Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Vasa" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-78 z 78
    Tytuł:
    Mecenat literacki Anny Wazówny
    Anna Vasa’s literary patronage
    Autorzy:
    Chemperek, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2078328.pdf
    Data publikacji:
    2021-03-30
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Badań Literackich PAN
    Tematy:
    Anna Waza
    mecenat
    Waleriusz Herberger
    Samuel Dambrowski
    Anna Vasa
    patronage
    Valerius Herberger
    Opis:
    The aim of the article is to show the scale of Anna Vasa’s (1568-1625) literary patronage and her role in the literary culture of the Commonwealth at the beginning of the 17th century. The Infanta’s ambitions to become a patron of Protestant culture in the Polish-Lithuanian state succumbing to Catholicism have been fulfilled. The most significant testimonies of this patronage are the works of Evangelicals: the monumental “Postylla” by Samuel Dambrowski, “Florilegium ex Paradiso Psalmorum” by Valerius Herberger or “Heraclitus” by Samuel Bolestraszycki. Anna Vasa’s influence on the literary culture of the Polish-Lithuanian Commonwealth in the first twenty years of the 17th century is also demonstrated by the group of Catholic writers who offered her their works. They include, among others: Andrzej Zbylitowski, Stanisław Grochowski, Jan Achacy Kmita, Jerzy Cerazyn, Wawrzyniec Chlebowski. An additional value of this patronage is that the dedications and literary works show the deeds and personality of the princess. The abundance of texts related to Infanta makes the literature connected with the remarkable biography of an independent, well-educated woman, protector of natural scientists, as well as evangelical writers and theologians. The analysis of the royal patronage leads to the another conclusion that in the research on the writings of the Polish-Lithuanian Commonwealth, the aspect of at least trilingualism of the contemporary literature, which was written in Polish, Latin and German, should be more widely considered.
    Źródło:
    Meluzyna. Dawna Literatura i Kultura; 2020, 2, 13; 39-55
    2449-7339
    Pojawia się w:
    Meluzyna. Dawna Literatura i Kultura
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    PAMFLET NA SZWEDZKĄ KRÓLEWNĘ JAKO ŹRÓDŁO WIEDZY O „SZPETNEJ CZAROWNICY”, CZYLI O ANNIE WAZÓWNIE
    Satire on the Swedish Princess Anna Vasa Being a Source of Knowledge about „An Ugly Witch”
    Autorzy:
    Ojcewicz, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/444734.pdf
    Data publikacji:
    2013-06-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
    Tematy:
    Anna Vasa
    parody
    lampion
    chronicle of Charles IX of Sweden,Sigismund III Vasa
    Opis:
    The author analyzes a piece of 17th century chronicle of Charles IX of Sweden and its Polish translation done by Julian Ursyn Niemcewicz. This fragment presented in a satire form concerns critics of behavior and private life of Anna Vasa (1568–1625), a niece of the king of Sweden. Both Old Swedish and Old Polish texts are valuable sources of information about the Swedish princess as the information about her private life is very scarce. The analyzed satire presents real and dubious facts (where the credibility is concerned) of the princess’s biography.
    Źródło:
    Acta Neophilologica; 2013, XV/1; 299-322
    1509-1619
    Pojawia się w:
    Acta Neophilologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Famine and poverty in the army during the reign of the House of Vasa in the light of reports and diaries
    Autorzy:
    WOŹNICA, Kamila
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/517685.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
    Tematy:
    House of Vasa
    famine
    cannibalism
    food
    army
    Opis:
    The aim of the article is to present the phenomenon of famine in the army of the Crown and the Grand Duchy of Lithuania during the reign of the House of Vasa. Shortages of food were not present in the army constantly. Nevertheless, they were a frequent phenomenon during wars. It was not always possible to buy or steal something due to destructions in the area where the army was staying. In situations of no possibility to purchase food products, people tried to look for things that could fill their stomachs in the nearest surrounding. They would pick rhizomes, tree leaves, vegetables and herbs. Carrion as well as ill and injured animals were eaten. A symbol of famine was eating horse meat. The last resort was cannibalism.
    Źródło:
    Historia i Świat; 2016, 5; 169-190
    2299-2464
    Pojawia się w:
    Historia i Świat
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Budowanie prestiżu królewskiego rodu. Związki rodzinne Wazów z dynastiami europejskimi
    Building the prestige of the royal house. Familial relations of the Vasa with European dynasties
    Autorzy:
    Skowron, Ryszard
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1065908.pdf
    Data publikacji:
    2020-07-08
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    dynastic policy
    prestige
    christenings
    travels
    the Vasa
    Habsburgs
    Opis:
    Marriages enabled the House of Vasa to enter into the network of courts throughout Europe and opened a way to participate in the processes of assimilation, reception or rejection of respective cultural, religious, and political paradigms. The bonds of kinship became one of the most effective instruments to raise the prestige and the standing of dynasty, which sought to occupy an ever higher position in the hierarchy of European rulers. The aim of this paper is to show how the House of Vasa functioned within he contemporaneous dynastic networks in Europe on the examples of several selected issues of strictly familial nature: inheritance of names, christenings, family reunions and financial security.
    Źródło:
    Studia Europaea Gnesnensia; 2019, 20; 55-82
    2082-5951
    Pojawia się w:
    Studia Europaea Gnesnensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sealed with tears: material and social meanings of a royal letter by countess Palatine Anna (Vasa) (1545–1610)
    Sealed with tears: material and social meanings of a royal letter by countess Palatine Anna (Vasa) (1545–1610) / list zapieczętowany łzami: materialne I społeczne aspekty listu Anny Marii Wazówny (...)
    Autorzy:
    Lahtinen, Anu
    Katajamäki, Terhi
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2048489.pdf
    Data publikacji:
    2021-10-27
    Wydawca:
    Łódzkie Towarzystwo Naukowe
    Tematy:
    early modern letter writing
    Countess Palatine Anna (Vasa)
    Ars dictaminis
    the Vasa Family
    royal correspondence
    sixteenth-century Sweden
    korespondencja z czasów wczesnonowożytnych
    Anna Wazówna
    ród Wazów
    korespondencja rodów królewskich
    szesnastowieczna Szwecja
    Opis:
    This article offers a case study of how a royal letter can be studied both from verbal and material perspectives. It examines one such letter and the way it reveals personal intentions, and tensions in family relations. Building on their research on the sixteenth-century Swedish letter writing and the Vasa family, the authors give a detailed analysis of Countess Palatine Anna’s (1545–1610) letter from the year 1592, its content and context. The analysis also serves to illustrate the vulnerable position of a consort living far from her family of birth.
    Źródło:
    Prace Polonistyczne; 2021, 76; 217-235
    0079-4791
    Pojawia się w:
    Prace Polonistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Two Portraits of the Prince Ladislas-Sigismund Vasa from the Collections in Wawel re-examined
    Analiza atrybucji dwóch portretów królewicza Władysława Zygmunta Wazy ze zbiorów Zamku Królewskiego na Wawelu
    Autorzy:
    Krzyżagórska-Pisarek, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/706971.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Rubens
    Vasa
    Wawel
    Waza
    Źródło:
    Rocznik Historii Sztuki; 2012, 37; 93-113
    0080-3472
    Pojawia się w:
    Rocznik Historii Sztuki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Infuła i korona. Kilka uwag o pieczęciach Karola Ferdynanda Wazy
    Mitre and crown. Remarks on the seals of Charles Ferdinand Vasa
    Autorzy:
    Hlebionek, Marcin
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2185337.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Historyczny
    Tematy:
    Charles Ferdinand Vasa
    seals
    coins
    princes
    Wrocław bishopric
    Płock bishopric
    Opole-Racibórz Duchy
    Opis:
    Charles Ferdinand Vasa, son of the Polish king Sigismund III, bishop of Wrocław and Płock, duke of Opole and Racibórz, owing to his heritage and offices was in possession of the most expansive sigillography system among all princes of the Vasa dynasty. The article presents previously unknown seals, as well as analysis of the relations linking them, and an attempt is made at defining the functions characterising the sigillography of Charles Ferdinand Vasa’s seals of a mixed (church and lay) nature.
    Źródło:
    Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka; 2018, 73, 1; 7-34
    0037-7511
    2658-2082
    Pojawia się w:
    Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Tempest and Three Journeys. William Shakespeare and Daniel Naborowski
    Autorzy:
    Mrowcewicz, Krzysztof
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/704582.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    William Shakespeare
    Daniel Naborowski
    Marcin Kromer
    James I (James Charles Stuart)
    Sigismund III Vasa
    Anglo-Polish alliance
    The Tempest
    wedding plans
    Elizabeth Stuart
    Władysław IV Vasa
    Opis:
    The article talks about three visits paid in 1609, 1611 and 1612 by prince Janusz Radziwiłł and Daniel Naborowski – one of the most eminent poets of the Polish Baroque – at the court of king James I in London. These visits were related to the wedding plans – Władysław IV Vasa, son of king Sigismund III Vasa, was supposed to marry English princess Elizabeth Stuart. In her honour Naborowski wrote a famous poem entitled Na oczy królewny angielskiej (For English Princess’ Eyes). During the second visit at the English court, 1st November 1611, Radziwiłł and Naborowski were probably watching the staging of Shakespeare’s The Tempest in the Banqueting House in the Palace of Whitehall. The author of the article points out a possible source of Shakespeare’s play which was a text written by a Polish humanist Marcin Kromer, widely known in Europe of those times thanks to its latin translation. Kromer’s text described a story of young prince Sigismund (the future king Sigismund III Vasa) who was born on an island in Malårm Lake where Eric XIV of Sweden imprisoned his parents: Eric’s brother John III of Sweden and his wife Catherine Jagiellon. A Polish poet Daniel Naborowski might have seen and possibly met William Shakespeare.
    Źródło:
    Nauka; 2019, 4
    1231-8515
    Pojawia się w:
    Nauka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Coins of Sigismund III Vasa (1587-1632) from the Region of Varna, Bulgaria
    Monety Zygmunta III Wazy (1587–1632) z regionu Warny w Bułgarii
    Autorzy:
    Mitev, Nevyan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2090059.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    Sigismund III Vasa
    Varna
    Bulgaria
    three groschen
    Zygmunt III Waza
    Warna
    Bułgaria
    trojak
    Źródło:
    Wiadomości Numizmatyczne; 2019, 63; 223-231
    0043-5155
    Pojawia się w:
    Wiadomości Numizmatyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Działalność polityczna Adama Kazanowskiego (1599–1649)
    Autorzy:
    Goszczyński, Artur
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/640553.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    Adam Kazanowski, Private Conflicts, Vladislaus IV Vasa, Sigismund III Vasa, Polish Royal Court, Clientelism, Jerzy Ossoliński, Sea Customs, Regalism, Seym of the Polish-Lithuanian commonwealth, Polish Nobility in 17th Century, Crown Marshal Court
    Opis:
    The political activity of Adam Kazanowski (1599–1649) Adam Kazanowski and his entire political career was closely associated with king Władysław IV (Ladislaus IV Vasa). As the monarch’s favorite, and since 1637 also one of the senators, Kazanowski became involved in issues relating to the state’s policy. Due to his close relations with the king and consequently his royalist views, he often identified with the opinions represented by the monarch and sided with his will. Yet on some occasions, Kazanowski’s attitude was far removed from the views represented by the monarch. Being close to the monarch’s inner circle, he participated in the majority of Parliament sessions (Diet sessions) during the reign of Władysław IV. Shortly after the monarch’s death, he was also involved in political issues associated with Chmielnicki’s Uprising. Yet due to the unfavorable attitude of king Jan Kazimierz (John II Casimir Vasa) and the continually worsening state of his health, his political activity became considerably less intense. The one-time king’s favorite ended his life not long afterwards, on 25 December 1649.
    Źródło:
    Prace Historyczne; 2013, 140, 2
    0083-4351
    Pojawia się w:
    Prace Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Znalezisko fałszywych groszy Zygmunta III Wazy (1587–1632) z Lublina
    The Find of False Groschen of King Sigismund III Vasa (1587–1632) from Lublin
    Autorzy:
    Huber, Miłosz
    Markiewicz, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2090046.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    counterfeiting of coins
    groschen
    Sigismund III Vasa
    Lublin
    fałszerstwa monet
    grosze
    Zygmunt III Waza
    Źródło:
    Wiadomości Numizmatyczne; 2020, 64; 245-264
    0043-5155
    Pojawia się w:
    Wiadomości Numizmatyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Próba zrównania uprawnień litewskich urzędów hetmańskich za panowania Jana Kazimierza
    An Attempt to Equalize the Powers of Lithuanian Hetman Offi ces under King John II Casimir Vasa
    Autorzy:
    Rachuba, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1375770.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Grand Duchy of Lithuania
    hetmans
    John II Casimir Vasa
    Wielkie Księstwo Litewskie
    hetmani
    Jan Kazimierz
    Opis:
    Th e aim of the article is to present the attempts undertaken by King John Casimir to make equal the powers of Lithuanian hetmans and thus to limit the authority of the Lithuanian grand hetman. To this end, the king, alongside with his legal attempts, appointed to the office of Lithuanian fi eld hetman Wincenty Korwin Gosiewski, closely associated with the royal court. Attention also is paid to negative consequences of King John Casimir’s actions for the combat and operational capacity of the Lithuanian army.
    Celem artykułu jest pokazanie podejmowanych przez Jana Kazimierza Wazę prób zrównania kompetencji hetmanów litewskich, a tym samym ograniczenia władzy hetmana wielkiego. Król, oprócz podejmowania inicjatyw o charakterze prawnym, starał się osiągnąć zakładany cel przez nominację na funkcję hetmana polnego ściśle związanego z dworem Wincentego Korwina Gosiewskiego. Zwrócono również uwagę na negatywny skutek działań Jana Kazimierza Wazy na zdolności bojowe i operacyjne armii litewskiej. The aim of the article is to present the attempts undertaken by King John Casimir to make equal the powers of Lithuanian hetmans and thus to limit the authority of the Lithuanian grand hetman. To this end, the king, alongside with his legal attempts, appointed to the office of Lithuanian field hetman Wincenty Korwin Gosiewski, closely associated with the royal court. Attention also is paid to negative consequences of King John Casimir’s actions for the combat and operational capacity of the Lithuanian army.
    Źródło:
    Rocznik Lituanistyczny; 2018, 4; 77-92
    2450-8454
    2450-8446
    Pojawia się w:
    Rocznik Lituanistyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Tacierzyństwo i samotne ojcostwo. Zygmunt III i jego dzieci w latach 1593—1605
    Fatherhood and Single Fatherhood: Sigismund III and His Children in the Years 1593—1605
    Autorzy:
    Barwicka-Makula, Aleksandra
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/27316246.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
    Tematy:
    tacierzyństwo
    ojcostwo
    król Polski Zygmunt III Waza
    królewicz Władysław Zygmunt Waza
    królowa Anna Habsburżanka
    królewna Anna Maria Wazówna
    arcyksiężna Maria Bawarska
    fatherhood
    paternity
    Sigismund III Vasa
    King of Poland
    Anne of Austria
    Queen of Poland
    Prince Ladislaus Sigismund Vasa
    Princess Anne Marie Vasa
    Maria Anna of Bavaria
    Archduchess of Austria
    Opis:
    W artykule ukazano króla Zygmunta III w roli ojca i jego stosunek do potomstwa zrodzonego z małżeństwa z Anną Habsburżanką. Skoncentrowano się na okresie po śmierci pierwszej małżonki monarchy, co pozwoliło pokazać, jak król wypełniał zadania samotnego ojca i jakie emocje temu towarzyszyły. Omówiono również główne zadania stojące przed królewskim ojcem, takie jak: wybór dla dziecka imienia i rodziców chrzestnych oraz modelu wychowania, wyznaczenie opiekunów i wychowawców, a także zaplanowanie przyszłości dzieci przez zacieśnianie więzów rodzinnych z najważniejszymi rodami panującymi Europy.
    In her article, Aleksandra Barwicka-Makula discusses King Sigismund III in the role of a father. She analyses this monarch’s attitude to the offspring born from his marriage to Anna Habsburg and focuses on the period after the death of his first wife, which provides an opportunity to present how the king fulfilled the task of a single father and what emotions accompanied his fulfilment of this task. A characteristic feature of Sigismund III’s upbringing style is that it was based on Habsburg models, developed at the Graz court by Archduchess Maria of Bavaria. The monarch consciously sought to strengthen family ties with the Styrian Habsburgs. In his will of May 19th, 1598, he appointed his mother-in-law and his brother-in-law, Archduke Ferdinand, later to become the emperor, as legal guardians of his offspring in the event of his own death. He hoped that his active contacts with the court in Graz, and through it with other European courts, would in future provide his children with appropriate connections to enable them to reach high dignities and honors.
    Źródło:
    Wieki Stare i Nowe; 2023, 18, 23; 1-20
    1899-1556
    2353-9739
    Pojawia się w:
    Wieki Stare i Nowe
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O dwóch skarbach małych szelągów miedzianych Jana Kazimierza z Rokitna, pow. lubartowski
    On Two Hoards of Small Copper Shilling Coins of King John Casimir Vasa from Rokitno, Lubartów county
    Autorzy:
    Markiewicz, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2090026.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
    Tematy:
    copper shillings (szeląg)
    boratynka coins
    coin hoards
    John Casimir Vasa
    szelągi miedziane
    boratynki
    skarby monet
    Jan Kazimierz
    Nauki Humanistyczne i Społeczne
    Źródło:
    Wiadomości Numizmatyczne; 2020, 64; 265-293
    0043-5155
    Pojawia się w:
    Wiadomości Numizmatyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Antonio Querenghi, Carmen ad Urbem Romam in adventu Serenissimi Vladislai Poloniae Principis (1625)
    Autorzy:
    Franczak, Grzegorz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/636303.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    Antonio Querenghi, Vladislaus Vasa, panegyric, Neo-Latin poetry
    Opis:
    The subject of this edition is a forgotten 17th-century Polonicum: a Latin panegyric in hexameter by Antonio Querenghi entitled Ad urbem Romam in adventu Serenissimi Vladislai, Poloniae Principis (To the city of Rome on the occasion of the arrival of His Most Serene Highness Vladislaus, the Prince of Poland). The work, published in 1625 in Rome, was noted in bibliographies of S. Ciampi and K. Estreicher as anonymous. This is because the only copy known of the first edition until recently, preserved in the holdings of Biblioteca Ambrosiana in Milan, was deprived of the title page. The discovery of a second, complete copy in the collection of Biblioteca Casanatense in Rome allowed us to identify the author, namely the Padovan humanist Antonio Querenghi (1546-1633), who from 1605 served as the pope’s personal secretary (cubicularius), prelate and referendary of both signatures. The closest relation Querengi developed with Maffeo Barberini (Urban VIII), the “pope-Cicero” and patron of poets and artists, at whose side he stayed until his own death. On 19 January 1625 he graced with his panegyric the Roman visit of Prince Vladislaus Vasa, the later King of Poland and Grand Duke of Lithuania Vladislaus IV. The prince arrived in Rome on 20 December 1624, after an eight-month journey around Europe. Vladislaus, who tried to travel incognito, was received with all the honour due to the successor to the Swedish throne with the title of electi Magni Ducis Moschoviae (the elected Grand Duke of Muscovy). In the minds of the inhabitants of Europe, his person was also inextricably associated with the double triumph over the “schismatic” Muscovy, and above all with fending off Turks at the battle of Chocim (2 September–9 October 1621). Vladislaus spent the fortnight from 20 December 1624 to 2 January 1625 in the papal capital and took part in the celebration of the Jubilee. On 17 January he arrived there again after a short trip to Naples and left the city after only three days. Yet it was the latter short stay in Rome that the grandest reception in honour of the Polish Prince was held. On Sunday, 19 January, after a private audience with Pope Urban, at which only the closest curial dignitaries (with Querenghi probably among them) and officials from Vladislaus’ retinue were present, a sumptuous dinner was given with a concert afterwards. In the panegyric written for this occasion, Querenghi praises Vladislaus’ triumphs over “Muscovy twice defeated” (he meant armed attempts of the prince to the tsarist throne in the years 1610-1619) and over “the Thracian (i.e. Turkish) enemy”, the army of sultan Osman II. The ideological pivot of the poem is the pope’s planned general military expedition against Turkey: Urban VIII anoints the Polish Prince as the commander in chief of the upcoming crusade and a defender of Christianity. Vladislaus appears to be a new Hercules choosing the difficult path of Virtue, filled with renunciations and leading to eternal fame. In the panegyric apostrophe, the poet appeals to the Christian prince to follow the example of the mythical hero by taming the “godless monsters” (monstra impia) and taking upon his shoulders the weight of the world resting theretofore on the shoulders of the Italian Atlas – Pope Urban. Ad urbem Romam constitutes an excellent example of Querenghi’s stylistic manner shaped in the neo-Platonist spirit of hermetism, which made the poet create labyrinthine and enigmatic texts for the exclusive use of a narrow circle of exegetes. This manner resulted in a discrepancy, starkly visible through the refined hexameters, between two irreconcilable textual (and thus essentially linguistic) facts, one arising from historic discourse and the other generated within conventionally antiquisating, petrified, panegyric hyperbole. Namely, between Vladislaus who, abashed, retreated from Muscow and spent the battle of Chocim sick in his own tent, and the new Hercules who puts to rout the schismatic-pagan monsters threatening the Western civilisation.
    Źródło:
    Terminus; 2013, 15, 2(27)
    2084-3844
    Pojawia się w:
    Terminus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Institution of Council of the Senate in the Political System of the Polish-Lithuanian Commonwealth under the Rule of Ladislaus IV Vasa (1632–48)
    Autorzy:
    Goszczyński, Artur
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2131457.pdf
    Data publikacji:
    2021-01-19
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    the Senate of the Polish-Lithuanian Commonwealth in the seventeenth century
    Council of the Senate
    Sigismund III Vasa
    Ladislaus IV
    Polish nobility in the seventeenth century
    Adam Kazanowski
    Opis:
    Established under the Henrician Articles of 1573, the institution of Council of the Senate was supposed to be a standing advisory body to the rulers of the Polish-Lithuanian Commonwealth. Over the first few decades of its existence, the monarchs did not respect the obligation to appoint resident senators as the Council’s members. This changed only in 1607, as a result of a conflict between the king and the estates and the Rebellion of Sandomierz – the events that mobilised the nobility to enforce the monarch to observe the law in this respect. Since the beginning of his reign, Ladislaus IV Vasa fairly readily convened meetings of the Council, at which its members expressed their opinions on the current problems. The deliberations were usually about the state’s foreign policy, the functioning and internal security of the state, the affairs of war and peace, the military and the treasury, the king’s or the royal family’s private affairs, the Commonwealth’s feoffs, and matters related to private affairs of members of the power elite. Resulting from the monarch’s actions that did not win popularity in the nobility-dominated society, the Chamber of Deputies started with time perceive the Council as an institution detrimental to the state’s interest. The Chamber consequently extort from the king and the senators the duty to read out the reports on the senatus consilia at the diet (sejm) forum. Consequently, the upper chamber’s position was weakened and the Council of the Senate politicised – a process that directly affected Poland-Lithuania’s political system, vastly contributing to its degeneration.
    Źródło:
    Acta Poloniae Historica; 2021, 122; 181-207
    0001-6829
    Pojawia się w:
    Acta Poloniae Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Skarb monet Zygmunta III Wazy z miejscowości Cyców, woj. lubelskie
    The hoard of coins of Sigismund III Vasa from Cyców, Lublin Voivodeship
    Autorzy:
    Wojtulewicz, Henryk
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/16492445.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Czasopisma i Monografie PAN
    Opis:
    On April 12 1972, Mr Edward Żuraw discovered a hoard of coins while ploughing his land. The money was hidden in a wooden box which has not been preserved. The find was taken care of by Andrzej Kutyłowski, the provincial Conservator of Monuments and acquired by the Numismatic Cabinet of the Regional Museum in Lublin. The hoard comprises 1007 coins, including 991 (98.41 %) Polish ones, and 16 (1.59%) foreign ones. The Polish coins date from the time of Sigismund I the Old, Stephen Batory and Sigismund III Vasa (cf. table cataloguing the find). The chronological extremes of the hoard comprises the following coins: a crown half-groschen by Sigismund I from 1508 (the oldest coin of sure dating), and Lithuanian shillings by Sigismund III Vasa from 1623. Thus the hoard was hidden in 1623 or in the 1620s. The hoard's total value amounted to more than 350.26 Groschen.
    Źródło:
    Wiadomości Numizmatyczne; 2006, 50, 1 (181); 87-96
    0043-5155
    Pojawia się w:
    Wiadomości Numizmatyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Hondius czy Schultz autorem studium portretowego Karola Ferdynanda Wazy?
    Is Hondius or Schultz the Author of the Portrait Study of Karol Ferdynand Vasa?
    Autorzy:
    Gajewski, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1955785.pdf
    Data publikacji:
    1999
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Opis:
    Standing face to face with a civil war and a danger of destabilisation of the country, King Jan Kazimierz decided that a change in his official iconography was so important that almost immediately after succeeding to the throne (1648) he reorganised his artistic court. In 1649 the outstanding portrait painter Daniel Schultz was employed and he was charged with the task of creating the image of the monarch that would be suitable for the requirements of the new authorities' propaganda and at the same time would meet the society's expectations. (It was for the same reasons that the great Roman sculptor Francesco Rossi was brought to Poland in 1651.) Of the former group of artists among others Willem Hondius was kept – as it turns out not a very able draughtsman, but a good copper engraver, who proved useful in his earlier works for the royal court, and now was indispensable for putting into effect Jan Kazimierz's propaganda aims. Analysing the portrait study of the King's brother, Karol Ferdynand Vasa (1650) from the collection of the National Museum in Gdańsk (Fig. 1), Gajewski finds in it both new principles of the art of portrait introduced into the official image by Daniel Schultz, and the artistic qualities characteristic of Schultz's painting (Fig. 2, 3). Gajewski challenges the proposition put forward in the literature of the subject saying that it is Hondius who is the author of the portrait study of Karol Ferdynand, and he claims that the author of the study is Schultz. He also thinks that the study is Schultz's drawing for the graphic portrait of Karol Ferdynand Vasa that was not used. The portrait was made (1650) by Hondius after another pattern by Daniel Schultz (Fig. 4).
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 1999, 47, 4; 181-192
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dwie anonimowe sielanki z pierwszej połowy XVII wieku z rękopisu Biblioteki Baworowskich we Lwowie
    Autorzy:
    Piotrowiak, Dariusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/636305.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    eclogue, townsmen, Baptista Mantuanus, Calpurnius, election, Vladislaus IV Vasa
    Opis:
    Two Anonymous Eclogues from the First Half of the 17th Century Found in a Manuscript Preserved in the Baworowscyki Library in LvivThe main aim of this paper is to present a critical edition of two eclogues found in manuscript no. 1332 in the Baworowscy Library in Lviv. The eclogues were probably written in the 1630s or the early 1640s. This is the first critical edition of these texts. Manuscript no. 1332 is the only known source of these eclogues. The transcription is based on the rules contained in the script Zasady wydawania tekstów staropolskich (Wrocław 1955; “B” transcription). The punctuation has been adapted to contemporary rules. The transcription is provided with detailed notes and commentaries, which are a source of information about the meaning of Old-Polish words as well as proverbs. References to biblical texts and mythological and historical context are also well explained. “The first eclogue, entitled A Quarrel, is a paraphrase of the Sixth Eclogue of Baptista Mantuanus. It was written in the form of a dialogue between two shepherds who talk about the habits of the townspeople.” One of the interlocutors criticizes the vices of the courtiers, merchants, astrologers, medics, lawyers and Christian priests. These tirades are contrasted with the second shepherd’s replies. He condemns his interlocutor and accuses him of being too impetuous. This eclogue bears the mark of a strong influence from the pastoral poetry written by Simon Simonides. This influence is evident in the pessimistic, decadent atmosphere and sad reflections on human degeneration. The eclogue contains an anecdote that humorously explains the main cause of social inequality. The second eclogue, The Grandiosity or the Election of Vladislaus IV Vasa, King of Poland and Sweden, is connected with the election sejm that took place in 1632. This poem is a paraphrase of the Seventh Eclogue of Calpurnius. Like A Quarrel, it is written in the form of a dialogue between two shepherds. One of them returns to the village after a long absence. He is asked by his friend to tell him about his journey. It turns out that the traveller visited Warsaw and was a witness to the election of Vladislaus IV Vasa. The panegyric part of the poem is extensive and implies that the decision of the electors was inspired by God. The author ingeniously uses some phrases from Calpurnius’ eclogue to describe the works of art collected by the king. Both eclogues reveal formidable literary training – they are comparable to bucolics written by Jan Gawiński and Adrian Wieszczycki.
    Źródło:
    Terminus; 2014, 16, 4(33)
    2084-3844
    Pojawia się w:
    Terminus
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Artykuły lwowskiej konfederacji wojska koronnego z 1622 roku
    Autorzy:
    Antos, Patryk
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2185011.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Wrocławski. Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych. Instytut Historyczny
    Tematy:
    Sigismund III Vasa
    Polish-Lithuanian Commonwealth
    Crown Army
    military confederation
    articles of a military confederation
    Opis:
    The objective of this paper is to present a very rare document – the articles of the Lwów confederation. Only a few such documents survived and only as copies because, after the conclusion of a confederation, its articles were publicly burned. Publication of these documents will allow the readers for familiarizing themselves with an interesting contribution to the knowledge of the military history of the Polish-Lithuanian Commonwealth, without the need for a preliminary survey in the holdings of The Princes Czartoryski Library in Cracow.
    Źródło:
    Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka; 2022, 77, 2; 77-84
    0037-7511
    2658-2082
    Pojawia się w:
    Śląski Kwartalnik Historyczny Sobótka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Multicultural School. Analysis of challenges and opportunities based on examples from Vasa Övningsskola
    Autorzy:
    Adamczewski, Jakub
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/957020.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    multicultural school
    history of education
    finnish educational system
    educational equality
    Opis:
    The aim of this article is to present a discussion on the phenomenon of multicultural schools in Finland. The author will present both challenges and opportunities of multiculturalism based on examples from Vasa Övningsskola. The article will present a brief history of multicultural schools in the world and explain the roots of multicultural education. The purpose of this article is to explore new ideas and solutions for multicultural schools based on the best educational system in the world.
    Źródło:
    Biuletyn Historii Wychowania; 2017, 36; 77-84
    1233-2224
    Pojawia się w:
    Biuletyn Historii Wychowania
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Święty Władysław w Pułtusku
    St. Ladislaus in Pułtusk
    Autorzy:
    Lolo, Radosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/449941.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    St. Ladislaus- relics
    St. Ladislaus- worship
    St. Ladislaus's polish reliquary
    Pułtusk- Jesuits College
    King Władysław IV Vasa
    Opis:
    The article deals with the fate of the relics of Saint Władysław donated in 1585 by the Polish queen Anna Jagiellonka to the Jesuit college in Pułtusk. They were handed over from the royal treasury as evidence of gratitude for the education of Andrzej Batory - nephew of King Stephen I. Later the members of the Waza dynasty: princess Anna Katarzyna (1634) and king Władysław IV Waza (1635), fond homage to these relics. At that time he also gave them a silver reliquary as a gift. After the suppression of the Jesuits, the fate of the relics was unknown. Artifacts connected associated with them were found in the church of Saint Peter and Paul in Pułtusk in 2016. Research was unable to confirm that 7 of the oldest parts of a skull came from Saint Władysław`s skull which is now kept in Györ (lack of the DNA in the parts from Pułusk). Later, it was confirmed that these artifacts venerated in Pułtusk were relics of Saint Władysław. On the basis of the source analysis and comparison of the size of herms and pillows the author fixed that this herm, which was kept in Diocesan Museum in Płock, known as herm Saint Maurycy`s herm is in fact the herm donated to the Pułtusk`s Jesuits by Władysław IV in 1635 on Saint Władysław`s relics.
    Źródło:
    Saeculum Christianum. Pismo Historyczne; 2018, 25; 184-197
    1232-1575
    Pojawia się w:
    Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Economic aspects of natural resources and land usage
    Aspekty ekonomiczne użytkowania zasobów naturalnych i gruntów
    Autorzy:
    Magda, R.
    Vasa, L.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/79369.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
    Tematy:
    economic aspect
    natural resource
    land use
    scarcity
    sustainable development
    Źródło:
    Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinensis. Oeconomica; 2012, 69
    2081-0644
    Pojawia się w:
    Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinensis. Oeconomica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    ARCHEOLOGIA MORSKA W POLSCE STAN OBECNY I PERSPEKTYWY
    UNDERWATER ARCHAEOLOGY IN POLAND ITS PRESENT STATE AND PROSPECTS
    Autorzy:
    Pomian, Iwona
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/539649.pdf
    Data publikacji:
    2005
    Wydawca:
    Narodowy Instytut Dziedzictwa
    Tematy:
    archeologia morska
    Bałtyk
    okręt „Vasa”
    wraki
    Muzeum wraków
    „Solen”
    „Miedziowiec”
    Opis:
    Underwater archaeology has only been present in Poland for a few decades. Research carried out in the 1950s in the search for ancient Wolin brought out the first sites. Polish coasts abound in wrecks, whose preservation are helped by the low salinity and low temperature of the Baltic waters, which are also free of the voracious snail toredo navalis. The wreck are endangered, however, by hydro-technical investments, and underwater treasure hunters. Up to now, underwater archaeology has brought out hundreds of artifacts which come from mediaeval as well as more contemporary times, and which are on display at the National Museum in Szczecin and the Central Maritime Museum in Gdańsk. Discussions as to the extent of protection for underwater archaeological sites and the possibility of expanding the scope of research activities in this area. One of the greatest challenges is creating a monitoring system for underwater archaeological sites. Poland’s participation in the “Managing Cultural Heritage Underwater – MACHU” project should be one solution to this problem. It is also important to create a national underwater archaeology center, which would become a source of technical and substantive support for conservation services, and which would allow for more effective protection of artifacts in the range of Polish coast. Following examples of other European countries, we have to treat our maritime heritage as a valuable source of information about the history of our country and the entire Baltic basin, and protect these things while also making them accessible to a wide community of maritime history enthusiasts.
    Źródło:
    Ochrona Zabytków; 2005, 2; 51-60
    0029-8247
    Pojawia się w:
    Ochrona Zabytków
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Metryka koronna Władysława IV wazy — nowy rozdział sumaryzacji
    Crown Metrica of Ladislaus IV Vasa - a new chapter in summaries
    Autorzy:
    Krawczuk, Wojciech
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1066256.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Archiwum Główne Akt Dawnych
    Tematy:
    archiwistyka
    dyplomatyka
    Metryka Koronna
    archivistics
    diplomatics
    Crown Metrica
    Opis:
    The project: The Polish Crown Metrica of King Ladislaus IV Vasa. Summarizing of the Books from the Central Archivess of the Historical Records in Warsaw, 1633–1648, carried out under the National Programme for the Development of Humanities in years 2014–2018, has been completed. Within its framework almost 5200 summaries were made in Polish, and they are now available on-line at http://agad.gov.pl/metrykalia.html. Royal documents pertain to various areas of operation of the society, and they constitute an important source for understanding of the Polish-Lithuanian Commonwealth. Plans for continuation are being made, to cover the reign of Jan Kazimierz Vasa, 1648–1668
    Źródło:
    Miscellanea Historico-Archivistica; 2019, 26; 35-38
    0860-1054
    Pojawia się w:
    Miscellanea Historico-Archivistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Patronat Wazów nad misjami karmelitów bosych i jezuitów w Persji
    The Patronage of the Vasa Dynasty over the Missions of the Discalced Carmelites and Jesuits in Persia
    Autorzy:
    Skowron, Ryszard
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/46178206.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Wazowie
    Safawidzi
    misje katolickie
    karmelici bosi
    jezuici
    House of Vasa
    Safavids
    Catholic Missions
    Discalced Carmelites
    Jesuits
    Opis:
    Królowie polscy z dynastii Wazów odegrali kluczową rolę w powstaniu i rozwoju misji karmelitów bosych i jezuitów w Persji w XVII w. Pierwszym polskim historykiem, który zwrócił uwagę na wkład władców Rzeczypospolitej w rozwój i funkcjonowanie misji katolickich w Persji, był jezuita i misjonarz Juda Tadeusz Krusiński. W pracy Prodromus ad historiam revolutionis Persicae seu legationis Fulgide Porte ad Persarum Regem zamieścił on część zatytułowaną Appendix de legationibus persico-polonicis per quas serenissimorum Regum Poloniae protectioni missiones persicae assertae. Najważniejszą formą patronatu królów polskich było polityczne, organizacyjne i finansowe wsparcie działalności misyjnej obu zakonów. Zygmunt III nie tylko zaangażował się w organizację i pobyt pierwszego poselstwa karmelitów bosych w Rzeczypospolitej, ale aktywnie włączył się w tworzenie pierwszych klasztorów zakonu w Polsce. Bardzo szybko Stolica Apostolska i misjonarze zdali sobie sprawę, że silna pozycja władców polskich na dworze szacha, gdzie postrzegani byli jako najważniejsi i najlepiej skomunikowani europejscy sojusznicy w wojnie z Turcją, może odegrać kluczową rolę w zapewnieniu działaniom misyjnym stabilności i bezpieczeństwa. To sprawiło, że najpierw karmelici bosi, a w połowie XVII w. jezuici szukali wsparcia na dworze królów polskich. Decyzja karmelitów bosych o oddaniu się pod protekcję Władysława IV wynikała z ich znajomości Polski, ponad dwudziestoletniego doświadczenia w kontaktach z Zygmuntem III oraz umiejętnej oceny pozycji zajmowanej przez Rzeczpospolitą w polityce Safawidów. Dzięki bliskiej współpracy z misjonarzami dwór polski zyskał dodatkowy kanał obiegu informacji Isfahan–Rzym–Kraków/Warszawa. Jak pokazały badania F. Richarda, odnowienie czy nadanie nowych przywilejów obu omawianym tu zakonom było ściśle powiązane z działaniami dyplomatycznymi królów polskich. Wazowie, a później Jan III Sobieski, bardzo mocno wspierali finansowo misje w Persji. Wieczysta fundacja królowej Ludwiki Marii dla jezuitów jest wyjątkową w skali europejskiej formą pomocy niesionej misjonarzom działającym na terenie Iranu. Ona też stała się fundamentem działań misyjnych i dyplomatycznych polskich jezuitów w drugiej połowie XVII w. i na początku XVIII. Z drugiej strony Safawidzi, począwszy od Abbasa I, zaczęli traktować misjonarzy jako ważnych łączników z państwami europejskimi, zlecając im m.in. misje dyplomatyczne. Szachowie wiedzieli, że tylko od ich woli zależy obecność zakonników w ich państwie, udzielanie im ochrony i przywilejów. W ten sposób misjonarze stawali się narzędziem nacisku i ważnym elementem w relacjach z państwami europejskimi, w tym z Rzecząpospolitą. Dlatego Safawidzi w momentach zaostrzenia swoich czy państw europejskich konfliktów z Turcją przyjmowali życzliwą postawę wobec zakonników. W takich okolicznościach T. Szemberg uzyskał zgodę na konsekrację kościoła karmelitów w Isfahanie i odnowienie przywilejów tego zakonu. Podobnie było w przypadku uzyskania przez jezuitów zgody na rozpoczęcie działalności misyjnej, które nastąpiło w momencie trwania wojny o Kandię i w czasie pobytu poselstwa króla polskiego.
    The Polish kings of the Vasa dynasty played a key role in the establishment and development of the 17th-century mission of the Discalced Carmelites and Jesuits in Persia. The first Polish historian who drew attention to the role of the kings of the Polish-Lithuanian Commonwealth in the development and functioning of Catholic missions in Persia was the Jesuit and missionary Juda Tadeusz Krusiński. In the book Prodromus ad historiam revolutionis Persicae seu legationis Fulgide Porte ad Persarum Regem he included a separate chapter entitled Appendix de legationibus persico-polonicis per quas serenissimorum Regum Poloniae protectioni missiones persicae assertae. The most important form of patronage of Polish kings was political, organizational and financial support for missionary activities for both orders. Sigismund III not only became involved in the organization and stay of the first legation of the Discalced Carmelites in the Polish-Lithuanian state, but also actively participated in the founding of the first monasteries of the Order in Poland. Very quickly, the Holy See and the missionaries realized that the strong position of the Polish rulers at the Persian Shah’s court, where they were perceived as the most important and best-connected European allies in the war with the Ottoman Empire, could play a key role in ensuring stability and security for missionary activities. This made the Discalced Carmelites, and in the middle of the 17th century, the Jesuits, seek support at the court of Polish kings. The decisions of the Discalced Carmelites to place themselves under the protection of Ladislaus IV resulted from their knowledge of Poland, from over twenty years of experience in contacts with Sigismund III, as well as from a skillful assessment of the position of the Republic of Poland within the Safavid policy. Thanks to close cooperation with missionaries, the Polish court gained an additional channel for the circulation of information between Isfahan–Rome–Krakow/Warsaw. As F. Richard’s research showed, the renewal or granting of new privileges to both orders discussed here was closely related to the diplomatic activities of Polish kings. The Vasas, and later John III Sobieski, provided financial support to the missions in Persia. The perpetual foundation of Queen Louise Marie for the Jesuits was a unique form of assistance on a European scale to missionaries operating in Persia. It also became the foundation for the missionary and diplomatic activities of Polish Jesuits in the second half of the 17th century and at the beginning of the 18th century. At the same time, the Safavids, starting with Abbas I, began to treat missionaries as important liaisons with European countries, commissioning them, among others, to diplomatic missions. The Shahs, while granting them protection and privileges, knew that the presence of monks in their country, depended only on their will. In this way, the missionaries became a tool of pressure and an important element in relations with European countries, including Poland. That is why when conflicts with Turkey escalated in their or European countries, the Safavids adopted a positive attitude towards the monks. In these circumstances, T. Szemberg obtained permission to consecrate the Carmelite church in Isfahan and renew the privileges of this order. It was similar in the case of the Jesuits obtaining permission to start their missionary activity, which took place at the time of the war for Candia and during the stay of the Polish king’s embassy.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2023, 112; 85-115
    0208-6050
    2450-6990
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zasady ustrojowe Rzeczypospolitej Obojga Narodów w świetle obchodów Roku Wazowskiego 2019
    Legal and political achievements of the Polish Vasas’ reign in the light of the Vasa Year 2019 celebrations
    Autorzy:
    Kaczorowski, Włodzimierz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/697300.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Opolski
    Opis:
    Chronicle
    Kronika
    Źródło:
    Opolskie Studia Administracyjno-Prawne; 2019, 17, 3; 231-236
    2658-1922
    Pojawia się w:
    Opolskie Studia Administracyjno-Prawne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    „Missa pulcherrima” Bartłomieja Pękiela. Historyczny, biograficzny i stylistyczny kontekst utworu
    Autorzy:
    Zając, Andrzej
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/669077.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    Pękiel
    the Royal Band
    Sigismund III Vasa
    Wladyslaw IV
    the Swedish Deluge
    the Wawel Cathedral Band
    form of Mass
    Opis:
    The main aim of this study was to present the outstanding composition created by Bartłomiej Pękiela, Missa Pulcherrima, giving the historical, biographical, and stylistic context. The author succinctly depicted, first the historical background in which the composer lived and created, sketching the rulers of Poland of the time: Sigismund III, Vladislaus IV and John Casimir, against the important political events of the period. Having delivered the most up-to-date research, he carried on to a closer presentation of the composer himself, with a few biographical details, like these of his work as the Royal Choirmaster in Warsaw, and then the Cathedral Choirmaster at the Wawel Castle in Cracow. The author of this paper drew heavily on the studies made by eminent Polish musicologist, Rev. Hieronim Feicht (1894–1967), whose research on the biography and compositions of Bartłomiej Pękiel has not be rivaled so far by anything equally insightful and exhaustive. This study is an attempt to show Pękiel’s Missa Pulcherrima in the context of mass service compositions, proving that in its extraordinary composing and stylistic values it definitely differs from the other mass pieces by this composer written in the old style (stile antico). The said composition was created after 1655, when Pękiel moved from Warsaw to Cracow so as to undertake the position of the Cathedral Choirmaster at the Wawel Castle. Most probably, it was his last composition. A liable review of Bartłomiej Pekiel’s Missa Pulcherrima was rendered by expert in the Old Polish Music, Ewa Obniska: “Without doubt, it is the most outstanding old Polish mass, the stunning composition of outstanding artistry and unparalleled subtlety of melodic side […] the most tremendous religious masterpiece of the Polish Baroque – amongst those few which have lost nothing of their influential power despite centuries passing”.
    The main aim of this study was to present the outstanding composition created by Bartłomiej Pękiela, Missa Pulcherrima, giving the historical, biographical, and stylistic context. The author succinctly depicted, first the historical background in which the composer lived and created, sketching the rulers of Poland of the time: Sigismund III, Vladislaus IV and John Casimir, against the important political events of the period. Having delivered the most up-to-date research, he carried on to a closer presentation of the composer himself, with a few biographical details, like these of his work as the Royal Choirmaster in Warsaw, and then the Cathedral Choirmaster at the Wawel Castle in Cracow. The author of this paper drew heavily on the studies made by eminent Polish musicologist, Rev. Hieronim Feicht (1894–1967), whose research on the biography and compositions of Bartłomiej Pękiel has not be rivaled so far by anything equally insightful and exhaustive. This study is an attempt to show Pękiel’s Missa Pulcherrima in the context of mass service compositions, proving that in its extraordinary composing and stylistic values it definitely differs from the other mass pieces by this composer written in the old style (stile antico). The said composition was created after 1655, when Pękiel moved from Warsaw to Cracow so as to undertake the position of the Cathedral Choirmaster at the Wawel Castle. Most probably, it was his last composition. A liable review of Bartłomiej Pekiel’s Missa Pulcherrima was rendered by expert in the Old Polish Music, Ewa Obniska: “Without doubt, it is the most outstanding old Polish mass, the stunning composition of outstanding artistry and unparalleled subtlety of melodic side […] the most tremendous religious masterpiece of the Polish Baroque – amongst those few which have lost nothing of their influential power despite centuries passing”.
    Źródło:
    Pro Musica Sacra; 2012, 10
    2083-4039
    Pojawia się w:
    Pro Musica Sacra
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Rozmiary i geografia patronatu królewskiego w diecezji chełmskiej za Zygmunta III Wazy
    The Size and Geography of the Royal Patronage in Poland During the Reign of King Zygmunt III Vasa
    Autorzy:
    Szady, Bogumił
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1955893.pdf
    Data publikacji:
    1999
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Opis:
    The article is an attempt at presenting the size and distribution of the king's patronage in Poland with a special emphasis on the situation in the Chełm diocese. Zygmunt III Vasa (1588-1632) had the right of patronage from which the right of presenting a candidate for benefices (the right of presentation) issued with respect to the most important Church offices in Poland. This first of all concerned the benefices of higher categories that gave a considerable income. Zygmunt III was the patron of all the bishoprics in Poland as well as of the important prebends in cathedral and collegiate chapters. The cathedral chapters in the Lvov province, established mostly in the 14th and 15th centuries are characterized by a considerably higher degree of participation of the king's patronage than the chapters in the old dioceses in the Gniezno province. Also a big part of the parishes (25.4% in the Chełm diocese) were under the protection of the king and his officials. In the case of the cathedral chapters of the Gniezno province the number of prebends under the king's patronage was smaller than of those under the bishop's one, whereas in the case of parishes the king's patronage was smaller than the nobility's one. Only in a few situations can one come across the king's right of patronage with respect to lower benefices, eg. hospital provostries. The benefices under the king's patronage in Poland were connected with the ruler's ownership. Hence their distribution resulted both from political events (the shape of political borders, wars) and from the social-economic situation (the course of settlement process, economic attractiveness) of particular areas which influenced the possession structure and defined the percentage of crown lands in the total area of land. The distribution of the king's patronage in the Chełm diocese in that period can be defined as regular (1-2 royal churches in a deanery). It usually included old towns in which parish churches were founded as the first ones in the diocese. During the more than four centuries of the Chełm diecese's existence the participation of the king's patronage gradually decreased in favour of that of the nobility and clergy. A detailed analysis of the changes in the Chełm diocese shows that in the years 1588-1632 21 churches were first built or renovated, of which only three were connected with royal ownership. The question remains open if this process was typical of this one diocese, or of all the dioceses in Poland.
    Źródło:
    Roczniki Humanistyczne; 1999, 47, 2; 77-102
    0035-7707
    Pojawia się w:
    Roczniki Humanistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zegarki Tyszkiewiczów. Część pierwsza
    Autorzy:
    Zieliński, Jan
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1186451.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
    Tematy:
    corkscrew
    Pierre Jaquet-Droz
    Michał Mniszech
    Sigismund III Vasa as a watchmaker
    Stanisław II Augustus Poniatowski
    Aleksander Tyszkiewicz
    Eustachy Tyszkiewicz
    Ludwik Skumin Tyszkiewicz
    watches in literature
    Karol Wyrwicz
    Opis:
    A free narrative about several watches – real ones and those described in literature – related with the wealthy Polish-Lithuanian Tyszkiewicz family in the 18th and 19th century. Lengthy digressions touch several aspects of life in that period. One concerns the person of Ludwik Skumin Tyszkiewicz (1748–1775), a talented orator who lived a dangerous life and died young in Paris (his ideas are compared with those of Michał Mniszech, who tried to establish a Jaquet-Droz manufacture of Swiss watches in Warsaw). Another one concerns Karol Wyrwicz, who inherited Tyszkiewicz’s watch, a priest who introduced the style of armorials to his parish books; his name is, incidentally, associated with a new Polish word for a corkscrew. The final part discusses the motive of watches in travel notes from Sweden written by Eustachy Tyszkiewicz. To be followed by Part Two.
    Źródło:
    Załącznik Kulturoznawczy; 2020, 7; 497-510
    2392-2338
    Pojawia się w:
    Załącznik Kulturoznawczy
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Lev Sapieha and the Truce of Deulino
    Lew Sapieha i rozejm dywiliński
    Autorzy:
    Bohun, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/969630.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
    Tematy:
    Polish-Lithuanian Commonwealth
    Muscovite state
    Lev Sapieha
    Wladyslaw IV Vasa
    Sigismund III Vasa
    Moscow expedition of prince Wladyslaw in 1617-1618
    Truce of Deulino
    Rzeczpospolita
    państwo moskiewskie
    Lew Sapieha
    Władysław Waza
    Zygmunt III Waza
    moskiewska ekspedycja królewicza Władysława 1617-1618
    rozejm dywiliński
    Речь Посполитая
    Московское государство
    Лев Сапега
    Владислав Ваза
    Сигизмунд III Ваза
    московский поход королевича Владислава в 1617-1618 годах
    деулинское перемирие
    Opis:
    Канцлер ВКЛ Лев Сапега с самого начала своей официальной карьеры эффективно контролировал политику Речи Посполитой в отношении Московского государства. Особенно это проявилось во время Смуты, когда за счет интересов Сигизмунда III и избранного царя, королевича Владислава он форсировал усиление позиций Великого княжества Литовского в польско-литовском государстве и реляциях с Московским государством. В статье, основанной на неиспользованных и неизвестных первоисточниках, рассказывается о деятельности Сапеги на последнем этапе Смуты – московском походе королевича Владислава в 1617-1618 годах.
    Źródło:
    Wschodni Rocznik Humanistyczny; 2020, XVII, 2; 131-137
    1731-982X
    Pojawia się w:
    Wschodni Rocznik Humanistyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    THE HOUSE OF VASA AND THE HOUSE OF AUSTRIA: CORRES PONDENCE FROM YEARS 1587 TO 1668, Part I: THE TIMES OF SIGISMUND III, 1587–1632, Volume 1, edited by Ryszard Skowron et al.
    Autorzy:
    Kalinowska, Anna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/695719.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Źródło:
    Legatio: The Journal for Renaissance and Early Modern Diplomatic Studies; 2017, 1
    2545-1685
    2545-1693
    Pojawia się w:
    Legatio: The Journal for Renaissance and Early Modern Diplomatic Studies
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dyplomacja Rzeczypospolitej wobec Rosji w początkach panowania Władysława IV Wazy (1632-1635)
    Polish diplomacy towards Russia in the early years of the reign of Wladyslaw IV Vasa (1632–1635)
    Autorzy:
    Mucha, Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2109000.pdf
    Data publikacji:
    2021-08-30
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Władysław IV Waza
    wojna smoleńska 1632–1634
    Michał Fiodorowicz Romanow
    Kazimierz Leon Sapieha
    Aleksander Piaseczyński
    pokój polanowski
    stosunki dyplomatyczne
    ratyfikacja pokoju polanowskiego w 1635 r.
    Wladislaw IV Vasa
    The Smolensk War 1632–1634
    Michal Fiodorowicz Romanow
    Aleksander Piaseczynski
    peace of Polyanovka
    diplomatic relations
    ratification peace of Polyanovka in 1635
    Opis:
    Tematem artykułu są polsko-rosyjskie stosunki dyplomatyczne w pierwszych latach panowania Władysława IV Wazy (1632–1635). Praca koncentruje się na aktywności dyplomatycznej prowadzonej między obu krajami podczas wojny smoleńskiej w latach 1632–1634 i tuż po jej zakończeniu. Szczególnie ważny wątek stanowią wzajemne poselstwa odbywane w celu ratyfikacji pokoju polanowskiego.
    The subject of this article thesis is Polish-Russian diplomatic relations in the early years of the reign of Wladislaw IV Vasa (1632–1635). The thesis focuses on the diplomatic activities conducted between the two countries during the Smolensk war in the years 1632–1634 and immediately after the end of the war. A particularly important issue is the Polish and Russian envoys exchanged in order to ratify peace of Polyanovka.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2021, 108; 33-64
    0208-6050
    2450-6990
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Diariusze sejmu koronacyjnego Zygmunta III Wazy 1587/1588 roku, oprac. Irena Kaniewska, Kraków 2016, ss. 98
    Journals of the Crown Seym of Sigismund III Vasa 1587/1588, elaborated by Irena Kaniewska, Kraków 2016, 98 pages
    Autorzy:
    Kaczorowski, Włodzimierz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/697600.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Opolski
    Opis:
    Review
    Artykuł recenzyjny
    Źródło:
    Opolskie Studia Administracyjno-Prawne; 2016, 14, 4 (1); 109-113
    2658-1922
    Pojawia się w:
    Opolskie Studia Administracyjno-Prawne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O kaflach z Modliszewic czyli o piecach elity czasów wazowskich
    ON TILES FROM MODLISZEWICE, THAT IS ON STOVES OF ELITES OF THE VASA TIMES
    Autorzy:
    Kajzer, Leszek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/941960.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    dwór w Modliszewicach
    piec wazowski
    polskie kaflarstwo
    ornamentyka kafli
    piece kaflowe
    Opis:
    The contents of the present paper are considerations concerning specicity of tiles and image (and possibilities of reconstruction) of stoves coming from the 1st half of the 17th century. The author begins with general observations using views of Maria D¹browska, and then comes to, published by the same author, stove of so-called Vasa castle in Warsaw. Next, he concentrates on discussing a stove from a manor-house in Modliszewice near Koñskie. This stove in white-navy blue colouring, was built at suggestion of Jan Lipski (†1641)in the 30’s of the 17th century. Subsequently, the author discusses other similar stoves from the 1st half of the 17th century, relics of which or only collections of tiles were found during archaeological excavations of castles and other residences in: Nowe Miasto on Warta, Lubawa, Ujazd, Piñczów and Brudzew near Turek. Most of these stoves were built as a result of foundation actions of narrowly understood social elite of the Vasa times, concretely late phases of the reign of Sigismund III (†1632) and the rule of Vladislav IV (1632 – 1648). The author submits a proposition that in the times of the rst ruler mostly white – navy blue stoves with green and yellow elements were built, and since the half of the 30’s of the 17th century only stoves with tiles with blue (navy blue) background and white relief. They represent typical of the early Baroque in Poland ornamentation. Probably therefore they should be treated as artifacts created in a circle of widely understood (in respect of time and space) court of Vladislav IV, or dened as “stoves of the Vasa times elite”.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica; 2010, 27
    0208-6034
    2449-8300
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Archaeologica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kilka uwag o historii klasztoru w Opolu-Czarnowąsach
    A few remarks on the history of the convent in Opole-Czarnowąsy
    Autorzy:
    Sadowski, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/697319.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Opolski
    Tematy:
    Czarnowąsy
    Norbertines
    Congregation of The Sisters of Saint Hedwig
    Zofia Kossak
    Charles Ferdinand Vasa
    Frederick The Great
    Opis:
    This article consists of two chapters. The first one presents an outline of the history of the convent in Czarnowąsy and objects of historical value situated therein. In the second chapter, the author mentions several issues related to the convent (which used to belong to the Norbertines) that still offer open fields for studies: the historical value of the short story “Uparte mniszki” by Zofia Kossak; Paweł Szotarewicz’s dedication to Baltazar Gerbert, the architect of the so-called House of Nuns; and the hypothetical visit of the then 29-year-old King Frederick the Great to this “House of God”.
    Źródło:
    Opolskie Studia Administracyjno-Prawne; 2019, 17, 3; 137-149
    2658-1922
    Pojawia się w:
    Opolskie Studia Administracyjno-Prawne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    How did Cracow welcome the Archduchess? Wedding and coronation ceremonies of Anne of Austria and Sigismund III Vasa in 1592
    Jak Kraków witał arcyksiężniczkę? Uroczystości ślubne i koronacyjne Anny Habsburżanki i Zygmunta III Wazy w 1592 roku
    Autorzy:
    Gałuszka, Justyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/689246.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Opis:
    -
    Źródło:
    Przegląd Nauk Historycznych; 2018, 17, 3; 227-254
    1644-857X
    2450-7660
    Pojawia się w:
    Przegląd Nauk Historycznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jak Kraków witał arcyksiężniczkę? Uroczystości ślubne i koronacyjne Anny Habsburżanki i Zygmunta III Wazy w 1592 roku
    How did Krakow greet the Archduchess? Wedding and coronation ceremonies of Anna of Austria and Sigismund III Vasa in 1592
    Autorzy:
    Gałuszka, Justyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/689601.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Opis:
    -
    Źródło:
    Przegląd Nauk Historycznych; 2018, 17, 2
    1644-857X
    2450-7660
    Pojawia się w:
    Przegląd Nauk Historycznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Królewska rezydencja Zygmunta III Wazy w Łobzowie. Próba rekonstrukcji
    The royal residence of Zygmunt III Vasa in Łobzow. Attempt at reconstruction
    Autorzy:
    Stala, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/217940.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
    Tematy:
    królewska rezydencja w Łobzowie
    detal architektoniczny
    rekonstrukcja
    badania archeologiczne
    royal residence in Łobzow
    architectonic detail
    reconstruction
    archaeological research
    Opis:
    Dzieje przekształceń oraz początków letniej rezydencji królewskiej w Łobzowie wciąż budzą wiele kontrowersji i pytań, przede wszystkim w kontekście lokalizacji najstarszej fazy obiektu – fortalicjum z czasów panowania Kazimierza Wielkiego oraz późniejszych jego przeobrażeń pod kątem wzniesienia tu zespołu pałacowo-ogrodowego projektu Santi Gucciego, a następnie Giovanniego Trevana. Należy podkreślić, iż większość informacji dotyczących historii obiektu dostępna jest w wyniku interpretacji źródeł głównie ikonograficznych oraz przekazów historycznych. W zasadzie dopiero archeologiczne badania ratownicze przeprowadzone w 1999 roku, poprzedzające inwestycję modernizacji i adaptacji budynku, wniosły kilka nowych, istotnych informacji związanych z dziejami pałacu.
    The history of transformations and the beginnings of the royal summer residence in Łobzow still give rise to controversy and questions, primarily concerning the location of the oldest phase of the object – the fortalice from the reign of king Kazimierz Wielki, and its later transformations into the palace-and-garden complex designed by Santi Gucci, and then by Giovanni Trevano. It ought to be emphasized that most information concerning the history of the object is available as a result of interpreting mostly iconographic sources and historic records. It was only the rescue archaeological research carried out in 1999, preceding the modernisation and adaptatio n of the building, introduced crucial new information connected with the history of the palace.
    Źródło:
    Wiadomości Konserwatorskie; 2015, 42; 54-60
    0860-2395
    2544-8870
    Pojawia się w:
    Wiadomości Konserwatorskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Gdzie Włosi nadobnie śpiewają. Mecenat muzyczny Władysława IV Wazy w źródłach epoki
    Where the Italians sing charmingly. The musical patronage of Władysław IV Vasa in 17th-century sources
    Autorzy:
    Mamczur, Patryk
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/513882.pdf
    Data publikacji:
    2014-07-01
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Koło Naukowe Studentów Muzykologii UJ
    Tematy:
    Władysław IV Vaza
    Polish music
    Baroque
    dramma per musica
    sources
    Opis:
    The article presents a Polish monarch of the House of Vasa, Władysław (Ladislaus) IV, as a patron of music. The author analyses his influence on Polish culture, shows the most important musicians and composers employed by the king, and the music present at the Polish court – everything according to vivid passages taken from the primary sources. While his father and predecessor Zygmunt III liked to sing in the presence of family and friends, Władysław IV preferred to listen to others performing. He employed dozens of musicians – not only Polish, but also famous Italian artists such as Marco Scacchi, Margherita Basile-Cattaneo or Baldassare Ferri. During his reign, a musical novelty appeared in Poland – the opera (dramma per musica). At the time, Poland was one of the most prolific opera centres in Europe, staging 10 original drammi in the years 1635-48 (more than in Florence, Ferrara or Bologna). Futhermore, the before-mentioned chapel master (maestro di capella) Marco Scacchi was a well-known music theorist. Cognition of this extraordinary chapter of Polish musical culture (which had not regained such significance before the 18th or 19th century) can and should be done according to numerous primary sources (i.e. journal of Jan Hagenaw or Adam Jarzębski’s poem Gościniec), which not only present a factual material, but also depict a distinct and interesting image of the epoch.
    Źródło:
    Kwartalnik Młodych Muzykologów UJ; 2014, 3(22); 22-37
    2956-4107
    2353-7094
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Młodych Muzykologów UJ
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Senatorowie wobec spraw wyznaniowych na sejmie 1597 roku
    The senators and denomination affairs during the Sejm of 1597
    Autorzy:
    Gałuszka, Justyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/689137.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    senatorowie
    sprawy wyznaniowe
    sejm
    unia brzeska
    protestanci
    Zygmunt III Waza
    senators
    religious matters
    the Sejm
    Brest Union
    Protestants
    Sigismund III Vasa
    Opis:
    The article discusses the attitude of senators to religious matters at the Sejm in 1597. It was an extremely turbulent assembly, the first one after the conclusion of the Brest Union. It shows the great commotion that this act caused in the multinational society of the Polish-Lithuanian Commonwealth. The defence of Orthodoxy by Protestants also showed an alliance between dissidents. In the history of this alliance, the Sejm I am analysing occupies a special place, because for the first time in its forum there was cooperation between Orthodox and Protestants in defense of the Warsaw confederation concluded in 1573. Thanks to the use of Sejm diaries, correspondence and written newspapers, I present Sejm speeches of senators during the sessions of the Sejm. Their juxtaposition makes it possible to state that this issue played a significant role in the internal politics of the Polish-Lithuanian Commonwealth at the end of the 16th century.
    Artykuł omawia stosunek senatorów do spraw wyznaniowych na sejmie w 1597 r. Było to niezwykle burzliwe zgromadzenie, pierwsze po zawarciu unii brzeskiej (1596). Pokazuje duże poruszenie, jakie wywołał ów akt w wielonarodowym społeczeństwie Rzeczypospolitej polsko-litewskiej. Obrona prawosławia podczas obrad sejmu przez protestantów ukazywała również sojusz między dysydentami. W jego dziejach analizowany przeze mnie sejm zajmuje miejsce szczególne, po raz pierwszy bowiem na jego forum doszło do współpracy między prawosławnymi a protestantami w obronie konfederacji warszawskiej zawartej w 1573 r. Nie było to przypadkowe i doraźne łączenie sił w momencie zagrożenia swobód wyznaniowych, ale długofalowa i dobrze przemyślana strategia, obejmująca pełen wachlarz działań.
    Źródło:
    Przegląd Nauk Historycznych; 2019, 18, 2; 209-228
    1644-857X
    2450-7660
    Pojawia się w:
    Przegląd Nauk Historycznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pottery Vessels with graffiti Discovered in the Fort of Ala I Batavorum in Dacia
    Autorzy:
    Varga, Rada
    Rubel, Alexander
    Bounegru, George
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/52090051.pdf
    Data publikacji:
    2024
    Wydawca:
    Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
    Tematy:
    instrumenta
    onomastics
    barracks
    vasa escaria
    Opis:
    This paper presents graffiti discovered on a few plates discovered in a barrack from the fort of ala I Batavorum milliaria in Dacia. Typical for the Batavian troops, the onomastics is Latin and Greek. The instrumenta prove that the soldiers scribbled their names on every-day use vessels and offer us a glimpse of the very men that lived there together.
    Źródło:
    Electrum; 2024, 31; 127-141
    1897-3426
    2084-3909
    Pojawia się w:
    Electrum
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    W sprawie badań nad składem personalnym zakonu paulinów w Polsce.
    In the matter of research on the personal composition of the Pauline order in Poland.
    Autorzy:
    Szpak, Jacek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/783933.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
    Tematy:
    Paulini
    klasztor
    polska prowincja paulinów
    Jasna Góra
    dynastia Wazów
    monastery
    Polish Pauline province
    Vasa dynasty
    Źródło:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne; 2018, 110; 519-524
    0518-3766
    2545-3491
    Pojawia się w:
    Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The Imperial Theme in Art and Architecture of the Polish Vasas
    Imperialny wątek w sztuce i architekturze polskich Wazów
    Autorzy:
    Kaufmann, Thomas DaCosta
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/23944997.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    Zamek Królewski w Warszawie
    Kolumna Zygmunta
    sztuka i władza
    dynastia Wazów
    Royal Castle in Warsaw
    Sigismund Column
    the Vasa dynasty
    art and power
    Opis:
    This essay reconsiders two of the most famous monuments in Poland, the Warsaw Castle and the Sigismund Column. It argues that both evoke imperial themes, with reference to a model provided by the Habsburgs for both the architecture and the sculpture, but present them in ways that specifically express the ambitions of the Vasa dynasty.
    Artykuł jest jeszcze jedną próbą analizy dwóch znanych polskich zabytków – Zamku Królewskiego i Kolumny Zygmunta w Warszawie. Postawiono w nim tezę, że oba te dzieła wyrażają treści imperialne nawiązując do wzorca stworzonego przez Habsburgów zarówno dla architektury jak i rzeźby, a jednocześnie modyfikując je tak, by odpowiadały konkretnym dążeniom dynastii Wazów.
    Źródło:
    Biuletyn Historii Sztuki; 2021, 83, 2; 323-349
    0006-3967
    2719-4612
    Pojawia się w:
    Biuletyn Historii Sztuki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pieśni rozpaczy w czasach pogardy Wokół cyklu poetyckiego Márciustól márciusig Istvána Vasa
    Songs of Despair in Times of Contempt. On the Poetic Cycle of Márciustól Márciusig by István Vas
    Autorzy:
    Piotrowiak-Junkiert, Kinga
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/636210.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    István Vas
    Hugarian Jewish literature
    II World War in Hungary
    Siege of Budapest
    Opis:
    The article offers an interpretation of the poetic cycle Od marca do marca [From March to March] by István Vas, a Hungarian poet and writer of Jewish origin. The author treated each of his poems as a notebook, where he recorded his reflections on the situation of Hungarian Jews, the human condition, the siege of Budapest, etc. For Vas, each piece is a separate testimony to the time of the war. The entire cycle is steeped in irony and a harsh judgement of the society’s moral fall. Vas wrote his poems during the period of Nazism but published them during the communist regime, when he wanted to answer a question about the role of art in the process of recovering historical memory, and whether a literary text could offer protection from the hostile reality.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Slawistyczne; 2019, 17; 209-220
    2084-3011
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Slawistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Analysis of socio-economic spatial structure of urban agglomeration in China based on spatial gradient and clustering
    Autorzy:
    He, Li
    Tao, Jian’ge
    Meng, Ping
    Chen, Dan
    Yan, Meng
    Vasa, László
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/19233717.pdf
    Data publikacji:
    2021
    Wydawca:
    Instytut Badań Gospodarczych
    Tematy:
    economic and social development
    urban agglomeration
    Central Plains Urban Agglomeration (CPUA)
    clustering
    spatial gradient
    Opis:
    Research background: Previous studies on the economic and social development of urban agglomerations mostly focus on a single primacy comparative analysis and efficiency evaluation. Spatial structure differentiation is an important feature of urban agglomeration. The lack of economic and social analysis on the spatial structure makes it impossible to determine the development positioning of each city in the urban agglomeration, which affects the sustainable economic development ability of these areas. Purpose of the article: The objective of the article is to analyze the spatial development law and experience of urban agglomeration, this study explores the practice of economic and population spatial structure of city areas in China. For this purpose, CPUA and its central city Zhengzhou was taken as an example, the spatial gradient structure of example was analyzed. Methods: Using economic and population data of 32 cities in this region, growth pole theory, and pole-axis theory, the economic and population spatial structure of urban agglomeration, the spatial gradient structure of central cities in urban agglomerations were analyzed with the method of cluster about radiation index. Findings & value added: (1) In the process of the formation of CPUA, the geo-graphical spatial pattern plays a decisive role in economic and social development. This is an experience from developing countries. (2) CPUA presents a gradient development pattern with Zhengzhou as the center, and economic and social development gradually radiates to the metropolitan area, the core development area, and the character development demonstration area. (3) The economic and social gradients of Zhengzhou, the central city, present the hierarchy rules and characteristics which are driven by the Beijing-Guangzhou-Railway axis and the Longhai-Railway axis. (4) The central city of Zhengzhou still presents insufficient primacy in regional development, which shows that Zhengzhou accounts for 6% of the population of the Central Plains Economic Zone and 14% of GDP, and insufficient agglomeration. Different countries at different stages of economic development have different urban agglomeration development models. The conclusions from China provide new decision-making ideas and methods for spatial structure research and development strategy analysis of urban agglomerations.
    Źródło:
    Oeconomia Copernicana; 2021, 12, 3; 789-819
    2083-1277
    Pojawia się w:
    Oeconomia Copernicana
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kariery dygnitarzy duchownych koronnych Wazów
    Карьеры духовных коронных сановников династии Ваза
    Autorzy:
    Dorobisz, Janusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/969542.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
    Tematy:
    referendarz duchowny
    sekretarz wielki
    episkopat Wazów
    elita senatorsko-dygnitarska,
    dygnitarze duchowni.
    referendary
    grand secretary
    episcopate of the Vasa
    the senatorial-dignitary elite
    clergy dignitaries
    духовный референдарий
    великий секретарь
    епископат
    сенаторы
    духовные сановники
    элита
    Ваза
    Opis:
    Сановники из духовенства - великий секретарь (с 1472 г.) и референдарий (с 1507 г.) начинали свою карьеру в качестве королевских секретарей в Коронной Канцелярии. Статут 1504 года дал великим секретарям приоритет в повышении в должности до должности коронного вице-канцлера и церковных достоинств. Для последних Ягеллонов великие секретаря чаще всего выбирали службу государственную (коронною), во время которой они получали важные престолы епископств в Короне. По политическим причинам в последней четверти 16-го века референдарий также стали становиться вице-канцлерами короны. Из 29 церковных сановников короны, во время правления династии Ваза, 5 умерло на должности великих секретарей (2) или референдариев (3); 12 чиновников в канцелярии или бывших сановников заняло пост вице-канцлера и епископа, также 12 выбрало только духовную карьеру. В обеих этих группах духовная карьера закончилась после получения наиболее важных епископств в Короне (Гнезно, Краков, Куявы, Познань, Плоцк и Вармия), но быстрее и выше продвигались священнослужители, которые были канцлерами и вице-канцлерами. Практика продвижения сановников из духовенства на должность вице-канцлера исчезла в период правления Иоанна III Собеского (1674-1696). В саксонские времена (1697-1763) половина Великих секретарей и референдариев умерла на церковных должностях или ушла от них до смерти, остальные были назначены, но только на более низкие церковные должности
    Źródło:
    Wschodni Rocznik Humanistyczny; 2019, XVI, 2; 29-45
    1731-982X
    Pojawia się w:
    Wschodni Rocznik Humanistyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Królewicz jezuitą, król opatem. Wątek „zakonny” w ikonografii Jana Kazimierza
    The prince as a Jesuit, the king as an abbot. The “monastic” theme in the iconography of John II Casimir
    Autorzy:
    Skrodzka, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/560297.pdf
    Data publikacji:
    2016-12-31
    Wydawca:
    Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
    Tematy:
    Zygmunt III Waza
    ikonografia
    jezuici
    abdykacja
    pobożność
    Sigismund III Vasa
    iconography
    Jesuits
    abdication
    piety
    Opis:
    Abstrakt Królewicz Kazimierz Waza wychowywał się na dworze swego ojca Zygmunta III w atmosferze pogłębionej pobożności. Skutkiem tego było jego wstąpienie do zakonu jezuitów. Królewicz ostatecznie opuścił klasztor i sięgnął po koronę królewską. Do życia zakonnego powrócił po swej abdykacji. Niniejszy artykuł prezentuje dzieła sztuki upamiętniające związki Jana Kazimierza z życiem zakonnym. Wśród nielicznej grupy są: emblemat, medal i ryciny, a także nagrobek Jana Kazimierza w Paryżu. Wszystkie te obiekty są świadectwem głębokiej pobożności Jana Kazimierza.
    The young Casimir Vasa was brought up at the court of his father, Sigismund III Vasa, in the atmosphere of great devotion, which made him enter the order of Jesuits. Even though he decided to leave the monastery and to take the Polish crown, he came back to the life of a monk after his abdication. The present paper presents the very few pieces of art commemorating the monastic life of John Casimir: an emblem, a medal, some prints and his tomb in Paris. All those objects demonstrate the deep piety of the king.
    Źródło:
    Folia Historica Cracoviensia; 2016, 22; 437-450
    0867-8294
    Pojawia się w:
    Folia Historica Cracoviensia
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    O sposobach udostępniania zawartości ksiąg metryk królewskich
    On the Manner of Providing Access to the Contents of the Books of the Royal Metrica
    Autorzy:
    Łopatecki, Karol
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1913058.pdf
    Data publikacji:
    2021-09-30
    Wydawca:
    Towarzystwo Naukowe w Toruniu
    Tematy:
    Sigismund III Vasa
    royal chancery
    royal metrica
    Kingdom of Sweden
    Kingdom of Poland
    Grand Duchy of Lithuania
    source editing
    digitalization of primary sources
    Opis:
    The discussion article provides an analysis of a book recently published by Wojciech Krawczuk entitled Records and Regesta of the German Expedition of the Royal Swedish Chancery of King Sigismund III of the Years 1597–1600. The book contains a source edition of the minutes of the royal chancery of Sigismund III Vasa, King of Poland, Grand Duke of Lithuania (1587–1632), and King of Sweden (he retained power in 1592–1599), written around 1600, which has been supplemented by extensive regesta prepared by the editor. This discussion article evaluates this form of providing access to the contents of primary sources against the background of similar source editions consisting of records created by other royal chanceries, namely the chancery of the Kingdom of Poland, the chancery of the Grand Duchy of Lithuania and the chancery of the dukes of Mazovia. It is noteworthy that increasingly more archival materials are made available online through the websites of various archives and other institutions that preserve historical documents. In view of the growing trend to digitalize primary sources and make them available online, the idea of publishing complete source editions including full source texts, which began at the beginning of the twentieth century, seems unjustified nowadays. Currently, the solution proposed by Wojciech Krawczuk, based on the publication of regesta, appears to be the most favourable. Perhaps it would be appropriate to link the published regesta even more closely to the digitized archival materials by providing each one of them with a link or QR code that would refer to the website hosting the relevant digitalized source. The content of the documents included in the reviewed book differs significantly from the content of the records created by the chanceries of the Kingdom of Poland and the Grand Duchy of Lithuania. Swedish documents are dominated by current affairs, primarily concerning military and diplomatic issues, and include much fewer normative acts, such as appointments to offices and bestowals of landed property.
    Źródło:
    Zapiski Historyczne; 2021, 86, 3; 139-158
    0044-1791
    2449-8637
    Pojawia się w:
    Zapiski Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zarys dziejów kancelarii grodzkiej i ziemskiej czerskiej w dobie panowania Wazów (1587–1668)
    Outline of Czersk town and land chancellery under the Vasa rule
    Autorzy:
    Dalecki, Daniel
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/11364377.pdf
    Data publikacji:
    2022-12-22
    Wydawca:
    Archiwum Główne Akt Dawnych
    Tematy:
    sejmik czerski
    kancelaria
    urzędy ziemskie
    XVII wiek
    sejmik
    szlachta
    sejm
    Czersk Sejmik (dietine)
    chancellery
    local government offices
    17th century
    sejmik (dietine)
    nobility
    Sejm
    Opis:
    Funkcjonowanie kancelarii czerskiej w dobie panowania Wazów jest zagadnieniem dotąd nie poruszanym w historiografii mimo, że stanowiła ona pierwszą ziemię województwa mazowieckiego. Tajniki dotyczące jej działania są sprawą złożoną ze względu na brak bezpośrednich źródeł odnoszących się do tematu, gdyż księgi grodzkie i ziemskie nie zachowały się do naszych czasów. Pośrednio możemy omówić jej działanie na podstawie instrukcji sejmikowych, które dla okresu panowania Wazów są materiałem niemal kompletnym. Artykuł ma na celu ukazanie zasad funkcjonowania kancelarii czerskiej oraz problematyki związanej z jej działaniem. Pełniła ona ważną rolę w życiu szlachty, która upominała się w instrukcjach sejmikowych o poprawienie jej funkcjonowania i zbudowania nowych pomieszczeń w zamku czerskim dla polepszenia działalności kancelarii. Jest to dowód na to, że szlachta czerska przywiązywała duże znaczenie do właściwego zachowania dokumentów i ich zabezpieczenia. Były one poświadczane i rejestrowane w miejscowym urzędzie, a dotyczyły spraw majątkowych. Zaufanie do urzędu przekładało się na powierzanie urzędnikom kancelarii funkcji społecznych i zaszczytów. Mowa tu o pełnieniu przez podstarościego czerskiego Kacpra Rykalskiego godności marszałka sejmiku w latach 1626, 1627 i 1635. Reprezentował on także dwukrotnie (w 1635 i 1638 r.) ziemię czerską na sejmie. Kacprowi Rykalskiemu powierzono obowiązki skarbowe w 1629 r. wybierając go jako poborcę podatku łanowego i czopowego. Z powierzonych funkcji wywiązał się właściwe skoro jeszcze w tym samym roku (1629) wyznaczono go do wybierania podatku podymnego. Wszedł także w skład delegacji odwożącej w 1640 r. pieniądze do Lwowa. Podstarości czerski stanowi jeden z licznych przykładów osób, które dzięki swej działalności administracyjnej awansowały w hierarchii urzędniczej i zyskały szacunek miejscowej szlachty.
    Operation of the Czersk chancellery during the reign of the Vasa dynasty is an issue which has not yet been discussed in historiography, despite the fact that it was the first land of the Mazovian voivodship. The details of its workings are difficult to ascertain due to absence of direct sources on the subject, as the court books for nobility (Acta Terrestria et Castrensia) have not survived to present day. We can discuss its activities indirectly, based on instructions for local Sejmik (dietine), which for the period of Vasa reign constitute a near-complete material. The purpose of this article is to show the principles of operation of the Czersk chancellery and the matters related to its work. It played an important role in the life of the nobility, who in the instructions of the Sejmik demanded that its functioning be improved and that new rooms be built in the Czersk castle to enhance the work of the chancellery. This proves that the nobility of Czersk attached great importance to proper preservation and security of documents, which were certified and registered in the local office and concerned mostly property matters. The trust in the office translated into entrusting social functions and honours to the chancellery officials. It is worth mentioning here that Kacper Rykalski, the deputy starost of Czersk, held the office of Speaker of the Sejmik in 1626, 1627 and 1635, and represented the Czersk Land at the Sejm twice (in 1635 and 1638). Kacper Rykalski was entrusted with treasury duties in 1629, when he was appointed as the collector of the land tax and alcohol excise tax. He must have fulfilled his duties well, as in the same year (1629) he was appointed to collect the hearth tax also. Rykalski was a member of the delegation transporting money to Lviv in 1640. The deputy starost of Czersk is one of many examples of persons who rose in the official hierarchy thanks to their administrative activity and gained the respect of the local nobility.
    Źródło:
    Miscellanea Historico-Archivistica; 2021, 28; 75-88
    0860-1054
    Pojawia się w:
    Miscellanea Historico-Archivistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Losy studentów alumnatu papieskiego w Braniewie w XVI i XVII wieku
    The Fate of the Students of the Papal Alumnate in Braniewo in the 16th and 17th Centuries
    Autorzy:
    Zielonka, Rafał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1365964.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Instytut Północny im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie
    Tematy:
    Alumnat papieski w Braniewie
    jezuici
    Zygmunt III Waza
    Skandynawia
    Papal alumnate in Braniewo
    Jesuits
    Sigismund III Vasa
    Scandinavia
    Opis:
    hanks to the Jesuits, Braniewo became an important and popular educational centre. The Jesuit gymnasium, diocesan seminary and from 1578 a papal seminary have also been praised in Warmia’s history. The role of the latter institution was to educate students in the spirit of the Catholic faith. The task of the graduates originating largely from the Nordic countries was to return to their homeland and promote their re-Catholicisation. However, many Finns, Norwegians and Swedes, due to the anti-Catholic legislation of these countries and the fluctuating political situation, could not cope, and those who tried were in danger of receiving the highest punishment. For is reason, the influx of Scandinavians into the papal seminary fell dramatically. Many graduates after their ordination took up work in, amongst other places, the diocese of Warmia, and some of them found their place in the circle of King Sigismund III Vasa.
    Źródło:
    Komunikaty Mazursko-Warmińskie; 2017, 297, 3; 409-444
    0023-3196
    2719-8979
    Pojawia się w:
    Komunikaty Mazursko-Warmińskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Projekt fasady kościoła Jezuitów w Płocku autorstwa Giovanniego Battisty Gisleniego
    A Design for the Façade of the Jesuit Church in Płock by Giovanni Battista Gisleni
    Autorzy:
    Mossakowski, Stanisław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/23352234.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    Giovanni Battista Gisleni
    zakon jezuitów w Płocku
    fundacje królewicza Karola Ferdynanda Wazy (1615–1655)
    Jesuit Order in Płock
    foundations by Prince Charles Ferdinand Vasa (1615–1655)
    Opis:
    Rozpoznanie widoku fasady kościelnej wykonanego przez Giovanniego Battistę Gisleniego (1600–1672), rysunku przechowywanego w zbiorach Castello Sforzesco w Mediolanie (SM–1/3 b), jako projektu związanego z planowaną przez zakon jezuitów przebudową średniowiecznej kolegiaty św. Michała w Płocku.
    The recognition of the view of a church façade executed by Giovanni Battista Gisleni (1600–1672), a drawing held in the collections of the Castello Sforzesco in Milan (SM–1/3 b), as a design associated with the restructuring of the medieval collegiate of St. Michael in Płock being planned by the Jesuit Order.
    Źródło:
    Biuletyn Historii Sztuki; 2023, 85, 4; 135-140
    0006-3967
    2719-4612
    Pojawia się w:
    Biuletyn Historii Sztuki
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Kancelaria koronna w świetle ksiąg wpisów za Władysława IV
    Crown chancery in light of books of inscription during Ladislaus IV reign
    Autorzy:
    Dąbrowski, Janusz S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1076646.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Archiwum Główne Akt Dawnych
    Tematy:
    Władysław IV Waza
    Korona
    kancelaria koronna
    Metryka Koronna
    księgi wpisów
    Ladislaus IV Vasa the king of Poland (1633–1648)
    Crown (Polish)
    crown chancery
    Crown Metrica (Metrica Regni)
    inscription books
    Opis:
    The paper presents preliminary results of research on the crown chancery of Ladislaus IV Vasa based on 12 books of inscription of the Crown Metrica (Metrica Regni), which reflect one particular aspect of the chancery’s work, namely recording the acts issued by the Office of the King. The offices of chancellor and deputy chancellor were held consecutively by six persons, most prominently by J. Zadzik, P. Gembicki, and J. Ossoliński. The chanceries had retained their modus operandi since the reign of Sigismund III. Every new deputy chancellor took staff members over from the departing chancellor. With time, small groups of royal secretaries in the chanceries grew in importance, the volume of recorded documents decreased, and more documents were made in Polish (14%) as compared to the dominant Latin. Anyway, throughout the reign of Ladislaus IV the chancery created a total of 70000 documents, being most active during the Diet’s sessions
    Źródło:
    Miscellanea Historico-Archivistica; 2019, 26; 9-16
    0860-1054
    Pojawia się w:
    Miscellanea Historico-Archivistica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Legal, political and cultural heritage of the Polish Vasas (1588–1668): Culmination of the Year of the Vasas Celebrations
    Prawno-ustrojowe i kulturowe dziedzictwo polskich Wazów (1588–1668). Zwieńczenie obchodów Roku Wazowskiego
    Autorzy:
    Kaczorowski, Włodzimierz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/697435.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Uniwersytet Opolski
    Tematy:
    polscy Wazowie
    Rok Wazowski
    dziedzictwo dynastii Wazów
    Polish Vasas
    The Year of The Vasas
    heritage of the Vasa dynasty
    Opis:
    Przypadająca w 2019 r. okrągła 400. rocznica sfinalizowania kluczowego etapu podjętej z inicjatywy króla Zygmunta III Wazy przebudowy Zamku Królewskiego w Warszawie dała asumpt do zorganizowania serii jubileuszowych wydarzeń naukowych, wydawniczych, wystawienniczych i artystycznych pod hasłem Roku Wazowskiego. Zainaugurowane w lutym 2019 r. obchody wpisały się w cenną inicjatywę całościowego ukazania okresu panowania dynastii wazowskiej w Rzeczypospolitej. Program uroczystości rocznicowych w założeniu organizatorów miał służyć pogłębieniu i przybliżeniu szerokiemu gronu odbiorców wiedzy o przypadających na koniec XVI w. i znaczną część XVII w., trwających ponad osiem dekad rządach polskich Wazów – Zygmunta III, Władysława IV i Jana II Kazimierza. Postulatowi zobrazowania wielowymiarowości dorobku przedstawicieli dynastii wazowskiej na tronie polskim w sposób szczególny czyni zadość antologia Świat polskich Wazów. Eseje, red. nauk. J. Żukowski, Z. Hundert, Warszawa 2019, która towarzyszy wystawie Świat polskich Wazów. Przestrzeń – ludzie – sztuka (The World of the Polish Vasas. Space – People – Art) zorganizowanej przez zespół Zamku Królewskiego w Warszawie – Muzeum w terminie 6 listopada 2019 r. – 14 stycznia 2020 r. jako zwieńczenie Roku Wazowskiego.
    The quatercentenary anniversary of completion of the crucial phase of expansion of the Royal Castle in Warsaw initiated by King Sigismund III Vasa, which fell on 2019, offered a good occasion to carry out a series of scientific, editorial, exhibition and artistic events within the Year of the Vasas. The celebrations were inaugurated in February 2019 as a part of an initiative to present an overall picture of the reign-period of the Vasa Dynasty in the Polish Republic. In line with the organisers’ objective, the programme of the anniversary events was aimed at providing a thorough insight into and disseminating to an ever-wider public the knowledge about the over eight-decade-long period of the monarchy of the Polish Vasas – Sigismund III, Ladislaus IV and John II Casimir, falling in the late 16th century and the major part of the 17th century. The multidimensionality of the output provided by the representatives of the Vasa Dynasty on the Polish throne is illustrated particularly in the anthology The World of the Polish Vasas: Essays edited in 2019 under Jacek Żukowski and Zbigniew Hundert’s scientific supervision. This edition accompanies the monumental exhibition The World of the Polish Vasas: Space – People – Art organised by the Royal Castle in Warsaw – Museum between 6 November 2019 and 14 January 2020 as the culmination of the Year of the Vasas celebrations.
    Źródło:
    Opolskie Studia Administracyjno-Prawne; 2019, 17, 4; 143-152
    2658-1922
    Pojawia się w:
    Opolskie Studia Administracyjno-Prawne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wojna polsko-szwedzka z lat 1626–1629 w pismach Stanisława Koniecpolskiego
    The war between Poland and Sweden in 1626–1629 according to the hetman’s Stanislaus Koniecpolski writings
    Autorzy:
    Wachoń, Szymon
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/688241.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Stanisław Koniecpolski
    Prusy
    listy
    żołd
    fortyfikacje
    piechota
    kawaleria
    Gustaw II Adolf
    Zygmunt III Waza
    Prussia
    letters
    pay
    fortifications
    infantry
    cavalry
    Gustav II Adolf
    Sigismund III Vasa
    Opis:
    In the year 1626–1629 Poland was at war with Sweden. This fact is well known as dominium Maris Baltici. Gustav II Adolf, the king of Sweden, was looking for a pretext for attacking the southern coast of Baltic See. The best argument to prepare this invasion was the Polish king’s (Sigismund III Vasa) plans for the recovery the Swedish crown. At the beginning of this war the Polish king personally led the military but the first defeats forced Sigismund to transfer command Stanislaus Koniecpolski. Hetman Koniecpolski was very experienced commander, considering his young age. He was gaining experience by fighting against Cossacks and Tatars. Numerous wars turned in Ukraine have been very useful in the fight against the Swedes.The writings of Stanislaus Koniecpolski reveal the internal situation in Poland in the first half of the 17th century. In the letters to the king and other dignitaries Koniecpolski describes the military situation. However we can come to the conclusion that these letter concern for the good of the country. Hetman Koniecpolski was aware of the problems of Poland for example inefficient tax collection or fact that the Polish nobility was not committed to the war. Sensitive to these issues informed about them the most important dignitaries in the country.
    W latach 1626–1629 Rzeczpospolita Obojga Narodów prowadziła wojnę z Królestwem Szwedzkim. Wojna ta była częścią szerszej realizacji znanej jako dominium Maris Baltici. Gustaw II Adolf, król Szwecji, szukając pretekstu do inwazji na południowe wybrzeże Bałtyku, posłużył się roszczeniami Zygmunta III do szwedzkiej korony. Na początku wojny król Zygmunt III Waza osobiście dowodził armią, jednak po serii porażek zmuszony został wezwać Stanisława Koniecpolskiego. Hetman Koniecpolski mimo młodego wieku był już doświadczonym dowódcą. Doświadczenie to zdobył walcząc zarówno z Kozakami, jak i Tatarami. Liczne potyczki na stepach Ukrainy zostały następnie wykorzystanie w walce ze Szwedami.W pismach Stanisława Koniecpolskiego ukazana jest sytuacja wewnętrzna Rzeczpospolitej w pierwszej połowie XVII w. W listach do króla i innych ważnych dygnitarzy państwowych Koniecpolski opisuje nie tylko sytuację militarną. W pismach tych widoczna jest wyraźna troska o dobro kraju. Hetman zdawał sobie sprawę z wewnętrznych problemów państwa, takich jak nieefektywny system poboru podatków i brak zainteresowania szlachty toczącą się wojną. Wrażliwy na te problemy informował o nich najważniejszych dostojników państwowych.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2016, 96; 43-56
    0208-6050
    2450-6990
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Konflikt hetmana Krzysztofa Radziwiłła „Pioruna” z Zygmuntem III Wazą i jego wpływ na sytuacją polityczną Rzeczypospolitej w latach 1587–1600
    The conflict between Krzysztof Mikołaj “the Thunderbolt” Radziwiłł and Sigismund III Vasa and its influence on the political situation of the Rzeczpospolita in the years 1587–1600
    Autorzy:
    Łabędź, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1193686.pdf
    Data publikacji:
    2015
    Wydawca:
    Towarzystwo Naukowe w Toruniu
    Tematy:
    nobility
    political history of the Grand Duchy of Lithuania
    the particular policy of Lithuania
    Opis:
    Krzysztof Radziwiłł, otherwise know as “the Thunderbolt" (1547–1603) belonged to the leading Lithuanian magnates of the second half of the 16th century and the beginning of the 17th century. He ended his political career as the voivode of Vilnius (the highest secular office in the senate within the Grand Duchy of Lithuania) and the Grand Hetman of Lithuania. After the death of his father – Mikołaj “the Red” Radziwiłł – in 1584, “the Thunderbolt” was the head of one of the most powerful families in the Grand Duchy of Lithuania and the whole Rzeczpospolita. Continuing his father’s policy, he aimed to maintain a leading role among the Lithuanian magnates, aspiring to be their informal leader. Moreover, he tried to fight all attempts to increase the integration of Lithuania with the Crown, emphasising the importance of the particular interests of the Grand Duchy of Lithuania. However, his firm political stance exacerbated conflict with Sigismund III Vasa, which affected the internal situation of the Rzeczpospolita. The conflict between Krzysztof Radziwiłł and Sigismund III Vasa was caused mainly by the disparity of their political interests. At the beginning of his rule, the King chose a policy which rejected the system created during the reign of Stephen Báthory. The monarch quickly started to build his own political faction, in which Krzysztof Radziwiłł played a secondary role. As a consequence, it led to many conflicts which paralysed the functioning of the state. An additional element which adversely affected relations with Radziwiłł (the informal leader of the Lithuanian protestants) was the religious policy of the King, who supported the development of the Counter-Reformation in the Rzeczpospolita. The last and most crucial problem was the issue regarding the position of the bishop of Vilnius, which affected the relations between the King and “the Thunderbolt”.
    Źródło:
    Zapiski Historyczne; 2015, 80, 2; 7-30
    0044-1791
    2449-8637
    Pojawia się w:
    Zapiski Historyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Szlak bojowy Leibregimentu Ernesta Jana Korffa w latach 1658-1663
    The Combat trail of Ernest Jan Korff’s Leibregiment in years 1658-1663
    Боевой путь лейб-полка Эрнеста Яна Корффа в 1658–1663 гг.
    Autorzy:
    Kalinowski, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/482904.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Muzeum Wojska w Białymstoku. Ośrodek Badań Historii Wojskowej
    Tematy:
    Leibregiment
    Ernest Jan Korff
    Second Northern War
    the Crown Army
    John II Casimir Vasa
    лейбрегимент
    Эрнест Ян Корф
    Северная война 1655–1660
    Армия коронная
    Ян II Казимир
    Opis:
    This article was based on a chapter from Master’s thesis entitled His Majesty’s Leibregiment under the command of General Ernest Jan Korff in years 1658-1663.The work constitutes development of two chapters of the book by Mirosław Nag¬ielski titled The size and organization of the guard and comput guard at the times of last Vasa (1648-1668), Warsaw 1989, which included the description of the battle route as regards the units under the command of Ernest Jan Korff. In his work the author developed a description of the war activities of Ernest Jan Korff’s Leibregi¬ment in the period of 1658-1663. The author places significant emphasis on clarify¬ing certain issues which have only been mentioned in the book. He tries to discover what really happened to Leibregiment and its leader during these 6 years of activity using scanty sources from that epoch. What is more, he establishes the actual size of Leibregiment as until now all pieces of information were based on the treasury documents, ignoring descriptive registers.
    Статья основана на главе магистерской диссертации «Лейб-полк Его Королевского Величества под командованием генерала Эрнеста Яна Корффа 1658–1663 гг.». Работа развивает две главы книги Мирослава Нагельского «Численность и организация лейб-гвардии и регулярной гвардии во времена последнего Вазы (1648–1668)», Варшава, 1989 г., в которой описан боевой путь отрядов во главе с Эрнестом Яном Корффом. Автор в своей работе рас¬сказывает о боевых действиях лейб-полка Эрнеста Яна Корффа в 1658–1663 гг. Кроме того, он акцентирует внимание на моментах, которые лишь упомина¬ются в книге. Он попытался, несмотря на достаточно скудные источники того времени, узнать, что на самом деле происходило с лейб-полком и его предво¬дителем в течение 6 лет деятельности. Кроме того, он установил фактическую численность лейб-полка, т.к. до сих пор все повторяли информацию вслед за казначейскими документами, игнорируя рекрутские списки.
    Źródło:
    Studia z Dziejów Wojskowości; 2017, 6; 123-142
    2299-3916
    Pojawia się w:
    Studia z Dziejów Wojskowości
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Listy do króla w sprawach wiary w polskich protestanckich Bibliach XVI i XVII wieku
    Dedicatory Epistles to the King in Matters of Faith in the Polish Protestant Bibles in the 16th and 17th Century
    Autorzy:
    Meller, Katarzyna
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/635423.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
    Tematy:
    reformation in Poland
    state – Church relation
    Jan Seklucjan
    the Brest Bible
    the Gdansk Bible
    dedicatory letter
    King Sigismund II Augustus
    King Władysław IV Vasa
    Opis:
    The article examines religious topics in dedicatory letters for the Polish Protestant Bibles of the 16th and 17th century. The New Testament published by Jan Seklucjan (1551–1553), the Brest Bible (1563) and the Gdansk Bible (1632) were dedicated to the reigning kings towards whom the Protestants expressed their expectations about the place of the Church / religion in the state and the role of the ruler. The dedicatory letters by Seklucjan, Mikolaj Radziwill and Krzysztof Radziwill highlighted the concept of the primacy of secular authority over the Church, namely, the sovereignty of the monarch, personifying the majesty and law of the Republic over the Church of God, i.e. people who constitute the community of faith. According to the Polish political status, king, due to his office, played the role of the “servant of the Republic”, and as the guardian of the legal order, was not to be the ruler of conscience, but the guardian of freedom of speech and religion.
    Źródło:
    Poznańskie Studia Slawistyczne; 2016, 10
    2084-3011
    Pojawia się w:
    Poznańskie Studia Slawistyczne
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Dyplomata Wazów wobec kobiet na dworach hiszpańskich – przypadek czy różnice kulturowo-społeczne?
    Vasa’s Diplomat towards the Court of Spanish Queens – Commonwealth and the West, Divergent Strategies of Engagement?
    Autorzy:
    Urjasz-Raczko, Matylda
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/37523103.pdf
    Data publikacji:
    2024
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    Stanisław Mąkowski
    dyplomacja
    sumy neapolitańskie
    dwory kobiece
    Monarchia Hiszpańska
    diplomacy
    the Neapolitan sums
    female courts
    the Spanish Monarchy
    Opis:
    Badania porównujące kulturę polityczną Zachodu i Rzeczypospolitej wykazały duże odmienności. Wskazuje na nie także praktyka postępowania długoletniego dyplomaty polskich Wazów, Stanisława Mąkowskiego, który przebywał na dworach hiszpańskich w Madrycie i w Neapolu w latach 1627–1655. Zabiegał przede wszystkim o tzw. sumy neapolitańskie. Można jednak postawić pytanie, czy jego zrozumienie funkcjonowania dworów hiszpańskich i przyjęta strategia działania były adekwatne do miejscowej specyfiki. Uwzględnienie kobiet dworu w strategii dyplomatycznej może służyć za swoisty barometr tej kwestii. Dyplomata nie miał łatwego zadania, z jednej strony musiał rozpoznać i działać wśród odmiennego od znanego sobie świata dworów hiszpańskich, z drugiej miał swego mocodawcę w Rzeczypospolitej, którego musiał przekonać do adekwatności podejmowanych przez siebie środków.
    Comparative analyses of political cultures between the western kingdoms and Polish-Lithuania Commonwealth have revealed profound disparities. These distinctions are exemplified by the diplomatic endeavors of Stanisław Mąkowski, a longstanding diplomat of the Polish Vasa dynasty, who served as the envoy at the Spanish courts in Madrid and Naples from 1627 to 1655. Primarily tasked with securing Neapolitan subsidies, Mąkowski’s comprehension of Spanish court dynamics and his chosen strategies of engagement come into question. The treatment of influential court women serves as an indicative measure in this regard. Navigating between the complexities of Spanish courtly life and his loyalty to the Commonwealth monarchy posed formidable challenges for the diplomat, necessitating a delicate balance between adaptation and advocacy for his sovereign’s interests.
    Źródło:
    Perspektywy Kultury; 2024, 44, 1; 409-422
    2081-1446
    2719-8014
    Pojawia się w:
    Perspektywy Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Meandry politycznej kariery Andrzeja Lipskiego (1572–1631). Eksluteranin biskupem krakowskim
    The meanders of the political career of Andrzej Lipski (1572–1631). An ex-Lutheran holding the post of the bishop of Cracow
    Autorzy:
    Dorobisz, Janusz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/595033.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
    Tematy:
    Andrzej Lipski (1572–1631), Zygmunt III Waza, Jan Zamoyski, regalista, biskup, kanclerz koronny, polityka parlamentarna
    Andrzej Lipski (1572–1631), Sigismund III Vasa, Jan Zamoyski, royalists, bishop, Chancellor of the Crown, parliamentary politics
    Opis:
    Andrzej Lipski (1572–1631) was born to a noblemen’s family of the middle rank and Lutheran denomination. He studied at Protestant (1582–1594 – Strasbourg, Heidelberg) and Catholic (1603–1605 – Rome) colleges, earning the title of Doctor of both laws (Doctor of Canon and Civil Law). Lipski’s career in the Chancellery of the Crown was sped up by his conversion to Catholicism, entering the clergy and protection of Bishop Vice-Chancellor Piotr Tylicki – an influential backer to Chancellor Jan Zamoyski. At that time Lipski belonged to the state clergy who served the King and the Kingdom of Poland and obtained revenues from benefices, the acquisition of which was easier at the Court. Zamoyski’s supporters’ leaving the elites of the Chancellor’s power in 1605, as well as Lipski’s sympathizing with the rebellion (1606–1609) caused him to be kept away from public matters as a person who was politically uncertain. During the period of the Court’s disfavour, Lipski redefined his political views and stayed a zealous royalist and also an advocate of drawing closer to the Habsburgs. Owing to Bishop Vice-Chancellor Henryk Firlej’s protection he earned trust of Queen Constance of the Habsburgs, who then became the patroness of Lipski’s further career. As a result he was appointed Bishop of Łuck in 1616, Vice-Chancellor in 1618, the Chancellor of the Crown in 1620, proving to be a declared advocate of the dynastic policy of Sigismund II Vasa, which was greatly unpopular with the nobility. Following Lipski’s promotion to the post of Bishop of Kuyavia (1623), which could not be connected with that of the Chancellor, for two years it was demanded of him – the trusted commander of the King – that he resign from the office of the Crown. Still, the ex-minister enjoyed the Court’s favours and was promoted to go to Gniezno (1626); finally, however, Lipski accepted the nomination to the post of Bishop of Cracow (1630). Lipski’s changing of his religious denomination and political views served well his career: he attained the highest honours within the structures of the state and the Church. Still, because of his difficult character, he did not enjoy a good opinion with his contemporaries; it was much better with historians, though. His career, which was full of turbulences, but most brilliant for the times, justifies only too well why the Bishop has deserved to have his biography elaborated.
    Andrzej Lipski (1572–1631) pochodził ze średnioszlacheckiej rodziny wyznania luterańskiego. Studiował na uczelniach protestanckich (1582–1594 – Strasburg, Heidelberg) i katolickich (1603–1605 – Rzym), uzyskując doktorat obojga praw. Karierę Lipskiego w kancelarii koronnej przyspieszyło przejście na katolicyzm, obranie stanu duchowego i protekcja biskupa-podkanclerzego Piotra Tylickiego, wpływowego stronnika kanclerza Jana Zamoyskiego. Lipski należał wówczas do duchowieństwa państwowego, które służyło królowi i Rzeczypospolitej, a dochody czerpało z beneficjów, o których uzyskanie łatwiej było przy dworze. Odejście z elity władzy Zamoyskiego jego stronników w 1605 r. oraz sympatyzowanie Lipskiego z rokoszem (1606–1609) spowodowało, że jako podejrzany politycznie został odsunięty od spraw publicznych. W okresie niełaski dworu Lipski dokonał reorientacji poglądów politycznych, zostając gorliwym regalistą i zwolennikiem zbliżenia z Habsburgami. Dzięki protekcji biskupa-podkanclerzego Henryka Firleja zyskał zaufanie królowej Konstancji Habsburżanki, która patronowała dalszej karierze Lipskiego. W 1616 r. został biskupem łuckim, podkanclerzym (1618), kanclerzem koronnym (1620), dając się poznać jako zdecydowany zwolennik dynastycznej polityki Zygmunta III Wazy, silnie niepopularnej wśród szlachty. Po awansie Lipskiego na biskupstwo kujawskie (1623), którego nie można było łączyć z kanclerstwem przez dwa lata domagano się, aby zaufany dowódca króla złożył urząd koronny. Eksminister nadal cieszył się łaskami dworu, który promował go do Gniezna (1626), lecz ostatecznie Lipski przyjął nominację na biskupstwo krakowskie (1630). Zmiana wyznania i poglądów politycznych dobrze przysłużyły się karierze Lipskiego, który osiągnął najwyższe godności w strukturach państwa i Kościoła. Z powodu trudnego charakteru nie cieszył się zbyt dobrą opinią u współczesnych, lepszą u historyków. Pełna zawirowań, ale też zawrotna kariera Lipskiego, świadczy, że ten biskup-polityk z pewnością zasłużył na biografię.
    Źródło:
    Studia Oecumenica; 2018, 18; 367-380
    1643-2762
    Pojawia się w:
    Studia Oecumenica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Primate Jan Wężyk in the Role of Interrex and Senator of the Polish-Lithuanian Commonwealth in the Period of Interregnum Following the Death of Sigismund III Vasa in 1632
    Prymas Jan Wężyk w roli interreksa oraz senatora Rzeczypospolitej w okresie bezkrólewia po śmierci Zygmunta III Wazy w 1632 roku
    Autorzy:
    Kaczorowski, Włodzimierz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1797694.pdf
    Data publikacji:
    2021-07-21
    Wydawca:
    Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
    Tematy:
    interregnum
    interrex
    convocation Seym
    election Seym
    royal election
    bezkrólewie
    interreks
    sejm konwokacyjny
    sejm elekcyjny
    elekcja
    Opis:
    W Rzeczypospolitej Obojga Narodów prymas, a zarazem arcybiskup gnieźnieński po śmierci monarchy przejmował obowiązki w zakresie reprezentowania państwa na zewnątrz, przygotowywał wybór nowego króla i w tym celu zwoływał sejmiki orz sejm konwokacyjny. Prymas wreszcie ogłaszał wybór elekta, czyli dokonywał nominacji. Po śmierci Zygmunta III Wazy w 1632 r. funkcję interreksa w okresie bezkrólewia pełnił prymas Jan Wężyk (1575-1638). Z funkcji tej wywiązał się znakomicie. Sprawowane prze niego urzędy postawiły go w rzędzie osób, które wpływały na kształt Rzeczypospolitej i Kościoła. Za prymasostwa Jana Wężyka częściowo rozwiązano sprawę compositio inter status, od kilkudziesięciu lat ciążącą na stosunkach szlachty z duchowieństwem. Prymas Jan Wężyk był również mecenasem kultury i sztuki.
    It was customary in the Polish-Lithuanian Commonwealth that the current Primate and – at the same time – Archbishop of Gniezno in one person – accepted the function of interrex after the death of the incumbent monarch and was responsible for taking over the duties of representing the state outside as well as preparing election of the new king. To make it happen he convened local assemblies and the so-called Convocation Seym. At last, it was also the interrex’s duty to finally announce the selection of the elect and duly execute the enthronement procedure. Following the death of King Sigismund III Vasa in 1632, the function of interrex during the interregnum fell to Primate Jan Wężyk (1575-1638). It must be stated that he was extremely successful at carrying out the duties, and the offices that he held won him a well-deserved place among the personages who influenced the shape of the Commonwealth and the Church in the history of Poland. Apart from that, during Jan Wężyk’s holding of the dignity of the Primate, the case of compositio inter status was partially solved. For several decades, the problem had been weighing heavily on the relations between the nobility and the clergy. Primate Jan Wężyk was also a patron of culture and art.
    Źródło:
    Kościół i Prawo; 2021, 10, 1; 175-193
    0208-7928
    2544-5804
    Pojawia się w:
    Kościół i Prawo
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sprawa compositio inter status w czasie rokoszu sandomierskiego (1606–1609)
    The Problem of Compositio Inter Status during the Sandomierz Rebellion (Rokosz) (1606–09)
    Autorzy:
    Pawłowska-Kubik, Agnieszka
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/28763541.pdf
    Data publikacji:
    2020-12-07
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
    Tematy:
    Sandomierz Rebellion
    composition between estates
    Sigismund III Vasa
    nobility
    clergy
    rokosz sandomierski
    kompozycja między stanami
    Zygmunt III Waza
    szlachta
    duchowieństwo
    Opis:
    Przedmiotem badań w niniejszym artykule jest problematyka kompozycji między stanami w czasie rokoszu sandomierskiego (1606–1609). Postulat rozstrzygnięcia najważniejszych punktów spornych między duchowieństwem a świeckimi, podnoszony wielokrotnie przed rokoszem, był w latach 1606–1609 jednym z elementów programu zarówno przeciwników króla, jak i stronników Zygmunta III. W artykule zanalizowano zabiegi podejmowane o realizację kompozycji w czasie wojny domowej przez wszystkie zainteresowane strony i na tej podstawie ustalono, dlaczego nie doszło do jej uchwalenia.
    The article focuses on the issue of the composition between the estates during the Sandomierz Rebellion (Rokosz) (1606–09). The postulate to resolve the most critical points of contention between the Roman Catholic clergy and the nobility, raised many times before the conflict, was in the years 1606–09 one of the elements of the program both of Sigismund III’s opponents and of the King’s supporters. The article analyses the efforts made by all interested parties to implement the compositio during the civil war and on this basis, determines why it was not adopted.
    Źródło:
    Kwartalnik Historyczny; 2020, 127, 3; 473-505
    0023-5903
    Pojawia się w:
    Kwartalnik Historyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Hymn „Omni die dic Mariae” w kontekście zabiegów z początków XVII wieku o kanonizację Kazimierza Jagiellończyka
    The Hymn Omni die dic Mariae in the Context o Early Seventeenth-Century Efforts to Canonise Prince Casimir Jagiellon
    Autorzy:
    Przybyszewska-Jarmińska, Barbara
    Jarmiński, Leszek
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/25806559.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
    Tematy:
    Św. Kazmierz
    kanonizacja
    muzyka religijna
    Omni die dic Mariae
    kancjonały staniąteckie
    Hieronim Powodowski
    Stanisław Grochowski
    Krzysztof Klabon
    Diomedes Cato
    Zygmunt III Waza
    St Carimir
    canonisation
    sacred music
    Staniątki Cantionals
    Sigismund III Vasa
    Opis:
    W relacji z pobytu w Krakowie w 1597 r. Giovanni Paolo Mucante poinformował, że Hieronim Powodowski jakiś czas wcześniej odnalazł pergamin z zapisem nieznanego wówczas w Rzeczpospolitej tekstu Omni die dic Mariae i poprosił kapelmistrza królewskiego (Krzysztofa Klabona) o napisanie do niego muzyki, a następnie dał utwór do druku. Czterogłosowe opracowanie muzyczne tekstu, opatrzone polskim tłumaczeniem Stanisława Grochowskiego i Przecława Mojeckiego, bez wskazania autora muzyki, zostało wydane w Krakowie w 1598 r. Kancjonały staniąteckie zawierają anonimowe zapisy tego utworu, które powstały zapewne przed ukazaniem się druku. W 1601 r. król Zygmunt III wraz z wileńskimi hierarchami Kościoła katolickiego podjęli starania o wprowadzenie przez papieża Klemensa VIII Kazimierza Jagiellończyka do kalendarza rzymskiego, co stanowiłoby jego tzw. kanonizację równoznaczną. Efektem tych działań było brewe Klemensa VIII z 1602 r., które zawierało jedynie zgodę na kult św. Kazimierza w Polsce, na Litwie i w krajach podległych. Na tej podstawie urządzono jednak w 1604 r. w Wilnie uroczystości ku czci św. Kazimierza. Zostały one opisane przez kanonika Grzegorza Święcickiego w wydanym w tym samym roku Theatrum S. Casimiri. W publikacji tej Święcicki zawarł m.in. także tekst Omni die dic Mariae, nazywając go modlitwą ułożoną przez św. Kazimierza i informując, że została ona odnaleziona przy jego grobie. Od tego czasu zaczęły się ukazywać liczne edycje tekstu łacińskiego i jego tłumaczeń oraz nowe opracowania muzyczne określane jako hymn lub modlitwa św. Kazimierza, a często też jako hymn ułożony przez św. Kazimierza. Te publikacje, podobnie jak wydawane żywoty św. Kazimierza czy jego wizerunki, miały służyć rozbudzeniu przygasłego w XVI w. kultu, istotnego dla osiągnięcia celu, jakim było ostateczne uznanie Kazimierza Jagiellończyka za świętego w Kościele powszechnym, o co, jak pokazują przytaczane w artykule dokumenty, Zygmunt III i biskupi wileńscy nadal się starali i co osiągnęli w 1621 r.      
    In an account of his 1597 stay in Kraków, Giovanni Paolo Mucante reports that Hieronim Powodowski had discovered, sometime earlier, a piece of parchment containing record of a text then unknown in the Polish-Lithuanian Commonwealth, Omni die dic Mariae, and addressed the royal Kapellmeister (Krzysztof Klabon) with a request to set it to music. He then had the work printed. The four-part musical setting, complete with a Polish translation by Stanisław Grochowski and Przecław Mojecki, was published without naming the music composer, in 1598 in Cracow. The ‘Staniątki Cantionals’ include anonymous records of this piece, probably made before it was printed. In 1601, King Sigismund III Vasa and the Vilnius Catholic church hierarchs undertook efforts to have Prince Casimir Jagiellon entered in the Roman calendar, which would be tantamount to the so-called equipollent canonisation. This led to a brief issued by Pope Clement VIII (1602), which, however, only permitted the cult of St Casimir in Poland, Lithuania, and the dependent countries. On this basis, celebrations in honour of St Casimir were organised in Vilnius (1604) and described by canon Grzegorz Święcicki in his Theatrum S. Casimiri, published in the same year. It contains, among others, the text of ‘Omni die dic Mariae’, referred to in the Theatrum as a prayer composed by St Casimir himself, with the information that it was found next to his grave. From that time onwards, numerous editions of the Latin text and its translations began to appear, along with new musical settings variously described as St Casimir’s hymn or prayer, frequently – as a hymn composed by St Casimir. These publications, similarly as printed lives of the saint and his images, served to revive the cult, which had waned to some extent in the sixteenth century. The cult was important for the aim of having Prince Casimir eventually named as a saint of the universal Church, which, as demonstrated by the documents quoted in this paper, continued to be the subject of King Sigismund III’s and the Vilnius bishops’ efforts, eventually crowned with success in 1621.
    Źródło:
    Muzyka; 2022, 67, 3; 3-32
    0027-5344
    2720-7021
    Pojawia się w:
    Muzyka
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Uzbrojenie w testamentach żołnierzy armii koronnej w okresie wazowskim (1587–1668)
    Armaments in the Wills of Soldiers of the Crown Army During the Vasa Period (1587–1668)
    Autorzy:
    Śliwińska-Słomska, Izabela
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/46187915.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    testamenty
    uzbrojenie
    broń palna
    broń biała
    uzbrojenie ochronne
    legaty testamentowe
    wills
    weapon
    cold weapon
    firearms
    body armour
    testamentary legates
    Opis:
    Problematyką artykułu są zapisy dotyczące broni oraz uzbrojenia ochronnego w testamentach żołnierzy armii koronnej, pełniących swoją służbę w okresie wazowskim (1587–1668). W artykule przedstawione zostały zarówno informacje na temat testatorów: stan cywilny, formacja, w jakiej służyli, stopień wojskowy, jak i dane o czasie i okolicznościach powstania dokumentów. Niniejsza praca skupia się również na kwestii popularności konkretnych rodzajów zapisanej broni w legatach żołnierskich, a także cechach szczególnych (np. rodzaj zamka, budowa głowni, pochodzenie), jakimi określana była broń. Najczęściej zapisywaną grupą przedmiotów była broń palna. Testatorzy nieco rzadziej legowali uzbrojenie ochronne, zaś najrzadziej przekazywali spadkobiercom broń białą. W tekście wyszczególnione zostały również grupy osób oraz instytucje będące odbiorcami zapisów testamentowych dotyczących broni i uzbrojenia. Najczęściej były to osoby związane z testatorami na płaszczyźnie zawodowej: wywodzący się ze szlachty towarzysze, pochodząca z niższych i uboższych warstw czeladź, pocztowi oraz kadra oficerska. W skład drugiej grupy odbiorców legatów testamentowych wchodzili członkowie rodzin testatorów. Legaty testamentowe przekazywane były również klasztorom oraz kościołom parafialnym. Legaty o najwyższej wartości materialnej kierowane były do towarzyszy broni, członków rodzin oraz instytucji kultu religijnego. Uzbrojenie zaczepne i ochronne trafiało również do małżonek testatorów, które otrzymywały broń częściej jako zabezpieczenie majątkowe, a nie jako przedmioty służące do walki. Broń o mniejszej wartości legowana była dla czeladzi.
    This article analyses the records of weapons and protective equipment in the soldiers’ wills of the Crown Army, serving in the Vasa period (1587–1668). It presents information about the testators: their marital status, formation in which they served, military rank, and the time and circumstances in which the documents were created. The study also focuses on the popularity of specific types of registered weapons in military legates, and specific features (for example: type of lock, construction of the blade, origin), by which the weapon was identified to. The most frequently recorded group of items was firearms. Protective armament was a slightly less common legged element. Cold weapons were the least frequent items that were passed to one’s heirs. The text also lists groups of people and institutions that are recipients of testamentary bequests. The most common recipients of testamentary legates regarding weapons and armaments were people related to the testators on the professional level: co-companions, originating from the nobility, subordinates from the lower social strata, and officer personnel. The second group of recipients of testamentary legates were members of the testators’ families. Testamentary legates were also transferred to monasteries and parish churches. Testamentary legates with the highest material value were directed to comrades-in-arms, family members and institutions of religious worship. The offensive and protective armament also went to the spouses of the testers, who received the weapons more often as a means of financial security, and not as an item for serving in combat. Weapons of lesser value were bequeathed to the subordinates and servants.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2023, 114; 73-91
    0208-6050
    2450-6990
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Działania militarne wojsk Rzeczypospolitej w Państwie Moskiewskim w lipcu – październiku 1618 roku
    Operations of the Army of Polish-Lithuanian Commonwealth in the Moscow State in July – October 1618
    Autorzy:
    Majewski, Andrzej Adam
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/969620.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
    Tematy:
    Rzeczpospolita
    Moskwa
    Władysław IV Waza
    Kozacy zaporoscy
    wojny polsko-moskiewskie
    rozejm w Dywilinie
    Polish-Lithuanian Commonwealth
    Moscow
    Ladislaus IV Vasa
    Zaporozhian Cossacks
    Polish-Moscow wars
    truce in Dywilino
    Речь Посполитая
    Москва
    Владислав IV Ваза
    Запорожское казачество
    польско-московские войны
    перемирие в Дивилине
    Opis:
    Во время московской экспедиции королевича Владислава Васы наибольший накал военных действий пришелся на июль-октябрь 1618 года. В сражениях с москалями участвовали не только польско-литовское войско под командованием великого литовского гетмана Яна Кароля Ходкевича, но и запорожские казаки под руководством гетмана Петра Конашевича Сайдачного. Почти все лето польско-литовские войска численностью около 14000 солдат, столкнулись с московской армией под Могайском, а затем в сентябре отправились в сторону столицы царского государства. В то же время в конце июня 1618 года 20-тысячное казачье войско вошло в юго-западные районы Московского государства. После слияния под Тушином польско-литовско-казачьи войска в ночь с 10 на 11 октября 1618 года предприняли штурм Москвы, но безуспешно. Русские, однако, согласились вступить в переговоры. В результате 11 декабря 1618 года в селе Дивилино (Деулино) было подписано перемирие на 14 с половиной лет, которое должно было действовать с 4 января 1619 года по 5 июля 1633 года.
    Źródło:
    Wschodni Rocznik Humanistyczny; 2020, XVII, 2; 101-130
    1731-982X
    Pojawia się w:
    Wschodni Rocznik Humanistyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Przygotowania Rzeczypospolitej do wojny z Moskwą w latach 1632–1633
    Preparations of the Republic of Poland for the war with Moscow in the years 1632–1633
    Autorzy:
    Nagielski, Mirosław
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/46176650.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    kampania smoleńska
    Władysław IV Waza
    Michaił Borysowicz Szein
    Krzysztof Radziwiłł
    autorament cudzoziemski
    Smolensk campaign
    Władysław IV Vasa
    Mikhail Borisovich Shein
    foreign author
    Opis:
    Kampania smoleńska 1632–1634 rozpoczynała panowanie nowego władcy Rzeczypospolitej, Władysława IV. Wykorzystując śmierć Zygmunta III, Moskwa już jesienią 1632 r. rozpoczęła działania na teatrze wschodnim, stawiając sobie za cel odzyskanie utraconego w 1611 r. Smoleńska. Do wojny strona polsko-litewska była nieprzygotowana, a na temat celowości zaciągów trwały spory między hetmanami Lwem Sapiehą i Krzysztofem Radziwiłłem. Dzięki temu ostatniemu wzmocniono załogi twierdz pogranicza oraz założono obóz pod Krasnym, który blokował siły moskiewskie oblegające Smoleńsk. Wobec trwania wojny trzydziestoletniej Rzeczpospolita musiała prowadzić zaciągi w oparciu o własnego rekruta, korzystając z pomocy werbowanych z zagranicy oficerów cudzoziemców. Przygotowania mające na celu wystawienie armii odsieczowej trwały długo i wymagały dużych nakładów finansowych. Ich rezultatem było wystawienie kilkunastotysięcznej armii, która pod dowództwem Władysława IV we wrześniu 1633 r. dotarła pod Smoleńsk, odblokowując obleganą twierdzę przez siły moskiewskie M. B. Szeina.
    The Smolensk campaign of 1632–1634 began the reign of the new ruler of the Polish-Lithuanian Commonwealth, Władysław IV Vasa. Taking advantage of the death of Sigismund III Vasa, Moscow began operations in the eastern theater in the fall of 1632, with the goal of regaining the Smolensk lost in 1611. The Polish-Lithuanian side was unprepared for the war, and disputes between Hetmans Lew Sapieha and Krzysztof Radziwiłł continued about the purposefulness of the hauls. Thanks to the latter, the crews of the border fortresses were strengthened and a camp was established near Krasny, which blocked the Moscow forces besieging Smolensk. In view of the Thirty Years’ War, the Republic of Poland had to carry out hauls based on its own recruit, with the help of foreign officers recruited from abroad. Preparations to deploy a relief army took a long time and required a lot of money. As a result, an army of several thousand was raised, which under the command of Władysław IV in September 1633 reached Smolensk, unblocking the besieged fortress by the Moscow forces of M. B. Sheina.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2022, 111; 87-111
    0208-6050
    2450-6990
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Aktywność parlamentarzystów rawskich na sejmach za panowania Wazów w latach 1587–1668
    The Activity of the Members of the Diet from Rawa Voivodeship at the Diets during Wazas Reign between 1587 and 1668
    Die Aktivität der Parlamentarier von Rawa im polnischen Reichstag unter der Regierong von Familie Vasa in den Jahren 1587–1668
    L’activité des membres du diète de Rawa voivodie pendant des diétes sous le règne des Waza de 1587 á 1668
    Autorzy:
    Kobierecki, Michał
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/22890859.pdf
    Data publikacji:
    2006
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Źródło:
    Przegląd Nauk Historycznych; 2006, 5, 1; 75-107
    1644-857X
    2450-7660
    Pojawia się w:
    Przegląd Nauk Historycznych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Królowe – Habsburżanki jako panie dworu. Proces rekrutacji na dwory żon Zygmunta III Wazy
    Habsburgian Ladies of the Court. Recruitment System for the Courts of the Wives of Sigismund III Vasa
    Autorzy:
    Barwicka-Makula, Aleksandra
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/37193388.pdf
    Data publikacji:
    2022
    Wydawca:
    Akademia Ignatianum w Krakowie
    Tematy:
    królowa
    Anna Habsburżanka (1573–1598)
    Konstancja Habsburżanka (1588–1631)
    dwór
    dworzanin
    queen
    Anne of Austria (1573–1598)
    Queen of Poland
    Constance of Austria (1588–1631)
    court
    courtier
    Opis:
    W niniejszym artykule dwór królowej postrzegany jest jako miejsce jej aktywności, gdzie tworzy ona wielowymiarowe relacje międzyludzkie, stając się centrum skomplikowanej społecznej sieci. Jego celem jest przedstawienie habsburskich żon Zygmunta III jako świadomych pań dworu, mających wpływ na dobór dworzan. Królowe Anna i Konstancja inicjowały proces rekrutacyjny. Korzystały z pośrednictwa dworu monachijskiego. Miały sprecyzowane wymagania odnośnie do kandydatów na dworzan. Oceniały pracę swoich sług. W zamian otaczały ich troskliwą opieką. Habsburżanki dbały o odpowiednie warunki bytowe i finansowe swoich dworzan, a zwłaszcza wychowanie i korzystne zamążpójście dworek. Swoimi działaniami sprawiały, że ich dwory przypominały solidnie zarządzane gospodarstwa.
    In this article, the queen’s court is seen as a place of her activity, where she creates multi-dimensional interpersonal relationships, becoming the center of a complex social network. Its aim is to present the Habsburg wives of Sigismund III as conscious ladies of the court who influenced the selection of courtiers. Queens Anne and Constance initiated the recruitment process. They benefited from the intermediation of the Munich court. They had specific requirements for candidates for courtiers. They judged the work of their servants but in return, they surrounded them with loving care. The Habsburg women cared for the appropriate living and financial conditions of their courtiers, especially the upbringing and favorable marriage to the ladies-in-waiting. With their actions, they made their coutrs resemble well-managed households.
    Źródło:
    Perspektywy Kultury; 2022, 39, 4; 127-140
    2081-1446
    2719-8014
    Pojawia się w:
    Perspektywy Kultury
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Aleksandra Koniecpolskiego, chorążego koronnego, sprawy publiczne i prywatne (do 1648 roku)
    Александра Конецпольского, коронного хорунжего, дела публичные и частные (до 1648 года)
    Autorzy:
    Goszczyński, Artur
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/969538.pdf
    Data publikacji:
    2019
    Wydawca:
    Towarzystwo Nauki i Kultury Libra
    Tematy:
    Aleksander Koniecpolski
    Władysław IV Waza
    sejm 1647 r.
    stosunki polsko-tatarskie w XVII w.
    stosunki polsko-tureckie w XVII w.
    Vladislaus IV Vasa
    Diet of 1647
    Polish-Tartar relations in the 17th century
    Polish-Turkish relations in the 17th century
    Речь Посполитая
    Александер Конецпольски
    XVII век
    армия Речи Посполитой
    политика
    Opis:
    Публичная деятельность Александра Конецпольского до 1648 г. в основном заключалась в военной активности. Основываясь на его биографии, можно увидеть, что его отец сделал особый акцент на военных вопросах в образовании сына и сам учил его военного дела. Парламентская деятельность Александра ограничивалась отправкой писем в дворянские съезды с просьбой поддержать его личные дела. В армии он якобы обладал относительным уважением, которое могло быть обусловлено, прежде всего, уважением к действиям его отца, потому что к 1648 году у него не было времени проявить большие подвиги в военной области
    Źródło:
    Wschodni Rocznik Humanistyczny; 2019, XVI, 2; 47-74
    1731-982X
    Pojawia się w:
    Wschodni Rocznik Humanistyczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Ławryn Drewiński – najważniejszy prawosławny protagonista szlachecki w czasach Zygmunta III
    Ławryn Drewiński – the Most Important Orthodox Noble Protagonist in the Reign of Sigismund III
    Autorzy:
    Kempa, Tomasz
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/33915739.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Sigismund III Vasa
    Ławryn Drewiński
    Ruthenian nobility
    Orthodoxy
    the Union of Brest
    the Diet (Sejm) of the Polish-Lithuanian Commonwealth
    the orthodox Brotherhoods
    Zygmunt III Waza
    ruska szlachta
    prawosławie
    unia brzeska
    sejm polsko-litewskiej Rzeczypospolitej
    bractwa cerkiewne
    Opis:
    Artykuł poświęcony jest postaci jednego z najważniejszych prawosławnych liderów szlacheckich w czasach Rzeczypospolitej Obojga Narodów – Ławrynowi Drewińskiemu. Był on jednocześnie jednym z najwybitniejszych parlamentarzystów epoki staropolskiej. Uczestniczył w 15 sejmach. Zasłynął z wyrazistych mów wygłaszanych na forum parlamentarnym (zwłaszcza w latach 1620 i 1621) w obronie prawosławia, które po zawarciu unii brzeskiej (1596) musiało rywalizować o zachowanie wcześniej posiadanych wolności i przywilejów z Cerkwią unicką. Drewiński był posłem z województwa wołyńskiego, którego sejmik w okresie panowania Zygmunta III Wazy najczęściej zabierał głos w sprawach wyznaniowych, konsekwentnie opowiadając się za zachowaniem tolerancji religijnej. Odegrał wybitną rolę w okresie bezkrólewia 1632 r., gdy prawosławnym udało się (w znacznej mierze dzięki determinacji króla-elekta Władysława IV Wazy) doprowadzić do odzyskania części władyctw, a potem także szeregu cerkwi, wcześniej przejętych przez unitów. Mimo zajmowanej konsekwentnej postawy wierności wobec prawosławia, w 1629 r. włączył się aktywnie w próbę budowania unii pomiędzy prawosławnymi i unitami. Drewiński należał też do najbardziej czynnych działaczy bractw prawosławnych w czasach Zygmunta III, widząc w nich szansę na duchowe i intelektualne odrodzenie prawosławia w Rzeczypospolitej. Mimo podkreślanego ruskiego pochodzenia Drewiński uległ też w pewnej mierze polonizacji. W działalności publicznej posługiwał się językiem polskim. Tak jak ojciec Bazyli, był zwolennikiem unii polsko-litewskiej, jednocześnie będąc przeciwnikiem wciągania Moskwy do walki o przywrócenie praw prawosławnym w Rzeczypospolitej.
    The article concerns one of the most important Orthodox noble leaders in the times of the Polish-Lithuanian Commonwealth – Ławryn Drewiński. He was one of the most outstanding parliamentarians of the Old Polish era. He participated in 15 parliamentary assemblies. He became famous for his expressive speeches in the parliamentary forum (especially in 1620 and 1621) in defense of the Orthodox Church, which after the conclusion of the Union of Brest (1596) had to compete with the Uniate Church for the preservation of previously held freedoms and privileges. Drewiński was a deputy from the Volyn voivodeship, whose sejmik, during the reign of Sigismund III Vasa, most often spoke about religious matters, consistently advocating for religious tolerance. He played an outstanding role during the interregnum of 1632, when the Orthodox managed (largely thanks to the determination of the king-elect Władysław IV Vasa) to regain some of the bishoprics, and then also a number of churches, previously taken over by the Uniates. Despite his consistent stance of fidelity to Orthodoxy, in 1629 he actively supported the attempt to build a union between the Orthodox Church and Uniates in the Polish-Lithuanian Commonwealth. Drewiński was also one of the most active activists of the Orthodox brotherhoods in the times of Sigismund III, seeing them as an opportunity for the spiritual and intellectual revival of Orthodoxy in the Polish-Lithuanian Commonwealth. Despite the emphasized Ruthenian origin, Drewiński was also to some extent polonized. In public activities, he used the Polish language. Like his father Basil, he was a supporter of the Polish-Lithuanian Union, while at the same time being an opponent of involving Moscow in the fight for the restoration of the Orthodox Church in the Polish-Lithuanian Commonwealth (after the Union of Brest).
    Źródło:
    Res Historica; 2023, 56; 89-150
    2082-6060
    Pojawia się w:
    Res Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Synteza badań nad stanem zachowania pałacu w Łobzowie na przestrzeni wieków – komputerowe rekonstrukcje brył obiektu od fortalicium Kazimierza Wielkiego do barokowej rezydencji Wazów
    Synthesis of studies on the state of preservation of the Palace in Łobzów across the centuries—digital reconstructions of the massings of the building, from Casimir the Great’s fortalicium to the Baroque residence of the House of Vasa
    Autorzy:
    Pikulski, Piotr
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1841658.pdf
    Data publikacji:
    2020
    Wydawca:
    Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
    Tematy:
    pałac w Łobzowie
    cyfrowa rekonstrukcja
    model 3D
    cyfrowa archeologia
    palace in Łobzów
    digital reconstruction
    3D model
    digital archaeology
    Opis:
    Pałac w Łobzowie, dawna letnia rezydencja królów polskich, obecnie siedziba Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej, początkami sięga czasów średniowiecza. To tutaj Kazimierz Wielki postawił swoje fortalicium, które przez kolejnych mieszkających tu władców przekształcane było w ich rezydencje. Każdy z nich nadawał pałacowi cechy charakterystyczne dla danej epoki: za Kazimierza Wielkiego była to fortalicja, za Stefana Batorego renesansowa willa, za panowania Wazów barokowy pałac. W niniejszej pracy, przy użyciu technologii cyfrowej rekonstrukcji zabytków, przedstawiono (w postaci modeli 3D) poszczególne etapy przekształceń pałacu w Łobzowie od czasów średniowiecza do roku 1655. Modele te stanowią syntezę dotychczasowych badań nad losami łobzowskiego pałacu i zostały opracowane na podstawie szczegółowych badań materiałów archiwalnych i źródeł historycznych.
    The palace in Łobzów, the former summer residence of Polish kings and currently a building of the Faculty of Architecture of the Cracow University of Technology, dates back to the Middle Ages. It is here that Casimir the Great had built his fortalicium which was transformed into residences by successive rulers who lived here. Each of them bestowed upon it the distinct characteristics of their times: during the reign of Casimir the Great it was a fortalicium, during Stephen Báthory’s a Renaissance villa, while during that of the House of Vasa, a Baroque palace. This paper presents, through digital monument reconstruction (in the form of 3D models), the individual stages of the transformation of the Łobzów palace from the Middle Ages to the year 1655. These models are a synthesis of previous studies on the history of the palace and were developed on the basis of detailed study of archival materials and historical sources.
    Źródło:
    Wiadomości Konserwatorskie; 2020, 63; 86-95
    0860-2395
    2544-8870
    Pojawia się w:
    Wiadomości Konserwatorskie
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Instrukcja królewska z 7 lipca 1656 r. dla posłów na rokowania w Wilnie na tle sytuacji geopolitycznej Rzeczypospolitej Obojga Narodów w połowie lat pięćdziesiątych wieku XVII
    Royal Instruction of 7 July 1656 for Deputies for Negotiations in Vilnius on the Background of the Geopolitical Situation of the Polish-Lithuanian Commonwealth in the mid-1650s
    Autorzy:
    Mucha, Maria
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/46445925.pdf
    Data publikacji:
    2024
    Wydawca:
    Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
    Tematy:
    Polish-Russian diplomatic relations
    parliamentary instruction
    John Casimir Vasa
    Alexey Mikhailovich
    peace negotiations
    armistice
    truce in Niemieża
    relacje dyplomatyczne polsko-rosyjskie
    instrukcja poselska
    Jan Kazimierz Waza
    Aleksy Michajłowicz
    rokowania pokojowe
    rozejm/zawieszenie broni
    rozejm w Niemieży
    Opis:
    Tematem artykułu są stosunki polsko-rosyjskie w połowie lat pięćdziesiątych XVII w. Praca koncentruje się na analizie instrukcji wydanej przez kancelarię królewską w dniu 7 lipca 1656 r. i przekazanej posłom udającym się na rokowania do Wilna. Celem opracowania jest skonfrontowanie treści instrukcji z ówczesną sytuacją polityczną Rzeczypospolitej Obojga Narodów i odpowiedź na pytanie, na ile żądania strony koronno-litewskiej były możliwe do spełnienia przez Państwo Moskiewskie.
    The article is dedicated to the Polish-Russian relations in the mid-1650s. It focuses on the analysis of the instructions issued by the royal chancellery on 7 July 1656 and passed on to deputies going to Vilnius for negotiations. The aim of this article is to confront the content of the instruction with the political situation of the Polish-Lithuanian Commonwealth and to understand to what extent the demands of the Crown-Lithuanian side were possible to be met by the Russian State.
    Źródło:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica; 2024, 115; 9-32
    0208-6050
    2450-6990
    Pojawia się w:
    Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jak sufragana chełmskiego kijami pobito, czyli o rozruchach religijnych w Hrubieszowie i Czerniczynie z marca–kwietnia 1636 r. Oblata protestacji i obdukcji Abrahama Śladkowskiego oraz oględzin ran jego kapelana, siostrzeńca i woźnicy w urzędzie grodzkim grabowieckim
    How the Suffragan of Chelm Was Beaten with Sticks, or about the Religious Riots in Hrubieszow and Czerniczin in March-April 1636. Oblate of Protestation and Obduracy of Abraham Sladkowski and Examination of Wounds of his Chaplain, Nephew, and Coachman at the Grabowiec Municipal Office
    Autorzy:
    Goszczyński, Artur
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/33907633.pdf
    Data publikacji:
    2023
    Wydawca:
    Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
    Tematy:
    Abraham Śladkowski
    Wladyslaw IV Vasa
    Methodius Terlecki
    Hrubieszów
    Czerniczin
    Uniates
    Orthodox
    riots
    Polish-Lithuanian Commonwealth
    Władysław IV Waza
    Metody Terlecki
    Czerniczyn
    unici
    prawosławni
    tumult
    Rzeczpospolita
    Opis:
    Jednym z głównych pól konfliktu pomiędzy unitami i prawosławnymi w Rzeczypospolitej w pierwszej połowie XVII w. była kwestia praw do użytkowania miejsc kultu. Celem zażegnania związanych z tym waśni w 1635 r. powołano komisję, która miała dokonać repartycji cerkwi w miastach królewskich w sposób proporcjonalny do ilości zamieszkujących je grekokatolików i dyzunitów. Jednym z ośrodków objętych jej działaniami był Hrubieszów w ziemi chełmskiej, gdzie urzędnicy przyznali prawosławnym dwie świątynie. Pomimo pomyślnego dla siebie werdyktu tamtejsi dyzunici wywołali zamieszki, w trakcie których napadli na grekokatolicką cerkiew, katolickich duchownych oraz mieszczan łacińskiego obrządku. Ponadto na wieść o przyjeździe sufragana chełmskiego Abrahama Śladkowskiego do położonego opodal Czerniczyna powzięli oni zamiar napaści na duchownego, do czego przekonali zamieszkujących tam włościan. Pod ich wpływem chłopi najpierw zaatakowali miejscową cerkiew i poturbowali zawiadującego nią popa, następnie zaś pobili wspomnianego dostojnika, który przybył tam na wieść o rozruchach, nie oszczędzając przy tym towarzyszących mu osób. W wyniku działań podjętych przez unickiego biskupa chełmskiego Metodego Terleckiego winni zajść mieli odpowiadać życiem i majątkiem za swoje postępowanie. Od kary jednak odstąpiono po tym, jak mieszczanie odbyli publiczną pokutę oraz przyjęli unickie wyznanie.
    One of the main areas of conflict between the Uniates and the Orthodox in the Polish-Lithuanian Commonwealth in the early 17th century was the issue of rights to use places of worship. In order to settle the related feuds, a commission was established in 1635 to repartition Orthodox churches in royal towns in proportion to the number of Greek Catholics and Disuniates residing there. One of the centers covered by its efforts was Hrubieszow in the Chełm region, where officials granted the Orthodox the right to own two temples. Despite the verdict, which was favorable to themselves, the non-Uniates there caused riots, during which they attacked a Greek Catholic temple, Catholic clergy and townspeople of the Latin rite. In addition, upon hearing of the arrival of Chelm suffragan Abraham Sladkowski to Czerniczyn, located nearby, they decided to attack the clergyman, to which they convinced the peasants living there. Under their influence, the peasants first attacked the local orthodox church and battered the pop who was in charge of it, and then beat up the aforementioned dignitary, who had arrived there upon hearing of the unrest, not sparing the people accompanying him. As a result of actions taken by the Uniate bishop of Chelm, Methodius Terlecki, the culprits of the incidents were to answer for their actions with their lives and property. However, the punishment was waived after the townspeople did public penance and adopted the Uniate religion.
    Źródło:
    Res Historica; 2023, 55; 737-762
    2082-6060
    Pojawia się w:
    Res Historica
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-78 z 78

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies