Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "górnicy" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-48 z 48
    Tytuł:
    Górnicy w walkach o powrót Górnego Śląska do Polski
    Miners in battles for the annexation of Upper Silesia to Poland
    Autorzy:
    Dubiński, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/164313.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
    Tematy:
    niepodległość Polski
    Górny Śląsk
    górnicy
    powstania śląskie
    plebiscyt
    Independence of Poland
    Upper Silesia
    miners
    silesian uprisings
    plebiscite
    Opis:
    Przedstawiono uwarunkowania geopolityczne i społeczne, które determinowały przyłączenie Górnego Śląska do Polski po zakończeniu pierwszej wojny światowej. Górny Śląsk był wysoko rozwiniętym obszarem przemysłowym z wieloma kopalniami węgla kamiennego, rud cynku, ołowiu, srebra i żelaza. Stąd Niemcy, które przegrały wojnę zabiegały różnymi drogami o utrzymanie Górnego Śląska w swoich granicach. Ludność polska, która na tym terenie stanowiła wyraźną większość, była przez wiele lat poddawana germanizacji. Powstanie niepodległego Państwa Polskiego stało się dla niej wielką szansą na powrót do Macierzy. Powyższe czynniki były przyczyną trzech powstań śląskich w latach 1919, 1920 i 1921. Podkreślono znaczący udział górnośląskich górników w tych powstaniach. Wielu z nich straciło życie i było rannych. Ich walka i determinacja przyniosły w 1922 roku powrót Górnego Śląska do Polski.
    This paper presents the geopolitical and social conditions that determined the annexation of Upper Silesia to Poland after the end of the First World War. Upper Silesia was a highly developed industrial region with many coal, zinc, lead, silver and iron ore mines. Thus, the Germans, who lost the war, fought in every way possible, to maintain Upper Silesia within their borders. The Polish population in this area, constituting a clear majority, has been subject to Germanization for many years. The creation of an independent state of Poland became a great chance for them to return to the Motherland. The above factors were the cause of three silesian uprisings in the year 1919, 1920 and 1921. The authors pointed the significant participation of Upper Silesian miners in these uprisings. Many miners lost their lives or became seriously injured. Their struggle and determination resulted in the annexation of Upper Silesia to Poland in 1922.
    Źródło:
    Przegląd Górniczy; 2018, 74, 10; 46-54
    0033-216X
    Pojawia się w:
    Przegląd Górniczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Górnicy bez uprawnień, żołnierze bez karabinów
    Miners without permissions, soldiers without weapon
    Autorzy:
    Zagożdżon, Katarzyna D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2048409.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii. Instytut Górnictwa
    Tematy:
    żołnierze górnicy
    wojskowy batalion górniczy
    batalion pracy
    Związek Represjonowanych Politycznie Żołnierzy-Górników
    soldiers-miners
    military mining battalion
    labor battalion
    Union of Politically Repressed Soldiers-Miners
    Opis:
    W latach 1949–1959 w Polsce tworzono bataliony pracy przymusowej. Wcielono do nich żołnierzy i potomków walczących o niepodległość Polski. Żołnierze ci byli zatrudnieni w kopalniach węgla, uranu i kamieniołomach. Warunki pracy i życia często podważały godność człowieka, wielu z nich straciło zdrowie i życie. W ciągu dziesięciu lat istnienia w szeregach bataliony pracowało około 200 tys. młodych ludzi, którzy przez lata nie mieli żadnych przywilejów, dopiero w 1999 roku uzyskali pełne prawa dla osób represjonowanych politycznie oraz prawa weteranów. Od 2001 roku 5 września obchodzony jest jako Dzień Żołnierza-Górnika.
    In the years 1949–1959, forced labor battalions were organized in Poland, in which soldiers proclaimed as enemies of the nation worked. Descendants who fought for Poland's independence were incorporated in-to them. These soldiers were employed in coal mines, uranium mines and quarries. Working and living conditions have often undermined human dignity, many of them have lost their health and life. During ten years of operation, battalions numbered approximately 200,000 young people. It wasn't until 1999 that they obtained full rights for politically repressed people and the rights of veterans. The Soldier-Miner Day has been celebrated since 2001.
    Źródło:
    Hereditas Minariorum; 2020, Vol. 6; 125-138
    2391-9450
    2450-4114
    Pojawia się w:
    Hereditas Minariorum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Górnicy bez uprawnień, żołnierze bez karabinów
    Miners without permissions, soldiers without weapon
    Autorzy:
    Zagożdżon, Katarzyna D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2048432.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii. Instytut Górnictwa
    Tematy:
    żołnierze-górnicy
    wojskowy batalion górniczy
    batalion pracy
    Związek Represjonowanych Politycznie Żołnierzy-Górników
    soldiers-miners
    military mining battalion
    labor battalion
    Union of Politically Repressed Soldiers-Miners
    Opis:
    W latach 1949–1959 w Polsce tworzono bataliony pracy przymusowej. Wcielono do nich żołnierzy i potomków walczących o niepodległość Polski. Żołnierze ci byli zatrudnieni w kopalniach węgla, uranu i kamieniołomach. Warunki pracy i życia często podważały godność człowieka, wielu z nich straciło zdrowie i życie. W ciągu dziesięciu lat istnienia w szeregach bataliony pracowało około 200 tys. młodych ludzi, którzy przez lata nie mieli żadnych przywilejów, dopiero w 1999 roku uzyskali pełne prawa dla osób represjonowanych politycznie oraz prawa weteranów. Od 2001 roku 5 września obchodzony jest jako Dzień Żołnierza-Górnika.
    In the years 1949–1959, forced labor battalions were organized in Poland, in which soldiers proclaimed as enemies of the nation worked. Descendants who fought for Poland's independence were incorporated in-to them. These soldiers were employed in coal mines, uranium mines and quarries. Working and living conditions have often undermined human dignity, many of them have lost their health and life. During ten years of operation, battalions numbered approximately 200,000 young people. It wasn't until 1999 that they obtained full rights for politically repressed people and the rights of veterans. The Soldier-Miner Day has been celebrated since 2001.
    Źródło:
    Hereditas Minariorum; 2020, Vol. 6; 125-138
    2391-9450
    2450-4114
    Pojawia się w:
    Hereditas Minariorum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Żołnierze-górnicy z powiatów elbląskiego i braniewskiego (1949–1959)
    Soldiers-miners from Elbląg and Braniewo districts (1949–1959)
    Autorzy:
    Burczyk, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/477433.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Opis:
    The presented work tells about soldiers from Elbląg and Braniewo districts, directed to do their military service in coal and uranium mines, and in quarries. The geographical framework of the study was determined by the territorial competence of the Military Draft Offi ce (WKU) in Elbląg, the army records of which have been analysed for the needs of this article. In addition to general fi ndings, the author has managed to determine the names of 483 persons, inhabitants of Elbląg and Braniewo districts (then part of the Gdańsk voivodeship), directed to work in coal and uranium mines, and quarries. The fi rst four Labour Battalions were established on 15 October 1949. In the following years more were created, as result of which by the end of 1953 already 26,000 soldiers were working in the mining sector, grouped in 26 battalions. “The soldiers with pickaxes” were not authorised to carry weapons, nor to be promoted to suboffi cials; directed to torturous work 10–12 hours a day, soldiers-miners payed the price of their service in the army with loss of health, often even life. Of 200,000 recruits directed in the years 1949–1959 to work in mines, today only about 40,000 are still alive, and of 2870 soldiers sent to the uranium mine at Kowary near Jelenia Góra, only 200. As result of the dissolution in 1955 of the organisation “Service to Poland” (“Służba Polsce”) its subordinated units of Alternative Military Service (labour battalions) were transformed into the Military Mining Corps (WKG), from then on subordinated to the minister of mining. In total, soldiers of labour battalions (military mining battalions) were employed in 60 mines in Lower and Upper Silesia, and western Lesser Poland. In its peak (1956) the WKG was composed of ca 35,000 soldiers. The gradual process of abolishing military mining battalions began in autumn 1956 and was completed in 1959. Soldiers-miners from Elbląg and Braniewo districts were mainly persons aged 20–21, from working class and peasant families, graduated from 4 or 7 classes of elementary school. A good part of them – 93 – had criminal records. The list stated at the end of the article contains personal data of all persons subjected to universal compulsory military service, residents of Elbląg and Braniewo districts in the years 1949–1959, of whom documentation certifying their service in coal, uranium mines or quarries is preserved. The article also includes an annex stating a complete List of battalions, the soldiers of which worked in coal mines, uranium mines and quarries in the years 1949–1959.
    Źródło:
    Pamięć i Sprawiedliwość; 2012, 1(19); 269-283
    1427-7476
    Pojawia się w:
    Pamięć i Sprawiedliwość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Health behaviour of miners
    Zachowania zdrowotne górników
    Autorzy:
    Wysokiński, Mariusz
    Fidecki, Wiesław
    Bernat-Kotowska, Sylwia
    Ślusarz, Robert
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2164353.pdf
    Data publikacji:
    2015-09-14
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Pracy im. prof. dra Jerzego Nofera w Łodzi
    Tematy:
    promocja zdrowia
    górnicy
    zachowania zdrowotne
    health promotion
    miners
    healthy behaviour
    Opis:
    Background What significantly affects the health of an individual health behaviour. It is of particular importance in the case of people working in very harsh environmental conditions. The aim of this study is to examine health behaviour among miners. Material and Methods The research data was collected with the use of the diagnostic survey method based on the Health Behaviour Inventory questionnaire developed by Juczyński. Two hundred coal miners were surveyed. The results obtained were subjected to a statistical analysis. A significance level of p < 0.05 was assumed, which indicates the occurrence of statistically significant differences or relations. Results The level of health behaviour among miners may be determined as medium and low. The research group obtained the best results with regard to their mental attitude, while their preventive behaviour received the worst evaluation. Conclusions The research confirms the necessity of implementing health promotion programmes among miners, which would be focusing particularly on health behaviour. Med Pr 2015;66(6):753–761
    Wstęp Elementem istotnie wpływającym na stan zdrowia jednostki są jej zachowania zdrowotne. Szczególnie rolę odgrywają w przypadku osób wykonujących pracę zawodową w bardzo trudnych warunkach środowiskowych. Dlatego celem pracy było zbadanie zachowań zdrowotnych górników. Materiał i metody W pracy wykorzystano metodę sondażu diagnostycznego w oparciu o kwestionariusz Inwentarza Zachowań Zdrowotnych Juczyńskiego. Badaniami objęto 200 górników kopalni węgla kamiennego. Uzyskane wyniki badań poddano analizie statystycznej. Za poziom istotności przyjęto p < 0,05 wskazujący na istnienie istotnych statystycznie różnic bądź zależności. Wyniki Zachowania zdrowotne górników kształtują się na poziomie średnim i niskim. Najlepsze wyniki badana grupa uzyskała w zakresie nastawienia psychicznego, a najgorzej ocenione zostały zachowania profilaktyczne. Wnioski Badania potwierdzają konieczność wdrażania programów promocji zdrowia wśród górników szczególnie ukierunkowanych na zachowania zdrowotne. Med. Pr. 2015;66(6):753–761
    Źródło:
    Medycyna Pracy; 2015, 66, 6; 753-761
    0465-5893
    2353-1339
    Pojawia się w:
    Medycyna Pracy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polscy górnicy w Estonii w latach 1937–1939
    Polish Miners in Estonia between 1937 and 1939
    Autorzy:
    Grzybowski, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2197801.pdf
    Data publikacji:
    2022-09-30
    Wydawca:
    Towarzystwo Naukowe w Toruniu
    Tematy:
    Estonia
    Polska
    interwar period
    Kiviõli
    diplomacy
    labour migration
    Polish miners
    Opis:
    The purpose of the publication is to present the fate of Polish miners in Estonia between 1937 and 1939. Until now, this topic has only been hinted at by some Polish historians while doing other research. This article is based on Polish and Estonian documents which are kept in the Central Archives of Modern Records in Warsaw and the National Archives of Estonia in Tallinn, respectively. This allowed the Polish and Estonian viewpoints on the subject to be compared. Taking into account the state of research on the discussed topic, the article presents such issues as the genesis, course and consequences of the emigration of Polish miners to Estonia. The analysis of Polish and Estonian documents indicates that the main reason for labour migration from Poland to Estonia was material deprivation, which went hand in hand with access to the foreign labour market. Lack of work opportunities and poverty in Poland forced miners to seek work abroad. At the same time, economic changes in Estonia during the interwar period led to the emergence of new industries in the country, the most important of which was the fuel industry. Estonia needed foreign miners to work in shale mines. Poland was the only country that supplied Estonia with miners, as the budding Estonian oil industry was unable to meet the demands for skilled professionals from Western Europe.
    Źródło:
    Zapiski Historyczne; 2022, 87, 3; 101-122
    0044-1791
    2449-8637
    Pojawia się w:
    Zapiski Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Religijność jako jeden z elementów dziedzictwa kulturowego górniczej Wieliczki
    Religiousness as a component of cultural heritage in the mining town of Wieliczka
    Autorzy:
    Stabrawa-Powęska, Kinga
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1371169.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka
    Tematy:
    tradycja
    kopalnia
    górnicy
    Wieliczka
    religijność
    religiousness
    heritage
    tradition
    mine
    miners
    Opis:
    Zagadnienie dziedzictwa, próby określenie czym jest i jaką odgrywa rolę współcześnie, jest tematem szeroko poruszanym przez badaczy i praktyków – różne orientacje badawcze definiują je nieco inaczej. W niniejszej pracy zostaną zaprezentowane przykłady religijności górników wielickich, jako elementu dziedzictwa kulturowego tej grupy charakterystycznego dla tej społeczności oraz jej różne przejawy, zarówno niematerialne, jak i materialne. W artykule zostaną uwzględnione przede wszystkim zachowane najbardziej typowe i widoczne współcześnie formy religijności mające źródła w tradycjach górniczych. Zagadnienie to jest warte uwagi ze względu na wielowiekową historię Wieliczki, trud pracy górników oraz ciągłe trwanie form kultu w momencie przekształcenia obiektu z przedsiębiorstwa w miejsce turystyczne. W pracy zostaną omówione wybrane przykłady, będące najbardziej charakterystycznymi elementami tradycji wielickich górników, w celu wykazania ich aktualności
    The issue of heritage, the attempts at determining its essence and its present-day role is a subject broadly discussed by researchers and practitioners – various research orientations define it differently. The author of this paper presents examples of religiousness of Wieliczka miners as an element of cultural heritage of this group, characteristic for the community, as well as its various manifestations, both tangible and intangible. The author deals with most typical and visible forms of religiousness, which have their source in mining traditions. The issue is worth attention due to multi-century history of the place, hard work of miners and preservation of the forms of worship at the moment of transformation of the facility from an industrial mine to a tourist location. The author discusses selected examples that are the most characteristic elements of the traditions of Wieliczka miners with the aim of show their present-day validity.
    Źródło:
    Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce; 2020, 34; 182-235
    0137-530X
    Pojawia się w:
    Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ksiądz Bernard Czernecki – kapelan Solidarności w Jastrzębiu i duszpasterz ludzi pracy
    Autorzy:
    Szlachta, Daniel (1984- ).
    Powiązania:
    Biuletyn IPN 2021, nr 7/8, s. 64-75
    Data publikacji:
    2021
    Tematy:
    Czernecki, Bernard (1930- )
    NSZZ "Solidarność"
    Kościół katolicki
    Protest społeczny
    Strajki
    Propaganda
    Górnicy
    Artykuł z czasopisma historycznego
    Opis:
    Bohaterem artykułu jest ksiądz kapelan Bernard Czernecki – wieloletni proboszcz parafii w Jastrzębiu-Zdroju oraz kapelan górniczej „Solidarności”, uczestnik opozycji demokratycznej w okresie PRL. Cieszył się ogromnym autorytetem wśród górników z Jastrzębia-Zdroju, stawał w obronie wszystkich, pracujących w kilkunastu kopalniach węgla. Aglomerację po wielokroć pokazywano jako wzorcową, nie informując o problemach z zanieczyszczeniem środowiska, czy z bezpieczeństwem pracy. Bardzo konfliktowy okazał się też wprowadzony w 1977 roku czterobrygadowy system pracy w górnictwie. Jednocześnie trwała rozbudowa Jastrzębia o nowe dzielnice, a aglomeracja miała być modelowym miastem socjalistycznym. Miejsca na kościół nie planowano i nabożeństwa dla ponad 40 tysięcy wiernych odbywały się w stodole i budynku wiejskiego kościoła. W strajkach 1980 i 1988 roku ks. Czernecki doradzał protestującym górnikom i wspierał ich. W stanie wojennym ukrywał część poszukiwanych działaczy, współdziałał przy organizacji obrad Okrągłego Stołu.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Artykuł
    Tytuł:
    Janek : górnik zastrzelony w Wujku
    Autorzy:
    Ligarski, Sebastian.
    Powiązania:
    Do Rzeczy 2020, nr 5, s. 68-69
    Data publikacji:
    2020
    Tematy:
    Stawisiński, Jan (1960-1982)
    Kopalnia Węgla Kamiennego "Wujek"
    Górnicy
    Pacyfikacja kopalni "Wujek" (1981)
    Strajki
    Artykuł z czasopisma społeczno-politycznego
    Artykuł z tygodnika opinii
    Biografia
    Opis:
    Artykuł przedstawia sylwetkę Jana Stawisińskiego. 16 grudnia 1981 roku doszło do pacyfikacji Kopalni Węgla Kamiennego "Wujek" przez wojsko, milicję i pluton specjalny ZOMO. Jan Stawisiński był jednym z dziewięciu górników, którzy zginęli w czasie pacyfikacji kopalni. Przez wiele lat trwały zabiegi o odnalezienie i ukaranie winnych tragedii.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Artykuł
    Tytuł:
    Pierwszy proces zomowców
    Autorzy:
    Reńca, Sebastian (1976- )
    Powiązania:
    Gazeta Polska 2022, nr 1, s. 76-78
    Data publikacji:
    2022
    Tematy:
    Kopalnia Węgla Kamiennego "Wujek"
    Sąd Wojewódzki (Katowice)
    ZOMO
    Górnicy
    Pacyfikacja kopalni "Wujek" (1981)
    Sądownictwo
    Stan wojenny w Polsce (1981-1983)
    Strajki
    Artykuł publicystyczny
    Artykuł z tygodnika opinii
    Opis:
    Artykuł dotyczy procesu funkcjonariuszy ZOMO, którzy strzelali do górników strajkujących w kopalniach „Manifest Lipcowy” w Jastrzębiu-Zdroju oraz „Wujek” w Katowicach. Pluton specjalny ZOMO odpowiedzialny był za pacyfikację strajków 16 grudnia 1981 roku, na miejscu zginęło sześciu górników, trzech kolejnych w szpitalu. Proces zakończył się 21 listopada 1997 roku uniewinnieniem 11 byłych funkcjonariuszy.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Artykuł
    Tytuł:
    Świadczenia emerytalno-rentowe związane z pracą w górnictwie w okresie międzywojennym w Polsce
    Retirement benefits related to work in mining during the interwar period in Poland
    Autorzy:
    Przybyłka, Arkadiusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/585780.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
    Tematy:
    Górnicy
    Świadczenia emerytalne
    Ubezpieczenia brackie
    Brackie insurance
    Miners
    Retirement benefits
    Opis:
    Górnicy podlegali przymusowi ubezpieczenia z uwagi na niezdolność do pracy znacznie wcześniej, niż zostały wprowadzone powszechne obligatoryjne ubezpieczenia emerytalne. W okresie wprowadzenia powszechnego ubezpieczenia emerytalnego posiadali dodatkowe ubezpieczenie pensyjne, z którego uzyskiwali świadczenia z uwagi na niezdolność do pracy z powodu wieku lub niepełnosprawności. Na takie ukształtowanie się struktury ubezpieczenia w okresie międzywojennym miał wpływ przede wszystkim historyczny rozwój brackich ubezpieczeń pensyjnych. Ponadto szczególnie trudne warunki pracy w branży miały być równoważone dodatkowymi świadczeniami w celu zachęcenia do pracy w kopalniach.
    The miners had compulsory insurance due to the inability to work much earlier than has been introduced general compulsory pension insurance. The miners in the period introduction of a universal pension scheme had additional insurance pensyjne from which to obtain an benefit due to the inability to work because of age or disability. On the formation of the structure of insurance in the interwar period was influenced mainly by the historical development of insurance brackich pensyjnych. Furthermore particularly difficult working conditions in the industry were to be balanced by additional benefits to encourage work in the mines.
    Źródło:
    Studia Ekonomiczne; 2016, 293; 141-153
    2083-8611
    Pojawia się w:
    Studia Ekonomiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pierwsze strzały stanu wojennego : Jastrzębie-Zdrój w grudniu 1981 roku
    Autorzy:
    Chwastek, Karol.
    Powiązania:
    Biuletyn IPN 2021, nr 12, s. 16-21
    Data publikacji:
    2021
    Tematy:
    Brożek, Jan (1946- )
    NSZZ "Solidarność"
    Kopalnia Węgla Kamiennego "Zofiówka" (Jastrzębie-Zdrój)
    Stan wojenny w Polsce (1981-1983)
    Strajki
    Górnicy
    Artykuł z czasopisma historycznego
    Opis:
    Autor artykułu przedstawia wspomnienia Jana Brożka, który należał do Komitetu Założycielskiego NSZZ „Solidarność” przy Kopalni Węgla Kamiennego „Manifest Lipcowy” w Jastrzębiu-Zdroju. Był jednym z organizatorów strajku na KWK „Manifest Lipcowy” w Jastrzębiu-Zdroju, w dniach 13-15 grudnia 1981 roku. Autor szczegółowo opisuje przebieg strajku, decyzje władz oraz zachowanie funkcjonariuszy milicji i wojska skierowanych do brutalnej pacyfikacji protestujących górników. Wymienia broń i sprzęt użyte przeciwko protestującym: ostra amunicja, pojemniki z gazem, petardy, czołgi, inne środki chemiczne i armatki z gazem.
    Fotografie.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Artykuł
    Tytuł:
    Metody socjalizacji adeptów górnictwa na przykładzie działań Katowickiego Holdingu Węglowego S.A.
    Methods of socializing students of mining in the Katowicki Holding Węglowy S.A., a case study
    Autorzy:
    Szczygielska, A.
    Małobędzki, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/179549.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Centralny Instytut Ochrony Pracy
    Tematy:
    górnictwo
    górnicy
    szkolenia pracowników
    mining
    miners
    personnel training
    Opis:
    W procesie socjalizacji młody człowiek przyswaja sobie wiedzę i umiejętność grania roli społecznej, jaką jest rola pracownika, uczy się spełniać swoim zachowaniem oczekiwania innych i przystosować swoje postępowania do postępowań innych. W związku z tym właściwie przygotowany i przeprowadzony proces socjalizacji ma ogromny wpływ na poziom kultury bezpieczeństwa danej osoby, a przez to na ogólny poziom kultury bezpieczeństwa pracy całego przedsiębiorstwa. W artykule omówiono przykłady działań realizowanych przez Katowicki Holding Węglowy S.A. w zakresie socjalizacji adeptów górnictwa.
    The process of socialization lets young people assimilate knowledge and abilities required to play a social role, to understand what the role of the worker is, to learn how to behave in order to meet other people’s expectations and to adapt one’s conduct to that of others. Therefore, if properly planned and carried out, the process of socialization has a major impact on the safety culture of an individual, and thus the overall level of safety culture throughout the enterprise. This article discusses examples of activities carried out by the Katowicki Holding Węglowy S.A. in the socialization of students of mining.
    Źródło:
    Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka; 2010, 7/8; 14-16
    0137-7043
    Pojawia się w:
    Bezpieczeństwo Pracy : nauka i praktyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Używają ostrej amunicji...” : pacyfikacja kopalni „Wujek” oczami świadków
    Autorzy:
    Ciupa, Robert.
    Powiązania:
    Biuletyn IPN 2021, nr 12, s. 22-33
    Data publikacji:
    2021
    Tematy:
    Kopalnia Węgla Kamiennego "Wujek"
    ZOMO
    Milicja Obywatelska (MO)
    Wydarzenia w Polsce (1980-1981)
    Stan wojenny w Polsce (1981-1983)
    Pacyfikacja kopalni "Wujek" (1981)
    Górnicy
    Strajki
    Konflikt społeczny
    Artykuł z czasopisma historycznego
    Opis:
    Artykuł dotyczy pacyfikacja kopalni „Wujek” z 1981 roku. Krwawą i brutalną pacyfikację strajkujących górników przeprowadziło ZOMO i wojsko 16 grudnia 1981 roku, po wprowadzeniu przez rząd i gen. Wojciecha Jaruzelskiego stanu wojennego. W artykule wykorzystano wypowiedzi naocznych świadków, m.in. ks. Henryka Bolczyka, Krzysztofa Pluszczyka, Adama Skwiry. Zgodnie z decyzją podjętą pod przewodnictwem komendanta wojewódzkiego MO płk. Jerzego Gruby z 15 grudnia do akcji pacyfikacji skierowano 1471 funkcjonariuszy milicji, 720 żołnierzy, 22 czołgi i 44 bojowe wozy piechoty. Bilansem krwawej akcji było dziewięć ofiar śmiertelnych i kilkudziesięciu rannych.
    Fotografie.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Artykuł
    Tytuł:
    Zwyczaje żywieniowe rodzin górniczych na osiedlu Szombierki w Bytomiu (Górnośląski Okręg Przemysłowy)
    Feeding habits in miners f amilies in the Szombierki town district of Bytom (Upper-silesian Industrial Region)
    Autorzy:
    Kawka, F.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/872447.pdf
    Data publikacji:
    1977
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    Gornoslaski Okreg Przemyslowy
    Bytom
    gornicy
    rodziny
    ankiety
    badania naukowe
    zywienie czlowieka
    zwyczaje zywieniowe
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 1977, 28, 2
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tragedia pod ziemią
    Autorzy:
    Klimczak, Przemysław.
    Powiązania:
    Przegląd Pożarniczy 2022, nr 2, s. 54-56
    Współwytwórcy:
    Lewandowska, Maria. Autor
    Mazurkiewicz, Julia. Autor
    Szelka, Łukasz. Autor
    Data publikacji:
    2022
    Tematy:
    Kopalnia Węgla Kamiennego "Halemba"
    Ratownictwo
    Ratownictwo górnicze
    Górnicy
    Kopalnie
    Wybuch
    Straż pożarna
    Katastrofy górnicze
    Artykuł z czasopisma fachowego
    Opis:
    W artykule opisano katastrofę górniczą w Upper Big Branch Mine (Zachodnia Wirginia), gdzie 5 kwietnia 2010 roku z powodu wybuchu metanu zginęło 29 z 31 górników. Wykazano liczne zaniedbania w obszarze bezpieczeństwa pracy. Wybuch metanu został spowodowany przez zapłon kombajnu, w którym z powodu braku wody nie zadziałały systemy zraszania. Omówiono akcję ratowniczą, porównano ją do akcji w kopalni Halemba w Rudzie Śląskiej z 21 listopada 2006 roku.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Artykuł
    Tytuł:
    Prospective study on safety climate of surface mining in Pakistan
    Autorzy:
    Jiskani, Izhar Mithal
    Chalgri, Saleem Raza
    Memon, Safiullah
    Shahani, Niaz Muhammad
    Qureshi, Abdullah Rasheed
    Jarwar, Zuhaib Aslam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1839044.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Główny Instytut Górnictwa
    Tematy:
    safety climate
    occupational hazards
    mine workers
    surface mining
    mine
    health and safety
    klimat bezpieczeństwa
    zagrożenia zawodowe
    górnicy
    górnictwo odkrywkowe
    kopalnia
    bhp
    Opis:
    The purpose of this study was to assess miners’ perceptions about the safety climate of their workplace. To achieve the research aim, the relationship between demographic characteristics and occupational hazards was first determined, and finally, the relationship of safety climate with occupational hazards and health-seeking behavior was discovered. The data was collected through a self-reporting questionnaire. The results revealed that the subjects have to deal with severe occupational hazards, and they possess poor health-seeking behavior. A safety climate assessment showed that only one of the seven dimensions (i.e. safety communication, learning, and trust in co-worker safety competence) was at a satisfactory level. With respect to the first objective, we found that age, education, and experience were statistically significant with occupational hazards, while marital status had no significant impact on occupational hazards. Regarding the second objective, three dimensions (management safety justice, safety communication, learning, and trust in co-worker safety competence, and workers’ trust in the efficacy of safety systems) were significant predictors of occupational hazards. The study reflects that workers’ participation is the main factor in setting up an adequate safety climate within the organization. Suggestions provided in this study could provide useful information to managers and safety practitioners to improve safety performance and promote the safety climate in the organization.
    Źródło:
    Journal of Sustainable Mining; 2020, 19, 1; 11-18
    2300-1364
    2300-3960
    Pojawia się w:
    Journal of Sustainable Mining
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nielegalne rocznice
    Autorzy:
    Reńca, Sebastian (1976- ).
    Powiązania:
    Biuletyn IPN 2021, nr 11, s. 43-56
    Data publikacji:
    2021
    Tematy:
    Kopalnia Węgla Kamiennego "Wujek"
    Służba Bezpieczeństwa (SB ; Polska)
    NSZZ "Solidarność"
    Wydarzenia w Polsce (1980-1981)
    Stan wojenny w Polsce (1981-1983)
    Strajki
    Górnicy
    Pacyfikacja kopalni "Wujek" (1981)
    Rocznice
    Upamiętnianie
    Pomnik Poległych Górników KWK "Wujek" (Katowice)
    Artykuł z czasopisma historycznego
    Opis:
    Tekst dotyczy upamiętnienia pomordowanych w pierwszych dniach stanu wojennego górników w Kopalni Węgla Kamiennego „Wujek”. Strajk rozpoczął się 1 września 1980 i trwał do podpisania porozumień jastrzębskich 3 września 1980 roku. Od pierwszych dni września w kopalni zaczęła działać Solidarność,16 grudnia 1981 doszło do masakry górników strajkujących przeciw ogłoszeniu stanu wojennego. Podczas pacyfikacji siłami milicji oraz wojska i w wyniku strzałów oddziału ZOMO zginęło 9 górników. Autor opisuje, jak wyglądały obchody rocznicowe w latach 1982-1989, wspomina także o wybudowaniu w 1991 roku pomnika poległych górników KWK „Wujek”. Pomnik uroczyście odsłonił prezydent RP Lech Wałęsa.
    Fotografie.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Artykuł
    Tytuł:
    Ocena struktury wiekowej, stażu pracy i ciężkości warunków pracy wykonywanej przez górników w kopalniach podziemnych węgla
    Assessment of age structure, job tenure and harshness of working conditions in underground coal mines
    Autorzy:
    Pach, G.
    Różański, Z.
    Słota, Z.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/187754.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Technik Innowacyjnych EMAG
    Tematy:
    kopalnie podziemne węgla
    górnicy
    warunki pracy
    underground coal mines
    working conditions
    Opis:
    W artykule przedstawiono dane statystyczne związane ze strukturą zatrudnienia dołowych pracowników kopalń węgla kamiennego trzech spółek węglowych w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym. Analiza zatrudnienia obejmowała pracowników trzech głównych oddziałów kopalń: eksploatacyjnych, przygotowawczych i szybowych. Zestawiono informacje na temat liczby zatrudnionych, zajmowanych stanowisk oraz przedziałów wiekowych. Zamieszczono także — w formie przykładu — wyniki pomiarów i obliczeń dotyczących cieplnych warunków pracy w badanych oddziałach.
    The article features statistical data related to the employment structure of underground workers in hard coal mines of three mining companies in the Upper Silesian Coal Basin. The analysis of the employment structure comprised the staff from three major departments of each mine: exploitation, preparation and shafts. There are data presented about the number of employees. their positions and age. As an example, the authors presents the results of measurements and calculations concerning thermal conditions in the examined mines.
    Źródło:
    Mechanizacja i Automatyzacja Górnictwa; 2013, R. 51, nr 4, 4; 17-22
    0208-7448
    Pojawia się w:
    Mechanizacja i Automatyzacja Górnictwa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Fossores ex Polonia. Rekrutacja polskich górników do Prus
    Fossores ex Polonia. Recruitment of Polish miners to Prussia
    Autorzy:
    Wójcik, A. J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/122152.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Politechnika Wrocławska. Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii. Instytut Górnictwa
    Tematy:
    historia górnictwa
    polscy górnicy
    rekrutacja do pracy
    Prusy
    XVIII w.
    XIX w.
    history of mining
    Polish miners
    recruitment to the work
    Prussia
    18th century
    19th century
    Opis:
    Poszukiwania i eksploatacja górnicza wymagały zawsze specjalistów. Wśród nich byli zarówno ludzie, którzy ukończyli specjalistyczne szkoły i uczelnie, jak też praktycy posiadający bogate doświadczenie zawodowe. Już pod koniec XVIII wieku władze Prus prowadziły akcję rekrutacyjną wśród Polaków, zwłaszcza zamieszkujących rejony pogranicza. Do nielicznych zachowanych dokumentów należy zaliczyć prezentowane „Obwieszczenie” pochodzące z 19 września 1804 r., przygotowane w języku polskim, podpisane przez cesarza Fryderyka Wilhelma III.
    Mining exploration and research have always required specialists. Among them there were both technical schools and colleges graduates, but also practitioners with extensive professional experience. As far back as in the late 18th century, the Prussian authorities conducted recruitment campaigns among Poles, especially those living in the border regions. “The Announcement” dated September 19, 1804, prepared in Polish, signed by the Emperor Friedrich Wilhelm III, is one of the few documents that survived.
    Źródło:
    Hereditas Minariorum; 2017, 4; 273-284
    2391-9450
    2450-4114
    Pojawia się w:
    Hereditas Minariorum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Aspects of Motivation and Engagement of Employees in Their Work Based on the Example of Mining Companies
    Elementy motywacji i zaangażowania pracowników w wykonywaną pracę na przykładzie przedsiębiorstw górniczych
    Autorzy:
    Kowal, Barbara
    Wyganowska, Małgorzata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/319121.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Przeróbki Kopalin
    Tematy:
    motivation
    mining companies
    energy sector
    miners
    engagement in work
    motywacja
    przedsiębiorstwa górnicze
    sektor energetyczny
    górnicy
    zaangażowanie w pracę
    Opis:
    The paper presents an analysis of selected aspects of motivation and engagement of hard coal mine employees working in longwall faces. The analysis of survey results covers selected questions from a broader survey conducted in the analyzed mining companies. The miners had a negative opinion on the incentive programme in their workplaces, stating that it is ineffective. The survey also included factors affecting the engagement of the entire research sample in their work, showing their significance level for the respondents.
    Artykuł prezentuje analizę wybranych aspektów motywacji oraz zaangażowania pracowników zatrudnionych w kopalniach węgla kamiennego, pracujących na stanowiskach robotniczych w przodkach ścianowych. Przedstawione w artykule analizy wyników badań ankietowych obejmują wybrane pytania z szerszego badania przeprowadzonego w analizowanych przedsiębiorstwach górniczych. Górnicy negatywnie ocenili istniejący w ich zakładach system motywacyjny stwierdzając, że jest on nieskuteczny. Badanie objęło również czynniki wpływające na zaangażowanie całej próby badawczej w pracę, pokazując ich poziom istotności dla ankietowanych.
    Źródło:
    Inżynieria Mineralna; 2020, 1, 1; 237-242
    1640-4920
    Pojawia się w:
    Inżynieria Mineralna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „A z rękawa ciekła krew”
    Autorzy:
    Płatek, Stanisław (1951- ).
    Powiązania:
    Biuletyn IPN 2021, nr 12, s. 34-42
    Współwytwórcy:
    Ciupa, Robert. Wywiad
    Reńca, Sebastian (1976- ). Wywiad
    Data publikacji:
    2021
    Tematy:
    Kopalnia Węgla Kamiennego "Wujek"
    NSZZ "Solidarność"
    ZOMO
    Milicja Obywatelska (MO)
    Pacyfikacja kopalni "Wujek" (1981)
    Wydarzenia w Polsce (1980-1981)
    Stan wojenny w Polsce (1981-1983)
    Komunizm
    Górnicy
    Strajki
    Artykuł z czasopisma historycznego
    Opis:
    Artykuł dotyczy brutalnej pacyfikacji kopalni „Wujek” z 1981 roku, o której w wywiadzie opowiada Stanisław Płatek, górnik, działacz związkowy, jeden z przywódców strajku w Kopalni Węgla Kamiennego „Wujek” w 1981 roku. W trakcie zbrojnej pacyfikacji z 16 grudnia został ranny. Opisuje także późniejszą rozprawę sądową, na której został skazany wyrokiem Sądu Śląskiego Okręgu Wojskowego we Wrocławiu na karę 4 lat pozbawienia wolności i 3 lata pozbawienia praw publicznych. Z więzienia zwolniono go w maju 1983, w sierpniu objęto amnestią.
    Fotografie.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Artykuł
    Tytuł:
    Polsko-francuskie umowy w sprawie ubezpieczeń społecznych w okresie międzywojennym
    Polish-French agreements regarding social security in the inter-war period
    Autorzy:
    Jarosz-Nojszewska, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/546882.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    emigration
    Polish emigrants in France Polish-French relations
    disability
    pensions
    retirement pensions
    miners
    miners pensions
    emigracja
    reemigracja
    emigracja polska we Francji
    stosunki polsko--francuskie
    renty
    emerytury
    górnicy
    emerytury górnicze
    Opis:
    In the years 1918–1939 over 600 thousand persons emigrated from Poland to France. Large numbers of Poles, who had previously lived in Westphalia and the Rhineland province, also came over to France. Amongst the Polish emigrants there was a predominance of workers and miners, and there were considerably fewer farmers. This article aims to demonstrate the steps taken by the Polish authorities to secure social security benefits, (in particular retirement pensions and disability pensions) for Poles who decided to take up paid employment in France. The source database which this article draws on is archived materials, legal acts and specialist press relating to the period being researched. The Polish authorities undertook the first attempts to guarantee social security benefits for Poles in France directly after the end of the First World War, signing a emigration agreement with France, which included the first social security records. However, it did not resolve the key issues of retirement pension and disability pension. In subsequent years further activities were conducted in this area, the greatest achievement being the signing of the agreement relating to miners benefits in 1929. Negotiations in the matter of the Polish- French insurance convention covering all types of social benefits were interrupted on the outbreak of the Second World War. It was signed after the war, in 1948.
    W latach 1918–1939 z Polski do Francji wyemigrowało ponad 600 tys. osób. Do Francji przybyła także duża grupa Polaków, którzy wcześniej zamieszkiwali na terenie Westfalii i Nadrenii. Wśród polskiej emigracji dominowali robotnicy i górnicy, zdecydowanie mniej było pracowników rolnych. Celem artykułu jest pokazanie działań władz polskich podejmowanych w celu zabezpieczenia świadczeń z ubezpieczeń społecznych (w szczególności emerytalnych i rentowych) Polakom, którzy zdecydowali się na podjęcie pracy zarobkowej we Francji. Bazę źródłową artykułu stanowią materiały archiwalne, akty prawne oraz prasa specjalistyczna badanego okresu. Pierwsze próby zagwarantowania świadczeń ubezpieczeniowych dla Polaków we Francji władze polskie podjęły bezpośrednio po zakończeniu I wojny światowej, podpisując z Francją umowę emigracyjną, w której znalazły się zapisy dotyczące ubezpieczeń społecznych. Nie rozwiązywała ona jednak kluczowych spraw ubezpieczenia emerytalnego i rentowego. W kolejnych latach prowadzono dalsze działania w tym zakresie, których największym osiągnięciem było podpisanie w 1929 r. umowy dotyczącej ubezpieczenia górników. Rokowania w sprawie polsko-francuskiej konwencji ubezpieczeniowej obejmującej wszystkie rodzaje ubezpieczeń społecznych przerwał wybuch II wojny światowej. Została ona podpisana po wojnie, w 1948 r.
    Źródło:
    UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2017, 3, 2; 34-52
    2543-8379
    Pojawia się w:
    UR Journal of Humanities and Social Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mundur górniczy – strój czy przebranie? Dziedzictwo kulturowe a polityka
    Miner Uniform – Clothing or Costume? Cultural Heritage and Politics
    Autorzy:
    Piecha-van Schagen, Beata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/37241055.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    mundur
    górnicy
    tożsamość
    tekst kultury
    dziedzictwo
    uniform
    miners
    identity
    cultural text
    heritage
    Opis:
    Tekst omawia funkcjonowanie munduru górniczego od XVII do XXI w. wśród górników górnośląskich. Analizuje jego rolę jako tekstu i narzędzia kultury w ujęciu semiotycznym oraz jako elementu dziedzictwa kulturowego. Mundur górniczy został stworzony jako kostium na początku XVIII w., jednak w ciągu półwiecza stał się strojem korporacyjnym. Był narzędziem rządzących pozwalającym im na kontrolowanie i deindywidualizację górników jako grupy społecznej. Do lat 90. XX w. eksponował polityczne konotacje tego elementu dziedzictwa. Z chwilą liberalizacji gospodarki mundur został wyłączony z Autoryzowanego Dyskursu Dziedzictwa, co przełożyło się na utratę prestiżu. Zakładanie go stało się indywidualnym aktem ujawnienia górniczej tożsamości.
    The article discusses the function of the uniform from the 17th to the 21st century among Upper Silesian coal miners. It analyzes its role as a text of culture and a tool according to the semiotic approach, and in addition as an element of cultural heritage. The miner uniform was created as a costume in the early 18th century, but it became a corporate garment within half a century. It was a tool for those in power to control and de-individualize miners as a social group. Until the 1990s, it exposed the political connotations of this heritage item. With the liberalization of the economy, the uniform was excluded from the Authorized Heritage Discourse, which translated into a loss of prestige. Wearing it became an act of the individual to reveal their miner’s identity.
    Źródło:
    Perspektywy Kultury; 2023, 43, 4/2; 271-286
    2081-1446
    2719-8014
    Pojawia się w:
    Perspektywy Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Inżynierowie górnicy niepodległej Polski liderami integracji górniczej na świecie – rola organizacji Światowy Kongres Górniczy
    The miners of independent Poland as leaders of world’s mining integration - the role of the World Mining Congress organization
    Autorzy:
    Czaja, P.
    Dubiński, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/165722.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
    Tematy:
    górnictwo
    Akademia Górnicza
    Światowy Kongres Górniczy
    mining industry
    Academy of Mining
    World Mining Congress
    Opis:
    Przedstawiono znaczenie powstałej w 1919 roku Akademii Górniczej w Krakowie, która stała się kuźnią polskich kadr inżynierskich i naukowo-badawczych dla niepodległej Polski. Tym samym zrealizowały się marzenia Stanisława Staszica o rozwoju polskiego górnictwa jako podstawy dla gospodarki narodowej. Podkreślono także aktywność kadry profesorskiej i pracowników dzisiejszej Akademii Górniczej-Hutniczej w wydarzeniach związanych z obroną ojczyzny w różnych okresach jej historii. Na przykładzie międzynarodowej organizacji „Światowy Kongres Górniczy” pokazano działalność polskich inżynierów górników na rzecz integracji i współpracy ludzi górnictwa na świecie.
    This paper presents the significance of the AGH University of Science and Technology in Krakow, established in 1919, which became the forge of Polish engineering and research staff in the independent Poland. Thus, the dreams of Stanislaw Staszic on the development of Polish mining industry as the basis for the national economy came true. The paper also emphasizes the activity of the professors’ staff and employees of today’s AGH University of Science and Technology, related to the defence of the homeland in various periods of its history. Focusing on the international organization “World Mining Congress”, the activity of Polish mining engineers for the integration and cooperation of mining members in the world was presented.
    Źródło:
    Przegląd Górniczy; 2018, 74, 10; 63-72
    0033-216X
    Pojawia się w:
    Przegląd Górniczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Badanie sposobu odżywiania się górników w czasie pracy. Cz. I. Badanie posiłków indywidualnych
    Investigations of the mode of nutrition of miners during work. Part I. Investigation of lndividual food rations
    Autorzy:
    Chorazy, W.
    Fedorowska, Z.
    Bliwert, K.
    Smigiel, D.
    Swoszowska, M.
    Hennig, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/871431.pdf
    Data publikacji:
    1978
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    gornicy
    pracownicy
    zywienie czlowieka
    sposob zywienia
    posilki
    racje pokarmowe
    wartosc odzywcza
    wartosc kaloryczna
    badania ankietowe
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 1978, 29, 3
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pijaństwo górników na Górnym Śląsku w drugiej połowie XIX wieku i w pierwszej połowie wieku XX - portret zbiorowy
    Drunkenness of miners in Upper Silesia in the second half of 19th century and the first half of 20th century. Collective portrait
    Autorzy:
    Kubica, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/460138.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Fundacja Pro Scientia Publica
    Tematy:
    Pijaństwo na Górnym Śląsku
    pijaństwo
    Górny Śląsk
    górnicy
    Drunkenness in Upper Silesia
    drunkenness
    Upper Silesia
    miners
    Opis:
    Przedmiotem pracy jest problem alkoholowy, który występował wśród górników górnośląskich na przełomie XIX i XX wieku. Opisałam najbardziej charakterystyczne momenty w życiu pracowników górnośląskich, którym towarzyszył alkohol, czyli różnego rodzaju święta, biesiady i spotkania. Pijaństwo tego okresu było związane z mentalnością środowisk górniczych, a także z ich życiem codziennym i religijnym, dlatego odwołałam się do poszczególnych etapów życia tej grupy zawodowej. Praca ta, chociaż dotyczy wydarzeń mających miejsce w XIX i XX wieku, swym zasięgiem obejmuje granice dzisiejszego Górnego Śląska, jednak bez Zagłębia Dąbrowskiego. Na potrzeby pracy zastosowałam rozróżnienie między pijaństwem, a alkoholizmem, wykazując różnice między tymi zjawiskami. Starałam się także wyjaśnić przyczyny sięgania po alkohol.
    The subject of this article is alcohol-related problem among Upper Silesia miners at the turn of 19th century. I described the most characteristic moments of Upper Silesia employees’ lives in which alcohol was present, such as different kinds of holidays, feasts and gatherings. Drunkenness in this period of time was connected to miners’ social environment’s mentality and to their everyday and religious life. That is why I referred to various stages of this professional group’s lives. The range of this article, although it concerns events from 19th and 20th century, includes the territory of today’s Upper Silesia, but without Zagłębie Dąbrowskie (Coal Fields of Dąbrowa). For the needs of the article I made a division between alcoholism and drunkenness, explaining the differences between these phenomena. I tried to explicate the reasons of drinking as well.
    Źródło:
    Ogrody Nauk i Sztuk; 2011, 1
    2084-1426
    Pojawia się w:
    Ogrody Nauk i Sztuk
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dwa z czterech
    Autorzy:
    Reńca, Sebastian (1976- )
    Powiązania:
    Gazeta Polska 2021, nr 34, s. 80-82
    Data publikacji:
    2021
    Tematy:
    Jedynak, Tadeusz (1949-2017)
    Walentynowicz, Anna (1929-2010)
    Huta Katowice
    Międzyzakładowy Komitet Strajkowy (Kopalnia Węgla Kamiennego "Manifest Lipcowy"). DBN
    Międzyzakładowy Komitet Strajkowy z siedzibą w Stoczni Gdańskiej (Gdańsk) DBN
    Stocznia Gdańska
    Górnicy
    Kopalnie
    Opozycja polityczna nielegalna
    Porozumienia sierpniowe (1980-1981)
    PRL
    Protest społeczny
    Strajki
    Artykuł publicystyczny
    Artykuł z tygodnika opinii
    Opis:
    31 sierpnia 1980 roku w Stoczni Gdańskiej im. Lenina Lech Wałęsa w imieniu strajkujących robotników podpisał porozumienie z rządem PRL. Cztery porozumienia: Szczecińskie, Gdańskie, Jastrzębskie i Katowickie zakończyły wydarzenia z Sierpnia 1980 roku i otworzyły drogę do powstania „Solidarności”.
    Fotografie.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Artykuł
    Tytuł:
    Próba oceny mikrobiologicznej posiłków regeneracyjnych wydawanych w kopalniach węgla kamiennego Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego
    A trial of microbiological analysis of regenerative meals tssued in coal mines of the upper Silesian Industrial Region
    Autorzy:
    Buczka, B.
    Glab, S.
    Felus, E.
    Chorazy, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/872020.pdf
    Data publikacji:
    1978
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
    Tematy:
    Gornoslaski Okreg Przemyslowy
    kopalnie wegla kamiennego
    kopalnie wegla
    gornicy
    posilki regeneracyjne
    badania mikrobiologiczne
    pobieranie probek
    warunki higieniczne
    higiena zywienia
    higiena zywnosci
    zanieczyszczenia zywnosci
    zanieczyszczenia mikrobiologiczne
    zanieczyszczenia bakteryjne
    normy dopuszczalne
    Źródło:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 1978, 29, 4
    0035-7715
    Pojawia się w:
    Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Obchody dnia świętej Barbary w Zagłębiu Dąbrowskim według przekazów literackich z końca XIX wieku
    Celebration of St Barbara’s Day in the Dąbrowa Basin According to Literary Sources from the End of the 19th Century
    Autorzy:
    Okoń, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28891092.pdf
    Data publikacji:
    2022-12
    Wydawca:
    Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
    Tematy:
    St Barbara
    celebrations
    literature
    Dabrowa Basin
    coal miners
    św. Barbara
    obchody
    literatura
    Zagłębie Dąbrowskie
    górnicy
    Opis:
    In the last decade of the 19th century, the forms of celebrating St. Barbara’s Day were already developed and established in the Dąbrowa Basin. At that time, well-known writers of the time were active in Dąbrowa and Sosnowiec. In their works one can find numerous ethnological threads from the life of local miners. The research material here are the literary texts contained in three publications that were issued almost simultaneously: Zofia Bukowiecka’s "Historia o Janku górniku" (Eng. Story About Janek – the Miner), Artur Gruszecki’s "Krety" (Eng. Moles) and Andrzej Niemojewski’s short story: "Święto podziemia" (Eng. The Feast of the Underground). The subject of the study are the descriptions of customs cultivated on St. Barbara Day by miners from the Dąbrowa Basin. The author compares the descriptions and lists common elements, including: bonfires on the hills, firing pyrotechnics, celebrations in underground chambers, underground dynamite shots, a march in front of the mine director’s house to give him good wishes, but especially religious celebrations in the mine underground chapels of St. Barbara.
    W ostatniej dekadzie XIX wieku formy obchodów dnia św. Barbary były już w Zagłębiu Dąbrowskim rozwinięte i ustalone. W tamtym czasie w Dąbrowie i Sosnowcu działali znani ówcześni pisarze, w których dziełach można znaleźć liczne wątki etnologiczne z życia miejscowych górników. Materiałem badawczym pozostają tu literackie przekazy zawarte w trzech pozycjach, które ukazały się niemal równocześnie: Zofii Bukowieckiej „Historia o Janku górniku”, Artura Gruszeckiego „Krety” oraz opowiadanie Andrzeja Niemojewskiego „Święto podziemia”. Przedmiotem badania są zawarte w tym materiale opisy zwyczajów pielęgnowanych w dniu św. Barbary przez zagłębiowskich górników. Autor porównuje opisy i wyszczególnia elementy wspólne, m.in.: ogniska na wzgórzach, strzelanie z materiałów pirotechnicznych, świętowanie w podziemnych komorach, podziemne wystrzały dynamitu, przemarsz pod domem dyrektora i złożenie życzeń, ale zwłaszcza uroczystości religijne w podziemnych kaplicach św. Barbary.
    Źródło:
    Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"; 2022, 10, 10; 70-110
    2353-2734
    Pojawia się w:
    Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Iconotropy of images of St Barbara from the Upper Silesian coal mines: the case of “Graf Franz” / “Wawel” mine
    Ikonotropia wizerunków św. Barbary z górnośląskich kopalń węgla kamiennego: przypadek kopalni „Graf Franz” / „Wawel”
    Autorzy:
    Piecha-van Schagen, Beata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28891970.pdf
    Data publikacji:
    2022-12
    Wydawca:
    Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
    Tematy:
    religious image
    St Barbara
    iconotropy
    religious art
    lived religion
    coal miners
    Upper Silesia
    obraz religijny
    św. Barbara
    ikonotropia
    sztuka sakralna
    żywa religia
    górnicy
    Górny Śląsk
    Opis:
    The article discusses the formal changes to the image of Saint Barbara from the “Graf Franz” / “Wawel” coal mine and the accompanying ontological changes to the object in the light of politically and economically motivated transformations. The images of Saint Barbara placed in the pit head buildings of the coal mines in Upper Silesia particularly intensively at the turn of the 19th and 20th centuries were objects of religious cult, and were mostly created by the professional artists. As objects of miners’ piety, based on devotion to the Blessed Sacrament, they represented the idea of an art object unified with theology. During the communist rule in Poland, the statue of Saint Barbara was removed from the pit head building and hidden by the miners, and given the status of a symbol of resistance against the state authorities. The returning of the image to the pithead building in 1980 and repainting it with technical paint made it a religious and political symbol, while also serving as an apotropaic object. After the liquidation of the “Wawel” mine, the sculpture, covered with a realistic polychrome, serves as a devotional object in the Church of Saint Pius X in Ruda Śląska.
    Artykuł omawia zmiany formalne wizerunku świętej Barbary z kopalni „Graf Franz” / „Wawel” oraz towarzyszące jej zmiany ontologiczne obiektu w świetle przemian o podłożu politycznym i ekonomicznym. Wizerunki świętej Barbary, umieszczane w cechowniach kopalń węgla kamiennego na Górnym Śląsku szczególnie intensywnie na przełomie XIX i XX wieku, były obiektami o potencjale kultowym, wykonywanymi przeważnie przez zawodowych artystów. W połączeniu z górniczą pobożnością bazującą na nabożeństwie do Najświętszego Sakramentu, tworzyły jednorodny obraz sztuki i teologii. W okresie rządów komunistycznych w Polsce Ludowej doszło to usunięcia rzeźby świętej Barbary z cechowni i ukrycia jej przez pracowników kopalni, dzięki czemu zyskała ona status symbolu oporu przeciwko władzy. Powrót wizerunku do cechowni w 1980 roku i przemalowanie farbą techniczną sprawiły, że stał się on symbolem religijnym, politycznym, a jednocześnie pełnił funkcję obiektu apotropeicznego. Po likwidacji kopalni „Wawel”, rzeźba pokryta realistyczną polichromią, pełni rolę obiektu dewocyjnego w kościele pw. św. Piusa X w Rudzie Śląskiej.
    Źródło:
    Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"; 2022, 10, 10; 111-137
    2353-2734
    Pojawia się w:
    Rocznik Muzeum "Górnośląski Park Etnograficzny w Chorzowie"
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    β-syntaza cystationiny (CBS), γ-liaza cystationiny (CSE) i oksydaza cytochromu c (COX) w surowicy górników kopalni miedzi potencjalnie narażonych na emisje siarkowodoru
    Serum cystathionine β-synthase (CBS), cystathionine γ-lyase (CSE ) and cytochrome c oxidase (COX) in copper mine miners potentially expose d to hydrogen sulfide
    Autorzy:
    Skoczyńska, Anna
    Gruszczyński, Leszek
    Turczyn, Barbara
    Ścieszka, Marek
    Wojakowska, Anna
    Pawłowski, Tomasz
    Schmidt, Edward
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2164440.pdf
    Data publikacji:
    2015-09-28
    Wydawca:
    Instytut Medycyny Pracy im. prof. dra Jerzego Nofera w Łodzi
    Tematy:
    górnicy
    siarkowodór
    oksydaza cytochromu c
    β-syntaza cystationiny
    γ-liaza cystationiny
    kopalnia miedzi
    miners
    hydrogen sulfide
    Cytochrome C oxidase
    cystathionine β-synthase
    cystathionine γ-lyase
    copper mine
    Opis:
    Wstęp Celem badań była ocena stężenia mitochondrialnego enzymu docelowego dla toksycznego działania siarkowodoru, tj. oksydazy cytochromu c (COX) oraz enzymów uczestniczących w syntezie endogennego H₂S (siarkowodoru) – syntazy β-cystationiny (CBS) i γ-liazy cystationiny (CSE) w surowicy górników kopalni miedzi. Materiał i metody Badanie wstępne przeprowadzono u 237 górników, a zasadnicze u 88 górników zatrudnionych w 2 szybach: I – bez zarejestrowanych emisji H₂S w ciągu ostatnich 10 lat (grupa badana A); II – w którym występowały emisje H₂S (grupa badana B). U górników przeprowadzono badania lekarskie i bezpośrednio po wyjeździe z kopalni na powierzchnię pobrano od nich po 10 ml krwi żylnej. Wyniki Nie stwierdzono żadnych zmian klinicznych ani biochemicznych, typowych dla toksycznego działania siarkowodoru. Stężenie sulfhemoglobiny było nieoznaczalne, nie stwierdzono zmian w układzie oksydo-redukcyjnym. W grupie B wykazano natomiast zmiany regulacyjne, które mogą być wynikiem powtarzanych ekspozycji na H₂S. Do tych zmian należy wyższe stężenie CBS i CSE w surowicy, wzrost aktywności enzymu konwertującego angiotensynę (ACE) w porównaniu z grupą A oraz liniowa zależność między ACE a CSE (r = 0,6927; p < 0,001). Wykazano, że palenie papierosów obniża stężenie COX (p < 0,05), jednak u górników zatrudnionych w szybie II obniżenie stężenia COX może wynikać, poza paleniem, także z obecności siarkowodoru w gazach kopalnianych. Wnioski Stężenie COX może być czułym wskaźnikiem ekspozycji na siarkowodór. Pomiary stężenia siarkowodoru we krwi przeprowadzane na stanowiskach pracy powinny wyjaśnić przyczynę zmian w aktywności COX, CBS i CSE. Med. Pr. 2015;66(4):539–548
    Background The aim of the study was to evaluate serum levels of the target enzyme for H2S toxicity – cytochrome c oxidase (COX) and enzymes involved in the synthesis of H₂S – cystathionine β-synthase (CBS) and cystathionine γ-lyase (CSE) in copper mine miners. Material and Methods The initial and basic study was conducted respectively in 237 and 88 miners, working in 2 mining shafts: I – no H₂S emissions recorded in the last 10 years (study group A) and II – H₂S emissions occurred (study group B). A medical examination was performed and 10 ml of blood was collected from miners immediately after exiting the mine. Results There were no clinical or biochemical changes typical for H₂S toxicity. Sulfhemoglobine was undetectable and there were no changes in the red-ox system. However, in group B, regulatory changes were found; a tendency to higher concentration of CBS and CSE, a higher activity of angiotensin converting enzyme (ACE) compared to group A (p < 0.05) and a linear relationship between ACE and CSE (r = 0.6927; p < 0.001). It has been shown that cigarette smoking decreases COX (p < 0.05), however, in miners working in shaft II, the decreased level of COX may result also from the presence of H₂S in the gaseous emissions. Conclusions COX concentration can be a sensitive indicator of exposure to H₂S. The measurements of blood H₂S concentrations carried out in workplaces should explain the cause of the changes observed in the COX, CBS and CSE activity. Med Pr 2015;66(4):539–548
    Źródło:
    Medycyna Pracy; 2015, 66, 4; 539-548
    0465-5893
    2353-1339
    Pojawia się w:
    Medycyna Pracy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-48 z 48

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies