Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "constitutional justice" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-50 z 58
Tytuł:
From Paul Vladimiri to Gustavo Zagrebelsky. Constitutional justice in the age of hybrid warfare
Autorzy:
Kobyliński, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/431281.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
just war
constitutional justice
right to self-determination
human rights
Renaissance
humanism
nihilism
hybrid wars
Enlightenment tradition
constitutional principles
wojna sprawiedliwa
prawo do samostanowienia
prawa człowieka
Renesans
humanizm
nihilizm
wojny hybrydowe
tradycja oświeceniowa
Opis:
Paul Vladimiri (1370–1435) was a distinguished Polish scholar and jurist who defended the rights of Poland and native non-Christian tribes against the Teutonic Knights and their policies of conquest. He expressed the view that a world guided by the principles of peace and mutual respect among nations was possible, and that pagan nations had a right to peace and to possession of their own lands. Vladimiri’s analysis of the right of native peoples to self-determination anticipated by several hundred years the investigations of many subsequent authors – including Francesco Vittoria, Bartolome de Las Casas, Hugo Grotius, and John Marshall. The influence of his views can be seen today, among others, in the theory of constitutional justice developed by the Italian legal theorist Gustavo Zagrebelsky. The main purpose of this article is to outline the views of Vladimiri and Zagrebelsky, and to analyze the principles of constitutional justice in its global dimension as a tool for resolving conflicts between states in the age of hybrid wars.
Źródło:
Studia Philosophiae Christianae; 2017, 53, 3; 97-113
0585-5470
Pojawia się w:
Studia Philosophiae Christianae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Institute of Constitutional Justice and the Balance of Power in a Democratic State
Autorzy:
Bychkov, Igor
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1930511.pdf
Data publikacji:
2020-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
constitutional jurisdiction
system of checks and balances
separat ion of powers
branches of state power
Constitutional Court of Ukraine
Opis:
The article is devoted to the study of the mechanisms of influence of the institute of constitutional justice on the processes of balancing power in a democratic state and formulating conclusions on the basic principles of reforming the domestic constitutional model of relevant legal relations. The author states that the special status of constitutional justice bodies within the continental model, in particular the status of the Constitutional Court of Ukraine between branches of government, is due to the important mission of constitutional justice bodies to find a fine line between positive, natural law and political influence of different branches of government. The corresponding task allows to make certain analogies with the status of some other subjects of power. The key difference between the Constitutional Court of Ukraine, as a subject of relations between the branches of government, is much greater, and even in fact - the maximum distance from each of these branches. Such a model becomes especially relevant when the legislature, executive and president are representatives of the same political force, when the body of constitutional jurisdiction actually remains the only entity capable of resisting the possible intentions of the respective forces to “control” the judiciary. At the same time, the special status of the bodies of constitutional justice, along with the institutional provision of their maximum distance from any single branch of government, is also guaranteed by the requirements of professionalism of their staffand a certain degree of independence from electoral sentiment.
Źródło:
Krakowskie Studia Małopolskie; 2020, 2(26); 83-98
1643-6911
Pojawia się w:
Krakowskie Studia Małopolskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sprawozdanie. XX Międzynarodowy Kongres Europejskiego i Porównawczego Prawa Konstytucyjnego Development f Constitutional Law through Constitutional Justice: Landmark Decisions and their Impact on Constitutional Culture, Gdańsk, 20–23 września 2018 r.
Autorzy:
Gajda, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/524181.pdf
Data publikacji:
2018-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2018, 5 (45); 299-301
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Human Dignity in the European Perspective and the Proportionality Principle
Ludzka godność w perspektywie europejskiej a zasada proporcjonalności
Autorzy:
Forejtová, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1943959.pdf
Data publikacji:
2016-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
human rights
human dignity
rights of the child
social rights
proportionality principle
constitutional justice
European Court of Human Rights
prawa człowieka
godność człowieka
prawa dziecka
prawa socjalne
zasada proporcjonalności
sprawiedliwość konstytucyjna
Europejski Trybunał Praw Człowieka
Opis:
The fundamental human right to dignity is the cornerstone of European legal culture. The right has been provided for in international, European, and national legal instruments. Its role as a benchmark reference for all other human rights has developed into a self-standing and self-executing right, especially under the new EU Charter of Fundamental Rights. This evolution from the traditional role of the right to dignity is analysed in case study based on a real case before the Constitutional Court of the Czech Republic in 2015. The analysis brings forward a reflection about the need to respect the concept of dignity and how it actually is observed in the European context.
Podstawowe prawo człowieka do godności jest kamieniem węgielnym europejskiej kultury prawnej. Prawo to zostało przewidziane w międzynarodowych, europejskich i krajowych instrumentach prawnych. Jego rola jako punktu odniesienia dla wszystkich innych praw człowieka rozwijała się w kierunku prawa autonomicznego i samowykonywalnego, w szczególności w ramach nowej unijnej Karty praw podstawowych. Ta ewolucja tradycyjnej roli prawa do godności jest analizowana w studium przypadku opartym na sprawie toczonej przed Trybunałem Konstytucyjnym Republiki Czeskiej w 2015 roku. Analiza prowadzi do refleksji o konieczności respektowania pojęcia godności, jakie faktycznie obserwuje się w skali europejskiej.
Źródło:
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne; 2016, 52; 192-208
1505-2192
Pojawia się w:
Athenaeum. Polskie Studia Politologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sprawiedliwość społeczna w skardze konstytucyjnej
Social Justice in the Constitutional Complaint
Autorzy:
Potrzeszcz, Jadwiga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1871555.pdf
Data publikacji:
2019-11-13
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
One of the means of protecting the individual's liberties and rights is – in accordance with Art.79.1 of the Constitution of the Polish Republic of April 2, 1997 – the institution of common constitutional complaint. The complaint may be laid by anyone whose constitutional liberties or rights have been violated. The detailed regulations for laying a constitutional complaint are defined by the Constitutional Tribunal Act of August 1, 1997. Along with the growing popularity of the constitutional complaint the frequency is growing of referring in the complaint to infringement of the rules following from Art. 2 and 32 of the Constitution – the rules of social justice and equality. The Constitutional Tribunal has been facing the necessity to decide if from the rules expressed in Art. 2 and 32 of the Constitution follow subjective rights of an individual, or if they are just systemic rules whose character is objective. The article presents the views of the Constitutional Tribunal on admissibility of referring to infringement of the rules of social justice and equality in a constitutional complaint as well as on the contents of those rules.
Źródło:
Roczniki Nauk Prawnych; 2003, 13, 1; 17-30
1507-7896
2544-5227
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Prawnych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
TRYB I GRANICE ZMIANY KONSTYTUCJI GHANY Z 1992 R.
Procedures and Limits to the Amendment of the 1992 Constitution of Ghana
Autorzy:
Smoleń, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2096718.pdf
Data publikacji:
2021-12-26
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
zmiana konstytucji; sztywność konstytucji; aksjologia demokracji; konstytucyjne postanowienia niezmienialne; sprawiedliwość tranzytywna; debata nad zmianą konstytucji.
constitutional amendment; constitutional rigidity; the axiology of democracy; unamendable constitutional provisions; transitional justice; debate on constitutional amendment.
Opis:
Celem opracowania jest przybliżenie problematyki formalnych i materialnych ograniczeń zmiany obecnie obowiązującej, uchwalonej prawie 30 lat temu, Konstytucji Ghany, będących interesującym wyrazem transformacji z autorytaryzmu do demokracji. Ponieważ Ghana to państwo, które w zachodnich rankingach stanu demokracji, praworządności i przestrzegania praw człowieka od lat sytuuje się w ścisłej czołówce afrykańskiej – a w najnowszych osiąga wyniki bardzo podobne do Polski – warto tym bardziej przyjrzeć się jej bliżej. Na artykuł składają się: krótka charakterystyka historii ustroju Ghany, jej Konstytucji i systemu politycznego; szczegółowe omówienie zagadnienia wewnętrznej hierarchii postanowień konstytucyjnych oraz kolejnych etapów – w znacznej mierze oryginalnej – procedury ich zmiany; próba identyfikacji granic zmiany Konstytucji, w tym analiza będących wyrazem sprawiedliwości tranzytywnej niezmienialnych postanowień amnestyjno-indemnizacyjnych; przedstawienie i ocena toczącej się w ubiegłej dekadzie debaty nad zmianą Konstytucji, obejmującej również problematykę zasad i granic jej zmiany. Tekst kończą wnioski dotyczące sztywności tej Konstytucji, wynikającej z czynników zarówno prawnych, jak i pozaprawnych.
The aim of this article is to outline the formal and material limitations to the amendment of the currently binding Constitution of Ghana, which was enacted almost 30 years ago. Ghana is an interesting example of transformation from authoritarianism to democracy. This article takes a closer look at Ghana, a country that Western rankings have for many years acknowledged as one of the African leaders for democracy, rule of law and protection of human rights. In the latest data Ghana is ranked with almost the same results as Poland. The article comprises a brief characteristic of Ghana’s constitutional history and its constitutional and political system; a detailed analysis of its domestic hierarchy of constitutional provisions and the subsequent procedural stages of their amendment, many of them original; an attempt to identify the limits to Ghana’s constitutional amendments, including an examination of the unamendable constitutional provisions on indemnity, which are an expression of transitional justice; and an outline and assessment of the debate on changing the Constitution conducted in the last decade including procedures and limits of constitutional amendment. The conclusions address the question of the rigidity of the Constitution of Ghana due both to legal and non-legal factors.
Źródło:
Zeszyty Prawnicze; 2021, 21, 4; 23-62
2353-8139
Pojawia się w:
Zeszyty Prawnicze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mediation in Civil Matters and the Justice System - Constitutional Issues
Mediacja w sprawach cywilnych a wymiar sprawiedliwości - zagadnienia konstytucyjnoprawne
Autorzy:
Skibińska, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1918798.pdf
Data publikacji:
2020-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
mediation
judiciary
justice system
access to justice
civil matters
mandatory mediation
mediacja
wymiar sprawiedliwości
system wymiaru sprawiedliwości
prawo do sądu
sprawy cywilne
mediacja obligatoryjna
Opis:
The main purpose of the article is to determine the mutual relations between mediation and court proceedings, as well as to answer the question whether mediation services provided by out-of-court entities should be considered as a part of the justice system and fulfill the constitutional right to court. The conducted research leads to the conclusion that both the judiciary and mediation should be considered as complementary methods of dispute resolution, although the first of them is granted primacy under the Polish Constitution i.a. due to the fact that mediation settlements are subject to court approval and not all types of disputes can be resolved bindingly in mediation. Mediation does not belong sensu sticto to the definition of the judiciary and does not fulfill the right to justice but may be included in a broad understanding of the judiciary and therefore its existence according to current regulations does not violate the position and rules of functioning of the judicial system. However, this situation can easily change, if the mandatory mediation planned by the legislator in divorce and legal separation cases comes into force.
Celem artykułu jest określenie wzajemnych relacji pomiędzy mediacją a postępowaniem sądowym, a także udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy działalność pozasądowych podmiotów w ramach mediacji należy zaliczyć do wymiaru sprawiedliwości i realizuje konstytucyjne prawo do sądu. Przeprowadzone rozważania prowadzą do wniosku, że zarówno sądowy wymiar sprawiedliwości, jak i mediację należy uznać za komplementarne sposoby rozwiązywania sporów, chociaż pierwszemu z nich na gruncie Konstytucji przyznaje się prymat m.in. ze względu na fakt, że ugody mediacyjne podlegają zatwierdzeniu przez sąd oraz nie wszystkie rodzaje sporów mogą być rozwiązane w drodze mediacji. Mediacja nie mieści się w wąskim rozumieniu wymiaru sprawiedliwości, a także nie wypełnia prawa do sądu, ale jest objęta szerokim rozumieniem wymiaru sprawiedliwości i tym samym jej istnienie w świetle obowiązujących przepisów nie narusza pozycji ani zasad funkcjonowania sądowego wymiaru sprawiedliwości. Sytuacja ta może się jednak zmienić, jeśli wejdzie w życie planowana przez ustawodawcę mediacja obligatoryjna w sprawach o rozwód i separację.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 5 (57); 139-151
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Recenzja: Aleksandra Kustra-Rogatka, Iwona Wróblewska, Wojciech Wołoch, Osobliwy Sąd. Idea sądownictwa konstytucyjnego w kontekstach rządów prawa, demokracji i praw jednostki, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2021, ss. 242.
Review: Aleksandra Kustra-Rogatka, Iwona Wróblewska, Wojciech Wołoch, Osobliwy Sąd. Idea sądownictwa konstytucyjnego w kontekstach rządów prawa, demokracji i praw jednostki [The Peculiar Court. The Idea of Constitutional Justice in the Contexts of the Rule of Law, Democracy and Individual Rights], Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2021, 242 pages
Autorzy:
Kiełpiński, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27310062.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
praworządność
sądownictwo konstytucyjne
rządy prawa
teoria prawa
norma prawna
rule of law
constitutional judiciary
legal theory
legal norm
Opis:
Sądownictwo konstytucyjne stanowi przedmiot sporów w obszarze nauk prawnych, głównie na poziomie filozofii prawa i teorii prawa. W związku z tym została poddana recenzji monografia, która porusza obecnie interesującą tematykę w obszarze zasad konstytucjonalizmu. Autorzy w poszczególnych rozdziałach udzielają odpowiedzi na wiele pytań z zakresu sądownictwa konstytucyjnego. Z wieloma zasygnalizowanymi problemami można spotkać się w życiu społecznym, politycznym i naukowym. Celem opublikowanej recenzji jest zaprezentowanie myśli autorów, którzy za pomocą analizy, rekonstrukcji i krytycznej refleksji połączyli sądownictwo konstytucyjne z trzema ideami: rządów prawa, demokracji i praw jednostki. Warto podkreślić, że przywołane trzy idee nie tworzą harmonijnej triady, ani apriorycznej rzeczywistości. Stworzenie tego typu monografii było możliwe dzięki wykorzystaniu różnych metod badawczych: dogmatycznoprawnej, filozoficznej, historycznej, filologicznej. Osobliwość sądu (judical review) nie stanowi punktu odniesienia, do tego, aby stworzyć grupy zwolenników oraz przeciwników sądownictwa konstytucyjnego. Zbadanie wszechstronne idei sądownictwa konstytucyjnego tworzy nowy katalog argumentów do wykorzystywania m.in. w rozwoju badań naukowych, prowadzenia debaty publicznej oraz szeroko pojętej edukacji społeczeństwa.
Constitutional judicature is a subject of dispute in the field of legal science, mainly at the level of philosophy of law and legal theory. In this connection, a book has been reviewed which deals with an interesting topic. In the individual chapters of the book, the authors provide answers to many questions, in the field of constitutional justice. Many of the problems indicated by the authors can be encountered in social, political and scientific life. The aim of the published review is to present the thoughts of the authors who, by means of analysis, reconstruction and critical reflection, have linked constitutional justice to three ideas: the rule of law, democracy and individual rights. It is worth emphasizing that the three ideas cited do not form a harmonious triad, nor an a priori reality. The creation of this type of monograph was possible thanks to the use of various research methods, dogmatic-legal, philosophical, historical, philological. The singularity of the court (judicial review) is not a point of reference, to create groups of supporters and opponents of constitutional justice. A comprehensive examination of the idea of constitutional justice creates a new catalogue of arguments for the use of, inter alia, the development of scientific research, the conduct of public debate and the broad education of the public.
Źródło:
Miscellanea Historico-Iuridica; 2023, 22, 2; 625-633
1732-9132
2719-9991
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Transitional Justice and the Constitutional Crisis: The Case of Poland (2015–2019)
Sprawiedliwość tranzycyjna i kryzys konstytucyjny w Polsce w latach 2015-2019
Autorzy:
Krotoszyński, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/531510.pdf
Data publikacji:
2019-12-01
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej – Sekcja Polska IVR
Tematy:
transitional justice
lustration
decommunization
Poland’s constitutional crisis
Polish Supreme Court
rule of law
sincerity principle
sprawiedliwość tranzycyjna
lustracja
dekomunizacja
kryzys konstytucyjny w Polsce
Sąd Najwyższy
rządy prawa
zasada szczerości
Opis:
During the last four years the situation in Poland has been a matter of interest to the worldwide legal community mostly due to the constitutional crisis. Yet, the years 2015–2019 were also a time of a revival of transitional justice measures, such as cleansing the public sphere of communist symbols, remodelling of lustration law, and further reduction of pensions of communist secret service employees and officers. In this paper I argue that these spheres are interconnected and that Poland’s constitutional crisis has a transitional justice dimension. I start with an overview of retrospective instruments dealing with the communist past introduced in the last four years. Next, I turn to the constitutional crisis itself, discussing its possible explanations and transitional justice aspects. In the end I claim that the dramatic constitutional backsliding that Poland has recently experienced can be explained not only as a power grab, but also as a result of the tension between the rule of law and the principle of individual responsibility on one hand – and the resort to collective accountability in an attempt to get what the government sees as justice on the other.
W ciągu ostatnich czterech lat sytuacja w Polsce stała się przedmiotem zainteresowania międzynarodowych gremiów prawniczych przede wszystkich ze względu na kryzys konstytucyjny. Lata 2015-2019 były jednak także okresem powrotu do narzędzi rozliczeń z przeszłością, wśród których wymienić można usuwanie symboli komunistycznych z przestrzeni publicznej, zmianę modelu lustracji oraz dalsze obniżenie emerytur funkcjonariuszy i pracowników organów bezpieczeństwa państwa PRL. W artykule stawiam tezę, że sfery te są ze sobą wzajemnie powiązane, kryzys konstytucyjny ma zaś wymiar retrospektywny. Tekst zaczynam od przedstawienia mechanizmów sprawiedliwości tranzycyjnej dotyczących okresu komunistycznego wprowadzonych w Polsce w ostatnich czterech latach. Następne omawiam możliwe wyjaśnienia kryzysu konstytucyjnego i jego aspektów związanych z rozliczeniami z przeszłością. Analiza prowadzi mnie do wniosku, że dramatyczne zmiany ustrojowe, które współcześnie dotknęły Polskę, mogą być wyjaśnione zarówno w kategorii walki o władzę, jak i jako rezultat konfliktu pomiędzy zasadą rządów prawa i zasadą indywidualnej odpowiedzialności – a odwołaniem się do odpowiedzialności zbiorowej w celu zaspokojenia tego, co rządzący uznają za sprawiedliwość.
Źródło:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej; 2019, 3(21); 22-39
2082-3304
Pojawia się w:
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Constitutional Principle of Social Justice and Its Impact on the Understanding of Equity in Civil Law
Konstytucyjna zasada sprawiedliwości społecznej i jej wpływ na rozumienie słuszności w prawie cywilnym
Autorzy:
Doliwa, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1920764.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
: Constitution
Civil Code
social justice
equity in civil-law relations
general clauses
Konstytucja
Kodeks cywilny
sprawiedliwość społeczna
klauzule generalne
słuszność w stosunkach cywilnoprawnych
Opis:
The subject of the article is an analysis of the impact of the constitutional principle of social justice on the understanding of the principle of equity in civil law and, consequently, on the practical application of regulations that contain the general clause governing the principles of social coexistence. Assuming a universal nature of the axiological basis of the legal system in Poland, and the radiation of constitutional principles and values onto statutory law, the author, using a method involving analytical and functional analysis of legal texts and court rulings, comes to the conclusion that adjudication in civil cases should, to some extent, in addition to protection of individual rights and interests, concern the protection of social interests.
Przedmiotem artykułu jest analiza wpływu konstytucyjnej zasady sprawiedliwości społecznej na rozumienie zasady słuszności w prawie cywilnym a w konsekwencji na stosowanie w praktyce przepisów zawierających klauzulę generalną zasad współżycia społecznego. Przyjmując założenia: o uniwersalnym charakterze podstaw aksjologicznych systemu prawa w Polsce i o promieniowaniu zasad i wartości konstytucyjnych na prawo ustawowe - autor, stosując metodę analitycznej i funkcjonalnej analizy tekstów prawnych i orzeczeń sądowych - dochodzi do wniosku, że przy rozstrzyganiu spraw cywilnych uwzględniać należy, oprócz ochrony praw i interesów jednostki, także w pewnym stopniu ochronę interesów społecznych.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 6 (58); 367-378
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstytucyjne uwarunkowania transitional justice po epizodzie regresu praworządności w świetle standardów europejskich a kwestia statusu sędziów
Constitutional determinants of transitional justice after the decline of the rule of law in the light of European standards: the issue of the status of judges
Autorzy:
Górski, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30097999.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
ECHR
transitional justice
right to a fair trial
National Council of the Judiciary
EKPC
sprawiedliwość okresu przejściowego
prawo do rzetelnego procesu
Krajowa Rada Sądownictwa
Opis:
Celem artykułu było ustalenie parametrów wymierzania sprawiedliwości okresu przejściowego w aspekcie sprawiedliwości dyskwalifikacyjnej, które wynikają z Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i stanowią obecnie standard wykładni Konwencji, ustalony w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Określone w ten sposób parametry zostały zastosowane do problemu weryfikacji statusu osób, które uzyskały stanowiska sędziowskie w wyniku procedur nominacyjnych z udziałem tzw. neo-KRS. Dokonano oceny projektów legislacyjnych, przedstawionych polskiemu ustawodawcy. Ustalono, że jedynie projekt przygotowany przez Stowarzyszenie Sędziów Polskich Iustitia realizuje ambicje wymierzenia sprawiedliwości dyskwalifikacyjnej. Przeprowadzono krytyczną analizę tego projektu, wskazując w rezultacie, że należy go ocenić ogólnie pozytywnie, z pewnymi zastrzeżeniami odnoszącymi się przede wszystkim do problemu braku sądowej kontroli nad postulowaną weryfikacją oraz do wątpliwości na tle zasady proporcjonalności. Do przeprowadzenia analizy wykorzystano metodę formalno-dogmatyczną oraz analizę orzecznictwa (zwłaszcza ETPC).
The aim of the article was to establish the parameters of administering transitional justice in the aspect of disqualifying justice, stemming from the European Convention on Human Rights and currently defining the standard of interpretation of the Convention established in the jurisprudence of the European Court of Human Rights. The parameters determined in this way were applied to the problem of verifying the status of persons who obtained judicial nominations as a result of procedures involving the so-called neo-KRS (National Council of the Judiciary as constituted by the law of 2017). The legislative drafts submitted to the Polish legislator were assessed against these criterions. It was found that only the draft presented by the Association of Polish Judges Iustitia fulfilled the ambitions of imposing disqualification justice. A critical analysis of this draft was carried out, indicating that it should be generally assessed positively, with some reservations relating mainly to the problem of the lack of judicial control over the proposed verification process and to doubts related to the proportionality principle. The formal and dogmatic method and the analysis of jurisprudence (mainly the ECtHR) were used to carry out the analysis.
Źródło:
Acta Iuris Stetinensis; 2023, 44; 43-58
2083-4373
2545-3181
Pojawia się w:
Acta Iuris Stetinensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charakter prawa unijnego w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości i sądów konstytucyjnych państw członkowskich
The character of EU law legislation in the practice of Court of Justice and member state constitutional tribunals
Autorzy:
Krzysztofik, Edyta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1806876.pdf
Data publikacji:
2019-11-16
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
zasada pierwszestwa
EU law
the supremacy principle
Constitutional Tribunal
Federal Constitution Court
Italian Constitutional Court
Opis:
Niniejszy artykuł podejmuje próbę wykazania zależności pomiędzy stanowiskami Trybunałów Konstytucyjnych państw członkowskich i Trybunału Sprawiedliwości w kwestii definiowania pod-stawowych zasad prawa unijnego. Przedmiot rozważań ograniczono do najbardziej problematycznego zagadnienia, jakim bezsprzecznie jest zasada pierwszeństwa prawa unijnego. Natomiast ich zakres odnosi się do orzeczeń sądów konstytucyjnych najbardziej reprezentatywnych dla oma-wianego zagadnienia. Konsekwentnie pracę podzielono na trzy części. Pierwsza odnosi się do początku istnienia UE gdzie współpraca między państwami założycielskimi koncentrowała się wokół kwestii gospodarczych. W tej części odwołano się do orzecznictwa Federalnego Trybunału Konstytucyjnego oraz Włoskiego Sądu Konstytucyjnego. Druga dotyczy nadal współpracy w obrębie kwestii gospodarczych, ale dialog między Trybunałem Sprawiedliwości i trybunałami konstytucyjnymi nabiera odrębnego charakteru. Pojawia się pierwszy punkt różnicujący poglądy obydwu wskazanych podmiotów. Wspólnoty europejskie wykonując swoje kompetencje ocierają się o sferę praw i wolności jednostki, praw fundamentalnych chronionych przez konstytucje państw członkowskich. Ten okres charakteryzuje się przyjęciem kompromisu pomiędzy Trybunałem Sprawiedliwości i trybunałami konstytucyjnymi. Trzeci okres związany jest już z powstaniem UE, a tym samym rozszerzeniem jej kompetencji na nowe obszary, które do 1992 r. stanowiły domenę państwa narodowego. W tym kontekście pojawia się problem zakresu kompetencji oraz relacji konstytucja – prawo unijne. W tej części omówiono również orzeczenia polskiego Trybunału Konstytucyjnego dotyczące zasady pierwszeństwa, aby ukazać podejście państw nowo przyjętych do UE. Tym samym konsekwentnie odwołano się do orzecznictwa Federalnego Trybunału Konstytucyjnego oraz polskiego Trybunału Konstytucyjnego. Rozważania zawarte w niniejszym artykule dowodzą, iż mimo rozbieżności w pojmowaniu i źródle zasady pierwszeństwa, trybunały konstytucyjne i Trybunał Sprawiedliwości dążą do odnalezienia płaszczyzny wzajemnej współpracy. Trybunały konstytucyjne nie wyłączają kompetencji Trybunału Sprawiedliwości, a jedynie wskazują granice jego swobody jurydycznej. Trybunał Sprawiedliwości natomiast akceptuje różnorodność kulturową i systemową państw członkowskich, dokonując wykładni prawa unijnego przy jej poszanowaniu.
The purpose of this paper is to show a dependency between the opinions of the Court of Justice and the constitutional courts of the member states with regard to the definition of the basic principles of the EU law. The subject of the discussion focuses on only one principle – supremacy of the EU legislation, which is the most problematic issue. The scope of the discussion refers to opinions of constitutional courts, which are the most relevant for our study. The paper is divided into three chronological parts. The first part refers to the beginnings of the European Union, where cooperation between the member states focused on economic issues. Here, a reference is made to the opinions of the Federal Constitutional Court and Italian Constitutional Court.  The second part also deals with economic cooperation, but the dialogue between the Court of Justice and constitutional tribunals becomes distinct in its character. Here, the first difference of opinion is demonstrated. Realising their competences, the European Communities take into consideration the rights and freedoms of individuals, fundamental rights protected by the constitutions of the member states. In this part, the adoption of a compromise between the Court of Justice and constitutional courts is presented. The third part concerns the creation of the EU, and thus the extension of its powers into new areas, which until 1992 were the domain of nation-states. In this context, there arises the problem of the scope of competence as well as the relationship between constitutions and the EU law. This part also considers the rulings of the Polish Constitutional Tribunal on the principle of supremacy to show the attitude of the newly accepted states towards the EU. Thus, the Author makes a reference to the judicature of the Federal Constitutional Court and the Polish Constitutional Tribunal. The considerations in this paper prove that despite differences regarding the interpretation and origin of the supremacy rule, constitutional courts and the Court of Justice seek to find an area of cooperation. Constitutional Courts do not suppress the jurisdiction of the Court of Justice but only indicate the limits of its juridical freedom. Whereas the Court of Justice accepts the cultural and systemic diversity of the member states, it interprets the EU law respecting the former.
Źródło:
Roczniki Nauk Prawnych; 2014, 24, 2; 7-30
1507-7896
2544-5227
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Prawnych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ koncepcji sprawiedliwości Chaima Perelmana na dokonywane dzisiaj rozstrzygnięcia Trybunału Konstytucyjnego
The impact of Chaim Perelman’s conception of justice on today’s Constitutional Court decisions
Autorzy:
Śmieja, Piotr Szymon
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1046317.pdf
Data publikacji:
2020-10-06
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Chaim Perelman
teoria sprawiedliwości
formuły sprawiedliwości
sprawiedliwość
prawość
orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego
theory of justice
formulas of justice
justice
righteousness
decision of Constitutional Court
Opis:
Artykuł dotyczy koncepcji sprawiedliwości zaproponowanej przez Chaima Perelmana w 1945 roku, stanowiącej kontynuację poglądów Arystotelesa oraz św. Tomasza z Akwinu, jednak pozbawionej ładunku emocjonalnego, który niesie za sobą to pojęcie. Perelman ujmuje swoją tezę w sześć hasłowych formuł sprawiedliwości. Podstawą korzystania z zaproponowanych formuł jest nakaz, mający urzeczywistnić czyn sprawiedliwy, tj. prawidło postulujące jednakowe traktowanie osoby należące do tej samej kategorii istotnej. Autor uwzględnia również rozważania dotyczące tego kto, komu i w jaki sposób ma rozdzielać to, co należne. Perelman zauważa, że stosowanie formuł jest względne i niemożliwe na sposób matematyczny, co prowadzi do wniosku, że rozstrzygnięcie wydawanej decyzji należy pozostawić prawości sędziego. Niebezpieczeństwo stosowania sprawiedliwości w tej formie polega na subiektywnym postrzeganiu rzeczywistości, a przez to na możliwości manipulacji formułami przy ich używaniu.
The article discusses Chaim Perelman’s conception of justice proposed in 1945. His concept is a continuation of Aristotle’s and St. Thomas Aquinas’s views, however, it rejects emotional load and formulates a theory through six keyword terms instead. The core foundation of using proposed formulas is the order to treat people that belong to the same social category equally, and this warrant is crucial to act rightly. The article includes thoughts on who, to whom and in which way should distribute what is someone’s due. Perelman notices that using these formulas is relative and mathematically impossible, what leads him to the conclusion that the final decision should depend on the judge’s righteousness. There is a risk of applying justice in such a form as it consists of subjective perception of reality that creates room for manipulation.
Źródło:
Zeszyty Naukowe KUL; 2020, 63, 1; 103-119
0044-4405
2543-9715
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Transparency of the Polish Government Structure in the Network Perspective
Autorzy:
Domagała, Katarzyna
Zieliński, Mateusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1832089.pdf
Data publikacji:
2020-04-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
wybory parlamentarne
kryzys konstytucyjny
Trybunał Konstytucyjny
Prawo i Sprawiedliwość
parliamentary election
constitutional crisis
Constitutional Court
Law and Justice
Opis:
Transparentność struktury polskiego rządu w perspektywie sieci Celem artykułu jest analiza kryzysu konstytucyjnego, który miał miejsce w Polsce po wyborach parlamentarnych w 2015 r., w perspektywie sieciowej. Przeprowadzone badania koncentrują się na ukazaniu braku przejrzystości działań rządu Prawa i Sprawiedliwości podczas wskazanego kryzysu. Dzięki użyciu analizy sieci (SNA) jako głównej metody badawczej, w artykule analizie poddane zostały nieformalne relacje pomiędzy głównymi aktorami politycznymi, które w znaczący sposób wpłynęły na działania rządu w tym okresie. W tym celu podjęta została próba rekonstrukcji najważniejszych wydarzeń na polskiej scenie politycznej, odnoszących się do tematu badań, w badanym okresie czasu.
The aim of the paper is to analyze the constitutional crisis, which occurred in Poland at the end of 2015, shortly after the parliamentary election. Our research is focused on showing the low transparency of the Polish government during this political turmoil. We argue that there are many indirect connections and feedbacks between the main political actors which have an effect in the non-transparent structure of a government, which changes during political turmoil and more stable period of time. In this context the network analysis was used as a main research method to emphasize some of the personal connections between the main politicians.
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 2017, 45, 3; 139-154
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sprawiedliwość w polskim dyskursie konstytucyjnym i jej konotacje społeczne
Autorzy:
Szczepankowska, Irena
Gorlewska, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1632431.pdf
Data publikacji:
2021-02-17
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
polish constitutional discourse
justice
names of values
connotations
Opis:
The analysis of the use of the notion of justice in the Polish Constitution proves that in the course of historical development, the designated value was given various conceptual profiles. It was associated mostly with the law within the subjective (‘justified entitlement’) and objective scope (‘legitimacy’), with the judicial authorities (‘fair hearing’), and with the punishment (‘just decision’). Apart from juridical meaning, the notion of justice shall connote ‘equality’ or ‘equal treatment of all people’, including ‘equal justice under law’ or ‘objectivity of a judicial ruling’. Over time the justice gains social and political value which is reflected in the ideal of social justice meant as ‘the equality of all citizens and equal evaluation thereof’. The latter is highlighted in the Polish Constitution (of 1997) where justice is treated as the guiding moral and constitutional principle in the Republic of Poland. The significant profiles of names designating justice in the texts of the Constitution are confronted with the connotations appearing in the questionnaires filled up by the students of the universities in Białystok. In the eyes of young Poles, justice seems to be a human value which is important in their environment an shall be protected by the state.
Źródło:
Studia Iuridica; 2020, 83; 234-249
0137-4346
Pojawia się w:
Studia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Transitional Justice, the Dual State, and the Rule of Law
Sprawiedliwość tranzycyjna, podwójne państwo i rządy prawa
Autorzy:
Mikuli, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2197724.pdf
Data publikacji:
2023-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
sprawiedliwość tranzycyjna
podwójne państwo
rządy prawa
Polska
Prawo i Sprawiedliwość
Trybunał Konstytucyjny
sądownictwo
transitional justice
dual state
rule of law
Polska
Law and Justice
Judiciary
Constitutional Tribunal
Opis:
In this article, the author argues that the introduction of measures in Poland to remedy violations of the rule of law, particularly regarding the judicial system, does not require so far referring to the principles of transitional justice. The author loosely refers to Ernst Fraenkel’s concept of a dual state which is sometimes used to describe the political reality in contemporary Poland. In a dual state, there are two parallel realities, and apart from politicized organs there may also exist institutions that have not yet been captured by the ruling party, i.e. institutions that do not recognise the current, unconstitutional legal order. Therefore, according to the author, the assessment of the legal legitimacy of certain institutions or persons (including judges), after the restoration of the rule of law in the nearest future, may differ from the classic transition from a completely non-democratic to a democratic regime.
W niniejszym artykule autor argumentuje, że wprowadzenie w Polsce środków mających na celu naprawę naruszeń praworządności, w szczególności dotyczących sądownictwa, nie wymaga jak na razie stosowania zasad transitional justice. Autor nawiązuje do koncepcji Ernsta Fraenkela dotyczącej państwa dualnego, która bywa wykorzystywana do opisu rzeczywistości politycznej współczesnej Polski. W państwie dualnym istnieją dwie równoległe rzeczywistości, bo oprócz upolitycznionych organów mogą istnieć instytucje, które nie zostały jeszcze przejęte przez partię rządzącą, czyli instytucje, które nie uznają obowiązującego, pozakonstytucyjnego porządku prawnego. Dlatego też, zdaniem autora, ocena legitymacji prawnej określonych instytucji czy osób (w tym sędziów), po przywróceniu w najbliższym czasie państwa prawa, może różnić się od klasycznego przejścia z reżimu całkowicie niedemokratycznego do demokratycznego.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 2(72); 273-285
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Structure of Organs of Administration of Justice in Poland
Autorzy:
Zieliński, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2147525.pdf
Data publikacji:
1995-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Nauk Prawnych PAN
Tematy:
judiciary
justice
Polska
structure
world war
democratic state
socio-political conditions
Constitutional Tribunal
civil rights protection
public opinion
Supreme Court
change
socialist law
Źródło:
Contemporary Central and East European Law; 1995, 1-4; 59-70
0070-7325
Pojawia się w:
Contemporary Central and East European Law
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Role of the Constitutional Committee of the National Assembly in Creating the New Constitution of the Republic of Poland
Autorzy:
Chruściak, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/43357505.pdf
Data publikacji:
1995-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Nauk Prawnych PAN
Tematy:
Constitutional Committee
Constitution
Polska
republic
national assembly
justice system
pluralism
diet
constitutional law
political parties
Źródło:
Droit Polonais Contemporain; 1995, 1-4; 105-115
0070-7325
Pojawia się w:
Droit Polonais Contemporain
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Towards a New Constitution of the Republic of Poland
Autorzy:
Działocha, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/43358724.pdf
Data publikacji:
1995-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Nauk Prawnych PAN
Tematy:
Constitution
republic
Polska
Law and justice
legal acts
parliament
Constitutional Commission
constitutional act
church
freedom
Źródło:
Droit Polonais Contemporain; 1995, 1-4; 5-14
0070-7325
Pojawia się w:
Droit Polonais Contemporain
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podatek katastralny w kontekście konstytucyjnej zasady sprawiedliwości opodatkowania
Autorzy:
Kopyściańska, Katarzyna Alesandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/610043.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
tax
real estate tax base
cadastre
tax justice
the Constitutional Court
podatek
nieruchomości
podstawa opodatkowania
kataster
sprawiedliwość opodatkowania
Trybunał Konstytucyjny
Opis:
The main feature of the currently existing system of property taxation is that the taxation basis is an area of land or an individual, as it is in real estate tax and forest tax or conversion occurring in the construction of agricultural tax. The adoption of such a tax base results in a significant simplification of the tax assessment. Nevertheless, in many situations, the value of taxes paid is significantly different from the actual value of the property which should undoubtedly be seen as a negative phenomenon. The introduction of a cadastral tax would certainly successfully increase government revenues even with neutral tax rates. A modern tax system that would contain information about all properties in Poland and their owners would make it difficult to evade taxes. Surely, therefore, property tax reform towards linking it with market value is essential.
Podstawową cechą obowiązującego aktualnie systemu opodatkowania nieruchomości jest to, że podstawę ich opodatkowania stanowi powierzchnia gruntu – albo fizyczna (jak ma to miejsce w podatku od nieruchomości i podatku leśnym), albo przeliczeniowa (występująca w konstrukcji podatku rolnego). Przyjęcie takiej podstawy opodatkowania powoduje znaczne uproszczenie wymiaru podatków, jednak w wielu sytuacjach wartość płaconego podatku znacząco odbiega od rzeczywistej wartości nieruchomości, co należy niewątpliwie postrzegać jako zjawisko negatywne. Wprowadzenie podatku katastralnego spowodowałoby z całą pewnością sukcesywny wzrost dochodów samorządowych, nawet przy zastosowaniu neutralnych stawek podatkowych. Nowoczesny system podatkowy, który zawierałby informacje o wszystkich nieruchomościach w Polsce i ich właścicielach, utrudniałby uchylanie się od opodatkowania, z którym mamy do czynienia aktualnie. Z całą pewnością reforma podatku od nieruchomości w kierunku powiązania go z rynkową wartością jest niezbędna.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio H – Oeconomia; 2016, 50, 1
0459-9586
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio H – Oeconomia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
EU Values and Constitutional Pluralism: The EU System of Fundamental Rights Protection
Autorzy:
Lenaerts, Koen
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/706658.pdf
Data publikacji:
2015-07-25
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Nauk Prawnych PAN
Tematy:
Charter of Fundamental Rights
CJEU
Court of Justice of the European Union
EU
European Union
fundamental right
Opis:
This article seeks to explore whether the EU system of fundamental rights protection allows room for constitutional pluralism. By looking at recent developments in the case law of the Court of Justice of the European Union (the Court of Justice), it is submitted that the Court has answered that question in the affirmative, thereby respecting the diversity of the cultures and traditions of the peoples of Europe as well as their national identities. The application of the Charter does not rule out a cumulative application of fundamental rights. That being said, pluralism is not absolute, but must be weighed against the indivisible and universal values on which the European Union is founded. Logically, the question that arises is how we order pluralism. In this regard, I shall argue that it is not for the Court of Justice to decide when an EU uniform standard of fundamental rights protection is to replace (or coexist with) national standards. That decision is for the EU political institutions to adopt, since they enjoy the necessary democratic legitimacy to determine the circumstances under which the exercise of a fundamental right is to be limited for reasons of public interest. However, this deference to the EU political branches does not mean that EU legislative decisions are immune from judicial review. On the contrary, cases such as Schwarz and Digital Rights demonstrate that the Court of Justice is firmly committed to examining whether those legislative choices comply with primary EU law, and notably with the Charter. In this regard, when interpreting the provisions of the Charter, the Court of Justice – in dialogue with national courts and, in particular, constitutional courts – operates as the guarantor of the rule of law within the EU, of which fundamental rights are part and parcel. It is thus for those courts to make sure that each and every EU citizen enjoys a sphere of individual liberty which must, as defined by the Charter, remain free from public interferences.
Źródło:
Polish Yearbook of International Law; 2014, 34; 135-160
0554-498X
Pojawia się w:
Polish Yearbook of International Law
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Extrenal supervision of the Minister of Justice over the administrative activities of common courts
Autorzy:
Zawadzki, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30098187.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Constitutional law
tripartition of powers
ordinary courts
Minister of Justice
supreme administrative supervision
Opis:
The purpose of the article is to demonstrate the flaws in the institutional construction of the external supervision of the Minister of Justice over the administrative activity of common courts. The main research method used in the study was a comparative analysis of the Constitution of the Republic of Poland, laws and other legal acts. The paper presents the supreme supervision of the Minister of Justice over the administrative activity of common courts introduced by the legislator, which compromises the independence of judges asymmetrically to the efficiency of the judiciary. The institutional construction of the supreme supervision of common courts equips the Minister of Justice with arbitrary and discretionary authority over the administrative activities of the courts, which violates the constitutional principle of the tripartite division of power. The problem of institutional construction and the balancing of powers from the perspective of the Constitution is extremely important. The first doubt is shown in Article 183(1) of the Constitution of the Republic of Poland that the Supreme Court supervises the activities of the common and military courts in the field of adjudication. Thus, in principle, the question of supervision of jurisdictional activities is clarified, whereas there is no explicitly expressed supervision of judicial administration in the Constitution. Nevertheless, such supervision is necessary, since the court is the disposer of budgetary funds, movable and immovable property, in matters of economic administration such supervision is necessary from the point of view of legality, economy, expediency and reliability. First of all, this study indicates what the administrative activity of common courts is. Then, the evolution of the external supervision of the Minister of Justice over the administrative activity of common courts is presented. In the next part of the paper, the Constitutional prerequisites for excessive interference in the independence of common courts are shown. In the final part, the urgent need for reform in the area of the Minister of Justice’s external supervision over the administrative activity of common courts is indicated.
Źródło:
Acta Iuris Stetinensis; 2023, 45; 113-123
2083-4373
2545-3181
Pojawia się w:
Acta Iuris Stetinensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oryginalizm interpretacyjny czy żyjące źródła prawa? Polityczny wymiar aktywizmu sędziowskiego
Originalism or Living Sources of Law? The Political Side of Judicial Activism
Autorzy:
Ciepły, Filip
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/519057.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Fundacja Utriusque Iuris
Tematy:
constitutional law
justice system
legal interpretation
judicial activism
originalism
Opis:
The aim of this article is to guide the Justice Antonin Scalia’s originalism concept of the interpretaion of the Constitution of the United States, in contrast to the views on the interpretation of constitutional provisions, in particular the concept of judicial activism and a living (breathing) constitution. The author points out the danger of increasing the significance of the political dimension of judges’ activism on the level of interpreting constitutional and international law.
Źródło:
Forum Prawnicze; 2018, 2 (46); 42-52
2081-688X
Pojawia się w:
Forum Prawnicze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dialog orzeczniczy między Trybunałem Konstytucyjnym a Trybunałem Sprawiedliwości – kooperacja czy konfrontacja?
Judicial dialogue between the Constitutional Court and the Court of Justice of the EU – cooperation or confrontation?
Autorzy:
Haczkowska, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30097997.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
the Constitutional Court
the Court of Justice of the EU
the judicial dialogue
pro-EU interpretation
common values
Trybunał Konstytucyjny
Trybunał Sprawiedliwości UE
dialog orzeczniczy
wykładnia prounijna
wspólne wartości
Opis:
Dialog orzeczniczy między Trybunałem Konstytucyjnym a Trybunałem Sprawiedliwości kształtował się ponad 20 lat. Początkowo, jeszcze przed akcesją Polski do UE, przybrał formę dokonywania wykładni przyjaznej integracji europejskiej i prawu unijnemu. Następnie przybierał różne formy konstytucyjnej rozmowy, w tym współpracy z Trybunałem Sprawiedliwości w ramach pytań prejudycjalnych. Dialog odbywał się z poszanowaniem pozycji ustrojowych i wzajemnych jurysdykcji oraz respektowaniem zasady lojalnej współpracy i pierwszeństwa prawa unijnego. W orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego po 2020 roku widoczne jest odejście od dialogu na rzecz postawy konfrontacyjnej. Trybunał Konstytucyjny wybrał bowiem „kolizyjny kurs” w dialogu z Trybunałem Sprawiedliwości UE. Wydaje się, że pożądanym rozwiązaniem jest poszukiwanie wspólnego mianownika w postaci wspólnych wartości konstytucyjnych, które stanowią podstawę aksjologii systemów prawnych państw członkowskich oraz fundament funkcjonowania UE. Prawo UE opiera się bowiem na tradycjach konstytucyjnych państw członkowskich. Wspólne wartości konstytucyjne państw członkowskich powinny stanowić podstawę poszukiwania kompromisu, niwelowania napięć, które w organizacji ponadnarodowej o tak wielowarstwowej strukturze, jaką jest Unia Europejska, są nieuniknione. Celem publikacji jest przedstawienie procesu kształtowania się dialogu orzeczniczego między Trybunałem Konstytucyjnym a Trybunałem Sprawiedliwości UE. W niniejszej publikacji zastosowano metodę prawno-dogmatyczną oraz metodę historyczno-prawną.
The jurisprudential dialogue between the Constitutional Court and the Court of Justice of the EU has developed over more than 20 years. Initially, before Poland’s accession to the EU, it took the form of making interpretations friendly to European integration and EU law. It then took on various forms of constitutional dialogue, including cooperation with the Court of Justice in the context of preliminary questions. The dialogue took place with respect for constitutional positions and mutual jurisdictions, and with respect for the principle of loyal cooperation and the primacy of Union law. The jurisprudence of the Constitutional Court after 2020 shows a departure from dialogue towards confrontation. The Constitutional Court has chosen a “collision course” in dialogue with the Court of Justice of the EU. It would seem desirable to seek a common denominator in the form of common constitutional values that underpin the axiology of the legal systems of the Member States and underpin the functioning of the EU. EU law is in fact based on the constitutional traditions of the Member States. The common constitutional values of the Member States should form the basis for a search for compromise and for the elimination of tensions that are inevitable in a supranational organization with such a multi-layered structure as the European Union. The aim of the publication is to present the process of shaping the judicial dialogue between the Constitutional Court and the Court of Justice of the EU. This publication uses the legal-dogmatic method and the historical-legal method.
Źródło:
Acta Iuris Stetinensis; 2023, 44; 59-77
2083-4373
2545-3181
Pojawia się w:
Acta Iuris Stetinensis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Structure of Organs of Administration of Justice in Poland
Autorzy:
Zieliński, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/43358482.pdf
Data publikacji:
1995-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Nauk Prawnych PAN
Tematy:
judiciary
justice
Polska
structure
world war
democratic state
socio-political conditions
Constitutional Tribunal
civil rights protection
public opinion
Supreme Court
change
socialist law
Źródło:
Droit Polonais Contemporain; 1995, 1-4; 59-70
0070-7325
Pojawia się w:
Droit Polonais Contemporain
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Effective” Air Quality Plan and Constitutional Guarantees of Ecological Security
„Skuteczny” program ochrony powietrza a konstytucyjne gwarancje bezpieczeństwa ekologicznego
Autorzy:
Karpus, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1927991.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
air quality plan
ecological security
constitutional guarantees
right to protect human health
access to justice
EU Member State obligations
Program ochrony powietrza
bezpieczeństwo ekologiczne
gwarancje
konstytucyjne
prawo do ochrony zdrowia
dostęp do sprawiedliwości
obowiązki państwa członkowskiego UE
Opis:
Ecological security is a state in which air quality compliant with the standards of air protection is ensured for members of society. An air quality plan is a legal instrument serving the restoration of air quality to the level required by law as soon as possible in case of the emergence and the persistence of exceedances of such standards. Members of society fearing the influence of bad quality air on their health have the right to demand judicial control of the effectiveness of such a plan. The possibility of demanding the restoration of ecological security in such a way results from the guarantees given them at the constitutional and EU level. National courts in Poland, which is an EU Member State, are obliged to respect those guarantees.
Bezpieczeństwo ekologiczne to stan, w którym członkowie społeczeństwa mają zapewnioną jakość powietrza zgodną ze standardami ochrony powietrza. Program ochrony powietrza to instrument prawny służący przywracaniu jakości powietrza do poziomu wymaganego prawem tak szybko jak to możliwe, w razie zaistnienia i utrzymywania się przekroczeń takich standardów. Członkowie społeczeństwa, obawiający się o wpływ niewłaściwej jakości powietrza na swoje zdrowie, mają prawo żądać sądowej kontroli efektywności tego planu. Możliwość żądania przywrócenia w taki sposób bezpieczeństwa ekologicznego wynika z gwarancji przyznanych im na poziomie konstytucyjnym i unijnym. Sądy krajowe w Polsce, będącej państwem członkowski UE, są zobowiązane do respektowania tych gwarancji.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 6 (64); 467-477
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyrok Federalnego Trybunału Konstytucyjnego RFN w sprawach dotyczących decyzji Europejskiego Banku Centralnego
Judgment of the Federal Constitutional Court of Germany in matters related to decisions of the European Central Bank
Autorzy:
Jaśkowski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2215999.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Kancelaria Sejmu. Biuro Analiz Sejmowych
Tematy:
principle of proportionality
judicial review of legality of EU law
Federal Constitutional Court
European Central Bank
European Union
Court of Justice of the EU
Opis:
The FCC took the position that it was bound by the judgments of the CJEU as long as the latter applied certain methods of interpretation and its judgments are not objectively arbitrary. In the case at hand, the FCC found that the CJEU manifestly failed to take into account the meaning and scope of the proportionality principle. Ultimately, the FCC independently assessed the ECB’s decisions in the light of primary EU law, while adjudicating on the consequences of finding them to be defective for the German authorities.
Źródło:
Zeszyty Prawnicze BAS; 2020, 3(67); 107-111
1896-9852
2082-064X
Pojawia się w:
Zeszyty Prawnicze BAS
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sądownictwo dyscyplinarne w kontekście ograniczeń konstytucyjnych
Disciplinary Justice in the Context of Constitutional Restrictions
Autorzy:
Patyra, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1912094.pdf
Data publikacji:
2020-08-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
odpowiedzialność dyscyplinarna sędziów
niezawisłość sędziowska
prawo do sądu
disciplinary responsibility of judges
independent of judges
right to a fair trial
Opis:
The purpose of this article is to analise the present formula of disciplinary responsibility of the judges in a context of the constitutional rules: independent of judges, independent of courts and right to a fair trial. The Author analises present legal status, as well practice and legal propositions of changes. By the way, he notices a dengerous tenden cy towards transgressing constitutional limits and infringement these regulations with the European Union’s law.
Celem artykułu jest analiza obecnej formuły odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów, w kontekście konstytucyjnych zasad niezawisłości sędziowskiej, niezależności sądów oraz prawa do sądu. Autor analizuje zarówno aktualny stan prawny, jak i praktykę oraz proponowane w tym zakresie zmiany. Przy okazji zauważa niebezpieczną tendencję przekraczania granic konstytucyjnych oraz kolizji obowiązujących przepisów z prawem Unii Europejskiej.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 4 (56); 109-122
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ zasad i wartości konstytucyjnych na prywatnoprawną zasadę słuszności
Impact of Constitutional Principles and Values on the Private Law Principle of Equity
Autorzy:
Doliwa, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27177644.pdf
Data publikacji:
2023-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
prawo prywatne
konstytucja
słuszność
sprawiedliwość społeczna
private law
constitution
equity
social justice
Opis:
The purpose of this article is to establish an answer to the question whether, and if so, how, the private law value system, in particular the private law principle of equity, is influenced by constitutional values and principles. In conclusion, it is established that constitutional norms, reflecting the constitutional axiological order, should be taken into account when interpreting the function of the civil law principle of equity.
Celem artykułu jest ustalenie odpowiedzi na pytanie czy, a jeśli tak, to w jaki sposób na system wartości prawa prywatnego, w szczególności na prywatnoprawną zasadę słuszności, wpływają wartości i zasady konstytucyjne. W podsumowaniu ustalono, że normy konstytucyjne, odzwierciedlające ustrojowy porządek aksjologiczny, należy uwzględniać przy interpretacji funkcji cywilnoprawnej zasady słuszności
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 6(76); 177-188
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Federal Constitutional Court Decisions: „The Right to be Forgotten I” and „The Right to be Forgotten II” – The Expectation of Increased Cooperation with the Concurrent Need to Maintain Independence
Autorzy:
Jaś-Nowopolska, Magdalena
Mengeler, Daniel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/910735.pdf
Data publikacji:
2020-06-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Right to be Forgotten I
Right to be Forgotten II
precedence of application
fundamental rights
cooperation between European Court of Justice and the Federal Constitutional Court
Opis:
The article discusses the decisions “Right to be forgotten I” and “Right to be forgotten II” of 6 November 2019 by the Federal Constitutional Court, which redefine the relationship of cooperation between the Federal Constitutional Court and the European Court of Justice in the area of fundamental rights. The Court has decided for the first time that where EU fundamental rights take precedence over German fundamental rights, the Court itself can directly review, on the basis of EU fundamental rights, the application of EU law by German authorities. In the first part, the article presents the previous system, including the precedence of application of EU law and its exceptions (ultra-vires review; identity review), as well as the controversial question of the interpretation of Article 51 (1) of the Charter of Fundamental Rights, which is decisive for the applicability of the fundamental rights under the Charter. The focus is on the constitutional background of the German Basic Law for the protection of fundamental rights in the European multi-level system. Against this background, the second part of the article presents the facts and reasons for the decisions “Right to be forgotten I” and “Right to be forgotten II”. This is followed by an analysis of the consequences of these decisions for the protection of fundamental rights and cooperation between the European Court of Justice and the Federal Constitutional Court. In particular, the way in which fundamental EU rights can now be enforced before the Federal Constitutional Court is described in greater detail. The concluding part provides an overview of the open questions, risks and opportunities of this approach. Here the article illustrates the significant impact of the two decisions on dogmatic and procedural matters.
Źródło:
Studia Prawa Publicznego; 2020, 2, 30; 69-88
2300-3936
Pojawia się w:
Studia Prawa Publicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Orzeczenia ultra vires Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i ich ocena w orzecznictwie niemieckiego Federalnego Trybunału Konstytucyjnego. Uwagi na marginesie orzeczenia z 5 maja 2020 r.
Ultra vires Rulings of the Court of Justice of the European Union and their Assessment in the Jurisprudence of the German Federal Constitutional Court. Aside from the Judgment of May 5, 2020
Autorzy:
Górska-Szymczak, Joanna
Górski, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1927179.pdf
Data publikacji:
2021-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Federalny Trybunał Konstytucyjny
Trybunał Sprawiedliwości Unii
Europejskiej
prawo europejskie
Europejski Bank Centralny
Federal Constitutional Court
Court of Justice of the European Union
European Law
European Central Bank
Opis:
5 maja 2020 r. Niemiecki Federalny Trybunał Konstytucyjny (FCC) orzekł o legalności programu zakupu aktywów sektora publicznego ustanowionego przez Europejski System Banków Centralnych (ESBC). Co szczególnie istotne, kwestia ta była przedmiotem orzeczenia w trybie prejudycjalnym Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), wydanego w następstwie zapytania niemieckiego sądu. Decyzja FCC ma szczególne znaczenie w kontekście planów uruchomienia Europejskiego Funduszu Odbudowy w celu zwalczania skutków pandemii koronawirusa. Niemiecki sąd zakwestionował traktatowe podstawy decyzji Europejskiego Banku Centralnego (EBC), na podstawie których wyemitowano obligacje. Co szczególnie istotne, niemiecki sąd podkreślił nie tylko prawo, ale wręcz obowiązek zbadania przez sądy konstytucyjne państw UE, czy działalność instytucji europejskich wykracza poza uprawnienia przyznane im w traktatach (ultra vires).
On May 5, 2020, the German Federal Constitutional Court (FCC) ruled on the legality of the public sector asset purchase program established by the European System of Central Banks (ESCB). What is particularly important, this issue was the subject of a preliminary ruling by the Court of Justice of the European Union (CJEU), issued following an inquiry from a German court. The FCC’s decision is of particular importance in the context of plans to launch a European Reconstruction Fund to combat the effects of the coronavirus pandemic. The German court questioned the treaty bases of the decisions of the European Central Bank (ECB) on the basis of which the bonds were issued. What is particularly important, the German court emphasized not only the right, but even the obligation to examine by the constitutional courts of the EU Member States whether the activity of European institutions goes beyond the powers conferred on them in the treaties (ultra vires). The content of this decision and its extensive justification will certainly have a great impact on the functioning of the European Union.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 3 (61); 343-361
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Prawo do sądu w Niemczech
Right to court in Germany
Autorzy:
Czarny, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/941060.pdf
Data publikacji:
2016-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
niemieckie prawo konstytucyjne prawo do sądu
wymiar sprawiedliwości
władza sądownicza
efektywna ochrona prawna
german constitutional law
right to a fair trial
system of justice
judicial power
effective legal protection
Opis:
Samo pojęcie prawa do sądu właściwie nie jest w Niemczech – przynajmniej w literaturze konstytucyjnoprawnej – używane. Za jego odpowiedniki uważać jednak należy inne powszechnie stosowane wyrażenia: zasadę efektywnej ochrony prawnej albo też roszczenie o zapewnienie wymiaru sprawiedliwości. Idee te mają w tym kraju długą tradycję. Ustawa Zasadnicza RFN nie zawiera jednego ogólnego przepisu proklamującego prawo do sądu i konkretyzującego jego założenia. Jednak zapewnienie efektywnej ochrony sądowej uważane jest zarówno za ogólną konstytucyjną zasadę porządku prawnego, jak i prawo podmiotowe o randze konstytucyjnej. Samą gwarancję otwarcia drogi sądowej uzupełniają w Niemczech tzw. prawa proceduralne opisane w art. 101, 103 i 104 Ustawy Zasadniczej. Chodzi tu głównie o: zakaz tworzenia sądów nadzwyczajnych, zakaz pozbawiania jednostki dostępu do „ustawowego sędziego”, prawo do wysłuchania. Federalny Trybunał Konstytucyjny z zasady państwa prawnego wyprowadził ogólny nakaz przestrzegania prawa do uczciwego postępowania. Generalnie w Niemczech zakłada się, że konstytucyjne standardy w zakresie sprawowania wymiaru sprawiedliwości odpowiadają międzynarodowym wymaganiom, a nawet idą w tym zakresie „dalej”.
The term ‘right to court’ is not used by the German constitutional law doctrine. However, the expressions ‘the principle of effective legal protection’ or ‘claim for ensuring justice’ should be treated as its equivalents. German Basic Law does not contain any general provision proclaiming right to court and determining its essential elements. However, ensuring effective judicial protection is considered to be a general constitutional principle and a constitutional right of an individual. It is also acknowledged that everyone has access to court. The latter is supplemented by Article 101, 103 and 104 of German Constitution, which prohibit creation of extraordinary courts and provides that everyone has a right to ‘the statutory judge’ and right to be heard. Moreover the Federal Constitutional Court perceives the rule of law clause as a source of the right to a fair trial. In general it is accepted in Germany that the constitutional standards referring to administration of justice satisfy international standards and in some cases even exceed them. Practical problems in their implementation concern mainly the right to have the case heard in a reasonable time.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2016, 3 (31); 197-222
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Position of the Principle of Respect for Constitutional Identity in EU Law
Pozycja zasady poszanowania tożsamości konstytucyjnej w prawie Unii Europejskiej
Autorzy:
Krzysztofik, Edyta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/941119.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
European Union
The Court of Justice
the principle of respect of constitutional identity
the principle of respect of national identity
the principle of entrusted competence
Unia Europejska
Trybunał Sprawiedliwości
zasada poszanowania tożsamości narodowej
zasada poszanowania tożsamości konstytucyjnej
zasada kompetencji powierzonych
Opis:
The present article is an attempt to answer the question about the position of the principle of respect for constitutional identities of Member States and its impact on the application of EU law in the national legal order. For this purpose three areas will be considered. Firstly, the analysis of the principle of respect for national identity in EU law and in the case law of the Court of Justice will be conducted. Secondly, the principle of competence entrusted to the EU will be analysed, together with its interpretation at the EU level. Thirdly, the understanding of the notion of constitutional identity in the case law of Constitutional Courts of selected Member States will be considered. It proved that the principle of respect for constitutional identity is treated both at national and EU level as an integral part of the concept of “national identity”. The national identity has a broad meaning and refers to values that are cherished by a particular nation, which it considers to be an element distinguishing that nation from other nations. The constitutional identity narrows the scope and concentrates on the constitutional achievements, the expression of the legal culture and the achievements of the political thought of the nation, which were shaped by the history of a given nation. These two aspects jointly determine the position of the state and nation in international relations. The principle of respect for national identity is one of the constitutional principles of the EU. On one hand, it implies the EU’s duty to undertake activities which do not affect national identity, including constitutional identity, of Member States. On the other hand, it obligates it to ensure the diversity of Member States.
Niniejszy artykuł stanowi próbę udzielenia odpowiedzi na pytanie dotyczące pozycji zasady poszanowania tożsamości konstytucyjnej państw członkowskich oraz jej wpływ na stosowanie prawa unijnego w krajowym porządku prawnym. W tym celu podjęte zostały rozważania w trzech obszarach. Po pierwsze analiza zasady poszanowania tożsamości narodowej w prawie UE oraz w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości. Po drugie analiza zasady kompetencji przyznanych wraz z jej wykładnią na poziomie unijnym. Po trzecie rozumienie pojęcia tożsamości konstytucyjnej w orzecznictwie trybunałów konstytucyjnych wybranych państw członkowskich. Rozważania zawarte w artykule dowodzą, że zasada poszanowania tożsamości konstytucyjnej jest traktowana zarówno na poziomie krajowym jak i unijnym jako integralna część pojęcia „tożsamości narodowej”. Pierwsza ma szerokie znaczenie i odnosi się do wartościach cennych dla danego narodu, które uważa on za element wyróżniając go spośród innych narodów. Druga ma charakter zawężający i koncentruje się na dorobku konstytucyjnym, stanowi wyraz kultury prawnej oraz osiągnięć myśli politycznych narodu, który kształtował się wraz z historią konkretnego narodu. Obydwa te aspekty wspólnie wyznaczają miejsce państwa i narodu w stosunkach międzynarodowych. Zasada poszanowania tożsamości narodowej stanowi jedną z zasad konstytucyjnych UE. Oznacza ona z jednej strony jej obowiązek do podejmowania działań, które nie naruszają tożsamości narodowej w tym konstytucyjnej państw członkowskich. Z drugiej strony nakłada na nią obowiązek zapewnienia zachowania różnorodności państw członkowskich.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2017, 6 (40); 155-169
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ochrona przyszłych pokoleń w procesie dążenia do neutralności klimatycznej w orzecznictwie Federalnego Trybunału Konstytucyjnego w Niemczech
Protection of the future generations in the context of the climate neutrality goals in the jurisprudence of the Federal Constitutional Court in Germany
Autorzy:
Hałub-Kowalczyk, Olga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1929066.pdf
Data publikacji:
2021-10-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
neutralność klimatyczna
Federalny Trybunał Konstytucyjny
ochrona środowiska
sprawiedliwość międzypokoleniowa
prawa człowieka
climate neutrality
the Federal Constitutional Tribunal
environmental protection
inter-generational justice
human rights
Opis:
W ramach badań dokonano próby zweryfikowania, w jakim zakresie obecne rozwiązania ustawowe w Niemczech w zakresie osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r. oddziałują na realizację wolności i praw przyszłych pokoleń. Punktem wyjścia do podjęcia analizy jest wyrok Federalnego Trybunału Konstytucyjnego z 24 marca 2021 r. dot. zobowiązań władz publicznych do zapewnienia sprawiedliwości międzypokoleniowej w dziedzinie ochrony środowiska. W niniejszej pracy zbadano również, w jakim zakresie neutralność klimatyczna może stać się w niemieckim porządku prawnym nową, konstytucyjnie chronioną wartością.
In this paper the impact of the current legal provisions in Germany, dedicated to achieving the goal of climate neutrality till 2050, on the human rights and freedoms of next generations will be investigated. An assumption for this reaserch task is a judgement of the Federal Constitutional Tribunal from 24 March 2021, related to the obligaton for the public authorities to provide the inter-generational justice in the framework of environmental policy. The aim of this paper is also to examine if the climate neutrality can receive a status of new, constitutional value in the German legal order.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 5 (63); 271-280
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Spór o lustrację dziennikarzy w Polsce w okresie IV Rzeczpospolitej
The dispute over the Lustration of Journalists during the Fourth Polish Republic
Autorzy:
Kuca, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/546731.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
media
proces lustracyjny
ustawa lustracyjna
Trybunał Konstytucyjny
Prawo i Sprawiedliwość
inspection process
inspection act
Constitutional Tribunal
Right and
Justice
Opis:
Artykuł dotyczy sporu o powszechną lustrację dziennikarzy, która miała być wprowadzona na podstawie rozwiązań prawnych z okresu tzw. IV Rzeczpospolitej, projektu politycznego realizowanego w Polsce w latach 2005–2007. W tekście skoncentrowano się na sporze środowiska dziennikarskiego o lustrację dziennikarzy regulowaną ustawą, która weszła w życie w 2007 r. Ostatecznie przepis o lustracji dziennikarzy został uznany przez Trybunał Konstytucyjny za niezgodny z konstytucją. Artykuł jest częścią projektu badawczego dotyczącego relacji IV Rzeczpospolitej z mediami w latach 2005–2007. Autor bada różne aspekty tych relacji. Są to zarówno badania prasoznawcze wybranych tytułów prasowych w odniesieniu do konkretnych wydarzeń politycznych z lat 2005– 2007, jak i analizy problemowe dotyczące niektórych aspektów związanych z funkcjonowaniem mediów. Przeprowadzenie i poszerzenie zakresu lustracji było jednym z postulatów pr ogramowych IV Rzeczpospolitej, miało służyć oczyszczeniu państwa z naleciałości PRL. Propozycja powszechnej lustracji dziennikar zy wywołała jednak ostry spór w środowisku dziennikarskim w Polsce. Przeciwnicy zapisów lustracyjnych argumentowali, że mogą one godzić w konstytucyjne zapisy dotyczące wolności słowa. Podnoszono także, że to sami dziennikarze, a nie władze państwowe mają dbać o wiarygodność zawodu dziennikarskiego. Kilku znanych dziennikarzy zapowiedziało, że mimo zapisów ustawowych nie podda się lustracji. W środowisku dziennikarskim byli jednak krytycy takiej postawy. Uważali oni, że podstawą pracy dziennikarza jest wiarygodność, która daje mandat do występowania w imieniu opinii publicznej. Ich zdaniem bojkot składania oświadczeń lustracyjnych wystawiał na szwank wiarygodność dziennikarską.
The article touches upon disputes about obligatory Lustration of journalists. Those restrictions was planned to be imposed under legislation from the political project (2005- 2007) during the IV Republic of Poland. The article focuses on the dispute within the journalistic environment connected with Lustration, which came into force in 2007. Ultimately, this obligation was recognized by Constitutional Tribunal as illegal. The article is a part of a research project connected with relations between the IV Republic of Poland and the media in the years 2005–2007. It consists of the research into different newspaper titles connected with political events from 2005–2007 as well as articles connected with chosen aspects of the functioning of the media system in Poland. Implementing and broadening the scope of Lustration was one of the postulates of the program of the IV Republic of Poland, which was intended to purge the state of the remnants of the People's Republic of Poland. However, the proposal of general lustration of journalists caused a sharp dispute among the journalists in Poland. Opponents of the provisions of Lustration argued that they could breech constitutional provisions regarding freedom of speech. It was also argued that it was the journalists themselves, and not the state authorities, who ought to take care of the credibility of the journalist profession. That is why several well-known journalists announced that, despite the statutory provisions, they would not submit to Lustration. In the journalistic milieu, however, there were critics of this attitude. They believed that the basis of a journalist's work is credibility, which provides a basis for acting on behalf of the public. In their opinion, a boycott of Lustration jeopardized journalistic credibility.
Źródło:
UR Journal of Humanities and Social Sciences; 2018, 6, 1; 45-57
2543-8379
Pojawia się w:
UR Journal of Humanities and Social Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kompetencja referendarza sądowego do wydania nakazu zapłaty w postępowaniu cywilnym w świetle konstytucyjnej zasady sądowego wymiaru sprawiedliwości
Court clerk jurisdiction to issue an order for payment in civil proceedings in the light of the constitutional principle of the judicial administration of justice
Autorzy:
Kościółek, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1920260.pdf
Data publikacji:
2021-02-28
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
referendarz sądowy
postępowanie cywilne
nakaz zapłaty
zasada sądowego wymiaru sprawiedliwości
court referendary
civil proceedings
order for payment
principle of judicial
administration of justice
Opis:
Przedmiotem niniejszego artykułu jest analiza konstytucyjności przyznanego referendarzom sądowym uprawnienia do wydania nakazu zapłaty w postępowaniu cywilnym. O ile bowiem ustawodawca zwykły jest uprawniony do rozszerzania kompetencji tego organu, o tyle nie może w tym względzie naruszać art. 175 Konstytucji RP, według którego wymiar sprawiedliwości sprawują wyłącznie sądy. Przedstawione w niniejszym opracowaniu rozważania w pierwszej kolejności podejmują kwestię tego, czy wydanie nakazu zapłaty w każdym z czterech postępowań odrębnych można lokować w sferze sprawowania wymiaru sprawiedliwości. Rozstrzygnięcie tej kwestii wydaje się kluczowe z perspektywy przedmiotu niniejszych rozważań, jako że art. 175 Konstytucji RP sugeruje, iż dopuszczalny zakres kompetencji referendarzy sądowych powinien kończyć się tam, gdzie zaczyna się sprawowanie wymiaru sprawiedliwości.
The subject of this article is to analyse the constitutionality of the court referendary’s jurisdiction to issue an order por payment in civil proceedings. While the ordinary legislator is entitled to extend the competences of this body, it cannot, in this respect, infringe art. 175 of the Polish Constitution, according to which justice is administered only by courts. Considerations presented in this study first of all address the issue of whether issuing of an order for payment in each of the four separate civil procedures can be regarded as administration of justice. Resolving this issue seems to be of key importance with regard to the subject of this paper, as art. 175 of the Polish Constitution suggests that the permissible scope of competences of court referendaries should end where the administration of justice begins. The assumption that issuing an order for payment falls within the sphere of administering justice moves the considerations to the compliance of entrusting this competence to court referendaries with art. 175 of the Polish Constitution. The analysis carried out in this respect includes an attempt to resolve whether it can be considered compliant with the principle of the judicial administration of justice.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 1 (59); 353-367
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Israel – In Search of Constitutional Common Sense
Autorzy:
Sadowski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/40461704.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Israel
the principle of reasonableness
supreme court
high court of justice
Opis:
The Israeli radical judicial overhaul program, aiming to seriously weaken the judiciary, has led the country to the brink of chaos and violence, with hundreds of thousands of demonstrators in the streets, society tearing itself apart and numerous sectors of society, such as medical service or reservists of IDF, announcing a suspension of their service to a nation they fear will no longer be a democracy. Despite the strong social protest, Knesset – representing an extremely right-wing coalition – adopted on the July 24, 2023 the amendment to Basic Law: The Judiciary to bar the judiciary from striking down decisions of the government and its ministers on the grounds of such decisions being unreasonable. The measure known as the reasonableness clause (standard) is rooted in English and American case law and it is frequently used in Israel to control administrative activity. It allows the courts to strike down governmental and administrative decisions and their regulations seen as having not taken into account all the relevant considerations of a particular issue, or not given the correct weight to those considerations – even if they do not violate any particular law or administrative rulings. The current right-wing coalition, led by Benjamin Netanyahu, argues that the clause as it stands gives too much power to the judiciary, especially the Supreme Court sitting as a High Court of Justice, to interfere with the actions of the executive, and that the powers of judges, who are not elected by the public, remain out of control in this procedure. Opponents of the government’s amendment argue that this standard is crucial in helping to protect civil rights that are not fully defined in Israeli law. Eliminating the standard of reasonableness will be another step towards giving the government unlimited power. It violates not only the separation of powers principle and the rule of law but it also harms the right to good administration. Irrespective of the Supreme Court’s decision on the constitutionality of the government’s amendment, the struggle to maintain the democratic principles of the Israeli system will continue.
Źródło:
Review of European and Comparative Law; 2023, 55, 4; 243-260
2545-384X
Pojawia się w:
Review of European and Comparative Law
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Juries and Justices of the Peace in the United States of America
Ławy przysięgłych i sędziowie pokoju w Stanach Zjednoczonych Ameryki
Autorzy:
Króliczek, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1955325.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Akademia Leona Koźmińskiego w Warszawie
Tematy:
American constitutional law
trial by jury
justice of the peace
participation of the society in the administration of justice
US Supreme Court
right to a fair trial
amerykańskie prawo konstytucyjne
proces przed ławą przysięgłych
sędzia pokoju
uczestnictwo społeczeństwa w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości
Sąd Najwyższy USA
prawo do sprawiedliwego procesu
Opis:
The paper shows an American model of the participation of the society in the administration of justice. It is crucial for the Polish discussion about the involvement of public factor in that manner. The analysis is divided between the constitutional right to trial by jury and the institution of justices of the peace, which is unique for the Anglo-Saxon legal system. Research conducted here is the result of a detailed analysis of the case law of the Supreme Court of the United States and selected state courts that shaped the views of the American academia on this issue. Hopefully, this brief study will help to reform the Polish judicial process.
Praca ukazuje amerykański model uczestnictwa społeczeństwa w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości. Jest on istotny dla polskiej dyskusji o zaangażowaniu w tej materii czynnika publicznego. Analizę podzielono między konstytucyjnym prawem do procesu przed ławą przysięgłych a instytucją sędziów pokoju, która jest unikatowa dla anglosaskiego systemu prawnego. Przeprowadzone tutaj badanie jest wynikiem szczegółowej analizy kazuistyki Sądu Najwyższego Stanów Zjednoczonych oraz wybranych sądów stanowych, która ukształtowała poglądy amerykańskich badaczy na tę kwestię. Miejmy nadzieję, że niniejsze studium wspomoże reformę procesu sądowego w Polsce.
Źródło:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem; 2020, 12, 4; 87-104
2080-1084
2450-7938
Pojawia się w:
Krytyka Prawa. Niezależne Studia nad Prawem
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pojęcie legitymizacji na przykładzie statusu sędziego w polskim prawie konstytucyjnym
The Concept of Legitimacy on the Example of the Status of a Judge in Polish Constitutional Law
Autorzy:
Nowotko, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/6567738.pdf
Data publikacji:
2023-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
władza sądownicza
pozycja ustrojowa
wymiar sprawiedliwości
sędzia
definicja legitymizacji
judge
administration of justice
judicial power
definition of legitimacy
systemic position
Opis:
Przedmiotem analizy jest definicja legitymizacji statusu ustrojowego sędziego. Autor dokonał wcześniej rekonstrukcji dwóch leksykalnych rozumień terminu „legitymizacja”, które określił odpowiednio jako „stan” i „proces”. Teza, że sposób definiowania terminu „legitymizacja” jako „procesu” jest adekwatny do analizy legitymizacji pozycji ustrojowej sędziego, stanowi asumpt do prowadzenia dalszych badań. Autor sformułował własną definicję legitymizacji, odnosząca się do statusu ustrojowego sędziego. Jest to szczególnie doniosłe zadanie z uwagi na złożoność konstruktu legitymizacji, a także panujący w doktrynie chaos terminologiczny. Problem legitymizacji w odniesieniu do sędziów jest kluczowy nie tylko pod względem uprawomocnienia ich pozycji ustrojowej, ale również pod względem ewentualnego stwierdzenia braku legitymizacji, z uwagi na konsekwencje takiego stanu rzeczy.
The subject of the analysis is the definition of legitimacy of the systemic status of a judge. The author has previously reconstructed two lexical understandings of the term “legitimacy”, which he defined as “state” and “process,” respectively. The thesis, that the way of defining the term “legitimacy” as “process” is adequate for analyzing the legitimacy of a judge’s constitutional position is the apex for further research. The author has formulated his own definition of legitimacy, referring to the judge’s systemic status. This is a particularly momentous task given the complexity of the construct of legitimacy, as well as the prevailing terminological confusion in the doctrine. The problem of legitimacy with regard to judges is crucial not only in terms of the legitimacy of their constitutional position, but also in terms of a possible finding of lack of legitimacy, given the consequences of this.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2023, 3(73); 25-36
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Trust and solidarity at a time of transformation. The problem of so-called Bug River property claims in the case law of the Polish Constitutional Tribunal and the European Court of Human Rights
Autorzy:
Krzysztof, Kaleta,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/902902.pdf
Data publikacji:
2017-11-20
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
property left beyond the Bug River
the Republican Accords
transitional justice
system transformation
trust
solidarity
Opis:
The article deals with the issue of the Zabużanie people’s claims. The Zabużanie people were persons who lost their assets as a result of relocation from the Eastern Borderlands (also known as Kresy) of the Second Republic of Poland caused by a revision of territorial borders after the Second World War. The Author describes the genesis and legal nature of the so-called Republican Accords regulating the principles of assistance for displaced persons and forms of realisation of the Zabużanie people’s claims in the statutory law of the Third Republic of Poland. Then, the author discusses the case law of the Constitution Tribunal and the European Court of Human Rights related to that legislation. He indicates a shift in the case law with reference to the scope of discretion accorded to the legislator in respect of adopting compensatory mechanisms. The author underlines the special role that was played by the principle of trust of citizens towards the state and the law enacted thereby in the Tribunal’s assessment of the adopted legislative solutions. At the same time, the author indicates that the potential of the constitutional idea of solidarity was not fully used when solving the issue of the Zabużanie people’s claims. In the opinion of the author, the idea of solidarity could be an axiological foundation for a policy of transitional justice.
Źródło:
Studia Iuridica; 2017, 71; 91-115
0137-4346
Pojawia się w:
Studia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The “Axiological Revolution” in Poland in 2020: ‘Five for Animals’ and the Decision of the Constitutional Tribunal on Abortion - An Attempt at Explaining the Reasons for the Decline in Support for Law and Justice with the Use of a Circular Matrix
Aksjologiczna rewolucja w Polsce w 2020 roku: „piątka dla zwierząt” i decyzja Trybunału Konstytucyjnego w sprawie aborcji - próba wyjaśnienia
Autorzy:
Maj, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1920590.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
: “five for animals”
Constitutional Tribunal
circular matrix
abortion
“piątka dla zwierząt”
Trybunał Konstytucyjny
macierz kołowa
kwestia aborcji
Opis:
In 2015-2020, support for the Law and Justice party was to remain stable. In autumn 2020 political decisions were made on issues that polarized public opinion. At the same time, a decline in polling support for the government was observed. The aim of the article is to explain changes in support with the use of a circular matrix.
W okresie 2015–2020 poparcie dla partii Prawo i Sprawiedliwość utrzymywało się na stabilnym poziomie. Na jesieni 2020 r. podjęto decyzje w kwestiach, które polaryzowały opinię publiczną. Jednocześnie zaobserwowano spadek poparcia sondażowego dla rządu. Celem artykułu jest wyjaśnienie zmian poparcia dla tego ugrupowania w odniesieniu do macierzy kołowej.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2020, 6 (58); 225-234
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przestępstwa korupcyjne a legalna korupcja – aspekty ekonomiczne i prawne
Corruption-involving criminal acts and legal corruption – economic and legal aspects
Autorzy:
Walczak, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/501667.pdf
Data publikacji:
2019-11-29
Wydawca:
Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego
Tematy:
przestępstwa korupcyjne
legalna korupcja
nienależne korzyści
system władzy
wartości konstytucyjne
Sąd Najwyższy
kodeks karny
sprawiedliwość społeczna
corruption crimes
legal corruption
undue benefits
system of power
constitutional values
supreme court
penal code
social justice
Opis:
W artykule przedstawiono rozważania i analizy dotyczące uwarunkowań i przesłanek mających znaczenie dla procesów identyfikacji oraz oceny wybranych decyzji i wzorców postępowania, które umożliwiają dokonanie podziału na czyny karalne i legalne praktyki korupcyjne. Na wstępie poddano analizie rozumienie pojęcia k o r u p cja na gruncie ustawy o CBA i zwrócono szczególną uwagę na istotne zwroty oraz sformułowania opisujące określone czyny. W dalszej części pracy zostały wyszczególnione i omówione charakterystyczne cechy korupcji. W tym miejscu podkreślono znaczenie tego zjawiska dla systemu władzy i funkcjonowania tzw. układów zamkniętych. Następnie podjęto próbę wskazania przesłanek podziału na karalne i legalne formy praktyk korupcyjnych, z uwzględnieniem decyzji w sprawach kadrowych i gospodarczych odnośnie do przepisów kodeksu karnego, a ponadto z punktu widzenia możliwości dowodowego wykorzystania materiałów pochodzących z kontroli operacyjnej. W podsumowaniu zaakcentowano, że ostateczne i wiążące rozstrzygnięcia w zakresie oceny określonych działań jako karalne bądź legalne formy korupcji należą do władzy sądowniczej.
The article presents considerations and analyzes on the subject of conditions and prerequisites relevant to the identification processes, as well as the assessment of selected decisions, behavior patterns that enable dividing into criminal and legal corrupt practices. At the beginning, the concept of corruption under the Act on theCentral Anticorruption Bureau was analyzed, paying special attention to important phrases and formulations describing specific acts. In the further part of the work, the characteristic features of corruption were presented and discussed. At this point was emphasized the importance of corruption for the system of power and the functioning so-called closed systems. Then was made an attempt to indicate the premises for the division into punishable and legal forms of corrupt practices, taking into account personnel decisions and regarding economic matters in reference to articles of the penal code, and also from the point of view the possibility of using materials from operational control. The summary stresses the fact that final and binding decisions as concerns the assessment of certain actions as illegal or legal forms of corruption belong to the judiciary (court power).
Źródło:
Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego; 2019, 11, 21; 44-81
2080-1335
2720-0841
Pojawia się w:
Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Corruption-involving criminal acts and legal corruption – economic and legal aspects
Przestępstwa korupcyjne a legalna korupcja – aspekty ekonomiczne i prawne
Autorzy:
Walczak, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/501697.pdf
Data publikacji:
2019-11-29
Wydawca:
Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego
Tematy:
corruption crimes
legal corruption
undue benefits
system of power
constitutional values
supreme court
penal code
social justice
przestępstwa korupcyjne
legalna korupcja
nienależne korzyści
system władzy
wartości konstytucyjne
Sąd Najwyższy
kodeks karny
sprawiedliwość społeczna
Opis:
The article presents considerations and analyzes on the subject of conditions and prerequisites relevant to the identification processes, as well as the assessment of selected decisions, behavior patterns that enable dividing into criminal and legal corrupt practices. At the beginning, the concept of corruption under the Act on the Central Anticorruption Bureau was analyzed, paying special attention to important phrases and formulations describing specific acts. In the further part of the work, the characteristic features of corruption were presented and discussed. At this point was emphasized the importance of corruption for the system of power and the functioning so-called closed systems. Then was made an attempt to indicate the premises for the division into punishable and legal forms of corrupt practices, taking into account personnel decisions and regarding economic matters in reference to articles of the penal code, and also from the point of view the possibility of using materials from operational control. The summary stresses the fact that final and binding decisions as concerns the assessment of certain actions as illegal or legal forms of corruption belong to the judiciary (court power).
W artykule przedstawiono rozważania i analizy dotyczące uwarunkowań i przesłanek mających znaczenie dla procesów identyfikacji oraz oceny wybranych decyzji i wzorców postępowania, które umożliwiają dokonanie podziału na czyny karalne i legalne praktyki korupcyjne. Na wstępie poddano analizie rozumienie pojęcia k o r u p c j a na gruncie ustawy o CBA i zwrócono szczególną uwagę na istotne zwroty oraz sformułowania opisujące określone czyny. W dalszej części pracy zostały wyszczególnione i omówione charakterystyczne cechy korupcji. W tym miejscu podkreślono znaczenie tego zjawiska dla systemu władzy i funkcjonowania tzw. układów zamkniętych. Następnie podjęto próbę wskazania przesłanek podziału na karalne i legalne formy praktyk korupcyjnych, z uwzględnieniem decyzji w sprawach kadrowych i gospodarczych odnośnie do przepisów kodeksu karnego, a ponadto z punktu widzenia możliwości dowodowego wykorzystania materiałów pochodzących z kontroli operacyjnej. W podsumowaniu zaakcentowano, że ostateczne i wiążące rozstrzygnięcia w zakresie oceny określonych działań jako karalne bądź legalne formy korupcji należą do władzy sądowniczej.
Źródło:
Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego; 2019, 11, 21; 334-362
2080-1335
2720-0841
Pojawia się w:
Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Opinia w sprawie spełnienia wymogów formalnych wstępnego wniosku o pociągnięcie do odpowiedzialności konstytucyjnej przed Trybunałem Stanu byłego Ministra Sprawiedliwości i Prokuratora Generalnego Zbigniewa Ziobry
Opinion concerning the fulfilment of formal requirements by a preliminary mo‑ tion for constitutional accountability action before the Tribunal of State against former Minister of Justice and Public Prosecutor General Zbigniew Ziobro (Opin‑ ion prepared on January 8, 2013 on the request of the Chief of the Chancellery of the Sejm)
Autorzy:
Sakowicz, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11543576.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Kancelaria Sejmu. Biuro Analiz Sejmowych
Tematy:
constitutional accountability
preliminary motion
Tribunal of State
Opis:
The purpose of the opinion is to examine whether the preliminary motion for constitutional accountability action against former Minister of Justice and Public Prosecutor General Zbigniew Ziobro for violation of Polish Constitution and the Penal Code meets the formal requirements for such motions. The author points out numerous formal defects of the preliminary motion and opts for their immediate elimination. Nevertheless, in his view, the existing deficiencies do not disparage the motion, as they may be corrected later.
Źródło:
Zeszyty Prawnicze BAS; 2013, 1(37); 210-218
1896-9852
2082-064X
Pojawia się w:
Zeszyty Prawnicze BAS
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niezależność sądu i niezawisłość sędziego powołanego z udziałem KRS w kształcie ustalonym nowelizacją z 8 grudnia 2017 r. – przegląd orzecznictwa
Autorzy:
Rakowska-Trela, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1033355.pdf
Data publikacji:
2020-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Konstytucja
władza sądownicza
sędzia
Trybunał Konstytucyjny
sąd
Europejski Trybunał Praw Człowieka
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
Constitution
judicial power
judge
Constitutional Tribunal
court
Euroropean Tribunal of Human Rights
Court of Justice of the European Union
Opis:
Odrębność i niezależność władzy sądowniczej oraz niezawisłość sędziowska są koniecznymi cechami wyróżniającymi władzę sądzenia. Niestety, w ostatnich latach w Polsce władze ustawodawcza i wykonawcza próbują uniemożliwić władzy sądowniczej kontrolowanie decyzji innych organów pod względem ich zgodności z konstytucją, a przez to prawidłowe, niezawisłe sprawowanie wymiaru sprawiedliwości. Dzieje się to poprzez uchwalanie niekonstytucyjnych ustaw, „szachujących” sądy oraz poprzez orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego, co do którego składu i funkcjonowania zgłasza się wiele zasadniczych zastrzeżeń, potwierdzających niekonstytucyjną linię ustawodawcy. Jedną z najważniejszych kwestii, na których koncentruje się spór władzy politycznej z władzą sądowniczą, są nominacje sędziowskie. Konstytucyjność powołania i sprawowania wymiaru sprawiedliwości przez sędziów wyłonionych w procedurze z udziałem Krajowej Rady Sądownictwa, ukształtowanej w myśl niekonstytucyjnej nowelizacji ustawy o KRS z 8 grudnia 2017 r., zaczęły być kwestionowane. Zagadnienie to stało się przedmiotem licznych wypowiedzi organów władzy sądowniczej: sądów powszechnych, Sądu Najwyższego czy Trybunału Konstytucyjnego. W niniejszym opracowaniu autorka stara się przedstawić wnioski płynące z orzeczeń wymienionych organów i ocenić je z punktu widzenia standardów formułowanych w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości UE oraz Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.
The separateness and independence of the judiciary as well as the independence of judges are necessary features that distinguish the power of judgment. Unfortunately, in recent years in Poland, the legislative and executive authorities have been trying to prevent the judiciary from controlling decisions of other organs in terms of their compliance with the constitution, and thus the proper, independent administration of justice. This is done through the adoption of unconstitutional laws that inhibit the courts and through the judgments of the Constitutional Tribunal, to the composition and functioning of which are raised many fundamental objections, confirming the unconstitutional line of the legislator. One of the most important issues on which the dispute between the political authority and the judiciary focuses are appointments of judges. The constitutionality of the appointment and performing the function by judges selected in the procedure with the participation of the National Council of the Judiciary, selected in accordance with the unconstitutional amendment to the Act on the National Council of the Judiciary of 8 December 2017, began to be questioned. This issue was the subject of numerous judgements: of common courts, of the Supreme Court, and the Constitutional Tribunal. In this study, the author tries to present the conclusions drawn from the decisions of the above-mentioned bodies and assess them from the point of view of the standards formulated in the case law of the Court of Justice of the EU and the European Court of Human Rights.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica; 2020, 93; 75-87
0208-6069
2450-2782
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Opinia w sprawie wymogów formalnych wstępnych wniosków o pociągnięcie do odpowiedzialności konstytucyjnej byłego Prezesa Rady Ministrów Jarosława Kaczyńskiego i byłego Ministra Sprawiedliwości i Prokuratora Generalnego Zbigniewa Ziobrę
Opinion concerning formal requirements of preliminary motions for constitutional accountability action before the Tribunal of State against former Prime Minister Jarosław Kaczyński and against former Minister of Justice and Public Prosecutor General Zbigniew Ziobro (Opinion prepared on December 11, 2012 on the request of the Bureau of Research of the Chancellery of the Sejm)
Autorzy:
Steinborn, Sławomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/11543580.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Kancelaria Sejmu. Biuro Analiz Sejmowych
Tematy:
constitutional accountability
preliminary motion
Tribunal of State
Opis:
The purpose of the opinion is to examine whether the above mentioned preliminary motions for constitutional accountability action before the Tribunal of State are consistent with the requirements specified in the Act on the Tribunal of state and the Code of Penal Procedure. The author points out numerous formal defects of the motions, including the failure to indicate the place of commission of the act and failure to submit a list of persons that the applicants demand to be summoned before the Constitutional Accountability Committee.
Źródło:
Zeszyty Prawnicze BAS; 2013, 1(37); 219-228
1896-9852
2082-064X
Pojawia się w:
Zeszyty Prawnicze BAS
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pozycja konstytucji państwa członkowskiego Unii Europejskiej – kilka uwag na tle aktualnych uwarunkowań oraz relacji Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z sądami krajowymi
The position of the constitutions of the Member States of the European Union – a few remarks against the background of current conditions and the relationship of the Court of Justice of the European Union with national courts
Autorzy:
Ciapała, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1929962.pdf
Data publikacji:
2021-04-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
suwerenność
Federalny Trybunał Konstytucyjny Niemiec
Trybunał
Sprawiedliwości UE
zasada pomocniczości
ograniczenie regulacji instytucji unijnych
sovereignty
Federal Constitutional Tribunal of Germany
Court of Justice of
the EU
the principle of subsidiarity
the restraints of EU regulations
Opis:
Przedmiotem opracowania jest wykazanie, że możliwości i perspektywy federalizacji Unii Europejskiej stoją pod znakiem zapytania w kontekście aktualnych zdarzeń faktycznych – pandemii, kryzysu gospodarczego, sytuacji wewnętrznej zróżnicowanych ekonomicznie, społecznie i kulturowo państw członkowskich, a także w konsekwencji doniosłego zdarzenia prawnego – wyroku Federalnego Sądu Konstytucyjnego Republiki Federalnej Niemiec z 5 maja 2020 r. Powyższym wyrokiem niemiecki Sąd Konstytucyjny odmówił on uznania mocy wiążącej na terytorium Niemiec orzeczeniu Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Może to wpłynąć na relacje TS UE z sądami konstytucyjnymi państw, w tym z polskim Trybunałem Konstytucyjnym, ponieważ zdecydowana większość spośród nich uznaje prymat krajowych konstytucji.
The subject of the study is to demonstrate that the possibilities and prospects of federalizing the European Union are questionable in the context of current facts – pandemia, economic crisis, the internal situation of economically, socially and culturally diverse member states, and as a consequence of a significant legal event – the judgment of the Federal Constitutional Court of the Federal Republic of Germany of May 5, 2020. With the above judgment, the German Constitutional Court refused to recognize the binding force in Germany of the judgment of the Court of Justice of the European Union. This may affect the relations of the CJEU with the constitutional courts of the states, including the Polish Constitutional Tribunal, as the vast majority of them recognize the primacy of national constitutions.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 2 (60); 223-241
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Constitutional Status of the Amicable Judiciary (Arbitration) and the Right to a Trial in the Context of the Concept of “Administration of Justice” in the Constitution of the Republic of Poland of 1997. Selected Aspects of the Definition and Doctrine
Konstytucyjne umocowanie sądownictwa polubownego (arbitrażowego) a prawo do sądu w kontekście pojęcia „wymiar sprawiedliwości” w Konstytucji RP z 1997 r. Wybrane aspekty definicyjno-doktrynalne
Autorzy:
Mroczyński-Szmaj, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1927763.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
arbitration
administration of justice
right to a trial
alternative dispute resolution methods
arbitraż
wymiar sprawiedliwości
prawo do sądu
alternatywne metody rozwiązywania sporów
Opis:
The study discusses amicable dispute resolution in the light of the constitutional principle of the right to a trial and the constitutional concept of the “administration of justice”. In the paper, the author outlines the definitions and doctrinal approaches present in the ongoing debate in the Polish literature on the status of forms of amicable dispute resolution in the Constitution of the Republic of Poland of 1997. De lege ferenda, the author considers it practical and socially justified to amend the Constitution of the Republic of Poland by explicitly specifying the place of arbitration dispute resolution in the hierarchical system of the Basic Law, hence, as the principle of the right to a trial in its broad meaning, i.e., as the right to an effective means of dispute resolution, as well as by defining relevant relations with the conceptual scope of the “administration of justice”.
Przedmiotowe opracowanie stanowi próbę odniesienia się do zjawiska polubownego rozwiązywania sporów w świetle konstytucyjnej zasady prawa do sądu oraz konstytucyjnego ujmowania pojęcia „wymiaru sprawiedliwości”. W pracy autor przedstawia aspekty definicyjne oraz ujęcia doktrynalne w toczącej się w literaturze polskiej debacie nad umocowaniem form polubownego rozwiązywania sporów w Konstytucji RP z 1997 r. De lege ferenda autor uznaje za praktyczne i społecznie zasadną zmianę Konstytucji RP precyzującą wprost miejsce polubownego rozwiązywania sporów w systematyce ustawy zasadniczej jako urzeczywistnienie szeroko rozumianej zasady prawa do sądu - tj. jako prawa do efektywnego środka zakończenia sporu jak również określającą w tym względzie relacje z zakresem pojęciowym „wymiaru sprawiedliwości”.
Źródło:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego; 2021, 6 (64); 63-77
2082-1212
Pojawia się w:
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konstytucyjna zasada wolności mediów w świetle niezależności wymiaru sprawiedliwości i niezawisłości sędziów w RP
The constitutional principle of media Freedom in the light of the independence of The judiciary and judges in the republic of Poland
Autorzy:
Olesiejuk, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2159184.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Akademia Finansów i Biznesu Vistula
Tematy:
prasa
media
wolność mediów
wymiar sprawiedliwości
Konstytucja RP
press
freedom of the media
justice system
the Constitution of the Republic of Poland
Opis:
Wolność mediów jest postrzegana jako za jeden z imperatywów polityki państw demokratycznych. Zasada ta, wyrażając ogólne wartości, wyznacza granice konstytucyjne, w obrębie których przebiega proces stanowienia i wykonywania prawa, w tym sprawowania wymiaru sprawiedliwości w sądach, jest źródłem zobowiązania aparatu państwowego do ważenia dóbr i wdrażania norm konstytucyjnych. Filarami wolności mediów są: wolność słowa i prawo do informacji o organach państwa. Wolność ta nie może być uważana za absolutną, toteż doznaje niejednokrotnie pewnych ograniczeń. Takie ograniczenia bywają konieczne w przypadku realizowania dziennikarstwa w obszarze władzy sądowniczej wykonywanej w sądach, z uwagi na realizację konstytucyjnych zasad niezależności sądów i niezawisłości sędziów. Państwo zobowiązane jest zatem ważyć konkurujące ze sobą dobra i podejmować indywidualne decyzje w zgodzie z obowiązującym prawem.
Freedom of the media is considered to be one of the imperatives of the policy of democratic countries. This principle, expressing general values, sets constitutional boundaries within which the process of establishing and executing the law, including the administration of justice in courts, is the source of the obligation of the state apparatus to weigh goods and implement constitutional norms. The pillars freedom of the media are: freedom of speech and the right to information about state organs. This freedom cannot be considered absolute, therefore it is often subject to certain limitations. Such limitations are sometimes necessary in the area of judiciary power exercised in courts, due to the implementation of the constitutional principles of the independence of courts and of judges. The judiciary is obliged to make fair individual decisions in accordance with the applicable law.
Źródło:
Społeczeństwo i Polityka; 2022, 2(71); 107-120
1733-8050
Pojawia się w:
Społeczeństwo i Polityka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Standards for Review of the Concept of a “National Court” in EU Law
Wzorce kontroli pojęcia „sądu krajowego” w prawie unijnym
Autorzy:
Grądzka, Ilona
Krzysztofik, Edyta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31344078.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Court of Justice
Polish Constitutional Tribunal
principle of judicial independence
national courts
Trybunał Sprawiedliwości
Trybunał Konstytucyjny
zasada niezawisłości sędziowskiej
sądy krajowe
Opis:
The aim of the article is to demonstrate the evolutionary approach of the Court of Justice to the criteria for review of the concept of a court within the meaning of EU law. It has been shown that there are three basic standards used by the Court in this area. The first one is an examination of the premises developed as part of the procedure of a question referred to for a preliminary ruling, which includes functional and systemic premises. The second one is based on Article 47 of the Charter of Fundamental Rights of the European Union, which specifies three premises: independence, impartiality and establishment of a court by statute. The third standard of control indicated by the Court of Justice in the judgment in case C-64/16 is of a different nature. It has been applied to reforms of the justice system in the Member States and is based on the combined interpretation of three provisions: Article 2, Article 4 (2) and Article 19 (1) of the Treaty on European Union. The indicated standard was the cause of a lively discussion initiated by the constitutional tribunals of the Member States (the case of Poland and Romania). In principle, they do not question the right of the Court of Justice to review the concept of a court under the first and second standard. However, in relation to the reforms of the justice system, they emphasize their own competence, which is granted to them by their national constitutions. It should be noted that the fundamental problem that appears in the jurisprudence of both the Polish Constitutional Tribunal and the Court of Justice is the protection of primacy of the constitution and irrefutability of the judgments of constitutional tribunals by the Court of Justice.
Celem artykułu jest wykazanie ewolucyjnego podejścia Trybunału Sprawiedliwości (TS) do kryteriów kontroli pojęcia sądu w rozumieniu prawa unijnego. Wykazano, że wykształciły się trzy zasadnicze wzorce, z jakich korzysta Trybunał w tym obszarze. Pierwszy z nich to badanie przesłanek wypracowanych w ramach pytania prejudycjalnego, które obejmuje przesłanki funkcjonalne i ustrojowe. Drugi opiera się na art. 47 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej, który wskazuje trzy przesłanki: niezawisłość, bezstronność oraz powołanie sądu na mocy ustawy. Odmienny charakter ma trzeci wzorzec kontroli, jaki wskazał TS w wyroku w sprawie C-64/16. Został on zastosowany do reform wymiaru sprawiedliwości w państwach członkowskich i opiera się na łącznej interpretacji trzech postanowień art. 2, art. 4 ust. 2 i art. 19 ust. 1 Traktatu o Unii Europejskiej. Wskazany wzorzec stał się przyczyną ożywionej dyskusji, jaką podjęły trybunały konstytucyjne państw członkowskich (sprawa Polski i Rumunii). Zasadniczo nie podważają one prawa TS do kontroli pojęcia sądu w ramach pierwszego i drugiego wzorca, natomiast w odniesieniu do reform wymiaru sprawiedliwości podkreślają własną kompetencję, jaką nadaje im konstytucja krajowa. Należy zauważyć, że podstawowym problemem, jaki zarysowuje się w orzecznictwie polskiego Trybunału Konstytucyjnego oraz TS jest ochrona prymatu konstytucji oraz niepodważalność przez TS wyroków trybunałów konstytucyjnych.
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2023, 32, 5; 143-161
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-50 z 58

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies