Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "codification" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 183
Tytuł:
Wybór prawa
The choice of law
Autorzy:
Allerhand, Maurycy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27318140.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Fundacja im. Aliny i Leszka Allerhandów
Tematy:
Maurycy Allerhand
prawo kolizyjne
prawo prywatne międzynarodowe
prawo porównawcze
kodyfikacja prawa kolizyjnego
conflict of laws
private international law
comparative law
codification of conflict of laws
Opis:
Poniższe opracowanie pióra Maurycego Allerhanda zostało opublikowane w Księdze Pamiątkowej ku uczeniu 50-letniego jubileuszu pracy sędziowskiej Prezesa Lwowskiego Sądu Apelacyjnego Adolfa Czerwińskiego. Ukazało się też w osobnej nadbitce. Jest ważnym głosem uczonego w kwestii prawa kolizyjnego a ciągle mało dostępnym, chociaż w literaturze obecnym. Dokonano tylko minimalnych zmian w ortografii.
This valuable study by Maurycy Allerhand was published in the Commemorative Volume to celebrate the 50th anniversary of judicial career of the President of the Court of Appeal in Lwów, Adolf Czerwiński. Also published as an offprint, the study is an important contribution of Allerhand’s on the issue of conflict of laws. Revisions of the original text are limited to changes of spelling.
Źródło:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda; 2022, 5, 2 (10); 385-399
2657-7984
2657-800X
Pojawia się w:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wznowienie procesu według projektu polskiej procedury cywilnej
Resumption of a trial according to the draft of Polish civil procedure
Autorzy:
Allerhand, Maurycy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16259505.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Fundacja im. Aliny i Leszka Allerhandów
Tematy:
proces cywilny
wznowienie postepowania cywilnego
nieważność postępowania
Komisja Kodyfikacyjna RP
Maurycy Allerhand
civil trial
resumption of civil proceedings
invalidity of civil proceedings
The Codification Commission of the Republic of Poland
Opis:
W latach dwudziestych XX w. trwały intensywne prace nad kolejnymi projektami kodeksów ujednolicających prawo sądowe w Polsce. Profesor Maurycy Allerhand szczególnie istotny udział miał w pracach nad projektem kodeksu postępowania cywilnego. Przedrukowany poniżej artykuł – zamieszczony pierwotnie w „Głosie Prawa” z 1927 r. – jest przykładem rozważań o istotnych problemach postępowania cywilnego, z jakimi mierzono się w pracach Komisji Kodyfikacyjnej RP. Zagadnienie wznowienia postępowania do dzisiaj stanowi istotny przedmiot rozważań w nauce prawa. Opracowanie dowodzi także, jak wybitnym zmysłem kodyfikacyjnym i legislacyjnym cechował się Maurycy Allerhand. Dokonano jedynie minimalnej ingerencji w ortografię.
In the 1920s, intensive works were conducted on subsequent draft codes unifying the court law in Poland. Professor Maurycy Allerhand played a particularly significant role in the work on the draft code of civil procedure. The reprinted article – originally published in ‘The Voice of Law’ from 1927 – is an example of reflections about significant problems of civil procedure that were confronted in the work of the Codification Commission of the Republic of Poland. The issue of resumption of proceedings is still an important issue in legal sciences. The study also proves an outstanding codification and legislative imagination of Maurycy Allerhand. Only a minimal interference with the spelling was made.
Źródło:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda; 2021, t. 4, 2 (8); 493-518
2657-7984
2657-800X
Pojawia się w:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Purposes and Functions of Public Punishment in Roman Law in the Perspective of Justinians Codification
Autorzy:
Amielańczyk, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1046740.pdf
Data publikacji:
2019-12-31
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
funkcje kary
rzymskie prawo karne publiczne
kodyfikacja justyniańska
cesarska polityka karna
functions of the punishment
the Roman penal public law
Justinian’s Codification
imperial criminal policy
Opis:
The objectives and functions of the punishment for a public offence (crimen) had already been discussed by M. Tullius Cicero, Seneca the Younger, or Aulus Gellius many centuries before Emperor Justinian. According to their statements, the Romans distinguished in principle all the types of punitive functions known today: deterrence (special and general prevention), reprisal (retaliation), elimination (protection of society against the perpetrator), and even the rehabilitation (educative) function. The emergence of the imperial judiciary extra ordinem in criminal matters could have been conducive to performance of various functions assigned to various penalties, along with the possibilities offered by the discretionary power of judicial decisions. However, when reading Emperor Justinian’s Constitutio Tanta and the numerous accounts from the Roman jurists included in his codification, contained in Book 48 of the Digest, one may be convinced that the function of paramount importance for the emperor was to deter potential perpetrators by means of severe penalties, including notably the death penalty. The educational function was rather marginal. The primary objective of the imperial criminal policy was the ruthlessly severe punishing for criminal offences (severitas, atrocitas) and the implementation of the postulate of inevitability of criminal responsibility.
O celach i funkcjach kary za przestępstwo publiczne (crimen) rozprawiali już na wiele wieków przed cesarzem Justynianem: M. Tulliusz Cyceron, Seneka Młodszy, Aulus Gellius. Z ich wypowiedzi wynika, że Rzymianie rozróżniali w zasadzie wszystkie rodzaje znanych dzisiaj funkcji karania: funkcję odstraszającą (prewencję szczególną i ogólną), odpłacającą (odwetową), eliminacyjną (ochrona społeczeństwa przed sprawcą), a nawet resocjalizacyjną (wychowawczą). Pojawienie się cesarskiego sądownictwa extra ordinem w sprawach karnych mogło sprzyjać realizacji różnych funkcji przypisanych do różnych kar, wraz z możliwością, jaką dawała dyskrecjonalność orzeczeń sądowych. Lektura Konstytucji Tanta cesarza Justyniana oraz licznych przekazów jurystów rzymskich włączonych do jego kodyfikacji, zawartych w Księdze 48 Digestów przekonuje jednak, że funkcją mającą dla cesarza pierwszorzędne znaczenie było odstraszanie potencjalnych sprawców przestępstw surowymi karami, w tym szczególnie karą śmierci. Funkcja wychowawcza miała raczej marginalne znaczenie. Podstawowym celem cesarskiej polityki karnej jawiło się bezwzględnie surowe karanie za przestępstwa (severitas, atrocitas) oraz realizacja postulatu nieuchronności odpowiedzialności karnej.
Źródło:
Studia Prawnicze KUL; 2019, 4; 21-37
1897-7146
2719-4264
Pojawia się w:
Studia Prawnicze KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy nowa kodyfikacja prawa cywilnego jest potrzebna w czasie kryzysu prawa?
Is the new codification of civil law really necessary in the times of the crisis of law?
Autorzy:
Andrzejewski, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/693648.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
civil law
codification of civil law
the past of the civil law
crisis of the civil code
decodification
pre-agreement liability
culpa in contrahendo
exploitation
prawo cywilne
kodyfikacja prawa cywilnego
przyszłość prawa cywilnego
kryzys kodeksu cywilnego
dekodyfikacja
odpowiedzialność przedkontraktowa
wyzysk
Opis:
This paper reflects on the justified reasons that underlay the continuation of the works on a new version of the Polish Civil Code. The author proposes a departure from the current method of the regulation of the civil code, which seems to be now exhausted and offering no hope of improvement. He justifies his views by indicating the necessity to face and challenge the imminent crises that affect the legislature (de-codification, hasty and not well thought over decisions of amendments, or departure from the law-making model based on negotiations) but also the science of civil law (the crisis of universities – the teaching focused on the needs and expectations of a mass student group and the dogmatic-views of the researchers) and the judicature in which the judges are brought down to the position of ‘higher level clerks’ working in work overloaded courtrooms. The paper identifies the insufficiencies of the current reflection on private law, and to illustrate this, two examples are offered: the recent and doubtful amendments to the Civil Code (to which a new provision of Article 72 § 2 was added) and the insufficient doctrinal reflection given to exploitation (Article 388 of the Civil Code). In conclusion the author proposes a departure from the current system in favour of a system whose roots are based on legal principles defined and precised by legal science and judicial decisions.
W artykule podjęto refleksję nad zasadnością kontynuacji prac nad nowym kodeksem cywilnym. W tym względzie autor wskazuje na konieczność porzucenia dotychczasowej metody regulacji, gdyż ta już się wyczerpała i nie daje nadziei na poprawę sytuacji. Swoje zapatrywania autor uzasadnia koniecznością zmierzenia się z zasygnalizowanymi w tekście kryzysami, dotykającymi zarówno legislatywę (zjawisko dekodyfikacji, nieprzemyślane nowelizacje, odejście przez ustawodawcę od negocjacyjnego modelu tworzenia prawa), jak i naukę prawa cywilnego (kryzys uniwersytetów – prowadzenie dydaktyki zorientowanej na masowego studenta oraz nadmierne hołdowanie metodzie formalno-dogmatycznej przez badaczy), a także judykaturę (sprowadzenie sędziów do roli „lepszych urzędników”, nadmierne obłożenie sądów). W artykule wskazano nadto na niedomagania obecnej refleksji nad prawem prywatnym, a by to zilustrować, wykorzystano dwa przykłady: niedawnej wątpliwej nowelizacji Kodeksu cywilnego (dodanie nowego przepisu art. 72 § 2 k.c.) oraz niedostatecznej refleksji doktrynalnej nad zjawiskiem wyzysku (art. 388 k.c.). W konkluzji autor proponuje odejście od obecnego modelu, w którym centralną pozycję zajmuje pandektystyczny kodeks cywilny, na rzecz systemu ruchomego, którego rdzeniem są zasady prawne, doprecyzowane przez naukę i orzecznictwo.
Źródło:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny; 2014, 76, 1; 77-90
0035-9629
2543-9170
Pojawia się w:
Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola pisarzy w rozwoju języka białoruskiego w XIX – początku XX w.
Autorzy:
Barszczewska, Nina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624932.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Belarusian language, dialects, lexis, codification, writers
język białoruski, dialekty, słownictwo, kodyfikacja, pisarze
беларуская мова, дыялекты, лексіка, кадыфікацыя, пісьменнікі
Opis:
Belarusian dialects have become the foundation of the contemporary Belarusian language. The role of two dialects, namely the Southwestern and the Northeastern, was greater or lesser throughout various historical periods. To a great extent, they depended on the place of birth or residence of writers who eagerly used the vocabulary of their native dialect reflecting its phonetic and morphologic features. In the 19thcentury, writers enriched the Belarusian vocabulary. However, there were no conditions in the official sphere for Belarusian language to emerge, nor was there a journal published in which the representatives of the Belarusian cultural elite could publish their works that would support the strengthening of general Belarusian features and the development of grammar and spelling norms. The grammatical-spelling rules of the early 20th century editions, in comparison with the 19th century principles, became more uniform. The randomness and inconsistency of the use of various forms were significantly reduced. It is possible to speak about the existence of certain rules of spelling that appeared as a result of publishing practices, and to which editors of published books and newspapers were faithful. These circumstances contributed to the publishing of a Belarusian Grammar for chools (1918) by Branislaŭ Taraškievič (codification), which was difficult due to the complexity and variety of the Belarusian dialects. However, the trail has already been cleared.
Беларускія народныя гаворкі сталіся асноваю развіцця сучаснай беларускай мовы. Роля двух дыялектаў – паўднёва-заходняга і паўночна-ўсходняга – была большай альбо меншай у розныя гістарычныя перыяды і ў вялікай ступені залежала ад месца нараджэння ці жыхарства пісьменнікаў, якія ахвотна выкарыстоўвалі рэсурсы роднай гаворкі, адлюстроўваючы яе лексічны склад, фанетычныя і марфалагічныя асаблівасці. Пісьменнікі XІX ст. узбагацілі беларускую лексіку, аднак не стварылі ўмоваў, якія дазволілі б беларускай мове заіснаваць у афіцыйнай сферы, а таксама ім не ўдалося заснаваць такі часопіс, на старонках якога маглі б друкаваць свае творы прадстаўнікі беларускай культурнай эліты, што спрыяла б умацаванню агульнабеларускіх рыс ды станаўленню граматычных і арфаграфічных нормаў. Граматычна-арфаграфічныя прынцыпы выданняў пачатку XX ст. у параўнанні з правіламі з XІX ст. сталі больш аднароднымі, адвольнасць і непаслядоўнасць у выкарыстанні розных формаў значна зменшылася. Можна нават гаварыць пра існаванне пэўных правілаў правапісу, якія склаліся ў выніку выдавецкай практыкі і якіх прытрымліваліся рэдактары выдаваных кніг і газет. Гэта спрыяла апрацаванню Беларускае граматыкі для школ (1918) Браніславам Тарашкевічам (кадыфікацыі), што няпроста было зрабіць з увагі на складанасць і разнароднасць беларускіх гаворак, але шлях ужо быў расчышчаны.
Białoruskie gwary ludowe stały się podstawą rozwoju współczesnego języka białoruskiego. Rola dwóch dialektów południowo-zachodniego i północno-wschodniego była większa lub mniejsza w różnych okresach historycznych i w dużym stopniu zależała od miejsca urodzenia lub zamieszkania pisarzy, którzy chętnie odwoływali się do zasobów rodzimej gwary, odzwierciedlając zarówno leksykę, jak i jej cechy fonetyczne i morfologiczne. W XIX w. pisarze wzbogacili słownictwo białoruskie, jednak nie stworzono warunków do funkcjonowania języka białoruskiego w sferze oficjalnej, nie założono czasopisma, na którego łamach przedstawiciele białoruskich elit kulturalnych mogliby publikować utwory, co sprzyjałoby umocnieniu się cech ogólnobiałoruskich oraz opracowaniu norm gramatycznych i ortograficznych tego języka. Gramatyczno-ortograficzne zasady wydawnicze z początku XX w. w porównaniu z zasadami XIX-wiecznymi stały się bardziej jednolite; dowolność i niekonsekwencja użycia form znacznie się zmniejszyły. Można nawet mówić o istnieniu pewnych zasad, które pojawiły się jako rezultat praktyki wydawnicze i którym byli wierni redaktorzy publikujący książki i gazety. Stworzyło to dogodne warunki do opracowania Białoruskiej gramatyki dla szkół (1918), kodyfikacji przygotowanej przez Bronisława Taraszkiewicza.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2019, 13
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dziecko w prawie staropolskim
The Child in the Old Polish Law
Autorzy:
Bednaruk, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22792462.pdf
Data publikacji:
2019-06-30
Wydawca:
Stowarzyszenie Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
Tematy:
prawa dziecka
I Rzeczpospolita
kodyfikacja
zmiany w prawie
children’s rights
the Polish-Lithuanian Commonwealth
codification
changes in law
Opis:
Pozycję dziecka w polskim prawie i w rodzinie staropolskiej regulowały przede wszystkim normy prawa zwyczajowego. W analizowanym okresie nie dostrzegano potrzeby ingerowania we wzajemne relacje rodziców i dzieci, pozostawiając tym pierwszym prawo do decydowania o losie swojego potomstwa. Jedynie w niektórych przypadkach, gdy prawodawca uznał, iż w określonej sytuacji dobro dziecka musi być w sposób szczególny chronione, dostrzegamy działania zmierzające do zapewnienia mu niezbędnej ochrony. Prawami dziecka w większym stopniu zainteresowano się dopiero u schyłku I Rzeczypospolitej, jednak ze względu na sytuację polityczną w kraju nie udało się skutecznie przeprowadzić projektowanych rozwiązań.
The status of the child in the legal system and the family of old-time Poland was primarily regulated by the norms of common law. In the historical period in question, the need to interfere in the mutual relations of parents and children was not recognized, leaving to the former the right to decide on the fate of their offspring. Only in some cases, when the legislator recognized the need to protect the welfare of the child in a special way, do we see activities aimed at providing it with the necessary protection. The rights of children were not of much interest until at the end of the First Polish Republic, but due to the political situation in the country, the proposed solutions could not be effectively implemented.
Źródło:
Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego; 2019, 14, 16 (1); 7-16
2719-3128
2719-7336
Pojawia się w:
Biuletyn Stowarzyszenia Absolwentów i Przyjaciół Wydziału Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kształtowanie się pojęcia pustelnika, czyli anachorety, w świetle kodyfikacji prawa Kościoła łacińskiego po Soborze Watykańskim II
The Formation of the Concept of a Hermit, or an Anchorite, in the Light of the Codification of the Latin Church Law After the II Vatican Council
Autorzy:
Bider, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1804016.pdf
Data publikacji:
2019-10-28
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
anachoreza
hezychasta
cenobityzm
eremityzm
anachoresis
hesychast
cenobitism
eremitismo
Opis:
Przedmiotem artykułu jest kształtowanie się pojęcia pustelnika, czyli anachorety, w świetle kodyfikacji prawa Kościoła łacińskiego po Soborze Watykańskim II. Prawodawca w kan. 603 KPK/83 stosuje dwa terminy pustelnika i anachorety, które używane zamiennie, mają bogatą semantykę prezentowaną przez autora, która swymi korzeniami sięga chrześcijańskiej starożytności. Prawodawca w CIC/17 nie unormował kanoniczego statusu życia pustelniczego w Kościele łacińskim. Dopiero w okresie kodyfikacji po Soborze Watykańskim II została ukształtowana norma kanoniczna regulująca życie pustelnicze. W wyniku prac kodyfikacyjnych w kan. 603 KPK/83 życie pustelnicze zostało uznane za jedną z form indywidualnego życia konsekrowanego. Życie pustelnicze w czasach współczesnych, zarówno w tradycji bizantyjskiej, jak i łacińskiej, na nowo się rozwija, pociągając swym powabem zarówno kobiety, jak i mężczyzn.
The subject of the article is the formation of the concept of a hermit or an anchorite in the light of the codification of the Latin Church law after the Second Vatican Council. The legislator in the can. 603 CCL uses two terms of a hermit and an anchorite which used interchangeably have a rich semantics presented by the author which roots date back to Christian antiquity. The legislator in the CIC did not regulate the canonical status of the eremitic life in the Latin Church. It was only in the period of the codification after the Second Vatican Council the canonical norm regulating the eremitic life was redacted. As a result of the codification works in the can. 603 CCL the eremitic life was recognized as one of the forms of individual consecrated life. The eremitic life in the modern times, both in the Byzantine and Latin traditions, is developing again, attracting both women and men with its beauty.
Źródło:
Roczniki Nauk Prawnych; 2018, 28, 4; 159-177
1507-7896
2544-5227
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Prawnych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Formation of the Concept of a Hermit, or an Anchorite, in the Light of the Latin Church Law Codification After the Second Vatican Council
Autorzy:
Bider, Marcin
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1803876.pdf
Data publikacji:
2019-10-29
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
anachoresis
hesychast
cenobitism
eremitism
Opis:
The subject of the article is the formation of the concept of a hermit or an anchorite in the light of the codification of the Latin Church law after Vatican II. In canon 603 CIC/83, the legislator uses two terms of a hermit and anchorite, which when used interchangeably have a rich semantics as presented by the author, going back to Christian antiquity. CIC/17 did not normalize the canonical status of eremitic life in the Latin Church. It was not until the period of codification after Vatican II that a canonical norm governing eremitic life was formed. As a result of codification work, eremitic life was recognized by canon 603 CIC/83 as one of the forms of individual consecrated life. In modern times, both in the Byzantine and Latin traditions, eremitic life is flourishing attracting both men and women.
Źródło:
Roczniki Nauk Prawnych; 2018, 28, 4; 149-168
1507-7896
2544-5227
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Prawnych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gramatyka białoruska Antoniego Łuckiewicza a uzus językowy w okresie „Naszej Niwy” (wariantywność morfemów fleksyjnych w odmianie przez przypadki rzeczowników białoruskich deklinacji pierwszej)
Autorzy:
Bieder, Hermann
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2081263.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Anton Luckevich
Belarusian grammar
codification of Belarusian literary language
language usage of „Nasha Niwa”
Anton Łuckiewicz
gramatyka białoruska
kodyfikacja białoruskiego języka literackiego
uzus językowy „Naszej Niwy”
Антон Луцкевіч
беларуская граматыка
кадыфікацыя беларускай літаратурнай мовы
моўны ўзус „Нашай Нівы”
Opis:
Anton Luckevich’s handwritten Belarusian grammar (Vilnius 1916), one of the first attempts to codify the new Belarusian literary language from the beginning of the 20th century, was a brief and incomplete description of language usage in the so-called period of „Nasha Niwa.” The author of the article has analysed the distinctive variety and competition of case morphemes in the first declension of Belarusian nouns, in order to discover, if Luckevich has solved the mentioned difficult problem. His norms of flexional morphemes were in accordance with linguistic usage only if, in the publishing, there already existed a certain acknowledged tradition of case norms supported by a corresponding uniform state of things in geographical dialects. However, if different suffixal morphemes and their varieties were competitors, the norms of case endings proposed by Luckevich do not agree with the linguistic realities on account of either unsuccessful assessment of language usage or inadequate knowledge of differentiation in the Belarusian dialectal area, as well as an undervaluation of intra-Belarusian analogical processes and/or assimilation tendencies in the case system caused by foreign languages. The application of certain inadequate methodical criteria during the analysis of case endings led sometimes to an inaccurate evaluation of linguistic phenomena.
Rękopiśmienna Gramatyka białoruska Antona Łuckiewicza (Wilno 1916 r.), jedna z pierwszych prób kodyfikacji nowego białoruskiego języka literackiego początku XX w., stanowi krótki i niezakończony opis uzusu językowego tzw. okresu „Naszej Niwy”. Autor artykułu podjął próbę analizy wariantywności i konkurencji morfemów fleksyjnych w zakresie odmiany przez przypadki rzeczowników deklinacji pierwszej. Z analizy materiału źródłowego wynika, że autor gramatyki nie potrafił jednak rzetelnie udokumentować i dokładnie skodyfikować ówczesny uzus językowy. Jego normy form fleksyjnych w zakresie odmiany przez przypadki zgadzały się ze zwyczajem językowym tylko wtedy, gdy w ówczesnym piśmiennictwie już istniał pewien ustabilizowany uzus, poparty przez system poszczególnych gwar ludowych. Natomiast w wypadku, gdy konkurowały różne końcówki fleksyjne i ich warianty, zaproponowane przez Łuckiewicza normy końcówek rzeczownikowych nieraz nie zgadzały się z rzeczywistością językową z powodu albo błędnej oceny zwyczaju językowego, albo niewystarczającej znajomości zróżnicowania gwarowego, jak również niedocenienia analogicznych procesów wewnątrzjęzykowych oraz obcojęzycznych tendencji asymilacyjnych zachodzących w obrębie odmiany przez przypadki. Zastosowanie błędnych kryteriów metodycznych podczas analizy końcówek fleksyjnych prowadziło niejednokrotnie do nieprawidłowej oceny zjawisk językowych.
Рукапісны варыянт Беларускай граматыкі Антона Луцкевіча (Вільня 1916 г.) – адна з першых спроб кадыфікацыі новай беларускай літаратурнай мовы на пачатку ХХ ст. – кароткае і незакончанае апісанне моўнага ўзусу перыяду „Нашай Нівы”. Аўтар артыкула заўважыў выразную варыянтнасць і канкурэнцыю флексійных марфем на прыкладзе беларускіх назоўнікаў першага скланення. З аналізу моўнага матэрыялу вынікае, што аўтар граматыкі не здолеў падрабязна дакументаваць і дакладна кадыфікаваць тагачасны моўны ўзус. Яго склонавыя нормы адпавядалi моўнаму звычаю толькі ў тым выпадку, калі ў тагачаснай пісьменнасці ўжо існавала пэўная прызнаная склонавая норма, падтрыманая аднародным станам у народных гаворках. Аднак, у выпадку, калі розныя канчаткі i іх варыянты канкуравалі, запрапанаваныя Луцкевічам склонавыя нормы неаднаразова не адпавядалі моўнай рэчаіснасці па прычыне няслушнай ацэнкі моўнага звычаю або недастатковай дасведчанасці ў дыферэнцыяцыі дыялектнага арэала, а таксама недаацэнкі ўнутрымоўных аналагічных працэсаў і чужамоўных асімілятыўных тэндэнцый, якія адбываліся ў склонавай сістэме. Прымяненне памылковых метадычных крытэрыяў падчас аналізу канчаткаў прывяло, у некаторых выпадках, да няправільнай ацэнкі моўных з´яў.
Źródło:
Studia Białorutenistyczne; 2021, 15; 247-265
1898-0457
Pojawia się w:
Studia Białorutenistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z historii białoruskiej gramatykografii: Rękopiśmienne gramatyki Karusia Kahańca i Antona Łuckiewicza w aspekcie porównawczym (zestawieniu)
The history of Belarusian grammaticography: Karus Kahanets’ and Anton Lutzkievich’s handwiritten grammars from a comparative perspective
Autorzy:
Bieder, Hermann
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2106273.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Belarusian language
codification of literary language
grammar writing
phonetics
morphology
linguistic terminology
Karus Kahanets
Anton Lutzkevich
беларуская мова
кадыфiкацыя лiтаратурнай мовы
напiсанне граматыкi
фанетыка
марфалогiя
мовазнаўчая тэрмiналогiя
Карусь Каганец
Антон Луцкевiч
Opis:
У артыкуле разглядаюцца ў параўнаўчым аспекце дзве граматыкi: адна Каруся Каганца i другая Антона Луцкевiча. Выяўляюцца ды падкрэслiваюцца сыходжаннi iх граматык па структуры, зместу, спосабах падачы матэрыялу, дэфiнiцыях, а таксама тэрмiналогii. Сыходзiцца ў iх i класiфiкацыя ўсяго iнвентара гукаў, а на ўзроўнi марфалогii – граматычных катэгорый, субкатэгорый ды семантычных груп акрэсленых частак мовы. Каганец абапiраўся, вiдаць, на рускую граматычную традыцыю, а Луцкевiч наадварот – на польскую граматыкаграфiю (што выяўляецца асаблiва ў вырашэннях пытанняў графiкi, правапiсання i фанетыкi). Граматыка Луцкевiча бачыцца больш вартаснай, чым праца Каганца. Значная частка граматыкi Луцкевiча, напiсаная iм, як мяркуецца, некалькi гадоў пасля выхаду граматыкi Каганца, з’явiлася ў вынiку самастойнай i арыгiнальнай працы гэтага аўтара.
Wspólne cechy obu gramatyk odnośnie struktury, treści, sposobu przedstawiania, definicji, jak również terminologii są nie do przeoczenia. W zakresie fonetyki dotyczy to klasyfikacji inwentarza dźwięków, w obrębie morfologii gramatycznych kategorii oraz subkategorii jak również semantycznych grup określonych części mowy. Kahaniec opierał się raczej na rosyjskiej gramatycznej tradycji, Łuckiewicz przeciwnie na gramatykografii polskiej (co uwidacznia się szczególnie w pytaniach dotyczących grafiki, pisowni oraz fonetyki). Obydwaj wymienieni autorzy nie mieli wykształcenia filologicznego, co pod pewnymi względami odbiło się niekorzystnie na interpretacji niektórych faktów językowych. Pod względem objętości oraz poziomu naukowego gramatyka Łuckiewicza przewyższa pracę Kahańca. Ponieważ gramatyka Łuckiewicza sporządzona została przypuszczalnie kilka lat po pracy Kahańca, wnioskuje się z tego, że Łuckiewicz był zaznajomiony z pracą Kahańca i wzorował się na niej w pewnych wypadkach. Szczególnie przemawia za tym fakt, że liczne terminy gramatyczne pokrywają się w obu pracach. Znaczna część gramatyki Łuckiewicza powstała jednak jako wynik samodzielnej, oryginalnej pracy autora.
The article discusses early attempts of codification of modern Belarusian literary language made by an artist Karus Kahanets and a politician Anton Lutzkevich, the authors of handwritten unpublished school grammars, at the beginning of the 20th century. A comparative analysis revealed close connection between the two grammars in the field of phonetics, morphology and linguistic terminology.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2014; 269-279
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z historii białoruskiej gramatykografii: Rękopiśmienne gramatyki Karusia Kahańca i Antona Łuckiewicza w aspekcie porównawczym (zestawieniu)
The history of Belarusian grammaticography: Karus Kahanets’ and Anton Lutzkievich’s handwiritten grammars from a comparative perspective
Autorzy:
Bieder, Hermann
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/944693.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
беларуская мова
кадыфiкацыя лiтаратурнай мовы
напiсанне граматыкi
фанетыка
марфалогiя
мовазнаўчая тэрмiналогiя
Карусь Каганец
Антон Луцкевiч
belarusian language
codification of literary language
grammar writing
phonetics
morphology
linguistic terminology
karus kahanets
anton lutzkevich
Opis:
У артыкуле разглядаюцца ў параўнаўчым аспекце дзве граматыкi: адна Каруся Каганца i другая Антона Луцкевiча. Выяўляюцца ды падкрэслiваюцца сыходжаннi iх граматык па структуры, зместу, спосабах падачы матэрыялу, дэфiнiцыях, а таксама тэрмiналогii. Сыходзiцца ў iх i класiфiкацыя ўсяго iнвентара гукаў, а на ўзроўнi марфалогii – граматычных катэгорый, субкатэгорый ды семантычных груп акрэсленых частак мовы. Каганец абапiраўся, вiдаць, на рускую граматычную традыцыю, а Луцкевiч наадварот – на польскую граматыкаграфiю (што выяўляецца асаблiва ў вырашэннях пытанняў графiкi, правапiсання i фанетыкi). Граматыка Луцкевiча бачыцца больш вартаснай, чым праца Каганца. Значная частка граматыкi Луцкевiча, напiсаная iм, як мяркуецца, некалькi гадоў пасля выхаду граматыкi Каганца, з’явiлася ў вынiку самастойнай i арыгiнальнай працы гэтага аўтара.
Wspólne cechy obu gramatyk odnośnie struktury, treści, sposobu przedstawiania, definicji, jak również terminologii są nie do przeoczenia. W zakresie fonetyki dotyczy to klasyfikacji inwentarza dźwięków, w obrębie morfologii gramatycznych kategorii oraz subkategorii jak również semantycznych grup określonych części mowy. Kahaniec opierał się raczej na rosyjskiej gramatycznej tradycji, Łuckiewicz przeciwnie na gramatykografii polskiej (co uwidacznia się szczególnie w pytaniach dotyczących grafiki, pisowni oraz fonetyki). Obydwaj wymienieni autorzy nie mieli wykształcenia filologicznego, co pod pewnymi względami odbiło się niekorzystnie na interpretacji niektórych faktów językowych. Pod względem objętości oraz poziomu naukowego gramatyka Łuckiewicza przewyższa pracę Kahańca. Ponieważ gramatyka Łuckiewicza sporządzona została przypuszczalnie kilka lat po pracy Kahańca, wnioskuje się z tego, że Łuckiewicz był zaznajomiony z pracą Kahańca i wzorował się na niej w pewnych wypadkach. Szczególnie przemawia za tym fakt, że liczne terminy gramatyczne pokrywają się w obu pracach. Znaczna część gramatyki Łuckiewicza powstała jednak jako wynik samodzielnej, oryginalnej pracy autora.
The article discusses early attempts of codification of modern Belarusian literary language made by an artist Karus Kahanets and a politician Anton Lutzkevich, the authors of handwritten unpublished school grammars, at the beginning of the 20th century. A comparative analysis revealed close connection between the two grammars in the field of phonetics, morphology and linguistic terminology.
Źródło:
Białorutenistyka Białostocka; 2014, 6; 269-279
2081-2515
Pojawia się w:
Białorutenistyka Białostocka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Porządkowanie nazewnictwa urzędowego Polski ― zmiany, ustalanie, znoszenie toponimów problemy z tym związane
Arrangement of the official toponyms of Poland ― changes, establishment, abolition of toponyms and related problems
Autorzy:
Bijak, Urszula
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2166333.pdf
Data publikacji:
2022-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego PAN
Tematy:
kodyfikacja nazewnictwa
urzędowe wykazy toponimów
Komisja Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych
codification of names
gazetteers
Commission on Names of Localities and Physiographic Objects
Opis:
Artykuł przedstawia prace Komisji Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych mające na celu uporządkowanie urzędowych nazw geograficznych Polski. Nakreślono w nim główne typy zmian wynikające z wniosków władz samorządowych: zmiany form nazw (fonetyczne, fleksyjne i słowotwórcze), renominacje mające na celu zlikwidowanie rozdźwięku między nazwą urzędową i nazwą używaną lokalnie, ustalanie nazw dla obiektów nowo powstałych lub bezimiennych, zmiany rodzaju obiektu oraz znoszenie nazw nieużywanych i nie posiadających lokalizacji. Szczególną uwagę zwrócono na wpływ rozporządzeń różnych organów administracji centralnej na nazewnictwo, przedstawiono zasady kodyfikacji nazw oraz wnioski z efektów prac KNMiOF w latach 2017–22. 
The article presents the current work of the Commission on Names of Localities and Physiographic Objects to put Poland’s official geographical names in order. It outlines the main trends resulting from the requests of local authorities: changes in the forms of names (phonetic, inflectional, and derivational), renominations aiming to eliminate the discord between the official and non-official toponymy, establishing names for newly created or nameless objects, changes in the type of locality, and the abolition of names. Particular attention was paid to the impact of the regulations of various central administrative authorities on naming, the principles of the codification of names were presented, the Commission’s actions to counteract the mass abolition of names of small objects, and conclusions drawn on the effects of its work between 2017–2022.
Źródło:
Onomastica; 2022, 66; 355-366
0078-4648
Pojawia się w:
Onomastica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Postępowanie z projektami kodeksów jako przykład szczególnego trybu ustawodawczego.
Procedures of codes projects as an example of a particular legislative mode.
Autorzy:
Borski, Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/443675.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Wyższa Szkoła Humanitas
Tematy:
regulamin Sejmu
tryb ustawodawczy
kodeks
kodyfikacja
Sejm
Komisja Nadzwyczajna
Rules of the Sejm
the legislative mode
code
codification
the Sejm
the Special Committee
Opis:
W grudniu 1995 roku wprowadzono w regulaminie Sejmu szczególny porządek postępowania z projektami kodeksów. Podkreślenia wymaga przy tym fakt, że konstytucja nie przewiduje takiego trybu. Odnosi się on do projektów nowych kodeksów, a także do projektów zmian kodeksów oraz projektów przepisów wprowadzających kodeksy i ich zmian. Chodzi o zapewnienie ochrony spójności uregulowań kodeksowych i wyeliminowanie możliwości przypadkowej nowelizacji kodeksu przy uchwalaniu ustaw szczególnych. Autor dokonuje analizy obowiązujących regulacji w tym zakresie, zwracając szczególną uwagę na główny cel tego szczególnego trybu ustawodawczego, jakim jest konieczność wyraźnie wolniejszego i bardziej kompleksowego podejścia do takich prac ustawodawczych.
In December 1995, order of conduct of projects of codes was introduced to the rules of the Sejm. It should be stressed, that the Constitution does not provide for such a mode. It refers to the design of new codes and to drafting amendments to codes and regulations implementing the codes and their changes. It is about ensuring the protection of statutory regulations and eliminating the possibility of accidental amendments to the Code when adopting specific laws. The author analyzes the existing regulations in this area, paying particular attention to the main objective of this particular legislative mode, which is the need of a clearly slower and more comprehensive approach to such legislative work.
Źródło:
Roczniki Administracji i Prawa; 2013, 13; 17-25
1644-9126
Pojawia się w:
Roczniki Administracji i Prawa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sposób powoływania sędziów na urzędy sędziowskie
The method of judicial appointments
Autorzy:
Car, Stanisław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1032169.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Fundacja im. Aliny i Leszka Allerhandów
Tematy:
powoływanie sędziów
Stanisław Car
Komisja Kodyfikacyjna RP
ustrój sądownictwa II RP
sądownictwo w Europie XIX i XX w.
appointment of judges
Codification Commission of the Republic of Poland
the judicial system of the Second Polish Republic
the judiciary in Europe in the 19th and 20th centuries
Opis:
Artykuł ten został opublikowany 2 sierpnia 1926 r. na łamach „Gazety Sądowej Warszawskiej” i stanowił swoiste podsumowanie dyskusji, która w latach 1923- 1926 przetoczyła się w „Gazecie” i innych publikatorach w przedmiocie sposobu powoływania sędziów. Przedstawiono w nim stan dyskusji i modele, jakie występowały historycznie i współcześnie autorowi. Artykuł uzupełnia dane przed- stawione wyżej w artykule prof. Eugeniusza Waśkowskiego, do którego zresztą nawiązuje. Autor – Stanisław Car (1882-1938) – był cenionym wówczas warszawskim adwokatem, który w 1924 r. założył w Warszawie czasopismo „Palestra”, wiele publikował, był aktywny w środowiskach prawniczych i społecznych. Jed- nocześnie był człowiekiem blisko związanym z Marszałkiem Józefem Piłsudskim. Znany jest powszechnie z racji swojej późniejszej aktywności politycznej, reform ustrojowo-prawnych, niechlubnych interpretacjach obowiązującego prawa oraz jako współtwórca konstytucji kwietniowej z 1935 r. Historia nie obeszła się z nim dobrze. Można odnieść wrażenie, że przypisano mu odpowiedzialność za większość grzechów obozu Piłsudskiego. Znienawidzony szczególnie przez endeków oraz komunistów. Nie ulega jednak wątpliwości, że był to znakomity prawnik, erudyta, znawca wielu obszarów wiedzy. W czasie publikacji artykułu Stanisław Car był Szefem Kancelarii Cywilnej Prezydenta RP Ignacego Mościckiego (wcześniej zajmował to stanowisko w czasie prezydentury Gabriela Narutowicza oraz w pierwszym roku urzędowania Stanisława Wojciechowskiego).
This article was published on 2 August 1926 in “Warsaw Judicial Gazette” as a summary of the discussion on the method of judicial appointment that appeared in Gazette as well as in other publications from 1923 to 1926. It presents the state of the discussion and the models that existed both historically and at the time that article was written. The article complements the data presented above in the article by Professor Eugeniusz Waśkowski. The author – Stanisław Car (1882-1938) was a distinguished lawyer from Warsaw who in 1924 founded the “Palestra” magazine in Warsaw, published a lot, and was active in legal and social circles. He was also closely related to Marshal Józef Piłsudski. He is widely known for his later political activity, political and legal reforms, disgraceful interpretations of the law and as a co-creator of the April Constitution of 1935. History did not put him in the positive light. One gets the impression that he was held responsible for most of the sins of Piłsudski’s camp. He was especially hated by the National Democrats and communists. There is no doubt, however, that he was an excellent lawyer, an erudite, and an expert in many areas of knowledge. When this article was published, Stanisław Car was the Head of the Civil Chancellery of the President of the Republic of Poland Ignacy Mościcki (previously he held this position during the presidency of Gabriel Narutowicz and in the first year of Stanisław Wojciechowski’s office).
Źródło:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda; 2020, 3, 2 (6); 398-411
2657-7984
2657-800X
Pojawia się w:
Głos Prawa. Przegląd Prawniczy Allerhanda
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Komunikačně-stylový a systémový pohyb v současné češtině
Communication styles and system movement in contemporary Czech
Autorzy:
Čechová, Marie
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1920447.pdf
Data publikacji:
2020-12-20
Wydawca:
Uniwersytet Opolski
Tematy:
communication
normative
analogy
anomaly
codification
archaization
revitalization
convergence
differentiation
Opis:
The Czech language is socially stratified and regionally differentiated, although there are also processes of the opposite character going on in it, like unification and equalization. Language development includes in itself antinomies opposing each other, but which are mutually complementary and converting into each other. The paper presents an interpretation of the functioning of selected antinomies in the language and in speech, such as the relationship between the standard and non-standard forms, represented by the common Czech. As early as in the middle of the last century the tendency to blurring of boundaries between them occurred, while various linguists have had different opinions on that process. These opinions are reflected in inconsistencies present in normative books (dictionaries, grammars, orthographic norms, normative educational handbooks), and this raises the uncertainty of users in the choice of language means. The users are now perhaps more influenced by the media than by teaching. The level of media speech is reflected in the speech of ordinary users, the frequent phenomena being overused, they become fashion, they insinuate themselves into the speech regardless of their functionality or non-functionality. In general, the current situation of the Czech can be characterized as dynamic, with developmental features, both systemic and irregular. Linguistics should not only capture this situation and describe it, but influence it by linguistic awareness, as the followers of the Prague School claimed. However, some linguists refuse it, considering it wrongly as intervention and manipulation.
Źródło:
Stylistyka; 2020, 29; 427-439
1230-2287
2545-1669
Pojawia się w:
Stylistyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 183

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies