Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "aparat bezpieczeństwa/ represji" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-48 z 48
    Tytuł:
    Stulecie czekistów. Skład narodowościowy centralnego i terenowych aparatów NKWD ZSRS 1934–1944/1945
    Autorzy:
    Jasiewicz, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/608436.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    anti-Semitism
    security/ repression apparatus
    de-Judaization
    NKVD – history
    structures
    cadres
    Jews
    antysemityzm
    aparat bezpieczeństwa/ represji
    dejudaizacja
    NKWD – historia
    struktury
    kadry
    Żydzi
    Opis:
    The sources to and literature on the history of the Soviet repression apparatus are scarce and incomplete or inaccessible. However, this period of the epoch was of a great significance for the model of the state, its organs and life of millions of its citizens. Of particular interest are the ethnic composition of the Soviet apparatus of repression and participation of Jews in it as well as a “people’s” legend according to which it was Jews who created the Bolshevik state. It is impossible to conduct serious research into the subject, while reflections and hypotheses presented in the article should be regarded only as possible or probable.
    Źródła i literatura przedmiotu dotyczące historii sowieckiego aparatu represji są niewielkie i w dużej części zdekompletowane lub nieudostępniane. Tymczasem ten segment epoki miał olbrzymie znaczenie dla modelu państwa, pracy jego organów i życia milionów obywateli. Szczególnie interesujące są skład narodowościowy sowieckiego aparatu bezpieczeństwa i udział w nim Żydów oraz „ludowa” legenda głosząca, że to oni stworzyli państwo bolszewickie. Przy obecnym stanie źródeł poważnych badań nie można przeprowadzić, zaś w niniejszym tekście rozważania i hipotezy należy traktować jedynie za możliwe lub prawdopodobne.
    Źródło:
    Dzieje Najnowsze; 2020, 52, 1
    0419-8824
    Pojawia się w:
    Dzieje Najnowsze
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    "Twórczość obca nam klasowo" : aparat represji wobec środowiska literackiego 1956-1990
    Aparat represji wobec środowiska literackiego 1956-1990.
    Współwytwórcy:
    Chojnowski, Andrzej (1945- ). Redakcja
    Ligarski, Sebastian (1975- ). Redakcja
    Batorowicz-Wołowiec, Katarzyna (1980- ). Redakcja
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Warszawa : Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    Prześladowania polityczne
    Pisarze polscy
    Służba bezpieczeństwa
    Źródła historyczne
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Książka
    Tytuł:
    Koegzystencja – nadzór – rywalizacja. Aparat bezpieczeństwa wobec kadr zarządzających gospodarką w pierwszych trzech dekadach Polski Ludowej
    Coexistence – surveillance – competition. The security apparatus versus company management personnel in the first three decades of the Polish People’s Republic
    Autorzy:
    Klementowski, Robert
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/34112044.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    security apparatus
    Security Office
    Security Service
    totalitarianism
    authoritarianism
    central planning
    aparat bezpieczeństwa
    Urząd Bezpieczeństwa
    Służba Bezpieczeństwa
    totalitaryzm
    autorytaryzm
    centralne planowanie
    Opis:
    Tematem artykułu są relacje między funkcjonariuszami cywilnych służb specjalnych a kadrami zarządzającymi podmiotami gospodarczymi w trzech pierwszych dekadach PRL. Omawiając zadania aparatu bezpieczeństwa realizowane w przedsiębiorstwach i różnych instytucjach zajmujących się obsługą gospodarki, autor ukazuje kontekst tytułowych relacji – przekształcenia systemowe w Polsce po II wojnie światowej: kształtowanie się ustroju totalitarnego i fiasko tego projektu, a następnie budowanie zrębów systemu autorytarnego ze wszelkimi tego konsekwencjami dla funkcjonowania osób związanych zarówno z gospodarką, jak i służbami specjalnymi.
    The subject of the article is the relationship between civilian secret service officers and personnel managing economic entities in the first three decades of the Polish People’s Republic. By discussing the tasks of the security apparatus carried out in enterprises and various institutions providing services to the economy, the author shows the context of this relationship which took place amidst Poland’s systemic transformations in Poland after World War II, namely: the formation of a totalitarian system and the fiasco of this project, followed by the construction of the foundations of an authoritarian system with all its consequences for the functioning of the people involved in both the economy and the special services.
    Źródło:
    Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2023, 21; 225-254
    1733-6996
    Pojawia się w:
    Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pacyfikacje miejscowości województwa rzeszowskiego dokonane przez komunistyczny aparat represji w pierwszej połowie 1946 roku
    Pacifications of villages in the Rzeszów Province carried out by the Communist repressive apparatus in the first half of 1946
    Autorzy:
    Kowalczyk, Janusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/34111934.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    pacification
    independence underground
    Internal Security Corps
    Citizens’ Militia
    Public Security Bureau
    pacyfikacje
    podziemie niepodległościowe
    Korpus Bezpieczeństwa Wewnętrznego
    Milicja Obywatelska
    Urząd Bezpieczeństwa Publicznego
    Opis:
    W pierwszych miesiącach 1946 r. na obszarze woj. rzeszowskiego, podobnie jak w całym kraju, z inicjatywy kierownictwa PPR zostały zintensyfikowane działania organów bezpieczeństwa. Jednym z powodów masowych represji była chęć likwidacji opozycji politycznej i przełamania oporu społecznego wobec władzy komunistycznej. W początkach 1946 r. połączone siły UBP, MO oraz KBW zostały wysłane do północno-wschodniej części woj. rzeszowskiego. Pacyfikacje objęły Sieniawę (11 lutego), Radymno (14 kwietnia) oraz Leżajsk (28 kwietnia). Na podstawie przygotowanych wcześniej list proskrypcyjnych aresztowano ponad 100 osób. Wśród zatrzymanych znaleźli się m.in. członkowie NZW.
    In the first months of 1946, in the area of Rzeszów Province, as in the whole country, the activities of security organs were intensified on the initiative of the PPR (Polish Workers’ Party) leadership. One of the reasons for the mass repression was the desire to eradicate political opposition and to break down public resistance to communist rule. In early 1946, a combined force of the UBP (Public Security Bureau), Citizens’ Militia (MO) and the KBW (Internal Security Corps) was sent to the north-eastern part of Rzeszów Province. Pacification operations took place, including in Sieniawa (11 February), Radymno (14 April) and Leżajsk (28 April). More than 100 people were arrested on the basis of pre-prepared proscription lists. Among the detainees were members of the National Military Union (NZW).
    Źródło:
    Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2023, 21; 478-503
    1733-6996
    Pojawia się w:
    Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Urząd Bezpieczeństwa i Ludowe Wojsko Polskie wobec podziemia niepodległościowego na terenie powiatu przeworskiego w latach 1944–1947
    Autorzy:
    Machniak, Arkadiusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/640678.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    podziemie niepodległościowe, powiat przeworski, Narodowe Siły Zbrojne, Armia Krajowa, aparat represji
    Opis:
    OFFICE OF PUBLIC SECURITY AND POLISH PEOPLE’S ARMY IN RELATION TO THE UNDERGROUND INDEPENDENCE MOVEMENT IN THE PRZEWORSK POVIAT 1944–1947 The Poviat Office of Public Security in Przeworsk, whose later organizations and methods of work were modelled after the Soviet solutions, was established in the autumn of 1944. It became an instrument allowing the communist circles gathered in the Polish Workers’ Party (PWP) to seize control of the poviat, which took place in stages from 1944 until 1947. This would not be possible had it not been for armed assistance of the Red Army and units of the Polish People’s Army.The elimination of the underground independence movement in the poviat took place with the use of operation methods practised by the security services in the whole Poland. The army was used to carry out military actions, arrest suspects, convoy the resettled Ukrainians etc. An analysis of the operations carried out by the Office of Security and Polish People’s Army indicates that only with their help was PWP able to assume power in the region. Using psychological and physical terror on the poviat community, a system hostile to national traditions was imposed. It effectively enslaved the inhabitants in the following years.
    Źródło:
    Prace Historyczne; 2014, 141, 3
    0083-4351
    Pojawia się w:
    Prace Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Relacje prokuratur powszechnych z organami bezpieczeństwa w województwie śląskim w latach 1945–1947
    Relations of the public prosecutor’s offices with security bodies in Silesian Province 1945–1947
    Autorzy:
    Dziurok, Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/34112043.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    public prosecutor
    security bodies
    Security Office
    Citizens’ Militia
    Silesian Province
    prokuratura powszechna
    organy bezpieczeństwa
    Urząd Bezpieczeństwa
    woj. śląskie
    Milicja Obywatelska
    Opis:
    W artykule przedstawiono wzajemne relacje między prokuraturami powszechnymi a organami bezpieczeństwa (Milicją Obywatelską i urzędami bezpieczeństwa publicznego) w woj. śląskim w pierwszych latach Polski „ludowej” (1945–1947). Omówiono w szczególności zagadnienia dotyczące stosunków wynikających z prowadzonych postępowań przygotowawczych (śledztw i dochodzeń), nadzoru nad wykonywaniem orzeczonych kar pozbawienia wolności, problematyki niskiego poziomu merytorycznego funkcjonariuszy MO i UB w zakresie wiedzy prawniczej oraz wynikającego z tego angażowania się prokuratorów w działalność dydaktyczną. Podjęto m.in. kwestię sporów kompetencyjnych między prokuratorami a funkcjonariuszami MO i UB. Bazę źródłową tekstu stanowią przede wszystkim sprawozdania prokuratorów sądów okręgowych apelacji katowickiej adresowane do prokuratora Sądu Apelacyjnego w Katowicach oraz wojewody śląskiego.
    The article presents the mutual relations between the public prosecutor’s offices and the security bodies (Citizens’ Militia and offices of the Ministry of Public Security) in Silesian Province in the first years of “people’s” Poland (1945–1947). In particular, it discusses issues concerning relations arising from pre-trial investigations (investigations and prosecutions), the supervision of the execution of sentences of imprisonment, the problem of the low professional level of MO (Citizens’ Militia) and UB (Security Office) officers in terms of legal knowledge and the resulting involvement of prosecutors in teaching activities. Among other things, the issue of competence disputes between prosecutors and MO and UB officers was addressed. The source base for the text are primarily reports from the prosecutors of the Katowice District Courts of Appeal addressed to the prosecutor of the Court of Appeal in Katowice and to the Silesian provincial governor.
    Źródło:
    Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2023, 21; 180-202
    1733-6996
    Pojawia się w:
    Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Z dziejów bezpieki
    Autorzy:
    Krzysztofiński, Mariusz (1973- ).
    Powiązania:
    Orzeł Biały. Miesięcznik Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość 2004, nr 1, s. 4-5
    Data publikacji:
    2004
    Tematy:
    Oddział w Rzeszowie (Instytut Pamięci Narodowej)
    Wystawa pt.: Aparat represji na Rzeszowszczyźnie w latach 1944-1956 (2003 ; Rzeszów)
    Podziemie polityczne i zbrojne (1944-1956)
    Służba bezpieczeństwa
    Więziennictwo
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Artykuł
    Tytuł:
    Aparat represji wobec białostockiego NZS w stanie wojennym
    The Apparatus of Repression against the Białystok NZS under Martial Law
    Autorzy:
    Kozak, Marek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/20258841.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    opposition
    communism
    Białystok Province
    Independent Students’ Association
    Security Service
    opozycja
    komunizm
    woj. białostockie
    NSZ
    Służba Bezpieczeństwa
    Opis:
    Rozpoczęcie działalności związkowej w środowisku studenckim w Białymstoku datuje się na koniec września 1980 r. W październiku powstały komitety założycielskie na trzech największych uczelniach wyższych w regionie. Ich aktywność znalazła się pod obserwacją Służby Bezpieczeństwa. Po wprowadzeniu stanu wojennego i delegalizacji NZS aparat represji zintensyfikował przedsięwzięcia wymierzone w studentów angażujących się w poczynania opozycyjne. Doszło do pierwszych aresztowań, których przyczyną był kolportaż nielegalnych wydawnictw. W kwietniu 1982 r. SB przeprowadziła szeroką akcję przeszukań i aresztowań w środowisku akademickim. W związku z tym 3 listopada 1982 r. ruszył głośny proces 21 studentów, który stał się największą sprawą polityczną w stanie wojennym w Białymstoku.
    We date the commencement of trade union activity in the student community in Białystok to the end of September 1980. In October, Founding Committees were established at the three largest universities in the region. Their activity was monitored by the Security Service. After the imposition of martial law and the banning of the Independent Students’ Association (NZS), the repression apparatus intensified its activities aimed at students operating in the opposition. There were the first arrests, the cause of which was the distribution of illegal publications. In April 1982, the Security Service carried out a wide-ranging search and arrest campaign in the academic community. Therefore, on 3 November 1982, a high-profile trial of 21 students began, which became the most frequently covered political case in Białystok during martial law.
    Źródło:
    Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2022, 20; 329-349
    1733-6996
    Pojawia się w:
    Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ksiądz pułkownik Antoni Łopaciński – lokalny antykomunista na usługach bezpieki
    Priest Colonel Antoni Łopaciński – a local anti-communist in the service of the secret police
    Autorzy:
    Łagojda, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/34111947.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    informer
    agent
    secret collaborator
    Security Office
    Security Service
    cooperation
    gradual recruitment method
    Bystrzyca Kłodzka
    Kłodzko region
    Wrocław
    dean
    informator
    TW
    Urząd Bezpieczeństwa
    Służba Bezpieczeństwa
    współpraca
    metoda stopniowego werbunku
    ziemia kłodzka
    dziekan
    Opis:
    Artykuł przedstawia losy ks. Antoniego Łopacińskiego, kapelana Wojska Polskiego, dziekana powiatu bystrzyckiego, po zakończeniu II wojny światowej. Kapłan w dotychczasowej literaturze przedmiotu był przedstawiany jako działacz antykomunistyczny na terenie ziemi kłodzkiej. Autor ujawnia wieloletnią współpracę kapłana z UB, a następnie z SB, opisuje werbunek duchownego i charakter działalności „informatora w sutannie”, z uwzględnieniem skali tego donosicielstwa przez blisko 20 lat współpracy. Na kartach donosów TW ps. „Jakub Wasilewski”/„Jacek” pojawiały się takie nazwiska archidiecezji wrocławskiej, jak Karol Milik, Kazimierz Lagosz czy Bolesław Kominek. Artykuł stanowi ciekawe case study pozwalające prześledzić, jakimi metodami UB werbował duchownych w okresie stalinowskim. To także ciekawy przykład człowieka, który w obliczu zagrożenia i szantażu ze strony funkcjonariuszy aparatu represji zgadza się na wieloletnią współpracę, widząc w niej liczne udogodnienia i możliwość poprawienia swojego losu.
    The article presents the fate of Father Antoni Łopaciński, chaplain of the Polish Army and dean of the Bystrzyca district after the end of World War II. The priest is portrayed in early literature as an anti-communist activist in the Kłodzko area. The author, however, reveals the priest’s long-standing collaboration, first with the UB (Security Office) and then with its successor, the SB (Security Service), and describes the recruitment of the clergyman and the nature of the activities of the “informer in a cassock” , including the scale of his denunciation activities over a period of nearly 20 years of collaboration. The denunciations of this secret collaborator, who used the pseudonym “Jakub Wasilewski”/“Jacek”, encompassed such well-known clergy of the Archdiocese of Wrocław as Karol Milik, Kazimierz Lagosz and Bolesław Kominek. The article is an interesting case study that allows the tracing of methods used by the UB to recruit clergy during the Stalinist period. It is also an interesting example of a man who, in the face of danger and blackmail from officers of the repressive apparatus, agrees to long-term cooperation, seeing in it numerous comforts and an opportunity to improve his fate.
    Źródło:
    Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2023, 21; 561-586
    1733-6996
    Pojawia się w:
    Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Potencjał organizacyjno-kadrowy oraz ważniejsze kierunki działalności Służby Bezpieczeństwa w województwie opolskim w latach 1975–1990 (część II)
    Organisational and staff capacity and the major directions of Security Service activity in the Opole province during 1975–1990 (Part II)
    Autorzy:
    Bereszyński, Zbigniew
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/34111955.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    Security Service
    Opole Province
    organisational and staff capacity
    1975–1990
    Służba Bezpieczeństwa
    woj. opolskie
    potencjał organizacyjno-kadrowy
    Opis:
    W połowie roku 1975, przy okazji zmiany podziału administracyjnego kraju, nastąpiła generalna reorganizacja struktur Służby Bezpieczeństwa. Wiązało się to z dość istotną redukcją potencjału organizacyjno-kadrowego tej służby. W ciągu następnych kilkunastu lat doszło jednak do odwrócenia tego procesu i Służba Bezpieczeństwa w woj. opolskim ponownie rozbudowała swoje siły. Przed połową lat osiemdziesiątych XX w. liczebność jej kadr w tym regionie osiągnęła nawet poziom znacznie wyższy niż przed reorganizacją dokonaną w 1975 r. Było to związane z ciągłym pojawianiem się nowych wyzwań, jakie przed aparatem bezpieczeństwa piętrzył okres rewolucji Solidarności, zapoczątkowany latem 1980 r. SB starała się sprostać stawianym przed nią kolejnym zadaniom, ale ostatecznie okazało się, że mimo wkładanego wysiłku nie zdołała zapewnić komunistom panowania nad społeczną rzeczywistością.
    In mid-1975, at the same time as a change in the administrative division of the country, a general reorganisation of the structures of the Security Service took place. This was due to a fairly significant reduction in the organisational and staff capacity of the service. However, over the next dozen years or so, this process was reversed and the Security Service in Opole Province once again expanded its forces. Before the mid-1980s, the size of its staff in the region had even reached a level much higher than before the reorganisation carried out in 1975. This was due to the constant emergence of new challenges posed to the security apparatus by the period of the Solidarity revolution, which began in the summer of 1980. The Security Service tried to cope with the successive tasks set before it but ultimately found that, despite the effort put in, it failed to ensure that the communists maintained control of social reality.
    Źródło:
    Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2023, 21; 626-656
    1733-6996
    Pojawia się w:
    Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Relacje Biura Ochrony Rządu ze Służbą Bezpieczeństwa w latach 1975–1990. Zarys problemu
    Relations of the Government Protection Bureau with the Security Service between 1975 and 1990. Outline of the issue
    Autorzy:
    Miedziński, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/34111880.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    Government Protection Bureau
    protective operations
    district Security Service
    Ministry of the Interior
    Biuro Ochrony Rządu
    operacja ochronna
    Służba Bezpieczeństwa
    Ministerstwo Spraw Wewnętrznych
    Opis:
    Artykuł dotyczy relacji pomiędzy różnymi jednostkami organizacyjnymi MSW na polu ochrony osobistej oraz politycznej władz partyjnych i państwowych w latach 1975–1990. Każdy departament MSW był zobligowany do współpracy z Biurem Ochrony Rządu i korzystał jednocześnie z możliwości operacyjnych, jakie były w dyspozycji BOR podczas ochrony delegacji państwowych.
    This article deals with relations between the various organisational units of the Ministry of the Interior in the field of the personal and political protection of party and state authorities between 1975 and 1990. Each department of the Ministry of the Interior was obliged to cooperate with the Government Protection Bureau (BOR) and, at the same time, made use of the operational capabilities at the disposal of BOR during the protection of state delegations.
    Źródło:
    Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2023, 21; 111-138
    1733-6996
    Pojawia się w:
    Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kształtowanie się służb specjalnych jako aparatu represji Polski Ludowej
    Herausbildung von Geheimdiensten als Repressionsapparat Volkspolens
    The Formation of the Special Services as an Apparatus of Repression of the People’s Polish
    Autorzy:
    Nowicka, Dorota
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2129222.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-07
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    Geheimdienste
    Repressionsapparat
    Gesetz
    Ressort für Öffentliche Sicherheit
    Ministerium für Öffentliche Sicherheit
    special services
    apparatus of repression
    law
    Department of Security
    Ministry of Public Security
    służby specjalne
    aparat represji
    prawo
    Resort Bezpieczeństwa Publicznego
    Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego
    Opis:
    Celem artykułu jest omówienie genezy, podstaw działalności, kompetencji oraz struktury aparatu represji Polski Ludowej, jakim niewątpliwie był Resort, a następnie Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego. Przedstawione w nim zostały zarówno wydarzenia z czasów II Wojny Światowej, które na kolejne lata zdecydowały o losach kraju i społeczeństwa polskiego, naznaczając je ludzkimi tragediami, jak i te, w wyniku których umacniano wprowadzony reżim. Artykuł podzielony został na części, z których pierwsza omawia sytuację Polski w czasie wojny w kontekście realizacji planów Stalina, druga przybliża proces tworzenia aparatu represji zarówno pod względem strukturalnym, jak i regulacji prawnych. Część ta jest tematycznie związana z aneksem, który zawiera przykłady aktów „prawnych” nie tylko regulujących działalność resortu, ale także nakładających na społeczeństwo obowiązki i kary, z karą śmierci włącznie. Akty te niewiele miały wspólnego ze stanowieniem prawa, przeczyły wszelkim zasadom i regułom, co nie miało jednak jakiegokolwiek znaczenia. Ważne było, że każde działanie było oparte na przepisie. W trzeciej części artykułu przedstawiono organizację resortu i jego następcy na szczeblu centralnym i terenowym. Zawarte w nim zostały również informacje o osobach, które w sposób systematyczny i z pełnym zaangażowaniem realizowały zbrodniczą politykę Stalina. Zakończenie jest podsumowaniem pozycji RBP, a następnie MBP w procesie zniewalania narodu polskiego.
    Dorota Nowicka’s aim in this article is to discuss the genesis, basics of activity, competences, and structure of the apparatus of repression of the Polish People’s Republic, which undoubtedly was the Department of Security (Resort Bezpieczeństwa Publicznego, RBP), subsequently the Ministry of Public Security (Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego, MBP). Nowicka presents both the events of World War II, which for the following years decided the fate of the country and Polish society, marking them with human tragedies, as well as those which strengthened the new regime.The article is divided into several parts. In the first section, Nowicka discusses Poland’s situation during the war in the context of the implementation of Stalin’s plans. In the second section, she discusses the process of creating an apparatus of repression both in terms of structure and legal regulations. This part is thematically related to the annex, which contains examples of “legal” acts, which not only regulated the activities of the ministry, but also imposed obligations and penalties on society, including the death penalty. These acts had little to do with law-making and they contradicted all rules and regulations. This fact, however, was not important, as each operation was based on a regulation. The third section presents the organization of the department and its successor at the central and field level. It also contains information about individuals who systematically and with full commitment implemented Stalin’s criminal policy. The concluding section brings a summary of the position of the RBP and then the MBP in the process of enslaving the Polish nation.
    Ziel des Artikels ist es, die Ursprünge, Grundlagen der Tätigkeit, Zuständigkeiten und Struktur des Repressionsapparates Volkspolens zu erörtern, welche Rolle zweifellos das Ressort und später das Ministerium für Öffentliche Sicherheit (Resort Bezpieczeństwa Publicznego, RBP; Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego, MBP) innehatte. Im Artikel werden sowohl Ereignisse aus der Zeit des Zweiten Weltkriegs dargestellt, die das Schicksal des Landes und der polnischen Gesellschaft für die kommenden Jahre bestimmten und mit menschlichen Tragödien verbunden waren, als auch Ereignisse, die zur Festigung des eingeführten Regimes führten.Der Artikel ist in zwei Teile gegliedert: Im ersten Teil wird die Situation Polens während des Krieges im Kontext der Umsetzung von Stalins Plänen behandelt, während im zweiten Teil der Prozess des Aufbaus des Repressionsapparats beschrieben wird, sowohl in Bezug auf die Struktur als auch auf die gesetzlichen Bestimmungen. Dieser Teil steht in thematischem Zusammenhang mit dem Anhang, welcher Beispiele für „Rechtsakte“ enthält, die nicht nur die Tätigkeit des Ressorts regelten, sondern der Gesellschaft auch Verpflichtungen und Strafen auferlegten, einschließlich der Todesstrafe. Diese Akte hatten wenig mit Gesetzeserlassung zu tun; sie widersprachen allen Grundsätzen und Regeln, was aber keine Rolle spielte. Wichtig war, dass jede Handlung auf einer Regel beruhte. Im dritten Teil des Artikels wird die Organisation des Ressorts und seines Nachfolgers auf zentraler und lokaler Ebene dargestellt. Diese Schilderung enthält auch Informationen über die Personen, die die verbrecherische Politik Stalins systematisch und mit vollem Einsatz durchführten. Der Schluss ist eine Zusammenfassung der Position des RBP und später des MBP im Prozess der Versklavung des polnischen Volkes.
    Źródło:
    Z Dziejów Prawa; 2021, 14; 79-125
    1898-6986
    2353-9879
    Pojawia się w:
    Z Dziejów Prawa
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nieosądzona i nieukarana operacyjna oraz pospolita przestępczość funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa. Glosa do problemu
    Autorzy:
    Brynkus, Józef
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2083425.pdf
    Data publikacji:
    2022-01-07
    Wydawca:
    Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    aparat represji w Polsce Ludowej
    służby specjalne
    przestępstwa funkcjonariuszy
    tajni współpracownicy
    osobowe źródła informacji Czynności operacyjne
    najpierw Urzędu Bezpieczeństwa
    repression apparatus in People’s Poland
    security services
    crimes of functionaries
    secret collaborator
    personal source of information
    Opis:
    The apparatus of repression in People’s Poland, including the security services, employed illegal methods also from the point of view of the contemporary law applicable to its functionaries. Unfortunately, today such activities are oft en considered justifi ed due to the so-called service that the security services (UB, SB) rendered for communist Poland. The article presents selected cases of this criminal activity, which included invading the privacy of correspondence, practicing blackmail by the use of compromising materials (for example, regarding the person’s sexual preferences), and oft en combined with intimidation, cessation of investigation proceedings involving off enders, as well as tolerance of protection, nepotism, and alcoholism in the inner circles. While the legal assessment of these activities is challenging, their historical evaluation ought to be easy.
    Źródło:
    Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2022, 13; 174-185
    2450-4475
    Pojawia się w:
    Res Gestae. Czasopismo Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Aparat represji wobec księdza Jerzego Popiełuszki 1982-1984. T. 1
    Autorzy:
    Gołębiewski, Jakub
    Współwytwórcy:
    Żaryn, Jan (1958- ). Przedmowa
    Mysiakowska, Jolanta. Redakcja
    Piekarska, Anna K. Opracowanie
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Warszawa : Instytut Pamięci Narodowej
    Tematy:
    Popiełuszko, Jerzy (1947-1984) biografia źródła
    Służba bezpieczeństwa Polska 1980-1989 r. źródła
    Procesy polityczne Polska 1980-1989 r. źródła
    Opis:
    Zbiór dokumentów "Aparat represji wobec księdza Jerzego Popiełuszki 1982 - 1984" zawiera sto trzydzieści dokumentów ułożonych w porządku chronologicznym. Publikacja przygotowana w ramach prac naukowo-badawczych Biura Udostępniania i Archiwizacji Dokumentów IPN.
    Indeks.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Książka
    Tytuł:
    Zarys historii organizacyjnej wywiadu w strukturze aparatu bezpieczeństwa na Węgrzech 1945–1990
    Outline of the organisational history of intelligence agencies in the structure of the security apparatus of Hungary 1945–1990
    Autorzy:
    Tóth, Eszter
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/34112042.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    Hungary
    intelligence
    civilian intelligence
    Államvédelmi Hatóság
    ÁVH
    Belügyminisztérium III/I. Csoportfőnökség
    BM III/I
    Államvédelmi Osztály
    ÁVO
    Węgry
    wywiad
    wywiad cywilny
    Opis:
    W artykule zostały przedstawione przekształcenia organizacyjne struktury węgierskiego wywiadu. Bezpośrednio po II wojnie światowej w ramach organów bezpieczeństwa tego państwa nie istniała samodzielna jednostka zajmująca się prowadzeniem działalności wywiadowczej, dopiero w 1947 r. w ramach Sekcji II Wydziału Bezpieczeństwa Państwowego Węgierskiej Policji Państwowej zainicjowano prowadzenie kontrwywiadu zaczepnego i pracę poza granicami kraju. Następnie w ramach utworzonego w 1948 r. Urzędu Ochrony Państwa (Államvédelmi Hatóság – ÁVH), podporządkowanego bezpośrednio Ministerstwu Spraw Wewnętrznych (Belügyminisztérium – BM), za prowadzenie wywiadu odpowiadała Sekcja V Wydziału B. Po usamodzielnieniu się ÁVH realizację tego zadania kontynuował Wydział I/5, działający w ramach Departamentu I. Już we wrześniu 1950 r. komórka ta została wyodrębniona i funkcjonowała odtąd jako samodzielna jednostka organizacyjna pod nazwą Wydział X/3 ÁVH. Kolejna zmiana nastąpiła we wrześniu 1951 r., wtedy na bazie tej jednostki został utworzony Departament VIII ÁVH. Kiedy latem 1953 r. ÁVH połączono z resortem spraw wewnętrznych, dotychczasowy Departament VIII stał się Wydziałem II MSW. Wywiad funkcjonował pod tą nazwą do października 1955 r., gdy przemianowano go na Departament II. W tym czasie był on podporządkowany Zarządowi I MSW. W czasie przeprowadzonej w 1957 r. reorganizacji resortu za prowadzenie wywiadu odpowiadał początkowo Wydział III Departamentu (II) Śledztw Politycznych MSW, który już na początku 1958 r. przemianowano na Wydział II/3. Ostatnia duża zmiana miała miejsce w sierpniu 1962 r., gdy nastąpiła duża reforma organów bezpieczeństwa. Od tego momentu istniał Departament Główny III/I MSW (Belügyminisztérium III/I. Csoportfőnökség – BM III/I). Jednostka ta zajmowała się prowadzeniem działalności wywiadowczej do 1990 r., po czym zastąpiło ją nowo utworzone Biuro Informacyjne.
    The article presents the organisational transformation of the Hungarian intelligence structure. Immediately after World War II, there was no independent intelligence unit within the country’s security organs; it was not until 1947 that offensive counterintelligence and work abroad was initiated within Section II of the State Security Division of the Hungarian State Police. Subsequently, within the framework of the State Protection Authority (Államvédelmi Hatóság – ÁVH), which was established in 1948 and which was directly subordinated to the Ministry of the Interior (Belügyminisztérium – BM), Section V of Division B became responsible for conducting intelligence. After the ÁVH became independent, this task was continued by Division I/5, operating within Department I. In September 1950, this cell was separated and functioned henceforth as an independent organisational unit under the name of Division X/3 of the ÁVH. Another change took place in September 1951, at which time Department VIII of the ÁVH was created on the basis of this unit. When the ÁVH was merged with the Ministry of the Interior in the summer of 1953, the former Department VIII became Division II of the Ministry of the Interior. The intelligence entity functioned under this name until October 1955, when it was renamed Department II. At the time, it was subordinated to Directorate I of the Ministry of the Interior. During the reorganisation of the Ministry in 1957, intelligence was initially the responsibility of Division III of Department (II) of Political Investigations of the Ministry of the Interior, which was renamed Division II/3 as early as the beginning of 1958. The last major change took place in August 1962, when there was a major reform of the security organs. From then on, there existed Main Department III/I of the Ministry of the Interior (Belügyminisztérium III/I. Csoportfőnökség – BM III/I). This unit was in charge of conducting intelligence activities until 1990, after which it was replaced by the newly established Information Office.
    Źródło:
    Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2023, 21; 285-352
    1733-6996
    Pojawia się w:
    Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Między nami, esbekami”. Stosunki wśród funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa w Tarnowie na marginesie sprawy Czesława Gucika z 1971 roku
    “Between us, SB men”. Relations among functionaries of the Security Service in Tarnów on the sidelines of the Czesław Gucik case of 1971
    Autorzy:
    Kasprzycki, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/34111958.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    Security Service (SB)
    Security Service officers
    Tarnów
    Tarnów District
    Cracow Province
    Security Service operational work
    work discipline
    Służba Bezpieczeństwa
    funkcjonariusze SB
    pow. tarnowski
    woj. krakowskie
    praca operacyjna SB
    dyscyplina pracy
    Opis:
    Publikowane dokumenty związane ze sprawą kpt. Czesława Gucika, funkcjonariusza Referatu ds. Bezpieczeństwa Komendy Miejskiej i Powiatowej MO w Tarnowie, rzucają nieco światła na codzienne problemy funkcjonowania lokalnej jednostki SB na przełomie lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XX w., na stosunki między funkcjonariuszami, konflikty personalne, animozje i wzajemne podziały. Protokół zebrania Oddziałowej Organizacji Partyjnej przy Referacie ds. SB Komendy Miejskiej i Powiatowej MO w Tarnowie z 20 marca 1971 r. jest zapisem oskarżeń kierowanych pod adresem kpt. Gucika o różnego rodzaju wykroczenia służbowe i niemoralne postępowanie oraz zarzutów stawianych kierownictwu służbowemu, takich jak niereagowanie na znane większości funkcjonariuszy, nie tylko SB, „grzechy” Gucika i lekceważenie innych problemów. Drugi dokument to wyjaśnienia Gucika, świadectwo zastosowania przez niego taktyki obrony przez atak, czego efektem było oczernienie tych funkcjonariuszy SB, którzy zajęli najbardziej nieprzychylne wobec niego stanowisko.
    Published documents related to the case of Capt. Czesław Gucik, an officer of the Security Department of the Municipal and District Headquarters of the Citizens’ Militia in Tarnów, shed some light on everyday problems in the functioning of the local Security Service (SB) unit in the late 1960s and early 1970s: on relations between officers, personal conflicts, animosities and mutual divisions. The protocol from the meeting of the Branch Party Organisation at the Security Department of the Municipal and District Headquarters of the Citizens’ Militia in Tarnów of 20 March 1971 is a record of accusations directed at Captain Gucik of various types of official misconduct and immoral behaviour. Accusations were also made against the service’s directors, such as the failure to react to Gucik’s “sins”, known to the majority of officers, not only in the SB, and also about the disregard of other problems. A second document includes Gucik’s explanations, which are a testimony to his use of defence-by-attack tactics, which resulted in the denigration of those Security Service officers who took the most unfavourable positions toward him.
    Źródło:
    Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2023, 21; 713-773
    1733-6996
    Pojawia się w:
    Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Researching the Yugoslav secret police in Croatia and Bosnia and Herzegovina: sources, historiography, publicist writing
    Badania nad jugosłowiańską tajną policją w Chorwacji oraz Bośni i Hercegowinie: źródła, historiografia, publicystyka
    Autorzy:
    Mihaljević, Josip
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/34111924.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    Yugoslav security and intelligence services
    archives of the secret police
    UDBA
    Croatian historiography
    historiography in Bosnia and Herzegovina
    jugosłowiańskie służby bezpieczeństwa i wywiadu
    archiwa tajnej policji
    historiografia chorwacka
    historiografia w Bośni i Hercegowinie
    Opis:
    Artykuł zawiera przegląd historiografii w Chorwacji oraz Bośni i Hercegowinie na temat jugosłowiańskich tajnych służb i pokazuje ograniczenia uniemożliwiające swobodne badania historyczne w przeszłości i obecnie. Badania ograniczała przede wszystkim niedostępność źródeł archiwalnych, a także upolitycznienie kwestii byłych komunistycznych służb specjalnych. Autor pokazuje, że w Chorwacji dostępność archiwaliów w ciągu ostatnich kilku lat znacznie się poprawiła, co przełożyło się na liczbę publikacji naukowych i dziennikarskich na temat tajnych służb. W Bośni i Hercegowinie nadal istnieją ograniczenia w dostępie do źródeł, dlatego też tamtejsza historiografia wykazuje jak dotąd znacznie skromniejsze rezultaty. W artykule autor przedstawia również rozwój, organizację i działalność jugosłowiańskich służb specjalnych.
    The article provides an overview of the historiography in Croatia and Bosnia and Herzegovina on the Yugoslav secret services and shows the limitations that have prevented free historical research both in the past and today. Such research were mostly limited by the unavailability of archival sources, as well as the politicisation associated with the topic of the former communist secret services. The author shows that in Croatia, the availability of archives has significantly improved in the last few years, thus increasing scientific and journalistic production on the subject of secret services. In Bosnia and Herzegovina, there are still restrictions on the access to sources, which is why that region´s historiography shows much more modest results. In the article, the author also provides an overview of the development, organisation and activities of the Yugoslav secret services.
    Źródło:
    Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2023, 21; 353-385
    1733-6996
    Pojawia się w:
    Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „…na straży honoru Polski”. Konspiracja w Puszczy Noteckiej jako przykład oporu wobec systemów totalitarnych
    “...guarding the honour of Poland”. Conspiracy in the Noteć Forest as an example of resistance to totalitarian systems
    Autorzy:
    Słabig, Arkadiusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/34111927.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    the Home Army
    Noteć Forest
    Czarnków district
    the Citizens’ Militia
    Security Office
    NKVD Internal Troops
    Czarnków
    Drawsko
    Drezdenko
    Armia Krajowa
    Puszcza Notecka
    pow. czarnkowski
    Milicja Obywatelska
    Urząd Bezpieczeństwa
    Wojska Wewnętrzne NKWD
    Opis:
    Położone na północno-zachodnich obrzeżach Wielkopolski rozległe tereny leśne stały się zapleczem dla działalności konspiracyjnej wymierzonej przeciw niemieckiemu systemowi okupacyjnemu i powojennym rządom komunistów. W czasie II wojny światowej lokalne struktury podziemia weszły w skład czarnkowskiego Obwodu Armii Krajowej, podporządkowanemu Inspektoratowi Rejonowemu Zachód z siedzibą w Sierakowie. W Puszczy Noteckiej zorganizowano sieć kurierską, zbudowano liczne kryjówki dla spalonych konspiratorów, a także prowadzono akcje rekwizycyjne. Po wyzwoleniu spod okupacji niemieckiej takie czynniki, jak lęk przed śmiercią w ostatnich tygodniach wojny i represjami sił reżimowych, zamęt polityczny, a także sprzeciw wobec systemu komunistycznego sprawiły, że wielu dawnych partyzantów, dezerterów z milicji i wojska, postanowiło stworzyć zbrojne grupy przetrwania. Ich żywot był krótki. Latem 1945 r. zostały rozbite przez Wojska Wewnętrzne NKWD bądź też same poddawały się Grupie Operacyjnej KW MO w Poznaniu, która stosowała mniej brutalne metody „rozładowania” lasów i likwidacji oddziałów partyzanckich. Część dawnych konspiratorów z Puszczy Noteckiej spędziła kilka lat w więzieniach, a później była przedmiotem „profilaktycznej” kontroli operacyjnej aż do początku lat sześćdziesiątych XX w.
    Located on the north-western outskirts of Wielkopolska (Greater Poland region), these vast forest areas became a base for underground activity against both the German occupation and post-war communist rule. During the Second World War, the local underground structures became part of the Czarnków District of the Home Army, subordinated to the Western District Inspectorate based in Sieraków. A courier network was organised in the Noteć Forest, numerous hiding places were built for conspirators, and requisitioning operations were carried out. After liberation from German occupation, factors such as the fear of death in the last weeks of the war and repression by regime forces, political confusion, and opposition to the communist system led many former partisans and deserters from the militia and army to form armed survival groups. These did not survive for long. In the summer of 1945 they were either broken up by the NKVD Internal Troops or they surrendered to the Operational Group of the Provincial Headquarters of the Citizens’ Militia in Poznań, which used less brutal methods to “cleanse” the forests and eliminate partisan units. Some of the former Noteć Forest conspirators spent several years in prison and were later subjected to “preventive” operational control until the early 1960s.
    Źródło:
    Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2023, 21; 389-451
    1733-6996
    Pojawia się w:
    Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Historia Andrzeja Markiewicza, najlepiej wynagradzanego agenta Biura Studiów SB
    The story of Andrzej Markiewicz, the best-paid agent of the Studies Bureau of the Security Service
    Autorzy:
    Olbert, Rafał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/34111956.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    Andrzej Markiewicz
    Security Service
    Studies Bureau of the Security Service of the Ministry of the Interior
    surveillance of the opposition
    disintegrating activities
    compromising materials
    Służba Bezpieczeństwa
    Biuro Studiów SB MSW
    inwigilacja opozycji
    działania dezintegrujące
    materiały kompromitujące
    Opis:
    Artykuł opisuje przebieg współpracy ze Służbą Bezpieczeństwa dziennikarza i nauczyciela Andrzeja Markiewicza, skazanego w 1961 r. na 3 lata pozbawienia wolności za przesyłanie materiałów do paryskiej „Kultury”. W więzieniu prowadzili z nim rozmowy funkcjonariusze Grupy Operacyjno-Dochodzeniowej „Zagubiony”, a po jego wyjściu na wolność – Wydziału III Departamentu III MSW, lecz z powodu niewielkich możliwości Markiewicza w 1966 r. odłożono jego teczkę do archiwum. Do odnowienia kontaktów agenturalnych doszło w połowie lat siedemdziesiątych za sprawą funkcjonariuszy Samodzielnej Grupy Operacyjnej MSW. Po wprowadzeniu stanu wojennego tajnego współpracownika ps. „Emil” przejęło Biuro Studiów SB. „Emil” uczestniczył w grach operacyjnych służących inwigilacji i dezintegracji środowisk emigracyjnych, nawiązał osobiste kontakty m.in. z Jerzym Giedroyciem i Mirosławem Chojeckim, pośredniczył w przekazywaniu pomocy finansowej dla działających w kraju podziemnych zespołów twórczych. Miarą jego skuteczności było uzyskanie pełnomocnictwa w sprawach wydawniczych od autorów książki Konspira, a także pośrednictwo w przesyłaniu na Zachód korespondencji Lecha Wałęsy. Służba Bezpieczeństwa utrzymywała parasol ochronny nad Markiewiczem, uniemożliwiając pociągnięcie go do odpowiedzialności za utrzymywanie licznych kontaktów seksualnych z nieletnimi chłopcami – aż do śmierci agenta w wyniku napadu rabunkowego w 1986 r.
    The article describes the course of the collaboration with the Security Service of the journalist and teacher Andrzej Markiewicz, sentenced to three years’ imprisonment in 1961 for sending materials to the dissident Paris-based Kultura. In prison, he was interviewed by officers of the “Zagubiony” Operational and Investigative Group and, after his release, by Department III of the Ministry of the Interior, but due to Markiewicz’s limited capabilities, his file was archived in 1966. The renewal of agent contacts took place in the mid-1970s through officers of the Ministry of the Interior’s Independent Operational Group. After the introduction of martial law, work with this secret collaborator known by the pseudonym “Emil” was taken over by the Studies Bureau of the SB. “Emil” participated in operational activity aimed at the invigilation and disintegration of émigré circles; he established personal contacts with, among others, Jerzy Giedroyc and Mirosław Chojecki, and acted as an intermediary in the transfer of financial aid for underground creative groups operating in Poland. A measure of his effectiveness was that he was given power of attorney in publishing matters by the authors of the book Konspira, as well as acting as an intermediary in sending Lech Wałęsa’s correspondence to the West. The Security Service maintained a protective umbrella over Markiewicz, preventing him from being held accountable for maintaining numerous sexual relationships with underage boys – until the agent’s death following a robbery attack in 1986.
    Źródło:
    Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2023, 21; 657-687
    1733-6996
    Pojawia się w:
    Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Cezary Łazarewicz, Na Szewskiej. Sprawa Stanisława Pyjasa, Czytelnik, Warszawa 2023, 416 s.
    Cezary Łazarewicz, Na Szewskiej. Sprawa Stanisława Pyjasa [On Szewska Street. The Case of Stanisław Pyjas], Czytelnik: Warsaw 2023, 416 pp.
    Autorzy:
    Kuta, Cecylia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/34108816.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    Stanisław Pyjas
    Cezary Łazarewicz
    investigation into the case of Stanisław Pyjas
    Security Service
    political murders in the Polish People’s Republic
    śledztwo w sprawie Stanisława Pyjasa
    Służba Bezpieczeństwa
    zabójstwa polityczne w PRL
    Opis:
    W artykule zrecenzowano książkę Cezarego Łazarewicza Na Szewskiej. Sprawa Stanisława Pyjasa. Przypomniano, kim był Pyjas, jaką rolę odgrywał w opozycji antykomunistycznej i dlaczego znalazł się w kręgu zainteresowania komunistycznego aparatu represji. Wskazano na błędy i niedociągnięcia pojawiające się w publikacji, odwołano się przy tym do jej wcześniejszych omówień. Zwrócono również uwagę na to, że rozbieżności w interpretacji wyników śledztwa prowadzonego w sprawie Pyjasa wynikają z tego, że metody badawcze historyka i prawnika różnią się od siebie. Po przeanalizowaniu dostępnych materiałów archiwalnych, publikacji oraz wyników śledztwa prowadzonego przez Instytut Pamięci Narodowej w sprawie Stanisława Pyjasa stwierdzono, że historycy mają podstawy twierdzić, że zginął on z inspiracji Służby Bezpieczeństwa.
    The article reviews Cezary Łazarewicz’s book Na Szewskiej. Sprawa Stanisława Pyjasa. It recalls who Stanisław Pyjas was, his role in the anti-communist opposition, and why he found himself in the spotlight of the communist repression apparatus. Errors and shortcomings appearing in the publication are pointed out, and reference is made to earlier discussions of the publication. It is also pointed out that discrepancies in the interpretation of the results of the Pyjas investigation result from the fact that the research methods of the historian and the lawyer differ. After available archival materials, publications and the results of the investigation conducted by the Institute of National Remembrance into the case of Stanisław Pyjas had been analysed, it was concluded that historians have grounds to claim that his death was at the instigation of the Security Service.
    Źródło:
    Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2023, 21; 787-804
    1733-6996
    Pojawia się w:
    Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Komunistyczny aparat represji wobec jezuitów prowincji Polski Południowej
    Współwytwórcy:
    Bieś, Andrzej Paweł (1968- ). Redakcja
    Musiał, Filip (1976- ). Redakcja
    Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Oddział (Kraków). pbl
    Wydawnictwo WAM (Kraków). pbl
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Kraków : Instytut Pamięci Narodowej. Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu : Wydawnictwo WAM
    Tematy:
    Jezuici
    Polityka wyznaniowa Polska 1944-1989 r.
    Kościół a państwo
    Służba bezpieczeństwa
    Materiały konferencyjne
    Opis:
    Materiały sesji nauk. 14 czerwca 2012 r., Kraków.
    Zawiera noty o autorach.
    Bibliogr. i netogr. s. 345-359. Indeks.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Książka
    Tytuł:
    Relacje Służby Bezpieczeństwa z Komitetem Wojewódzkim PZPR w Katowicach w związku z emigracją do Republiki Federalnej Niemiec w latach siedemdziesiątych XX wieku
    The relations of the Security Service with the Provincial Committee of the PZPR (Polish United Workers’ Party) in Katowice in connection with emigration to the Federal Republic of Germany in the 1970s
    Autorzy:
    Tracz, Bogusław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/33952205.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    Security Service
    Polish United Workers’ Party
    emigration
    Upper Silesia
    Germany
    Służba Bezpieczeństwa
    Polska Zjednoczona Partia Robotnicza
    emigracja
    Górny Śląsk
    Niemcy
    Opis:
    Jednym z elementów polityki odprężenia w relacjach pomiędzy Wschodem i Zachodem było zbliżenie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Republiki Federalnej Niemiec, które nastąpiło po podpisaniu w grudniu 1970 r. układu o tzw. normalizacji wzajemnych stosunków między tymi państwami. Ten układ oraz porozumienie polsko-zachodnioniemieckie zawarte latem 1975 r. w Helsinkach stanowiły podstawę prawną emigracji z PRL do RFN tych osób, które deklarowały narodowość niemiecką lub miały krewnych z Niemczech Zachodnich. Nadzór nad organizacją i przebiegiem migracji objęła Polska Zjednoczona Partia Robotnicza, a indywidualne decyzje podejmowały powołane specjalnie w tym celu komisje, co spowodowało ograniczenie roli Służby Bezpieczeństwa w realizacji polityki migracyjnej. Ograniczenie nie oznaczało jednak całkowitego wyłączenia i niniejszy artykuł jest próbą opisania współpracy na tym polu tajnej policji politycznej i partii komunistycznej w woj. katowickim, będącym wówczas jednym z głównych obszarów emigracji z Polski do RFN. Podstawę źródłową stanowią dokumenty wytworzone przez partię i SB przechowywane w Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Katowicach oraz opublikowane w wyborze źródeł przygotowanym przez autora w 2022 r.
    One of the elements of the policy of détente in relations between the East and the West was the rapprochement between the Polish People’s Republic and the Federal Republic of Germany, which followed the signing of an agreement on the so-called normalisation of mutual relations between the two countries in December 1970. This agreement, and the Polish-West German Agreement concluded in the summer of 1975 in Helsinki, provided a legal basis for emigration from the Polish People’s Republic to West Germany of those persons who declared German nationality or who had relatives in West Germany. The supervision of the organisation and course of migration was taken over by the Polish United Workers’ Party, and individual decisions were made by committees set up specifically for this purpose, which resulted in a reduced role for the Security Service in the implementation of the said migration policy. However, this restriction did not mean total exclusion and this article is an attempt to describe the cooperation in this field between the secret political police and the communist party in Katowice Province, which was then one of the main areas of emigration from Poland to West Germany. The source basis constitutes documents produced by the party and the Security Service stored in the Archives of the Institute of National Remembrance in Katowice and published in a selection of sources prepared by the author in 2022.
    Źródło:
    Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2023, 21; 203-224
    1733-6996
    Pojawia się w:
    Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Biuro „C” MSW a Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych w latach 1976–1990. Wzajemne relacje i zależności
    The Bureau “C” of the Ministry of the Interior and the Supreme Directorate of State Archives 1976-1990. Interactions and dependencies
    Autorzy:
    Borysiuk, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/34111883.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    state archives
    Department I of the Ministry of the Interior
    Security Service
    Supreme Directorate of the State Archives
    archiwa państwowe
    Ministerstwo Spraw Wewnętrznych
    Służba Bezpieczeństwa PRL
    Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych
    Opis:
    Celem artykułu jest omówienie najważniejszych problemów w relacjach na szczeblu centralnym między pionem archiwalnym MSW a Naczelną Dyrekcją Archiwów Państwowych w latach 1976–1990, przede wszystkim przekazywania materiałów archiwalnych oraz regulacji kwestii spornych. Transfery dokumentacji zostały zaprezentowane na tle analogicznych procesów w archiwach spoza sfery MSW, takich jak Archiwum Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, Centralne Archiwum Wojskowe, archiwa Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce – Instytutu Pamięci Narodowej oraz Archiwum Wojsk Ochrony Pogranicza. Istotną częścią artykułu jest szczegółowe opisanie procedowania ustawy z 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach wraz z dyskusją na ten temat, która odbyła się wewnątrz resortu spraw wewnętrznych. Podjęto próbę przeanalizowania kontaktów płk. Kazimierza Piotrowskiego, dyrektora Biura „C” MSW, z prof. Marianem Wojciechowskim, naczelnym dyrektorem archiwów państwowych, zwłaszcza ukrytego wymiaru tych relacji, oraz działań Służby Bezpieczeństwa na polu archiwalnym w momencie transformacji lat 1989–1990. Przy omawianiu tego ostatniego zagadnienia postawiono i poddano pod rozwagę hipotezę o maskowaniu nieregulaminowego brakowania dokumentacji wewnątrz resortu poprzez transfery archiwalne poza resort spraw wewnętrznych.
    The aim of this article is to discuss the most important problems in relations at the central level between the archival division of the Ministry of the Interior and the Supreme Directorate of the State Archives between 1976 and 1990, primarily the transfer of archival materials and the regulation of controversial issues. The transfers of documentation are presented against the background of analogous processes taking place in archives outside the Ministry of the Interior, such as: the Archives of the Central Committee of the Polish United Workers’ Party; the Central Military Archives; the archives of the Central Commission for the Investigation of Nazi Crimes in Poland – the Institute of National Remembrance; and the Archives of the Border Guard. An important section of the article provides a detailed description of the procedure of the law of 14 July 1983 on national archival resources and archives, together with discussions on this topic that took place inside the Ministry of the Interior. An attempt was made to analyse the contacts of Colonel Kazimierz Piotrowski, director of the Bureau “C” of the Ministry of the Interior, with Professor Marian Wojciechowski, chief director of the state archives, especially the hidden dimension of these relations, and to analyse the activities of the Security Service in the archival field at the time of the 1989–1990 transition. In discussing the latter issue, the hypothesis of concealing the unregulated removal of documentation within the Ministry by means of archival transfers outside the Ministry of the Interior was raised and submitted for consideration.
    Źródło:
    Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2023, 21; 139-179
    1733-6996
    Pojawia się w:
    Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Komunistyczny aparat represji wobec Polskiej Prowincji Dominikanów
    Współwytwórcy:
    Wenklar, Michał (1980- ). Redakcja
    Marecki, Józef. Redakcja
    Łatka, Rafał (1985- ). Recenzja
    Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. pbl
    Dominikański Instytut Historyczny (Kraków).
    Wydawnictwo Wysoki Zamek.
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Kraków : Dominikański Instytut Historyczny : Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu : Wydawnictwo Wysoki Zamek
    Tematy:
    Kościół a państwo
    Służba bezpieczeństwa
    Polityka wyznaniowa
    Materiały konferencyjne
    Recenzja
    Artykuł z czasopisma naukowego
    Artykuł z czasopisma historycznego
    Opis:
    Wyd. w ramach projektu badawczego OBEP IPN w Krakowie "Władza i społeczeństwo w Małopolsce i na Ziemi Świętokrzyskiej 1945-1989/1990. - Materiały z konferencji "Polska Prowincja Dominikanów na tle sytuacji zakonów męskich w PRL", Kraków, 7 listopada 2011 r.
    Bibliografia na stronie 398-457. Indeks.
    Komunistyczny aparat represji wobec Polskiej Prowincji Dominikanów.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Książka
    Tytuł:
    W poszukiwaniu porównawczej syntezy aparatu represji w Europie Środkowo-Wschodniej w latach 1944–1954. Uwagi na temat pracy Molly Pucci, "Security Empire. The Secret Police in Communist Eastern Europe", New Haven–London: Yale University Press 2020, ss. 378
    In Search of a Comparative Synthesis of the Apparatus of Repression in Central and Eastern Europe in 1944–1954. Comments on Molly Pucci’s Work, "Security Empire. The Secret Police in Communist Eastern Europe" (New Haven and London: Yale University Press, 2020), pp. 378
    Autorzy:
    Bułhak, Władysław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/20874641.pdf
    Data publikacji:
    2021-02-15
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    Molly Pucci
    security apparatus
    repression apparatus
    Stalinism
    communisation
    Sovietisation
    aparat bezpieczeństwa
    aparat represji
    stalinizm
    komunizacja
    sowietyzacja
    Opis:
    Autor artykułu recenzyjnego książki Molly Pucci Security Empire. The Secret Police in Communist Eastern Europe, wydanej w 2020 r. przez Yale University Press, krytycznie omawia główne tezy analizowanej pracy. Konstatuje przy tym, że podstawowy cel badawczy Autorki stanowiło porównawcze opisanie roli aparatu przymusu w przejmowaniu władzy przez komunistów w Polsce, Czechosłowacji i w Niemczech Wschodnich, a także odpowiedź na pytanie, na ile przebieg tych równoległych procesów oraz sposób odwzorowania narzucanego modelu sowieckiego były w poszczególnych krajach podobne, aż do powstania „wspólnej międzynarodowej przestrzeni bezpieczeństwa” (common international security space) złożonej z „niemal identycznych państw policyjnych”. Tym samym – jak stwierdza recenzent – książka stanowi próbę syntezy pierwszej fazy istnienia aparatów bezpieczeństwa w trzech wymienionych krajach. Recenzent z uznaniem podkreśla, że Autorka widzi przywołane procesy w ujęciu systemowym jako ważną, o ile nie kluczową część wymuszonej, odgórnej budowy państwa typu komunistycznego. Do tego niezbędny był – we wszystkich wymienionych krajach, choć nie w takim samym stopniu – potężny aparat przymusu. Za racjonalne uznaje też skupienie się przez Autorkę na tych pionach, służbach czy wydziałach odpowiednich krajowych aparatów represji, które odegrały zasadniczą rolę najpierw w przejęciu i „utrwalaniu” władzy przez promoskiewskich komunistów, aby potem stać się ich kluczową częścią zarówno w sensie organizacyjnym, jak i operacyjnym; nie zapominając przy tym o komórkach zajmujących się poszukiwaniem wyimaginowanego wroga we własnych szeregach, czyli na kwintesencji właściwej „bezpieki”. Przede wszystkim jednak – zdaniem recenzenta – praca oferuje cały szereg ważnych, choć bywa, że i dyskusyjnych pomysłów interpretacyjnych i pytań badawczych silnie zakotwiczonych w przebadanej, różnorodnej, literaturze przedmiotu i w archiwaliach polskich, czeskich i niemieckich. Dzięki temu stanowić będzie ważny punkt odniesienia, także do ujęć krytycznych, czy podważających ustalenia i interpretacje proponowane przez Autorkę. W konkluzji recenzent stwierdza, że książka Molly Pucci, jakkolwiek niedoskonała w rozmaitych drobnych szczegółach, bez wątpienia całkowicie spełnia naukowe parametry pozwalające uznać ją za jedną z pierwszych poważną porównawczych syntez aparatu bezpieczeństwa (represji) w odniesieniu do okresów implementacji systemu i dojrzałego stalinizmu. Tym samym też można jej nadać tytuł pracy pionierskiej i umieścić obok prac Nikity Pietrowa). Recenzent sugeruje też wydanie tej pracy w języku polskim przez IPN.
    The text is a review article of Molly Pucci’s work, Security Empire. The Secret Police in Communist Eastern Europe published in 2020 by Yale University Press. The reviewer critically discusses the main theses of the analysed work. He states that the author’s main research objective was a comparative description of the role of the coercive apparatus in the seizure of power by communists in Poland, Czechoslovakia and East Germany (i.e. in the north-western part of the Soviet sphere of influence in Europe established as a result of World War II), and an answer to the question to what extent the course of these parallel processes, as well as the manner of reproducing the imposed Soviet model, was in fact similar in individual countries, until the emergence of the ‘common international security space’, composed of ‘almost identical police states’. Thus, as the reviewer states, the book is an attempt to synthesise the first phase of the security apparatuses in the three countries. The reviewer emphasises with appreciation that the author discusses the processes mentioned in a systemic manner, as an important, if not the key part of the forced, top-down construction of a communist-type state. That objective required a powerful coercive apparatus in all the countries mentioned, although not to the same extent. He also considers it rational to focus on those units of the respective national repressive apparatuses which played a key role first in the seizure and "consolidation" of power by the pro-Moscow communists, and then became their pillar of powers both in organisational and operative terms; not forgetting the cells involved in searching for the imaginary enemy within their own ranks, that is, the quintessence of a proper "security service". Above all, however – according to the reviewer – the work offers a whole range of important, though sometimes debatable, interpretative ideas and research questions strongly anchored in the researched, diverse literature on the subject and in Polish, Czech and German archives. Consequently, it will become an important point of reference not only for Polish researchers of the security apparatus, also for critical approaches or those undermining the findings and interpretations proposed by the author. In conclusion, the reviewer states that the discussed book by Molly Pucci, although imperfect in several minor details, undoubtedly fully meets the academic criteria, which make it possible to consider this book as one of the first serious comparative syntheses of the security (repression) apparatus in relation to the periods of the system’s implementation and mature Stalinism. Thus, the book can also be given the title of a pioneering work (next to Nikita Petrov’s texts). The reviewer also suggests that this work should be published in Polish by the IPN.
    Źródło:
    Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2021, 19; 943-975
    1733-6996
    Pojawia się w:
    Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Proces siedemnastu” w Radomsku (7 maja 1946 roku) – najtragiczniejszy epizod działalności sądów doraźnych Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego
    The “Trial of the Seventeen” in Radomsko (7 May 1946) – the most tragic episode of the activities of the summary courts of the Internal Security Corps
    Autorzy:
    Wąs, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/34111929.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    judiciary of the People’s Republic of Poland
    summary trials
    Underground Polish Army
    Stalinism
    the “trial of the seventeen”
    sądownictwo PRL
    procesy doraźne
    Konspiracyjne Wojsko Polskie
    stalinizm
    „proces siedemnastu”
    Opis:
    Tematem artykułu jest proces siedemnastu żołnierzy Konspiracyjnego Wojska Polskiego, schwytanych przez komunistów po spektakularnej akcji uwolnienia więźniów z aresztu miejskiego w Radomsku, przeprowadzonej przez KWP w nocy z 19 na 20 kwietnia 1946 r. Rozprawa, która odbyła się 7 maja 1946 r. w sali kina „Wolność” w Radomsku, była jednym z przeszło trzystu procesów, które w trakcie pięciomiesięcznej działalności przeprowadziły sądy doraźne KBW, występujące pod szyldem sądów okręgowych. W jej wyniku, niejako w akcie zemsty, na śmierć skazano dwunastu podsądnych, karę więzienia wymierzono jedynie pięciu oskarżonym. Duże emocje wzbudza sposób wykonania wyroku, który nie był egzekucją, lecz brutalnym mordem.
    The subject of this article is the trial of seventeen soldiers of the Underground Polish Army (KWP) captured by the communists after a spectacular operation to free prisoners from the Radomsko municipal jail, carried out by the KWP on the night of 19–20 April 1946. The trial, which took place on 7 May 1946 in the hall of the “Wolność” cinema in Radomsko, was one of more than three hundred trials conducted by the summary courts of the Internal Security Corps (KBW), acting under the banner of district courts, during their five-month activity. As a result, twelve defendants were sentenced to death, as if in an act of revenge, while only five defendants received prison sentences. Great emotion is aroused by the way the sentence was carried out, as it was not an execution but a brutal murder.
    Źródło:
    Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2023, 21; 452-477
    1733-6996
    Pojawia się w:
    Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Aparat represji wobec księdza Jerzego Popiełuszki 1984. T. 2, Śledztwo w sprawie uprowadzenia i zabójstwa ks. Jerzego Popiełuszki
    Śledztwo w sprawie uprowadzenia i zabójstwa ks. Jerzego Popiełuszki
    Współwytwórcy:
    Gołębiewski, Jakub. Redakcja
    Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. pbl
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Warszawa : Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    Jerzy Popiełuszko (błogosławiony ; 1947-1984)
    Duchowieństwo katolickie Polska 1980-1989 r.
    Zabójstwo polityczne
    Służba bezpieczeństwa
    Źródła historyczne
    Opis:
    Indeks.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Książka
    Tytuł:
    Współpraca Biura „B” MSW z jego odpowiednikami w służbach bezpieczeństwa bloku sowieckiego (przypadek ZSRS, NRD, CSRS i WRL). Metody pracy i „wymiana doświadczeń operacyjnych”
    Cooperation between Bureau “B” of the Ministry of the Interior with its counterparts in the security services of the Soviet bloc (namely, those of: the USSR, the GDR, Czechoslovakia and Hungary). Working methods and “exchange of operational experience”
    Autorzy:
    Komaniecka-Łyp, Monika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/33956951.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    cooperation
    “B” of the Ministry of the Interior
    KGB
    MfS
    Stasi
    StB
    AVSZ
    współpraca
    Biuro „B” MSW
    Opis:
    Artykuł dotyczy relacji między pionami obserwacji resortów bezpieczeństwa PRL i jej głównych partnerów: Związku Sowieckiego, NRD, Czechosłowacji i Węgier. Ta tematyka nie była dotąd przedmiotem osobnych studiów – ani w kontekście relacji bilateralnych między poszczególnymi służbami, ani w ramach badań nad służbą obserwacyjną PRL. Ze względu na zachowaną dokumentację w artykule w sposób szczególny skupiono się na latach osiemdziesiątych. Bazę źródłową tekstu stanowią materiały Biura „B” MSW: sprawozdania pionu „B”, raporty i sprawozdania kierownictwa Biura „B” do ministra spraw wewnętrznych z wizyt przedstawicieli bratnich służb w MSW lub delegacji kierownictwa biura w krajach demokracji ludowej. W końcu lat osiemdziesiątych Biuru „B” MSW udało się przekształcić wzajemne kontakty we współpracę. Dotyczyła ona głównie dwóch zagadnień: szkolenia oraz sprzętu. W kwestii szkoleń najwięcej do zaoferowania miał KGB. Jeśli chodzi o sprzęt, to najbardziej pożądane były urządzenia produkcji zachodniej, następnie ZSRS i NRD. Na tym etapie badań można stwierdzić, że Biuro „B” MSW chętnie korzystało z doświadczeń służb sowieckich i wschodnioniemieckich, samo natomiast było wzorem do naśladowania dla służb czechosłowackich i węgierskich.
    The article deals with the relations between the surveillance departments of the security ministries of the People’s Republic of Poland and its main partners: the Soviet Union, the GDR, Czechoslovakia and Hungary. This topic has not been a separate subject of study so far – neither in the context of bilateral relations between individual services, nor within the framework of research on the surveillance service of the People’s Republic of Poland. The article discusses contacts with individual countries and the most relevant aspects of these relationships. Due to the preserved documentation, special attention was paid to the 1980s. The source base for the text are materials from Bureau “B” of the Ministry of the Interior, namely: reports by Bureau “B”, reports by the management of Bureau “B” to the Minister of the Interior on visits of representatives of related services to the Ministry of the Interior, and reports of delegations of the bureau’s management to other countries of the Eastern bloc. In the late 1980s, Bureau “B” of the Ministry of the Interior succeeded in transforming mutual contacts into cooperation. It focused on two issues: training and equipment. In terms of training, the KGB had the most to offer. In terms of equipment, Western-made equipment was most in demand, followed by equipment from the USSR and East Germany. At this stage of research, it can be concluded that Bureau “B” of the Ministry of the Interior was keen to draw on the experience of the Soviet and East German services, while it itself was a role model for the Czechoslovak and Hungarian services.
    Źródło:
    Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2023, 21; 69-110
    1733-6996
    Pojawia się w:
    Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Kogo będą chcieli wybrać, to wybiorą, czy my będziemy głosować, czy nie” – wybory do sejmu w 1952 roku w Nowej Hucie w świetle dokumentów partyjnych i materiałów Urzędu Bezpieczeństwa
    “Whom they want to elect they will elect, whether we will vote or not” – the 1952 Sejm elections in Nowa Huta in the light of party documents and Security Office materials
    Autorzy:
    Mazur, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/34111939.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    elections to the Sejm of the Polish People’s Republic
    special services of the Polish People’s Republic
    Public Security Office
    Nowa Huta
    PZPR (Polish United Workers’ Party)
    wybory do Sejmu PRL
    służby specjalne PRL
    Urząd Bezpieczeństwa Publicznego
    PZPR
    Opis:
    W artykule został poruszony temat wyborów do Sejmu PRL, które odbyły się 26 października 1952 r. i rozpoczęły serię głosowań w Polsce „ludowej” będących zaprzeczeniem takich pojęć, jak wolność i demokracja. Podjęto próbę analizy działań Komitetu Zakładowego PZPR Kombinatu Nowa Huta oraz funkcjonariuszy tamtejszego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego, prowadzonych w ramach przygotowania i ochrony wyborów w Okręgu nr 58, który obejmował Kraków-Miasto i Nową Hutę. W odniesieniu do działań hutniczej organizacji partyjnej omówiono m.in. powstanie Zakładowego Komitetu Wyborczego Frontu Narodowego oraz jego struktur na poszczególnych wydziałach kombinatu. Analizie poddano sferę propagandy i reakcji pracowników huty oraz społeczeństwa nowohuckiego na pracę agitatorów wyborczych. Postawy mieszkańców w kontekście zbliżających się wyborów i kampanii wyborczej znajdowały się także w obszarze zainteresowania komunistycznej tajnej policji. Z tego względu w artykule poddano analizie działania nowohuckiego aparatu bezpieczeństwa w zakresie poszukiwania tzw. wroga. Scharakteryzowano pracę UBP, polegającą m.in. na monitorowaniu meldunków związanych z zakłócaniem porządku publicznego czy kontaktach funkcjonariuszy z podległą im agenturą. W ostatniej części artykułu została przedstawiona ocena wyborów dokonana przez nowohuckie czynniki partyjne i tamtejsze władze bezpieczeństwa.
    The article deals with the elections to the Sejm of the Polish People’s Republic, which took place on 26 October 1952 and which began a series of elections in the Polish People’s Republic that contradicted concepts such as freedom and democracy. An attempt is made to analyse the activities the PZPR Works Committee of the Nowa Huta metallurgical plant and the officers of the local Public Security Office carried out in the preparation and protection of the elections in District No. 58, which included the city of Cracow and Nowa Huta. With regard to the activities of the party organisation at the metallurgical plant, the establishment of the Company Election Committee of the National Front and its structures in the various departments of this industrial combine were discussed. The sphere of propaganda and the reaction of the workers of the steelworks and the society of Nowa Huta to the work of election agitators is analysed. The attitudes of residents in the context of the upcoming elections and during the election campaign were also in the area of interest of the communist secret police. For this reason, the article analyses the activities of the Nowa Huta security apparatus in the search for the so-called enemy. The work of the UBP (Public Security Office) was characterised, which involved, among other things, the monitoring of reports related to public order disturbances or the officers’ contacts with subordinate agents. The last part of the article presents an assessment of the elections by Nowa Huta party functionaries and the local security authorities.
    Źródło:
    Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2023, 21; 504-536
    1733-6996
    Pojawia się w:
    Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Współpraca resortów spraw wewnętrznych Polski i Węgier w epoce Edwarda Gierka (1970–1980) – wybrane aspekty w świetle dokumentów z Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej
    Cooperation between the Interior Ministries of Poland and Hungary in the Edward Gierek era (1970–1980) – selected aspects in light of documents from the Archives of the Institute of National Remembrance
    Autorzy:
    Sylburska, Aleksandra
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/33955941.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    Polish-Hungarian relations
    history of the Polish People’s Republic,
    history of the Hungarian People’s Republic
    Security Services (Poland)
    civilian counterintelligence
    surveillance
    stosunki polsko-węgierskie
    historia PRL
    historia WRL
    służby bezpieczeństwa
    kontrwywiad cywilny
    inwigilacja
    Opis:
    Artykuł jest poświęcony wybranym aspektom współpracy MSW PRL oraz MSW WRL w latach 1970–1980. Dekada ta stanowiła szczególny okres w historii obu krajów, którego cechą charakterystyczną było przede wszystkim otwarcie się na Zachód. Z jednej strony zapewniało to dostęp do zagranicznych kredytów i technologii, tak bardzo potrzebnych gospodarkom polskiej i węgierskiej, z drugiej zaś stwarzało ryzyko przenikania szpiegów z wrogiego obozu, a wraz z nimi – „kontrrewolucyjnych” poglądów. Sytuację opresyjnych reżimów komunistycznych utrudniało podpisanie w 1975 r. w Helsinkach Aktu końcowego Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, który nakładał na sygnatariuszy pewne zobowiązania i dawał pretekst do ingerowania Zachodu w sytuację wewnętrzną krajów „demokracji ludowej”. Większa swoboda przekraczania granic i inne zmiany zachodzące w latach siedemdziesiątych stawiały przed służbami bezpieczeństwa oraz kontrwywiadem cywilnym zupełnie nowe wyzwania. Konsekwencją względnej liberalizacji życia w Polsce i na Węgrzech była wzmożona inwigilacja ich obywateli.
    The article is devoted to selected aspects of cooperation between the Ministry of the Interior of the Polish People’s Republic and the Interior Ministry of the Hungarian People’s Republic in the years 1970–1980. This decade was a special period in the history of both countries, characterised above all by their opening to the West. On the one hand, this provided access to foreign loans and technology, sorely needed by the Polish and Hungarian economies, while on the other hand, it posed the risk of infiltration by spies from the enemy camp and, with them, of “counter-revolutionary” views. The situation of the oppressive communist regimes was made more difficult by the signing of the Final Act of the Conference on Security and Cooperation in Europe in Helsinki in 1975, which imposed certain obligations on the signatories and gave a pretext for Western interference in the internal situation of the “people’s democracy” countries. Greater freedom to cross borders and other changes in the 1970s posed entirely new challenges for the security services and civilian counterintelligence. A consequence of the relative liberalisation of life in Poland and Hungary was the increased surveillance of their citizens.
    Źródło:
    Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2023, 21; 39-68
    1733-6996
    Pojawia się w:
    Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Współpraca służb wywiadowczych PRL i Związku Sowieckiego jako element relacji dwustronnych KGB z MSW (1956–1990)
    Cooperation between the intelligence services of the Polish People’s Republic and the Soviet Union as an element of bilateral relations between the KGB and the Ministry of the Interior (1956–1990)
    Autorzy:
    Bagieński, Witold
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/33955313.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    intelligence
    civilian intelligence
    Ministry of the Interior
    Department I of the Ministry of the Interior
    Security Service
    KGB
    First Main Directorate of the KGB
    the Union of Soviet Socialist Republics
    the Cold War
    wywiad
    wywiad cywilny
    MSW
    Departament I MSW
    Służba Bezpieczeństwa PRL
    I Zarząd Główny KGB
    Związek Socjalistycznych Republik Sowieckich
    zimna wojna
    Opis:
    Przez cały okres PRL organy bezpieczeństwa w Polsce znajdowały się pod wpływem i nadzorem Związku Sowieckiego. Na początku 1957 r. uzgodniono, że w Warszawie zostanie powołana Grupa Łącznikowa KGB, która od wczesnych lat siedemdziesiątych nosiła nazwę Przedstawicielstwo KGB przy MSW PRL. Jej zadaniem było koordynowanie współpracy między organami bezpieczeństwa obu krajów. Kierunki współdziałania pomiędzy MSW a KGB były ustalane podczas dwustronnych narad, które naprzemiennie odbywały się w Warszawie i Moskwie. Z inicjatywy strony sowieckiej zwoływano również cykliczne konferencje służb wywiadowczych państw bloku. Po 1956 r., mimo zmiany sytuacji politycznej, służby sowieckie wywierały wpływ na kierunek działań MSW. Jedną z najważniejszych dziedzin współpracy była działalność wywiadowcza. Departament I MSW współpracował z I Głównym Zarządem KGB na wielu polach. Podstawą współpracy była wymiana danych operacyjnych, informacji i niektórych uzyskanych dokumentów. Dotyczyły one przede wszystkim tematyki politycznej i gospodarczej. Ważną dziedziną współpracy był również wywiad naukowo-techniczny oraz tzw. operacje aktywne. Organy bezpieczeństwa PRL nie były traktowane przez KGB jako równorzędny partner. Bardzo często były zmuszone dawać więcej, niż otrzymywały w zamian. Współdziałanie z sowieckim wywiadem ustało w pierwszym kwartale 1990 r. na skutek zmiany wektorów polityki zagranicznej państwa.
    Throughout the communist period, the security authorities in Poland were under the influence and supervision of the Soviet Union. At the beginning of 1957, it was agreed to set up a KGB Liaison Group in Warsaw, which, from the early 1970s, was called the KGB Representation to the Interior Ministry of the Polish People’s Republic. Its task was to coordinate cooperation between the security authorities of the two countries. The course of interaction between the Ministry of the Interior and the KGB was established during bilateral meetings, which took place alternately in Warsaw and Moscow. Periodic conferences of the intelligence services of the bloc socialist countries were also convened on the initiative of the Soviet side. After 1956, despite the change in the political situation, the Soviet services continued to exert influence on the direction of the activities taken by the Ministry of the Interior. One of the most important areas of cooperation was in intelligence activities. The Department I of the Ministry of the Interior cooperated with the First Main Directorate of the KGB in many fields. The basis of cooperation was the exchange of operational data, information and certain obtained documents. These mainly concerned political and economic subjects. Scientific and technical intelligence as well as so-called active operations were also important areas of cooperation. The security authorities of the Polish People’s Republic were not treated as an equal partner by the KGB. Very often they were forced to give more than they received in return. Cooperation with Soviet intelligence ceased in the first quarter of 1990 as a result of the change in the state’s foreign policy directions.
    Źródło:
    Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2023, 21; 15-38
    1733-6996
    Pojawia się w:
    Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „O konieczności i celowości represji świadczy wynik wyborów”. Aparat bezpieczeństwa w „akcji wyborczej” i wyborach do Sejmu PRL I kadencji 26 października 1952 r. na Warmii i Mazurach w świetle sprawozdania ppłk. Franciszka Szlachcica1 szefa Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Olsztynie
    “The result of the elections demonstrates the necessity and purposefulness of repression.” The security apparatus in the “election action” and elections to the Sejm of the Polish People’s Republic of the first term, 26 October, 1952 in Warmia and Masuria, in the light of the report of Lt. Franciszek Szlachcic, head of the Provincial Public Security Office in Olsztyn
    Autorzy:
    Syrwid, Robert
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1365711.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
    Tematy:
    aparat bezpieczeństwa
    Franciszek Szlachcic
    PRL
    stalinizm
    Warmia i Mazury
    wybory parlamentarne w 1952 r.
    Security Apparatus
    Polish People’s Republic (PRL)
    Stalinism
    1952 Polish legislative election
    Opis:
    This article presents an assessment of the involvement and impact of the activities of the public safety apparatus in Warmia and Masuria during the “election campaign” and elections to the Sejm of the People’s Republic of Poland on 26 October 1952. It focuses on the previously unpublished post-election report of Lt. Franciszek Szlachcic, head of the Provincial Public Security Office in Olsztyn, which was prepared for the Ministry of Public Security in Warsaw. The findings and statistical data, as well as the opinions and conclusions relating to the operational work of the coercion apparatus, represent valuable material for research on the forms and scale of repressions against the inhabitants of the then Olsztyn voivodeship during the Stalinist period.
    Artykuł przedstawia ocenę zaangażowania i skutków działalności aparatu bezpieczeństwa publicznego na Warmii i Mazurach podczas „akcji wyborczej” i wyborów do Sejmu PRL I kadencji 26 października 1952 roku. Przedmiotem analizy objęto niepublikowane dotąd sprawozdanie powyborcze ppłk. Franciszka Szlachcica szefa Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Olsztynie, sporządzone na potrzeby Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego w Warszawie. Zawarte w nim ustalenia i dane statystyczne, a także opinie i wnioski dotyczące pracy operacyjnej organów aparatu przymusu, stanowią wartościowy materiał do badań nad formami i skalą represji stosowanych wobec mieszkańców ówczesnego województwa olsztyńskiego w okresie stalinizmu.
    Źródło:
    Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2021, 311, 1; 148-174
    0023-3196
    2719-8979
    Pojawia się w:
    Komunikaty Mazursko-Warmińskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pod lupą bezpieki. Aparat represji wobec Niemców na Ziemiach Zachodnich i Północnych w okresie władzy komunistycznej, praca zbiorowa pod redakcją Michała Mathei, Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej/Haus der Deutsch-Polnischen Zusammenarbeit, Gliwice-Opole 2020, s.206.
    Under the microscope of Bezpieka. The apparatus of repression against the Germans in the Western and Northern Territories during the communist era, collective work edited by Michał Mathea, Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej / Haus der Deutsch-Polnischen Zusammenarbeit, Gliwice-Opole 2020, p. 206.
    Autorzy:
    Syrwid, Robert
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2135584.pdf
    Data publikacji:
    2022-08-18
    Wydawca:
    Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
    Tematy:
    Niemcy
    aparat bezpieczeństwa
    komunizm
    ziemie zachodnie i północne Polski
    1945-1989
    Germany
    security apparatus
    Communism
    Western and Northern areas of Poland
    Opis:
    Artykuł recenzyjny publikacji zbiorowej poświęconej działaniom aparatu bezpieczeństwa wobec ludności niemieckiej, pozostałej na ziemiach zachodnich i północnych państwa polskiego w latach 1945-1989. Praca zawiera pięć tekstów autorstwa czterech badaczy reprezentujących ośrodki akademickie w Słupsku i Wrocławiu oraz Oddziały Instytutu Pamięci Narodowej w Gdańsku i Wrocławiu. W artykułach przedstawiono i omówiono najważniejsze kierunki, metody i formy działania aparatu represji państwa komunistycznego podejmowane wobec Niemców - ale także częściowo i polskiej ludności rodzimej - na tzw. Ziemiach Odzyskanych w okresie Polski Ludowej i PRL. Poruszana problematyka obejmuje terytorialnie obszar Dolnego Śląska, Ziemi Lubuskiej, Pomorza Zachodniego, Pomorza Gdańskiego oraz Warmii i Mazur.
    Review article of a collective publication on the activities of the security apparatus against the German population who remained in the western and northern areas of the Polish state in the years 1945-1989. The work contains five texts by four researchers representing the academic centres in Słupsk and Wroclaw as well as the branches of the Institute of National Remembrance in Gdansk and Wroclaw. The articles present and discuss the main directions, methods and forms of action of the apparatus of repression of the communist state, which were carried out against the Germans – but also partly against the Polish native population – in the so-called reclaimed territories during the period of Poland and the People’s Republic of Poland. Territorially, the issues addressed include Lower Silesia, Lebuser Land, West Pomerania, Gdansk Pomerania as well as Warmia and Masuria.
    Źródło:
    Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2022, 317, 2; 306-310
    0023-3196
    2719-8979
    Pojawia się w:
    Komunikaty Mazursko-Warmińskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Portret zbiorowy funkcjonariuszy komunistycznej Służby Bezpieczeństwa w Polsce odpowiedzialnych za porwanie i zabójstwo ks. Jerzego Popiełuszki (do 1984 roku)
    Collective Portrait of the Officers of the Communist Security Service in Poland Responsible for the Kidnapping and Murder of Father Jerzy Popiełuszko (until 1984)
    Autorzy:
    Sztama, Paweł
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/20258066.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
    Tematy:
    repression apparatus
    Waldemar Chmielewski
    Department IV of the Ministry of the Interior
    Catholic Church
    Leszek Pękala
    Adam Pietruszka
    Grzegorz Piotrowski
    Jerzy Popiełuszko, 1985 Toruń trial
    Security Service of the Polish People’s Republic
    crime of the Polish People’s Republic
    aparat represji
    Departament IV MSW
    Kościół katolicki
    Jerzy Popiełuszko
    proces toruński 1985
    Służba Bezpieczeństwa PRL
    zbrodnia PRL
    Opis:
    Opracowanie ma przybliżyć czytelnikowi zbiorowy zarys biograficzny czterech funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa PRL, którzy w 1985 r. zostali skazani przez sąd na kary pozbawienia wolności za zamordowanie kapelana warszawskiego Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” ks. Jerzego Popiełuszki. Morderstwo to stało się jedną z najgłośniejszych zbrodni, dokonanych przez oficerów komunistycznej policji politycznej w Polsce w okresie istnienia PRL. Choć na temat samego mordu powstało bardzo wiele opracowań, zarówno naukowych, jak i popularnonaukowych czy publicystycznych, to w polskiej historiografii brakuje publikacji pokazujących, kim byli ludzie odpowiedzialni za dokonanie tego czynu. Artykuł przedstawia drogę życiową Waldemara Chmielewskiego, Leszka Pękali, Adama Pietruszki i Grzegorza Piotrowskiego od momentu ich narodzin do października 1984 r., kiedy to dopuścili się mordu na ks. Popiełuszce bądź byli jego inspiratorami. W tekście poddano analizie wiele elementów życia funkcjonariuszy.
    The study aims to introduce the reader to a collective biographical outline of the life of four officers of the Security Service of the Polish People’s Republic who were sentenced to imprisonment by the court in 1985 for the murder of the chaplain of the Warsaw-based Independent Self-Governing Trade Union “Solidarity”, Father Jerzy Popiełuszko. The murder became one of the most notorious crimes committed by officers of the communist political police in Poland during the Polish People’s Republic. Although a great number of studies have been written about the murder itself, both academic and popular science or journalistic, Polish historiography lacks publications showing who the people responsible for the offence were. The article presents the life paths of Waldemar Chmielewski, Leszek Pękala, Adam Pietruszka and Grzegorz Piotrowski from their birth until October 1984, when they either committed or inspired the murder of Father Popiełuszko. The text analyses many elements of these officers’ lives.
    Źródło:
    Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989; 2022, 20; 295-328
    1733-6996
    Pojawia się w:
    Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Koncepcje prawne w zakresie prawa międzynarodowego wypracowane w III Rzeszy a jej polityka okupacji
    Legal concepts in the field of international law developed in the Third Reich and its policy of occupation
    Autorzy:
    Migdał, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1046964.pdf
    Data publikacji:
    2017-06-30
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    systemy prawne w okresie II Wojny Światowej
    Akademia Prawa Niemieckiego
    prawo narodów
    prawo międzynarodowe
    occupatio bellica
    debellatio
    Konwencja Haska
    Regierungsverwaltung
    Kolonialverwalutng
    Aufsichtsverwaltung
    Grossraum
    Besatzungsrichtungen
    zasada wodzostwa
    III Rzesza
    I Republika Słowacka
    Protektorat Czech i Moraw
    Generalne Gubernatorstwo
    II Wojna Światowa
    typy i systemy okupacji
    ekonomia na terenach okupowanych
    polityka kulturowa i kulturalna
    reżim okupacyjny
    eksterminacja ludności
    zbrodnie wojenne
    aparat represji
    Republika Weimarska
    Hlinkowa Gwardia
    HSPL
    Hlinkowa Słowacka Partia Ludowa
    Gestapo
    SS
    Einsatzgruppe
    RSHA
    Główny Urząd Bezpieczeństwa Rzeszy
    Urząd Protektora Rzeszy
    NSDAP
    legal systems in the time of World War II
    Academy of German Law
    law of nations
    international law
    Hague Convention
    Führerprinzip
    the Third Reich
    the First Slovak Republic
    the Protectorate of Bohemia and Moravia
    General Government
    World War II
    types and systems of occupation
    economy in the occupied territories
    culture and cultural policy
    occupation regime
    extermination of population
    war crimes
    repressive state apparatus
    Weimar Republic
    Hlinka Guard
    Hlinka’s Slovak People's Party
    Reich Main Security Office
    Reich Protector Office
    Opis:
    Uwzględniając dotychczasowe doświadczenia w badaniach nad systemami okupacji krajów Osi w trakcie II wojny światowej a szczególnie dominującej III Rzeszy niemieckiej, wydaje się, że występują w tym zakresie duże braki a stan tych badań można uznać za daleko niewystarczający. Słabością istniejących badań jest ograniczenie się do polityki okupacyjnej i struktur formalnych, czyli ich pewna wycinkowość. Rzadko uwzględnia się w nich dokumentacje porównawczą, ukazującą całościowe kształtowanie się struktur organizacyjnych zarządów okupacyjnych z uwzględnieniem całokształtu doświadczenia oraz zbiorczego mechanizmu funkcjonowania, przy wykazaniu także jego efektywności. Celem niniejszego artykułu jest, próba ustalenia, czy i o ile wypełnianie okupacji lub innych form władztwa przez III Rzeszę hitlerowską nad innymi terytoriami państwowymi czy narodami stanowiło system polityczno-prawny, jak kształtowały się różne postacie władania nad poszczególnymi terytoriami i wobec podbitej ludności w określonej sytuacji prawnej, społeczno-gospodarczej i politycznej. Należy przy tym podkreślić, że pojęcie „okupacja” używane powszechnie w historii politycznej tego okresu, nie wystarczy do poprawnego opisu zjawiska w języku nauki prawa. Jest ono zbyt ogólne i prawnicze nieadekwatne do stanu prawnego ziem zajętych lub kontrolowanych przez Niemcy i to zarówno tych anektowanych w sposób bezprawny (takich jak „eingegliederte Ostgebiete” w Polsce) jak i tych które zostały podporządkowane politycznie z pozbawieniem zamieszkałych tam narodów ich suwerennej władzy politycznej (takich jak Protektorat Czech i Moraw) i wreszcie tych, które zostały jedynie włączone przymusowo w orbitę wpływów III Rzeszy z utrzymaniem w nich rządów satelickich (np. Słowacja).
    Taking into account previous experiences related to the investigation of occupation systems of the Axis powers during World War II, and in particular the dominant role of the Third Reich, it seems that there are large gaps in this area and the status of those studies can be considered largely insufficient. The weakness of the existing studies is their reduction to the occupation policy and formal structures, i.e. they are rather fragmentary. Only rarely do they take into consideration comparative documentation which shows the holistic development of organizational structures of invader’s administration along with its entire experience and collective functioning mechanisms as well as the demonstration of its effectiveness. This article is an attempt to determine whether and to what extent the exercise of occupation or other forms of governance by the Third Reich under Hitler’s rule over other territories or nations constituted a political and legal system, what were different types of governance over individual territories and conquered populations in a specific legal, socio-economic and political situation. It should be noted, however, that the term “occupation” used commonly in the political history of that period is not sufficient to properly describe this phenomenon in the language of law. It is too general and inadequate to the legal status of the territories occupied or controlled by Germany, including those illegally annexed (such as “eingegliederte Ostgebiete” [annexed Eastern territories] in Poland), those that have been politically subordinated with the deprivation of peoples living there of their sovereign political power (such as the Protectorate of Bohemia and Moravia), as well as those which were only forcibly incorporated into the orbit of influence of the Third Reich but with the maintenance of satellite governments (e.g. Slovakia).
    Źródło:
    Studia Prawnicze KUL; 2017, 2; 123-165
    1897-7146
    2719-4264
    Pojawia się w:
    Studia Prawnicze KUL
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-48 z 48

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies