Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "XX." wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 4428
Tytuł:
"A Body Without a Head". The Elite of the Muslim Minority in the Bulgarian Lands at the Turn of the 20th Century
Autorzy:
Popek, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/910216.pdf
Data publikacji:
2019-02-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Elite
Muslim Minority
Bulgaria
Turn of 20th Century
Emigration
Muslim Minority in Bulgaria
Balkan Islam
elity
mniejszość muzułmańska
Bułgaria
przełom XIX i XX wieku
emigracja
mniejszość muzułmańska w Bułgarii
islam na Bałkanach
Opis:
The Russo-Turkish War of 1877–1878 led to the end of the Ottoman rule in the Bulgarian lands, which entailed a huge emigration of the Muslim population. The Ottoman elite was the first who decided to leave. Officials, hodjas, imams, officers, landowners, urban dwellers, and the intelligentsia moved to the Ottoman Empire out of fear of retaliation for having links with the former authorities. Additionally, after the Unification of the Principality of Bulgaria and Eastern Rumelia in 1885, there was a new migration wave of Muslim officials, local activists, and militia officers from Southern Bulgaria. As a result, in 1879–1949 about 80% of the Muslim population of Bulgaria were small farmers, about 19% lived in cities as craftsmen, and only about 1% had a chance to make a career as entrepreneurs or merchants. The paper will focus on the three elite groups who correspond with the traditional division of the elite: the political (muftis), the economic (landowners, merchants, entrepreneurs), and the intellectuals (teachers – hodjas).
Ciało bez głowy”. Elita mniejszości muzułmańskiej na ziemiach bułgarskich na przełomie XIX i XX wieku Wojna rosyjsko-turecka lat 1877–1878 zakończyła panowanie osmańskie na ziemiach bułgarskich, co równocześnie doprowadziło do wielkiej emigracji ludności muzułmańskiej. Osmańskie elity jako pierwsze opuściły odrodzoną Bułgarię. Urzędnicy, hodżowie, imamowie, oficerzy, posiadacze ziemscy, mieszczanie oraz inteligenci wyjeżdżali do Imperium Osmańskiego w obawie przed rozliczeniami za powiązaniami z dawnymi władzami. Następnie, po zjednoczeniu Księstwa Bułgarii i Rumelii Wschodniej w 1885 roku, doszło do nowej fali migracyjnej muzułmańskich urzędników, działaczy lokalnych oraz oficerów milicji z ziem Bułgarii południowej. W okresie 1879–1949, w 80% muzułmanie w Bułgarii byli drobnymi chłopami, 19% żyli w miastach i pracowali jako rzemieślnicy, jedynie 1% miał szanse zrobić karierę. Artykuł skupia się na trzech grupach elity mniejszości muzułmańskiej w Bułgarii, co koresponduje z tradycyjnym podziałem elit: polityczna (mufti), ekonomiczna (posiadacze ziemscy, kupcy, przedsiębiorcy) oraz intelektualna (nauczyciele – hodżowie).
Źródło:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2018, 25, 1; 129-141
0239-4278
2450-3177
Pojawia się w:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Aby Polska rosła w siłę...” Koncepcja unowocześnienia polskiej motoryzacji 1971–1972
„For Poland to grow strong…” The concept of modernizing the Polish automotive industry 1971–1972
Autorzy:
Lesiakowski, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/688991.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
gospodarka polska w XX w.
motoryzacja w Polsce
samochody osobowe i autobusy
licencje zagraniczne
Polish economy in the 20th century
automotive industry in Poland
passenger cars and buses
foreign licenses
Opis:
The first half of the seventies of the 20th century was the time of great changes in Poland. The new leadership of the Central Committee of the Polish United Workers’ Party, headed by First Secretary Edward Gierek, reformulated the party policy, trying to improve the living conditions of the society and at the same time, to modernize the Polish industry, to enhance residential construction, and to boost international trade. The Polish automotive industry also required radical changes in the vehicles of both, private use and collective transport. Hence, at the beginning of 1971, a politically-motivated decision was made to buy a license for a small-engine car and for a modern bus from the western countries. The trade negotiations with Fiat, Citroën, Renault (passenger car) as well as Berliet, Fiat, Hino (Japan), Klöckner-Humboldt-Deutz (bus) did not last long. Already in October 1971, a contract was signed with the Italian Fiat, under the terms of which the Fiat 126p car production was to be launched in Poland, and in August 1972 with the French Berliet, which undertook the production of a modern bus. In practice, Fiat 126p took the national automotive industry to a totally new level, becoming a highly popular car. The Berliet bus, in contrast, proved not to be an effective solution to the problems of the Polish public transport. It can be concluded that the concept of modernizing the Polish automotive industry by launching the licensed production of Western vehicles, which was formulated at the beginning of the seventies of the 20th century, turned out to be only partially successful.
Polska pierwszej połowy dekady lat siedemdziesiątych XX w. to czas wielkich przemian. Nowe kierownictwo z I sekretarzem Komitetu Centralnego Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej Edwardem Gierkiem na czele radykalnie zmieniło dotychczasową politykę, usiłując poprawić materialne warunki życia społeczeństwa i jednocześnie unowocześnić polski przemysł, rozwijać budownictwo mieszkaniowe, ożywiać wymianę handlową z zagranicą. Radykalnych zmian wymagała też polska motoryzacja – tak pojazdy wykorzystywane do użytku prywatnego, jak i do komunikacji zbiorowej. Stąd już na początku 1971 r. podjęto polityczną decyzję o zakupie w krajach zachodnich licencji na małolitrażowy samochód osobowy i nowoczesny autobus. Negocjacje handlowe z firmami Fiat, Citroen, Renault (samochód osobowy) oraz Berliet, Fiat, Hino (Japonia), Kloeckner-Humblod-Deutz (autobus) nie trwały długo. Już w październiku 1971 r. zawarto umowę z włoskim Fiatem, który zobowiązał się do uruchomienia w Polsce produkcji samochodu fiat 126p i w sierpniu 1972 r. z francuskim Berlietem, który zadeklarował rozpoczęcie wytwarzania nowoczesnego autobusu. W praktyce fiat 126p wprowadził krajową motoryzację na nieznany dotąd poziom i stał się bardzo popularnym autem. Natomiast autobus berliet nie był udanym pomysłem na rozwiązanie problemów polskiej komunikacji zbiorowej. Z tego wynika, że stworzona na początku dekady lat siedemdziesiątych XX w. koncepcja modernizacji polskiej motoryzacji, w drodze uruchomienia licencyjnej produkcji zachodnich pojazdów, zaowocowała ograniczonym powodzeniem.
Źródło:
Przegląd Nauk Historycznych; 2017, 16, 2
1644-857X
2450-7660
Pojawia się w:
Przegląd Nauk Historycznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Adam Tarnowski – nasz poseł w Sofii”. Przyczynek do dziejów współpracy polskobułgarskiej w latach 1939–1941
“Minister Adam Tarnowski – our MP in Sofia”. A Trigger for the Polish -Bulgarian Cooperation in the First Years of German Occupation (1939–1941)
Autorzy:
Chimiak, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/477769.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
Tematy:
historia polskiej dyplomacji w XX w., okupacja hitlerowska w Polsce,
polsko-bułgarskie stosunki dyplomatyczne, historia nauki polskiej w XX w., historia
II wojny światowej, historia Bałkanów, historia Warszawy, rząd polski na uchodźstwie
Opis:
The article describes diplomatic operations carried out by Poland’s MP and executive minister in Sofia Adam Tarnowski, one of the leading representatives of Polish diplomacy in the Second Republic of Poland. He was the longest serving Polish diplomat in the Kingdom of Bulgaria (1930–1941). Later he emigrated to London to hold prominent functions: a general secretary of the Ministry of Foreign Affairs, an MP in the Czechoslovakian government in exile, Minister of Foreign Affairs during and after the war in the governments of Tomasz Arciszewski and Tadeusz Bor-Komorowski. Chronological dividing lines of the study are: the fall of Poland in September 1939 and Bulgaria breaking off its diplomatic relations with Poland in March 1941. At that time, the Polish diplomatic post in Sofia was one of the very few legations which dealt with diplomatic issues despite the German seizure of Poland. When the war had broken out, Tarnowski began conducting a serious diplomatic campaign towards establishing contacts with his occupied motherland, helping people threatened by Nazi repressions, and informing foreign governments of crimes and destruction taking place in Poland. Tarnowski was supported by a group of Bulgarian diplomats sympathising with Poland. They stayed in Berlin and occupied Warsaw and provided priceless services to our country by carrying money, letters, and information about the Nazi crimes in the occupied Poland in their diplomatic bags. Our MP in Sofia would give shelter to Polish refugees, protect valuable objects belonging to the national heritage, and organize redeployment of Polish troops from Bulgaria into Turkey. The most spectacular operation managed by Tarnowski was the evacuation of a group of several dozen Polish airmen (in September 1940) by sea from the Black Sea coast to Turkey . A very important element of Tarnowski’s operations was the intervention with the Bulgarian government to help Polish scientists from the Jagiellonian University and the AGH University of Science and Technology arrested by Germans in November 1939. Tarnowski talked to Professor Bogdan Fiłow, President of the Bulgarian Academy of Science, a world famous archaeologist, who was about to become Prime Minister of Bulgaria. The sources of the article include: unknown historical documents from AAN, published diplomatic and intelligence documents, journals and recollections. Bulgarian sources and analyses, including video footage, were also used.
Źródło:
Pamięć i Sprawiedliwość; 2014, 2(24); 227-251
1427-7476
Pojawia się w:
Pamięć i Sprawiedliwość
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“All that glitters is not gold” - Polish journalists in West Prussia: A critical glance
„Nie wszystko złoto…”. Polscy redaktorzy Prus Zachodnich inaczej
Autorzy:
Gzella, Grażyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075431.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polish Press in West Prussia in the19th and early 20th century
journalists and editors’ biographies
Prusy Zachodnie
redaktorzy
dziennikarze
XIX–XX wiek
Opis:
The biographies of the journalists of Polish press published in West Prussia in the 19th and early 20th century usually highlight their patriotic commitment and admirable perseverance in launching and running various newspapers and journals. However, we can also find in their lives episodes that did them little credit, or even were downright disgraceful.
W życiorysach redaktorów polskiej prasy wydawanej w XIX i początkach XX wieku w Prusach Zachodnich zauważamy prowadzone przez nich działania narodowościowe, wkład w tworzenie, wydawanie i redagowanie poszczególnych gazet i czasopism. Jednak w ich życiu doszukać się można zachowań niezbyt chwalebnych, a niekiedy nawet godnych potępienia.
Źródło:
Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2018, 21, 3; 5-19
1509-1074
Pojawia się w:
Rocznik Historii Prasy Polskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Architektura XIX i XX w." - sesja w Katowicach
Autorzy:
Olszewski, Andrzej K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/537704.pdf
Data publikacji:
1976
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
sesja architektoniczna w Katowicach 1975
„Architektura XIX i XX w.”
zabytkowy układ przestrzenny Katowic
ewidencja zabytków Katowic
Źródło:
Ochrona Zabytków; 1976, 3; 235-236
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Architektura XIX i XX wieku" - sesja naukowa w Krakowie
Autorzy:
Chrzanowski, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/535832.pdf
Data publikacji:
1976
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
sesja naukowa w Krakowie 1975
„Architektura XIX i XX wieku”
Katalog zabytków sztuki w Polsce
Źródło:
Ochrona Zabytków; 1976, 2; 141-143
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Barwa drewna”. O kryteriach oceny i interpretacji twórczości rzeźbiarzy zakopiańskich w polskiej krytyce artystycznej i wystawiennictwie od zakończenia II wojny światowej do wystawy Sztuka Ludowa w 30-leciu PRL
“The Color of Wood:” On the Criteria of Assessment and Interpretation of the Output of Zakopane Sculptors in Polish Art Criticism and Exhibitions from the End of World War II until the Folk Art at the 30th Anniversary of the Polish Peoples Republic Exhib
Autorzy:
Chrudzimska-Uhera, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2106438.pdf
Data publikacji:
2021-12-10
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
rzeźba
drewno
snycerstwo
sztuka polska XX w.
Zakopane
sculpture
wood
wood curving
20th century art in Poland
Opis:
Tematem artykułu jest recepcja zakopiańskiego rzeźbiarstwa od lat 40. do 70. XX w. Analizie poddane zostały teksty krytyczne i koncepcje kuratorskie, odsłaniające strategie postrzegania i kwalifikowania rzeźby zakopiańskiej w relacji do sztuki ludowej. Wskazano kluczowe kryteria, takie jak: stosowany materiał – drewno, oraz pochodzenie i miejsce zamieszkania twórcy, w oparciu o które dzieła zakopiańczyków stereotypowo przypisywano do obszaru sztuki ludowej. Tendencja ta ukazana została w szerszym kontekście modernistycznych mitów XX w. i zakwestionowana jako niewłaściwa do oceny zakopiańskiego snycerstwa 2. poł. XX w. W zakończeniu artykułu przywołane zostały poglądy współczesnego antropologa Timothy Ingolda, jako możliwa metodologiczna alternatywa spojrzenia na zakopiańskie rzeźbiarstwo z pominięciem modernistycznych kryteriów wyprowadzonych z hylemorficznego modelu świata.
The article concerns the reception and interpretation of contemporary Zakopane’s sculpture between the 1940s and 1970s.  Analyses of art critics’ texts and curator’s strategies of that period reveal that wooden sculptures were easily and stereotypically interpreted as related to folk art. The material (wood) and the artist’s place of birth and living were identified as the key criteria applied by researchers and art critics. The author contends that this point of view—based on modernistic myths qualifying Zakopane’s sculptures as relying on primitive art, was a misinterpretation. The article concludes that the main problem in understanding and adequately interpreting Zakopane’s sculpture derives from using the traditional canon of art based on the opposition between nature and culture. Therefore, the anthropological theories of Timothy Ingold are recalled as a new and prospective methodology.
Źródło:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2021, Wydanie specjalne, 28; 122-142
1232-1575
Pojawia się w:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Biuro rządcy dóbr Wilanów” jako źródło materiałów dotyczących budownictwa wiejskiego i podmiejskiego w XIX i na początku XX wieku
Office of the Wilanów estate governor as a source of records concerning the housing construction in rural and suburban areas in the 19. and early 20th c.
Autorzy:
Żuchowski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1065243.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Archiwum Główne Akt Dawnych
Tematy:
Wilanów
Dobra Wilanów
Rządca dóbr Wilanów
Akta majątkowo-gospodarcze
dokumentacja budowlana
budownictwo wiejskie
budownictwo podmiejskie
Wilanów estate
Wilanów estate’s governor
business and estate papers
technical documentation
documentation of construction works
suburban architecture
rural architecture
Opis:
This text is an attempt to draw attention to the records related to rural and suburban housing construction in the 19. and early 20. c. that can be found in archival fonds containing businesses and estate papers. The records preserved in the Central Archives of Historical Records in Warsaw, fond The Wilanów Economic Archives, section XX "Office of the Wilanów estate’s governor” were analyzed as an example. The fond contains cartographic records, documentation of construction and repair as well as lists and descriptions of buildings located in the Wilanow estate. This main subject of the article was preceded by a brief characterization of tasks and responsibilities of governors goods.
Źródło:
Miscellanea Historico-Archivistica; 2016, 23; 259-266
0860-1054
Pojawia się w:
Miscellanea Historico-Archivistica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Bliżej krwiobiegu”? Bunt ciał w poezji polskiej lat pięćdziesiątych i sześćdziesiątych XX wieku (Kristeva, Poświatowska i inni)
“Closer to Bloodstream”? Bodies Riot in the Poetry of the 1950s and 60s (Kristeva, Poświatowska and Others)
Autorzy:
Kopkiewicz, Aldona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/534778.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
aesthetic autonomy
body
emancipatory potential
poetic language
revolution
Opis:
The article presents a constellation of poets who in the 1950s and 1960s of the 20th c. expressed their protest by means of extreme personalization of their poetic voice: an exposure of their – primarily corporeal – intimacy. Their poetry is compared with the theory of Julia Kristeva whose concept of “revolution in poetic language” appeared at the similar time and – similarly – was intended for support of the potentially subversive work of language. As it turns out, strategies for negation encompassed in the poetry of S. Grochowiak, R. Wojaczek, A. Bursa or S. Czycz solidify death drive and trauma and, as a result, negation is not transformed. Such transformation, however, does happen in the poetry of Halina Poświatowska whose creative subjectivity is open to various affects and sensual experiences, which shows itself in her poetic language: metaphorical and vivid. It is such a poetic language, which expresses its aesthetic autonomy in a positive way, that finally opens up the aesthetic emancipatory potential.
Źródło:
Śląskie Studia Polonistyczne; 2017, 9, 1; 315-328
2084-0772
2353-0928
Pojawia się w:
Śląskie Studia Polonistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Budowle służące zabawom przyjemnym a tem samem przy wodnej kuracji bardzo pożytecznym”. O drewnianych domach zdrojowych, teatrach i estradach w polskich uzdrowiskach w XIX i na początku XX wieku
‘Buildings Serving Pleasant Pastime, thus a Useful Complement to Water Therapy.’ On Wooden Spa Houses, Theatres, and Stages in Polish Resorts in the 19th and Early 20th Century
Autorzy:
Ruszczyk, Grażyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16005102.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
uzdrowiska
architektura uzdrowiskowa
drewniana architektura
architektura XIX i początku XX w.
spas
spa architecture
wooden architecture
19th- and early-20th-century architecture
Opis:
Właściciele i administratorzy uzdrowisk, aby sprostać wymaganiom stawianym przez zamożnych gości, którzy oczekiwali nie tylko skutecznej kuracji, ale również bogatej oferty kulturalnej i towarzyskiej, musieli zapewnić rozmaite rozrywki i atrakcje. W związku z tym organizowali występy zespołów teatralnych, koncerty, bale, spotkania, odczyty itp. Dlatego w uzdrowiskach powstawały domy zdrojowe mieszczące sale balowe, czytelnie, restauracje, kawiarnie, pokoje do gier. Budowano też teatry, a w parkach estrady muzyczne. Artykuł poświęcony jest właśnie tym budynkom, pochodzącym z kilku wybranych uzdrowisk uważanych za polskie, powstałych na terenie I Rzeczpospolitej. Są to uzdrowiska najstarsze (z 1. połowy XIX w.), największe i działające do dzisiaj: Busko, Ciechocinek, Druskienniki, Iwonicz, Krynica, Solec, Szczawnica i Truskawiec oraz młodsze (z 2. połowy XIX w.), ale znane i nadal funkcjonujące – Zakopane i Połąga. Tematem są budynki drewniane, ponieważ to one do początków XX w. decydowały o krajobrazie architektonicznym polskich uzdrowisk. Większość z nich uległa zniszczeniu, znane są jedynie z materiałów ikonograficznych i opisów.
In order to meet the expectations of wealthy visitors, who did not only anticipate effective treatment, but also rich cultural and social attractions, spa owners and administrators had to provide different entertainment and fun. With this purpose in mind they would hold shows of theatre companies, concerts, balls, soirees, lectures, etc. Therefore the spa houses raised in resorts featured ball rooms, reading rooms, restaurants, cafes, gaming rooms. Also theatres were built, and stages for music shows were mounted in parks. The paper is dedicated to these very buildings that came from several selected spas considered to be Polish and raised in the territory of the Polish-Lithuanian Commonwealth. On the one hand they are the oldest spa resorts (from the first half of the 19th century), the largest and operating until this very day: Busko, Ciechocinek, Druskienniki (Druskininkai, t. Lithuania), Iwonicz, Krynica, Solec, Szczawnica, and Truskawiec (Truskavets, t. Ukraine), as well as newer ones on the other (from the second half of the 19th century), but well known and still operating today: Zakopane and Połąga (Palanga, t. Lithuania). The paper is focused on wooden structures, since it was them that until the early 20th century determined the architectural landscape of Polish spas. With the majority having been destroyed, they are known only from iconographic materials and descriptions.
Źródło:
Biuletyn Historii Sztuki; 2020, 82, 4; 601-640
0006-3967
2719-4612
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Być dobrze zasznurowaną”. Gorset w modzie damskiej, czyli o reinterpretacji przeszłości
“To be well laced up“. A corset in womens fashion, i.e. a reinterpretation of the past
Autorzy:
Grzejszczak, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2142135.pdf
Data publikacji:
2021-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
bielizna damska
gorset
moda europejska XIX−XX wieku
historia ubioru
socjologia mody
lingerie
corset
19th-20th century European fashion
history of clothing
sociology of fashion
Opis:
Gorset zmieniał swą konstrukcję na przestrzeni stuleci. Zależało to od ideału estetycznego danej epoki. W końcu XIX wieku stał się społecznym symbolem damskiej mody. Wpisał się w charakterystyczne – dla zamożnych warstw społecznych – zjawisko pogoni za modą. Od lat 80. XIX stulecia zmieniała się jego forma, a konieczność noszenia była szeroko dyskutowana. Lekarze oraz dochodzące do głosu przedstawicielki ruchów feministycznych w seriach odczytów i broszur informowali o szkodliwym wpływie gorsetu na zdrowie. Uważano jednak, że kobieta, stanowiąc dla mężczyzny pokusę, potrzebuje do ochrony swego rodzaju pancerza. Thorstein Veblen w Teorii klasy próżniaczej podkreślał, że gorset noszono dla stłumienia witalności i zapewnienia sobie kryjówki. Miało to bowiem znaczenie obyczajowe, kobieta bowiem stawała się moralnie niezwyciężona. W tym czasie kształtował on krawiecką konstrukcję stroju, uwzględniając również artystyczne źródła inspiracji mody damskiej, jak secesyjna stylizacja czy oddziaływanie japonizmu. Sposób, w jaki gorset był sznurowany i noszony, wpływał bezpośrednio na kłopoty zdrowotne kobiet. Nastąpiła zatem jego stopniowa detronizacja, do której przyczyniły się zwiększona aktywność fizyczna, uprawianie sportu, działalność ruchów feministycznych, ale i projektantów mody dostosowujących swoje propozycje do wymogów ergonomii ciała. Doprowadziło to w pierwszym dziesięcioleciu XX wieku do uwolnienia kobiet z okowów gorsetu. Jednak za sprawą projektantów gorset powrócił w drugiej połowie XX wieku w formie implantu kopii i stylizacji pamięci. Wystarczy przywołać wylansowaną przez Christiana Diora Ligne Carolle czy powszechne w latach 50. XX stulecia gorsety bieliźniane noszone pod sukienkami wieczorowymi, do czego przyczynili się angielscy projektanci Norman Hartnell, Hardy Amies i Charles James, lansujący w modzie kobiecej linię klepsydry. Ale także obserwowane od lat 80. XX wieku pojawienie się gorsetu będącego reinterpretacją jego pierwotnej formy i funkcji, czego wyrazem są projekty Jeana-Paula Gaultiera czy anatomiczne, imitujące ludzką skórę gorsety-pancerze Issey’a Miyake. Artykuł poświęcony został charakterystyce formy i funkcji gorsetu jako elementu garderoby damskiej oraz jego implantowaniu do współczesnej mody przez nadanie mu nowych dystynkcji.
The structure of a corset changed over the course of the last century. Its shape was determined by the aesthetic ideal of a given era. At the end of the 19th century, it came to be recognized as a social symbol of women’s fashion, becoming a key part of the phenomenon of the pursuit of fashion, characteristic for the wealthy social strata of that time. From the 1880s, its form began to change and the necessity of wearing it became a widely discussed topic. Doctors and newly asserted representatives of feminist movements spoke out about harmful effects of the corset on the women’s health through series of lectures and informative brochures. However, it was believed that a woman, being a “temptation” for a man, was in need of a kind of an “armor” providing protection. In “The Theory of the Leisure Class”, Thorstein Veblen emphasized that the corset was worn to “lower the subject’s vitality and rendering her permanently and obviously unfit for work” It had social significance, as the woman became morally invincible. At that time, he also shaped the tailoring structure of the garment, considering its artistic sources of inspiration, such as Art Nouveau stylization or the influence of Japaneseism. The way it was laced and worn had a direct impact on women’s health. Therefore, a gradual dethronement of the corset started to occur, encouraged by women’s increased physical activity, participation in sports and actions of feminist movements, as well as fashion designers adjusting their proposals to the requirements of body ergonomics. This led to the liberation of women in the 10’s of the twentieth century from the shackles of corsets. However, due to the actions of various designers, the corset returned in the second half of the 20th century in the form of “memory copy and styling implant”. One can recall the “Ligne Carolle” publicized by Christian Dior, or the underwear corsets common in the 1950s, worn under evening dresses, which came to fashion thanks to English designers Norman Hartnell, Hardy Amies and Charles James, who promoted women’s ‘hourglass’ silhouette in fashion. Moreover, since the 1980s once could observe appearances of a corset as a reinterpretation of its original form and function, reflected in designs by Jean-Paul Gaultier, or Issey Miyake’s anatomical corset-armor, which imitates human skin. The article is devoted to the characteristics of the form and function of the corset as an element of women’s clothing and its implantation into contemporary fashion by giving it new distinctions.
Źródło:
TECHNE. Seria Nowa; 2021, 7; 91-106
2084-851X
Pojawia się w:
TECHNE. Seria Nowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Był on dla mnie nie tylko nauczycielem, ale jakby starszym bratem i towarzyszem” – o relacjach nauczycieli domowych z pracodawcami i ich dziećmi w Królestwie Polskim w XIX i na początku XX wieku
„He Was not Only a Teacher for Me, but as if He Were an Older Brother and Companion” – on the Relationships between Home Teachers and Their Employers as well as the Employers’ Children in the Kingdom of Poland in the 19th Century and at the Beginning of the 20th Century
Autorzy:
HAJKOWSKA, MONIKA
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/455386.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski
Tematy:
relacje
nauczyciele domowi
pracodawcy
Królestwo Polskie
relationships
home teachers
employers
the Kingdom of Poland
Opis:
Dynamiczny rozwój edukacji domowej nastąpił po utracie niepodległości przez Polskę. Przyczyniło się do tego wiele czynników, m.in.: polityka oświatowa władz, niski poziom nauczania w szkołach publicznych, prądy umysłowe oraz świadomość pedagogiczna rodziców. Pracę w zawodzie nauczyciela domowego podejmowało wiele osób, kierując się przekonaniem o jego łatwości. Tymczasem wymagał on odpowiedniego przygotowania, wysokich kwalifikacji. W związku z częstą zmianą miejsca pracy niezwykle ważna była umiejętność nawiązywania kontaktów. Dzięki niej nauczyciel domowy mógł łatwiej i szybciej zaklimatyzować się w domu pracodawców oraz znaleźć wspólny język z rodziną ucznia.
Homeschooling started to develop dynamically after Poland had lost its independence. The factors which contributed to that growth include, among others, the authorities’ educational policy, the low quality of education in public schools, intellectual tendencies and parents’ pedagogical awareness. Guided by the belief that it was an easy profession, many people started working as home teachers. Entering home teaching profession required, however, professional training and high-level qualifications. Due to the frequent change of workplace, interpersonal skills were extremely important. They helped home teachers settle down in the employer’s house and find a common language with the student’s family.
Źródło:
Edukacja-Technika-Informatyka; 2019, 10, 1; 29-34
2080-9069
Pojawia się w:
Edukacja-Technika-Informatyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Cały dzień żyję jakimś zdaniem muzycznym…”. Muzyka jako pasja życia i motyw przewodni pisarstwa Anny Iwaszkiewiczowej
‘All Day Long I Am Absorbed by Some Musical Sentence…’ Music as Anna Iwaszkiewicz’s Lifelong Passion and a Leitmotiv of her Writings
Autorzy:
Baranowski, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/30147328.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
pamiętniki i wspomnienia
życie muzyczne w Warszawie
kultura muzyczna I poł. XX w.
Aleksander Skriabin
Karol Szymanowski
Jarosław Iwaszkiewicz
diaries and memoires
musical life in Warsaw
musical culture in the first half of the 20th century
Alexander Scriabin
Opis:
Tematem artykułu jest rola muzyki w życiu i twórczości Anny Iwaszkiewicz – pisarki i tłumaczki, a nade wszystko wytrawnej melomanki i pianistki-amatorki, dla której obcowanie z muzyką stanowiło w istocie treść codziennego życia. Pomimo iż jej dorastanie upłynęło jedynie pod znakiem edukacji domowej (nigdy nie uczęszczała do żadnej szkoły), wyrosła na osobę o niezwykle szerokich horyzontach intelektualnych i wielkiej kulturze muzycznej. W polskiej historiografii muzycznej zapisała się przede wszystkim jako odkrywczyni muzyki Aleksandra Skriabina, którego Poemat Ekstazy, usłyszany w Moskwie w roku 1917, uznała za artystyczno-duchowe „objawienie”; po powrocie do Polski rok później stała się żarliwą propagatorką twórczości rosyjskiego kompozytora. W swoich Dziennikach i wspomnieniach Anna Iwaszkiewicz zawarła wiele refleksji na temat muzyki, której na co dzień słuchała, a także często wykonywała na fortepianie, grywając często na cztery ręce z Karolem Szymanowskim – kuzynem jej męża, z którym pozostawała w bardzo serdecznych stosunkach. Zacytowane w artykule wypowiedzi dają świadectwo wielkiej wrażliwości Anny Iwaszkiewicz na muzykę wielkich kompozytorów przeszłości, tj. przede wszystkim Bacha, Beethovena, Chopina i Wagnera. Nie brak tu przy tym uwag krytycznych, jakie kierowała głównie pod adresem tzw. impresjonistów francuskich, czyli Debussy’ego i Ravela. Ponadto Anna Iwaszkiewicz – w świetle Dzienników i wspomnień – dała się poznać jako znawczyni arkan interpretacji muzycznej; jej prywatne recenzje z licznych koncertów i przedstawień operowych wydają się stanowić przyczynek do kroniki życia muzycznego Warszawy pierwszej połowy minionego stulecia.
This article discusses the role of music in the life and work of writer and translator Anna Iwaszkiewicz, who was first and foremost a music connoisseur and amateur pianist, a person for whom contact with music was the essence of her everyday life. Though she was educated at home and never attended school, she grew up to become a person of unusually broad intellectual horizons and great musical culture. In music historiography, she is remembered mostly as the person who discovered for Poland the music of Alexander Scriabin, whose Poem of Ecstasy, heard in Moscow in 1917, she hailed as an artistic and spiritual revelation; on her return to Poland a year later, she became a fervent promoter of the Russian composer’s music. Anna Iwaszkiewicz’s diaries and memoirs contain many thoughts on music, which she listened to every day, as well as frequently playing piano, often four handed with Karol Szymanowski, her husband’s cousin, with whom she maintained very warm relations. Her comments quoted in this article confirm her profound sensitivity to the music of great composers from the past, particularly Bach, Beethoven, Chopin and Wagner. There are also critical remarks, aimed mostly at the music of the so-called French impressionists, Debussy and Ravel. Iwaszkiewicz also emerges from her diaries and memoirs as an expert on musical interpretation. Her private reviews of numerous concerts and operas contribute to the history of Warsaw’s musical life during the first half of the twentieth century.
Źródło:
Muzyka; 2021, 66, 4; 60-73
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 4428

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies