Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "ekwiwalencji" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
Zwischen sozialem Bedarf und Potenzial der Sprache: Zu Realisierungsmöglichkeiten der Äquivalenz von weiblichen Personen- und Berufsbezeichnungen im Polnischen und Deutschen – ein Update
Between Social Need and Language Potential: On the Possibilities of Realising the Equivalence of Female Personal and Professional Names in Polish and German – an Update
Potrzeby społeczne a potencjał językowy. O możliwościach realizacji ekwiwalencji żeńskich nazw osobowych i nazw zawodów w języku polskim i niemieckim – stan aktualny
Autorzy:
Bąk, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31342671.pdf
Data publikacji:
2022-07-27
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
żeńskie nazwy osobowe
nazwy zawodów
ekwiwalenty w relacji polsko-niemieckiej
relacje interlingwalne i interkulturowe
feminine personal names
names of professions
German-Polish equivalence
interlingual and intercultural relations
Opis:
Der soziokulturell determinierte Bedarf an entsprechenden Ausdrucksformen ist oft in verschiedenen Kulturkreisen anders. Der sozial bedingte Sprachgebrauch ist jedoch nur im Rahmen der aktuell verfügbaren sprachlichen Mittel möglich. Im Beitrag werden aktuell gewonnene Ergebnisse einer Umfrage über das im Titel formulierte Problem präsentiert, die unter Frauen in Deutschland und Polen durchgeführt wurde. Ziel der Studie ist es, nach zehn Jahren seit der letzten ähnlich konzipierten Untersuchung eine Entwicklung und eventuelle Veränderungen in der sprachlichen Realisierung von weiblichen Personenbezeichnungen im deutschen und polnischen Sprachgebrauch zu beleuchten. Die Studie unterscheidet sich von anderen Untersuchungen dadurch, dass hier der Gebrauch der Sprache in Bezug auf die Sprachbenutzerinnen selbst untersucht wird. Zwischen dem Deutschen und Polnischen wird eine gewisse Asymmetrie in der Bildung und Verwendung von femininen Personenbezeichnungen bestätigt. Sie ist allerdings nicht bloß Ausdruck von Einstellungen und kann nicht als einziges Kriterium einer Bewertung der Mentalität eines bestimmten Kulturkreises dienen. Sie ist auch zum Teil durch Möglichkeiten des Sprachsystems bedingt.
The socioculturally determined need for corresponding forms of expression is often different in various cultural circles, which is in turn influenced by social factors. However, the socially determined use of language is only possible within the framework of the currently available linguistic means. This paper presents the recent results of a survey the problem formulated in the title conducted among women in Germany and Poland. The aim of the study was to examine, 10 years after the last similarly designed survey, the development and possible changes in the linguistic realisation of female personal names in German and Polish language use. The study differs from other research in that here the use of the language is presented in relation to the language users themselves. A certain asymmetry in the formation and use of feminine personal names is confirmed between German and Polish. However, it is not merely an expression of attitudes, and cannot serve as the sole criterion for an evaluation of the mentality of a particular cultural group; it is also partly conditioned by the possibilities of the language system itself.
Uwarunkowane społecznie potrzeby realizacji pewnych form wyrazu często są odmienne w różnych kręgach kulturowych. Nawet najbardziej zdeterminowane społecznie użycie języka jest jednak możliwe wyłącznie w ramach aktualnie dostępnych środków językowych. Artykuł przedstawia wyniki najnowszych badań nad sformułowanym w tytule problemem przeprowadzonych wśród kobiet w Polsce oraz w Niemczech. Celem pracy jest stwierdzenia ewentualnych zmian, zachodzących od czasu przeprowadzonej dziesięć lat temu analizy realizacji żeńskich nazw osobowych w języku polskim oraz niemieckim. Badanie wyróżnia się spośród innych analiz tym, że obserwacji poddano nazwy sformułowane przez użytkowniczki języka w odniesieniu do samych siebie. Praca potwierdza istniejącą nadal asymetrię w tworzeniu i używaniu żeńskich nazw osobowych w obydwu językach. Asymetria ta nie jest jednak wyłącznie wyrazem postaw i nie może stanowić jedynego kryterium oceny mentalności danej grupy kulturowej. Jest ona także uwarunkowana aktualnymi możliwościami systemu językowego.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2022, 70, 6; 27-41
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Znaczenie ekwiwalencji tekstowo-normatywnej w przekładzie aktów prawnych i sposoby jej ustalania
The importance of text-normative equivalence in the translation of law acts and the ways of its determination
Autorzy:
Iluk, Jan
Iluk, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1191712.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe
Tematy:
translation studies
law language
specialist vocabulary
text-normative equivalence
Opis:
In the article, the problem of text-normative equivalence has been addressed. It was introduced by W. Koller in 1979, but so far it has not been further developed in the literature. Preserving textual and normative equivalence is particularly important in the translation of law texts. Therefore, the question arises about the parameters of equivalence. The article shows that in law acts such objective parameters are the specific attendance and distribution of lexical resources. They allow for a precise establishment of normative equivalents in the target language.
Źródło:
Studia Translatorica; 2020, 11; 51-69
2084-3321
2657-4802
Pojawia się w:
Studia Translatorica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Założenia teorii dyskursu Ernesta Laclaua i Chantal Mouffe
The assumptions of the discourse theory of Ernesto Laclau and Chantal Mouffe
Autorzy:
Przełęcki, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/412955.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Łódzkie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
dyskurs
hegemonia
antagonizm
logika ekwiwalencji
logika równoważności
artykulacja
puste znaczące
punkty węzłowe
discourse
hegemony
antagonism
logic of equivalence
logic of difference
articulation
empty signifiers
nodal points
Opis:
W artykule zostały omówione główne założenia teorii dyskursu Ernesta Laclaua i Chantal Mouffe. Jest to postmarksistowska teoria, która powstała na bazie prac takich badaczy jak z jednej strony Karol Marks, a z drugiej strony Ferdynand de Saussure, Michael Foucault czy Jacques Lacan. Pozwala realizować polityczne interesy ugrupowań lewicowych, za co jest krytykowana przez ugrupowania konserwatywne. Jednakże teoria ta pozwala także wyjaśnić wiele mechanizmów rządzących współczesną demokracją, w tym zjawisko populizmu. E. Laclau i Ch. Mouffe wprowadzili wiele nowych pojęć, które zostały wyjaśnione w artykule. Są to: antagonizm, artykulacja, logika ekwiwalencji, logika różnicy, puste znaczące, punkty węzłowe, hegemonia.
The paper presents the main assumptions of the discourse theory of Ernesto Laclau and Chantal Mouffe. It is a post-Marxist theory which was formulated on the basis of the works of different authors such as Karl Marks on the one hand and Ferdinand de Saussure, Michel Foucault or Jacques Lacan on the other hand. It is a theory which allows to realize the political interests of left-wing groups, for which it is criticized by the conservative parties. However, the theory gives the possibility of explaining a lot of mechanisms which govern modern democracy, including the phenomenon of populism. E. Laclau and Ch. Mouffe introduced lots of important notions which are explained in this article. They are the following : antagonism, articulation, logic of equivalence, logic of difference, empty signifiers, nodal points and hegemony.
Źródło:
Przegląd Socjologiczny; 2013, 62, 4; 9 - 24
0033-2356
Pojawia się w:
Przegląd Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykładniki ekwiwalencji w wybranych inwentarzach z XVIII wieku
Exponents of equivalence in inventories from the 18th century.
Autorzy:
Osowski, Błażej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1854374.pdf
Data publikacji:
2021-12-10
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
equivalence
semantic relations
Polish
18th century
ekwiwalencja
relacje semantyczne
język polski
XVIII wiek
Opis:
Artykuł przedstawia wykładniki ekwiwalencji, za pomocą których jest ona w tekście ustanawiana. Będziemy rozważać relację wewnątrzsystemową, w obrębie jednego języka, na boku pozostawiając ekwiwalencję w przekładzie. Ekwiwalencja to relacja semantyczna łącząca co najmniej dwa elementy (ekwiwalenty). Ekwiwalenty są równoważne w danym tekście, tj. mają wspólny referent (np. Jankesi = Amerykanie), i mogą przyjmować formę pojedynczych wyrazów lub dłuższych fraz (np. Japonia = Kraj Kwitnącej Wiśni). Ekwiwalencja może być przydatna dla dialektologa, ponieważ może służyć w tekście do zestawiania jednostek literackich i gwarowych. Wyróżniono środki składniowe, interpunkcyjne i leksykalne.
Exponents of equivalence in inventories from the 18th century. The article presents the exponents of equivalence by means of which equivalence is determined in a text. The intra-system relation (within a single language), disregarding equivalence in translation, has been considered. Equivalence is a semantic relationship that connects at least two elements (equivalents). The equivalents are corresponding in a text i.e. they have a common reference (e.g. Yankees = Americans), and may assume the form of single words or longer phrases (e.g. Japan = The Land of Cherry Blossoms). Dialectologists can find equivalence useful as it can be applied in a text to juxtapose literary and dialectal units. Syntactic, punctuation and lexical means have been distinguished.
Źródło:
Gwary Dziś; 2021, 14; 219-226
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wieloaspektowość międzyjęzykowej ekwiwalencji stałych połączeń wyrazowych a ujęcie onomazjologiczne na przykładzie frazeologizmów typu tęga głowa
Multiaspectuality of crosslinguistic equivalence of fixed multiword units and the onomasiological approach on the example of phraseological units such as tęga głowa [lit. a great head]
Autorzy:
Szerszunowicz, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109363.pdf
Data publikacji:
2020-12-08
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
contrastive analysis
cross-linguistic equivalence
phraseological unit
Opis:
The aim of this paper is to discuss the usefulness and reliability of the onomasiological approach in the cross-linguistic analysis of fixed multiword expressions based on the example of Polish phrases coined according to the model: ADJECTIVENOM FEM SING + GŁOWA ‘HEAD’ and their English and Italian counterparts. The three corpora are constituted by expressions registered in general and phraseological dictionaries of the respective languages to ensure that the units belong to the canon of Polish, English and Italian phraseological stock. The analysis of units collected for the purpose of the study clearly shows that in order to determine the true picture of cross-linguistic equivalence, the study should be focused on semantics of analysed phrases. Furthermore, the formal aspectmay be of minor significance in some cases due to the similarity of imagery of a source language idiom and the target language lexical item. On the other hand, stylistic value may have a great impact on the relation of cross-linguistic correspondence of the analysed units.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2020, 20; 333-355
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
What Does Philosophical Translation Need? Mapping the Translational Trajectory of Equivalence in Terminology
Autorzy:
Bednárová-Gibová, Klaudia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/462642.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Chełmie
Tematy:
philosophy
terminology
philosophical translation
equivalence theory
formal equivalence
filozofia
terminologia
tłumaczenie filozoficzne
teoria ekwiwalencji
ekwiwalencja formalna
Opis:
The paper zooms in on the problem of equivalence with regard to translating philosophical texts which have so far been marginalized in translation theory. Drawing on Nida’s equivalence theory, the author of this paper prioritizes formal equivalence over dynamic one, basing this approach on the specific nature of philosophical discourse. To this end, pertinent extracts from David Hume’s A Treatise of Human Nature with a special focus on philosophical terminology have been compared with their published Slovak, Czech and German translations. The paper provides an account of how and why the form is bound up with the meaning in the ambit of philosophy. The comparative analysis suggests that the form and function of philosophical discourse is connected to such a degree that the form even constitutes a part of the text’s function.
Artykuł skupia się na problemie ekwiwalencji w odniesieniu do tłumaczenia tekstów filozoficznych, co, jak do tej pory, było marginalizowane przez teorię translacji. W zgodzie z teorią ekwiwalencji Nidy, autorka niniejszego artykułu wskazuje na pierwszeństwo formalnej ekwiwalencji w porównaniu z dynamiczną, opierając to podejście na specyficznej istocie dyskursu filozoficznego. W tym względzie, stosowne urywki tekstu dzieła Davida Hume’a A Treatise of Human Nature, ze szczególnym uwzględnieniem terminologii filozoficznej, zostały porównane z ich tłumaczeniami w języku słowackim, czeskim i niemieckim. Artykuł dostarcza dowodu na to jak i dlaczego forma jest powiązana z treścią w sferze filozofii. Przeprowadzona analiza porównawcza sugeruje, że w zakresie dyskursu filozoficznego forma i funkcja są powiązane w takim stopniu, że forma komponuje część funkcji tekstu.
Źródło:
Language. Culture. Politics. International Journal; 2017, 1; 91-103
2450-3576
2719-3217
Pojawia się w:
Language. Culture. Politics. International Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W poszukiwaniu ekwiwalencji międzyjęzykowej w obrębie domeny źródłowej „temperatury” w polskich i włoskich metaforach językowych
In Search of Interlingual Equivalence within the Source Domain of “Temperature” in Polish and Italian Language Metaphors
Autorzy:
Bocian, Edyta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1804834.pdf
Data publikacji:
2019-10-24
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
temperatura; metafory językowe; język włoski; język polski
poem; word; translation; polysemy; Norwid
Opis:
Celem artykułu jest przeprowadzenie analizy porównawczej dwóch serii przymiotnikowych wskazujących na pośrednie stany temperaturowe w języku polskim oraz włoskim. Przedmiotem analizy są metaforyczne użycia następujących przymiotników w zakresie szeroko pojętej emocjonalności: caldo – caloroso – tiepido – freddo dla języka włoskiego oraz gorący – ciepły –letni – chłodny – zimny dla języka polskiego. Materiał porównawczy, w obrębie wskazanych nośników metaforycznych, stanowią zasoby słowników włosko- i polskojęzycznych dostępnych on-line wraz z platformą korpusową Sketch Engine. À la recherche d’une équivalence interlinguale dans le domaine source de la « température » en métaphores en polonais et en italien L’objectif de l’article est de faire une analyse comparative de deux séries d’adjectifs indiquant des états de température intermédiaires en polonais et en italien. L’analyse se concentre sur les usages métaphoriques des adjectifs suivants dans le domaine de l’émotivité au sens large du terme : caldo – caloroso – tiepido – freddo pour l’italien et gorący – ciepły – letni – chłodny –zimny pour la langue polonaise. Le matériel comparatif, dans le cadre des supports métaphoriques indiqués, est constitué des ressources des dictionnaires en italien et en polonais, disponibles en ligne, ainsi que de la plateforme Sketch Engine (logiciel de linguistique de corpus)
The aim of this article is to carry out a comparative analysis of two adjective series referring to intermediate temperature states in Polish and Italian. The subject of the study is a metaphorical use of the following adjectives in the area of broadly understood emotion: caldo – caloroso –tiepido – freddo for Italian and gorący – ciepły – letni – chłodny – zimny for Polish. The comparative material within the indicated carriers of metaphors is the Italian-language and Polish-language dictionaries available on-line, along with the Sketch Engine Corpus.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2018, 66, 8; 93-103
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwagi o ekwiwalencji słów kluczowych w systemie informacyjnym iSybislaw (na przykładzie wybranych terminów gramatycznych)
Some remarks on the equivalence keywords in the iSybislaw system information (based on selected grammatical terms)
Autorzy:
Łuczków, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/966612.pdf
Data publikacji:
2014-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
bibliographic database
interlingual equivalence
iSybislaw
keyword
linguistic terminology
Slavic languages
term
bibliograficzna baza danych
ekwiwalencja międzyjęzykowa
isybislaw
języki słowiańskie
słowo kluczowe
termin
terminologia językoznawcza
Opis:
The article focuses on one of the issues connected with the development of the information retrieval system iSybislaw. The system contains a biographical database of Slavic linguistics which is available online at www.isybislaw.ispan.waw.pl. An important element of the system are key words, and the main aim of the international team of Slavist linguists developing the iSybislaw system in cooperation with the Slavic Academic Information Centre (CSIN) is to create a multilingual dictionary of terms related to various areas of Slavic linguistics, that is to establish terminological equivalents in Slavic languages and in the English language. Establishing multilingual terminological equivalents is essential not only for Slavic theoretical linguistics but also for language corpora which require morphosyntactic marking, especially parallel corpora. The analysis presented here allows for drawing the conclusion that the dictionary of multilingual key terms of Slavic linguistics for the iSybislaw system should be developed (or at least verified) by specialists in individual areas of Slavic linguistics (phonetics, morphology, syntax, word formation, dialectology, ethnolinguistics, etc.). Because of the adopted principle that Polish keywords are used as descriptors in the iSybislaw system, the linguists should compare the Polish system of terms with the terminology used in other Slavic languages. Thanks to such “specialization” we could be quite sure that the person establishing the equivalents knows various descriptive traditions of linguistics, and in the future this would allow us to avoid many of the mistakes connected with the differences in the range of the term or the lack of appropriate equivalent in another language.
W artykule przedstawiono jeden z problemów związanych z budowaniem systemu informacyjno-wyszukiwawczego iSybislaw. System ten prezentuje bibliograficzną bazę danych światowego językoznawstwa slawistycznego, dostępną on-line pod adresem www.isybislaw.ispan.waw.pl. Ważnym elementem tego systemu są słowa kluczowe, a jednym z istotnych celów międzynarodowego zespołu slawistów współpracujących z Centrum Slawistycznej Informacji Naukowej (CSIN) nad rozwijaniem iSybislaw jest stworzenie wielojęzycznego słownika terminów z zakresu różnych dziedzin językoznawstwa słowiańskiego, a więc ustalenie ekwiwalentów terminologicznych w językach słowiańskich i w języku angielskim. Ustalenie wielojęzycznych ekwiwalentów terminologicznych ma znaczenie nie tylko wyłącznie dla slawistycznego językoznawstwa teoretycznego. Istotne jest ono również dla wymagających znakowania morfosyntaktyczngo korpusów językowych, a zwłaszcza dla korpusów paralelnych. Podstawowy wniosek wynikający z przedstawionej analizy sformułować można następująco: tworzeniem słownika słów kluczowych językoznawstwa slawistycznego w różnych językach (a przynajmniej jego weryfikacją) na potrzeby systemu iSybislaw powinni zajmować się specjaliści w zakresie poszczególnych działów językoznawstwa (fonetyki, morfologii, składni, słowotwórstwa, dialektologii, etnolingwistyki i in.). Ze względu na przyjętą ogólną zasadę, że deskryptorami w systemie iSybislaw są słowa kluczowe w języku polskim, najlepiej byłoby, gdyby językoznawcy ci zajmowali się konfrontacją polsko-innosłowiańską. Dopiero taka „specjalizacja” daje większą pewność, że osoba ustalająca odpowiedniki zna różne tradycje opisu, co pozwoli w przyszłości uniknąć większej ilości błędów wynikających z różnego zakresu terminów lub braku odpowiedniego terminu w innym języku.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2014, 49; 203-218
2392-2435
0081-7090
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Techniki ustanawiania ekwiwalencji w wybranych tekstach stylu urzędowego z XVII i XVIII wieku
The Techniques for Determining Equivalence in Selected Eighteenth-century Inventories of Manorial Estates
Autorzy:
Osowski, Błażej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1787889.pdf
Data publikacji:
2021-09-30
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
equivalence
semantics
official style
history of the Polish language
Opis:
Equivalence may be interpreted as the relationship between units of the same language or two different languages. The article analyses the equivalence between units of the same linguistic system, with the assumption that equivalence is the relationship between words/phrases with a common referent. This is a semantic relationship strongly dependent on context; one which is fully realised only on the level of parole, a specific use. The analysed material comprises inventories, surveys and testaments from the seventeenth and (mostly) eighteenth centuries. The aim of the article is to present the methods for determining equivalence between the units present in the text. Seven of such methods are highlighted.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2021, 28, 1; 101-108
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Substantywizacje i ich tłumaczenie jako problem kognitywistyczny i translatoryczny: Siedmiostopniowy model ekwiwalencji semantycznej
Autorzy:
Kubaszczyk, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2045842.pdf
Data publikacji:
2000
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Źródło:
Scripta Neophilologica Posnaniensia; 2000, 2; 95-113
1509-4146
Pojawia się w:
Scripta Neophilologica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Soočanje kultur v dvojezičnem slovaropisju
Spotkanie kultur w słowniku dwujęzycznym
An Encounter of Cultures in a Bilingual Lexicon
Autorzy:
Srebnik, Anita
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487106.pdf
Data publikacji:
2014-10-01
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
anizomorfizem
dvojezični slovarji
dvojezična leksikografija
prevodna ekvivalenca
ničta ekvivalenca
leksikalna vrzel
slovnična vrzel
nanosniška vrzel
kulturno-specifični izrazi
nieizomorfizm
słowniki dwujęzyczne
dwujęzyczna leksykografia
ekwiwalencja tłumaczeniowa
brak ekwiwalencji
luka leksykalna
luka gramatyczna
luka referencjalna
wyrażenia specyficzne kulturowo
anisomorphism
bilingual dictionaries
bilingual lexicography
translation equivalence
zero equivalence
lexical gap
grammatical gap
referential gap
culture-specific terms
Opis:
Ne samo besedila v prevodu, tudi dvojezični slovarji kot posebna vrsta besedil primerjajo med seboj kulturi izhodiščnega in ciljnega jezika. Prevodne ustreznice v geselskih člankih se nahajajo na kontinuumu med izomorfizmom na eni in anizomorfizmom na drugi strani. Le-ta predstavlja temeljni problem pri iskanju medjezikovne ustreznice. Od mnogoterih delitev ustreznic je za leksikografa najoprijemljivejša »logična« delitev na popolne, delne in ničte ustreznice, slednja pa pri prevajanju predstavlja najtrši oreh. Razumevanje tovrstne odsotnosti ustreznice leksikografa pripelje do povsem konkretnih rešitev v slovarju, kjer mora zaradi narave njegove zgradbe za vsako geslo vedno podati ustreznice, medtem ko prevajalec vezanega besedila posamezno besedo mnogokrat lahko preprosto izpusti, ne da bi to privedlo do izkrivljenega pomena besedila. Na primeru Nizozemsko‑slovenskega slovarja prikažemo strategije podajanja ustreznice v primeru ničte ekvivalence med jezikoma. Spopadanje z anizomorfizmom je pojav par excellence, ki dvojezično leksikografijo v tem pogledu uvršča tudi med primerjalne kulturne študije.
Not only in translated texts but also in bilingual dictionaries as a special sort of texts the cultures of the source and target languages are compared. Translation equivalents in a dictionary range from a continuum between the isomorphism on the one side and the anisomorphism on the other. Anisomorphism presents a crucial problem in finding translation equivalents. Among the plethora of equivalent relationships the most tangible one for the lexicographer is the »logical equivalence relationship« according to which there are three types of equivalence: full, partial and zero equivalence, the latter being the toughest nut to crack. In contrast to a translator who can omit an individual word in a longer stretch of translated text without violating its sense, a lexicographer must provide an equivalent for every single entry word. The examples from the Dutch‑Slovene Dictionary illustrate the different strategies of dealing with the zero equivalence. Solving the problems of anisomorphism is an activity par excellence which places bilingual lexicography also among the comparative cultural studies.
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2014, 5, 1; 304-339
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reprodukcja jako jeden ze sposobów na osiągniecie ekwiwalencji formalno-estetycznej w przekładzie (na materiale wierszy księdza Jana Twardowskiego)
The reproduction as one of ways on you will achieve the formal-aesthetic equivalence in the translation (on material of poems by father Jan Twardowski)
Autorzy:
Dworakowska, Beata Edyta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/951117.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
poezja księdza Jana Twardowskiego
przekład
ekwiwalencja formalno-estetyczna
Opis:
The object of analysis are Jan Twardowski’s poems translated into Russian in comparison with original texts. The aim was to check whether formal-aesthetic equivalence had been achieved in the translation of stylistictropes. The author presents their linguistic description and specific techniques, used by translators in the process of translation. As a result, the Russian texts of poems are aesthetically equivalent to the original texts.
Źródło:
Studia Wschodniosłowiańskie; 2015, 15; 239-252
1642-557X
Pojawia się w:
Studia Wschodniosłowiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problem ekwiwalencji w przekładzie rosyjskiej specjalistycznej literatury szachowej na język polski
The problem of equivalence in the translation of Russian chess literature into Polish
Проблема эквивалентности при переводе русскоязычной шахматной литературы на польский язык
Autorzy:
Gasek, Bogumił
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20311531.pdf
Data publikacji:
2022-09-03
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Rusycystyczne
Tematy:
шахматная терминология
эквивалентность
фразематика
шахматный жаргон
двуязычный корпус
перевод
terminologia szachowa
ekwiwalencja
frazematyka
żargon szachowy
korpus dwujęzyczny
przekład
chess terminology
equivalence
phraseology
chess slang
bilingual text corpora
translation
Opis:
W niniejszym artykule został przedstawiony problem ustalania polskich ekwiwalentów w procesie przekładu rosyjskiej specjalistycznej literatury szachowej. Dokonano ogólnej charakterystyki specjalistycznej literatury szachowej, w której widoczne jest stosowanie terminologii specjalistycznej obok terminologii nieoficjalnej, określeń potocznych i żargonowych, frazematyki ogólnosportowej i wojskowej oraz elementów dodatkowego, sztucznego kodu semiotycznego w postaci notacji szachowej, symboli i diagramów. Poddano analizie wariantywność i synonimię leksyki szachowej, ekwiwalencję na poziomie frazemów oraz kwestię wiedzy specjalistycznej tłumacza. Materiał badawczy został zaczerpnięty z utworzonego na potrzeby danego artykułu korpusu rosyjskich tekstów o tematyce szachowej zawierającego 37 numerów czasopisma szachowego „64 – Szachmatnoje obozrienije” i 14 książek szachowych oraz z tłumaczeń rosyjskiej literatury szachowej i publikowanych w polskich mediach.
В настоящей статье рассматривается проблема поиска польских эквивалентов при переводе русскоязычной специальной шахматной литературы. Внимание заострено на общей характеристике шахматной литературы в виде использования наряду с шахматной терминологией неофициальных и жаргонных определений, общеспортивной и военной фразеологии и элементов искусственной семантической системы в виде шахматной нотации, символов и диаграмм. Анализу подвергается также вариативность и синонимия в области шахматной лексики, проблема эквивалентности на уровне фразем и вопрос предметных знаний переводчика. В качестве исходного материала используется корпус текстов, содержащий 37 номеров журнала «64 – Шахматное обозрение» и 14 шахматных книг, а также примеры, почерпнутые из переводов шахматной литературы и польских СМИ.
This article deals with the problem of finding Polish equivalents in the translation of Russian-language special chess literature. The focus of the article is on the general characteristics of chess literature in the form of the use, along with chess terminology, of informal and slang definitions, general sports and military phraseology and elements of an artificial semiotic system in the form of chess notation, symbols and diagrams. The variability and synonymy in the field of chess vocabulary, the problem of equivalence at the level of phrasemes and the question of the translator's subject knowledge are also analyzed. The text corpora containing 37 issues of the „64 – Shakhmatnoe obozrenie” and 14 chess books, as well as examples drawn from translations of chess literature and Polish media, is used as the source material.
Źródło:
Przegląd Rusycystyczny; 2022, 3 (179); 46-65
0137-298X
Pojawia się w:
Przegląd Rusycystyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problem ekwiwalencji terminów w międzynarodowej komunikacji naukowej w kontekście projektu wielojęzycznego słownika encyklopedycznego typów dokumentów
The Problem of Term Equivalence in International Scientific Communication in the Context of the Project of a Multilingual Encyclopaedic Dictionary of Document Types
Autorzy:
Herden, Elżbieta
Łubocki, Jakub Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2015054.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Komisja Nauk Filologicznych Polskiej Akademii Nauk, Oddział we Wrocławiu
Tematy:
multilingual dictionary
types of documents
scientific communication
terminological equivalence
Opis:
The purpose of this study (based on the analysis and discussion of cases of erroneous use of words monografia / monograph, autentykacja/authentication, kolaboracja/collaboration, pamflet/pamphlet, stary druk/alter Druck, Frühdruck/old print, old book) was to outline the problem of term equivalence resulting from unintentional linguistic interference (loanwords, tautonymy, anisomorphy, calques) in the communication of various members of the scientific community (authors, translators, editors and proofreaders). Multilingual dictionaries, noting only the equivalents without indicating their meaning or examples of their use, not only do not protect against committing such errors, but can also be their source. The study resulted in a concept of a multilingual encyclopaedic dictionary, which, by preventing the incorrect equivalence of terms in the field of document types, will help in formulating correct oral and written presentations, descriptions of documents used in information resources, their correct translation and building search tools on their basis – in particular, bibliographic databases and digital libraries, where they are used as a search or selection criteria for materials.
Źródło:
Academic Journal of Modern Philology; 2021, 13; 149-170
2299-7164
2353-3218
Pojawia się w:
Academic Journal of Modern Philology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problem ekwiwalencji terminologii (na przykładzie polskiej i węgierskiej terminologii geografii fizycznej na poziomie szkoły średniej)
Terms in physical geography: a case study of the Polish-Hungarian lexical equivalence
Autorzy:
Kaleta, Damian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/571978.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Neofilologii
Tematy:
terminology equivalence
scientific translation
terminology translation
Geographical terminology
Opis:
Przedmiotem artykułu jest omówienie problemu ekwiwalencji terminologii specjalistycznej przy tłumaczeniu tekstu naukowego z jednego języka naturalnego na drugi. Za przykład służy terminologia geografii fizycznej używana w językach węgierskim i polskim. Artykuł udowadnia, że język nauki, choć jest językiem uniwersalnym, nie zawsze da się wyrazić w dowolnym języku naturalnym.
The article discusses equivalence of specialized terminology in the translation of scientific texts from one natural language to another on the basis of terms in physical geography in Hungarian and Polish languages. The article proves that the language of science – though it’s universal – not always can be expressed in any natural language.
Źródło:
Acta Philologica; 2016, 48; 5-13
0065-1524
Pojawia się w:
Acta Philologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies