Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "first half of the twentieth century" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-24 z 24
    Tytuł:
    Yiddish and Judeo-Spanish as Determinants of Identity: As Illustrated in the Jewish Press of the First Half of the Twentieth Century
    Autorzy:
    Olszewska, Izabela
    Twardowska, Aleksandra
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/508724.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
    Tematy:
    Yiddish language
    Judeo-Spanish language
    identity
    Balkan Sephardim
    Balkan Ashkenazim
    Ostjuden group
    Opis:
    Yiddish and Judeo-Spanish as Determinants of Identity: As Illustrated in the Jewish Press of the First Half of the Twentieth CenturyThe paper shows an image and functions of Yiddish and Judeo-Spanish languages among Jewish Diaspora groups – the Balkan Sephardim and the Ashkenazim (the Ostjuden group) – in the period from the beginning of the twentieth century until the outbreak of World War II. The study is based on the articles from Jewish weeklies, magazines and newspapers from pre-war Bosnia and Hercegovina and from Germany/Poland. It demonstrates a double-sided attitude towards the languages. On the one hand – an image of the languages as determinants of Jewish identity. Touching on this theme, the authors of the paper also try to highlight the images of Yiddish and Judeo-Spanish and as determinants in a narrower sense – of the Sephardi/Ashkenazi identity in that period. On the other hand, the paper shows a tendency to treat the languages as “corrupted” and “dying” languages, and as factors slowing down the assimilation of Jewish groups and also as an obstacle for Zionist ideologies. Języki jidysz i żydowsko-hiszpański jako wskaźniki tożsamości – na przykładzie żydowskich tekstów prasowych pierwszej połowy XX wiekuArtykuł ukazuje obraz i funkcje języków jidysz i żydowsko-hiszpańskiego wśród żydowskich grup diasporowych – bałkańskich Sefardyjczyków oraz Aszkenazyjczyków (Ostjuden) – w okresie od początków wieku XX do wybuchu II wojny światowej. Opis oparty jest na artykułach z żydowskich magazynów, tygodników, prasy codziennej z przedwojennej Bośni i Hercegowiny oraz Niemiec/Polski. Ukazany jest ambiwalentny stosunek wobec języków. Z jednej strony – obraz języków jako wskaźników żydowskiej tożsamości, jak również obraz jidysz i żydowsko-hiszpańskiego jako wskaźników tożsamości w węższym ujęciu: tożsamości sefardyjskiej/aszkenazyjskiej w omawianym okresie. Z drugiej strony zaś – artykuł zwraca uwagę także na to, że oba języki były traktowane jako „zepsute”, „umierające” i stanowiące czynniki spowalniające asymilację grup żydowskich oraz przeszkodę dla idei syjonistycznych.
    Źródło:
    Colloquia Humanistica; 2016, 5
    2081-6774
    2392-2419
    Pojawia się w:
    Colloquia Humanistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dzieciństwo w literackich utopiach komunistycznych pierwszej połowy XX wieku
    Childhood in Communist Literary Utopias of the First Half of the Twentieth Century
    Autorzy:
    Witczak, Patryk
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/14768111.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    utopia
    communism
    childhood
    family
    Okunev
    Bogdanov
    Larri
    dzieciństwo
    rodzina
    Okuniew
    Bogdanow
    Łarri
    komunizm
    Opis:
    Na początku XX wieku w Rosji, wraz ze wzrostem popularności idei komunistycznych i tendencji rewolucyjnych, częściej zaczęły powstawać utwory o charakterze utopijnym, w których snuto wizje idealnego ładu społecznego. Jednym z problemów poruszanych w utopiach literackich tego okresu było zaproponowanie nowej koncepcji dzieciństwa. W artykule na przykładzie trzech powieści: Czerwona gwiazda Aleksandra Bogdanowa, Nadchodzący świat 1923–2123 Jakowa Okuniewa, Państwo szczęśliwych Jana Łariego ukazane zostało, w jaki sposób utopiści wyobrażali sobie miejsce dziecka w społeczeństwie komunistycznym. Rozpatrzone zostały trzy zagadnienia, związane z pojęciem dzieciństwa: stosunki rodzinne, koncepcje wychowania, dziecięca infrastruktura. Całość została osadzona w kontekście ówczesnych koncepcji pedagogicznych.
    At the beginning of the twentieth century in Russia, with the rise in popularity of communist ideas and revolutionary tendencies, utopian works began to be written more frequently, in which visions of an ideal social order were spun. One of the problems addressed in literary utopias of this period was to propose a new concept of childhood. In the article, on the example of three novels: The Red Star by Alexander Bogdanov, The Coming World 1923–2123 by Yakov Okunev, and The State of the Happy by Jan Lari, it is shown how utopians imagined the place of the child in communist society. Three issues, related to the concept of childhood, were considered: family relations, concepts of upbringing, child infrastructure. The whole was set in the context of pedagogical concepts of the time.
    Źródło:
    Porównania; 2023, 33, 1; 311-330
    1733-165X
    Pojawia się w:
    Porównania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Konstruowanie przeszłości. Powstanie ludowego ubioru kaszubskiego w pierwszej połowie XX wieku
    Constructing the Past: The Emergence of Kashubian Folk Costume in the First Half of the Twentieth Century
    Autorzy:
    Kizik, Edmund
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1058000.pdf
    Data publikacji:
    2021-03-31
    Wydawca:
    Towarzystwo Naukowe w Toruniu
    Tematy:
    ethnography
    folk costume
    historical iconography
    first half of the twentieth century
    Kashubia
    Bożena Stelmachowska
    Opis:
    The attire characteristic for peasants was described by ethnographers from the early nineteenth century, and the interest in folklore itself transformed from amateur item collecting to an academic discipline, namely ethnography. Researchers were intrigued by hand-made folk costumes, which contrasted with the factory-made clothing of the urban population. As the political importance of the peasantry grew, stylised folk costumes became an element of regional and ethnic identity. The motif of peasant culture found its way into global literature and the folk elements into political propaganda of the twentieth century. At the same time the origin of folk costumes and their design arouses controversy among researchers. Are they reconstructions of the past or perhaps ideologically motivated constructs? The article presents this issue on the example of a Kashubian costume created according to the concept of Professor Bożena Stelmachowska (1889–1956). On the basis of previously unexplored descriptions of peasants’ appearance contained in arrest warrants from the first half of the nineteenth century, the sources and research paradigm, which became a basis for the creation of the model Kashubian attire in 1954–1959, have been subjected to criticism. The concept adopted by the older scholarship was not confirmed as no primary sources (material artifacts, iconographic representations, written descriptions, etc.) were found. The similarity of clothes worn by Kashubians with clothes worn by other peasants was demonstrated, and so was the influence of military uniforms on men’s clothes. The model of Kashubian costume proposed by Stelmachowska should be treated as an intellectual construction that reflects certain trends in folklore studies of the time and a response to ideological and propaganda needs that arose in Pomerania after 1945.
    Źródło:
    Zapiski Historyczne; 2021, 86, 1; 111-146
    0044-1791
    2449-8637
    Pojawia się w:
    Zapiski Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jaroslav Bidlo and Milada Paulová: On the Institutionalisation of Czech Historical Slavonic Studies in the First Half of the Twentieth Century
    Autorzy:
    Ďurčanský, Marek
    Brádlerová, Daniela
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2177388.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-31
    Wydawca:
    Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    historiography
    Central and Eastern Europe
    historical Slavonic studies
    history of science
    Jaroslav Bidlo
    Milada Paulová
    history of university education
    historiografie
    Středovýchodní Evropa
    historická slavistika
    dějiny univerzitní vzdělanosti
    dějiny vědy
    Opis:
    This study follows the academic careers of Jaroslav Bidlo and Milada Paulová, focusing on their organisational activities in the realm of historical Slavonic studies. Both were professors of general history, specialising in the history of Eastern Europe and the Balkan Peninsula at the Faculty of Philosophy (Charles University, Prague). Their names are thus tied to the development of Czech historical Slavonic studies since their beginnings in late 19th and early 20thcenturies until the 1960s.
    Źródło:
    Historia Slavorum Occidentis; 2022, 4(35); 196-228
    2084-1213
    Pojawia się w:
    Historia Slavorum Occidentis
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    From Exotic Setting to Familiar Themes. Perceptions of Serbs in Poland in the Nineteenth and the First Half of the Twentieth Century
    Autorzy:
    Demski, Dagnosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/687244.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
    Tematy:
    alterity
    representations
    travel reports
    Serbia
    the Balkans
    odmienność
    reprezentacje
    sprawozdania z podróży
    Bałkany
    Opis:
    The article deals with the subject of knowledge about Serbia and the Serbs in Poland at the turn of the 19th and 20th centuries. This knowledge was reconstructed on the basis of travel reports, memoirs, notes published both in the press and the books. The collected materials allow us to observe the slow evolution of the representations of the Serbs. The first reports and news can be counted as exotic presentations in the orientalizing mode of the Balkans, but over time new motifs were emerging, highlighting certain similarities between the Poles and the Serbs, such as history, slavic origin, and peculiar combative features of character. The aim of this article is to present to contemporary audience the unknown images and perceptions of the Serbs in the Polish press.
    Artykuł podejmuje temat wiedzy o Serbii i Serbach w Polsce na przełomie XIX i XX wieku. Wiedza ta została zrekonstruowana na podstawie opisów podróży, wspomnień, notatek publikowanych zarówno w ówczesnej prasie, jak i książkach. Zebrane materiały pozwalają zaobserwować ewolucję w przedstawianiu Serbów. Pierwsze relacje można zaliczyć do przedstawień egzotyki w nurcie orientalizacji Bałkanów, jednak z czasem pojawiają się nowe motywy podkreślające pewne podobieństwa między Polakami i Serbami, np. historię, słowiańskie pochodzenie oraz specyficzne wojownicze cechy charakteru. Celem artykułu jest przybliżenie współczesnemu odbiorcy nieznanych ówczesnych obrazów i percepcji Serbów w polskiej prasie.
    Źródło:
    Łódzkie Studia Etnograficzne; 2017, 56
    2450-5544
    Pojawia się w:
    Łódzkie Studia Etnograficzne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zarys przyszłej monografii. O norwidystach polskich pierwszej połowy XX wieku
    An Outline of a Future Monograph. On Polish Norwid Specialists of the First Half of the Twentieth Century
    Autorzy:
    Starnawski, Jerzy
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2117139.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Źródło:
    Studia Norwidiana; 2010, 27-28; 325-332
    0860-0562
    Pojawia się w:
    Studia Norwidiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The cataloguing of musical sources in Silesia by German musicologists from the University of Wroclaw during the first half of the twentieth century
    Autorzy:
    Drożdżewska, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/780103.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    musicology
    cataloguing
    musical sources
    Wroclaw
    Silesia
    university
    Opis:
    The most important task undertaken by German musicologists in Wroclaw during the first half of the twentieth century was to catalogue the musical sources of the whole of Silesia, supervised by the Institute of Music (Seminar of Musicology) at the University of Wroclaw, which arose out of the former Royal Academic Institute of Music, established in 1812. The Institute of Music was the first centre to catalogue local musical sources in Wroclaw and the whole region. The Institute’s library was founded during the secularisation process of 1810, and large collections of musical sources were transferred there from regional Catholic churches and monasteries. Thanks to the efforts of Otto Kinkeldey and his doctoral student Hans Erdmann Guckel, the library’s stock was set in order for the first time at the beginning of twentieth century, with clear, uniform shelf-marks given to individual items. In the late 1920s, complex cataloguing was established by Max Schneider and four of his students, Heribert Ringmann, Fritz Koschinsky, Fritz Feldmann and Josef Wittkowski, who searched for unknown and uncatalogued musical sources in the provinces of Silesia. Cooperation with Berlin’s Central Catalogue led to the preparation of detailed descriptions of sources in the form of index cards, though unfortunately only one copy of each card was made and they are now believed to be lost. More detailed evidence was recently found in Schneider’s papers, including reports and correspondence. This enables us to partially reconstruct the scope of the cataloguing campaign, the localities visited and the repertoire that was found. Some of the collections discovered during that campaign and taken to Wroclaw have survived, giving us the possibility of further research orientated towards reconstructing the picture of musical life in Silesia.
    Źródło:
    Interdisciplinary Studies in Musicology; 2012, 11; 23-40
    1734-2406
    Pojawia się w:
    Interdisciplinary Studies in Musicology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Gender Order and the Disassembling She-Protagonists: Polish Academic Culture in the First Half of the Twentieth Century as an Illustrative Example
    Autorzy:
    Dadej, Iwona
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/601583.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Polish female scientists
    history of gender and science
    female venia legendi in Poland
    Helena Polaczkówna
    Helena Willmann-Grabowska
    Opis:
    The article deals with Polish academic culture and the gender order prevalent therein in the former half of the twentieth century. The protagonists are a group of women who worked, in the circumstances of their time, on their postdoctoral (habilitation) theses. In my perception, this was the group that initiated the processes of change in the gender relations in the academic environment. The struggle for recognition in the world of science is exemplarily shown on the basis of the professional trajectories of Helena Polaczkówna and Helena Willmann-Grabowska.
    Źródło:
    Acta Poloniae Historica; 2018, 117
    0001-6829
    Pojawia się w:
    Acta Poloniae Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Idea międzymorza w myśli politycznej Obozu Narodowego I połowy XX wieku
    The idea of the Isthmus in the political thought of the National Camp of the first half of the twentieth century
    Autorzy:
    Kawęcki, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/501339.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Instytut Studiów Międzynarodowych i Edukacji Humanum
    Tematy:
    Second Republic
    the National Camp
    the idea of the Isthmus
    Opis:
    The author speaks of national political parties of the Second Republic, in particular the idea of the Isthmus – to be built on the Baltic-Adriatic and Black bloc countries and nations cooperating closely.
    Źródło:
    Społeczeństwo i Edukacja. Międzynarodowe Studia Humanistyczne; 2012, 2(10); 437-445
    1898-0171
    Pojawia się w:
    Społeczeństwo i Edukacja. Międzynarodowe Studia Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Humanistic and Christian values in the philosophical concepts of Eastern Galician thinkers of the first half of the twentieth century
    Humanistyczne i chrześcijańskie wartości w koncepcjach filozoficznych Myślicieli wschodniogalicyjskich pierwszej połowy XX wieku
    Autorzy:
    Liszczyńska, Olga
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/441876.pdf
    Data publikacji:
    2019-12-02
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    Eastern Galicia
    Ukrainian philosophical thought
    Christian humanism
    Christian love
    patriotism
    Opis:
    The article traces two related currents of East-Galician philosophical thought of the first half of the 20th century: the secular and the religious one. Secular philosophy is presented on the basis of the works by V. Levynskiy, I. Mirchuk, M. Shlemkevych. The religious movement, represented by the leaders of Greek-Catholic clergy, was analyzed based on the works by G. Kostelnik, J. Slipyj, A. Sheptytsky. The study presents the main ideas of philosophical works such as humanistic, Christian and national values.
    W artykule omówiono dwa spokrewnione nurty wschodniogalicyjskiej myśli filozoficznej pierwszej połowy XX w.: świecki i religijny. Filozofię świecką przedstawiono na podstawie dzieł W. Lewińskiego, I. Mirczuka, M. Szlemkiewicza. Nurt religijny, który reprezentują działacze kleru greckokatolickiego, przeanalizowano, opierając się na pracach H. Kostelnyka, J. Slipego, A. Szeptyckiego. Omówiono główne idee dzieł filozoficznych, takie jak wartości humanistyczne, chrześcijańskie i narodowe.
    Źródło:
    Galicja. Studia i materiały; 2019, 5: "Filozofia w Galicji II"; 69-85
    2450-5854
    Pojawia się w:
    Galicja. Studia i materiały
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    V. Gluchman (editor): Morality of the Past from the Present Perspective Picture of Morality in Slovakia in the First Half of the Twentieth Century Cambridge Scholars Publishing 2007
    Autorzy:
    Cuteanu, Cerasel
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2141389.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Instytut Studiów Międzynarodowych i Edukacji Humanum
    Źródło:
    Humanum. Międzynarodowe Studia Społeczno-Humanistyczne; 2011, 1(6); 519-523
    1898-8431
    Pojawia się w:
    Humanum. Międzynarodowe Studia Społeczno-Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Stosunki narodowościowe na Warmii i Mazurach na tle religijnym w I połowie XX wieku
    Ethnic relations in Warmia and Masuria on the religion background in the first half of the twentieth century
    Autorzy:
    Popieliński, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/497078.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Akademia im. Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim
    Tematy:
    stosunki narodowościowe w Prusach Wschodnich
    ruch polski na
    Warmii i Mazurach przed II wojną światową
    Warmiacy
    Mazurzy
    Niemcy
    katolicyzm
    na Warmii
    protestantyzm na Mazurach
    national relationships in East Prussia
    Polish movement in Warmia and
    Masuria before WW II
    Warmiaks
    Masurians
    Germans
    Catholicism in Warmia
    Protestantism in Masuria
    Opis:
    Warmia and Masuria are one of the most diversified culture and ethnical regions in the 20th century – to 1945 they found in the German state, and after the II world war within the limits of the polish state. The author presents ethnic relations on the religion background in the first half of the 20th century. There was the half-century particularly important for the ethnic relations in East Prussia. On the relations have impacted important historical events. To understand where the melting pot in the areas came from and how looked like the ethnic relations on the religion background before and after the II world war, first of all the author showed a brief history this areas and brought closer at that time existing the social relations. Besides he explained what is difference between Masurians and Warmiaks, what is the Protestantism Masurians and Catholicism Warmiaks and how looked like the polish movement in Warmia and Masuria at the turn of 19th and 20th century. The author especially focused on presentation this ethnic relations and relations evangelical church and catholic church on the ethnic background in East Prussia before II world war and in the period after war.
    Źródło:
    Język. Religia. Tożsamość; 2016, 2(14); 111-130
    2083-8964
    2544-1701
    Pojawia się w:
    Język. Religia. Tożsamość
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przedmioty dźwiękowe i produkty dźwiękowe: standardy nowej kultury słuchania w pierwszej połowie XX wieku
    Sound Objects and Sound Products: Standardising a New Culture of Listening in the First Half of the Twentieth Century
    Autorzy:
    Hui, Alexandra
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/466990.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    sound studies
    socjologia nauki
    słuchanie progowe
    obiekty dźwiękowe
    STS
    threshold listening
    sound objects
    Opis:
    Translated by Justyna Stasiowska, Alexandra Hui's text analyses the emergence of sound objects with regard to the changes that musical culture of the 19th and 20th centuries have undergone and the impact that the invention of a phonograph has had on it. She introduces a new concept of reception, "threshold listening";  it is neither active nor passive act of listening, but rather it marks a psychological and physical response to the stimuli which does not necessarily entail their conscious reception.  
    Tłumaczenie tekstu Aleksandry Hui autorstwa Justyny Stasiowskiej. Badaczka analizuje proces powstawania przedmiotów dźwiękowych poprzez skupienie się na zmianach w obrębie kultury muzycznej XIX/XX wieku oraz wpływ jaki miał na nią wynalazek fonografu. Badaczka prowadza pojęcie nowego typu odbioru, czyli słuchania progowego nie będącego ani aktywnym wsłuchiwaniem się ani pasywnym słuchaniem lecz psychofizycznym reagowaniem na bodźce bez konieczności świadomego odbioru ich.
    Źródło:
    ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura; 2016, 33
    1508-6305
    2544-3186
    Pojawia się w:
    ER(R)GO: Teoria – Literatura – Kultura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    U genezy Estado Novo. Przemiany polityczne i ustrojowe Portugalii w pierwszej połowie XX wieku
    At the Origins of the Estado Novo. Political and Systemic Changes in Portugal during the First Half of the Twentieth Century
    Autorzy:
    Skórzyński, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2233692.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    republika
    radykalizm
    przemoc polityczna
    Lizbona
    rewolta
    António Salazar
    dyktatura
    republic
    radicalism
    political violence
    Lisbon
    revolt
    dictatorship
    Opis:
    W ciągu 23 lat XX w. w Portugalii trzy razy zmieniał się system polityczny. Monarchia obalona przez rewolucję 1910 r. ustąpiła miejsca republice, a ta z kolei uległa w 1926 r. wojskowemu zamachowi stanu, który wprowadził dyktaturę. Kształt ustrojowy nowego reżimu określiła konstytucja z 1933 r., ustanawiając Estado Novo według projektu Antónia Salazara. U genezy autorytarnego Nowego Państwa leżała pamięć o politycznym chaosie i niepokojach społecznych I Republiki. Rządzący nią przez większość czasu radykalny odłam republikanów nie zbudował stabilnego systemu demokratycznego, nie zapewnił krajowi bezpieczeństwa wewnętrznego ani rozwoju ekonomicznego.
    Between 1910 and 1933, the political system in Portugal changed three times. The monarchy, overthrown by the 5 October 1910 Revolution, gave way to a republic which in 1926 was ended by a military coup that introduced a dictatorship. The political system of the new regime was determined by the 1933 constitution, which established the New State – Estado Novo – designed by António Salazar. At the origin of the authoritarian New State lay the memory of the political chaos and social unrest of the First Republic. The radical Republican faction that ruled it most of the time did not build a stable democratic system and did not provide the country with internal security or economic development.
    Źródło:
    Dzieje Najnowsze; 2022, 54, 2; 27-47
    0419-8824
    Pojawia się w:
    Dzieje Najnowsze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Szkic działalności opiekuńczo-wychowawczej ewangelickiej Misji Wewnętrznej w Gdańsku w I połowie XX w.
    A study of the philanthropic educational activity of the evangelical Inner Mission in Danzig in the first half of the twentieth century
    Autorzy:
    Żukowska, Lucyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/425552.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Parafia Ewangelicko-Augsburska w Gdańsku z siedzibą w Sopocie
    Tematy:
    Inner Mission
    The Diakon’s Maternal House and Hospital
    evangelical charity
    Opis:
    The Inner Mission in the evangelical church was an organized and diverse establishment for the provision of aid, which was dispensed by foundations, institutions, clergymen or lay people to all those who were in need because of life difficulties. Its work encompassed hospitals, shelters for travelers and the homeless, old people’s homes, children’s homes, youth hostels, kindergartens and also social care for prisoners, seamen, immigrants and other needful social groups. Its main motto was taken from evangelical words saying that faith without deeds is dead. It must be emphasised, however, that the central idea of the Mission was to link charity work with the evangelization of its charges. In Danzig, as in Germany, the beginning of the Inner Misssion stemmed from the mid-nineteenth century. It was strictly connected with the activities of the Diakon Sisters (Die Diakonissen), who were engaged in all its works. In Danzig the main foundation led by the sisters was the Diakons’ Maternal House and Hospital (Diakonissen Mutter und Krankenhaus). Here over four hundred sisters were trained for various Mission works and worked at a hospital which served people of all faiths and conditions. As the documents are scanty it is impossible to present a complete picture of all the Mission’s works. That is why this article is no more than a general study of its activities in Danzig. The most important foundations were: the Diakons’ Maternal House and Hospital, the Wiktoria Augusta Foundation and Paulinum, the boys’ refuge.
    Źródło:
    Gdański Rocznik Ewangelicki; 2013, 7; 140-159
    1898-1127
    Pojawia się w:
    Gdański Rocznik Ewangelicki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Obraz Chin w piśmiennictwie Augustyna Zmarzłego SVD (1898-1966)
    Image of China in the Literature of Augustyn Zmarzły SVD (1898-1966)
    Autorzy:
    Jodkowski, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/595308.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
    Tematy:
    akomodacja
    Chiny w pierwszej połowie XX w.
    misje w Chinach
    kultura Chin
    werbiści
    accomodation
    China in the first half of the twentieth century
    missions in China
    Chinese culture
    Society of the Divine Word
    Opis:
    In 1924, in Mödling near Vienna, Augustyn Zmarzły was ordained a priest as a member of Society of the Divine Word. That same year, he went as a missionary to China where he worked for 25 years. During this time, he wrote many articles that were published in many magazines mainly in Poland, in Germany, and the United States. These articles focused on a wide range of issues, from Chinese history, customs, and culture, to ethnographic research. In the pages of the magazine “Nasz Misjonarz”, issued by Polish Divine World Missionaries in the interwar period, he published more than 120 letters. In Rev. Zmarzły’s texts he touched on current political events from the Far East.
    Brak
    W 1924 r. Augustyn Zmarzły otrzymał święcenia kapłańskie w Mödling koło Wiednia jako członek Zgromadzenia Słowa Bożego. Tego roku wyjechał jako misjonarz do Chin, w których pracował przez 25 lat. W czasie swojego pobytu w Państwie Środka napisał wiele artykułów, które publikowano na łamach czasopism wychodzących m.in. w Polsce, a także w Niemczech i Stanach Zjednoczonych. Dotyczyły one szerokiejproblematyki, począwszy od historii Chin, tamtejszych zwyczajów i kultury, po badania etnograficzne. Jedynie na łamach czasopisma „Nasz Misjonarz”, wydawanego przez polskich werbistów w okresie międzywojennym, opublikował ponad 120 listów. W swoich tekstach poruszał bieżące wydarzenia polityczne z Dalekiego Wschodu.
    Źródło:
    Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego; 2020, 40, 2; 185-202
    0137-3420
    Pojawia się w:
    Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zwroty grzecznościowe w korespondencji prywatnej na Śląsku Cieszyńskim końca XIX i pierwszej połowy XX wieku
    Expressing Politeness in Private Correspondence in Teschen Silesia From the End of the Nineteenth to the First Half of the Twentieth Century
    Autorzy:
    Gaś, Swietłana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1787894.pdf
    Data publikacji:
    2021-09-30
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    politeness
    Teschen Silesia
    private letters
    greeting cards
    Opis:
    The study presents the results of the analysis of verbal politeness in private letters. The persuasive aspect was taken into account. The paper concentrates on unpublished letters and greeting cards written by inhabitants of Teschen Silesia from the 1894–1952 period. The study shows a local model of politeness. Complying with the rules, the sender of private letters can affect the recipient more efficiently.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2021, 28, 1; 207-218
    1233-8672
    2450-4939
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Russo-Japanese War and its Impact on the Polish-Japanese Relations in the first half of the twentieth century
    日露戦争が20世紀前半の日波関係に与えた影響について
    Autorzy:
    Pałasz-Rutkowska, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1810455.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Polskie Stowarzyszenie Badań Japonistycznych
    Tematy:
    Russo-Japanese War
    Polish-Japanese Relations
    Japanese Army General Staff
    military attachés in Warsaw and Tokyo
    Virtuti Militari
    military and intelligence services co-operation
    Bronisław Piłsudski
    Józef Piłsudski
    Wacław Sieroszewski
    Roman Dmowski
    Akashi Motojirō
    Yamawaki Masataka
    Opis:
    日露戦争とその結末は、短期的にも長期的にも国際情勢に影響を与えたことに疑問の余地はなく、ポーランドと日本の関係のみならず、ポーランド自体にも直接影響を及ぼすことになった。短期的、つまり日露戦争の最中は、ポーランドの様々な政治勢力（ポーランド社会党、国民連盟など）が、ポーランドの独立の回復を含めた自らの目的を達成するためにこの戦争を利用することを画策し、日本政府の要人と直接接触することを求めた。それと同時に、鎖国を解いて近代化に着手してからわずか40年しか経っていない日本が、当時のポーランドにとって最大の敵であった強大なロシア帝国に勇敢にも戦いを挑んでいたことに、強い関心を持った。このことは、日本語文献の翻訳、日本を訪問した西洋人による著書の翻訳、およびポーランド人自身による著書や新聞記事などを含め、ポーランドで日本関連の出版物が当時としては数多く出版された事実からも明らかで る。 長期的(1920年代～1930年代）には日露戦争が日波関係に与えた影響として、ソビエト連邦となったロシアに対する両国共通の敵対意識が支配するかたちで日波関係が続いていったと言って間違いない。このことは、大国となって間もなく、最も危険な隣国に関する正確な情報が何としても必要であった日本にとって特に重要であった。日本とポーランドの関係は、諜報機関の協力を含めた軍事協力が大半を占め、これは日本とポーランドが表向きは対立関係にあった第二次世界大戦中にも非公式に続けられた。
    Źródło:
    Analecta Nipponica; 2011, 1; 11-43
    2084-2147
    Pojawia się w:
    Analecta Nipponica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wskazania katechetyczne w dokumentach papieskich w pierwszej połowie XX wieku
    Catechetical Guidelines in the Papal Documents of the First Half of the Twentieth Century
    Katechetische Anweisungen in päpstlichen Dokumenten der ersten Hälfte des 20. Jahrhunderts
    Des renseignement catéchistiques dans les documents papales de la première moitié du XXe siècle
    Autorzy:
    Ceglarek, Roman
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/511985.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Opis:
    W pierwszej połowie XX wieku widoczny jest wzrost zainteresowania papieży sprawami katechezy. Dotyczyło to zarówno płaszczyzny doktrynalnej, jak i organizacyjnej. Papieże tego okresu Pius X, Benedykt XV, Pius XI i Pius XII mieli na tym polu wielkie zasługi. W wydanych dokumentach wskazywali na prymat katechezy pośród różnych form apostolatu, dokonali reorganizacji katechezy parafialnej, uporządkowali prawodawstwo kościelne związane z katechezą, zabiegali o lepsze przygotowanie katechetów do pracy katechetycznej, utworzyli urzędy katechetyczne centralne i diecezjalne, wprowadzili wykłady z katechetyki w seminariach duchownych. Ich wskazania katechetyczne wyznaczały pewne wspólne ramy dla pracy katechetycznej i stały się obligatoryjne w całym Kościele. Chociaż w poszczególnych diecezjach były wprowadzane z różnym natężeniem, to nie zmienia to jednak faktu, że stanowiły one pewien punkt odniesienia dla spraw związanych z katechizacją i wyznaczały kierunek wszelkich działań katechetycznych w parafii i szkole aż do Vaticanum II.
    Nella prima meta’ del XX sec. si e’ fatta notare un’evidente crescita dell’interessamento dei papi dei problemi della catechesi. Esso riguardava sia il piano dottrinale che organizzativo. I papi di questo periodo: Pio X, Benedetto XV, Pio XI e Pio XII hanno dato un grande supporto su questo campo. Nei documenti pontifici indicavano il primato della catechesi tra le diverse forme dell’apostolato, riorganizzavano la catechesi parrocchiale, sistemavano la legislazione ecclesiale riguardante la chatechesi, sollecitavano la preparazione dei catechisti, costituivano gli uffici catechetici centrali e diocesani, introducevano le lezioni di catechetica nei seminari e nelle universita’ cattoliche. Le indicazioni di questi papi traciavano alcune norme comuni per il lavoro catechetico che dopo sono diventate obbligatorie in tutta la Chiesa. Anche se nelle singole diocesi sono state introdotte con diversa intensita’, non cambia il fatto che esse costituivano un punto di rifferimento nelle questioni riguardanti la catechesi e indicavano la direzione di ogni attivita’ catechetica in parrocchia fino al Vaticanum II.
    Źródło:
    Studia Theologica Varsaviensia; 2014, 52, 2; 225-247
    0585-5594
    Pojawia się w:
    Studia Theologica Varsaviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zmienność pokrywy lodów morskich w okresie maksimum ich rozwoju na Morzu Grenlandzkim w i połowie XX wieku
    Changes in the sea-ice cover during their maximum development in the Grenland Sea in the first half of the twentieth century
    Autorzy:
    Adrychowska, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/261045.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
    Tematy:
    zasięg lodu morskiego
    pokrywa lodowa
    Morze Grenlandzkie
    sea ice extent
    sea ice cover
    Greenland Sea
    Opis:
    Artykuł przedstawia zmiany powierzchni lodów występujące w okresie maksimum ich rozwoju (w kwietniu) w rejonie między Grenlandią, Islandią i Spitsbergenem w latach: 1901-1939 oraz 1946-1956 oparte na analizach map lodowych udostępnionych przez Duński Instytut Meteorologiczny. Obliczeń powierzchni lodów dokonano w programie ArcGis10.0 w układzie współrzędnych North Pole Lambert Azimuthal Equal Area. Przeprowadzone pomiary powierzchni zlodzonej wskazują na dużą zmienność powierzchni lodów na obszarze między Spitsbergenem, Grenlandią i Islandią. W tym rejonie największe powierzchnie lodów wystąpiły w 1905, 1906 i 1911 roku, a najmniejsze w latach 1925 i 1930. Znacznie mniejsze zmiany powierzchni lodów miały miejsce w rejonie Cieśniny Duńskiej i na wodach między Islandią i SE Grenlandią. W tym rejonie największy rozwój pokrywy lodowej miał miejsce w 1934, 1935 oraz 1952 roku, a najmniejszy w latach 1939, 1929 i 1903. Na całym badanym obszarze największy rozwój lodów miał miejsce w okresie 1905-1918 z maksimum w latach 1906 (1638 tys. km2), 1911 i 1918. Minimum rozwoju pokrywy lodowej wystąpiło w 1933 roku (1037 tys. km2). W okresie 1901-1939 zaznacza się istotny trend malejący powierzchni lodów. Zmiany powierzchni lodów w latach 1946-1956 charakteryzują się dużą stabilnością oscylującą między 1300 a 1500 tys. km2.
    The article present changes of sea ice extent during a period of time when they developed most (April) in the geographical area located between Greenland, Iceland and Spitsbergen during years 1901-1939 and 1945-1956 based on data shared by Danish Meteorological Institute. Surface calculations were made by using ArcGis 10.0 software, using geographical coordinate system North Pole Lambert Azimuthal Equal Area. Results of the calculations show high deviations of sea ice extent at investigated area. Biggest surface area noted in 1905, 1906 and 1911 and smallest in 1925 and 1930. Much smaller changes were observed and at the sea between Iceland and South-Eastern Greenland. During the period 1901-1939 a diminishing trend was observed there considering ice surface area. Years 1946-1956 remain with a stable amount of ice surface.
    Źródło:
    Problemy Klimatologii Polarnej; 2015, 25; 239-248
    1234-0715
    Pojawia się w:
    Problemy Klimatologii Polarnej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ignacy Jan Paderewski w polskim dyskursie satyrycznym z lat 1898–1936
    Ignacy Jan Paderewski in Polish Satirical Discourse, 1898–1936
    Autorzy:
    Dziadek, Magdalena
    Jaczyński, Michał
    Kica, Justyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/25806566.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    Ignacy Jan Paderewski
    polska prasa satyryczna w początkach XX wieku i w dwudziestoleciu międzywojennym
    satyra polityczna
    polska kultura muzyczna I poł. XX wieku
    Polish satirical press in the early twentieth century and the interwar period
    political satire
    Polish musical culture in the first half of the twentieth century
    Opis:
    Polski dyskurs satyryczny odnoszący się do osoby i działalności Ignacego Jana Paderewskiego był prowadzony w polskiej prasie humorystyczno-satyrycznej od chwili, gdy zaczął on odnosić wielkie sukcesy jako pianista, do momentu, gdy ustała jego działalność na arenie politycznej. Zgromadzone na potrzeby artykułu źródła prasowe dotyczące tematu pochodzą z lat 1898–1936. Są to dokumenty literackie (anegdoty, wiersze, mini-dialogi) oraz ikonograficzne (karykatury i rysunki satyryczne) zebrane w prasie reprezentującej trzy główne ośrodki Polski porozbiorowej: Warszawę, Lwów i Poznań. Pochodzą głównie z trzech pism warszawskich: „Muchy”, „Kuriera Świątecznego” i  „Kolców”, lwowskiego „Szczutka” i poznańskiego „Bociana”. Prezentowany  materiał źródłowy został poddany wieloaspektowej analizie, uwzględniającej w pierwszym rzędzie potrzebę odszyfrowania zawartych w nim treści odnoszących się do aktualnych wydarzeń historycznych. Treści te, ukazywane w poszczególnych pismach w różny, nieraz skrajnie odmienny sposób, na co wpływ miała ich barwa polityczna, w znaczący sposób uzupełniają oficjalną biografię Paderewskiego, a przy okazji charakteryzują zróżnicowane postawy polskiego społeczeństwa, którego reprezentantami są satyrycy, wobec tych wydarzeń. Dzięki czujności i bezkompromisowości autorów z pism satyrycznych poznajemy zakulisowe aspekty takich epizodów z życia Paderewskiego, jak obchód grunwaldzki, udział w konferencji paryskiej i w Lidze Narodów, rok rządów jako premiera RP, kontakty z polonią amerykańską, założenie  dziennika „Rzeczpospolita” i poszczególne próby powrotu do władzy w latach 30. Drugim celem pracy jest dokonanie ogólnej charakterystyki zebranego materiału z punktu widzenia studiów wizerunkowych. Wzięty został pod uwagę sposób przedstawiania Paderewskiego w karykaturach, które stworzyli Bogdan Nowakowski, Zygmunt Kurczyński, Kazimierz Grus, Antoni Romanowicz, Bronisław Fedyszyn i kilku autorów anonimowych.
    Polish satirical discourse related to the figure and activity of Ignacy Jan Paderewski was present in the Polish satirical press from the moment when he began to notch up great successes as a pianist until the time when his political activity eventually ceased. The press materials on this topic, collected for the needs of this paper, come from the years 1898–1936. They are literary texts (anecdotes, poems, and mini-dialogues) as well as iconography (caricatures and cartoons) appearing in press titles that represent three main centres in Poland under the Partitions: Warsaw, Lwów (now Lviv), and Poznań. The materials mostly come from three Warsaw magazines (Mucha, Kurier Świąteczny, Kolce), Lwów’s Szczutek, and Poznań’s Bocian. This source material has been submitted to multifaceted analyses, focusing first and foremost on deciphering allusions to current historical events. These contents, presented in sometimes radically different ways by the individual magazines, depending on their political bias, substantially complement Paderewski’s official biography, while at the same time reflecting the diverse attitudes of the Polish society (represented here by the satirists) towards these events. Thanks to the vigilance and uncompromising approach of contributors to satirical magazines, we can get behind the scenes of such episodes from Paderewski’s life as the celebrations at Grunwald (Tannenberg), participation in the Paris Peace Conference and the League of Nations, his one-year tenure as Poland’s Prime Minister, contacts with the Polish community in the US, establishment of the Rzeczpospolita daily, and successive attempts to regain political power in the 1930s. The paper’s other aim is to characterise the overall character of the collected material from the perspective of image studies, with a discussion of the manner in which Paderewski is represented in caricatures created by Bogdan Nowakowski, Zygmunt Kurczyński, Kazimierz Grus, Antoni Romanowicz, Bronisław Fedyszyn, and several anonymous authors.
    Źródło:
    Muzyka; 2022, 67, 3; 78-113
    0027-5344
    2720-7021
    Pojawia się w:
    Muzyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dominująca rola Egiptu w procesie kształtowania nacjonalizmu arabskiego w XIX wieku oraz w I połowie XX wieku
    The dominant role of Egypt in the process of shaping Arab nationalism in the nineteenh century and the first half of twentieth century
    Autorzy:
    Wiśniewski, Artur
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1153215.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-22
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Egipt
    Bractwo Muzłumańskie
    Liga Państw Arabskich
    nacjonalizm
    Egypt
    Muslim Brotherhood
    League of Arab States
    nationalism
    Opis:
    Pozornie sprzeczne, wzajemnie wykluczające się idee arabskiego nacjonalizmu oraz panarabizmu, w okresie dwudziestolecia wojennego występowały symultanicznie i stanowiły podwójny opór względem rosnącej na świecie dominacji państw Zachodu (Płanowski 2006: 252). Kiedy już w trakcie światowego konfliktu na konferencjach w Jałcie, Teheranie i Poczdamie przygotowywano grunt pod utworzenie nowego ładu w relacjach pomiędzy Stanami Zjednoczonymi, państwami Europy Zachodniej oraz ZSRR, w państwach arabskich dojrzewała koncepcja utworzenia dużej, wspólnej organizacji panarabskiej, realizującej ich partykularne interesy gospodarcze i polityczne. Drogą rozmów multilateralnych wypracowano model współpracy międzynarodowej o nazwie Liga Państw Arabskich, a od pierwszych dni istnienia owej organizacji szczególne miejsce zajęła w niej Arabska Republika Egiptu. Dokonując analizy systemowej i historycznej, w niniejszej publikacji zwrócono uwagę na działania, jakie podjął Egipt, które przyczyniły się do zrodzenia arabskiego nacjonalizmu. Podjęto również próbę odpowiedzi na pytania, dlaczego to właśnie Egipt – potocznie nazywany krajem faraonów – odegrał tak znaczącą rolę w krzewieniu idei panarabizmu w drugiej połowie XX w., jakie zastosował środki, aby zachować względną niezależność polityczną i gospodarczą w okresie kolonializmu, a także w jaki sposób przyczynił się do powstania Ligi Państw Arabskich i jakie zajął w niej miejsce.    
    Seemingly contradictory, mutually exclusive ideas of Arab nationalism and pan-Arabism occurred simultaneously during the twenty years of the war and constituted a double resistance to the growing domination of Western countries in the world (Płanowski 2006: 252). Once during the world conflict conference in Yalta, Tehran and in Potsdam, the ground for a new order in relations between the United States, Western European countries and the USSR was being prepared, in the Arab leadership the concept of a common organization, a common pan-Arab organization, pursuing their particular economic and political interests was developing. A model of cooperation called the League of Arab States was developed through the place of multilateral talks, from the first days of the existence of this organization of specific work in the Arab Republic of Egypt. In carrying out a systemic and historical analysis, unexpected attention was drawn to the action taken by Egypt that contributed to the birth of Arab nationalism attempt was also made to answer the questions why Egypt – known as the land of the pharaohs – played such a significant role in promoting the idea of pan-Arabism in the second half of the 20th century, as it used measures to release relative political and economic independence during the colonial period, as well as Relevant materials for the formation of the League of Arab States and what place it took in it.
    Źródło:
    Studia i Analizy Nauk o Polityce; 2020, 2; 95-110
    2719-4795
    Pojawia się w:
    Studia i Analizy Nauk o Polityce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Животиње у српској поезији друге половине ХХ века
    Animals in Serbian Poetry of the Second Half of the 20th Century
    Autorzy:
    Avramović, Marko
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2046609.pdf
    Data publikacji:
    2021-11-27
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    Serbian poetry of the second half of the twentieth century
    poems about animals
    poetry of the first and second modernist generations
    poetry of the seventies
    Opis:
    Током друге половине двадесетог века, за разлику од неких ранијих периода, доминира тежња да се животиње у српској поезији представе у „модусу нове дословности“, односно да се ослика њихова реална егзистенција. Овај приступ започео је половином века Васко Попа својим знаменитим циклусом „Списак“. Након њега бројни српски песници наставили су у том смеру. Александар Ристовић је тако у својој поезији створио раскошан бестијаријум, у коме је највише пажње посвећивао сићушним и наизглед неважним животињским врстама. У свом опусу он је истицао и заједничку биолошку основу и једнаку вредност људи и животиња. У делу аутора исте генерације Борислава Радовића, међутим, наилазимо на носталгију савременог урбаног човека за животињским светом. У генерацији песника који су се на српској песничкој сцени афирмисали током седамдесетих година једна од значајних тематских преокупација јесте и животињски свет. Из ове песничке генерације указали смо на стихове Петра Цветковића, који је представио сву сложеност сусрета животињског са људским и Ибрахима Хаџића, који врло често животиње о којима пева хуманизује.
    During the second half of the twentieth century, unlike some earlier periods, the dominant tendency was to present animals in Serbian poetry in the “mode of new literacy”, i.e. to depict their real existence. This approach began in the middle of the century by Vasko Popa with his famous cycle “List”. After him, numerous Serbian poets continued in that direction. Thus, in his poetry, Aleksandar Ristović, created a lavish bestiary in which he paid the most attention to tiny and seemingly trivial animal species. In his opus, he emphasized the common biological basis and the equal value of humans and animals. However, in the work of the author of the same generation, Borislav Radović, we come across the nostalgia of modern urban man for the animal world. In the generation of poets who affirmed themselves on the Serbian poetry scene during the seventies, one of the important thematic preoccupations was the animal world. From this generation of poets, we pointed out the verses of Petar Cvetković, who presented all the complexity of the animal’s encounter with the human, and Ibrahim Hadžić, who very often humanized the animals he wrote about.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Slawistyczne; 2021, 21; 141-163
    2084-3011
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Slawistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przebieg wartości wskaźnika oceanizmu w rejonie Cieśniny Beringa w drugiej połowie XX i początku XXI wieku
    The course of the value of oceanicity index in the region of the Bering Strait in the second half of the twentieth and early twenty-first century
    Autorzy:
    Zblewski, S.
    Marsz, A. A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/260794.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Klimatologów Polskich
    Tematy:
    zmiany klimatu
    oceanizm
    kontynentalizm
    Alaska
    Czukotka
    PDO
    lody morskie
    climate changes
    oceanicity
    contynentality
    Chukchi
    sea ice
    Opis:
    Praca omawia zmienność wskaźnika oceanizmu (Oc) na obszarze Beryngii, stanowiącej obszary lądowe i akweny rozciągające się wokół Cieśniny Beringa, w latach 1951-2010. Wskaźnik Oc stanowi miarę stopnia oceaniczności i kontynentalizmu klimatu. Analizy wykazały relatywnie niewielkie zróżnicowanie przestrzenne rozkładu Oc. Obszary występowania klimatu suboceanicznego lokują się na SE części M. Beringa i NE części Zatoki Alaska, pozostałe obszary i akweny objęte są domeną klimatu kontynentalnego. Zmienność w czasie stopnia oceanizmu jest minimalna. Najsilniejsze i istotne statystycznie trendy występują na obszarze SW Alaski. Analiza skorelowania zmian wskaźnika Oc w funkcji czasu dzieli cały obszar na dwa autonomiczne rejony. Pierwszy lokuje się na obszarze S wybrzeży Alaski i w jej interiorze (bez wybrzeży Morza Beauforta) – występują w nim wyłącznie dodatnie trendy wskaźnika Oc, w przewadze silne i statystycznie istotne, a przebiegi zmienności Oc są ze sobą silnie skorelowane. Drugi rejon obejmuje pozostałe obszary i akweny. Stacje tej grupy charakteryzują się słabymi, nieistotnymi trendami o znakach zarówno dodatnich jak i ujemnych, a zachodzące w czasie zmiany Oc wykazują słabsze korelacje między stacjami. Korelacje przebiegów wskaźników Oc między stacjami obu rejonów są słabe i w przewadze nieistotne. Zróżnicowanie przestrzennego rozkładu zmienności wskaźnika Oc jest związane z zasięgiem atmosferycznego oddziaływania PDO (Pacific Decadal Oscillation). Zmienność PDO, poprzez zmiany głębokości i lokalizacji Niżu Aleuckiego regulującego intensywność adwekcji cieplejszego powietrza morskiego nad Alaskę, wymuszała po roku 1976 wzrost oceanizacji klimatu nad południowymi wybrzeżami i interiorem Alaski. Nad pozostałym obszarem przeważały w tym czasie adwekcje mas powietrza z północy. W rejonie Cieśniny i Morza Beringa oraz Morza Czukockiego zaznacza się wpływ zmian zasięgu lodów morskich na przebieg procesów zmian kontynentalizmu i oceanizmu klimatu.
    The work discusses the variability of oceanicity index (Oc) in the area of Beryngia, which covers land area and sea areas extending around the Bering Strait (Fig. 1) in the years 1951-2010. Oceanicity index is the measure of the degree of climatic oceanicity and continentality. The carried out analysis showed relatively little variation in spatial distribution of oceanicity in the analyzed area. Areas with sub-oceanic climate are located at the SE part of the Bering Sea and the NE part of the Gulf of Alaska (St Paul Isl., Kodiak, Homer stations), other land and sea areas are under the influence of continental climate with centers over Chukotka (Markovo, Enmuveen) and in the interior of Alaska (Fairbanks, Mc Grath, Big Delta).Variability in time of degree of oceanicity in the analyzed area is minimum – trends of Oc index are very weak and predominantly insignificant. The strongest and statistically significant trends are present over the area of SW Alaska (+0.006 Oc•year-1 in King Salmon, +0,005 in Homer, +0.004 inTalkeetna, +0.003 Oc•year-1 in Big Delta and Bethel).The analysis of correlation of changes in Oc index as a function of time divides the whole area into two autonomous regions – the first (B) is located in the area of the southern coast of Alaska and in the interior of Alaska (without the coast of the Beaufort Sea) and the other one (A) covers the remaining areas and waters. Only positive trends of Oc index predominantly strong and statistically significant are observed at the stations from group B and the courses of Oc variability are strongly and very closely correlated with one another. Stations of group A are characterized by weak, insignificant trends with both positive and negative signs and the changes in the time of Oc index show weaker correlations between stations. Correlations of courses of Oc index between the stations of group A and group B are weak and predominantly insignificant – changes in the two groups do not take place synchronously. This differentiation of spatial distribution of the Oc index variability is associated with range of the atmospheric influence of the PDO (Pacific Decadal Oscillation). Changes in the depth and location of the Aleutian Low regulating the intensity of advection of warmer maritime air over Alaska had influence on the variability of the PDO which after 1976 enforced an increase in oceanicity of climate over the southern coasts and the observed. At that time advection of air masses from the north prevailed, with varying intensity, in areas with stations assigned to group A. A visible influence of changes in sea ice extent on the process of changes in climatic continentality and oceanicity is observed particularly in the Strait and the Bering Sea and the Chukchi Sea.
    Źródło:
    Problemy Klimatologii Polarnej; 2013, 23; 57-76
    1234-0715
    Pojawia się w:
    Problemy Klimatologii Polarnej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-24 z 24

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies