Wszystkie pola: kopalina - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Bursztyn z Polski – żywiczny skarb i kopalina przyszłości – przegląd wiedzy o zasobach surowca
Amber from Poland – a Resin Treasure and Mineral of the Future – a Review of Knowledge about the Resources of this Raw Material
Autorzy:: Młynarczykowska, Anna
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/28763223.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Polskie Towarzystwo Przeróbki Kopalin
Tematy:: bursztyn
złoża bursztynu
surowiec
Morze Bałtyckie
amber
amber deposits
raw material
Baltic Sea
Opis:: Artykuł stanowi omówienie zmieniającego się znaczenia kulturowo-gospodarczego bursztynu bałtyckiego oraz opracowanie ilościowej oceny wykazów zasobów złóż bursztynonośnych za lata 2012–2023 w oparciu rozpoznanie geologiczne i opracowania naukowe. Autorka przedstawia wybrane aktualne aspekty formalno-prawne w odniesieniu do złoża strategicznego jakim stać się bursztyn.
The article is a discussion of the changing cultural and economic importance of Baltic amber and the development of a quantitative assessment of amber-bearing deposits for the years 2012–2023 based on geological exploration and scientific studies. The author presents selected current formal and legal aspects in relation to the strategic deposit of amber.
Źródło:: Inżynieria Mineralna; 2023, 1; 313--319
1640-4920
Pojawia się w:: Inżynieria Mineralna
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: The multi-raw material documentation as the basis for a comprehensive and rational use of mineral deposit resources on the example of the area of the Bełchatów lignite deposit
Wielosurowcowe dokumentowanie podstawą kompleksowego i racjonalnego wykorzystania zasobów złóż kopalin na przykładzie obszaru złoża węgla brunatnego Bełchatów
Autorzy:: Hycnar, Elżbieta
Ratajczak, Tadeusz
Uberman, Ryszard
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/27311653.pdf
Data publikacji:: 2023
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:: multimineral deposit
multi raw material deposit
multimineral documentation
multi raw material concession
accompanying mineral
złoże wielosurowcowe
złoże wielokopalinowe
dokumentacja wielosurowcowa
koncesja wielosurowcowa
kopalina towarzysząca
Opis:: The domestic (Polish) lignite deposits, including the Bełchatów deposit, are classified as multi-mineral and multi-raw materials. Ensuring the possibility of using a significant part of all minerals present in this type of deposits should be a matter of priority for mines. Over several dozen years of operation, the Bełchatów Lignite Mine, based on its own experience in documenting and exploiting both the main mineral and accompanying minerals, as well as rock mass components that are not solid minerals, this mine has developed a new approach to the problem of the comprehensive use of deposit resources. The content of the article is an attempt to answer the question: do the applicable laws guarantee a comprehensive and rational use of mineral deposits whose resources are non-renewable? On the example of the area of the Bełchatów lignite deposit, the comprehensive and rational use of mineral resources was analysed. It was indicated that the reasons for their use result from the lack of appropriate organizational, economic and financial solutions. Particular attention was paid to the need to modify the licensing procedures for prospecting, documenting and extracting minerals. It seems reasonable to introduce multi-resource concessions, which are an important element of the circular economy. Therefore, proposals were formulated regarding the introduction of additional legal regulations and instruments of an economic and financial nature. These would be able to guarantee the comprehensive and rational use of most mineral resources.
Krajowe złoża węgla brunatnego, w tym również złoże Bełchatów, zalicza się do odmian wielokopalinowych i wielosurowcowych. Zapewnienie możliwości wykorzystania znaczącej części wszystkich kopalin występujących w tego typu złożach powinno być jednym z priorytetowych zadań realizowanych przez kopalnie. W czasie kilkudziesięciu lat funkcjonowania Kopalni Węgla Brunatnego Bełchatów, w oparciu o własne doświadczenia związane z dokumentowaniem i eksploatacją zarówno kopaliny głównej, jak i kopalin towarzyszących, a także składników górotworu, które nie są kopalinami stałymi, kopalnia ta wypracowała nowe podejście do problemu kompleksowego wykorzystania zasobów złoża. Treść artykułu jest próbą odpowiedzi na pytanie: czy obowiązujące przepisy prawa gwarantują kompleksowe i racjonalne wykorzystanie złóż kopalin, których zasoby są nieodnawialne? Na przykładzie obszaru złoża węgla brunatnego Bełchatów dokonano analizy kompleksowego i racjonalnego wykorzystania zasobów kopalin. Wskazano, że przyczyny niedostatecznego wykorzystania zasobów mineralnych wynikają z braku odpowiednich rozwiązań organizacyjnych, ekonomicznych i finansowych. Szczególną uwagę zwrócono na konieczność modyfikacji procedur koncesyjnych na poszukiwanie, dokumentowanie i wydobywanie kopalin. Racjonalne wydaje się wprowadzenie koncesji wielosurowcowych, które są ważnym elementem gospodarki w obiegu zamkniętym. Dlatego sformułowano propozycje wprowadzenia dodatkowych regulacji prawnych oraz instrumentów o charakterze ekonomiczno-finansowym. Będą one w stanie zagwarantować kompleksowe i racjonalne wykorzystanie większości zasobów mineralnych występujących w złożu.
Źródło:: Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2023, 39, 3; 27--42
0860-0953
Pojawia się w:: Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Antracyt dolnośląski - kopalina zapomniana
The Lower Silesian anthracite - mineral abandone
Autorzy:: Górecki, Jerzy
Sermet, Edyta
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2175632.pdf
Data publikacji:: 2022
Wydawca:: Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:: Dolnośląskie Zagłębie węglowe
DZW
antracyt
możliwość zagospodarowania
Lower Silesian Coal Basin
LSCB
anthracite
development prospects
Opis:: W okresie likwidacji kopalń w Dolnośląskim Zagłębiu Węglowym (DZW) udokumentowano w części złóż ZG Chrobry i ZG Victoria jedyne w Polsce złoże antracytu Wałbrzych-Gaj. Wykorzystując istniejącą infrastrukturę powierzchniową i wyrobiska podziemne, utworzono Zakład Wydobywczo-Przeróbczy Antracytu, który działał w latach 1994-1998. Po skreśleniu zasobów antracytu z krajowego bilansu, pozostawione w złożu zasoby w ilości około 46 mln ton zaliczono do resztkowych zasobów bilansowych węgli DZW. Możliwe wydaje się zagospodarowanie nie udostępnionej i nie rozciętej do tej pory partii złoża przez nowy zakład górniczy. Antracyt, ta zapomniana dolnośląska kopalina o dużym i rosnącym znaczeniu surowcowym oraz wysokich cenach na rynku światowym, czeka na wykorzystanie w przyszłości.
During the liquidation of mines in the Lower Silesian Coal Basin (LSCB), the only Polish anthracite deposit, Wałbrzych-Gaj, was documented in part of the ZG Chrobry and ZG Victoria deposits. Using the existing surface infrastructure and underground workings, the Anthracite Mining and Processing Plant was established, which operated in the years 1994-to1998. After deleting the anthracite resources from the national balance, the resources left in the deposit, in the amount of about 46 million tonnes, were included in the residual balance resources of DZW coal. It seems possible to develop a part of the deposit that has not been made available and has not been shared so far by a new mining plant. Anthracite, this forgotten Lower Silesian mineral with the large and growing importance of raw materials and high prices on the world market, is waiting to be used in the future.
Źródło:: Górnictwo Odkrywkowe; 2022, 63, 1; 11--16
0043-2075
Pojawia się w:: Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Pojęcie wydobywania kopalin ze złóż w kontekście prawa wodnego
Il concetto di estrazione di minerali dai giacimenti nel contesto della legge sull’acqua
Autorzy:: Radecki, Gabriel
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1187434.pdf
Data publikacji:: 2020
Wydawca:: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:: kopalina
złoże kopalin
wydobywanie
szczególne korzystanie z wód
wody powierzchniowe
mineral
deposit of minerals
extraction
special use of waters
surface waters
полезные ископаемые
месторождение полезных ископаемых
добыча полезных ископаемых специальное использование воды
поверхностные воды
miniere
deposito di minerali
estrazione mineraria
utilizzo particolare di
acque
acque superficiali
Opis:: L’estrazione di minerali è soggetta alla legge del 9 giugno 2011 — Legge geologica e mineraria ed anche legge del 20 luglio 2017 — Legge sull’acqua. L’autore cerca di confrontare e differenziare l’ambito di entrambi gli atti, spiegando i termini chiave, nel seguente ordine: minerale, deposito ed estrazione. Giunge alla conclusione che la legge geologica e mineraria e la legge sull’acqua si intersecano solo quando i minerali formano un deposito situato in acque superficiali. Tuttavia, tale situazione capita raramente come risultato dell’attività umana, poiché secondo l’art. 6, par.1, c.19, della legge geologica e mineraria, un giacimento minerario è definito come un accumulo naturale di minerali.
Źródło:: Prawne Problemy Górnictwa i Ochrony Środowiska; 2020, 1-2; 127-141
2451-3431
Pojawia się w:: Prawne Problemy Górnictwa i Ochrony Środowiska
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: Dokumentowanie i eksploatacja złóż surowców skalnych w rejonie Działoszyna (przypadek złóż Trakt Kamioński)
Exploration and extraction of raw material resources in the Działoszyn area (case study of trakt Kamioński Deposits)
Autorzy:: Mirkowski, Z.
Mirkowska, E.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/169809.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:: wapienie
kruszywa naturalne
kopalina towarzysząca
Wyżyna Wieluńska
limestone
natural aggregates
accompanying mineral
Wieluń Upland
Opis:: W budowie geologicznej obszaru Wyżyny Wieluńskiej, stanowiącej przedłużenie Wyżyny Śląsko-Krakowskiej dominują utwory zlodowacenia środkowopolskiego (zlodowacenia Warty) w postaci piasków i żwirów wodnolodowcowych i lodowcowych z mniejszym udziałem glin zwałowych. Pod pokrywą utworów plejstocenu zalegają wapienie jury górnej, które lokalnie, w licznych miejscach wychodzą na powierzchnię. Rejon Działoszyna jest bardzo intensywnie zagospodarowany górniczo, a przedmiotem eksploatacji są kruszywa naturalne utworów plejstoceńskich oraz wapienie jurajskie, stosowane do produkcji wapna, cementu, wapna rolniczego oraz kamieni budowlanych i kruszywa drogowego. Odzwierciedleniem budowy geologicznej jest sytuacja na złożu Trakt Kamioński, w którym wydobycie obejmuje plejstoceńskie kruszywa naturalne oraz wapienie jurajskie jako kopalinę towarzyszącą.
The geological structure of the area of the Wieluń Upland (the extension of the Silesian-Cracow Upland) is dominated by Riss glacial (Warta glacial) deposits, which are fluvioglacial and glacial sands and gravels with a smaller share of glacial clay. Under the Pleistocene cover there are limestones of the Upper Jurassic, which locally appear in numerous places on the surface. The Działoszyn area is very intensively exploited and the mineral resource of extraction are the Pleistocene aggregates and Jurassic limestones, used for the production of lime, cement, agricultural lime and construction stones and aggregates for road construction. Trakt Kamioński deposits including Pleistocene natural aggregates and Jurassic limestones (accompanying mineral) is typical for geological structure of the area.
Źródło:: Górnictwo Odkrywkowe; 2018, 59, 3; 78-83
0043-2075
Pojawia się w:: Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: Ocena przydatności wapieni z rowu Kleszczowa (złoże węgla brunatnego Bełchatów – pole Szczerców) jako potencjalnych sorbentów SO2 stosowanych w energetyce – problemy dokumentowania geologicznego
The assessment of usefulness of limestones from the Kleszczów Graben (Bełchatów lignite deposit – Szczerców field) as potential SO2 sorbents in the power industry – problems of geological documenting
Autorzy:: Hycnar, E.
Mucha, J.
Ratajczak, T.
Wasilewska-Błaszczyk, M.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2061635.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:: kopalina towarzysząca
wapienie jurajskie
sorbenty SO2
odsiarczanie
statystyka
dokumentowanie geologiczne
accompanying minerals
Jurassic limestone
SO2 sorbents
desulphurization
statistics
geological documentation
Opis:: Występujące w zboczach rowu Kleszczowa wapienie wieku jurajskiego są jedną z najważniejszych kopalin towarzyszących w złożu węgla brunatnego Bełchatów. W ostatnich latach zaistniała potrzeba rozpoznania ich przydatności jako sorbentów SO2. Podczas ich dokumentowania napotkano wiele trudności. Wapienie charakteryzują się znaczną zmiennością litologiczną, są to skały zarówno odznaczające się wysoką twardością i zwięzłością, jak i słabo zwięzłe czy nawet pylaste. W ich partiach stropowych występują procesy krasowe, a niżej położone są z kolei objęte wtórnymi procesami mineralizacyjnymi, spośród których najsilniej jest zaawansowany proces silifikacji. Widoczne są również efekty innych procesów przeobrażeniowych, takich jak: kompakcja, cementacja, procesy rozpuszczania i rekrystalizacji kalcytu, które przyczyniły się do znacznego urozmaicenia składu mineralnego i chemicznego wapieni, zróżnicowania parametrów fizykochemicznych i fizykomechanicznych określających ich przydatność do gospodarczego wykorzystania jako sorbentów SO2. Inne problemy związane z dokumentowaniem wapieni w złożu Bełchatów są związane z ich mniejszym znaczeniem w porównaniu z kopaliną główną, co powoduje, że ich rozpoznanie jest skromne, cechuje się większym interwałem poziomym otworów wiertniczych, zdecydowanie większymi i silnie zróżnicowanymi długościami próbek pobranych z rdzeni wiertniczych. Na obecnym etapie rozpoznania kopaliny towarzyszącej możliwe jest jedynie wstępne oszacowanie zasobów wapieni jako potencjalnych sorbentów SO2. Doprecyzowanie oszacowań będzie możliwe po skonstruowaniu modelu 3D parametrów kryterialnych oraz opracowaniu scenariusza eksploatacji.
Jurassic limestones of the Kleszczów Graben are among the most important accompanying raw materials in the Bełchatów lignite deposit. In recent years, there has been a need to recognize their suitability as SO2 sorbents for use in the energy industry. The limestones are characterized by high lithological variability. They show both high hardness and compactness, and are weakly concise or even silty. At the top parts, they are subjected to karst processes. The lower parts are affected by secondary mineralization processes, among which the silicification process is most advanced. The effects of other transformation processes, such as compaction, cementation, dissolution and recrystallization of calcite are also visible. These processes contributed to a significant diversification of the mineral and chemical composition of limestone, and differentiation of physico-chemical and physical-mechanical parameters responsible for assessing the suitability for their commercial use as a raw material for the production of SO2 sorbents. Other problems associated with documenting the limestones in the Bełchatów deposit are related to their lesser importance compared to the main mineral. Its degree of exploration is low, characterized by a lower density of exploratory boreholes and significantly longer average lengths of samples collected from drill cores. At the present stage of the accompanying mineral exploration, only a preliminary estimation of limestone resources as potential SO2 sorbents is possible. The precise estimation will be possible after constructing a 3D model of criterion parameters and developing an extraction scenario.
Źródło:: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2018, 472; 311--319
0867-6143
Pojawia się w:: Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Wydobywanie kopalin z wód powierzchniowych
Extraction of minerals from surface waters
Добыча полезных ископаемых из поверхностных вод
Autorzy:: Radecki, Gabriel
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/489170.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:: kopalina
wydobywanie kopalin ze złóż
koncesja na wydobywanie kopalin ze złóż
szczególne korzystanie z wód
pozwolenie wodnoprawne
mineral
exploiting minerals from deposits
concession for exploitation of minerals from deposits
special use of waters
water law permit
ископаемые
добыча полезных ископаемых на месторождениях
лицензия на добычу полезных ископаемых
специальное водопользование
разрешение на использование вод
Opis:: Zgodnie z art. 34 pkt 8 w związku z art. 389 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. Prawo wodne wydobywanie z wód powierzchniowych kamienia, żwiru, piasku oraz innych materiałów stanowi szczególne korzystanie z wód wymagające pozwolenia wodnoprawnego. Z kolei stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze działalność w zakresie wydobywania kopalin ze złóż może być wykonywana po uzyskaniu koncesji. W konsekwencji w literaturze i w orzecznictwie utrwalił się pogląd, że wydobywający kopaliny z wód powierzchniowych powinien uzyskać zarówno pozwolenie wodnoprawne, jak i koncesję. W opracowaniu wskazano negatywne następstwa tego rodzaju podwójnej reglamentacji i zaproponowano koncepcję rozdzielenia przedmiotów odniesienia obu ustaw we wspomnianej materii.
According to art. 34 point 8 and art. 389 point 2 of the Act of 20 July 2017 Water Law extraction of stone, gravel, sand and other materials from surface waters is a special use of waters which requires a water law permit. However, art. 21 item 1 point 2 of Act of 9 June 2011 Geological and Mining Law statutes that an activity in the scope of exploiting minerals from deposit can be executed after granting of concession. In a consequence legal doctrine and judicature claim that someone who extracts minerals from surface waters should obtain both water law permit and concession. The paper indicates negative effects of such double regulation and presents conception of distinction between subjects of these two Acts in aforementioned range.
Согласно статье 34 пункт 8, в связи со статьей 389 пункт 2 закона от 20 июля 2017 года водного права добыча из поверхностных вод камня, гравия, песка и других материалов является специальным водопользованием и требует разрешения. Согласно же статье 21 параграф 1 пункт 2 закона от 9 июля 2011 года в рамках геологического и горного права деятельность по добыче полезных ископаемых на месторождениях может осуществляться после получения лицензии. В результате в литературе и судебной практике закрепилось мнение, что для добычи ископаемых из поверхностных вод необходимо получить как разрешение на использование водного объекта, так и лицензию. В докладе отмечены негативные последствия подобного двойного регулирования и выдвинута концепция разграничения объектов данных законов с целью разрешения обозначенной выше проблемы.
Źródło:: Prawne Problemy Górnictwa i Ochrony Środowiska; 2018, 1-2; 97-112
2451-3431
Pojawia się w:: Prawne Problemy Górnictwa i Ochrony Środowiska
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Kopalina bazaltowa ze złóż Rutki i Ligota Tułowicka (woj. opolskie) oraz możliwości wielokierunkowego jej wykorzystania
The basaltic raw materials from the Rutki and Ligota Tułowicka deposits (Opole Province) and the directions of their possible use
Autorzy:: Wyszomirski, P.
Szydłak, T.
Zawadzki, T.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/394224.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:: nefelinit
Rutki
Ligota Tułowicka
minerały z grupy smektytów
bazalt w ceramice
nephelinite
smectites
basalt in ceramics
Opis:: Kopalinę z sąsiadujących ze sobą złóż Rutki i Ligota Tułowicka (okolice Niemodlina) stanowi wyłącznie jedna odmiana petrograficzna bazaltoidów, tj. nefelinit. Charakteryzuje się ona występowaniem w tle skalnym dominującego jasnego składnika mineralnego, którym jest nefelin zaliczany do skaleniowców. W skład tła skalnego obok nefelinu wchodzą drobne kryształy piroksenów i niezbyt liczny magnetyt. Pomiędzy tymi składnikami rozproszone są wyraźnie większe prakryształy piroksenów i oliwinów. Minerały tła skalnego, a także prakryształy piroksenów nie wykazują przejawów wietrzenia chemicznego. Są one natomiast wyraźnie widoczne w prakryształach oliwinów. Kopalina bazaltowa z omawianych złóż jest głównie wykorzystywana do produkcji różnych asortymentów kruszywa łamanego dla potrzeb budownictwa drogowego i jako składnik betonów. Do tego celu nadają się kruszywa o uziarnieniu >2 mm. Istnieje też perspektywa wykorzystania grubych frakcji kruszywa bazaltowego do produkcji wełny mineralnej. Korzystną w tym względzie cechą skał z Rutek i Ligoty Tułowickiej jest stosunkowo mała zawartość magnetytu i związana z tym niska podatność stopionego bazaltu do krystalizacji. Proces wietrzenia chemicznego prakryształów oliwinu doprowadził do powstania minerałów ilastych, reprezentowanych w zdecydowanej przewadze przez minerały grupy smektytu. Ich podwyższony udział obserwuje się w najdrobniejszym kruszywie, tj. we frakcji ziarnowej 0–0,85 mm. Drobne uziarnienie, a także podwyższony udział minerałów ilastych stanowią korzystną przesłankę do wykorzystania tego surowca zwłaszcza w przemyśle ceramiki budowlanej jako dodatku poprawiającego parametry fizykomechaniczne i kolorystykę produktów.
The rocks quarried in the neighboring Rutki and Ligota Tułowicka deposits (vicinity of Niemodlin) represent a single petrographic variety of basalt, i.e. nephelinite. The presence of nepheline (the mineral belonging to the group of feldspathoids) that forms the light-colored component of the groundmass is the characteristic feature of these rocks. Nepheline is accompanied by fine crystals of pyroxene and, occasionally, magnetite. Distinctly larger pyroxene and olivine phenocrysts are dispersed within the groundmass. Neither minerals of the ground-mass nor the phenocrysts of the pyroxenes reveal any signs of chemical weathering. However, such alterations are clearly visible in the phenocrysts of olivine. The basalt raw materials of both deposits are utilized mainly for the production of various assortments of crushed road aggregates and as components of concretes. These applications require the aggregates with the grain sizes >2 mm. There is also a possibility to utilize coarse-grained basalt aggregates for the manufacturing of rock wool. This is due to a favorable property of the rocks from Rutki and Ligota Tułowicka that is their relatively low content of magnetite resulting in the low capability of the molten basalt to crystallize. The chemical weathering of the olivine phenocrysts have proceeded toward the formation of clay minerals, among which those of the smectite group prevail. Their elevated quantities occur in the finest aggregate assortment, i.e. 0–0.85 mm. The fineness of this grain fraction and its elevated quantity of clay minerals are two favorable features to utilize this part of the basalt aggregate by the heavy clay industry as an additive improving the physico-mechanical parameters and providing the required red color of ceramic products.
Źródło:: Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2017, 100; 295-311
2080-0819
Pojawia się w:: Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: Phase transitions of ferruginous minerals in the course of thermal processing of feldspar-quartz raw materials from the Sobótka region (Lower Silesia)
Przemiany fazowe nośników żelaza podczas obróbki termicznej kopalin skaleniowo-kwarcowych z rejonu Sobótki (Dolny Śląsk)
Autorzy:: Lewicka, E.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/216798.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:: ferruginous phases
phase transitions
Mössbauer spectroscopy
feldspar quartz raw material
colour after firing
fazy żelaziste
przemiany fazowe
spektroskopia mössbauerowska
kopalina skaleniowo kwarcowa
barwa po wypaleniu
Opis:: This paper presents the results of analyses of feldspar-quartz raw materials from deposits of leucogranites located in the Sobótka region. This is a successive stage of research carried out by the author on reasons for colour variation of ceramic materials obtained from them. This step encompassed the firing of sample pairs of analogous chemical composition in different conditions: in a standard cycle lasting more than 2 hours (at a maximum temperature of 1200°C), and a fast one – lasting around 50 minutes (at a max. temperature of 1260°C). The obtained ceramic bodies were analysed using the XRD method, scanning microscopy SEM-EDS and 57Fe Mössbauer spectroscopy at room temperature. The XRD investigations revealed the presence of quartz in both samples, while remnants of sodium feldspar were observed in the one fired in the fast cycle. The scanning microscopy confirmed that the principal component of the examined bodies is the aluminosilicate melt, resulting from the thermal decomposition of mainly feldspars and quartz. Single quartz grains and other minerals of high melting temperatures, i.e. zirconium, were also observed in the course of microscopic examinations. Products of other mineral phases’ transformations at high temperature, such as: titanomagnetite (spinel Fe-Ti), magnetite, biotite, xenotime, sphalerite as well as probably chlorites and garnets, were also relatively frequent. Mössbauer studies demonstrated the presence of three basic components constituting 30% (each) of the spectra, i.e. Fe₂O₃ (presumably hematite), Fe³⁺ ions (dispersed in aluminosilicate glassy phase), and nanocrystalline or amorphous oxide phase of iron (Fe-O). Some relatively small amounts (5 and 10%) of mixed valence iron cations (Fe^2+/3+) that are not expected to influence the colour difference between samples after firing were also found. A paramagnetic doublet referring to them can be attributed to a titanomagnetite spinel or products of its thermal decomposition. The above-mentioned observations and examinations lead to the finding that the main reason for colour variation in the examined bodies as well as their different microstructure and advancement of phase transitions in the course of firing are different conditions of thermal treatment. These probably also influenced the forms in which iron and other colouring elements occur in the samples studied.
Opracowanie przedstawia wyniki badań kopaliny skaleniowo-kwarcowej pochodzącej ze złóż leukogranitów z rejonu Sobótki. Jest to kolejny etap prowadzonych przez autorkę badań nad wpływem składu chemicznego i mineralnego tych utworów na barwę uzyskanych z nich tworzyw ceramicznych. Obejmował on wypalanie par próbek o analogicznym składzie chemicznym w odmiennych warunkach: w cyklu standardowym, trwającym ponad 2 godziny (w maksymalnej temperaturze 1200°C), oraz szybkim, około 50-minutowym (w maks. 1260°C). Uzyskane tworzywa zostały poddane analizie rentgenowskiej, a także badaniom metodą mikroskopii skaningowej SEM-EDS i spektroskopii mössbauerowskiej w temperaturze pokojowej. Analiza rentgenowska ujawniła obecność kwarcu w obu próbkach, a w przypadku pastylki wypalonej w krótkim cyklu – również reliktów skalenia sodowego. Badania skaningowe potwierdziły, że podstawowym składnikiem badanych tworzyw jest stop glinokrzemianowy, który powstał w wyniku termicznego rozkładu głównie skaleni i częściowo kwarcu. W toku obserwacji stwierdzono obecność pojedynczych ziaren kwarcu oraz innych minerałów cechujących się wysoką temperaturą topienia, takich jak cyrkon. Stosunkowo często obserwowano także produkty przeobrażenia pod wpływem wysokiej temperatury innych faz mineralnych, takich jak: tytanomagnetyt (spinel Fe-Ti), biotyt, ksenotym, sfaleryt oraz przypuszczalnie chloryty i granaty. Badania mössbauerowskie wykazały obecność w tworzywie trzech równorzędnych składowych o względnych zawartościach rzędu 30% każda: Fe₂O₃ (przypuszczalnie hematyt), kationów Fe³⁺ (rozproszonych w stopie glinokrzemianowym) oraz słabo krystalicznej względnie amorficznej fazy tlenkowej żelaza (Fe-O). Stwierdzono również występowanie podrzędnej ilości kationów żelaza o mieszanej walencyjności (Fe^2+/3+), których względny udział w obu próbkach jest niewielki (10 i 5%) i – jak się przypuszcza – nie może przesądzać o zróżnicowaniu ich zabarwienia. Odpowiadający im dublet paramagnetyczny ma przypuszczalnie związek z obecnością tytanomagnetytu lub produktów jego rozkładu termicznego. Powyższe obserwacje i uzyskane wyniki badań skłaniają do stwierdzenia, że główną przyczyną zróżnicowania barwy próbek są odmienne warunki ich obróbki termicznej, w wyniku czego uzyskano tworzywa różniące się stopniem spieczenia oraz zaawansowania przemian fazowych , co zapewne rzutowało na formę związania żelaza i innych pierwiastków barwiących.
Źródło:: Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2017, 33, 1; 93-110
0860-0953
Pojawia się w:: Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Post factum, czyli: czy można zdemaskować ukrywających fakty i ustalić ilość kopaliny wydobytej w sposób nielegalny ? – studium przypadku
Post factum: on the possibility of exposing the entities concealing the facts and determining the amount of illegally mined mineral product – a case study
Autorzy:: Gorol, M.
Mzyk, T.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/113245.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: STE GROUP
Tematy:: złoże
iły
nadkład
kopalina
przerost
wyrobisko odkrywkowe
urobek
zasoby
metoda przekrojów
mineral deposit
clays
overburden
mineral product
band
open-cut working
mined rock
resources
sections method
Opis:: W artykule przedstawiono przypadek łamania, na wielką skalę, przepisów ustawy Prawo geologiczne i górnicze. Przedsiębiorca pod pozorem robót geologicznych prowadził regularną eksploatację iłu do produkcji wyrobów ceramiki budowlanej. Ostatecznie zmuszony do przeprowadzenia geodezyjnego obmiaru wyrobiska i rozliczenia zasobów złoża, prawie 11krotnie zaniżył ilość kopaliny pobranej w sposób nielegalny, czego dowiedziono wykorzystując metodykę obliczania zasobów metodą przekrojów. Procederowi sprzyjał brak zdecydowania w działaniu organu koncesyjnego.
The article presents a case of large-scale violation of the Polish Geological and Mining Law. Under a disguise of geological works, an entrepreneur has conducted a regular mine working of clay for a production of ceramic construction products. Finally, forced to conduct a geodesic measurement of open-cut working and to provide the statement on the resources, they have understated estimated the amount of the illegally acquired mineral product 11-fold. This has been proved that using the methodology for the calculation of resources using sections method. The practice was encouraged by the hesitant activities undertaken by the licensing authority.
Źródło:: Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji; 2017, 6, 3; 59-67
2391-9361
Pojawia się w:: Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Dokumentowanie wody jako kopaliny wielosurowcowej – potrzeba dyskusji i zmian
Geological documentation of multimineral water - a discussion on suggested changes
Autorzy:: Szamałek, K.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/169841.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:: wody termalne
solanki
wody lecznicze
dokumentowanie geologiczne
kopalina wielosurowcowa
thermal water
brines
curative water
geological documentation
multimineral raw material
Opis:: Badania prowadzone w ramach dokumentowania geologicznego bardzo często wskazują, iż wody podziemne jednocześnie spełniają kryteria wymagane przez prawo geologiczne i górnicze, aby zostać uznanymi za wody termalne, solanki czy wody lecznicze. Tylko te trzy rodzaje wód uznawane są przez prawo geologiczne i górnicze za kopaliny. Za wydobycie wód-kopalin należy opłacić opłatę eksploatacyjną. Opłata eksploatacyjna za wydobycie wody-kopaliny jest zróżnicowana i inna dla każdego z rodzajów wody-kopaliny. Wody termalne mają stawkę opłaty eksploatacyjnej równą 0 złotych, solanki 1,97 zł/m3,zaś wody lecznicze 1,32 zł/m3. Ponadto, wydobycie kopaliny udokumentowanej jako kopalina towarzysząca obniża stawkę opłaty eksploatacyjnej o 50%. Taka regulacja stwarza (gdy woda spełnia jednocześnie kryteria trzech wód-kopalin) potencjalne pole do realizacji strategii firmy wydobywczej polegającej na takim dobraniu zestawu wydobywanych wód (np. woda termalna jako kopalina główna, solanki i woda lecznicza jako kopaliny towarzyszące), by obciążenia finansowe firmy były najniższe. Racjonalnym wnioskiem wydaje się wprowadzenie nowej definicji w prawie geologicznym i górniczym wody jako kopaliny wielosurowcowej. Dla tak zdefiniowanej kopaliny proponuje się przyjęcie stawki opłaty eksploatacyjnej w wysokości 50% sumy stawek eksploatacyjnych dla trzech rodzajów wód-kopalin.
Geological documentation projects often reveal underground water reservoirs which can be qualified as thermal waters, brines or curative waters in accordance with geological and mining laws. These are the only types of water deposits which are classified as minerals according to geological and mining laws - therefore, extracting them incurs an exploitation fee. Such fees are different for each of the three kinds of water-minerals. The exploitation fee for thermal waters is set at 0 PLN, 1,97 PLN per cubic meters for brines and 1,32 PLN per cubic meter for curative waters. Additionally, extracting minerals documented as so-called „accompanying minerals” decreases the exploitation fee by 50%. This regulation allows minimizing the costs of exploitation of water-minerals by classifying one type of water (e.g., thermal) as the main mineral, and others as accompanying minerals. It is suggested here that, in order to close this loophole, a new legal definition, which would encompass all three types of water-minerals at the same time, should be introduced to geological and mining laws. It is further proposed here that the exploitation fee for thusly defined mineral be set at 50 % of the current average fee for water-mineral exploitation.
Źródło:: Górnictwo Odkrywkowe; 2016, 57, 2; 47-49
0043-2075
Pojawia się w:: Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Krytycznie o pojęciu surowców krytycznych i nie tylko
Critique of the term of "critical raw materials" and related issues
Autorzy:: Sermet, E.
Auguścik, J.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/394309.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:: kopalina
surowiec mineralny
surowiec krytyczny
mineral commodity
mineral raw mineral
critical raw materials
Opis:: Termin „surowiec krytyczny" został przyjęty 5-7 lat temu w USA i UE. Dotyczy on deficytowych surowców mineralnych, trudno dostępnych i zarazem kluczowych dla rozwoju nowoczesnego przemysłu. Polskie tłumaczenie tego pojęcia wydaje się nietrafne i powinno być zastąpione terminem "surowiec deficytowy". Chaos terminologiczny dotyczy także innych pojęć z dziedziny gospodarki surowcami mineralnymi, np. nieporównywalności (niejednoznaczności) określeń różnych pierwiastków o kluczowym znaczeniu surowcowym np. „rzadkie", "rozproszone", "śladowe".
The term "critical raw material" was accepted 5-7 years ago in the USA and the EU. It concerns the deficit raw minerals, ones difficult to access and at the same time important for the development of modern industry. The Polish translation of this concept seems to be inaccurate and should be replaced by "scarce raw mineral”. Chaotic terminology also applies to other concepts in the field of mineral economy, such as ambiguous definitions of the various elements of the critical raw materials, e.g.: "rare", "scattered", "trace".
Źródło:: Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2015, 91; 171-177
2080-0819
Pojawia się w:: Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: Pospolita kopalina i jej "niepospolite" dokumentowanie
Ordinary mineral and its "extraordinary" documenting
Autorzy:: Myszka, R.
Górecki, J.
Sermet, E.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/170252.pdf
Data publikacji:: 2015
Wydawca:: Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:: kopaliny pospolite
dokumentacja geologiczna złoża
błędy dokumentowania
ordinary mineral commodity
geological documentation of deposits
errors in reporting
Opis:: Rola i znaczenie dokumentacji geologicznych są trudne do przecenienia w przypadku wszystkich typów złóż, zarówno kopalin o znaczeniu strategicznym jak i występujących powszechnie. Prawidłowe dokumentowanie złóż stanowi podstawę projektowania zagospodarowania złóż i racjonalnej gospodarki złożem. W świetle tego muszą budzić sprzeciw przykłady niestarannych lub fałszywych opisów złóż, błędów dokumentowania o charakterze subiektywnym wynikających z formalnego traktowania obowiązku dokumentowania, słabej wiedzy fachowej i naruszenia zasad etyki zawodowej. Przykłady uchybień w tym zakresie – przedstawione w niniejszym artykule – dotyczą m.in. sposobów niefrasobliwej prezentacji granic złoża, złego opróbowania i nieprawidłowego opisu rodzaju i jakości kopaliny oraz błędów obliczenia zasobów. Pokazano również wątpliwej jakości profile otworów, mapy i przekroje geologiczne.
The role and rank of geological reports are very fundamental for all types of deposits: strategic and ordinary minerals. Correct documenting decides on planning of mining activity and rational management of deposits. Objecting is aroused if careless, unreliable or false descriptions of deposits and numerous subjective errors of documenting happen. This is the fatal consequence of formal treatment of obligations, weak professional knowledge and violation of ethical norms. The paper presents some example of such insults. It applies to carefree presentation of deposit boundaries, bad sampling and incorrect description of mineral type and quality, and errors of reserve estimation. Attention is also drawn to the doubt boreholes profiles, maps and geological cross-sections.
Źródło:: Górnictwo Odkrywkowe; 2015, 56, 2; 15-25
0043-2075
Pojawia się w:: Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: Zagospodarowanie kopaliny towarzyszącej na przykładzie eksploatacji złoża piasku podsadzkowego „Pustynia Błędowska – blok IV”
The issue of using accompanying mineral on the basis of “Pustynia Błędowska – blok IV” deposit exploitation
Autorzy:: Bednarczyk, S.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/167657.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:: górnictwo odkrywkowe
prawo geologiczne i górnicze
złoża kopalin
kopalina towarzysząca
open-pit mining
mining and geological law
deposit of filling sand
accompanying minerals
Opis:: W artykule przedstawiono zagadnienia związane z procedurą prawną i dokumentacyjną projektowania eksploatacji i wydobycia dolomitu triasowego jako kopaliny towarzyszącej w złożu piasku podsadzkowego „Pustynia Błędowska – blok IV”. Działalność gospodarczą w tym zakresie prowadzi zakład górniczy Kopalnia Piasku „Szczakowa” w Jaworznie, wchodzący w skład grupy kapitałowej DB Schenker Rail Polska S.A. z siedzibą w Zabrzu. Praca stanowi podsumowanie dotychczasowej działalności i doświadczeń przedsiębiorcy oraz kierownictwa zakładu górniczego w zakresie procedur prawnych związanych z uzyskaniem wymaganych zezwoleń i decyzji administracyjnych, które umożliwiają podjęcie wydobycia kopaliny towarzyszącej w trakcie wieloletniego już prowadzenia eksploatacji kopaliny głównej. Zwrócono tutaj szczególną uwagę na wzajemne powiązanie poszczególnych etapów proceduralnych oraz ich wpływ na całokształt projektowanego przedsięwzięcia.
This paper shows an overview of the legal procedure connected with specification and planning of exploration of trias dolomite as the accompanying mineral resources of filling sand deposit “Pustynia Błędowska – block IV ”. In this scope, the economic activity is conducted by mining business in “Szczakowa” mine in Jaworzno, which belongs to the capital group of DB Schenker Rail Polska Co. The paper presents the state of mining activity and the experience of the entrepreneur and management of a mining plant in respect of legal procedures for acquiring the mining permissions and licences enabling sand exploitation. Special attention was paid to the interrelation between particular procedural stages and their influence on the whole project.
Źródło:: Przegląd Górniczy; 2014, 70, 10; 147-154
0033-216X
Pojawia się w:: Przegląd Górniczy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: Złoża antropogeniczne w wielkopolskich kopalniach węgla brunatnego – aktualny stan badań
Anthropogenic mineral deposits in Wielkopolska lignite mines – current state of research
Autorzy:: Widera, M.
Szczurek, M.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/216938.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:: złoża antropogeniczne
kopalina towarzysząca
piaski
iły
produkcja ceramiki
anthropogenic mineral deposits
accompanying mineral commodity
sands
clays
ceramic production
Opis:: W pracy tej przedstawiono aktualny stan badań, tworzenia i wykorzystania złóż antropogenicznych w dwóch istniejących wielkopolskich kopalniach węgla brunatnego, tj. PAK KWB Konin S.A. i PAK KWB Adamów S.A. Oczywiście w złożach antropogenicznych składowano tzw. kopaliny towarzyszące, które wydobyto przy okazji eksploatacji węgla brunatnego będącego kopaliną główną. Badaniom poddano tylko te złoża antropogeniczne, w których zgromadzono kopaliny w ilości wyrażonej w tysiącach metrów sześciennych. W kopalni Konin są to następujące złoża antropogeniczne: Honoratka, Kleczew i Bilczew. W złożu Honoratka odłożono neogeńskie iły i piaski, a w złożu Kleczew wyłącznie neogeńskie iły. Kopaliny z obu wymienionych złóż służą do produkcji ceramiki budowlanej w cegielni ,,Honoratka-Wienerberger”. Z kolei w złożu Bilczew odłożono czwartorzędowe piaski, które obecnie nie są wykorzystywane. W przypadku kopalni Adamów można mówić o dwóch małych złożach antropogenicznych, tj. Janiszew i Władysławów. W złożu Janiszew znajdują się iły neogeńskie, które do 2007 roku wykorzystywała cegielnia w Wieleninie. Natomiast w złożu Władysławów odłożono czwartorzędowe piaski i żwiry. W czasie prowadzenia badań terenowych, we wrześniu 2012 roku, złoże to było eksploatowane. Łącznie w złożach antropogenicznych w kopalni Konin znajduje się ponad 3,36 mln m³ iłów i 0,64 mln m³ piasków neogeńskich, a także 0,7 mln m³ piasków czwartorzędowych. Natomiast w kopalni Adamów, w sąsiedztwie odkrywek, zgromadzono ponad 18 tys. m³ iłów neogeńskich i mniej niż 12 tys. m³ czwartorzędowych piasków i żwirów. Dlatego ze względu na duże zasoby kopalin towarzyszących zaleca się tworzenie złóż antropogenicznych przez kopalnie węgla brunatnego. Niemniej jednak powinien zostać uregulowany ich status prawny oraz stworzone odpowiednie zachęty finansowe.
This paper presents the current state of the formation and use of anthropogenic mineral deposits in both of the existing Wielkopolska lignite mines PAK Konin Lignite Mine JSC and PAK Adamów Lignite Mine JSC. The so-called accompanying mineral commodities, being exploited by way of lignite extraction, have been stored in anthropogenic mineral deposits. This study involved only the anthropogenic deposits, which collected accompanying minerals in amounts expressed in thousands of cubic meters. In the Konin lignite mine, anthropogenic mineral deposits are as follows: Honoratka, Kleczew, and Bilczew. Both Neogene clays and sands accumulated in the Honoratka deposit, while in the Kleczew deposit only Neogene clays can be found. Minerals from both of these deposits are used for the production of building ceramics in the brickyard “Honoratka-Wienerberger”. Currently, in the deposit Bilczew the Quaternary sands are not used. The Adamów lignite mine features two small anthropogenic deposits Janiszew and Władysławów. In the Janiszew deposit, Neogene clays have been identified which, until 2007, were used by the brickyard in Wielenin. However, in the Władysławów deposit the Quaternary sands and gravels are present. During the field research for this study (in September 2012), the Władysławów deposit was undergoing exploitation. In total, more than 3.36 million cubic meters of Neogene clays and 0.64 million cubic meters of Neogene sands were indicated. In addition, 0.7 million cubic meters of Quaternary sands were present in anthropogenic deposits in the Konin lignite mine. In contrast, the Adamów lignite mine has only collected some 18,000 cubic meters of Neogene clays and less than 12,000 cubic meters of Quaternary sands and gravels. Due to the large reserves of accompanying minerals, this study has concluded that it is recommendable to build anthropogenic mineral deposits by the lignite mines. Nevertheless, the mineral deposits legal status should be regulated and appropriate financial incentives established.
Źródło:: Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2014, 30, 1; 21-38
0860-0953
Pojawia się w:: Gospodarka Surowcami Mineralnymi
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "kopalina" wg kryterium: Wszystkie pola

Źródło danych

Dostawca treści

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język