- Tytuł:
-
Рукопис „щасливого білоруського шляхтича” XVII–XVIII ст. із колекції Івана Франка
Rękopis „szczęśliwego białoruskiego szlachcica” XVII–XVIII wieku z kolekcji Iwana Franki
Manuscript „happy Belarusian nobleman XVII–XVIII centuries from the collection of Ivan Franko - Autorzy:
- Nabytowycz, Ihor
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/972657.pdf
- Data publikacji:
- 2018
- Wydawca:
- Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
- Tematy:
-
baroque
diary
memoirs
history of everyday life
dusiatsky-rudomyna
barok
diariusz
memuarystyka
historia codzienności
dusiacki-rudomyna
барока
дыярыуш
мемуары
гісторыя штодзённасці
рудамінадусяцкі - Opis:
-
This article analyzes the memoirs of Toma Konstanty Dusiatsky-Rudomyna – the 17th/18th-century “Happy Belarusian Nobleman” – published by Ivan Franko. This brief manuscript is composed of various short stories, and contains elements of a diary, an autobiography, and a family chronicle. From the point of view of the history of everyday life and mentality, this text constitutes not only an interesting document of general historical significance but, above all, a glimpse into the private life of a Belarusian representative of the Baroque era. The author of the diary attempts to insert his own microhistory in the frame of the turbulent macrohistory of the Polish Commonwealth in the last three decades of the 17th century, as well as the early 18th century. The author projects his own biography onto a broad background of the political conditions of his era; his personal story, however, gets lost among the historical events that he describes. In terms of structure and composition, his biography appears slightly flawed. The memoirs of Dusiatsky-Rudomyna constitute an interesting source of not just historical facts as such, but also of their interpretation within various segments of society. The diary also contains details based on gossip and speculations that grew around famous figures contemporary to its author. The analysis allows for the reconstruction of the reality left unrecorded by official historical sources. The memoiristic sources, based on gossip, rumors and legends, offer a view into the everyday life and the social structures of the 17th–18th century.
Przedmiotem analizy w artykule jest opublikowany przez Iwana Frankę pamiętnik Tomy-Konstantija Dusiackiego-Rudomyny, „szczęśliwego białoruskiego szlachcica”, żyjącego na przełomie XVII–XVIII w. Ten niewielki rękopis składa się z krótkich opowiadań, z elementami diariusza, autobiografii i kroniki rodzinnej. W kontekście historii codzienności oraz historii mentalności jest to niezmiernie ciekawy dokument nie tylko o znaczeniu ogólnohistorycznym, lecz również przynoszący informacje na temat modelu życia prywatnego białoruskiego przedstawiciela epoki baroku. Autor diariusza stara się wpisać swoją małą historię w przestrzeń burzliwej historii Rzeczypospolitej ostatnich trzech dziesięcioleci XVII–początku XVIII w. Swój życiorys przedstawia na szerokim tle politycznych uwarunkowań współczesności. Osobista historia ginie jednak w opisywanych przez diarystę wydarzeniach historycznych. Biograficzny zapis pozostaje pod względem kompozycji oraz struktury literackiej utworem niedoskonałym. Wspomnienia Dusiackiego-Rudomyny są interesującym źródłem informacji, zarówno jeśli chodzi o fakty historycznych, jak i o sposób ich postrzegania przez przedstawicieli różnych grup społecznych. W diariuszu pojawiają się także wpisy tworzone na podstawie plotek i domysłów związanych z życiem i działalnością osób współczesnych autorowi. Przeprowadzona analiza pozwala zrekonstruować rzeczywistość, która funkcjonowała poza „oficjalnymi” źródłami historycznymi. Memuarystyka, uwzględniając plotki, ustne przekazy, legendy, pozwala odtworzyć historię codzienności, a także panoramę społeczną XVII–XVIII w.
У артыкуле прааналізаваны мемуары “шчаслівага беларускага шляхціча” XVII–XVIII ст. Фамы-Канстанцыя Рудаміна-Дусяцкага, апублікаваныя Іванам Франко. Гэты невялікі рукапіс складаецца з рознажанравых кароткіх апавяданняў, з прыкметамі дыярыуша, аўтабіягрфіі і сямейнай хронікі. У кантэксце гісторыі штодзённасці і гісторыі ментальнасці – гэта надзвычай цікавы дакумент не толькі гістарычнай вагі, але таксама адлюстраванне мадэлі прыватнага жыцця беларуса эпохі Барока. Аўтар дыярыуша намагаецца ўпісаць сваю ўласную мікрагісторыю ў прастору бурлівай макрагісторыі Рэчы Паспалітай апошніх трох дзесяцігоддзяў XVII – пачатку XVIII стагоддзяў. Свой жыццяпіс аўтар імкнецца прадставіць на шырокім фоне палітычных падзей. Аднак мікрагісторыя яго жыцця цалкам губляецца ў макрагісторыі і гістарычным часе. Гэты біяграфічны твор з пункту гледжання літаратурнай кампазіцыі і структуры недасканалы. Мемуары Фамы-Канстанцыя Рудаміна-Дусяцкага з’яўляюцца цікавай крыніцай не толькі гістарычных фактаў, але і іх рэцэпцыі ў розных слаях грамадства. У дыярыушы прысутнічаюць таксама запісы, заснаваныя на плётках і домыслах вакол асобаў, якія былі сучаснікамі аўтара. Праведзены аналіз тэксту дазваляе рэканструяваць рэчаіснасць, якаяіснавала па-за “афіцыйнымі” гістарычнымі крыніцамі. Мемуарыстыка, адлюстроўваючы плёткі, вусныя пераказы, легенды, дазваляе ўзнавіць гісторыю штодзённасці, а таксама панараму грамадства XVII–XVIII стагоддзяў. - Źródło:
-
Studia Białorutenistyczne; 2018, 12
1898-0457 - Pojawia się w:
- Studia Białorutenistyczne
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł