Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "The Rock" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
Monitoring of the rock mass moisture in the crystal caves nature reserve
Autorzy:
Jamróz, Paweł
Socha, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2203350.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Kopalnia Soli Wieliczka
monitoring kopalni
czujnik wilgotności
rock mass moisture
halite
underground nature reserve
measurement system
Opis:
The paper presents the results of works related to the analysis of microclimate hazards in the Crystal Caves of the Wieliczka Salt Mine. The paper focused on the development of a device for monitoring, testing and preliminary measurements of the gravimetric water content of rock in the Crystal Caves. The multisensory measurement system equipped with capacitive soil moisture sensors has been developed, calibrated and optimised. The system was used for monitoring moisture content in the sidewall and thill of the Crystal Caves.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2022, 67, 4; 729--742
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Optimization of the rock blastings in opencast mines using hydromite emulsion explosives
Autorzy:
Maranda, A.
Gołąbek, B.
Korytkowski, B.
Suszka, J.
Rink, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/89128.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii. Instytut Górnictwa
Tematy:
emulsion explosives
detonation parameters
blast grid
Opis:
In the current paper, measurement results of the detonation parameters for model emulsion explosives are presented, one of the matrices constituting a base for Hydromite 100 and 70; the work additionally details the results of the rock blastings, carried out by means of the above mentioned materials. The blastings were executed in the following opencast mines: Kamienna Góra, Kopalnia Granodiorytu Łazany II, Łagów V and Warta Cement Plant. The goal of the proceedings was to optimize the blast grid for specific plants.
Źródło:
Mining Science; 2014, 21; 33-41
2300-9586
2353-5423
Pojawia się w:
Mining Science
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przegląd technologii eksploatacji soli kamiennej w kopalniach podziemnych
The review of the rock salt exploitation techniques in the underground rock salt mines
Autorzy:
Poborska-Młynarska, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192137.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
sól kamienna
techniki eksploatacji
kopalnia soli
rock salt
exploitation techniques
salt mine
Opis:
Produkcja soli kamiennej w podziemnych kopalniach soli na świecie przekracza 43 mln ton rocznie. Sól kamienną eksploatuje się stosując różne techniki i systemy wybierania, w zależności od budowy geologicznej i warunków geologiczno- górniczych w złożu, stopnia mechanizacji, lokalnego doświadczenia górniczego i tradycji. Największymi producentami soli są kopalnie w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie i Niemczech. Powszechnie stosowanymi systemami eksploatacji w kopalniach soli są systemy komorowe właściwe oraz komorowo-filarowe. Urabianie skał odbywa się dwiema technikami: z zastosowaniem materiałów wybuchowych oraz maszynowo kombajnami chodnikowymi. Związane są z tym rozmaite rozwiązania procesów ładowania, odstawy i transportu urobku. W Polsce działają dwie podziemne kopalnie soli: Kopalnia Soli „Kłodawa” oraz rozpoczynająca produkcję nowa kopalnia - oddział eksploatujący sól w złożu Bądzów w KGHM Polska Miedź S.A. O/ZG „Polkowice-Sieroszowice”. Wielkość wydobycia pochodzącego z kopalni w Kłodawie przekroczyła w 2013 r. 0,6 mln ton. W obu kopalniach stosuje się systemy eksploatacji komorowe właściwe z odmienną techniką urabiania skał. Przegląd sposobów i technik eksploatacji stosowanych obecnie w kopalniach soli na świecie może być inspiracją dla rozwiązań w kopalniach soli w kraju.
The global production of rock salt in underground salt mines does not exceed 43 million tons a year. Rock salt is mined with various technologies and extraction systems, depending on the geological structure and mining conditions of the deposits and the degree of mechanization, as well as the local mining experiences and traditions. The salt mines located in the United States, Canada, and Germany are the largest rock salt producers. Chamber and chamber-and-pillar extraction systems are the most often used methods of salt extraction. Rock cutting is based on two techniques: one with the use of explosives and the other one based on the use of machines: continous miners. These methods are also associated with various solutions provided for the processes of loading, delivery, and transportation of the salt. Two underground salt mines operate currently in Poland: the “Kłodawa” Salt Mine and the newly established Salt Extraction Division “Polkowice-Sieroszowice” Salt Mine of the Bądzów Salt Deposit, division of the KGHM Polska Miedź S.A. The output of the “Kłodawa” Salt mine exceeded 0.6 million tons in 2013. Both Polish salt mines apply the chamber extraction systems, with diverse rock cutting techniques. A review of the global mining methods and techniques may be an inspiration for the selection of extracting solutions for the Polish salt mines.
Źródło:
Przegląd Solny; 2014, 10; 119--123
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Roadway support design based on in-situ stress and its asymmetrical distributions in a coal mine
Autorzy:
Guo, Hongjun
Ji, Ming
Zhao, Weisheng
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/218766.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
kopalnia węgla
droga transportowa
transport kopalniany
in-situ stress
the stress in the rock surrounding roadway
the displacement in the rock surrounding roadway
the plastic zone in the rock surrounding roadway
support parameters
Opis:
Through in-situ stress measurements, stress data were obtained from an auxiliary transportation roadway in a coal mine in Shanxi Province, China. Based on the principles of elastic mechanics and using a generalized plane strain model, the mechanical effects of the in-situ stresses on an idealized roadway were calculated and the distributions of stresses, displacements, and plastic zones determined. Building on this model, the vulnerable zones in the roadway cross section were identified. Ground support specifications were developed and during specification design, comprehensive consideration was given to factors affecting the stability of the rock surrounding the roadway. A scientific and reasonable support scheme was put forward. Practical experience in the coal mine shows the normal forces of anchor bolt and cable, the minimal convergence of roof to floor, and a generally good support in the auxiliary transportation roadway. The support should ensure safe production during its service life. This study provides a new method for designing roadway support systems that can be particularly valuable for high-stress roadways.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2020, 65, 2; 299-315
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zespolone z górotworem obudowy wyrobisk pionowych
Integrated with the rock mass vertical supports
Autorzy:
Głuch, P.
Lekan, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/113225.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
STE GROUP
Tematy:
górnictwo
budownictwo górnicze
obudowa szybu
mining
construction and mining
shaft support
Opis:
Obudowy górnicze często są wykonywane na obrysie wyłomu wyrobiska z punktowym połączeniem z górotworem. W wyrobiskach pionowych stosowane technologie wykonywania obudowy z betonu monolitycznego przy urabianiu skał materiałem wybuchowym nie gwarantują uzyskania pełnego zespolenia z górotworem, który ulega spękaniu i rozwarstwieniu przed wykonaniem obudowy ostatecznej. W artykule przedstawiono nowoczesne zastosowane praktycznie rozwiązania obudów wyrobisk pionowych zespolonych z górotworem pozwalające uzyskać wysokowydajny pod względem nośności system obudowy zespolonej z górotworem.
Mining supports are often made on the outline breach of the excavation in the point connection of the rock mass. In the vertical overage technologies used execution of monolithic concrete casing when mining rock explosive don’t guarantee a full fusion of rock mass, which is fractured and stratification before the final casing. The article presents modern solutions applied practically covers the excavation of vertical units of the rock mass in order to obtain high performance in terms of system capacity of the housing complex of the rock mass.
Źródło:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji; 2016, 1 (13); 217-227
2391-9361
Pojawia się w:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mining hazards analysis with simultaneous mining copper ores and salt deposits in LGOM (Legnica-Głogów Copper Belt) mines with regard to dynamic influences
Analiza zagrożeń górniczych przy równoczesnej eksploatacji złoża rud miedzi i złoża soli w kopalniach LGOM w zakresie wpływów dynamicznych
Autorzy:
Kłeczek, Z.
Niedojadło, Z.
Popiołek, E.
Skobliński, W.
Sopata, P.
Stoch, T.
Wójcik, A.
Zeljaś, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/219927.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
mechanika górotworu
zagrożenia górnicze
deformacje górotworu
prognozy wpływów górniczych
wstrząsy górotworu
mechanics of the rock mass
mining hazards
deformations of the rock mass
forecasts of mining impact
shocks of the rock mass
Opis:
In the case of locating two bedded deposits of different mineral resources in a small vertical distance, additional or increased mining hazards can occur (deformations of the rock mass, crumps and mining shocks, hazards to the land surface). This paper has thoroughly examined the impact of exploitation of the lower-located deposit of copper ore on the higher-located deposit of salt as well as the reverse situation as regards the dynamic phenomena, being the greatest lithospheric hazard in LGOM. At the same time theoretical models of processes were applied, verified by previous observations in situ in mines of Legnica-Głogów Copper Belt.
W przypadku usytuowania dwóch pokładowych złóż różnych surowców mineralnych w niewielkiej odległości pionowej mogą występować dodatkowe lub zwiększone zagrożenia górnicze (deformacje górotworu, tąpania i wstrząsy górnicze, zagrożenie powierzchni terenu). W pracy rozważono wszechstronnie oddziaływanie eksploatacji niżej zalegającego złoża rudy miedzi na wyżej zalegające złoże soli kamiennej oraz sytuację odwrotną w zakresie zjawisk dynamicznych, będących największym zagrożeniem litosferycznym w LGOM. Wykorzystano przy tym modele teoretyczne procesów, zweryfikowane przez dotychczasowe obserwacje in situ w kopalniach Legnicko-Głogowskiego Okręgu Miedziowego.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2016, 61, 3; 553-570
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Effect of Undercut Anchor Diameter on the Rock Failure Cone Area in Pullout Tests
Autorzy:
Jonak, Józef
Karpiński, Robert
Wójcik, Andrzej
Siegmund, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2204399.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
rock mechanics
fracture mechanics
rock destruction
concrete breakout failure
numerical modelling of fracture
Opis:
The numerical analysis was conducted using the FEM ABAQUS software to establish the impact of various undercut anchor diameters on the rock breakout cone formation. The central focus of the investigations was on the rock breakout prism, which tends to be approximated to a cone or a quadrilateral pyramid, including its characteristic parameter, the angle of failure cone . Assuming that the embedment depth and the undercut anchor head angle were constant for the considered range of anchor head diameters, it remains unclear, however, precisely how the anchor head diameter affects the value of the failure cone angle, and thus the surface area of the full breakout prism. This conclusion stands in confirmation of our former considerations regarding the impact of the anchor head angle on the size of the breakout surface. Furthermore, it is supported by the results obtained from the mechanical model simulation of the anchor-rock system, where the anchor head angle and the effective embedment depth were determined as significant factors affecting the assumed rock breakout failure. The underlying aspect of the reported investigation was to evaluate the effectiveness of the non-conventional rock breakout technology performed with an undercut anchor, whose primary factors were both the pullout force and the assumed volume of the rock cone.
Źródło:
Advances in Science and Technology. Research Journal; 2022, 16, 5; 261-270
2299-8624
Pojawia się w:
Advances in Science and Technology. Research Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kształtowanie kultury bezpieczeństwa w górnictwie skalnym
Shaping culture of safety in the rock mining industry
Autorzy:
Stefanicka, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/88915.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii. Instytut Górnictwa
Tematy:
kultura bezpieczeństwa
prewencja
dobre praktyki
górnictwo skalne
Opis:
Przedstawiono problematykę kształtowania kultury bezpieczeństwa w polskim górnictwie skalnym w aspektach nowej, behawioralnej jakości bezpieczeństwa w pracy i poza pracą. Zwrócono uwagę na słabość czynnika ludzkiego, jako podstawowej przyczyny wypadków przy pracy. Usystematyzowano pojęcia dotyczące kultury bezpieczeństwa oraz uzasadniono potrzebę jej kształtowania na poziomie społeczności branżowej. Omówiono kwestie analiz zdarzeń wypadkowych i niebezpiecznych w aspektach prewencji oraz wdrażania „dobrych praktyk". Wywołano konieczność współpracy i partnerstwa na rzecz kształtowania kultury bezpieczeństwa w górnictwie skalnym oraz podkreślono jej rangę w strategiach rozwijających się organizacji.
The article presents the issues of shaping culture of safety in Polish rock mining. It draws attention to the weakness of the human factor as the primal cause of accidents at work. Systematized concept of safety culture has been presented explaining the need for its development at the industry community level. The problems in shaping the culture in rock mining are pointed. The issues of analysis of accidents and dangerous situations are discussed, in the aspects of prevention and the implementation of “good practices” as a shaping a culture of safety.
Źródło:
Mining Science; 2014, 21, Special Issue 1; 191-201
2300-9586
2353-5423
Pojawia się w:
Mining Science
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tąpnięcia a kierunki osłabienia górotworu
Rockbursts with regard to the directions of weakening the rock mass
Autorzy:
Patyńska, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/340623.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Główny Instytut Górnictwa
Tematy:
górotwór
sejsmiczność
tąpnięcia
Górnośląskie Zakłady Węglowe
seismicity
rockburst
rock mass
Opis:
Na zagrożenie tąpaniami, poza warunkami geologicznymi, istotny wpływ mają roboty górnicze zarówno w pokładzie, jak i pokładach wyżej i niżej zalegających. Zakłócenia w sejsmiczności indukowanej powodowane są między innymi przez resztki, krawędzie, czy nadmierne rozcięcie pokładu wyrobiskami korytarzowymi. Skutki zaszłości eksploatacyjnych w większości pól wybierkowych spełniają istotną rolę odprężającą bądź koncentrują naprężenia, często na znacznych powierzchniach pól ścianowych. Dodatkowy problem - w tym duże prawdopodobieństwo generowania licznych wstrząsów, także wysokoenergetycznych - stanowi występowanie uskoków w polu ścianowym, o zrzutach możliwych do przejścia frontem ściany. W związku z powyższym, w celu prawidłowego dobrania rodzaju i zakresu metod profilaktyki tąpaniowej, ważne jest ustalenie odległości frontu eksploatacyjnego od płaszczyzny uskokowej, przy której zmienia się aktywność sejsmiczna górotworu, a tym samym i stan zagrożenia tąpaniami Jednoznaczne informacje z tego zakresu uzyskano z analizy warunków zaistniałych tąpnięć w strefach uskokowych i poza nimi. Tąpnięcia jakie wystąpiły w rejonach skutków związanych z tektoniką lokalną wykazały, że aktywność sejsmiczna indukowana w odległości š 50 m od uskoku jest porównywalna, co wskazuje na zasięg oddziaływania uskoku. W celu zobrazowania oddziaływań górotworu na wyrobiska górnicze ważna jest dobra znajomość warunków zalegania nadkładu w rejonach eksploatacji, w tym przestrzenna orientacja stanu zagrożenia tąpaniami oraz właściwego projektowania i usytuowania frontów eksploatacyjnych. Zazwyczaj zmniejszanie zagrożenia tąpaniami uzyskuje się przez stosowanie profilaktyki, polegającej na dezintegracji ośrodka skalnego w otoczeniu wyrobiska. Dlatego właściwe zorientowanie frontów eksploatacyjnych względem kierunków rzeczywistego osłabienia górotworu może także w całym cyklu prowadzonych prac powodować zmniejszenie stanu zagrożenia. Istotne do określenia wpływu kierunku eksploatacji pokładów węgla na stan zagrożenia tąpaniami były dane statystyczne o tąpaniach zaistniałych w kopalniach węgla kamiennego w latach 1989-2001. Konfrontacja udziału łupności czy uskoków z geologiczno-górniczymi uwarunkowaniami eksploatacji wskazuje na możliwość ograniczania zagrożenia tąpaniami, poprzez właściwe ustalenie kierunku biegu ścian względem zalegania pokładu, szczególnie zaś przy uwzględnianiu płaszczyzn strukturalnych osłabień naturalnych i eksploatacyjnych. Wnioski zawarte w pracy odnoszą się do sposobu określania stref zaangażowania tektoniki lokalnej, warunków dopuszczalnych i zalecanych kierunków zorientowania frontów eksploatacyjnych względem kierunków zalegania płaszczyzn osłabienia spoistości górotworu Uwzględnienie powyższych ustaleń przy opracowywaniu projektów eksploatacji pozwoli na poprawę bezpieczeństwa pracy i umożliwi selektywny dobór aktywnej profilaktyki tąpaniowej.
The rockburst hazard is significantly influenced, apart from geological conditions, by underground working, both in the seam and in those located below and above. The disturbance in the induced seismicity result from, among the other things, the remainders, edges or excesive splitting of the seam with headings. The consequences of former mining events play, in the majority of panels, an important stress - relieving role or concentrate the stress, often over large surfaces of longwall panels. An additional problem, including the probability of generation of numerous tremors, also high-energy ones, is the presence of faults in the longwall panel with the thrusts likely to be passed by the longwall front. In this connection, with the aim to select properly the sort and scope of the rockburst prevention methods, it is important to determine the distance of the mining front from the fault plane, at which the seismic activity of the rock mass changes, and thereby the rockburst hazard condition. The unambiguous information in this field was obtained from analyses of the conditions of rockbursts that occurred in the fault zones and outside them. The rockbursts which occurred in the regions of the effects connected with local tectonics have revealed that the induced seismic activity at a distance of+50 m from the fault is comparable, which points at the range of influence of the fault. With the aim to illustrate the effects of the rock mass on mine workings, of importance is the knowledge of conditions of the overburden deposition in the regions of mining, in that spatial orientation of the rockburst hazard condition, and of proper designing and location of mining fronts. As a rule, the reduction of the rockburst hazard is obtained through the use of prevention relying on disintegration of the rock environment in the surroundings of the working. Therefore, an adequate orientation of mining fronts in relation to real weakening of of the rock mass can also result in reduction of the level of hazard, in the entire cycle of the work performed. Important for determining the effects of the direction of extraction of coal seams were the statistical data on the rockbursts that occurred in the hard coal mines over the years 1989-2001. The share of cleavage or faults confronted with the geological - mining condition of mining operations conducted points at the possibility of limiting the rockburst hazard through proper determining the directions of the longwall advance in relation to the seam deposition, and, in particular when taking into account the planes of structural weakening, both natural and resulting from mining. The conclusions included in the study relate to the method of defining the zones of engagement of local tectonics, admissible conditions and recommended directions of orientation of mining fronts in relation to directions of deposition of the planes of weakened cohesion of the rock mass. The consideration of these findings in designing the plans of mining will enable to improve the safety at work and will make the selective selection of rockburst prevention possible.
Źródło:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa; 2003, 1; 37-59
1643-7608
Pojawia się w:
Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Archers from Rag-i Bibi. Notes on the equipment depicted on Rag-i Bibi relief (Northern Afghanistan)
Autorzy:
SKUPNIEWICZ, Patryk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2142379.pdf
Data publikacji:
2022-08-28
Wydawca:
Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
Tematy:
Sasanian
Kushan
the rock relief
Iran
Rag-i Bibi
Afghanistan
archers
Opis:
The rock relief discovered in Rag-e Bibi in Northern Afghanistan in 2002 remains an archaeological sensation. The archery equipment depicted there has not yet been studied. The article describes the bow cases combined with quivers and associates them with the same type of kit popular in Eurasia related with spread of the recurved bows with stiff bone or horn extensions of Xiong Nu/Hunnictype. This type of bows replaced shorter 'Scythian' type of bows in 1st-2nd century CE. The integrated bow case and quiver went out of use soon before the rise of the Sasanians therefore Rag-e Bibi cannot be linked with this dynastic art, based also on the depicted elements of material culture, as well as on stylistic grounds.
Źródło:
Historia i Świat; 2022, 11; 115-124
2299-2464
Pojawia się w:
Historia i Świat
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Malacofauna of cave deposits from the Rock Shelter in Smolen in the Wodaca Valley (Czestochowa upland)
Autorzy:
Szymanek, M.
Krajcarz, M.T.
Krajcarz, M.
Sudol, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/84051.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Mikołaja Kopernika. Wydział Biologii i Ochrony Środowiska. Stowarzyszenie Malakologów Polskich
Źródło:
Folia Malacologica; 2013, 21, 3
1506-7629
Pojawia się w:
Folia Malacologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przekład literatury konceptualnej Studium przypadku lokalizacji Paint the Rock Shiva Kotechy jako Namaluj Popka
Translation of Conceptual Literature. A Case Study of the Localization of Paint the Rock by Shiv Kotecha into the Polish Namaluj Popka
Autorzy:
Marecki, Piotr
Małecka, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/971855.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
ambient literature
experimental literature
conceptual translation
experimental translation
conceptual literature
literatura ambientowa
literatura eksperymentalna
literatura konceptualna
przekład konceptualny
przekład eksperymentalny
Opis:
The article presents a case study of the conceptual book Paint the Rock by Shiv Kotecha, which was translated into Polish using conceptual localizaton. The orig- inal is an unconventional “coloring book” that invites the reader to paint American male celebrities from memory. The Polish localization, Namaluj Popka, replaces these global household names with figures from the local popular imaginary. The authors describe the context of the original literary work, the translation process, the new context for reception in Poland, with a special focus on the role of the translator as the ambassador of new trends in literature and the creative aspects of experimental translation.
| Jako studium przypadku przekładu literatury konceptualnej przed¬stawiona została książka Namaluj Popka Shiva Kotechy (2017), w której zastosowany został przekład poprzez konceptualną lokalizację. Oryginał pod tytułem Paint the Rock (2013) miał postać wpisującej się w nurt literatury ambientowej i proceduralnej kolorowanki zachęcającej do malowania z pamięci amerykańskich celebrytów płci męskiej. Polska wersja lokalizuje ten pomysł, używając postaci obecnych w rodzimej wyobraźni masowej. Autorzy opisują kontekst oryginału, proces tłumaczenia i nowy kontekst recepcji w języku polskim, podkreślając jednocześnie rolę tłumacza jako ambasadora nowych trendów w literaturze oraz twórcze aspekty przekładu eksperymentalnego.
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2018, 9, 1; 99-123
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przekład literatury konceptualnej Studium przypadku lokalizacji <i>Paint the Rock</i> Shiva Kotechy jako <i>Namaluj Popka</i>
Autorzy:
Marecki, Piotr
Małecka, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/486708.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Opis:
Translation of Conceptual Literature. A Case Study of the Localization of Paint the Rock by Shiv Kotecha into the Polish Namaluj Popka The article presents case study of a creative practice-based project in which the experimental conceptual book Paint the Rock by Shiv Kotecha was translated into Polish using a conceptual translation strategy. The original is an unconventional “coloring book” that invites the reader to paint American male celebrities from memory. The Polish translation, Namaluj Popka by Aleksandra Małecka and Piotr Marecki, remakes the original experiment, replacing these global household names with figures from the Polish local popular imaginary in a ludic localization. The authors describe the context of the original literary work, the translation process, the new context for reception in Poland, with a special focus on the role of the translator as the ambassador of new trends in literature and the creative and critical potential of conceptual writing and translation strategies. KEY WORDS: ambient literature, experimental literature, conceptual translation, experimental translation, conceptual literature
Źródło:
Przekłady Literatur Słowiańskich; 2018, 9, 1
1899-9417
2353-9763
Pojawia się w:
Przekłady Literatur Słowiańskich
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modelowanie zjawisk termicznych w masywie skalnym w otoczeniu georeaktora
Modelling of thermal phenomena in the rock mass in the vicinity of a georeactor
Autorzy:
Cała, M.
Stopkowicz, A.
Kowalski, M.
Blajer, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/166384.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
podziemne zgazowanie węgla
procesy termiczne
modelowanie numeryczne
underground coal gasification
thermal processes
numerical modelling
Opis:
Podziemne zgazowanie węgla jest zagadnieniem szeroko badanym w kontekście możliwości wykorzystania pokładów węgla, których klasyczna eksploatacja jest ekonomicznie nieuzasadniona bądź technologicznie trudna. Ze względu na złożoność procesu zgazowania węgla, brak doświadczeń praktycznych, prognozowanie jego wpływu na otaczające geośrodowisko jest zagadnieniem trudnym. W artykule analizie poddano możliwości modelowania procesów termicznych oraz prognozowania ich wpływu na otaczający masyw skalny. W tym celu wykorzystano program metod różnic skończonych FLAC 3D, w którym odwzorowano warunki doświadczeń ex situ prowadzonych dla różnych układów kanałów ogniowych. Uzyskane rezultaty z symulacji numerycznych porównywano z rzeczywistymi pomiarami. Pozwoliło to na ocenę możliwości wykorzystania narzędzi numerycznych do oceny i prognozowania wpływu procesów termicznych towarzyszących podziemnemu zgazowaniu węgla na otaczające geośrodowisko.
Underground coal gasification is usually widely studied for possibilities of underground coal utilisation in places where normal underground excavation is economically undesirable or technologically difficult. Due to the complexity of coal gasification process and lack of practical experience, forecasting of its environmental impact is quite a hard task. This paper shows the options of numerical modelling of thermal phenomena and forecasting its influence on the surrounding rock mass. The finite difference method software FLAC3D was used for this purpose. The various ex-situ experiments for different fire channels were modelled. The results of numerical simulations were compared with data from ex-situ experiments. It allowed to estimate the possibilities of using numerical methods for the evaluation and forecasting environmental impacts of thermal processes which accompany the underground coal gasification.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2014, 70, 11; 76-85
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Rock that Causes Everyone to Stumble (Matt 16:23)
Kamień, o który wszyscy się potykają (Mt 16, 23)
Autorzy:
Rucki, Mirosław
Abdalla, Michael
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/695032.pdf
Data publikacji:
2019-05-29
Wydawca:
Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu
Opis:
Artykuł dotyczy wersetu Mt 16, 23, zawierającego wypowiedź Jezusa skierowaną do Piotra: „Zejdź Mi z oczu, szatanie! Jesteś Mi zawadą, bo nie myślisz o tym, co Boże, ale o tym, co ludzkie” (Biblia Tysiąclecia). W analizie zwrócono uwagę na jedno ze znaczeń podawanych przez słowniki: "skándalon is the native rock rising up through the earth, which trips up the traveler" (http://biblehub.com/greek/4625.htm). Słowniki języka syriackiego również wyjaśniają znaczenie użytego w Peszitcie słowa  jako stumbling-block, czyli kamień, o który wszyscy się potykają. Szczególnie ciekawym użyciem tego słowa jest połączenie kifo d-tukalto w wersecie Rz 9, 33, nawiązującym do Iz 18, 14. Mając na uwadze aramejskie brzmienie imienia Piotra – Kefa, zauważono grę słów trudną do oddania w języku polskim: w wersecie Mt 16, 18 Jezus nadaje Szymonowi nowe imię Kefa (Skała jako fundament Kościoła), a kilka wersetów później nazywa go [kefo] d-tukalto, czyli kawałek skały sterczącej z ziemi na drodze, o który wszyscy się potykają. Analiza słownictwa Biblii Hebrajskiej, Peszitty i Targumów dostarcza dodatkowych interesujących szczegółów.
Źródło:
Wrocławski Przegląd Teologiczny; 2018, 26, 2
2544-6460
Pojawia się w:
Wrocławski Przegląd Teologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zaczyny geopolimerowe do uszczelniania górotworu metodami iniekcji otworowej
Geopolymer slurries for sealing the rock mass with hole injection methods
Autorzy:
Stryczek, S.
Wiśniowski, R.
Gonet, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/299738.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
zaczyny uszczelniające
dodatki hydrauliczne
dodatki pucolanowe
iniekcje otworowe
sealing slurries
hydraulic and puzzolan additives
borehole injection
Opis:
Podczas prowadzenia prac wiertniczych, górniczych oraz w budownictwie hydrotechnicznym i inżynieryjnym często występują problemy natury geotechnicznej wymagających wzmacniania i uszczelniania zarówno ośrodka gruntowego jak i masywu skalnego. Podstawowe prace pozwalające na osiągnięcie założonego celu zazwyczaj realizowane są metodami iniekcji otworowej z zastosowaniem odpowiedni dobranych zaczynów uszczelniających. Zaczyny uszczelniające sporządzone na osnowie cementu portlandzkiego wykazują wiele wad: długi czas wiązania, nieodpowiednie właściwości reologiczne. Te niekorzystne właściwości zaczynów cementowych można w sposób istotny poprawić poprzez wprowadzenie do cementu powszechnego użytku odpowiednio dobranych dodatków mineralnych. W związku z powyższym, w ostatnich latach prowadzane są intensywne badania nad dalszym rozwojem spoiw i zaczynów uszczelniających w celu uzyskania nowej generacji spoiw specjalnych zwanych geopolimerami. Zaczyny na osnowie geopolimerów oparte są wyłącznie na składnikach pochodzenia nieorganicznego.
Drilling, mining, hydrotechnical and engineering operations are frequently related with geotechnical problems requiring reinforcing and sealing of the ground and the rock mass. The basic works are usually carried out with the borehole injection methods and the properly applied sealing slurries. Portland cement sealing slurries have a number of shorcomings, e.g.: long time of setting, incorrect rheological properties. These disadvantages can be significantly improved by admixing selected mineral additives. Hence, recently this problem has been intensely investigated in view of further development of binders and sealing slurries to obtain a new generation of the so-called geopolymer slurries. Geopolymer slurries are based solely on inorganic components.
Źródło:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2007, 24, 2; 895-900
1507-0042
Pojawia się w:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwarunkowania rozwoju górnictwa skalnego i przeciwdziałania sytuacjom kryzysowym
Conditions of the rock mining development and counteraction of the crisis situations
Autorzy:
Bednarczyk, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/171007.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
górnictwo skalne
rock minerals mining
Opis:
W artykule przedstawiono wybrane problemy rozwoju górnictwa skalnego, które ujawniły się w jego największym rozwoju w latach 2002-2011. Wskazano na możliwości rozwojowe i spodziewane ograniczenia związane z występującym spowolnieniem rozwoju gospodarczego w latach 2012 i dalszych nawiązując do wstępnych planów średnio- i perspektywicznego rozwoju krajowej sieci transportowej i budownictwa. Wskazano przeciwdziałania sytuacjom kryzysowym, które wywoływane są zmniejszeniem zapotrzebowania na wytwarzaną produkcję i zagrażają istnieniu podmiotów gospodarczych.
In the article chosen problems of the rock minerals mining development which emerged in its greatest development in 2002-2011 were presented. Development potential and the expected restrictions associated with the economic slowdown in 2012 and predicted in the future were indicated with reference to preliminary plans of the perspective development of the domestic transport network and the construction. Counteractions of the crisis situations connected with reducing the demand for the aggregates were indicated.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2013, 54, 5-6; 7-20
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Czas zatrzymany – amerykańska nostalgia za epoką rock’n’rolla
Time on Hold – The American Nostalgia for the Rock and Roll Era
Autorzy:
Włodek, Patrycja
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28408974.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
Tematy:
lata 50.
Reaganizm
rock’n’roll
kontestacja
1950s
Reaganism
rock and roll
constestation
Opis:
Lata 50. to szczególny okres w historii Stanów Zjednoczonych. Ta jedna z najbardziej mitologizowanych i fetyszyzowanych epok XX w. w kulturze Ameryki; jest jednocześnie jedną z bardziej ambiwalentnych i podatnych na zewnętrzne oczekiwania co do jej wizerunku kreowanego w kinie. Lata 50. – rozpięte między idealną all American erą Eisenhowera a narodzinami kultury młodzieżowej i ruchów społecznych, które diametralnie zmieniły Amerykę w epokach kolejnych – już w punkcie wyjście były ambiwalentne, co odbijało się z jednej strony w clean teen movies, a z drugiej w melodramatach rodzinnych. Szczególne znaczenie zyskały w latach 80., kiedy nostalgia za erą rock’n’rolla jako część „Reaganoretro” i „Reaganizmu”, czyli konserwatywnego nurtu w kinematografii, wyparła społeczny kontekst i tło historyczne, zamieniając paradoksalne lata 50. w serię popkulturowych, często pustych ikon.
The 1950s are a special period in the history of the United States. It is one of the most mythologised and fetishised eras in the American culture of the 20th century. At the same time it is one of the most ambiguous periods, susceptible to external expectations as to its image created in the cinema. The 1950s – stretching from the ideal all American era of Eisenhower and the birth of youth culture and social movements that radically changed America in the following periods – was ambivalent already at the point of exit, which was reflected on the one hand in clean teen movies, and on the other hand in family melodramas. In particular 1950s gained significance in the 1980s, when the nostalgia for the rock and roll era, as part of Reaganism and Reagan-retro, that is a conservative trend in the cinema, ousted the social context and historical background of the era, turning the paradoxical 1950s into a pop culture theme park full of often empty icons.
Źródło:
Kwartalnik Filmowy; 2014, 86; 113-133
0452-9502
2719-2725
Pojawia się w:
Kwartalnik Filmowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Składowanie odpadów w górotworze w świetle krajowych regulacji prawnych
Waste storage in the rock mass in view of Polish legal regulations
Autorzy:
Macuda, J.
Zawisza, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/300309.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
składowiska odpadów
górotwór
przepisy prawne
wastes storage
rock mass
legal regulations
Opis:
Składowanie odpadów płynnych w górotworze, poprzez zatłaczanie ich do warstw chłonnych, specjalnie do tego celu przystosowanymi otworami wiertniczymi jest bezpieczne dla środowiska i konkurencyjne ekonomicznie w stosunku do innych aktualnie stosowanych metod ich utylizacji. Na prowadzenie takiej działalności wymagane jest uzyskanie koncesji, której udziela minister właściwy ze względu na przedmiot prowadzonej działalności gospodarczej podlegającej koncesjonowaniu. W artykule przedstawiono analizę podstawowych aktów prawnych, które powinny być uwzględnione przy bezzbiornikowym składowaniu odpadów w górotworze, tj. ustaw Prawo geologiczne i górnicze oraz Prawo ochrony środowiska. Podano również wymogi zawarte w ustawie Prawo działalności gospodarczej, w zakresie składowania odpadów w górotworze
Storing of liquid waste in the rock mass by injecting it to the rock mass through injection wells is both environmentally safe and economically competitive as compared to other utilization methods. However, such activity has to be licensed by a respective minister. The basic legal acts regulating reservoirless waste storage underground, i.e. Geological and Mining Law as well as Environmental Law are discussed in the paper. Economic Activity Law for waste storage in the rock mass is also presented
Źródło:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2006, 23, 1; 325-331
1507-0042
Pojawia się w:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zagrożenia tąpaniami w polskim górnictwie w latach 1980-2015
The rock burst hazard in Polish mining industry between 1980 and 2015
Autorzy:
Rawicki, Z.
Stępień, A.
Rożek, E.
Błaszczyk, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/167329.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
tąpania
wstrząs
profilaktyka
nadzór górniczy
rock burst
tremor
prevention
mining supervision
Opis:
Zagrożenie tąpaniami należy od wielu lat do najniebezpieczniejszych zagrożeń naturalnych, występujących w polskim górnictwie. Wielkość tego zagrożenia uzależniona jest od warunków prowadzenia działalności górniczej - zarówno naturalnych, jak głębokość zalegania złoża czy występowanie zaburzeń geologicznych, a także górniczych - wynikających z dokonanej wcześniej eksploatacji, zastosowanej technologii lub koordynacji robót. W latach 2014-2015 zagrożenie tąpaniami występowało w 22 z 30 czynnych kopalń węgla kamiennego oraz we wszystkich trzech kopalniach rud miedzi, a wspomnieć należy również o aktywności sejsmicznej generowanej odkrywkową eksploatacją węgla brunatnego. O tym, że jest to nadal zagrożenie realne, świadczy występowanie w latach 2013 - 2015 tąpnięć, w wyniku których pracownicy zatrudnieni pod ziemią ulegli wypadkom, w tym śmiertelnym. W artykule przedstawiono dane statystyczne dotyczące rejestrowanych w latach 1980-2015 wysokoenergetycznych zjawisk sejsmicznych, zaistniałych tąpnięć oraz towarzyszących im wypadków, w korespondencji z uzyskanym wydobyciem. Omówiono wykorzystywane w podziemnych zakładach górniczych metody oceny stanu zagrożenia tąpaniami, jak również stosowane środki profilaktyki aktywnej i pasywnej, obejmującej już fazę projektowania eksploatacji górniczej lub poprzez działania organizacyjne stosowane w fazie prowadzenia eksploatacji. Integralną część artykułu stanowi opis niektórych działań organów nadzoru górniczego w celu ograniczenia zagrożenia tąpaniami w zakładach górniczych. Przedstawiono wnioski zespołu doradczo-opiniodawczego powołanego przez Prezesa Wyższego Urzędu Górniczego do analizy niektórych zagadnień związanych ze wstrząsem o energii 4x109 J i tąpnięciem, zaistniałym w dniu 18 kwietnia 2015 r. w KHW S.A. KWK „Wujek" w Katowicach Ruch „Śląsk". We wnioskach artykułu przedstawiono podstawowe kierunki działań zmierzających do dalszej poprawy w zakresie rozpoznania i zwalczania zagrożenia tąpaniami w przyszłości.
For many years rock burst hazard has been among the most dangerous natural hazards encountered in Polish mining industry. This hazard's size depends on the conditions in which mining operations take place - may they be natural, like the deposit's depth or existing geological fault, or mining-related - resulting from previous extraction, technology used or the coordination of works. In 2014 rock burst hazard occurred in 22 out of 30 active hard coal mines and in all three copper ore mines. The fact that this is still a real threat is evidenced by the rock bursts that occurred between 2013 and 2015 and resulted in accidents, including fatal ones among underground workers. This paper presents statistical data of high-energy seismic tremors, rock bursts and accidents accompanying them in relation to the level of extraction recorded between 1980 and 2015. It discusses the methods for assessing rock burst hazard used in underground mines as well as active and passive preventive measures applied either in the design phase of mining operations, or used as organizational actions in the extraction phase. An integral part of the paper is the description of some of the mining supervision authorities' actions that have been taken in order to reduce the risk of rock burst hazard in mines. Furthermore, it presents the conclusions of the advisory-consultative panel appointed by the President of the State Mining Authority to examine certain issues related to the high-energy tremor of 4x109 J magnitude and the rock burst which occurred on 18 April 2015 in KHW SA „Wujek" hard coal mine in Katowice. This paper concludes with the description of the basic lines of action to be taken for further improvement of the identification of and prevention from rock burst hazard in the future.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2016, 72, 4; 38-47
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Assessment of rock mass stability in the historic area of levels IV-V of the "Wieliczka" Salt Mine
Ocena stabilności górotworu w strefie zabytkowej poziomów IV-V w Kopalni Soli Wieliczka
Autorzy:
d'Obyrn, K.
Hydzik-Wiśniewska, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/219216.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
kopalnia soli
podsadzanie wyrobisk
analiza geomechaniczna
stabilizacja górotworu
salt mine
backfilling
geomechanical analysis
stabilization of the rock mass
Opis:
As a result, of more than 700 years of exploitation in the Wieliczka Salt Mine, a network of underground workings spreading over eleven levels was created. All mine workings of significant historic and natural qualities and the majority of functional mine workings designated to be preserved are located on levels I to V. The most precious of them, available to tourists, are located in the central part of the Mine on levels I-III. The Mine is not anticipating to make levels IV, Kołobrzeg and V available for a wider range of visitors, even though there are historically and naturally precious workings in those areas as well. The most valuable of the mine workings come from the eighteenth and nineteenth centuries and were exploited mainly in a bed of fore-shaft salt, Spiza salt and the oldest ones. The characteristic feature of these excavations, distinguish them from the chambers located on the levels I-III, is the room-and-pillar system that had been used there. Mine workings exploited in this system measure up to 100 metres in length, and the unsupported pillars standing between the chambers measuring 4-10 metres in width were remained. The described above levels, including levels of VI-IX are to provide a stable support for the workings located higher up. The remaining part of the mine, with the exception of the function workings, is designated for liquidation by backfilling. The article presents an assessment of stability of the mine workings, located on levels IV-V, and their impact on the surrounding rock mass and the land surface. The analysis was based on geodetic measurements and numerical calculations for strain state of rock mass surrounding the mine workings, in actual conditions and after partial backfilling, and forecast of the rock stability factor after the end of backfilling. The assessment stability factor in the vicinity of excavations at levels IV-V was based on the results of spatial numerical analysis covering the entire central area of the mine from the surface to level V. Numerical calculations were performed using FLAC programme based on the finite difference method, allowing to observe the mechanisms and processes of destruction and deformation. The calculations were performed for the elastic-plastic medium with the Mohr-Coulomb failure criterium. The choice of this computational model was dictated by a very diverse geological structure of the Wieliczka rock mass and a complex system of excavations.
W Kopalni Soli Wieliczka, po ponad siedemsetletniej eksploatacji, wydobycie soli zostało całkowicie zakończone w roku 1996. W kwietniu 1976 roku kopalnię wpisano na Krajową Listę Zabytków, a we wrzeniu 1978 roku na Listę Światowego Dziedzictwa Kulturowego i Przyrodniczego UNESCO. Pod koniec lat 70 ubiegłego wieku podjęto decyzję, że do stabilizacji górotworu oraz utworzenia mocnego podparcia najważniejszych i najbardziej cennych dla kopalni poziomów, niezbędne jest wypełnianie podsadzką wyrobisk górniczych położonych poniżej, tj. na poziomach VI-IX oraz niezabytkowych rejonów poziomów wyższych. Wszystkie wyrobiska o znaczących walorach zabytkowych i przyrodniczych oraz zdecydowana większość wyrobisk funkcyjnych, przewidzianych do zachowania, zlokalizowane są na poziomach od I do V. Najcenniejsze z nich, udostępnione dla turystów, usytuowane są w centralnej części kopalni na poziomach I-III. Poziomy IV, Kołobrzeg i V stanowić mają stabilną podporę dla wyżej położonych wyrobisk. W artykule przedstawiono ocenę stateczności wyrobisk zlokalizowanych na poziomach IV-V oraz ich wpływ na wyrobiska nadległe, zarówno obecnie, jak i po częściowym podsadzeniu oraz prognozę stanu wytężenia górotworu po zakończeniu podsadzania. Podstawą do oceny wytężenia górotworu w wokół wyrobisk na poziomach IV-V były wyniki przestrzennych analiz numerycznych obejmujących cały centralny rejon kopalni od powierzchni do poziomu V. Obliczenia numeryczne zostały wykonane przy użyciu programu FLAC bazującego na metodzie różnic skończonych umożliwiającego obserwację mechanizmów oraz przebiegu procesów zniszczenia i deformacji. Obliczenia zostały przeprowadzone dla ośrodka sprężysto-plastycznego z warunkiem wytrzymałościowym Coulomba-Mohra. Wybór tego modelu obliczeniowego podyktowany został bardzo zróżnicowaną budową geologiczną górotworu wielickiego oraz skomplikowanym układem wyrobisk.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2017, 62, 1; 189-202
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Friedrich Hermann Poetsch, twórca metody mrożenia górotworu w budownictwie podziemnym
Friedrich Hermann Poetsch, author of the rock frosting method in underground construction
Autorzy:
Gontaszewska-Piekarz, Agnieszka
Preidl, Wojciech
Wójcik, Andrzej J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2048423.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii. Instytut Górnictwa
Tematy:
górnictwo
głębienie szybów
mrożenie górotworu
mining
shaft deepening
rock freezing
Opis:
Zawodnione warstwy górotworu często uniemożliwiały drążenie wyrobisk podziemnych, szybów, sztolni i tuneli. Problem z którym górnictwo i budownictwo podziemne nie mogło sobie skutecznie poradzić został rozwiązany dopiero dzięki nowatorskiej metodzie opracowanej przez niemieckiego inżyniera górnika F.H. Poetsch’a. Dzięki zamrożeniu zawodnionych warstw można było bezpiecznie i efektywnie drążyć wyrobiska. W artykule przedstawiono sylwetkę twórcy metody zamrażania skał zawodnionych, jego dorobek naukowy i podstawowe patenty dzięki którym na trwałe zapisał się w historii górnictwa i budownictwa podziemnego.
Submerged layers of rock mass often made it impossible to drill underground excavations, shafts, adits and tunnels. This problem which mining and underground construction could not deal with effectively, was successfully solved only thanks to an innovative method developed by the German miner and engineer, F. H. Poetsch. Thanks to the freezing of the submerged layers it was possible to safely and effectively drill the excavations. The article presents the creator of the rock mass freezing method, his scientific achievements and basic patents thanks to which he entered the history of mining and underground construction for good.
Źródło:
Hereditas Minariorum; 2020, Vol. 6; 9-13
2391-9450
2450-4114
Pojawia się w:
Hereditas Minariorum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ugięcie stropu bezpośredniego i zasadniczego nad eksploatowanym pokładem - powstanie i propagacja szczeliny wywołanej momentem pary sił
Deflection of the direct and basic roof during exploitation of deposit - it is probability of appear the stratification of the roof under application of moment of couple forces
Autorzy:
Wosz, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/350428.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
zginanie belek na sprężystym podłożu
wstrząsy górotworu
deflection of beam on Winkler's ground
tremors of the rock massive
Opis:
Struktura złoża rud miedzi w LGOM daje możliwość zbudowania uproszczonego modelu opisującego wzajemne oddziaływanie warstw stropowych oraz ich obniżenie. Nad złożem zalegają generalnie dwa kompleksy warstw, które ze względu na miąższość i wartości parametrów odkształceniowych, można podzielić na dwie warstwy stropowe: strop bezpośredni i strop zasadniczy W sytuacji rozwiniętej eksploatacji strop bezpośredni stanowi belka (płyta) oparta o złoże (w części przed frontem eksploatacyjnym) i o filary (za frontem). Od góry belka jest obciążona nadkładem w postaci pionowej składowej p/z tensora naprężenia pierwotnego. Zarówno cały górotwór, strop jak i złoże, charakteryzują się własnościami ośrodka sprężystego, które opisują: współczynnik odkształcalności podłużnej E warstwy stropowej, współczynnik odkształcalności poprzecznej n. W pracy przedstawiono koncepcję modelu opisującego powstanie i propagację szczeliny zniszczenia w przekroju belki stropu zasadniczego, w którym występuje koncentracja tensora naprężenia. Szczelina zniszczenia powstaje w wyniku działania dwóch par sił o tej samej wartości momentu zginającego oraz o przeciwnych znakach (rys. 1). Jako model wyjściowy przyjęto belkę obustronnie utwierdzoną i obciążoną ciężarem warstw nadległych oraz ciężarem własnym. Model odnosi się do rzeczywistej sytuacji rozpoczynania eksploatacji nowego pola.
The article is continuation of the research works concerning the principal and direct roof strata deflection above the deposit mined by means of the chamber - pillar system with roof deflection in the exploitation conditions of the copper deposits in LGOM. A model of the roof deflection and the solutions of the equations of the beam's axis deflection have been shown in the earlier papers. In this paper has presented the function of the deflection of the roof in the conditions of propagation the slit, has been generated by moment of the couple of forces application in the middle of the beam.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2008, 32, 3; 67-77
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena stateczności górotworu w otoczeniu płytkiej pustki w aspekcie możliwości wystąpienia zapadliska
The assessment of rock mass stability in the vicinity of shallow void in terms of sinkhole formation possibility
Autorzy:
Strzałkowski, P.
Ścigała, R.
Szafulera, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/164338.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
górnictwo węgla kamiennego
wpływ eksploatacji na górotwór
zapadliska
mining industry
mining works influences on the rock mass
sinkholes
Opis:
W artykule przedstawione zostały wyniki analiz stateczności górotworu w otoczeniu pustki zlokalizowanej na małej głębokości w aspekcie występowania powierzchniowych deformacji nieciągłych. Podjęte analizy dotyczyły terenu górniczego jednej z górnośląskich kopalń, gdzie w przeszłości na niedużej głębokości prowadzono roboty górnicze. Deformacje wywołane robotami górniczymi określone zostały przy użyciu programów opartych na metodzie różnic skończonych (MRS) oraz teorii W.Budryka - S.Knothego. W wyniku obliczeń przeprowadzonych za pomocą tych programów określone zostały wartości składowych tensora odkształcenia, na podstawie których obliczono następnie wartości odkształceń głównych i wartości oktaedrycznych odkształceń postaciowych. Na podstawie uzyskanych wyników dokonana została ocena możliwości wystąpienia stanu granicznego w górotworze w otoczeniu pustki w oparciu o hipotezę odkształceniową.
This paper presents the results of analyses aiming at the determination of the stability of rock mass surrounding shallow void, with connection to sinkhole formation hazard. The analyses have been performed for the mining area of the one of the Upper Silesian coal mine, where mining works were led at shallow depths. Deformations caused by mining works have been determined by the use of the finite difference method (FDM) as well as the W.Budryk-S.Knothe theory. At first, the components of strain tensor were calculated, then the principal and octahedral strains determined. On the basis of the obtained results, the evaluation of the possibility of limit state occurrence was performed in the vicinity of the void, taking into account strain-based failure criteria.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2016, 72, 1; 43-49
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Popioły fluidalne ze spalania węgla brunatnego jako dodatek do zaczynów uszczelniających wykorzystywanych podczas prac wypełniania pustek w górotworze
Fly ashes from the combustion of lignite as additive to the cement slurry used in the work of filling voids in the rock mass
Autorzy:
Formela, M.
Stryczek, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/395093.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
zaczyny cementowe
popioły fluidalne
węgiel brunatny
pustki w górotworze
cement slurry
fly ashes
lignite
voids in the rock mass
Opis:
W Polsce podstawowym źródłem energii elektrycznej i cieplnej jest nadal węgiel kamienny i brunatny. Podczas procesu spalania węgli powstają duże ilości produktów ubocznych, m.in.: popioły lotne, żużle paleniskowe oraz dostające się do atmosfery szkodliwe związki chemiczne w postaci gazu (CO2, NOx, związki siarki). Popioły lotne, z uwagi na swoją dużą miałkość (zbliżoną do cementu), skład chemiczny i fazowy oraz reaktywność, znalazły szerokie zastosowanie w rozwiązaniach technologicznych, m.in.: w produkcji cementu zwykłego, masywnego, hydrotechnicznego oraz cementów nowej generacji. Stosowanie odpowiedniego dodatku popiołów lotnych ma pozytywny wpływ na właściwości świeżego i stwardniałego betonu, a także umożliwia proekologiczne i ekonomiczne wytworzenie mieszanki cementowej. Eksploatacja bogactw naturalnych Ziemi związana jest z wykonywaniem na różnych głębokościach wyrobisk górniczych. Po pewnym czasie pułap wyrobiska ulega załamaniu, co pociąga za sobą obsunięcie się górnych warstw i wytworzenie się na powierzchni ziemi zagłębienia, tzw. niecki lub zapadliska. Taki rozwój sytuacji, wymusza potrzebę wzmacniania podłoża oraz uszczelniania górotworu. Aby zminimalizować ryzyko związane z problemami geotechnicznymi na terenach pogórniczych, należy stosować takie rozwiązania inżynierskie, które w sposób uniwersalny, ekonomiczny oraz wydajny poprawią nośność gruntów. Prowadzi to do rozwoju badań nad nowymi recepturami cementu stosowanego podczas prac geoinżynieryjnych, zwłaszcza na terenach górniczych. Co więcej, wymagania ekonomiczne zmuszają inżynierów do stosowania tańszych rozwiązań techniczno- technologicznych przy jednoczesnym zachowaniu właściwości wytrzymałościowych. Przykładem takiego rozwiązania jest użycie odpowiednich dodatków do receptur zaczynów uszczelniających, które zmniejszają całkowity jednostkowy koszt zabiegu.
The main energy source in Poland is still hard coal and lignite. The coal combustion process produces large quantities of by-products, e.g. fly ashes, slag furnace and harmful chemical gases (CO2, NOx, sulfur compounds) which enter the atmosphere. Fly ashes, due to their being fine grained (cement-like), chemical and phase compound and reactivity, have also been widely used in various technological solutions e.g. in the production of ordinary cement, hydro-technical cement and the new generation of cements. The adequate amount of fly ashes additive has a positive effect on fresh and hardened cement slurry properties. What is more, it allows for the pro-ecological and economic production of cement mix The exploitation of natural resources is connected with performance mining excavations at different depths. After a certain period of time, those voids break down which, in turn, leads to the slip of upper layers and the so-called landslides forming on the surface. This situation imposes the necessity of basis and sealing rock mass reinforcement. To minimize the risk connected to geotechnical problems on the mining areas, there is a need to use engineering solutions which could improve soil bearing in a universal, economical and efficient way. This leads to the development of new cement slurry recipes used during geoengineering works, especially in the mining areas. Moreover, economic requirements are forcing engineers to use less expensive technical and technological solutions simultaneously maintaining strength properties. An example of such a solution is to use suitable additives to cement slurry which could reduce the total unit cost of the treatment.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2017, 97; 117-134
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ głębokości eksploatacji węgla na ciepło oddawane przez górotwór
The impact of coal mining depth on the heat emitted by the rock mass
Autorzy:
Cygankiewicz, J.
Knechtel, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/164316.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
górotwór
wyrobisko górnicze
przepływ ciepła
zagrożenie klimatyczne
rock mass
mine working
heat transfer
climatic hazard
Opis:
Dla zbadania wpływu głębokości eksploatacji węgla na ilość ciepła traconego przez górotwór zastosowano metodę symulacji numerycznych. W pracy rozważa się oddziały wydobywcze składające się z chodnika podścianowego, ściany eksploatacyjnej i chodnika nadścianowego. Do każdego z rejonów powietrze świeże od szybu wdechowego doprowadzane jest przekopem głównym i pochylnią do pokładu węglowego. Rozważa się oddziały wydobywcze, na których temperatura pierwotna skał wynosi odpowiednio: 35÷37°C (najpłytszy), 40÷42°C, 45÷47°C oraz 50÷52°C (najgłębszy). Dane początkowe do obliczeń dla wszystkich oddziałów przyjęto takie same, za wyjątkiem temperatury pierwotnej skał i wysokości geodezyjnych, na których zlokalizowane są badane wyrobiska. Wykonano alternatywne prognozy klimatyczne, przy czym potencjał chłodniczy w każdym wariancie dobrano tak, aby prognozowana temperatura powietrza mierzona termometrem suchym była nie wyższa od 33°C. Dla takich warunków (korzystając z metody różnic skończonych) wyznaczono strefy wychłodzenia górotworu otaczającego wyrobiska korytarzowe i ścianowe każdego z wymienionych rejonów wydobywczych. Po porównaniu ze sobą wyników obliczeń wykonanych dla poszczególnych oddziałów wydobywczych stwierdzono, że ilość ciepła oddawana przez górotwór do najgłębiej położonych wyrobisk (zlokalizowanych na głębokości, na której temperatura pierwotna skał wynosi 50÷52°C) jest czterokrotnie większa od ilości ciepła oddawanej przez górotwór do wyrobisk położonych najpłycej (zlokalizowanych na głębokości, na której temperatura pierwotna skał wynosi 35÷37°C). Oddział wydobywczy, w którym temperatura pierwotna skał wynosi 40÷42°C otrzymuje od górotworu dwa razy tyle ciepła co oddział najpłytszy. W podsumowaniu zwrócono uwagę, że prowadzenie wydobycia na dużej głębokości jest związane z koniecznością stosowania klimatyzacji. Zatem trzeba ponieść dodatkowe koszty związane z chłodzeniem powietrza. Koszty te jednak mogą się częściowo zwrócić, jeśli zagospodaruje się ciepło oddawane przez górotwór. Ciepło to można odprowadzić na powierzchnię, np. z gorącą wodą (o temperaturze powyżej 40°C) z chłodnic wyparnych ziębiarek, pracujących na dole kopalni i wykorzystać do celów komunalnych lub do zasilania ziębiarek amoniakalnych zabudowanych na powierzchni.
A method of numerical simulations has been used for investigating the impact of coal mining depth on the heat emitted by the rock mass. This work deals with the mining districts consisting of the lower longwall gate, longwall face and the upper longwall gate. For each district, fresh air is supplied from the exhaust shaft through the main drift and ramp into a coal deposit. The mining districts considered have been those in which the primary rock temperature is as follows: 35÷37°C (the shallowest one), 40÷42°C, 45÷47°C and 50÷52°C (the deepest one). Input data for calculations for all districts have been assumed the same, except the primary temperature of rocks and geodetic heights, at which investigated workings are being located. Alternative climate predictions have been performed. Cooling potential in all variants have been chosen in such a way so that the predicted air temperature measured with dry-bulb thermometer is not higher than 33°C. For such conditions, the cooling zones of the rock mass surrounding gallery and longwall workings have been determined for each of mentioned mining area (applying the finite difference method). Based on a comparison of the results of calculations performed for the individual mining districts it has been stated that the amount of heat emitted by the rock mass into the deepest workings (located at a depth where the primary rock temperature is 50÷52°C) is four times higher than the amount emitted by the rock mass into the workings located at the shallowest depths (located at the depth at which the primary rock temperature is 35÷37°C). The mining district, in which the primary rock temperature is 40÷42°C, obtains from the rock mass twice as much heat as the shallowest district. In the summary it has been pointed out that carrying out exploitation at large depths requires use of air conditioning. Thus, additional costs associated with air cooling have to be incurred. These can, however, be partially recouped if the heat emitted by the rock mass is to be utilized. This heat can be transported to the surface e.g. with hot water (at temperature above 40°C) from evaporative coolers of chillers operating underground and then used for municipal purposes or to power ammonia chillers installed on the surface.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2017, 73, 2; 8-17
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Techniczne i technologiczne aspekty zatłaczania wód złożowych do górotworu
Technical and technological aspects of injection of reservoir water to the rock mass
Autorzy:
Macuda, J.
Lewkiewicz-Małysa, A.
Konopka, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/299655.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
wody złożowe
odwiert chłonny
sedymentacja
flokulacja
kolmatacja
strefa przyodwiertowa
uzdatnianie wody
reservoir waters
injection zones
water treatment
sedimentation
flocculation
colmatation
near-well zone
Opis:
Zatłaczanie wód złożowych do górotworu poprzez odwierty chłonne powinno być prowadzone przy spełnieniu wymogów dotyczących bezpiecznego prowadzenia prac górniczych i ochrony środowiska. Problem ten ma szczególne znaczenie zwłaszcza przy wykorzystaniu do celów zatłaczaniu odwiertów zastawionych lub przeznaczonych do likwidacji. W artykule przedstawiono kryteria doboru odwiertów chłonnych oraz zakres niezbędnych badań konstrukcji odwiertów poeksploatacyjnych przeznaczonych do zatłaczania wód złożowych do górotworu. Zaprezentowano również wyniki badań laboratoryjnych wód złożowych o znanych właściwościach fizykochemicznych, których celem było określenie i wyeliminowanie pierwotnych czynników sprzyjających kolmatacji strefy przyodwiertowej.
Reservoir water injection to the rock mass through disposal wells should meet mining and environmental safety requirements. This problem is of special significance in the case of wells that are either abandoned wells or to be closed. The selection criteria for disposal wells and range of necessary tests and analyses of post-exploitation wells' construction designed for injection of reservoir water are presented in the paper. The results of laboratory analyses of reservoir water of known physicochemical properties were used for determining and eliminating original factors favorable to the colmatation of the near-well zone.
Źródło:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2007, 24, 2; 799-806
1507-0042
Pojawia się w:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The use of a heater and borehole heat exchangers for the regeneration of heat resources in the rock mass on the example of the Geoenergetics Laboratory, AGH UST
Autorzy:
Poniedziałek, M.
Śliwa, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/298673.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
borehole heat exchangers
geoenergetics
energy resources
Opis:
The regeneration of rock mass heat resources with the use of four sources can be done with the use of installations owned by the Geoenergetics Laboratory, Faculty of Drilling, Oil and Gas AGH UST. This paper is devoted to one of them, i.e. an air heater. In the case of increased thermal energy consumption the rock mass can be excessively cooled, which may cause problems with providing thermal standard for buildings making use of ground as a source of heat. New additional sources supplementing the process of heat resources regeneration is a key element of maintaining the high efficiency of the heating-cooling system. A real case exemplifying how free thermal energy can be stored with an air heater in the summer season is discussed in this paper. The procedure and respective conclusions are analyzed. The results of most important measurements are tabularized and their functions plotted in the form graphs.
Źródło:
AGH Drilling, Oil, Gas; 2013, 30, 2; 353-359
2299-4157
2300-7052
Pojawia się w:
AGH Drilling, Oil, Gas
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza parametrów sejsmiczności indukowanej górotworu w rejonach eksploatacyjnych O/ZG Rudna
The analysis of induced seismicity of the rock strata in the stope regions in the Rudna mine
Autorzy:
Burtan, Z.
Chlebowski, D.
Cieślik, J.
Zorychta, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394995.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
górnictwo podziemne
eksploatacja rud miedzi
zagrożenie sejsmiczne
underground mining
copper mining
seismic hazard
Opis:
Aktualny poziom zagrożenia tąpaniami w kopalniach LGOM jest konsekwencją towarzyszącej robotom górniczym sejsmiczności górotworu, a większość dotychczas odnotowanych tąpnięć i odprężeń była spowodowana wstrząsami o najwyższych energiach. Z analizy aktywności sejsmicznej odnotowanej w ostatnich latach wynika, że spośród tych kopalń sejsmicznie najbardziej aktywną jest O/ZG Rudna. Artykuł zawiera ocenę kształtowania się sejsmiczności górotworu w O/ZG Rudna w latach 2006–2015 w całym obszarze kopalni oraz jej poszczególnych rejonach. W ramach parametrów sejsmiczności analizą objęto liczbę rejestrowanych zjawisk, łączną wartość emisji energii oraz wskaźnik jednostkowego wydatku energetycznego. Przeanalizowano także zmienność współczynników rozkładu Gutenberga-Richtera oraz odniesiono się do lokalizacji epicentrów ognisk względem frontu eksploatacyjnego, wyodrębniając nisko- (103 ≤ As < 105J) i wysokoenergetyczne (As ≥ 105J) wstrząsy usytuowane przed frontem, w rejonie robót rozcinkowych oraz w zrobach. Z przeprowadzonych rozważań wynika, że zagrożenie wysokoenergetycznymi wstrząsami w kopalni Rudna utrzymuje się na wysokim, porównywalnym w kolejnych latach poziomie, a zróżnicowana aktywność w wydzielonych rejonach może być między innymi funkcją zmiennej wysokości furty eksploatacyjnej oraz miąższości wstrząsogennych warstw węglanowych zalegających w stropie złoża. Analiza rozmieszczenia ognisk wstrząsów względem frontu eksploatacyjnego wskazuje, że niezależnie od wielkości energii sejsmicznej zdecydowanie najwięcej wstrząsów lokalizuje się w strefie robót rozcinkowych. W następnej kolejności wstrząsy niskoenergetyczne lokalizują się w obszarach zrobowych, a wstrząsy wysokoenergetyczne – przed frontem eksploatacji. Tym samym przedstawiona ocena kształtowania się aktywności sejsmicznej w O/ZG Rudna potwierdza związek ilości rejestrowanych wstrząsów oraz wielkości generowanej energii sejsmicznej z określonymi cechami lokalnych uwarunkowań geologiczno-górniczych, w tym elementami stosowanych systemów komorowo-filarowych.
The current rockburst hazard conditions in the copper mines are the consequence of mining-induced seismicity of the rock strata whilst the majority of registered rockbursts have been caused by high-energy seismic events. The analysis of seismic activity in recent years indicates that the region of the Rudna mine is the region of the highest seismic activity. This paper is an attempt at evaluating the seismicity levels in the Rudna mine in the period from 2006-2015, within the entire mine and in its particular sections. Key parameters of seismic activity include the number of registered seismic events, total energy emission levels, and a unit energy factor. The variability of Gutenberg -Richter (GR) parameters are analyzed and the epicenters’ locations are investigated with respect to the stope position. The distinction is made between low-energy (103 ≤ As < 105 J) and high-energy (As ≥ 105J) seismic events ahead of the stope, in the opening-up cross-throughs and in the gob areas. It appears that the risk level of a high-energy event occurrence in the Rudna mine has not changed in recent years and has remained on a high level whilst the differences in seismic activity, in particular mine sections, are attributed to the varied extraction height and varied thickness of rockburst-prone carbonate layers in the roof of the copper ore deposit. The analysis of the epicenters’ locations with respect to the stope reveals that no matter what the seismic energy levels, the largest number of rockbursts are registered in the opening-up cross-through zone. Low-energy tremors are mostly located in the gob areas, high-energy events occur mostly ahead of the stope. Thus, the evaluation of the seismicity conditions in the Rudna mine seems to positively verify the relationship between the number of registered events and the levels of generated seismic energy, taking the local geological and mining conditions and the specificity of the room and pillar mining method into account.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2017, 97; 145-162
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badanie wpływu kształtu progu gabionowego na podział przepływu
Studies of the impact the shape of the rock-fill sill to the flow distribution
Autorzy:
Bajkowski, S.
Jastrzebska, U.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/886168.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
gabiony
budownictwo hydrotechniczne
przeplyw wody
predkosc przeplywu
filtracja
Źródło:
Scientific Review Engineering and Environmental Sciences; 2012, 21, 4[58]
1732-9353
Pojawia się w:
Scientific Review Engineering and Environmental Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Evaluation of the impact of hydrostatic pressure and Lode angle on the strength of the rock mass based on the Hoek–Brown criterion
Autorzy:
Marczak, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/178623.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
generalized Hoek–Brown failure criterion
equivalent cohesion
equivalent friction angle
global strength
invariant stress
Opis:
Determination of the global uniaxial compressive strength of rock mass on the basis of the Hoek–Brown failure criterion requires knowledge of the strength parameters: cohesion and the angle of internal friction. In the conventional method for the determination of these parameters given by Balmer, they are expressed by the minimum principal stress. Thus, this method does not allow for the assessment of an impact of hydrostatic pressure and stress path on the value of cohesion, friction angle and global uniaxial compression of rock mass. This problem can be eliminated by using the Hoek–Brown criterion expressed by the invariants of the stress state. The influence of hydrostatic pressure and the Lode angle on the strength parameters of the rock mass was analysed.
Źródło:
Studia Geotechnica et Mechanica; 2015, 37, 2; 85-91
0137-6365
2083-831X
Pojawia się w:
Studia Geotechnica et Mechanica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena efektywności odmetanowania górotworu przy eksploatacji pokładu ścianą z podwójnym chodnikiem wentylacyjnym
Effectiveness of methane drainage from the rock mass with the parallel ventilation heading during longwall mining
Autorzy:
Szlązak, N.
Borowski, M.
Swolkień, J
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/166985.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
zagrożenie metanowe
odmetanowanie
efektywność odmetanowania
system wentylacji
methane hazard
methane drainage
effectiveness of methane drainage
ventilation system
Opis:
Odmetanowanie w polskich kopalniach węgla kamiennego jest prowadzone w celu zmniejszenia wydzielania metanu do wyrobisk górniczych, co pozwala na utrzymanie dopuszczalnego stężenia w przepływającym powietrzu przez wyrobiska górnicze. W ten sposób zapewniane jest bezpieczeństwo pracującej załodze. W artykule przedstawiono sposób odmetanowania w ścianie 2 w pokładzie 506, który jest eksploatowany w warunkach wysokiego zagrożenia metanowego. W przypadku analizowanego wyrobiska ścianowego, wydzielający się metan z frontu ściany jest odprowadzany równoległym chodnikiem wentylacyjnym. W artykule przedstawiono wpływ systemu przewietrzania wyrobiska ścianowego na efektywność odmetanowania w ścianie 2 w pokładzie 506. W celu oceny wielkości zagrożenia metanowego wykonano pomiary stężenia metanu, prędkości powietrza, ciśnienia absolutnego powietrza oraz stężenia i ilości metanu ujmowanego przez system odmetanowania. Wyniki uzyskane z badań zostały wykorzystane do określenia zmian metanowości bezwzględnej, wentylacyjnej oraz ilości ujmowanego metanu wraz z efektywności odmetanowania.
Methane drainage is used in Polish coal mines in order to reduce mine methane emission as well as to keep methane concentration in mine workings at safe levels. This paper describes the method of methane drainage used in longwall 2 in seam no. 506. In Poland, coal seams are frequently mined under difficult conditions of very high methane hazard. In such situations, methane is drained by means of parallel ventilation headings. This paper shows the influence of a specific ventilation system on the drainage efficiency at longwall 2 in seam no. 506. In this longwall, measurements of methane emission and the efficiency of the drained methane were taken. They consisted in gauging methane concentration, air velocity, absolute air pressure and the amount of methane removed by a drainage system. Experimental data was used to estimate the variations in absolute and ventilation methane-bearing capacity as well as to gauge the efficiency of methane drainage.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2015, 71, 2; 79-86
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Young modulus and microhardness anisotropy in (Pb,Cd)Te solid solution crystallizing in the rock salt structure and containing 5% of Cd
Autorzy:
Łusakowska, E.
Adamiak, S.
Adamski, P.
Kuna, R.
Minikayev, R.
Skupiński, P.
Szczerbakow, A.
Szuszkiewicz, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1055144.pdf
Data publikacji:
2017-08
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Fizyki PAN
Tematy:
62.20.-x
Opis:
A single crystal of (Pb,Cd)Te solid solution with Cd content equal to 5% was grown by self-selecting vapour growth technique and characterized by powder X-ray diffraction using the X'Pert PANalytical diffractometer and Cu K_{α₁} radiation. The X-ray diffraction pattern refinement demonstrated the fcc structure of the rock-salt type of investigated sample, no precipitates or other crystal phases were detected. The sample chemical composition was determined on the basis of measured lattice parameter value. Next, the Young modulus and microhardness were determined by the nanoindentation for carefully prepared, (001), (011) and (111)-oriented single crystal plates. The slight anisotropy of two parameters mentioned above has been found and compared with available literature data.
Źródło:
Acta Physica Polonica A; 2017, 132, 2; 343-346
0587-4246
1898-794X
Pojawia się w:
Acta Physica Polonica A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Complex geodetic and photogrammetric monitoring of the Kraľovany rock slide
Autorzy:
Fraštia, M.
Marčiš, M.
Kopecký, M.
Liščák, P.
Žilka, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/92003.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Główny Instytut Górnictwa
Tematy:
rock slide
laser scanning
image scanning
RPAS photogrammetry
osuwisko masywów skalnych
skanowanie laserowe
skanowanie obrazu
fotogrametria RPAS
Opis:
Purpose The complex monitoring of rock slides with the size of 16 ha in order to predict the development of other slides and prevent possible human and material losses. Methods Precise geodetic point measurement, terrestrial laser and image scanning and aerial photogrammetry were used to obtain detailed knowledge about the geometry and behaviour of the rock slide. Except for terrestrial images, the images were taken using an SLR camera (set on a motor paraglide) and a compact camera (set on a remotely piloted system). The state and condition of the locality before the rock slide was taken from archive images taken by a digital large format camera. Results Vectors and velocities of the displacements of discrete points were determined with high precision; the changes in quarry wall surfaces were determined by laser and photogrammetry scanning. Finally, high resolution orthophotomosaics of the site were generated using aerial photogrammetry at each observation point. Practical implications The termination of mining and the design of the remediation works were determined according to the results of the measurements. Also, monitoring was carried out in order to observe any changes due to the implementation of a highway project based in the localisation. Originality/ value Complex geodetic and photogrammetric monitoring of rock slides offers detailed information about slide surfaces and has previously been used in Slovakia on a significant scale.
Źródło:
Journal of Sustainable Mining; 2014, 13, 4; 12-16
2300-1364
2300-3960
Pojawia się w:
Journal of Sustainable Mining
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ oddziaływania CO2 na dynamiczne parametry geomechaniczne w systemie geotermalnym
CO2 influence on the rock dynamic elastic parameters in geothermal system
Autorzy:
Moska, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31343946.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Instytut Nafty i Gazu - Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
sekwestracja CO2
geomechanika
moduł Younga
współczynnik Poissona
moduł sprężystości dynamiczny
badania laboratoryjne
geotermia
CO2 sequestration
rock mechanics
Young’s modulus
Poisson’s ratio
dynamic elastic moduli
laboratory tests
geothermics
Opis:
Sekwestracja CO2 w formacje geologiczne wiąże się z szeregiem zjawisk fizycznych mających wpływ na strukturę skały, takich jak m.in. absorpcja CO2 przez matrycę skalną, a także wytwarzanie w solankach złożowych kwasu węglowego, mającego zdolność rozpuszczania węglanów. Zjawiska te mogą powodować zmniejszenie sztywności skał i w konsekwencji wpływać na zmianę warunków geomechanicznych w górotworze, ze szczególnym uwzględnieniem stref przyotworowych. Mogą także powodować zmniejszenie funkcji uszczelniającej skał nadkładu. Skały zróżnicowane pod względem składu mineralnego oraz warunków depozycji (ciśnienia, temperatury, obecności mediów porowych) mogą wykazywać charakterystyczne cechy zwiększonej lub zmniejszonej odporności na kontakt z CO2. W pracy zostały przedstawione laboratoryjne badania przypadków oddziaływania CO2 na piaskowce o spoiwie węglanowym oraz ilastym podczas hipotetycznej sekwestracji do poziomu zbiornikowego jednego z polskich złóż geotermalnych. Wyznaczono wpływ obecności mediów porowych zawierających CO2 (rozpuszczony w solance złożowej oraz w stanie nadkrytycznym) w skałach na ich właściwości geomechaniczne – dynamiczne parametry sprężystości. Po trzymiesięcznym okresie ekspozycji na CO2 w przypadku każdej z próbek zanotowano spadek prędkości fal sprężystych – zarówno P, jak i S, co jest potwierdzeniem danych literaturowych. Moduły Younga, odkształcenia postaci i objętości mierzonych próbek po ekspozycji na CO2 obniżyły się w zależności od konkretnego przypadku od kilku do kilkudziesięciu procent w stosunku do wartości wyjściowych. Zaobserwowano też zmiany we współczynniku Poissona. Efekt ten może być wyjaśniony osłabieniem szkieletu skalnego próbek przez oddziaływanie kwasu węglowego powstałego w wyniku rozpuszczenia CO2 w solance na spoiwo węglanowe oraz oddziaływaniem nadkrytycznego CO2 na minerały ilaste. Pomimo niewielkiej próby reprezentatywnej użytej w testach można stwierdzić, że ekspozycja na CO2 badanych piaskowców powoduje wyraźne zmniejszenie ich sztywności.
CO2 sequestration in geological formations is related to a number of phenomena in the rock structure, such as absorption of CO2 by the rock matrix, as well as the production of carbonic acid in reservoir brines, capable of dissolving carbonates. These effects can cause a decrease in rock stiffness and change of rock-mechanics conditions especially in the near-borehole zones. They can also reduce the sealing function of the overburden rocks. Different types of rocks varying in mineral composition and deposition conditions (pressure, temperature, pore media) may show characteristic features of increased or decreased resistance to CO2. This paper deals with laboratory case study of the effect of CO2 on carbonate- and clay-cemented sandstones during the hypothetical sequestration to the reservoir level of one of the Polish geothermal deposits. The influence of the presence of pore media containing CO2 (dissolved in reservoir brine and a supercritical CO2) in the rocks on their rock-mechanics properties – dynamic elasticity parameters – was determined. After a 3-month exposure to CO2, a decrease in the velocity of both P and S waves was observed for each of the samples. Decrease of the Young's, bulk and shear moduli of all measured samples after exposure to CO2 were also observed, depending on a sample, by a few to several dozen % in relation to the initial values. Changes in Poisson’s ratio were also observed. These effects can be explained by the weakening of the sample’s matrix, by action of the carbonic acid formed by dissolving of CO2 in brine, and the action of supercritical CO2 on clay minerals. Despite the small representative sample used in the tests, it can be concluded that the exposure to CO2 of the tested sandstones causes a significant reduction in their stiffness.
Źródło:
Nafta-Gaz; 2023, 79, 3; 199-212
0867-8871
Pojawia się w:
Nafta-Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„O skalnym oleju” – publikacja księdza Franciszka Siarczyńskiego z 1828 roku
“O skalnym oleju” (“The rock oil”) – priest Franciszek Siarczyński’s publication from 1828
Autorzy:
Wójcik, A. J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/122229.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii. Instytut Górnictwa
Tematy:
historia górnictwa
ropa naftowa
Galicja
XIX w.
history of mining
petroleum
Galicia
19th century
Opis:
Ksiądz Franciszek Siarczyński (1758–1829) – geograf, historyk, publicysta, bibliotekarz, redaktor czasopism, żył w okresie obfitującym w różne wydarzenia dziejowe. Przeszedł do historii jako badacz dziejów Polski. Działalność rozpoczął w Warszawie, gdzie był wykładowcą w pijarskim Collegium Nobilium, a następnie w Collegium Regium. Był także proboszczem w Jarosławiu, Kozienicach, Łańcucie i kanonikiem katedralnym warszawskim i przemyskim. Od 1827 r. kierował – jako pierwszy dyrektor – Biblioteką im. Ossolińskich we Lwowie. Zainteresowania geograficzne u Franciszka Siarczyńskiego szły przede wszystkim w kierunku opracowywania słowników geograficznych. Zbierał także i opracowywał materiały dotyczące surowców mineralnych występujących w Galicji, w tym soli kamiennej (1788) oraz ropy naftowej (1828).
Priest Franciszek Siarczyński (1758–1829) was a geographer, historian, journalist, librarian, and editor of magazines. He lived in time abounding in various historical events and went down in the annals as a researcher of Polish history. He started his career in Warszawa where he was a lecturer in Piarists’ Collegium Nobilium and then in Collegium Regium. He was also a parish priest in Jarosław, Kozienice and Łańcut as well as a canonry of the cathedral in Warszawa and Przemyśl. Since 1827 was the manager and first director of Te Ossolińscy Library in Lwów. Siarczyński’s geographical interests went primarily towards the development of geographical dictionaries. He also worked on mineral resources occurring in Galicja, including rock salt (1788) and crude oil (1828).
Źródło:
Hereditas Minariorum; 2016, 3; 242-253
2391-9450
2450-4114
Pojawia się w:
Hereditas Minariorum
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bezkontaktowe metody monitorowania naprężeń skalnych na podstawie pomiarów promieniowania elektromagnetycznego
Non-contact methods of monitoring the rock tensions based on measuring the electromagnetic radiation
Autorzy:
Balik, F.
Maniak, K.
Mydlikowski, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/131368.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uczelnia Jana Wyżykowskiego
Tematy:
emisja elektromagnetyczna
górotwór
proces niszczenia
działalność górnicza
electromagnetic emission
rock mass
destruction process
mining
Opis:
W artykule opisano zjawisko samoistnej emisji fali elektromagnetycznej (EM) emitowanej przez materiały skalne poddawane zwiększonym obciążeniom. Zjawisko to powstaje w wyrobiskach kopalnianych, podczas trzęsień ziemi, a także w osuwiskach ziemi podczas ich aktywnych ruchów. Przedstawiono przegląd stosowanych na świecie bezkontaktowych metod badania samoistnej emisji elektromagnetycznej skał. Wykazano, że monitoring samoistnej emisji EM w wyrobiskach górniczych i osuwiskach ziemnych może być pomocny w ocenie zagrożenia związanego ze zniszczeniem skał i powstawaniem tąpnięć lub ruchem osuwiska.
The article describes the phenomenon of electromagnetic wave emission (EM) emitted by rock materials subjected to increased loads. This phenomenon arises in mines, during earthquakes and in landslides during their active movements. An overview of the non-contact electromagnetic emission test methods used in the world is presented. It was shown that the monitoring of EM emissions in mining excavations and landslides can be helpful in assessing the risk associated with the destruction of rocks and the emergence of rock bursts or landslide traffic.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Uczelni Jana Wyżykowskiego. Studia z Nauk Technicznych; 2017, 6; 29-44
2543-6740
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Uczelni Jana Wyżykowskiego. Studia z Nauk Technicznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Magazynowanie nadwyżek ciepła w tunelach foliowych - koncepcja kamiennego akumulatora ciepła
Heat surplus storage in polyethylene tunnel type greenhouses - the rock-bed accumulator concept
Autorzy:
Hołownicki, R.
Konopacki, P.
Treder, W.
Nowak, J.
Kurpaska, S.
Latała, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/290977.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Inżynierii Rolniczej
Tematy:
uprawa pod osłonami
magazynowanie ciepła
energia odnawialna
greenhouse horticultural production
energy accumulation
renewable energy
Opis:
Uprawa warzyw w nieogrzewanych tunelach foliowych jest znaczącym źródłem przychodów dla ponad 40 tys. niewielkich gospodarstw (1-3 ha) w Polsce. W artykule przedstawiono cele i zakres projektu ukierunkowanego na opracowanie kompleksowej technologii magazynowania niewykorzystanych dotąd nadwyżek ciepła dla towarowej produkcji roślin ogrodniczych w tunelach foliowych. Pomimo licznych publikacji z tego zakresu, dostępne wyniki są wycinkowe i dlatego nie nadają się do praktycznego zastosowania. Brak jest danych o potencjalnej dobowej nadwyżce ciepła dla naszej strefy klimatycznej koniecznych do wyznaczenia pojemności akumulatora. Nie jest znany także wpływ układu magazynowania ciepła na modyfikację mikroklimatu w obiekcie i na efekty produkcyjne, w tym zwłaszcza na wielkość i jakość plonu oraz na przyśpieszenie owocowania. Kluczowym składnikiem projektu jest koncepcja konstrukcji akumulatora, którą zastrzeżono w Urzędzie Patentowym. Nowatorskim rozwiązaniem jest segmentowy akumulator z szeregowym ładowaniem ciepłym powietrzem, który charakteryzuje się dużą elastycznością pracy i umożliwia efektywne wykorzystanie nawet niewielkich nadwyżek ciepła. W zależności od potrzeb możliwe jest wykorzystanie 25; 50; 75 lub 100% pojemności całego złoża. W końcowej fazie projektu zostaną określone nadwyżki ciepła i efekty produkcyjne podczas uprawy dwóch gatunków testowych (pomidor, ogórek). Efektem przeprowadzonych badań będą wytyczne konstrukcyjno-eksploatacyjne oparte na całościowej analizie procesu magazynowania ciepła. Przewiduje się, że dzięki zastosowaniu akumulatorów ciepła będzie można uzyskać lepsze efekty produkcyjne bez dodatkowego zużycia energii i emisji szkodliwych substancji powstałych ze spalania tradycyjnych nośników energii.
Growing vegetables in unheated polyethylene tunnel type greenhouses is a significant source of income for more than 40.000 of small farms (1-3 ha) in Poland. The article presents the objectives and the scope of the project aimed on developing a comprehensive technology of surplus heat storage, which was previously wasted in under cover horticulture production. Despite the numerous publications on that subject, the existing results are fragmentary and therefore they are not suitable for the extension purposes. There are no data on potential daily surplus of heat for our climate zone, which are necessary to determine the heat accumulator capacity. There is also no information on the influence of the heat storage system on modification of the microclimate condition inside the plastic tunnel and on production effects, especially on the yield and the quality and bringing forward the harvest. A key component of the project is the concept of the rock-bed heat accumulator, which was submitted to the Polish Patent Office. An innovative solution is the segmentation and serial charging of the heat accumulator with warm air. These concept results in the high working flexibility and allows the efficient use of even a small heat surplus. Depending on the requirements 25, 50, 75 or 100% capacity of the rock-bed can be used. In the final stage of the project, the effects of the use of the heat accumulator in two test species (tomato, cucumber) will be identified. The constructional and operational guidelines will be also evaluated based on a comprehensive process analysis of the heat storage. It is expected that the use of the heat accumulators will increase production results without additional energy consumption and emissions of the conventional fuels combustion products to the environment.
Źródło:
Inżynieria Rolnicza; 2012, R. 16, nr 2, t. 1, 2, t. 1; 79-87
1429-7264
Pojawia się w:
Inżynieria Rolnicza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modeling of Post-Failure Behavior of the Rock Mass and its Effect on the Stress-Deformation State in the Vicinity of a Mining Excavation
Autorzy:
Marczak, Halina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/102059.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
rock mass model
modeling of excavations
strain and displacement
stress analysis
elastic-plastic model with strain-softening
Mohr-Coulomb criterion
inelastic zones
model masy skalnej
modelowanie wykopów
odkształcenie i przemieszczenie
analiza naprężenia
model sprężysto-plastyczny z miękkim odkształceniem
kryterium Mohra Coulomba
strefy nieelastyczne
Opis:
The study investigated the impact of post-failure properties of the rock mass on the stress-deformation state in the vicinity of the underground excavation and the pressure exerted on the support. An analytical solution to the problem was presented, including the creation of inelastic zones in the vicinity of the excavation: ideal-plastic zone with residual strength and plastic zone with mild decrease of rock medium strength and taking into account the dilatancy. The analysis of the obtained dependencies was carried out using geotechnical parameters characterizing the Carboniferous rock mass of a hard coal mine. The influence of the plastic zone was determined with a mild decrease in strength to the state of stress, deformation and pressure on the rock mass support. The results of the considerations were compared with the solution, which omitted the softening of the rock mass and the solution based on the model of the elastic-plastic-brittle medium. The results of the analysis broaden the knowledge on the behavior of the rock medium in the vicinity of the excavation. The obtained solution can be further developed in order to enable its practical application, especially under the conditions in which the behavior of the rock medium in the vicinity of the excavation well reflects the elastic-plastic model with a gentle drop in the strength of the rock material.
Źródło:
Advances in Science and Technology. Research Journal; 2019, 13, 2; 130-140
2299-8624
Pojawia się w:
Advances in Science and Technology. Research Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Application of the elastic-plastic model in the analysis of the displacement in a rock mass
Autorzy:
Marczak, Halina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/102686.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich
Tematy:
state of displacement
roadway
elastic-plastic model
response curve of the rock mass
dilatation
decreased strength of rock material
reducing the strength of the rock material
Coulomb-Mohr criterion
stan przemieszczenia
jezdnia
model elastyczno-plastyczny
krzywa reakcji górotworu
dylatacja
zmniejszona wytrzymałość materiału skalnego
zmniejszenie wytrzymałości materiału skalnego
Kryterium Coulomb-Mohr
Opis:
The concern of this article is the analysis of the impact of increased volume (dilation) and decreased strength of the rock material in the plastic zone on the displacement field in the vicinity of the roadway. Elastic-plastic model of the behaviour of the rock material and the strength criterion of Coulomb-Mohr were assumed. The volume change of the rock material is controlled by the angle of dilation ψ, which determines dilation parameter β that is taken into account in the analysis. The influence of parameter β and the strength of the rock material, after crossing the border state of stress, in the field of displacements in the vicinity of the excavation and rock pressure on the elastic support of the excavation was proved. The relationships determining displacement fields in the plastic zone which were obtained with consideration to in this zone of both the elastic and plastic displacement, as well as the relationships which were obtained without elastic deformations was discussed. The exact form of the equation for the displacement field in the plastic zone depends on how the elastic deformation in the plastic zone is defined. There are three ways of describing these deformations. In the first method it is assumed that in plastic deformation area the elastic deformation constants are equal to the deformation constants at the plastic and elastic border. The second method of description is based on the assumption that the plastic zone is a thick-walled ring whose edges: internal and external have been appropriately debited. In the third method, elastic deformations in the plastic zone were made dependent on the state of stress in the zone. The results are illustrated in a form of response curves of the rock mass.
Źródło:
Advances in Science and Technology. Research Journal; 2018, 12, 2; 188-196
2299-8624
Pojawia się w:
Advances in Science and Technology. Research Journal
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wykorzystanie tomografii elektrooporowej do lokalizacji płytkich pustek w górotworze
The use of electrical resistivity tomography for identification of shallow voids inside the rock mass
Autorzy:
Ścigała, R.
Szafulera, K.
Kruczkowski, M.
Tomiczek, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/112524.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
STE GROUP
Tematy:
deformacje nieciągłe
płytka eksploatacja
metoda elektrooporowa
discontinuous deformations
shallow extraction
electrical resistivity method
Opis:
Warunkiem koniecznym do powstawania na powierzchni zapadlisk jest istnienie pustek w górotworze występujących na niewielkich głębokościach. Pustki te mogą być pochodzenia naturalnego (np. zjawiska krasowe) lub antropogenicznego (wskutek dokonanej eksploatacji górniczej). Bez względu na charakter powstania pustki, stanowi ona poważne zagrożenie dla szeroko rozumianego bezpieczeństwa publicznego, z uwagi na zagrożenie wystąpienia deformacji nieciągłych. Aby zagrożenie tego typu można było zlikwidować, niezbędne jest najpierw rozpoznanie lokalizacji pustki, a następnie jej likwidacja, np. poprzez wypełnienie odpowiednim materiałem. Jednym ze sposobów określenia lokalizacji płytkich pustek w górotworze w sposób nieniszczący są metody geofizyczne. W artykule przedstawiony został przykład wykorzystania jednej z metod geofizycznych – tomografii elektrooporowej, do lokalizacji płytkich antropogenicznych pustek w górotworze. Przeprowadzone badania dotyczyły terenu górniczego jednej z kopalń GZW, gdzie w przeszłości na niedużej głębokości prowadzono roboty górnicze. Teren ten wybrano ze względu na stosunkowo dobrze rozpoznaną sytuację geologiczną i górniczą, ale przede wszystkim przez wzgląd na makroskopowo zauważalne zmiany rzeźby terenu korespondujące z lokalizacją wyrobisk górniczych określonych na podstawie map górniczych oraz stwierdzone w przeszłości przez służby kopalni zapadlisko.
The necessary condition for sinkhole creation on the surface there is a void occurrence inside the rock mass, located at shallow depths. Such voids may be of natural (eg. karst phenomena) or anthropogenic origin (as an effect of underground mining works). Whatever the nature of the void is, it creates a serious threat to the broadly understood public safety, due to the risk of discontinuous deformations. For this type of threat to be eliminated, it is necessary to precisely recognize the location of the void firstly, then its liquidation should be done, eg. by filling in with appropriate material. One of the non-destructive ways for determination of the shallow cavities location inside the rock mass are geophysical methods. In the paper, an example of using the electrical resistivity tomography for identification of shallow anthropogenic voids has been presented. The study concerns the mining area of one of the Upper Silesian Basin mines, where in the past the mining works were carried out at shallow depth. This area was chosen because of the relatively well-recognized geological and mining situation, but above all for the sake of macroscopically visible changes in the terrain morphology, corresponding to the location of the mine workings identified on the basis of mining maps and the sinkhole created in the past in this area.
Źródło:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji; 2017, 6, 3; 249-256
2391-9361
Pojawia się w:
Systemy Wspomagania w Inżynierii Produkcji
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Point movement trace vs. the range of mining exploitation effects in the rock mass
Ślad przemieszczenia punktu a zasięg wpływów eksploatacji górniczej w górotworze
Autorzy:
Sroka, A.
Knothe, S.
Tajduś, K.
Misa, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/219257.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
point movement trace
horizontal movements
exploitation influence range
ślad przemieszczenia punktu
przemieszczenia poziome
zasięg wpływu eksploatacji
Opis:
The geometric-integral theories of the rock mass point movements due to mining exploitation assume the relationship between the progress of subsidence and horizontal movement. By analysing the movement trace of a point located on the surface, and the influence of the mining exploitation in the rock mass, an equation describing the relationship between the main components of the deformation conditions was formulated. The result is consistent with the in situ observations and indicates the change of the rock mass component volume due to mining exploitation. The analyses and in situ observations demonstrate clearly that the continuity equation adopted in many solutions in the form: […] is fundamentally incorrect.
Teorie geometryczno-całkowe ruchów punktów górotworu spowodowanych eksploatacją górniczą zakładają zależność pomiędzy przebiegiem osiadania i przebiegiem przemieszczenia poziomego. Analizując przebieg śladu przemieszczenia punktu położonego na powierzchni oraz przebieg zasięgu wpływów eksploatacji górniczej w górotworze otrzymano wzór opisujący zależność pomiędzy głównymi składowymi stanu odkształcenia. Wynik ten jest zgodny z obserwacjami in situ i wskazuje na zmianę objętości elementu górotworu spowodowanej eksploatacją górniczą. Z przeprowadzonych rozważań oraz z obserwacji in situ wynika jednoznacznie, że przyjmowane w wielu rozwiązaniach równanie ciągłości w postaci: […] jest z zasady niewłaściwe.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2015, 60, 4; 921-929
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wtłaczanie wód do górotworu : dokumentacja hydrogeologiczna na tle przepisów prawnych
Water injection into the rock mass : hydrogeological documentation against the background of legal regulations
Autorzy:
Krogulec, E.
Sawicka, K.
Zabłocki, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075826.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
dokumentacja hydrogeologiczna
wtrysk
sól fizjologiczna
wody podziemne
warstwa chłonnna
parametry hydrogeologiczne
hydrogeological documentation
injection
saline water
groundwater
oil and gas reservoirs
hydrogeological parameters
Opis:
Hydrogeological documetation in the terms of deposit exploitation, water injection to the rock formations, drainage, and other mining activity requires the characteristic of groundwater conditions, mainly in the field of groundwater hazards. Hydrogeological documentations are the basis for granting or renewing a concession. The necessity of a general description in hydrogeological documentation as a result of legal regulations is justified and understood, although broader and non-standard scope should be revised, connected with: development of research methods in hydrogeology, scope of their applicability, modern research methodology for measurement and evaluation of hydrogeological parameters, new mining techniques. Commonly realized documents include, among other things, characteristics of hydrogeological conditions, in particular the extent of geological structure planned for water injection, depth, thickness and capacity of reservoirs, hydrogeological parameters, groundwater flow directions, isolation conditions and hydrogeological parameters of rock formations directly above reservoirs. Based on the documented work, the paper describes the problem of presenting the most important hydrogeological aspects that determine the possibility of water injection into the rock formations, the scope of hydrogeological investigations and justification of the observation and measurement conducted for the assessment of environmental hazards caused by water injection.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2018, 66, 4; 222--228
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Method of determining the triaxial stress state in the rock mass with directed hydrofracturing
Metoda określania trójosiowego stanu naprężenia w górotworze z użyciem ukierunkowanego hydroszczelinowania
Autorzy:
Makówka, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/218822.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
stress state in the rock mass
directed hydrofracturing of rocks
determining stresses with directed hydrofracturing
stan naprężenia w górotworze
ukierunkowane hydroszczelinowanie skał
określanie naprężeń z użyciem ukierunkowanego hydroszczelinowania
Opis:
Stress state in the rock mass determines design of mine workings, their proper maintenance, and safety of the personnel working there. That is why numerous methods of determining stress state in the rock mass have been devised. One of the categories of such methods are hydraulic ones. The most commonly known methods of hydrofracturing and the HTPF have certain limitations resulting from their assumptions. The presented method based on directed hydrofracturing of rocks enables determining values and directions of principal stresses in the rock mass, independently on the complexity of local stress state. The essence of the method, conditions of conducting tests and the method of calculating components of stress state basing on underground measurements are presented.
Stan naprężenia w górotworze determinuje sposób projektowania wyrobisk górniczych, ich prawidłowe utrzymanie oraz bezpieczeństwo górników w nich pracujących. Z tego względu opracowano wiele metod określania stanu naprężenia w górotworze. Jedną z kategorii takich metod są metody hydrauliczne. Najszerzej znane metody hydroszczelinowania oraz HTPF posiadają ograniczenia wynikające z ich założeń. Przedstawiona w artykule metoda oparta o ukierunkowane hydroszczelinowanie skał pozwala na określanie wartości i kierunków działania naprężeń głównych w górotworze, niezależnie od złożoności lokalnego stanu naprężenia. W artykule przedstawiono istotę metody, warunki wykonania badań oraz metodę obliczania składowych stanu naprężenia na podstawie pomiarów dołowych.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2015, 60, 3; 729-741
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza obciążeń działających na operatorów samojezdnych maszyn górniczych podczas tąpań
Analysis of the loads acting on the undergroung mining machine operator during the rock burst
Autorzy:
Działak, P.
Rusiński, E.
Karliński, J.
Ptak, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/170431.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Poltegor-Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego
Tematy:
tąpnięcie
samojezdna maszyna górnicza
górnictwo podziemne
operator maszyny
crumb
self-propelled machine
underground mining
machine operator
Opis:
Obciążenia działające na operatorów maszyn przeznaczonych do prac w górnictwie podziemnym są bardzo istotne w aspekcie ich bezpieczeństwa. Analiza tych obciążeń w sytuacjach wypadkowych, jakie mają miejsce w kopalniach podczas tąpań, umożliwi zwiększenie ochrony operatorów. Wyniki opisywanych badań przyczynią się do opracowania nowych wytycznych do przeprowadzania zaawansowanych analiz oraz wskażą najgroźniejsze dla operatorów maszyn zjawiska powstające w kopalniach podczas ruchu górotworu.
Rock bursts are very common in the underground mines, especially in case of copper mines. They result in a number of phenomena such as flooruplift,covercavingorrockfallsandlateralejections.Theyposeagreatthreattotheself-propelled mining machine operators. However, these effects are not taken into consideration in any standards involving operators protection. Authors of the paper decided to analyse the loads acting on the operator body sitting inside the protective structure while thill uplift and lateral rock ejections occurs. Examination indicated range of the loads acting inside the cab during mentioned phenomena. It also contributed to the development of the guidelines of the mining machine operators safety dynamic testing. It may significantly improve their protection during the rock burst subsequent phenomena.
Źródło:
Górnictwo Odkrywkowe; 2014, 55, 4-5; 191-196
0043-2075
Pojawia się w:
Górnictwo Odkrywkowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Some aspects of using goafs for locating post-flotation waste in LGOM mines
Niektóre aspekty wykorzystania zrobów do lokowania odpadów poflotacyjnych w kopalniach LGOM
Autorzy:
Mazurkiewicz, M.
Popiołek, E.
Niedojadło, Z.
Sopata, P.
Stoch, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/218712.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
voids in the rock mass
location of waste
subsidence
post-mining goafs
pustki w górotworze
lokowanie odpadów
obniżenia terenu
zroby poeksploatacyjne
Opis:
As a result of mining of deposits of mineral raw materials, spaces are formed in the rock mass, which get partially filled with roof rocks or by the backfill, most often sand. However, some voids remain in the rock mass, and can be used as a place to locate waste. The thesis analyses systems and operating conditions of mining deposits, in terms of the possible existence of spaces for filling in the LGOM mines. It was determined that the most probable option is to use goafs after mining the ore with a thickness of over 3 m in the last 5 years, with the systems of roof deflection and their partial lifting. Quantitative evaluation of the voids is based on the comparison of the subsidence over the extraction field and the volume of the extracted deposit. It has been proved that the existing voids provide the possibility of locating approximately 8 million m3 of waste in goafs. It is highly possible to locate further 11 million m3 of waste after obtaining positive results of the practical location of them and gaining relevant experience. The goafs after mining with hydraulic filling, goafs in the deposit of the thickness of up to 2 m and mined more than 20 years ago were recognized as useless for locating waste.
W wyniku eksploatacji złóż surowców mineralnych powstają w górotworze przestrzenie, które ulegają częściowemu wypełnieniu przez skały stropowe, względnie przez podsadzkę, najczęściej piaskową. Pozostają jednak w górotworze pustki, które stanowią zainteresowanie jako miejsce lokowania odpadów. W pracy przeanalizowano systemy i warunki eksploatacji złóż w aspekcie możliwości istnienia pustek do wypełniania w warunkach LGOM. Ustalono, że najbardziej prawdopodobne jest wykorzystanie zrobów po wybraniu rudy o miąższości ponad 3 m w ostatnich 5-ciu latach, przy systemach z ugięciem stropu oraz częściowym ich podsadzaniu. Ilościową ocenę pustek oparto o porównanie obniżeń powierzchni terenu nad polami eksploatacyjnymi i objętości wyeksploatowanego złoża. Wykazano, że istniejące pustki stwarzają bardzo prawdopodobne możliwości ulokowania w zrobach około 8 mln m3 odpadów. Są duże szanse na ulokowanie dalszych 11 mln m3 odpadów po uzyskaniu pozytywnych rezultatów praktycznego ich lokowania i zdobycia odpowiednich doświadczeń. Za nieprzydatne do lokowania odpadów uznano zroby po eksploatacji z podsadzką hydrauliczną, zroby w złożu o miąższości do 2 m i wybierane ponad 20 lat temu.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2015, 60, 4; 941-954
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modelowanie numeryczne górotworu wokół wyrobiska korytarzowego narażonego na wpływy ciśnień eksploatacyjnych
Numerical modeling of the rock mass around an excavation exposed to mining-induced pressure
Autorzy:
Prusek, S.
Masny, W.
Walentek, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/349202.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
geomechanika
wyrobiska przyścianowe
deformacje
modelowanie numeryczne
geomechanics
roadways
deformation
numerical modelling
Opis:
W artykule przedstawiono próbę odwzorowania za pomocą modelowania numerycznego, zachowania się górotworu wokół wyrobiska przyścianowego znajdującego się w strefie oddziaływania przesuwającego się frontu eksploatacyjnego. Próby te zostały przeprowadzone w oparciu o wybrane wyniki dołowych pomiarów konwergencji chodników przyścianowych w kopalniach węgla kamiennego.
This paper presents results from numerical modeling of the rock mass around an excavation which is exposed to different mining-induced pressure. The numerical modeling was based on the in-situ measurement in the longwall tailgates. The measurements were carried out in the Polish hard coal mines.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2007, 31, 3/1; 475-483
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena szczelności struktur geologicznych przeznaczonych do składowania odpadów płynnych w górotworze
Evaluation of tightness of geological structures designed for liquid waste storage in the rock mass
Autorzy:
Zawisza, L.
Macuda, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/299355.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
składowiska odpadów
górotwór
wastes storage
rock mass
Opis:
Zmiany szczelności górotworu w otoczeniu wgłębnej struktury geologicznej, w której składowane są odpady płynne, mogą być wywołane niejednorodnością w budowie geologicznej otoczenia struktury oraz zmianami w tym ośrodku powstałymi w trakcie eksploatacji podziemnego składowiska odpadów. Do określania szczelności warstw nadległych w stosunku do obszaru składowania w górotworze odpadów płynnych stosuje się metody: geofizyczne, hydrodynamiczne, hydrochemiczne w połączeniu z metodami hydrodynamicznymi, geochemiczne i wiertnicze. W pracy przedstawiono charakterystykę, zakres i rodzaj badań niezbędnych dla określenia możliwości składowania odpadów płynnych we wgłębnych strukturach geologicznych
The changes of rock mass tightness near deep geological structure where liquid waste has been stored may be caused by changes in the medium itself, owing to the on-going exploitation of underground waste storage. The tightness of the strata onlying the underground waste storage is checked with geophysical, hydrodynamic, hydrochemical-hydrodynamic, geochemical and drilling methods. The Authors characterize liquid waste storability, indicating the scope and type of analyses for determining the possibility of liquid waste storage in specific geological structures
Źródło:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2006, 23, 1; 619-626
1507-0042
Pojawia się w:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Metoda pomiaru promieniowania EM do oceny rozwoju procesu niszczenia w górotworze
EM emission measurement method for estimation of the destruction process development in the rock mass
Autorzy:
Mydlikowski, R.
Maniak, K.
Wójtowicz, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/394249.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Tematy:
emisja elektromagnetyczna
górotwór
proces niszczenia
działalność górnicza
electromagnetic emission
rock mass
destruction process
mining
Opis:
W kopalniach podziemnych w wyniku wykonywania różnego rodzaju wyrobisk, na osuwiskach ziemi podczas ich aktywnych ruchów a także w czasie trzęsień ziemi dochodzi do zmian pierwotnego pola naprężenia i deformacji górotworu. Górotwór lub materiał skalny poddawany różnego rodzaju obciążeniom ulega deformacji trwałej i jest źródłem różnego rodzaju fal sejsmicznych, emisji sejsmoakustycznej (SA) i elektromagnetycznej (EM). W artykule przedstawiono wyniki badań laboratoryjnych emisji elektromagnetycznej w czasie jednoosiowego ściskania próbek skalnych. Uzyskane wyniki pomiarów emisji EM oraz emisji SA wskazują na ich silny związek ze stopniem obciążenia badanej próbki skalnej. W analizie otrzymanych wyników stwierdzono, że emisja EM dokładniej odzwierciedla stan naprężenia i deformacji w próbce w porównaniu do emisji SA. Można wnioskować, iż opracowanie systemu obserwacyjnego opartego o pomiar emisji EM może być przydatny w wyrobiskach górniczych do oceny zagrożeń związanych z obciążaniem skał. System taki powinien pracować bezinwazyjnie oraz charakteryzować się niskim kosztem i nieskomplikowaną obsługą. Budowa takiego sytemu może wspomagać stosowane powszechnie systemy geofizyczne w kopalniach.
In underground mines, as a result of various excavations, landslides during their active movements and during earthquakes change the original tension and deformation of the rock. The rock or rock material subjected to various types of stresses is subject to permanent deformation and is a source of various types of seismic emissions, including seismoacoustic (SA) and electromagnetic (EM). The paper presents the results of laboratory tests of electromagnetic emission during the uniaxial load of rock samples. Obtained results of EM emission measurements and SA emission indicate their strong relation to the degree of load of the test rock sample. In the analysis of the results obtained, it was found that the EM emission more accurately reflects the state of stress and deformation in the sample compared to the SA emission. It can be concluded that the development of an EM emission monitoring system can be useful in mining excavations to assess the risks associated with rock loading. Such a system should work non-invasively and be characterized by low cost and uncomplicated service. The construction of such a system can support the commonly used geophysical systems in mines.
Źródło:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2017, 101; 303-311
2080-0819
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies