Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Więclaw, D." wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-38 z 38
    Tytuł:
    Habitat and hydrocarbon potential of the Kimmeridgian strata in the central part of the Polish Lowlands
    Autorzy:
    Więcław, D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2060197.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    Polish Lowlands
    Kimmeridgian
    source rock
    hydrocarbon potential
    biomarkers
    carbon stable isotopes
    Opis:
    The quantity, genetic type and maturity of organic matter dispersed in the Kimmeridgian strata of the central part of the Polish Lowlands were determined on the basis of results of Rock-Eval, stable carbon isotope composition of bitumen, their fractions and kerogen, biomarker distribution in saturate and aromatic hydrocarbon fraction, elemental composition of kerogen, vitrinite reflectance and maceral composition analyses of 225 rock samples collected from 32 boreholes. The study was conducted separately for Lower and Upper Kimmeridgian rocks in the Szczecin-Miechów and Kościerzyna-Puławy synclinoriums and Mid-Polish Anticlinorium. The best source rocks with TOC up to 6.8 wt.%, were found in the vicinity of Gostynin in the Mid-Polish Anticlinorium. Generally, the Upper Kimmeridgian strata are fair and good potential source-rocks whereas the Lower Kimmeridgian strata have much lower hydrocarbon potential. Gas-prone, terrigenous Type-III kerogen predominates in the Lower Kimmeridgian strata. The contribution of oil-prone, marine Type-II kerogen increases in the Upper Kimmeridgian rocks. In the whole profile, only low-sulphur kerogen was recorded, although the situation, when high-sulphur Type-IIS kerogen was mixed with re-worked, non-generative Type-IV kerogen supplied to the sedimentary basin with rocks from eroded land, cannot be excluded. Sedimentary conditions of organic material were variable, usually anoxic and suboxic with domination of siliclastic material in mineral matrix. The maturity of the dispersed organic matter refers mostly to the final phase of the microbial process, or to the initial phase of the low-temperature thermogenic process (oil window). The most mature rocks, corresponding up to 0.75% in the vitrinite reflectance scale, were recognised in the deepest buried parts of the basin (axial part of the Mogilno-Łódź Segment of the Szczecin-Miechów Synclinorium). The most prospecting source rocks were recognised in this area.
    Źródło:
    Geological Quarterly; 2016, 60, 1; 192--210
    1641-7291
    Pojawia się w:
    Geological Quarterly
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Origin of liquid hydrocarbons accumulated in the Miocene strata of the Polish Carpathian Foredeep and its Palaeozoic–Mesozoic basement
    Autorzy:
    Więcław, D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/191540.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Geologiczne
    Tematy:
    oil origin
    biomarkers
    stable carbon isotopes
    oil-oil correlation
    Palaeozoic–Mesozoic basement
    Polish Carpathian Foredeep
    Opis:
    Petroleum geochemical data of 34 oils and condensates accumulated in the Carpathian Foredeep and its Mesozoic and Palaeozoic basement were used to assess their origin and genetic type. The analysed liquid hydrocarbons are characterized by variable densities and sulphur contents. No relationship between these parameters and the reservoir rock age has been found. Secondary processes of evaporative fractionation and biodegradation are evidenced for some oils. These processes proceeded most intensively on the oil from Góra Ropczycka-1K well. The oils from Opaka-1, Lubaczów-157 and Góra Ropczycka-1K wells were generated from organic matter deposited in the Upper Jurassic carbonates. The oil from the inflow in Załazie-2 well originated from the Cambrian strata, but also contains biomarkers characteristic of Miocene strata. The next family, genetically connected with the Silurian and Ordovician source rocks, consists of oils accumulated in the Lower Carboniferous carbonates in Nosówka deposit and in the Upper Jurassic in the inflow into Łękawica-1 well. The condensates collected from the Miocene (Łękawica-1, Pilzno-37, Tarnów-39 and -45 wells) and Upper Jurassic strata (Łąkta-27 and Tarnów-5 wells) were generated by organic matter dispersed in the Middle Jurassic or Lower Carboniferous clastic facies. The remaining oils, from Grobla-Pławowice, Wierzchosławice, Jastrząbka Stara, Partynia-Podborze, Dąbrowa Tarnowska, Brzezówka and Zagorzyce deposits, and the inflows into Tarnów-47 and Pilzno-12 wells were generated from kerogen enriched in organic sulphur usually dispersed in carbonate rocks. Such a type of sediments occurs in the Devonian and Lower Carboniferous strata. Also, these strata as well as the underlying Silurian rocks have sufficient maturity for generation of the discussed oils. The oleanane in the discussed oils most probably originates from kerogen of the Upper Cretaceous or Miocene strata, through which these oils migrated and eluted this biomarker.
    Źródło:
    Annales Societatis Geologorum Poloniae; 2011, 81, No 3; 443-458
    0208-9068
    Pojawia się w:
    Annales Societatis Geologorum Poloniae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Petroleum processes in the Palaeozoic - Mesozoic strata of the Grobla-Limanowa area (basement of the Polish Carpathians)
    Autorzy:
    Wróbel, M.
    Kosakowski, P.
    Więcław, D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/184428.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    source rocks
    oil-source rock correlation
    Carpathian Foredeep
    Mesozoic
    Palaeozoic
    petroleum modelling
    Opis:
    The geochemical characteristics of the Palaeozoic and Mesozoic strata of the basement of the Carpathian Foredeep depicted the Devonian and Carboniferous source rocks as the best source for hydrocarbon generation. Moreover, the Outer Carpathian sequence was geochemically characterized and proved capable of generating hydrocarbons. The oil-source rocks’ correlations indicated that the source of the condensate accumulated in the Łąkta field, while oil in the Grobla field. Maturity modelling identified Devonian source rocks as they reached a late phase of the “oil window” and, locally, even the “gas window”. The Carboniferous source rock was mature enough to start the generation processes. The generation started in the late Carboniferous, both in the Upper Silesian and Małopolska blocks. The main phase of the petroleum processes took place in late Neogene. The expulsion was observed only in the Devonian source rocks, and vertical migration by fault system in both blocks resulted in oil and gas accumulation in the Upper Jurassic carbonates and Upper Cretaceous sandstones. The petroleum modelling indicated the Devonian source for oil and gas fields in the study area. However oil-source rock correlation also suggests the presence of the Carpathian flysch source for hydrocarbons accumulated in the Łąkta field.
    Źródło:
    Geology, Geophysics and Environment; 2016, 42, 2; 185-206
    2299-8004
    2353-0790
    Pojawia się w:
    Geology, Geophysics and Environment
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wstępna ocena macierzystości wybranych utworów paleozoiku Gór Świętokrzyskich
    The preliminary assessment of the selected Paleozoic deposits of the Holy Cross Mountains
    Autorzy:
    Malec, J.
    Więcław, D.
    Zbroja, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/183720.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    Góry Świętokrzyskie
    paleozoik
    potencjał węglowodorowy
    Rock-Eval
    Paleozoic
    Holy Cross Mountains
    hydrocarbon potential
    Opis:
    Na podstawie wyników badań pirolitycznych Rock-Eval 47 próbek skalnych określono wstępną charakterystykę macierzystości wybranych serii litostratygraficznych paleozoiku Gór Świętokrzyskich. Badaniami objęto skały wieku kambryjskiego, ordowickiego, sylurskiego, karbońskiego i permskiego charakteryzujące się ciemną barwą. Utwory kambru i ordowiku w regionie łysogórskim charakteryzują się bardzo słabymi parametrami macierzystości. W sylurze najbogatsze w materię organiczną są iłowce landoweru warstw bardziańskich (średnio 3% wag. TOC), w karbonie - iłowce wizenu i turneju formacji z Zaręb (przeciętnie 2.8% wag. TOC), a w górnym permie - wapień cechsztyński (średnio 1.6% wag. TOC). W utworach dolnego paleozoiku jest obecna materia organiczna pochodzenia morskiego (kerogen II typu). Dominuje ona również w utworach górnego paleozoiku. Lokalne wtrącenia lądowego kerogenu III typu stwierdza się w karbońskiej formacji z Zaręb. Utwory kambru i ordowiku w rejonie łysogórskim są przejrzałe. Stopień przeobrażenia badanych utworów syluru, karbonu i permu odpowiada początkowej i Środkowej fazie "okna ropnego". Obszarem perspektywicznym dla poszukiwań węglowodorów jest NW obrzeżenie Gór Świętokrzyskich, gdzie bogate w materię organiczną paleozoiczne kompleksy litologiczne występują pod osadami pokrywy mezozoicznej.
    The hydrocarbon potential of selected Paleozoic lithostratigraphic complexes of the Holy Cross Mountains was determined based on the results of Rock-Eval pyrolysis of 47 samples. For investigations only rocks in dark colours from Cambrian, Ordovician, Silurian, Carboniferous and Permian strata were selected. The Cambrian and Ordovician strata from the Łysogóry Region have poor source-rock parameters. Among the Silurian strata, the claystones of the Bardo Beds (ca. 3 wt. % TOC) are the richest in total organic carbon (TOC). The claystones of the Zaręby Formation (Carboniferous - Visean and Tournaisian) have mean TOC content ca. 2.8 wt. % and the Zechstein Limestone (Permian) ca. 1.6 wt. % TOC. In the Early Paleozoic strata marine kerogen (Type-II) is present. It dominates also in the Upper Paleozoic strata. Local inputs of the terrigenous Type-III kerogen were confirmed in the Zaręby Formation (Carboniferous). The Cambrian and Ordovician strata in the Łysogóry region are overmature. Maturity of the investigated Silurian, Carboniferous and Permian strata corresponds with the initial and middle phases of the "oil window". The NW margin of the Holy Cross Mountains, where the Paleozoic complexes rich in the organic matter are covered by the Mesozoic complex, is perspective area for hydrocarbon exploration.
    Źródło:
    Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2010, 36, 1; 5-24
    0138-0974
    Pojawia się w:
    Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Origin of oils accumulated in the Middle Cambrian reservoirs of the Polish part of the Baltic region
    Autorzy:
    Kowalski, A.
    Więcław, D.
    Kotarba, M. J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2059062.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    Baltic Region
    Lower Paleozoic
    oil origin
    biomarkers
    stable carbon isotopes
    oil-oil correlation
    Opis:
    We have examined 21 samples of crude oils accumulated in the Middle Cambrian sandstone reservoirs from the Polish part of the Baltic region. All the crude oils have similar parameters and indices, which suggests generation from the same source rock. Evaporative fractionation and biodegradation processes were detected in oil collected from the B4-N1/01 borehole. All crude oils have high gravities and low-sulphur contents, less than 0.3 wt.%, which suggests that their source rock contained low-sulphur kerogen deposited in a clastic environment. A low asphaltenes content (below 0.3 wt.%) and high saturate/aromatic hydrocarbon ratios indicate long migration distances or high thermal maturities. The longest migration distance was probably attained by oils from the arnowiec and B16 deposits. The biomarker data indicate an algal origin for the source organic matter deposited under conditions of clastic sedimentation. The stable carbon isotope data support this observation. The maturity of the oils analysed varies from ca. 0.75 to ca. 1.05% on the vitrinite reflectance scale. Unlike the B6, B16, Dbki and arnowiec accumulations, oils from the B3 and B4 accumulations reveal the lowest maturity.
    Źródło:
    Geological Quarterly; 2010, 54, 2; 205-216
    1641-7291
    Pojawia się w:
    Geological Quarterly
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Charakterystyka macierzystości wybranych utworów fliszowych w przygranicznej strefie polskich Karpat Zewnętrznych
    Source rock characteristic of the selected flysch deposits in the transfrontier area of the Polish Outer Carpathians
    Autorzy:
    Kosakowski, P.
    Więcław, D.
    Kotarba, M. J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/183729.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    geochemia naftowa
    potencjał węglowodorowy
    Karpaty zewnętrzne
    warstwy menilitowe
    kreda górna
    kreda dolna
    petroleum geochemistry
    hydrocarbon potential
    Outer Carpathians
    Menilite Beds
    Upper Cretaceous
    Lower Cretaceous
    Opis:
    Charakterystykę geochemiczną poziomów potencjalnie macierzystych utworów fliszowych jednostek alochtonicznych wschodniej części polskich Karpat Zewnętrznych wykonano dla dolnokredowych warstw wierzowskich, lgockich i spaskich, górnokredowych warstw istebniańskich i inoceramowych oraz oligoceńskich warstw menilitowych. W analizie wykorzystano wyniki badań geochemicznych 875 próbek skał z profili 11 odwiertów i 48 odsłonięć w polskiej i przygranicznej ukraińskiej części Karpat Zewnętrznych. Wyniki badań geochemicznych potwierdzają, że warstwy menilitowe są najlepszymi skałami macierzystymi. Ropotwórczy kerogen II typu jest generalnie niedojrzały lub dojrzały w fazie wczesnej "okna ropnego". Parametry kinetyczne kerogenu warstw menilitowych są zbliżone w jednostkach śląskiej i skolskiej oraz wyraźnie niższe w jednostce borysławsko-pokuckiej. Pozostałe analizowane kredowe wydzielenia litostratygraficzne lokalnie spełniają ilościowe kryterium macierzystości i mogą uzupełniać bilans węglowodorowy utworów fliszowych Karpat.
    Potential source rock horizons of the flysch cover were geochemically characterized in the eastern border area of the Polish flysch Carpathians: Lower Cretaceous Verovice, Lgota and Spas Beds, Upper Cretaceous Istebna and Inoceramian Beds as well as Oligocene Menilite Beds. The results of geochemical analyses of 875 rock samples collected from 11 boreholes and 48 outcrops in the Polish Outer Carpathians as well as from the adjacent Ukrainian were analyzed. The results indicate that Menilite Beds are the best source rocks of the Carpathian flysch cover in all analyzed tectonic units. The oil-prone Type II kerogen, deposited in marine environment of regular salinity, was proved to be usually immature or mature at an early stage of "oil window". Kinetic parameters of organic matter dispersed in the Menilite Beds, calculated based on organic sulphur content, are similar for the Silesian and Skole units and significantly lower in the Boryslav-Pokuttya Unit. The remaining lithostratigraphic divisions: Verovice, Lgota, Spas, Istebna and Inoceramian Beds, locally meet the source-rock requirements and can supplement the hydrocarbon balance of the Carpathians.
    Źródło:
    Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2009, 35, 4/1; 155-190
    0138-0974
    Pojawia się w:
    Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Estimation of hydrous-pyrolysis kinetic parameters for oil generation from Baltic Cambrian and Tremadocian source rocks with Type-II kerogen
    Autorzy:
    Więcław, D.
    Kotarba, M. J.
    Lewan, M. D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2059067.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    Baltic Region
    Cambrian
    Ordovician
    hydrous pyrolysis
    organic sulfur
    kinetic parameters
    type II kerogen
    Opis:
    Determining kinetic parameters for oil generation from a source rock by hydrous pyrolysis requires a considerable amount of sample (kilograms) and laboratory time (several weeks). In an effort to circumvent these requirements, hydrous-pyrolysis (HP) kinetic parameters for oil generation from Upper Cambrian and Tremadocian source rocks of the Baltic region are estimated by two methods: (1) organic sulfur content in kerogen and (2) HP experiments conducted at 330 and 355°C for 72 h. Estimates for the Upper Cambrian source rocks based on organic sulfur contents gave activation energies from 47 to 56 kcal/mole and frequency factors from 1.156 ' 1025>/sup> to 1.078 ' 1028 m.y.-1 . Tremadocian source rocks based on organic sulfur content gave estimated activation energies from 60 to 62 kcal/mole and frequency factors from 1.790 ' 1029 to 1.104 ' 1030 m.y.-1 . The estimates for the Tremadocian source rocks were less affected by thermal maturation because their low kerogen S/(S + C) mole fractions (< 0.018) remained essentially constant. Conversely, the higher kerogen S/(S + C) mole fractions (>>gt; 0.018) of the Upper Cambrian source rocks decreased with thermal maturation and resulted in overestimation of the kinetic parameters. The second method was designed to estimate kinetic parameters based on two HP experiments. The assumption that the maximum yield in calculating the rate constant at 330°C (k330°C could be determined by a second hydrous pyrolysis experiment at 355°C for 72 h proved not to be valid. Instead, a previously established relationship between Rock-Eval hydrogen index and maximum HP yield for Type-II kerogen was used to calculate k330°C from oil yields generated by the HP experiment at 330°C for 72 h assuming a first-order reaction. HP kinetic parameters were determined from relationships between k330°C and the HP kinetic parameters previously reported. These estimated HP kinetic parameters were in agreement with those obtained by the first method for immature samples, but underestimated the kinetic parameters for samples at higher thermal maturities. Applying these estimated HP kinetic parameters to geological heating rates of 1 and 10°C/m.y. indicated that the Upper Cambrian source rocks would generate oil notably earlier than the overlying Tremadocian source rocks. This was confirmed in part by available data from two neighboring boreholes in the Polish sector of the Baltic.
    Źródło:
    Geological Quarterly; 2010, 54, 2; 217-226
    1641-7291
    Pojawia się w:
    Geological Quarterly
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Habitat and hydrocarbon potential of the Mesozoic strata in the Kraków–Rzeszów area (SE Poland)
    Autorzy:
    Kosakowski, P.
    Więcław, D.
    Kotarba, M. J.
    Kowalski, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2058966.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    Carpathian Foredeep substratum
    Mesozoic strata
    Middle Jurassic source rock
    petroleum geochemistry
    quality of source rocks
    Opis:
    The Mesozoic strata in the southeastern Poland were geochemically characterized to determine their hydrocarbon potential on the basis of 483 core samples from 36 boreholes. The Lower and Middle Triassic, Middle and Upper Jurassic, and Lower and Upper Cretaceous turned out to be highly variable. Middle Jurassic rocks represent the highest geochemical quality. Their total organic carbon (TOC) contents range between 0.0 and 17.0 wt.%, with a median of 0.89 wt.%. The highest TOC was observed in the rocks of the Tarnawa 1 borehole. In the remaining boreholes analysed the organic carbon contents were much lower and usually did not exceed 1 wt.%. Gas-prone Type-III kerogen with an admixture of Type-II kerogen is present in the study area. The lowest TOC values were observed in the Cretaceous rocks, where median values were 0.05 wt.% and 0.04 wt.% for Upper Cretaceous and Lower Cretaceous strata respectively. Low TOC contents were also observed in the Lower Triassic and Upper Jurassic strata. Accordingly, those horizons could not be regarded as effective source rocks. The petroleum potential of these stratigraphic horizons is additionally significantly reduced by low maturity, below the threshold for the generation of hydrocarbons. The Mesozoic organic matter was found to be generally immature, i.e. below 0.5% of vitrinite reflectance.
    Źródło:
    Geological Quarterly; 2012, 56, 1; 139-152
    1641-7291
    Pojawia się w:
    Geological Quarterly
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Habitat and hydrocarbon potential of the Palaeozoic source rocks in the Kraków–Rzeszów area (SE Poland)
    Autorzy:
    Więcław, D.
    Kotarba, M. J.
    Kowalski, A.
    Kosakowski, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/191373.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Geologiczne
    Tematy:
    source rock
    hydrocarbon potential
    Rock-Eval pyrolysis
    biomarkers
    stable carbon isotopes
    Palaeozoic basement
    Małopolska Block
    Polish Carpathian Foredeep
    Opis:
    The quantity, genetic type and maturity of organic matter dispersed in Ordovician, Silurian, Devonian and Lower Carboniferous strata in the basement of the Carpathian Foredeep between Kraków and Rzeszów were determined based on the results of organic geochemical analyses of 600 rock samples collected from 44 wells. The best source rocks were found in the Silurian strata where the total organic carbon (TOC) content is up to 6.6 wt% and the median value equals ca. 1.5 wt%. The median values of the initial organic carbon contents in individual wells vary from 1.2 to 3.5 wt%. The Ordovician, Lower Devonian and clastic facies of the Lower Carboniferous strata can be considered as an additional source of hydrocarbons with the median TOC values of 0.27, 0.56 and 0.53 wt%, respectively. The Middle and Upper Devonian strata as well as the carbonate facies of the Lower Carboniferous strata have much lower quantities of organic carbon, although in these strata levels with elevated TOC contents were observed. In the Lower Palaeozoic and Lower Devonian strata, the oil-prone, low-sulphur Type II kerogen is present, whereas in the younger divisions presence of the gas-prone Type III kerogen is visible. In the Lower Carboniferous clastics gas-prone kerogen dominates. The Silurian and clastic facies of the Lower Carboniferous strata have been deposited in the normal marine conditions, whereas the Ordovician, Devonian and carbonate facies of the Lower Carboniferous strata usually experienced reducing conditions. The source rocks are mostly at the initial and middle phase of the low-temperature thermogenic processes. Locally, immature (in the Lower Carboniferous carbonates in the vicinity of Łąkta gas-condensate field) or late-mature (in the Middle and Upper Devonian strata in the area of Grobla–Pławowice oil field) source rocks were observed.
    Źródło:
    Annales Societatis Geologorum Poloniae; 2011, 81, No 3; 375-394
    0208-9068
    Pojawia się w:
    Annales Societatis Geologorum Poloniae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Potencjał węglowodorowy skał macierzystych i geneza gazu ziemnego akumulowanego w utworach miocenu zapadliska przedkarpackiego w strefie Rzeszowa
    Hydrocarbon potential of source rocks and origin of natural gases accumulated in Miocene strata of the Carpathian Foredeep in Rzeszów area
    Autorzy:
    Kotarba, M. J.
    Więcław, D.
    Kosakowski, P.
    Kowalski, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2074398.pdf
    Data publikacji:
    2005
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    zapadlisko przedkarpackie
    miocen autochtoniczny
    kopalna substancja organiczna
    geochemia
    potencjał węglowodorowy
    gaz ziemny
    izotopy trwałe
    Carpathian Foredeep
    autochthonous Miocene
    organic matter
    hydrocarbon potential
    methane
    gas origin
    microbial processes
    organic geochemistry
    stable isotopes
    Opis:
    In the autochthonous Upper Badenian and Lower Sarmatian strata of the Carpathian Foredeep in the Rzeszów area the total organic carbon (TOC) contents vary from 0.02 to 1.26 wt. %(average 0.64 wt. %). Geochemical studies on the dispersed organic matter demonstrated the presence of gas-prone type III (humic) kerogen with small admixtures of algal type II kerogen. At depths less than 2,500 metres the organic matter is immature, thus microbial processes predominated. Methane concentration in natural gases accumulated within Miocene strata usually exceeded 94 vol. %and was generated by microbial reduction of carbon dioxide. Microbial methane was generated mainly during deposition of autochthonous Miocene sediments, but it is possible that this process continues today on a small scale. Higher gaseous hydrocarbons (mainly ethane and propane), which are usually minor constituents (concentrations less than 0.4 vol. %), were generated during diagenetic processes and at the initial stage of the low-temperature thermogenic processes. The slight changes in the geochemical indices of dispersed organic matter and isotope ratios of natural gases with depth are evidence of the homogeneity of deposition of humic organic matter in shallow marine basin during the Late Badenian and the Early Sarmatian and the fact that similar gas generation conditions can be found in the Miocene sequence. Generation and accumulation of microbial methane and the formation and charging multiple stacked reservoirs within the autochthonous Miocene strata, e.g., Palikówka, Jasionka, Stobierna and Terliczka deposits, was facilitated by rhythmic and cyclic deposition of clays and sands and their very high sedimentation rate.
    Źródło:
    Przegląd Geologiczny; 2005, 53, 1; 67--76
    0033-2151
    Pojawia się w:
    Przegląd Geologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Origin and maturity of oils in the Ukrainian Carpathians and their Mesozoic basement
    Autorzy:
    Więcław, D.
    Kotarba, M. J.
    Kowalski, A.
    Koltun, Y. V.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2058970.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    Ukrainian Carpathians
    Carpathian Foredeep
    biomarkers
    stable carbon isotopes
    Opis:
    Geochemical characteristics of 25 oils collected from Skiba Unit of the Outer Carpathians, Boryslav-Pokuttya Unit of the Carpathian Foredeep and their Mesozoic basement in the western Ukraine are presented in the paper. The first recognised oil family consists of almost all oils accumulated in the flysch sequence of the Outer Carpathians and the Carpathian Foredeep which have very similar geochemical characteristics. These oils were generated from Type II or II/III kerogen deposited in clastic sediments. They are low-sulphur and migrated short distances. Slight biodegradation processes are visible only in oils accumulated in shallow deposits in the Skiba Unit. Their source rocks are the Oligocene Menilite Shales from the Boryslav-Pokuttya Unit. Oils from the Kokhanivka and Orkhovychi deposits (the Mesozoic basement of the Carpathian Foredeep) constitute the second family. These oils are extremely heavy, high-sulphur and were generated from high-sulphur Type IIS kerogen deposited in the carbonate environment. The most probable source rocks for these oils are the Upper Jurassic strata. Oil collected from the Vola Blazhivska deposit (the Boryslav-Pokuttya Unit) shows intermediate parameters between the oil families described above. It is characterized by the presence of oleanane and high sulphur content. It was generated from the Menilite Shales containing high-sulphur kerogen. All oils were generated at an early stage or the peak of oil window.
    Źródło:
    Geological Quarterly; 2012, 56, 1; 158-168
    1641-7291
    Pojawia się w:
    Geological Quarterly
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Genetic correlation of source rocks and natural gas in the Polish Outer Carpathians and Paleozoic–Mesozoic basement east of Kraków (southern Poland)
    Autorzy:
    Kotarba, M. J.
    Więcław, D.
    Bilkiewicz, E.
    Dziadzio, P.
    Kowalski, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2060588.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    Polish Outer Carpathians
    Paleozoic–Mesozoic basement
    source rock potential
    natural gas
    biomarkers
    stable carbon
    hydrogen isotopes
    nitrogen isotopes
    Opis:
    Natural gas-source rock correlations in the Polish Outer Carpathians and Paleozoic–Mesozoic basement in the Kraków–Brzesko–Nowy Sącz area (southern Poland) have been established. In the Dukla and Sub-Silesian units, mixed kerogen Type-II/III or III/II occurs. The organic matter is immature or low-mature. The Oligocene Menilite beds of the Silesian Unit are rich in TOC and contain gas-prone Type III kerogen of low maturity. In the Paleozoic–Mesozoic basement, the TOC content and residual hydrocarbon potential vary in the Middle and Upper Devonian strata, Mississippian carbonate and clastic facies and Middle Jurassic strata. The Paleozoic strata are capable of thermogenic hydrocarbon generation, while organic matter in the Middle Jurassic rocks is generally immature. Gaseous hydrocarbons accumulated both in the Silesian and Dukla units of the Polish Outer Carpathians and in the Mesozoic basement are genetically related to thermogenic and microbial processes. The Outer Carpathian natural gas was generated mainly from the Type-II/III kerogen of the Oligocene Menilite beds. The thermogenic gases from the Mesozoic basement were generated from Devonian and Mississippian (carbonate) Type-II and mixed II/III kerogens and probably from Silurian/Ordovician Type-II kerogen and Middle Jurassic Type-III/II kerogen occurring at more than 7 km depth. Microbial methane migrated into the Outer Carpathian flysch succession from the Miocene strata of the Carpathian Foredeep.
    Źródło:
    Geological Quarterly; 2017, 61, 4; 795--824
    1641-7291
    Pojawia się w:
    Geological Quarterly
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Habitat and hydrocarbon potential of the lower Paleozoic source rocks in the Polish part of the Baltic region
    Autorzy:
    Kowalski, A.
    Więcław, D.
    Grotek, I.
    Kotarba, M. J.
    Kosakowski, P.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2059076.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    Baltic Region
    northern Poland
    source rock
    hydrocarbon potential
    Lower Paleozoic
    Opis:
    The quantity, genetic type and maturity of organic matter dispersed in the Lower Cambrian to the uppermost part of the Silurian (Pridoli) sequence of the Polish part of the Baltic region was determined based on the results of geochemical analyses of a total of 1377 rock samples collected from 38 onshore and offshore boreholes. The best source rocks were found in the Upper Cambrian-Tremadocian succession where present and initial total organic carbon (TOC) contents are up to ca. 18 and 20 wt.%, respectively. Caradocian (Ordovician) strata can be considered as an additional source of hydrocarbons. In the individual boreholes median present and initial TOC contents vary from 0.5 to 3.3 wt.% and from 1 to 6 wt.%, respectively. The Llandovery (Silurian) strata reveal moderate and locally high hydrocarbon potential of the source rocks. The present TOC content reaches locally 10 wt.% (usually 1-2 wt.%). Another source of hydrocarbons can be clayey intercalations within the Middle Cambrian strata. Their organic matter content rarely exceeds 1 wt.%, being often a result of advanced organic matter transformation. In all lower Paleozoic strata investigated from the Polish part of the Baltic region oil-prone, low-sulphur Type-II kerogen occurs, deposited in anoxic or sub-oxic conditions. The maturity of all source rocks changes from the initial phase of the low-temperature thermogenic processes in the northeastern part to the overmature stage in the southwestern part of the study area.
    Źródło:
    Geological Quarterly; 2010, 54, 2; 159-182
    1641-7291
    Pojawia się w:
    Geological Quarterly
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Biological markers and stable carbon isotope studies of bitumen impregnating Quaternary sediments at Starunia palaeontological site and vicinity (Carpathian region, Ukraine)
    Autorzy:
    Kotarba, M. J.
    Fabiańska, M.
    Więcław, D.
    Kowalski, A.
    Zych, H.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/191516.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Geologiczne
    Tematy:
    biomarkers
    stable carbon isotopes
    bitumen content
    oil origin
    woolly rhinoceros
    Starunia palaeontological site
    Carpathian region
    Ukraine
    Opis:
    Biological markers and stable carbon isotopic compositions of bitumen impregnating the Pleistocene and Holocene sediments around the Starunia palaeontological site (Carpathian region, Ukraine) near discovered remnants of a mammoth and three woolly rhinoceroses, and one almost completely preserved rhinoceros carcass found in 1907 and 1929, were investigated. The research was carried out to assess genetic connections between the bitumen and oils from the nearby deep accumulations of the Boryslav-Pokuttya and Skyba units of the Carpathians. Another aim of these geochemical studies was to reveal the secondary geochemical processes (oxidation and biodegradation) influencing the bitumen, and to determine which environments have been favourable or unfavourable for the preservation of large Pleistocene vertebrates. Bitumen included within the near-surface rocks are not genetically connected with residual organic matter present in Quaternary sediments. Geochemical features, such as distributions of pentacyclic triterpanes and steranes, biomarker parameters and isotope composition indicate that all bitumens originate from oil-prone, Type II kerogen with insignificant admixture of terrestrial Type III kerogen in the middle stage of catagenesis. The oils occurring in deep accumulations in the Starunia area were the sole source of bitumen found in the near-surface sediments. Input of immature organic matter to bitumen from Pleistocene and Holocene sediments has not been found. The main factors differentiating the bitumen were: biodegradation, water washing and/or weathering. Additional influence of transport of bitumen by brine was found. The most favourable conditions for preservation of large, extinct mammals within the Pleistocene muds exist in the vicinity of Nos 22 and 23 boreholes, where bitumen is best preserved. The worst conditions were found in the vicinity of Nos 1, 4, 4' and 15 boreholes. Intensification of biodegradation and weathering effects were followed by intensive, chaotic changes of the remnants of large Pleistocene mammals.
    Źródło:
    Annales Societatis Geologorum Poloniae; 2009, 79, No 3; 463-480
    0208-9068
    Pojawia się w:
    Annales Societatis Geologorum Poloniae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Inkluzje fluidalne w halicie oraz bituminy w solach ewaporatów mioceńskich ukraińskiego Przedkarpacia jako wskaźnik występowania nagromadzeń węglowodorów w niżej leżących utworach
    Fluid inclusions in halite and bitumens in rock salt from Miocene evaporites in the Ukrainian Fore-Carpathian region: as indicators of hydrocarbon accumulations in the underlying strata
    Autorzy:
    Więcław, D.
    Lytvyniuk, S. F.
    Kovalevych, V. M.
    Peryt, T.M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2074593.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    inkluzje fluidalne
    bituminy
    trwałe izotopy węgla
    miocen
    zapadlisko przedkarpackie
    ewaporaty
    fluid inclusions
    bitumens
    stable carbon isotopes
    biomarkers
    Miocene
    Carpathian Foredeep
    evaporites
    Opis:
    Fluid inclusions in halite from Miocene rock salt of the Ukrainian Carpathian Foredeep Basin in locations where evaporites overlie oil and gas reservoir rocks are characterized by their high methane content and the presence of oil droplets in some of them. They are thus similar to fluid inclusions reported from geochemical aureoles around oil and gas accumulations in the Zechstein (Upper Permian) of western Poland (Kovalevych et al., 2008). Geochemical analyses of bitumen in bulk samples of rock salt (including content and distribution of n-alkanes and isoprenoids, carbon isotope ratios) suggest a varied origin: hydrocarbon extracted from halite from boreholes located in proximity (proved or assumed) of oil and gas deposits (Lopushna-7, Grynivka-525) are probably related to organic material dispersed within the rock salt itself, and those from the barren areas (Verkhniy Strutyn-29) are most probably cogenetic with oil accumulated in the deposits of the Boryslav-Pokuttya Nappe.
    Źródło:
    Przegląd Geologiczny; 2008, 56, 9; 837-841
    0033-2151
    Pojawia się w:
    Przegląd Geologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Assessment of hydrocarbon potential of the Lower Palaeozoic strata in the Tarnogród–Stryi area (SE Poland and western Ukraine)
    Autorzy:
    Więcław, D.
    Kosakowski, P.
    Kotarba, M.J.
    Koltun, Y. V.
    Kowalski, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/191878.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Geologiczne
    Tematy:
    source rock
    hydrocarbon potential
    Cambrian
    Ordovician
    Silurian
    Carpathian Foredeep basement
    SE Poland
    Western Ukraine
    Opis:
    Quantity, genetic type and maturity of organic matter dispersed in the Lower Palaeozoic sequence from the Lower Cambrian to Silurian strata of the Polish and Ukrainian parts of the Carpathian Foredeep basement in the Tarnogród–Stryi area were evaluated based on the results of geochemical analyses of 475 rock samples collected from 45 wells. The best source rocks were found in the Silurian strata where the present total organic carbon (TOC) content is up to 2.6 wt%. They occur in the vicinity of Wola Obszańska, where the median of the present and the initial total organic carbon (TOC) contents in the individual wells amount to 0.98 and 1.6 wt%, respectively. The Cambrian and Ordovician strata have a poorer hydrocarbon potential and their present TOC content never exceeds 1 wt%. In all of the investigated Lower Palaeozoic strata, organic matter is represented by the oil-prone Type-II kerogen deposited in anoxic or sub-oxic conditions. The maturity of source rocks ranges from early mature (the initial phase of the low-temperature thermogenic processes) in selected zones of the Silurian strata in the vicinity of Wola Obszańska, through the middle and the final phase of “oil window” in the Ordovician and Cambrian strata in the Polish part of the study area, to the overmature stage in the Ordovician strata in the south-eastern part of the study area (Ukraine).
    Źródło:
    Annales Societatis Geologorum Poloniae; 2012, 82, 1; 65--80
    0208-9068
    Pojawia się w:
    Annales Societatis Geologorum Poloniae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Evaluation of hydrocarbon potential of the autochthonous Miocene strata in the NW part of the Ukrainian Carpathian Foredeep
    Autorzy:
    Kotarba, M. J.
    Więcław, D.
    Kosakowski, P.
    Koltun, Y. V.
    Kowalski, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/191375.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Geologiczne
    Tematy:
    source rocks
    hydrocarbon potential
    organic geochemistry
    Miocene
    Bilche-Volytsia Unit
    Ukrainian Carpathian Foredeep
    Opis:
    The quantity, genetic type, maturity and hydrocarbon potential of dispersed organic matter were determined for the complete sequence of the autochthonous Miocene ranging from the Lower Badenian Sandy-Calcareous Series to the Lower Sarmatian Upper Dashava Formation of the Bilche-Volytsia Unit. Geochemical analyses were conducted on 78 core samples collected from 11 wells in the Ukrainian Carpathian Foredeep between the Ukrainian-Polish state border and the Stryi River. The most favourable source-rock parameters characterize the Upper Badenian Kosiv Formation where the highest TOC contents, from 0.44 to 2.01 wt% (median 0.76 wt%), were found. Only slightly lower values were obtained for the Lower and the Upper Dashava formations – from 0.01 to 1.45 wt% (median 0.72 wt%) and from 0.62 to 0.77 wt% (median 0.71 wt%), respectively. In the Lower Badenian Sandy-Calcareous Series, the Lower Badenian Baraniv beds, and the Upper Badenian Tyras Formation, the TOC content is lower and varies from 0.00 to 0.77 wt%. Immature type III (terrestrial) kerogen dominates the analysed sections of the Kosiv and Dashava formations. Marine organic matter was detected sporadically, and only in the Upper Badenian Kosiv Formation in the vicinity of Kokhanivka, and in the Upper Badenian Kosiv and Tyras formations.
    Źródło:
    Annales Societatis Geologorum Poloniae; 2011, 81, No 3; 395-407
    0208-9068
    Pojawia się w:
    Annales Societatis Geologorum Poloniae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Origin and migration of oil from the Ukrainian Outer Carpathians to their Mesozoic basement: a case of Lopushna traps
    Autorzy:
    Radkovets, N. Y.
    Kotarba, M.
    Koltun, Y.
    Kowalski, A.
    Kosakowski, P.
    Więclaw, D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2060167.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    Ukrainian Carpathians
    Lopushna oil field
    oil origin
    biomarkers
    stable carbon isotopes
    migration pathways
    Opis:
    Lopushna oil field has been discovered in Mesozoic-Paleogene strata of the platform basement under the Ukrainian Outer (Flysch) Carpathians. Oils from two main accumulations, occurring in the Upper Cretaceous sandstone and Upper Jurassic limestone reservoirs, have been analysed in order to identify their origin and relation to the known petroleum systems in the region of the Outer Carpathians and the basement of the Carpathian Foredeep. Results of geochemical investigations of oils, including biomarker and isotopic data, show a good correlation with oils, accumulated in the Carpathian flysch strata. Oils are low-sulphur and did not undergo significant degradation. They were generated from Type II or II/III kerogen, deposited in anoxic environments in clastic sediments. Generation occurred at the peak of “oil window”, probably in the temperature range of 122 to 126oC. The presence of oleanane indicates the Cretaceous or younger source rocks. Good correlation on biomarker and isotopic data with the organic matter dispersed in Oligocene Menilite Beds, occurring at the top of the Carpathian flysch succession, allowed authors to identify them as source rocks for oils of the Lopushna field, which thus can be regarded as an oil family of the Outer Carpathians. The migration distance for both Lopushna oils and oils accumulated in the Carpathian flysch strata was similar. A number of sub-vertical dislocations, on which the subsided flysch strata occur at the same depth level with the Jurassic and Cretaceous rocks of the platform, can be assumed as possible migration pathways from the mature source rocks of the Oligocene Menilite Beds of Boryslav-Pokuttya, Skyba or Krosno units to the Lopushna type traps, which suggests the possibility of existence of other hydrocarbon accumulations of this type. The Lopushna field so far is unique containing this type of oil found in the basement of the Ukrainian Carpathian Foredeep.
    Źródło:
    Geological Quarterly; 2016, 60, 1; 133--148
    1641-7291
    Pojawia się w:
    Geological Quarterly
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The red-bed-type precious metal deposit in the Sieroszowice-Polkowice copper mining district, SW Poland
    Autorzy:
    Pieczonka, J.
    Piestrzyński, A.
    Mucha, J.
    Głuszek, A.
    Kotarba, M. J.
    Więcław, D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/191385.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Geologiczne
    Tematy:
    Kupferschiefer - Poland
    precious metals
    geology
    petrology
    Opis:
    Since 50 years copper-silver ores have been extracted from the Lubin-Sieroszowice deposit located on the border between the Lower and Upper Permian sediments. It is a world class stratoidal type deposit. In the whole world the Kupferschiefer unit is recognized as a black, clayey organic-rich shale. The Cu-Ag deposit is a part of the Fore-Sudetic Monocline, and is located on the border of the Lower and Upper Permian strata The monocline includes three rock complexes. The first is the basement, which comprises Proterozoic crystalline rocks and Carboniferous sediments. It is overlain by monoclinally dipping Permian and Triassic sedimentary rocks. In this work, study on ore mineralisation of the red variety of the Kupferschiefer are presented. Oxidation of the Kupferschiefer as an epigenetic phenomena.The oxidized zones reveal low concentrations of simple copper sulphides with the dominating chalcopyrite accompanied by bornite, pyrite, covellite, galena, clausthalite, chalcocite, digenite, spioncopite, geerite, native Au, electrum, tetraauricupride, naumannite, native Pb, Pd-arsenides and minerals of mixed composition: Au-Ag-Pb-Bi-Se-Te, Au-Ag-Pb-Te, Bi-Cu, Bi-Pd and Pd-As-O. Most important are natural alloys of precious metals, Pd-arsenides and oxidized phases (mostly Pd ones), which strongly influence the effectiveness of froth flotation. Precious metals form several parageneses: i - clausthalite - native Pb - electrum - AuPb2, ii - Pt-native Au - native Pd - sobolevskite - native Pb, iii - native Au - haematite - bornite - minerals of covellite-chalcocite group, iiii - electrum - tetraauricupride - chalcocite, iiiii - electrum - Pd-arsenides - tellurides - selenides - BiPd and CuBi natural alloys - Pd-oxides. The red Kupferschiefer variety is distinctly lower in carbonates and resembles rather a marl. Average Fe2O3 content is about 5 times higher than that in the grey Kupferschiefer. The average TOC content in the red Kupferschiefer is about 10 times lower than that in the black Kupferschiefer and about 5 times lower than that in the grey Kupferschiefer. Average Cu content is 1,070 ppm at variability coefficient 81% . The grey Kupferschiefer contains 3 times higher contents of Cu and its variability coefficient is 2 times higher, which points out to quantitative changes during the leaching of copper when secondary oxidation of deposit proceeded. Thus, low Cu and TOC values can be indicative for oxidizing environment and, consequently, can be good exploration guides to zones enriched in precious metals. Average Au content in the red Kupferschiefer is high 15.419 ppm, is much higher than that for the grey Kupferschiefer. Comparison of metal contents in samples from the oxidized zones reveal high variability of Au values in the red, which may change from a few ppm to over 100 ppm. Negative Cu-Au correlation supports the hypothesis on the introduction of gold into the red Kupferschiefer during the leaching of copper. Au horizon is continuous and located close to the bottom contour of Cu deposit. It includes the top part of the sandstone and extends down, even beneath 1 m from the top of the sandstone. The average thickness of the high-Au zones is 0.2 m, and various from 0 up to 1.4 meters. The Au and PGE deposit described in this paper fit well in the world criteria for economic-grade accumulations.
    Źródło:
    Annales Societatis Geologorum Poloniae; 2008, 78, No 3; 151-280
    0208-9068
    Pojawia się w:
    Annales Societatis Geologorum Poloniae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Bitumen and salt contents within the Quaternary sediments at Starunia palaeontological site and vicinity (Carpathian region, Ukraine)
    Autorzy:
    Kotarba, M. J.
    Więcław, D.
    Toboła, T.
    Zych, H.
    Kowalski, A.
    Ptak, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/191512.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Geologiczne
    Tematy:
    bitumen content
    chloride ion content
    Pleistocene
    Holocene
    Starunia palaeontological site
    Carpathian region
    Ukraine
    Opis:
    Geochemical studies were conducted on bitumen and salts saturating the Pleistocene and Holocene sediments from an abandoned ozokerite mine in Starunia. This location is noted for the discovery of remnants of a mammoth and three woolly rhinoceroses in 1907, and a nearly completely preserved rhinoceros carcass in 1929. The bitumen (oil) and brines (chloride ions) were preserving agents for the large Pleistocene mammals. The main mass of organic carbon hosted in the Pleistocene muds is related to bitumen originating from oil migrating from deep accumulations within the Boryslav-Pokuttya Unit. The highest analysed bitumen content is 9.26 wt%. The chloride ion content, originating from highly concentrated brines ascending from the salt-bearing Miocene Vorotyshcha beds, vary from 0 to 4.66 wt% but this usually does not exceed 1 wt%. The natural pathways of underground fluids (oil, gas and water) migration within the Quaternary sediments were disturbed by intensive ozokerite mining operations run between the last three decades of the 19th century and 1960. Therefore, the present preservation and conservation conditions of large, extinct mammals' remains can be different from those prevailing during the Pleistocene, when the mammals were buried. Taking into consideration the contents of the remaining preservatives: chloride and bitumen, the most favourable zone for fossils conservation and preservation is located close to boreholes Nos 22, 23, 28 and 36N, where the thickness of Pleistocene muds exceeds 2 metres. Generally, the spatial distributions of bitumen and chloride ion contents within the Holocene sediments and salt-bearing Miocene Vorotyshcha beds are very similar to those in the Pleistocene sediments.
    Źródło:
    Annales Societatis Geologorum Poloniae; 2009, 79, No 3; 447-461
    0208-9068
    Pojawia się w:
    Annales Societatis Geologorum Poloniae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Górnojurajsko-dolnokredowe skały macierzyste w zachodniej części Karpat fliszowych
    Upper Jurassic--Lower Cretaceous source rocks in the western part of the Flysch Carpathians
    Autorzy:
    Golonka, J.
    Matyasik, I.
    Skupien, P.
    Więcław, D.
    Waśkowska-Oliwa, A.
    Krobicki, M.
    Strzeboński, P.
    Vasicek, Z.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/184046.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    Karpaty zewnętrzne
    baseny sedymentacyjne
    górna jura
    kreda dolna
    węglowodory
    skały macierzyste
    Outer Carpathians
    sedimentary basins
    Upper Jurassic
    Lower Cretaceous
    hydrocarbons
    source rocks
    Opis:
    Przedmiotem rozważań przedstawionego artykułu jest analiza możliwości odnalezienia górnojurajsko-dolnokredowych skał macierzystych w zachodniej części Karpat fliszowych, na terenie Polski i Republiki Czeskiej. Górnojurajskie margle mikułowskie stanowią skały macierzyste światowej klasy. Te bogate w substancję organiczną skały z TOC 0.2-10% zasilały ropy naftowe w basenie wiedeńskim i pod nasunięciem karpackim w Czechach i Austrii. Podobne skały macierzyste prawdopodobnie występują w głębokich strefach pod nasunięciem w Polsce. Utwory formacji wędryńskiej i grodziskiej nie zawierają większych ilości węgla organicznego. Większą zawartość TOC stwierdzono natomiast w formacji wierzowskiej i najwyższej części formacji grodziskiej. Utwory te reprezentują globalne anoksyczne wydarzenie oceaniczne OAE 1b. Utwory formacji wierzowskiej mogą stanowić potencjalne skały macierzyste dla systemów obejmujących różnego wieku skały zbiornikowe Karpat zewnętrznych.
    The analysis of possibility to find Upper Jurassic--Lower Cretaceous source rocks in the western part of Flysch Carpathians in Poland and Czech Republic was the subject of present paper. The Upper Jurassic organic-rich Mikulov marls represent world-class source rocks. These 1400 m thick organic-rich rocks with TOC value 0.2-10% sourced oils in the Vienna Basin and Carpathian subthrust in Czech Republic and Austria. The similar source rocks perhaps exist in the deeper subthrust areas in Poland. The Vendryne Formation rocks do not contain significant amount of organic carbon. The increased TOC was encountered within the Verovice Formation and uppermost part of Hradiste Formatio. These rocks represent global anoxic event OAE 1b. Verovice Formation contains potential source rocks for the Outer Carpathians systems with reservoirs various in age.
    Źródło:
    Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2008, 34, 3/1; 73-81
    0138-0974
    Pojawia się w:
    Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zależność między występowaniem minerałów kruszcowych a charakterystyką geochemiczną materii organicznej w łupku miedzionośnym obszaru złożowego KGHM Polska Miedź S.A.
    Relationship between the occurrence of ore minerals and geochemical properties of organic matter in the Kupferschiefer strata, KGHM Polska Miedź S.A. mining area
    Autorzy:
    Pieczonka, J.
    Więcław, D.
    Piestrzyński, A.
    Kotarba, M. J
    Rożek, R.
    Jedlecki, R.
    Szarowski, W.
    Włodarczyk, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2061758.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    łupek miedzionośny
    rozmieszczenie minerałów
    materia organiczna
    wskaźniki TOC
    HI i HI/OI
    obszar złożowy KGHM Polska Miedź S.A.
    Kupferschiefer
    distribution of minerals
    organic matter
    TOC
    HI and HI/OI indices
    KGHM Polska Miedź S.A. mining area
    Opis:
    W pracy przedstawiono charakterystykę okruszcowania i materii organicznej, występujących w łupku miedzionośnym, w wybranych profilach w dowiązaniu do przestrzennego rozkładu mineralizacji kruszcowej oraz parametrów i wskaźników materii organicznej w łupku miedzionośnym obszaru złożowego KGHM Polska Miedź S.A. Próbki skał pobrano w polu górniczym Głogów Głęboki Przemysłowy (5 próbek), oraz w północnej części pola Sieroszowice (11 próbek). W obydwu lokalizacjach opróbowano strefy depresji, charakteryzujące się większą miąższością łupku oraz strefy skłonu elewacji z widocznym wyraźnie ścienieniem łupku i strefy elewacji, gdzie jego miąższość zwykle nie przekracza 0,1 m. Badaniami objęto poziom łupku miedzionośnego, gdyż w nim zachodzi najwięcej zmian oraz jego charakter decyduje o ilości i jakości okruszcowania, w dolnej i górnej części profili złoża. Stwierdzono istotne zależności występujące pomiędzy całkowitą zawartością węgla organicznego i wartościami wskaźników HI i HI/OI materii organicznej a ilością i jakością okruszcowania. Wskaźnik HI wyraźnie koreluje się z zawartością siarczków miedzi. Jednakże wartości HI poniżej 100 mogą wskazywać na jakościową zmianę okruszcowania, w kierunku siarczków z miedzią dwuwartościową np. kowelinu. Niskie wartości wskaźnika HI/OI odpowiadają próbkom pochodzącym ze strefy przejściowej, gdzie zawartość minerałów Cu jest zmienna.
    General characteristics of ore minerals and organic matter in selected areas of the KGHM PM S.A are discussed in the paper. For the study, 5 samples from the Industrial Głogów Głęboki field and 11 samples from the Sieroszowice mining field have been collected At both locations, sampling was carried out from three areas: (I) the depression zone characterized by a relatively high thickness of the Kupferschiefer, (II) the elevation slope with a pronounced decrease of thickness, and finally (III) from the elevation where the Kupferschiefer thickness usually does not exceed 0.1 m. Detailed studies have been carried out on samples from the Kupferchiefer, because this horizon heavily affects the quantity and quality of ore mineralization in other parts of the economic ore deposit. Important relationships between the TOC content, HI and HI/OI indices and the quantity and quality of minerals is discussed. The hydrogen index is well correlated with the quantity of copper sulphides; however, its values below 100 may show quality changes of copper sulphides from Cu+ to Cu2+ (covellite). A low value of the HI/OI index represents samples from the transition zone, were sulphide contents are variable.
    Źródło:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2017, 468; 9--27
    0867-6143
    Pojawia się w:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Petroleum systems in the Palaeozoic–Mesozoic basement of the Polish and Ukrainian parts of the Carpathian Foredeep
    Autorzy:
    Kotarba, M. J.
    Więcław, D.
    Kosakowski, P.
    Wróbel, M.
    Matyszkiewicz, J.
    Buła, Z.
    Krajewski, M.
    Koltun, Y. V.
    Tarkowski, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/191548.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Polskie Towarzystwo Geologiczne
    Tematy:
    source rock oil-gas correlations
    petroleum system
    generation and expulsion areas
    Palaeozoic–Mesozoic basement
    Carpathian Foredeep
    Polska
    Ukraine
    Opis:
    Comprehensive geochemical analyses (Rock-Eval pyrolysis, stable carbon isotopes, biomarkers and aromatic hydrocarbons and elemental composition of kerogen) provide an explanation of genetic relationships between dispersed organic matter in various source rock horizons of the Palaeozoic–Mesozoic basement in the Carpathian Foredeep and also the liquid (oils and condensates) and gaseous hydrocarbons accumulated in reservoirs in the area between Kraków and Ivano-Frankivs’k. The study region was divided into seven zones around oil, condensate and gas deposits for detailed determination of genetic oil – natural gas – source rock correlation. Based on source, reservoir, seal and overburden rocks, generation, expulsion, migration and accumulation of hydrocarbons and trap formation along with 1-D and 2-D modelling, two separated petroleum systems of the Palaeozoic–Mesozoic strata were established. One petroleum system occurs in the western part of the Małopolska Block, the second one in the eastern part of the Małopolska Block and western part of the Kokhanivka Zone (south-eastern Poland – western Ukraine). In addition, nine generation and expulsion areas were identified. The comparison of the two petroleum systems reveals that the western part of the Małopolska Block has considerably greater prospects for oil and gas exploration than the eastern part of the Małopolska Block and the western part of the Kokhanivka Zone.
    Źródło:
    Annales Societatis Geologorum Poloniae; 2011, 81, No 3; 487-522
    0208-9068
    Pojawia się w:
    Annales Societatis Geologorum Poloniae
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    A Selection of Amine Sorbents for CO2 Capture from Flue Gases
    Autorzy:
    Wilk, A.
    Więcław-Solny, L.
    Śpiewak, D.
    Spietz, T.
    Kierzkowska-Pawlak, H.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/184952.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    CCS
    MEA
    AMP
    Opis:
    Amine absorption processes are widely used in the industry to purify refinery gases, process gases or natural gas. Recently, amine absorption has also been considered for CO2 removal from flue gases. It has a number of advantages, but there is one major disadvantage - high energy consumption. This can be reduced by using an appropriate sorbent. From a group of several dozen solutions, three amine sorbents were selected based on primary, tertiary and sterically hindered amines. The solutions were used to test CO2 absorption capacity, absorption kinetics and heat of CO2 absorption. Additional tests were performed on the actual absorber-desorber system to indicate the most appropriate sorbent for capturing CO2 from flue gases.
    Źródło:
    Chemical and Process Engineering; 2015, 36, 1; 49-57
    0208-6425
    2300-1925
    Pojawia się w:
    Chemical and Process Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Anticholinesterase and antioxidant activities of commercial preparations from Ginkgo biloba leaves
    Zdolność do hamowania aktywności cholinoesteraz i aktywności przeciwutleniające handlowych preparatów z liści Ginkgo biloba
    Autorzy:
    Szwajgier, D.
    Wydrych, M.
    Więclaw, E.
    Targoński, Z.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/11542667.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie
    Opis:
    Ginkgo biloba preparations from leaves are widely used for the treatment of mild cognitive dysfunctions. This work compared thirteen commercial dietary supplements with fresh G. biloba leaves. Anticholinesterase activities and the levels of total phenolics were studied using corresponding spectrophotometric methods. Antioxidant activities were tested using ABTS and DPPH free radicals. Phenolic acids and quercetin contents were determined using HPLC-DAD. G. biloba preparations more effectively inhibited the activity of butyrylcholinesterase than acetylcholinesterase with significant (p < 0.05) differences between preparations. Selected preparations had both the highest content of total phenolics and the antioxidant activity (with ABTS and/or DPPH) whereas in the case of other samples, adverse results were obtained. Significant (p < 0.05) differences in the quercetin content were seen between individual preparations. Gallic, protocatechuic, syringic, 4-OH-benzoic, chlorogenic, caffeic, sinapic, ferulic, 4-OH-cinnamic and o-coumaric acids were detected in studied samples. The preliminary characterization of acetyl- and butyrylcholinesterase inhibitors from G. biloba with Sep-Pak C18 and polyvinylpolypyrrolidone revealed that these compounds are phenolics, although nonphenolics exhibiting the inhibitory activity were present in the leaves. The study aiming the purification of cholinesterase inhibitors from G. biloba is in progress.
    Preparaty wytworzone z liści G. biloba są szeroko wykorzystywane do leczenia łagodnych zaburzeń pamięci. Praca miała na celu porównanie trzynastu preparatów, jak również świeżych liści G. biloba. Hamowanie acetylo- i butyrylocholinoesterazy i zawartość związków fenolowych określono odpowiednimi metodami spektrofotometrycznymi. Aktywności przeciwutleniające zbadano przy użyciu wolnych rodników ABTS i DPPH. Zawartości kwasów fenolowych i kwercetyny określono za pomocą HPLC-DAD. Preparaty z liści G. biloba efektywniej hamowały aktywność acetylo- i butyrylocholinoesterazy przy istotnych statystycznie (p < 0,05) różnicach między badanymi próbami. Niektóre preparaty wykazywały największą całkowitą zawartość związków fenolowych i jednocześnie największą aktywność przeciwutleniającą (z ABTS i/lub DPPH), podczas gdy w przypadku innych preparatów zaobserwowano wyniki odwrotne. Wykryto znaczące (p < 0,05) różnice w zawartości kwercetyny w preparatach. Badane próby zawierały szereg kwasów fenolowych: galusowy, protokatechowy, syryngowy, 4-OH -benzoesowy, chlorogenowy, kawowy, synapinowy, ferulowy, 4-OH-cynamonowy i okumarowy. Wstępna charakterystyka inhibitorów acetylo- i butyrylocholinoesterazy przeprowadzona przy użyciu złoża Sep-Pak C18 i przy użyciu poliwinylopolipirolidonu wskazuje, że inhibitorami cholinoesteraz mogą być związki fenolowe, jak i składniki nie należące do fenoli, obecne w liściach G. biloba. Obecnie trwają badania mające na celu wyizolowanie inhibitorów cholinoesteraz z liści G. biloba.
    Źródło:
    Acta Scientiarum Polonorum. Hortorum Cultus; 2013, 12, 5; 111-125
    1644-0692
    Pojawia się w:
    Acta Scientiarum Polonorum. Hortorum Cultus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Obniżanie energochłonności instalacji separacji CO2 ze spalin
    Energy consumption reduction of carbon dioxide removal plants
    Autorzy:
    Wilk, A.
    Więcław-Solny, L.
    Tatarczuk, A.
    Spietz, T.
    Śpiewak, D.
    Krótki, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/283614.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    CCS
    AMP
    ditlenek węgla
    carbon dioxide
    Opis:
    Istotnym zagadnieniem związanym z ograniczaniem emisji ditlenku węgla ze spalin powstających w procesie produkcji energii elektrycznej jest zmniejszenie energochłonności węzła wychwytu CO2, a więc jego negatywnego wpływu na ogólną sprawność bloku węglowego. Moż- na tego dokonać albo poprzez zastosowanie odpowiednich konfiguracji procesowych i integrację z systemami elektrowni, albo poprzez zastosowanie odpowiedniego sorbentu lub też dobór parametrów procesowych pracy instalacji. W artykule przedstawiono wyniki badań prowadzonych nad doborem optymalnych parametrów procesowych instalacji separacji ditlenku węgla. W ramach badań określono wpływ temperatury i ciśnienia w węźle absorpcji oraz ciśnienia w węźle regeneracji, a także wpływ stężenia ditlenku węgla na wlocie na efektywność oczyszczania spalin. Porównano również różne konfiguracje procesowe – układ klasyczny z układem rozdzielonych strumieni. Badania przeprowadzono na aktywowanym roztworze aminy z zawadą steryczną wykorzystując w kolumnie absorpcyjnej wypełnienie strukturalne. Przedstawione wyniki pokazały, iż przy zastosowaniu odpowiednich parametrów pracy można w istotnym stopniu zredukować zużycie energii instalacji wychwytu ditlenku węgla.
    An important issue related to the reduction of carbon dioxide emission from flue gases generated in electricity production processes is the reduction of energy consumption of CO2 capture plants, and its negative impact on the overall efficiency of coal-fired units. This can be done by using the appropriate process configuration and integration with power station systems, or by using a suitable sorbent and selection of optimal operating parameters of the installation. The article presents the results of research conducted over the selection of the optimum process parameters of carbon dioxide separation plants. During the research the effects of absorption temperature and pressure and desorption pressure on carbon dioxide removal efficiency and the influence of the carbon dioxide concentration at the inlet gas on purification efficiency were determined. Also compared were the various process configurations a single stream with a split flow. The research was conducted on a solution of activated sterically hindered amine using structural packing in the absorption column. The results showed that appropriate operating parameters can significantly reduce energy consumption of carbon dioxide capture plants.
    Źródło:
    Polityka Energetyczna; 2015, 18, 4; 125-134
    1429-6675
    Pojawia się w:
    Polityka Energetyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    PDU-Scale Experimental Results of CO2 Removal With Amp/Pz Solvent
    Autorzy:
    Śpiewak, D.
    Krótki, A.
    Spietz, T.
    Stec, M.
    Więcław-Solny, L.
    Tatarczuk, A.
    Wilk, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/185133.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    CO2 capture
    MEA
    AMP
    PZ
    wychwytywanie CO2
    Opis:
    This paper provides a discussion concerning results of CO2 removal from a gas mixture by the application of aqueous solutions of ethanoloamine (MEA) and 2-amino-2-methyl-1-propanol (AMP) promoted with piperazine (PZ). The studies were conducted using a process development unit. Research of such a scale provides far more reliable representation of the actual industrial process than modelling and laboratory tests. The studies comprised comparative analyses entailing identical energy supplied to a reboiler as well as tests cond ucted at similar process efficiencies for both solvents. The results thus obtained imply that using AMP/PZ enables reduction of the solvent heat duty. Moreover, while using AMP/PZ temperature decrease was also observed in the columns.
    Źródło:
    Chemical and Process Engineering; 2015, 36, 1; 39-48
    0208-6425
    2300-1925
    Pojawia się w:
    Chemical and Process Engineering
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Badania procesu usuwania CO2 za pomocą wieloskładnikowych sorbentów aminowych
    Studies of CO2 capture using multicomponent amine sorbents
    Autorzy:
    Śpiewak, D.
    Krótki, A.
    Tatarczuk, A.
    Więcław-Solny, L.
    Wilk, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2072794.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
    Tematy:
    CCS
    absorpcja aminowa
    MEA
    MDEA
    amine absorption
    Opis:
    W pracy przedstawiono wyniki badań procesu usuwania CO2 za pomocą sorbentów aminowych. Jako sorbent referencyjny przedstawiono najczęściej stosowany 30% wodny roztwór monoetanoloaminy. Badania przeprowadzono na instalacji w skali laboratoryjnej pozwalającej na prowadzenie jednocześnie procesu absorpcji oraz desorpcji CO2 w sposób ciągły. Badany gaz miał skład zbliżony do składu spalin energetycznych powstających podczas spalania paliw w powietrzu wzbogaconym w tlen. Porównano sprawność procesu absorpcji oraz zużycie energii potrzebnej do procesu desorpcji dla różnych stopni obciążenia kolumny gazem i cieczą (L/G) dla różnych sorbentów.
    The paper presents results of C0 2 capture using amine sorbents. As a reference sorbent 30% aqueous solution of monoethanolamine was used. Steady state C0 2 absorption and desorption investigations were performed in a laboratory-scale plant. The composition of tested gas was similar to the flue gas produced during fuel combustion in oxygen-enriched air. The research focused on comparison of absorption efficiency and desorption process energy consumption at different liquid to gas ratio (L/G) for tested sorbents.
    Źródło:
    Inżynieria i Aparatura Chemiczna; 2014, 3; 182--184
    0368-0827
    Pojawia się w:
    Inżynieria i Aparatura Chemiczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Badania laboratoryjne nad doborem optymalnych warunków pracy instalacji separacji CO2 – postęp prac
    Laboratory research on selection of optimal operating conditions of CO2 separation plant – progress of work
    Autorzy:
    Wilk, A.
    Więcław-Solny, L.
    Śpiewak, D.
    Spietz, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/283242.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    CCS
    absorpcja aminowa
    AMP
    amine absorption
    Opis:
    W artykule przedstawiono wyniki badań prowadzonych nad doborem optymalnych warunków pracy instalacji separacji CO2 dla wychwytu ditlenku węgla z gazów o zwiększonej jego zawartości. Skupiono się zarówno na wytypowaniu jak najlepszego sorbentu jak i doborze optymalnych warunków prowadzenia procesu absorpcji, co ogranicza energochłonność wychwytu CO2. W ramach prowadzonych badań wykonano testy, mające na celu wybór optymalnego sorbentu pod kątem kinetyki absorpcji, pojemności absorpcyjnej i uzyskiwanych parametrów podczas pracy w rzeczywistym układzie absorber–desorber. Pod kątem kinetyki absorpcji i pojemności absorpcyjnej zostały przebadane czyste roztwory aktywatorów oraz roztwory aminy z zawadą steryczną z dodatkiem aktywatorów na bazie wytypowanego we wcześniejszym etapie badań najlepszego roztworu. Roztwór ten porównano również z innymi badanymi wcześniej roztworami pod kątem sprawności wychwytu CO2 oraz zużycia energii na kg wychwyconego CO2 w badaniach procesowych. Przeprowadzono dodatkowo badania nad doborem wypełnienia kolumny absorpcyjnej zapewniającego nie tylko jak najlepszą absorpcję CO2, ale również najniższe opory przepływu gazu przez złoże.
    The article presents results of researches carried out on the selection of optimal operating conditions of CO2 separation plant for carbon dioxide removal from gases with increased content of CO2. Researches were focused on both: the selection of the best sorbent as well as the selection of the optimal absorption process parameters, which reduces energy consumption of carbon dioxide removal. In this study were carried out tests on the selection of optimal paying special attention to absorption kinetics, absorption capacity and parameters obtained during operation in a real absorber-desorber system. For the absorption kinetics and absorption capacity there were tested activators water solutions and the solution containing sterically hindered amines with the addition of activators on the basis of best solution selected at an earlier stage of research. This solution was compared with other previously tested solutions for CO2 removal efficiency and energy consumption per kg of CO2 captured in the process researches. Researches were also carried out for the selection of the optimal absorption column packing, not only ensuring the best possible absorption of CO2, but also the lowest possible pressure drop in the packed bed.
    Źródło:
    Polityka Energetyczna; 2014, 17, 4; 339-349
    1429-6675
    Pojawia się w:
    Polityka Energetyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ceramika drukowana w 3D – możliwości i ograniczenia w formowaniu przyrostowym wyrobów ceramicznych
    3D printing of ceramics – possibilities and limitations in additive manufacturing of ceramic parts
    Autorzy:
    Tańska, Joanna
    Więcław-Midor, Anna
    Falkowski, Paweł
    Wiecińska, Paulina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/36131820.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych
    Tematy:
    formowanie przyrostowe
    druk 3D
    cyfrowe przetwarzanie światła
    fotoutwardzalna dyspersja ceramiczna
    additive manufacturing
    3D printing
    digital light processing
    photocurable ceramic dispersion
    Opis:
    Dynamiczny rozwój technik formowania przyrostowego, obserwowany na przestrzeni ostatnich lat, świadczy o istniejącej potrzebie na wytwarzanie złożonych i precyzyjnych elementów bez stosowania form odlewniczych. Konieczność dopasowania produktu do indywidualnych potrzeb wymusza powstawanie coraz to nowych technik druku 3D, a także dostosowywanie ich do wytwarzania wyrobów z różnego rodzaju materiałów, m.in. z ceramiki. W artykule przedstawiono zarys historyczny metod druku 3D i ich podział zgodnie z normą ISO/ASTM 52900, a także opisano poszczególne grupy metod oraz przykładowe techniki wchodzące w ich skład. Podczas wyboru techniki formowania dla danego produktu należy wziąć pod uwagę wiele czynników, takich jak rodzaj stosowanego materiału, wymiary produktu czy oczekiwana rozdzielczość. Drukowanie materiałów ceramicznych wciąż stanowi duże wyzwanie dla badaczy, gdyż nie można bezpośrednio przełożyć procesów zachodzących dla polimerów na ceramikę, chociażby ze względu na wysokie temperatury topnienia materiałów ceramicznych. Dodatkowo, w przypadku metod druku 3D wykorzystujących procesy fotoutwardzania (np. w technice DLP (cyfrowego przetwarzania światła), konieczne jest przygotowanie zawiesiny proszku ceramicznego z dodatkiem monomerów i fotoinicjatora. W tej metodzie selektywnie utwardza się powierzchnię zawiesiny warstwa po warstwie przy pomocy światła UV. Niestety, cząstki proszku ceramicznego rozpraszają oraz pochłaniają promieniowanie UV, co znacząco obniża głębokość sieciowania, czyli maksymalną głębokość, na jaką wnika promieniowanie, dostarczając energii niezbędnej do zainicjowania reakcji polimeryzacji. W związku z tym proszek ceramiczny powinien charakteryzować się zbliżoną wartością współczynnika załamania światła do zastosowanej żywicy. Ponadto w przypadku materiałów ceramicznych, ważnym etapem procesu ich otrzymywania, poza formowaniem, jest również spiekanie. Odpowiedni dobór poszczególnych parametrów prowadzenia procesu spiekania, takich jak temperatura spiekania i czas przetrzymania czy szybkość ogrzewania i chłodzenia, jest kluczowy, aby wydrukowane wyroby nie uległy pękaniu i były dobrze zagęszczone. W niniejszym artykule przedstawiono najważniejsze problemy związane z otrzymywaniem ceramiki metodą druku DLP oraz przykładowe ich rozwiązania.
    The dynamic development of additive manufacturing techniques, observed in recent years, is related to the need for the production of complex and precise elements without the use of casting moulds. Adjusting the product to individual needs forces the development of new 3D printing techniques, as well as adapting them to the production of elements from various types of materials, including ceramics. The article presents a historical outline of 3D printing methods and their division according to the ISO/ASTM 52900 standard, as well as it describes individual groups of methods and exemplary techniques included in them. There are many factors to consider when choosing an appropriate moulding technique, such as the type of material used, product dimensions, and desired resolution. Printing ceramic materials is still a big challenge for researchers because the processes used for polymers cannot be directly transferred into ceramics, for example because of the high melting points of ceramic materials. In addition, in case of 3D printing methods that use photocuring processes (e.g. in the DLP (digital light processing) technique, it is necessary to prepare a suspension of ceramic powder with the addition of monomers and a photoinitiator. In this method, the surface of the slurry is selectively cured layer by layer with UV light. Unfortunately, the ceramic powder particles scatter and absorb UV radiation which significantly reduces the cure depth, i.e. the maximum depth to which the radiation penetrates, providing enough energy to initiate the polymerization reaction. Therefore, the ceramic powder should have a refractive index similar to the used resin. In addition, in the case of ceramic materials, sintering is also an important step. Appropriate selection of individual parameters of the sintering process, such as sintering temperature and dwell time, or the rate of heating and cooling, is crucial to obtain well densified and undefected printed parts. This article presents the most important problems related to obtaining ceramics by DLP printing and exemplary solutions.
    Źródło:
    Szkło i Ceramika; 2023, 74, 2; 34-42
    0039-8144
    Pojawia się w:
    Szkło i Ceramika
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ składu mieszaniny absorpcyjnej na efektywność usuwania CO2
    Impact of the composition of absorption blend on the efficiency of CO2 removal
    Autorzy:
    Wilk, A.
    Więcław-Solny, L.
    Krótki, A.
    Śpiewak, D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1215809.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Przemysłu Chemicznego. Zakład Wydawniczy CHEMPRESS-SITPChem
    Tematy:
    wychwyt CO2
    absorpcja aminowa
    MEA
    MDEA
    AMP
    piperazyna
    CO2 capture
    amine absorption
    piperazin
    Opis:
    Wykonano badania równowag oraz kinetyki absorpcji CO2 w roztworach zawierających różnego typu aminy, takie jak: aminy pierwszorzędowe (np. MEA), poliaminy (np. piperazyna) oraz aminy z zawadą steryczną (np. AMP) oraz dodatek cieczy organicznych. Przebadano, pod kątem wpływu ilości cieczy organicznej i wody na zdolności absorpcyjne, roztwory bazujące na układzie amin pierwszorzędowa/amina z zawadą steryczną/aktywator/ciecz organiczna/ woda. Określono również wpływ ilości aktywatora na parametry, takie jak: szybkość absorpcji oraz pojemność absorpcyjna dla roztworów aminy trzeciorzędowej.
    Analysis was performed of the equilibriums and kinetics of CO2 absorption in solutions containing various types of amines, such as: primary amines (e.g. MEA), polyamines (e.g. piperazin) and amines with steric hindrance (e.g. AMP), and an addition of organic liquids. The solutions based on the primary amine/amine with steric hindrance/activator/organic liquid/water compounds were tested in terms of the impact of the volume of organic liquid and water on the absorption capability. Also assessed was the impact of the volume of activator on parameters such as: absorption rate and absorption capacity for tertiary amine solutions.
    Źródło:
    Chemik; 2013, 67, 5; 399-406
    0009-2886
    Pojawia się w:
    Chemik
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Polimeryzacja indukowana fotochemicznie w przyrostowych metodach formowania elementów ceramicznych
    Photopolymerization in additive manufacturing of ceramics
    Autorzy:
    Więcław-Midor, Anna
    Tańska, Joanna
    Falkowski, Paweł
    Wiecińska, Paulina
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/36137051.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Sieć Badawcza Łukasiewicz - Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych
    Tematy:
    fotopolimeryzacja
    druk 3D
    cyfrowe przetwarzanie światła
    fotoutwardzalne dyspersje
    photopolymerization
    3D printing
    digital light processing
    photocurable dispersion
    Opis:
    O ile technologie druku 3D dla tworzyw sztucznych i metali są powszechnie stosowane, o tyle w przemyśle ceramicznym metody te są ciągle udoskonalane, tak aby móc je stosować komercyjnie. Ze względu na szereg proponowanych rozwiązań przyrostowe techniki formowania uznawane są za potencjalnie najlepsze w otrzymywaniu elementów ceramicznych o skomplikowanych kształtach. W porównaniu z konwencjonalnymi procesami obróbki skrawanej metody te są konkurencyjne w szczególności w przypadku formowania wyrobów jednostkowo lub małoseryjnie charakteryzujących się unikalnymi kształtami i rozmiarami. W niektórych metodach druku 3D wykorzystywana jest reakcja fotopolimeryzacji rodnikowej jako mechanizm utwardzania pojedynczej wydrukowanej warstwy. W tego typu technikach istotnym etapem jest opracowanie składu i przygotowanie stabilnej w czasie, homogenicznej, fotoutwardzalnej dyspersji ceramicznej. Masy te są zazwyczaj układami organicznymi i do ich przygotowania konieczne jest stosowanie często szkodliwych dla środowiska związków organicznych. W pracy sprawdzono możliwość zastosowania wodnych, fotoutwardzalnych dyspersji ceramicznych w formowaniu elementów ceramicznych o skomplikowanym kształcie wykonanych z tlenku glinu za pomocą metody cyfrowego przetwarzania światła (DLP). Wyniki badań wykazały, że opracowane masy ceramiczne charakteryzują się odpowiednimi właściwościami reologicznymi (lepkość przy szybkości ścinania 10 s-1 nie przekracza 0,5 Pa·s) i dużymi głębokościami sieciowania (ok 0,8 mm), dzięki czemu mogą być stosowane w technikach druku 3D takich jak SLA (stereolitografia) czy DLP.
    While 3D printing technologies for plastics and metals are widely used, in the ceramic industry these methods are constantly being improved so that they can be used commercially. Due to the number of proposed solutions, additive manufacturing techniques are considered potentially the best in obtaining ceramic elements with complex shapes. Compared to conventional subtractive fabrication processes, these methods are competitive, in particular in the case of forming single or low-volume products characterized by unique shapes and sizes. Some 3D printing methods use a radical photopolymerization reaction as a mechanism for curing a single printed layer. In this type of techniques, an important step is to develop the composition and prepare a time-stable, homogeneous, photocurable ceramic dispersion. These slurries are usually organic systems and it is necessary to use organic compounds, often harmful to the environment. In this work, the possibility of using aqueous, photocurable ceramic dispersions in the fabrication of complex shaped ceramics from alumina using the digital light processing (DLP) method was examined. The results showed that the developed ceramic slurries are characterized by appropriate rheological properties (viscosity at a shear rate of 10 s-1 does not exceed 0.5 Pa·s) and large cure depths (ca. 0.8 mm), thus they can be used in 3D printing, such as SLA (stereolithography) or DLP.
    Źródło:
    Szkło i Ceramika; 2023, 74, 1; 31-37
    0039-8144
    Pojawia się w:
    Szkło i Ceramika
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wpływ natężenia przepływu gazu i cieczy na sprawność absorpcji CO2 w 30% roztworze monoetanoloaminy
    Influence of gas and liquid flow on carbon dioxide absorption efficiency in 30% monoethanoloamine solution
    Autorzy:
    Krótki, A.
    Śpiewak, D.
    Więcław-Solny, L.
    Wilk, A.
    Tatarczuk, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2072057.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
    Tematy:
    absorpcja CO2
    CCS
    MEA
    CO2 absorption
    carbon capture
    Opis:
    Przedstawiono badania wpływu obciążenia kolumny absorpcyjnej gazem i cieczą na efektywność i energochłonność procesu absorpcji CO2 w 30% roztworze monoetanoloaminy. Instalacja laboratoryjna pracowała w sposób ciągły w układzie absorpcja-desorpcja. Badano strumień powietrza o zawartości 12+14% obj. CO2. Strumień gazu zmieniano w zakresie 3+6 mn3/h, a strumień cieczy absorbującej w zakresie 20+60 dm3/h. Moc grzałki kolumny desorpcyjnej zmieniano w zakresie 1500+3000 W. Określono sprawność usuwania CO2 z gazu oraz zapotrzebowanie cieplne procesu.
    Influence of gas and liquid flow on carbon dioxide absorption efficiency in 30% monoethanoloamine solution was presented in the paper. Research was carried out in a small laboratory installation working in a continuous mode. The study involved 3+6 m3n/h gas stream flow containing 12+14% carbon dioxide by volume in air and 20+60 dm3/h absorbent flow. A stripping column was heated by the electric heater with controlled power input between 1500 to 3000 W. The research allowed one to determine the CO2 removal efficiency and process heat demand per kg of CO2 removed.
    Źródło:
    Inżynieria i Aparatura Chemiczna; 2014, 1; 23--26
    0368-0827
    Pojawia się w:
    Inżynieria i Aparatura Chemiczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Badanie procesu usuwania CO2 metodą absorpcji aminowej w skali półtechnicznej
    Research on carbon dioxide removal process using amine absorption method in a half-industrial scale
    Autorzy:
    Krótki, A.
    Śpiewak, D.
    Więcław-Solny, L.
    Spietz, T.
    Tatarczuk, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2072919.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
    Tematy:
    usuwanie CO2
    CCS
    MEA
    absorpcja CO2
    CO2 removal
    CO2 absorption
    Opis:
    Przedstawiono wyniki badań oraz analizę procesu usuwania CO2 za pomocą 30% wodnego roztworu monoetanoloaminy (MEA). Badania prowadzono w reżimie ciągłego przepływu 100 m3/h gazu (w warunkach normalnych) na nowo powstałej instalacji do badań tego typu procesu w Centrum Czystych Technologii Węglowych na terenie IChPW w Zabrzu. Do stanowiska badawczego doprowadzano strumień komponowanego gazu technicznego o zawartości ok. 8÷13% obj. CO2 . W trakcie prowadzenia testów zbadano wpływ: strumienia cieczy zraszającej absorber, strumienia gazu doprowadzanego do kolumny absorpcyjnej, ciśnienia prowadzenia procesu absorpcji i desorpcji, mocy cieplnej dostarczanej na regenerację sorbentu. W wyniku przeprowadzonych testów potwierdzono efektywność instalacji jako narzędzia badawczego. Wykazano, że instalacja osiąga zakładane parametry sprawności usuwania CO2 (powyżej 85%) w szerokim spektrum warunków prowadzenia procesu.
    This paper presents research and analysis results of carbon dioxide removal process. The research was conducted with 30% monoethanoloamine water solution for gas stream continuous flow of 100 m3n/hr in a newly-built setup at the Clean Coal Technologies Centre in Zabrze. The study was carried out with technical gas stream containing about 8 to 13% vol. CO2. The influence of several process parameters on carbon dioxide removal process such as: gas and liquid feed streams, absorption and desorption pressure, desorption column thermal power supply was examined during tests. As a result, the setup effectiveness as a research tool was confirmed. It was proved that the experimental setup reaches assumed parameters of carbon dioxide removal efficiencies (over 85%) in a wide range of process conditions.
    Źródło:
    Inżynieria i Aparatura Chemiczna; 2014, 4; 265--267
    0368-0827
    Pojawia się w:
    Inżynieria i Aparatura Chemiczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Badania pilotowe procesu aminowego usuwania CO2 w Elektrowni Jaworzno II
    Amine - based pilot plant tests - the Jaworzno power plant campaigns
    Autorzy:
    Krótki, A.
    Więcław-Solny, L.
    Tatarczuk, A.
    Stec, M.
    Śpiewak, D.
    Wilk, A.
    Spietz, T.
    Chwoła, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/394396.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    CCS
    aminowe usuwanie CO2
    modyfikacje procesowe
    amine based CO2 removal process
    process modifications
    Opis:
    Badania procesu usuwania CO2 ze spalin klasycznych bloków węglowych stanowiły jeden z głównych elementów Strategicznego Programu Badawczego realizowanego w latach 2010-2015. W strukturze krajowej energetyki, opartej w głównej mierze na węglu, badania te mają znaczenie strategiczne w aspekcie konieczności obniżenia emisji gazów cieplarnianych, w tym CO2, z procesów generacji energii elektrycznej, zgodnie z wymaganiami polityki klimatyczno-energetycznej UE. W artykule przedstawiono wyniki prac realizowanych w Elektrowni Jaworzno, gdzie w 2014 roku przeprowadzono testy na instalacji pilotowej aminowego usuwania CO2, w których skupiono się na określeniu wpływu konfiguracji procesowych na sprawność i energochłonność procesu usuwania CO2. Zgodnie z danymi literaturowymi zaawansowane modyfikacje procesowe technologii mycia aminowego, obok doboru specjalnych roztworów absorpcyjnych pozwolą na dalsze obniżenie energochłonności instalacji usuwania CO2 ze spalin, które współpracując z blokiem energetycznym będą miaty bezpośredni wptyw na obniżenie sprawności takiego bloku. Otrzymane wyniki badań dla przedstawionego w pracy wariantu przepływu z rozdzielonymi strumieniami roztworu i międzystopniowym chłodzeniem, w stosunku do klasycznego układu przepływowego, wykazały wzrost sprawności usuwania CO2 średnio o około 8% oraz redukcję zapotrzebowania cieplnego średnio o około 7%. Wyniki te są zgodne z danymi literaturowymi, które do tej pory opierały się głównie na obliczeniach modelowych i symulacyjnych pracy bloków w systemie CCS.
    Research of the Carbon Capture process from flue gases was one of the main elements of the Strategic Research Program carried out in 2010-2015. According to the Climate and Energy Policy of the European Union, this research is very important for the national energy sector which is mostly based on coal combustion processes. The article presents the results of the work - amine based pilot plant tests carried out at Jaworzno Power plant in 2014. These test were focused on determining the impact of process configuration on performance and energy consumption of the Carbon Capture Process (CCP). The advanced modifications of the CCP, together with the special solvent selection allow for further energy consumption reduction of the CO2 removal from flue gases. The CCP energy consumption impacts on the power block efficiency reduction. The obtained results for the split streams flow and interstage cooling showed an increase of CO2 removal efficiency of about 3 to 8 percentage points, and a reduction of heat demand of approximately 5 percentage points compared to the classic flow system. These results are in line with the model calculations and simulation work presented in the world's literature.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2015, 90; 93-103
    2080-0819
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Porównanie wyników badań procesu usuwania CO2 z mieszanin gazów dla sorbentów aminowych
    Comparison of research results of CO2 removal process from gaseous mixtures using amine sorbents
    Autorzy:
    Śpiewak, D.
    Krótki, A.
    Spietz, T.
    Więcław-Solny, L.
    Wilk, A.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2072945.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
    Tematy:
    usuwanie CO2
    absorpcja aminowa
    MEA
    AMP/PZ
    CO2 removal
    amine absorption
    Opis:
    W pracy przedstawiono wyniki badań procesu usuwania CO2 ze strumienia gazu o podwyższonej zawartości COO2 za pomocą sorbentów aminowych. Porównano wyniki uzyskiwane na najczęściej stosowanym przemysłowo sorbencie 30% roztworze etanoloaminy (MEA) oraz wyniki uzyskane przy zastosowaniu mieszaniny 2-amino-2-metylopropanolu (AMP) oraz piperazyny (PZ). Wykazano znaczne zwiększenie sprawności procesu przy zastosowaniu AMP/PZ oraz jednoczesne zmniejszenie zużycia energii w procesie regeneracji sorbentu.
    Results of CO2 removal using amine sorbents from gas with the increased concentration of CO2 are presented in the paper. Results obtained for the most commonly used industrial sorbent, i.e. 30% solution of ethanolamine (MEA) and the results using a mixture of 2-amino-2-methylpropanol (AMP) and piperazine (PZ) were compared. A significant increase of pro¬cess efficiency using the AMP/PZ and the simultaneous reduction of energy consumption in sorbent regeneration process were observed.
    Źródło:
    Inżynieria i Aparatura Chemiczna; 2014, 4; 308--310
    0368-0827
    Pojawia się w:
    Inżynieria i Aparatura Chemiczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Badania laboratoryjne nad doborem optymalnych warunków pracy instalacji separacji CO2 ze spalin o podwyższonej zawartości CO2
    Laboratory research on optimal operating conditions of CO2 separation plant treating flue gases with high CO2 content
    Autorzy:
    Wilk, A.
    Więcław-Solny, L.
    Śpiewak, D.
    Spietz, T.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/282236.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    CCS
    absorpcja aminowa
    MEA
    MDEA
    amine absorption
    Opis:
    Zapewnienie dostaw energii elektrycznej i ciepła na potrzeby gospodarki i społeczeństwa jest warunkiem dla utrzymania odpowiedniego tempa rozwoju polskiej gospodarki. Niestety, z klasycznymi procesami wytwarzania energii związana jest emisja gazów cieplarnianych, m.in. CO2. Dostępne metody ograniczania emisji CO2 z procesów produkcji energii elektrycznej z paliw kopalnych możemy podzielić na trzy główne grupy: separacja ditlenku węgla przed procesem spalania, spalanie w atmosferze tlenowej bądź separacja ditlenku węgla po procesie spalania. Podczas spalania w atmosferze tlenowej (tzw. oxyspalanie) powstają spaliny składające się w głównej mierze z CO2 i pary wodnej oraz niewielkich ilości tlenu i azotu. W okresie przejściowym przed opracowaniem i wprowadzeniem komercyjnych rozwiązań technologii oxyspalania należy brać pod uwagę również możliwość spalania w powietrzu wzbogaconym w tlen w wyniku czego otrzymujemy spaliny o podwyższonej zawartości CO2 i konieczne staje się jego odseparowanie od reszty gazów jedną z metodpost-combustion. W artykule przedstawiono wyniki badań prowadzonych nad doborem optymalnych warunków pracy instalacji separacji CO2 ze spalin o podwyższonym stężeniu ditlenku węgla w porównaniu ze składem spalin z klasycznych procesów spalania. W ramach prowadzonych badań wykonane zostały testy nad doborem jak najlepszego sorbentu do wychwytu ditlenku węgla oraz testy nad określeniem wpływu parametrów procesowych na sprawność oraz energochłonność procesu. Dla określenia przydatności poszczególnych sorbentów przeprowadzono badania szybkości oraz wyznaczono izotermy absorpcji CO2 w roztworach aminowych. W ramach tych testów przebadano roztwory MDEA ze zmienną zawartością aktywatora, roztwory poliamin oraz roztwory amin z zawadą steryczną. Badania procesowe obejmowały testy nad wpływem natężenia przepływu sorbentu, natężenia przepływu spalin oraz ilości energii dostarczonej do regeneratora na sprawność usuwania CO2 oraz ilość energii zużytej na separację 1 kg CO2. Badania te zostały przeprowadzone na roztworach 30%MEA oraz 30%MDEA + 6%PZ.
    Available methods for reducing C02 emissions resulting from the production of electricity from fossil fuels can be divided into three main groups the separation of carbon dioxide before combustion, combustion in an oxygen atmosphere, and separation of carbon dioxide after combustion. During combustion in an oxygen atmosphere, the flue gases consist mainly of C02, water vapor, and small amounts of oxygen and nitrogen. However, the possibility of burning in air enriched in oxygen should also be taken into account, as it then becomes necessary to separate the C02 gas from the rest of the gases via one of the post-combustion methods. This paper presents the results of research conducted for the selection of the optimum operating conditions of a C02 separation plant. In this study, tests were performed for the selection of the best sorbent for carbon dioxide capture and for determination of the influence of process parameters on energy consumption and carbon dioxide capture efficiency. To test the usefulness of various sorbents, research was conducted to determine C02 absorption speed and C02 absorption isotherms in different amine solutions. MDEA solutions were tested containing differing activator amounts, polyamines solutions, and sterically amine solutions. The process research included tests on the influence of sorbent flow rate, gas flow rate, and the amount of energy supplied to the regenerator on C02 removal efficiency and the amount of energy used for the separation of 1kg of C02. These tests were carried out on a 30% MEA solution and a 30% MDEA + 6% PZ solution.
    Źródło:
    Polityka Energetyczna; 2013, 16, 4; 217-227
    1429-6675
    Pojawia się w:
    Polityka Energetyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dotrzymać kroku polityce energetyczno-klimatycznej UE - postęp badań procesów usuwania CO2 z gazów spalinowych
    Keep up EU energy policy – the progress of research process to remove CO2 from flue gas
    Autorzy:
    Więcław-Solny, L.
    Tatarczuk, A.
    Krótki, A.
    Wilk, A.
    Śpiewak, D.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/282432.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    emisja CO2
    usuwanie CO2
    CCS Carbon Capture and Storage
    MEA
    pakiet klimatyczny
    strategiczny program badawczy
    CO2 emission
    CO2 removal
    carbon capture and storage (CCS)
    Opis:
    Konsekwencją przyjętej polityki "klimatycznej" UE (Pakiet klimatyczny - 3*20), mającej na celu obniżenie emisji gazów cieplarnianych szczególnie z dużych źródeł energetyki zawodowej będzie wzrost kosztów wytwarzania energii elektrycznej obarczonej dodatkowymi kosztami zakupu pozwoleń do emisji CO2 - EUA oraz wprowadzania technologii niskoemisyjnych w tym CCS (Carbon Capture and Storage). Kluczowym elementem dla sektora energetycznego staje się rozwój wysokosprawnych niskoemisyjnych technologii węglowych do zastosowania w energetyce zawodowej w najbliższej perspektywie czasowej oraz poznanie stopnia rozwoju technologii pozwalających na redukcję emisji CO2 ze spalin. W artykule przedstawiono krótki przegląd informacji na temat stopnia rozwoju technologii pozwalających na redukcję emisji CO2 z procesów generacji energii elektrycznej w klasycznych blokach węglowych oraz postępu bada? nad procesami usuwania CO2 ze spalin na świecie. W opracowaniu przedstawiono również wstępne wyniki badań procesu usuwania CO2 z gazów metodą absorpcji chemicznej w wodnym roztworze 30% monoetanoloaminy MEA - wpływ wybranych parametrów procesowych (stosunek L/G) na sprawność usuwania CO2. Badania realizowane są w Instytucie Chemicznej Przeróbki Węgla w Zabrzu, w ramach Zadania nr 1: Opracowanie technologii dla wysokosprawnych "zeroemisyjnych" bloków węglowych zintegrowanych z wychwytem CO2 ze spalin, Strategicznego Programu Badawczego - Zaawansowane technologie pozyskiwania energii.
    The consequence of the adopted EU climate policy aimed at reducing greenhouse gas emissions especially from large power plants would increase electricity generation costs burdened with additional costs for the purchase of CO2 emission permits – EUA and the introduction of low carbon technologies including CCS (Carbon Capture and Storage). A key element for the energy sector is the development of high-low-emission coal technologies for use in the power industry in the near term. A very important issue is to know the degree of development of technologies to reduce CO2 emissions for use in the power sector in the near term. This article presents a brief overview of information about CO2 removal technologies development to reduce CO2 emissions from electricity generation processes in coal power plants. The preliminary results of the process of removing CO2 from the gas by chemical absorption in an aqueous solution of 30% monoethanolamine MEA – the influence of process parameters (the L/G ratio) for CO2 removal efficiency. Tests are performed at the Institute for Chemical Processing of Coal in Zabrze, as part of Strategic Research Programme – Advanced technologies for energy generation: Development of a technology for highly efficient zero-emission coal-fired power units integrated with CO2 capture.
    Źródło:
    Polityka Energetyczna; 2012, 15, 4; 111-123
    1429-6675
    Pojawia się w:
    Polityka Energetyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-38 z 38

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies