Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "XIX century" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 1615
Tytuł:
« Chaque esprit est maçon » : l’Art Royal et l’idée de religion universelle dans la littérature française du XIXe siècle
"Each Mind is a Mason": the Royal Art and the Idea of Universal Religion in 19th Century French Literature
"Każdy duch jest murarzem": Sztuka królewska i idea religii uniwersalnej w literaturze francuskiej XIX wieku
Autorzy:
Szymański, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/683340.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Sztuka królewska
wolnomularstwo
XIX wiek
Francja
religia uniwersalna
Royal Art
Freemasonry
19th century
France
universal religion
Opis:
Wolnomularska Sztuka królewska, łącząca naukę i filozofię z poszukiwaniem duchowym i moralnym doskonaleniem, promieniuje na cały XIX wiek, który jest spadkobiercą zarówno racjonalistycznej myśli oświeceniowej jak i XVIII-wiecznego iluminizmu. Jedną zaś z kluczowych dla wolnomularstwa idei jest „religia co do której wszyscy są zgodni”, o której mówią Konstytucje Andersona. Idea religii uniwersalnej, już to odwołująca się do pierwotnego objawienia już to przyjmująca postać religii naturalnej, posiada liczne odmiany w XIX wieku, które kształtują się w zetknięciu z literaturą romantyczną (Pani de Staël), utopiami społecznymi (saint-simonizm) czy humanitaryzmem (Pierre Leroux). Artykuł ma na celu przedstawienie roli odegranej w tym procesie przez wolnomularzy oraz oddźwięku jaki ich twórczość znalazła w refleksji innych autorów na temat religii.
Masonic Royal Art, combining science and philosophy with spiritual research and moral improvement, radiates throughout the whole 19th century, which is the successor of both rationalist Enlightenment thought and 18th century illuminism. One of the key ideas of Freemasonry is the “Religion in which all Men agree” mentioned in Anderson’s Constitutions. The idea of a universal religion, referring to a primal revelation or taking the form of natural religion, has numerous variations in the 19th century, formed in contact with romantic literature (Madame de Staël), social utopias (Saint-Simonianism) or humanitarianism (Pierre Leroux). The aim of the article is to show the role played in this process by Freemasons and the influence they have exerted on other authors reflection on religion.
-
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Romanica; 2018, 13; 19-31
1505-9065
2449-8831
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Romanica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"A Body Without a Head". The Elite of the Muslim Minority in the Bulgarian Lands at the Turn of the 20th Century
Autorzy:
Popek, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/910216.pdf
Data publikacji:
2019-02-15
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Elite
Muslim Minority
Bulgaria
Turn of 20th Century
Emigration
Muslim Minority in Bulgaria
Balkan Islam
elity
mniejszość muzułmańska
Bułgaria
przełom XIX i XX wieku
emigracja
mniejszość muzułmańska w Bułgarii
islam na Bałkanach
Opis:
The Russo-Turkish War of 1877–1878 led to the end of the Ottoman rule in the Bulgarian lands, which entailed a huge emigration of the Muslim population. The Ottoman elite was the first who decided to leave. Officials, hodjas, imams, officers, landowners, urban dwellers, and the intelligentsia moved to the Ottoman Empire out of fear of retaliation for having links with the former authorities. Additionally, after the Unification of the Principality of Bulgaria and Eastern Rumelia in 1885, there was a new migration wave of Muslim officials, local activists, and militia officers from Southern Bulgaria. As a result, in 1879–1949 about 80% of the Muslim population of Bulgaria were small farmers, about 19% lived in cities as craftsmen, and only about 1% had a chance to make a career as entrepreneurs or merchants. The paper will focus on the three elite groups who correspond with the traditional division of the elite: the political (muftis), the economic (landowners, merchants, entrepreneurs), and the intellectuals (teachers – hodjas).
Ciało bez głowy”. Elita mniejszości muzułmańskiej na ziemiach bułgarskich na przełomie XIX i XX wieku Wojna rosyjsko-turecka lat 1877–1878 zakończyła panowanie osmańskie na ziemiach bułgarskich, co równocześnie doprowadziło do wielkiej emigracji ludności muzułmańskiej. Osmańskie elity jako pierwsze opuściły odrodzoną Bułgarię. Urzędnicy, hodżowie, imamowie, oficerzy, posiadacze ziemscy, mieszczanie oraz inteligenci wyjeżdżali do Imperium Osmańskiego w obawie przed rozliczeniami za powiązaniami z dawnymi władzami. Następnie, po zjednoczeniu Księstwa Bułgarii i Rumelii Wschodniej w 1885 roku, doszło do nowej fali migracyjnej muzułmańskich urzędników, działaczy lokalnych oraz oficerów milicji z ziem Bułgarii południowej. W okresie 1879–1949, w 80% muzułmanie w Bułgarii byli drobnymi chłopami, 19% żyli w miastach i pracowali jako rzemieślnicy, jedynie 1% miał szanse zrobić karierę. Artykuł skupia się na trzech grupach elity mniejszości muzułmańskiej w Bułgarii, co koresponduje z tradycyjnym podziałem elit: polityczna (mufti), ekonomiczna (posiadacze ziemscy, kupcy, przedsiębiorcy) oraz intelektualna (nauczyciele – hodżowie).
Źródło:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2018, 25, 1; 129-141
0239-4278
2450-3177
Pojawia się w:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
“All that glitters is not gold” - Polish journalists in West Prussia: A critical glance
„Nie wszystko złoto…”. Polscy redaktorzy Prus Zachodnich inaczej
Autorzy:
Gzella, Grażyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075431.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polish Press in West Prussia in the19th and early 20th century
journalists and editors’ biographies
Prusy Zachodnie
redaktorzy
dziennikarze
XIX–XX wiek
Opis:
The biographies of the journalists of Polish press published in West Prussia in the 19th and early 20th century usually highlight their patriotic commitment and admirable perseverance in launching and running various newspapers and journals. However, we can also find in their lives episodes that did them little credit, or even were downright disgraceful.
W życiorysach redaktorów polskiej prasy wydawanej w XIX i początkach XX wieku w Prusach Zachodnich zauważamy prowadzone przez nich działania narodowościowe, wkład w tworzenie, wydawanie i redagowanie poszczególnych gazet i czasopism. Jednak w ich życiu doszukać się można zachowań niezbyt chwalebnych, a niekiedy nawet godnych potępienia.
Źródło:
Rocznik Historii Prasy Polskiej; 2018, 21, 3; 5-19
1509-1074
Pojawia się w:
Rocznik Historii Prasy Polskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Budowle służące zabawom przyjemnym a tem samem przy wodnej kuracji bardzo pożytecznym”. O drewnianych domach zdrojowych, teatrach i estradach w polskich uzdrowiskach w XIX i na początku XX wieku
‘Buildings Serving Pleasant Pastime, thus a Useful Complement to Water Therapy.’ On Wooden Spa Houses, Theatres, and Stages in Polish Resorts in the 19th and Early 20th Century
Autorzy:
Ruszczyk, Grażyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/16005102.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
uzdrowiska
architektura uzdrowiskowa
drewniana architektura
architektura XIX i początku XX w.
spas
spa architecture
wooden architecture
19th- and early-20th-century architecture
Opis:
Właściciele i administratorzy uzdrowisk, aby sprostać wymaganiom stawianym przez zamożnych gości, którzy oczekiwali nie tylko skutecznej kuracji, ale również bogatej oferty kulturalnej i towarzyskiej, musieli zapewnić rozmaite rozrywki i atrakcje. W związku z tym organizowali występy zespołów teatralnych, koncerty, bale, spotkania, odczyty itp. Dlatego w uzdrowiskach powstawały domy zdrojowe mieszczące sale balowe, czytelnie, restauracje, kawiarnie, pokoje do gier. Budowano też teatry, a w parkach estrady muzyczne. Artykuł poświęcony jest właśnie tym budynkom, pochodzącym z kilku wybranych uzdrowisk uważanych za polskie, powstałych na terenie I Rzeczpospolitej. Są to uzdrowiska najstarsze (z 1. połowy XIX w.), największe i działające do dzisiaj: Busko, Ciechocinek, Druskienniki, Iwonicz, Krynica, Solec, Szczawnica i Truskawiec oraz młodsze (z 2. połowy XIX w.), ale znane i nadal funkcjonujące – Zakopane i Połąga. Tematem są budynki drewniane, ponieważ to one do początków XX w. decydowały o krajobrazie architektonicznym polskich uzdrowisk. Większość z nich uległa zniszczeniu, znane są jedynie z materiałów ikonograficznych i opisów.
In order to meet the expectations of wealthy visitors, who did not only anticipate effective treatment, but also rich cultural and social attractions, spa owners and administrators had to provide different entertainment and fun. With this purpose in mind they would hold shows of theatre companies, concerts, balls, soirees, lectures, etc. Therefore the spa houses raised in resorts featured ball rooms, reading rooms, restaurants, cafes, gaming rooms. Also theatres were built, and stages for music shows were mounted in parks. The paper is dedicated to these very buildings that came from several selected spas considered to be Polish and raised in the territory of the Polish-Lithuanian Commonwealth. On the one hand they are the oldest spa resorts (from the first half of the 19th century), the largest and operating until this very day: Busko, Ciechocinek, Druskienniki (Druskininkai, t. Lithuania), Iwonicz, Krynica, Solec, Szczawnica, and Truskawiec (Truskavets, t. Ukraine), as well as newer ones on the other (from the second half of the 19th century), but well known and still operating today: Zakopane and Połąga (Palanga, t. Lithuania). The paper is focused on wooden structures, since it was them that until the early 20th century determined the architectural landscape of Polish spas. With the majority having been destroyed, they are known only from iconographic materials and descriptions.
Źródło:
Biuletyn Historii Sztuki; 2020, 82, 4; 601-640
0006-3967
2719-4612
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Sztuki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Być dobrze zasznurowaną”. Gorset w modzie damskiej, czyli o reinterpretacji przeszłości
“To be well laced up“. A corset in womens fashion, i.e. a reinterpretation of the past
Autorzy:
Grzejszczak, Łukasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2142135.pdf
Data publikacji:
2021-06-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
bielizna damska
gorset
moda europejska XIX−XX wieku
historia ubioru
socjologia mody
lingerie
corset
19th-20th century European fashion
history of clothing
sociology of fashion
Opis:
Gorset zmieniał swą konstrukcję na przestrzeni stuleci. Zależało to od ideału estetycznego danej epoki. W końcu XIX wieku stał się społecznym symbolem damskiej mody. Wpisał się w charakterystyczne – dla zamożnych warstw społecznych – zjawisko pogoni za modą. Od lat 80. XIX stulecia zmieniała się jego forma, a konieczność noszenia była szeroko dyskutowana. Lekarze oraz dochodzące do głosu przedstawicielki ruchów feministycznych w seriach odczytów i broszur informowali o szkodliwym wpływie gorsetu na zdrowie. Uważano jednak, że kobieta, stanowiąc dla mężczyzny pokusę, potrzebuje do ochrony swego rodzaju pancerza. Thorstein Veblen w Teorii klasy próżniaczej podkreślał, że gorset noszono dla stłumienia witalności i zapewnienia sobie kryjówki. Miało to bowiem znaczenie obyczajowe, kobieta bowiem stawała się moralnie niezwyciężona. W tym czasie kształtował on krawiecką konstrukcję stroju, uwzględniając również artystyczne źródła inspiracji mody damskiej, jak secesyjna stylizacja czy oddziaływanie japonizmu. Sposób, w jaki gorset był sznurowany i noszony, wpływał bezpośrednio na kłopoty zdrowotne kobiet. Nastąpiła zatem jego stopniowa detronizacja, do której przyczyniły się zwiększona aktywność fizyczna, uprawianie sportu, działalność ruchów feministycznych, ale i projektantów mody dostosowujących swoje propozycje do wymogów ergonomii ciała. Doprowadziło to w pierwszym dziesięcioleciu XX wieku do uwolnienia kobiet z okowów gorsetu. Jednak za sprawą projektantów gorset powrócił w drugiej połowie XX wieku w formie implantu kopii i stylizacji pamięci. Wystarczy przywołać wylansowaną przez Christiana Diora Ligne Carolle czy powszechne w latach 50. XX stulecia gorsety bieliźniane noszone pod sukienkami wieczorowymi, do czego przyczynili się angielscy projektanci Norman Hartnell, Hardy Amies i Charles James, lansujący w modzie kobiecej linię klepsydry. Ale także obserwowane od lat 80. XX wieku pojawienie się gorsetu będącego reinterpretacją jego pierwotnej formy i funkcji, czego wyrazem są projekty Jeana-Paula Gaultiera czy anatomiczne, imitujące ludzką skórę gorsety-pancerze Issey’a Miyake. Artykuł poświęcony został charakterystyce formy i funkcji gorsetu jako elementu garderoby damskiej oraz jego implantowaniu do współczesnej mody przez nadanie mu nowych dystynkcji.
The structure of a corset changed over the course of the last century. Its shape was determined by the aesthetic ideal of a given era. At the end of the 19th century, it came to be recognized as a social symbol of women’s fashion, becoming a key part of the phenomenon of the pursuit of fashion, characteristic for the wealthy social strata of that time. From the 1880s, its form began to change and the necessity of wearing it became a widely discussed topic. Doctors and newly asserted representatives of feminist movements spoke out about harmful effects of the corset on the women’s health through series of lectures and informative brochures. However, it was believed that a woman, being a “temptation” for a man, was in need of a kind of an “armor” providing protection. In “The Theory of the Leisure Class”, Thorstein Veblen emphasized that the corset was worn to “lower the subject’s vitality and rendering her permanently and obviously unfit for work” It had social significance, as the woman became morally invincible. At that time, he also shaped the tailoring structure of the garment, considering its artistic sources of inspiration, such as Art Nouveau stylization or the influence of Japaneseism. The way it was laced and worn had a direct impact on women’s health. Therefore, a gradual dethronement of the corset started to occur, encouraged by women’s increased physical activity, participation in sports and actions of feminist movements, as well as fashion designers adjusting their proposals to the requirements of body ergonomics. This led to the liberation of women in the 10’s of the twentieth century from the shackles of corsets. However, due to the actions of various designers, the corset returned in the second half of the 20th century in the form of “memory copy and styling implant”. One can recall the “Ligne Carolle” publicized by Christian Dior, or the underwear corsets common in the 1950s, worn under evening dresses, which came to fashion thanks to English designers Norman Hartnell, Hardy Amies and Charles James, who promoted women’s ‘hourglass’ silhouette in fashion. Moreover, since the 1980s once could observe appearances of a corset as a reinterpretation of its original form and function, reflected in designs by Jean-Paul Gaultier, or Issey Miyake’s anatomical corset-armor, which imitates human skin. The article is devoted to the characteristics of the form and function of the corset as an element of women’s clothing and its implantation into contemporary fashion by giving it new distinctions.
Źródło:
TECHNE. Seria Nowa; 2021, 7; 91-106
2084-851X
Pojawia się w:
TECHNE. Seria Nowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Był on dla mnie nie tylko nauczycielem, ale jakby starszym bratem i towarzyszem” – o relacjach nauczycieli domowych z pracodawcami i ich dziećmi w Królestwie Polskim w XIX i na początku XX wieku
„He Was not Only a Teacher for Me, but as if He Were an Older Brother and Companion” – on the Relationships between Home Teachers and Their Employers as well as the Employers’ Children in the Kingdom of Poland in the 19th Century and at the Beginning of the 20th Century
Autorzy:
HAJKOWSKA, MONIKA
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/455386.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski
Tematy:
relacje
nauczyciele domowi
pracodawcy
Królestwo Polskie
relationships
home teachers
employers
the Kingdom of Poland
Opis:
Dynamiczny rozwój edukacji domowej nastąpił po utracie niepodległości przez Polskę. Przyczyniło się do tego wiele czynników, m.in.: polityka oświatowa władz, niski poziom nauczania w szkołach publicznych, prądy umysłowe oraz świadomość pedagogiczna rodziców. Pracę w zawodzie nauczyciela domowego podejmowało wiele osób, kierując się przekonaniem o jego łatwości. Tymczasem wymagał on odpowiedniego przygotowania, wysokich kwalifikacji. W związku z częstą zmianą miejsca pracy niezwykle ważna była umiejętność nawiązywania kontaktów. Dzięki niej nauczyciel domowy mógł łatwiej i szybciej zaklimatyzować się w domu pracodawców oraz znaleźć wspólny język z rodziną ucznia.
Homeschooling started to develop dynamically after Poland had lost its independence. The factors which contributed to that growth include, among others, the authorities’ educational policy, the low quality of education in public schools, intellectual tendencies and parents’ pedagogical awareness. Guided by the belief that it was an easy profession, many people started working as home teachers. Entering home teaching profession required, however, professional training and high-level qualifications. Due to the frequent change of workplace, interpersonal skills were extremely important. They helped home teachers settle down in the employer’s house and find a common language with the student’s family.
Źródło:
Edukacja-Technika-Informatyka; 2019, 10, 1; 29-34
2080-9069
Pojawia się w:
Edukacja-Technika-Informatyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Całość”, czyli klucz do myśli niemieckiej przełomu XVIII i XIX wieku
„Целость”, или ключ к немецкой мысли на переломе XVIII и XIX века
„Wholeness”, or the Key to the German Thought at the Break of the 19th Century
Autorzy:
Wojtunik, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/497258.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Stowarzyszenie Filozofów Krajów Słowiańskich
Opis:
Book Review: Leon Miodoński, Całość jako paradygmat rozumienia świata w myśli niemieckiej przełomu romantycznego. Analiza wybranych problemów, Oficyna Wydawnicza Arboretum, Wrocław 2001, ss. 350
Źródło:
ΣΟΦΙΑ. Pismo Filozofów Krajów Słowiańskich; 2008, 8; 275-280
1642-1248
Pojawia się w:
ΣΟΦΙΑ. Pismo Filozofów Krajów Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Czy Polacy wybić się mogą na niepodległość?” Pierwsze projekty odzyskania suwerenności i przetrwania narodu w początku XIX wieku
“Can Poles Win Their Independence?” The First Programmes of the Polish Nation to Regain Sovereignty and Survive in the Early 19th Century
Autorzy:
Kostkiewiczowa, Teresa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27311184.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
programmes for regaining independence after the partitions
national uprising
freedom
Józef Pawlikowski
the Warsaw Society of the Friends of Science
projekty odzyskania niepodległości kraju po rozbiorach
powstanie narodowe
wolność
Warszawskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Opis:
Już u początku narodowej niewoli zostały sformułowane dwa odmienne projekty wyjścia Polski z niebytu i odzyskania niezależności państwowej. W 1800 roku w Paryżu ukazała się publikacja Józefa Pawlikowskiego Czy Polacy wybić się mogą na niepodległość?. Przedstawiała ona program wywołania ogólnopolskiego powstania przeciw zaborcom, podjazdowej walki z orężem całej społeczności narodu, ludzi równych i stawiających wolność ponad wszystko. W tym samym roku powstało Warszawskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk i jego program sformułowany głównie w pismach Jana Pawła Woronicza. Zawierał on koncepcję skupienia się na działalności w obszarze kulturowym, umacniania pamięci o heroicznej przeszłości, niepodległości wewnętrznej oraz bohaterskiego trwania dzięki sile ducha narodowego, przechowującego substancję, „istność”, „jestestwo” Polaków. Te dwa sposoby myślenia o wybijaniu się na niepodległość trwale współistniały i naznaczyły dzieje naszego kraju w następnych dekadach, a nawet stuleciach.
Already at the beginning of the period of national captivity, two different programmes were formulated for Poland to end the chapter of its non-existence and regain independence. In 1800, Józef Pawlikowski’s historical pamphlet entitled Czy Polacy wybić się mogą na niepodległość? (Can Poles Win Their Independence?) was published in Paris. It presented a programme of initiating a nationwide uprising against the invaders, including underhand tactics to be used by the entire nation, by people who are equal and put freedom above all else. In the same year, the Warsaw Society of the Friends of Science was established and its programme was formulated mainly in the writings of Jan Paweł Woronicz. It entailed focusing on activities in the area of culture, on strengthening the memory of the heroic past, on internal independence, on heroic persistence reinforced by the national spirit, on preserving the substance, the “existence”, the “selfhood” of Poles. These two ways of thinking about winning independence continually coexisted and marked the history of our country in the decades and centuries to come.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2023, 18, 13; 11-23
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Czy śnimy jakiś chorobliwy sen?”. Integracjoniści wobec pogromów Żydów na ziemiach polskich w XIX wieku
Autorzy:
Zuzanna, Kołodziejska-Smagała,
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/897410.pdf
Data publikacji:
2017-09-11
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Białystok pogrom
nineteenth-century Polish-Jewish press
nineteenth-century Polish-Jewish literature
integration
anti-Semitism
Opis:
Using the integrationist press reaction towards the pogroms of the early 1880s as a background, the author tries to show the impact of the pogrom in Białystok in 1906 on the integrationist milieu. The article analyzes both the Polish-Jewish literature and press articles as well as the way they depicted the Białystok pogrom. The Polish-Jewish reaction has been juxtaposed with opinions published in the Polish press.
Źródło:
Przegląd Humanistyczny; 2017, 61(2 (457)); 147-160
0033-2194
Pojawia się w:
Przegląd Humanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Czytelnia Niedzielna” (1856–1864) – wiodące pismo Aleksandry z Pogodinów Pietrowej
„Czytelnia Niedzielna” (1856–1864) – the Leading Magazine of Alexandra Petrov née Pogodin
Autorzy:
Chwastyk-Kowalczyk, Jolanta
Krasińska, Izabela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/33915983.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Aleksandra Pietrowa
„Czytelnia Niedzielna”
press for the people
Catholic press
the Kingdom of Poland
XIXth century
prasa dla ludu
prasa katolicka
Królestwo Polskie
XIX w.
Opis:
Czasopismo „Czytelnia Niedzielna” ukazywało się w Warszawie w latach 1856–1864. Jego inicjatorką, wydawczynią i redaktorką była Rosjanka, ale „Polka z przekonań i języka”, Aleksandra z Pogodinów Pietrowa (1815–1883). Pietrowa była córką carskiego generała i żoną wysokiego rangą urzędnika carskiej administracji, ale została zapamiętana jako prawdziwa przyjaciółka uciemiężonego przez zaborców narodu polskiego, wśród którego spędziła większą część życia. Ofiarnie pracowała na wielu płaszczyznach: charytatywnej, oświatowej, politycznej, wydawniczej, redakcyjnej i publicystycznej. Do tej pory pomijana była zwłaszcza jej działalność redakcyjno-wydawnicza i publicystyczna, choć obok „Czytelni Niedzielnej” zaangażowana była w tworzenie konspiracyjnej „Strażnicy” – organu stronnictwa „czerwonych” i „Wiadomości z Pola Bitwy” – periodyku Rządu Narodowego podczas powstania styczniowego. „Czytelnia Niedzielna” była periodykiem o profilu katolickim i ludowym, a Pietrowa zainicjowała go, kierując się ideą szerzenia oświaty wśród chłopów i drobnomieszczaństwa.
The periodical „Czytelnia Niedzielna” was published in Warsaw in the years 1856–1864. Its initiator, publisher, and editor was a Russian woman, but a „Pole by convictions and language”, Aleksandra Petrov née Pogodin (1815–1883). Petrov was the daughter of a tsarist general and the wife of a high-ranking official of the tsarist administration, but she was remembered as a true friend of the Polish nation oppressed by the invaders, among whom she spent most of her life. She worked generously on many levels: charity, educational, political, publishing, editorial and journalistic. Until now, her editorial, publishing, and journalistic activities were ignored, although apart from „Czytelnia Niedzielna” she was involved in the creation of the underground „Strażnica” – an organ of the „Red party”, and „Wiadomości z Pola Bitwy” – the periodical of the National Government during the January Uprising. „Czytelnia Niedzielna” was a periodical with a catholic and folk profile, and Petrov initiated it following the idea of spreading education among peasants and the petty bourgeoisie.
Źródło:
Res Historica; 2023, 56; 225-258
2082-6060
Pojawia się w:
Res Historica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Die Ägyptische Finsterniss” – przyczynek do historii poznańskich czasopism satyrycznych pierwszej połowy XIX wieku
"Die Aegyptische Finsterniss" – a contribution to the history of Poznań satirical periodicals of the first half of the nineteenth century
Autorzy:
Jazdon, Artur
Piejko, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911609.pdf
Data publikacji:
2009-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Greater Poland 19th c.
History of press
Satirical periodical
Wielkopolska XIX wiek
Historia prasy
Czasopismo satyryczne
Opis:
Artykuł przedstawia „Die Ägyptische Finsterniss” – niemieckojęzyczne czasopismo satyryczne z 1849 roku. Jest to drugie ze zidentyfikowanych niemieckojęzycznych czasopism satyrycznych wydawanych na terenie Wielkopolski, efemeryda, nienotowana w bibliografiach. Komplet, tj. sześć numerów, zachował się w zbiorach Biblioteki Uniwersyteckiej w Poznaniu. Artykuł nie omawia szczegółowo zawartości, nie analizuje treści poszczególnych artykułów. Przedstawia historię pis-ma, sytuuje je na tle innych ówczesnych poznańskich czasopism satyrycznych. Artykuł rozstrzyga kwestie redakcji, omawia sprawy wydawnicze – periodyczność, cenę, kolportaż, objętość i format, strukturę wewnętrzną pisma.
The article presents the journal: Die Aegyptische Finsterniss, a German-language satirical paper from 1849. The journal is the second from a pool of the identified German-language satirical periodicals published in the region (Wielkopolska-Greater Poland). Of transient character and not listed in any bibliography, its full complete edition, i.e. 6 issues in all, is still preserved in the collection of Poznań University Library. The present article does not venture into discussing the content of the journal or analyzing particular articles published in it. It simply shows the history of the journal placing it against the background of other Poznań satirical periodicals of the time. The article establishes certain facts concerning the editorial board and those pertaining to strictly publishing matters such as – periodicity, price, distribution, size and format and the inner structure of the journal.
Źródło:
Biblioteka; 2009, 13(22); 193-202
1506-3615
2391-5838
Pojawia się w:
Biblioteka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Die Schweizerhütte”, Moniuszkowska prapremiera spóźniona o blisko dwa stulecia: pytania, hipotezy, nowe perspektywy badawcze
‘Die Schweizerhütte’, a Moniuszko World Premiere Delayed for Nearly Two Centuries: Questions, Hypotheses and New Research Perspectives
Autorzy:
Zieziula, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/26731691.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
Stanisław Moniuszko
opera komiczna
Die Schweizerhütte
Carl Blum
Mary, Max und Michel
historia opery XIX w.
comic opera
the history of opera in the 19th-century
Opis:
Dwuaktowa komische Oper zatytułowana Die Schweizerhütte to nieznane, młodzieńcze dzieło Stanisława Moniuszki, które swojego pierwszego wystawienia doczekało się dopiero w 2018 r., a więc po ok. 180 latach od czasu swojego powstania. Niemiecki tekst tego utworu – zasadniczo zapożyczony przez Moniuszkę z opery Carla Bluma Mary, Max und Michel – pomija niektóre fragmenty „pierwowzoru”, zawiera także interpolację nieustalonego autorstwa oraz odmiennie zredagowane didaskalia. W omówieniu problematyki Die Schweizerhütte autor skupia się na analizie uwertury oraz zastosowanych przez kompozytora form arii, duetów, chórów i finałów. Spójność zastosowanych środków kompozytorskich z koncepcją dramaturgiczną dzieła potwierdza m.in. świadome powiązanie tematyczne uwertury z wieloczęściowymi finałami obydwu aktów oraz wprowadzenie motywów przypominających. Niemieckojęzyczny utwór przyszłego „ojca opery polskiej” dowodzi zatem poważnych przemyśleń wykształconego w Berlinie, dwudziestoletniego zaledwie, operowego nowicjusza na temat sposobów wewnętrznej integracji dzieła i zaskakująco dojrzałej świadomości reguł dramaturgii muzycznej. Wszystko wskazuje na to, że po powrocie do Wilna Moniuszko nie znalazł niestety sprzyjających warunków do dalszego rozwoju swojego talentu. Jednakże o ile za kontynuację i rozwinięcie ambitnych pomysłów dostrzegalnych w Die Schweizerhütte trudno uznać tzw. operetki (pisane przez Moniuszkę na początku lat 40. z myślą o śpiewających aktorach i szerokich kręgach odbiorców), to pomysły te odezwały się zapewne echem w zaginionej dzisiaj, pierwszej „operze seria” polskiego kompozytora zatytułowanej Twardowski i z pewnością ujawniły się w pełni w wileńskiej Halce. Staje się coraz bardziej oczywiste, że styl operowy Moniuszki od samego początku ściśle powiązany był nie tylko z tradycją lokalną, wzorcami wykształconymi przez Stefaniego, Elsnera i Kurpińskiego, lecz także z poetyką opery europejskiej, przede wszystkim włoskiej i francuskiej. Transfer ten został jednak zapośredniczony przez niemiecką kulturę muzyczną, teatralną i literacką. Pobyt Moniuszki w Berlinie i stworzenie tam pierwszego, niemieckojęzycznego dzieła operowego odegrał zatem kluczową rolę w złożonym procesie absorpcji i syntezy różnych wzorów dramaturgii operowej. Dzięki niemu kompozytor osiągnąć miał z czasem swoją artystyczną dojrzałość.
Stanisław Moniuszko’s early two-act komische Oper titled Die Schweizerhütte, previously unknown, was first staged only in 2018, around 180 years after its composition. The German libretto, basically borrowed by Moniuszko from Carl Blum’s opera Mary, Max und Michel, leaves out some sections of the ‘prototype’, adds an interpolation whose authorship has not been established, and changes the stage directions. In my paper, I focus on analysing the overture to Moniuszko’s Die Schweizerhütte, as well as the forms of arias, duets, choruses and finales employed by the composer. The compositional tools he used are well suited to the dramatic concept of the work, as is confirmed by the thematic links between the overture and the multipartite finales of both acts, as well as the introduction of reminder motifs. This German-language work written by the future ‘father of Polish opera’ demonstrates that the barely 20-year-old Berlin-trained newcomer to the operatic scene was already giving serious consideration to the internal integration of his work and was surprisingly mature in his awareness of the principles of musical dramaturgy. Unfortunately, after his return to Vilnius, Moniuszko in all probability did not find favourable conditions for the further development of his talent. Yet while the so-called operettas that he wrote in the early 1840s with singing actors and a wide audience in mind could hardly be considered a continuation and extension of the ambitious ideas already discernible in Der Schweizerhütte, those ideas were probably echoed in his first opera seria, titled Twardowski (now lost), and are certainly fully manifest in the Vilnius version of his Halka. It is increasingly evident that Moniuszko’s operatic style was closely related from the very start not only to the local tradition (to models elaborated by Stefani, Elsner and Kurpiński), but also to the poetics of European opera, primarily the Italian and French models. Moniuszko absorbed those influences, however, via German musical, theatrical and literary culture. His time in Berlin and his earliest (German-language) attempt at an operatic work that he undertook there thus played a key role in the complex process of the absorption and synthesis of various models of operatic dramaturgy. This ultimately helped the composer attain artistic maturity.
Źródło:
Muzyka; 2021, 66, 2; 3-36
0027-5344
2720-7021
Pojawia się w:
Muzyka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Empire of Liberty in expand". Główne obszary proimperialnej argumentacji elit Stanów Zjednoczonych Ameryki na przełomie XIX i XX wieku
"Empire of Liberty in Expand." Proimperial Argumentation of United States Elite from the Turn of 19th and 20th Century: Main Areas
Autorzy:
Podsędek, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/504778.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Komisja Nauk Filologicznych Polskiej Akademii Nauk, Oddział we Wrocławiu
Tematy:
American imperialism
historiography
Braudel
American morality
civilization
Opis:
The article raises the problem of American imperialism. The author proposes a new approach to the issue. He states research should concentrate on understanding, taking into consideration mental, intellectual and emotional aspects. As an example, the author provides an analysis of argumentation of proimperial elite of United States from the turn of 19th and 20th century. As a background of that analysis, drawing on methodological approach of Ferdynand Braudel, the author also provides an outline of imperialism in the United States. Likewise, he points at psychological mechanism of cognitive dissonance as important factor in forming the argumentation. The author notes it was focusing on proving imperialism to be moral. He identifies main areas of argumentation: (1) identification imperialism with the expand of an American model of political system, which was considered to be ideal; (2) bringing civilization to the uncivilized nations; (3) presenting imperialism as a mission from God; (4) referring to the law of nature; (5) justifying expansion with the safety issue; (6) referring to the idea of New Manifest Destiny.
Źródło:
Academic Journal of Modern Philology; 2015, 4; 81-87
2299-7164
2353-3218
Pojawia się w:
Academic Journal of Modern Philology
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Exact Sciences and Mathematics in Central-Eastern Europe from the mid-XIX Century till WWII." The scientific conference.
Autorzy:
Obojska, Lidia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/749661.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Matematyczne
Tematy:
historia matematyki
historia nauki
Opis:
Prezentowany tekst zwiera krótkie streszczenie na temat Międzynarodowej Konferencji poświęconej naukom ścisłym i matematyce w Europie Środkowo-Wschodniej na przełomie XIX i XX wieku, która odbyła się w Krakowie, w siedzibie PAU,  w dniach od 11 do 14 czerwca 1015 r.  
.
Źródło:
Antiquitates Mathematicae; 2015, 9
1898-5203
2353-8813
Pojawia się w:
Antiquitates Mathematicae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Fabrica ecclesiae kalinoviensis” w II połowie XVIII wieku i na początku XIX wieku
“Fabrica Ecclesiae Kalinoviensis” from the Second Half of the 18th Century to the Beginning of the 19th Century
Autorzy:
Kakareko, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2149951.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
parish in Kalinówka Kościelna
church construction
church consecration
fire in the rectory
establishment of a cemetery
parish records
pastors
komendarze
notes
parafia w Kalinówce Kościelnej
budowa kościoła
konsekracja kościoła
pożar plebanii
założenie cmentarza
parafialne księgi metrykalne
proboszczowie
Opis:
The Catholic church in Kalinówka Kościelna, Poland, belongs to one of the oldest parishes in the Archdiocese of Białystok, which used to be a part of the (Arch)diocese of Vilnius. The parish was established in 1511 when Mikołaj Radziwiłł built a church that stood until the Swedish Deluge. The current sanctuary is made of larch wood and is the third of three churches erected by Fr. A. Świerzbiński. While the precise year and circumstances in which the sanctuary was built are unknown, records show that it was consecrated in 1777 by Fr. A. Świerzbiński’s successor, Fr. W. Klimaszewski, who also oversaw a series of renovations and changes to the rectory and the pastors’ homestead. Fr. Szymon Szyszko founded the new cemetery, which is located outside of Kalinówka, in 1811. This article includes a copy of the document that authorized the establishment of the cemetery as well as many other original sources pertaining to the parish in Kalinówka Kościelna and the priests who have served there.
Parafia katolicka w Kalinówce Kościelnej została założona w 1511 r. i należy do najstarszych parafii w Archidiecezji Białostockiej, będącej dawniej częścią (Archi)Diecezji Wileńskiej. W tymże roku Mikołaj Radziwiłł zbudował tu kościół, który przetrwał do czasów potopu szwedzkiego. Obecna świątynia z drzewa modrzewiowego jest trzecim z kolei kościołem pobudowanym przez ks. A. Świerzbińskiego. Dokładana data i okoliczności jej budowy nie są dokładnie znane. Świątynia została konsekrowana w 1777 r. za kolejnego proboszcza ks. W. Klimaszewskiego. On też przeprowadził szereg innych prac budowlanych i remontowych na plebanii i w gospodarstwie proboszcza. Natomiast nowy cmentarz grzebalny, położony poza Kalinówką, został założony w 1811 r. przez ks. Szymona Szyszko. Transumpt dokumentu zezwalającego na jego założenie został zamieszczony w niniejszym artykule, jak też szereg innych zapisów źródłowych, dotyczących parafii oraz kapłanów w niej posługujących.
Źródło:
Rocznik Teologii Katolickiej; 2018, 17, 3; 273-286
1644-8855
Pojawia się w:
Rocznik Teologii Katolickiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 1615

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies