Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "XX century" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 1531
Tytuł:
Doświadczenia kryzysowe miast polskich od XVI do początku XX wieku. Zarys problematyki
Crisis Experiences of Polish Cities until the Beginning of the 20th Century
Autorzy:
Miodunka, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37525392.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
miasta
kryzysy
epidemie
pożary
cities
crises
epidemics
fires
Opis:
W artykule zostały naszkicowane historyczne doświadczenia miast ziem polskich związane z pożarami i wybranymi epidemiami chorób zakaźnych. Szczególną uwagę zwrócono na działania władz miejskich związane z zapobieganiem wspomnianym klęskom w przyszłości, a więc na problem kumulowania doświadczeń w celu zwiększenia odporności na kryzysy.
The article delineates the historical occurrences of fires and selected epidemics of infectious diseases in Polish cities. Special emphasis is placed on the endeavors of municipal authorities to prevent such calamities in the future, highlighting the imperative of accumulating experience to enhance resilience in times of crisis.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2024, 44, 1; 193-208
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Plac Marszałka Józefa Piłsudskiego – trwały element w przestrzeni Warszawy. Od dziedzińca pałacowego do otoczenia Soboru, od końca XVIII do początku XX w.
Marshall Józef Piłsudski Square – a permanent feature in Warsaw’s urban space. From the palace courtyard to the surroundings of the Cathedral from the late 18th to the early 20th century
Autorzy:
Wieczorek, Anna
Gorzelak, Magnolia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32444013.pdf
Data publikacji:
2024-06
Wydawca:
Mazowieckie Biuro Planowania Regionalnego w Warszawie
Tematy:
Plac Marszałka Józefa Piłsudskiego
Pałac Saski
Pałac Brühla
Oś Saska
Marshall Józef Piłsudski Square
Saxon Palace
Brühl Palace
Saxon Axis
Opis:
O warszawskim Placu Marszałka Józefa Piłsudskiego i otaczających go budynkach można przeczytać w wielu książkach i artykułach dotyczących dziejów stolicy oraz historii architektury i urbanistyki. Istnieją również spore zasoby kartograficzne i ikonograficzne w muzeach i archiwach. Analiza materiałów źródłowych wskazuje na duże rozproszenie informacji. Brakuje kompendium wiedzy dotyczącej genezy powstania Placu, zmian w jego wyglądzie i związanej z tym myśli projektowej. Tym zagadnieniom poświęcony jest cykl artykułów pod wspólnym tytułem Plac Marszałka Józefa Piłsudskiego – trwały element w przestrzeni Warszawy. Niniejszy artykuł, drugi w tym cyklu, opowiada jak zmieniał się wygląd Placu od końca XVIII do początku XX w., przekształcając się z Dziedzińca Pałacu Saskiego w otoczenie Soboru.
There are many publications on Marshal Józef Piłsudski Square in Warsaw and the surrounding buildings covering the history of the capital, as well as the history of architecture and urban planning. There are also substantial cartographic and iconographic resources available in museums and archives. An analysis of the source materials indicates a significant dispersion of information. There is a lack of a compendium on the origins of the Square, changes in its appearance, and the associated design concepts. These issues are the subject of a series of articles under the common Marshall Józef Piłsudski Square – a permanent feature in Warsaw’s urban space. This article, the second in the series, presents how the appearance of the Square changed from the late 18th to the early 20th century, transforming from the courtyard of the Saxon Palace into the surroundings of the Cathedral.
Źródło:
MAZOWSZE Studia Regionalne; 2024, 49; 91-117
1689-4774
2543-4373
Pojawia się w:
MAZOWSZE Studia Regionalne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szpetne czy piękne? O próbach poprawy wizerunku miast Galicji Zachodniej na przełomie XIX i XX wieku
Ugly or Beautiful? Attempts to Improve the Urban Space in Western Galicia around the Turn of the 20th Century
Autorzy:
Laskowski, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/37519266.pdf
Data publikacji:
2024
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
piękno
miasto
Galicja
planowanie przestrzenne
przestrzeń miejska
beauty
city
Galicia
town planning
urban space
Opis:
W Galicji, największym z krajów koronnych monarchii Habsburgów, miasta charakteryzowano jako siedliska kurzu, błota i nieprzyjemnych zapachów. Zmiana tej sytuacji stała się jednym z głównych problemów do rozwiązania przez władze samorządowe, których reaktywacja w 1867 r. rozpoczęła erę autonomiczną Galicji, trwającą aż do I wojny światowej. Najważniejszym aktem prawnym w zakresie kreowania ładu budowlanego w Galicji stały się ustawy budowlane uchwalone dla różnych grup miast, w zależności od ich wielkości. Jednakże część środowiska architektonicznego była świadoma, że ukształtowanie miast przyjaznych mieszkańcom i pięknych wymaga znacznie więcej wysiłku i zależy również od regulacji prawnych dotyczących kształtowania miejskiej przestrzeni. Stąd niektórzy z architektów dążyli do uchwalenia takich ogólnych regulacji prawnych, które zmusiłyby władze lokalne do sporządzania na zarządzanym przez nie obszarze specjalnych planów, zwanych regulacyjnymi. W tym samym czasie troska o przestrzeń miejską stała się jednym z głównych celów dla lokalnych organizacji społecznych noszących nazwę Towarzystwo Upiększenia Miasta, zakładanych w szczególności przez miejscową inteligencję i wzorujących się na organizacjach i indywidualnościach stawiających sobie podobne cele, aktywnych w Europie i na świecie. W efekcie tej mody niemal każde miasto w Galicji starało się mieć taką organizację u siebie, by zajmowała się ulepszaniem przestrzeni miejskiej, np. poprzez zakładanie terenów zielonych, sadzenie drzew, wznoszenie pomników dla bohaterów narodowych itp. Nawet jeśli rezultaty tych wszystkich wysiłków były ograniczone, to sama idea, jaka im przyświecała, spotykała się z powszechną aprobatą.
In Galicia, the biggest province of the Habsburg Monarchy, cities and towns, in the 19th century, were usually described as places full of dust, dirt and stench. One of the main problems demanding a solution from the local authorities was sanitization of the urban areas. Official revival in 1867, opened an autonomy era in the history of the province which lasted till the I World War. Crucial step in the right course of proceedings at the building site, was to constitute a building code dedicated to the cities and towns of various scales. However, some architects were aware of the fact that the creation of a friendly and beautiful city means so much more and also depends on the law regulations, dedicated to the urban space. That’s why some of them tried to force a new provincial law, in order to force the local authorities to prepare an individual spatial development plan for their city or town. At the same time, care for an urban space became one of the most important aims for many local NGOs, which were established mainly by the intelligentsia and inspired by such organizations or persons as City Beautiful Movement, active in the United States, or Scot Pattrick Geddes. As a result of that trend, every town in Galicia tried to have its own society, which was keen on improving the urban space, by creating some new green areas, planting trees, funding monuments to the national heroes etc. Even if results of their activities were limited, the idea met with general approval.
Źródło:
Perspektywy Kultury; 2024, 44, 1; 209-228
2081-1446
2719-8014
Pojawia się w:
Perspektywy Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wzorce matki i macierzyństwa w świetle poznańskich czasopism dla kobiet na przełomie XIX i XX wieku, ss. 262
Image of Mother and Motherhood in Province of Posen Women’s Magazines at the Turn of 20th Century, pp. 262
Autorzy:
Morawska-Tołek, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/41904162.pdf
Data publikacji:
2024-06-28
Wydawca:
Wydawnictwo HUMANICA
Tematy:
Matka Polka
historia kobiet
Prowincja Poznańska
macierzyństwo
Polish Mother Patriot
Women’s History
Motherhood
Province of Posen
Opis:
Rozprawa doktorska pod tytułem Wzorce matki i macierzyństwa w świetle poznańskich czasopism dla kobiet na przełomie XIX i XX wieku została napisana pod kierunkiem dr hab. Agnieszki Szudarek, prof. US. Celem pracy doktorskiej jest prześledzenie, jak na łamach poznańskiej prasy dla kobiet i prasy kobiecej ewoluował wzorzec matki i macierzyństwa pod wpływem zaostrzającego się polsko-niemieckiego konfliktu narodowego oraz jakie treści były do niego włączane. W dotychczasowej literaturze przedmiotu dominuje pogląd o funkcjonowaniu jednego wspólnego wzorca Matki Polki i podporządkowaniu zadań matek misji narodowej. Celem rozprawy jest wykazanie, że punkt widzenia widoczny na łamach prasy kobiecej i prasy dla kobiet nie pozwala na takie jednoznaczne stwierdzenie, zaś sam dyskurs na temat matek i macierzyństwa był zdominowany przez „misje narodowe” kobiet, ale miał on charakter postulatywny. Występująca na łamach analizowanych tytułów potrzeba zmian w rozumieniu macierzyństwa i zadań oraz statusu matek wynikała bowiem z ogólnych przemian cywilizacyjnych. W momentach nasilania się polityki antypolskiej oraz wchodzenia w życie kolejnych antypolskich ustaw pewne elementy wizji nowoczesnego macierzyństwa były przez Wielkopolanki reinterpretowane na potrzeby narodowe.
The PhD dissertation, entitled Image of Mother and Motherhood in Grand Dutchy of Posen women’s magazines at the turn of the 20th century was written under the supervision of dr hab. Agnieszka Szudarek, prof. US. The purpose of this dissertation is to seek an answer to the question of whether the situation in the Province of Posen had any modifying impact on the characteristics of the image of the mothers and motherhoods in that geographical area. The prevailing view in the literature has so far been that there was a single common The Polish Mother Patriot model in place and the mother’s tasks were subordinated to the national mission. The purpose of the dissertation is to demonstrate that the point of view published in the women’s press does not allow such an explicit statement, while at that time the discourse on mothers and motherhood itself was dominated by the „national mission” of women. However, it was postulative. Indeed, on the pages of the analyzed magazines, the need for change arose from the changes in civilization. At moments when anti- polish policies intensified and successive anti-polish laws had come into force, certain elements of the vision of modern motherhood were reinterpreted by women for national needs.
Źródło:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2024, 1(16); 245-256
2451-3539
2543-7011
Pojawia się w:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“Manuscripts don’t burn:” The reconstruction of the text of Zygmunt Haupt’s short story Zołota hramota
„Rękopisy nie płoną”. O rekonstrukcji tekstu opowiadania Zygmunta Haupta Zołota hramota
Autorzy:
Madyda, Aleksander
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27312328.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Polish narrative prose of the 20th century
short story
Zygmunt Haupt
editing
textology
reconstruction
polska proza narracyjna XX wieku
opowiadanie
edytorstwo
tekstologia
rekonstrukcja
Opis:
Artykuł jest poświęcony rekonstrukcji brakujących fragmentów opowiadania Zygmunta Haupta Zołota hramota, której dokonano na podstawie znajomości całego dorobku pisarskiego, charakteryzującego się powtarzalnością motywów i odpowiadających im sformułowań językowych. Przy wyborze konkretnej leksyki kierowano się również najbliższym kontekstem rekonstruowanego miejsca oraz względami gramatycznymi i stylistycznymi.
The article is devoted to the reconstruction of the missing fragments of Zygmunt Haupt’s short story Zołota hramota. Expert knowledge of Haupt’s entire oeuvre and style, characterized by recurring motifs and corresponding expressions, was the basis for the reconstruction. The context of the reconstructed gap as well as grammatical and stylistic considerations were also taken into account in the reconstruction process.
Źródło:
Forum Poetyki; 2023, 32; 98-111 (eng); 94-105 (pol)
2451-1404
Pojawia się w:
Forum Poetyki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Wedle ideału Klaudynek…”. Wizerunek dziewiętnastowiecznej Polki w piśmiennictwie historycznym Antoniny Machczyńskiej
“According to the Ideal of the Claudine...”. The Image of the Nineteenth-Century Polish Woman in the Historical Writing of Antonina Machczyńska
Autorzy:
Michalska-Bracha, Lidia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/3131483.pdf
Data publikacji:
2023-06-27
Wydawca:
Wydawnictwo HUMANICA
Tematy:
Antonina Machczyńska
Towarzystwo im. Klaudyny z Działyńskich Potockiej
historia kobiet
dzieje Lwowa XIX/XX w.
kobieca literatura pamiętnikarska XIX w.
Klaudyna z Działyńskich Potocka Society
women’s history
history of Lviv in the 19th/20th centuries
women’s diary literature of the 19th century
Opis:
Problematyka artykułu dotyczy charakterystyki działalności społecznej Antoniny Machczyńskiej (1832[37]–1919), lwowskiej działaczki społecznej i oświatowej, na rzecz równouprawnienia kobiet na przełomie XIX i XX w. Analizie poddana została literatura pamiętnikarska Machczyńskiej z lat 1860–1919, przechowywana w zbiorach warszawskich i lwowskich, oraz jej twórczość publicystyczna i historyczna. Szczególną uwagę skoncentrowano na analizie znanego szkicu historycznego napisanego przez nią na Wystawę Pracy Kobiet w Pradze w 1912 r. pt. Kobieta polska, który w całości poświęciła omówieniu historii kobiet polskich od czasów najdawniejszych po współczesne. Machczyńska, odwołując się do emancypacyjnych dążeń Polek oraz własnych doświadczeń życiowych, zaprezentowała określony wizerunek dziewiętnastowiecznych kobiet, skoncentrowany na motywie klaudynek – kobiet działających w Towarzystwie im. Klaudyny z Działyńskich Potockiej.
The subject of this article is concerned with the characteristics of the social activity of Antonina Machczyńska (1832[37]–1919), a Lviv social and educational activist, for women’s equal rights at the turn of the19th and 20th centuries. Machczyńska’s memoirs from 1860–1919, stored in the Warsaw and Lviv collections, as well as her journalistic and historical works were analyzed. Particular attention was focused on the analysis of the well-known historical sketch written by her for the Women’s Work Exhibition in Prague in 1912, entitled: “Polish Woman”, which she devoted entirely to discussing the history of Polish women from the earliest times to the present. Referring to the emancipatory aspirations of Polish women and her own life experiences, Machczyńska presented a specific image of 19th century women, focused on the motif of Klaudines – women active in the Klaudyna (née Działyńska) Potocka Society.
Źródło:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2023, 1(14); 29-52
2451-3539
2543-7011
Pojawia się w:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
«Наш цісар». Образ Франца Йосифа в львівській пресі – еволюція від «переможця над повстанцями» 50-их років ХІХ століття до «доброго батька» початку ХХ століття
„Nasz cesarz”. Wizerunek Franciszka Józefa w prasie lwowskiej. Ewolucja od „zwycięzcy buntowników” z lat 50. XIX wieku do „dobrego ojca” początku XX wieku
“Our Emperor”. The image of Franz Joseph in the Lviv press. Evolution from “the rebel victor” of the 1850s to “the good father” of the early 20th century
Autorzy:
Кісь, Назар
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31803998.pdf
Data publikacji:
2023-12-27
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Franciszek Józef
cesarz
wizyta
rytuał
wizerunek
Franz Joseph
emperor
visit
ritual
image
Opis:
Artykuł analizuje zmiany wizerunku cesarza Franciszka Józefa I na łamach lokalnej prasy lwowskiej. Za punkt odniesienia przyjęto wizyty Franciszka Józefa we Lwowie. Było ich pięć i pozwalają one prześledzić przemianę od monarchy absolutnego połowy XIX wieku do „naszego ojca” na początku XX wieku. W tekście ukazano jak postęp gospodarczy i technologiczny, liberalne reformy, emancypacja, rozwój projektów narodowych Ukraińców i Polaków, a także inne osiągnięcia drugiej połowy XIX wieku, wpłynęły na kształt osobistej historii cesarza, który nawet w czasach szerzenia się nacjonalizmu, uosabiał państwo i ojczyznę – ziemię, na której panują Habsburgowie.
The article analyzes the changes in the image of Emperor Franz Joseph I as depicted in the local Lviv press. The visits of Franz Joseph to Lviv serve as a reference point for this analysis. There were five visits in total, which allow tracing the transformation of the monarch from an absolute ruler in the mid-19th century to the “father figure” at the beginning of the 20th century. The text highlights how economic and technological progress, liberal reforms, emancipation, the development of national projects by Ukrainians and Poles, as well as other achievements of the second half of the 19th century, influenced the personal history of the emperor. Even in times of growing nationalism, he personified the state and the homeland – the land ruled by the Habsburgs.
Źródło:
Galicja. Studia i materiały; 2023, 9; 377-388
2450-5854
Pojawia się w:
Galicja. Studia i materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania weksylologiczne oraz problematyka konserwatorska XX-wiecznego sztandaru kombatanckiego powstańców wielkopolskich pochodzącego ze zbiorów Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
Vexillological research and conservation aspects of the 20th-century veteran banner of the Wielkopolska insurgents from the collection of the Museum of the First Piasts at Lednica
Autorzy:
Popiołek, Dominika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26917842.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
Tematy:
projekt badawczy
prace konserwatorsko-restauratorskie
weksylologia
weksylium
sztandar kombatancki
Matka Boska Częstochowska
Orzeł Biały
kombatanci
powstanie wielkopolskie 1918-1919
Towarzystwo Powstańców i Wojaków Zdziechowa
Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
research project
conservation and restoration works
vexillology
vexillum
veteran’s banner
Our Lady of Częstochowa
White Eagle
veterans
Wielkopolska Uprising 1918-1919
Zdziechowa Insurgents and Warriors Society
Museum of the First Piasts at Lednica
Opis:
Poniższy artykuł poświęcony jest badaniom weksylologicznym oraz problematyce konserwatorskiej XX-wiecznego sztandaru kombatanckiego Towarzystwa Powstańców i Wojaków ze Zdziechowy na tle regionalnej tradycji powstania wielkopolskiego. W pracy podjęto trzy zasadnicze cele. Pierwszym jest weryfikacja materiałów archiwalnych, ujęta w kontekście historycznym bitwy pod Zdziechową oraz rozwoju TPiW (historii jego powstania, przyjętych założeń oraz postaci kombatantów). Drugim – identyfikacja rodzaju i typu sztandaru, jego konstrukcji oraz techniki i technologii wykonania wraz z określeniem stanu zachowania i wskazaniem przyczyn powstałych zniszczeń. Ponadto podjęto próby ustalenia proweniencji sztandaru, jego datowania i określenia zakładu produkcyjnego (warsztatu), w którym powstał. Opracowanie przedmiotu badań zostało przeprowadzone na podstawie konsultacji naukowych, badań materiałów źródłowych, a także analiz porównawczych analogicznie datowanych obiektów. Uzyskane wyniki analizy formalnej i treściowej oraz ich interpretacja stanowią treść niniejszego artykułu.
The following article is devoted to vexillological research and conservation aspects of the 20th-century veterans’ banner of the Insurgents and Warriors Society (TPiW) from Zdziechowa against the background of the regional tradition of the Wielkopolska Uprising. The work has three objectives. The first is the verification of archival materials, placed in the historical context of the battle of Zdziechowa and the development of the Insurgents and Warriors Society (the history of its establishment, the assumptions adopted and the figures of veterans). The second – identification of the kind and type of banner, its construction, and the technique and technology of its manufacture, together with the determination of the state of its preservation and the indication of the causes of the damage it has received. In addition, an attempt was made to determine the provenance of the banner, its dating, and to identify the manufacturing plant (workshop) in which it was made. The conducted study involved scientific consultation, research of source materials, as well as comparative analysis of analogously dated objects. The obtained results of the formal and content analysis and their interpretation constitute the content of this article.
Źródło:
Studia Lednickie; 2023, XXII; 9-57
0860-7893
2353-7906
Pojawia się w:
Studia Lednickie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bez sentymentów… Obraz Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w prasie rockowej po 1989 roku
No Sentiments. The Image of the Polish People’s Republic in the Rock Press after 1989
Autorzy:
Trudzik, Artur
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28693608.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
dziennikarstwo i media muzyczne
media w XX i XXI w.
prasa rockowa
III RP a PRL
Journalism and music media
media in the 20th and 21st century
rock press
Third Republic of Poland vs the Polish People’s Republic
Opis:
Istotą artykułu jest ocena 45 lat powojennej Polski, wyłaniająca się z prasy rockowej, zarówno bezpośrednio po upadku komunizmu, jak i w latach późniejszych. Pisma popularyzujące rock oraz pokrewne mu gatunki, wbrew pozorom, nie zawężały tematyki wyłącznie do zagadnień muzycznych, stąd długo wyczekiwane przez społeczeństwo odzyskanie wolności, w tym słowa czy druku, niemal automatycznie wywołało na ich łamach potrzebę konfrontacji z minioną epoką. Swoje opinie odnośnie do przeszłości wyrażały redakcje, publicyści, felietoniści, komentatorzy, których oryginalny styl oraz barwny język stanowiły urozmaicenie podstawowych treści, z dzisiejszej zaś perspektywy – dodatkowe źródło informacji o PRL, transformacji i początkach III Rzeczypospolitej Polskiej
The article’s essence was the assessment of 45 years of the Polish People’s Republic, emerging from the rock press, both immediately after the fall of communism and in later years. Contrary to appearances, magazines popularizing rock and its related genres did not limit their topics to musical issues; for this reason, the long-awaited regaining of freedom, including the freedom of speech, also in print, almost automatically triggered the need to confront the past era. Editors, publicists, columnists, and commentators, whose original style and colourful language enriched the content, presented their opinions, thus providing – from today’s perspective – an additional source of information about the Polish People’s Republic, the transformation and the beginnings of the Third Republic of Poland.
Źródło:
Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały; 2023, 20; 275-296
2450-8365
Pojawia się w:
Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Colette Gaveau-Małcużyńska – portret pianistki
Colette Gaveau-Małcużyńska – a Portrait of a Pianist
Autorzy:
Ceglarek, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/3131400.pdf
Data publikacji:
2023-06-27
Wydawca:
Wydawnictwo HUMANICA
Tematy:
Colette Gaveau
pianistyka francuska i polska XX w.
Witold Małcużyński
konkursy muzyczne
kobieta w muzyce
French and Polish pianism of the 20th century
music competitions
woman in music
Opis:
Artykuł jest próbą zarysowania portretu utalentowanej pianistki francuskiej Colette Gaveau (1913–1987), laureatki pierwszej nagrody Konserwatorium Paryskiego w 1932 r., uczestniczki kilku międzynarodowych konkursów muzycznych, w tym III Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina w Warszawie z 1937 r. oraz Konkursu im. Eugène’a Ysaÿe’a, który odbył się w Brukseli w 1938 r. Przełomowym wydarzeniem w życiu młodej Colette Gaveau był ślub z polskim pianistą Witoldem Małcużyńskim (1914–1977) w październiku 1939 r. Ze względu na działania wojenne II wojny światowej Gaveau-Małcużyńska opuściła wraz z mężem rodzinną Francję i udała się najpierw do Portugalii, a następnie do Argentyny. Do Europy Małcużyńscy powrócili dopiero w 1945 r. Colette Gaveau-Małcużyńska była wierną i cierpliwą towarzyszką życia, a także uczestniczką sukcesów jednego z najwybitniejszych polskich pianistów drugiej połowy XX w.
The article is an attempt to sketch a portrait of the talented French pianist Colette Gaveau (1913–1987), winner of the first prize of the Paris Conservatory in 1932, participant in several international music competitions, including the 3rd Piano Competition Frederic Chopin in Warsaw in 1937 and the Eugène Ysaÿe, which took place in Brussels in 1938. A breakthrough event in the life of young Colette Gaveau was the marriage with the Polish pianist Witold Małcużyński (1914–1977) in October 1939. Due to the warfare of World War II, Gaveau-Małcużyńska left France with her husband, first to Portugal and then to Argentina. The Małcużyński family did not return to Europe until 1945. Colette Gaveau-Małcużyńska was a faithful and patient companion in the life and successes of one of the most outstanding Polish pianists of the second half of the 20th century.
Źródło:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2023, 1(14); 73-92
2451-3539
2543-7011
Pojawia się w:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czy specyficzne słownictwo dawnych polskich utworów fantastycznonaukowych może być przedmiotem zainteresowania leksykografa?
Can the specific vocabulary of old Polish science-fiction works be of interest to a lexicographer?
Autorzy:
Kajtoch, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/20439403.pdf
Data publikacji:
2023-03-13
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
SF
leksykografia
Juliusz Braun
literatura polska XX w.
lexicography
Polish literature of 20th century
Opis:
The article poses the problem of the sense of including words characteristic of science fiction in Polish language dictionaries. It characterizes the vocabulary (based on Juliusz Braun’s novel „When the Moon Dies”), and finally considers the possibility of creating a separate dictionary collecting lexis of this kind.
Źródło:
Colloquia Litteraria; 2022, 32, 1; 7-44
1896-3455
Pojawia się w:
Colloquia Litteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dążenia kobiet do dostępu do edukacji akademickiej na ziemiach polskich na przełomie XIX i XX wieku
Women’s aspirations for access to academic education in Poland at the turn of the 20th century
Autorzy:
Pawlicka, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/29519603.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
education
women’s education
women’s academic education
tertiary education
students
Opis:
The purpose of the article is to present women’s aspirations for access to academic education in Poland at the turn of the 19th and 20th centuries. Educational inequalities accompanied women at all levels of education. However, the biggest problems were encountered by women in pursuit of tertiary education. It was this path of development that was inaccessible to them for the longest time in Poland. The difficult economic situation of Poles during the Partitions over time forced the society to slowly change the thinking and approach to the academic and professional activity of women. Due to the lack of opportunities to study in the partitioned area, the only possibility for Polish women to study at a higher level was academic emigration. The most common destinations were Switzerland, France, and, in the last decade of the 19th century, also Belgium. The beginnings of the practical struggle for access to tertiary education by women date back to 1892–1910. At this time, emancipation associations were involved in petitioning university authorities to grant women permission to study. This article is an attempt to trace the educational possibilities of women in Poland, with special emphasis placed on women’s aspirations to access academic education at the turn of the 19th and 20th centuries. The article uses the methods of historical and pedagogical research and text analysis.
Źródło:
Biuletyn Historii Wychowania; 2022, 46; 129-150
1233-2224
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dramat ojcostwa. "Bunt Absalona" Stanisława Miłaszewskiego
Drama of fatherhood. Bunt Absalona by Stanisław Miłaszewski
Autorzy:
Podstawka, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32083815.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
Tematy:
Stanisław Miłaszewski
Bunt Absalona
dramat biblijny
dramat I poł. XX w.
biblical drama
drama of the first half of the 20th century
Opis:
Artykuł jest poświęcony mało znanemu dramatowi Bunt Absalona Stanisława Miłaszewskiego (1937), który mieści się w kręgu utworów o tematyce inspirowanej biblijnymi Księgami Samuela, skoncentrowanej wokół postaci i dokonań izraelskiego króla Dawida, historii i konsekwencji jego grzechu z Batszebą. Trawestacja biblijnej historii w dramacie nie odtwarza przebiegu zdarzeń w sposób linearny, ale stanowi punkt odniesienia dla egzystencjalnej refleksji związanej z upadkiem i nawróceniem człowieka. Cel artykułu to analiza zasadniczego problemu rozgrywającego się konfliktu dramatycznego, jakim jest zagadnienie ojcostwa osadzone na płaszczyźnie relacji Dawida z synem Absalonem, a zarazem w sferze odniesień człowieka do Boga. Zbuntowany syn w momencie granicznym na nowo doświadcza drogi życia w personalnej więzi z Bogiem Ojcem. Jednostkowe dzieje upadku, cierpienia, pokuty i nawrócenia stają się w Buncie Absalona uniwersalnym exemplum ludzkiego losu, postrzeganego w chrześcijańskiej optyce zbawczego planu.
The article is devoted to the little-known drama Bunt Absalona by Stanisław Miłaszewski (1937), which fits into the realm of works inspired by the biblical Books of Samuel that is focused on the figure and achievements of the Israeli king – David and on the history and consequences of his sin with Bathsheba. The travesty of the biblical history in the drama does not recreate the course of events in a linear way but is a reference point for existential reflection related to the fall and conversion of a man. The purpose of the article is to analyze the essential problem of the ongoing dramatic conflict, which is the topic of fatherhood grounded in the relationship between David and his son Absalon, and at the same time in the sphere of man’s relationship to God. Arebellious son, at turning point, experiences anew the way of life in a personal relationship with God the Father. The individual history of fall, suffering, penance and conversion becomes in Bunt Absalona a universal exemplum of human fate, perceived from the Christian view of the salvation plan.
Źródło:
Język - Szkoła - Religia; 2023, 18; 129-143
2080-3400
Pojawia się w:
Język - Szkoła - Religia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dzieciństwo w literackich utopiach komunistycznych pierwszej połowy XX wieku
Childhood in Communist Literary Utopias of the First Half of the Twentieth Century
Autorzy:
Witczak, Patryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/14768111.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
utopia
communism
childhood
family
Okunev
Bogdanov
Larri
dzieciństwo
rodzina
Okuniew
Bogdanow
Łarri
komunizm
Opis:
Na początku XX wieku w Rosji, wraz ze wzrostem popularności idei komunistycznych i tendencji rewolucyjnych, częściej zaczęły powstawać utwory o charakterze utopijnym, w których snuto wizje idealnego ładu społecznego. Jednym z problemów poruszanych w utopiach literackich tego okresu było zaproponowanie nowej koncepcji dzieciństwa. W artykule na przykładzie trzech powieści: Czerwona gwiazda Aleksandra Bogdanowa, Nadchodzący świat 1923–2123 Jakowa Okuniewa, Państwo szczęśliwych Jana Łariego ukazane zostało, w jaki sposób utopiści wyobrażali sobie miejsce dziecka w społeczeństwie komunistycznym. Rozpatrzone zostały trzy zagadnienia, związane z pojęciem dzieciństwa: stosunki rodzinne, koncepcje wychowania, dziecięca infrastruktura. Całość została osadzona w kontekście ówczesnych koncepcji pedagogicznych.
At the beginning of the twentieth century in Russia, with the rise in popularity of communist ideas and revolutionary tendencies, utopian works began to be written more frequently, in which visions of an ideal social order were spun. One of the problems addressed in literary utopias of this period was to propose a new concept of childhood. In the article, on the example of three novels: The Red Star by Alexander Bogdanov, The Coming World 1923–2123 by Yakov Okunev, and The State of the Happy by Jan Lari, it is shown how utopians imagined the place of the child in communist society. Three issues, related to the concept of childhood, were considered: family relations, concepts of upbringing, child infrastructure. The whole was set in the context of pedagogical concepts of the time.
Źródło:
Porównania; 2023, 33, 1; 311-330
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dzieje konstrukcji i struktury architektonicznej Ołtarza Mariackiego Wita Stwosza oraz ich przekształceń od czasu powstania do końca wieku XX
History of the construction and architectural structure of Veit Stoss’ St Mary’s Altarpiece and the transformations it has undergone since its creation until the end of the twentieth century
Autorzy:
Pencakowski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/21151080.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
Ołtarz Mariacki
Wit Stwosz
architektura późnogotycka
konstrukcja nastaw z końca XV wieku
restauracja i konserwacja retabulów
St Mary’s altar
Veit Stoss
later Gothic architecture
later fifteenth-century construction of the altarpiece
restoration and conservation of retables
Opis:
Artykuł omawia dzieje konstrukcji i struktury architektonicznej Ołtarza Mariackiego, liczącej około 530 lat. Dzieło Wita Stwosza było przez wieki przedmiotem działań mających na celu „poprawianie”, względnie „uzupełnianie” jego formy – motywowane względami estetycznymi – oraz zabezpieczających go przed katastrofą budowlaną. W świetle badań na jaw wyszły niezauważone dotąd skutki, powodowane przez niewiedzę i lekceważenie późnogotyckiej koncepcji architektonicznej oraz ocenianie retabulum wedle kryteriów estetycznych i upodobań artystycznych późniejszych epok. Towarzyszyło temu zacieranie oryginalnej koncepcji, dotyczące zwłaszcza partii architektonicznych retabulum. Udało się też prześledzić trwający w stuleciach XX i XXI proces stopniowego przywracania elementom konstrukcyjnym i formie architektonicznej zabytku ich pierwotnego kształtu. Proces ten nie został jednak zamknięty, ponieważ nie zostały skorygowane z doprowadzeniem do pierwotnego wyglądu niektóre zmiany i przekształcenia XIX-wieczne. To, w jakim zakresie jest to realne, będzie nadal przedmiotem fachowych dyskusji i polemik.
This article discusses the 530-year history of the construction and architectural structure of St Mary’s Altar. For several centuries, numerous attempts have been made to improve the work of Veit Stoss or to ‘supplement’ its form. Such attempts were motivated by aesthetic considerations, and also to safeguard it against structural failure. Research has revealed the hitherto overlooked consequences of people’s ignorance and disregard for the late Gothic architectural concept, and their assessing the retable according to the aesthetic criteria and artistic tastes of later eras. This was accompanied by the obliteration of the original conception, in particular the retable’s architectural elements. It was also possible to trace in detail the process of the gradual restoration of the monument’s structural elements and architectural form to their original appearance – undertaken in the twentieth and twenty-first centuries. However, this process has not been completed, as many of the various additions are still in place, nor have some of the significant nineteenth-century changes and transformations been rectified to bring the altarpiece back to its original appearance. Whether this is possible at all, and if so – to what extent – will be a matter for further discussion.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2023, 1; 93-129
0029-8247
2956-6606
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 1531

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies