Wszystkie pola: frakcja - Katalog OPAC zbiorów

Skocz do pozycji: 1.

Tytuł:: Córki chrzestne : rozmowy w cieniu terroryzmu RAF
Patentöchter : im Schatten der RAF - ein Dialog
Autorzy:: Albrecht, Julia (1964- )
Ponto, Corinna (1957- ).
Współwytwórcy:: Szymanderska, Urszula. Tłumaczenie
Świat Książki (1994-2017). pbl
Data publikacji:: 2013
Wydawca:: Warszawa : Świat Książki - Weltbild Polska
Tematy:: Albrecht, Julia (1964- )
Ponto, Corinna (1957- )
Frakcja Czerwonej Armii
Zabójstwo polityczne
Pamiętniki niemieckie od 1945 r.
Opis:: Indeks.
Dostawca treści:: Bibliografia CBW

Książka

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 2.

Tytuł:: The changes in exhaust gas and selected waste properties during biostabilization process
Zmiany składu gazów procesowych oraz wybranych właściwości fizykochemicznych odpadów podczas stabilizacji tlenowej
Autorzy:: Baran, D.
Famielec, S.
Koncewicz-Baran, M.
Malinowski, M.
Sobol, Z.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/126184.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:: municipal solid waste
under-size fraction
aerobic biostabilization
odpady komunalne
frakcja podsitowa
stabilizacja tlenowa
Opis:: In recent years mechanical-biological waste treatment facilities increasingly apply the biostabilization process to treat the undersize fraction (most frequently less than 80 mm in diameter) obtained from municipal solid waste. The process lasts at least 14 days in closed but aerated chambers. The process gas exiting the chamber is transferred to biofilters filled with biomass, which ensure odours elimination. The aim of the study was to analyze the aerobic biostabilization process of selected waste groups using a laboratory BKB 100 reactor, especially in the aspect of exhaust gas composition changes. The bioreactor was equipped with a 116-liter, thermally insulated chamber, controlled air flow and a system of gases and temperature analyzers. The analyzed parameters were: CO2 and O2 concentration in the emitted gases, the temperature changes during the process, waste density, C:N ratio, organic matter content as well as moisture content. As a result of the research it was stated that the temperature changes in the processed waste vary in different seasons and might depend on the share of fine and biodegradable fractions in waste. In the case of waste collected in summer or autumn the thermophilic phase began during the 2nd or 3rd day of the process and lasted about 5-6 days, causing a considerable CO2 emission (with the maximum between the 1st and 4th day). The changes in O2 and CO2 concentration were directly connected with the process intensity. Waste collected during winter or spring and subjected to the process didn’t reach the temperature which would ensure waste stabilization and hygienization.
W zakładach mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów komunalnych do przetwarzania biologicznego frakcji podsitowej (najczęściej o uziarnieniu poniżej 80 mm), wydzielonej ze strumienia zmieszanych odpadów komunalnych, coraz częściej wykorzystuje się proces stabilizacji tlenowej. Proces ten przebiega przez okres co najmniej 2 tygodni w zamkniętych i napowietrzanych kontenerach. Powietrze procesowe odprowadzane jest do biofiltra wypełnionego biomasą, która ma zapewnić redukcję uciążliwych zapachów. Celem badań była analiza przebiegu procesu stabilizacji tlenowej w laboratoryjnym bioreaktorze BKB 100 ze szczególnym uwzględnieniem zmian w składzie emitowanego powietrza procesowego. Bioreaktor był wyposażony w termicznie izolowaną komorę o pojemności 116 dm3, system pozwalający na kontrolowane wprowadzanie powietrza do procesu, system czujników temperatury oraz analizator gazów poprocesowych. Analizom podlegał udział CO2 i O2 w objętości emitowanych gazów procesowych, zmiana temperatury w czasie trwania procesu, a także gęstość odpadów, stosunek C:N, zawartość substancji organicznej i wilgotność. W wyniku przeprowadzonych analiz stwierdzono, że przebieg zmian temperatury w stabilizowanej masie wsadowej nie jest jednakowy w poszczególnych porach roku i może ona zależeć od udziału frakcji drobnej oraz zawartości odpadów ulegających biodegradacji. Faza termofilna dla odpadów pobranych w okresie lata i jesieni nastąpiła już w 2-3 dniu procesu, trwała około 5-6 dni i spowodowała dużą emisję CO2. Zmiana zawartości O2 oraz CO2 była bezpośrednio powiązana z intensywnością procesu. Odpady pobrane w okresie zimy i wiosny nie osiągnęły temperatury, która mogłaby wskazywać na stabilizację i higienizację materiału. Odpady pobrane latem i jesienią charakteryzowały się największą emisją CO2 pomiędzy 1 a 4 dniem procesu.
Źródło:: Proceedings of ECOpole; 2016, 10, 1; 11-18
1898-617X
2084-4557
Pojawia się w:: Proceedings of ECOpole
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 3.

Tytuł:: Mineralogia wybranych próbek z otoczenia meteorytów w rezerwacie „Meteoryt Morasko”
Mineralogy of samples from the vicinity of finds of meteorite Morasko
Autorzy:: Bartosz, Zofia
Muszyński, Andrzej
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/1032990.pdf
Data publikacji:: 2013
Wydawca:: Polskie Towarzystwo Meteorytowe
Tematy:: Morasko meteorite
frakcja magnetyczna
meteorites
meteoryt Morasko
mikrometeoryty
Źródło:: Acta Societatis Metheoriticae Polonorum; 2013, 4; 131
2080-5497
Pojawia się w:: Acta Societatis Metheoriticae Polonorum
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 4.

Tytuł:: Wpływ rehabilitacji kardiologicznej na parametry hemodynamiczne i pracę serca chorego z niską frakcją wyrzutową lewej komory po zawale mięśnia serowego - opis przypadku
Cardiac rehabilitation for hemodynamic parameters and heart function of a patient with low left ventricle ejection fraction after myocardial infarction – a case report
Autorzy:: Bielecka-Kowal, Kamila
Jóźwik, Sandra
Woźniewski, Marek
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/2119963.pdf
Data publikacji:: 2018-08-25
Wydawca:: Europejskie Centrum Kształcenia Podyplomowego
Tematy:: rehabilitacja
zawał serca
frakcja wyrzutowa lewej komory
rehabilitation
myocardial infarction
left ventricular ejection fraction
Opis:: Wstęp. Właściwie dobrany trening rehabilitacyjny powoduje zmniejszenie zapotrzebowania na tlen, zwolnienie spoczynkowej i wysiłkowej czynności serca oraz zwiększenie objętości wyrzutowej serca, wpływa na polepszenie funkcji śródbłonka, poprawę ukrwienia mięśni szkieletowych oraz wzrost siły mięśniowej. Celem niniejszej pracy było określenie wpływu rehabilitacji kardiologicznej na parametry hemodynamiczne i badanie echokardiograficzne serca chorego po zawale mięśnia sercowego z niską frakcją wyrzutową lewej komory. Opis przypadku i program rehabilitacji. Pacjent po przebytym zawale mięśnia sercowego z rozpoznaną przewlekłą obturacyjną chorobą płuc w stadium GOLD II/A. W badaniu EKG wykryto niedokrwienne upośledzenia funkcji skurczowej lewej komory serca dużego stopnia. U pacjenta stwierdzono kardiomiopatię niedokrwienną w fazie kompensacji krążenia w klasie według NYHA II. W 2014 r. przeszedł zawał mięśnia sercowego ściany przedniej STEMI. W maju 2014 r. wszczepiono ICD-VR SJM. Po próbie wysiłkowej pacjent zaczął rehabilitację, na którą składały się trening na cykloergometrze, ćwiczenia na sali cardiofitness oraz ogólnousprawniające na sali gimnastycznej. Treningi odbywały się 3 razy w tygodniu po 2 godziny dziennie. Obciążenie początkowe na cykloergometrze wynosiło 60 watów i wzrastało co 4 minuty o 5 watów. Po kontroli lekarskiej pół roku po podjęciu rehabilitacji przeprowadzono badanie testem spiroergometrycznym i na podstawie dobrych wyników utrzymano decyzję o kontynuacji leczenia zachowawczego. Pacjent nadal jednak zgłaszał duszność wysiłkową w klasie czynnościowej NYHA II. Podsumowanie. Po 6 miesiącach regularnego treningu rehabilitacyjnego o umiarkowanym obciążeniu zaobserwowano poprawę wydolności u pacjenta oraz zwiększenie frakcji wyrzutowej lewej komory serca. Systematyczne treningi i samodyscyplina chorego pozytywnie wpłynęły na poprawę stanu jego zdrowia i dalsze leczenie.
Background. Properly selected rehabilitation training reduces the need for oxygen, slows down the resting and exertional activity of the heart and increases the ejection volume of the heart, improves the endothelial function, improves the blood circulation of skeletal muscles and increases muscle strength. The aim of this study was to determine the impact of cardiac rehabilitation on haemodynamic parameters and echocardiographic examination of the patient's heart after myocardial infarction with low left ventricle ejection fraction. Case description and rehabilitation program. Patient after myocardial infarction and diagnosed with chronic obstructive pulmonary disease in the GOLD II / A stage. ECG revealed a high degree of ischemic impairment of left ventricular systolic function. The patient was diagnosed with ischemic cardiomyopathy in the NYHA II class of circulatory compensation. In 2014, he underwent myocardial infarction of the front wall of STEMI. In May 2014 ICD-VR SJM was implanted. After the stress test the patient started rehabilitation, which consisted of training on a cycloergometer, cardiofitness exercises and general exercises in the gym. Trainings were held 3 times a week for 2 hours a day. The initial load on the cycloergometer was 60 Watt and increased by 5 Watt every 4 minutes. After the medical check-up, six months after the rehabilitation, the spiro-ergometric test was carried out and the decision to continue conservative treatment was maintained on the basis of good results. However, the patient still reported exercise dyspnoea in the NYHA II functional class. Conclusions. After six months of regular rehabilitation training with moderate load, an improvement in the patient's performance and an increase in the left ventricle ejection fraction can be observed. Systematic training and self-discipline of the patient positively influenced the improvement of health and further treatment.
Źródło:: Współczesne Pielęgniarstwo i Ochrona Zdrowia; 2018, 7, 4; 97-100
2084-4212
Pojawia się w:: Współczesne Pielęgniarstwo i Ochrona Zdrowia
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 5.

Tytuł:: The Treatment of Incineration Wastes with a Carbonate Waste Fraction from the Zinc-Lead Industry
Unieszkodliwianie odpadów pospaleniowych z odpadową frakcją węglanową z przemysłu cynkowo-ołowiowego
Autorzy:: Bień, J.
Morzyk, B.
Wystalska, K.
Celary, P.
Sobik-Szołtysek, J.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/204738.pdf
Data publikacji:: 2014
Wydawca:: Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:: incineration wastes
carbonate fraction
lead-zinc ore flotation
vitrification
spalanie odpadów
frakcja węglanowa
flotacja
rudy cynkowo-ołowiowe
witryfikacja
Opis:: The article presents the results of plasma vitrification of solid remnants from thermal waste treatment with and without the addition of a carbonate fraction obtained from lead-zinc ore flotation. The substrates used in the research were slags and ashes from medical waste treatment, incineration of municipal waste, sewage sludge as well as hazardous and industrial wastes. The plasma treatment resulted in acquiring products of different quality depending on the processed substrate. Most of the obtained products were of vitreous and homogenic build. Treatment of remnants from incineration of hazardous and industrial wastes resulted in obtaining heterogeneous and rough surfaced products. A 20% share of the carbonate fraction enabled the obtaining of a vitrified product with a glassy surface and fracture. Hardness of the obtained products was rated in Mohs scale and ranged from 6 to 6,5. Leaching tests showed a decrease in heavy metal concentration in the leachates from vitrificates with the addition of carbonate fraction compared to the ones with it.
W artykule przedstawiono wyniki badań dotyczących plazmowej witryfi kacji stałych pozostałości po termicznej utylizacji odpadów, którą realizowano bez i z dodatkiem odpadowej frakcji węglanowej wytworzonej podczas fl otacji rud cynkowo-ołowiowych. Substratami wykorzystanymi do badań były żużle i popioły pochodzące z unieszkodliwiania odpadów medycznych, ze spalania odpadów komunalnych, osadów ściekowych, odpadów niebezpiecznych i przemysłowych. W efekcie plazmowego przekształcania uzyskano produkty o różnej jakości w zależności od rodzaju przekształcanego substratu. W większości otrzymano produkty zeszkliwione o jednolitej budowie. W wyniku zeszkliwiania pozostałości po spalaniu odpadów przemysłowych i niebezpiecznych uzyskano produkty o niejednolitej, chropowatej powierzchni. Dopiero 20% dodatek frakcji węglanowej pozwolił na uzyskanie produktu zwitryfi kowanego, charakteryzującego się szklistą powierzchnią oraz przełamem. Twardość uzyskanych produktów oznaczona w skali Mohsa była w zakresie 6-6,5. Analiza wymywalności metali z witryfi katów wykazała mniejsze stężenia metali ciężkich w wyciągach wodnych sporządzonych z witryfi katów z dodatkiem frakcji węglanowej w porównaniu do stężeń metali w wyciągach wodnych z witryfi katów uzyskanych z materiałów wyjściowych.
Źródło:: Archives of Environmental Protection; 2014, 40, 1; 61-69
2083-4772
2083-4810
Pojawia się w:: Archives of Environmental Protection
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 6.

Tytuł:: 2,2-Bis (4-hydroksyfenylo) propan – frakcja wdychana : metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy
2,2-Bis (4-hydroxyphenyl) propane – inhalable fraction : determination method in workplace air
Autorzy:: Bonczarowska, M.
Brzeźnicki, S.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/137618.pdf
Data publikacji:: 2017
Wydawca:: Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:: bisfenol A
metoda analityczna
chromatografia cieczowa
powietrze na stanowiskach pracy
bisphenol A
analytical method
liquid chromatography
workplace air
Opis:: 2,2-Bis(4-hydroksyfenylo)propan (BPA, bisfenol A) jest substancją stałą, występuje w postaci płatków lub kryształków, ma delikatny zapach fenolu. Związek ten jest stosowany do produkcji różnego rodzaju żywic (epoksydowych, poliwęglanowych i polisulfonowych), klejów i płynów hamulcowych. Stosuje się go także jako środek zmniejszający palność oraz jako środek grzybobójczy – fungicyd. Zawodowe narażenie na 2,2-bis(4-hydroksyfenylo)- propan może powodować podrażnienia: skóry, górnych dróg oddechowych lub błon śluzowych oka. 2,2-Bis(4-hydroksyfenylo)propan wykazuje również negatywny wpływ na rozrodczość. Celem pracy było opracowanie i walidacja metody oznaczania stężeń 2,2-bis(4-hydroksyfenylo)propanu w powietrzu na stanowiskach pracy w zakresie od 1/10 do 2 zaproponowanej wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS), zgodnie z wymaganiami zawartymi w normie europejskiej PN-EN-482+A1:2016-01. Do badań wykorzystano zestaw do wysokosprawnej chromatografii cieczowej z detekcją spektrofotometryczną (UV-VIS) i spektrofluorymetryczną (FLD). Rozdziałów chromatograficznych dokonywano przy zastosowaniu kolumny analitycznej Supelcosil LC-18 150 x 3 mm o uziarnieniu 3 µm. Jako fazę ruchomą stosowano mieszaninę acetonitrylu i wody (1: 1). Metoda polega na: zatrzymaniu obecnego w powietrzu 2,2-bis(4-hydroksyfenylo)propanu na filtrze z włókna szklanego, ekstrakcji filtra za pomocą acetonitrylu i chromatograficznej analizie otrzymanego roztworu. Średnia wartość współczynnika odzysku z filtrów wynosi około 90%. Zależność wskazań detektora mas w funkcji stężeń 2,2-bis(4-hydroksyfenylo)propanu ma charakter liniowy (r = 0,9996) w zakresie stężeń 0,125 ÷ 5 mg/m3 (dla próbki powietrza 720 l). Obliczone granice wykrywalności i oznaczania ilościowego wynoszą odpowiednio: 0,02 (UV-VIS) i 0,013 µg/ml (FLD) oraz 0,068 (UV-VIS) i 0,042 µg/ml (FLD). Opisana w niniejszym artykule metoda analityczna umożliwia selektywne oznaczanie 2,2-bis- (4-hydroksyfenylo)propanu w środowisku pracy w przypadku obecności w próbce związków współwystępujących. Opracowana metoda charakteryzuje się dobrą precyzją oraz dokładnością i spełnia wymagania zawarte w normie europejskiej PN-EN 482+A1:2016-01 dla procedur oznaczania czynników chemicznych. Opracowaną metodę oznaczania 2,2-bis(4-hydroksyfenylo)propanu zapisano w postaci procedury analitycznej, którą zamieszczono w załączniku.
2,2-Bis(4-hydroxyphenyl)propane (bisphenol A BPA) is a substance in a form of a solid crystals or flakes with a mild phenolic odor. BPA is commonly used in the production of epoxide, polycarbonate or polysulfone resins, glues, breaks fluids or as a flame retardants and fungicides. Exposure to BPA can cause irritation of skin, BPA can also act as a nefro or hepatotoxic factor and upper respiratory tract or mucous membranes of the eye. BPA has a negative effects on human fertility. The aim of this study was to develop and validate a sensitive method for determining BPA concentrations in workplace air in the range from 1/10 to 2 MAC values, in accordance with the requirements of Standard No. PN-EN 482. The study was performed using a liquid chromatograph with spectrophotometric (UV-VIS) and spectrofluorimetric (FLD) detection. All chromatographic analyses were performed with Supelcosil LC 18 (150 × 3 mm) analytical column, which was eluted with mixture of acetonitrile and water (1: 1). This method was based on collecting BPA on glass fiber filter, extracting with acetonitrile, and chromatographic determining resulted solution with HPLC technique. The average extraction efficiency of BPA from filters was 90%. The method was linear (r = 0.9996) within the investigated working range 0.125 – 5 mg/m3 for a 720-L air sample. The calculated limit of detection (LOD) and the limit of quantification (LOQ) was to 0.02 µg/ml (UV-VIS) and 0.013 µg/ml (FLD), and 0.068 µg/ml (UV-VIS) and 0.042 µg/ml (FLD), respectively. The analytical method described in this paper enables specific and selective determination of BPA in workplace air in presence of other compounds. The method is precise, accurate and it meets the criteria for measuring chemical agents listed in Standard No. PN-EN 482+A1:2016-01. The method can be used for assessing occupational exposure to BPA and associated risk to workers’ health. The developed method of determining BPA has been recorded as an analytical procedure (see appendix).
Źródło:: Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2017, 3 (93); 137-153
1231-868X
Pojawia się w:: Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 7.

Tytuł:: Etopozyd – frakcja wdychana : metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy
Etoposide – inhalable fraction : determination in workplace air
Autorzy:: Bonczarowska, M.
Mikołajewska, K.
Brzeźnicki, S.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/137648.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:: etopozyd
cytostatyki
metoda analityczna
chromatografia cieczowa
powietrze na stanowiskach pracy
frakcja wdychalna
etoposide
cytostatics
analytical method
liquid chromatography
workplace air
inhalable fraction
Opis:: Etopozyd w temperaturze pokojowej jest ciałem stałym występującym w postaci białego lub żółto-brązowego, krystalicznego proszku bez zapachu. Jest substancją bardzo dobrze rozpuszczalną w metanolu i chloroformie. Głównym skutkiem toksycznego działania etopozydu jako leku jest supresja czynności szpiku kostnego oraz objawy ze strony układu pokarmowego, np.: nudności, wymioty, skurcz oskrzeli, stany zapalne błon śluzowych, uczucie niesmaku w ustach, łysienie oraz wtórne białaczki. Narażenie zawodowe na etopozyd dotyczy głównie pracowników służby zdrowia oraz osób zatrudnionych przy produkcji tego leku. Etopozyd może dostawać się do organizmu przez skórę lub drogą inhalacyjną. Eksperci Międzynarodowej Agencji ds. Badań nad Rakiem (IARC) zaklasyfikowali etopozyd jako czynnik prawdopodobnie rakotwórczy dla ludzi (grupa 2.A). Celem pracy było opracowanie i walidacja metody oznaczania stężeń frakcji wdychalnej etopozydu w powietrzu na stanowiskach pracy w zakresie od 1/10 do 2 zaproponowanej wartości NDS, zgodnie z wymaganiami normy europejskiej PN-EN 482+A1:2016-01. Do badań zastosowano zestaw do wysokosprawnej chromatografii cieczowej z tandemową detekcją mas. Rozdziałów chromatograficznych dokonywano przy użyciu kolumny analitycznej Supelcosil LC-18 o wymiarach 150 x 3 mm, o uziarnieniu 5 μm, którą wymywano mieszaniną metanolu i wody z dodatkiem kwasu mrówkowego. Metoda polega na: wyodrębnieniu frakcji wdychalnej i zatrzymaniu obecnego w powietrzu etopozydu na filtrze z włókna szklanego, ekstrakcji filtra za pomocą mieszaniny metanol: woda z dodatkiem (0,1%) kwasu mrówkowego i chromatograficznej analizie otrzymanego roztworu. Zaproponowany sposób ekstrakcji etopozydu z filtrów umożliwia wysoki odzysk analitu. Średnia (dla trzech stężeń) wartość współczynnika odzysku wynosi blisko 95%. Zależność wskazań detektora mas w funkcji stężeń etopozydu ma charakter liniowy (r = 0,9985) w zakresie stężeń 0,036 ÷ 1,44 μg/ml. Obliczone granice wykrywalności i oznaczania ilościowego wynoszą odpowiednio 0,0026 i 0,0086 μg/ml. Zastosowanie w oznaczeniach tandemowego spektrometru mas pozwala na selektywne i specyficzne oznaczenie etopozydu z frakcji wdychalnej w obecności innych leków cytostatycznych. Metoda zapewnia możliwość oznaczenia etopozydu na poziomie 0,0001 mg/m3, tj. na poziomie 1/20 zaproponowanej wartości NDS oraz spełnia wymagania normy PN-EN 482+A1:2016-01 stawiane procedurom oznaczania czynników chemicznych. Metoda oznaczania etopozydu została zapisana w postaci procedury analitycznej, którą zamieszczono w załączniku.
Etoposide at room temperature is a fine white to yellow-brown crystalline odorless powder. Etoposide is one of the most widely used cytotoxic drugs and has strong antitumour activity in cases of small-cell lung cancer, testicular cancer or lymphoma. Occupational exposure to etoposide (mainly via skin contact or via inhalation route) may occur among group of healthcare workers or workers employed in the production of this drug. Exposure to etoposide can cause suppression of bone marrow function and gastrointestinal symptoms such as nausea, vomiting, bronchospasm, inflammation of mucous membranes, hair loss and secondary leukemia. Agency for Research on Cancer (IARC) has classified etoposide as a compound probably carcinogenic to humans (Group 2.A) and in combination with cisplatin and bleomycin as carcinogenic to humans (Group 1). The aim of this study was to develop and validate a sensitive method for determining inhalable fraction of etoposide concentrations in workplace air in the range from 1/10 to 2 MAC values, in accordance with the requirements of Standard PN-EN 482. The study was performed using a liquid chromatograph with tandem mass detection (HPLC-MS/MS). All chromatographic analysis were perfomed with Supelcosil LC 18 150 × 3 mm analytical column, which was eluted with a mixture of methanol and water with 0.1% of formic acid. This method is based on collecting inhalable fraction of etoposide on glass fiber filter, extracting with a mixture of methanol: water with addition of formic acid (0.1%), and chromatographic determining of resulted solution with HPLC-MS/MS technique. The average extraction efficiency of etoposide from filters was 90%. The method is linear (r = 0.9985) within the investigated working range from 0.036 µg/ml to 1.44 µg/ml. The calculated limit of detection (LOD) and the limit of quantification (LOQ) were 0.0086 and 0.0026 μg/ml, respectively. The analytical method described in this paper, thanks to HPLC MS/MS technique, enables specific and selective determination of inhalable fraction of etoposide in workplace air in the presence of other compounds at concentrations from 0.0001 mg/m3 (1/20 proposed MAC value). The method is precise, accurate and it meets the criteria for measuring chemical agents listed in Standard No. EN 482. The method can be used for assessing occupational exposure to etoposide and associated risk to workers’ health. The developed method of determining etoposide has been recorded as an analytical procedure (see appendix).
Źródło:: Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2018, 2 (96); 161-173
1231-868X
Pojawia się w:: Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 8.

Tytuł:: Fenoloftaleina – frakcja wdychana : metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy
Phenolphthalein – inhalable fraction : determination method in workplace air
Autorzy:: Bonczarowska, M.
Mikołajewska, K.
Brzeźnicki, S.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/138066.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:: fenoloftaleina
metoda analityczna
chromatografia cieczowa
powietrze na stanowiskach pracy
phenolphthalein
analytical method
liquid chromatography
workplace air
Opis:: Fenoloftaleina w temperaturze pokojowej występuje w postaci bezwonnych, bezbarwnych lub żółtawych kryształów. Substancja jest związkiem chemicznym powszechnie stosowanym w laboratoriach jako wskaźnik pH. Fenoloftaleina jest również stosowana do oceny stopnia nasycenia betonu ditlenkiem węgla lub podczas wytrawiania powierzchni metali przed malowaniem proszkowym. Narażenie na fenoloftaleinę może powodować podrażnienia skóry. Zgodnie z klasyfikacją Unii Europejskiej fenoloftaleina została zaklasyfikowana jako związek prawdopodobnie rakotwórczy (kategoria zagrożenia 1.B) i mutagenny (kategoria zagrożenia 2.) dla ludzi, może również wpływać negatywnie na płodność. Celem pracy było opracowanie i walidacja metody oznaczania stężeń fenoloftaleiny w powietrzu na stanowiskach pracy w zakresie od 1/10 do 2 zaproponowanej wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS), zgodnie z wymaganiami zawartymi w normie europejskiej PN EN 482+A1:2016-01. Do badań wykorzystano zestaw do wysokosprawnej chromatografii cieczowej z detekcją spektrofotometryczną (UV-VIS). Rozdziałów chromatograficznych dokonywano przy zastosowaniu kolumny analitycznej Supelcosil LC-18 150 mm × 3 mm o uziarnieniu 3 µm. Jako fazę ruchomą stosowano mieszaninę metanolu i wody z dodatkiem kwasu octowego. Metoda polega na: zatrzymaniu obecnej w powietrzu fenoloftaleiny na filtrze z włókna szklanego, ekstrakcji filtra za pomocą mieszaniny metanol: woda z dodatkiem kwasu octowego i chromatograficznej analizie otrzymanego roztworu. Średnia wartość wydajności odzysku fenoloftaleiny z filtrów wynosi 99,9%. Zależność wskazań detektora w funkcji stężeń fenoloftaleiny ma charakter liniowy (r = 0,9997) w zakresie stężeń 0,008 ÷ 0,4 mg/ml (0,33 ÷ 16,7 mg/m3 dla próbki powietrza 240 l). Obliczone granice wykrywalności i oznaczania ilościowego wynoszą odpowiednio 0,33 i 0,99 µg/ml. Opisana w niniejszym artykule metoda analityczna pozwala na oznaczanie fenoloftaleiny w środowisku pracy. Metoda charakteryzuje się dobrą precyzją i dokładnością, spełnia wymagania zawarte w normie europejskiej PN-EN482+A1:2016-01 dla procedur dotyczących oznaczania czynników chemicznych. Opracowaną metodę oznaczania fenoloftaleiny w powietrzu na stanowiskach pracy zapisano w postaci procedury analitycznej, którą zamieszczono w załączniku.
Phenolphthalein at room temperature is present in a form of solid, odorless, white or yellowish crystals. It is commonly used in analytical laboratories as a pH indicator. It is also used to determine the depth of concrete carbonation or for metal surface preparation in galvanizing and powder painting processes. Exposure to phenolphthalein can cause skin irritation. In the European Union, phenolphthalein has been classified as carcinogenic category 1.B and mutagenic category 2. It is also suspected to have a negative effect on human fertility. The aim of this study was to develop and validate a sensitive method for determining phenolphthalein concentrations in the workplace air in the range from 1/10 to 2 MAC values, in accordance with the requirements of Standard No. PN-EN 482. The study was performed using a liquid chromatograph with spectrophotometric detection. All chromatographic analysis were performed with Supelcosil LC 18 150 × 3 mm analytical column, which was eluted with mixture of methanol, water and acetic acid. The method is based on the collection of phenolphthalein on glass fiber filter, extraction with methanol, water and acetic acid mixture, and chromatographic determination of resulted solution with HPLC technique. The average extraction efficiency of phenolphthalein from filters was 99.9%. The method is linear (r = 0.9997) within the investigated working range 0.008–0.4 mg/ml (0.33–16.7 mg/m3 for a 240-L air sample). Calculated limit of detection (LOD) and limit of quantification (LOQ) were 0.33 μg/ml and 0.99 μg/ml, respectively. The analytical method described in this paper enables determination of phenolphthalein in workplace air. The method is precise, accurate and it meets the criteria for procedures for measuring chemical agents listed in Standard No. PN-EN 482+A1:2016-01. The method can be used for assessing occupational exposure to phenolphthalein and associated risk to workers’ health. The developed method of determining phenolphthalein has been recorded as an analytical procedure (see appendix).
Źródło:: Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2018, 3 (97); 119-129
1231-868X
Pojawia się w:: Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 9.

Tytuł:: 5-Fluorouracyl – frakcja wdychalna : metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy
5-Fluorouracil – inhable fraction : determination method in workplace air
Autorzy:: Bonczarowska, Marzena
Brzeźnicki, Sławomir
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/958176.pdf
Data publikacji:: 2020
Wydawca:: Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:: fluorouracyl
cytostatyki
metoda analityczna
chromatografia cieczowa
powietrze na stanowiskach pracy
nauki o zdrowiu
inżynieria środowiska
fluorouracil
cytostatics
analytical method
liquid chromatography
workplace air
health sciences
environmental engineering
Opis:: 5-Fluorouracyl (5-FU) w temperaturze pokojowej występuje w postaci białego lub bezwonnego proszku. 5-FU jest jednym z najczęściej stosowanych cytostatyków, wykazującym silne działanie w przypadkach nowotworów układu pokarmowego, a zwłaszcza w przypadku raka jelita grubego. Zawodowe narażenie na 5-FU (przez skórę lub drogą inhalacyjną) dotyczy głównie pracowników służby zdrowia oraz osób zatrudnionych przy produkcji tego leku. Narażenie na 5-FU tymi drogami może skutkować uszkodzeniem szpiku kostnego, negatywnym wpływem na układ sercowo-naczyniowy oraz w przypadku kontaktu ze skórą podrażnieniami skóry i reakcjami alergicznymi. Celem prac badawczych było opracowanie i walidacja metody oznaczania stężeń 5-fluorouracylu w powietrzu na stanowiskach pracy w zakresie 1/10 ÷ 2 zaproponowanej wartości NDS, zgodnie z wymaganiami normy europejskiej PN-EN 482. Do badań wykorzystano zestaw do wysokosprawnej chromatografii cieczowej z detekcją spektrofotometryczną. Rozdziałów chromatograficznych dokonywano przy użyciu kolumny analitycznej XTerra C-18 o wymiarach 150 × 2,1 mm, o uziarnieniu 3,5 µm, którą wymywano mieszaniną acetonitrylu i wody z dodatkiem kwasu mrówkowego. Metoda polega na zatrzymaniu obecnego w powietrzu fluorouracylu na filtrze z włókna szklanego, ekstrakcji filtra za pomocą mieszaniny acetonitryl: woda z dodatkiem 0,1-procentowego kwasu mrówkowego i chromatograficznej analizie otrzymanego roztworu. Zaproponowany sposób ekstrakcji 5-FU z filtrów umożliwia wysoki odzysk analitu. Średnia (dla trzech stężeń) wartość współczynnika odzysku wynosi 0,93. Zależność wskazań detektora UV-VIS w funkcji stężeń 5-FU ma charakter liniowy (r = 0,999) w zakresie stężeń 0,052 ÷ 2,6 μg/ml. Obliczone granice wykrywalności i oznaczania ilościowego wynoszą odpowiednio 0,007 i 0,022 µg/ml. Zastosowanie w oznaczeniach detektora UV-VIS oraz kolumny XTerra pozwala na selektywne i specyficzne oznaczenie 5-FU w obecności innych leków cytostatycznych. Metoda zapewnia możliwość oznaczenia 5-FU na poziomie 0,00014 mg/m³, tj. na poziomie 1/25 obowiązującej wartości NDS. Opisana w załączniku w formie przepisu analitycznego metoda spełnia wymagania normy PN-EN 482 stawiane procedurom oznaczania czynników chemicznych. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
5-Fluorouracil (5-FU) at room temperature is a fine white crystalline odorless powder. 5-FU is one of the most widely used cytotoxic drug and has a strong antitumor activity in gastrointestinal tract cancer, especially of colorectal cancer. Occupational exposure to 5-fluorouracile (mainly via skin contact or via inhalation route) may occur among group of healthcare workers or workers employed in the production of this drug. Exposure to 5-FU can cause suppression of bone marrow function, cardiotoxicity and in the case of skin contact, skin irritation or allergic skin reactions. The aim of this study was to develop and validate a sensitive method for determining the concentration of 5-fluorouracil in workplace air in the range from 1/10 to 2 MAC values, in accordance with the requirements of standard PN-EN 482. The study was performed using a liquid chromatograph with spectrophotometric detection (HPLC-UV-VIS). All chromatographic analysis were performed with XTerra C-18 150 × 2.1 mm × 3.5 mm analytical column, which was eluted with mixture of acetonitrile and water with 0.1% of formic acid. This method is based on the collection of 5-FU on glass fiber filter, extraction with mixture of acetonitrile:water with addition of formic acid (0.1%), and chromatographic determination of resulted solution with HPLC-UV-VIS. The average recovery factor of 5-FU from filters was 0.93. The method is linear (r = 0.999) within the investigated working range of 0.052–2,6 µg/ml. The calculated limit of detection (LOD) and limit of quantification (LOQ) were 0.007 and 0.022 μg/ml, respectively. The analytical method described in this paper, thanks to the UV-VIS detection technique and Xterra analytical column, makes it possible to selectively determine 5-FU in workplace air in the presence of other compounds at concentrations from 0.00014 mg/m³ (1/25 MAC value). The method is precise, accurate and it meets the criteria for procedures for measuring chemical agents listed in standard EN 482. This method can be used for assessing occupational exposure to 5-FU and associated risk to workers’ health. The developed method of determining 5-FU has been recorded as an analytical procedure (see appendix). This article discussess the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
Źródło:: Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2020, 2 (104); 63-77
1231-868X
Pojawia się w:: Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 10.

Tytuł:: Biologiczne przetwarzanie biodegradowalnej frakcji odpadów komunalnych i osadów ściekowych w wermikulturze
Biologische Verarbeitung der biodegradierbaren Fraktion von Kommunalabfällen und Klärschlamm in Wurmkompostierungen (Wermikultur)
Autorzy:: Bożym, M.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/392235.pdf
Data publikacji:: 2012
Wydawca:: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych
Tematy:: odpad komunalny
przetwarzanie biologiczne
frakcja biodegradowalna
wermikultura
wermikompost
metal ciężki
municipal waste
biological treatment
biodegradable fraction
vermiculture
vermicompost
heavy metal
Opis:: Wermikultura to hodowla dżdżownic przy wysokim ich zagęszczeniu, prowadzona na odpadach organicznych. Głównym celem wermikultury jest produkcja nawozów organicznych lub środków wspomagających uprawę roślin, zgodnie z Ustawą z dnia 10 lipca 2007 r. o nawozach i nawożeniu (Dz.U. z 2007 r. nr 147, poz. 1033). Wermikulturę można także wykorzystać do przetworzenia frakcji biodegradowalnej odpadów komunalnych bądź osadów ściekowych. Dodatkowo służy ona do hodowli samych dżdżownic, które następnie stosuje się w produkcji leków, detergentów i środków kosmetycznych oraz jako pasza. Dżdżownice wraz z wermikompostem można wykorzystać do podniesienia jakości gleb, wprowadzając je na tereny zdegradowane. W wermikompostowaniu odpadów najlepiej sprawdza się Eisenia fetida (Sav.). Najważniejsze cechy odróżniające ten gatunek od innych dżdżownic glebowych to większa płodność, dłuższe życie oraz duża odporność na negatywne czynniki środowiskowe. W produkcji wermikompostu należy pamiętać o zdolnościach kumulacji metali ciężkich w ciałach dżdżownic. Zjawisko to jest często wykorzystywane w tak zwanej bioindykacji zanieczyszczeń środowiska. W pracy opisano sposób prowadzenia kompostowania w wermikulturze, wady i zalety procesu oraz możliwość dalszego wykorzystania wermikompostu. Przedstawiono wyniki badań własnych oraz licznych autorów nad prowadzeniem wermikultury na odpadach i osadach ściekowych.
Die Wurmkompostierung (Wermikultur) ist eine, in hoher Dichte geführte, Würmerzüchtung, auf organischen Abfällen. Das Hauptziel einer Wermikultur ist die Herstellung von organischem Dünger oder von Mittel, die den Pflanzenbau unterstützen – laut Gesetz vom 10 Juli 2007, über Dünger und Düngung (Gesetzblatt von 2007, Nr. 147, Pos. 1033). Die Wermikultur kann auch zur Verarbeitung von biodegradierbaren Fraktionen aus Kommunalabfällen oder von Klärschlamm eingesetzt werden. Zusätzlich, nutzt man die Wurmkompostierung zur Züchtung von Regenwürmern, die demnächst bei der Herstellung von Medikamenten, Detergens und Kosmetika und auch als Futtermittel, eingesetzt werden. Die Regenwürmer mit dem Wurmhumus (Wermikompost), kann man zur Verbesserung der Bodenqualität einsetzen, in dem man sie auf degradierte Böden einführt. In der Wermikompostierung von Abfällen, hat sich am besten die Eisenia fetida (Sav.) bewährt. Zu den wichtigsten Merkmahlen, die diese Art von anderen Boden-Regenwürmern unterscheidet, sind: größere Fruchtbarkeit, längere Lebenszeit und große Widerstandsfähigkeit gegen negative Umwelteinflüsse. Bei der Produktion von Wermikompost, sollte man das Kumulationsvermögen. Von Schwermetallen in den Würmerorganismen, beachten. Dieses Phänomen wird oft in der s.g. Bioindikation der Umwelt genutzt. In der Schrift wurde die Prozessführung bei der Wurmkompostierung (Wermikultur) beschrieben, die Vor und Nachteile des Prozesses, und die Möglichkeit der weitern Nutzung des hergestellten Wermikomposts erörtert. Es wurden eigene Untersuchungsergebnisse und auch Ergebnisse von mehreren anderen Autoren, bei der Ausführung von Wermikultur auf Abfällen und Klärschlämmen, beschrieben.
Źródło:: Prace Instytutu Ceramiki i Materiałów Budowlanych; 2012, R. 5, nr 10, 10; 335-369
1899-3230
Pojawia się w:: Prace Instytutu Ceramiki i Materiałów Budowlanych
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 11.

Tytuł:: Cross-linked epoxy-isocyanate blends containing Epidian-6 modified by glycols
Usieciowane mieszaniny epoksydowo-izocyjanianowe zawierające żywicę Epidian-6 modyfikowaną glikolami
Autorzy:: Bratychak, M.
Ivashkiv, O.
Bruzdziak, P.
Namiesnik, J.
Shyshchak, O.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/947445.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Chemii Przemysłowej
Tematy:: epoxy-isocyanate blends
polyamine hardener
epoxide
diisocyanate
1,4-butanediol
cross-linking
gel-fraction
infrared spectroscopy
mieszanina epoksydowo-izocyjanianowa
utwardzacz poliamidowy
żywica epoksydowa
diizocyjanian
1,4-butanodiol
sieciowanie
frakcja żelowa
spektroskopia w podczerwieni
Opis:: Polymeric films of cross-linked structure may be formed using epoxy-isocyanate blends composed of Epidian-5 epoxy resin, 4,4'-diphenylmethanediisocyanate (MDI), Z-1 polyamine hardener and Epidian-6 epoxy resin modified by glycols. The effect of the component natures and ratio, process temperature and time on the gel-fraction content, as well as film hardness, was examined. The chemistry of the film forming process was determined using infrared-spectroscopy (IR).
Z mieszaniny epoksydowo-izocyjanianowej, otrzymanej z żywicy epoksydowej Epidian-5, utwardzacza Z-1 i diizocyjanianu 4,4'-metylenodifenylu (MDI), oraz żywicy epoksydowej Epidian-6 zmodyfikowanej glikolami wytwarzano folie polimerowe o usieciowanej strukturze chemicznej. Oceniano wpływ składu jakościowego i ilościowego mieszaniny, temperatury oraz czasu reakcji na zawartość frakcji żelowej gotowych folii polimerowych i ich twardość. Przebieg procesu formowania folii badano metodą spektroskopii w podczerwieni (IR).
Źródło:: Polimery; 2016, 61, 5; 316-321
0032-2725
Pojawia się w:: Polimery
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 12.

Tytuł:: Synthesis and properties of carboxy derivative of Epidian 6 monomethacrylate
Synteza i właściwości karboksylowej pochodnej monometakrylanu Epidianu 6
Autorzy:: Bratychak, M.
Iatsyshyn, O.
Bruzdziak, P.
Namiesnik, J.
Shyshchak, O.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/947163.pdf
Data publikacji:: 2016
Wydawca:: Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Chemii Przemysłowej
Tematy:: epoxy resin
adipic acid
carboxy group
methacrylic group
crosslinking
gel-fraction
infrared spectroscopy
żywica epoksydowa
kwas adypinowy
grupa karboksylowa
grupa metakrylowa
sieciowanie
frakcja żelowa
spektroskopia IR
Opis:: We present the synthesis of an oligomer with carboxy and methacrylic groups based on Epidian 6. The effect of the catalyst nature and amount, solvent nature and process temperature on the rate of the reaction between Epidian 6 monomethacrylate and adipic acid was examined at 313, 323 and 333 K in the presence of 4-dimethylaminopyridine, 1,4-diazobicyclo[2.2.2]octane, and benzyltriammonium chloride. The synthesized oligomer was characterized using chemical and IR-spectroscopic analyses. We suggest the use of the synthesized product as an active additive to epoxy-oligoesteric blends based on Epidian 5. The chemistry of the film forming process has been determined using IR-spectroscopy.
Na bazie żywicy epoksydowej Epidian 6 w temp. 313, 323 oraz 333 K w obecności 4-dimetyloaminopirydyny, 1,4-diazobicyklo[2.2.2]oktanu oraz chlorku benzylotriamoniowego otrzymywano oligomery zawierające grupy karboksylowe i metakrylowe. Zbadano wpływ ilości i rodzaju użytego katalizatora, rozpuszczalnika oraz temperatury procesu na szybkość reakcji monometakrylanu Epidianu6 z kwasem adypinowym. Zsyntetyzowany oligomer charakteryzowano metodami chemicznymi i na podstawie analizy FT-IR. Przebieg procesu formowania cienkich warstw (błon) badano za pomocą spektroskopii w podczerwieni. Uzyskany produkt może być wykorzystany jako aktywny dodatek do mieszanin epoksydowo-oligoestrowych wytwarzanych z żywicy Epidian 5.
Źródło:: Polimery; 2016, 61, 11-12; 766-772
0032-2725
Pojawia się w:: Polimery
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 13.

Tytuł:: 3,3’-Dimetylobenzydyna i jej sole – frakcja wdychana : dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
3,3-Dimethylbenzidine and its salts – inhalable fraction : documentation of proposed values of occupational exposure limits (OELs)
Autorzy:: Bruchajzer, E.
Frydrych, B.
Szymańska, J.
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/958184.pdf
Data publikacji:: 2018
Wydawca:: Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:: dimetylobenzydyna
narażenie zawodowe
toksyczność
NDS
dimethylbenzidine
occupational exposure
toxicity
MAC-TWA
Opis:: 3,3’-Dimetylobenzydyna (3,3’-DMB, DMB, o-tolidyna) jest ciałem stałym, stosowanym m.in. w postaci dobrze rozpuszczalnego w wodzie dichlorowodorku 3,3’-dimetylobenzydyny (DMB-2HCl). 3,3’-Dimetylobenzydyna jest stosowana do produkcji: barwników azowych, poliuretanowych elastomerów, mas plastycznych oraz tworzyw sztucznych do powlekania. Niewielkie ilości substancji wykorzystuje się także w testach diagnostycznych wykonywanych w specjalistycznych laboratoriach. Narażenie zawodowe na 3,3’-dimetylobenzydynę występuje głównie w czasie produkcji podczas wykorzystywania pigmentów w barwieniu: tkanin, tworzyw sztucznych, papieru oraz skór. W Polsce w latach 2005-2014 3,3’-dimetylobezydynę stosowano w 18 ÷ 30 zakładach, w których na jej działanie było narażonych 135 ÷ 280 osób rocznie (głównie kobiet). W dostępnym piśmiennictwie nie znaleziono danych epidemiologicznych i informacji o toksycznym działaniu samej 3,3’-dimetylobenzydyny na ludzi. Po jednorazowym, dożołądkowym podaniu szczurom 3,3’-dimetylobenzydyny wartość LD50 (mediana dawki śmiertelnej) wynosiła 404 mg/kg mc. W warunkach narażenia powtarzanego u zwierząt laboratoryjnych notowano uszkodzenia: wątroby, nerek i tarczycy oraz zmiany hematologiczne. W testach Amesa przeprowadzonych po aktywacji metabolicznej stwierdzono, że metabolity 3,3’-dimetylobenzydyny wykazują silniejsze działanie mutagenne niż związek macierzysty. W badaniach w warunkach in vitro zanotowano także aberracje chromosomowe i wymianę chromatyd siostrzanych. Działanie rakotwórcze 3,3’-dimetylobenzydyny na ludzi nie zostało udowodnione, mimo że związek jest pochodną rakotwórczej benzydyny. Na podstawie wyników badań doświadczalnych na zwierzętach laboratoryjnych można jednak stwierdzić, że 3,3’-dimetylobenzydyna wykazuje działanie rakotwórcze. Po podaniu szczurom 3,3’-dimetylobenzydyny (drogą podskórną) oraz dichlorowodorku 3,3’-dimetylobenzydyny (w wodzie do picia) stwierdzono m.in. nowotwory: gruczołu Zymbala, gruczołu sutkowego, gruczołu napletkowego, macicy, skóry, wątroby, układu krwiotwórczego, jelita cienkiego i grubego. W IARC zaklasyfikowano 3,3’-dimetylobenzydynę jako substancję prawdopodobnie rakotwórczą dla ludzi (grupa 2.B), zaś w ACGIH – do grupy A3 (udowodnione działanie rakotwórcze na zwierzęta i nieznane działanie rakotwórcze na ludzi). Unia Europejska (zgodnie z klasyfikacją CLP) zaliczyła związek do kategorii kancerogenności 1.B z przypisanym zwrotem H350 – może powodować raka. Wartości dopuszczalnych stężeń dla 3,3’-dimetylobenzydyny w środowisku pracy ustalono tylko w niektórych państwach europejskich (Austrii, Słowenii i Szwajcarii) i wynoszą 0,03 mg/m3. Podstawą do obliczenia wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) dla 3,3’-dimetylobenzydyny i jej soli była ocena ryzyka wystąpienia nowotworów u samców szczurów narażonych przewlekle na dichlorowodorek 3,3’-dimetylobenzydyny (podawany w wodzie do picia). Za wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia zaproponowano przyjęcie stężenia 0,03 mg/m3, tj. z ryzykiem nowotworowym na poziomie 10-4, uwzględniając także możliwość występowania innych nowotworów, nie tylko jelita grubego. Nie ma podstaw do wyznaczenia wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) oraz wartości dopuszczalnej w materiale biologicznym (DSB). Ponadto zaproponowano oznakowanie związku „Carc. 1B”, informujące, że jest to substancja rakotwórcza kategorii zagrożenia 1.B oraz „skóra” – wchłanianie substancji przez skórę może być tak samo istotne, jak przy narażeniu drogą oddechową.
3,3'-Dimethylbenzidine (3,3'-DMB, DMB, o-tolidine) is a solid used (as water-soluble dihydrochloride salt (dimethylbenzidine 2HCl)) in the production of azopigments, polyurethane elastomers and plastics for coating. Small amounts are also used in diagnostic tests in laboratories. Occupational exposure to dimethylbenzydine occurs mainly during the production and use of pigments to dye textiles, plastics, paper and leather. In 2005–2014, dimethylbenzidine was used in Poland in 18–30 workplaces, where 135–280 people each year (mainly women) were exposed. No epidemiological data and information related to toxic effects of DMB in humans was found in the available literature. The LD50 value (median lethal dose) after single intragastric administration of 3,3'-dimethylbenzidine to rats was 404 mg/kg. After repeated exposure of laboratory animals, liver, kidney, thyroid injury and hematological changes were noted. In the Ames tests with metabolic activation, it was found that metabolites of 3,3'-dimethylbenzidine show stronger mutagenic action than the parent compound. 3,3'-DMB induced also chromosome aberrations and exchange of sister chromatids in in vitro tests. Although 3,3'-dimethylbenzidine is a derivative of carcinogenic benzidine, carcinogenic effects on humans have not been proven. However, research provides data about carcinogenic effect of 3,3'-DMB in animals. After subcutaneous administration of 3,3'-dimethylbenzidine and its dihydrochloride salt in drinking water, Zymbal's and mammary glands tumors, and cancers of uterus, skin, liver, hematopoietic system, small and large intestine were observed in rats. IARC classified 3,3'- -dimethylbenzidine in the 2B group (a supposed carcinogenic agent for humans), whereas ACGIH – in the A3 group (proved carcinogenic effect on animals and unknown carcinogenic effect for humans). The European Union (according to the CLP classification) has listed 3,3'-DMB in the 1B category with the inscription "H350 – can cause cancer". The permissible concentrations for 3,3'-dimethylbenzidine have been established in some European countries only (Austria, Slovenia and Switzerland) as 0.03 mg/m3 . The basis of the proposed maximum concentration value (MAC-TWA) for 3,3'-dimethylbenzidine and its salts was a risk assessment of cancer in male rats chronically exposed to 3,3'-dimethylbenzidine dihydrochloride in drinking water. Taking into account the cancer risk at the level of 10-4 , a concentration of 0.03 mg/m3 for the MAC-TWA value was proposed. There are no basis to determine the short-term value (STEL) and biological limit values (BLV). It was also proposed to label the compound with "Carc 1B", which indicates that it is a carcinogen category 1B, and "skin" – the absorption of substances through the skin may be as important as an inhalation route.
Źródło:: Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2018, 2 (96); 61-97
1231-868X
Pojawia się w:: Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 14.

Tytuł:: Kwas nitrylotrioctowy i jego sole – frakcja wdychalna : dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
Nitrilotriacetic acid and its salts – inhalable fraction : documentation of proposed values of occupational exposure limits (OELs)
Autorzy:: Bruchajzer, Elżbieta
Frydrych, Barbara
Szymańska, Jadwiga
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/137329.pdf
Data publikacji:: 2020
Wydawca:: Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:: kwas nitrylotrioctowy i jego sole
narażenie zawodowe
toksyczność
NDS
nauki o zdrowiu
inżynieria środowiska
nitrilotriacetic acid and its salts
occupational exposure
toxicity
MAC
health sciences
environmental engineering
Opis:: Kwas nitrylotrioctowy (NTA) i jego sole sodowe to białe ciała stałe, bez zapachu. NTA słabo rozpuszcza się w wodzie, w przeciwieństwie do jego soli trisodowej (Na3NTA), (najczęściej produkowanej i stosowanej). Kwas nitrylotrioctowy i jego sole (głównie Na3NTA) mają właściwości chelatujące i są stosowane jako zamienniki EDTA i wypełniacze w środkach czyszczących, wybielających i dezynfekujących. Na podstawie zgłoszonych do ECHA zidentyfikowanych zastosowań NTA i jego sole zaliczono do TOP 50 substancji rakotwórczych. Narażenie ludzi na NTA i jego sole może być związane z ich produkcją, przetwarzaniem i stosowaniem. W ekspozycji zawodowej największe stężenia NTA mieściły się w zakresie 0,24 ÷ 3,7 mg/m³ . U ludzi nie notowano wtedy żadnych objawów działania toksycznego związku. W Polsce nie ma danych dotyczących narażenia ludzi na NTA i jego sole. Sól trisodową kwasu nitrylotrioctowego zaliczono do kategorii 4 toksyczności ostrej, dla której wartość DL50 po podaniu dożołądkowym mieści się w granicach 1 300 ÷ 1 600 mg/kg mc. (u szczurów). Kwas nitrylotrioctowy i jego sole nie działają drażniąco i uczulająco. Narządem krytycznym działania NTA i jego soli u zwierząt są nerki. W toksyczności przewlekłej narażenie szczurów na stężenia 0,03 ÷ 1% Na3NTA w paszy powodowało objawy uszkodzenia nerek, a po stężeniach 1,5 ÷ 2% w paszy stwierdzono nowotwory układu moczowego. W IARC zaliczono NTA i jego sole do grupy 2B (czynniki przypuszczalnie rakotwórcze dla ludzi), a Unia Europejska zakwalifikowała Na3NTA do kategorii 2 z przypisem „H351 – podejrzewa się, że powoduje raka” i adnotacją „przy stężeniach > 5%”. Nie ma wiarygodnych dowodów na mutagenność NTA i jego soli. Kwas nitrylotrioctowy bardzo szybko wchłania się do organizmu, osiągając największe stężenia po 1 ÷ 2 h, z okresem półtrwania ok. 3 h. Wydala się głównie w postaci niezmienionej. Mechanizm działania toksycznego NTA jest związany z zaburzeniami w poziomie niektórych pierwiastków w nerkach, co prowadzi do uszkodzeń komórek, procesów proliferacyjnych i powstawania nowotworów pochodzenia nabłonkowego w układzie moczowym. Kwas nitrylotrioctowy i jego sole nasilają rakotwórcze działanie nitrozoamin w nerkach. Podstawą do ustalenia wartości NDS dla NTA były doświadczenia wykonane na zwierzętach, w wyniku których stwierdzono, że NTA i jego sole działają toksycznie na nerki (narząd krytyczny). Za wartość NDS przyjęto stężenie 3 mg/m³ . Nie ma podstaw do wyznaczenia najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) oraz dopuszczalnego stężenia w materiale biologicznym (DSB). Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
Nitrilotriacetic acid (NTA) and its sodium salts are white and odourless solids. NTA is poorly soluble in water, unlike its trisodium salt (Na3NTA) (the most commonly produced and used). Nitrilotriacetic acid and its salts (Na3NTA) have chelating properties and they are used as EDTA replacement and fillers in cleaning, bleaching and disinfecting agents. On the basis of the identified uses reported to ECHA, NTA and its salts were included in the TOP50 carcinogenic substances. Human exposure to NTA and its salts may be related to their production, processing and use. In occupational exposure, the highest concentrations of nitrilotriacetic acid ranged between 0.24 and 3.7 mg/m³ . No symptoms of a toxic effect were noted in humans at these concentrations. There are no data on human exposure to NTA and its salts in Poland. Trisodium nitrilotriacetate is classified as acute toxicity category 4, for which the LD50 value after intragastric administration is 1300 - 1600 mg/kg b.w. (in rats). The kidneys are the critical organs. Rats exposed chronically to Na3NTA at concentrations of 0.03% - 1% in feed caused symptoms of kidney damage, and at concentrations of 1.5% - 2% in feed – cancer of the urinary system was observed. IARC includes NTA and its salts to group 2B (presumably carcinogenic to humans), and the European Union has classified Na3NTA to category 2 with the footnote “H351 – suspected of causing cancer” and the annotation “at concentrations >5%”. There is no reliable evidence of mutagenicity of NTA and its salts. Nitrilotriacetic acid is very quickly absorbed into the body, reaching the highest concentrations after 1 - 2 hour, with a half-life of about 3 hours. It is excreted mainly unchanged. The mechanism of the toxic action of NTA is associated with disturbances in the level of certain elements in the kidneys, which lead to cell damage, proliferative processes, and the formation of epithelial neoplasms in the urinary tract. Nitrilotriacetic acid and its salts increase the carcinogenic effect of nitrosamines in the kidneys. The basis for determining the maximum acceptable concentration (MAC; TLV-TWA) for NTA were experiments performed on animals, in which NTA and its salts were found to be nephrotoxic. The concentration of 3 mg/m³ was assumed as the MAC value. There are no bases to determine the short-term exposure limit (STEL) and the biological limit value (BLV). This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
Źródło:: Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2020, 3 (105); 37-95
1231-868X
Pojawia się w:: Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Skocz do pozycji: 15.

Tytuł:: Tioacetamid – frakcja wdychana : dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego
Thioacetamide – inhalable fraction : documentation of proposed values of occupational exposure limits (OELs)
Autorzy:: Bruchajzer, Elżbieta
Szymańska, Jadwiga
Frydrych, Barbara
Powiązania:: https://bibliotekanauki.pl/articles/138272.pdf
Data publikacji:: 2019
Wydawca:: Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:: tioacetamid
narażenie zawodowe
toksyczność
NDS
inżynieria środowiska
nauki o zdrowiu
thioacetamide
occupational exposure
toxicity
MAC-TWA
environmental engineering
health sciences
Opis:: Tioacetamid występuje w postaci bezbarwnych kryształów o charakterystycznym zapachu merkaptanów. Dawniej był stosowany jako: fumigant zapobiegający gniciu pomarańczy, środek przyspieszający wulkanizację gumy oraz stabilizator oleju napędowego. Obecnie jest wykorzystywany w analizie jakościowej jako źródło siarkowodoru. Według informacji z Centralnego Rejestru Danych o Narażeniu na Substancje, Mieszaniny, Czynniki lub Procesy Technologiczne o Działaniu Rakotwórczym lub Mutagennym w latach 2005-2016 w Polsce na tioacetamid narażonych było od 486 do 1 137 osób. Większość z nich stanowiły kobiety. Wartość LD50 po dożołądkowym podaniu związku szczurom wynosi 301 mg/kg mc. Tioacetamid ma silne działanie hepatotoksyczne. Tioacetamid podany szczurom w pojedynczej dawce powodował martwicę zrazików wątrobowych. Podawany wielokrotnie prowadził do uszkodzenia wątroby, o czym świadczyły m.in. zmiany biochemiczne (zwiększenie aktywności: aminotransferaz, gamma-glutamylotransferazy, alkalicznej fosfatazy oraz stężenia bilirubiny w surowicy), a także jej marskość. Skutki toksycznego działania tioacetamidu wykazane w doświadczeniach przewlekłych na zwierzętach świadczą o wyraźnej zależności ich występowania od czasu narażenia. Po przewlekłym narażeniu szczurów na tioacetamid w wodzie do picia (o stężeniu 0,03%, czyli około 35 mg/kg mc./dzień) lub w paszy (0,5% w paszy, czyli około 28 mg/kg mc./dzień) po 4 miesiącach notowano zapalenie wątroby i miejscowe ogniska martwicy w wątrobie, później zmiany te nasilały się, a po 8 ÷ 17 miesiącach występowały: przewlekłe zapalenie wątroby, marskość oraz nowotwory wątroby i przewodów żółciowych. Wyniki badań mutagenności i genotoksyczności tioacetamidu nie są jednoznaczne. Można przyjąć, że związek stwarza ryzyko uszkodzenia materiału genetycznego w warunkach in vivo, po biotransformacji do silnie hepatotoksycznego metabolitu. Przemiany metaboliczne tioacetamidu w organizmie prowadzą – w wyniku S-oksydacji, głównie przy udziale CYP2E1 – do sulfotlenku (TASO), a następnie hepatotoksycznego, bardzo reaktywnego sulfonu (TASO2). Ma on podstawowe znaczenie w mechanizmie działania toksycznego związku (łącząc się z makrocząsteczkami wątroby). Metabolity tioacetamidu nasilają także stres oksydacyjny. Wystąpienie nowotworów w przewlekłych eksperymentach na zwierzętach spowodowało, że Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem (IARC) w 1987 roku zaliczyła tioacetamid do grupy 2B, czyli do czynników przypuszczalnie rakotwórczych dla człowieka. Zgodnie z klasyfikacją CLP eksperci Unii Europejskiej zaliczyli tioacetamid do substancji rakotwórczych kategorii zagrożenia 1B z przypisem H350 „może powodować raka”. Za podstawę wyznaczenia wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) przyjęto hepatotoksyczne działanie tioacetamidu na szczury, którym podawano związek wielokrotnie drogą dożołądkową. Za wartość NDS zaproponowano stężenie 1,5 mg/m3 . Nie ma podstaw do wyznaczenia wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) oraz dopuszczalnego stężenia w materiale biologicznym (DSB). Zaproponowano także oznaczenie związku „Carc. 1B” informujące, że jest to substancja rakotwórcza kategorii zagrożenia 1B. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.
Thioacetamide occurs in the form of colorless crystals with a characteristic smell of mercaptans. It was used in the past as a fumigant to prevent oranges from rotting, in rubber vulcanization and as a diesel stabilizer. It is currently used in a qualitative analysis as a source of hydrogen sulfide. According to information from the Central Register of Data on Exposure to Carcinogenic or Mutagenic Substances, Mixtures, Factors or Technological Processes in 2005-2016 from 486 to 1137 people were exposed to thioacetamide in Poland. Most of them were women. The LD50 value after intragastric administration of the compound to rats is 301 mg/kg. Thioacetamide is a strong hepatotoxic agent, its single dose caused hepatic necrosis. Administered repeatedly it induced liver damage, which was indicated by biochemical changes and cirrhosis. The effects of thioacetamide toxicity in chronic animal experiments indicated a relationship to exposure time. After chronic exposure of rats to thioacetamide in drinking water (at 0.03%, i.e., approximately 35 mg/kg/day) or in feed (0.5% in feed, i.e., approximately 28 mg/kg/day), hepatitis and local hepatic foci were noted after 4 months, these changes later intensified, and after 8–17 months chronic hepatitis, cirrhosis and cancer of the liver and bile ducts occurred. The results of mutagenicity and genotoxicity studies of thioacetamide are inconclusive. It can be assumed that the compound may damage genetic material in vivo after biotransformation to a highly hepatotoxic metabolite. The metabolism of thioacetamide by S-oxidation (mainly with the participation of CYP2E1) leads to the production of sulfoxide (TASO), and then to hepatotoxic, highly reactive sulfone (TASO2). The latter is of fundamental importance for the mechanism of toxic action of thioacetamide (by binding with hepatic macromolecules). Thioacetamide metabolites also induce oxidative stress. Because of neoplasms observed in chronic studies, International Agency for Research on Cancer (IARC) included thioacetamide in group 2B – agents probably carcinogenic to humans. According to the CLP classification, thioacetamide is a category-1B carcinogen with a “H350 – May cause cancer” note. The hepatotoxic effects of thioacetamide in rats after repeated administration were used as the basis for determining the maximum acceptable concentration (MAC; TLV-TWA – threshold limit value-time weighted average). A concentration of 1.5 mg/m3 was proposed as the MAC value. There are no bases to determine the short-term exposure limit (STEL) and the biological limit value (BLV). “Carc. 1B” marking is also proposed, as thioacetamide is a category-1B carcinogen. This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.
Źródło:: Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2019, 4 (102); 149-179
1231-868X
Pojawia się w:: Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:: Biblioteka Nauki

Artykuł

Zmień widok

na półce

Informacja

Wyszukujesz frazę "frakcja" wg kryterium: Wszystkie pola

Źródło danych

Dostawca treści

Podbaza

Kolekcja

Rok wydania

Wydawca

Temat

Autor

Typ dokumentu

Język