Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "dictionary of names" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 22
Tytuł:
Польские фамилии в прозе Антона Чехова
The polish surnames in prose of A. Chehov
Autorzy:
Szubin, Roman
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1045664.pdf
Data publikacji:
2012-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
literary onomastics
anthoponims
dictionary of names
Polish family
semantics of names and surnames
text
subtext (undertones)
nationality context
anagram
Opis:
The author considers Polish surnames in Chehov‘s prose from two basic positions – formal and semantic. A Polish surname in Chehov always appears in an intense semantic context and involves ambivalent meanings. Nearly all Polish characters of his works are administrators, managers, or beautiful women. An important point is that a Polish surname in Chehov, regardless of the real national identity of its bearer, starts to function as a sign. Within this aspect, deep semantic structures of the text are involved. According to the author of the article, an adaptation of a foreign surname within the text to be received by the Russian linguistic consciousness is generally effected through an anagram and identification to sound structure of the text.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2012, 19, 1; 149-158
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Из опыта создания Словаря личных имён собственных белорусско-польского пограничья
On compiling a dictionary of personal names on the territory of the Belarusian-Polish Borderlands
Autorzy:
Вертейко, Екатерина
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1832559.pdf
Data publikacji:
2019-11-22
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
лексикография
антропоним
фреквенция
лингвокультурология
пограничье
lexicography
antroponym
frekvention
cultural linguistics
borderlands
Opis:
The article tells about the creation of the dictionary of names reflecting the onomastic material of the Belarusian-Polish borderlands in the following aspects: composition, frequency and name variants of the Belarusian-Polish Borderlands recorded in the late XIX – early XXI centuries. For frequent names functional characteristic is given: etymological analysis, information related to the history of the emergence of a name in Russian, Belarusian and Polish lists of names, the factors influencing the popularity or rarity of the name are noted. The peculiarity of the dictionary is the reflection in it of the linguo-cultural background of frequent names, which includes: a folklore name, characters of literary and artistic works, famous bearers of the name. It is planned that the dictionary will be made in the format of an electronic dictionary and placed in the Internet space.
Źródło:
Studia Wschodniosłowiańskie; 2019, 19; 413-429
1642-557X
Pojawia się w:
Studia Wschodniosłowiańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ustalanie i wdrażanie nazw obiektów fizjograficznych na Ziemiach Zachodnich i Północnych Rzeczypospolitej Polskiej
Establishment and implementation of names of physiographical objects in the Western and Northern territories of the Republic of Poland
Autorzy:
Gołaski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/204137.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
nazwa miejscowa
język polski
język niemiecki
mapa topograficzna
słownik nazw geograficznych
toponyms
Polish language
German language
topographic map
dictionary of geographical names
Opis:
W artykule przedstawiono przebieg i wyniki ustalania nazw obiektów fizjograficznych w języku polskim na Ziemiach Zachodnich i Północnych, które po 1945 r. znalazły się w granicach Rzeczypospolitej Polskiej.
Physiographical objects in the Western and Northern territories, which became a part of the Republic of Poland in 1945, were given Polish names by the Commission for the Establishment of Names of Settlements and Physiographical Objects working at the Ministry of Public Administration. The dissolving of the Ministry in 1949, uncertain political situation and moving of the Commission to the Ministry Council Office slowed down its activities, which were finalized only in 1958. Implementation of new names was obstructed because of delays in publication, limited access to maps with new names, spontaneous names created by local residents and misunderstandings linked to the hasty publication of the preliminary results of Commission's work as a dictionary of geographical names of Western and Northern Poland. Because of these difficulties the main objective of the Commission, which was to recreate the original Polish and Slavonic toponyms, had not been fully achieved. In many cases spontaneous names introduced by local population overwhelmed the official names, and attempts to force them were met with strong resistance of not only residents but also local authority. Therefore the second Commission, which was founded in 1978 changed its mode of operation and started to accept the customary names. Also it supported only such attempts to change the name which were endorsed by the local population. This approach ensured good functionality of names in everyday communication, but did not account for their function as a medium of cultural values contained in them and in their linguistic substance.
Źródło:
Polski Przegląd Kartograficzny; 2008, T. 40, nr 1, 1; 46-53
0324-8321
Pojawia się w:
Polski Przegląd Kartograficzny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Udział medycznych terminów zapożyczonych w XIX-wiecznych synonimach głównych (na materiale nazw chorób ze Słownika terminologii lekarskiej polskiej)
Share of Borrowed Medical Terms in the 19th Century Main Synonyms (on the base of the names of diseases from the Dictionary of Polish Medical Terminology)
Autorzy:
Jankowiak, Lucyna Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/568098.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
Tematy:
terminology
Polish medical terminology of the 19th century
synonymy
borrowings
Opis:
The ordering of the Polish medical terminology in the 19th century resulted in the release of the Dictionary of Polish Medical Terminology (Polish: Słownik terminologii lekarskiej polskiej) in 1881. The publication collected, among other things, synonymic series of Polish medical terms following the rule that the best term was listed as the first one, which in this paper, is referred to as the main synonym. The aim of the article is to present the frequency of instances when the main synonym is a borrowing. The analysis of 940 synonymic series concerning the names of diseases reveals that borrowings are rare in the analysed material (only 57 out of the 2,469 terms in the synonymic series). A borrowing (mainly from Greek and Latin) constitutes the main synonym only 15 times. The authors of the Dictionary preferred native terms despite the fact that foreign ones are usually more "economical" (e.g. with regard to their structure).
Źródło:
Linguistica Copernicana; 2014, 11; 159-167
2080-1068
2391-7768
Pojawia się w:
Linguistica Copernicana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The role of names in the reconstruction of the linguacultural worldview of mushrooms
Autorzy:
Bielak, Agata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2081481.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
folk names of mushrooms
Dictionary of Folk Stereotypes and Symbols
onomasiological basis
word-formation
etymology
ludowe nazwy grzybów
Słownik stereotypów i symboli ludowych
podstawa onomazjologiczna
analiza słowotwórcza
etymologia
Opis:
The article shows the role of names in the reconstruction of the linguacultural view of mushrooms. The large number of the names of mushrooms testifies to the practical importance of mushrooms for country people. Many of the names are polysemic and synonymic. In the analysis, the onomasiological basis of mushroom names plays a crucial role. Those names can be based on the appearance of mushrooms (e.g. lejek ‘funnel’, czerwieniak ‘the red one’), their properties (twardziok ‘the hard one’, słodzianka ‘the sweet one’), including their (in)edibility and poisonous properties (grzyb godzący ‘the edible mushroom’, truciciel ‘poisoner’, grzyb jadowity ‘the poisionous mushroom’), as well as the time and place where they grow (wrześniak ‘September mushroom’, dębowiec ‘oak mushroom’).
Artykuł jest próbą ukazania roli nazw w rekonstrukcji językowokulturowego obrazu grzybów. Duża liczba nazw grzybów wskazuje na ich istotne znaczenie praktyczne dla mieszkańców wsi. Wiele z tych nazw jest polisemicznych i synonimicznych. Dla celów rekonstrukcji językowego obrazu świata (w tym artykule grzybów) bardzo istotne jest odkrywanie podstaw onomazjologicznych nazw. Wśród nazw grzybów występują nazwy tworzone m.in. od wyglądu (np. lejek, czerwieniak), właściwości (np. twardziok, słodzianka), w tym jadalności/niejadalności i trujących właściwości (np. grzyb godzący, truciciel, grzyb jadowity), a także czasu i miejsca rośnięcia (np. wrześniak, dębowiec).
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2021, 33; 151-168
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Świat nazw własnych w niemiecko-polskim słowniku Mrongowiusza. Cz. I. Toponimia
The world of proper names in Mrongovius’s German-Polish dictionary
Autorzy:
Nowowiejski, Bogusław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2119812.pdf
Data publikacji:
2012-12-30
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Mrongovius
a German-Polish dictionary
19th century
proper names
Opis:
A purpose of the article is to present and characterize proper names registered in the German-Polish dictionary by Krzysztof Celestyn Mrongovius (1853/54) with particular consideration of toponyms, especially geographical names, choronyms and hydronyms. Rich and diversified onomastic material, adorned by frequently interesting and valuable remarks by Mrongovius, proves the lexicographer’s good knowledge of the then current as well historical geography, mostly European and Polish, including the lands that were the dearest to him: Pomerania, Warmia and Masuria. Comprehensive acumen of a profoundly and scrupulously educated European of the mid 19th century is confirmed here.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2012, 12; 165-182
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Porównanie możliwości dokonywania kategoryzacji nazw własnych i nazw pospolitych w dyskursie zaburzonym (w przebiegu łagodnych zaburzeń poznawczych towarzyszących chorobie Parkinsona)
Comparison of the possibility of categorising proper names and common names in a disturbed discourse (in the course of mild cognitive impairment accompanying Parkinson’s disease)
Autorzy:
Gliwa-Patyńska, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/6567717.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
proper names
common names
categorisation
MCI
semantic dictionary
disturbed discourse
Opis:
The aim of the study is an assessment of the possibility of semantic categorisation of common names and proper names in a disturbed discourse. The study used a case-experimental approach. The results were analysed qualitatively and quantitatively. The best-preserved semantic relations were indicated and phenomena relating to the quality of access to the mental dictionary were determined. The symptoms of the degradation of the semantic dictionary were indicated. The quantitative assessment included a percentage description of the results obtained. The subject performed the process of semantic categorisation of proper names (names belonging to less fuzzy categories) better than common names (with numerous connotations).
Źródło:
Poradnik Językowy; 2023, 804, 5; 35-50
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nowy etap badań nad toponimią słowacką (uwagi po lekturze książki Ivety Valentovej „Lexika slovenských terénnych názvov. Koncepcia lexikografického spracovania”)
A new phase of investigation of the Slovak toponymy (reading Iveta Valentová’s book “The lexis of Slovak anoikonyms: Conception of lexicographical processing”)
Autorzy:
Babik, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1928128.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
toponimia słowacka
nazwy terenowe na Słowacji
słownik nazw terenowych Słowacji
onomastyka słowiańska
Slovak toponymy
terrain names of Slovakia
dictionary of Slovak terrain names
Slavic onomastics
Opis:
Zainspirowany tytułową książką tekst jest poświęcony współczesnym badaniom nad słowackim nazewnictwem terenowym, prezentując je polskiemu czytelnikowi. Głównymi poruszonymi zagadnieniami są perspektywy badań nad archaicznym, głównie słowiańskiego pochodzenia złożem leksykalnym zakonserwowanym w toponimii słowackiej, jak również obecna organizacja hasła słownikowego, oceniona jako daleka od optymalnej. Zasugerowano również pewną liczbę uwag do konkretnych rozwiązań etymologicznych w zakresie haseł na A-.
The text, inspired by the book in question, is devoted to contemporary investigations of Slovak terrain names, presenting them to the Polish reader. The main questions discussed are perspectives of a study of the archaic lexical stock, chiefly  of Slavic origin, conserved in Slovak toponymy, as well as the current organization of the dictionary entry, which is judged to be far from optimal. Some corrections to the entries in A- regarding concrete etymological solutions are suggested as well.
Źródło:
Onomastica; 2020, 64; 229-238
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
NAZWY WŁASNE W „SŁOWNIKU MIMICZNYM DLA GŁUCHONIEMYCH I OSÓB Z NIMI STYCZNOŚĆ MAJĄCYCH”
PROPER NAMES IN THE DICTIONARY TITLED “SŁOWNIK MIMICZNY DLA GŁUCHONIEMYCH I OSÓB Z NIMI STYCZNOŚĆ MAJĄCYCH”
Autorzy:
RUTA, KAROLINA
WRZEŚNIEWSKA-PIETRZAK, MARTA
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/971860.pdf
Data publikacji:
2015-12-01
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
nazwy własne w polskim języku migowym
antroponimy w kulturze Głuchych
nazwy geograficzne
słownik języka migowego
anthroponyms in Deaf culture
geographic names
dictionary of sign language
Opis:
This study aimed to characterize proper names from the “Słownik mimiczny dla głuchoniemych i osób z nimi styczność mających” written by Józef Hollak and Teofil Jagodziński. This lexicon, targeted at deaf people, their families and friends was edited in 1879. Among the collected proper names, there are anthrophonyms and geographic names. The analyses have shown the similarities and differences between proper names in the Polish Sign Language and the ways of signing the collected onyms indicated by the authors of the dictionary. Results of the analysis confirm that the aim of the dictionary was to become a useful tool in the process of explaining the articles of faith and the Bible. What is more, the structure of the dictionary proves that this is not the lexicon of the Polish Sign Language, but a two-language dictionary that translates vocabulary from Polish language to the Polish Sign Language. This is why the analyzed lexicon does not present the natural system of proper names characteristic of the Polish Sign Language, but rather illustrates different ways of adapting proper names in Polish language to the methods of signing that are possible in Polish Sign Language. The ways of signing proper names indicated by the authors of the dictionary were not aimed at the facilitation of communication with deaf people, instead they reflect the meaning of proper names.
Źródło:
Onomastica; 2015, 59; 93-106
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwy własne i wyrazy od nich pochodne w „Wielkim słowniku języka polskiego PAN”. Plany, stan obecny, perspektywy
Proper names and their derivatives in the “Polish Academy of Sciences Great Dictionary of Polish”. The plans, the present state and the prospects for the future
Autorzy:
Żmigrodzki, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1992250.pdf
Data publikacji:
2021-12-29
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
Wielki słownik języka polskiego PAN
słowniki ogólne polszczyzny
makro- i mikrostruktura słownika
PAS Great Dictionary of Polish
general dictionaries of Polish
macro- and microstucture of the dictionary
Opis:
Artykuł omawia problemy dotyczące opisu naw własnych w Wielkim słowniku języka polskiego PAN, który opracowywany jest od 2007 roku i publikowany w Internecie pod adresem http://wsjp.pl . Pierwsza część tekstu jest poświęcona kwestii celowości notowania nazw własnych w słownikach ogólnych języka naturalnego (przypomniano negatywne opinie na ten temat), następnie przedstawiono projekt opisu nazw własnych w wymienionym słowniku (przede wszystkim nazwy geograficzne z ich derywatami), pochodzący z początkowego etapu prac nad nim i porównano ze stanem realizacji aktualnym w roku 2020. W części końcowej przedstawiono dalsze perspektywy opisu nazw własnych w Wielkim słowniku języka polskiego PAN.  
The article discusses problems related to proper name entries in Polish Academy of Sciences Great Dictionary of Polish. The dictionary has been under construction since 2007 and is available at the following URL: http://wsjp.pl. The first part of the text is devoted to the issue of reasonableness of including proper names in general dictionaries. Critical opinions on the issue raised in the past are recalled and discussed. What follows is a presentation on how  the description of proper names, especially geographical names and their derivatives, was envisaged in the early stages of works on the aforementioned dictionary. This vision is then compared with the actual state of being in the current version of the dictionary from 2020. In the final part, further prospects of describing proper names in Polish Academy of Sciences Great Dictionary of Polish are presented.
Źródło:
Onomastica; 2021, 65, 2; 41-53
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nazwy sekwatywne w Słowniku języka polskiego Samuela Bogumiła Lindego nienotowane w Słowniku polszczyzny XVI wieku
Names of Reformation-related Religious Dissenters in S. B. Linde’s Słownik języka polskiego not Listed in Słownik polszczyzny XVI wieku
Autorzy:
Michalska-Górecka, Paulina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1044160.pdf
Data publikacji:
2020-12-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
names of Reformation-related religious dissenters
16th-century vocabulary
the Reformation
Linde’s dictionary
Opis:
The article aims to discuss the names of Reformation-related religious dissenters included in Samuel Bogumił Linde’s Słownik języka polskiego (Polish language dictionary) which are not listed in Słownik polszczyzny XVI wieku (16th-century Polish language dictionary). The analysis of the material shows that Linde’s dictionary is a valuable, multi-layer complement to the sixteenth-century vocabulary listed inSłownik polszczyzny XVI wieku in the area of names of Reformation-related religious dissenters. First, Linde records sixteenth-century vocabulary related to the religious fractions of the time that is missing from Słownik polszczyzny XVI wieku even though it was in use at the time. Importantly, whenever he provides the source of a given lexeme, it is rarely from the sixteenth century. The lexicon also includes feminine forms of believers missing from Słownik polszczyzny XVI wieku that originated from the masculine forms listed in both dictionaries. Finally, Linde’s work presents the evolution of each religion and the emergence of new fractions, especially in the Orthodox Churchand post-Reformation churches, hence it includes the names of believers of religions that emerged after the sixteenth century.
Źródło:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza; 2020, 27, 2; 99-111
1233-8672
2450-4939
Pojawia się w:
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ludowe nazwy ziół w polskim językowym obrazie świata
Autorzy:
Hrycyna, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/611461.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Dictionary of Folk Stereotypes and Symbols
folk herb names
onomasiological bases of herb names
word-formational analysis
etymology
etnolingwistyka
Słownik stereotypów i symboli ludowych
ludowe nazwy ziół
podstawy onomazjologiczne nazw ziół
analiza słowotwórcza
etymologia
Opis:
The article deals with folk names of herbs, analysed within the framework of linguistic worldview reconstruction. The author begins by referring to the general assumptions of Brent Berlin’s folk taxonomy of plants, which in her opinion can also be applied to Polish herb names. She then points out that the names entrenched in folk tradition must be distinguished from botanical, scientific names, sometimes mechanically transferred from sources in other languages. However, she makes a distinction between borrowed and assimilated names. The quantitative richness of herb names points to their high practical and cultural rank among country dwellers, but this richness (through word-formational and etymological analysis) can be reduced to a few onomasiological bases: names derived from the plant’s appearance and physical properties, the time and place of growing, or its use and cultural context (beliefs). In word-formational analysis what matters is not only the base but also affixes, which point to word-formational categories, such as names of “feature bearers” or “activities”. It is claimed that the word-formational analysis itself is insufficient and must be supported by linguistic and co-linguistic evidence.
Artykuł dotyczy ludowych nazw ziół analizowanych w ramach programu rekonstrukcji językowego obrazu świata. Na wstępie autorka przypomina ogólne założenia ludowej taksonomii roślin zaprezentowane przez Brenta Berlina, które jej zdaniem dają się zastosować także do polskiego nazewnictwa ziół. W kolejności zwraca uwagę na konieczność krytyki źródeł w celu odróżnienia nazw rzeczywiście utrwalonych w tradycji ludowej od nazw botanicznych, naukowych, niekiedy mechanicznie przenoszonych ze źródeł innojęzycznych. Opowiada się jednak za uwzględnieniem nazw zapożyczonych i przyswojonych. Ilościowe bogactwo nazw ziół dowodzi ich wysokiej rangi praktycznej i kulturowej w środowisku wiejskim, bogactwo to jednak (poprzez analizę słowotwórczą i etymologiczną) daje się sprowadzić do kilku podstaw onomazjologicznych: nazwy tworzone od wyglądu i cech fizycznych, czasu i miejsca rośnięcia, od właściwości użytkowych i kontekstu kulturowego (wierzeniowego). W analizie słowotwórczej istotna jest nie tylko podstawa, ale także formanty, które wskazują na kategorie słowotwórcze, takie jak nazwy „nosicieli cech” czy nazwy „środków czynności”. Autorka twierdzi, że sama analiza słowotwórcza nie jest wystarczająca i musi być uzupełniona oraz potwierdzona innymi danymi językowymi i przyjęzykowymi.
Źródło:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury; 2019, 31
0860-8032
Pojawia się w:
Etnolingwistyka. Problemy Języka i Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Les prénoms et les patronymes dans les ressources dictionnairiques pour le traitement automatique du polonais par NooJ
Dictionary of first names and surnames for the automatic treatment of Polish by NooJ
Autorzy:
Bogacki, Krzysztof
Dryjańska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109890.pdf
Data publikacji:
2019-12-30
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
NooJ
traitement automatique des langues naturelles
patronymes
prénoms
automatic treatment of natural languages
surnames
first names
Opis:
Cet article rend compte d’une recherche qui s’ inscrit dans une perspective plus large de mettre à la disposition des chercheurs des ressources linguistiques – dictionnaires et grammaires locales – dédiées au polonais. En premier lieu, nous présentons un dictionnaire électronique morphologique prénoms et des patronymes au format NooJ. Le corpus pris en compte pour l’élaboration de cette ressource, constitué à partir de plusieurs sources publiées sur Internet, contient plus de 466.000 vedettes (7.586 prénoms et 458.244 patronymes). Cherchant à réduire les dimensions du dictionnaire, nous avons proposé une description modulaire qui a nécessite la création de plus de 40 grammaires locales pour les patronymes et presque le double pour les prénoms. En conséquence, le dictionnaire reconnaît plus de 33 Mo de formes. La solution ci-dessus – dictionnairique – présentant l’inconvénient d’être peu économique en ce qui concerne le temps et la taille des fichiers finals, nous avons proposé une approche grammaticale. Dans la dernière partie de l’article, nous expliquons cette démarche aussi bien que les avantages et les inconvénients des deux méthodes et des ambigüité sémantiques et grammaticales générées par elles. Ensuite, nous justifions notre choix d'élaborer cette partie du lexique et, après un bref survol des propriété qui distinguent les noms propres des noms communs, nous présentons celles qui en polonais ont un impact direct sur la forme des mots retenus et constituent les principaux axes d’opposition entre eux. Outre les catégories grammaticales ayant un impact direct sur la forme (cas, genre et nombre), nous mentionnons, pour les prénoms, leur origine (slave, latine, grecque, biblique, etc.). Face aux hésitations quant à l’observation des régles d'usage restrictives, mais souvent non observées, nous avons décidé d'adopter une position libérale qui n'exclut pas certaines formes même si elles sont considérées comme erronées par les puristes.
This paper reports on a study whose purpose was to provide researchers specializing in the automatic treatment of natural languages with linguistic resources dedicated to Polish, namely dictionaries and local grammars. Firstly, a morphological dictionary of first names and surnames in NooJ format is presented. The corpus for the dictionary, made up of texts collected from several sources published on the Internet, contains more than 466,000 headwords (7 586 first names and 458 244 surnames). Seeking to reduce the size of the dictionary, we propose a modular approach for the construction of local grammars. It requires, however, the creation of more than 40 local grammars for surnames and almost double for first names. The dictionary recognizes altogether about 33MB of forms. As the solution based on a list of first names and surnames is time- and disc space-consuming, we introduce another approach – based on local grammars only. In the final part of the paper, we discuss the advantages and disadvantages of both solutions, as well as semantic and grammatical ambiguities that cannot be overcome in both approaches. Secondly, we discuss the reasons for the choice of this part of the lexicon, and next, having given a brief overview of the properties that distinguish proper nouns from the common names, we describe these properties that have a direct impact on the forms of surnames in Polish and constitute the main sources of opposition among them. In addition to the grammatical categories (case, gender and number) affecting surnames’ forms, we also point out their origin (Slavic, Latin, Greek, biblical etc.). As for the observance of the usage rules of Polish surnames, very strict or more flexible, we have adopted a liberal approach that does not exclude certain forms, although they can be considered erroneous by purists.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2019, 19; 47-65
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Leksykograf u podnóża rockowej wieży Babel. Muzyka popularna a słowniki nazw własnych
A lexicographer at the foot of the rock tower of Babel. Popular music and dictionaries of proper names
Autorzy:
Marcinkiewicz, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1944366.pdf
Data publikacji:
2021-06-30
Wydawca:
Narodowe Centrum Kultury
Tematy:
rock
muzyka popularna
nazwy własne
słownik
leksykografia
popular music
proper names
dictionary
lexicography
Opis:
This article focuses on the place that proper names originating from rock, or popular music in general, take or could take in dictionaries of proper names. It starts with an overview of onomastica published thus far, revealing a limited interest of Polish researchers in proper nouns related to this form of artistic activity. This discovery prompted the author to share his suggestions regarding such an onomasticon, or even onomastica, where names from popular music and specific categories would take a central place. Conditions are proposed which such a dictionary can or must meet based on the categories used in lexicography such as macro-, micro-, media- and megastructure. The final section of the article presents examples of the proposed lexicographic entries used in practice. Prepared on the example of the proper noun ‘Yes’, the first proposal is to limit the term description to basic data (spelling, pronunciation, explanation of the name, inflection in Polish). The second option develops the entry and refines it: firstly, by adopting the microstructure plan with the special role of a commentary, and secondly, in the context of the media-structure, i.e. by presenting it among other related entries.
Źródło:
Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka; 2021, 114, 2; 87-102
1230-4808
Pojawia się w:
Kultura Współczesna. Teoria. Interpretacje. Praktyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Lejb Pawe i jego trójjęzyczny słownik nazw roślin
Lejb Pawe and his trilingual dictionary of plant names
Autorzy:
Dolatowski, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/888581.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Dendrologiczne
Tematy:
rosliny
nazewnictwo
nazwy gatunkowe
jezyk polski
jezyk lacinski
jezyk hebrajski
slowniki
slownik botaniczny
Pawe Lejb
Źródło:
Rocznik Polskiego Towarzystwa Dendrologicznego; 2018, 66
2080-4164
2300-8326
Pojawia się w:
Rocznik Polskiego Towarzystwa Dendrologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 22

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies