Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Zesłańcy" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-84 z 84
    Tytuł:
    Polscy lekarze zesłańcy 1863 roku na Syberii
    Polish exiled medicine doctors of 1863 in Siberia
    Autorzy:
    Niebelski, Eugeniusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1963006.pdf
    Data publikacji:
    2019-07-27
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Opis:
    Two groups among political exiles of 1863 incessantly played the same ancillary role they had been given during the January Uprising – doctors and priests. The former ones took care of the bodies of their mates and of all their afflictions, and the latter ones – of their souls and of the psyches of those who had connections with religion and with the Church. The work of many of them resulted more from the sense of duty, vocation and mission – doctor’s or religious – than from political reasons. Doctors were soon recognized as useful not only in Polish exile circles, but also in local communities. Polish doctors constituted nearly a half of the medical personnel in Cossack and military field hospitals, as well as in the ones affiliated to mines. The years of the Uprising and then of Tsarist repressions brought a new group of doctors and various medical specialists to the Russian Empire, and especially to Siberia. Many of them consolidated the good opinion about Polish doctors that had been entertained in those parts of the Russian Empire. Many Polish doctors stayed in Siberia, or generally in Russia, for a long time, and some stayed there for good, although the Tsar’s amnesty of 1883 made it possible for all the exiles to return to Poland, to the European part of Russia, or to leave the Empire. Some of them had a career there and rendered great services to many fields of medicine. The most famous of them was Dybowski, whose career was well documented in historical literature. He devoted many years to exploring Siberia and to medical studies. At least 20 Polish doctors out of a group of 141 died in Siberia. At least 30 of them returned to Poland. Several are known to have brilliant achievements in the field of Polish medicine: Wacław Lasocki and Konrad Chmielewski extended the Nałęczów spa in the 1880s. Some, having come to Poland, were not able to find a place for themselves here and they returned to Russia. The article contains a list of names of Polish exiles who were connected with broadly understood medical services. It is an incomplete list compiled on the basis of historical literature, memoirs and fragmentary data found in record offices in Irkutsk and Chita.
    Źródło:
    Studia Polonijne; 2009, 30; 69-114
    0137-5210
    Pojawia się w:
    Studia Polonijne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zesłańcy polscy zmarli w Majkainie-Zołoto (marzec 1940--wrzesień 1941) : przyczynek do określenia wskaźnika zgonów specpieresieleńców
    Autorzy:
    Aleksandrowicz, Stanisław (1895-1982)
    Achmatowicz, Aleksander (1930-2009).
    Powiązania:
    Europa nieprowincjonalna : przemiany na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczypospolitej (Białoruś, Łotwa, Ukraina, wschodnie pogranicze III Rzeczypospolitej Polskiej) w latach 1772-1999: praca zbiorowa / pod red. Krzysztofa Jasiewicza Warszawa, 1999 S. 1008-1024
    Współwytwórcy:
    Jasiewicz, Krzysztof. Redakcja
    Balcerek, Ewa. Tłumaczenie
    Klecel, Marek. Recenzja
    Data publikacji:
    1999
    Tematy:
    Zesłańcy śmiertelność Kazachstan 1940-1941 r.
    Opis:
    Streszcz. ang. --- Indeksy.
    Rec.: Kresy nieprowincjonalne : polska pamięć kresów nie musi stawać się przyczyną nienawiści i podziałów / Marek Klecel.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Artykuł
    Tytuł:
    Zesłańcy postyczniowi na Syberii Zachodniej w opinii rosyjskiej administracji i ludności syberyjskiej, cz. 1–2, Kielce 2019
    The January Uprising exiled in Western Siberia in the opinion of Russian Administration and the Siberian People, pt. 1–2, Kielce 2019
    Autorzy:
    Kulecka, Alicja
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/11364397.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-22
    Wydawca:
    Archiwum Główne Akt Dawnych
    Tematy:
    Zesłańcy
    Syberia
    represje popowstaniowe
    Źródło:
    Miscellanea Historico-Archivistica; 2021, 28; 324-326
    0860-1054
    Pojawia się w:
    Miscellanea Historico-Archivistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Losy zesłańców syberyjskich w twórczości Aleksandra Sochaczewskiego
    Autorzy:
    Stołoska-Fuz, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/466393.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Towarzystwo Naukowe Płockie
    Tematy:
    Aleksander Sochaczewski
    powstanie styczniowe
    zesłańcy
    Syberia
    the January Uprising
    exiles
    Siberia
    Opis:
    Wstępem do artykułu poświęconego losom zesłańców syberyjskich w twórczości Aleksandra Sochaczewskiego jest krótkie omówienie systemu kar przewidzianych wobec powstańców 1863 roku. W pracy wymieniono różne rodzaje zesłania stosowane wobec insurgentów: katorgę, osiedlenie, osadzenie i zamieszkanie. Zgodnie z Ukazem carskim z maja 1863 roku wszystkich zatrzymanych podzielono na pięć grup w zależności od zaangażowania w sprawy narodowe i wymierzano wobec nich stosowną karę. Jednym z uczestników demonstracji patriotycznych organizowanych w Warszawie na początku lat sześćdziesiątych XIX w., aktywnie współpracującym z obozem czerwonych był Aleksander Sochaczewski (właściwie Sonder Lejb), dzieląc następnie los tysięcy katorżników. W artykule przedstawiono jego życie począwszy od dzieciństwa spędzonego w Iłowie, poprzez okres warszawski zakończony aresztowaniem i wyrokiem śmierci zamienionym pod szubienicą na 22 lata katorgi. Wrodzony talent artystyczny ledwie ukształtowany w Szkole Sztuk Pięknych w Warszawie, w klasie prof. Józefa Simmlera, sprawił że już w czasie podróży na Syberię bohater artykułu czynił notatki malarskie postanawiając poprzez sztukę dać świadectwo męczeństwa narodu polskiego. Pobyt na zesłaniu wpłynął na psychikę twórcy, który po powrocie z Syberii, w 1884 roku, w malarstwie szukał ukojenia. Sochaczewski, jak przedstawiono w artykule, specjalizował się w scenach rodzajowych obrazujących życie na zesłaniu. Uwidaczniał na swych pracach m.in. sceny zakuwania w kajdany, drogę na katorgę, ucieczkę więźniów czy śmierć na bezdrożach Syberii. Największą i najbardziej znaną pracą Sochaczewskiego jest Pożegnanie Europy stanowiące dzieło życia twórcy. Temu obrazowi poświęcono w artykule więcej miejsca, charakteryzując m.in. niektóre postacie upamiętnione przez artystę na płótnie. Kolekcja będąca własnością Muzeum Historycznego m. st. Warszawy stanowi obecnie depozyt Muzeum Niepodległości w Warszawie. Prace artysty prezentowane są w X Pawilonie Cytadeli Warszawskiej, a więc w miejscu gdzie zaczęła się gehenna zarówno Sochaczewskiego jak i wielu Polaków oddanych sprawie narodowej.
    The article says about Aleksander Sochaczewski (1843-1923), the artist whose painting shows the fate of the insurgents of the January Uprising sent to Siberia.
    Źródło:
    Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego; 2013, 5; s. 64-84
    0860-5637
    Pojawia się w:
    Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zesłańcy postyczniowi w Kurganie. Sprawa Towarzystwa Pomocy Wzajemnej
    Autorzy:
    Caban, Wiesław
    Mulina, Swietłana
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/631547.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Siberia, Poles, exiles, Kurgan
    Syberia, Polacy, zełańcy, Kurgan
    Opis:
    After the defeat of the January Uprising, a hundred dozen of young Poles, mainly from the area of Lithuania, were exiled to Kurgan. The city authorities were not able to provide support for so many people. Most of the exiles did not receive government benefits. Only those who received money from their families were in a good position. In this situation, the Poles founded a “society against hunger and cold”, which later assumed the name of the Society for Mutual Assistance. The main purpose was to collect cash to help those who did not receive any financial help from home. The Society for Mutual Assistance had its own regulations, which forbade, among others, drinking alcohol, playing cards, indulging in any gambling, maintaining relationships with promiscuous women and most importantly marrying Russian women. The activities of the Society for Mutual Assistance were treated with indulgence by Mikhail Avenirovich Karpinski, the Mayor of Kurgan, who came to conclusion that the deportees engaged in their own organization would abide by the adopted regulations and thus there would be no misunderstandings between the Poles and the residents of Kurgan. It seems that the 27-year-old Michał Żaba, a graduate of the Medical Department of the Moscow State University, could have influenced M. Avenirovich Karpinski’s opinion. Inhabitants of Kurgan began to submit denunciations, at first of M. Avenirovich Karpinski’s indulgent treatment of Poles, and then levelling similar accusations at the governor of Tobol, Aleksandr Ivanovich Despot-Zenovich. In the end, the case was handed over to the general-governor of West Siberia Aleksandr Petrovich Khrushchev, and so an investigation began in 1867. Among the exiles, Michał Żaba suffered the most as he was not only found guilty of establishing the Society for Mutual Assistance, but also accused of making attempts to establish such organizations in Ishim, or Yalutorovsk. In other words, Żaba was accused of conspiring against the existing order in Russia. In the 1960s, Soviet historians treated the issue of the Kurgan investigation as an example of Polish-Russian revolutionary cooperation in Siberia. It seems, however, that the establishment of the Society for Mutual Assistance Society should be regarded as an attempt to revive the societies that were created by Polish exiles in Siberia in the period between the November and January Uprisings.
    Po upadku powstania styczniowego do Kurganu zesłano stu kilkudziesięciu młodych Polaków, głównie z Litwy. Władze miasta nie były w stanie zapewnić utrzymania dla tylu osób. Większość zesłanych nie otrzymywała zapomóg rządowych. W niezłym położeniu byli jedynie ci, którzy otrzymywali pieniądze od rodziny. W tej sytuacji Polacy założyli „związek przeciw głodowi i chłodowi”, który później przybrał nazwę Towarzystwa Pomocy Wzajemnej. Głównym celem było zbieranie środków pieniężnych, by można było wspomóc tych, którzy z domu nie otrzymywali żadnej pomocy materialnej. Towarzystwo Pomocy Wzajemnej miało swój regulamin, który zakazywał m.in. picia alkoholu, gry w karty, oddawania się jakimkolwiek hazardom, nawiązywania kontaktów z rozwiązłymi kobietami i co najważniejsze zawierania małżeństw z Rosjankami. Na działalność Towarzystwa Pomocy Wzajemnej z pobłażliwością patrzył horodniczy Kurganu Michaił Awenirowicz Karpiński, gdyż uznał, że zesłańcy skupieni w organizacji będą przestrzegać przyjętego regulaminu i tym samym nie będzie dochodzić do żadnych nieporozumień między Polakami a mieszkańcami Kurganu. Wydaje się, że na takie stanowisko horodniczego mógł mieć wpływ 27-letni Michał Żaba, absolwent Wydziału Medycznego Uniwersytetu Moskiewskiego. Spośród mieszkańców Kurganu zaczęto pisać najpierw donosy na M. Awenirowicza Karpińskiego, że pobłażliwie traktuje Polaków, a następnie na gubernatora tobolskiego Aleksandra Iwanowicza Despot-Zenowicza. W końcu sprawą zainteresowano generał-gubernatora zachodniej Syberii Aleksandra Piotrowicza Chruszczowa. W 1867 r. rozpoczęło się śledztwo. Spośród zesłańców najbardziej ucierpiał Michał Żaba, który został uznany nie tylko za winnego powołania do życia Towarzystwa Pomocy Wzajemnej, ale także za to, że takie organizacje próbował zakładać w Iszymiu czy Jałturowsku. Jednym słowem, M. Żaba został posądzony o przygotowywanie spisku przeciw istniejącemu porządkowi w Rosji. Historycy radzieccy w latach sześćdziesiątych XX w. sprawę śledztwa kurgańskiego potraktowali jako przykład polsko-rosyjskiej współpracy rewolucyjnej na Syberii. Naszym zdaniem powstałe Towarzystwo Pomocy Wzajemnej należałoby uznać za próbę odrodzenia „Ogółów” z czasów zsyłki z okresu międzypowstaniowego.
    Źródło:
    Res Historica; 2018, 46
    2082-6060
    Pojawia się w:
    Res Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Siberie by Norwid
    Autorzy:
    Woźniewska-Działak, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/17889857.pdf
    Data publikacji:
    2021-02-24
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Norwid
    poezja XIX wieku
    Syberia
    zesłania
    zesłańcy
    19th-century poetry
    Siberia
    exiles
    the exiled
    Opis:
    The article is an interpretation of Norwid’s poem entitled Syberie, one of the works in the Vade-mecum series. Referring to the literature of the subject (inter alia, Zofia Trojanowiczowa, Włodzimierz Toruń), the author puts forward the thesis that the poem is a lyrical masterpiece, maximally condensing the extensive content related to Siberia and the exiles, which is a major subject of 19th-century Polish literature. Norwid’s poem, set in author’s contexts and in the contexts of the epoch, reveals its depth and possibilities of poetic synthesis. In the article, the author proves the “participation” of the work in the three great dialogues of that time provoked by the subject of Siberia.
    Źródło:
    Studia Norwidiana; 2019, 37 English Version; 43-60
    0860-0562
    Pojawia się w:
    Studia Norwidiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polscy zesłańcy na Syberii Zachodniej w latach 60.–90. XIX wieku. Między mitem a rzeczywistością
    Polish deportees in Western Siberia in the 1860s–1890s. Between the myth and the reality
    Autorzy:
    Caban, Wiesław
    Michalska-Bracha, Lidia
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/687668.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    mit
    polscy zesłańcy
    Syberia Zachodnia
    XIX wiek
    myth
    polish deportees
    Western Siberia
    XIXth century
    Opis:
    The article concerns individual and collective experiences of Poles deported to Siberia in the second half of the 19th century. It is based on the 19th century memoirs and Polish and Russian accounts from the 19th and 20th century. An integral part of the article is the problem of the myth of Siberia, and its picture of martyrdom of which perpetuated by the 19th century literature, romantic poetry, and memoirs, including the works of Agaton Giller’s. A noticeable role in the making of the myth of Siberia played the works of Zygmunt Librowicz’s (Poles in Siberia, Cracow 1884) and Michal Janik’s (History of Poles in Siberia, Cracow 1928), among others. The article mentions numerous factors creating the myth of Siberia, including the system of repressions against the deportees, the myth of the sentenced to katorga terms, the myths concerning the attitude of Russian administration and civilians to the deportees, the cooperation between Polish and Russian exiled revolutionaries and marriages between the deportees and local Siberian women.
    Źródło:
    Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku; 2017, 17; 13-41
    2450-6796
    Pojawia się w:
    Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Eugeniusz Niebelski, „Wiosna i jesień trwa tu krótko”. Księża zesłańcy 1863 roku w syberyjskiej Tunce, Wydawnictwo KUL, Lublin 2013, ss. 220, ilustracje.
    Autorzy:
    Kiper, Daniel
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1023595.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2014, 101; 429-431
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Syberie Norwida
    Syberie by Norwid
    Autorzy:
    Woźniewska-Działak, Magdalena
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2117456.pdf
    Data publikacji:
    2019-11-14
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Norwid
    poezja XIX wieku
    Syberia
    zesłania
    zesłańcy
    19th-century poetry
    Siberia
    exiles
    the exiled
    Opis:
    Artykuł stanowi interpretację Norwidowskiego wiersza pt. Syberie, jednego z ogniw cyklu Vade-mecum. Autorka w nawiązaniu do literatury przedmiotu (Zofia Trojanowiczowa, Włodzimierz Toruń i in.) stawia tezę, iż wiersz jest lirycznym arcydziełem, maksymalnie kondensującym rozległą treść, związaną z Syberią i zesłaniami, stanowiącymi wielki temat polskiej literatury XIX w. Wiersz Norwida osadzony w kontekstach autorskich oraz w kontekstach epoki odsłania swą głębię i możliwości poetyckiej syntezy. W niniejszym artykule autorka dowodzi „udziału” utworu w trzech wielkich dialogach epoki sprowokowanych przez temat Syberii.
    The article is an interpretation of Norwid’s poem entitled Syberie, one of the works in the Vade-mecum series. Referring to the literature of the subject (inter alia, Zofia Trojanowiczowa, Włodzimierz Toruń), the author puts forward the thesis that the poem is a lyrical masterpiece, maximally condensing the extensive content related to Siberia and the exiles, which is a major subject of 19th-century Polish literature. Norwid’s poem, set in author’s contexts and in the contexts of the epoch, reveals its depth and possibilities of poetic synthesis. In the article, the author proves the “participation” of the work in the three great dialogues of that time provoked by the subject of Siberia.
    Źródło:
    Studia Norwidiana; 2019, 37; 43-58
    0860-0562
    Pojawia się w:
    Studia Norwidiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ссыльные поляки в Вологодской губернии в 19 веке: российская историография и перспективы исследования
    Polish deportation in the Vologda province (Vologodskaya gubernia) in the XIXth century: Russian historiography and research perspectives
    Polscy zesłańcy w guberni wołogodzkiej w XIX wieku. Rosyjska historiografia i perspektywy badawcze
    Autorzy:
    Liutynski, Anton
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/687693.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    wołogodzka gubernia
    Polacy zesłańcy
    rosyjska historiografia
    perspektywy badawcze
    Vologda province
    Polish exile
    Russian historiography
    research perspectives
    Opis:
    Gubernia wołogodzka, region Imperium Rosyjskiego (w latach 1796–1917), był wykorzystywany przez rząd carski w XIX – początkach XX wieku, jako miejsce zsyłek politycznych. Pewna liczba uczestników ruchu rewolucyjnego w Królestwie Polskim w XIX wieku została zesłana na tę prowincję. Rosyjska historiografia polskich zesłańców odnosi się głównie do regionów syberyjskich, gdzie wygnańców było znacznie więcej. Istnieją interesujące i szczegółowe opracowania dotyczące polskich zesłańców w sąsiednich guberniach archangielska, wiatska i nowogrodzka. O zesłanych do Wołogdy uczestnikach powstań w Królestwie Polskim powstało kilku wydawnictw lokalnych naukowców (Бонфельд, Голикова и др.): o wysokiej rangi dowódcach wojskowych powstania listopadowego, o zesłańcach konspiracji Konarskiego i o ponad 80 uczestnikach powstania styczniowego. Na podstawie danych archiwalnych badane są epizody z życia codziennego, dane biograficzne, uogólnienia. Tematami istotnymi badawczo pozostają następujące obszary: szczegółowa analiza biografii, publikacja źródeł archiwalnych, badanie źródeł osobowych: wspomnienia zesłańców i mieszkańców.
    Vologda Province, the region of the Russian Empire (1796–1917), was used in the XIX – early XX century by the tsarist government as a place of political exile. A certain number of participants in the revolutionary movement in the Kingdom of Poland in the 19th century was exiled to the province. The Russian historiography of the Polish exile mainly refers to the Siberian regions, where exiles were much larger. There are interesting and detailed studies of Polish exiles in the neighboring Arkhangelsk, Vyatka and Novgorod provinces. Several publications of local researchers (Bonfeld, Golikova, etc.) about the exiled Poles in Vologda from the Kingdom of Poland have been made: about high-ranking commanders of the November uprising, about exiles after Konarsky case and more than 80 participants of the January uprising. On the basis of archival data, episodes of everyday life, biographical data, generalizations are studied. The topic remains relevant for research in the following areas: detailed analysis of biographies, publication of archival sources, study of personal sources: memories of exiles and local residents
    Źródło:
    Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku; 2017, 17; 91-102
    2450-6796
    Pojawia się w:
    Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Epistolarny news zesłańczy (krąg Onufrego Pietraszkiewicza i Adolfa Januszkiewicza, Syberia Zachodnia)
    Autorzy:
    Jerzy, Fiećko,
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/897621.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
    Tematy:
    news
    zsyłki carskie
    Syberia
    epistolografia romantyczna
    polscy zesłańcy w XIX wieku
    zesłańczy obieg informacji
    Opis:
    The author attempts to discover signs of poetics of news in the exile letters written in the first half of the 19th century. The paper discusses two overlapping correspondence circles related to outstanding exiles, active organizers of exile communities, Onufry Pietraszkiewicz and Adolf Januszkiewicz (both were Mickiewicz’s close friends). The author reveals a different aesthetic strategy (Pietraszkiewicz preferred a utilitarian letter, while Januszkiewicz favoured romantic epistolography); moreover he describes a number of common elements that from the point of view of circulation of information in exile were the most significant, i.e. news about important changes in the exile existence, such as illnesses, successes or failures in gainful employments and most importantly information on the efforts concerning release from the exile; in addition he highlights consequent elimination of dissident political contents from the epistolary discourse. Furthermore, the author draws attention to the reportage elements, often sensational, which appeared especially in letters addressed to the national recipient and were related mainly to the descriptions of exotic places and forms of existence of Siberian indigenous peoples.
    Źródło:
    Przegląd Humanistyczny; 2016, 60(1 (452)); 53-65
    0033-2194
    Pojawia się w:
    Przegląd Humanistyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polscy księża zesłańcy postyczniowi o Rosji
    Polish priests-exiles about Russia (after the January Uprising)
    Autorzy:
    Cybulski, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/481713.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
    Tematy:
    Polish priests
    exile
    Siberia
    memoires
    stereotype of Russia and the Russians
    Opis:
    The given article is devoted to the problem of the perception of Russia and the Russians in Polish Catholic priests’ literary work, exiled after the January Uprising to the Russian Empire. As commonly assessed, exile to Russia affected about six hundred Polish clergymen, in one way or another connected to the insurrectionary move of 1863. The most famous priest-exiles, whose literary legacy has survived to this day, are: Mikołaj Kulaszyński, Stanisław Matraś, Edward Nowakowski and Zygmunt Szczęsny Feliński. A present article was devoted to it is for these writers, and is concentrating on the stereotype of the Russians and Russia. The text includes the following aspects one by one: national nomenclature, psychological and characterological features, physical properties of the Russians and the general image of Russia as the state and the country.
    Źródło:
    Acta Polono-Ruthenica; 2016, 1, XXI; 145-159
    1427-549X
    Pojawia się w:
    Acta Polono-Ruthenica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Norwid and the exiles to Siberia
    Autorzy:
    Gadamska-Serafin, Renata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/17890538.pdf
    Data publikacji:
    2021-02-24
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Norwid
    Rosja
    Syberia
    Sybir
    sybiracy
    zesłańcy
    literatura zesłańcza XIX w.
    Russia
    Siberia
    Sybiraks
    the exiled
    19th-century exile literature
    Opis:
    The exiles to Siberia had a profound influence on Norwid’s consciousness already in his middle school years (i.e. in the 1830s) as the next wave (following the one after the failure of the November Uprising) began at that time. The subject of exile and martyrdom was often discussed by Norwid in conversations and correspondence with his friends. Even among the poet’s close and distant relatives, there were many people who were affected by the deportation to the East (Józef Hornowski, the Kleczkowski family, Konstanty Jarnowski). The list of Norwid’s friends who were deported to Syberia is horribly long: Karol Baliński, Maksymilian Jatowt (pseud. Jakub Gordon), Agaton Giller, Karol Ruprecht, Stefan Dobrycz, Andrzej Deskur, Bronisław Zaleski, Antoni and Michał Zaleski, Anna Modzelewska and her brother, Aleksander Hercen, Piotr Ławrow. There were also some occasional meetings with the exiled or their families (Aniela Witkiewiczówna, Aleksander Czekanowski). Norwid attentively listened to oral accounts of those who returned, he also read publications on Siberian themes published from the early 1950s (among others, by Giller, Gordon, B. Zaleski). In his speeches and letters he repeatedly drew attention to the necessity of commemorating the “Siberian exiles” and providing them with support – both spiritual and material – as well as establishing the Siberian Society, “where all single sufferings and conquest would come to balance”. Providing the exiled with state protection and enabling them to return to their homeland became even one of the points of Norwid’s project for the political and social principles of future Poland.
    Źródło:
    Studia Norwidiana; 2019, 37 English Version; 61-95
    0860-0562
    Pojawia się w:
    Studia Norwidiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przedsiębiorczość jako sposób adaptacji zesłańców postyczniowych na Syberii Zachodniej
    Autorzy:
    Mulina, Swietłana A.
    Legieć, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1042497.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    zesłańcy polscy
    powstanie styczniowe
    przedsiębiorczość etniczna
    adaptacja
    Syberia
    Polish exile
    January Uprising
    ethnic entrepreneurship
    adaptation
    Western Siberia
    Opis:
    W artykule autorzy analizują działalność gospodarczą zesłanych uczestników powstania styczniowego na Syberii Zachodniej i jej rolę w procesie ich adaptacji. Przedstawiono strategie zakładania i rozwoju przedsiębiorstw prowadzonych przez polskich zesłańców oraz cechy charakterystyczne dla ich funkcjonowania. Autorzy dochodzą do wniosku, że polska przedsiębiorczość na Syberii nie miała wyraźnego charakteru etnicznego.
    The authors analyze the entrepreneurial activity of the exiled participants of the January Uprising in Western Siberia and its role in the process of their adaptation. Also, the authors identify strategies for the success of Polish entrepreneurs, as well as features of the functioning of the business of Polish exiles in Siberia. It is concluded that Polish entrepreneurship in Siberia did not have a pronounced ethnic character.
    Źródło:
    Przegląd Nauk Historycznych; 2020, 19, 2; 141-161
    1644-857X
    2450-7660
    Pojawia się w:
    Przegląd Nauk Historycznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zesłańcy postyczniowi na Syberii Zachodniej w opinii rosyjskiej administracji i ludności syberyjskiej. Cz. 1, Dokumenty administracji cywilnej, policji i żandarmerii
    Učastniki Ânvarskogo vosstaniâ, soslannye v Zapadnuû Sibir, v vospriâtii rossijskoj administracii i žitelej Sibiri.
    Współwytwórcy:
    Wiech, Stanisław (1963- ). Wybór Opracowanie
    Krih, Anna Alekseevna (1979- ). Wybór Opracowanie
    Mulina, Svetlana Anatolʹevna (1974- ). Wybór Opracowanie Redakcja
    Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego (Kielce). Wydawca
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Kielce : Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego
    Tematy:
    Powstańcy styczniowi
    Sybiracy
    Zesłańcy
    Antologia
    Dokumenty
    Edycja krytyczna
    Wydawnictwo źródłowe
    Opis:
    Bibliografia, netografia na 347-354. Indeksy.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Książka
    Tytuł:
    POLSCY XVIII-WIECZNI ZESŁAŃCY SYBERYJSCY. STRATEGIE (PRZE)ŻYCIA NA ZESŁANIU
    Polish 18th Century Siberian Exiles. Strategies of Survival/Life in Exile
    Autorzy:
    Getka, Joanna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/444579.pdf
    Data publikacji:
    2014-06-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
    Tematy:
    Russian Empire
    Polish exiles
    Bar Confederation
    tsarist army
    diary
    Opis:
    In line with the colonization of central Asian provinces of the Russian Empire, which started in the 16th century, also the Poles were sent as prisoners to these areas. The article relates to methods of survival in exile of representatives of the fi rst large group of Polish exiles – members of the Bar Confederation (1768–1772). Some chose to more or less spectacular escape, which often ended in tragedy. Others settled in and converted to Orthodoxy, denying the possibility of returning home. A large group of exiles were eventually forcibly incorporated into the tsarist army. As ordinary soldiers, deprived of state laws, the Poles have contributed not only to the further colonization of the Asian part of the Russian Empire, but also played an important role in regulating the internal affairs of Russia, including Emilian Pugachev rebellion damping (1773–1774). The source of the research is a diary of exiled member of the Bar Confederation – Karol Lubicz Chojecki, Pamięć dzieł polskich. Podróż i niepomyślny sukces Polaków, fi rst published in Warsaw in 1789, reprinted one year leater (1790) in Supraśl, titled: Polak konfederat przez Moskwę na Syberię zaprowadzony. Razem wiadomość o buncie Puchaczewa.
    Źródło:
    Acta Neophilologica; 2014, XVI/1; 165-178
    1509-1619
    Pojawia się w:
    Acta Neophilologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Norwid i sybiracy
    Norwid and the exiles to Siberia
    Autorzy:
    Gadamska-Serafin, Renata
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2117457.pdf
    Data publikacji:
    2019-11-14
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Norwid
    Rosja
    Syberia
    Sybir
    sybiracy
    zesłańcy
    literatura zesłańcza XIX w.
    Russia
    Siberia
    Sybiraks
    the exiled
    19th-century exile literature
    Opis:
    Syberyjskie zsyłki przeorały świadomość Norwida już w latach gimnazjalnych (to jest 30. XIX w.), bowiem wtedy rozpoczęła się kolejna (po polistopadowej) ich fala. Temat zesłań i męczeństwa był często podejmowany przez Norwida w rozmowach i korespondencji z przyjaciółmi. Nawet pośród bliższych i dalszych krewnych (bądź powinowatych) poety nie brakowało ludzi dotkniętych wyrokami deportacji na Wschód (Józef Hornowski, Kleczkowscy, Konstanty Jarnowski). Lista Norwidowskich znajomych-sybiraków jest przerażająco długa: Karol Baliński, Maksymilian Jatowt (pseud. Jakub Gordon), Agaton Giller, Karol Ruprecht, Stefan Dobrycz, Andrzej Deskur, Bronisław Zaleski, Antoni i Michał Zalescy, Anna Modzelewska i jej brat, Aleksander Hercen, Piotr Ławrow. Zdarzały się też spotkania z zesłańcami bądź ich rodzinami przypadkowe (Aniela Witkiewiczówna, Aleksander Czekanowski). Norwid pilnie słuchał ustnych relacji tych, którzy powrócili, sięgał również po publikacje na tematy syberyjskie, ukazujące się od początku lat 50. (m.in. Gillera, Gordona, B. Zaleskiego). W swoich wystąpieniach i listach wielokrotnie zwracał uwagę na konieczność upamiętniania „wygnańców sybirskich” i udzielania im wsparcia – modlitewnego i materialnego, a także utworzenia Towarzystwa Syberyjskiego, „gdzie by dośrodkowały się wszystkie pojedyncze wycierpienia i zdobycze”. Otoczenie sybiraków opieką państwa i umożliwienie im powrotu do ojczyzny stało się nawet jednym z punktów Norwidowskiego projektu zasad ustrojowo-społecznych przyszłej Polski.
    The exiles to Siberia had a profound influence on Norwid’s consciousness already in his middle school years (i.e. in the 1830s) as the next wave (following the one after the failure of the November Uprising) began at that time. The subject of exile and martyrdom was often discussed by Norwid in conversations and correspondence with his friends. Even among the poet’s close and distant relatives, there were many people who were affected by the deportation to the East (Józef Hornowski, the Kleczkowski family, Konstanty Jarnowski). The list of Norwid’s friends who were deported to Syberia is horribly long: Karol Baliński, Maksymilian Jatowt (pseud. Jakub Gordon), Agaton Giller, Karol Ruprecht, Stefan Dobrycz, Andrzej Deskur, Bronisław Zaleski, Antoni and Michał Zaleski, Anna Modzelewska and her brother, Aleksander Hercen, Piotr Ławrow. There were also some occasional meetings with the exiled or their families (Aniela Witkiewiczówna, Aleksander Czekanowski). Norwid attentively listened to oral accounts of those who returned, he also read publications on Siberian themes published from the early 1950s (among others, by Giller, Gordon, B. Zaleski). In his speeches and letters he repeatedly drew attention to the necessity of commemorating the “Siberian exiles” and providing them with support – both spiritual and material – as well as establishing the Siberian Society, “where all single sufferings and conquest would come to balance”. Providing the exiled with state protection and enabling them to return to their homeland became even one of the points of Norwid’s project for the political and social principles of future Poland.
    Źródło:
    Studia Norwidiana; 2019, 37; 59-89
    0860-0562
    Pojawia się w:
    Studia Norwidiana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Syberyjskie losy powstańców styczniowych z regionu łódzkiego
    The Siberian fate of January insurgents from the region of Łódź
    Autorzy:
    Kita, Jarosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/687686.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    powstanie styczniowe
    zesłańcy
    Syberia
    region łódzki
    January Uprising
    exiles
    Siberia
    region of Łodź
    Opis:
    The article deals with the problem of exile to Siberia of population from Łódź and the region of Łódź. It enriches the knowledge about the fate of post-January exiles. The first part of the article presents a demographic analysis of a group that was sentenced to work or settle in Siberia. There are given detailed statistics of convicted with split into different kind of judgments. In the second part, we are dealing with the presentation of the peregrination of exiles from region of Łódź, reproduced on the basis of the preserved memoirs material. There were used the memoirs of insurgents related to the region of Łódź. The analysis of the material of the memories allows to conclude that the path to the exile of individual prisoners was very similar to each other. On the other hand, the stay in exile was slightly different, and it dependented on the place of exile and the received judgments.
    Źródło:
    Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku; 2017, 17; 63-76
    2450-6796
    Pojawia się w:
    Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Deportacje z Górnego Śląska do ZSRS w 1945 roku
    Autorzy:
    Węgrzyn, Dariusz (1975- ).
    Powiązania:
    Biuletyn IPN 2020, nr 5, s. 72-79
    Data publikacji:
    2020
    Tematy:
    Tragedia Górnośląska (1945-1948)
    Deportacje obywateli polskich w głąb ZSRR (1944-1956)
    Wysiedlanie
    Zesłańcy
    Artykuł z czasopisma historycznego
    Opis:
    Artykuł przedstawia sytuację na Górnym Śląsku po zakończeniu działań wojennych. W lutym 1945 roku po wkroczeniu Armii Czerwonej rozpoczęły się masowe wysiedlenia ludności do ZSRR. Rolnicy i budowlańcy trafili na Białoruś, hutników i górników kierowano do Zagłębia Donieckiego na Ukrainie. Z dostępnych danych wynika, że do Rosji z Górnego Śląska deportowano ponad 46 tysięcy mieszkańców. Głód, epidemie i ciężka praca ponad siły powodowała masową umieralność. Do 1950 roku przeżyli tylko najsilniejsi spośród nich.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Artykuł
    Tytuł:
    Polscy wojskowi i zesłańcy w carskiej armii na Kaukazie w XIX i na początku XX wieku
    Autorzy:
    Piwnicki, Grzegorz.
    Data publikacji:
    2001
    Wydawca:
    Toruń : Wydawnictwo Adam Marszałek
    Tematy:
    Historia wojskowa Rosja 19-20 w.
    Polityka narodowościowa
    Zesłania
    Opis:
    Tyt. okł. i grzbiet.: Polacy wojskowi i zesłańcy w carskiej armii na Kaukazie w XIX i na początku XX wieku.
    Bibliogr. --- Indeks.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Książka
    Tytuł:
    Zesłańcy postyczniowi w Imperium Rosyjskim : studia dedykowane Profesor Wiktorii Śliwowskiej
    Współwytwórcy:
    Niebelski, Eugeniusz. Redakcja
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Lublin ; Warszawa : Wydawnictwo KUL : Instytut Historii PAN
    Tematy:
    Powstanie styczniowe (1863-1864)
    Więźniowie polityczni
    Zesłania
    Opis:
    Tekst również w jęz. ros.
    Książka zawiera między innymi materiały z konferencji naukowej pt.: "Losy zesłańców postyczniowych w Imperium Rosyjskim. W 140. rocznicę polskiego powstania nad Bajkałem w 1866 r." zorganizowaną przez Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II, 15-16 listopada 2006 r.
    Bibliogr. s. 13-30.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Książka
    Tytuł:
    W krainie zesłań : losy Polaków na Syberii do 1914 roku
    Losy Polaków na Syberii do 1914 roku
    Autorzy:
    Zackiewicz, Grzegorz (1971- ).
    Współwytwórcy:
    Muzeum Pamięci Sybiru (Białystok). Instytucja sprawcza Wydawca
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Białystok : Muzeum Pamięci Sybiru
    Tematy:
    Jeńcy wojenni polscy
    Polacy za granicą
    Sybiracy
    Zesłania
    Zesłańcy
    Opracowanie
    Opis:
    Bibliografia, netografia na stronach 153-157.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Książka
    Tytuł:
    Działalność kościoła irkuckiego od 1825 do 1855 roku
    The activity of the church in Irkutsk in 1825-1855
    Autorzy:
    Kiszenia, Weronika
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1218125.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy Redakcja "Nasza Przeszłość"
    Tematy:
    kościół katolicki
    Irkuck
    Syberia
    świątynia
    zesłańcy polityczni
    Polonia irkucka
    the Catholic Church
    Syberian
    temple
    political exiles
    Polish colony of Irkuck
    Opis:
    W artykule omówiono dzieje kościoła katolickiego w Irkucku w latach 20-50. XIX wieku w tym również stosunek władz syberyjskich do powstania świątyni. Na podstawie metryk oszacowano liczbę osób katolickiego wyznania, którzy w tym czasie znajdowali się w dalekim Irkucku. Przedstawiono relacje naocznych świadków: zesłańców politycznych i mieszkańców miasta o księżach, odprawianych mszach i świętach religijnych. Sporo uwagi poświęcono roli kościoła katolickiego i jego przeogromnemu znaczeniu w życiu zesłańców politycznych i powstającej Polonii irkuckiej.
    The article discusses the history of the Catholic Church in Irkutsk between the 1820s and the 1850s as well as the attitude of the Siberian authorities to the erection of the church. On the basis of birth certificates the number of people of Catholic faith in Irkutsk has been determined. The article presents accounts of eyewitnesses - politi-cal exiles and the inhabitants of the city - of priests, masses and religious festivities. A lot of attention has been devoted to the role of the Catholic Church and its great importance in the lives of the political exiles and the emerging Polish community
    Źródło:
    Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce; 2016, 125; 183-190
    0137-3218
    2720-0590
    Pojawia się w:
    Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dom umarłych : syberyjska katorga pod rządami carów
    Syberyjska katorga pod rządami carów
    House of the dead : Siberian exile under the tsars, 2016
    Autorzy:
    Beer, Daniel (1973- ).
    Współwytwórcy:
    Ronikier, Michał (1939- ). Tłumaczenie
    Wydawnictwo Literackie. Wydawca
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Kraków : Wydawnictwo Literackie
    Tematy:
    Sybiracy
    Więźniowie polityczni
    Zesłania
    Zesłańcy
    Monografia
    Opis:
    Tytuł oryginału: The house of the dead : Siberian exile under the tsars. Na okładce i grzbiecie podtytuł: syberyjska katorga w czasach carów.
    Indeks.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Książka
    Tytuł:
    Pożytki z katorgi
    Autorzy:
    Lada, Wojciech.
    Współwytwórcy:
    Wydawnictwo Czarne. Wydawca
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Wołowiec : Wydawnictwo Czarne
    Tematy:
    Czekanowski, Aleksander Piotr (1833-1876)
    Czerski, Jan (1845-1892)
    Dybowski, Benedykt (1833-1930)
    Kon, Feliks (1864-1941)
    Piłsudski, Bronisław (1866-1918)
    Sieroszewski, Wacław (1858-1945)
    Polacy za granicą
    Zesłańcy
    Publicystyka
    Opis:
    Wybrana bibliografia na stronach 162-[166].
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Książka
    Tytuł:
    Kornela i Ludwika Zielonków droga na Syberię. Rosja w oczach zesłańców postyczniowych
    Kornel’s and Ludwik’s Zielonka on the way to Siberia. Russia in the eyes of post-January Uprising exiles
    Autorzy:
    Wołczyk, Łukasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/687640.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    zesłańcy
    Syberia
    Rosjanie
    pamiętniki
    exiles
    Siberia
    Russians
    diaries
    Opis:
    The period of the nineteenth century is particularly interesting, because it was then that many memories of the exile and the aforementioned trip to exile were created. Observations of Poles-exiles are very interesting because they contain a lot of information about, among others the relation of the Siberia population to the exiles, as well as the perception of reality by the exiles themselves. Interesting are also information on the contacts of exiles with the administration of the Russian Empire. Particularly interesting are the memories of brothers Ludwik Zielonka and Kornel Zielonka, who took part in the January Uprising, for which they were sent to Eastern Siberia. They both describe the hardships of travel, they cite situations with which they had contact. While Kornel feels great as a writer, Ludwik cites mostly dry facts. Both diaries have one more interesting property: they can be used to examine the way differences in the perception of the reality of exile are found by diametrically different brothers who are in very similar realities.
    Źródło:
    Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku; 2017, 17; 155-165
    2450-6796
    Pojawia się w:
    Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zesłane do Kazachstanu dzieci polskie proszą o uwolnienie ich ojców - jeńców wojennych więzionych w sowieckich obozach NKWD
    Autorzy:
    Mrówczyński, Stanisław.
    Powiązania:
    Rodowód II 2007, nr 11, s. 41-42
    Współwytwórcy:
    Jaworek, Krystyna. Uzupełnienie
    Data publikacji:
    2007
    Tematy:
    Mikucki, Eugeniusz
    Mikucka, Stanisława
    Mikucka, Krystyna
    Mikucki, Stanisław
    Stalin, Józef (1878-1953)
    Jeńcy wojenni polscy ZSRR 1939-1940 r.
    Zesłańcy Kazachstan
    Opis:
    Dot. listu Krzysi i Stasia Mikuckich [dzieci ppor. E. Mikuckiego] do I. Stalina z prośbą o zwolnienie ojca z obozu w Kozielsku z dnia 28 maja 1940 r.
    Fot.
    Uzup.: Sprostowanie / Krystyna Jaworek.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Artykuł
    Tytuł:
    Pojęcie ‘Syberii’ w narracjach dziewiętnastowiecznych polskich zesłańców
    The concept of 'Siberia' in the narratives of 19th‑century Polish exiles
    Autorzy:
    Gaibulina, Karina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2080746.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Siberia
    Polish exiles
    Polish “Siberian triangle”
    third space
    Russian imperialism
    Syberia
    zesłańcy polscy
    polski „trójkąt syberyjski”
    trzecia przestrzeń
    rosyjski imperializm
    Nauki Humanistyczne i Społeczne
    Opis:
    This paper aims to investigate, on the one hand, how the concept of 19th‑century Siberia was constructed by three Polish political prisoners in their private documents. On the other hand, the significance of the “Siberian triangle” (consisting of essential ideas of “Polishness”, “Russianness”, and “Easternness”), in the construction of Polish exiles' identity. Siberia never existed, or did it? Apart from the vast territories named Siberia, there was also the abstract category of Siberia, consisting of parameters and charts, plans and maps, sustaining the development projects, and images, stories, and texts, in which usually imagined Siberia went beyond the geographical Siberia. Taking this into account, in this paper, I would like to look at the three‑dimensional construction of Siberia. Namely: an imperial attitude, defending its political and economic prerogatives; the interests of the indigenous peoples who gradually had been losing their rights to the pastures and whose voice was the least heard among others; as well as the view of Polish exiles, sent to the eastern territories of the Russian Empire against their will. To paraphrase Edward Said, we can state that the strategies of the conquest of Siberia directly impacted its perceptions, narrative constructions, and later reconstructions of the 19th‑century Siberian realities. Three case studies will serve me as illustrative material: Adolf Januszkiewicz, Bronisław Zaleski, and Seweryn Gross.
    Źródło:
    Historyka studia metodologiczne; 2021, 51; 135-155
    0073-277X
    Pojawia się w:
    Historyka studia metodologiczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polacy na Uralu w latach 60.–80. XIX wieku w świetle wspomnień Władysława Zahorskiego
    Poles in the Ural in the 60s–80s of XIXth century in the light of the memories of Władysław Zahorski
    Autorzy:
    Sikorska-Kulesza, Jolanta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/687690.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Władysław Zahorski
    pamiętnik
    zesłańcy
    Syberia
    Ufa
    diary
    exiles
    Siberia
    Opis:
    The article is based on a fragment of the diary of Władysław Zahorski, still in the manuscript, entitled “My memories” and rich literature on the subject. It was written down years later, therefore it should be analyzed with great sensitivity and it should be careful to formulate conclusions. The author of the diary was a well-known Vilnius doctor, cultural and social activist and the author of many works on the history and monuments of Vilnius. The article deals with the problems of exiles in Ufa, observed from the position of a child from the intelligentsia family from western Krai. The author came from a family, whose social position and material status were definitely better than those Poles who were subjected to forced exile in post-January realities. In the diary it can be found the unknown and valuable information, that complements the current state of knowledge about the life of exiles of this part of Siberia. In addition, it creates a cognitive perspective concerning the exiles in the consciousness of a generation of insurgents’ children in 1863, to which Władysław Zahorski belonged.
    Źródło:
    Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku; 2017, 17; 43-62
    2450-6796
    Pojawia się w:
    Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX Wieku
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    W obozie i na zesłaniu : czynniki determinujące przetrwanie -- próba porównawcza
    Autorzy:
    Boćkowski, Daniel (1968- ).
    Powiązania:
    Przeszłość, teraźniejszość i przyszłość Polaków na Wschodzie : konferencja naukowa 8-9 maja 2001 r. w Gorzowie Wlkp Gorzów Wlielkopolski, 2001 S. 125-136
    Współwytwórcy:
    Wolsza, Tadeusz. Redakcja
    Szczerbiński Marek. Redakcja
    Data publikacji:
    2001
    Tematy:
    Konferencja naukowa nt.: Przeszłość, teraźniejszość i przyszłość Polaków na Wschodzie (2001 ; Gorzów Wielkopolski)
    Obozy pracy ZSRR 1939-1945 r. materiały konferencyjne
    Zesłańcy ZSRR 1939-1945 r. materiały konferencyjne
    Opis:
    Na okł. wyłącznie nazwa serii: Prace Naukowe.
    Bibliogr. przy ref.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Artykuł
    Tytuł:
    Podróż więźnia etapami do Syberyi w roku 1854. T. 1-2
    Podróż więźnia etapami do Syberii w roku 1854
    Autorzy:
    Giller, Agaton (1831-1887).
    Współwytwórcy:
    Cymelium Fundacja Ratowania Dziedzictwa Narodowego. Wydawca
    Data publikacji:
    2019-1866
    Wydawca:
    Warszawa : Cymelium
    Tematy:
    Giller, Agaton (1831-1887)
    Polacy
    Sybiracy
    Zesłania
    Zesłańcy
    Pamiętniki i wspomnienia
    Relacja z podróży
    Opis:
    Reprint, oryginału: Lipsk : F. A. Brockhaus, 1866.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Książka
    Tytuł:
    Spis rodzin wojskowych wywiezionych do ZSSR
    Współwytwórcy:
    Kowalska, Ewa (historia). Przedmowa
    Smolana, Krzysztof (1951-2024). Redakcja
    Polska. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej. Kancelaria. pbl
    Polska Akademia Umiejętności (1990- ).
    Archiwum Akt Nowych (Warszawa).
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Warszawa ; Kraków : Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej
    Tematy:
    Polacy
    II wojna światowa (1939-1945)
    Zesłańcy
    Spis osobowy
    Opis:
    Nazwa red. na. s. [64].
    Na s. 9: Ewa Kowalska (Muzeum Katyńskie) - Świadectwa zbrodni i próby podporządkowania Polski... rzecz o polskich wojskowych przetrzymywanych w obozach i deportacjach ich rodzin (1940-1941), na DVD - zespół akt Ministerstwa Pracy i Opieki Społecznej w Londynie "Spis rodzin wojskowych wywiezionych do ZSRR".
    Nazwa wyd. w cop.
    Bibliogr. s. 58-[59].
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Książka
    Tytuł:
    Z tradycji weteranów Wojska Polskiego. Cz. 21, W drodze na Sybir
    Autorzy:
    Mazur, Aleksander.
    Powiązania:
    Polsce Wierni 2021, nr 10, s. 12-13, 32
    Data publikacji:
    2021
    Tematy:
    Czernichowski, Nicefor (ok. 1611-ok. 1674)
    Kamieński-Dłużyk, Adam (1635?-1672?)
    Beniowski, Maurycy August (1746-1786)
    Oficerowie (wojsko)
    Zesłania
    Zesłańcy
    Artykuł z czasopisma kombatanckiego
    Artykuł z czasopisma popularnonaukowego
    Pamiętniki żołnierskie polskie
    Opis:
    W artykule przedstawiono historię przymusowych wywózek polskich jeńców wojennych na Syberię. Pierwsi zesłańcy trafili tam po kampanii moskiewskiej 1582 roku. Omówiono pamiętniki oficerów przymusowo wywiezionych na zesłanie po późniejszych konfliktach Polski z Rosją. Przywołuje wspomnienia oficera jazdy Nicefora Czernichowskiego, Adama Kamieńskiego, pisarza wojskowego Ludwika Bończa Sienickiego czy też hrabiego Maurycego Augusta Beniowskiego, konfederata barskiego.
    Fotografie.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Artykuł
    Tytuł:
    Tradycja w wychowaniu dziecka w kaukaskiej przestrzeni kulturowej
    Tradition in the bringing up of a child in the caucasian culture space
    Autorzy:
    Chodubski, Andrzej Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/559218.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Gdańskie Seminarium Duchowne
    Tematy:
    bezdzietność
    bezżenność
    dziecko
    edukacja
    islam
    Kaukaz
    małżeństwo
    rodzina
    Rosja
    wychowanie
    zesłańcy polscy
    bringing up
    Caucasus
    child
    childlessness
    education
    family
    Islam
    marriage
    Polish exiles
    Russia
    unmarried state (batchelorhood)
    Opis:
    W kulturze Kaukazu kimś, kto odgrywa ważną rolę jest dziecko. Jest ono wyrazem miłości rodziców oraz społecznym dopełnieniem małżeństwa. Szczególnie narodziny syna są powodem dumy ojca oraz wzrostu prestiżu matki. Edukacja chłopców obejmowała kształtowanie sprawności fizycznej i umysłowej. Mieli oni w przyszłości stać się dzielnymi wojownikami. Intelekt kształcono w oparciu o Koran i inne księgi religijne. Przygotowując dziewczynki do przyszłej roli żony i matki starano się, aby zdobyły umiejętności przydatne w gospodarstwie domowym. „Europeizacja” edukacji nastąpiła dzięki Rosji, która podporządkowała sobie region kaukaski. Wkład w edukację dzieci i młodzieży kaukaskiej wnieśli Polacy – zesłańcy i żołnierze carskiej armii.
    In the culture of Caucasus a child is somebody who plays an important role. It is the fruit of love of its parents and social complement of marriage. The birth of a son is the cause of particular pride of the father and the increase of prestige of the mother. Education of boys included shaping physical and intellectual fitness. They were to become brave fighters in the future. Their intellect was educated basing on the Koran (Quran) and other religious books. While preparing girls for the future role of wife and mother efforts were made for them to achieve skills useful in household. ”Europeisation” of education took place thanks to Russia, which subordinated the caucasian region. The Polish – exiles and soldiers of the czarist army (char’s troops) brought contribution to the education of the caucasion children and youth.
    Źródło:
    Studia Gdańskie; 2011, 28; 311-324
    0137-4338
    Pojawia się w:
    Studia Gdańskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dominikanin Kandyd Zielonko i jego życie pod policyjnym nadzorem w Orenburgu w wieku XIX
    Dominican friar Kandyd Zielonko and his life under police surveillence in Orenburg in XIX century
    Autorzy:
    Niebelski, Eugeniusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/545227.pdf
    Data publikacji:
    2018-12-31
    Wydawca:
    Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy Redakcja "Nasza Przeszłość"
    Tematy:
    Wiek XIX
    Litwa
    Rosja
    Orenburg
    zesłańcy
    ksiądz
    parafia
    Kandyd Zielonko
    XIX century
    Lithuania
    Russia
    deportees
    priest
    parish
    Opis:
    Artykuł opisuje losy dominikanina Kandyda Zielonko z Litwy, zesłanego do Orenburga na granicy Europy i Azji, tam pracującego dla wspólnoty katolickiej (głównie takich jak on zesłańców), budowniczego kościoła i założyciela parafii, proboszcza, społecznika, współtwórcę miejscowego Muzeum Krajoznawczego, jednej z najbardziej pozytywnych i barwnych postaci Kościoła katolickiego w Rosji w XIX wieku. Zielonko to szlachcic, po 1815 r. zakonnik dominikanin, w 1833 r. zesłany za sprawy polityczne do Orenburga pod nadzór polityczny. Stał się tam postacią znaną, cenioną także przez tamtejszych gubernatorów, w 1839 r. został mianowany kapelanem tamtejszych wojsk, w latach 1844-1847 wybudował w Orenburgu kościół, następnie został proboszczem – w 1850 r. miał pod swoją opieką około 1700 katolików. W mieście i okolicy jedna z najbardziej znanych i szanowanych osobistości: założyciel towarzystwa nad ubogimi, szkółki rzemiosł dla dziewcząt, kierował pewien czas miejscowym muzeum i powiększył jego zbiory. Zmarł w listopadzie 1860 r. i został pochowany przy zbudowanym przez siebie kościele. Pamięć o nim w Orenburgu trwa do dziś.
    The paper describes the fate of a Dominican friar Kandyd Zielonko from Lithuania who was deported to Orenburg at the border of Europe and Asia and worked there for the catholic community (most of its members being deportees), built a church, founded a parish, served as a parson, social worker. He was a cofounder of local ethnographic museum and one of the most colorful personalities of the Catholic Church in XIX century Russia. Zielonko was a nobleman, since 1815 a Dominican. In 1833 he was deported to Orenburg on political grounds and put under political surveillance. He became famous, well-known also by local governors. In 1839 Zielonko was nominated a chaplain of the army stationing there. In the years 1844-1847 he was building a church in Orenburg and went on to become a parson in 1850. He was serving to around 1700 Catholics. Zielonko was one of the most respected figures in this town and its vicinities. He founded a society for the care of the poor, schools of crafts for girls. The Dominican also run a local museum and extended its collection. He dies in November 1860 and was buried near the church he had built. His memory is still alive in Orenburg.
    Źródło:
    Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce; 2018, 129; 211-223
    0137-3218
    2720-0590
    Pojawia się w:
    Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ofiary dwóch totalitaryzmów : losy rodzin katyńskich pod okupacją sowiecką i niemiecką
    Losy rodzin katyńskich pod okupacją sowiecką i niemiecką
    Autorzy:
    Kurczab, Joanna.
    Współwytwórcy:
    Instytut Solidarności i Męstwa im. Witolda Pileckiego (Warszawa). Wydawca
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Warszawa : Instytut Pileckiego
    Tematy:
    Ofiary prześladowań
    Ofiary wojny
    Okupacja niemiecka Polski (1939-1945)
    Okupacja sowiecka Polski (1939-1941)
    Rodziny katyńskie
    Zbrodnia katyńska (1940)
    Zesłańcy
    Monografia
    Opis:
    Bibliografia na stronach 325-339. Indeks.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Książka
    Tytuł:
    Polscy zesłańcy po powstaniu styczniowym na południu guberni jenisejskiej w drugiej połowie XIX wieku
    Polish Exiles after the January Uprising in the South of the Yenisey Guberniya in the Second Half of the Nineteenth Century
    Autorzy:
    Leończyk, Sergiusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1961818.pdf
    Data publikacji:
    2019-07-29
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    Syberia Wschodnia
    zesłanie
    osiedlenie
    asymilacja
    adaptacja
    amnestia
    wkład kulturalny
    East Siberia
    exile
    settlement
    assimilation
    adaptation
    amnesty
    cultural contribution
    Opis:
    In the years of 1863-1867, around 25 200 Poles were exiled to European Russia, to Caucasus, and Siberia. The majority of Poles were exiled to the Yenisey Guberniya after the January Uprising. Until 1863, 80-90% of political exiles belonged to higher and enlightened social spheres; one can say that they were the elite of the Polish nation. After 1863, the composition of the exiles was different: many simple people fought in the insurgent groups. Under new conditions in exile, the representatives of the lower social spheres most often married the local inhabitants because they could rely on some help from their wives’ families, could make their homestead stable, and establish a permanent foundation for their life in Siberia. Most certainly more exiled Poles would have married and stayed in Siberia, had there been no amnesty. Not all the Poles, however, took advantage of this amnesty. After their return to their homeland they often complained that they could find no compassion on the part of society, were treated with indifference, and the great merits of the Poles in Siberia were neglected. Those Poles who stayed in Siberia after the amnesty, had contributed to the development of Siberia at the turn of the nineteenth and twentieth centuries. The Polish intelligentsia in the Yenisey Guberniya deserve our special attention: first and foremost they worked in education and brought medical assistance to the local people. Ancestors of the January Uprising exiles have been establishing Polonia cultural and national associations since the 1990s.
    Źródło:
    Studia Polonijne; 2013, 34; 145-163
    0137-5210
    Pojawia się w:
    Studia Polonijne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przerwane biografie : relacje deportowanych z Polski w głąb Sowietów 1940-41
    Relacje deportowanych z Polski w głąb Sowietów 1940-41
    Współwytwórcy:
    Kołodziejska-Fuentes, Ewa. Wybór
    Głowacki, Albin (1949- ). Posłowie
    Ośrodek "Karta" (Warszawa). Wydawca
    Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia (Warszawa). Wydawca
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Warszawa : Ośrodek Karta : Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia
    Tematy:
    Deportacje obywateli polskich w głąb ZSRR (1939-1941)
    Sybiracy
    Zesłańcy
    Pamiętniki i wspomnienia
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Książka
    Tytuł:
    Pamiętniki i listy zesłańców postyczniowych w zbiorach archiwów rosyjskich (centralnych i syberyjskich)
    Diaries and letters of the exiles (after the January Uprising of 1863) in the Russian archives (Central and Siberian)
    Autorzy:
    Caban, Wiesław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/471968.pdf
    Data publikacji:
    2017-12-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
    Tematy:
    pamiętniki
    listy
    zesłańcy postyczniowi
    Rosja
    Syberia
    XIX wiek
    diaries
    letters
    Russia
    Siberia
    19th century
    exiles after January Uprising
    Opis:
    Po upadku powstania styczniowego ok. 20 000 Polaków znalazło się na zesłaniu syberyjskim. Poważną część tej grupy stanowili Polacy z Ziem Zabranych (Litwa, Białoruś, Ukraina). Zesłańcy z tego obszaru w zdecydowanej mierze wywodzili się ze zdeklasowanej szlachty. Na Syberię trafiły także kobiety. W przypadku niektórych była to kara za działalność polityczną w latach 1863-1864, inne dobrowolnie podążyły za mężami lub narzeczonymi. Polscy zesłańcy na Syberii starali się żyć w swoich grupach, zwanymi niejednokrotnie „ogółami”. Podlegały one szczególnemu nadzorowi władz carskich. Z dużą częstotliwością posądzano je o przygotowywanie zbrojnego spisku. Gdy tylko zrodziły się podejrzenia, następowały aresztowania, rekwirowano też wszelką korespondencję z rodziną, pamiętniki i różnego rodzaju zapiski z pobytu na Syberii. Wszelka spuścizna piśmiennicza zesłańców trafiała do sekretnego archiwum III Oddziału Szefa Żandarmerii i jest przechowywana w Państwowym Archiwum Rosyjskiej Federacji w Moskwie. Część zapisków została natomiast odnaleziona w Omsku, Tomsku i Krasnojarsku. Na podstawie tej spuścizny możemy z jednej strony odtworzyć życie codzienne polskich zesłańców, z drugiej – sytuację materialną rodzin polskich mieszkających na Ziemiach Zabranych. Listy pisane przez krewnych, zwłaszcza z Wileńszczyzny, są też ciekawym zabytkiem kultury języka polskiego. Pamiętać trzeba bowiem, że wychodziły one spod ręki drobnej szlachty, słabo wykształconej.
    After the fall of the January 1863 Uprising, about 20 thousand Poles found themselves in the Siberian exile. A significant part of this group were Poles who lived in the Taken Lands (Lithuania, Belarus, Ukraine), the area unofficially known as the Western Krai. The exiles from this area came mainly from the impoverished gentry. There were also women in exile. Some of them went there because of their political activity in the years 1863-1864, and others voluntarily followed their husbands or fiancées. The Polish exiles in Siberia tried to live in their groups, sometimes called „Ogół”, which were under the special supervision of the tsarist authorities. They were systematically suspected of preparing an armed conspiracy. Whenever such suspicions arose, they were quickly followed by arrests and all correspondence with the family, memoirs, and various documents were confiscated. All of that written legacy was sent to the secret archive of the 3rd Department of the Gendarmerie and is now stored in the State Archive of the Russian Federation ( IPFS) in Moscow. However, some of it was found in Omsk, Tomsk and Krasnoyarsk. On the basis of this legacy we can recreate the everyday life of Polish exiles. It also sheds light on the material situation of Polish families living in the Taken Lands. Letters written by relatives, especially from Vilnius, are also an interesting monument of the Polish culture. It must be remembered that these letters were written by a poorly educated gentry.
    Źródło:
    Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2017, Polonika w zbiorach obcych, tom specjalny; 287-294
    1897-0788
    2544-8730
    Pojawia się w:
    Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Represje Imperium Rosyjskiego wobec uczestników Powstania Kościuszkowskiego
    Repression of the Russian Empire against the participants of the Kościuszko Uprising
    Autorzy:
    Walentynowicz, Iwona.
    Powiązania:
    Studia i Materiały Centralnej Biblioteki Wojskowej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego 2021, nr 1, s. 61-68
    Data publikacji:
    2021
    Tematy:
    Katarzyna II (cesarzowa Rosji ; 1729-1796)
    Kościuszko, Tadeusz (1746-1817)
    Insurekcja kościuszkowska (1794)
    Powstańcy kościuszkowscy
    Prześladowania polityczne
    Zesłania
    Zesłańcy
    Bitwa pod Maciejowicami (1794)
    Twierdza Pietropawłowska (Petersburg)
    Artykuł z czasopisma naukowego
    Opis:
    W artykule nakreślono sytuację, w jakiej znaleźli się uczestnicy insurekcji kościuszkowskiej po jej klęsce w 1794 roku, w tym także losy generała Tadeusza Kościuszki. W minionych stuleciach Imperium rosyjskie już stosowało takie metody represji jak mordowanie cywilów, przesłuchania, więzienia, zesłania, konfiskaty majątków czy wcielenia do armii. Autorka omawia, za jakie przewinienia można było trafić na zesłanie oraz w jakich warunkach ono się odbywało. Omówiono także, co działo się z Tadeuszem Kościuszką po klęsce maciejowickiej i po tym, jak dostał się do rosyjskiej niewoli. Przedstawiono więźniów Twierdzy Pietropawłowskiej i panujące tam warunki. Autorka wskazuje, że represje w tak surowym wymiarze stosowano do śmierci cesarzowej Rosji Katarzyny II, później nieco osłabły, nie złamały jednak ducha narodu polskiego.
    Bibliografia na stronie 68.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Artykuł
    Tytuł:
    Tyfus, ospa, cholera i inne choroby jako doświadczenia polskich zesłańców na Syberii w XIX wieku
    Autorzy:
    Chrostek, Mariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2029812.pdf
    Data publikacji:
    2021-12-14
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    Siberia
    polish exiles
    diseases in Siberia
    epidemics
    Russian hospitals in the 19th century
    doctors in Siberia
    typhus
    smallpox
    cholera
    Syberia
    polscy zesłańcy
    choroby na Syberii
    epidemie
    rosyjskie szpitale w XIX wieku
    lekarze na Syberii
    tyfus
    ospa
    Opis:
    Tematem artykułu są choroby polskich zesłańców politycznych na Syberii, metody leczenia oraz związane z tym okoliczności (rola lekarzy, szpitale, pomoc innych Polaków i miejscowej ludności). Z zachowanych pamiętników, dzienników i listów dowiadujemy się, że zesłańcy chorowali zarówno w czasie morderczego marszu na Syberię (tysiące kilometrów pieszo, zima, niedożywienie, fatalne warunki higieniczne w noclegowych barakach), jak i w wyznaczonych im miejscowościach przymusowego pobytu. Padali ofiarą epidemii (tyfus, cholera, ospa, szkorbut) oraz innych chorób, czasami nieznanych europejskiej medycynie. Poznajemy rosyjskie szpitale, w których makabryczne warunki przyspieszały zgon pacjentów (brud, smród, zepsute jedzenie, brak opieki i leków, uśmiercanie chorych w celu ich okradania). Najgorsze były lazarety wojskowe (konające ofiary straszliwej chłosty, najwyższa śmiertelność). Polscy lekarze zesłańcy, znacznie lepiej wykształceni i przygotowani do zawodu od lekarzy rosyjskich, często jako jedyni w różnych zakątkach Syberii umieli wyleczyć wiele chorób, a nawet zwalczyć epidemie. Prowadzili rozległe praktyki lekarskie: rodaków leczyli przeważnie za darmo, pomagali też wielu Rosjanom oraz ludom etnicznym (np. Benedykt Dybowski, Wacław Lasocki). Konwencjonalne metody leczenia, wymieniane przez zesłańców od początku do schyłku XIX w., to upuszczanie krwi, wywoływanie biegunki, wymiotów i silnych potów oraz plastry drażniące skórę, a także leki na bazie ziół i spirytusu. Poznajemy też metody niestandardowe. Tam, gdzie zabrakło lekarzy, odkrywamy tajniki medycyny ludowej. Podziwiamy nastroje i postawy Polaków w obliczu ciężkich chorób – niezwykłą solidarność między zesłańcami, ofiarność, poświęcenie (nieustanne czuwanie przy chorych). 
    The article deals with the problem of the diseases suffered by Polish political exiles in Siberia, as well as the associated treatment methods and circumstances (the role of doctors, hospitals, aid from other Polish citizens and the local population). We learn from the preserved diaries, journals and letters that the exiles would fall ill both during the murderous march to Siberia (thousands of kilometers crossed on foot, harsh winters, malnutrition, disastrous hygienic conditions in the sleeping quarters) and in their places of forced settlement. The exiles fell victim to epidemics (typhus, cholera, smallpox, scurvy) and other diseases, some of which unknown to European medicine. Further on, we learn about Russian hospitals whose gruesome conditions only accelerated the death of patients (dirt, stench, spoiled food, lack of care and medications, killing the sick in order to rob them). The worst of all those facilities were military field hospitals (victims dying of terrible flogging, the highest mortality). Polish exiled doctors, much better educated and prepared for the profession than Russian doctors, were often the only ones in various parts of Siberia who were able to cure many of the diseases and even fight epidemics. They would conduct extensive medical practices, treating their compatriots mostly without charge; they also helped many Russians and ethnic peoples (e.g. Benedykt Dybowski, Wacław Lasocki). Conventional methods of treatment, mentioned by the exiles throughout the 19th century, included: bloodletting, causing diarrhea, vomiting and sweats, as well as applying skin-irritating patches or medicines based on herbs and rectified spirit. In the paper, we also learn about non-conventional methods of healing. Where there were no doctors to be found, we discover the secrets of folk medicine. We explore with admiration the moods and attitudes of Poles in the face of serious diseases - the extraordinary solidarity between the exiles, their self-sacrifice and willpower (incessantly caring for the sick).
    Źródło:
    Tematy i Konteksty; 2021, 16, 11; 315-342
    2299-8365
    Pojawia się w:
    Tematy i Konteksty
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Syberyjska korespondencja zesłańców postyczniowych (1864-1866) : "Po drodze życia wstąpić przed śmiercią do Polski"
    Sibirskaâ korrespondenciâ ssylnyh učastnikov Ânvarskogo vosstaniâ 1864-1866 : "Dorogoj žizni pered smertû vstupit v Polšu"
    Współwytwórcy:
    Caban, Wiesław (1946- ). Opracowanie Przedmowa
    Mulina, Svetlana Anatolʹevna (1974- ). Opracowanie Przedmowa
    Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach. Wydawca
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Kielce : Wydawnictwo Uniwersytetu Jana Kochanowskiego
    Tematy:
    Powstańcy styczniowi
    Więźniowie polityczni
    Zesłańcy
    Antologia
    Edycja krytyczna
    Listy
    Opis:
    Bibliografia na stronach [351]-356. Indeksy.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Książka
    Tytuł:
    Sztuka przetrwania : deportacje sowieckie z powiatu bielskiego 1940-1941 : relacje zesłańców
    Deportacje sowieckie z powiatu bielskiego 1940-1941 : relacje zesłańców
    Współwytwórcy:
    Konończuk, Wojciech (1980- ). Przedmowa
    Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Wydawca
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Warszawa : Instytut Pamięci Narodowej
    Tematy:
    Deportacje obywateli polskich w głąb ZSRR (1939-1941)
    Zesłańcy
    Antologia
    Pamiętniki i wspomnienia
    Wydawnictwo źródłowe
    Opis:
    Bibliografia na stronach 489-[495]. Indeksy.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Książka
    Tytuł:
    Victims of Russian aggression - preliminary findings on a history of the Polish children of Oudtshoorn, South Africa
    Ofiary rosyjskiej agresji - wstępne ustalenia dotyczące historii polskich dzieci z Oudtshoorn w Republice Południowej Afryki
    Autorzy:
    Szewczuk, Stefan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/33537347.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polski Uniwersytet na Obczyźnie w Londynie
    Tematy:
    Syberia
    zesłańcy
    dzieci
    Oudtshoorn
    RPA
    Opis:
    Niniejszy artykuł opiera się na dotychczasowych wynikach badań na temat polskich dzieci z Oudtshoorn w RPA. 10 kwietnia 1943 roku do Domu Dziecka w Oudtshoorn przybyło 500 polskich dzieci-uchodźców i ich opiekunowie, którzy przeżyli deportację na Syberię przez rosyjskie NKWD i późniejszą podróż z Syberii. Polski rząd na uchodźstwie w Londynie, reprezentowany w RPA przez konsula generalnego dr. Stanisława Łepkowskiego, podjął negocjacje z rządem Unii Smutsa, w których wyniku osiągnięto porozumienie w sprawie polskich dzieci i ich opiekunów, aby znaleźć im bezpieczne schronienie w Oudtshoorn. Głównym celem tego projektu badawczego jest udokumentowanie niezliczonych przeżyć dzieci z Oudtshoorn podczas ich deportacji na Syberię, podróży stamtąd do Persji, a następnie do Oudtshoorn oraz ich życia w Afryce Południowej.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe PUNO; 2022, 1; 29-43
    2052-319X
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe PUNO
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Józef Piłsudski na Syberji
    Józef Piłsudski na Syberii
    Autorzy:
    Lepecki, Mieczysław Bohdan (1897-1969).
    Współwytwórcy:
    Błaszczak, Mariusz (1969- ). Przedmowa
    Tarczyński, Jan (1953- ). Wstęp
    Składkowski, Felicjan Sławoj (1885-1962). Przedmowa
    Ostoja-Chrostowski, Stanisław (1900-1947). Ilustracje
    Czermański, Zdzisław (1901-1970). Ilustracje
    Centralna Biblioteka Wojskowa im. Marszałka Józefa Piłsudskiego. Instytucja sprawcza Wydawca
    Data publikacji:
    2018-1936
    Wydawca:
    Warszawa : Centralna Biblioteka Wojskowa im. Marszałka Józefa Piłsudskiego
    Tematy:
    Piłsudski, Józef (1867-1935)
    Politycy
    Więźniowie polityczni
    Zesłania
    Zesłańcy
    Reprint
    Opis:
    Wydawnictwo Centralnej Biblioteki Wojskowej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego przygotowane z okazji 100 rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości.
    Reprint ze zbiorów Centralnej Biblioteki Wojskowej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego.
    Reprint, oryginał: Warszawa : Główna Księgarnia Wojskowa, 1936.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Książka
    Tytuł:
    Zesłania unitów z Południowego Podlasia do guberni orenburskiej w latach 1887–1888
    Exile of Uniates from Southern Podlasie to the Orenburg Governorate between 1887 and 1888
    Autorzy:
    Tarasiuk, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/33760068.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Uniates
    displaced people
    Southern Podlasie
    Orenburg Governorate
    unici
    zesłańcy
    Południowe Podlasie
    gubernia orenburska
    Opis:
    W latach 1887–1888 władze carskie przesiedliły do guberni orenburskiej 40 tzw. opornych unitów, kilkanaście lat wcześniej zesłanych do guberni chersońskiej i jekaterynosławskiej wraz z członkami ich rodzin zamieszkującymi wówczas na Południowym Podlasiu. W drogę na zesłanie wysłano w sumie prawie 300 osób. Na miejscu osiedlenia, ku zaskoczeniu miejscowych władz, woleli oni cierpieć biedę, niż przyjąć oferowaną przez państwo rosyjskie pomoc. Pobyt unitów na zesłaniu w guberni orenburskiej, dramatyczny pod względem bytowym, jak i psychologicznym, nie złamał ducha ich oporu. Otoczeni przez wpływy prawosławia, nie tylko nie zbliżyli się do niego, ale umocnili swoje związki z Kościołem rzymskokatolickim i ulegli polonizacji.
    In the years 1887–1888, the tsarist authorities resettled to the Orenburg province 40 socalled „resistant” Uniates, who had been deported several years earlier to the Kherson and Yekaterinoslav governorates, together with their family members then living in Southern Podlasie. A total of nearly 300 people were sent on their way to exile. At the place of settlement, to the surprise of the local authorities, they preferred to suffer poverty rather than accept the help offered by the Russian state. The stay of the Uniates in exile in the OrenburgGovernorate, though dramatic in terms of living and psychological conditions, did not break their spirit of resistance. Surrounded by the influence of the Orthodox Church, not only did they not come closer to it, but rather they strengthened their ties with the Roman Catholic Church and became Polonized.
    Źródło:
    Res Historica; 2022, 53; 213-233
    2082-6060
    Pojawia się w:
    Res Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Deportations and distribution of Polish citizens of the Mosaic faith in the territories of the Union of Soviet Socialist Republics in 1939-1943
    Deportacje i rozmieszczenie obywateli polskich wyznania mojżeszowego na obszarach Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich w latach 1939-1943
    Autorzy:
    Cutter, Zdzisław Józef.
    Powiązania:
    Scientific Journal of the Military University of Land Forces 2020, nr 4, s. 749-762
    Data publikacji:
    2020
    Tematy:
    Deportacje obywateli polskich w głąb ZSRR (1939-1941)
    Okupacja sowiecka Polski (1939-1941)
    Zesłańcy
    Żydzi
    Artykuł z czasopisma naukowego
    Artykuł z czasopisma wojskowego
    Artykuł problemowy
    Opis:
    Tematem artykułu są masowe deportacje oraz rozmieszczenia obywateli polskich na obszarach ZSRR, w szczególności ludności wyznania mojżeszowego. Autor przedstawia statystyki dotyczące struktury ludności Polski w latach 1918-1939, a także liczebność polskich Żydów. Opisano, w jaki sposób zostało podzielone po 1939 roku terytorium Polski, scharakteryzowano proces deportacji Polaków na tereny w głąb Związku Sowieckiego, w szczególności ludności zamieszkującej Kresy Wschodnie i terenów okupowanych II Rzeczypospolitej w okresie 1940-1941. Omówiono, na jakie sowieckie tereny deportowane były poszczególne grupy etniczne i wiekowe.
    Bibliografia, netografia na stronach 760-761.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Artykuł
    Tytuł:
    Armia Polska w ZSRR
    Autorzy:
    Wawer, Zbigniew (1956-2022).
    Powiązania:
    Biuletyn Informacyjny / Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej. Zarząd Główny 2021, nr 8, s. 41-49
    Data publikacji:
    2021
    Tematy:
    Anders, Władysław (1892-1970)
    Sikorski, Władysław (1881-1943)
    Bohusz-Szyszko, Zygmunt (1893-1983)
    Polskie Siły Zbrojne w ZSRR (1941-1942)
    II wojna światowa (1939-1945)
    Agresja ZSRR na Polskę (1939)
    Więźniowie polityczni
    Żołnierze
    Układ Sikorski-Majski (1941)
    Amnestia
    Siły zbrojne
    Wojsko Polskie (1939-1945)
    Polacy za granicą
    Zesłańcy
    Polityka międzynarodowa
    Artykuł z czasopisma kombatanckiego
    Artykuł z czasopisma historycznego
    Opis:
    30 lipca 1941 roku w Londynie został podpisany przez generała Władysława Sikorskiego i ambasadora Iwana Majskiego układ polsko-sowiecki, który przywracał stosunki dyplomatyczne między państwami. Na mocy tego układu rząd ZSRR udzielał amnestii wszystkim obywatelom polskim więzionym na jego terytorium. W sierpniu podpisano układ wojskowy, który umożliwiał formowanie polskich oddziałów na terenie ZSRR. Na dowódcę Armii Polskiej został wyznaczony generał Władysław Anders, zwolniony z Łubianki po 22 miesiącach spędzonych w sowieckich więzieniach. Okres organizacji Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR poprzedziły żmudne negocjacje, a strona sowiecka wbrew zapowiedziom utrudniała proces przygotowań.
    Fotografie.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Artykuł
    Tytuł:
    "Krzewiciele polskich idei " . Duchowni katoliccy zesłani do Imperium Rosyjskiego- czasy polskiej niewoli narodowej
    "Propagators of polish ideas". Catholic priests exiled to the russian empire - the times of polish national bondage
    Autorzy:
    Niebelski, Eugeniusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1218371.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy Redakcja "Nasza Przeszłość"
    Tematy:
    duchowni katoliccy
    niewola narodowa
    Imperium Rosyjskie
    powstania narodowe
    represje
    zesłańcy
    abp Zygmunt Szczęsny Feliński
    o. Krzysztof Szwermicki
    ks. Walerian Gromadzki
    ks. Wincenty Przesmycki
    ks. Józef Rozaga
    ks. Mateusz Wejtt
    ks. Fryderyk Jozafat Żyskar
    catolish clergys
    national captivity
    the Russian Empire
    national uprising
    reprisals
    exiles
    Opis:
    Opracowanie traktuje o dziejach polskiego katolickiego duchowieństwa zsyłanego do Rosji za udział w antyrosyjskich spiskach i powstaniach zbrojnych oraz stającego w obronie ograniczanego i prześladowanego Kościoła czasów zaborów, dokładnie od 1767 r. (od porwania w Warszawie dwóch biskupów i potajemnego wywiezienia do Rosji) aż po pierwszą dekadę XX w., gdy władze carskie zsyłały głównie za sprawy kościelne. Indywidualne losy księży zesłańców przedstawione są na tle carskiej polityki represyjnej, po takich zdarzeniach, jak konfederacja barska (1768-1772), powstanie kościuszkowskie 1794, wojna Napoleona z Rosją 1812, powstanie listopadowe 1830-1831, spiski dwóch następnych dekad, powstanie styczniowe 1863-1864 oraz likwidacja Kościoła unickiego w 1839 na ziemiach wschodnich dawnej Rzeczpospolitej i w 1875 r. w Królestwie Polskim. Księży zesłańców, podobnie też świeckich skazywano na różne rodzaje kar: na katorgę, osiedlenia oraz tzw. zamieszkanie pod nadzorem policyjnym. Kierowano ich w różne regiony Rosji, katorżników głównie na Syberię Wschodnią: do guberni irkuckiej, a zwłaszcza w tereny za Bajkałem do kopalń i fabryk. Na ogół pracowali tylko okresowo, bywali też zakuwani w kajdany. Część zesłańców utrzymywała się z rządowego zasiłku, datków płynących z kraju, niektórzy parali się różnym rzemiosłem, większość wegetowała. Miejscem katorgi znanym ze złej sławy były kopalnie w Akatui i Aleksandrowskim Zakładzie za Bajkałem, a najgłośniejszym miejscem licznego osiedlenia księży – wioska Tunka w Tunkińskiej Dolinie, w Sajańskich górach; w Akatui po 1864 zgromadzono ok. 70 księży katorżników, w Tunce w latach 1866-1866 osadzono 156. Co najmniej 930 duchownych zesłano do Imperium w przeciągu stu kilkudziesięciu lat. Z tego powróciło na polskie ziemie około 200, zmarło na Wschodzie ponad 150, los około 580 pozostałych jest nieznany. Być może pewna część z tej grypy jeszcze do kraju powróciła, ale na dzisiejszym etapie badań ustalić tego nie sposób. Pośród owych setek duchownych znalazło się aż 18 biskupów – wywiezionych do guberni rosyjskich (żaden nie został skazany na Syberię) lub relegowanych poza macierzyste diecezje. Z całej tej grupy dwóch biskupów zmarło na zesłaniu (unicki biskup nominat Jan Kaliński i Konstanty Łubieński), sześciu (Józef Gutkowski, Zygmunt Sz. Feliński, Adam Krasiński, Paweł Rzewuski, Karol Hryniewiecki, Franciszek A. Symon) musiało opuścić na zawsze Imperium Rosyjskie. Dziesiątki, a chyba nawet setki miejsc rozproszonych po całym Imperium Rosyjskim zostało naznaczonych prochami zmarłych tam zesłańców, w tym i duchownych katolickich. Z tych najbardziej znanych można wymienić m.in.: Petersburg, Archangielsk, Pinega, Perma, Galicz, Wiatka, Jarosław, Kirsanów, Spassk, Kostroma, Kazań, Saratów, Smoleńsk, Petropawłowsk, Iwandar, Odessa, za Uralem Maryińsk, Omsk, Tobolsk, Tomsk, Aczyńsk i dalej ku wschodowi – Irkuck, Czyta, Akatuj, Aleksandrowski Zawod, Nerczyńsk, a głównie wspomniana Tunka (16-17 księży tam pochowano) – szczególne miejsce i wymowny symbol zesłańczej udręki duchownych czasów polskiej niewoli narodowej. Najgłośniejsze postaci politycznych wygnańców XIX w., następnie dobrowolnie pozostających w Imperium Rosyjskim i pracujących dla Kościoła, to: proboszcz irkucki marianin o. Krzysztof Szwermicki, proboszcz w Tomsku ks. Walerian Gromadzki, proboszcz w Tobolsku Wincenty Przesmycki, proboszcz irkucki Józef Rozga, proboszcz w Krasnojarsku Mateusz Wejtt i proboszcz wielu parafii, m.in. w Dorpacie, Irkucku i Jamburgu – ks. Fryderyk Jozafat Żyskar. Abp. Zygmunt Szczęsny Feliński został przez Kościół katolicki kanonizowany. „Krzewiciele polskich idei” to rosyjskie pejoratywne określenie polskiego duchowieństwa jako fanatycznie przywiązanego do polskości i Kościoła, propagującego takież idee pośród swoich rodaków.
    The article considers the history of Polish Catholic priests exiled to Russia for participating in anti-Russian conspiracy and armed uprisings and defending the constricted and persecuted Church in the times of partitions, precisely from 1767 (since the secret abduction of two bishops from Warsaw to Russia) to the first decade of the 20th century, when the tsarist authorities sentenced to exile mainly for church matters. Individual fortunes of the exiled priests are presented on the background of tsarist repression policy, after such events as Bar Confederation (1768-1772), the Kociuszko Uprising (1794), Napoleon’s war with Russia (1812), the November Uprising (1830-1831), con190 EUGENIUSZ NIEBELSKI spiracies of the two following decades, the January Uprising (1863-1864) and the elimination of the Uniate Church in 1839 in the eastern regions of the Old Poland and in the Kingdom of Poland in 1875. The exiled priests, similarly to lay exiles, were sentenced to various kinds of punishment: hard labour, settlement and the so called residence under police surveillance. They were directed to various regions of Russia, the labourers mainly to Eastern Siberia: to the Irkutsk Governorate, especially to the Transbaikal region to coal mines and factories. They usually worked periodically, sometimes they were shackled. Some exiles lived from a government allowance, donations from Poland, some engaged in various crafts, most vegetated. A place notorious for hard labour were the coal mines in Akatuy and Aleksandrov in the Transbaikal region and the best known for numerous settlement of priests was village Tunka in Tunka valley in the Sayan Mountains; in Akatuy after 1864 about 70 priests were detained, in Tunka in 1866-1866 there were 156. At least 930 priests were exiled to the Russian Empire in the course of a hundred and several dozen years. From this number about 200 returned to Poland, more than 150 died in exile, the fate of about 580 remaining ones is unknown. Some of these may have returned to Poland but it is impossible to establish at the present stage of research. Among the hundreds of priests were 18 bishops – exiled to the Russian governorates (none was exiled to Siberia) or expelled from their home dioceses. Two bishops died in exile (Uniate bishop nominee Jan Kaliński and Konstanty Łubieński), six (Józef Gutkowski, Zygmunt Sz. Feliński, Adam Krasiński, Paweł Rzewuski, Karol Hryniewiecki, Franciszek A. Symon) had to leave the Russian Empire for ever. The ashes of dead exiles and – among them – Catholic priests were scattered around tens or even hundreds of places around the Russian Empire. The best known among those places were: Saint Petersburg, Arkhangelsk, Pinega, Perm, Galich, Vyatka, Yaroslavl, Kirsanov, Spassk, Kostroma, Kazan, Saratov, Smolensk, Petropavlovsk, Ivandar, Odessa, beyond the Ural Mountains – Mariinsk, Omsk, Tobolsk, Tomsk, Achinsk and further East – Irkutsk, Chita, Akatuy, Aleksandrov, Nerchinsk, and the above mentioned Tunka (16-17 priests were buried there) – a particular place and a meaningful symbol of the torment of the exiled priests in the times of Polish national bondage. The most famous figures of political exiles of the 19th century, later remaining in the Russian empire at their own will and working for the Church, were: the parish priest of Irkutsk Józef Rózga, of Krasnoyarsk Mateusz Wejt and the parish priest of many parishes, among them Dorpat, Irkutsk and Yamburg, Rev. Fryderyk Jozafat Żyskar. The Archbishop Zygmunt Szczęsny Feliński was canonised by the Catholic Church. „Propagators of Polish ideas” was a pejorative Russian term to describe Polish clergy as fanatically attached to Polishness and the Church, propagating such ideas among their compatriots.
    Źródło:
    Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce; 2016, 126; 111-190
    0137-3218
    2720-0590
    Pojawia się w:
    Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „ON TO PODJĄŁ SIĘ BYŁ PIĘKNEGO DZIEŁA UŁATWIENIA POWROTU WYWIEZIONYM NA SYBIR PO R. 1863 PODDANYM AUSTRIACKIM”. KSIĄDZ LUDWIK RUCZKA I JEGO DZIAŁALNOŚĆ NA RZECZ ZESŁANYCH NA SYBIR POWSTAŃCÓW STYCZNIOWYCH Z ZABORU AUSTRIACKIEGO
    „HE HAS BEEN BEING A BEAUTIFUL RETIREMENT FACILITY ON THE SYBIR BEFORE 1863 SUBMITTED TO AUSTRIAN”. FR. LUDWIK RUCZKA AND HIS ACTIVITIES FOR THE EXILED TO SIBERIA JANUARY UPRISING FROM THE AUSTRIAN PARTITION
    Autorzy:
    Haptaś, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/490094.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Instytut Teologiczno-Pastoralny im. św. bpa Józefa Sebastiana Pelczara
    Tematy:
    Ks. Ludwik Ruczka (1814−1896), powstanie styczniowe 1863, zesłańcy syberyjscy, Kolbuszowa, Syberia
    Fr. Ludwik Ruczka (1814−1896), The January Upraising 1863, Siberian exiles, Kolbuszowa, Siberia
    Opis:
    The January Uprising of 1863-1864 ended in defeat. As a result, many of its participants were sent to Siberia. Among them were the inhabitants of the Austrian partition and other parts of the Austrian Empire. Fr. Ludwik Ruczka took care of their release. His tireless actions, conducted between 1863 and 1875, led to the release of several hundred insurgents from Galicia. Thanks to them they could return to their places of residence, to their families, becoming living witnesses of past events. For the rest of their lives they remembered who had saved them. Fr. Ludwik Ruczka, in spite of his numerous pastoral, social and political duties, became involved in this assistance, thereby enrolling permanently on the pages of history.
    Źródło:
    Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej; 2017, 24; 139-152
    1234-8880
    Pojawia się w:
    Resovia Sacra : Studia Teologiczno-Filozoficzne Diecezji Rzeszowskiej
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Z polskiej leksykografii biograficznej, nekrologicznej i komemoratywnej. Rosja i ZSRS a Polska – ofiary antycywilizacji. (Bibliografia prac z lat 1832–2021 – w wyborze)
    From Polish biographical, obituary and commemorative lexicography. Russia and the USSR versus Poland – victims of anti-civilization. (A bibliography of selected works from 1832-2021)
    Autorzy:
    Wojan, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2178968.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-31
    Wydawca:
    Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
    Tematy:
    biographical dictionaries
    lists of people
    registers of the dead
    Russia
    USSR
    Polska
    Russian partition
    Polish exiles
    victims of war crimes
    victims of Stalinism
    victims of the communist regime
    Polish necropolises
    Soviet cemeteries
    słowniki biograficzne
    spisy osobowe
    rejestry zmarłych
    Rosja
    ZSRS
    Polska
    zabór rosyjski
    polscy zesłańcy
    ofiary zbrodni wojennych
    ofiary stalinizmu
    ofiary komunistycznego reżimu
    polskie nekropolie
    cmentarze radzieckie
    Opis:
    The paper presents selected issues in the area of Polish biographical lexicography from the genological perspective. The author proposes to distinguish a new type – obituary and commemorative lexicography. She states that no monographic work on biographical lexicography has been published within the Polish scholarly society. The existing publications are only in the form of thematic/problem and review articles. The second part of the paper contains a list of 379 Polish dictionaries; the bibliography covers the years 1832–2021. The data presented are considered statistically important. The bibliographic list includes various types/forms of dictionaries – strictly biographical dictionaries, lexicons, encyclopedias, dictionary-encyclopedias, encyclopedic guides, reference books (e.g. Who is who?), directories of people (e.g. The Book of Siberians), personal loss books, cemetery books, lists of people, alphabetical lists of people, lists of surnames, nicknames, registers of the dead, deported and others, indexes of people (e.g. of repressed people) and others, inventories (e.g. names of labor camps), etc. Formally, publications of this type meet the requirements of studies in the field of lexicography because: 1/ they constitute a linearly ordered set (by lexicographic order), and 2/ they are specific databases storing specific information.
    Źródło:
    Studia Rossica Gedanensia; 2022, 9; 201-248
    2449-6715
    2392-3644
    Pojawia się w:
    Studia Rossica Gedanensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Życie żołnierza jest marszem przez rózgi i policzki”. Traumatyczne wspomnienia polskich zesłańców politycznych wcielonych do Korpusu Kaukaskiego i Orenburskiego w I połowie XIX wieku
    “A Soldier’s Life Is a March Through Strikes and Blows.” Traumatic Memories of the Polish Exiles Conscripted into the Caucasian and Orenburg Corps in the First Half of the 19th Century
    Autorzy:
    Chrostek, Mariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/27311176.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
    Tematy:
    Polish exiles
    conscripted to the tsarist army
    beating of exiled soldiers
    flogging in the tsarist army
    cruelty in the Russian army in the 19th century
    the Caucasian Corps
    the Orenburg Corps
    polscy zesłańcy
    chłosta w armii carskiej
    okrucieństwo w armii rosyjskiej w XIX w.
    Korpus Kaukaski
    Korpus Orenburski
    zesłani do armii carskiej
    bicie żołnierzy-zesłańców
    Opis:
    Karna służba w armii rosyjskiej – obok zesłania na syberyjską katorgę oraz na osiedlenie – stanowiła jedną z głównych form represji stosowaną wobec Polaków skazanych za przestępstwa polityczne pod zaborem rosyjskim w pierwszej połowie XIX wieku. Oficerowie mogli z czasem ubiegać się o dymisję, ale los prostych żołnierzy był okrutny, o czym przekonują pamiętniki i listy zesłańców wcielonych do Korpusu Kaukaskiego (m.in. Mateusza Gralewskiego, Zygmunta Rewkowskiego, Franciszka Sawicza, Hipolita Jaworskiego, Władysława Jurkowskiego) i Orenburskiego (m.in. Adolfa Jabłońskiego, Bronisława Zaleskiego, Maksymiliana Jatowta, Waleriana Staniszewskiego), a także Agatona Gillera służącego na wschodzie Syberii. Tysiące kilometrów do miejsca zesłania pokonywali pieszo, przeważnie zakuci w kajdany i łańcuchy, głodni, maszerując bez względu na silne mrozy, dokuczliwe upały i ulewne deszcze, często po górach. Nocowali na tak zwanych etapach w starych, drewnianych, zniszczonych barakach, nigdy nie wietrzonych, pełnych robactwa. Spali na pryczach lub gołej ziemi wśród ekskrementów, co powodowało epidemie i zgony. Tragizm polskich żołnierzy wynikał również z konieczności udziału w podbojach imperialnych carskiej armii – musieli wraz z Rosjanami napadać i mordować ludy Kaukazu, dzisiejszego Kazachstanu, zachodniej Syberii, broniące swojej wolności. Na co dzień mieszkali w ciasnych ziemiankach, gdzie spali na gołej ziemi w brudnych barłogach, w mundurze i butach, sami także brudni, często ochlapani nieczystościami. Prości sołdaci byli ciągle bici, upokarzani fizycznie i psychicznie. Bicie pięściami zależało od humoru dowódców. Najbardziej okrutna była publiczna chłosta. Bito kijami, pałkami, rózgami, batem, pejczem i knutem. Wysokość kary wynosiła od kilkuset do kilku tysięcy uderzeń, co często kończyło się śmiercią ofiary w męczarniach. Karano chłostą nawet za drobne lub domniemane przewinienia. Powszechne okrucieństwo rozwijało sadyzm u dowódców, wśród których szerzyła się demoralizacja (pijaństwo, hazard, domy publiczne). Ulegali jej również szeregowcy. Żołnierze bardzo bali się chorować, ponieważ w szpitalach byli bici, okradani z żywności, niewykwalifikowany personel ordynował im niewłaściwe leki. Śmiertelność w armii rosyjskiej była bardzo wysoka – jedynie nieliczni Polacy wrócili do ojczyzny.
    Penal service in the Russian army – apart from exile to Siberia – was one of the main forms of repression used against Poles convicted of political crimes under the Russian rule in the first half of the 19th century. Over time, officers could apply for dismissal, but the living conditions of ordinary soldiers was appalling, as evidenced by the diaries and letters of exiles conscripted into the Caucasian Corps (including Mateusz Gralewski, Zygmunt Rewkowski, Franciszek Sawicz, Hipolit Jaworski, Władysław Jurkowski) and the Orenburg Corps (including Adolf Jabłoński, Bronisław Zaleski, Maksymilian Jatowt, Walerian Staniszewski), as well as Agaton Giller serving in eastern Siberia. They travelled on foot thousands of kilometers to the place of exile, often in shackles and chains, hungry, marching regardless of severe frosts, unbearable heat and torrential rains, frequently in the mountains. They spent their nights in old, wooden, ruined barracks that lacked air and were full of vermin. They slept on bunk beds or on the ground, among excrement, which caused epidemics and deaths. The tragic fate of the Polish soldiers also resulted from the obligation to participate in the imperial conquests of the tsar’s army – together with the Russians, they had to attack and murder the peoples of the Caucasus, today’s Kazakhstan, and western Siberia, who were defending their freedom. Every day they lived in cramped dugouts, where they slept on the ground on dirty pallets, wearing uniforms and shoes, and were themselves often covered with filth. Those simple soldiers were constantly beaten and humiliated physically and mentally. They are beating with fists whenever commanders were in such a mood. The most cruel was public flogging where soldiers were beaten with sticks, batons, rods, quirts and whips. The punishment ranged from several hundred to several thousand strokes, which often resulted in the victim’s agony and death. Flogging was used even for minor or alleged offenses. The widespread cruelty promoted sadism among the commanders, and demoralization spread (drunkenness, gambling, brothels). Privates also succumbed to it. The soldiers were afraid of getting ill because in hospitals they were beaten, robbed of food, and prescribed inappropriate medicines by unqualified staff. The mortality rate in the Russian army was very high – only a few Poles managed to return to their homeland.
    Źródło:
    Tematy i Konteksty; 2023, 18, 13; 149-164
    2299-8365
    Pojawia się w:
    Tematy i Konteksty
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    "Niech Was Bóg ma w swojej opiece i doda sił do przetrwania". Źródła epistolarne z Archiwum Centrum Dokumentacji Zsyłek, Wypędzeń i Przesiedleń UP jako materiał do badań losów polskich Sybiraków
    "May God protect you and give you strength to survive". Epistolary materials from the Archive of the Center for Documentation of Deportations, Expulsions and Resettlement of the Pedagogical University of Krakow as a source for researching the fortunes of the Polish 'Sybiraks'
    Autorzy:
    Hejczyk-Gołąb, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/27312189.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
    Tematy:
    polscy zesłańcy
    Sybiracy
    Związek Socjalistycznych Republik Sowieckich
    II wojna światowa
    źródła epistolarne
    Centrum Dokumentacji Zsyłek, Wypędzeń i Przesiedleń Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie
    polish deportees
    Sybiraks
    the Soviet Union
    the Second World War
    archive
    epistolary sources
    Center for Documentation of Deportations, Expulsions and Resettlement of the Pedagogical University of Krakow
    Opis:
    W Archiwum Centrum Dokumentacji Zsyłek, Wypędzeń i Przesiedleń Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie gromadzone są zbiory związane z szeroko pojętymi przymusowymi migracjami obywateli polskich. Zbiory te w większości nie mają charakteru instytucjonalnego, ale są związane z losami konkretnych osób lub rodzin, które doświadczyły zsyłek, wypędzeń i przesiedleń. Znaczna część zbiorów dotyczy polskich Sybiraków. Cennym i wartościowym materiałem do badań ich losów są zgromadzone w archiwum źródła epistolarne (które ze względu na zewnętrzną formę można podzielić na trzy grupy: listy, kartki pocztowe i grypsy). Przede wszystkim są one „materiałem dowodowym” i swego rodzaju potwierdzeniem, że konkretne osoby zostały wywiezione do Związku Sowieckiego. Ponadto umożliwiają prześledzenie drogi, którą przebyli Sybiracy oraz poznanie ich losów w różnych okresach czasu i miejscach - od okresu przedwojennego i życia na Kresach II RP, przez pobyt na zesłaniu, opuszczenie Związku Sowieckiego, życie w polskich osiedlach w Afryce, Indiach, w Nowej Zelandii, przyjazd i życie w Wielkiej Brytanii, czy Polsce. Co więcej, dają informacje o realiach życia codziennego, warunkach bytowych, stosunkach społecznych np. w przedwojennej Polsce, na zesłaniu w ZSRS lub w Afryce czy Indiach w latach czterdziestych XX w. W końcu mogą stanowić przyczynek do analizowania postaw i zachowań, które prezentowali polscy zesłańcy w kryzysowych sytuacjach.
    The Archive of the Centre for Documentation of Deportations, Expulsions and Resettlement of the Pedagogical University of Kraków collects the records concerning the broadly defined forced migrations of the Polish citizens. Most of these records do not have an institutional character but are rather linked to particular individuals or families affected by the deportations, expulsions and resettlements. The largest part of the records concerns the so-called Polish 'Sybiraks', or deportees to Siberia, including the epistolary materials, which, based on their external form, can be divided into three groups: letters, postcards and secret messages smuggled in or out of prisons. In the first place, these sources are the evidence and confirmation that particular individuals were deported to the Soviet Union. Furthermore, they allow us to trace the way the Sybiraks moved, and to reveal their fortunes at different times and places: from the interwar period and life at the 'Kresy' (Eastern Borderlands) of the Second Polish Republic, through the exile in the Soviet Union, their rescue and life at the Polish settlements in Africa, India and New Zealand, to the arrival and life in the United Kingdom or Poland. In addition, these records provide us with some information on the realities of their everyday life, conditions of existence and social relations in the different settings. Lastly, the sources might contribute to the analysis of the attitudes and behaviour of the Polish deportees in emergency situations.
    Źródło:
    Res Gestae. Czasopismo Historyczne; 2023, 16; 92-109
    2450-4475
    Pojawia się w:
    Res Gestae. Czasopismo Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-84 z 84

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies