Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "ethnology" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
Провідні свята обрядового року українців Галичини першої половини XiX ст. в оптиці львівської періодики: симбіоз християнських та народнозвичаєвих культурних практик
Wiodące święta roku obrzędowego Ukraińców w Galicji pierwszej połowy XIX wieku w świetle czasopism lwowskich. Symbioza chrześcijańskich i tradycyjnych ludowych praktyk kulturowych
Leading festivals of the ritual year of Ukrainians in Galicia of the first half of the 19th century in the light of Lviv periodicals. Symbiosis of Christian and traditional folk cultural practices
Autorzy:
Мовна, Уляна
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31803995.pdf
Data publikacji:
2023-12-27
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
rok obrzędowy
kultura chrześcijańska
religijność ludowa
etnologia
czasopiśmiennictwo
ritual year
Christian culture
folk religiosity
ethnology
periodicals
Opis:
W artykule scharakteryzowano wiodące święta dorocznego cyklu obrzędowego Ukraińców w Galicji (Boże Narodzenie, Wielkanoc, Zielone Święta, Iwan Kupała) na podstawie publikacji etnologicznych z periodyków lwowskich I połowy XIX w. („Rozmaitości”, „Czasopisma Naukowego Księgozbioru Publicznego im. Ossolińskich”, „Lwowianina”, „Pamiętnika Lwowskiego”, „Rozmaitości dla Ludu Wiejskiego”). Odnotowywały one losowo zbierane informacje z dziedziny kultury duchowej, wplecione w artykuły o charakterze geograficzno-topograficznym, historyczno-statystycznym i regionalnym. Wykorzystano zarówno współczesne, jak i późniejsze interpretacje badawcze.
The article describes the leading annual ritual holidays of the Ukrainian population in Galicia (Christmas, Easter, Whitsun, Ivan Kupala) based on ethnological publications from Lviv periodicals in the first half of the 19th century (Rozmaitości, Czasopisma Naukowego Księgozbioru Publicznego im. Ossolińskich, Lwowianin, Pamiętnik Lwowski, Rozmaitości dla Ludu Wiejskiego). These publications randomly collected information on spiritual culture, woven into articles of a geographic-topographic, historical-statistical, and regional nature. The article utilizes both contemporary and later research interpretations.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2023, 9; 353-373
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Відзначення ювілею Максима Рильського в Інституті мистецтвознавства, фольклористики та етнології ім. М. Т. Рильського НАН України
Celebrating the anniversary of Maxim Rylsky at the Rylsky Institute of Art Studies, Folklore and Ethnology NAS, Ukraine
Autorzy:
Vakhnina, Larysa
Karatsuba, Myroslava
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2156696.pdf
Data publikacji:
2021-09-27
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Maksym Rylsky
anniversary
culture
conference
Ukraine
Polska
Opis:
The article is devoted to the events of the Maksym T. Rylsky Institute of Art History, Folklore and Ethnology of the National Academy of Sciences of Ukraine, dedicated to the 125th anniversary of the poet-academician Maksym T. Rylsky, who was its director for many years, as well as analytical coverage of the issues of the international scientific conference, which took place in Kyiv on December 28, 2020, co-organized and participated by Polish scientists.
Źródło:
Studia Polsko-Ukraińskie; 2021, 8; 282-290
2353-5644
2451-2958
Pojawia się w:
Studia Polsko-Ukraińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zasady metody etnogeograficznej w polskiej etnologii i jej perspektywy
Principles and perspectives of the ethnogeographical method in Polish ethnology
Autorzy:
Miśta, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20679009.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
metoda etnogeograficzna
ewolucjonizm krytyczny
Polski atlas etnograficzny
historia polskiej etnologii
ethnogeographical method
ethnocartography
Polski atlas etnograficzny [Polish Ethnographic Atlas]
history of Polish ethnology
Opis:
The article is an attempt at collecting and discussing the procedures of the ethnogeographical method which have been used in Polish ethnology from the beginning of the twentieth century until today. The most important discussions of this method in the Polish scientific literature have been compiled, and on their basis a list synthesising its principles and heuristics has been created. The subsequent part of the article discusses how the ethnogeographic method as practised in Poland so far presents itself from the perspective of contemporary cartographic and statistical methods, especially from the viewpoint of research within the framework of cultural evolution and digital humanities.
Źródło:
Studia Etnologiczne i Antropologiczne; 2022, 22, 2; SEIA.2022.22.02.03, 1-28
1506-5790
2353-9860
Pojawia się w:
Studia Etnologiczne i Antropologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zapiski ludoznawcze z życia Żydów. Wiara w znaczenie imion
Folklore records of Jewish life: Belief in the meaning of names
Autorzy:
Allerhand, Maurycy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/498895.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Fundacja im. Aliny i Leszka Allerhandów
Tematy:
antropologia kulturowa
etnologia
kultura żydowska
regulacje prawne dotyczące ludzkich imion
cultural anthropology
ethnology
Jewish culture
the law of humane names
Opis:
The article appeared first in the journal of the Polish Ethnological Society (Polskie Towarzystwo Ludoznawcze) “Lud” in 1899. It concerns the observation of the significance of names in the Jewish culture and faith. The author describes what is the significance of christening (giving names) by the Jewish people and portrays existing rules in this regard partly derived from the Jewish religion, and partly from the Jewish tradition.
Źródło:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda; 2018, 1, 1-2; 138-140
2657-7984
2657-800X
Pojawia się w:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z kart historii Instytutu Teologii Fundamentalnej KUL: pracownicy i struktura. Wprowadzenie
From History of the Institute of Fundamental Theology KUL: Its Employees and Structure. Introduction
Autorzy:
Mastej, Jacenty
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2036307.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Sekcja Teologii Fundamentalnej KUL
Instytut Teologii Fundamentalnej KUL
Katedra Chrystologii i Eklezjologii Fundamentalnej
Katedra Historii i Etnologii Religii
Katedra Religiologii i Misjologii
John Paul II Catholic University of Lublin
Section of Fundamental Theology
Institute of Fundamental Theology
Department of Fundamental Christology and Ecclesiology
Department of History and Ethnology of Religion
Department of Religious Studies and Missiology
Opis:
W setną rocznicę istnienia Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II wpisuje się działalność Katedry Teologii Fundamentalnej (od 1918 r.), następnie Sekcji Teologii Fundamentalnej, a od 1999 r. Instytutu Teologii Fundamentalnej. Celem artykułu jest ukazanie przemian, jakie zaszły w strukturze ITF oraz prezentacja osób, które przyczyniły się do jego rozwoju. Słowa kluczowe: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II; Sekcja Teologii Fundamentalnej KUL; Instytut Teologii Fundamentalnej KUL; Katedra Chrystologii i Eklezjologii Fundamentalnej; Katedra Historii i Etnologii Religii; Katedra Religiologii i Misjologii.
The activity of the Department of Fundamental Theology (from 1918), then the Section of Fundamental Theology, and from 1999 the Institute of Fundamental Theology (IFT) shares the 100th anniversary of the existence of John Paul II Catholic University of Lublin. The aim of the article is to present the evolution of the IFT structure and the people who contributed to its development.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2018, 65, 9; 5-9
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykorzystanie wiedzy i umiejętności zdobytychw Kole Naukowym Edukacji Międzykulturowej w pracy zawodowej absolwentów Wydziału Etnologii i Nauk o Edukacji Uniwersytetu Śląskiego
Application of the knowledge and skills acquired in the Science Club of Intercultural Education in professional work of the graduates of the Faculty of Ethnology and Education at the University of Silesia
Autorzy:
Gancarz, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1968072.pdf
Data publikacji:
2013-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
organizacje studenckie
koła naukowe
samokształcenie
student organizations
science clubs
self-education
Opis:
Artykuł przedstawia powstanie i działalność Koła Naukowego Edukacji Międzykulturowej, organizacji studenckiej istniejącej od dziewięciu lat na cieszyńskim Wydziale Etnologii i Nauk o Edukacji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Udział studentów w konferencjach naukowych, projektach międzynarodowych i podejmowane przez nich inicjatywy pozwalają poszerzać wiedzę i zdobywać umiejętności społeczne (w tym międzykulturowe), organizacyjne, menedżerskie, a także naukowe. Okazują się one przydatne w dalszej pracy zawodowej, przez co wielu członków KNEM po studiach zostaje cenionymi przez pracodawców specjalistami.
The article presents the foundation and activity of the Science Club of Intercultural Education, a students’ organization which has existed for nine years at the Faculty of Ethnology and Education of the University of Silesia in Katowice. Students’ participation in academic conferences or international projects and the initiatives which they undertake allow for broadening the knowledge and for acquiring social (also intercultural), organizational, managing and scientific skills. They turn out to be useful in further professional career, therefore after graduation many club members become specialists who are highly valued by employers.
Źródło:
Edukacja Międzykulturowa; 2013, 2; 153-162
2299-4106
Pojawia się w:
Edukacja Międzykulturowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wśród zapisków na marginesie: dziedzictwo „niepokornej” dyscypliny
Among Notes on the Margin: the Legacy of an “Unruly” Discipline
Autorzy:
Kozik, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1047569.pdf
Data publikacji:
2020-12-21
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
etnologia
dziedzictwo kulturowe
badania terenowe
metodologia
Polski Atlas Etnograficzny
ethnology
heritage
field research
methodology
Polski Atlas Etnograficzny [Polish Ethnographic Atlas]
Opis:
The aim of this article is to re-examine the methodology of ethnographic research vis a vis the influence of methodology on the shaping of ethnology and cultural anthropology as a scientific discipline. Field research, which presupposes the scholar’s active participation and involvement in the life of the group under investigation, as well as the accompanying challenges to such an approach, are here treated as elements that shape the heritage of ethnology, reinforcing its power and securing its place among other disciplines. The author has undertaken the anthropological analysis of excerpts from field notebooks and subjective records by scholars involved in the creation of the Polski Atlas Etnograficzny [Polish Ethnographic Atlas].
Źródło:
Studia Etnologiczne i Antropologiczne; 2020, 20
1506-5790
2353-9860
Pojawia się w:
Studia Etnologiczne i Antropologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wokół pierwszej polskiej systematyki zamówień. O zapomnianej propozycji Józefa Obrębskiego
The First Polish Systematics of Spells against Illness. On the Forgotten Proposal of Józef Obrębski
Autorzy:
Engelking, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/635992.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
spells
folk medicine
systematic
literary genetics
the history of folklore
the history of ethnology
Opis:
The author discusses the first Polish systematics of magic spells against illness, which was proposed by Józef Obrębski in a brochure Index for „Treating the Polish people” by Henryk Biegeleisen in 1931. Obrębski introduced a division of spells into 9 groups, separated on the basis  of their  content,  form and  function.  It  was  not  an  autonomous  development.  It  have been created for the needs of someone else’s work and on the margin of a broader classification of material in the field of folk medicine as a whole. However, the proposal of Obrębski  can  be  regarded  as  a  serious  outline covering  all  material  concerning  the  systematics  of spells against illness. In the following parts of the article the author sets the discussed work in  a  due  context,  locating  it  in  the  history  of Polish research  on  the  genre  of  spells.  She recalls the first nineteenth-century works and analyses a possible impact of the Obrębski’s systematics on the subsequent approaches to the subject.
Źródło:
Poznańskie Studia Slawistyczne; 2012, 3
2084-3011
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Slawistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W poszukiwaniu przeszłości: Trudne dzieje Wyspy Wielkanocnej (Rapa Nui) w dwóch współczesnych filmach dokumentalnych
Searching for the Past: The difficult History of Easter Island (Rapa Nui) Depicted in Two Contemporary Documentaries
Autorzy:
Jakubowska-Vorbrich, Zuzanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2148067.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Instytut Studiów Iberyjskich i Iberoamerykańskich
Tematy:
Chile
Wyspa Wielkanocna
Rapa Nui
posągi pai
film dokumentalny
etnologia
Easter Island
documentary film
ethnology
moai statues
Opis:
Artykuł przedstawia i analizuje dwa współczesne filmy dokumentalne dotyczące Wyspy Wielkanocnej (Rapa Nui): Buscando a Isla de Pascua, la película perdida [Poszukując zaginionego filmu Isla de Pascua] (2014) oraz Te Kuhane o te Tupuna / El Espíritu de los ancestros [Duch przodków] (2015). Pierwszy film opowiada historię odnalezienia i restauracji innego filmu dokumentalnego – z lat 60. – i przywrócenia go wyspiarskiej społeczności, jest to więc film o kompozycji szkatułkowej. Drugi dokument opowiada o podróży do Europy z zamiarem (fikcyjnym) odzyskania rapanujskiego posągu moai, będącego eksponatem w Muzeum Brytyjskim. Możemy go zatem nazwać filmem drogi. Oba dokumenty poruszają tematykę historyczną. społeczną i kulturalną, nie stroniąc od trudnych motywów z przeszłości i teraźniejszości Rapa Nui.
The paper presents and analyses two contemporary documentaries about Easter Island (Rapa Nui): Buscando a „Isla de Pascua”, la película perdida [In Search for the Lost Film, Isla de Pascua] (2014) and Te Kuhane o te Tupuna / El Espíritu de los ancestros [The Spirit of the Ancestors] (2015). The first movie tells the story of the discovery and restoration of another documentary, realised in the 60., as well as of bringing it back to the Rapanui community. We can call it a nested film. The other documentary is about a travel to Europe, undertaken with a (fictitious) purpose of repatriating a Rapanui stone statue – moai – exhibited in the British Museum. It can be deemed a kind of a road movie, then. Both documentaries address historical, social and cultural issues, without omitting difficult moments from Rapa Nui’s past and present times.
Źródło:
Ameryka Łacińska. Kwartalnik analityczno-informacyjny; 2021, 29, 3-4 (113-114); 75-88
1506-8900
2081-1152
Pojawia się w:
Ameryka Łacińska. Kwartalnik analityczno-informacyjny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W głąb Brazylii, w głąb etnologii
Inwards Brazil, inwards ethnology
Autorzy:
Rygielska, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/507725.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
historia etnologii
wiedza etnologiczna
Claude Lévi-Strauss
Laboratorium Kultury
history of ethnology
ethnological knowledge
Opis:
Treścią tego artykułu są problemy nurtujące po dziś dzień badaczy kultury, bez względu na ich uwikłanie w poszczególne szkoły czy nurty badawcze. Lévi-Strauss snuje nieustannie refleksję nad istotą etnologii, nad celowością i etyką etnologicznych badań, a także nad metodami ich przeprowadzania. Pewne wątki obecne w Smutku tropików, układające się w spójną całość i wciąż, w różnych odsłonach, powracające na kartach książki, odczytywać można „jako metodologiczne – i etyczne – rozważania nad naturą studiów najpierw podróżniczych, a potem już ujętych w ramy nowoczesnej nauki, etnologii”. Podróż w głąb etnologii, dla której pożywką stała się realna podróż badawcza do Brazylii, odbywa się wielotorowo. Jej szlak wytyczają nie tylko lektury, ale także elementy kultury materialnej, zachowania i instytucje, które Lévi-Strauss porównuje częstokroć ze znanymi mu, wcześniejszymi opisami indiańskich plemion.
This article deals with the matter of problems pervading culture researchers up to date despite their belonging to different schools or researching trends. Lévi-Strauss continuously cherishes his reflections connected with the essence of ethnology, purposefulness and ethics of ethnological research and with the methods that are used in conducting them. Some of the notions present in “Tristes Tropiques”, creating a unified wholeness and still coming back in the book, can be perceived as “methodological – and ethical – deliberations over the nature of studies at first linked to travels, and later put into a framework of modern science – ethnology.” A travel inwards ethnology, which was triggered by a real research travel to Brazil, is multipronged. Its route is marked not only by readings, but also by some elements of material culture, various behaviors and institutions that are often compared by Lévi-Strauss to prior descriptions of Indian tribes.
Źródło:
Laboratorium Kultury; 2012, 1; 36-55
2084-4697
Pojawia się w:
Laboratorium Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Using the elements of traditional culture in the teaching process from the perspective of ethnopedagogy and ethnology
Autorzy:
Slobodová Nováková, Katarína
Sirotová, Mariana
Urban, Martin
Boghana, Jerome
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1878496.pdf
Data publikacji:
2021-09-25
Wydawca:
Fundacja Pro Scientia Publica
Tematy:
ethnology
ethnopedagogy
folklore
regional education
traditional culture
Opis:
Aim. The presented study aims to briefly present the possibilities of using and implementing elements of traditional culture in the teaching processat primary and secondary schools in Slovakia. It points out all the aspects and factors that enter the educational process when using these elements. Concept. Regional education is beingappliedin the educational environment of schools in order to develop the children with the right stimuli. The aim of including knowledge and partial topics of traditional folk culture in teaching is mainly to motivate students and arouse their interest in the cultural heritage of their ancestorsand country. We use comparative methods to clarify the relationships between ethnology, pedagogy, ethnopedagogy, and their interconnection in the pedagogical process. We define the primary goals of regional education, methods, and forms of teaching regional education, focusing on interactive forms of teaching. Results and conclusion. The values and the importance of traditional culture should be assessed in terms of the functions of education and training ina broader societal perspective.Regional education should make a significant contribution to the transmission of culture in education. The research results indicate the need to implement ethnopedagogy into the current educational process at all levels of education and scientifically verify its success. Research restrictions. The main research problems or limitations are related to the factthat this subdiscipline has not yet received attention in Slovakia. Originality. The paper presents an original view of ethnopedagogy and regional education issues through the lens of ethnology and pedagogy and defines key subjects of interest focusing on Slovak/Central European needs and contexts.
Źródło:
Journal of Education Culture and Society; 2021, 12, 2; 495-504
2081-1640
Pojawia się w:
Journal of Education Culture and Society
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tрансформація поглядів науковців XX століття на етнологічні студії Івана Франка (Transformacіja pogljadіv naukovcіv XX stolіttja na etnologіchnі studії Іvana Franka)
The transformation of the scientists views of 20th century on ethnological studies of Ivan Franko
Трансформация взглядов ученых ХХ века на этнологические исследования Ивана Франко
Autorzy:
Конта (Konta), Ростислав (Rostislav)
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2178649.pdf
Data publikacji:
2016-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
I. Franko
ethnology
ethnography
folklore
historiography
bibliography
Shevchenko Scientific Society in Lviv
Иван Франко
этнология
этнография
фольклористика
историография
библиография
Научное общество имени Шевченко во Львове
Opis:
An article deals with a problem of study of scientists of XX century ethnological scientific heritage of I. Franko by analyzing historiographical and bibliographical works concerning the problem.
В статье рассматривается вопрос изучения учеными ХХ века этнологического научного наследия И. Франко путем анализа историографических и библиографических трудов, затрагивающих поставленную проблему.
Źródło:
Pomiędzy. Polonistyczno-Ukrainoznawcze Studia Naukowe; 2016, 2; 75-89
2543-9227
Pojawia się w:
Pomiędzy. Polonistyczno-Ukrainoznawcze Studia Naukowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Lublin School of Fundamental Theology and Its Achievements
Autorzy:
Kaucha, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2036319.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Apologetics
Ethnology of Religion
Fundamental Christology
Fundamental Ecclesiology
Fundamental Theology
History of Religions
Lexicon of Fundamental Theology (in Polish)
Lublin School of Fundamental Theology
Religiology
Second International Congress of Fundamental Theology “Christianity of Tomorrow”
Theology of Religion
Opis:
Fundamental theology as a discipline and academic center conducting research as well as didactic and organizational activity has existed at the John Paul II Catholic University of Lublin since its beginning, first as the Department of Fundamental Theology (1918–20), then the Section of Fundamental Theology (1920–99), and since 1999 as the Institute of Fundamental Theology. As it developed, the center began to take the form of a scientific school, the Lublin School of Fundamental Theology. Its foundations were laid by Rev. Edward Kopeć. Subsequently, it was developed by, among others, Rev. Stanisław Nagy, Rev. Romuald Łukaszyk, Rev. Henryk Zimoń (religious scholar), and especially by Rev. Marian Rusecki (a student of Rev. E. Kopeć), the main co-founder of the school and its most prolific author, whose scientific achievements are the department’s showcase and have influenced contemporary Polish fundamental theology. During his time, especially at the beginning of the 21st century, the school reported its greatest scientific and organizational achievements. Currently, it is continually being developed by Rev. M. Rusecki’s students who work at the Institute of Fundamental Theology and its graduates working in other centers. This article presents the scientific characteristics (historical outline, features and main trends) of the Lublin School of Fundamental Theology (Section 1) and its most important achievements (Section 2): the main publications, organizational achievements as well as national and international cooperation.
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2018, 65, 9 English Online Version; 11-25
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The development of the lexemes for ‘uncle/aunt’, ‘cousin’ and ‘brother/ sister-in-law’ in Hispano-Romance and Polish in a comparative perspective
Rozwój leksemów oznaczających wujka/ciotkę, kuzynów, szwagra/ szwagierkę w hispano-romańskim i polskim w perspektywie porównawczej
Autorzy:
Tilgner, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2085388.pdf
Data publikacji:
2022-07-11
Wydawca:
Akademia Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi
Tematy:
etymology
comparative ethnology
lexical changes
family
etymologia
etnologia komparatywna
zmiany leksykalne
rodzina
Opis:
The aim of the article is to compare the development of some family-related vocabulary from Latin (with PIE backgrounds) to Hispano-Romance with the old and modern Polish terms. The comparative analysis covers the words for ‘uncle’/’aunt’, ‘brother/sister-in-law’ and ‘cousins’. The author tries to explain lexical changes with reference to social changes that took place over the centuries.
Celem artykułu jest porównanie rozwoju słownictwa związanego z rodziną w języku polskim i hispano-romańskim na tle łacińskim. Analiza porównawcza dotyczy nazw wujka/ciotki, szwagra/szwagierki i kuzynów. Autorka próbuje wytłumaczyć zmiany leksykalne zmianami społecznymi, które miały miejsce na przełomie wieków.
Źródło:
Językoznawstwo; 2022, 16, 1; 87-94
2391-5137
Pojawia się w:
Językoznawstwo
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Termin "rasa" i jego synonimy w polskiej refleksji naukowej i popularnonaukowej w latach 1864–1918
The Term Race and its Synonyms in Polish Scholarly and Popular Science Thought, 1864–1918
Autorzy:
Wrzesińska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38668081.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
race
tribe
strain
synonymy of terms
anthropology
ethnology
Opis:
In the Polish scholarly literature concerning terminology used in different fields of knowledge, issues of the meaning and usage of the term race have not been discussed. The article aims at demonstrating how the term race was used in the Polish writings. Typically, it was in use interchangeably with terms considered as its synonyms, such as plemię, szczep, gałąź, lud and naród, as well as the notions adapted from natural sciences such as species and variety. All these terms were applied in order to categorize human groups, describe and classify them. The meaning of the notion race was not fully analyzed. Moreover, despite the fact that the Western science and its development was followed and popularized in Poland, no clear definitions appeared there. The majority of Polish authors still used the terms mentioned above as synonyms and understood quite different contents from the point of view of biology, culture and spiritual and social contexts. The term racial was still used interchangeably with such terms as ethnic, ethnographic, ethnological. Even though in the second half of the nineteenth century some Polish scholars (e.g. Ludwik Gumplowicz, Erazm Majewski, and Ludwik Krzywicki) initiated attempts to clarify this terminology, their effort did not ultimately exert an influence on the language of the message.
W polskiej literaturze naukowej dotyczącej terminologii stosowanej w różnych dziedzinach wiedzy nie poruszono dotąd zagadnień związanych ze znaczeniem i użyciem terminu rasa. Celem artykułu jest ukazanie sposobu pojmowania tego terminu i zakresu jego stosowania w piśmiennictwie polskim. Najczęściej był on używany zamiennie z określeniami uważanymi za jego synonimy, takimi jak plemię, szczep, gałąź, lud i naród oraz przyswojonymi z nauk przyrodniczych: gatunek i odmiana. Wszystkie te terminy służyły rozróżnianiu grup ludzkich, ich opisowi i klasyfikacji. Nie udawało się zgłębić znaczenia pojęcia rasa. Także nauka zachodnia, którą śledzono i popularyzowano, nie przynosiła jasnych definicji. Większość z piszących stosowała synonimicznie wspomniane terminy i rozumiała pod nimi zupełnie inne treści: biologiczne, kulturowe i duchowe, społeczne. Określenia rasowy natomiast używano zamiennie z takimi wyrazami jak etniczny, etnograficzny, etnologiczny. Choć w drugiej połowie XIX wieku polscy uczeni (Ludwik Gumplowicz, Erazm Majewski, Ludwik Krzywicki) podejmowali próby uporządkowania terminologii, pozostały one bez większego wpływu na język przekazu.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2021, 56
0081-7090
2392-2435
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies