Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "january uprising of 1863" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 41
Tytuł:
Powstanie styczniowe w regionie szadkowskim na kanwie wspomnień Alfonsa Parczewskiego
The january uprising in Szadek region on the basis of memoirs by Alfons Parczewski
Autorzy:
Marszał, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/18827824.pdf
Data publikacji:
2022-09-15
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
powstanie styczniowe 1863
Szadek
Alfons Parczewski
the January uprising of 1863
Opis:
Pod koniec lat 20. XX w. blisko 80-letni Alfons Parczewski opublikował wspomnienia z powstania styczniowego 1863 r. Wraca w nich do wydarzeń, które rozgrywały się w jego rodzinnym majątku w Wodzieradach i otaczającym regionie. Przywołuje wspomnienia poznanych dowódców powstańczych i rodziców wspierających powstanie. Wybrane fragmenty wspomnień A. Parczewskiego, odnoszące się do działań powstańczych w okolicach Szadku, zostały uzupełnione o informacje pochodzące z innych źródeł. Dopełniają one obraz wydarzeń w kontekście powstańczych doświadczeń mieszkańców Szadku i otaczających go miejscowości w pierwszej połowie lat 60. XIX w.
At the end of the 1920s, Alfons Parczewski, nearly eighty at that time, published his recollections of the January Uprising in 1863. He describes the events that took place in his family’s estate in Wodzierady and in the surrounding region. He also recalls the reminiscences of the insurgent commandersthat he knew and his parents, who supported the insurrection. The selected fragments of A. Parczewski’s memoirs relating to insurgent actions in Szadek region were supplemented with information from other sources. All this provides a picture of the life of the inhabitants of Szadek and the surrounding localities during the insurrection in the first half of the 1860s.
Źródło:
Biuletyn Szadkowski; 2022, 22; 7-24
1643-0700
Pojawia się w:
Biuletyn Szadkowski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocalić od zapomnienia Kalwarię Moczalsko – Bugajską oraz powstańców styczniowych z 1863/1864 r.
To save the Calvary of Moczalec/Bugaj and 1863/1864 january uprising insurgents from slipping into oblivion
Autorzy:
Małecki, Z. J.
Małecka, I.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/407570.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Instytut Badawczo-Rozwojowy Inżynierii Lądowej i Wodnej Euroexbud
Tematy:
Kalwaria
kaplica
Powstanie Styczniowe 1863
Oxiński Józef
pagórki morenowe
dolina nadprośniańska
Calvary
chapel
January Uprising of 1863
moraine hills
Prosna valley
Opis:
Przy trasie dawnego „Traktu wieluńsko – kaliskiego” będącego w przeszłości szlakiem kaliskich pielgrzymek na Jasną Górę w Częstochowie, zlokalizowana była do II Wojny Światowej (zniszczona przez Niemców) zapomniana Kalwaria Moczalsko – Bugajska przyporządkowana do Parafii Rzymsko-katolickiej pw. św. Jana Ewangelisty w Godzieszach do czasu powołania nowej Parafii Rzymsko-katolickiej p.w. św. Krzyża w Brzezinach (1920 r.). Wybudowana została na najwyższym wzniesieniu moreny dennej (ok. 142,0 m n.p.m.) w rejonie wsi Moczalec i Bugaj, w odległości około 200 m od „Traktu wieluńsko – kaliskiego” i około 400 m od „Traktu ołobockiego”. Na terenach nadprośniańskich (Przystajnia) i pagórkach morenowatych (Moczalec) oraz w lasach (Bugaj – Jagodziniec – Meka) oddziały powstańcze prowadziły potyczki z wojskami carskimi. W pobliżu Bugaja przez Brzeziny przemieszczał się m.in. oddział powstańczy por. Józefa Oxińskiego, który stoczył potyczkę z wojskami carskimi dnia 25 lutego 1863 r. w Opatówku a następnie bitwę dnia 26 lutego 1863 r. pod Kuźnicą Grabowską, w której to dzięki dużym umiejętnościom wojskowym dowódcy nie został rozbity przez Rosjan, nie ponosząc większych strat.
At what used to be ‘ Wieluń-Kalisz Route’ ,which was a route taking pilgrims from Kalisz to Jasna Góra Monastery in Częstochowa, one can find a forgotten calvary – the Calvary of Moczalec – Bugaj - which had been there until it got destroyed by Germans in World War II. The Calvary had been assigned to the Roman Catholic Parish of St.John the Evangelist in Godziesze until a new parish, the Roman Catholic Parish of the Holy Cross was created in Brzeziny in 1920. The calvary was built on the highest hill of the ground moraine (about 124 m above sea level) in the area of the villages Moczalec and Bugaj , about 200 meters from ‘ Wieluń-Kalisz Route’ and about 400 meters from ‘Ołobok Route’. It was there , in the area close to the Prosna River (Przystajnia) , on the moraine hills (Moczalec) and in the forests (Bugaj-Jagodziniec -Meka) that January Uprising insurgents’ divisions engaged in skirmishes with tsarist soldiers. Among others, the insurrectional division of Lieut.Józef Oxiński passed through Brzeziny near Bugaj. The division got engaged in a skirmish with tsarist soldiers in Opatówek on 25 February 1863 and then they fought a battle at Kuźnica Grabowska on 26 February 1863 in which, thanks to the commander’s military skills, the division was not broken up and did not suffer any major losses.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Inżynieria Lądowa i Wodna w Kształtowaniu Środowiska; 2013, 8-9; 89-107
2082-6702
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Inżynieria Lądowa i Wodna w Kształtowaniu Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pamiętniki i listy zesłańców postyczniowych w zbiorach archiwów rosyjskich (centralnych i syberyjskich)
Diaries and letters of the exiles (after the January Uprising of 1863) in the Russian archives (Central and Siberian)
Autorzy:
Caban, Wiesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/471968.pdf
Data publikacji:
2017-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Tematy:
pamiętniki
listy
zesłańcy postyczniowi
Rosja
Syberia
XIX wiek
diaries
letters
Russia
Siberia
19th century
exiles after January Uprising
Opis:
Po upadku powstania styczniowego ok. 20 000 Polaków znalazło się na zesłaniu syberyjskim. Poważną część tej grupy stanowili Polacy z Ziem Zabranych (Litwa, Białoruś, Ukraina). Zesłańcy z tego obszaru w zdecydowanej mierze wywodzili się ze zdeklasowanej szlachty. Na Syberię trafiły także kobiety. W przypadku niektórych była to kara za działalność polityczną w latach 1863-1864, inne dobrowolnie podążyły za mężami lub narzeczonymi. Polscy zesłańcy na Syberii starali się żyć w swoich grupach, zwanymi niejednokrotnie „ogółami”. Podlegały one szczególnemu nadzorowi władz carskich. Z dużą częstotliwością posądzano je o przygotowywanie zbrojnego spisku. Gdy tylko zrodziły się podejrzenia, następowały aresztowania, rekwirowano też wszelką korespondencję z rodziną, pamiętniki i różnego rodzaju zapiski z pobytu na Syberii. Wszelka spuścizna piśmiennicza zesłańców trafiała do sekretnego archiwum III Oddziału Szefa Żandarmerii i jest przechowywana w Państwowym Archiwum Rosyjskiej Federacji w Moskwie. Część zapisków została natomiast odnaleziona w Omsku, Tomsku i Krasnojarsku. Na podstawie tej spuścizny możemy z jednej strony odtworzyć życie codzienne polskich zesłańców, z drugiej – sytuację materialną rodzin polskich mieszkających na Ziemiach Zabranych. Listy pisane przez krewnych, zwłaszcza z Wileńszczyzny, są też ciekawym zabytkiem kultury języka polskiego. Pamiętać trzeba bowiem, że wychodziły one spod ręki drobnej szlachty, słabo wykształconej.
After the fall of the January 1863 Uprising, about 20 thousand Poles found themselves in the Siberian exile. A significant part of this group were Poles who lived in the Taken Lands (Lithuania, Belarus, Ukraine), the area unofficially known as the Western Krai. The exiles from this area came mainly from the impoverished gentry. There were also women in exile. Some of them went there because of their political activity in the years 1863-1864, and others voluntarily followed their husbands or fiancées. The Polish exiles in Siberia tried to live in their groups, sometimes called „Ogół”, which were under the special supervision of the tsarist authorities. They were systematically suspected of preparing an armed conspiracy. Whenever such suspicions arose, they were quickly followed by arrests and all correspondence with the family, memoirs, and various documents were confiscated. All of that written legacy was sent to the secret archive of the 3rd Department of the Gendarmerie and is now stored in the State Archive of the Russian Federation ( IPFS) in Moscow. However, some of it was found in Omsk, Tomsk and Krasnoyarsk. On the basis of this legacy we can recreate the everyday life of Polish exiles. It also sheds light on the material situation of Polish families living in the Taken Lands. Letters written by relatives, especially from Vilnius, are also an interesting monument of the Polish culture. It must be remembered that these letters were written by a poorly educated gentry.
Źródło:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2017, Polonika w zbiorach obcych, tom specjalny; 287-294
1897-0788
2544-8730
Pojawia się w:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Gloria victis” Elizy Orzeszkowej
Autorzy:
Bursztyńska, Halina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2080476.pdf
Data publikacji:
2020-12-23
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
Eliza Orzeszkowa
narracja z perspektywy przyrody
powstanie styczniowe
palingeneza
Gloria victis
the January Uprising of 1863 in Poland
palingenesis
nature’s narrative point of view
Opis:
Przedmiotem artykułu jest opowiadanie Elizy Orzeszkowej Gloria victis z 1910 roku. Autorka ukazuje napięcie pomiędzy romantyczną z ducha ideową koncepcją utworu o powstańczym zrywie 1863 roku a modernistycznym obrazowaniem i wrażliwością estetyczną. Zwraca uwagę na konsekwencje narracji prowadzonej z perspektywy leśnej przyrody (wiatru, drzew): symbolizm mitu eleuzyńskiego, techniki impresjonizmu i ekspresjonizmu oraz brutalny naturalizm w opisach śmierci i umierania. Eksponuje zarysowaną przez Orzeszkową dychotomię historii (i niepamięci) i biologii (cyklu natury).
The subject of the article is the Gloria victis novella by Eliza Orzeszkowa (1910). The author points out tensions between Romanticism idea of uprisings (i.e. the January Uprising of 1863 in Poland), which is the main theme of the novella, and naturalistic style of narration as well as modern ways of artistic expression. She notes many consequences of using nature’s narrative point of view (e.g. wind, trees): reference to the palingenetic myth, impressionist and expressionist techniques, rough naturalism in the death and battle scenes. She also showshow Orzeszkowa emphasises the dichotomy between the history (obliviousness possibility) and biology (cycle of matter).
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica; 2020, 8; 300-313
2353-4583
2449-7401
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Cudze chwalicie, swojego nie znacie: krajobraz doliny Swędrni
The grass is always greener on the other side: the landscape of the Swędrnia river valley
Autorzy:
Krajewska, A.
Małecki, Z. J.
Gołębiak, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/407552.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Instytut Badawczo-Rozwojowy Inżynierii Lądowej i Wodnej Euroexbud
Tematy:
rzeka
krajobraz naturalny i antropogeniczny
ochrona przyrody
turystyka
Powstanie Styczniowe 1863
II wojna światowa
river
natural and anthropogenic landscape
nature protection
tourism
January Uprising of 1863
World War II
Opis:
Ze względu na unikatowy charakter krajobrazu, na obszarze Doliny Swędrni obowiązują dwie formy ochrony przyrody: obszar chronionego krajobrazu i obszar Natura 2000. Region stanowi wydzieloną jednostkę przestrzenną cechującą się istotnymi wartościami przyrodniczymi. Oprócz tego charakteryzuje się wartościami historyczno-kulturowymi. Występuje tam wiele stanowisk archeologicznych: historyczne formy budownictwa i obiekty rezydencjonalne, sakralne, budownictwo mieszkalne i produkcyjne. Wszystko to położone jest w bardzo dużej koncentracji, wzdłuż doliny Swędrni i Żabianki. W pobliżu Kamienia znajduje się krzyż z tablicą upamiętniającą miejsce mordu około 40 rannych powstańców styczniowych i opiekujących się nimi mieszkańców, dokonanego przez Kozaków carskich. W pobliżu leśniczówki Morawin umieszczono tablicę pamiątkową upamiętniającą poległych we wrześniu 1939r. żołnierzy polskich. W pobliżu doliny Swędrni w Lesie Skarszewskim 19 stycznia 1945r. okupant niemiecki rozstrzelał 56 żołnierzy Armii Krajowej.
Because of the unique character of its landscape the Swędrnia River Valley is protected by two forms of nature conservation: it is the area of protected landscape and it is the area of Natura 2000 legislation. The region is a designated area characterised by vital environmental values. It is also significant historically and culturally. There are a number of archaeological sites, including historic buildings, residential and sacral objects, and housing and industrial buildings, all of which are concentrated along the valley of the rivers Swędrnia and Żabianka Near Kamień there is a cross with a plaque commemorating the murder committed by the Tsarist Cossacks against about forty January Uprising insurgents and the local people who took care of them. In the vicinity of Morawin forester’s lodge there is a plaque commemo-rating Polish soldiers killed in 1939. Near the Swędrnia river valley in Skarszewski Forest fifty six Home Army soldiers were executed by a firing squad of German occupiers on the 19th of January 1945.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Inżynieria Lądowa i Wodna w Kształtowaniu Środowiska; 2014, 11; 38-52
2082-6702
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Inżynieria Lądowa i Wodna w Kształtowaniu Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dolina rzeki Prosny – turystyka krajobrazu chronionego w kotlinie grabowskiej (wieś Pzystajnia i okolice) wraz ze śladami historii
The Posna river valley – tourism and the protected landscape in grabów valley ( the village of Przystajnia and the area nearby)
Autorzy:
Krajewska, A.
Małecki, Z. J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/407516.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Instytut Badawczo-Rozwojowy Inżynierii Lądowej i Wodnej Euroexbud
Tematy:
rzeka
krajobraz
ochrona przyrody
turystyka
szlak bursztynowy
państwo Piastów
Powstanie Styczniowe 1863
morderstwa Polaków
river
landscape
nature protection
tourism
Amber Trail
Piast state
January Uprising of 1863
murders of the Polish
Opis:
Kotlina Grabowska ukształtowana została przez rzeźbę zlodowacenia środkowopolskiego, poddaną następnie procesom denudacji i działalności wód rzecznych. Czynnikiem geologicznym i historycznym wspólnym dla opisywanego regionu jest rzeka Prosna, wzdłuż której pojawiło się najstarsze osadnictwo. Dominującymi formami powierzch-ni są tutaj terasy wymienionej rzeki. Na części obszaru zaplanowano budowę zbiornika retencyjnego Wielowieś Klasztorna, co spowoduje radykalne zmiany krajobrazowe tego atrakcyjnego pod względem przyrodniczym regionu. Dolina Prosny w epoce przedchrześcijańskiej była terenem intensywnego osadnictwa plemiennego, które wraz z umocnieniem się państwa Piastów uległo przekształceniu w osadnictwo grodowe. Rzeka Prosna po części swojej długości służyła jako drogowskaz „Szlaku Bursztynowego” dla kupców rzymskich, prowadzący do wybrzeży Bałtyku. W południowo – wschodniej Wielkopolsce istniały w miarę dogodne warunki dla prowadzenia przez dłuższy czas walk w trakcie trwania powsta-nia styczniowego. Tereny zaboru rosyjskiego od zachodu graniczyły z polskimi ziemiami pozostającymi pod zaborem pruskim. W 1939 r. w nocy z 3 na 4 września we wsi Mączniki żołnierze Wehrmachtu 24 niemieckiej dywizji zamordowali 17 niewinnych mieszkańców wsi Mączniki i Ostrowa Kaliskiego.
Grabów Valley was shaped by the Middle Polish Glaciation followed by the processes of denudation and river activities. The geological and historical factor common for the described region is the Prosna river, along the banks of which the oldest settlements appeared. The Prosna river terraces are the dominating forms of the landscape here. A retention reservoir ‘Wielowieś Klasztorna’ is to be built over a part of the area, which will cause radical land¬scape change of this environmentally interesting region. In the pre-Christian era the Prosna river valley was a site of intensive tribal settlement, which, after the strengthening of the Piast state, changed into town settlement. Along a part of its course the Prosna river served as a signpost of the Amber Trail for the Roman merchants leading them to the Baltic Sea coast. The south-eastern part of Greater Poland provided fairly suitable conditions to conduct and continue military activities during the January Uprising. The area which was under the Russian rule bordered in its western part the part of Poland which was under the Prussian rule. In 1939 in the night of the 3rd of September the Wermacht soldiers of the 24th German Division murdered in the village of Mączniki 17 innocent inhabitants of the villages of Mączniki and Ostrów Kaliski.
Źródło:
Zeszyty Naukowe. Inżynieria Lądowa i Wodna w Kształtowaniu Środowiska; 2014, 11; 53-82
2082-6702
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe. Inżynieria Lądowa i Wodna w Kształtowaniu Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
From the January Uprising of 1863 to Regaining Independence in 1918 – a Synthesis of Polish History in the Blue uniform [Błękitny mundur] by Donata Dominik-Stawicka
Od powstania styczniowego 1863 r. do odzyskania niepodległości 1918 r. – synteza polskich dziejów w Błękitnym mundurze Donaty Dominik-Stawickiej
Autorzy:
Olszewska, Maria Jolanta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1038610.pdf
Data publikacji:
2019-07-01
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
wolność
niewola
walka
mundur
ojczyzna
freedom
slavery
fight
uniform
homeland
Opis:
The novel of Donata Dominik-Stawicka entitled The Blue uniform [Błękitny mundur] treats about Poles’ way to regaining independence by Poland, starting from the January Uprising in 1863 to November 1918. The way to freedom consisted of the armed struggle of Poles from various partitions, the tragic that in time World War I, fighting on different fronts under foreign command, they had to stand against each other. The title blue uniform is a reference to the biography of one of the heroes of the novel – the soldier of the Blue Army of General Józef Haller. He is, next to the gray uniform of soldiers of Józef Piłsudski, a symbol of dreams about the Polish army and the free homeland. The Blue Uniform is a family saga based on the stories of ancestors, photographs and other souvenirs. Family history on the basis of pars pro toto becomes a story about a nation struggling for survival, its own identity and dignity. The memory of the past of an individual and collective character passed from one generation to the next turns out to be the superior value. Intergenerational communication builds historical, cultural and community identity. The intergenerational relationship is ethical and the memory of the past is the same as pride. The author writes her narrative about the family and the nation into the post-memory discourse. Thanks to the testimonies of our ancestors, history becomes an important source of identity.
Powieść Donaty Dominik-Stawickiej pt. Błękitny mundur traktuje o drodze Polaków do odzyskania niepodległości, począwszy od powstania styczniowego w roku 1863 do listopada roku 1918. Na tę drogę ku wolności złożyła się walka zbrojna Polaków z różnych zaborów, tym tragiczniejsza, że w czasie I wojny światowej, walcząc na różnych frontach, pod obcym dowództwem, musieli oni stanąć przeciw sobie. Tytułowy błękitny mundur jest nawiązaniem do biografii jednego z bohaterów powieści – żołnierza Błękitnej Armii generała Józefa Hallera. Mundur ten, obok szarego munduru żołnierzy Józefa Piłsudskiego, to symbol marzeń o polskim wojsku i wolnej ojczyźnie. Błękitny mundur jest sagą rodzinną opartą na relacjach przodków, fotografiach i innych pamiątkach. Historia rodzinna na zasadzie pars pro toto staje się historią o narodzie walczącym o przetrwanie, własną tożsamość i godność. Wartością nadrzędną okazuje się pamięć przeszłości o charakterze indywidualnym, jak i zbiorowym przekazywana z pokolenia na pokolenia. Komunikacja międzypokoleniowa buduje ciągłość historyczną, kulturową i tożsamość wspólnoty. Relacja międzygeneracyjna ma charakter etyczny, a pamięć przeszłości jest tożsama z dumą. Autorka swą narrację o rodzinie i narodzie wpisuje w ramy dyskursu postpamięciowego. Historia dzięki świadectwom naszych przodków staje się ważnym źródłem tożsamości.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2019, 25, 2; 29-46
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Emanuel Halicz – More than Scientist’s Profile
Autorzy:
Kozłowski, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/958057.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
polscy historycy
polscy Żydzi
oficerowie polityczni Wojska Polskiego
Instytut Kształcenia Kadr Naukowych
Wojskowa Akademia Polityczna
emigranci marcowi
„Zeszyty Historyczne”
powstanie styczniowe 1863
polish historians
polish jews
political officers of polish armed forces
political-military academy
march emigrants
zeszyty historyczne
january uprising of 1863
institute of scientific staff education
Opis:
Emanuel Halicz – More than Scientist’s ProfileEmanuel Halicz (1921–2015) was a historian of the 19th century. In 1939 he began his studies at the Ukrainian university in Lviv. In June of 1941 he was evacuated to the Mari Autonomous Soviet Socialist Republic. From 1943 a political officer in the Polish people’s Army. A member of the Polish Workers’ Party/Polish United Workers’ Party. In 1950 he earned a Ph.D. degree at the Jagiellonian University, Cracow, and was delegated from the army to the Institute for Training Scientific Cadres, where he was employed in 1952. From 1957 he was a lecturer at Feliks Dzerzhinsky Military Political Academy. In 1960 he became associate professor. A member of the committee of the Polish and Soviet Academies of Sciences created to edit and publish historical sources to the period of the January 1863 Uprising. He lost his job in the aftermath of March ’68. In 1971 he emigrated to Denmark, and was demoted to the rank of private. In 1972–1982 he was professor at Odense University, in 1982–1990 at the University of Copenhagen. He collaborated with the Polish émigré periodical Zeszyty Historyczne. 
Эмануэль Галич – не только научный портретЭмануэль Галич (1921–2015) был историком, специализирующемся на XIX веке. С 1939 учился на украинском университете во Львове. В июне 1941 был эвакуирован в Марийскую АССР. С 1943 – политический офицер Войска Польского. Член ППР/ПОРП. Получил докторскую степень на Ягеллонском университете в 1950. В 1950 направлен из армии в Институт образования научных кадров, с 1952 работник института. С 1957 преподаватель Военной политической академии им. Феликса Дзержинского. С 1960 – экстраординарный профессор. Член комиссии польской и советской АН, созданной для издания источников по периоду Январского восстания. В результате марта 1968 был уволен с работы. В 1971 эмигрировал в Данию. Был разжалован с полковника до рядового. В 1972–1982 гг. – профессор университета в Оденсе, 1982–1990 – Копенгагенского университета. Сотрудник эмиграционных “Исторических тетрадей”.
Źródło:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej; 2017, 52, 1
2353-6403
1230-5057
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Confiscation or Sequestration of Monastic Properties in the Kingdom of Poland in 1864?
Autorzy:
Uruszczak, Wacław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/618315.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Kingdom of Poland (Congress Poland)
the January Uprising of 1863
the Church in Poland in the 19th century
the dissolution of the monasteries
Tsar Alexander II’s ukase of October 27 November 8
1864 on the dissolution of the monasteries
Królestwo Polskie kongresowe
powstanie styczniowe 1863 r.
Kościół w Polsce w XIX w.
kasata klasztorów
ukaz cara Aleksandra II z dnia 27 października/8 listopada 1864 r. o kasacie klasztorów
Opis:
After the fall of the January Uprising (1863/1864), the Tsarist government abolished the last elements of political and administrative autonomy of the Kingdom of Poland, transforming it into the Vistula Land. Insurgents and their families as well as the Catholic Church, as a major mainstay of Polishness, were most affected by the Tsarist repressions. One of the major points of these anti-Church repressions conducted by the Tsarist government was the dissolution and reorganization of monasteries carried out under the ukase issued by Tsar Alexander II on October 27/November 8, 1864. The dissolution of the monastery entailed the occupation of the whole monastic property. The monastery church was turned over to the nearest parish administration as a parish or rectorial church. Land and other properties were transferred to the management of the State Treasury. In historical literature, the question of secularization of the properties which belonged to the abolished and closed monasteries in 1864 is neither clear-cut nor free from doubts. Was it really about taking over monastic goods by the State Treasury?In the article, the author proves that the Tsar’s ukase of 1864 did not claim the state-owned property towards the occupied monastic land. The land remained the property of the Church, staying under indefinite State Treasury management (the so-called sequestration). The question arises, however, as to which ecclesiastical legal person that property belonged to, since the current holder of property law, namely the monastery was disbanded. The answer to this question can be found in the Ukase which states that the property is under “diocesan sovereignty”, namely the bishop or archbishop relevant for the particular monastery’s location. It also remained in line with the regulations of canon law of the Catholic Church. The principle of canon law has been and still is that in case of the liquidation of an ecclesiastical moral (legal) person, its assets automatically, by virtue of law, become the property of the legal (directly superior) person. This principle was established by a canon 1501 of the Code of Canon Law of 1917, whose regulation was a repetition of the principles of the Corpus Juris Canonici which was used in the 19th century. Tsar of Russia and his officials were obliged to respect the norms of canon law of the Catholic Church in the Kingdom of Poland (Congress Poland) under the Concordat of August 3, 1847 concluded between Tsar Nicholas I and Pope Pius IX. In case of the liquidation of the monastery under the Ukase of 1864 with simultaneous taking over the monastic properties by the State management, they did not become no one’s property. Under canon law, this property was automatically transferred to the ecclesiastical, legal (directly superior) person.
Po pokonaniu zrywu niepodległościowego Polaków, jakim było powstanie styczniowe 1863/1864 r., rząd carski zlikwidował pozostałości odrębności ustrojowo-administracyjnej Królestwa Polskiego, przekształcając je w rosyjski Kraj Przywiślański. Represje dotknęły w największym stopniu uczestników powstania i ich rodziny oraz Kościół katolicki jako główną ostoję polskości. Jednym z ważniejszych punktów tych antykościelnych represji podjętych przez rząd carski była kasata i reorganizacja klasztorów dokonana na mocy ukazu wydanego przez cara Aleksandra II w dniu 27 października/8 listopada 1864 r. Kasata klasztoru pociągała za sobą zajęcie całego mienia klasztornego. Kościół klasztorny oddawano do administracji najbliższej parafii jako kościół parafialny lub rektoralny. Grunty i nieruchomości innego rodzaju przekazano w zarząd i zawiadywanie Skarbu Państwa. Sprawa sekularyzacji nieruchomości należących do zniesionych i zamkniętych klasztorów w 1864 r. nie jest przedstawiona w literaturze historycznej w sposób jednoznaczny i wolny od wątpliwości. Czy rzeczywiście chodziło tutaj o przejęcie dóbr klasztornych na własność Skarbu Państwa?W artykule autor dowodzi, że ukaz carski z 1864 r. nie ustanawiał własności Skarbu Państwa w stosunku do zajętych gruntów klasztornych. Grunt ten pozostawał własnością kościelną, pozostając w bezterminowym zarządzie (tzw. sekwestrze) Skarbu Państwa. Rodzi się jednak pytanie, do jakiej kościelnej osoby prawnej należała ta własność, skoro dotychczasowy podmiot prawa własności (czyli klasztor) został skasowany. Odpowiedź na to udziela sam ukaz, z którego treści wynika implicite, że własność ta przypadła „zwierzchności diecezjalnej”, czyli biskupowi lub arcybiskupowi właściwemu ze względu na położenie danego klasztoru. Pozostawało to także w zgodzie z przepisami prawa kanonicznego Kościoła katolickiego. Zasadą prawa kanonicznego było i jest w dalszym ciągu, że w przypadku likwidacji kościelnej osoby moralnej (prawnej) jej majątek automatycznie z mocy prawa przechodzi na własność osoby prawnej bezpośrednio wyższej. Regułę tę stanowił kanon 1501 Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1917 r., którego przepis stanowił powtórzenie zasad zawartych w obowiązującym w XIX w. Corpus Iuris Canonici. Do respektowania przepisów prawa kanonicznego Kościoła katolickiego na terenie Królestwa Polskiego (kongresowego) zobowiązywał cara Rosji i jego urzędników konkordat z dnia 3 sierpnia 1847 r. zawarty przez cara Mikołaja I z papieżem Piusem IX. W przypadku likwidacji klasztoru na mocy ukazu z 1864 r., z jednoczesnym objęciem w zarząd państwowy należących do niego nieruchomości, nie stawały się one własnością niczyją. Na mocy prawa kanonicznego własność ta automatycznie przechodziła na rzecz kościelnej osoby prawnej bezpośrednio wyższej.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 3
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kobiety w powstaniu styczniowym w świetle historiograi powstańczej 1863‒1918
Women in the historiography of the January Uprising in 1863
Autorzy:
Dutka, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/559454.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
historia kobiet
historiografia polska
powstanie styczniowe 1863
historiography of 19th century
history of Polish women
Polish 19th century independent movements
Opis:
W artykule dokonano analizy dyskusji w polskiej historiogra i powstańczej w latach 1864‒1918 nt. zaangażowania polskich kobiet w powstanie styczniowe. Większość uczestników dyskursu dostrzegała, że kobiety wpływały na formowanie ideologii patriotycznej w okresie przedpowstaniowym. Prezentowano je w stereotypowy sposób jako „Matki Polki”. Przykładem wyidealizowanej postaci jest Anna Henryka Pustowójtówna, córka carskiego generała, wychowana w polskim duchu przez matkę, a w czasie powstania (w marcu 1863 r.) adiutantka Mariana Langiewicza. Nieliczne krytyczne głosy pochodzą w przeważającej mierze ze środowiska ugodowego, bliskiego lojalizmowi.
The text is a research proposal of the question how Polish historiography saw the problem of involvement of the Polish women in 1863 national uprising against Russia. The analysis is basically founded on the strong popular direction in the Polish historiography of that particular time. Most of the historians who participated in the discourse were not professional and that is why their opinions seemed to present the point of view of the ordinary people. The paper is analyzing the historiography in the context of popular mythology: Polish women were sacricing their own life and happiness for the love of the partitioned fatherland. Indeed, after analyzing the popular discourse most of the authors were looking at the problem in a mythological way (Stella-Sawicki, Bogusławska, Gawroński-Rawita), only few of them, from the loyalist option, like Przyborowski or Koźmian were very critical to the question of participation of women in the uprising. They agreed that women were very enthusiastic in the time of preparation of uprising, but their involvement only strengthened the negative consequences of it.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2012, 31; 265-276
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polscy weterani Rewolucji węgierskiej (1848-1849) Dowódcami Powstania Styczniowego (1863-1864)
Polish veterans of the Hungarian Revolution (1848-1849) as commanders of the January uprising (1863-1864)
Autorzy:
Buława, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1195648.pdf
Data publikacji:
2021-01-20
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Węgierska Wiosna Ludów/Rewolucja Węgierska 1848-1849
Powstanie Styczniowe
powstańcza kadra dowódcza 1863-1864
partyzancka sztuka wojenna 1863-1864
Hungarian Spring of Nations / Hungarian Revolution 1848-1849
January Uprising
insurgent commanders 1863-1864
partisan military art 1863-1864
Opis:
Weterani Węgierskiej Wiosny Ludów (1848-1849) dowodzili kilkunastoma oddziałami zbrojnymi Powstania Styczniowego. Na personalnych przykładach przeanalizowano sztukę wojenną kilku kategorii insurekcyjnych dowódców z tego proweniencyjnego kręgu: a) wyróżniających się udanymi kampaniami; b) na dobrym poziomie, lecz znanych z jednego samodzielnego starcia; c) stopniowo nabywających doświadczenia; d) tych, którym okoliczności uniemożliwiły zademonstrowanie pełni umiejętności; e) budzących wielkie oczekiwania i okazujących się wielkim rozczarowaniem.
Veterans of the Hungarian so-called Spring of Nations (1848-1849) commanded over a dozen armed units in the January Uprising. The military art in several categories of the insurgent commanders from this background is analyzed on personal examples: a) being distinguished by successful campaigns; b) of a good level, but famous for one unaided confrontation; c) gradually gaining experience; d) being prevented by circumstances from demonstrating their full skills; e) having raised high expectations yet turning out a great disappointment. 
Źródło:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2020, 27, 2; 158-168
1232-1575
Pojawia się w:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zygmunt Gloger i rok 1863. Przyczynek do biografii słynnego Podlasianina
Zygmunt Gloger and 1863 – a contribution to the biography of a famous Podlasie resident
Autorzy:
Kalinowski, Emil
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/953272.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Zygmund Gloger
January Uprising
“Czas” (“Time”)
battle
Augustów Province
Podlasie
Zygmunt Gloger
1863
powstanie styczniowe
"Czas"
Rutki-Kossaki
Kulesze Kościelne
Czarnowo-Biki
bitwa
województwo augustowskie
Opis:
Artykuł jest próbą nowego spojrzenia na stosunek Zygmunta Glogera do powstania styczniowego 1863 r., do czego asumptem stało się pytanie o autorstwo korespondencji nadsyłanych w tym roku do krakowskiego „Czasu” z Warszawy oraz „znad Narwi”. Teksty zdradzają zainteresowania ich autora tożsame z ówczesnymi badaniami młodego Glogera oraz dobrą znajomość przebiegu potyczek powstańców na terenie łomżyńskiego i tykocińskiego, w jego rodzinnych stronach (okolice Tykocina, Jeżewa, Dobroch).
The article attempts to reconsider the perception of Zygmund Gloger’s attitude to January Uprising of 1863, which has been incited by a question about the author of correspondence sent that year to the Cracovian “Time” from Warsaw and “from the Narew River”. These texts confirm that the author’s interests were identical with the research pursued at that time by young Gloger, and prove a good insight into skirmishes fought by insurgents near Łomża and Tykocin, i.e. Gloger’s homeland (the surroundings of Tykocin, Jeżewo and Dobrochy).
Źródło:
Studia Podlaskie; 2017, 25
0867-1370
Pojawia się w:
Studia Podlaskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Weterani 1863-1864 roku w II Rzeczypospolitej
Veterans of the 1863-1864 Uprising in the Polish Republic 1918-1939
Autorzy:
Wojciechowski, Jerzy Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2028881.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Centralna Biblioteka Wojskowa im Marszałka Józefa Piłsudskiego
Tematy:
Józef Piłsudski
Przepis ubioru weteranów 1863
Romuald Traugutt
Towarzystwo Przyjaciół Weteranów 1863
Krzyż 70-lecia Powstania Styczniowego
Warszawa
Lwów
Kraków
Veterans’ Dress Code 1863
Society of Friends of Veterans 1863
Cross of the Seventy Years of the January Uprising
Opis:
Odrodzenie II Rzeczypospolitej po 123 latach zaborów zastało żyjących jeszcze wielu uczestników antyrosyjskiego Powstania Styczniowego 1863-1864. Już w 1919 r. Naczelnik Państwa Polskiego i Wódz Naczelny Józef Piłsudski przyznał żyjącym weteranom prawo noszenia mundurów Wojska Polskiego, utworzono również Korpus Weteranów 1863-1864. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej uchwalił stałą pensję dla weteranów oraz nadał stopnie i prawa oficerskie. Co roku, w rocznicę wybuchu Powstania Styczniowego, w całym kraju odbywały się uroczyste akademie i obchody z udziałem społeczeństwa i oddziałów wojskowych. Również pogrzeby weteranów odbywały się uroczyście z zachowaniem ceremoniału wojskowego. Niektóre jednostki wojskowe otrzymały szefostwo honorowe dowódców z okresu Powstania Styczniowego.
The rebirth of the Republic of Poland after 123 years of partition found many participants of the anti-Russian January Uprising of 1863-1864 still alive. As early as 1919, Head of Polish State and Commander-in-Chief Józef Piłsudski granted the surviving veterans the right to wear the uniforms of the Polish Army, and the Veterans Corps 1863-1864 was created. The Parliament of the Republic of Poland enacted a fixed salary for veterans and granted officer ranks and rights. Every year, on the anniversary of the outbreak of the January Uprising, solemn ceremonies and celebrations were held throughout the country, attended by the public and military troops. Also, the funerals of the veterans were solemnly held with the observance of military ceremonial. Some military units received honorary heads of commanders from the January Uprising period.
Źródło:
Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej; 2021, 2(16); 55-96
2354-0435
2719-8618
Pojawia się w:
Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szadkowianie w powstaniu styczniowym
Citizens of Szadek in January Uprising
Autorzy:
Rodziewicz, Piotr Hubert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27843765.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
powstanie styczniowe 1863 r.
Szadek
Błaszki
Ktery
Dobieszków
Lucjan Tatarowicz
Bolesław Kwiatuszyński
January Uprising 1863
Opis:
Bieżący rok stanowi 160 rocznicę wybuchu powstania styczniowego: największego, pod względem zasięgu i czasu trwania zrywu narodowego. Autor, na podstawie źródeł archiwalnych, podjął się próby przedstawienia życiorysów dwóch żołnierzy powstania, urodzonych w Szadku. Czytając artykuł, można przenieść się w czasie, chociaż przez chwilę poczuć dramat oraz grozę powstania styczniowego.
This year we are celebrating the 160th anniversary of the outbreak of the January Uprising 1863: the largest in terms of scope and the longest-lasting national uprising. The author, based on archival sources, attempted to present thebiographies of two soldiers of the Uprising, born in Szadek. Reading the article, you can back in time and feel, just for a moment, the tragedy and luridness of the January Uprising.
Źródło:
Biuletyn Szadkowski; 2023, 23; 77-90
1643-0700
Pojawia się w:
Biuletyn Szadkowski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Het beeld van Polen en de Poolse maatschappij aan de vooravond van de Januariopstand (1863/64) in Albrecht Rodenbachs Studenten van Warschau. Poolsche Tafereelen (1879)
The Image of Poland and Polish Society on the Eve of the January Uprising (1863–1864) in Albrecht Rodenbach’s Drama Studenten van Warschau. Poolsche tafereelen (Students of Warsaw. Polish Scenes) (1879)
Obraz Polski i społeczeństwa polskiego w przededniu powstania styczniowego (1863-1864) w dramacie Studenten van Warschau. Poolsche tafereelen (Warszawscy uczniowie. Sceny polskie) (1879) Albrechta Rodenbacha
Autorzy:
Polkowski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31342739.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Albrecht Rodenbach
Studenten van Warschau
powstanie styczniowe
kontakty polsko-flamandzkie
imagologia
Polish January Uprising (1863)
Polish-Flemish contacts
imagology
Poolse Januariopstand (1863/64)
Pools-Vlaamse contacten
imagologie
Opis:
Dit artikel onderzoekt het beeld van Polen en de Poolse samenleving onder de Russische deling vóór de Januariopstand tegen de Russen (1863/64) in Albrecht Rodenbachs toneelstuk Studenten van Warschau. Poolsche tafereelen (1879). Een overzicht van Rodenbachs belangstelling voor Polen wordt gevolgd door een analyse van de traditionele wegen die literatuurwetenschappers bewandelen bij de interpretatie van dit drama. Rodenbachs literair beeld van Polen onder de Russische deling en de Poolse samenleving aan de vooravond van de opstand wordt onderzocht vanuit een aantal invalshoeken (geografie, topografie, taal, cultuur, de maatschappij en haar instellingen, politieke en militaire aspecten) door middel van de methode van de literaire en culturele imagologie. Dit onderzoek toont aan dat een nieuwe lezing van Rodenbachs toneelstuk, met meer aandacht voor Poolse motieven, een reeks inzichten oplevert over verschillende tot nu toe onopgehelderde aspecten van de tekst. Het bevestigt het beeld van Rodenbachs genuanceerde inzicht in de Poolse cultuur en samenleving van het midden van de 19e eeuw, en versterkt dat in verschillende belangrijke opzichten.
Artykuł przedstawia badania nad wizerunkiem Polski pod zaborem rosyjskim i społeczeństwa polskiego tuż przed wybuchem powstania styczniowego (1863-1864) w dramacie flamandzkiego pisarza Albrechta Rodenbacha pt. Studenten van Warschau. Poolschetaferelen (Warszawscy uczniowie. Sceny polskie, 1879). Po przedstawieniu genezy zainteresowania Rodenbacha sytuacją Polski pod zaborami i kontaktów autora z Polakami zarysowano główne ścieżki interpretacji, które obierali dotąd badacze zajmujący się tym utworem. Następnie, posługując się warsztatem imagologii literackiej i kulturowej, przeprowadzono analizę stworzonego przez Rodenbacha obrazu literackiego Polski i jej społeczeństwa okresu rozbiorów na kilku płaszczyznach: geografii, topografii, języka, kultury, społeczeństwa, polityki i wojskowości. Dzięki nowej lekturze, bardziej niż dotychczas ukierunkowanej na wątki polskie, udało się wyjaśnić szereg kwestii przedtem nieporuszanych w literaturze przedmiotu. Przeprowadzona analiza potwierdza, a w wielu miejscach pozwala lepiej uzasadnić ocenę, że Albrecht Rodenbach dysponował bogatym rozumieniem polskiej kultury i społeczeństwa połowy XIX wieku.
This article researches the image of Poland and Polish society under Russian partition before the January Uprising (1863) in the Flemish poet Albrecht Rodenbach’s play Studenten van Warschau. Poolschetaferelen (Students of Warsaw. Polish scenes, 1879). A survey of Rodenbach’s interest in Poland and his contacts with Poles is followed by an analysis of the traditional paths followed by literary scholars interpreting this drama. Rodenbach’s literary image of Poland and Polish society on the eve of the insurrection is analysed from several angles (geography, topography, language, culture, society and its institutions, political and military aspects, etc.) using the methodological framework of literary and cultural imagology. The research reveals that a new, more Polish-oriented reading of Rodenbach’s play produces a wide range of insights on various hitherto unexplained aspects of the text. It confirms the view of Rodenbach’s nuanced understanding of mid-19th century Polish culture and society, augmenting it in several important respects.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 5 Zeszyt specjalny; 97-112
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 41

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies