Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "history of Polish literature" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
„Braterstwo krwi”. Historia Stanisława Aronsona
„Brotherhood of Blood”. A History of Stanisław Aronson
Autorzy:
Ratajczak, Wiesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1536076.pdf
Data publikacji:
2013-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
war literature
identity
Polish-Jewish (and Jewish-Polish) relations
biography
military ethos
Opis:
Based on conversations with the hero, Patrycja Bukalska’s Rysiek z Kedywu. Niezwykłe losy Stanisława Aronsona [Rysiek from Kedyw. Incredible Tribulations of Stanisław Aronson], is an important contribution to the study of Polish-Jewish relations. This is because Aronson’s life is a unique combination of various elements of Polish and Jewish biographies in the 20th century. His life story includes: a happy childhood in a wealthy assimilated Jewish family, the nightmare of Soviet and German occupation, deaths of closest relations, participation in Armia Krajowa resistance movement and Warsaw Uprising, military service in general Anders’s corps, and then in Israeli army. Jew, Pole, Israeli: each of these identies demanded a different ordering and expression of memory, different omissions and declarations. With such an unusual and mixed experience, Aronson had a vantage point to look at the images that Poles, Jews, Holocaust survivors and citizens of newly created Israel, had of one another. Bukalska’s book can be read as a voice against generalizations, as a narrative about a concrete human life immersed in history, a narrative about individual choices, courage, and friendship.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2013, 22; 83-93
1233-8680
2450-4947
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„IV Księga Ezdrasza” w polskiej literaturze XIX wieku (E. Orzeszkowa oraz M. Konopnicka i S. Witwicki)
“IV Ezra” in Polish Literature of the Nineteenth Century (E. Orzeszkowa, M. Konopnicka, S. Witwicki)
Autorzy:
Obsulewicz, Beata K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807375.pdf
Data publikacji:
2020-01-02
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
wiek XIX
historia literatury polskiej
problematyka biblijna w literaturze
IV Księga Ezdrasza
apokryfy Starego Testamentu
Mirtala
Eliza Orzeszkowa
powieść historyczna
tematyka żydowska
Maria Konopnicka
Stefan Witwicki
the nineteenth century
history of Polish literature
topics of biblical literature
IV Ezra
apocrypha of the Old Testament
historical novel
Jewish themes
Opis:
The article concerns the traces of the Old Testament apocrypha IV Ezra in the Polish literature of the nineteenth century. It shows how the prose (novel Mirtala of Eliza Orzeszkowa) and Polish poetry (Ezra’s prayer of Maria Konopnicka and Ezra and Uriel of Stefan Witwicki) exploit issues evoked by the Biblical apocrypha and portray the figure of its author. The analyzed texts demonstrate that the Polish writers knew the Old Testament apocrypha and therefore it explains its presence in the Polish literary culture of the nineteenth century. An interesting issue is the question of how Polish culture absorbed the apocryphal book. Numerous textual and archival traces lead to French and German works, but an indication of specific sources is still a research task for biblical scholars and historians of literature.
Źródło:
Roczniki Kulturoznawcze; 2013, 4, 3; 31-49
2082-8578
Pojawia się w:
Roczniki Kulturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Perspektywy gwiazdarskie”. Lunety w literaturze i piśmiennictwie naukowym polskiego baroku
„Perspektywy gwiazdarskie” – „Stellar outlook” (transl.). Telescopes in the mainstream and academic literature of the Polish Baroque period
Autorzy:
Raubo, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1041650.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
scientific revolution
the history of astronomy
the telescope
Polish literature
the popularization of science
academic literature
Opis:
The telescope played a crucial role in the modern scientific revolution and occupied a significant place in Baroque culture. Interest in the telescope has been confirmed by Polish literary sources and writings, including scientific treatises and compendia of knowledge. Telescopes are the subject of works on the popularization of science written in the scientia curiosa convention. Reflections on the telescope appear in the context of deliberations on the world system, on the possibility of the existence of life forms on the Moon and other celestial bodies, and in the context of polemic against Aristotelian cosmology. The telescope is an element of religious deliberations concerning eschatology and those focused on astronomy, whose aspiration to get to know the universe is motivated by secular curiosity. The matter of conducting observations of the sky with the use of the telescope has turned into a comedy show, in a satirical way relating to the practice of astrology.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2017, 31; 213-251
1233-8680
2450-4947
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Szkółka Niedzielna” pod redakcją ks. Tomasza Borowicza (1837-1849) i Ignacego Koteckiego (1849-1853)
The weekly “Szkółka Niedzielna” (“The Sunday School”) under the editorship of Fr. Tomasz Borowicz (1837-1849) and Ignacy Kotecki (1849-1853)
Autorzy:
Biesiada, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1039406.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
history of Polish journalism
“Szkółka Niedzielna” (Leszno
1837-1853)
Polish Catholic clergy in the 19th century
Fr. Tomasz Borowicz (1805-1857)
Ignacy Kotecki
Polish literature in the 19th century
literature for the peasantry
Opis:
“Szkółka Niedzielna” (“The Sunday School”), a weekly published in Leszno from 1837 to 1853, was the first Polish journal for the peasantry. It was established on Dezydery Chłapowski’s initiative by Fr. Tomasz Borowicz, who was its first editor until mid-1849 (until the end of 1853 this function was performed by Ignacy Kotecki). Articles which appeared in the weekly not only urged readers to pursue school education but in themselves were a source of knowledge on religion, farming, horticulture, animal husbandry and veterinary medicine, also offering guidance on broadly understood country life (including among others such issues as household management, childcare, personal hygiene). Considerable space was allotted to anti-alcoholic texts. Financial difficulties caused the decline of “Szkółka Niedzielna”.
Źródło:
Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski; 2016, 11; 193-228
1731-0679
Pojawia się w:
Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Ten człowiek potrafi siebie obrzydzić wszystkim, którzy chcieliby mu pomóc”. O korespondencji Jerzego Giedroycia i Teodora Parnickiego
„This man can put off anybody willing to help him” On the correspondence between Jerzy Giedroyc and Teodor Parnicki
« Cet homme peut indisposer contre lui tous ceux qui voudraient l’aider » Sur la correspondance de Jerzy Giedroyc et Teodor Parnicki
Autorzy:
Gorliński-Kucik, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/534666.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Teodor Parnicki
Jerzy Giedroyc
Andrzej Dobrowolski
history of Polish
literature of the 20th century
emigration
histoire de la littérature
polonaise du XXe siècle
émigration
Opis:
The author analyses Andrzej Dobrowolski’s exquisite edition of letters of the editor of Kultura Jerzy Giedroyc and Teodor Parnicki written between 1946 and 1968. This volume of their prolific correspondence reveals a lot of previously unknown facts from the biography of the author of Słowo i ciało and the life of immigrants at the time of the Polish People’s Republic, and shows problems Parnicki had publishing his novels in the Instytut Wydawniczy PAX.
L’auteur analyse l’édition des lettres de Jerzy Giedroyc, rédacteur de « Kultura », et de Teodor Parnicki parfaitement élaborée par Andrzej Dobrowolski. Il s’agit des lettres qui ont été écrites dans les années 1946–1968. Ce riche recueil de correspondances apporte beaucoup d’informations qui n’étaient pas connues auparavant et qui concernent la biographie de l’auteur de Słowo i ciało, l’émigration à l’époque de la République populaire de Pologne, ainsi que les problèmes de Parnicki liés à la publication de ses romans chez Instytut Wydawniczy PAX.
Źródło:
Śląskie Studia Polonistyczne; 2015, 6, 1; 213-220
2084-0772
2353-0928
Pojawia się w:
Śląskie Studia Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Wedle ideału Klaudynek…”. Wizerunek dziewiętnastowiecznej Polki w piśmiennictwie historycznym Antoniny Machczyńskiej
“According to the Ideal of the Claudine...”. The Image of the Nineteenth-Century Polish Woman in the Historical Writing of Antonina Machczyńska
Autorzy:
Michalska-Bracha, Lidia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/3131483.pdf
Data publikacji:
2023-06-27
Wydawca:
Wydawnictwo HUMANICA
Tematy:
Antonina Machczyńska
Towarzystwo im. Klaudyny z Działyńskich Potockiej
historia kobiet
dzieje Lwowa XIX/XX w.
kobieca literatura pamiętnikarska XIX w.
Klaudyna z Działyńskich Potocka Society
women’s history
history of Lviv in the 19th/20th centuries
women’s diary literature of the 19th century
Opis:
Problematyka artykułu dotyczy charakterystyki działalności społecznej Antoniny Machczyńskiej (1832[37]–1919), lwowskiej działaczki społecznej i oświatowej, na rzecz równouprawnienia kobiet na przełomie XIX i XX w. Analizie poddana została literatura pamiętnikarska Machczyńskiej z lat 1860–1919, przechowywana w zbiorach warszawskich i lwowskich, oraz jej twórczość publicystyczna i historyczna. Szczególną uwagę skoncentrowano na analizie znanego szkicu historycznego napisanego przez nią na Wystawę Pracy Kobiet w Pradze w 1912 r. pt. Kobieta polska, który w całości poświęciła omówieniu historii kobiet polskich od czasów najdawniejszych po współczesne. Machczyńska, odwołując się do emancypacyjnych dążeń Polek oraz własnych doświadczeń życiowych, zaprezentowała określony wizerunek dziewiętnastowiecznych kobiet, skoncentrowany na motywie klaudynek – kobiet działających w Towarzystwie im. Klaudyny z Działyńskich Potockiej.
The subject of this article is concerned with the characteristics of the social activity of Antonina Machczyńska (1832[37]–1919), a Lviv social and educational activist, for women’s equal rights at the turn of the19th and 20th centuries. Machczyńska’s memoirs from 1860–1919, stored in the Warsaw and Lviv collections, as well as her journalistic and historical works were analyzed. Particular attention was focused on the analysis of the well-known historical sketch written by her for the Women’s Work Exhibition in Prague in 1912, entitled: “Polish Woman”, which she devoted entirely to discussing the history of Polish women from the earliest times to the present. Referring to the emancipatory aspirations of Polish women and her own life experiences, Machczyńska presented a specific image of 19th century women, focused on the motif of Klaudines – women active in the Klaudyna (née Działyńska) Potocka Society.
Źródło:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2023, 1(14); 29-52
2451-3539
2543-7011
Pojawia się w:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Życie a życie to jest duża różnica”. O biografiach Bronisławy Wajs – Papuszy
“Life and life – there is a big difference”. On the biographies of Bronislawa Wajs – Papusza
Autorzy:
Galant, Arleta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1375215.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
history of Polish literature
Papusza
Jerzy Ficowski
biographical stories
movie
ethnography
report
Gypsies in Poland
historia literatury polskiej
biografistyka
film
etnografia
reportaż
polscy Cyganie
Opis:
Autorka artykułu analizuje trzy biograficzne opowieści o cygańskiej poetce Bronisławie Wajs – Papuszy: Demony cudzego strachu Jerzego Ficowskiego, reportaż Angeliki Kuźniak oraz film Joanny Kos-Krauze i Krzysztofa Krauzego. Każda z wybranych do analizy narracji stanowi zbiór wątków i problemów związanych z antropologicznymi, społecznymi, tożsamościowymi strategiami i pułapkami biografistyki, a zarazem podejmuje niejednorodną problematykę dotyczącą związków życia i twórczości Papuszy z politycznymi i społecznymi kontekstami biografii autorki Pieśni mówionych. Dla Jerzego Ficowskiego centralnym zagadnieniem w rekonstrukcji historii życia Bronisławy Wajs pozostaje tragizm postaci poetki, w reportażu Angeliki Kuźniak kluczowe okazują się kwestie biografii i społecznej przemocy, w filmowej opowieści o Papuszy z kolei powracają zagadnienia cygańskiej pamięci, utraty i inności.
The author of the article analyzes three biographical stories about the Gypsy poet Bronislawa Wajs – Papusza: Demony cudzego strachu by Jerzy Ficowski (Demons of someone else’s fear), report of Angelika Kuźniak and the movie by Joanna Kos-Krauze and Krzysztof Krauze. Each narrative selected for the analysis is a collection of topics and issues related to the anthropological, social, identity’s strategies and pitfalls of biographistic studies. Each one of them is also about the heterogeneous issues concerning connections of Papusza’s life and work with political and social contexts of her biography. For Jerzy Ficowski central issue in the reconstruction of the history of Bronisława Wajs’ life is tragic figure of a poet, in a report by Angelika Kuźniak the key issues are those related to biography and social violence, in the movie about Papusza main themes are gypsy memory, loss and otherness.
Źródło:
Autobiografia Literatura Kultura Media; 2014, 2, 1; 175-194
2353-8694
2719-4361
Pojawia się w:
Autobiografia Literatura Kultura Media
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
La casa delle donne. Sulla storia della traduzione italiana di Dom kobiet di Zofia Nałkowska
La casa delle donne. The history of the Italian translation of Dom kobiet by Zofia Nałkowska
Autorzy:
Kłos, Anita
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28409077.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Associazione Italiana Polonisti (AIP)
Tematy:
Zofia Nałkowska
Sibilla Aleramo
history of translation
theatre translation
Reception of Polish literature in Italy
Opis:
In 1930 Sibilla Aleramo translated the play Dom kobiet by Polish writer Zofia Nałkowska into Italian. This three-act drama, probably the first play with only female characters in the history of theatre, was set in Warsaw the same year and was suddenly a huge success in Poland. Aleramo’s translation has remained unpublished and has been preserved (as a manuscript and a typescript draft) in the author’s archive belonging to the Fondazione Istituto Gramsci in Rome. The paper focuses on the history of this text, based mainly on the analysis of Nałkowska’s diary and unpublished letters and documents from Aleramo’s archive.
Źródło:
pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi; 2015, 6; 107-123
2384-9266
Pojawia się w:
pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
[Rev.:] Mowy kościelne Fabiana Birkowskiego o świętym Jacku / Orationes Ecclesiasticae Fabiani Bircovii Hyacinthinae, przełożyła Beata Gaj, opracowała Maria Rowińska-Szczepaniak, Uniwersytet Opolski, Instytut Filologii Polskiej, Opole 2007, 52 [2] s., il.
The Ecclesiastical Speech of Fabian Birkowski about Saint Hyacinth / Orationes Ecclesiasticae Fabiani Bircovii Hyacinthinae
Autorzy:
Tytko, Marek Mariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441068.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Fundacja Naukowa Katolików Eschaton
Tematy:
Fabian Birkowski OP (1566-1635)
St. Hyacinth Odrowaz (1183-1257)
The Roman Catholic Church
sermon
old Polish literature
homiletics
theology
hagiography
history of Roman Catholic Church
Dominicans
św. Jacek Odrowąż (1183-1257)
Kościół Rzymsko-Katolicki
Polska
kazanie
literatura staropolska
homiletyka
teologia
hagiografia
historia Kościoła Rzymskokatolickiego
Dominikanie
Opis:
Książka Mowy kościelne Fabiana Birkowskiego o świętym Jacku (Orationes Ecclesiasticae Fabiani Bircovii Hyacinthiae) w przekładzie z łaciny na język polski dokonanym przez Beatę Gaj oraz w opracowaniu Marii Rowińskiej-Szczepaniak – wprowadza na nowo do kultury polskiej łacińskojęzyczne dzieło kaznodziei królewskiego sprzed czterystu lat. Dominikanin Fabian Birkowski (1566-1636), bakałarz i magister Akademii Krakowskiej, wykładowca literatury greckiej i rzymskiej w tejże Akademii, znany był z mów pogrzebowych z okazji zgonu sławnych osób (np. Jana Zamoyskiego, ks. Piotra Skargi, Jana Karola Chodkiewicza, Bartłomieja Nowodworskiego, króla Zygmunta III Wazy) oraz tzw. ‘mów obozowych’, kierowanych m.in. do rycerstwa w związku z jakąś ważną dla Rzeczypospolitej bitwą. F.Birkowski uczestniczył w wyprawie królewicza Władysława IV pod Chocim ‘na Turka’ oraz wcześniej w jego wyprawie ‘na Moskala’. Żył więc w czasach zajęcia Moskwy przez Polaków na pocz. XVII w., czyli wydarzenia historycznego dotąd bez precedensu. Trzeba przypomnieć, że tylko Polakom w latach 1610-1612 i Napoleonowi Bonapartemu w 1812 r. udało się zająć Moskwę. Fabian Birkowski zwycięstwo chocimskie uczcił kazaniem pt. Panu Bogu podziękowanie za uspokojenie Korony i Wielkiego Księstwa Litewskiego (1621), był autorem Kazania obozowego o Bogarodzicy (1623). Kazania na niedziele i święta (1628) i Orationes Ecclesiasticae (1622) stanowią zbiory jego mów kościelnych. Dzięki tłumaczeniu Beaty Gaj na jezyk polski czytelnik może się po prawie czterystu latach od powstania dzieła – zapoznać się z treścią wyboru Mów kościelnych w polskim języku literackim. W istocie jest to ważne wydarzenie kulturalne i edytorskie. Książka pt. Mowy kościelne Fabiana Birkowskiego o świętym Jacku (2007) składa się z czterech części. W części pierwszej Maria Rowińska-Szczepaniak w studium pt. Święty Jacek – Patron Królestwa Polskiego (s.VII-XXX) analizuje osobę i dzieło tego polskiego świętego także kontekście trzech mów Fabiana Birkowskiego. Studium zawiera skróconą bibliografię przedmiotu. W części drugiej zaprezentowano faksymile (fotoreprodukcje) tekstu łacińskiego z oryginalnego wydania pt. Fabiani Bircovii, Orationes ecclesiasticae z 1622 r. Są to trzy mowy Birkowskiego po łacinie: 1) Hyacinthina prima, sive de votis religiosis S. Hyacinthi (s. [196-211]), 2) Hyacinthina secunda, sive de itineribus aeternitatis (s. [211-225]), 3) Hyacinthina tertia, sive de ornamentis religiosorum (s. [225-234]). W części trzeciej pt. Fabiana Birkowskiego, Mowy kościelne zawarte też same trzy mowy w tłumaczeniu na język polski: 1) Pierwsza mowa ku czci św. Jacka, czyli o zakonnych ślubach św. Jacka (s. 4-19), 2) Druga mowa ku czci św. Jacka, czyli o drogach do wieczności (s. 19-33), 3) Trzecia mowa ku czci św. Jacka, czyli o zbroi zakonnej (s. 33-42). W części czwartej autorstwa Beaty Gaj pt. „Łaciński” święty Jacek Fabiana Birkowskiego, czyli kilka słów od tłumaczki (s. 43-52) zawarto pogłębioną analizę tłumaczonego dzieła łacińskiego, m.in. kontekstu kulturowego i chwytów retorycznych. Artykuł Beaty Gaj z odniesieniami do kultury antycznej i staropolskiej ukazuje we właściwym świetle historycznym pięknie przyswojone polszczyźnie dzieło F.Birkowskiego. Przekład jest zrozumiały, zadbano o uwspółcześnienie językowe tłumaczonego tekstu, co także jest zasługą Beaty Gaj.
Źródło:
Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education; 2013, 3(3); 151-152
2299-9922
Pojawia się w:
Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A few centuries and a few questions (Anna Nasiłowska, "Historia literatury polskiej" [A History of Polish Literature])
Kilka wieków i parę pytań (Anna Nasiłowska, "Historia literatury polskiej", Wydawnictwo IBL PAN, Warszawa 2019, s. 680)
Autorzy:
Misiak, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2088012.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Źródło:
Ruch Literacki; 2019, 6; 701-704
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A Separate Domain of Play: On Jerzy Cieślikowski’s Theoretical Concepts of Children’s Literature
Autorzy:
Skowera, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/450726.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe
Tematy:
children’s literature
Jerzy Cieślikowski
the ‘fourth’ literature
history of literary science
literary theory
play
Polish studies
‘separate’ literature
Opis:
The paper focuses on theoretical concepts proposed by Professor Jerzy Cieślikowski (1916–1977), one of the most renowned Polish figures in the field of children’s literature studies. After providing a short outline of the theories of children’s literature in Poland (with the focus on two scholarly orientations towards the subject of research: ‘universalism’ and ‘autonomism’), the author of the article presents Cieślikowski’s main ideas. The first one, introduced in a monograph on children’s folklore and literature, Wielka zabawa (The Great Play, 1967), claims that such writing is inextricably associated with play, while the second one, which can be derived from essays included in the collection Literatura osobna (Separate literature, 1985), indicates that children’s texts constitute a separate literary system (the ‘fourth’ one, alongside ‘highbrow’ literature, folk literature, and ‘pulp’ literature). As both theories were met with polemics, Polish scholarly debate about Cieślikowski’s concepts is discussed in the paper as well. Finally, the author of the article presents several examples of using or referring to Cieślikowski’s ideas by contemporary Polish scholars, which, in a way, show his continuous impact on children’s literature studies in Poland. Therefore, Cieślikowski’s prominence in the country’s academic discourse about children’s texts, although his theories remain controversial, is indisputable.
Źródło:
Filoteknos; 2019, 9; 48-63
2657-4810
Pojawia się w:
Filoteknos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
A transcultural mosaic: Stanisław Jaworski’s theory of the avant-garde
Transkulturowa mozaika. Teoria awangardy Stanisława Jaworskiego
Autorzy:
Kmiecik, Michalina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2089551.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polish literary criticism of the late 20th century
theory of literature
modernism
history of the avant-garde
Stanisław Jaworski (1934–2018)
awangarda
Stanisław Jaworski
teoria tekstu
teoria literatury
Opis:
This article presents a profi le of Stanisław Jaworski as a literary scholar with a life-long involvement in avant-garde literature. He defi nes the avant-garde as a mosaic of diverse trends with no common aesthetic or ideological denominator and, at the same time, as a transcultural network of artists apparently unrelated artists. Focusing on his major studies (Foundations of the Avant-garde, Tadeusz Peiper: Writer and Theoretician, Between the Avant-garde and Surrealism, and The Avant-garde) the article reconstructs Jaworski’s insights and theoretical constructs in the context of contemporary network studies and reassesses his commitment to both history and theory of literature.
Źródło:
Ruch Literacki; 2018, 5; 497-504
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Alternatywna miara wielkości? Postkolonialne uwarunkowania wizji hegemonicznej przeszłości polski w wybranych historiach alternatywnych
An Alternative Measure of Greatness? – Postcolonial Determinants of The Polish Hegemonic Visions of History in Selected Alternative History Novels
Autorzy:
Lemann, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1182308.pdf
Data publikacji:
2014-12-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
postcolonialism
post-dependence discourses
literature
necessary fictions
alternate history
melancholic discourse of former glorious past
postkolonializm
dyskursy postzależnościowe
literatura
historia alternatywna
melancholijny dyskurs minionej wielkości
Opis:
Celem artykułu jest wykazanie, jak duże znaczenie dla zrozumienia specyfiki polskich historii alternatywnych mają uwarunkowania postkolonialne. Jednym z najważniejszych następstw postkolonializmu jest specyficzna zaniżona samoświadomość subalterna, prowadząca w konsekwencji do kompleksu niższości narodu podporządkowanego. Co więcej, „postkolonialny stan świadomości” trwa nawet po ustaniu procesu politycznego podporządkowania. Paradoksalnie jednak, kompleks niższości może objawiać się w pielęgnowaniu melancholijnych wyobrażeń o wspaniałej, pełnej chwały przeszłości. Takie wyobrażenia manifestują się między innymi w literaturze, która jest przecież sposobem mapowania świata i opisywania jego kulturowej różnorodności. W tym ujęciu literatura staje się zwierciadłem ideologii i polityki. Interesującym przykładem kreowania obrazów minionej hegemonii historycznej są powieści z gatunku historii alternatywnej. Dlatego też, autorka, korzystając z terminów H. Bhabhy „pisanie narodu”, „pedagogika narodowa” czy „necessary fictions”, opisuje i analizuje sposoby w jakie wybrane historie alternatywne wypełniają marzenia subalterna o minionej wielkości politycznej. Utwory literackie Marcina Wolskiego (Alterland, Mocarstwo, Jedna przegrana bitwa), Andrzeja Ziemiańskiego (Bomba Heisenberga), Dariusza Spychalskiego (Krzyżacki poker), Macieja Parowskiego (Burza. Ucieczka z Warszawy ‘40) oraz prace z gatunku dziennikarskiej niefikcjonalnej pop-historii (np. Pakt Ribbentrop-Beck, czyli jak Polacy mogli u boku III Rzeszy pokonać Związek Sowiecki Piotra Zychowicza) kreują fikcyjne, alternatywne światy, w których Polacy podbili znaczną część świata, pokonali wrogów podczas II wojny światowej oraz podporządkowali sobie ZSRR i mniejsze sąsiadujące narody. Wspomniane powyżej utwory literackie stanowią dla subalterna „konieczne fikcje” [necessary fictions], stanowiące rodzaj autoterapii. To zaś może być rozumiane jako efekt resentymentów czy postkolonialnej, nieprzepracowanej przez subalterna traumy.
The aim of this paper is to show the significance of the postcolonial determinants for understanding the specificity of the Polish alternate history novels. The author argues that one of the most meaningful repercussions of postcolonialism is the specific self-consciousness of the insignificant subalterns and, as a consequence, the inferiority complex. More importantly, the „subaltern state of mind” lasts even after the postcolonial subordination ends. Paradoxically, the inferiority complex could be manifested as a belief in one’s glorious and magnified past. Such a conviction is evoked inter alia by literature, which is a type of mapping the world and describing cultural diversity. In this scope, literature is a mirror of ideology and policy. Alternate history novels are interesting examples of creating a false magnificent past. Therefore, applying the terms such as „writing the nation”, „national pedagogy” and „necessary fictions” (H. Bhabha) the author discusses the capability of the selected alternate history novels for fulfilling the subalterns’ dreams about greatness, power and political importance. The literary works of Marcin Wolski (Alterland, Mocarstwo, Jedna przegrana bitwa), Andrzej Ziemiański (Bomba Heisenberga), Dariusz Spychalski (Krzyżacki poker), Maciej Parowski (Burza. Ucieczka z Warszawy ‘40) and the journalistic, non-fictional products of pop-history, such as Pakt Ribbentrop-Beck, czyli jak Polacy mogli u boku III Rzeszy pokonać Związek Sowiecki by Piotr Zychowicz, describe fictional, alternates, worlds in which Poland conquered a significant part of the world, defeated their enemies in the Second World War and subordinated the Soviet Union as well as smaller neighbours. Thence, the above mentioned authors give the subalterns the necessary fiction, a kind of self-therapy. The latter could be also understood, the author concludes, as the effect of postcolonial trauma, resentments and unresolved issues stemming from subjugation. 
Źródło:
Porównania; 2014, 14; 19-41
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Apokryficzna apokalipsa Rzeczypospolitej, czyli jak Facies perturbatae et afflictae Reipublicae Jana Dymitra Solikowskiego przeistoczyła się w Apocalipsis Stanislai Orechovii
The Apocryphal Apocalypsis of the Republic. How Jan Dymitr Solikowski’s Facies perturbatae et afflictae Reipublicae became the Apocalipsis Stanislai Orechovii
Autorzy:
Wolak, Jakub
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31018150.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
book history
apocalypse
Jan Dymitr Solikowski
Stanisław Orzechowski
Polish republicanism
Old-Polish literature
neo-Latin literature
historia książki
apokalipsa
republikanizm szlachecki
literatura staropolska
literatura neołacińska
Opis:
Przedmiotem artykułu jest rekonstrukcja historii tekstu Facies perturbatae et afflictae Reipublicae, napisanego w 1564 r. przez sekretarza królewskiego Jana Dymitra Solikowskiego. Dyskutowane są okoliczności jego powstania, historia druku, a także przyczyny jego atrybucji Stanisławowi Orzechowskiemu oraz jego związki z pismami tegoż. Analizy historyczno-filologiczne pozwalają określić ramy funkcjonowania owego tekstu w obrębie szeroko rozumianej ideologii szlacheckiej od czasu jego powstania do początku czwartej dekady XVII w.
The paper reconstructs the history of the text entitled Facies perturbatae et afflictae Reipublicae, written in 1564 by Jan Dymitr Solikowski, a secretary to Sigismundus Augustus, King of Poland and Grand Duke of Lithuania. Research focuses on its origin, publication history, the causes of its attribution to Stanisław Orzechowski and the connections between this text and Orzechowski’s works. The historical and philological analyses presented in the article made it possible to speculate on how the studied text functioned within the broadly understood Polish nobles’ ideology and how its various interpretations were associated with political phenomena from the text’s creation until the 1630s.
Źródło:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce; 2023, 66; 35-76
0029-8514
Pojawia się w:
Odrodzenie i Reformacja w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Batalia „szklanej rury”. Współzawodnictwo „starego” i „nowego” w debacie wokół doświadczeń z próżnią z 1647 roku
Battle of the „glass pipe”. Struggle between the „old” and „new” in the debate around experiments with vacuum dating to 1647
Autorzy:
Kołos, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1041658.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
the history of science
Old-Polish literature
vacuum
physics
the philosophy of nature
the 17th century
Aristotle
Valeriano Magni
Opis:
The article addresses the issue of one of the more intense and captivating European scientific disputes, likewise common to Poland, in the era of the seventeenth-century transformation of knowledge formation, which centered around the possibility of the existence of vacuum, and which culminated in 1647. The fundamental aim of the article comes down to an attempt to determine a position in the scientific-cognitive debate, from which the pro and anti-Polish and European representatives of The Republic of Letters (Respublica literaria)  could voice their opinions. In the course of the analysis of the mid-seventeenth century scientific discourse, the reflections of Valeriano Magni, Torricelli, Jan Brożek, Wojciech Wijuk Kojałowicz, Blaise Pascal, Giovanni Elefantuzzi, Jacob Pierius, and Pierre Guiffart are subjected to close scrutiny. From the perspective of contextualism in the history of science, experiments demonstrating the existence of vacuum are perceived as anomalies that fall into the crisis of normal science, largely based on Aristotle’s physics. The conflict between the old and the new is not, however, presented as a battle of progression with epigonism, but merely as a contest between opposing individual views and the concept of science, which before the formation of the new paradigm was accompanied by ambiguous verification criteria.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka; 2017, 31; 167-190
1233-8680
2450-4947
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies