Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "gwara polska" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
Nazwy potraw w polskich gwarach na Litwie, Białorusi i Syberii wobec przemian cywilizacyjnych
Culinary Lexis in Polish dialects of Lithuania, Belorussia and Siberia against the background of civilizational changes
Autorzy:
Ananyeva, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594110.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Polish dialect
word
food
lithuanism
germanism
gwara polska
leksem
jedzenie
lituanizm
germanizm
Opis:
In the article culinary vocabulary in Polish dialects of Lithuania, Belorussia and Siberia and changes in it taking place against the background of civilizational processes are analyzed. In particular the passing of some part of vocabulary into the passive layer of spoken vocabulary (words, connected with baking bread, lithuanisms raug’en’a // ravg’en’a and gryžyna, the word pensak ‘pęcak, pęczak’ and others in dilects of Lithuania and Belorussia). Word specific for Polish dialects of Lithuania, Belorussia and Siberia relating to cooking food are pointed out (in particular germanisms in siberian Polish dialects and lithuanisms in Polish peripheric dialects of north-eastern type finding correspondence in Belorussian dialects).
W artykule omawia się słownictwo kulinarne polskich gwar Litwy, Białorusi i Syberii oraz zmiany, które zachodzą w tym słownictwie na skutek przemian cywilizacyjnych. Analizowane jest m.in. przejście tego słownictwa do warstwy słownictwa biernego, nieaktualizowanego (słownictwo związane z pieczeniem chleba, lituanizmy raug’en’a // ravg’en’a i gryžyna, wyraz pensak ‘pęcak, pęczak’ i in. w gwarach Litwy i Białorusi). Wyodrębnia się charakterystyczne dla polskich gwar Syberii i Białorusi wyrazy, będące składnikami tematu „Przygotowanie jedzenia”, w tym germanizmy w gwarach syberyjskich oraz lituanizmy występujące w polszczyźnie północnokresowej i mające odpowiedniki w gwarach białoruskich.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2017, 64; 5-12
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polish dialect kinship names according to the data in Volume 11. "Degrees of Kinship" of the Slavic Linguistic Atlas (preliminary results in a comparative perspective)
Autorzy:
Keremidchieva, Slavka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26850436.pdf
Data publikacji:
2023-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
stopnie pokrewieństwa
Ogólnosłowiański atlas językowy
gwara polska
kinship names
Slavic Linguistic Atlas
Polish dialect
Opis:
The article discusses data on kinship names in Polish dialects on the basis of an analysis of 82 linguistic maps and the comments to them from Volume 11. “Degrees of Kinship,” which has been prepared for publication by the Bulgarian National Commission as part of the lexical-word-formation series of the Slavic Linguistic Atlas. The language material is authentic, collected and verified on site by Polish dialectologists and includes terms for biological kinship and for relation by marriage and by matchmaking. Special attention is paid to the similarities and contrasts between Polish dialects and East and South Slavic dialects, on the one hand, and the Polish language and the other West Slavic languages, on the other. Emphasis is placed on kinship names that belong to the all-Slavic vocabulary, as well as the expansion of foreign language loanwords and elements that have completely replaced the native lexis. With nomina affinitatis, the disintegration of the old original naming system and the emergence of differences in the Slavic language territory can be traced. The research has employed linguo-geographical and comparative methods.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica; 2023, 18; 139-150
2083-1765
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charakterystyka słowotwórcza ekspresywnych nazw człowieka w gwarze polskiej obwodu lwowskiego (wybrane przykłady)
The vocabulary characteristics of expressive human names in the dialect of the Polish Lvov region (selected examples)
Autorzy:
Kostecka-Sadowa, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2008047.pdf
Data publikacji:
2020-12-15
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
expressive names
Polish dialect
suffixal derivation
word forming
słownictwo ekspresywne
gwara polska
derywacja sufiksalna
słowotwórstwo
Opis:
Przedmiotem artykułu są ekspresywne nazwy osób o wysokim ładunku emocjonalnym, głównie negatywnym. Są to leksemy określające w gwarze polskiej obwodu lwowskiego człowieka próżnego, leniwego, powolnego oraz wolno pracującego. Podstawę materiałową analizy stanowią wyrazy rodzime i pochodzenia obcego, typowe dla tej gwary.
In the article, the author presents highly emotionally charged names of people with prevailing negative emotions. There are lexemes describing a vain, lazy, and slow man working in the Polish Lvov region. The material basis for the analysis are words of native and foreign origin, typical of this dialect.
Źródło:
Gwary Dziś; 2020, 12; 289-297
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dom i zabudowania gospodarskie w polskiej gwarze wsi Wójtowce na Podolu
House and farm buildings in Polish dialect in the village of Wójtowce in Podolia
Autorzy:
Cherniak, Viktoriia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594026.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
gwara polska
grupy tematyczne
zapożyczenia
pary/szeregi synonimiczne
Polish dialect
thematic groups
borrowings
synonymic pairs
Opis:
W artykule przedstawiono słownictwo związane z domem mieszkalnym, zabudowaniami gospodarskimi, a także z ich wyposażeniem (284 wyrazy). Wyrazy zostały podzielone na pięć grup tematycznych (w niektórych wydzielono podgrupy): określenia domu i jego elementów (47 wyrazów), sprzęty i wyposażenie (87 wyrazów), zabudowania gospodarskie (43 wyrazy), sprzęty i narzędzia gospodarskie (46 wyrazów), czynności związane z pracą w gospodarstwie (61 wyrazów). Przeważają tu wyrazy wspólne – 125 (44%), wyrazy rodzime stanowią 90 przykładów (32%), wyrazy zapożyczone 69 (24%). Przedstawiono także 31 par/szeregów synonimicznych, składających się z wyrazów rodzimych/wspólnych i wyrazów zapożyczonych oraz uwagi o słowotwórstwie.
This article presents vocabulary related to residential house, farm buildings and also with their associated objects (284 words). The material is divided into 5 thematic groups (subgroups are separated in some of them): house definition (specification) and its elements (47 words), equipment and articles (87 words), farm buildings (43 words), household equipment and tools (46 words), actions connected with work in the household (61 words). The analysis of vocabulary shows that common words form the largest group – 127 (45%), while native Polish words constitute 90 lexemes (32%), Ukrainian and/or Russian borrowings – 67 (23%). Synonymic pairs which consist of native Polish words/common words and Ukrainian and/or Russian borrowings are also shown. Notes about word formation are also provided.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2019, 67; 19-36
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polska gwara Stubna koło Przemyśla w tekstach pisanych
Polish Language Variety in Stubno near Przemyśl in Written Texts
Autorzy:
Dzierżawin, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2031414.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
dialectology
Southern Kresy Polish
Polish-Ukrainian Language Contacts
Źródło:
Slavia Orientalis; 2020, LXIX, 2; 379-394
0037-6744
Pojawia się w:
Slavia Orientalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kobiety i mężczyźni w językowo-kulturowym obrazie świata w podhalańskich translacjach intrajęzykowych
Women and men in lingual-cultural picture of the world in translations of the Tatra Highlands intralinguistics
Autorzy:
Makowska, Justyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38438712.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:
language and cultural view of the world
intralinguistic translations
Polish highlanders’ dialect
język i kulturowe spojrzenie na świat
tłumaczenia wewnątrzjęzykowe
gwara góralska polska
Opis:
Tematem artykułu jest językowa kreacja mężczyzny i kobiety w języku i kulturowym spojrzeniu na świat, zawarta w dramatach pisanych w gwarze góralskiej. Autorzy analizowanych tekstów Jan Gutt-Mostowy i Aniela Gut-Stapińska adaptowali klasyczne komedie – Moliera i Fredrę – do ludowej rzeczywistości Podhala. Artykuł porusza problematykę małżeństw aranżowanych przez rodziców, interaktywnej i kulturowej dominacji mężczyzn, a także słabości męskich charakterów.
The subject of the article is a linguistic creation of men and women in language and cultural view of the world, contained in the dramas written in Polish highlanders’ dialect. Jan Gutt-Mostowy and Aniela Gut-Stapińska, the authors of the analysed texts, adapted classic comedies - Molière and Fredro to the folk reality of Podhale region. The article deals with the problems of marriages arranged by parents, interactive and cultural male domination, as well as with the weaknesses of male characters.
Źródło:
Językoznawstwo; 2013, 7; 87-97
1897-0389
2391-5137
Pojawia się w:
Językoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Halina Karaś, Polska leksykografia gwarowa, Warszawa 2011, ss. 432
Autorzy:
Nowowiejski, Bogusław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2119788.pdf
Data publikacji:
2012-12-30
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
recenzja
gwara
leksykografia gwarowa
słownictwo gwarowe
słowniki gwarowe
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2012, 12; 363-368
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polska i Polacy w zwierciadle gwarowym
Poland and the Poles reflected in local dialects
Autorzy:
Tyrpa, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/594281.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Pole
Polska
Polish language
local dialect
Polak
Polska
język polski
gwara
Opis:
The goal of this article is to present the understanding of the words: Polska, Polak, Polka, (język) polski in dialects. Local dialect quotes from the XIX and XX centuries show that not all of the inhabitants of our country called themselves Polacy (Poles). Also, not all regions were identified as parts of Poland. Concerning language itself, many utterances indicate a contradistinction of the speaker’s own dialect and the Polish language, understood as the literary variant. Local dialect proof of the persecution of Polish speakers has also been gathered, especially from areas under German rule in the interwar period. The article also presents synonyms of the ethnonym Polak (Pole), e.g. Polach, Polon, Polus, Polaczek, Polaczysko and variants of the name Polska (Poland), e.g. Polsko, Polszcza. Most examples of the word-formation family of the words Polska, Polak, polski were found in the border areas, whose presence within the borders of the Polish state was (is) changing.
Artykuł przedstawia rozumienie wyrazów Polska, Polak, Polka, (język) polski w dialektach. Cytaty gwarowe z XIX i XX wieku pokazują, że nie wszyscy mieszkańcy naszego kraju nazywali sami siebie Polakami. Również nie wszystkie regiony były określane jako części Polski. Jeśli chodzi o język, to wiele wypowiedzi wskazuje na przeciwstawianie własnej gwary językowi polskiemu, rozumianemu jako literacki. Zebrano też gwarowe świadectwa prześladowania ludzi posługujących się polszczyzną, zwłaszcza na terenach podległych władzy niemieckiej w okresie międzywojennym. W artykule pokazano również synonimy etnonimu Polak, np. Polach, Polon, Polus, Polaczek, Polaczysko i warianty nazwy Polska, np. Polsko, Polszcza. Najwięcej zaświadczeń rodziny słowotwórczej wyrazów Polska, Polak, polski pochodzi z terenów pogranicznych, których przynależność do państwa polskiego była (jest) zmienna.
Źródło:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN; 2017, 64; 317-331
0076-0390
Pojawia się w:
Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies