dodatkiem. Do oceny tych właściwości wykorzystano wyniki badań granicznego obciążenia zużycia, obciążenia zespawania, obciążenia zacierającego, granicznego obciążenia zatarcia oraz granicznego nacisku zatarcia. Na podstawie wyników badań tribologicznych smarów plastycznych stwierdzono, że dodatek polimerowo-krzemionkowy wpływa na wzrost właściwości przeciwzatarciowych kompozycji smarowych poddanych badaniom, przy jednoczesnym nieznacznym pogorszeniu się właściwości przeciwzużyciowych nie dyskwalifikujących badanych smarów z zastosowania praktycznego.
In this article, the investigation result on the influence of additive silica and Teflon on lubricating properties of selected lubricated compositions are presented. For modification of greases made on silica-mineral and mineral bases, modified silica thickened with lithium stearate and was used in the shape of Teflon powder and colloidal silica at a ratio 3:2. Tribological tests were carried out using four-ball apparatus for lubricants not containing the modified additive and compared them with the results obtained for greases modified with the additive mentioned above. For the estimation of these properties, the results of investigations limiting load of wear, weld point, scuffing load, limiting load of scuffing and limiting pressure of seizure were used. On the basis of tribological properties of the examined greases, we concluded that additive of silica and Teflon influences the greases by increasing the anti-scuffing properties of lubricating compositions. Simultaneously, insignificant deterioration of antiwear properties is not disqualifying examined greases for practical applications.
Źródło:
Tribologia; 2010, 1; 27-39
0208-7774
Pojawia się w:
Tribologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ rodzaju fazy dyspergującej na właściwości tribologiczne smarów plastycznych
The influence of a type of dispersion phase on the tribological properties of lubricating greases
Autorzy:
Kozdrach, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/188380.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
smar plastyczny
właściwości smarne
właściwości przeciwzużyciowe
właściwości przeciwzatarciowe
zagęszczacze
faza zdyspergowana
faza dyspergująca
lubricating grease
lubricating properties
antiwear properties
antiscuffing properties
thickeners
dispersed phase
dispersion phase
Opis:
W artykule przedstawiono wyniki badań wpływu rodzaju fazy dyspergującej na właściwości smarne wybranych kompozycji smarowych. Do wytworzenia smarów plastycznych użyto mineralnej, syntetycznej oraz roślinnej bazy olejowej, które następnie zagęszczono modyfikowaną krzemionką w postaci AerosiluR. Wykonano badania właściwości tribologicznych objęte normą dla smarów plastycznych wytworzonych na różnych olejach bazowych, a uzyskane wyniki porównano ze sobą i oceniono, jaki wpływ ma rodzaj zastosowanej fazy dyspergującej na wartość badanych parametrów. Do oceny właściwości tribologicznych wykorzystano wyniki badań granicznego obciążenia zużycia, obciążenia zespawania, obciążenia zacierającego, granicznego obciążenia zatarcia oraz granicznego nacisku zatarcia. Na podstawie wyników badań tribologicznych stwierdzono, że najkorzystniej na właściwości przeciwzużyciowe badanych smarów plastycznych wpływa olej rzepakowy, natomiast najskuteczniejszą ochronę przeciwzatarciową pełni olej parafinowy o czystości farmaceutycznej.
In this article, the author presents the results of investigations on the influence of the dispersion phase on the lubricating properties of selected lubricated compositions. For production lubricating greases, mineral, synthetic, and vegetable oil bases are thickened with modified silica to form AerosilR. The investigation of tribological properties were carried out for lubricating greases made on different oils bases and the obtained results were compared to account for the influence of the kind of dispersion phase on the value of research parameters. The results of investigations on the limiting load of wear, weld point, scuffing load, the limiting load of scuffing, and the limiting pressure of seizure were used for the estimation of tribological properties. Using the results of the tribological investigations, we were able to ascertain the most advantageous compositions for the antiwear properties of lubricating greases that influence vegetable oil; however, the best protections against anti-scuffing are mineral oils of pharmaceutical purity.
Źródło:
Tribologia; 2012, 6; 85-97
0208-7774
Pojawia się w:
Tribologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The influence of different vegetable dispersion phases on the rolling contact fatigue of biodegradable lubricating greases
Wpływ roślinnej fazy dyspergującej na powierzchniową trwałość zmęczeniową biodegradowalnych smarów plastycznych
Autorzy:
Kozdrach, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/188069.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
vegetable oils
biodegradable lubricating grease
rolling contact fatigue
four-ball machine
pitting
Weibull curve
oleje roślinne
biodegradowalny smar plastyczny
powierzchniowa trwałość zmęczeniowa
aparat czterokulowy
krzywa Weibulla
Opis:
The paper discusses the influence of the vegetable dispersion phase on the rolling contact fatigue of bearings lubricated with ecological lubricating compositions. Four vegetable oils were used for the production of lubricating greases: rapeseed, sunflower, soybean, and castor. For comparison purposes, the synthetic and mineral oils were used as well. The rolling contact fatigue (pitting) of bearings lubricated with particular compositions were investigated and evaluated for each base oil. The tribological tests were carried out using T-03 four-ball machine under high load conditions. Based on the obtained results, it may be concluded that vegetable oils, such as rapeseed, sunflower and castor, as the base of lubricating grease positively affectd the rolling contact fatigue of tribosystems lubricated with the above-mentioned compositions in comparison to the control lubricated with greases based on mineral or synthetic oil. There is no favourable change in rolling contact fatigue of tribosystems lubricated with greases based on soybean oil.
W publikacji przedstawiono wyniki badań dotyczących wpływu roślinnej fazy dyspergującej na wartość trwałości zmęczeniowej łożysk smarowanych ekologicznymi kompozycjami smarowymi. Ocenie poddano kompozycje wytworzone na następujących olejach roślinnych: rzepakowym, słonecznikowym, rycynowym i sojowym, a także dla porównania na oleju syntetycznym i mineralnym. Wykonano badania powierzchniowej trwałości zmęczeniowej (pitting) łożysk smarowanych kompozycjami sporządzonymi na wyżej wymienionych olejach. Następnie oceniono wpływ poszczególnych olejów bazowych na zmiany powierzchniowego zużycia zmęczeniowego łożysk. Badania przeprowadzono na aparacie czterokulowym – typ T-03. Na podstawie analizy uzyskanych wyników stwierdzono, że zastosowanie olejów roślinnych takich jak: rzepakowy, słonecznikowy i rycynowy jako bazy olejowej wytworzonych kompozycji smarowych wpływa korzystnie na zmiany powierzchniowej trwałości zmęczeniowej węzłów tarcia smarowanych wyżej wymienionymi kompozycjami w porównaniu z kompozycjami smarowymi, gdzie jako fazę dyspergującą zastosowano olej mineralny bądź syntetyczny. Nie zaobserwowano tak korzystnych zmian powierzchniowej trwałości zmęczeniowej w przypadku kompozycji wytworzonej na bazie oleju sojowego.
Źródło:
Tribologia; 2016, 270, 6; 57-67
0208-7774
Pojawia się w:
Tribologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ nanododatków ceramicznych na charakterystyki tribologiczne biodegradowalnych smarów plastycznych
The influence of ceramic additives on tribological characteristics of biodegradable lubricating greases
Autorzy:
Kozdrach, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/190007.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
smar plastyczny
właściwości przeciwzużyciowe
właściwości przeciwzatarciowe
powierzchnia tarcia
krzemionka amorficzna
krzemiany warstwowe
dodatki smarne
aparat czterokulowy
lubricating grease
antiwear properties
antiscuffing properties
friction surface
amorphous silica
silicates of stratified
lubricating additives
four-ball machine
Opis:
W publikacji przedstawiono wyniki badań wpływu dodatków ceramicznych na właściwości tribologiczne wybranych kompozycji smarowych. Do modyfikacji smarów plastycznych wytworzonych na bazie mineralnej, syntetycznej oraz roślinnej i zagęszczonych stearynianem litu zastosowano płomieniową krzemionkę amorficzną AerosilŽ oraz montmorylonit jako przedstawiciel krzemianów warstwowych. Za pomocą aparatu czterokulowego wykonano testy tribologiczne dla smarów bazowych, tzn. niezawierających dodatków modyfikujących, i porównano je z wynikami uzyskanymi dla smarów plastycznych zmodyfikowanych wyżej wymienionymi dodatkami. Do oceny tych właściwości wykorzystano wyniki badań granicznego obciążenia zużycia, obciążenia zespawania, obciążenia zacierającego, granicznego obciążenia zatarcia oraz granicznego nacisku zatarcia. Na podstawie wyników badań tribologicznych wybranych kompozycji smarowych stwierdzono, że zastosowane dodatki modyfikujące w postaci krzemionki amorficznej oraz montmorylonitu korzystnie wpływają na zmianę wartości poszczególnych parametrów określających poziom właściwości smarnych badanych kompozycji smarowych.
The paper presents the results of research of ceramic additives on the change of the tribological properties of selected lubricating compositions. The study used of greases based on paraffin oil of pharmaceutical purity, rapeseed oil, and synthetic oil Priolube 3970. As a thickener of lubricating greases, lithium stearate was used. The lubricating compositions were produced using modified ceramic additives in the form of flame amorphous silica Aerosil and laminated silicates in the form of montmorillonite. These additives in amount of 8% m/m were introduced to the structure of each grease. In the early phase of the experiment, tribological tests of compositions containing from 1 to 10% additives were carried out to determine the optimum amount of lubricating compositions. The tribological tests were carried out using four-balls apparatus for lubricating greases not containing the modified additive, and the results were compared to the results obtained for lubricating greases modified with additives mentioned above. The tribological properties of the tested compositions were determined by measurement of the limiting load of wear (Goz/40), welding load (Fz), scuffing load (Ft), limiting load of scuffing (Foz), and the limiting pressure of seizure (Foz). The research affirmed, that the flame amorphous silica is a less effective modifier for reducing anti-scuffingly by stepwise increasing load of the friction, under conditions of linearly increasing load, seizure, and anti-wear under constant load of the friction than montmorillonite regardless of the base oil. However, the flame amorphous silica improves the resistance to scuffing of the surface layer and wear in relation the basic lubricating compositions.
Źródło:
Tribologia; 2012, 4; 75-88
0208-7774
Pojawia się w:
Tribologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The influence of montmorillonite content on change the physicochemical properties of lubricating greases produced from vegetable base oil
Wpływ zawartości montmorylonitu na zmianę właściwości fizykochemicznych smarów plastycznych wytworzonych na bazie roślinnej
Autorzy:
Kozdrach, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1834404.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
lubricating grease
modifying additive
stratified silicate
physicochemical properties
penetration
penetration after prolonged
kneading
dropping point
emission of oil
anti-corrosive properties by dynamic method
mechanical stability
oxidation
smar plastyczny
dodatek modyfikujący
krzemian warstwowy
właściwości fizykochemiczne
penetracja
penetracja po
przedłużonym ugniataniu
temperatura kroplenia
wydzielanie oleju
właściwości przeciwkorozyjne oznaczone metodą dynamiczną
stabilność mechaniczna
utlenialność
Opis:
W publikacji przedstawiono wyniki badań wpływu różnej ilości dodatku modyfikującego na właściwości fizykochemiczne wybranych kompozycji smarowych. Do modyfikacji smaru plastycznego wytworzonego na bazie roślinnej i zagęszczonego stearynianem litu zastosowano montmorylonit, przedstawiciela krzemianów warstwowych. Wykonano badania właściwości fizykochemicznych smaru plastycznego bazowego oraz smarów plastycznych zawierających dodatek modyfikujący, a otrzymane wyniki porównano. Wyznaczono penetrację, penetrację po przedłużonym ugniataniu, temperaturę kroplenia, wydzielanie oleju ze smaru, właściwości przeciwkorozyjne uzyskane metodą dynamiczną, stabilność mechaniczną – próba wałkowania oraz utlenialność na aparacie PetroOxy. Na podstawie analizy otrzymanych wyników badań fizykochemicznych stwierdzono, że zastosowany dodatek modyfikujący powoduje wzrost temperatury kroplenia, która decyduje o granicy stosowalności wytworzonych smarów plastycznych oraz wpływa na spadek wydzielania oleju ze smaru, który świadczy o skuteczności smarowania elementów trących badanymi kompozycjami smarowymi. Dodatek wpływa korzystnie na stabilność mechaniczną, zmniejsza stopień skorodowania łożysk kulkowych pracujących w obecności badanych smarów plastycznych, co z kolei korzystnie oddziałuje na stan maszyn i urządzeń, w których smary te są stosowane, oraz zwiększa stabilność oksydacyjną, gdy zawartość dodatku w smarze wynosi co najmniej 5%.
Źródło:
Nafta-Gaz; 2020, 76, 4; 270-278
0867-8871
Pojawia się w:
Nafta-Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Effect of Pressure and Sliding Speed on the Friction Coefficient of Polyurethane Elastomers (EPUR) of Different Hardness During their Friction on Steel when Lubricating with Grease
Wpływ nacisku i prędkości ślizgania na współczynnik tarcia elastomerów poliuretanowych (EPUR) o różnej twardości podczas ich tarcia po stali przy smarowaniu smarem plastycznym
Autorzy:
Capanidis, Dymitry
Sokolska, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/188410.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
polyurethane elastomers (EPUR)
grease
mixed friction
coefficient of friction EPUR against steel
elastomery poliuretanowe (EPUR)
smar plastyczny
tarcie mieszane
współczynnik tarcia EPUR po stali
Opis:
Polyurethanes (PUR) are widely used for some elements of machinery and equipment, including in motorized shock-absorbing nodes and technical seals that can work in various operating conditions. The article presents the results of tribological investigations of polyurethane elastomers (EPUR) with different hardness (75, 83, and 93 °Sh A), which cooperated with steel in assembly lubrication conditions (mixed friction) with two types of grease (showing low and high adhesion to steel), with variable values of unit pressure p and sliding speed v. For the research, a rotary plan for two variables (p and v) was applied at five levels of their value. Based on the results of the tests of particular associations, the regression functions of the form of the second degree polynomial were determined, enabling the development of results in the form of spatial and contour diagrams. Based on the results of tribological tests, recommendations for designers dealing with the design and construction of friction junctions and seals in which polyurethane elastomers cooperating with steel elements can be used.
Poliuretany (PUR) znajdują szerokie zastosowanie na niektóre elementy maszyn i urządzeń, między innymi w ruchowych węzłach amortyzujących i uszczelnieniach technicznych, które mogą pracować w różnych warunkach eksploatacyjnych. W artykule przedstawiono wyniki badań tribologicznych elastomerów poliuretanowych (EPUR) o różnej twardości (75, 83 i 93 °Sh A), które współpracowały ze stalą w warunkach smarowania montażowego (tarcie mieszane) dwoma rodzajami smaru plastycznego (wykazujących małą i dużą adhezję do stali), przy zmiennych wartościach nacisku jednostkowego p i prędkości ślizgania v. Do realizacji badań zastosowano plan rotalny dla dwóch zmiennych (p i v) na pięciu poziomach ich wartości. Na podstawie wyników badań poszczególnych skojarzeń wyznaczono funkcje regresji o postaci wielomianu drugiego stopnia, umożliwiające opracowanie wyników w postaci wykresów przestrzennych i poziomicowych. Na podstawie wyników badań tribologicznych opracowano zalecenia dla konstruktorów zajmujących się projektowaniem i konstruowaniem ślizgowych węzłów i uszczelnień, w których mogą być zastosowane elastomery poliuretanowe współpracujące z elementami stalowymi.
Źródło:
Tribologia; 2019, 287, 5; 33-41
0208-7774
Pojawia się w:
Tribologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Palność olejów i smarów
Autorzy:
Lebecki, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/303258.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wydawnictwo Druk-Art
Tematy:
olej smarny
smar
palność
lubricating oil
grease
combustibility
Opis:
Oleje i smary, jako substancje organiczne, w określonych warunkach reagują z tlenem atmosferycznym, stwarzając zagrożenie pożarem, a nawet wybuchem. Zjawiska takie są rzadkie, ale należy przestrzegać pewnych elementarnych reguł bezpieczeństwa. Artykuł przedstawia: ogólne pojęcia palności i wybuchowości par cieczy wraz z opisem parametrów je charakteryzujących; miejsce olejów w klasyfikacji pożarów (klasa F); opisy zaistniałych pożarów.
Oils and lubricants, being organic substances react with oxygen giving fire or even explosion in the determined circumstances. Paper presents: general notions of flammability and explosibility of liquid’s vapors with their characterizing parameters; place of oils and fats in the fire classification (F class); description of fire events involving oil and fats.
Źródło:
Napędy i Sterowanie; 2018, 20, 1; 87-89
1507-7764
Pojawia się w:
Napędy i Sterowanie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Smary do systemów przekładni – aktualne klasyfikacje i wymagania jakościowe
Lubricating greases for gear systems – current classifications and quality requirements
Autorzy:
Skibińska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2143651.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
smary plastyczne
smar
system przekładni
klasyfikacja
wymagania
lubricating greases
grease
gear system
classification
requirements
Opis:
W przypadku smarów plastycznych istnieje niewiele specyfikacji normatywnych określających wymagania w stosunku do nich, poza smarami do specjalistycznych zastosowań wojskowych. W artykule przedstawiono międzynarodową klasyfikację środków smarowych zgodnie z PN-ISO 6743-99 Środki smarowe, oleje przemysłowe i produkty podobne (klasa L) – Klasyfikacja – Część 99: Postanowienia ogólne. Zaprezentowano również klasyfikację smarów zgodnie z PN-ISO 6743-9 Środki smarowe, oleje przemysłowe i produkty podobne (klasa L) – Klasyfikacja – Część 9: Grupa X (Smary plastyczne), a także oznaczenie smarów zgodnie z PN-ISO 12924 Środki smarowe, oleje przemysłowe i produkty podobne (Klasa L) – Grupa X (Smary) – Wymagania. Dla środków smarowych stosowanych w systemach przekładni przedstawiono klasyfikację zgodną z PN-ISO 6743-6 Środki smarowe, oleje przemysłowe i produkty podobne (klasa L) – Klasyfikacja – Część 6: Grupa C (Przekładnie). Zebrano wymagania dla smarów plastycznych do przekładni zgodnie z aktualnymi wersjami norm: PN-C-96015 Środki smarowe – Smary plastyczne klasy G – Klasyfikacja i wymagania, DIN 51826 Lubricants – Lubricating greases G – Classification and requirements, a także projektem ISO/CD 12925-3 Lubricants, Industrial oils and related products (Class L) – Family C (gears). Part 3 – Specifications for greases for enclosed and open gear systems.
There are few normative specifications defining the requirements for lubricating greases, apart from greases for specialized military applications. The article presents the international classification of lubricants according to ISO 6743-99 Lubricants, industrial oils and related products (class L) – Classification – Part 99: General. The classification of greases is presented according to ISO 6743-9 Lubricants, industrial oils and related products (class L) – Classification – Part 9: Family X (Greases) and marking of greases according to ISO 12924 Lubricants, industrial oils and related products (Class L) – Family X (Greases) – Specification. For lubricants used in gear systems, the classification according to ISO 6743-6 Lubricants, industrial oils and related products (class L) – Classification – Part 6: Family C (Gears) was presented. Requirements for lubricating greases for gears have been collected in accordance with the current versions of PN-C96015 Lubricants – Lubricating greases G – Classification and requirement, DIN 51826 Lubricants – Lubricating greases G – Classification and requirements and the project ISO/CD 12925-3 Lubricants, Industrial oils and related products (Class L) – Family C (gears). Part 3 – Specifications for greases for enclosed and open gear systems.
Źródło:
Nafta-Gaz; 2021, 77, 6; 400-407
0867-8871
Pojawia się w:
Nafta-Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies