Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Warmia/ East Prussia" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
Auf dem Weg zu Familienspuren und zur Selbsterkenntnis – Ermland/ Ostpreuβen als identitätsstiftender Erinnerungsraum im Werk "Ein Land so weit" von Petra Reski
Autorzy:
Chodorowska, Natalia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2083938.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Warmia/ East Prussia
homeland
memory
space
identity
Warmia/ Prusy Wschodnie
ojczyzna
wspomnienie
przestrzeń
tożsamość
Opis:
Petra Reski (born in 1958) is a German writer from the post-war generation. Its representatives confront with dramatic consequences of the Second World War like the loss of homeland, the experience of escape and forced displacement. The article focuses on the Reski’s novel Ein Land so weit in the context of space. The narrator describes a sentimental journey to the home village in Warmia and family past. She documents impressions that combine different time dimensions, generations and memories.
Petra Reski (urodzona w 1958 roku) jest niemiecką pisarką pokolenia powojennego, które konfrontuje się z dramatycznymi konsekwencjami II wojny światowej takimi jak utrata ojczyzny, doświadczenie ucieczki i wypędzenia. Problematyka artykułu skupia się na powieści pt. Daleki kraj w kontekście kategorii przestrzeni. Narratorka opisuje sentymentalną podróż do rodzinnej wsi na Warmii i przeszłości przodków. Dokumentuje przeżycia powstałe na styku różnych wymiarów czasowych, pokoleń i ich wspomnień.
Źródło:
Kwartalnik Neofilologiczny; 2020, 3; 419-432
0023-5911
Pojawia się w:
Kwartalnik Neofilologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Od pruskiego Eichamtu do polskiego Urzędu Miar. Przyczynek do dalszych badań nad administracją miar na Warmii, Mazurach i Powiślu (1868-1966)
From Prussian Eichamt to the Polish Office of Weights and Measures. A Contribution to Further Research on the Administration of Weights and Measures in Warmia, Mazury and Powiśle (1868-1966)
Autorzy:
Roguszka, Robert T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28761857.pdf
Data publikacji:
2023-08-14
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
metrologia
Prusy Wschodnie
Warmia i Mazury
Eichamt
miary i wagi
metrology
Warmia and Masuria
East Prussia
measures and weights
Opis:
Celem artykułu jest próba przedstawienia dziejów miar na terenach dawnych Prus Wschodnich, a obecnie Warmii i Mazur, na przestrzeni lat 1868 - 1966. W artykule nakreślono wprowadzanie systemu metrycznego w powstającym Cesarstwie Niemieckim i Prusach Wschodnich oraz rozbudowę sieci urzędów miar, które w powojennych latach przypadły Polsce. Przedstawiono także rozbudowę polskiej administracji miar oraz jej powojenne problemy. Wszystko zostało wzbogacone o szereg ciekawych ilustracji, by jeszcze bardziej zaciekawić czytelnika. Artykuł z pewnością nie wyczerpał tematu z uwagi na skąpą ilość materiałów źródłowych, czego autor jest świadom, jednak z pewnością będzie on przyczynkiem do dalszych poszukiwań i badań naukowych.
The aim of the article is an attempt to present the history of measurement in the lands of the former East Prussia, now Warmia and Mazury, in the years 1868 - 1966. The article outlines the introduction of the metric system in the emerging German Empire and East Prussia, as well as the expansion of the metric offices which fell to Poland in the post-war years. The expansion of the Polish weights and measures administration and its post-war problems are also presented. Everything was enriched with many interesting illustrations to make the reader even more curious. The article is certainly not exhaustive due to the scanty amount of source materials, which the author is aware of, but it will certainly be a beginning for further research and scientific studies.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2023, 321, 2; 231-254
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stowarzyszenia czeladnicze
Catholic Journeyman Organizations
Autorzy:
Sokołowska, Ewelina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2154421.pdf
Data publikacji:
2014-12
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne Diecezji Elbląskiej w Elblągu
Tematy:
East Prussia
Warmia
Catholic journeyman associations
craftsmen
workers
organisations
Opis:
This article has the goal to present the development of Catholic journeyman organizations in Warmia from 1848 until the outbreak of the First World War. He relies primarily on reports in the press of the 19th Century as well as archival material. In this paper wasdescribed the history of these associations, and then the social organizations in Warmia, taking into account their education, their governing bodies, as well as the time and place of the meetings held and the development of initiatives in favor of the intellectual, moral, and professional development of young men. Soon the extent of the popularity of this organization has been lit among the young craftsmen and among believers of local parishes. Furthermore, the role of the Catholic clergy in the establishment of journeymen associations was examined. Finally, structural bonds of Warmia organizations with headquarters in Germany were analyzed.
Źródło:
Studia Elbląskie; 2014, 15; 43-60
1507-9058
Pojawia się w:
Studia Elbląskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ermländische und pomesanische Klöster der Elisabethschwestern bis 1945
The Warmia-Pomezania monasteries of the Sisters of Saint Elizabeth until 1945
Autorzy:
Zawadzki, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1195632.pdf
Data publikacji:
2021-01-20
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Warmia
Pomezania
Prusy Wschodnie Prusy Zachodnie
diecezja warmińska
zakony katolickie
East Prussia
West Prussia
diocese of Warmia
Catholic orders
Opis:
Zgromadzenie Sióstr św. Elżbiety powstało w połowie XIX w. na Śląsku. Od II połowy XIX w. utworzono wiele placówek elżbietańskich również na terenie ówczesnych Prus Wschodnich i Zachodnich, w tym na terenie historycznej Warmii i Pomezanii. Siostry zakonne trudniły się głównie ambulatoryjną opieką nad chorymi, ale podejmowały też działalność charytatywną, opiekuńczą, edukacyjną i wychowawczą. Ich praca szczególnie na placówkach wiejskich wspierała a niejednokrotnie zastępowała ówczesne państwowe szpitalnictwo. Większość pomezańskich i warmińskich klasztorów sióstr św. Elżbiety po zakończeniu II wojny światowej przestało istnieć.
The Congregation of the Sisters of St. Elizabeth was founded in the mid-nineteenth century in Silesia. From the second half of the 19th century, many Elizabethan foundations were established also in the area of the then East and West Prussia, including the historical Warmia and Pomezania. The nuns were mainly involved in the outpatient care of the sick, but they also undertook charitable, caring, educational, and upbringing activities. Their work, especially in rural facilities, supported and often replaced the then state hospitality. Most of the convents of the Sisters of St. Elizabeth in Pomezania and Warmia ceased to exist after the end of World War II.
Źródło:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2020, 27, 2; 194-206
1232-1575
Pojawia się w:
Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przemoc i bezprawie w okresie zasiedlania południowej części byłych Prus Wschodnich w latach 1945–1946
Violence and Lawlessness during the Settlement of the Southern Areas of Former East Prussia in 1945–1946
Autorzy:
Gross, Radosław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2197813.pdf
Data publikacji:
2022-06-30
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe w Toruniu
Tematy:
settlement
robbery
pillage
Warmia and Masuria
East Prussia
history of Poland after World War II
1945
Opis:
This article is devoted to the negative phenomena that accompanied the process of settlement in the southern areas of East Prussia, which was incorporated into Poland in 1945. Violence, robbery, and pillage committed by the Polish population from the border areas of the Second Polish Republic, who unlawfully entered the territory of the former East Prussia, entailed long-term social and economic consequences in the southern areas of Warmia and Masuria. So far, this issue has only been mentioned in works devoted to the settlement processes in Warmia and Masuria. The purpose of this article is to examine the course and effects of the aforementioned phenomena, whose particular intensity was noted between 1945 and 1946. The text is based on a critical analysis of unpublished archival sources of local and central administration, including materials produced by local structures of the Public Security Bureau. The research was supplemented by an analysis of printed sources and memoirs. The findings made it possible to investigate and describe the involvement of the officers of the Citizens’ Militia and the Public Security Bureau in the acts of violence, robberies and pillage in Warmia and Masuria, which have not been previously accounted for in literature. As it turned out, the majority of these officers came from the same areas as the so-called ‘wild settlers’ and looters.
Źródło:
Zapiski Historyczne; 2022, 87, 2; 89-116
0044-1791
2449-8637
Pojawia się w:
Zapiski Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Duszpasterstwo wojskowe na obszarze diecezji warmińskiej w pierwszej połowie XIX wieku
Military Chaplaincy in the Diocese of Warmia in the First Half of the Nineteenth Century
Autorzy:
Jodkowski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1059211.pdf
Data publikacji:
2020-06-30
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe w Toruniu
Tematy:
prussian army
diocese of warmia
military chaplaincy
military chaplains
east prussia
nineteenth century
Opis:
The historiography of the Diocese of Warmia has so far lacked a study on military chaplaincy in the first half of the nineteenth century. In order to investigate this issue, an analysis of the documentation stored at the Geheimes Staatsarchiv Preussischer Kulturbesitz in Berlin has been conducted. The results of the study demonstrated that the Catholic military chaplaincy began to recover after the Napoleonic campaign of 1806–1807. In 1810, Catholic priests performed regular ministerial service in four cities. However, in 18 garrisons services were not performed. As a result, soldiers could receive their sacraments in Catholic churches only if they obtained passes. The first legal solutions of 1811 did not provide for the existence of a Catholic chaplaincy during peacetime. Some significant changes occurred in 1832. In the absence of a military chaplain, a clergyman working in a civil parish was to take over his function. By the end of that year, priests from Warmia served regularly in garrisons in Braniewo, Elblag, Klaipeda, Konigsberg, Malbork and Tilsit. Another 15 garrisons were to receive a chaplain. Some of them served in several garrisons. The issue of financing military chaplains remained unresolved for quite a long time. In February 1835, the Minister of War, Job von Witzleben, informed that chaplains recruited from the diocesan clergy received allowances, reimbursement for travel expenses and four thalers for their chaplaincy. However, some military places of worship suffered from a shortage of liturgical equipment.
Źródło:
Zapiski Historyczne; 2020, 85, 2; 157-174
0044-1791
2449-8637
Pojawia się w:
Zapiski Historyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Parafia katolicka w Ostródzie w XIX i pierwszej połowie XX wieku
Autorzy:
Jodkowski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/669253.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Catholic diaspora
Bishopric of Culm
Diocese of Warmia
religious buildings
church buildings
East Prussia
West Prussia
diaspora katolicka
diecezja chełmińska
diecezja warmińska
budownictwo sakralne
budownictwo kościelne
Prusy Wschodnie
Prusy Zachodnie
Opis:
The first Mass since the Reformation times was celebrated in Ostróda in 1834. From that time, the rector from Grabowo came to the said town twice a year with pastoral services. Considering the increasing number of worshippers, the authorities of the Bishopric of Culm decided to appoint a permanent priest in Ostróda; this function was assigned to Stephan Keller on 27th September 1853. On 31 May 1855, he founded a private Catholic school, which was given the status of a public school on 2nd October 1860. One of the greatest tasks which awaited the priest of Ostróda was the building of a temple. The project was prepared by Vinzenz Statz, an architect. The foundation stone of the new temple was laid on 28th August 1856. The consecration of the new church took place on 20th December 1857. In 1859, a plot of land was bought; it was meant to be a Catholic cemetery. A full-fledged Catholic parish was founded in Ostróda on 10th February 1860. Eight years later, a presbytery was built, with apartments for the rector and the organist. With regard to the increasing number of worshippers, the temple was extended in 1912-1913. In that time, the nave was elongated by two more spans. A chancel with annexes, pinnacles topping the gables and a tower were built. The project of the works was developed by an architect from Königsberg – Fritz Heitmann. The temple was consecrated on 1st June 1923 by the bishop of Warmia Augustyn Bludau to honour the Immaculate Conception of the Blessed Virgin Mary. From December 1922, the parish of Ostróda was connected to the Diocese of Warmia. In 1868, 1143 Catholics belonged to the said institution, in 1900 – 2 105, and in 1938 – 2 780. In the area of the parish, numerous organisations and associations were active, including the Saint Cecilia Association and the Fraternity of the Sacred Heart of Jesus. The 19th century construction of the church together with a parish house and a stable cost 13, 454 thalers, and the 19th century extension of the religious building – over 100,000 marks. The parish was financially supported by the Saint Boniface and Adalbert Association in Pelplin.
Źródło:
Tarnowskie Studia Teologiczne; 2012, 31, 2
2391-6826
0239-4472
Pojawia się w:
Tarnowskie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Armia Sowiecka na Warmii i Mazurach w latach 1945–1948. Szkic do monografii
The soviet army in Warmia and Mazury in 1945-1948. A monographic sketch
Autorzy:
Gieszczyński, Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2164905.pdf
Data publikacji:
2013-12-15
Wydawca:
Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
Armia Czerwona
Prusy Wschodnie
Warmia i Mazury
gwałty i rabunki
lata 1945–1948
Red Army
East Prussia
Warmia and Mazury
rapes and robberies
1945–1948
Opis:
W świetle zachowanych źródeł, jak i dotychczasowego stanu wiedzy na ten temat obecnie raczej trudno już obronić tezę o „wyzwoleniu” w 1945 r. Prus Wschodnich przez Armię Czerwoną. Dzisiaj brzmi ona absurdalnie zwłaszcza, że w okresie rządów komunistycznych twierdzenie to miało czysto propagandowy charakter. Warto też przypomnieć, że po wojnie blisko połowa terytorium Polski została zagarnięta i wcielona do Związku Sowieckiego, a zamieszkująca od wieków te ziemie ludność polska w praktyce zmuszona do opuszczenia swoich ojczystych stron, które zostały odcięte od macierzy. Należy też podkreślić liczne przypadki gwałtów i przestępstw dokonywanych przez żołnierzy sowieckich, które wywierały destabilizujący wpływ zarówno na przebieg akcji osadniczej, jak i stan bezpieczeństwa na tych terenach. Z kolei rabunki i grabieże, nie tylko znacząco powiększały skalę zniszczeń, ale również w istotny sposób powodowały straty finansowe i tym samym znacznie utrudniły powojenną odbudowę gospodarczą Warmii i Mazur.
In the light of preserved literary sources and the existing knowledge, it would be difficult to further advance the thesis that in 1945 the territory of East Prussia was „liberated” by the Red Army. The above thesis appears absurd today, and during the communist era the term was used purely for propaganda purposes. It should be stressed that after the Second World War, nearly half of the Polish territory was annexed and incorporated into the Soviet Union, and the Poles who had been living there for centuries were forced to leave their homeland which was cut off from the main part of Poland. Particular attention should be paid to a wave of rapes and robberies committed by Soviet soldiers, which had a destabilizing effect on both the settlement process and public safety. Plunder and theft increased the size of war damage and caused considerable financial losses, thus hindering the rebuilding of war-torn Warmia and Mazury.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2013, Zeszyt, XXVII; 59-75
0860-9608
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tożsamość miejsca na przykładzie Warmii – studium przypadku
Identity of Place Using the Example of Warmia – a Case Study
Autorzy:
Sakson, Andrzej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2185163.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Historyczny
Tematy:
identity of place
Warmians
Western and Northern Territories Polish
minority education in Germany
East Prussia
Warmian-Masurian Voivodeship
Opis:
The aim of the article is to present the role of Polish minority school in interwar period in East Prussia (a part of Germany) in the life of the local population. Sociological field research conducted in two Warmian villages (Purda and Leszno) in the years 1948, 1983, 2005–2006, and 2016 has shown that Polish minority school was and still is an important element of Warmian identity of place.
Źródło:
Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka; 2019, 74, 2; 137-152
0037-7511
2658-2082
Pojawia się w:
Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problematyka wschodniopruska w kontekście polskich dążeń niepodległościowych na łamach „Komunikatów Mazursko-Warmińskich” w latach 1990–2000
East-Prussian issues in the context of Polands strive for independendence as presented in Komunikaty Mazursko-Warmińskie in the years 1990-2000
Autorzy:
Wiśniewska, Marta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2167963.pdf
Data publikacji:
2018-12-15
Wydawca:
Ostrołęckie Towarzystwo Naukowe
Tematy:
East Prussia
Masuria and Warmia
independence
Polska
local press
scientific publications
scientific journal
Prusy Wschodnie
Warmia i Mazury
niepodległość
Polska
prasa regionalna
publikacje naukowe
czasopismo naukowe
Opis:
Poland’s strive for independence – ultimately regained in 1918 – naturally touched upon the issue of East Prussia, which was ruled by Germany. The peculiar region was characterised by a political, geopolitical, social and religious diversity. In the years 1990–2000 (i.e. after the transformation of Poland’s one-party political system into a multi-party one in 1989), publications concerning East Prussia appeared in the Polish scholarly press. The aim of the article is to describe and analyse a selection of five texts taken from the quarterly journal Komunikaty Mazursko- Warmińskie (literally: “Messages from Masuria and Warmia”), which deals with the history of North-East Poland. The journal is released by Towarzystwo Badań Naukowych i Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie (literally: “Wojciech Kętrzyński Scholarly Studies Society and Scholarly Studies Centre”). The source material recreates the political thrust of East Prussia, mentions the role of media and shows that the region had a special place in the life and artistic activity of acknowledged Polish scholars and politicians such as Bolesław Limanowski. The author of this study believes emphasising the importance of East Prussia in Poland’s reclamation of independence gains significance in 2018 – the hundredth anniversary of this event.
Polskie starania o niepodległość, odzyskaną ostateczne w 1918 r., nie mogły pominąć kwestii Prus Wschodnich – regionu znajdującego się pod rządami niemieckimi, specyficznego i złożonego pod względami: politycznym, geopolitycznym, społecznym oraz wyznaniowym. W latach 1990–2000, a więc po 1989 roku, kiedy to w Polsce zmienił się ustrój polityczny z jednopartyjnego na wielopartyjny, w prasie naukowej ukazywały się publikacje traktujące o Prusach Wschodnich. Artykuł ten podejmuje próbę omówienia i przeanalizowania pięciu tekstów o tej tematyce, opublikowanych w „Komunikatach Mazursko Warmińskich” – kwartalniku naukowym Towarzystwa Badań Naukowych i Ośrodka Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie, poświęconych przeszłości ziem Polski północno- wschodniej. Odtwarzają one ówczesną myśl polityczną, wspominają o roli mediów i pokazują, że Prusy Wschodnie były obecne w życiu i twórczości wybitnych postaci polskiego życia naukowego i politycznego, takich jak np. Bolesław Limanowski. Przywołanie znaczenia Prus Wschodnich w procesie odzyskiwania przez Polskę niepodległości wydaje się autorce cenne zwłaszcza w roku 2018, w którym obchodzona jest setna rocznica tego wydarzenia.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego; 2018, Zeszyt, XXXII; 225-238
0860-9608
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
PROBLEMY Z KLASYFIKACJĄ OBIEKTÓW MAŁEJ ARCHITEKTURY NA PRZYKŁADZIE POMNIKA WOJENNEGO W DŁUGOBORZE
PROBLEMS OF THE CLASSIFICATION OF SMALL ARCHITECTURE BASED ON THE WAR MEMORIAL IN DŁUGOBÓR
Autorzy:
KUPRJANIUK, STANISŁAW
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/512325.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Wydawnictwo Diecezjalne Adalbertinum
Tematy:
wayside shrines
crosses
small sacral architecture
war memorials
East Prussia
Warmia
Opis:
Across the geographical landscape of Warmia one can point numerous architectural objects which exist as war memorials and were built in honour of the Warmia inhabitants fallen during the World War I. However, among them there are also objects which architecture is convergent with the one of the Warmia wayside shrines as far as the material used for building – bricks, and their Gothic Revival style. Longterm studies confirmed that some of the shrines accepted by the state departments of cultural heritage protection are indeed war memorials. This clear example of misunderstanding within architectural types classification was observed in Długobór. The article and the conducted proof explanation are dedicated to this object. The reason for classification of the shrines, this one and similar objects on Biesowo, Lubomino, Lutry and Tolkowiec was removing commemorative and military elements from these objects, although such elements were initially endowed with those emblems. Explaining the problem of the Długobór memorial classification was the first step towards further researches regarding various forms of the war memorials in Warmia.
Źródło:
Studia Ełckie; 2015, 17, 3; 225-236
1896-6896
2353-1274
Pojawia się w:
Studia Ełckie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The beginning of the Second Polish Republics Military Intelligence Activity in the East Prussia (until 1920)
Początki działalności wywiadu wojskowego II Rzeczypospolitej w Prusach Wschodnich (do 1920 roku)
Autorzy:
Szymanowicz, A.
Gołębiowski, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/347316.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Akademia Wojsk Lądowych imienia generała Tadeusza Kościuszki
Tematy:
Prusy Wschodnie 1918-1939
Polska Organizacja Wojskowa
plebiscyt na Warmii, Mazurach i Powiślu 1920
StraS Mazurska 1920
wywiad wojskowy
East Prussia 1918-1939
Polish Military Organization
Plebiscite in Warmia, Masuria and Powiśle 1920
Masuria Guard 1920
military intelligence
Opis:
The Polish Military Organization (PMO) was probably the first one to commence its secret activity for Poland in the Eastern Prussian province. Since 1919, in East Prussia, there had also been local offices in Warsaw and Mława working for the Bureau of the Second Pomeranian Front Command. The participation of Polish intelligence in the plebiscites in Warmia, Masuria and Powiśle, in 1920, is not a well-known fact in the history of Poland. At that time, the Plebiscite Department of Warmia and Masuria was established. It was subordinate to the Second Department. An average Pole is not aware of the fact that plebiscites established by the Second Department of the Polish armed groups existed at that time. Not only were the groups equipped with sticks, but also with guns, hand grenades and even machine guns. The Masuria Guard was not basically the initiative of the local Polish people, as it was implied by the Polish side, but the structure created and commanded by officers of Polish intelligence. The Second Department contributed to the development of the existing Polish organizations as well as to the establishment of several new Polish organizations on the plebiscite terrains, the most significant of which were falconry and scouting. The Masuria Guard, estimated at about 6,000 members, would not stand a good chance when confronted with ten times bigger German paramilitary armed groups and did not have much influence on the plebiscites’ results. It was successful, however, in the secret service activity.
Jako pierwsza na terenie prowincji wschodniopruskiej działalność wywiadowczą na rzecz Polski podjęła najprawdopodobniej Polska Organizacja Wojskowa (POW). Od 1919 r. na kierunku Prus Wschodnich działały równieS podległe Biuru II Dowództwa Frontu Pomorskiego ekspozytury wywiadowcze w Warszawie i w Mławie. Udział polskiego wywiadu w plebiscytach na Warmii, Mazurach i Powiślu w 1920 r. jest mało znanym zagadnieniem w historii Polski. Przy Oddziale II powstał wówczas Wydział Plebiscytowy Warmii i Mazur. W świadomości przeciętnego Polaka zupełnie nieznany jest fakt istnienia w czasie plebiscytów, utworzonych przez Oddział II polskich bojówek, uzbrojonych nie tylko w kije, lecz równieS w broń palną, granaty ręczne, a nawet broń maszynową. Straż Mazurska była praktycznie nie, jak to sugerowała to strona polska, oddolną inicjatywą miejscowej ludności polskiej, lecz strukturą utworzoną i kierowaną przez oddelegowanych oficerów polskiego wywiadu. Oddział II przyczynił się również do rozwoju niektórych już istniejących, a także do powstania nowych polskich organizacji na terenach plebiscytowych, z których do najważniejszych należy zaliczyć harcerstwo czy sokolnictwo. Obliczana na około 6 000 członków Straż Mazurska nie miałaby większych szans w konfrontacji z ponad dziesięciokrotnie liczniejszymi paramilitarnymi bojówkami niemieckimi i nie wpłynęła zasadniczo na wyniki plebiscytów. Odniosła jednak pewne sukcesy w pracach wywiadowczych.
Źródło:
Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki; 2009, 2; 74-86
1731-8157
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problematyka plebiscytu na Warmii, Mazurach i Powiślu w obradach Sejmu Ustawodawczego (1919–1920)
The Issues of the Plebiscite in Warmia, Mazury and Powiśle in the Deliberations of the Legislative Sejm (1919–1920)
Autorzy:
Szczepański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2056218.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
plebiscite
deputies
East Prussia
Warmia
Mazury
Powiśle
Legislative Sejm
borders
Second Polish Republic
plebiscyt
posłowie
Prusy Wschodnie
Sejm Ustawodawczy
granice
Druga Rzeczpospolita
Opis:
W dyskusjach nad kształtem zachodnich i północnych granic Drugiej Rzeczypospolitej prowadzonych na forum Sejmu Ustawodawczego sprawa Warmii, Mazur i Powiśla miała drugorzędne znaczenie. Zarówno władze rządowe, jak i ogół posłów, uwzględniając fakt, iż ziemie te, wchodzące w skład Prus Wschodnich, przez ponad ostatnie dwa stulecia znajdowały się pod panowaniem Prus, a potem Rzeszy Niemieckiej, nie wierzyli w pomyślne zakończenie dla Polski zarządzonego na obszarze Warmii, Mazur i Powiśla plebiscytu. Jednocześnie posłowie, związani głównie z Narodową Demokracją, krytykowali decyzję mocarstw Ententy o zarządzeniu w dniu 11 lipca 1920 roku na wspomnianym obszarze plebiscytu. Przewidując zwycięstwo Niemiec, żądali przede wszystkim odroczenia terminu plebiscytu o przynajmniej dwa lata. Potępiali politykę niemieckiego terroru wobec ludności polskiej na terenach plebiscytowych, stronniczość Komisji Międzysojuszniczej oraz brak równouprawnienia dla ludności polskiej Warmii, Mazur i Powiśla. Polska dyplomacja, ze względu na uwarunkowania sytuacji międzynarodowej po zakończeniu I wojny światowej i wyjątkową przychylność Wielkiej Brytanii wobec Niemiec, niestety nie była w stanie wspomnianych postulatów zrealizować.
In the discussions on the shape of the western and northern borders of the Second Polish Republic, the matter of Warmia, Mazury and Powiśle was of secondary importance in the forum of the Legislative Sejm. Both the government authorities and the general deputies, taking into account the fact that these lands, which were part of East Prussia, had been under the rule of Prussia, and then the German Reich, for over the last two centuries, did not believe in the success of the Warmia, Mazury and Powiśle plebiscite. At the same time, deputies, associated mainly with the National Democracy, criticized the decision of the Entente Powers to conduct the plebiscite on July 11, 1920 in the aforementioned regions. Anticipating Germany’s victory, they first of all demanded that the plebiscite be postponed for at least two years. They condemned the policy of German terror against the Polish population in the plebiscite areas, the partiality of the Inter-Allied Commission and the lack of equal rights for the Polish population of Warmia, Mazury and Powiśle. Unfortunately, Polish diplomacy, due to the international situation after World War I, and the exceptional favor of Great Britain towards Germany, was unable to implement the above-mentioned postulates.
Źródło:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia; 2021, 76; 223-252
0239-4251
Pojawia się w:
Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio F – Historia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z borów tucholskich na Warmię. Dokumenty i fotografie Bronisława Chabowskiego (1892–1942) Ze zbiorów domu „Gazety Olsztyńskiej”
From Bory Tucholskie to Warmia. Documents and photographs of Bronisław Chabowski (1892–1942) from the collection of the House of “Gazeta Olsztyńska”
Autorzy:
Syrwid, Danuta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1366401.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
Tematy:
Bronisław Chabowski (1892–1942)
nauczyciele polscy (1918–1939)
szkolnictwo polskie w Niemczech (1929–1939)
Prusy Wschodnie
Warmia i Mazury
Polish teachers (1918–1939)
Polish
education in Germany (1929–1939)
East Prussia
Warmia and Masuria
Opis:
The article was prepared in connection with the 90th anniversary of Polish education in Warmia and Masuria. It shows the collections of the Museum of Warmia and Masuria in Olsztyn, related to the professional and social activity of Bronisław Chabowski (1892–1942), who in 1929–1934 worked in Polish schools in Warmia. Descriptions of documents and photographs are a pretext to present applicable legal provisions, which in the interwar period regulated the functioning of education in the Polish state as well as the education of the German minority, enabling these to be presented in a broader historical context. At the same time, they enable the fate, professional career, educational and cultural and social activities of Polish teachers to be reconstructed through the prism of individual life events. The analysis of B. Chabowski’s team also gives a picture of the typical personality of a Polish teacher who decided to work in schools founded in Warmia from 1929. In the vast majority of cases they were people with pedagogical and organisational skills, who had artistic and social passion.
Źródło:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2019, 305, 3; 516-542
0023-3196
2719-8979
Pojawia się w:
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Parafia Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny w Iławie w XIX i I poł. XX w.
The parish of the Immaculate Conception of the Blessed Virgin Mary in Iława in 19th and the rst half of the 20th century
Autorzy:
Jodkowski, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/558517.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
diaspora
diecezja chełmińska
diecezja warmińska
Kościół katolicki
Mazury
Niemcy
parafia
Prusy Wschodnie
Prusy Zachodnie
Stowarzyszenie świętych Bonifacego i Wojciecha
Warmia
the Catholic Church
the Diocese of Culm
the Diocese of Warmia
East Prussia
Germany
Masuria
parish
the Sts. Boniface and Adalbert Association
West Prussia
Opis:
Kamień węgielny pod nowy obiekt sakralny w Iławie został położony 27 czerwca 1858 r., a jego poświęcenie – 31 maja 1860 r. Iławską placówkę duszpasterską podniesiono do rangi parai 24 grudnia 1860 r. Dwa lata później erygowano we wspomnianej miejscowości prywatną szkołę katolicką. Dom paraalny wybudowano w latach 1866‒1867. Kościół w stylu modernistycznym wzniesiono w latach 1931‒1933. W 1861 r. mieszkało w Iławie 241 katolików, natomiast w 1879 r. do parai należało 840 osób. Na początku lat trzydziestych XX w. w parai mieszkało 2,4 tys. katolików. W 1877 r. kapitał erekcyjny parai wynosił 4 531,61 marek, natomiast tzw. kapitał proboszczowski – 11 506,30 marek.
In the middle of the 19th century, a large part of the soldiers deployed in Iława came from Catholic regions of Germany. Catholic services for them were celebrated by a military chaplain. From 1856, the rector of Radomno celebrated Masses in Iława eight times a year in a rented room. The foundation stone of the new religious building was laid on 27th June 1858, and it was consecrated on 31st May 1860. The pastoral institution in Iława, which belonged to the Bishopric of Culm, was upgraded to a parish on 24th December 1860. Two years later, in the said town, a Catholic school was erected, which initially educated 33 children. The new parish house was built in the years 1866‒1867. Projects of a new temple were created in July 1914, but the First World War made it impossible to carry out the investment. The plans of building a new church were reconsidered in the second half of the 1920s. The church in the modernist style was erected in the years 1931‒1933. In 1861, 241 Catholics lived in Iława, whereas in 1879, 940 people belonged to the said parish. In 1902, the number of worshippers increased to 1534, and at the beginning of the 1930s, 2400 Catholics lived in the parish. In 1877, the foundation capital of the parish amounted to 4 531.61 marks, and the so-called rector’s capital – 11 506.30 marks.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2012, 31; 195-207
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies