Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "dramaturgia polska" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-6 z 6
    Tytuł:
    Nowe przestrzenie subiektywności: Radiowy genotyp dramaturgii współczesnej
    New Spaces of Subjectivity: Radio Genotype of Contemporary Dramaturgy
    Autorzy:
    Kopciński, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/36147849.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    Polski Teatr Radiowy
    polski dramat współczesny
    dramat polski po 1989
    dramaturgia polska
    Polish Radio Theatre
    Polish drama after 1989
    contemporary Polish drama
    Polish dramaturgy
    Opis:
    Artykuł dowodzi, że najważniejszym bohaterem nowej polskiej dramaturgii stał się sam dyskurs dramatyczny, uwolniony spod reżimu tekstowej struktury i tradycyjnej organizacji. Autor przekonuje, że zapisywane w postaci językowego streamingu dramatyczne kolaże, montaże i hybrydy swoim kształtem odwzorowują sposób komunikowania się ludzi współczesnych w zmediatyzowanej rzeczywistości. Naczelną cechą tego procesu jest wielokanałowość przekazu, którą autor skojarzył z nowymi technologiami zapisu dźwięku, jego nadawania i odbioru w słuchowisku radiowym (system dźwięku przestrzennego 5.1). Porównanie poetyki dramatów współczesnych z utworami pisanymi specjalnie dla radia (takich autorów jak Tomasz Man czy Krzysztof Czeczot) ujawnia zaskakujące zbieżności, wśród których najważniejszą jest głęboka subiektywizacja świata przedstawionego dramatu. Analizując utwory Mariusza Bielińskiego (i wspominając twórczość Zyty Rudzkiej, Artura Pałygi, Weroniki Murek czy Mateusza Pakuły), autor formułuję tezę o radiowym genotypie nowej polskiej dramaturgii, która rzadko pojawia się na scenach, za to bardzo często realizowana jest w Teatrze Polskiego Radia.
    According to Jacek Kopciński, the dramatic discourse itself, released from the regime of textual structure and traditional arrangement, has become the protagonist of new Polish dramaturgy. The author argues that the dramatic collages, assemblies and hybrids, recorded in the form of linguistic streaming, reflect the way in which people communicate in a mediated reality. The chief characteristic of this process is multi-channel transmission, which the author associated with new technologies of sound recording and its broadcasting and reception in a radio play (5.1 surround sound system). A comparison of the poetics of contemporary drama with works written especially for the radio (by Tomasz Man or Krzysztof Czeczot) reveals some surprising similarities; most importantly, the deep subjectivisation of the represented world of the play. When analysing works by Mariusz Bieliński (and mentioning the works of Zyta Rudzka, Artur Pałyga, Weronika Murek and Mateusz Pakuła), the author puts forward a thesis about the radio genotype of the new Polish drama, which is rarely staged, but is often performed in the Polish Radio Theatre.
    Źródło:
    Pamiętnik Teatralny; 2019, 68, 2; 23-40
    0031-0522
    2658-2899
    Pojawia się w:
    Pamiętnik Teatralny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dramaturgia mitu i tragedii: „Król Roger” Karola Szymanowskiego w tyglu (pop)kultury
    The Dramaturgy of Myth and Tragedy: Karol Szymanowski’s “King Roger” in the Pop-Cultural Melting Pot
    Autorzy:
    Lisiecka, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29430942.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    dramat muzyczny
    tragedia
    opera
    dramaturgia mitu
    Karol Szymanowski
    Friedrich Nietzsche
    music drama
    tragedy
    dramaturgy of myth
    Opis:
    Studium dotyczy tragediowych aspektów dwudziestowiecznej opery Król Roger op. 46 Karola Szymanowskiego. Kluczowy wpływ na projekt dramaturgii dzieła miały wzorce antyczne (szczególnie Bachantki Eurypidesa) oraz koncepcja tragedii i dramatu muzycznego Friedricha Nietzschego. W pierwszej części artykułu teatralne aspekty tragizmu Króla Rogera zostały ukazane na przykładzie wybranych inscenizacji tej opery (Mariusza Trelińskiego, Krzysztofa Warlikowskiego i Kaspera Holtena), podejmujących problem rozpadu świata i kryzysu wartości. Ich główną osią dramaturgiczną okazały się odwołania do kryzysu kultury współczesnej oraz pytania o reakcje jednostki i wspólnoty na stan zagrożenia wywołany przez dionizyjski żywioł. Na podstawie analizy struktury dramatycznej libretta i wypowiedzi kompozytora o procesie twórczym uwypuklono znaczenie teatralnych aspektów opery. Podkreślono, jak istotny był według kompozytora odpowiedni kompromis w ramach fuzji sztuk i horyzontów, w tym między innymi dionizyjskich i apollińskich tendencji w programie ideowym dzieła.
    This article discusses the tragedic aspects of Karol Szymanowski’s 20th-century opera King Roger op. 46. The work’s dramaturgical design was crucially influenced by ancient models (especially Euripides’ The Bacchae) as well as Friedrich Nietzsche’s concept of tragedy and music drama. The first part of the article presents theatrical aspects of King Roger’s tragedic character, drawing on selected stagings of this opera (by Mariusz Treliński, Krzysztof Warlikowski, and Kasper Holten), which addressed the problems of the disintegration of the world and the crisis of values. It is observed that their dramaturgy centers around the axis of references to the crisis of contemporary culture and questions about the individual’s and the community’s reactions to the threat caused by the Dionysian element. Based on an analysis of the dramatic structure of the libretto and the composer’s statements about his creative process, the author emphasizes the significance of the theatrical aspects of opera. She stresses how important it was for Szymanowski to achieve an adequate compromise within the fusion of arts and horizons, including the Dionysian and Apollonian tendencies in the work’s ideological program.
    Źródło:
    Pamiętnik Teatralny; 2023, 72, 2; 39-61
    0031-0522
    2658-2899
    Pojawia się w:
    Pamiętnik Teatralny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Teatr Tadeusza Różewicza
    The Theatre of Tadeusz Różewicz
    Autorzy:
    Fik, Marta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29431849.pdf
    Data publikacji:
    1974-03-30
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    Tadeusz Różewicz
    open dramaturgy
    theatre conventions
    aesthetics
    action
    protagonist
    dramaturgia otwarta
    konwencje teatralne
    estetyka
    bohater
    akcja
    Opis:
    Co postuluje wobec teatru dramaturgia autora uważanego za nihilistę i antychrysta kultury? Utwory dramatyczne i wypowiedzi teoretyczne Tadeusza Różewicza kwestionują wszelkie konwencje teatralne, wymierzone są w mody, snobizmy, nawyki. Jednocześnie konsekwentnie podejmują próby wykształcenia estetyki najlepiej oddającej cechy współczesnego świata. Negacja dotychczas stosowanych konstrukcji bohatera czy akcji dramatu wyraża nie tylko chaos i rozbicie otaczającej rzeczywistości, ale przynosi także próby konstruowania nowych modelowych sytuacji, w jakich znalazł się Człowiek i Ludzkość. Nowi bohaterowie Różewicza – bez wieku, twarzy, imion, odindywidualizowani i zmechanizowani – wpływają na charakter akcji lub też braku akcji jego dramatów. „Otwartość” wewnętrznej kompozycji ma różne stopnie, a „luźność” budowy nie oznacza przypadkowości ani dowolności. Różewicz konsekwentnie obnaża stereotypy na poziomie wyrazów, zdań i dialogów, a jednocześnie w jego tekstach coraz więcej miejsca zajmują obrazy ustanawiane didaskaliami. Brak zaufania do rozwlekłych dialogów prowadzi do zaanektowania przez dramat rejonów pozasłownych. Swoboda, jaką pozostawia Różewicz inscenizatorom, jest zatem niezwykle ograniczona.
    What postulates with regard to theatre are put forth by the dramaturgy of an author regarded as a nihilist and an antichrist of culture? The dramatic works and theoretical statements of Tadeusz Różewicz challenge all theatre conventions, targeting fashions, snobberies, and habits. At the same time, they consistently attempt to develop an aesthetic that best reflects the characteristics of the contemporary world. The negation of the dominant modes of constructing protagonists or action in drama not only reflects the chaos and disintegration of the surrounding reality, but also brings attempts at creating new model situations in which Man and Humankind have found themselves. Różewicz’s new protagonists – ageless, faceless, nameless, unindividualized and mechanized – influence the character of the action or lack of action in his dramas. The “openness” of the internal composition has varying degrees, and the “looseness” of the construction does not imply randomness or arbitrariness. Różewicz is consistent in exposing stereotypes at the word, sentence, and dialogue levels, while at the same time images created in stage directions occupy an increasing amount of space in his texts. Due to his lack of confidence in lengthy dialogues, his drama annexes extra-verbal territories. The freedom that Różewicz leaves to the producers is therefore highly limited.
    Źródło:
    Pamiętnik Teatralny; 1974, 23, 1; 3-16
    0031-0522
    2658-2899
    Pojawia się w:
    Pamiętnik Teatralny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    «Lemma»: Jay Wright’s Idiorrhythmic American Theater
    Lemma: Idiorytmiczny teatr Jaya Wrighta
    Autorzy:
    Daddario, Will
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/32084578.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    Jay Wright
    «Lemma»
    dramaturgia muzyczna
    teatr amerykański
    idiorytmia
    rytuał
    czarność
    filozofia teatru i performansu
    musical dramaturgy
    American theater
    idiorrhythmy
    ritual
    Blackness
    performance philosophy
    Opis:
    This essay presents Jay Wright’s play Lemma as a historiographical challenge and also as a piece of idiorrhythmic American theater. Consonant with his life’s work of poetry, dramatic literature, and philosophical writing, Lemma showcases Wright’s expansive intellectual framework with which he constructs vivid, dynamic, and complex visions of American life. The “America” conjured here is steeped in many traditions, traditions typically kept distinct by academic discourse, such as West African cosmology, Enlightenment philosophy, jazz music theory, Ancient Greek theater, neo-Baroque modifications of Christian theology, pre-Columbian indigenous ways of knowing, etymological connections between Spanish and Gaelic, the materiality of John Donne’s poetry, and the lives of enslaved Africans in the New World. What is the purpose of Wright’s theatrical conjuration? How do we approach a text with such a diverse body of intellectual and literary sources? The author answers these questions and ends with a call to treat Lemma as a much needed point of view that opens lines of sight into Black and American theater far outside the well-worn territory of the Black Arts Movement.
    Esej przedstawia sztukę Jaya Wrighta Lemma jako wyzwanie historiograficzne, a także jako dzieło idiorytmicznego teatru amerykańskiego. Spójna z dorobkiem poetyckim, dramatycznym i filozoficznym Wrighta Lemma odsłania szerokie intelektualne horyzonty poety, które pozwalają mu skonstruować żywą, dynamiczną i złożoną wizję amerykańskiego życia. Wyczarowaną w jego sztuce „Amerykę” przenika wiele tradycji, które zazwyczaj oddziela się od siebie w dyskursie akademickim: zachodnioafrykańska kosmologia, filozofia oświeceniowa, teoria jazzu, starożytny teatr grecki, neobarokowe modyfikacje chrześcijańskiej teologii, prekolumbijskie autochtoniczne sposoby poznania, etymologiczne związki hiszpańskiego i gaelickiego, materialność poezji Johna Donne’a oraz życie zniewolonych Afrykanów w Nowym Świecie. Jaki jest cel teatralnego sztukmistrzostwa Wrighta? Jak podejść do tekstu o tak różnorodnych źródłach intelektualnych i literackich? Autor odpowiada na te pytania i podsumowuje wywód postulatem, by traktować Lemmę jako bardzo potrzebny punkt widzenia, z którego można zobaczyć czarny i amerykański teatr poza dobrze znanym terytorium Black Arts Movement.
    Źródło:
    Pamiętnik Teatralny; 2021, 70, 4; 121-140
    0031-0522
    2658-2899
    Pojawia się w:
    Pamiętnik Teatralny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Muzyczna scena Różewicza
    Tadeusz Różewicz’s Musical Stage
    Autorzy:
    Wąchocka, Ewa
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/47080833.pdf
    Data publikacji:
    2024-08-23
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    Tadeusz Różewicz
    popularna kultura muzyczna
    muzyka użytkowa
    dramaturgia muzyczna
    parodia
    przestrzeń dźwiękowa
    formy heterogoniczne
    popular music culture
    applied music
    musical dramaturgy
    parody
    space of sound
    heterogeneous forms
    Opis:
    Artykuł przedstawia różnorodne formy muzyki (klasycznej i popularnej) i sposoby ich zastosowania w dramatach Tadeusza Różewicza. Autorka poddaje weryfikacji opinię o wizualnym charakterze Różewiczowskiego teatru, wskazując, że sfera audialna (jakości foniczne języka, mikrodramaturgia zdarzeń dźwiękowych i projektowana muzyka) często odgrywa w aranżowaniu percepcji odbiorców równie istotną rolę jak obraz sceniczny. Korzystając z metod badań intermedialnych, wydobywa dramaturgiczny potencjał muzycznych intertekstów, niosących znaczenia dialogujące z tekstem lub nieprzekazywane przez słowo. Pokazuje możliwości użycia muzyki jako autorskiego komentarza, tworzącej w powiązaniu z metateatralnością środowisko sprzyjające satyrze, parodii, grotesce. Prawidłowością sztuk Różewicza jest usytuowanie elementów muzycznych na nieostrej granicy pomiędzy macierzystym kontekstem utworu a aktywizowanymi przez nie kontekstami kulturowymi. Zarazem nowoczesne, kompleksowe podejście do sfery brzmieniowej prowadzi nieraz do zacierania jakościowych różnic między zjawiskami akustycznymi, a w rezultacie – do emancypacji przestrzeni dźwiękowej rozumianej nie jako wynik zerwania więzi z obrazem, lecz jako zdolność do wnoszenia odmiennych sensów, nieredukowalnych do jego znaczeń.
    This article presents the varied forms of music (classical and popular) as well as their applications in the theatre plays of Tadeusz Różewicz. Its author contests the hypothesis that Różewicz’s theatre is visual in nature, demonstrating that its aural qualities (phonetic characteristics of language, microdramatic properties of aural events, and the projected music) play no less important a role in engineering the audience’s perceptions than the visual aspects. Using the methodology of intermediality studies, she brings out the dramatic potential of musical intertextualities that come into dialogue with the text or that cannot be expressed by the spoken word; she shows how music can become the playwright’s side note, which can be satirical, parodistic, or grotesque in its metatheatrical nature. Musical elements in Różewicz’s plays are typically straddling the boundaries between the original context of the play and the cultural contexts evoked by those elements. At the same time, the modern, multifaceted approach to the aural aspect often leads to blurring the lines between the acoustic phenomena and, consequently, to the emancipation of the aural space—an emancipation that is not a secession from the visual but a new quality with new meanings that cannot be borne out of the visual.
    Źródło:
    Pamiętnik Teatralny; 2024, 73, 3; 165-186
    0031-0522
    2658-2899
    Pojawia się w:
    Pamiętnik Teatralny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wczesna dramaturgia Stefana Żeromskiego w świetle jego fascynacji teatrem
    Stefan Żeromski’s Early Dramatic Work in the Light of His Fascination with Theatre
    Autorzy:
    Sobieraj, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/29519875.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    Stefan Żeromski
    historia dramatu polskiego
    dramat polski XX wieku
    Polish drama history
    20th-century Polish drama
    Opis:
    Artykuł prezentuje kontekstową interpretację dwóch wczesnych dramatów Stefana Żeromskiego, Grzech i Dramatu akt pierwszy, niepublikowanych i niewystawianych za życia pisarza i odkrytych dopiero w 1945 i 1959 roku. Żeromski przez całe życie fascynował się teatrem, czego wyrazem może być na przykład jego nieukończony esej "Pochwała sztuki teatru" z 1924 roku lub odpowiedź na ankietę przygotowaną przez "Przegląd Warszawski" dotyczącą Teatru Narodowego w Warszawie, który wtedy ponownie otwierał swoje podwoje. Jego poglądy są bliskie ideom głoszonym przez twórcę narodowej sceny, Wojciecha Bogusławskiego, a także wszystkim  formułowanym w XIX wieku poglądom, które podkreślały społeczną i patriotyczną misję polskiego teatru. Artystyczna wyobraźnia pisarza kształtowała się na podstawie konwencji teatru XIX wieku, opartego na iluzji scenicznej, zasadzie psychologicznej wiarygodności i wymaganiach naturalnego wyrazu aktorskiego. Głosząc pierwszeństwo deklamacji i słowa poetyckiego w teatrze, Żeromski opowiadał się za literackimi teoriami dramatu. Grzech i Dramatu akt pierwszy (który pozostał nieukończony) to dowód zdolności dramaturgicznych autora. W obu tekstach jego nowatorskie podejście do tematyki i problemów społecznych łączy się z konwencjami dramatu i teatru XIX wieku. Pierwsza inscenizacja Grzechu z nowym zakończeniem napisanym przez Leona Kruczkowskiego w 1950 roku stanowi interesujący epizod w historii polskiego życia teatralnego w połowie XX wieku, świadczący o ówczesnych ograniczeniach ideologicznych i politycznych.
    This article offers a context-bound interpretation of two early dramas written by Stefan Żeromski, i.e. Grzech (The Sin) and Dramatu akt pierwszy (A Drama’s First Act), which remained unpublished and were never staged during his lifetime. The texts were only discovered in 1945 and 1959, respectively. Żeromski had been fascinated with theatre throughout his life, which is evident, for example, in his unfinished essay Pochwała sztuki teatru (‘Apology for the Art of Theatre,’ 1924) or in his answer to the survey prepared by Przegląd Warszawski about the Narodowy Theatre in Warsaw, reopening at the time. His views are reminiscent of ideas propounded by the founder of the national stage, Wojciech Bogusławski, as well as of all the views formulated throughout the 19th century that emphasised the social and patriotic mission of Polish theatre. The artistic imagination of the writer had been shaped by the conventions of 19th-century theatre, based on stage illusion, the principle of psychological verisimilitude and requirements of natural acting expression. By professing the primacy of declamation and poetic word in theatre, Żeromski sided with literary theories of drama. Grzech and Dramatu akt pierwszy (which remained unfinished) both exhibit the author’s knack for dramaturgy. They both combined novelty as to subject matter and treatment of social problems with some conventions of 19th-century drama and theatre. The first ever production of Grzech, supplied with a new ending written by Leon Kruczkowski, put on in 1950 is an interesting episode in the history of Polish theatre life in the middle of the 20th century, bearing testimony to its ideological and political limitations.
    Źródło:
    Pamiętnik Teatralny; 2016, 65, 1/2; 173-193
    0031-0522
    2658-2899
    Pojawia się w:
    Pamiętnik Teatralny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-6 z 6

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies