Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "air lead" wg kryterium: Wszystkie pola


Wyświetlanie 1-10 z 10
Tytuł:
Decrease in ambient air lead concentrations in Varna, Bulgaria, associeted with the introduction on unleaded gasoline
Autorzy:
Chuturkova, R
Iossifova, Y.
Clark, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/49246.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Instytut Medycyny Wsi
Tematy:
environment monitoring
Bulgaria
Varna city
gasoline
unleaded gasoline
air lead
lead
programme effectiveness
traffic
city
lead level
Źródło:
Annals of Agricultural and Environmental Medicine; 2010, 17, 2; 259-261
1232-1966
Pojawia się w:
Annals of Agricultural and Environmental Medicine
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oznaczanie żelaza, miedzi, cynku i ołowiu w powietrzu atmosferycznym
Determination of iron, copper, zinc and lead in atmospheric air
Autorzy:
Strusinski, A.
Wyszynska, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/877843.pdf
Data publikacji:
1971
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
zelazo
miedz
cynk
olow
powietrze atmosferyczne
zawartosc zelaza
zawartosc miedzi
zawartosc cynku
zawartosc olowiu
pyly
badania naukowe
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 1971, 22, 6
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ołów w środowisku
Lead in the environment
Autorzy:
Cabała, Jerzy
Janeczek, Janusz
Kowalczyk, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1367516.pdf
Data publikacji:
2021-06-21
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
geochemia ołowiu
minerały ołowiu
zastosowania ołowiu
koncentracje Pb w glebach, wodach i pyłach atmosferycznych
historyczne zanieczyszczenie ołowiem
hutnictwo Pb w rejonie śląsko-krakowskim
lead geochemistry
lead minerals
use of lead
Pb concentrations in soils
waters and air
historical lead pollution
Pb smelting in the Silesia–Krakow region
Opis:
W publikacji zostały opisane zagadnienia związane z naturalnym występowaniem ołowiu w środowisku oraz jego wtórnymi, antropogenicznymi koncentracjami w glebach, wodach i pyłach atmosferycznych. Przedstawiono zmieniające się kierunki wykorzystania ołowiu w okresie ostatnich kilku tysięcy lat. Zwrócono uwagę, że stosunkowo niskie temperatury hutniczej produkcji oraz korzystne właściwości sprzyjały masowemu wykorzystaniu ołowiu, jednego z siedmiu najwcześniej poznanych metali. Wskazano, że jedną z przyczyn szybko rosnącego wydobycia ołowiu było pozyskiwanie srebra ze złóż galeny. Omówiono geochemię i mineralogię ołowiu w kontekście koncentracji oraz form występowania tego pierwiastka w różnych środowiskach litosfery. Silna skłonność ołowiu do wiązania się z siarką powoduje, że najczęściej występuje w siarczku Pb, galenie. W etapie utlenienia powstaje węglan Pb, cerusyt, znacznie rzadziej, w obecności jonów innych pierwiastków, np.: P, As, Mo, V, Cr tworzy fosforany, arseniany, molibdeniany, wanadyniany i chromiany ołowiu. Scharakteryzowano geologię oraz zespół minerałów występujących w śląsko-krakowskich złożach rud Zn-Pb. Stosunkowa niska aktywność geochemiczna jonów ołowiu Pb2+ powoduje, że w warunkach naturalnych transfer ołowiu do organizmów żywych jest ograniczony, jednak znacząco rośnie dla syntetycznych minerałów lub związków ołowiu.Opisano metody przeróbki rud Zn-Pb oraz hutniczej produkcji ołowiu, która od XIX wieku była związana z szybko rosnącą produkcją cynku, dlatego jednym ze znaczących źródeł emisji ołowiu są huty cynku. Wskazano na znaczącą rolę regionu śląsko-krakowskiego dla globalnej produkcji ołowiu, cynku i kadmu w okresie XIX i na początku XX wieku. Przedstawiono wielkość produkcji ołowiu na świecie i w Polsce. W kontekście rożnych zastosowań ołowiu (akumulatory, stopy, farby, dodatek czteroetylku Pb do benzyn itp.) wskazano na najważniejsze źródła emisji ołowiu i jego związków do gleb, wód i atmosfery. Zestawiono źródła i wielkośćemisji Pb w Europie w latach 1955–2010. Bardziej szczegółowe informacje dotyczące emisji ołowiu do środowiska odnoszą się do regionu śląsko-krakowskiego, gdzie od ponad 200 lat liczne huty produkowały ołów, cynk oraz stopy metali nieżelaznych, co wiązało się z lokalnym i regionalnym zanieczyszczeniem środowiska metalami ciężkimi. Szczególnie silne, toksyczne oddziaływania na organizmy żywe wywiera ołów, szczególnie jego syntetyczne formy emitowane przez huty oraz zakłady wykorzystujące ten metal. Okresy największej prosperity śląskiego hutnictwa ołowiu, cynku i kadmu wiązały się ze wzrostem zatrudnienia, z rozwojem gospodarczym i ogromnymi zyskami dla właścicieli. Z drugiej strony przyczyniły się do katastrofalnego zanieczyszczenia środowiska oraz trudnej do oszacowania skali zachorowań dzieci i dorosłych w wyniku zatrucia ołowiem.
The publication describes issues related to the natural occurrence of lead in the environment and its secondary, anthropogenic concentrations in soil, water and atmospheric dust. The changing directions of the use of lead in the last several thousand years are presented. It is pointed out that relatively low temperature of metallurgical production and favourable properties fostered a large-scale use of lead, one of the seven earliest known metals. The article indicates that one reason for the rapidly increasing lead mining was the extraction of silver from the galena ores. The lead geochemistry and mineralogy are then discussed in terms of the concentration and forms of this element in various lithospheric environments. The strong tendency to bind with sulphur causes it to be the most common in a Pb sulphide, galena. In the oxidation stage, a Pb carbonate, cerussite or Pb sulphate, anglesite are formed, and much less frequently ions of other elements, e.g. P, As, Mo, V, Cr, form lead phosphates, arsenates, molybdates, vanadates and chromates. The geology and mineralogy of the Silesian-Cracowian Zn-Pb ore deposits are characterised. A relatively low geochemical activity of lead Pb2+ ions makes a transfer of lead to the living organisms limited in the natural conditions, although it increases dramatically for synthetic minerals or lead compounds.Methods of processing Zn-Pb ores and metallurgical lead production are described, which has been associated with rapidly increasing zinc production since the 19th century, so one significant source of lead emissions is zinc smelters. The significant role of the Silesia–Cracow region for the global production of lead, zinc and cadmium in the nineteenth and early twentieth century is stressed. The volume of lead production in the world and Poland is presented. In terms of various uses of lead (car batteries, alloys, dyes, the addition of Pb tetraethyl to petrol, along with others), the most important sources of emissions of lead and its compound to the soil, water, and atmosphere are indicated. Sources and volumes of Pb emissions in Europe over the period 1955–2010 are summarised.More detailed information related to lead emissions to the environment refers to the Silesia–Cracow area. Numerous smelters had produced lead, zinc, and alloys of non-ferrous metals for 200 years and associated with the local and regional contamination of the environment with heavy metals. Lead has powerful toxic effects on living organisms, especially its synthetic forms emitted by smelters and factories using this metal. Periods of the greatest prosperity of the Silesian lead, zinc and cadmium smelting were associated with the increase in employment, economic progress and enormous profits for their owners. On the other hand, they contributed to the catastrophic contamination of the environment and difficult to estimate the scale of illness in children and adults due to lead poisoning.
Źródło:
Narracje o Zagładzie; 2021, specjalny; 147-224
2450-4424
Pojawia się w:
Narracje o Zagładzie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ołów i jego związki nieorganiczne : metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy
Lead and its inorganic compounds : method of determining in workplace air
Autorzy:
Surgiewicz, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/958178.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Centralny Instytut Ochrony Pracy
Tematy:
ołów i jego związki nieorganiczne
metoda oznaczania
absorpcyjna spektrometria atomowa
narażenie zawodowe
atomic absorption spectrometry
occupational exposure
lead
lead inorganic compounds
method for the determination
Opis:
Ołów jest miękkim i plastycznym metalem barwy niebieskoszarej. W przemyśle jest stosowany jako składnik wielu stopów. Ołów jest używany do produkcji: płyt akumulatorowych, kabli oraz ekranów zabezpieczających przed promieniowaniem jonizującym. Ołów i jego związki są silnie trujące. Zatrucie ołowiem powoduje uszkodzenie: układu nerwowego i krwiotwórczego, krążenia i nerek. Kumuluje się głównie w kościach. Może działać szkodliwie na dziecko w łonie matki i na rozrodczość. Wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) dla ołowiu i jego związków nieorganicznych, w przeliczeniu na Pb dla frakcji wdychalnej, została ustalona na poziomie 0,05 mg/m³. Celem pracy było opracowanie metody oznaczania stężeń ołowiu i jego związków nieorganicznych (występujących we frakcji wdychalnej) w powietrzu na stanowiskach pracy w zakresie od 1/10 do 2 wartości NDS, zgodnie z wymaganiami zawartymi w normie europejskiej PN-EN 482. Opracowana metoda polega na: pobraniu ołowiu i jego związków nieorganicznych (zawartych w powietrzu we frakcji wdychalnej aerozolu) na filtr membranowy, mineralizacji filtra z zastosowaniem stężonego kwasu azotowego i ditlenku diwodoru oraz oznaczaniu ołowiu w roztworze przygotowanym do analizy metodą absorpcyjnej spektrometrii atomowej z atomizacją w płomieniu acetylen-powietrze (F-AAS). Metoda umożliwia oznaczenie ołowiu i jego związków nieorganicznych w zakresie stężeń 0,25 ÷ 10,00 μg/ml. Uzyskana krzywa kalibracyjna ołowiu charakteryzuje się wysoką wartością współczynnika korelacji (R = 1,0000). Granica wykrywalności (LOD) wynosi 0,02 µg/ml, natomiast granica oznaczalności (LOQ) – 0,07 µg/ml. Wyznaczony współczynnik odzysku wynosi 0,99. Opracowana metoda pozwala na oznaczanie stężenia ołowiu i jego związków nieorganicznych zawartych w powietrzu (we frakcji wdychalnej) na stanowiskach pracy w zakresie stężeń 0,0035 ÷ 0,139 mg/m³ (dla próbki powietrza o objętości 720 l), co stanowi 0,07 ÷ 2,8 wartości NDS oraz 0,0052 ÷ 0,208 mg/m³ (dla mniejszej próbki powietrza wynoszącej 480 l), co stanowi 0,10 ÷ 4,2 wartości NDS. Opracowana metoda charakteryzuje się dobrą precyzją oraz dokładnością i spełnia wymagania zawarte w normie europejskiej PN-EN 482 dla procedur oznaczania czynników chemicznych. Metoda oznaczania ołowiu i jego związków nieorganicznych została zapisana w postaci procedury analitycznej, którą zamieszczono w załączniku.
Lead is a soft, flexible and grey metal. In industry, it is used as an ingredient of many alloys, jacketing cables, screens protecting against ionizing radiation and battery plates. Lead and its compounds are highly toxic. Lead can cause damage to the nervous, hematopoietic and circulatory systems, and kidneys. It accumulates in bones. It can cause harm to an unborn child and is reprotoxic. The exposure limit values for lead and its inorganic compounds in the working environment, based on Pb for inhalable fraction, are NDS 0.05 mg/m3 . The aim of this study was to develop a method for determining concentrations of lead and its inorganic compounds (in inhalable fraction) in workplace air in the range from 1/10 to 2 NDS values in accordance with the requirements of Standard No. EN 482. This method involves collecting lead and its inorganic compounds (contained in air in the inhalable fraction of aerosol) on a membrane filter, filter mineralization with concentrated nitric acid and dihydrogen dioxide, and determining lead in a solution prepared for analysis with flame atomic absorption spectrometry with atomization in air-acetylene flame (F-AAS). This method enables determination of lead in the concentration range 0.25–10.00 µg/ml. The obtained calibration curve has a high correlation coefficient (R2 = 1.0000). The detection limit for lead (LOD) is 0.02 µg/ ml and the limit of quantification (LOQ) is 0.07 µg/ ml. Determined coefficient of recovery is 0.99. The developed method enables determination of concentrations of lead and its inorganic compounds in the inhalable fraction in workplace air in the concentration range 0.0035–0.139 mg/m3 (for a 720-L air sample), which represents 0.07–2.8 of NDS and 0.0052–0.208 mg/m3 (for a smaller air sample of 480-L), which represents 0.10–4.2 of NDS. The method is accurate, precise and it meets the requirements of Standard No. EN 482 for procedures for determining chemical agents. The method of determining lead and its inorganic compounds has been recorded as an analytical procedure (appendix).
Źródło:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy; 2016, 3 (89); 147-162
1231-868X
Pojawia się w:
Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Vertical distributions of beryllium-7 and lead-210 in the tropospheric and lower stratospheric air
Autorzy:
Kownacka, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/147188.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Instytut Chemii i Techniki Jądrowej
Tematy:
atmospheric radioactivity
7Be in the atmosphere
210Pb in the atmosphere
stratosphere
transport in the atmosphere
troposphere
Opis:
Vertical distributions of 7Be and 210Pb were observed in the troposphere and lower stratosphere over Poland at several altitudes between 0 and 15 km in the period 1987-1998. These two natural radionuclides are formed from gases in the atmosphere by nuclear processes. They are associated with similar size distributions aerosol particles and are removed from the atmosphere with similar efficiencies by scavenging processes of washout and deposition, however, they have various types of sources in the atmosphere. Vertical profiles of 7Be (cosmogenic origin), characterized by small concentrations near the ground level, increase in the tropospheric levels and at 15 km altitude the concentrations are the highest. The highest concentrations of 210Pb (terrestrial origin) are observed near the ground level, the lowest are below the tropopause, and in the stratosphere the concentration increases slightly. The dependence of the vertical distributions of both radionuclides in the situation of various levels of tropopause are discussed in this work.
Źródło:
Nukleonika; 2002, 47, 2; 79-82
0029-5922
1508-5791
Pojawia się w:
Nukleonika
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Canonical variate analysis of chlorophyll content in plants exposed to different lead concentrations in ambient air conditions
Analiza zmiennych kanonicznych zawatości chlorofilu w roślinach eksponowanych na różne stężenia ołowiu w powietrzu atmosferycznym
Autorzy:
Budka, A.
Kayzer, D.
Zbierska, J.
Borowiak, K.
Barałkiewicz, D.
Hańć, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/396690.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
lead
chlorophyll
Italian ryegrass
canonical variate analysis
ołów
chlorofil
życica wielokwiatowa
analiza zmiennych kanonicznych
Opis:
This paper presents the results of biomonitoring of Pb in ambient air. For this purpose Italian ryegrass was used to evaluate Pb level. Additionally chlorophyll forms (a+b, a and b) were measured in leaves. Plants were exposed at 5 sites varying in environmental characteristics in the 2011 growing season. A similar set of plants was conducted in control conditions. Three 28-day long exposure series were performed. The aim of this study was to analyse the relation between Pb level and chlorophyll content in various exposure sites and series using multivariate analysis of variance. The analysis revealed variability of Pb and all chlorophyll forms contents in different exposure sites and series. The lowest level of Pb concentrations was noted at a suburban site together with the highest level of all chlorophyll forms contents. Canonical variate analysis could be a proper tool for a graphical data presentation of Pb level in plants exposed to various environmental conditions.
Praca prezentuje rezultaty biomonitoringu ołowiu w zróżnicowanych warunkach środowiskowych. Do oceny zawartości poziomu ołowiu wykorzystano rośliny życicy wielokwiatowej. Dodatkowo w liściach oznaczono zawartość chlorofilu (a+b, a oraz b) w świeżej masie. Rośliny eksponowano w okresie wegetacyjnym roku 2011 na pięciu stanowiskach badawczych różniących się parametrami środowiskowymi oraz w warunkach kontrolnych. Rośliny eksponowano w 28-dniowych okresach badawczych. Wyniki zawartości Pb oraz poziomów chlorofili w różnych miejscach ekspozycyjnych oraz seriach testowano z zastosowaniem wielowymiarowej analizy wariancji. Wykazano zmienność zawartości Pb oraz poziomów wszystkich form chlorofilu w różnych miejscach ekspozycyjnych i seriach. Najniższe zawartości ołowiu oraz najwyższe poziomy wszystkich form chlorofilu zaobserwowano na stanowisku podmiejskim. W pracy wykazano przydatność analizy zmiennych kanonicznych do graficznej prezentacji wyników biomonitoringu powietrza.
Źródło:
Civil and Environmental Engineering Reports; 2014, 14; 15-26
2080-5187
2450-8594
Pojawia się w:
Civil and Environmental Engineering Reports
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Trace elements content in soils of the Krzywiczyny Forest Reserve
Autorzy:
Kusza, G
Duzynski, M.
Marcinkowska, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1450912.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Agrofizyki PAN
Tematy:
manganese
trace element
water quality
air pollution
Namyslow Forest Inspectorate
forest soil
lead
nickel
soil environment
soil
cadmium
Krzywiczyny Forest Reserve
zinc
copper
terrestrial ecosystem
forest
Opis:
The aim of the work was to investigate various soils properties in the partial forest reserve "Krzywiczyny", in the Namysłów Forest Inspectorate (Opole Voivodeship). It was found that upper soil horizons, including organic, humic and illuvial ones, indicated clear accumulation of Mn, Zn, Cu, Pb and Cd. However, a tendency to diminution of these elements content with profile depth was noted. High positive correlation was stated between organic matter content and Mn, Zn, and Cu amounts in the brown leached soils studied.
Źródło:
Acta Agrophysica; 2001, 50; 169-175
1234-4125
Pojawia się w:
Acta Agrophysica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Development of Betula pendula seedlings growing on the Silesia Steelworks dumping grounds in Katowice
Autorzy:
Franiel, I
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1449181.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Agrofizyki PAN
Tematy:
Betula pendula
Katowice city
zinc-lead waste dump
toxic substance
growing
air pollution
reclamation technique
development
Silesia Steelworks in Katowice
smelter waste
soil
soil property
seedling
industrial waste
degraded ecosystem
anthropogenic ecosystem
water pollution
heavy metal
Opis:
Zinc-lead waste dumps belong to the type of industrial waste areas which are unyielding to natural reclamation techniques. Heterogeneous composition of waste results in numerous complex physical and chemical processes causing serious air and water pollution in the surrounding areas. Moreover, industrial waste is characterized by high concentration of heavy metal compounds and other toxic substances which constantly affected all living organisms exposed to them. The present research shows the results of research aimed to establish degree of the sensitivity of Betula pendula seedlings to the adverse conditions of zinc-lead waste from the "Silesia Steelworks" in Katowice. Two kinds of substrate, i.e. slag and post-flotation waste was placed in pot cultures (17 cm in top diameter) and for each kind of waste a different soil variant was applied: (I) dump soil, (II) dump soil fertilized with NPK fertilizer, (III) dump soil covered with a 2.5 cm layer of garden soil, (IV) dump soil mixed with peat. In the experiment each variant of the soil type was used in 3 pots (repetitions). Additionally, pots with garden soil were used as control. Each pot received 25 seeds. The seeds of Betula pendula growing on smelter waste dumps had been collected in the vicinity of the dumps. At the end of the experiment, the seedlings were counted and the leaf colouring, height, root length of each seedling was measured. The results of the experiment showed that the most favourable soil type for Betula pendula seedlings were variants Nos (III) and (IV).
Źródło:
Acta Agrophysica; 2001, 51; 51-55
1234-4125
Pojawia się w:
Acta Agrophysica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Improvement of the production process of an air handling unit based on value stream mapping
Autorzy:
Masternak-Janus, Aneta
Moćko, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/34670864.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Stowarzyszenie Menedżerów Jakości i Produkcji
Tematy:
Value Stream Mapping
VSM
waste reduction
improvement
lead time
mapowanie wartości strumienia
redukcja odpadów
doskonalenie
czas realizacji
Opis:
Value Stream Mapping (VSM) is a visual Lean Manufacturing tool for graphically illustrating material and information flows in processes, on production lines, and even across a factory. It makes it possible to identify activities that do not generate added value, and thereby creates opportunities for improvement by reducing or completely eliminating waste. This paper explores a real-work case study of the production process for an air handling unit. Thus, after analysing the activities undertaken in an enterprise operating in the HVAC (Heating Ventillation Air Conditioning) industry, a current state map was drawn that shows the actual flow of the value stream. Then, a future state map was developed with suggestions for eliminating the root causes of waste and those for improving processes. The proposed improvements allow for shorter lead time and faster order processing, which may increase competitiveness.
Źródło:
Quality Production Improvement - QPI; 2021, 3, 1; 96-103
2657-8603
Pojawia się w:
Quality Production Improvement - QPI
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pojazdy samochodowe i rodzaj nawierzchni jezdni jako źródło zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego substancjami rakotwórczymi i ołowiem
Avtomobili a takzhe raznogo roda poverhnosti prozzhih dorog kak istocniki zagrjaznenija atmosfernogo vozduha kancerogennymi substancijami i svindom
Automobiles and the type of road surface as possible sources of air pollution with cancerogenic substances and lead
Autorzy:
Just, J.
Maziarka, S.
Misiakiewicz, Z.
Wyszynska, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/877675.pdf
Data publikacji:
1971
Wydawca:
Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego. Państwowy Zakład Higieny
Tematy:
samochody
zrodla zanieczyszczen
powietrze atmosferyczne
substancje rakotworcze
olow
asfalt
beton
gazy spalinowe
silniki spalinowe
Źródło:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny; 1971, 22, 5
0035-7715
Pojawia się w:
Roczniki Państwowego Zakładu Higieny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-10 z 10

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies