Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "homonimia" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
O pojemności semantycznej wybranych słów i wyrażeń w wybranych kontekstach, o ich konotacjach
On the semantic capacity of chosen words and expressions in different contexts and their connotations
Autorzy:
Żuławska-Umeda, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1179175.pdf
Data publikacji:
2016-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
homonymia
suppress
translation
poetics of silence
Japanese literature of Middle Age
Japanese literature of Modern Age
Cyprian Kamil Norwid
homonimia
przemilczenie
przekład
poetyka milczenia – japońska literatura okresu średniowiecza
Opis:
Można zastanowić się nad różnymi sposobami budowania wieloznaczności. Jednym sposobem będzie użycie homonimów, skojarzeń, sugestii, nawet cytatów. Drugim zaś odwrotnie – „nie mówienie”, czyli „przemilczenie”. Pierwszy wydaje się bardziej konkretny, wręcz słownikowy, drugi jedynie intuicyjny, wymykający się próbom naukowego opisu. Zarówno homonimiczna gra słów, czy przywoływanie dalekich skojarzeń i inne ars poetica wykorzystywane, jako ozdobnik w japońskiej literaturze pięknej, jak i przemilczenie pozwalają odbiorcy na wielorakie rozumienie skąpego obrazu. Fascynujące jest to, że Cyprian Kamil Norwid tworzył według podobnego klucza, nie tylko w aspekcie estetycznym, ale podnosił wartość milczenia, jako postawę etyczną. Podobny w tym był do japońskich twórców okresu średniowiecza (w. XII-XVI) i nowożytności (w. XVII-XIX). Poetyka milczenia uważanego za część mowy, przemilczenia, niedomówienia, paraboli, elipsy, znaku, dalekiej aluzji, tak charakterystycznych dla sztuki Norwida – jak pisze Krzysztof Andrzej Jeżewski – w zadziwiający sposób, bez modyfikacji opisuje także sztukę słowa w kontekstach japońskiej literatury. Wieloznaczność rodzi się z milczenia – może brzmi to paradoksalnie, okazuje się jednak możliwe.
Many ways of building ambiguity can be enumerated. One of the ways is to use homonyms, associations, suggestions, or even quotes. Another way is „not to say anything” or „be silent about it”. The first way seems more concrete, even dictonary-like. The other is more intuitive and difficult to attempt to describe in a scientific manner. Both the homonymy-based language game or recalling distant associations as well as other ars poetica used as decorations in the Japanese literature or not saying something allow the reader to understand the simple image in a myriad of ways. It is fascinating that Cyprian Kamil Norwid created his works in the same style not only in the aesthetical aspect but he also raised the value of silence as an ethical basis. He was similar in this respect to the Japanese artists of the late Medieval period (XII-XVI c.) and the modernity (XVII-XIX century). The poetics of silence considered as part of speech, silence, understatement, parabole, elipse, symbol, allusion, typical for Norwid – according to Krzysztof Andrzej Jeżewski – surprisingly, without modifications allow to describe Japanese literature. Ambiguity is born out of silence – although it may sound as a paradox, it turns out to be possible.
Źródło:
Porównania; 2016, 18; 23-43
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Falsos amigos, czyli polsko-hiszpańska homonimia międzyjęzykowa
Falsos amigos: interlingual homonymy in Polish and Spanish
Autorzy:
Zamorska, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/694322.pdf
Data publikacji:
2020-04-03
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
Opis:
The article presents the phenomenon of interlingual homonimy between the Polish and Spanish language systems. The homonymic pairs are commonly called false friends (Span. falsos amigos) because they tend to cause certain linguistic errors and misunderstandings. The author presents this phenomenon based on the chosen words whose pronunciation and spelling are similar enough to be considered by an inexpert speaker as words with common etymology and meaning. The analyzed words have been divided according to the classifi cation criteria for the homonyms proposed by Małgorzata Majewska.
Artykuł stanowi opis zjawiska homonimii międzyjęzykowej ujawniającego się w dwu różnych systemach językowych – polskim i hiszpańskim. Polsko-hiszpańskie pary homonimiczne określane są jako fałszywi przyjaciele (hiszp. falsos amigos) ze względu na często implikowane pomyłki językowe i nieporozumienia komunikacyjne. Zjawisko to ukazano na materiale konkretnej grupy słów, których brzmienie lub pisownia są na tyle podobne, że niewprawny użytkownik języka może uważać je za wyrazy spokrewnione ze sobą oraz semantycznie zbieżne. Przy klasyfikacji zebranego słownictwa zastosowano kryteria podziału homonimów zaproponowane przez Małgorzatę Majewską.
Źródło:
Progress. Journal of Young Researchers; 2020, 2; 106-121
2543-9928
Pojawia się w:
Progress. Journal of Young Researchers
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Refleksja homonimistki po lekturze. Radosław Kaleta, Białorusko-polska homonimia międzyjęzykowa, Warszawa, 2014, ss. 169
Autorzy:
Wojan, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109424.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2015; 455-463
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Refleksja homonimistki po lekturze. Radosław Kaleta, Białorusko-polska homonimia międzyjęzykowa, Warszawa, 2014, ss. 169
Autorzy:
Wojan, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944739.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2015, 7; 455-463
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ekwiwalencja a zjawisko „false friends w słowiańskich nazwach roślin
Equivalence and false friends in Slavic plant names
Autorzy:
Waniakowa, Jadwiga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2158331.pdf
Data publikacji:
2021-12-29
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
false friends
equivalence
plant name identification
polysemy
homonymy
ekwiwalencja
identyfikacja roślin
polisemia
homonimia
Opis:
Artykuł dotyczy podobieństw międzyjęzykowych i zjawiska false friends w słowiańskich nazwach roślin. We wszystkich słowiańskich dialektach i w historii języków słowiańskich można zaobserwować, że jedna nazwa może odnosić się do kilku gatunków roślin, a dany gatunek może mieć nawet kilkadziesiąt nazw. Jak pokazują analizy, nierzadko nazwy te są zgodne formalnie i semantycznie na dużych obszarach, na których mówi się językami słowiańskimi. W podsumowaniu artykułu zasugerowano, że badania porównawcze materiałów słowiańskich zawsze wymagają dużej ostrożności, aby zapobiec ewentualnym błędom w identyfikacji. Podobieństwo formalne nie gwarantuje adekwatności treści, czyli prawdziwego znaczenia, gdyż w niektórych przypadkach mamy do czynienia z całkowitą równoważnością nazw i ich desygnatów w danych językach słowiańskich, a czasem nazwy takie stanowią false friends.
The article deals with interlingual similarities and the phenomenon of false friends in Slavic plant names. In all Slavic dialects and in the history of Slavic languages it is observed that one name may refer to several species of plants, and a given species may have even dozens of names. As analyses show, it is not uncommon for these names to be formally and semantically compatible across large areas where Slavic languages are spoken. In the conclusion of the paper, it is suggested that comparative studies of Slavic materials always require great caution to prevent possible mistakes in identification. Formal similarity does not guarantee the adequacy of the content, i.e. the true meaning, as in some cases we deal with complete equivalence of the names and their designates in the given Slavic languages, and sometimes the names constitute false friends.
Źródło:
Polonica; 2021, 41; 39-49
0137-9712
2545-045X
Pojawia się w:
Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metalinguistic awareness of homonymy in children with cleft lip and palate: a pilot study
Autorzy:
Van Lierde, Kristiane
Luyten, Anke
Bettens, Kim
Buyl, Joseph
Goyvaert, Kevin
Corthals, Paul
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/985916.pdf
Data publikacji:
2014-01-01
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
świadomość metajęzykowa
homonimia
rozszczep wargi i podniebienia
bierny język
odbiór i nadawanie mowy
Opis:
Celem niniejszego badania jest ocena metajęzykowej świadomości homonimii wśród dzieci z rozszczepem wargi i podniebienia. Dokonano zestawienia wyników z ich zdolnościami ekspresji i odbioru mowy. Badanie objęło 13 osób z rozszczepem wargi i podniebienia, w średnim wieku 10,9 (w przedziale od 9,5 do 12 lat). Wszyscy pacjenci poddani byli identycznemu protokołowi chirurgicznemu. Adekwatna do wieku językowa świadomość homonimii została zaobserwowana u większości dzieci. U niektórych spośród badanych z rozszczepem wargi i podniebienia pojawiły się specyficzne problemy z metajęzykowym uczeniem się – mające związek bądź nie z problemami z rozumowaniem przez wnioskowanie i zdolnością do rozumienia na poziomie zdania. Te odkrycia poświadczają, że wczesna ocena i leczenie specyficznej metajęzykowej świadomości dzieci z rozszczepem wargi i podniebienia sprzyjają zapobieganiu opóźnień lub problemów w nauce drugiego języka w ostatniej klasie szkoły podstawowej.
Źródło:
Logopedia Silesiana; 2014, Logopedia Silesiana nr 3; 31-39
2300-5246
2391-4297
Pojawia się w:
Logopedia Silesiana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Baba, baba y pan pan, o sea, el vocabulario que sorprende. Una aproximación a los falsos amigos entre el español y el polaco
Baba, baba and pan, pan, the suprising vocabulary. An approach to false friends between Spanish and Polish
Baba, baba i pan, pan, czyli zaskakujące słownictwo. Homonimia międzyjęzykowa między językami hiszpańskim i polskim
Autorzy:
Urbanik-Pęk, Weronika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109434.pdf
Data publikacji:
2017-12-30
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
falso amigo
falso cognado
polaco
español
coincidencias
enseñanza de ELE
homonimia międzyjęzykowa
pułapki językowe
język polski
język hiszpański
podobieństwa
nauka języka obcego
false friends
false cognate
Polish
Spanish
language teaching
Opis:
Cuando aprendemos un idioma, lo primero que hacemos es buscar similitudes con nuestra lengua materna para facilitar el proceso de aprendizaje. Comparamos primeramente la pronunciación, los sistemas gramaticales y pronto llegamos al vocabulario y nos sorprendemos viendo tantas palabras que parecen ser iguales. Pero lo son solo a nivel ortográfico ya que semánticamente tienen poco en común. Estos famosos pares, los llamados falsos amigos entre el español y el polaco son el punto de interés del presente trabajo. Después de revisar distintas aproximaciones teóricas al fenómeno, las analizaremos lingüística y semánticamente, agrupándolas en tres tablas distintas.
Każdy z nas, ucząc się języka obcego, porównuje nowo poznane struktury i słownictwo ze swoim językiem ojczystym ułatwiając sobie w ten sposób zrozumienie. Ucząc się alfabetu nowego języka zwracamy uwagę na wymowę poszczególnych głosek i porównujemy ją do realizacji poszczególnych fonemów w naszym języku, następnie przyglądamy się gramatyce, aż w końcu poznajemy nowe słownictwo. Wiele nowych słów brzmi tak samo jak słowa w naszym języku lub zapisuje się je w bardzo podobny czy nawet identyczny sposób. Jednakże, semantyka tych słów, najczęściej odbiega od siebie znacząco. Takie pary w językach polskim i hiszpańskim, zwane pułapkami językowymi czy bardziej fachowo, homonimią międzyjęzykową, stanowią przedmiot niniejszego tekstu. Po krótkim omówieniu zagadnień teoretycznych, zostało przytoczonych i omówionych kilka przykładów takich pułapek językowych między polskim a hiszpańskim, a wszystkie pary słów wspomniane w tekście znalazły swoje miejsca w trzech różnych tabelach.
When we are learning a new foreign language, we often try to meet some similarities to make our learning process easier. We start with the comparison of the pronunciation, then we observe the grammatical system and finally we analise the vocabulary. And we are suprised to see so many similar words. Usually they are similar just at the ortographic level because their meanings are totally different. Those famous pares, called false friends, between Spanish and Polish will form the point of interest of this article. After examining various approaches to the phenomenon, a summary of false friends between Spanish and Polish will be presented in three different tables.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2017, 17; 347-357
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Словните граници и езиковата игра
Autorzy:
Todorova, Bilyana
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/681629.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
language play, homonymy, word segmentation, calambour
gra językowa, homonimia, segmentacja mowy, kalambur
Opis:
The aim of the paper is to present the role of incorrect speech segmentation in the process of creation of short ludic forms, such as calambours, epigrams, anecdotes, etc. The research tries to propose a classification of some of these uses, as it reveals common features between them. Most of the examples are excerpted from the social media Facebook, because the language play is very popular in the informal genres of Computer-Mediated Communication. The common feature between all researched examples is the co-existence of the meanings of both homonymic phrases. In fact, this impossibility to avoid ambiguity makes the phrases sound amusing and interesting.
Granice słów a gra językowaCelem artykułu jest ukazanie wpływu nieprawidłowej segmentacji słów w mowie na tworzenie krótkich, ludycznych form typu: kalambur, epigramat, anegdota itd. W wyniku przeprowadzonych badań zaproponowano klasyfikację niektórych przypadków na podstawie ich wspólnych cech formalnych. Większość poddanych analizie jednostek językowych została wyekscerpowana z sieci społecznościowej Facebook, co jest uwarunkowane tym, że gra językowa jest szeroko rozpowszechniona w nieformalnych gatunkach komunikacji komputerowej. Wspólną cechę wszystkich zbadanych krótkich form stanowi współistnienie znaczeń obojga wyrazów: wyjściowego i uwypuklanego. Niemożliwość uniknięcia dwuznaczności „uatrakcyjnia” badane wyrazy i powoduje ich komizm.
Źródło:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie; 2018, 7
2449-8297
Pojawia się w:
Zeszyty Cyrylo-Metodiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Аб адной граматычнай інавацыі ў беларускім каталіцкім сацыялекце: святая Тэрэза ад Дзіцятка Езуса vs святая Тэрэза ад Дзіцяткі Езуса vs святая Тэрэза ад Дзіцятка Езус vs святая Тэрэза ад Дзіцяткі Езус
On one grammatical innovation in the Belarusian Catholic sociolect: svyataya Tereza ad Dzіcyatka Ezusa vs svyataya Tereza ad Dzіcyatkі Ezusa vs svyataya Tereza ad Dzіcyatka Ezus vs svyataya Tereza ad Dzіcyatkі Ezus
O pewnej gramatycznej innowacji w białoruskim socjolekcie katolickim: swiataja Tereza ad Dziciatka Jezusa vs swiataja Tereza ad Dziciatki Jezusa vs swiataja Tereza ad Dziciatka Jezus vs swiataja Tereza ad Dziciatki Jezus
Autorzy:
Sudnik, Dzmitry
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29521033.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Lingwistyki Stosowanej. Katedra Białorutenistyki
Tematy:
Belarusian Catholic Sociolect
grammatical innovation
case
interference
unification
analytism
syntactic homonymy
białoruski socjolekt katolicki
innowacja gramatyczna
przypadek
interferencja
unifikacja
analityzm
homonimia składniowa
беларускі каталіцкі сацыялект
граматычная інавацыя
склон
інтэрферэнцыя
уніфикацыя
аналітызм
сінтаксічная аманімія
Opis:
We are talking about grammatical innovations in the Belarusian language: the competition of the forms дзіцятка (infant) and дзіцяткі in the genitive singular, the declinable form Езуса (Jesus) and the non-declinable form Езус in the context: святая Тэрэза ад Дзіцятка Езус (Saint Therese of the Child Jesus). Thus, we analyze the usages such as святая Тэрэза ад Дзіцятка Езуса, святая Тэрэза ад Дзіцятка Езус, святая Тэрэза ад Дзіцяткі Езуса, святая Тэрэза ад Дзіцяткі Езус, which take place in the Belarusian-language Catholic discourse. We identify several possible reasons for choosing the form *дзіцяткі instead of дзіцятка: 1) unification of the ending by analogy with the form of the native singular of дзіцяці; 2) interference effect of the Russian language; 3) aligning the paradigm according to the principle of the feminine gender with the ending -i in the initial form. We tend to explain the use of the non-declinable form Езус through a tendency towards language analytism, syntagmatic relations within the grammatical structure, and the desire to avoid unwanted syntactic homonymy.
W artykule analizowane są innowacje gramatyczne w języku białoruskim: konkurencja form дзіцятка i дзіцяткі w dopełniaczu liczby pojedynczej, deklinowanej formy Езуса i niedeklinowanej formy Езус w kontekście: святая Тэрэза ад Дзіцятка Езуса. Analizowane są zatem połączenia: святая Тэрэза ад Дзіцятка Езуса, святая Тэрэза ад Дзіцятка Езус, святая Тэрэза ад Дзіцяткі Езуса, святая Тэрэза ад Дзіцяткі Езус, które występują w białoruskojęzycznym dyskursie katolickim. Identyfikowane są możliwe przyczyny wyboru formy *дзіцяткі zamiast дзіцятка: 1) unifikacja końcówki przez analogię z formą dopełniacza liczby pojedynczej дзіцяці; 2) interferencyjny wpływ języka rosyjskiego; 3) wyrównanie paradygmatu zgodnie z zasadą rodzaju żeńskiego z końcówką -я w formie początkowej. Stosowanie niedeklinowanej formy Езус tłumaczone jest tendencją do analityzmu, relacjami syntagmatycznymi w ramach konstrukcji gramatycznej, chęcią uniknięcia niepożądanej homonimii składniowej.
У артыкуле аналізуюцца граматычныя інавацыі ў беларускай мове: канкурэнцыя формаў дзіцятка і дзіцяткі ў родным склоне адзіночнага ліку, скланяльнай формы Езуса і нескланяльнай формы Езус у кантэксце: святая Тэрэза ад Дзіцятка Езуса. Характарызуюцца ўжыванні накшталт святая Тэрэза ад Дзіцятка Езуса, святая Тэрэза ад Дзіцятка Езус, святая Тэрэза ад Дзіцяткі Езуса, святая Тэрэза ад Дзіцяткі Езус, якія маюць месца ў беларускамоўным каталіцкім дыскурсе. Мы называем некалькі магчымых прычын выбару формы *дзіцяткі замест дзіцятка: 1) уніфікацыя канчатку па аналогіі з формай роднага склону адзіночнага ліку дзіцяці; 2) інтэрферэнцыйнае ўздзеянне рускай мовы; 3) выраўноўванне парадыгмы па прынцыпе жаночага роду з канчаткам -я ў пачатковай форме. Ужыванне нескланяльнай формы Езус мы схільныя тлумачыць праз тэндэнцыю да аналітызму, сінтагматычныя адносіны ў межах граматычнай канструкцыі, імкненне пазбегнуць непажаданай сінтаксічнай аманіміі.
Źródło:
Acta Albaruthenica; 2022, 22; 319-330
1898-8091
Pojawia się w:
Acta Albaruthenica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
К вопросу о межъязыковой омонимии в славянских языках: общий теоретический и практический обзор проблематики
On the question of inter-Slavic homonymy: General theoretical and practical review
Do zagadnienia homonimii międzysłowiańskiej: ogólny teoretyczny i praktyczny przegląd problematyki
Autorzy:
Savchenko, Alexandr
Khmelevsky, Mikhail
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34655907.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:
Slavic languages
interlingual homonymy
lexis
semantics
phraseology
stylistics
języki słowiańskie
homonimia międzyjęzykowa
słownictwo
semantyka
frazeologia
stylistyka
славянские языки
межъязыковая омонимия
лексика
семантика
фразеология
стилистика
Opis:
Статья обращена к весьма актуальной теме межъязыковой омонимии. Данный вопрос рассматривается на всех уровнях языка: лексика, морфология, синтаксис, стилистика, фразеология. Дается теоретическое обоснование причин возникновения межъязыковых омонимов, особо рассматриваются полные и неполные пары омонимов. Эта проблематика приобретает чрезвычайное значение в случае  близкородственных языков, в первую очередь, она важна для славянской общности, сравнительно поздно распавшейся, если сопоставлять с другими индоевропейскими языковыми группами (V–VI вв. н..э.). Данному вопросу в славистике уделяется большое внимание, однако актуальность заявленного исследования состоит в том, его результатом стал широкий обзор с максимально возможным охватом всех трех групп славянских языков, географически начиная с русского и украинского на востоке, польского, чешского и словацкого на западе, сербского, хорватского, болгарского на юге Славянского мира и заканчивая периферийным словенским.
Artykuł odnosi się do bardzo aktualnego tematu homonimii międzyjęzykowej. Zagadnienie to rozpatrywane jest na wszystkich poziomach języka: słownictwa, morfologii, składni, stylistyki, frazeologii. Podano teoretyczne uzasadnienie przyczyn powstawania homonimów międzyjęzykowych, analizowane są zwłaszcza całkowite i częściowe pary homonimów. Problematyka ta nabiera szczególnego znaczenia w przypadku języków blisko spokrewnionych; przede wszystkim jest ważna dla społeczności słowiańskiej, która w porównaniu z innymi indoeuropejskimi grupami językowymi uległa rozpadowi stosunkowo późno (V–VI w. n.e.). Zagadnieniu temu w slawistyce poświęca się wiele uwagi, jednak aktualność deklarowanego badania polega głównie na tym, że jego wynikiem stał się szeroki przegląd wszystkich trzech grup języków słowiańskich, począwszy od rosyjskiego i ukraińskiego na wschodzie, polskiego, czeskiego i słowackiego na zachodzie, serbskiego, chorwackiego, bułgarskiego na południu świata słowiańskiego, a na peryferyjnym słoweńskim kończąc.
The article deals with the very topical theme of interlingual homonymy. This issue is considered at all levels of the language: phonetics, lexis, semantics, morphology, syntax, stylistics and phraseology. A theoretical substantiation of the reasons for the emergence of homonyms is given, and complete and partial pairs of homonyms are considered. This issue is important, especially for closely related languages, in particular for the Slavic community, which disintegrated relatively late, when compared with other Indo-European language groups (V–VI centuries AD). Much attention is paid to this issue in Slavic studies, however, the timeliness of the current article lies in the fact that it offers a broad overview with the maximum possible coverage of all three groups of Slavic languages, geographically starting with Russian and Ukrainian in the east, Polish, Czech and Slovak in the west, Serbian, Croatian, Bulgarian in the south of the Slavic world and ending with peripheral Slovenian.
Źródło:
Językoznawstwo; 2023, 18, 1; 161-170
1897-0389
2391-5137
Pojawia się w:
Językoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Homonymie: phénomène intra- et interlinguistique
Homonimia: zjawisko wewnątrz- i międzyjęzykowe
Autorzy:
Pilorz, Alfons
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954785.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
homonimia
homonimia wewnątrzjęzykowa
homonimia międzyjęzykowa
homofonia
homonymy
intralinguistic homonymy
interlinguistic homonymy
homophony
Opis:
Artykuł zajmuje się tylko homonimami pełnymi, a więc posiadającymi nie tylko cechę homofoniczności oraz różnorodności znaczeniowej, ale i odrębne etymony. Badanie homonimiczności wewnątrz dwóch wybranych języków (francuskiego i polskiego) pozwala wskazać na właściwości wyrazu i sylaby umożliwiające homonimię: krótkość wyrazu i prosta struktura sylaby (przede wszystkim CV i CVC). Druga część pracy podejmuje rzadko poruszane zagadnienie homonimii międzyjęzykowej na przykładzie francuskiego i polskiego, czeskiego i polskiego, węgierskiego i polskiego, japońskiego i polskiego oraz. suahili i polskiego. Homonimia la występuje z małym natężeniem w językach bliskich genetycznie, z większym w językach genetycznie odległych. Oczywiście warunkiem wystąpienia lego rodzaju ..spotkań" leksykalnych jest wspomniana krótkość wyrazów wchodzących w pary homonimiczne oraz. prostota ich struktury sylabicznej.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2001, 49, 5; 159-193
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rana w językach świata
Rana in the Languages of the World
Autorzy:
Molencki, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1203143.pdf
Data publikacji:
2020-06-29
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
arbitrariness
homonymy
etymology
lexical change
rana
dowolność
homonimia
etymologia
zmiana leksykalna
Opis:
Zgodnie z saussurowską zasadą dowolności znaku językowego słowo rana ma różnorodne znaczenia w językach świata. Spośród licznych przykładów uwagę autora przykuwa przede wszystkim rana romańska, czyli ‘żaba’ oraz rana słowiańska, zwłaszcza polska. Omówione są najstarsze wystąpienia tego słowa w okresie staropolskim, współczesne kolokacje i frazeologizmy, skojarzenia literackie i kulturowe w aspekcie komparatystycznym, a takżehomonimy.
In accordance with the saussurean principle of arbitrariness of the linguistic sign the word rana has manifold senses in the languages of the world. From among numerous examples the author pays special attention to the Romance rana ‘frog’ and the Slavonic (in particular Polish) rana ‘wound’. The discussion concerns the earliest attestations of the word in Old Polish, modern phrases and collocations, cross‑linguistic literary and cultural associations and homonyms.
Źródło:
Rana. Literatura, Doświadczenie, Tożsamość; 2020, 1; 13-28
2719-5767
Pojawia się w:
Rana. Literatura, Doświadczenie, Tożsamość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dąb jako baza antroponimiczna
Dąb as an Anthroponimic Base
Autorzy:
Makarski, Władysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1944001.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
struktura i znaczenie nazwisk oddębowych
homonimia antroponimiczna
stratygrafia antroponimiczna
structure and meaning of oak-derived names
anthroponymic homonymy
anthroponymic stratygraphy
Opis:
This paper analyses over 370 contemporary Polish names based on the appelative dąb (oak). They can be divided into four basic groups of meaning: a) man is characterised as compared to the power of an oak; b) it belongs to a person whose name is derived from an oak; c) someone belongs to a place whose name is derived from an oak; d) a chancellery name ending in –ski derived from an oak. These names, aside to the primary names, are forms by means of suffixes: -ch-, -cz-, -j-, -l-, -ł-, -n-, -ń-, -r-, -s-, -ś-, -sz-, -t-; -a-, -o-; -ów, -owy, -in, -ny; -c-,; -k-; -ic(z); -ski. Sometimes names have a complex form and hybryd with foreign linguistic elements of Russian, German, and Latin. The ambiguity of foundations and multifunctional character of some of their formants results in the phenomenon of homonymy that is present in the anthroponymy under study. Such an anthroponymy, described with regard to its semantic and formal aspect, took shape from the pra-Slavonic times up to the nineteenth century. It is part of the context of floristic anthroponyms and, broader, natural; being its considerable element. This is confirmed by the important role of the oak in the language as a reflection of its meaning in the landscape and in man’s material and spiritual life.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2010, 58, 6; 119-155
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Palikot jako problem językoznawczy
Palikot as a linguistic problem
Autorzy:
Makarski, Władysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1879562.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
etymologia nazwiska Palikot
nazwiska złożone o strukturze egzocentrycznej i endocentrycznej
homonimia antroponimiczna
kryteria hierarchizowania stopnia prawdopodobieństwa nazwisk wieloznacznych
etymology of the surname Palikot
complex surname nominals with exo- and endocentric structures
anthroponymic homonymy
criteria for a hierarchic organization of the degree of probability in the case of polysemous surnames
Opis:
Nazwisko Palikot jest mianem wieloznacznym. Można przytoczyć co najmniej 10 jego etymologii. Palikot to ktoś: 1. który pali(ł) ‘niszczy(ł) ogniem’ koty; 2. który pali(ł) ‘sprawia(ł), że coś płonie’, ‘podpala(ł)’ koty; 3. który pali(ł) ‘strzelał’ do kotów ‘zajęcy’; 4. który wypalił ‘strzelił’ do kota zamiast do zająca; 5. który pali(ł) koty ‘zagrabki po bronowaniu pola’; 6. który pali(ł) się do kota ‘łona kobiecego’; 7. u którego w chacie zapalił się od ogniska kot; 8. który jest niezrównoważony jak podpalony, opalony (zagorzały) kot, a nawet podejrzany o kontakty z siłami nieczystymi; 9. który pali(ł) się ‘pała(ł) żądzą’ jak kot; 10. który poprzez swoją wybuchowość jest/był podobny do *palikota ‘działa armatniego’. Wieloznaczność ta jest przede wszystkim wynikiem dwojakiego sposobu traktowania złożenia Palikot jako struktury egzocentrycznej z nadrzędnym członem czasownikowym Pali- i podrzędnym rzeczownikowym -kot lub jako endocentrycznej z odwrotnym typem zależności między tymi komponentami. Ponadto homonimię tę powoduje niejednoznaczność obu członów badanego złożenia, w którym palić (się) i kot mogą być użyte w swoim znaczeniu podstawowym, jak i wtórnym przenośnym. Ze względu na stopień zgodności formalnej między powierzchniową a głęboką strukturą danej nominacji najbardziej prawdopodobne są dwie pierwsze interpretacje, a ze względu na powszechny proceder podpalania kotów wobec niewątpliwie rzadszego okrutnego ich palenia, pierwszeństwo zyskuje wywód drugi.
The surname Palikot is a highly polysemous personal name. At least ten related etymologies can be identified. Palikot that is someone: 1. who kills(ed) cats with fire, burns(t) them; 2. whoset(s) fire to animals (particularly cats) and objects; 3. shot(s) hares, 4.who happens(ed) to shot a cat instead of a hare; 5. who burns(t) the remnants after ploughing the field; 6. who is/was attracted by female bosom; 7. whose cat caught fire in his house; 8. who is/was mentally unstable like an agitated cat, and allegedly having to do with unclear forces; 9. who is/was obsessed with passion and lust like a cat; 10. who easily loses (lost) temper, behaving like a type of canon. The ambiguity in question is, first and foremost, owing to two potential ways of analysing the structure of the compound word Palikot. It can either be interpreted as an exocentric compound with the deverbal head pali- [burn] and the nominal argument -kot[cat], or as an endocentric compound with the reversed roles of the components. Moreover, the homonymy in question is also caused by the semantic ambiguity of both compound components, where the verb burn and the noun cat can be used in their basic or metaphorical/metonymic meanings. Taking into account the fact formally speaking, the first two etymologies display the best match between the surface and the deep strucure of the compound, they constitute the best interpretative choices. The violent hooligan practice of setting fire to cats and letting them run – rather than burning them – speaks in favour of the second etymology in particular.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2016, 64, 6; 81-102
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Terleccy
Autorzy:
Makarski, Władysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1902106.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
etymologia nazwiska Terlecki
homonimia antroponimiczna
synonimia antroponimiczna
geografia antroponimiczna
etymological analysis of the surname Terlecki
antroponymic homonymy
antroponymic synonymy
antroponymic geography
Opis:
The paper presents a linguistic analysis of the surname Terlecki. The semantics of the name's base is ambiguous. The base Terło may be regarded as derived from the Ukrainian toponym terło ‘a place where fish lay eggs’. Alternatively, this base may be traced back to the Ukrainian antroponymic noun terło ‘a tool used for rubbing or grating’. Finally, the polyfunctionality of the suffix -‘ecki adds to the complexity of the picture. Other semantic interpretations of the surname under analysis include the one under which Terlecki is the owner of Terło (town), the one where Terlecki is a burger or a village patronymic surname meaning son of Terło, where Terło is yet another surname form. Finally, Terlecki may also be seen as a modification of the name Terło, in order to make it sound similar to the prevalent aristocratic patterns in -ski and -cki. The phonological structure of the base Terło reveals its Ukrainian origin. Its Polish counterpart is Cierlecki (from the place name or personal name Tarło). However, the form Terlecki might have emerged among the speech communities of the Mazovia region, as a secondary derivative from the form Tarlecki, derived from Tarło, with the unchanged element Tar-. Apart from the etymological analysis of the surname Terlecki, the paper also presents quantitative data concerning the geographic distribution of the name on the territory of present-day Poland. These geographical variants have been discussed in the context of other related forms of this surname and of other surnames of well-known figures of Polish culture that reveal their Ruthenian roots.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2012, 60, 6; 97-111
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies