Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Zur, I." wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 169
Tytuł:
Kilka słów o najnowszej, dwutomowej monografii cmentarzy wokół Lwowa, autorstwa Barbary Patlewicz i Ryszarda Tomczyka
A few Words About the Latest Two-Volume Monograph on Cemeteries around Lviv by Barbara Patlewicz and Ryszard Tomczyk
Einige Worte zur neuen zweibändigen Monographie über die Friedhöfe in der Umgebung von Lemberg von Barbara Patlewicz und Ryszard Tomczyk
Autorzy:
Olechowski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/48806263.pdf
Data publikacji:
2024-09-24
Wydawca:
Wojskowe Biuro Historyczne
Źródło:
Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2024, XXV(LXXVI), 2(288); 253-269
1640-6281
Pojawia się w:
Przegląd Historyczno-Wojskowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Koncepcja podręcznika z ćwiczeniami do fonetyki i fonologii języka niemieckiego
The concept of a text- and workbook for German phonetics and phonology
Konzept eines Lehrbuchs mit Übungen zur deutschen Phonetik und Phonologie
Autorzy:
Woźniak, Miłosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37167247.pdf
Data publikacji:
2024-01-24
Wydawca:
Oficyna Wydawnicza ATUT – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe
Tematy:
deutsche Phonetik
Phonologie
Lehrbuch
Übungsbuch
polnische Deutschlerner
German phonetics
phonology
textbook
workbook
Polish learners of German
Opis:
This paper attempts to present the concept of a text- and workbook for German phonetics and phonology intended in the first place for Polish students. The starting point for the considerations is – on the one hand – the reference to a phonetics survey among students and – on the other hand – a brief overview of selected textbooks and workbooks for German phonetics and phonology which have already been published. Another starting point is my didactic experience in teaching phonetics and phonology at the university level. All of this provides a basis for developing a concept of this text- and workbook. Finally, its assumptions and suggestions for an exercise typology including examples are presented.
In diesem Beitrag wird der Versuch unternommen, das Konzept eines in erster Linie für polnische Studierende gedachten Übungsbuches für deutsche Phonetik und Phonologie vorzustellen. Den Ausgangspunkt der Überlegungen bildet auf der einen Seite der Bezug auf eine Phonetik-Umfrage unter Studierenden und auf der anderen Seite ein kurzer Überblick über ausgewählte bereits erschienene Lehr- und Übungsbücher für deutsche Phonetik und Phonologie. Einen weiteren Ansatzpunkt bilden eigene didaktische Erfahrungen im Rahmen des Phonetik- und Phonologie-Unterrichts im universitären Bereich. All das stellt eine Grundlage für die Erarbeitung des Konzeptes dieses Übungsbuches dar. Abschließend werden dessen Grundannahmen und ein Vorschlag zur Übungstypologie samt Beispielen präsentiert.
Źródło:
Linguistische Treffen in Wrocław; 2023, 24; 467-476
2084-3062
2657-5647
Pojawia się w:
Linguistische Treffen in Wrocław
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
BLCKBX GAIA oder zur doppelten Grenze des Gaia-Planeten
BLCKBX GAIA or to the double border of the Gaia planet
BLCKBX GAJA lub o podwójnej granicy planety Gaja
Autorzy:
Raddatz, Frank-M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27315991.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Gaia
Bruno Latour
Aktanten
Grenze von Wissen und Nicht-Wissen
Schnittstelle Kunst/Wissenschaf
Gaja
aktanty
granica wiedzy i niewiedzy
styk sztuki i nauki
actants
border of non-knowledge
interface art/science
Opis:
Das Anthropozän-Kunstwerk ist an der Schnittstelle von Kunst und Wissenschaft angesiedelt, weil das Anthropozän selbst eine wissenschaftliche Konstruktion ist. Da das Anthropozän auf Auswirkungen der technologischen Entwicklung beruht, die keineswegs beabsichtigt sind, kann es nicht durch ethische Imperative eingedämmt werden. Vielmehr ist es das Ergebnis einer Erkenntnistheorie, die die Aktanten als Objekte verkennt. Daher fordert Bruno Latour eine Ästhetik, die Rückkopplungseffekte propagiert. Eine solche erkenntnistheoretisch zentrierte Kunst sollte sich auf die Multiplikation des Möglichen beschränken und ihre Autonomie aufgeben. Dieser Doktrin widerspricht Latour selbst, insofern das Ensemble der Aktanten zusammen mit dem vom Leben in den Kritischen Zonen bevölkerten Himmelskörper Gaia ein unbekanntes und wissenschaftlich kaum erforschtes Phänomen ist. So zieht sich eine Grenze des Nichtwissens durch die ökologische Kunst, die sich inmitten einer Transformnationsbewegung befindet.
Dzieło antropocenu sytuuje się na styku sztuki i nauki, ponieważ sam antropocen jest konstrukcją naukową. Jako że antropocen opiera się na efektach rozwoju technologicznego, które w żadnym wypadku nie są zamierzone, nie można go powstrzymać za pomocą imperatywów etycznych. Jest on raczej wynikiem epistemologii, która nie uznaje aktantów za przedmioty. Dlatego Bruno Latour domaga się estetyki propagującej efekty sprzężenia zwrotnego. Taka epistemologicznie skoncentrowana sztuka powinna ograniczyć się do multiplikowania tego, co możliwe, i zrezygnować ze swojej autonomii. Doktrynie tej zaprzecza sam Latour, jako że zespół aktantów, wespół z ciałem niebieskim Gaja zamieszkiwanym przez życie w Strefach Krytycznych, jest zjawiskiem nieznanym i słabo zbadanym naukowo. Granica niewiedzy przebiega zatem przez sztukę ekologiczną, która znajduje się w samym środku ruchu transformacyjnego.
The Anthropocene artwork is situated at the art/science interface because the Anthropocene is itself a scientific construction. Since the Anthropocene is based on effects of technological development that are by no means intentional, it cannot be contained by ethical imperatives. Rather, it is the result of an epistemology that fails to recognize actants as objects. Therefore, Bruno Latour calls for an aesthetics that propagates feedback effects. Such an epistemically centered art should limit itself to the multiplication of the possible and give up its autonomy. This doctrine is contradicted by Latour himself, insofar as the ensemble of actants, together with the celestial body Gaia populated by life in the Critical Zones, is an unknown and hardly scientifically penetrated phenomenon. Thus, a border of non-knowledge runs through ecological art, which is located in the middle of a transformation movement.
Źródło:
Wortfolge. Szyk Słów; 2023, 7; 1-21
2544-4093
Pojawia się w:
Wortfolge. Szyk Słów
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chirurg Wielkiej Armii – Pierre François Percy (1754–1825) i jego wkład w rozwój medycyny wojskowej
The Surgeon of the Grande Armée – Pierre François Percy (1754–1825) and his Contribution to the Development of Military Medicine
Chirurg der Großen Armee – Pierre François Percy (1754–1825) und sein Beitrag zur Entwicklung der Militärmedizin
Autorzy:
Turos, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22780530.pdf
Data publikacji:
2023-12-21
Wydawca:
Wojskowe Biuro Historyczne
Tematy:
Pierre François Percy
historia chirurgii
epoka napoleońska
history of surgery
Napoleonic era
Geschichte der Chirurgie
napoleonische Ära
Opis:
Postać Pierre’a François Percy’ego jest zdecydowanie mniej znana w porównaniu do sylwetek innych chirurgów przełomu XVIII i XIX w. Zasługuje na poznanie przede wszystkim ze względu na wkład, jaki wniósł, podejmując działania mające zapewnić szybki dostęp do pomocy medycznej na polach bitew. Był zorientowany na kształcenie przyszłych chirurgów wojskowych, co wpłynęło na podniesienie rangi zawodu. W swoich licznych publikacjach sięgał do tematów nie tylko związanych z chirurgią, ale dziś wchodzących w zakres epidemiologii i higieny wojskowej. Był też propagatorem profilaktyki chorób zakaźnych i wprowadzenia szczepień przeciwko ospie. Innym obszarem, któremu poświęcił wiele uwagi, była organizacja pomocy na poziomie personelu średniego, m.in. koncepcji stworzenia oddzielnej instytucji noszowych i przygotowaniu specjalnego podręcznika formacyjnego. Nie można zapomnieć o jego zasługach na rzecz postępowania humanitarnego, szczególnie co do nietykalności lekarzy wojskowych na polu walki. Był przy tym człowiekiem, którego śmiało można nazwać humanistą. Jego szlak wędrówek po Europie wraz z wojskami napoleońskimi to również poznawanie miejsc, w których się znajdował, zainteresowanie ich kulturą i zabytkami przeszłości, a ślad swoich fascynacji pozostawił między innymi w pamiętnikach.
The figure of Pierre François Percy is much less known compared to other surgeons from the turn of the 18th and 19th centuries. He deserves to be known primarily because of the contribution he made with regards to ensuring quick access to medical help on the battlefield. He was focused on educating future military surgeons, which raised the profile of the profession. Percy covered topics that were related to surgery in his numerous publications, but he also discussed issues that fell under the scope of epidemiology and military hygiene. Additionally, he promoted the prevention of infectious diseases and the introduction of the smallpox vaccine. Another area to which he devoted a lot of attention was the organization of medical assistance at the middle level, including: the concept of creating a separate institution of stretcher bearers and preparing a special formation manual. His contributions to humanitarian actions cannot be forgotten, especially with regards to the inviolability of military doctors on the battlefield. Percy was also a figure who could easily be called a humanist. His travels around Europe with Napoleon’s troops also included getting to know the places he visited and taking an interest in the different cultures and monuments from the past that he encountered, the fascination for which was recorded in his diaries.
Pierre François Percy ist im Vergleich zu anderen Chirurgen des späten 18. und frühen 19. Jahrhunderts weit weniger bekannt. Seine Person verdient jedoch Aufmerksamkeit vor allem aufgrund seines Beitrags zu Maßnahmen, einen schnellen Zugang zu medizinischer Hilfe auf den Schlachtfeldern zu gewährleisten. Er setzte sich für die Ausbildung künftiger Militärchirurgen ein, was das Ansehen des Berufsstandes erhöhte. In seinen zahlreichen Veröffentlichungen griff er Themen auf, die nicht nur die Chirurgie betrafen, sondern heute auch in den Bereich der Epidemiologie und Militärhygiene fallen. Er setzte sich auch für die Prävention von Infektionskrankheiten und die Einführung der Pockenimpfung ein. Ein weiterer Bereich, dem er große Aufmerksamkeit widmete, war die Organisation der Hilfeleistung auf der Ebene des Sekundärpersonals, einschließlich des Konzepts zur Schaffung einer separaten Einrichtung für Bahrenträger und der Ausarbeitung eines speziellen Ausbildungshandbuchs. Nicht zu vergessen ist sein Beitrag zu humanitären Verfahren, insbesondere im Hinblick auf die Unantastbarkeit der Militärärzte auf dem Schlachtfeld. Zugleich war er ein Mann, den man getrost als Humanisten bezeichnen kann. Auf seinen Reisen durch Europa mit den Armeen Napoleons lernte er auch die Orte kennen, in denen er sich aufhielt, und interessierte sich für ihre Kultur und die Denkmäler ihrer Vergangenheit, was er unter anderem in seinen Memoiren festgehalten hat.
Źródło:
Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2023, XXIV(LXXV), 3(285); 157-184
1640-6281
Pojawia się w:
Przegląd Historyczno-Wojskowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Die kirchlichen Statements zur Coronaschutzimpfung in der Reflexion – eine Kritik und ein Impuls für die Zukunft
The Church Statements on the Corona Vaccination in Reflection – a Critique and Indications for the Future
Refleksje na temat kościelnych oświadczeń w sprawie szczepień przeciwko koronawirusowi – krytyka i impulsy na przyszłość
Autorzy:
Lindermüller, Patrick
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28408367.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Tematy:
COVID-19 vaccination
theological-ethical argumentation styles
media reception
Narrative ethics
Coronaschutzimpfung
theologisch-ethische Argumentationsstile
Medienrezeption
Narrative Ethik
Opis:
Der Text befasst sich mit der Gelungenheit der ethischen Argumentationen kirchlicher Statements zur Coronaschutzimpfung. Genauer hin dem der Glaubenskongregation, der COMECE/CEC und der DBK. Um seiner Frage nachzugehen, geht der Text in drei Schritten vor: Zunächst werden die ethischen Argumentationslinien der Statements herausgearbeitet. Diese beziehen sich zentral auf den Gemeinwohl-, Solidaritäts-, und einen theologisch-aufgeladenen Care-Liebesbegriff. Im zweiten Schritt werden die Argumentationslinien einer Kritik unterzogen. Diese zeigt auf, dass ihnen in einzelnen Zügen eine „Unterrepräsentation“, „Unterbelichtung“ und „Unterkomplexität“ vorgeworfen werden kann. Im dritten Schritt wird ein Impuls gegeben, wie Statements solcher Art in Zukunft gelingender formuliert werden könnten.
Artykuł dotyczy problematyki trafności argumentacji etycznej zastosowanej w oświadczeniach kościelnych na temat szczepień przeciw koronawirusowi. Chodzi o dokumenty wydane w tej kwestii przez Kongregację Nauki Wiary, Komisję Konferencji Episkopatów Unii Europejskiej (COMECE/CEC) oraz Konferencję Episkopatu Niemiec. Problematyka została wyjaśniona w trzech punktach. Na początku zostały przedstawione linie argumentacyjne zawarte w wydanych oświadczeniach. Zasadniczo nawiązują one do pojęcia dobra wspólnego, solidarności oraz teologicznego ujęcia miłości rozumianej w sensie troski (care). W dalszej kolejności argumentacje zostały poddane krytyce. Krytycznie ujmując, w szczegółowych aspektach można podanym racjom postawić zarzuty: słabej reprezentatywności, słabego wyjaśnienia oraz słabej złożoności. Na końcu tekst formuje impulsy podpowiadające, jak w przyszłości oświadczenia tego typu mogłyby być formułowane w sposób bardziej udany.
The text examines the suitability of the ethical argumentations of church statements on the COVID-19 vaccination. More precisely, statements of the Congregation for the Doctrine of the Faith, the COMECE/CEC and the DBK.The qualitative evaluation of these statements is carried out in three steps: First, the ethical argumentation lines are elaborated. They refer centrally to the concept of the common good, solidarity, and a theologically charged concept of care-love. In the second step, the lines of argumentation are subjected to a critique, which reveals that they can be accused of “underrepresentation”, “underexposure” and “lack of complexity” in individual traits. In the third step indications are given as to how such statements could be formulated more successfully in the future.
Źródło:
Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego; 2023, 43, 1; 43-58
0137-3420
Pojawia się w:
Studia Teologiczno-Historyczne Śląska Opolskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ku rozwiązaniu zagadki Borysa Sawinkowa. Recenzja biografii autorstwa Konstantina M. Morozowa
Solving the Riddle of Boris Savinkov. Review of the Biography by Konstantin M. Morozov
Auf dem Weg zur Lösung des Geheimnisses von Boris Sawinkow. Eine Rezension der Biographie von Konstantin M. Morozov
Autorzy:
Sadłowski, Michał Patryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/8787214.pdf
Data publikacji:
2023-07-27
Wydawca:
Wojskowe Biuro Historyczne
Tematy:
Borys Sawinkow
Historia Rosji XIX i XX w.
biografia
Opis:
Recenzja biografii Borysa Sawinkowa autorstwa Konstantina M. Morozowa, wydanej w Moskwie w 2022 roku.
Źródło:
Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2023, XXIV (LXXV), 1(283); 243-261
1640-6281
Pojawia się w:
Przegląd Historyczno-Wojskowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Namen im südlichen Ermland. Beobachtungen zur Tätigkeit von <i>Komisja Ustalania Nazw Miejscowości<i/> am Beispiel von Toponymen der Gemeinden Gietrzwałd und Stawiguda
Place Names in Southern Warmia. Observations on the Activity of Komisja Ustalania Nazw Miejscowości Using the Example of Toponyms of the Communes Gietrzwałd and Stawiguda
Autorzy:
Lobert, Magdalena Lidia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27322318.pdf
Data publikacji:
2023-12-15
Wydawca:
Komisja Nauk Filologicznych Oddziału Polskiej Akademii Nauk we Wrocławiu
Tematy:
Onomastics
Toponomastics
Polish toponyms
German toponyms
Repolonization
Hybrid names
Onomastik
Toponomastik
polnische Toponyme
deutsche Toponyme
Repolonisierung
Hybridnamen
Opis:
In the article, selected names of places in southern Warmia will be discussed and subjected to linguistic analysis. On this basis, the division of these toponyms will be made in terms of the linguistic affiliation of their morphemes, which have their source in Polish, German and Prussian. The history of the activity of the Commission for the Determination of Place Names will also be presented, which after World War II, immediately after the incorporation of Warmia into the Polish state, began intensive work on giving German names their Polish equivalents. The collected material will make it possible to formulate the methods most likely used by the Commission during its work, as well as to show conclusions regarding the impact of national identity and state policy on changes in the naming of places in Warmia.
Źródło:
Academic Journal of Modern Philology; 2023, 19; 219-231
2299-7164
2353-3218
Pojawia się w:
Academic Journal of Modern Philology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Warunki sanitarno-epidemiologiczne w Wietnamie Południowym i ich konsekwencje dla bezpieczeństwa medycznego armii Stanów Zjednoczonych Ameryki Przyczynek do badań nad amerykańskim systemem zabezpieczenia medycznego oddziałów bojowych podczas II konfliktu indochińskiego w latach 1965–1973
Sanitary and Epidemiological Conditions in South Vietnam and their Consequences for the Medical Safety of the United States Army. A Contribution to Research regarding the American System of Medical Support for Combat Troops during the Second Indochina Conflict (1965–1973)
Die sanitären und epidemiologischen Bedingungen in Südvietnam und ihre Auswirkungen auf die medizinische Sicherheit der United States Army. Ein Beitrag zur Untersuchung des amerikanischen Systems der medizinischen Absicherung von Kampftruppen während des Vietnamkriegs (1965–1973)
Autorzy:
Sacewicz, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22771451.pdf
Data publikacji:
2023-12-21
Wydawca:
Wojskowe Biuro Historyczne
Tematy:
wojna w Wietnamie
amerykański wojskowy system medyczny
choroby zakaźne
MEDCAP
MILPHAP
zabezpieczenie sanitarno-epidemiologiczne wojsk
war in Vietnam
American military medical system
infectious diseases
sanitary and epidemiological protection of troops
Vietnamkrieg
US-Militärmedizinisches System
Infektionskrankheiten
sanitär-epidemiologischer Truppenschutz
Opis:
Wojna w Wietnamie skutkowała licznymi ofiarami, rannymi, kontuzjowanymi oraz chorymi. O ich dalszych losach decydowała sprawność amerykańskiego wojskowego systemu medycznego. Ten w Południowym Wietnamie musiał stworzyć sobie fundamenty, a potem rozbudowywać swoje struktury wraz z napływem nowych żołnierzy z Ameryki. Jednym z elementów medyczno-logistycznej konstrukcji, jaka kryła się pod hasłem systemu medycznego, było zabezpieczenie sanitarno- -epidemiologiczne własnego komponentu wojskowego, jak i osób (cywilów) z nim współpracujących. Niniejszy artykuł jest właśnie próbą opisania i przeanalizowania tego systemu, a szczególnie działań podejmowanych w zakresie ochrony sanitarno- -epidemiologicznej wojsk amerykańskich podczas II konfliktu indochińskiego.
The war in Vietnam resulted in numerous casualties, which included troops that were wounded, injured and sick. The fate of these soldiers was determined by the efficiency of the American military medical system. The foundations and structure of the system in South Vietnam had to be created and then further expanded due to the influx of new combatants from America. One of the elements of the medical logistic structure that came under the banner of the medical system was the sanitary-epidemiological security of its military personnel and the individuals (civilians) that cooperated with the American forces. This article attempts to describe and analyze this system, especially those activities that were undertaken in the field regarding the sanitary and epidemiological protection of American troops during the conflict.
Der Vietnamkrieg forderte zahlreiche Gefallene, Verwundete, Verletzte und Kranke. Ihr weiteres Schicksal hing von der Effizienz des medizinischen Systems der amerikanischen Streitkräfte ab. Dieses musste in Südvietnam erst einmal die Grundlagen schaffen und dann mit dem Zustrom neuer amerikanischer Soldaten seine Strukturen ausbauen. Eines der Elemente des medizinischen und logistischen Aufbaus des Sanitätssystems war die sanitär-epidemiologische Absicherung der eigenen militärischen Komponente sowie der mit ihr arbeitenden Personen (Zivilisten). Der vorliegende Artikel ist ein Versuch, dieses System und insbesondere die sanitär-epidemiologischen Schutzmaßnahmen des US-Militärs während des Vietnamkriegs zu beschreiben und zu analysieren.
Źródło:
Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2023, XXIV(LXXV), 3(285); 90-126
1640-6281
Pojawia się w:
Przegląd Historyczno-Wojskowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zur aktuellen Situation des deutschen Minderheitenunterrichts in Polen
On the current situation of German minority education in Poland
Autorzy:
Ziaja, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30098164.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Minderheit
Minderheitensprache
Minderheitenunterricht
Sprache und Identität
minority
minority language
minority education
language and identity
mniejszość
język mniejszości
edukacja mniejszości
język i tożsamość
Opis:
Im Beitrag wird auf die gegenwärtige Situation des deutschen Minderheitenunterrichts in Polen eingegangen. Dabei wird die aktuelle Sachlage aus der Perspektive der dreißigjährigen Entwicklung der deutschen Minderheitensprache im polnischen Schulsystem auf der formaljuristischen, gesellschaftlichen und didaktischen Ebene ergründet. Den Schwerpunkt der Analyse bilden prinzipiell unterrichtskundliche Aspekte. Entsprechend wird eine Neudefinition der deutschen Minderheitensprache im didaktischen Bezugsrahmen und die Bearbeitung eines entsprechenden Lehrwerkes für notwendig erklärt.
Artykuł dotyczy aktualnej sytuacji nauczania języka niemieckiego jako języka mniejszości w Polsce. Obecne uwarunkowania rozpatrywane zostają z perspektywy trzydziestoletniego rozwoju nauczania tej formy języka niemieckiego w polskim systemie szkolnym na poziomie formalno-prawnym, społecznym i dydaktycznym. W centrum analizy umiejscowione zostały w szczególności aspekty edukacyjne. Konieczność redefinicji pojęcia języka niemieckiego jako języka mniejszości na poziomie dydaktycznym i opracowanie odpowiedniego podręcznika, spełniającego kryteria dydaktyczno-metodologiczne, to główne wnioski poniższej analizy.
The article deals with the current situation of German minority teaching in Poland. The current situation is explored from the perspective of the thirty-year development of the German minority language in the Polish school system on the formal legal, social and didactic level. In principle, the focus of the analysis is placed on educational aspects. Accordingly, a redefinition of the German minority language in the didactic frame of reference and the processing of a corresponding textbook are declared necessary.
Źródło:
Colloquia Germanica Stetinensia; 2023, 32; 349-366
2450-8543
2353-317X
Pojawia się w:
Colloquia Germanica Stetinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność Biskupiego Komitetu Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności i ich Rodzinom w Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej
Activities of the Bishop’s Committee to Aid People Deprived of Freedom and their Families in the Koszalin-Kolobrzeg (Kołobrzeg) Diocese
Tätigkeit des Bischofskomitees zur Unterstützung von Menschen, denen die Freiheit entzogen ist, und ihrer Familien in der Diözese Köslin-Kołobrzeg
Autorzy:
Grzybowska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2138216.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Biblioteka Wyższego Seminarium Duchownego Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej
Tematy:
Biskupi Komitet Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności i Ich Rodzinom
bp Ignacy Jeż
Gabriela Cwojdzińska
o. Andrzej Sujka
ks. Marian Wojnicki
ks. Jan Giriatowicz
o. Stanisław Mróz
mec. Anna Bogucka-Skowrońska
stan wojenny
internowani
pomoc rzeczowa
pomoc psychologiczna
diecezja koszalińsko-kołobrzeska
Bishop’s Committee for Aid to People Deprived of Freedom and Their Families
bishop Ignacy Jeż
Father Andrzej Sujka
Fr. Marian Wojnicki
Fr. Jan Giriatowicz
father Stanisław Mróz
Anna Bogucka-Skowrońska
martial law
internees
material assistance
psychological assistance
Koszalin-Kolobrzeg (Kołobrzeg) Diocese
Opis:
Artykuł przedstawia pracę Biskupiego Komitetu Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności i ich Rodzinom w Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej. W działalność zaangażowane były osoby duchowne i świeckie. Praca podzielona była na trzy rejony (koszaliński, słupski i szczecinecki). Nad całością czuwał biskup Ignacy Jeż, który również uczestniczył w całym dziele. Odprawiano msze święte, gdzie modlono się za pokrzywdzonych. Organizowano zbiórki pieniężne na paczki żywnościowe i artykuły pierwszej potrzeby. Istotą było również podnoszenie ludzi na duchu. Osoby zaangażowane zbierały informacje na temat potrzebujących, rozdzielały żywność i leki, które głównie pochodziły z darów zagranicznych. Organizowano dla rodzin i ich dzieci akcje wakacyjne. Jedną z potrzeb była również pomoc prawna i finansowa. Osoby zaangażowane jednoczył jeden cel, bezinteresowna pomoc drugiemu człowiekowi.
The article presents the work of the Bishop’s Committee for Aid People Deprived of Freedom and Their Families in the Koszalin-Kolobrzeg (Kołobrzeg) Diocese. Clergy and lay people were involved in the activity. All the works were divided into three regions (Koszalin, Slupsk (Słupsk) and Szczecin). Bishop Ignacy Jeż, who also participated in the whole work, supervised the whole project. Holy masses were celebrated, where people prayed for the aggrieved. Money collections were organized for food parcels and basic necessities. It was also essential to lift people’s spirits. The people involved collected information about those in need, distributed food and medicines, which came mainly from foreign donations. Holiday campaigns were organized for families and their children. One of the needs was also legal and financial assistance. The people involved were united by one goal, selfless help to another person.
Źródło:
Rocznik Skrzatuski; 2022, 10; 201-220
2300-8296
Pojawia się w:
Rocznik Skrzatuski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Translacja i uposażenie kolegiaty w Raciborzu w 1416 roku. Przyczynek do dziejów Kościoła na Górnym Śląsku w średniowieczu
The Translation and Endowment of the Collegiate in Racibórz in 1416: A Contribution to the History of the Church in Upper Silesia in the Middle Ages
Gründung und Verlegung der Ratiborer Stiftskirche im Jahre 1416. Ein Beitrag zur Geschichte der oberschlesischen Kirche im Mittelalte
Autorzy:
Sperka, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27266853.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Ratibor
Kirche in Schlesien
schlesische Fürsten
Johann II. der Eisern
Racibórz
kościół na Śląsku
książęta śląscy
Jan II Żelazny
church in Silesia
Silesian princes
John II Żelazny (the Iron
Opis:
Początki kolegiaty raciborskiej wiążą się ze skutkami wydarzeń, które rozegrały się w końcu XIII wieku na Śląsku, kiedy doszło do gwałtownego konfliktu między księciem wrocławskim Henrykiem IV Probusem a biskupem wrocławskim Tomaszem II, którego wsparli książęta opolscy. W 1288 roku biskup wrocławski, odwdzięczając się swoim sojusznikom za udzieloną pomoc, ale także jako ekspiację za zakończony spór, ufundował przy kaplicy zamkowej w Raciborzu kolegiatę pw. św. Tomasza Kantauryjskiego. Zapewniał jej także podstawy materialnego funkcjonowania, uposażając dziesięcinami ze stołu biskupiego. W latach ok. 1288—1292 wzniesiono na zamku imponującą gotycką kaplicę, gdzie znalazła siedzibę kapituła kolegiacka. W następnych latach kolegiata raciborska pozostawała pod opieką kolejnych książąt władających Raciborzem: syna Przemysława, Leszka, a później przedstawicieli czeskich Przemyślidów z linii opawskiej, którzy w 1337 roku przejęli księstwo raciborskie — Mikołaja II, a potem jego syna Jana I i wnuka Jana II Żelaznego. Książęta ci czynili kolejne fundacje na rzecz kapituły i jej zamkowej siedziby, zwiększając uposażenie i powołując nowe prebendy. W 1416 roku Jan Żelazny, za zgodą biskupa wrocławskiego Wacława, księcia legnickiego, przeniósł kolegiatę znajdującą się na zamku raciborskim przy kaplicy św. Tomasza Kantauryjskiego do kościoła parafialnego Wniebowzięcia NMP w mieście Raciborzu oraz ustanowił i uposażył tam prebendy dla prepozyta, dziekana, 12 kanoników i tyluż wikariuszy. Powodem przeniesienia było problematyczne usytuowanie kolegiaty przy niewielkiej kaplicy, która w tym czasie była już niewystarczająca w stosunku do rosnących potrzeb, zwłaszcza erygowania nowych prebend. Ponadto kanonicy i wikariusze mieszkający w mieście ze względu na codzienne zamykanie bram miejskiej i zamkowej mieli trudności z punktualnym odprawianiem nabożeństw. Nowe uposażenie kolegiaty raciborskiej składało się z części pochodzącej z czasów jej powołania (koniec XIII wieku) oraz z części ustanowionej na nowo. W 1416 roku książę erygował i uposażył nową kaplicę, natomiast w 1422 roku na nowo uposażył kustodię. Przeniesienie kolegiaty z kaplicy na zamku do miasta, do kościoła parafialnego pw. Wniebowzięcia NMP przez księcia Jana II Żelaznego niewątpliwie przyczyniło się do jej znacznego rozwoju w następnych latach. Kolegiata zyskała bowiem duże wsparcie ze strony władz i mieszczaństwa bogatego Raciborza.
Die Ursprünge der Ratiborer Stiftskirche sind mit historischen Ereignissen des späten 13. Jahrhunderts in Schlesien verbunden, als es zu einem gewaltsamen Konflikt zwischen dem Breslauer Herzog Heinrich IV. Probus und dem Breslauer Bischof Thomas II. kam. Im Jahre 1288 gründete der Bischof als Dank für die Hilfe seiner Verbündeten, aber auch als Sühne für den beigelegten Streit, bei der Burgkapelle in Ratibor die dem Heiligen Thomas Becket von Canterbury geweihte Stiftskirche. Darüber hinaus sicherte er die materiellen Grundlagen ihrer Tätigkeit, indem er die neugegründete Kirche mit Spenden aus bischöflichen Zehntabgaben finanzierte. In den Jahren 1288—1292 wurde auf der Burg eine imposante gotische Kapelle errichtet, in der das Stiftskapitel seinen Sitz fand. In den folgenden Jahren stand die Ratiborer Stiftskirche unter der Obhut von Herzögen, die über Ratibor herrschten, unter anderem Lestko von Ratibor — dem Sohn von Primislaus, und später auch von Vertretern der böhmischen Přemysliden aus der Troppauer Linie, die 1337 das Herzogtum Ratibor übernahmen — Nikolaus II., und danach seinem Sohn — Johann I. und seinem Enkel — Johann II. dem Eisernen. Die Herzöge errichteten zugunsten des Kapitels und dessen Burgsitzes weitere Stiftungen, indem sie sein Vermögen steigerten und neue Präbenden gründeten. Im Jahre 1416 verlegte Johann II. der Eiserne mit Zustimmung des Fürstbischofs von Breslau und Herzogs von Liegnitz— Wenzels II., das Stiftskapitel, das sich auf der Ratiborer Burg bei der Kapelle des Heiligen Thomas Becket von Canterbury befand, in die Stadtpfarrkirche Mariä Himmelfahrt von Ratibor. Dabei stiftete er dort Präbenden für den Propst, Dekan, 12 Kanoniker und ebenso viele Vikare. Der Grund für den Umzug war die problematische Lage der Stiftskirche bei einer kleinen Kapelle, die schon damals für die wachsenden Bedürfnisse, insbesondere in Bezug auf die Errichtung neuer Präbenden, nicht ausreichte. Außerdem war es für die in der Stadt lebenden Kanoniker und Vikare aufgrund der täglichen Schließung der Stadt- und Burgtore schwierig, die Gottesdienste pünktlich abzuhalten. Das Vermögen der neugegründeten Ratiborer Stiftskirche bestand aus einem Teil, der aus der Zeit ihrer ersten Gründung (Ende des 13. Jahrhunderts) stammte, sowie einem Teil, der neu gestiftet wurde. Im Jahre 1416 ließ der Herzog eine neue Kapelle errichten und 1422 stiftete er eine neue Custodia. Die Verlegung der Stiftskirche von der Burgkapelle in die Stadtpfarrkirche Mariä Himmelfahrt durch Herzog Johann II. den Eisernen trug zweifellos zu ihrer Weiterentwicklung bei, da sie in den folgenden Jahren von Stadtbehörden und Bürgern des reichen Ratibor wesentlich unterstützt wurde.
The beginnings of the collegiate church of Racibórz are associated with the effects of events that took place at the end of the thirteenth century in Silesia, i.e., the violent conflict between the Duke of Wrocław Henry IV Probus and the bishop of Wrocław Thomas II, who was supported by the Dukes of Opole. In 1288, the bishop of Wrocław, repaying his allies for the help they provided, but also as an expiation for the settled dispute, founded a collegiate church of St. Thomas Cantapurian at the chapel in Racibórz. He also provided it with a material for its functioning, endowing it with tithes from the bishop’s treasury. In the years around 1288—1292, an impressive gothic chapel was erected in the castle, where the collegiate chapter was located. In the following years, the collegiate church of Racibórz remained under the care of subsequent princes who ruled in Racibórz, the son of Przemysław, Leszek, and later representatives of the Czech Přemyslids from the Opava line, who in 1337 took over the Duchy of Racibórz. Nicholas II, and then his son John I and grandson John II Żelazny (the Iron). These princes made further foundations for the chapter and its castle seat, increasing the salary and establishing new prebends. In 1416, John II the Iron, with the consent of the bishop of Wrocław, Wacław, Duke of Legnica, moved the collegiate church located at the Racibórz Castle at the chapel of St. Thomas Cantapurai to the parish church of the Assumption of the Blessed Virgin Mary in the city of Racibórz and established and endowed there prebends for the provost, dean, 12 canons and as many vicars. The reason for the relocation was the problematic location of the collegiate church at a small chapel, which at that time was already insufficient for the growing needs, especially the erection of new prebends. In addition, canons and vicars living in the city, due to the daily closure of the city and castle gates, had difficulties with punctual celebration of services. The new salary of the Racibórz collegiate church consisted of a part from the time of its establishment (the end of the thirteenth century) and a part established anew. In 1416, the prince erected and planted a new chapel, while in 1422 he re-endowed the custody. The transfer of the collegiate church from the chapel in the castle to the town, to the parish church of the Assumption of the Blessed Virgin Mary by Prince John II the Iron undoubtedly contributed to its significant development in the following years. The collegiate church gained great support from the authorities and the bourgeoisie of rich Racibórz.
Źródło:
Średniowiecze Polskie i Powszechne; 2022, 14; 185-199
2080-492X
2353-9720
Pojawia się w:
Średniowiecze Polskie i Powszechne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zur Herkunft und möglichen Affiliation des Marienburger Hauskomturs Claus von Winterthur (1388–1402)
O pochodzeniu i możliwej afiliacji malborskiego komtura domowego Clausa von Winterthur (1388-1402)
Autorzy:
Gotówko, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29433503.pdf
Data publikacji:
2022-12-20
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
Niederwinterthur
Strassburg
städtischer Ministeriale
Gefolgsmann der Kyburger in Preußen
Ritterbruder des
Ritterbruder des Deutschen Ordens
ministeriał miejski
brat-rycerz Zakonu Krzyżackiego
poplecznik Kyburgów w Prusach
Opis:
Brother Claus von Winterthur (1325/1335-1402), who was in the late XIVth century the vice-commander of the Malbork Castle, came from the family of urban ministerialis, who originally lived in Niederwinterthur. They were serving the Counts of Kyburg and the Counts of Habsburg. Because their living in Winterthur massively aggravated, some family members searched their luck in the neighbouring cities and some in distant Strassburg, which exactly at that time after the expulsion of the episcopal knights gladly accepted new warriors. The analysis of the surnames leaves to the conclusion that brother Claus came from Strassburg. He very likely knew about his familiar affiliations, so he could have been very loyal to the brethren Konrad and Rudolf von Kyburg. Loyalty towards them and cooperation with other brethren from Alsace-Burgundy might have helped him to obtain the dignity of the vice-commander in 1388. In this function he managed to stay much longer than his predecessors, till 1402.
Krzyżak Claus von Winterthur (1325/1335-1402), który w późnym XIV. w. był komturem domowym w Malborku, wywodził się z szeroko rozgałęzionej rodziny miejskich ministeriałów, osiadłych początkowo w Niederwinterthur. Służyli oni grafom z Kyburga oraz Habsburgom. Ponieważ od 1263 r. ich byt w Winterthurze znacznie się pogarszał, część rodziny szukała szczęścia w pobliskich miastach, a część w odległym Strassburgu, który dokładnie w tym czasie po wygnaniu wiernego biskupowi miejskiego rycerstwa chętnie przyjmował nowych zbrojnych. Analiza lokalnych imion prowadzi do wniosku, że to właśnie z alzackiego pnia pochodził brat Claus. W Prusach prawdopodobnie pamiętał on o swych rodzinnych powiązaniach, mógł być więc ponadprzeciętnie wierny wobec Konrada i Rudolfa von Kyburg. Ta lojalność oraz współpraca z innymi krzyżakami z Alzacji-Burgudnii pomogły mu osiągnąć godność komtura domowego w Malborku w 1388 r. W tej funkcji utrzymał się znacznie dłużej niż jego poprzednicy, aż do 1402 r.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2022, 318, 3; 329-361
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Unser wichtigstes Palladium ist die Sprache“ – Zur Frage von Nation, Identität und Sprache in einem multilingualen Umfeld am Beispiel des Grafen Johann Mailáth
“Our language is our greatest treasure”– nationality, identity and language in a multilingual community through the lens of Count Johann Mailáth’s works
„Naszym największym skarbem jest język” – problem narodowości, tożsamości i języka w multilingwalnej społeczności na przykładzie twórczości hrabiego Johanna Mailátha
Autorzy:
Tamássy-Lénárt, Orsolya
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2035353.pdf
Data publikacji:
2021-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
naród
tworzenie narodu
ponadnarodowość
tożsamość Hungarusa
patriotyzm
literatura węgierska
nation
nation building
transnational
Hungarus-identity
patriotism
Hungarian literature
Nation
Nationsbildung
Transnationalität
Hungarus-Identität
Patriotismus
ungarische Literatur
Opis:
Der vorliegende Beitrag widmet sich der Frage, wie sich das komplizierte Verhältnis von Sprache, Nation und Identität im ungarischen Reformzeitalter entwickelte. Dargestellt werden die Pest-Budaer Literaturlandschaft in der ersten Hälfte des 19. Jahrhunderts, die zu dieser Zeit im Königreich Ungarn kursierenden Auffassungen über die ‚Natio Hungarica‘ sowie das Schicksal jener Autor*innen, die sich trotz ihrer deutschen Muttersprache als Hungarus bekannten, aber die sich als Schriftsteller*innen nicht des Ungarischen bedienen wollten oder konnten. Als Beispiel dient Graf Johann Mailáth (1786-1855), eine transnationale Vermittlerfigur zwischen Pest-Buda und Wien und Anhänger der Idee des Staatspatriotismus im Sinne Hormayrs.
Artykuł zajmuje się skomplikowaną relacją pomiędzy językiem, narodem i tożsamością w węgierskiej epoce reform (1825-1848). Tematem jest krajobraz literacki w Peszcie-Budzie w pierwszej połowie XIX w.: popularna w tym czasie w królestwie węgierskim koncepcja o ‚Natio Hungarica’ a także losy autorów, którzy mieli tożsamość zwaną ‚Hungarus’, ale jako pisarze nie chcieli lub nie potrafili pisać po węgiersku. Jako przykład służy hrabia Johann Mailáth (1786-1855), pośrednik między narodami, między Pesztem-Budą i Wiedniem, zwolennik idei patriotyzmu państwowego, jak rozumiał go Hormayr.
The article examines the gradual development of a complex relationship between language, nation and identity in the Hungarian Reform Era. It presents the literary landscape of Pest-Buda in the first half of the 19th century; the concept of ‘Natio Hungarica‘ circulating in the Kingdom of Hungary at the time; and the fate of those authors who professed to be Hungarians, but did not wish to, or could not, use Hungarian as literary language. The work of Count Johann Mailáth (1786-1855) – a transnational mediator between Pest-Buda and Vienna, supporter of state patriotism as Hormayr understood it – serves as an example.
Źródło:
Convivium. Germanistisches Jahrbuch Polen; 2021; 23-39
2196-8403
Pojawia się w:
Convivium. Germanistisches Jahrbuch Polen
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jeszcze raz w sprawie działalności Piotra i Mikołaja Komorowskich na Górnych Węgrzech w XV wieku
Ergänzende Anmerkungen zur Tätigkeit von Piotr und Mikołaj Komorowski in Oberungarn im 15. Jahrhundert
Once More on the Activity of Piotr and Mikołaj Komorowski in Upper Hungary in the Fifteenth Century
Autorzy:
Krajewski, Karol
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1955660.pdf
Data publikacji:
2021-12-03
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Piotr und Mikołaj Komorowski
Saybusch
Zips
Arwa
Liptau
Piotr i Mikołaj Komorowscy
Żywiec
Spisz
Orawa
Liptów
Piotr and Mikołaj Komorowscy
Spiš
Orava
Liptov
Opis:
Autor artykułu podejmuje temat aktywności Piotra i Mikołaja Komorowskich herbu Korczak na obszarze północnej części Królestwa Węgierskiego w XV wieku. Działalność ta jest ściśle związana z tematem Górnych Węgier w tym okresie, tematem, który był już od początku nowoczesnej historiografii wielokrotnie opracowywany, szczególnie w historiografii słowackiej i polskiej. W artykule podjęto próbę weryfikacji tego dorobku. Autor skupia się na działalności Piotra i Mikołaja Komorowskich na terenach węgierskich w latach od około 1440 do około 1480 roku. Opisując aktywności Mikołaja Komorowskiego, wskazuje między innymi na jego czynny udział jako dowódcy wojskowego w wojnie domowej na Węgrzech po stronie Władysława III Jagiellończyka czy też konflikt tego możnego z biskupem krakowskim Zbigniewem Oleśnickim o starostwo spiskie. Wśród działań Piotra Komorowskiego opisane zostały: stopniowe budowanie pozycji na obszarze Górnych Węgier za życia Władysława III Jagiellończyka i w okresie po jego śmierci, rywalizacji i współpraca z innymi możnymi działającymi w tym regionie, włączenie się przez Komorowskiego w wydarzenia związane z aktywnością tzw. bratrzyków oraz udział w konfliktach między Kazimierzem Jagiellończykiem a Maciejem Korwinem.
Karol Krajewski takes up the subject of the activity of Piotr and Mikołaj Komorowski of the Korczak coat of arms in the northern part of the Kingdom of Hungary in the fifteenth century. Their activity is closely related to the topic of Upper Hungary in this period, a topic that has been discussed many times since the beginning of modern historiography, especially in Slovak and Polish historiography. Krajewski’s article is an attempt to assess the value of this research.Krajewski focuses on the activity of Piotr and Mikołaj Komorowski in the Hungarian territories in the years from c. 1440 to c. 1480. Describing the activity of Mikołaj Komorowski, Krajewski points to, among other things, his active participation, in the capacity of a military commander, in the civil war in Hungary on the side of Władysław III of Poland (Władysław Jagiellończyk) and his conflict with the bishop of Kraków Zbigniew Oleśnicki for the Spiš starostwo (county). Among the activities of Piotr Komorowski, Krajewski discusses the gradual building of his position in the area of Upper Hungary during the life of Władysław III and in the period after this king’s death, his rivalry and cooperation with other powerful nobles in this region, his involvement in the events related to the activity of the so-called bratrzyks, and his participation in the conflicts between Casimir IV Jagiellon (Kazimierz Jagiellończyk) and Maciej Korwin.
Der Autor des Artikels greift das Thema der Tätigkeit von Piotr und Mikołaj Komorowski mit dem Wappen von Korczak im nördlichen Teil des Königreichs Ungarn im 15. Jahrhundert auf. Diese Tätigkeit steht in engem Zusammenhang mit dem damaligen Oberungarn, das heißt mit einem Thema, das seit Beginn der modernen Geschichtsschreibung bereits mehrmals behandelt wurde, vor allem in der slowakischen und polnischen Geschichtsschreibung. In dem Artikel wird ein Versuch unternommen, den bisherigen Forschungsstand zu verifizieren.Der Autor konzentriert sich auf die Tätigkeit von Piotr und Mikołaj Komorowski in den ungarischen Territorien in den Jahren von etwa 1440 bis etwa 1480. Bei der Beschreibung von Mikołaj Komorowskis Aktivitäten verweist er unter anderem auf seine aktive Teilnahme als Oberbefehlshaber am Bürgerkrieg in Ungarn auf der Seite von Władysław III. von Warna oder auf den Konflikt des Magnaten mit dem Bischof von Krakau — Zbigniew Oleśnicki, um die Starostei Zips. Zu den Aktivitäten von Piotr Komorowski gehörten: der allmähliche Aufbau seiner Position in Oberungarn zu Lebzeiten von König Władysław III. von Warna und nach dessen Tod, Rivalität und Zusammenarbeit mit anderen, in dieser Region tätigenMagnaten, Beteiligung an Ereignissen verbunden mit der Tätigkeit der so genannten „Bratschiki“ und Teilnahme an Konflikten zwischen Kasimir dem Jagiellonen und Matthias Corvinus.
Źródło:
Średniowiecze Polskie i Powszechne; 2021, 13; 133-160
2080-492X
2353-9720
Pojawia się w:
Średniowiecze Polskie i Powszechne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nieznany dyplom Przemysława I Noszaka, księcia cieszyńskiego, z 1380 roku. Przyczynek do pochodzenia Mazańcowskich z Mazańcowic vel Lhotskich z Lhoty (Ligocki z Ligoty)
Das unbekannte Diplom von Przemislaus I. Noszak, Herzog von Teschen, aus dem Jahre 1380. Ein Beitrag zur Herkunft der Familie Mazańcowski aus Mazańcowice alias Lhotski aus Lhota (Ligocki aus Ligota)
An Unknown Diploma of Przemysław I Noszak, Duke of Cieszyn, from the Year 1380: A Contribution Related to the Origin of the Mazańcowski Family from Mazańcowice vel Lhotskie from Lhota (Ligocki from Ligota)
Autorzy:
Gojniczek, Wacław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1955666.pdf
Data publikacji:
2021-12-03
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Przemislaus I. Noszak
Herzog von Teschen
Herzogtum Teschen
Privileg
Ritterschaft
Mazańcowice
Przemysław Noszak
książę cieszyński
księstwo cieszyńskie
przywilej
rycerstwo
Duke of Cieszyn
Duchy of Cieszyn
privilege
knighthood
Opis:
Kwerenda archiwalna w źródłach nowożytnych nierzadko przynosi odkrycia odpisów znanych i nieznanych średniowiecznych dokumentów. W trakcie prowadzenia kwerendy w Archiwum Państwowym w Bielsku-Białej odnaleziono oblatę dyplomu z 1380 roku. Właściciel dokumentu w 1603 roku otrzymał jego widymat, a ten tegoż roku przedłożył w kancelarii bielskiego pana stanowego w celu jego oblatowania w księdze protokołów bielskiego państwa stanowego. Wystawcą dokumentu był Przemysław I Noszak, książę cieszyński i Wielkiego Głogowa. Z dyplomu wynika, że książę potwierdził wszystkie wcześniej ustanowione przywileje dla właścicieli wioski Mazańcowice leżącej w pobliżu Bielska – rycerzom Lenartowi, Paszkowi i Miczkowi, synom Wilhelma zwanego Swidoniczer. Oryginał spisano w języku niemieckim na pergaminie w dniu 8 maja 1380 roku w Skoczowie. W artykule postawiono hipotezę, że rycerze z Mazańcowic z końca XIV wieku mogli być przodkami szlacheckiej rodziny Lhotskich z Lhoty, którzy w XVI i w początkach następnego stulecia byli właścicielami Mazańcowic.
Archival research in modern sources often brings discoveries of copies of known and unknown medieval documents. Wacław Gojniczek’s research conducted in the State Archives in Bielsko-Biała found an oblata (i.e., the entry of a legal act in court books) of a diploma from 1380. The owner of the document received its widymat (a vidimus, an attested copy) in 1603, and in the same year submitted it to the chancellery of the Bielsko-Biała state lord in order to have it entered in the book of protocols of the Bielsko state country. The document was issued by Przemysław I Noszak, Duke of Cieszyn and Wielki Głogów. The diploma shows that the duke confirmed all of the previously established privileges for the owners of the village of Mazańcowice, located near Bielsko: knights Lenart, Paszek, and Miczek, sons of Wilhelm known as Swidoniczer. The original was written in German on parchment on May 8th 1380 in Skoczów. Wacław Gojniczek submits the hypothesis that the knights from Mazańcowice from the end of the fourteenth century could have been the ancestors of the Lhotski nobility family from Lhota, who in the sixteenth and early seventeenth century were the owners of Mazańcowice.
Bei Archivrecherchen in neuzeitlichen Quellen werden häufig Kopien bekannter und unbekannter mittelalterlicher Dokumente entdeckt. Bei einer Recherche im Staatsarchiv in Bielitz-Biala (Bielsko-Biała) wurde eine Kopie des Diploms aus dem Jahre 1380 aufgefunden. Der Besitzer der Urkunde erhielt dessen Vidimus im Jahre 1603 und reichte es in demselben Jahr bei der Kanzlei des Bielitzer Standesherrn ein, um es in das Protokollbuch der Bielitzer Standesherrschaft eintragen zu lassen. Der Aussteller des Dokuments war Przemislaus I. Noszak, Herzog von Teschen und Gross-Glogau. Laut der Urkunde bestätigte der Herzog alle zuvor erteilten Privilegien für die Besitzer des Dorfes Mazańcowice in der Nähe von Bielitz — die Ritter Lenart, Paszek und Miczek, Söhne von Wilhelm, Swidoniczer genannt. Das Original wurde in deutscher Sprache am 8. Mai 1380 in Skotschau (Skoczów) auf Pergament erstellt. In dem Artikel wird eine Hypothese aufgestellt, dass die Ritter aus Mazańcowice vom Ende des 14. Jahrhunderts die Vorfahren der Adelsfamilie Lhotski aus Lhota gewesen sein könnten, die Mazańcowice im 16. und zu Beginn des 17. Jahrhunderts besaß.
Źródło:
Średniowiecze Polskie i Powszechne; 2021, 13; 68-81
2080-492X
2353-9720
Pojawia się w:
Średniowiecze Polskie i Powszechne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 169

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies