Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "ateizm" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 112
Tytuł:
Co nowego w nowym ateizmie?
What is New in the New Atheism?
Autorzy:
Arbatowska, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/514337.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Wydział Teologiczny
Tematy:
New Atheism
The Four Horsemen of the Apocalypse
Richard Dawkins
Daniel Dennett
Sam Harris
Christopher Hitchens
Darwinism
Theory of Evolution
Enlinghtment
Morality
Nowy Ateizm
Czterej Jeźdźcy Apokalipsy
Darwinizm
Teoria Ewolucji
Oświecenie
Moralność
Opis:
New atheism is a contemporary world view which became especially popular after terrorist attack on World's Trade Center which took place on the 11 September 2001. The contestation of the intellectual elites – including Richard Dawkins, Christopher Hitchens, Sam Harris and Daniel Dennett – is definitely radical as it concerns every manifestation of religion. New Atheists present their thesis in mass media so they (thesis) are attractive and comprehensible for the audience. The main aim of the article is to answer the question whether the New Atheism is really new and unique in comparison to the forms of disbelief which appeared in the past. The analysis of the works written by the Four Horsemen of the Apocalypse leads to two important statements: New Atheism, as for its essential content, is not as exceptional as it seems to be. On the other hand, its popularity and wide range suggest that it must contain some new, distinctive features.
Nowy ateizm jest współczesnym nurtem myślowym, który stał się szczególnie popularny po ataku terrorystycznym na World's Trade Center 11 września 2001 roku. Kontestacja środowiska intelektualnego – a w pierwszej kolejności Richarda Dawkinsa, Christophera Hitchensa, Sama Harrisa i Daniela Dennetta – ma zabarwienie zdecydowanie radykalne i dotyczy każdego przejawu religijności. Swoje tezy nowi ateiści propagują za pomocą nowoczesnych środków komunikowania, dzięki którym przekaz jest zrozumiały i atrakcyjny dla licznego kręgu odbiorców. Celem niniejszego artykułu jest odpowiedź na pytanie o faktyczną wyjątkowość i nowość tego nurtu na tle innych przejawów niewiary, które pojawiały się w historii. Analiza twórczości Czterech Jeźdźców Apokalipsy pozwala postawić dwie zasadnicze tezy. Po pierwsze, nowy ateizm ze względu na swoją merytoryczną zawartość nie jest tak wyjątkowy, jak mogłoby się wydawać. Po drugie, jego popularność i szeroki zasięg pozwala jednak doszukiwać się nowych elementów, zarówno pod względem formy, jak i treści.
Źródło:
Kultura – Media – Teologia; 2015, 21; 102 - 116
2081-8971
Pojawia się w:
Kultura – Media – Teologia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Apologia w esejach biskupa Roberta Barrona
Apologia in the Essays by Bishop Robert Barron
Autorzy:
Artemiuk, Przemysław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1920304.pdf
Data publikacji:
2021-06-05
Wydawca:
Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu
Tematy:
apologia for Christianity
apologia for Catholicism
apologia for faith
Bishop Robert Barron
new atheism
masters of apologia
defence of the Church
religion and science
apologia chrześcijaństwa
apologia katolicyzmu
biskup Robert Barron
nowy ateizm
mistrzowie apologii
obrona Kościoła
religia a nauka
apologia wiary
Opis:
Bishop Robert Barron’s essays, imbued with apologetic rhetoric, make an interesting example of a contemporary defence of Christianity. The American hierarch, recognising the current context of faith, offers a competent and interesting defence of Christianity and Catholicism. In this article, the author analyses Barron’s apologia present in his essays, beginning with the sources to which the hierarch refers and showing their topicality. Then he explores the two most important apologetic themes: the defence of Christianity against the new atheism and the defence of the Church. The paper concludes with an evaluation of the American bishop’s apologia.
Eseje biskupa Roberta Barrona, nasycone apologijną retoryką, stanowią intersujący przykład współczesnej obrony chrześcijaństwa. Amerykański hierarcha, rozpoznając obecny kontekst wiary, uprawia kompetentną i interesującą obronę chrześcijaństwa i katolicyzmu. W przedkładanym artykule autor, podejmując analizę apologii Barrona obecną w jego esejach, zaczyna od źródeł, do których hierarcha nawiązuje, i ukazuje ich aktualność. Następnie przechodzi do dwóch najważniejszych wątków apologijnych: obrony chrześcijaństwa wobec nowego ateizmu oraz obrony Kościoła. W zakończeniu dokonuje oceny apologii Amerykanina.
Źródło:
Wrocławski Przegląd Teologiczny; 2021, 29, 1; 109-135
2544-6460
Pojawia się w:
Wrocławski Przegląd Teologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Powszechność wiary a niemoralni wierzący
Universality of Faith and Immoral Believers
Autorzy:
Biłgorajski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31233182.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
theism vs. atheism
John L. Schellenberg
Jacek Wojtysiak
J.L. Schellenberg’s argument from God’s hiddenness
J. Wojtysiak’s argument from the great fact of faith
immoral believers
ultimism
teizm vs. ateizm
argument J.L. Schellenberga z Bożej ukrytości
argument J. Wojtysiaka z wielkiego faktu wiary
niemoralni wierzący
ultymizm
Opis:
Z wielu kwestii, które Jacek Wojtysiak podjął w swojej nowej książce Między ukryciem a jawnością (2023), na szczególną uwagę zasługuje polemika z Johnem L. Schellenbergiem, dotycząca problemu Bożej ukrytości. J.L. Schellenberg w pomysłowy sposób chce pokazać, że samo istnienie ateistów wystawia na próbę prawdziwość tezy o istnieniu osobowego Boga. W odpowiedzi Wojtysiak odwraca argument J.L. Schellenberga, twierdząc, że powszechność wiary wystawia na próbę przekonanie ateisty. Celem artykułu jest wykazanie, że tak jak właściwym wnioskiem argumentu J.L. Schellenberga nie jest teza ateistyczna, tak samo argument J. Wojtysiaka tak naprawdę nie broni teizmu. O obu argumentach należałoby raczej powiedzieć, że są to rozumowania, które wspierają ultymizm. Artykuł składa się z trzech części. W pierwszej przedstawiam argument J.L. Schellenberga z „Bożej ukrytości” oraz rekonstruuję argumentację J. Wojtysiaka z „wielkiego faktu wiary”. W drugiej części próbuję pokazać, że istnienie niemoralnych wierzących podważa tezę o powszechności wiary w teistycznego Boga. W trzeciej części przedstawiam oba argumenty jako wspierające tezę ultymizmu.
Of the many issues that Jacek Wojtysiak addressed in his new book Między ukryciem a jawnością [Between Hiddenness and Openness] (2023), the polemic with John L. Schellenberg regarding the problem of God’s hiddenness deserves special attention. Schellenberg in an ingenious way wants to show that the very existence of atheists tests the truth of the thesis about the existence of a personal God. In response, J. Wojtysiak reverses J.L. Schellenberg’s argument, claiming that the universality of faith tests an atheist’s conviction. The aim of the article is to show that just as the proper conclusion of J.L. Schellenberg’s argument is not an atheistic thesis, J. Wojtysiak’s argument does not actually defend theism. It would rather be said about both arguments that they are arguments that support ultimism. The article consists of three parts. In the first one, I present Schellenberg’s argument from “God's hiddenness” and reconstruct J. Wojtysiak’s argument from the “great fact of faith.” In the second part, I try to show that the existence of immoral believers undermines the thesis about the universality of belief in a theistic God. In the third part, I present both arguments as supporting the ultimism thesis.
Źródło:
Roczniki Filozoficzne; 2023, 71, 4; 119-130
0035-7685
Pojawia się w:
Roczniki Filozoficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jezus odmitologizowany? Antyewangelia według José Saramago
A Demythologization of Jesus? The Anti-Gospel According to José Saramago
Autorzy:
BOBOWSKI, Slawomir
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1047015.pdf
Data publikacji:
2020-01-13
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Jezus historyczny, Jezus Ewangelii, świętość, ateizm, teizm, powieść, wolność, samospełnienie, miłosierdzie, miłość
historical Jesus, Jesus of the Gospels, the sacred, atheism, theism, novel, freedom, self-fulfillment, mercy, love
Opis:
Spór o Jezusa, będący jednocześnie sporem o istnienie realnego boskiego sacrum, trwa od czasów oświecenia. W pierwszej połowie dziewiętnastego wieku powstawały pierwsze prace dowodzące, iż Jezus był tylko postacią historyczną. Do dnia dzisiejszego opublikowano na świecie tysiące książek dowodzących słuszności tej tezy i tysiące książek jej przeczących. Już na początku wieku dwudziestego „debata” ta przeniosła się do literatury epickiej. Obok utworów powieściowych o charakterze ewangelizacyjnym, jak na przykład Dzień, w którym umarł Chrystus (1957) Jima Bishopa, powstało kilka powieści polemicznych wobec tradycji ewangelicznej, a nawet zmierzających do jej skompromitowania. W ten też nurt wpisuje się powieść José Saramago Ewangelia według Jezusa Chrystusa (1991) – powieść zdecydowanie laicka, ale też subtelna w podważaniu uświęconej tradycji. Pisarzowi udaje się wykazać jej pewne istotne słabości (albo quasi-słabości), na przykład nieścisłość przekazów ewangelicznych albo nadmierną opresyjność chrześcijaństwa wobec seksualności, utrudniającą dojście człowieka, mężczyzny (tu: Jezusa) do prawdy o sobie, albo też zbyt kategoryczne oddzielanie Dobra od Zła, co z laickiej, racjonalno-empirycznej perspektywy może się wydawać zabiegiem sztucznym, niezgodnym z rzeczywistością, która zawsze jest płynna i nie ma w niej nigdzie żadnych ostrych granic. Powieściowy Jezus buntuje się przeciw Bogu-Ojcu, nie chce dźwigać jarzma boskości, zrażony licznymi „ułomnościami” chrześcijańskiego projektu. Pisarz jednak, koncentrując się na wartości osobowościowego rozwoju swojego protagonisty, na jego dążeniu do wolności i samospełnienia, pomija z dziejów Chrystusa to, co w nich najważniejsze: wezwanie do miłosierdzia i do miłości bliźniego, wezwanie do niemyślenia nieustannie o sobie.
The dispute over Jesus, which is also a dispute over the existence of the sacred reality, has continued since the age of Enlightenment. The very first works intended to demonstrate that Jesus was a merely historical figure were created in the early nineteenth century. Until now, thousands of books have been published all over the world proving the validity of this claim, and other thousands in order to abolish it. At the beginning of the twentieth century, the ‘debate’ in question was transferred to the domain of literary fiction. Side by side with novels intended to evangelize the readers, such as Jim Bishop’s The Day Christ Died (1957), there appeared several novels engaging in a polemic with the Gospel tradition, some of them even meant to compromise it. Among them is José Saramago’s The Gospel According To Jesus Christ (1991), an openly secular novel, only subtly, however, undermining the sacred tradition. The author succeeds in pointing to some of its weaknesses (or quasi-weaknesses), such as: (1) the inaccuracy of the message of the Gospel, (2) the overtly oppressive attitude of Christianity towards sexuality, hindering the recognition of one’s own identity (in the case of the novel the person suffering this oppression is Jesus), (3) too rigid a separation of good and evil, which is perceived from the secular, rational-empirical perspective as artificial and incompatible with the liquid, free-floating reality lacking sharp boundaries. The fictional Jesus rebels against God, the Father, and, discouraged by numerous ‘fallibilities’ of the divine project, refuses to carry his yoke. However, having focused on the personal growth of his protagonist, on his quest for freedom and self-fulfillment, the author ignores the most significant elements of the story of Jesus, namely, the call for mercy, the commandment to love one’s neighbor, and the call not to be focused on oneself.
Źródło:
Ethos; 2016, 29, 4 (116); 221-244
0860-8024
Pojawia się w:
Ethos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ewangelizacja tęsknot na dziedzińcu pogan
Evangelization of Yearnings in the Courtyard of the Pagans
Autorzy:
Bokwa, Ignacy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1047868.pdf
Data publikacji:
2013-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
faith
the new evangelization
atheism
courtyard of the Pagans
the meaning of life
the hope of ultimate fulfillment
wiara
nowa ewangelizacja
ateizm
dziedziniec pogan
sens życia
nadzieja ostatecznego spełnienia
Opis:
W obliczu słabnącej roli Kościoła w życiu społecznym (sekularyzacja), połączonej z osłabieniem wiary tych, którzy kiedyś przyjęli Ewangelię, papież Jan Paweł II wezwał wspólnotę wierzących w Jezusa Chrystusa do nowej ewangelizacji. Świat nieustannie się zmienia i to w coraz szybszym tempie, pojawiają się nowe wymagania czasu, pośród których należy wymienić tak zwany nowy ateizm. Odradzający się ateizm stanowi niewątpliwy znak czasu, a jednocześnie wołanie o zaspokojenie niezbywalnych tęsknot człowieka. Papieskie wołanie o nową ewangelizację, podejmowane także przez obecnego następcę świętego Piotra, dowodzi jednak, że jest konieczna pogłębiona refleksja nad tym podstawowym zadaniem Kościoła. Problem ten podejmuje niniejszy artykuł. Autor wychodzi z założenia, że jeśli dzieło ewangelizacji ma być skuteczne, to wydaje się być uzasadnionym postulat uważnego wsłuchania się w to, co do powiedzenia mają ateiści, w ich racje, obawy i tęsknoty. W myśli ateistycznej przewijają się dwa podstawowe motywy, dwie często ze sobą połączone i zbiegające się w jedno, choć bez trudu rozróżnialne, tęsknoty: tęsknota za sensem i nadzieja ostatecznego spełnienia. Niniejsze opracowanie stara się je tak wydobyć i sformułować, by następnie spojrzeć na nie w nowy sposób z perspektywy Ewangelii.Ojcowie II Soboru Watykańskiego pragnęli szczerego dialogu z niewierzącymi, uznawanymi przez wiele wieków za ludzi mniej wartościowych od wierzących i moralnie złych. Wolę tę uroczyście deklarował kardynał Henri de Lubac SJ, podejmując wątek istotny dla ateistycznego humanizmu, jakim jest swoiście pojęty kult człowieka. Ateizm odsłania braki ludzi wierzących: sztywny konformizm, słodkawy sentymentalizm, umysłowe lenistwo. Rzetelnie prowadzony dialog ma pobudzać do metodycznego wysiłku refleksji nad własną wiarą i życiem, uwzględniając jego nieuchronne skutki: mianowicie konieczność konfrontacji i stawienia czoła tak argumentom jak i prezentującym je osobom. Nierzadko będzie to też okazja do pogłębienia cnoty pokory, nie mówiąc o własnej wierze, wystawionej na poważną próbę.W tej sytuacji musi zadziałać szeroko pojęte duszpasterstwo, które nie powinno zamykać się do działań jedynie w stosunku do już nawróconych i pozostających w żywym związku z Kościołem jako wspólnotą wiary. Objawiają się współczesne „areopagi” nowej ewangelizacji: rodzina, edukacja, praca zawodowa, kultura, media czy życie społeczno-polityczne. Cały Kościół jest na nowo powołany do umocnienia profilu swojej wiary w kontekście wyzwania ze strony sekularyzmu i ateizmu.
In the face of a weakening role of the Church in social life (secularization), combined with the weakening of the faith of those who had accepted the Gospel, Pope John Paul II called on the community of believers in Jesus Christ to the new evangelization. The world is constantly changing at an increasing rate and new demands emerge, among which the so-called new atheism should be mentioned. Reviving atheism is the indisputable sign of the times and simultaneously the call for fulfillment of inalienable human yearnings. The Pope's call for a new evangelization, also undertaken by the current successor of St. Peter, proves though that in-depth reflection on the primary role of the Church is necessary. This article deals with the problem. The author assumes that if the work of evangelization is supposed to be effective, a demand of careful listening to what atheists have to say, their anxieties and yearnings is justified. The atheist thought follows two basic, very often interconnected though easily distinguishable themes that converge into one: the yearning for sense and the hope of definitive fulfillment. This paper tries to bring out and formulate them, and look at them in a new way from the perspective of the Gospel.Fathers of the Second Vatican Council sought to engage in sincere dialogue with non-believers, recognized for centuries as people morally wrong and less valuable than the believers. This will was declared by Cardinal Henri de Lubac SJ who addressed the essential concern of atheistic humanism - a specifically understood cult of man. Atheism reveals the imperfections of believers: rigid conformism, slightly sweet sentimentality, intellectual laziness. Diligently conducted dialogue is supposed to stimulate a methodological effort of reflection on one's own faith and life, taking into consideration its inevitable effects: the necessity to confront and deal with not only arguments but also people who present them. It will frequently be an opportunity to deepen the virtue of humility, not to mention one's own faith, put to an acute test.In this situation, broadly understood pastoral work is in order which should not confine itself to activities only in relation to those already converted and placed in a living connection with the Church as a community of faith. The new "Areopagus" of new evangelization is being manifested: family, education, profession, culture, media as well as social and political life. The whole Church is called anew to strengthen the profile of its faith in the context of the challenge of secularism and atheism.
Źródło:
Teologia i moralność; 2013, 8, 1(13); 19-39
1898-2964
2450-4602
Pojawia się w:
Teologia i moralność
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niezbywalny i ciągle aktualny wkład Karla Rahnera SJ (1904- 1984) do współczesnej antropologii teologicznej
Indestructible And Always Current Contribution of Karl Rahner SJ (1904- 1984) to the Contemporary Theological Anthropology
Autorzy:
Bokwa, Ignacy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/956477.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
theological anthropology
Karl Rahner
transcendental theology
relationship of Christology and anthropology
atheism
antropologia teologiczna
karl rahner
teologia transcendentalna
relacja chrystologii i antropologii
ateizm
Opis:
Karl Rahner is undoubtedly one of the greatest theologians of the twentieth century. He has influenced and is still having an impact on its shape and trends. It can be seen from the example of his theological anthropology. His vision of a man is decidedly theological and perceived as such becomes the most important foundation of anthropology. The message of faith constitutes the highest standard and an unregulated signifi cant expression of a man. Theological interpretation of its essence occurs in the historical and living conditions of dependency and inadequacy of a man. A man is a supernatural existential (übernatürliches Existential), so as a being is qualified to grace by nature, to the supernatural, and finally defined by that reality. The most important event in human life is the fact that God turned to him and revealed him. It allows to read all theological dogmas as statements of anthropology. A man is in fact the point of intersection of God’s revelation and historical experience of himself. For Rahner a man in his deepest essence is a spirit in the world and a hearer of God’s words, a recipient of his revelation possible for recognition by the natural mind. A man is also potentia oboedientialis – an active potency to show God the obedience of faith and love as his supernatural grace. According to Rahner, Christology is the most radical, exceeding everything repetition of theological anthropology. Rahner starts his reflection in the field of theological anthropology from a man and his experience, in order to demonstrate that a man does not exist without God, moreover, a man is unthinkable. In the era of postmodern blurring of the essential philosophical and theological concepts this German theologian presents the basic truth about the legitimacy of being a Christian, the beauty of humanity relies on God, and also about the nonsense and tragedy of atheism. The whole theological thought and activity of Karl Rahner served to demonstrate the falsity and harm of theoretical as well as existential dimension of atheism. A man confirms by every act of his being, thinking and wanting that there is a God who loves his creation.
Źródło:
Studia Teologii Dogmatycznej; 2015, 1; 48-57
2449-7452
Pojawia się w:
Studia Teologii Dogmatycznej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Karol Darwin o religii
Charles Darwin on Religion
Autorzy:
Brooke, John Hedley
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/553241.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Instytut Filozofii
Tematy:
Karol Darwin
chrześcijaństwo
deizm
teoria Darwina
ateizm
wiara Darwina
religia
Charles Darwin
Christianity
deism
Darwin's theory
atheism
Darwin's faith
religion
Opis:
Co Darwin miał do powiedzenia na temat religii? Jakie były jego przekonania religijne — lub antyreligijne? Czy uważał, że jego teoria ewolucji drogą doboru naturalnego jest niezgodna z wiarą w Stwórcę? Czy to jego rewolucyjna nauka odpowiadała za to, że stał się agnostykiem? Pytania te mają szczególne znaczenie w 2009 roku, kiedy to obchodzimy dwusetną rocznicę narodzin Darwina oraz sto pięćdziesiątą rocznicę wydania jego najsłynniejszego dzieła, O powstawaniu gatunków (1859). Odpowiedzieć na nie należy w sposób wyważony, bowiem autorytetem i przykładem Darwina nieustannie uzasadniane są twierdzenia metafizyczne i teologiczne, które znacznie wykraczają poza zakres naukowej treści biologii ewolucyjnej — zarówno w wydaniu samego Darwina, jak i jego następców.
What did Darwin have to say about religion? What were his religious, or anti-religious, beliefs? Did he believe that his theory of evolution by natural selection was incompatible with belief in a Creator? Was it his revolutionary science that turned him into an agnostic? These questions have a special urgency in 2009, the year that marks the bicentenary of Darwin’s birth and the 150th anniversary of his most celebrated book, On the Origin of Species (1859). It is important to answer them in a balanced way because Darwin’s authority and example are continually invoked to justify metaphysical and theological claims that go far beyond the details of his evolutionary biology and that of his scientific successors.
Źródło:
Filozoficzne Aspekty Genezy; 2011, 8; 61-74
2299-0356
Pojawia się w:
Filozoficzne Aspekty Genezy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od chrześcijańskiego racjonalizmu do racjonalistycznego ateizmu - francuska myśl oświeceniowa.
From Christian Rationalism to Rationalist Atheism - French Enlightenment Thought
Autorzy:
Budzanowska, Anna Teresa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2231634.pdf
Data publikacji:
2021-05-11
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
philosophie clandestine
radykalne oświecenie we Francji
racjonalny ateizm
N. Fréret
J.L. de Burigny
Du Marsais
radical enlightenment in France
rational atheism
Opis:
CEL NAUKOWY: Artykuł ma na celu wykazanie, że antychrześcijańskie treści, obecne we francuskiej filozofii podziemnej XVIII wieku (philosophie clandestins), libertynów erudycyjnych związanych z środowiskiem akademii: Académie des Sciences, Académie française, a zwłaszcza Académie des Inscriptions et Belles Lettres (tzw. Małej Akademii), miały wpływ na formowanie się idei laickości zaproponowanej przez ideowych ojców rewolucji 1789 roku dla Francji ery porewolucyjnej. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Głównym analizowanym problemem badawczym jest podejście do zagadnienia religii i wiary w ideach podziemnych filozofów, niekojarzonych z refleksją polityczną, związanych bowiem ze światem literackim epoki, zapisanych na kartach manuscrits philosophiques clandestins. Zastosowano metody badawcze właściwe dla nauk społecznych i humanistycznych, w tym analizę krytyczną, badania porównawcze i metodologię teorii literatury. PROCES WYWODU: Na podstawie treści tajnych manuskryptów, w szczególności: N. Fréreta, J.L. de Burigny’ego i Du Marsais, zaprezentowano ślady przejścia z chrześcijańskiego racjonalizmu – idei wiodącej okresu absolutyzmu oświeconego we Francji – w koncepcję racjonalistycznego ateizmu, który stał się wyróżnikiem francuskiego oświecenia i ery porewolucyjnej. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Filozofia potajemna przyczyniła się do skruszenia Ancien régime’u. Libertyni erudycyjni wywodzący się ze świata literatury, niekojarzeni z refleksją polityczną ani prawną, zakwestionowali istnienie boga, traktując religie jako systemy etyczne służące kontroli społecznych postaw. Idee niegroźne, jako obserwacja naukowo-badawcza, przełożone do sfery ustrojowo-politycznej ukonstytuowały rdzeń ideowy wyniesiony przez encyklopedystów na sztandary rewolucji 1789 roku, które następnie zapisano w doktrynie laickości epoki porewolucyjnej Francji republikańskiej. WNIOSKI, INNOWACJE I REKOMENDACJE: Badania ostatnich dziesięcioleci dowiodły, że istniała zależność pomiędzy osiemnastowiecznymi akademikami a rozkwitem heterodoksyjnej i antyreligijnej, libertyńskiej myśli, krążącej w podziemnym obiegu za pośrednictwem manuskryptów filozoficznych. Zjawisko to równoległe do oficjalnej, publicznej działalności badawczej akademików z różnych dziedzin, w tym literatury czy nauk ścisłych, stało się ważnym elementem samookreślenia się epoki, zwłaszcza we Francji i tego, co tam zdarzyło się w odniesieniu do procesów sekularyzacji po 1789 roku.
RESEARCH OBJECTIVE: The objective of the article is to prove that the anti-Christian libertine theories present in the French underground philosophy of the XVIII century (philosophie clandestins), the secret philosophers associated with the academy environment: Académie des Sciences, Académie française, and especially the Académie des Inscriptions et Belles Lettres (so-called.The Small Academy) influenced the formation of the idea of secularism proposed by ideological fathers of the Revolution of 1789 for post-revolution France. THE RESEARCH PROBLEM AND METHODS: The main research problem under consideration is the approach of the French secret philosophers to the issue of religion and faith that is not associated with political reflection but related to the literary world of the era, written on the pages of manuscrits philosophiques clandestins. Social and humanities-specific research methods were used, including critical analysis, comparative research and methodology of literature theory. THE PROCESS OF ARGUMENTATION: The article is based on the contents of secret manuscripts in particular: N. Fréret, J.L. de Burigny and Du Marsais. It articulates visible traces of the transition from Christian rationalism, the leading thought of the period of enlightened absolutism in France, to the concept of rationalist atheism that became the signature of the the French Enlightenment and the post-revolution era. RESEARCH RESULTS: The secret philosophers associated with the literary world, but not with political or legal reflection, questioned the thesis of the existence of God by treating religions as ethical systems for controlling social attitudes. The harmless thoughts of scientific observation, translated into the legal and political sphere, constituted the ideological core raised for the banners of the Revolution of 1789, which were then enshrined in the doctrine of secularism of the post-revolutionary era of the French republican concept. CONCLUSIONS, INNOVATIONS, RECOMMENDATIONS: Studies of recent decades have also shown that there was a relationship between eighteenth century academicians and the heterodonistic and atyreligious, libertical thought circulating in the underground through of philosophical manuscripts. 
Źródło:
Horyzonty Polityki; 2021, 12, 39; 143-155
2082-5897
Pojawia się w:
Horyzonty Polityki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Darwinizm i koncepcja wieloświata a religijne wyjaśnienie racjonalnego porządku i poznawalności przyrody
Darwinism and the idea of multiverse versus religious explanation for the rationality and intelligibility of nature
Autorzy:
Bylica, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/577612.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
wieloświat
darwinizm
teizm
ateizm
przyroda
naturalizm
teistyczny naturalizm
zasada antropiczna
multiverse
Darwinism
theism
atheism
nature
naturalism
theistic naturalism
anthropic principle
Opis:
I show that at present times there is a conflict between natural science and religion (Christian theism) in the domain that, until recently, was considered to be beyond scientific interest. What I mean here, is the question of general order, rationality or intelligibility of nature that was supposed to belong to the domain of philosophy or theology, rather than science itself. I show that Darwin’s theory of natural selection allowed to remove from science not only explanations referring to God’s supernatural interventions in nature, but also any reference to God’s guidance of development of life on Earth. The success of Darwin’s theory contributes to domination of naturalism in science. In turn the concept of multiverse that is found in the contemporary cosmology and quantum physics, is an idea that in naturalistic way- which makes it acceptable in science- makes it possible to rationally deny even the deistic concept of God’s only role in nature as a source of general order, rationality and intelligibility of the world.
Źródło:
Zagadnienia Naukoznawstwa; 2012, 48, 3 (193); 185-204
0044-1619
Pojawia się w:
Zagadnienia Naukoznawstwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Joanna Skurzak, Duchowość ateistyczna. Propozycja francuskiej filozofii religii, Wydawnictwo Liberi Libri, Warszawa 2020, s. 117
Autorzy:
Cichosz, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1872513.pdf
Data publikacji:
2021-12-17
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
atheism
spirituality
ateizm
duchowość
Źródło:
Studia Gdańskie; 2021, 48; 231-234
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Assen Ignatov: The Theomachist and the God-Seeker
Asen Ignatow – w walce przeciw Bogu i w poszukiwaniu Boga
Autorzy:
Dimitrova, Nina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32387978.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Assen Ignatov
religion
theomachy and God-seeking
Marxist-Leninist atheism
Bulgarian intellectuals
Christian personalism and existentialism
Communism as religion
Asen Ignatow
religia
bogoburstwo i poszukiwanie Boga
ateizm marksistowsko-leninowski
bułgarscy intelektualiści
chrześcijański personalizm i egzystencjalizm
komunizm jako religia
Opis:
This article aims to trace the evolution of Assen Ignatov’s attitude towards religion and to outline the main features of this change – from an intellectual whose worldview was initially Marxist to being a dissident philosopher known also for his respect for Christianity. The first part of the study is devoted to the early professional stages of Assen Ignatov’s life (as a lecturer at Sofia University), when he attacked the “Bourgeois” philosophy for its affinity to religion. Gradually, these initial attitudes were seriously shaken, partly because he was one of the very few erudite thinkers in Bulgaria during the “socialist” period who witnessed the dogmatism and narrow interests of the Party philosophers. In addition, his escape to Western Europe was a radical break with the past, specifically with regard to religion. Assen Ignatov interpreted communism as a pseudo-religion from the viewpoint of Christian personalism and existentialism. The author concludes that the radical change of Ignatov’s attitude towards religion shows the measure of his general change of worldview.
Celem artykułu jest prześledzenie ewolucji stosunku do religii Asena Ignatowa: od intelektualisty, którego światopogląd był początkowo marksistowski, do filozofa-dysydenta, znanego również z jego szacunku dla chrześcijaństwa. W pierwszej części zaprezentowane są początkowe etapy w jego życiu zawodowym, kiedy jako wykładowca na Uniwersytecie w Sofii atakował filozofię burżuazyjną z powodu jej pokrewieństwa z religią. Stopniowo postawy te uległy poważnemu zachwianiu (również dlatego, że był on jednym z niewielu bardzo dobrze wykształconych myślicieli w Bułgarii okresu „socjalistycznego”, który obserwował dogmatyzm i wąskie interesy partyjnych filozofów), a jego ucieczka do Europy Zachodniej oznaczała zerwanie z przeszłością, szczególnie w odniesieniu do religii. Asen Ignatow interpretował komunizm jako pseudoreligię z punktu widzenia chrześcijańskiego personalizmu i egzystencjalizmu. Autorka konkluduje, że radykalny zwrot w postawie Ignatowa wobec religii jest wyrazem głębszych zmian o charakterze światopoglądowym.
Źródło:
Slavia Meridionalis; 2020, 20
1233-6173
2392-2400
Pojawia się w:
Slavia Meridionalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rewolucja francuska wobec Kościoła katolickiego w okresie Konwencji (1792–1795)
The French Revolution towards the Catholic Church during the National Convention period (1792–1795)
Autorzy:
Dmochowski, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/3545727.pdf
Data publikacji:
2016-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
rewolucja francuska
Kościół katolicki
ateizm
deizm
Oświecenie
prześladowania
Konwencja
Istota Najwyższa
kult Istoty Najwyższej
kult Rozumu
French revolution
catholic church
atheism
deism
Enlightenment
persecutions of the Catholic church
National Convention
Supreme Being
Cult of the Supreme Being
Cult of Reason
Opis:
Artykuł przedstawia i analizuje stosunek i działania prawne władz francuskich wobec Kościoła katolickiego w wydzielonym instytucjonalnie okresie Konwencji (1792–1795).
The paper presents and analyzes the attitudes and subsequent legal actions of the French authorities against of the Catholic Church in institutionally separated period of the National Convention (1792–1795).
Źródło:
Cywilizacja i Polityka; 2016, 14, 14; 308-326
1732-5641
Pojawia się w:
Cywilizacja i Polityka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Noologia radykalnej bezbożności (o Logice sensu Deleuze’a)
The noology of radical godlessness (about Deleuze’s Logic of sense)
Autorzy:
Dobrowolski, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1015671.pdf
Data publikacji:
2012-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
noology
godlessness
atheism
atheology
hidden theology
logic of sense
noologia
bezbożność
ateizm
ateologia
kryptoteologia
logika sensu
Opis:
Nietzscheańska krytyka myślenia teistycznego wydaje się jedną z najistotniejszych inspiracji filozofii Gillesa Deleuze, a perspektywa stawania się bezbożnym może rozjaśniać intencje, jakie stoją za jego noologiczną krytyką „tradycyjnego obrazu myśli”, czyli takiego paradygmatu refleksji, który nieuchronnie każdą myśl czyni „zbożną”, „kryptoteologiczną”, a każdą prawdę – „absolutną”. Przeciw takiej kapłańskiej filozofii „poszukującej prawdy”, Deleuze proponuje swą własną nieortodoksyjną wizję „wymyślania prawd”, twórczo wykraczającego poza różnicę fikcja/prawda. Prowadzi to również do zakwestionowania dotychczasowego sensu sensu jako struktury teomorficznej: sens miałby być niejako „duszą” rzeczy, a postulat „odwrócenia platonizmu” można zrealizować dopiero wtedy, gdy sens miast duszą stanie się „ciałem”. Choć zabiegi Deleuze’a i jego reinterpretacja sensu sensu mogą zdawać się aż nazbyt eksperymentalne, to jednak gdy przestaniemy traktować je jako „przekonania”, a zrozumiemy, że są raczej figurami czy ruchami w grze, odkryjemy ich subwersywny potencjał inspiracji.
Nietzsche’s critique of theistic thinking seems to be one of the major sources of Deleuze’s philosophy. The notion of becoming godless might cast light upon what the French philosopher intended to achieve through his “noology” and critique of the “traditional image of thought”, i.e. a paradigm of reflection that makes any idea “pious” or even God’s own idea, supposing hidden theology behind anthropology, as well as making truth “absolute”. Against such a priestly philosophy searching for the Truth, Deleuze proposed his own unorthodox view the “invention of truths”, a creative undermining of the strict true/false distinction. Furthermore, it led him to question the notion of the sense as theomorphic structure whereby it is akin to the “soul” of the object. To postulate a “reversal of Platonism” is to change sense into the “body” of an object. Although Deleuze’s effort to reinterpret the sense  of sense might seem too experimental, we should see it more as his navigation through an intellectual game rather than his “beliefs” – only then can we unfold their subversive power of inspiration.
Źródło:
Praktyka Teoretyczna; 2012, 5; 97-105
2081-8130
Pojawia się w:
Praktyka Teoretyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The divine hiddenness argument. The state of debate
Argument z ukrycia. Obecny stan debaty
Autorzy:
Dobrzeniecki, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2096281.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
hiddenness argument
theism
atheism
ultimism
theistic personalism
freewill defence
J.L. Schellenberg
argument z ukrycia
teizm
ateizm
ultymizm
personalizm teistyczny
obrona z wolnej woli
Opis:
The paper summarizes the debate concerning the divine hiddenness argument. First, it presents two versions of the argument that was initially formulated by J.L. Schellenberg and subsequently discussed over the last twenty years and it marks its most important theses. Then the author indicates some possible rebuttals, segregating them according to the challenged premises. Particularly noteworthy, he argues, are these theistic answers that accuse the images of God assumed by the hiddenness argument of excessive anthropomorphism and those that try to point out higher goods justifying divine hiddenness. In conclusion the author claims that the hiddenness argument proves atheism only if by theism one understands theistic personalism. Other positions, such as ultimism or theism of transcendence, are not threatened by the argument.
Źródło:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria; 2019, 1; 17-32
1230-1493
Pojawia się w:
Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 112

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies