- Tytuł:
-
Le concept de leternité du temps dans le "Liber de causis"
Koncepcja wieczności i czasu w "Liber de causis"
The Concept of Eternity and Time in "Liber de causis" - Autorzy:
- Prokop, Marek P.
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/452443.pdf
- Data publikacji:
- 2015
- Wydawca:
- Naukowe Towarzystwo Tomistyczne
- Tematy:
-
Liber de causis
eternite
temps
esse
hierarchie
la Cause premiere
wieczność
czas
hierarchia
Pierwsza Przyczyna - Opis:
-
Księga o przyczynach była w Średniowieczu podręcznikiem filozofii na uniwersytetach europejskich. Zachowało się ponad 200 kopii. Każdy znaczący uczony łaciński pisał komentarz do tego traktatu, nawet jeszcze w Renesansie. Także dzisiaj organizowane są kolokwia, na których dyskutuje się zagadnienia poruszane w tej księdze. Periodycznie historycy filozofii usiłują wskazać imię autora i miejsce powstania. Współcześnie Cristina d’Ancona Costa sugeruje, że może to być uczeń al-Kindiego z Bagdadu z IX w., natomiast A. Pattin utrzymuje, że autorem jest Ibn Dawud z Toledo z XI w. Ciekawe dlaczego żaden z arabizujących historyków nie zadał sobie
pytania, jak to się stało, że Commentator (Awerroes +1198) nie sporządził komentarza do tego tekstu, który w jego czasach był tłumaczony z arabskiego na łacinę w Toledo przez Gerarda z Kremony (†1187), skoro arabski oryginał przypisywał autorstwo Arystotelesowi, jako pracę o czystym dobru (Kitab Aristutalis fi iydah al-hair al-mahd = Liber Aristotelis de expositione bonitatis purae)? Wiele pytań pozostaje bez odpowiedzi, chociaż dziś większość historyków opowiada się za bagdackim pochodzeniem anonima.
Zagadnienie wieczności i czasu, temat niniejszego artykułu, anonim łączy z podziałem „esse” na proste, które posiada każda, materialna rzecz znajdująca się w czasie oraz na hierarchicznie uporządkowane „esse superius”: to, które jest wieczne i identyczne z inteligencją; następnie to, które jest ponad wiecznością jako Pierwsza Przyczyna oraz to, które jest na horyzoncie wieczności i czasu, a jest nim dusza stwarzająca czas. Chociaż Anonim posługuję się metodą apofatyczną opisującą hierarchię bytów w odniesieniu do Pierwszej Przyczyny, będącej poza wiecznością i czasem, przez co idzie drogą z „Elementów teologii” Proklosa, niemniej posługuje się także terminologią Arystotelesa np. w określeniu pojęcia czasu. Ten traktat wpisuje się w arabską tradycję łączenia neoplatonizmu z arystotelizmem oraz monoteizmu, gdzie Pierwsza Przyczyna stwarza byty bezpośrednio, ale także za pośrednictwem przyczyn drugich (wyjątkiem wśród filozofów jest Ibn Tufayl † 1185, dla którego jedyną przyczyną sprawczą jest Bóg). Natomiast niezgodnie z arabską tradycją jest przypisanie Przyczynie Pierwszej atrybutu „czysty” (arab. al-hair), które to określenie nie występuje w kanonie 99 imion bożych.
In the Middle Ages Liber de causis was a textbook of philosophy in European universities. It remained more than 200 copies. Every significant Latin scholar wrote a comment to this treaty, in the Renaissance too. Also today colloquia are organized which picked up the issues discussed in this book. Historians of philosophy periodically try to identify the author’s name and a place of its origin. Nowadays Cristina d’Ancona Costa suggests that it may be a student of Al-Kindi from Baghdad who lived in ninth century. A. Pattin maintains that this author Ibn Dawud from Toledo who lived in eleventh century. In that days this text was translated from Arabic into Latin in Toledo by Gerard of Cremona (+1187). Is why it is interesting that no one from among historians did not ask himself how did it happen that Commentator (Averroes +1198) did not write a comment to this text as Arabic the original ascribed the authorship to Aristotle as a work about pure good (Aristutalis Kitab fi al-hair iydah al-Mahd = Liber de Aristotelis Exposition bonitatis pura). Many questions remain unanswered, although today most historians declare in favour of Baghdad’s origin of Anonymous Person. The issue of eternity and time, the topic of this article, Anonymous Person connects with the classification of ‘esse’ for simple that has each, material thing located in time and the second one – hierarchically organized ‘esse superius’ which is eternal and identical with intelligence; next that which is beyond eternity as the First Cause; and thatwhich is on the horizon of eternity and time, and it is the soul which creates time. Although Anonymous Person used the method of apophatic which describes the hierarchy of beings in relation to the First Cause, who is beyond eternity and time – that goes by way of the Elements of Theology by Proclus – but he also uses the terminology of Aristotle, eg. in determining the concept of time. This treaty is a part of the Arabic tradition of connecting Neoplatonism with Aristotelianism and monotheism in which The First Cause creates beings directly but also through secondary causes (with the exception of Ibn Tufayl +1185 – according to him the only causative is God). Whereas ascribing the attribute of ‘pure’ (al-hair) to The First Cause is contradict Arabic tradition. This term is not included in the canon of 99 names of God. - Źródło:
-
Rocznik Tomistyczny; 2015, 4; 27-37
2300-1976 - Pojawia się w:
- Rocznik Tomistyczny
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł