Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "chemical speciation" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-10 z 10
    Tytuł:
    Preliminary Study on Chemical Speciation of Sulphur in Cancerous Tissues
    Autorzy:
    Kwiatek, W. M.
    Banaś, A.
    Banaś, K.
    Kisiel, A.
    Cinque, G.
    Falkenberg, G.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2044744.pdf
    Data publikacji:
    2006-03
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Fizyki PAN
    Tematy:
    87.64.Gb
    Opis:
    Sulphur is vital for almost all living organisms by participating in a wide variety of metabolic processes. Nevertheless its biochemistry is only partially understood, due to it a few tools such as X-ray absorption near edge structure may be used to determine its chemical speciation in biological system. In this paper we focused on analysis of composition and elemental distribution in tissue structures of biological samples. We examined cancerous and non-cancerous prostate tissues. Experiments were carried out on the L-beam line at the HASYLAB, DESY (Hamburg, Germany) and DAΦNE-Light Facility at the Laboratori Nationali di Frascati (Frascati, Italy). Synchrotron radiation induced X-ray emission measurements reveal the significant differences in concentration of sulphur between cancerous and non-cancerous tissues. X-ray absorption near edge structure spectra show two main types of sulphur that are represented by X-ray peaks at 2476 eV and 2484 eV. This suggests that different sulphur components are present in the measured samples.
    Źródło:
    Acta Physica Polonica A; 2006, 109, 3; 383-387
    0587-4246
    1898-794X
    Pojawia się w:
    Acta Physica Polonica A
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Modeling the chemical speciation of iron released from commercially available oral iron supplements and iron food fortificants
    Autorzy:
    Swietlik, R.
    Trojanowska, M.
    Debska, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/14092.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie / Polskie Towarzystwo Magnezologiczne im. Prof. Juliana Aleksandrowicza
    Źródło:
    Journal of Elementology; 2018, 23, 3
    1644-2296
    Pojawia się w:
    Journal of Elementology
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zastosowanie spektrometrii atomowej i spektrometrii mas w badaniu specjacji chemicznej
    On the use of atomic and mass spectrometry for the investigation of chemical speciation
    Autorzy:
    Bulska, E.
    Wojciechowski, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/172606.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Chemiczne
    Tematy:
    specjacja chemiczna
    spektrometria atomowa
    spektrometria mas
    techniki łączone
    chemical speciation
    atomic spectrometry
    mass spectrometry
    coupled techniques
    Opis:
    Selected examples of studies conducted by the research group from Laboratory of the Basic Aspect of Analytical Chemistry (Faculty of Chemistry, University of Warsaw), related to the investigation of chemical speciation with the use of coupled techniques were discussed in this work. The pioneering investigation was focused on the study of the speciation of mercury in fish tissues and in clinical samples. Then, the intensive researches were conducted towards understanding of the speciation of antimony and selenium in water, plants and clinical objects. Interestingly, the evaluation of the speciation of aluminium become a challenge in respect of the establishing of the reliable analytical procedure, and the use of flow injection for sample operation were explored in this case. The last but not least, the non – routine analytical procedure was developed in the case of zinc speciation in plant exposed to the harmful environmental conditions.
    Źródło:
    Wiadomości Chemiczne; 2015, 69, 9-10; 701-718
    0043-5104
    2300-0295
    Pojawia się w:
    Wiadomości Chemiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Specjacja wybranych składników rozpuszczonych w wodach gruntowych układu katenalnego na Pojezierzu Poznańskim
    Chemical speciation of selected dissolved components of groundwater in the catena of the Poznań Lakeland
    Autorzy:
    Kozłowski, M.
    Komisarek, J
    Wiatrowska, K
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1819329.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
    Tematy:
    wody gruntowe
    Pojezierze Poznańskie
    specjacja
    Opis:
    The purpose of this research was to assess speciations of dissolved components of groundwater in a typical for the Poznan Lakeland catena of arable Albeluvisols and Chernozem. The researches were carried out in the cultivated catchment area of the Przybroda Experimental Station located in the north-central part of the Poznan Lakeland (west part of Poland) within the Szamotuly Plain. Every two or four weeks from 04.2005 to 03.2006 the groundwater samples, from six stationary points (wells) were collected. In groundwater samples the concentration of fallowing ions Ca2+, Mg2+, K+, Na+, HCO3-, CO32-, SO2-4, PO43-, and pH, EC were determined. Taking into consideration that dissolved components in groundwater can occur in many chemical forms, the computer programs Visual Mineq was used to assess their speciations. The observed values of groundwater pH were ranged from 6.3 to 8.3, therefore the simulations of speciation at 7.0, and 8.0 pH were done. The results of the researches indicate, that the quantity of dissolved components in groundwater was connected both with soil location in the relief and properties of soil parent materials. The groundwater of soil located higher in a catena were characterized by lower concentrations of the analyzed components, compared with water of lowest elements of the slope. It would seem that the chemistry of groundwater in P4 well should be characterized by concentrations of the analyzed components similar to those observed in P5 and P6 soils. However, studies show that the quantities of these components in groundwater of P4 well were similar to P1-P3. It could be related to water inflow from the higher parts of catena which are neutralized and less aggressive to components contained in the soil. Result obtained from simulation showed that calcium at pH 7.0 occurs mainly as a free ion (Ca2+), whose share ranged from 85% (P5) to 90% (P3). The second form of calcium was a aqua complex CaSO4(aq) (7-13%), and third-CaHCO3- (1-3%). The content of FCa2+, CaSO4(aq) and CaHCO3- significantly decreases when pH increases to the value 8. From geochemical point of view at a thermodynamic equilibrium state there were conditions suitable for precipitation of calcium in the form of calcite and dolomite. In groundwater of the Albeluvisols calcite is precipitated mainly calcite while in Chernozem dolomite. Magnesium also accrued mainly as a free ion Mg2+ (87-92%), aqua complex MgSO4(aq) and MgHCO3- at pH 7. The increase to pH 8caused the precipitation of magnesium in the form of dolomite. In Albeluvisols (P1-P3) groundwater, this form do not exceed 30% of the total amount of magnesium speciation, whereas in the groundwater of Chernozem (P4-P6) the participation of CaMg(CO3)2was much higher. Potassium and sodium, these two metals occurred mainly as a free ion at 7 and 8 pH. At pH 7.0 in the analyzed groundwater from carbonate speciations bicarbonate (HCO3-) occurred most frequently (75%). Aqua complex H2CO3(aq) was a second speciation of carbonates (from 21% to 22%). CaHCO3- and MgHCO3- accounted for about 1% of all carbonate speciations, but in the groundwater of Chernozem the participation of MgHCO3- was greater than CaHCO3-, while in the groundwater of Albeluvisols vice versa. Significant changes in speciations of carbonates occurred when the pH increased to value 8. At this pH, content of HCO3- decreased to about 60% in groundwater of Albeluvisols while in Chernozem to 67%. The share of H2CO3(aq) also decreased to 2%. This decrease of HCO3- and H3CO3 (aq) in the analyzed groundwater was due to the precipitation of calcite and dolomite. In the P1-P4 wells carbonates could be precipitated both in form of calcite and dolomite (predominantly calcite), while in the groundwater of the P5 and P6 wells in the form of dolomite. In the analyzed groundwater a free ion of SO42- was a dominant speciation of sulphates, whose participation increased from 75-80% (pH 7) to 83-91% (pH 8.0) with increasing pH. Other important forms of sulphates MgSO4 (aq) and CaSO4 (aq) but in the P1-P4 were more CaSO4(aq) then CaSO4(aq), while in groundwater of the P5 and P6 vice versa. At 7.0 pH among phosphate spetiations H2PO4- ion dominated (38-43%), followed by HPO42-(from 34% to 36%). Also, a large percentage of MgHPO4 (aq) and CaHPO4(aq) were observed. In groundwater of P1-P4 wells CaHPO4 (aq) dominated over MgHPO4(aq), when in P5 and P6 reverse. The increase of pH to value 8 resulted in the dominance of HPO42- ion. Result from simulation test showed that analysed elements occur mainly as a free ions and aqua-complexes at 7.0 pH. At a higher pH, from thermodynamic point of view, conditions for precipitation of calcium and calcium-magnesium carbonates occurred. Furthermore, quantity of dissolved elements in groundwater and their speciations are connected with soil (well) location in the catena and properties of soil parent material.
    Źródło:
    Rocznik Ochrona Środowiska; 2012, Tom 14; 607-622
    1506-218X
    Pojawia się w:
    Rocznik Ochrona Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wykorzystanie chromatografii jonowej ze spektrometrią mas w plazmie indukcyjnie sprzężonej w analizie specjalizacyjnej wybranych pierwiastków
    The use of ion chromatography and mass spectrometry inductively coupled plasma for analysis element speciation
    Autorzy:
    Szewczyk, A.
    Gąsior, D.
    Ślęzak, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/392004.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych
    Tematy:
    zanieczyszczenie środowiska
    substancja szkodliwa
    chemia analityczna
    chromatografia jonowa
    spektrometria masowa
    ICP-MS
    specjacja chemiczna
    environment pollution
    harmful substance
    analytical chemistry
    ion chromatography
    mass spectrometry
    chemical speciation
    Opis:
    Chromatografia jonowa (IC) w połączeniu ze spektrometrią mas w plazmie indukcyjnie sprzężonej (ICP-MS) daje ogromne możliwości w zakresie oznaczeń różnych form prawie wszystkich pierwiastków układu okresowego. Do określenia indywidualnej formy pierwiastka niezbędne są skuteczne metody separacji badanych analitów i zastosowanie odpowiednich detektorów. Skuteczna technika łączona powinna być: selektywna wobec oznaczanych analitów, czuła w szerokim zakresie i winna umożliwiać jak najlepszą identyfikację oznaczanych substancji. Dlatego jako metody separacyjne wykorzystuje się przede wszystkim metody chromatograficzne, a jako metody detekcji – metody spektroskopowe. Analityka specjacyjna odgrywa znaczącą i wyjątkową rolę zarówno w szerokim spektrum badań związków chemicznych, toksyczności pierwiastków, kontroli jakości, jak i czystości farmaceutyków oraz produktów żywnościowych. Znalazła także zastosowanie w wykonywaniu kompleksowych oznaczeń środowiskowych oraz chemii jądrowej. W pracy scharakteryzowane zostały przykłady zastosowań analityki specjacyjnej w konfiguracji chromatografia jonowa–spektrometria mas w plazmie indukcyjnie sprzężonej oraz zasady działania wybranych technik analitycznych.
    Ion chromatography (IC) in combination with mass spectrometry, inductively coupled plasma (ICP-MS) offers great potential for various forms nearly all elements of the Periodic Table. In order to determine the individual form of element, necessary is efficient separation of tested analytes and use of suitable detectors. An effective combined technique should be: selective for the designated analytes, sensitive and should enable the best possible identification of substances, which to be measured. Therefore, as a method of separation used primarily chromatographic methods, and as a method of detection – spectroscopic methods. Speciation analyst plays a significant and unique role in a wide range of of research compounds, toxic elements such as quality control and the purity of pharmaceuticals and food products. Speciation analyst also found the use in the performance of complex determinations of environmental and nuclear chemistry. In this paper were characterized examples of applications, features and principles of operation of speciation analysis in the configuration ion chromatography (IC) – mass spectrometry in inductively coupled plasma (ICP-MS).
    Źródło:
    Prace Instytutu Ceramiki i Materiałów Budowlanych; 2014, R. 7, nr 17, 17; 79-90
    1899-3230
    Pojawia się w:
    Prace Instytutu Ceramiki i Materiałów Budowlanych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ czynników fizyko-chemicznych na specjację fosforu w osadach ściekowych powstających w technologii EvU-Perl
    The effect of selected physical and chemical factors on speciation of phosphorus in sewage sludge produced with application of the Evu-Perl technology
    Autorzy:
    Bezak-Mazur, E.
    Mazur, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1819812.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
    Tematy:
    Evu-Perl technology
    specjacja fosforu
    osady ściekowe
    biologiczne oczyszczalnie
    phosphorus speciation
    biological sewage treatment
    Opis:
    W osadach ściekowych powstających po oczyszczeniu ścieków komunalnych znajdują się związki fosforu i azotu. Tak więc osady ściekowe można traktować jako wtórne źródło biogenów [14]. Jedną z istotnych informacji pozwalających ocenić rolę osadów jako wtórnego źródła biogenów jest ilość zawartego w nich fosforu biologicznie dostępnego, który może być uwalniany z osadów i wykorzystywany w procesie produkcji pierwotnej. Do określenia zawartości fosforu biologicznie dostępnego wykorzystuje się metody analizy specjacyjnej. W naszych wcześniejszych badaniach wybrano metody analizy specjacyjnej fosforu w osadach [2], a następnie zbadanie jego specjacji w osadach powstających przy oczyszczaniu ścieków z wykorzystaniem różnych rozwiązań technologicznych i różnych warunków prowadzenia procesu oczyszczania. Dotychczas zbadano specjację fosforu w osadzie nadmiernym powstającym podczas oczyszczania ścieków metodą osadu czynnego [3, 4] i poddawanym działaniu różnych warunków fizyko-chemicznych. W niniejszej pracy zaprezentowano wyniki badań specjacji fosforu w osadzie powstającym w technologii EvU-Perl, stanowiącej swoiste połączenie metody osadu czynnego z zawirowalnym złożem biologicznym. Technologia EvU-Perl jest przykładem zastosowania immobilizacji biomasy w oczyszczaniu ścieków. Biomasa jest unieruchamiana na walcowatych kształtkach wykonanych z materiału polimerycznego. Kształtki stanowią wypełnienie komór napowietrzania.
    Amounts of phosphorus liberated from sewage sludge during biological wastewater treatment depend on chemical, biological and physical conditions which are found in a treatment plant. Presence of oxygen is one of the basic conditions which decides of phosphorus liberation and accumulation. Under anaerobic conditions liberation of phosphorus through so-called return dissolving takes place [8], while under aerobic conditions phosphorus is assimilated by bacteria present in the sludge mass or in the biological film. Phosphorus speciation in sewage sludge obtained with the EvU-Perl technology was analyzed using the Golterman method. The investigation was conducted for sludge samples subjected to the action of such factors as oxygenation, ultrasonification, precipitation and temperature changes in reference to unprepared sludge. The results show that the predominant fraction of phosphorus, with the content being more than 40%, is Ca-EDTA-P with phosphorus in the biologically available form. Oxygenation is reported to have the greatest influence on P speciation. For a sludge from biological deposit EvU-Perl substantially lower differences of part of phosphorus speciation fractions in comparison to examined earlier [3, 4] sewage sludge coming from wastewater treatment plant using activated sludge method. Lower influence of physico-chemical factors on speciation is caused by movement of shapes used in the deposit, which weaken impact of factors. Even so, in order to determine dependence between part of phosphorus speciation forms in sewage sludge and impact of phisico-chemical factors, analysis of multiple regression was conducted. Values of coefficients achieved after analysis are given in table 2. To sum up data in table 2 following conclusions may be formulated: oxygenation has the biggest impact on speciation of phosphorus in sewage sludge coming from biological deposit EvU-Perl, influence of other examined parameters is lower, part of mobile and biologically available fractions is increasing during oxygenation; this creates favourable conditions of phosphorus availability when sewage sludge is used in agriculture.
    Źródło:
    Rocznik Ochrona Środowiska; 2009, Tom 11; 381-391
    1506-218X
    Pojawia się w:
    Rocznik Ochrona Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Weathering in a regolith on the Werenskioldbreen Glacier forefield (SW Spitsbergen). 2. Speciation of Fe, Mn, Pb, Cu and Zn in the chronosequence
    Autorzy:
    Rzepa, Grzegorz
    Manecki, Maciej
    Jakubski, Grzegorz
    Kwaśniak-Kominek, Monika
    Czerny, Jerzy
    Górniak, Dorota
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/191866.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Geologiczne
    Tematy:
    retreating glaciers
    incongruent dissolution
    sequential chemical extraction
    global warming
    Opis:
    The evolution of chemical speciation of Fe, Mn, Pb, Cu, and Zn was investigated in the chronosequence of young sediments, exposed by a currently retreating Arctic glacier on Spitsbergen. Werenskioldbreen is a 27 km2 subpolar, land-terminated, polythermal glacier in recession, located near the SW coast of West Spitsbergen. Three samples of structureless till were collected at locations exposed for 5, 45 and 70 years. Four grain-size fractions were separated: > 63, 20–63, 2–20, and < 2 µm. Speciation of Fe, Mn, Pb, Cu, and Zn was determined using a 6-step sequential chemical extraction method: 1) 1 M sodium acetate, 2) 1 M hydroxylamine hydrochloride in acetic acid, 3) sodium dithionite in buffer, 4) acid ammonium oxalate, 5) boiling HCl, 6) residuum. The weathering in the proglacial area of the retreating glacier is very fast. The geochemical fates of the metals in question correlate with each other, reflecting a) the geochemical similarities between them, b) the similarities of their primary mineral sources, c) the significant role of incongruent dissolution. The weathering processes dominating the system are redox reactions and incongruent dissolution, followed by precipitation of secondary phases and partial sorption of aqueous species. As a result, the elements released from weathering minerals are only partially transported away from the system. The remaining part transforms by weathering from the coarse-grained fraction (dominated by fragments of primary minerals) into the fine-grained fraction (in the form of secondary, authigenic minerals or as species sorbed onto a mineral skeleton). This is very strongly pronounced within the chronosequence: the content of each of the metals studied correlates identically with the grain size, despite the differences in their chemical character and affinities. The microscope study presented herein indicates that the role of incongruent dissolution previously was underestimated. Also, the formation of coatings of secondary phases on primary mineral surfaces was observed. All these rapid weathering processes affect the mineral speciation of initial soils as well as the composition of mineral suspensions transported away by rivers to the nearby ocean.
    Źródło:
    Annales Societatis Geologorum Poloniae; 2019, 89, 3; 317-341
    0208-9068
    Pojawia się w:
    Annales Societatis Geologorum Poloniae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Influence of Decreasing Supplementation to Transformation of Chemical Forms of Ni, Zn and Cu During CompoInfluence of Decreasing Supplementation to Transformation of Chemical Forms of Ni, Zn and Cu During Composting of Sewage Sludge
    Autorzy:
    Sidełko, Robert
    Janowska, Beata
    Leśniańska, Aleksandra
    Kraszewska, Katarzyna
    Grabowska, Karina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2069914.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
    Tematy:
    sewage
    composting
    heavy metals
    speciation
    Opis:
    This paper pertains to the influence of decreasing supplementation to transformation of chemical forms of Ni. Zn and Cu during composting of sewage sludge. A universally used supplementing material constituting a rich source of organic carbon is straw. Addition of straw to sewage sludge is aimed at increasing C/N proportion up to at least 15 due to the risk of formation of toxic forms of nitrogen, concentration of which in sewage sludge is exceptionally high. We have presented in this paper the results of speciation research of three elements applying Tessier’s sequential extraction. It’s been proven that decreasing of straw share in the composted mixture with sewage sludge down to the level of C/N value below the admissible value, has a beneficial effect on the allocation of tested heavy metals towards the forms that are permanently bound in compost matrix. A systematic increase of organic (IV) and residual (V) fractions share and decrease of mobile forms of heavy metals content in bioavailable fractions i.e. ion-exchange (I) and carbonate (II) has been ascertained.
    Źródło:
    Rocznik Ochrona Środowiska; 2021, 23; 580--593
    1506-218X
    Pojawia się w:
    Rocznik Ochrona Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    A study on chemical composition of Baszkówka and Mt. Tazerzait chondrites
    Autorzy:
    Dybczyński, R.
    Chwastowska, J.
    Danko, B.
    Kulisa, K.
    Polkowska-Motrenko, H.
    Samczyński, Z.
    Sterlińska, E.
    Szopa, Z.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2059297.pdf
    Data publikacji:
    2001
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    Baszkówka
    Tazerzait Mountains
    meteorites
    chondrites
    neutron activation analysis
    speciation
    cosmochemistry
    Opis:
    The elemental contents of two new meteorites, Baszkówka (Poland, 1994) and Mt.Tazerzait (Niger, 1991), were studied by instrumental and radiochemical neutron activation analysis (NAA), supplemented in the case of some elements by gravimetric, titrimetric, spectrophotometric and atomic absorption spectrometric measurements. In total 28 elements were determined for each meteorite. A striking similarity in the bulk chemical composition of the two meteorites was observed. In the case of Baszkówka some study of the elemental contents of the magnetic fraction and the distribution of elements between kamacite and taenite phases was also made. This study confirms that Baszkówka and Mt. Tazerzait are generally more similar to L chondrites than to any other class of chondrites. However both meteorites show also some distinctive features (e.g very low Hg content), distinguishing them from all other L chondrites known. Both meteorites may derive from a common parent body, which may be different from that typical for other chondrites.
    Źródło:
    Geological Quarterly; 2001, 45, 3; 289-302
    1641-7291
    Pojawia się w:
    Geological Quarterly
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Identification of processes controlling chemical composition of pit lakes waters located in the eastern part of Muskau Arch (Polish-German borderland)
    Identyfikacja procesów kształtujących skład chemiczny wód zbiorników zlokalizowanych na obszarach pogórniczych we wschodniej części Łuku Mużakowa (pogranicze polsko-niemieckie)
    Autorzy:
    Lutyńska, S.
    Labus, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/205165.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Muskau Arch
    acid mine drainage
    pit lakes
    statistical analysis
    speciation analysis
    Łuk Mużakowa
    kwaśny drenaż
    zbiornik antropogeniczny
    chemizm wód
    analiza statystyczna
    analiza specjacyjna
    Opis:
    Exploitation of lignite within the area of Muskau Arch, carried out from the mid-nineteenth century, contributed to the transformation of the natural environment and changes in water regime. In the post-mining subsidences pit lakes were formed. The chemical composition of waters is a consequence of the intensive weathering of pyrite (FeS2), which is present in Miocene lignite-bearing rock forming the embankments of the lakes. This process leads to the formation of Acid Mine Drainage (AMD) and finally acidification of lake waters. This paper presents results of the identification of hydrogeochemical processes affecting the chemistry of waters from these reservoirs carried out using the speciation and statistical (cluster and factor) analyses. Cluster analysis allowed to separate from the analyzed group of anthropogenic reservoirs 7 subgroups characterized by a similar chemical composition of waters. The major processes affecting the chemistry of waters were identified and interpreted with help of factor and speciation analysis of two major parameters (iron and sulfur).
    Eksploatacja węgla brunatnego prowadzona w rejonie Łuku Mużakowa od połowy XIX w. przyczyniła się do przeobrażenia środowiska naturalnego obszaru i zmian w stosunkach wodnych. W poeksploatacyjnych nieckach zapadliskowych formowały się zbiorniki wodne, tworząc tzw. „pojezierze antropogeniczne”. Skład chemiczny wód jest konsekwencją wietrzenia pirytu (FeS2), obecnego w mioceńskich utworach węglonośnych tworzących obwałowania zbiorników. Intensywny proces utleniania siarczku doprowadził do powstania kwaśnego drenażu - Acid Mine Drainage (AMD) i w efekcie do zakwaszenia wód jezior. W artykule zaprezentowano rezultaty identyfi kacji procesów hydrogeochemicznych wpływających na chemizm wód ww. zbiorników, przeprowadzonej z wykorzystaniem analizy statystycznej (analiza skupień i analiza czynnikowa) i specjacyjnej. Analiza skupień pozwoliła na wydzielenie z rozpatrywanej grupy zbiorników antropogenicznych 7 podgrup cechujących się zbliżonym składem chemicznym wód. Dla zdefi niowania głównych procesów decydujących o chemizmie wód zbiorników zastosowano analizę czynnikową oraz analizę specjacyjną dwóch głównych składników wód (żelaza i siarki).
    Źródło:
    Archives of Environmental Protection; 2015, 41, 3; 60-69
    2083-4772
    2083-4810
    Pojawia się w:
    Archives of Environmental Protection
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-10 z 10

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies