Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Tarkowski, R." wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów

Dostawca treści

Podbaza

Wyrównaj
    Wyświetlanie 1-44 z 44
    Tytuł:
    Wybrane aspekty podziemnego magazynowania wodoru
    Some aspects of underground hydrogen storage
    Autorzy:
    Tarkowski, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2075739.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    magazynowanie wodoru
    energia odnawialna
    polska polityka energetyczna
    struktury geologiczne
    jaskinie solne
    obszary węglowodorów
    warstwy wodonośne
    underground hydrogen storage
    renewable energy
    Polish energy policy
    geologic structures
    salt caverns
    depleted hydrocarbons fields
    deep aquifers
    Opis:
    The article describes the subject of underground hydrogen storage in the context of energy storage using hydrogen as a carrier, and shows its role in the Polish energy policy. The review of the most recent papers was performed to provide the information about hydrogen properties and options for underground hydrogen storage (salt caverns, depleted hydrocarbons fields, deep aquifers) in Poland. Analysis of the literature indicates small practical experiences in the underground hydrogen storage. The behaviour of underground-stored hydrogen is more complex than expected. Previous results indicate that this option may in future become the preferred solution for storing excess electricity related to the irregular supply from renewable sources. Geological formations can provide the possibility of storing energy on a medium- and long-term time scale. Knowledge of the underground storage of carbon dioxide and other gases will be useful for searching ofsites for underground storage of this gas. Due to the planned increasing share of renewable energy in electricity production in Poland, the issue of underground hydrogen storage will become increasingly relevant.
    Źródło:
    Przegląd Geologiczny; 2017, 65, 5; 282--291
    0033-2151
    Pojawia się w:
    Przegląd Geologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Krzemień pasiasty z okolic Ostrowca Świętokrzyskiego nową wizytówką Polski
    Banded flint from the vicinities of Ostrowiec Świętokrzyski as "brand" or promoting Poland
    Autorzy:
    Dziadosz, E.
    Tarkowski, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2066189.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    krzemień pasiasty
    Góry Świętokrzyskie
    flint striped
    Holy Cross Mountains
    Źródło:
    Przegląd Geologiczny; 2009, 57, 3; 215-218
    0033-2151
    Pojawia się w:
    Przegląd Geologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Sejsmiczna interpretacja struktury Wierzchowa dla potrzeb podziemnego składowania CO2 z wykorzystaniem efektywnych współczynników odbicia
    Seismic interpretation of the Wierzchowo structure for the need of underground CO2 storage, using effective reflection coefficients
    Autorzy:
    Dziewińska, L.
    Tarkowski, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/394927.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    efektywne współczynniki odbicia
    CCS
    Wierzchowo
    effective reflection coefficients
    Opis:
    Zaprezentowano wyniki interpretacji 3 sekcji w wersji współczynników odbicia (EWO) dla struktury Wierzchowa. Wykonana interpretacja istotnie wzbogaciła zakres informacji przedstawianych w standardowych dokumentacjach sejsmicznych. Uwzględniając dane geologiczne z otworów przebijających strukturę, zidentyfikowano i skorelowano wzdłuż przekrojów kompleksy skalne oraz strefy nieciągłości tektonicznych w obrębie skał permomezozoicznych. Scharakteryzowano poziom o zwiększonej zawartości piaskowców formacji połczyńskiej, zaproponowany do składowania dwutlenku węgla. Stwierdzone zaburzenia tektoniczne występujące w obrębie formacji połczyńskiej przechodzące do wyżej zalegających warstw oraz obecność przewarstwień ilastych obniżają przydatność rozpatrywanej struktury do podziemnego składowania CO2. Wydaje się celowe szersze zastosowanie, także dla innych struktur, procesu przetwarzania materiałów sejsmicznych w postać efektywnych współczynników odbicia z zadaniem rozpoznania budowy geologicznej przypuszczalnych poziomów zbiornikowych pod kątem określenia ich przydatności do składowania gazów przemysłowych.
    The paper presents the results of the interpretation of three sections of effective reflection coefficients (ERC) in the Wierzchowo structure. The interpretation significantly enriched the amount of information presented in the standard seismic materials. Taking the geological data from boreholes piercing the structure into account, the Permo-Mesozoic rock complexes and zones of tectonic discontinuities have been identified and correlated along the sections. A horizon of increased content of sandstones in the Połczyn Formation has been characterized, which is the target formation for the storage of carbon dioxide. The observed tectonic disturbances occurring within the Połczyn Formation, which continue into the overlying beds, and the presence of clayey interbeds reduce the usefulness of this structure for the underground storage of CO2. It seems advisable to use the processing of seismic materials into sections of effective reflection coefficients more widely, also for other geological formations, in the exploration of the geological structure of potential reservoir levels to determine their suitability for the storage of industrial gases.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2016, 92; 261-273
    2080-0819
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Studia geologiczne w Paryżu w dziewiętnastowiecznym emigracyjnym poradniku dla młodzieży polskiej
    Geological studies in Paris in the 19th-century student book for young Polish emigrants
    Autorzy:
    Daszkiewicz, P.
    Tarkowski, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2074885.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    studia geologiczne
    Paryż
    wiek XIX
    polska emigracja
    geological study
    Paris
    nineteenth century
    Polish emigration
    Opis:
    In 1860 a guide to scientific studies in Paris to youth was published through the efforts of Polish emigrants in France. This book was written by the students of the Polish School in Paris. The article analyzes information about the subjects in the undergraduate and the teaching of geology at the university, National Museum of Natural History and engineering schools, principally École des Mines. The interest of this guide is not limited therefore to the history of Polish-French scientific relations. Many Polish geologists and engineers working in South America, including Ernest Malinowski (1818-1899), Ignacy Domeyko (1802-1889), Edward Habich, Aleksander Babinski (1823-1899), Władysław Folkierski (1841-1904), have been trained in Paris. The edition of this book is also valuable evidence of a rich scientific activity of the Polish political emigration in France.
    Źródło:
    Przegląd Geologiczny; 2011, 59, 9; 622-624
    0033-2151
    Pojawia się w:
    Przegląd Geologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Uwarunkowania geologiczne wybranych wysadów solnych w Polsce i ich przydatność do budowy kawern do magazynowania wodoru
    Geology of selected salt domes in Poland and their usefulness in constructing hydrogen storage caverns
    Autorzy:
    Czapowski, G.
    Tarkowski, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2061644.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    podziemne magazynowanie wodoru
    wysady solne
    parametry geologiczne
    Niż Polski
    underground hydrogen storage
    salt domes
    geological setting
    Polish Lowlands
    Opis:
    Podziemne magazynowanie wodoru stanowi alternatywną formę magazynowania energii. Zatłoczony gaz w sytuacji nadwyżek energetycznych może być uwalniany i spalany w odpowiednich instalacjach w momencie wzrostu zapotrzebowania na energię. Do najbardziej efektywnych form takiego magazynowania należą kawerny w wysadach zbudowanych z soli cechsztynu, które na obszarze Niżu Polskiego intrudowały w nadległe utwory mezozoiku. Siedem spośród 27 wysadów solnych spełnia parametry geologiczne (minimalna grubość serii solnej rzędu 1 km, maksymalna głębokość występowania zwierciadła solnego <1 km), pozwalające je wskazać jako przydatne do budowy kawern magazynowych wodoru. Do najlepszych/optymalnych struktur należą wysady Rogóźno i Damasławek oraz w równym stopniu przydatne są dwa bliźniacze wysady – Lubień i Łanięta. W świetle obecnej wiedzy geologicznej mniej perspektywicznymi strukturami są wysady Goleniów i Izbica Kujawska (wysad Izbica Kujawska wymaga kompleksowego rozpoznania geologicznego). Ostatnią z analizowanych struktur, wysad Dębina, ulokowaną w centrum eksploatowanego odkrywkowo złoża węgla brunatnego „Bełchatów”, uznano za nieprzydatną dla tej formy magazynowania. Opisane wysady solne są również przydatne do magazynowania innych gazów np. gazu ziemnego czy powietrza, gdyż ich magazynowanie wymaga spełnienia podobnych warunków geologicznych.
    Underground hydrogen gas storage might be the alternative energy supplier. Filled-up during energy surplus could be utilized during energy shortage by combustion in special installations. Salt caverns within the salt domes are being considered as one of the optimal places for such energy storage. Caverns within the domes of Zechstein salts that intruded into the surrounding Mesozoic strata of the Polish Lowlands are among the most effective underground storages. Seven out of 27 analyzed salt domes have been recommended for hydrogen storage construction based on the geological parameters (i.e. minimum thickness of the salt body should be about 1 km and its top at a depth less than 1 km). The best structures are the Rogóźno and Damasławek domes and two twin-forms – the Lubień and Łanięta domes of equal usefulness. Less perspective structures, based on the present geological knowledge, are the Goleniów and Izbica Kujawska domes. The latter would still require basic geological work. The last analyzed structure, the Dębina dome, located in the centre of the active lignite open-pit “Bełchatów”, has been excluded from future consideration. These salt domes are also suitable for the storage of other gases, i.e. natural gas and air, as their storage requires similar geological setting.
    Źródło:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2018, 472; 53--81
    0867-6143
    Pojawia się w:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Poszukiwania we francuskich archiwach śladów pobytu w Polsce Pierre Berniarda i jego korespondencja z Jeanem Hermannem
    Looking through the French archives for traces of Pierre Berniard’s stay in Poland and his correspondence with Jean Hermann.
    Autorzy:
    Daszkiewicz, P.
    Tarkowski, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2074956.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    history of geology
    Pierre Berniard
    Hermann Jean
    XVIII century
    historia geologii
    XVIII w.
    Opis:
    The paper presents research findings on the stay and scientific work of Pierre Berniard in Poland. This French chemist lived in Poland for about twenty years in the late eighteenth century. He was hired as a scientist by the rich aristocratic Wielopolski family from Pińczów. The authors analysed his publications and unpublished correspondence with Jean Hermann, a scholar and the founder of Cabinet of Natural History in Strasbourg. They have identified a large network of Berniard’s scientific correspondents and his contribution to geology. The existence of a written account of his stay in Poland, now lost, was raised by his letters to Hermann.
    Źródło:
    Przegląd Geologiczny; 2012, 60, 8; 422--425
    0033-2151
    Pojawia się w:
    Przegląd Geologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Możliwość rozpoznania podpermskiego podłoża południowej części monokliny przedsudeckiej w świetle istniejących materiałów geofizycznych
    The possibility of a Sub-Permian basement of the south part of the Fore-Sudetic Monocline identification based on available geophysical materials
    Autorzy:
    Dziewińska, L.
    Tarkowski, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/394285.pdf
    Data publikacji:
    2018
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    przetwarzanie danych geofizycznych
    głębokie podłoże monokliny przedsudeckiej
    korelacja wyników badań
    geophysical data processing
    deep sub-basement Fore-Sudetic Monocline
    economic minerals
    Opis:
    We wstępnej części artykułu przedstawiono stan obecnego rozpoznania geologicznego południowej części monokliny przedsudeckiej na tle waryscyjskich struktur tektonicznych środkowej Europy, z uwzględnieniem tematyki surowcowej. Zasadnicza część pracy zawiera analizę dotychczasowych materiałów geofizycznych, grawimetrycznych, magnetycznych i sejsmicznych pod kątem ustalenia i interpretacji związków korelacyjnych wyników badań, w tym między tektoniką obserwowaną na przekrojach sejsmiki płytkiej i głębokiej. Pokazano, że odpowiedni dobór zastosowanych metod stwarza szanse na efektywniejsze rozpoznanie budowy geologicznej podłoża podpermskiego obszaru. Zaproponowano pełniejsze wykorzystanie w interpretacji dynamicznych cech zapisu sejsmicznego na przytoczonym przykładzie wybranych sekcji sejsmicznych w wersji efektywnych współczynników odbicia (EWO). We wnioskach przedstawiono propozycję dalszych prac dla kompleksowej reinterpretacji materiałów geofizyczno-geologicznych, w celu rozpoznania utworów głębszego podłoża, z możliwością nawiązania do obszaru Niemiec.
    The introductory part of the paper presents the state-of-the-art geological knowledge of the southern Fore -Sudetic Monocline against the background of Variscan tectonic structures of Central Europe, including economic geology issues. The main body of the paper provides an analysis of earlier gravimetric, magnetic and seismic materials considered in terms of determining and interpreting the correlativeness of the research results, including the relationships between tectonic features observed on deep and near-surface seismic sections. It is shown that a proper selection of methods provides a chance to coduct a better reconnaissance of the geological structure of the sub-Permian basement in the area. A more complete utilization of the seismic record in the interpretation of dynamic features, based on the presented example of selected seismic sections as converted to effective reflection coefficients (ERC), is proposed. The conclusions provide a proposal of further research for the complex reinterpretation of geophysical and geological materials to examine geological formations in the deep basement, with a possibility of correlations with the area of Germany.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2018, 102; 153-170
    2080-0819
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Zaginiona rozprawa Jeana-Étiennea Guettarda (1715-1786) o Polsce-analiza nowych danych o pracy francuskiego geologa w Rzeczypospolitej
    Lost dissertation about Poland by Jean-Étienne Guettard (1715-1786)-analysis of new facts about activity of the French geologist in Rzeczpospolita
    Autorzy:
    Daszkiewicz, P.
    Tarkowski, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2066095.pdf
    Data publikacji:
    2008
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    Guettard Jean-Étienne
    Źródło:
    Przegląd Geologiczny; 2008, 56, 11; 977-980
    0033-2151
    Pojawia się w:
    Przegląd Geologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Doskonalenie metodyki badawczej pomiarów stężenia CO2 w powietrzu podglebowym
    Adjustment of research metodology of CO2 in concentration measurement in soil air
    Autorzy:
    Tarkowski, R.
    Sroczyński, W.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/394143.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    pomiary stężenia CO2
    powietrze podglebowe
    monitoring wycieków CO2
    naturalne wycieki CO2
    CO2 concentration measurements
    soil air
    CO2 leak monitoring
    CO2 natural leaks
    Opis:
    Podsumowano dotychczasowe, blisko dziesięcioletnie, doświadczenia zespołu Pracowni Geotechnologii IGSMiE PAN w zakresie pomiarów in situ stężenia CO2 w powietrzu podglebowym. W kolejnych latach badania realizowane były różnymi metodami i przy wykorzystaniu aparatury o rosnącym stopniu złożoności. W latach 2005–2008 wykonano pilotażowe badania koncentracji CO2 na obszarze złoża ropy naftowej Jastrząbka Stara k. Tarnowa, przy wykorzystaniu płytkich tymczasowych odwiertów. W 2009 r. w tej samej okolicy zainstalowano i przetestowano aparaturę do ciągłego pomiaru stężenia CO2 w powietrzu podglebowym, skonstruowaną w Instytucie. W kolejnych latach – od listopada 2009 r. do listopada 2014 r., prowadzono ciągłe pomiary na obszarze występowania wód mineralnych typu szczaw w Szczawnicy-Zdroju. Miały one na celu: przetestowanie jej działania, określenie tła stężenia CO2 w powietrzu podglebowym na badanym obszarze, stwierdzenie ewentualnych wycieków endogenicznego CO2, a także określenie istotnych czynników wpływających na stężenie tego gazu w powietrzu podglebowym w zmiennym przedziale czasowym. Uzyskane doświadczenia pozwoliły na udoskonalenie metodyki wykonywania pomiarów stężenia dwutlenku węgła w powietrzu podglebowym. Mogą być pomocne przy tworzeniu efektywnych systemów monitoringu na obszarach planowanych składowisk dwutlenku węgla w strukturach geologicznych.
    The present paper summarizes the nearly 10-year-long experiments conducted up to the present date by the Geotechnology Section of MEERI PAS on in situ measurements of CO2 concentration in soil air. Over the consecutive years, the studies were carried out using different methods and successively sophisticated instruments. In the years 2006–2008, a pilot study of CO2 concentration was performed on a hydrocarbon deposit of Jastrząbka Stara near Tarnów (Podkarpackie Province) using shallow boreholes. In 2009, the instruments for the continuous measurement of CO2 concentration in soil air were tested. The instruments were constructed at the Geotechnology Section. During the next years – from November 2009 to November 2014, continuous measurements were made in the area of carbonated mineral water occurrence in Szczawnica-Zdrój. The aim of the measurements was to test the instruments, to determine the background concentration of CO2 in soil air in the study area, to find possible leaks of endogenous CO2 , as well as to identify important factors affecting the concentration of this gas in soil air in a varying time interval. The gained experience made it possible to improve the methods of measuring the concentration of carbon dioxide in soil air. They can be helpful in creating effective monitoring systems in areas of planned carbon dioxide storage in geological formations.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2016, 92; 243-260
    2080-0819
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nieznane dokumenty na temat bogactw mineralnych Rzeczypospolitej przechowywane w archiwach Departamentu Historycznego Ministerstwa Obrony Narodowej w Vincennes koło Paryża
    Hitherto unknown Polands mineral resources reports in the Archives of the French Army at the Vincennes Castle near Paris
    Autorzy:
    Daszkiewicz, P.
    Tarkowski, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2074843.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    raporty wywiadu wojskowego
    bogactwa mineralne
    wiek XIX
    Archiwum Armii Francuskiej
    Polska
    military intelligence reports
    mineral deposits
    19th century
    Archives of the French Army
    Polska
    Źródło:
    Przegląd Geologiczny; 2011, 59, 2; 148-150
    0033-2151
    Pojawia się w:
    Przegląd Geologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Budowa geologiczna struktury Choszczna (niecka szczecińska) w świetle interpretacji sekcji efektywnych współczynników odbicia dla potrzeb podziemnego składowania CO2
    Geological structure of the Choszczno Anticline (Szczecin Trough) in the light of interpretation of the sections of effective reflection coefficients for underground CO2 storage
    Autorzy:
    Dziewińska, L.
    Tarkowski, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/215979.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    niecka szczecińska
    budowa geologiczna
    składowanie CO2
    nieciągłość tektoniczna
    współczynnik odbicia
    Szczecin Through
    geological structure
    CO2 storage
    tectonic discontinuities
    reflection coefficient
    Opis:
    Celem badań było dokładniejsze rozpoznanie budowy geologicznej struktury Choszczna pod kątem potencjalnego składowania CO2. W artykule przedstawiono interpretację materiałów sejsmicznych dla jednego wybranego profilu sejsmicznego przetworzonego do postaci sekcji współczynników odbicia, charakteryzujących się zwiększoną rozdzielczością zapisu w stosunku do obrazu falowego. Szczególną uwagę zwrócono na kompleksy geologiczne związane ze skałami zbiornikowymi jury, w których w antyklinalnej strukturze występują poziomy zbiornikowe do składowania dwutlenku węgla. Przeprowadzona korelacja wydzielonych warstw odzwierciedla budowę litologiczno-strukturalną ośrodka skalnego. Pozwala na określenie miąższości wyznaczonych serii oraz zmian w ich obrębie oraz zezwala powiązać poszczególne warstwy z wydzieleniami litologicznymi na podstawie danych geologicznych. Rozpoznanie dotyczy całego kompleksu cechsztyńsko-mezozoicznego struktury Choszczna ze szczególnym zwróceniem uwagi na serie, w których występują potencjalne poziomy zbiornikowe do składowania CO2. Wykonana interpretacja istotnie wzbogaciła zakres informacji przedstawianych w standardowych dokumentacjach sejsmicznych. Oceniając przydatność wyznaczonych poziomów zbiornikowych do składowania CO2 należy zwrócić uwagę na zaburzenia tektoniczne występujące w obrębie formacji komorowskiej, szczególnie w szczytowej części struktury Choszczna. Warstwa piaskowca trzcinowego pod tym względem jest bardziej ciągła. W świetle uzyskanych wyników wydaje się celowe szersze zastosowanie, także dla innych struktur, procesu przetwarzania materiałów sejsmicznych w postać efektywnych współczynników odbicia z zadaniem rozpoznania budowy geologicznej.
    The aim of this study was to identify thoroughly the geological structure of the Choszczno Anticline for potential CO2 storage. The paper presents the interpretation of seismic materials for a selected seismic profile reprocessed into a section of reflection coefficients characterized by increased recording resolution as compared to the wave image. Particular attention was paid to the geological complexes associated with the Jurassic reservoir formations suitable for carbon dioxide storage within the anticline. The correlation of the identified layers reflects the lithology and structure of the rock series. It allows determination of the thicknesses of the series and changes within them, and enables linking the individual layers with the lithologic units, based on geological data. The study refers to the whole Zechstein-Mesozoic succession of the Choszczno Anticline, with special emphasis on these series, in which there are potential reservoir formations for CO2 storage. The interpretation has significantly expanded the amount of data provided in standard seismic documentations. While assessing the suitability of the formations for CO2 storage, special attention should be paid to the tectonic disturbances within the Komorowo Formation, especially in the top part of the Choszczno structure. The Reed Sandstone bed is more continuous in this respect. The obtained results seem to suggest wider application of reprocessing of seismic materials into effective reflection coefficients to study the geological structure, also for other structures.
    Źródło:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2012, 28, 1; 173-184
    0860-0953
    Pojawia się w:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Jean-Philippe Graffenauer (1775–1838), alzacki przyrodnik i napoleoński lekarz w Polsce – mało znane, interesujące dla historii geologii prace oficera Wielkiej Armii
    Jean-Philippe Graffenauer (1775–1838), an Alsatian naturalist and a Napoleonic physician in Poland - a little-known geological work of the Grande Army officer
    Autorzy:
    Daszkiewicz, P.
    Tarkowski, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2074910.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    history of geology
    Napoleonic scientists
    amber
    Gdańsk Natural History collection
    Polska
    historia geologii
    napoleoński lekarz
    bursztyn
    gdańska kolekcja historii przyrodniczej
    Opis:
    The paper presents Graffenauer’s, Alsatian physician and naturalist, stay in Poland as a Napoleonic officer. The authors present the context of Natural History work during the Napoleonic Wars and the biography of this scientist. His writings are analyzed in terms of history of geology. Letters of Graffenauer constitute a precious document for the history of science. The authors emphasize the importance of information about amber, the biography of George Forster, the history of Natural History collection of Gdansk They also highlight the importance of the testimony of the Napoleonic era in the history of Natural Sciences in Poland.
    Źródło:
    Przegląd Geologiczny; 2012, 60, 10; 534--538
    0033-2151
    Pojawia się w:
    Przegląd Geologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Baltazar (Belsazar) Hacquet (1739–1815), francuski podróżnik, przyrodnik, geolog, profesor uniwersytetów we Lwowie i w Krakowie : nowe dane biograficzne w świetle niepublikowanych dokumentów z archiwów francuskich i niemieckich
    New data on Balthasar (Belsazar) Hacquet (1739–1815), French traveller, naturalist, geologist and Professor of the Universities in Lviv and Cracow, in the light of some unpublished documents of the French and German archives
    Autorzy:
    Daszkiewicz, P.
    Tarkowski, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2075151.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    Balthasar Hacquet
    history of geology
    Carpathians
    Alps
    historia geologii
    Karpaty
    Alpy
    Opis:
    New data on Balthasar (Belsazar) Hacquet (1739–1815), French traveller, naturalist, geologist and Professor of the Universities in Lviv and Cracow, in the light of some unpublished documents of the French and German archives Balthasar Hacquet, French physician and naturalist, Austrian army officer and inspector of mines in this country, has marked the history of natural science. Also as Professor of the Universities in Lviv and Cracow, he distinguished himself in many disciplines (botany, geology, anthropology and medicine), and particularly in the descriptions of the nature of the Carpathians and the Alps. This important person in the République des savants does not have the place in the contemporary historiography of science. His correspondence with French naturalists Georges Cuvier and Philippe-Isidore Picot de Lapeyrouse, as well as his autobiography and numerous documents, preserved in various archives, help to better understand his role in the development of natural sciences.
    Źródło:
    Przegląd Geologiczny; 2014, 62, 7; 340--343
    0033-2151
    Pojawia się w:
    Przegląd Geologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Mało znane, cenne dokumenty historii paleontologii Śląska-listy Johanna Ludwiga Gravenhorsta (1777-1857) do Aleksandra Brongniarta (1770-1847) w zbiorach Narodowego Muzeum Historii Naturalnej w Paryżu
    Little-known letters of Johann Ludwig Gravenhorst (1777-1857) to Alexandre Brongniart (1770-1847) from collections of the Museum National dHistoire Naturelle (MNHN) in Paris-documents precious for history of paleontology in Silesia
    Autorzy:
    Daszkiewicz, P.
    Tarkowski, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2074783.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    historia paleontologii
    Śląsk
    Muzeum w Paryżu
    Gravenhorst
    Brongniart Aleksander
    history of paleontology
    Silesia
    Museum of Paris
    Opis:
    Three letters of Johann Ludwig Gravenhorst to Alexandre Brongniart, dated 1812-1822, are preserved in collections of MNHN, Paris. This article analyses that correspondence from the point of view of the history of paleontology and geology. The letters are particularly interesting as material casting new light on both the origin of naturalist collections of the University ofWrocław and history of paleontological studies in Silesia. They are also important for history of natural sciences in the first half of the 19th century. They provide important details concerning exchange of specimens between Wrocław University and MNHN (especially exchange of imprints of plant fossils from coal mines near the city of Wałbrzych for geological collections from various parts of France). In these letters Gravenhorst presented also his ideas on systematics of invertebrates (taxonomic position of trilobites and "animal versus vegetal" character of corals) and made comments on publications of Brongniart, Cuvier and Desmarest sent from Paris. He was also asking his French colleague about credibility of claims concerning existence of human ancestors.
    Źródło:
    Przegląd Geologiczny; 2010, 58, 6; 490-494
    0033-2151
    Pojawia się w:
    Przegląd Geologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Źródła dwutlenku węgla w Polsce dla zaawansowanych technik wydobycia ropy naftowej
    Sources of carbon dioxide for enhanced oil recovery
    Autorzy:
    Tarkowski, R.
    Uliasz-Misiak, B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/299463.pdf
    Data publikacji:
    2005
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    dwutlenek węgla
    Polska
    ropa naftowa
    Polska
    carbon dioxide
    oil
    Opis:
    W artykule przeanalizowano możliwości pozyskania CO2 z dużych punktowych źródeł emisji w Polsce dla celów intensyfikacji wydobycia ropy naftowej EOR (Enhanced Oil Recovery) poprzez podziemne zatłaczania tego gazu. Technologia ta stosowana jest od kilkudziesięciu lat, głównie w USA, gdzie wykorzystywany jest antropogeniczny i naturalny CO2. W Polsce, ze względu na niewielkie zasoby, jak i niewielkie wydobycie naturalnego dwutlenku węgla, do zabiegów intensyfikacji wydobycia ropy naftowej może być wykorzystany antropogeniczny dwutlenek węgla. Przedstawiono największych emitentów tego gazu (powyżej 500 Gg/rok), scharakteryzowano podstawowe procesy technologiczne, w których on powstaje, lokalizację zakładów przemysłowych, koncentrację dwutlenku węgla w gazach spalinowych/przemysłowych. Podkreślono aspekt ekonomiczny i środowiskowy wykorzystania CO2 do intensyfikacji wydobycia. Lokalizację największych emitentów dwutlenku węgla określono w stosunku do położenia złóż węglowodorów różnej wielkości i o różnym stopniu sczerpania.
    The article presents possibilities of gaining CO2 from large point sources of emission in Poland for enhanced oil recovery by underground injection of this gas. This technology has been used for decades, especially in the USA, where natural and anthropogenic gas is used. In Poland due to little reserves and natural gas production, anthropogenic CO2 for EOR process could be used. The biggest CO2 emitters are presented (above 500 Gg/year), basic technological process which produce the gas, industrial plants locations, concentration of carbon dioxide in flue/industrial gases are characterized. Economical and environmental aspects of using CO2 for EOR are underlined. Location of the biggest CO2 emitters was defined in connection with hydrocarbon reservoirs location which have various sizes and stags of exploitation.
    Źródło:
    Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2005, 22, 1; 359-365
    1507-0042
    Pojawia się w:
    Wiertnictwo, Nafta, Gaz
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Koszty geologicznego składowania CO2
    Costs of CO2 geological storage and an exemplary analysis for a given emitter
    Autorzy:
    Uliasz-Misiak, B.
    Tarkowski, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/394602.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    składowanie CO2
    wychwytywanie
    koszty
    projekt EU GeoCapacity
    CO2 storage
    capture
    costs
    EU GeoCapacity project
    Opis:
    Koszty geologicznego składowania CO2 obejmują trzy kluczowe elementy tej technologii: wychwytywanie (w tym sprężanie gazu), transport oraz składowanie. Uzależnione są od licznych czynników: ilości składowanego gazu, technologii wychwytywania, odległości źródła emisji od miejsca składowania, lokalizacji miejsca składowania, kosztów instalacji zatłaczania, charakterystyki zbiornika, zagospodarowania terenu i innych. Spośród trzech etapów wychwytywania, transportu i składowania, pierwszy z nich jest najbardziej kapitałochłonny. Wysokie koszty wychwytywania CO2 są dziś główną przeszkodą wprowadzenia geologicznego składowania dwutlenku węgla. Na podstawie literatury przedstawiono koszty wszystkich trzech etapów geologicznego składowania dwutlenku węgla. Scharakteryzowano koszty wychwytywania CO2 dla elektrowni i procesów przemysłowych, koszty sprężania i transportu, rurociągami i drogą morską, koszty składowania geologicznego oraz koszty całego systemu CCS (Carbon Dioxide and Storage). Podkreślono, że komercyjne działania związane z każdym z zasadniczych elementów CCS dostarczają podstaw dla oszacowania kosztów bieżących, jednak wielkość tych kosztów w przyszłości jest trudno przewidywalna. W ramach projektu EU GeoCapacity sporządzono model ekonomiczny dla przypadku składowania CO2 w strukturze Dzierżanowa z jednej z elektrociepłowni zlokalizowanej na terenie Warszawy. Rozważano jedno źródło emisji i jedno miejsce składowania dwutlenku węgla. Przy założeniu zatłaczania CO2 do struktury Dzierżanowa dwoma otworami z wydatkiem 1 Mt CO2/rok przez czas życia systemu sekwestracyjnego (30 lat) zostanie zatłoczone 51,98 Mt gazu. Antyklina zostanie wypełniona w 19,99% dwutlenkiem węgla. Największe oszacowane koszty związane są z wychwytywaniem dwutlenku węgla - 675 mln Euro, niższe ze sprężaniem - 61,27 mln Euro, ze składowaniem - 7,87 mln Euro, a najniższe z transportem - 2,24 mln Euro.
    CO2 geological storage costs cover three key constituents of CCS technology: gas capture (and compression), transportation and storage. The costs depend on different factors as: gas amount, applied capture technology, distance between emission source and storage site, location of the storage site, injection installation costs, reservoir characteristics, land development plan and many others. Amongst the three stages: capture, transportation and storage, the first one is the most capital-intensive. Carbon dioxide capturing high costs hinder the most introducing geological storage of carbon dioxide. Basing on literature knowledge there were presented costs of all three stages of geological carbon dioxide storage. There were characterized costs of CO2 capture for power plants and other industrial processes, costs of compression and transportation, by pipelines and gas carriers, costs of geological storage and total costs of a CCS (Carbon Dioxide and Storage) system. It was stressed that commercial activities involving every principle CCS constituent bring base to estimate present costs, however forecasting on costs in future is mercurial. Within frames of the EU GeoCapacity Project there was elaborated an economic model of CO2 storage process within the Dzierżanowo structure for a combined heat and power plant of the Warsaw area. A single emission source was considered, as well as a single carbon dioxide storage location. Allowing CO2 injecting into the Dzierżanowo structure through two wells of productivity estimated at 1 Mt CO2 per year, for all the sequestration installation lifetime (30 years) 51.98 Mt of CO2 would be injected. The anticline would be filled with carbon dioxide in 19.99%. Top estimated costs involve carbon dioxide capturing 675 mln Euro, compression involves less 61.27 mln Euro, storage involves less 7.87 mln Euro, transportation involves the least 2.24mln Euro.
    Źródło:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN; 2009, 75; 21-34
    2080-0819
    Pojawia się w:
    Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Postrzeganie zmian klimatu oraz CCS – wyniki badań ankietowych społeczności lokalnej na przykładzie okolic Tarnowa
    Perception of climate changes and CCS technology – results of surveys of the local community in the example of Tarnów region
    Autorzy:
    Tarkowski, R.
    Luboń, K.
    Tarkowski, S.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/282661.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    CCS
    zmiany klimatu
    badania ankietowe
    akceptacja społeczna
    climate changes
    surveys of local community
    public acceptance
    Opis:
    Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN w październiku 2011 roku przeprowadził badanie ankietowe społeczności lokalnej (wiejskiej) w celu określenia poziomu wiedzy i sposobu postrzegania zmian klimatu oraz CCS. Badanie wykonano na terenie trzech sołectw (Jastrząbka Stara, Róża i Borowa; gmina Czarna, województwo podkarpackie). Według ankietowanych (ankieta zawierała 14 pytań) globalne ocieplenie istnieje, a akceptacja tego faktu maleje wraz ze wzrostem wykształcenia. Źródła informacji, z jakich respondenci czerpią wiedzę na temat zmian klimatu pochodzą przede wszystkim z mediów masowych, takich jak telewizja, internet, prasa oraz rodzina i znajomi, a ich udzial jest zróżnicowany w zależności od wieku. Dla większości badanych globalne ocieplenie stanowi zagrożenie dla życia na Ziemi i powinno się temu przeciwdziałać. Nieco ponad połowa badanych uważa, że zmiany klimatu spowodowane są zjawiskami naturalnymi oraz działalnością człowieka. Zdaniem respondentów najlepszymi działaniami, mającymi na celu przeciwdziałanie zmianom klimatu będzie większe wykorzystanie odnawialnych źródeł energii do jej produkcji oraz działania polegające na oszczędzaniu energii. Większość badanych nie słyszała o technologii czystego węgla, a w szczególności o CCS. Im wyższy stopień wykształcenia tym wyższy poziom znajomości technologii czystego węgla. Zdecydowana większość twierdzi, że CCS może sprzyjać zahamowaniu zmian klimatycznych. Przedstawione wyniki badań ankietowych mogą stanowiæ podstawę do prowadzenia dalszych prac nakierowanych na pozyskiwanie akceptacji społeczności lokalnych dla prac związanych z wdrożeniem w Polsce technologii CCS.
    In October 2011,MEERI PAS carried out a survey of the local (rural) community to determine the level of knowledge in the perception of climate changes and CCS technology. The study was performed in three villages (Jastrz¹bka Stara, Ró¿a and Borowa; municipality Czarna, Subcarpathian Voivodeship). According to the respondents (the survey included 14 questions), a global warming does exist and the acceptance of this fact decreases with the increase of the education level. The sources of information for respondents’ knowledge about the climate changes are primarily mass media such as: television, internet and press, as well as their families and friends. The proportions are age-dependent. For the majority of respondents, the global warming is a threat to life on the Earth and should be counteracted. Just over half of respondents believe that climate changes are caused by natural phenomena and human activities. According to the respondents, the best actions aimed at combating climate changes would be a greater use of renewable energy sources for the production, as well as energy saving. The majority of respondents have not heard of clean coal technologies, in particular of CCS. The higher the education level, the higher the knowledge about clean coal technologies. The vast majority claimthat CCS can contribute to prevent climate changes. The results of the survey can be the basis for further actions aimed at gaining community acceptance for work related to the implementation of CCS technology in Poland.
    Źródło:
    Polityka Energetyczna; 2014, 17, 1; 85-98
    1429-6675
    Pojawia się w:
    Polityka Energetyczna
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    The possibilities of underground CO2 storage in the Zaosie Anticline
    Możliwości wykorzystania antykliny Zaosia do podziemnego składowania CO2
    Autorzy:
    Marek, S.
    Dziewińska, L.
    Tarkowski, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/217054.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    składowanie CO2
    struktura geologiczna
    poziomy wodonośne
    Polska
    CO2 storage
    geological structure
    aquifer
    Polska
    Opis:
    The Zaosie Anticline is located not far from Łódź and Bełchatów. It is one of the most interesting geological structures for underground CO2 storage in Poland and thus it requires a detailed study. The paper presents the geological characteristics of the Zaosie Anticline against the background of the geological structure of the region as well as the potential aquifers for CO2 storage, including their suitability for CO2 storage. The Zaosie Anticline was examined by seismic profiles and four deep boreholes. The following formations suitable for underground CO2 storage were analysed: Lower Jurassic Borucice and Komorowo formations and Lower Triassic Baltic Formation. The primary aquifer for CO2 storage in the Zaosie Anticline is the Baltic Formation of Scythian age. The secondary aquifer is the Upper Pliensbachian Komorowo Formation. The primary Lower Triassic aquifer was surveyed by three deep boreholes. Its volumetric storage capacity is approximately 340 million tons, and the TDS content in the formation water reaches 250g/dcm3. The aquifer is sealed directly by a thick series of clay-carbonate evaporite rocks and a thick packet of Middle and Upper Triassic and Jurassic deposits. Its disadvantage is a considerable depth to this level, which affects the petrophysical characteristics of reservoir rocks. The secondary aquifer, the Komorowo Formation, shows better petrophysical parameters of rocks in terms of CO2 storage, the depth to the aquifer is adequate, but its disadvantage is a low content of TDS in the formation water and the likelihood of contact with surface waters. The Borucice Formation aquifer is not recommended for CO2 storage because it occurs at a small depth and possibly contacts with meteoric waters. The Zaosie structure is of interest to the Bełchatów Power Station. Relatively near the structure (up to 50 km) are also the Dalkia Łódź ZEC SA plants, and the following plants are located a little further (up to 100 km): KCW Warta SA, Kozienice Power Plant SA, ZE PAK SA (Power Plant Group Company, Adamów), Vattenfall Heat Poland SA - (Siekierki and Żeran in Warsaw) and LaFarge Cement Poland SA (Małogoszcz).
    Antyklina Zaosia znajduje się w bliskiej odległości od Łodzi i Bełchatowa i jest jedną z bardziej interesujących struktur geologicznych do składowania CO2 w Polsce, dlatego też dokonano szczegółowego jej opracowania. Przedstawiono charakterystykę geologiczną antykliny Zaosia na tle budowy geologicznej regionu, szczegółową budowę geologiczną, charakterystykę potencjalnych poziomów do składowania CO2 oraz przydatność rozważanych poziomów zbiornikowych do podziemnego składowania dwutlenku węgla. Antyklina Zaosia została rozpoznana profilami sejsmicznymi i czterema głębokimi otworami wiertniczymi. Do składowania CO2 przeanalizowano poziomy zbiornikowe: dolnojurajskie (formacja borucicka i formacja komorowska) oraz dolnotriasowy (formacja Bałtycka). Pierwszoplanowym poziomem zbiornikowym dla składowania CO2 w antyklinie Zaosia jest poziom formacji bałtyckiej scytyku, natomiast drugoplanowym poziomem zbiornikowym jest poziom formacji komorowskiej górnego pliensbachu. Pierwszoplanowy dolnotriasowy poziom zbiornikowy został rozpoznany trzema głębokimi otworami, jego wolumetryczna pojemność składowania wynosi około 340 mln ton, a mineralizacja wód złożowych osiąga 250 g/dcm3. Jest on uszczelniony bezpośrednio grubym kompleksem skał ilasto-wapnisto-ewaporytowych oraz miąższym pakietem skał triasu środkowego i górnego oraz jury. Jego mankamentem jest znaczna głębokość, co wpływa ujemnie na cechy petrofizyczne skał zbiornikowych. Drugoplanowy poziom zbiornikowy formacji komorowskiej posiada lepsze parametry petrofizyczne skał pod kątem składowania CO2, ma odpowiednią głębokość zalegania, a jego mankamentem jest mała mineralizacja wód złożowych i prawdopodobieństwo kontaktu z wodami powierzchniowymi. Poziom zbiornikowy formacji borucickiej nie jest rekomendowany do składowania CO2 z uwagi na jego małą głębokość i możliwy kontakt z wodami infiltracyjnymi. Struktura Zaosia stanowi przedmiot zainteresowania Elektrowni w Bełchatowie. W bliskiej odległości (do 50 km) od niej znajdują się zakłady Dalkia Łódź ZEC SA, a w nieco dalszej (do 100 km): KCW Warta SA, Elektrownia Kozienice SA, Zespół Elektrowni PAK SA (Adamów), Vattenfall Heat Poland SA - (Siekierki i Żerań w Warszawie), LaFarge Cement Poland SA (Małogoszcz).
    Źródło:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2011, 27, 4; 89-107
    0860-0953
    Pojawia się w:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Antykliny Dzierżanowa i Wyszogrodu (niecka płocka) jako potencjalne składowiska CO2
    The Dzierżanowo and Wyszogród anticlines (płock trough) as potential CO2 storage sites
    Autorzy:
    Marek, S.
    Dziewińska, L.
    Tarkowski, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/216600.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    składowanie CO2
    struktura geologiczna
    poziomy wodonośne
    Polska
    antyklina Dzierżanowa
    antyklina Wyszogrodu
    CO2 storage
    geological structure
    aquifer
    Polska
    Dzierżanowo Anticline
    Wyszogród Anticline
    Opis:
    Przedstawiono położenie, budowę geologiczną i charakterystykę struktury Dzierżanowa i Wyszogrodu pod kątem podziemnego składowania dwutlenku węgla. Antykliny Dzierżanowa i Wyszogrodu są dwiema z dziewięciu struktur wytypowanych wstępnie do podziemnego składowania dwutlenku węgla w utworach mezozoiku niecki płockiej. Rozpoznano je profilami sejsmicznymi i głębokimi otworami wiertniczymi, przy czym rozpoznanie antykliny Dzierżanowa jest lepsze (5 otworów) niż antykliny Wyszogrodu (1 otwór). Dla opisywanych struktur do składowania CO2 zaproponowano dolnokredowy i dolnojurajski poziom zbiornikowy. Mają one zbliżone parametry poziomów zbiornikowych dolnokredowego i dolnojurajskiego: średnia miąższość (odpowiednio 144 m i 161 m) oraz (140 m i 112 m), głębokość zalegania (200-300 m, mniejsza w przypadku antykliny Dzierżanowa), wysoką porowatość i przepuszczalność skał zbiornikowych (kilkaset mD i więcej), dużą pojemność składowania CO2 (znacznie większą w przypadku antykliny Wyszogrodu), dużą miąższość skał uszczelniającego nadkładu. W obu przypadkach serie uszczelniające wymagają dalszego, szczegółowego rozpoznania pod kątem szczelności. W obrębie skał zbiornikowych i uszczelniającego nadkładu nie stwierdzono uskoków (antyklina Wyszogrodu) lub występują one w głębszych partiach kompleksu cechsztyńsko-mezozoicznego po najniższą dolną kredę (antyklina Dzierżanowa). Ze względu na stopień rozpoznania oraz mniejszą głębokość zalegania skał poziomów zbiornikowych, przy podobnych właściwościach zbiornikowych skał i uszczelniającego nadkładu, struktura Dzierżanowa wydaje się korzystniejsza do podziemnego składowania dwutlenku węgla. Struktury Dzierżanowa i Wyszogrodu mogą stanowić przedmiot zainteresowania kilku dużych emitentów CO2 tego regionu: Vettenfall Heat Poland SA - (Siekierki i Żerań w Warszawie) oraz Dalkia Łódź ZEC SA znajdujących się w odległości do 100 kilometrów.
    The paper presents the location, geological structure and characteristics of the Wyszogród and Dzierżanowo anticlines in terms of potential underground storage of carbon dioxide. The Dzierżanowo and Wyszogród anticlines are two of the nine pre-selected structures for underground storage of carbon dioxide in Mesozoic deposits of the Płock Trough. They were detected by seismic profiles and deep boreholes. The Dzierżanowo Anticline is explored in more detail (five boreholes) than the Wyszogród Anticline (one borehole). Lower Cretaceous and Lower Jurassic aquifers have been proposed for CO2 storage in these areas. They have similar parameters: average thickness (144 mand 161 m; 140 mand 112 m, respectively), depth to the aquifer (200-300 m, lower for the Dzierżanowo Anticline), high porosity and permeability of reservoir rocks (several hundred mD and more), high capacity storage of CO2 (much higher for the Wyszogród Anticline) and large thickness of the overburden seal. In both cases, the sealing series require further, detailed investigation of their sealing properties. No faults are observed within the reservoir rocks and overburden seal in the Wyszogród Anticline. They occur in the deeper parts of the Zechstein-Mesozoic succession up to the Lower Cretaceous in the Dzierżanowo Anticline. Due to its degree of exploration and the depth to the aquifer, and similar properties of the reservoir rocks and the sealing caprock, the Dzierżanowo structure seems more favourable for the underground storage of carbon dioxide. The Wyszogród and Dzierżanowo structures may be of interest to several large CO2 emitters in the region: Vettenfall Heat Poland SA - (Siekierki and Żerań, Warsaw) and the Dalkia Łódź ZEC SA, located at a distance of up to 100 kilometres.
    Źródło:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2011, 27, 3; 151-175
    0860-0953
    Pojawia się w:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Petrographic-mineralogical and textural changes in reservoir and sealing rocks (Zaosie anticline) as a result of a long-term experiment in CO2-brine-rock interactions
    Zmiany petrograficzno-mineralogiczne i teksturalne w skałach zbiornikowych i nadkładu (antyklina Zaosia) w wyniku długoterminowego eksperymentu oddziaływania CO2-skała-solanka
    Autorzy:
    Wdowin, M.
    Tarkowski, R.
    Manecki, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/216920.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    CCS
    badania petrograficzne
    badania mineralogiczne
    analiza teksturalna
    antyklina Zaosia
    petrographic research
    mineralogical research
    textural analysis
    Zaosie anticline
    Opis:
    Artykuł przedstawia wyniki badań mineralogiczno-petrograficznych oraz teksturalnych na próbkach skalnych ze skał zbiornikowych i uszczelniających (piaskowce, iłowce, mułowce) z utworów dolnej jury z antykliny Zaosia (środkowa Polska), z otworów wiertniczych Zaosie 2 i Buków 2. Próbki poddano eksperymentowi oddziaływania CO2-solanka-skała celem określenia ich przydatności pod kątem geologicznej sekwestracji CO2. Eksperyment polegał na zamknięciu próbek skalnych na 20 miesięcy w zbudowanym reaktorze, gdzie były one poddane oddziaływaniu solanki i dwutlenku węgla w temperaturze pokojowej (20–25°C), przy ciśnieniu otrzymanym z butli z CO2 (ok. 6MPa). Analizy mineralogiczno petrograficzne obejmowały obserwacje w świetle przechodzącym (planimetria), SEM-EDS, XRD próbek skalnych. Dodatkowo dla skał uszczelniających wykonano XRD z frakcji ilastej. Badania te pozwoliły określić skład mineralny oraz morfologię ziaren jak również strukturę i teksturę skały. W przypadku analiz teksturalnych określona została powierzchnia właściwa BET oraz rozkład i wielkość porów. Miały na celu określenie zmian w matrycy skalnej i spoiwie badanych skał w wyniku eksperymentu oddziaływania pomiędzy solanką-skałą-CO2. Eksperyment nie wpłynął znacząco na badane parametry. W przypadku każdej z analizowanych skał obserwuje się nieznaczne zmiany w porowatości przed i po eksperymencie, co związane jest z rozpuszczaniem się matrycy skalnej i spoiwa oraz wytrącaniem niektórych faz mineralnych. Zmiany zaobserwowane w piaskowcach (skały zbiornikowe) są zmianami, które nie wpływają negatywnie na proces składowania CO2. W przypadku mułowców i iłowców (skał uszczelniających) wyniki badań pokazały, że eksperyment nieznacznie wpłynął na analizowane skały. Wskazywać to może na dobre właściwości uszczelniające tych skał. Niemniej jednak wyniki powinny zostać zweryfikowane i potwierdzone w uzupełnieniu o dalsze badania petrofizyczne (porowatość, przepuszczalność), analizy solanek przed i po eksperymencie, jak również modelowanie geochemiczne oddziaływania CO2 na skały w obecności solanki.
    This article presents the petrographic-mineralogical and textural test results from rock samples from the reservoir and sealing rocks (sandstones, claystone, mudstone) of the Lower Jurassic formation of the Zaosie anticline (central Poland), from boreholes Zaosie 2 and Buków 2. Samples were subjected to an experiment involving CO2-brine-rock interactions in order to determine their suitability for the geological sequestration of CO2. The experiment consisted of closing the rock samples for 20 months in constructed autoclaves where they were subjected to the influences of brine and carbon dioxide at room temperature (20–25°C) and under pressure (about 6 MPa). Mineralogical and petrographic analyses included observations under transmitted light (planimetric analysis), and SEM-EDS and XRD of rock samples were carried out. Additionally, XRD analysis of the clay fraction was conducted to examine the sealing characteristics of the rock. These studies allowed for the determination of the mineral composition and morphology of the grains as well as the structure and texture of the rocks. For the textural analysis, the BET specific surface area and pore size distribution were identified. The study aimed to determine the changes in the rock matrix and cement of the rocks caused by the brine-rock-CO2 interactions experiment. The experimentation did not significantly affect the analyzed parameters. For each of the examined rocks, little change in the porosity before and after the experiment was observed, which was associated with the dissolution of the rock matrix and cement as well as the precipitation of some mineral phases. The changes observed in the sandstones (reservoir rocks) are differences that do not affect the process of CO2 storage. In the case of mudstone and claystone (sealing rocks), the experiment had some slight effect on the analyzed rocks. This study nevertheless indicates good sealing properties of these rocks, though the results should be verified and proven by petrophysical (porosity, permeability) examination, the analysis of brines before and after the experiment, as well as geochemical modeling of the impact of CO2 on a rock in the presence of brine.
    Źródło:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2013, 29, 4; 137-153
    0860-0953
    Pojawia się w:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    CO2-brine-rock interactions as a result of long term experiment onto rock samples from Chabowo anticline, Poland
    Autorzy:
    Wdowin, M.
    Tarkowski, R.
    Manecki, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/184769.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    CO2 brine-rock interactions
    CO2 sequestration
    petrophysical investigation
    petrology-mineralogical characteristics
    Chabowo anticline
    Opis:
    The presented work concerns investigations of CO2-brine-rock interactions conducted over a period of 20-months. Experiments were carried out at laboratory scale with the use of equipment specifically designed for this purpose. Research materials (reservoir and cap rocks) were taken from the Chabowo 3 well located within Chabowo anticline. The experiments were carried out at room temperature (about 25°C) and pressure about 6 MPa. For samples before and after the experiment a numerous investigations were carried out i.e. petrophysical (porosity, surface area, threshold diameter, average capillary, framework and bulk densities) and petrological-mineralogical characteristics. Also brine used for examination before and after experiment was analyzed (chemical analysis). Petrophysical results have shown a significant decrease of porosity (from 17.0% to 7.5%) and surface area (from 0.395 m2/g to 0.196 m2/g) in case of sandstone. These changes are caused probably by crystallization of halite in pore spaces, because mineralogical analysis (XRD) has shown the presence of halite (3-5% vol. in the rock) after experiment. More detailed results were obtained during mineralogical analyses of thin sections. These results have shown in sandstone samples a small increase of porosity and a small decrease of feldspar and cements (carbonate and clay) as well as matrix which suggests dissolution of these constituents. For clay stone - after experiment XRD clay fraction has shown absence of clay minerals such as montmorillonite, which may also be caused by interaction between the rock, CO2 and brine. Dissolution of some minerals is evidenced by chemical analysis of brine where amounts of most tested ions increase after experiment for both sandstone and clay stone.
    Źródło:
    Geology, Geophysics and Environment; 2013, 39, 4; 385-400
    2299-8004
    2353-0790
    Pojawia się w:
    Geology, Geophysics and Environment
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    XVIII-wieczna rycina Wieliczki : interesujący i rzadki obraz kopalni oraz miasta
    An 18th-century picture ofWieliczka : an interesting and rare image of the mine and town
    Autorzy:
    Skubisz, M.
    Daszkiewicz, P.
    Tarkowski, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2075156.pdf
    Data publikacji:
    2014
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    Wieliczka mine
    drawings
    18th century
    France
    kopalnia w Wieliczce
    ryciny kopalni
    wiek XVIII
    Francja
    Opis:
    An 18th-century drawing has been found in the Institut de France in Paris. This is a valuable iconographic source for both the town of Wieliczka and the mine, originating from the 1860s. Particularly important are the views of buildings and mining objects whose iconographic records are scanty (Church of St. Clement; Church of St. Spirit; Regis, Wodna Góra, Leszno and Dani³owicz pitheads; underground Chapel of St. Anthony) or their appearances were previously unknown (underground Chapel of St. John of Nepomuk), as well as the imagery of techniques of mining, transportation, mine dewatering and mine working protection.
    Źródło:
    Przegląd Geologiczny; 2014, 62, 7; 343--347
    0033-2151
    Pojawia się w:
    Przegląd Geologiczny
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Charakterystyka geologiczna antykliny Kamionek (niecka płocka) -potencjalne składowisko CO2
    The geological characteristics of the Kamionki Anticline (Płock Trough) - a potential CO2 storage site
    Autorzy:
    Marek, S.
    Dziewińska, L.
    Tarkowski, R.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/216517.pdf
    Data publikacji:
    2011
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    struktura geologiczna
    składowanie CO2
    struktura Kamionki
    poziomy wodonośne
    CO2 storage
    geological structure
    Kamionki structure
    aquifer
    Opis:
    Przedstawiono położenie, budowę geologiczną i charakterystykę struktury Kamionek pod kątem podziemnego składowania dwutlenku węgla. Leży ona na terenie niecki płockiej, w SW części bloku Płońska i jest ona przykładem rowu synsedymentacyjnego o założeniach wczesno- i środkowojurajskich. Została rozpoznana półszczegółowym zdjęciem sejsmiki refleksyjnej oraz trzema głębokimi otworami wiertniczymi (Kamionki 1, Kamionki 2 i Kamionki IG-3). Przyjmując umownie zarys antykliny wyznaczony izohipsą stropu jury dolnej, jej długość wynosi około 15 km, szerokość około 5 km i powierzchnia około 75 km2. Dane geologiczne, sejsmiczne i złożowe pozwalają stwierdzić, że struktura ta dobrze spełnia warunki stawiane miejscom podziemnego składowania dwutlenku węgla. Pierwszoplanowym poziomem zbiornikowym dla podziemnego składowania CO2 są utwory formacji mogileńskiej barremu-albu środkowego, o śmiąższości średnio 170 metrów, średnim udziale piaskowców 85%, porowatości około 20%, przepuszczalności powyżej 100 mD sięgającej do 2000 mD. Serię uszczelniającą stanowią margle, wapienie, opoki i kreda pisząca kredy górnej o miąższości około 1000 metrów. Drugoplanowym poziomem zbiornikowym są osady formacji borucickiej toarsu górnego. Struktura Kamionek jest jedną z dziewięciu struktur wytypowanych w utworach mezozoiku niecki płockiej do podziemnego składowania dwutlenku węgla. Znajduje się w niewielkiej odległości od dużego emitenta CO2 - PKN ORLEN SA (Płock), natomiast w odległości od 50-100 km znajdują się kolejni duzi emitenci (Vettenfall Heat Poland SA - Żerań, Soda Polska Ciech Sp. z o.o. - Janikowo i Inowrocław oraz Dalkia Łódź ZEC SA) mogący być zainteresowani geologicznym unieszkodliwianiem dwutlenku węgla.
    The location, geological structure and characteristics of the Kamionki Anticline is presented in terms of possibility of underground CO2 storage. It is situated in the Płock Trough, in the SW part of the Płońsk Block, and represents a synsedimentary graben originated in the Early and Middle Jurassic. It has been explored by a semi-detailed reflection seismic survey and three deep boreholes (Kamionki 1, Kamionki 2 and Kamionki IG-3). Assuming that the anticline is conventionally outlined by a contour line of the top of the Lower Jurassic, its length is about 15 km, width is about 5 km and the area reaches approximately 75 km2. Geological, seismic and reservoir property data allow concluding that this structure is suitable for underground carbon dioxide storage. The primary reservoir level for underground CO2 storage is represented by Barremianmiddle Albian deposits of the Mogilno Formation with an average thickness of 170 metres, containing on the average 85% of sandstones, and showing porosity of about 20% and permeability above 100 mD up to 2000 mD. The sealing series is composed of Upper Cretaceous marls, limestones and chalk reaching the thickness of about 1000 metres. The secondary reservoir level is represented by upper Toarcian deposits of the Borucice Formation.
    Źródło:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2011, 27, 2; 17-31
    0860-0953
    Pojawia się w:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Assessment of CO2 sequestration capacity based on hydrogeochemical model of Water-Rock-Gas interactions in the potential storage site within the Bełchatów area (Poland)
    Ocena pojemności składowania CO2 na podstawie modelowania hydrogeochemicznego relacji woda-skała-gaz w obrębie potencjalnego repozytorium w rejonie Bełchatowa
    Autorzy:
    Labus, K.
    Tarkowski, R.
    Wdowin, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/216218.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    sekwestracja CO2
    modelowanie hydrogeochemiczne
    rejon Bełchatowa
    CO2 sequestration
    hydrogeochemical modeling
    Bełchatów area
    Opis:
    Geochemical modeling was aimed at characterising sequestration capacity and the changes of rock matrix and the reservoir parameters, that could occur due to CO2 injection into possible storage site of the Bełchatów area (Poland). A thorough research of mineralogical and petrophysical parameters of selected reservoir and cap rocks was performed by means of optical microscopy (planimetric analysis), SEM-EDS, XRD. In the simulations which were performed with use of Geochemist's Workbench 7.0.1. package the data of porosity and physico-chemical parameters of brines occurring at the suitable depth were also used. The simulations were performed in two stages. The first one was aimed at simulating the immediate changes in the reservoir and cap rocks impacted by the beginning of CO2 injection (100 days), the second - enabling assessment of long-term effects of sequestration (20 000 years). Results of modeling in the analysed rock-gas-water systems in considered long-term effects of sequestration (20 000 years) have shown that in the modeled period of 20 000 years, the minerals able to trap CO2 are dawsonite, siderite, calcite or dolomite. Calculated mineral-trapping capacity for the sandstones varies between 0.0 and 11.1 kgCO2/m3. For the analysed cap rocks, the mineral-trapping capacity ranges between 0.9 and 15.4 kgCO2/m3. Changes in sandstones porosity, observed due to the simulation, are insignificant. The significant decrease of fine clastic rocks porosity reaches 40 and 30% (for the sample 6873 and 6874, respectively) to the advantage of insulating properties of the cap rocks.
    Celem prac była ocena pojemności składowania CO2 w wybranych poziomach wodonośnych rejonu Bełchatowa oraz określenie efektów oddziaływania tego gazu na zmiany składu oraz porowatości matrycy skalnej. Na wybranych skałach z serii zbiornikowej i skał nadkładu przeprowadzono badania mineralogiczno-petrograficzne: mikroskopowe obserwacje w świetle przechodzącym (analiza planimetryczna), analizę mineralogiczną metodą SEM-EDS (analiza morfologii ziarn), analizę XRD. W modelowaniu geochemicznym, prowadzonym przy zastosowaniu symulatora geochemicznego The Geochemist's Workbench 7.0.1 (GWB), wykorzystano ponadto dane dotyczące porowatości skał oraz parametrów fizykochemicznych solanki występującej na odpowiednich głębokościach. Symulacje przeprowadzono w dwóch etapach. Pierwszy miał na celu modelowanie zmian w skałach zbiornikowych i nadkładu zaraz po rozpoczęciu zatłaczania CO2 (100 dni), drugi etap - umożliwił oszacowanie długoterminowego wpływu sekwestracji dwutlenku węgla (20 000 lat). Wyniki modelowania w rozpatrywanych układach gaz-woda-skała, w objętym modelowaniem przedziale czasu równym 20 000 lat pokazały, że fazami mineralnymi umożliwiającymi przechwytywanie CO2 są dawsonit, syderyt, kalcyt i/lub dolomit. Mineralna pojemność sekwestracyjna obliczona na podstawie rezultatów modelowania wynosi dla piaskowców od 0,0 do 11,1 kg/m3 formacji. Dla analizowanych skał uszczelniających mineralna pojemność sekwestracyjna wynosi od 0,9 do 15,4 kg/m3 formacji. Zmiany porowatości skał obserwowane dzięki badaniom modelowym są niewielkie w przypadku piaskowców. Znacznie wyraźniej zaznacza się względny spadek porowatości w skałach drobnoklastycznych - sięgający 40 i 30% (odpowiednio dla próbek 6873 i 6874). Zjawisko to może mieć korzystne znaczenie z punktu widzenia własności uszczelniających wymienionych skał.
    Źródło:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2010, 26, 2; 69-84
    0860-0953
    Pojawia się w:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Metody monitoringu podziemnego składowania CO2
    Methods for monitoring underground storage of CO2
    Autorzy:
    Tarkowski, R.
    Uliasz-Misiak, B.
    Szarawarska, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/299395.pdf
    Data publikacji:
    2005
    Wydawca:
    Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
    Tematy:
    dwutlenek węgla
    monitoring
    składowanie podziemne
    carbon dioxide
    underground storage
    Opis:
    Podziemne składowanie CO2 wymaga kontroli za pomocą monitoringu, poczynając od momentu wyboru miejsca składowania, kończąc na monitoringu po zakończeniu procesu i zamknięciu składowiska. Celem monitoringu podziemnego składowania CO2 jest śledzenie rozprzestrzeniania się CO2 pod ziemią, kontrola czy otwory w trakcie zatłaczania i po jego zakończeniu nie wykazują nieszczelności, weryfikacja ilości dwutlenku węgla zatłoczonego pod ziemię, jak również kontrola parametrów związanych z zatłaczaniem. W artykule omówiono metody monitoringu podziemnego składowania dwutlenku węgla stosowane na świecie, są to: pomiary parametrów złożowych i eksploatacyjnych, bezpośrednie metody pomiarowe dla detekcji CO2, pośrednie metody pomiarów detekcji chmury CO2 (profilowanie otworowe, badania sejsmiczne 3-D w odstępach czasowych, sejsmika międzyotworowa, elektromagnetyczny monitoring sekwestracji CO2, elektryczna tomografia opornościowa, monitoring grawimetryczny poziomów wodonośnych, monitoring pasywny), metody monitoringu satelitarnego i lotniczego w celu badań deformacji powierzchni terenu.
    Undeground storage of CO2 requires control by using monitoring. It needs to be done at the moment of choosing the site for sequestration and also after finishing the process of injection. The aim of monitoring CO2 underground storage is tracing CO2 spreading in geologic formation, controlling injection the integrity of wells during and after operation, verification of CO2 volume, which was injected and controlling parameters of injection. The article presents methods for monitoring underground storage of carbon dioxide used all over the world: measurement of reservoir and exploitation parameters, direct and indirect (well logging, time lapse seismics, crosswell seismics, electromagnetic monitoring of CO2 sequestration, electric resistivity tomography, gravimetric monitoring of aquifers, passive monitoring) methods for detecting the CO2 plume, satellite and air bore methods for detecting land surface deformation.
    Źródło:
    Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2005, 22, 1; 367-372
    1507-0042
    Pojawia się w:
    Wiertnictwo, Nafta, Gaz
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wstępna geologiczna analiza struktur do składowania CO2 w rejonie Bełchatowa
    Preliminary geological analysis of structures to store CO2 within the Bełchatów area
    Autorzy:
    Tarkowski, R.
    Marek, S.
    Uliasz-Misiak, B.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/217004.pdf
    Data publikacji:
    2009
    Wydawca:
    Polska Akademia Nauk. Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN
    Tematy:
    składowanie CO2
    struktura geologiczna
    poziomy wodonośne
    Polska
    CO2 storage
    geological structure
    aquifer
    Polska
    Opis:
    Przedstawiono wyniki wstępnej analizy geologicznej struktur w mezozoicznych solankowych poziomach (dolnej kredy, dolnej jury oraz dolnego i górnego triasu) Niżu Polskiego do składowania CO2 w rejonie Bełchatowa. Na podstawie kryteriów przedstawionych w "Best pratice for the storage of CO2 in saline aquifers" z modyfikacjami autorów wskazano 6 struktur w 5 lokalizacjach (antyklina Jeżowa, rów Kliczkowa, antyklina Lutomierska, antyklina Tuszyna i antyklina Zaosia). Przedmiotem analizy była: pojemność składowania CO2, głębokość poziomu zbiornikowego, jego miąższość efektywna, porowatość, przepuszczalność, mineralizacja, obecność uskoków oraz miąższość skał nadkładu. Przyjęto, że odległość struktury geologicznej od elektrowni w Bełchatowie nie przekroczy 80 km, a minimalną pojemność struktury założono na poziomie 60 Mt. Obliczeń pojemności wolumetrycznej struktur dokonano w ujednoliconej metodyce przyjętej w projekcie EU GeoCapacity. Wytypowane i wstępnie scharakteryzowane struktury spełniają w różnym stopniu kryteria miejsc składowania dwutlenku węgla. Mogą one stanowić podstawę wyboru najlepszych i najodpowiedniejszych z nich dla szczegółowego rozpoznania możliwości geologicznego składowania dwutlenku węgla dla elektrowni Bełchatów.
    Results of a preliminary geological analysis on CO2 storage suitability of geological structures of Mesozoic brine aquifers [Lower Cretaceous, Lower Jurassic, Lower and Upper Triassic] of the Polish Lowlands at the Bełchatów area were presented. According to criteria given in the "Best practice for the storage of CO2 in saline aquifers", with some authors' alterations, six structures in five locations were defined [the Jeżów anticline, the Kliczków trough, the Lutomierska anticline, the Tuszyn anticline, the Zaosie anticline]. Analysis covered: CO2 storage capacity, reservoir depth, its effective thickness, porosity, permeability, mineralization, fault occurrence, overburden thickness. It was assumed that the distance between geological structure and the Bełchatów Power Plant is less or equal to 80 km, while the minimum structure's capacity was assumed at 60 Mt. Calculations of volumetric capacity of structures were performed according to the unified methodology accepted at the GeoCapacity EU Project. Selected and preliminarily defined structures meet to a certain degree criteria of carbon dioxide storage locations. They might form base to select the best and the most suitable of them to recognize in detail geological carbon dioxide storage possibilities for the Bełchatów power plant.
    Źródło:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi; 2009, 25, 2; 37-45
    0860-0953
    Pojawia się w:
    Gospodarka Surowcami Mineralnymi
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Wstępne wyniki testu aparatury do ciągłego pomiaru stężenia dwutlenku węgla w powietrzu glebowym na stanowisku w Szczawnicy
    Results of preliminary test of equipment for continuous measurement of carbon dioxide concentration in soil air in Szczawnica area, Poland
    Autorzy:
    Tarkowski, R.
    Sroczyński, W.
    Luboń, K.
    Wdowin, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1819332.pdf
    Data publikacji:
    2012
    Wydawca:
    Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
    Tematy:
    dwutlenek węgla
    Szczawnica
    powietrze glebowe
    pomiar
    Opis:
    This paper presents the results of CO2 concentration in the soil air in attempt to determine the influence of exogenous and endogenous factors on the recorded measurement. The tests were conducted in the area of Szczawnica Spa(S Poland) using an equipment for continuous CO2 measurement, constructed at the Mineral and Energy Eeconomy Research Institute Polish Academy of Science. The device measured and logged the results from 4 points for a 12-month period. The measurements were aimed to answer the following questions: what factors and to what extent determine the spatial and temporal (short- and longterm) variability in the concentration of carbon dioxide in the soil air, and whether the individual measuring points of the Szczawnica measuring station registered any signs of carbon dioxide of endogenous origin. The obtained results allowed the interpretation of seasonal variability of CO2 (in a year-round profile), irregular variations in periods lasting several days, diurnal cycle variability, and others. The results clearly show the dependence of CO2 concentrationon both the season and the weather conditions (especially temperature and precipitation).
    Źródło:
    Rocznik Ochrona Środowiska; 2012, Tom 14; 930-944
    1506-218X
    Pojawia się w:
    Rocznik Ochrona Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Nowe spojrzenie na wyniki badań geofizycznych monokliny przedsudeckiej w aspekcie poszukiwań surowców mineralnych
    A new insight into results of geophysical research of the Fore-Sudetic Monocline in terms of prospecting for mineral deposits
    Autorzy:
    Dziewińska, L.
    Pepel, A.
    Tarkowski, R.
    Żuk, Z.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2061721.pdf
    Data publikacji:
    2017
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    grawimetria
    sejsmika
    przetwarzanie danych geofizycznych
    surowce mineralne
    wyniesienie Wolsztyn–Pogorzela
    monoklina przedsudecka
    gravimetry
    seismics
    geophysical data processing
    economic minerals
    Wolsztyn-Pogorzela High
    Fore Sudetic Monocline
    Opis:
    W artykule przedstawiono pogląd na budowę geologiczną wyniesienia Wolsztyn–Pogorzela oraz obszaru w jego bezpośrednim południowym otoczeniu w świetle nowej analizy archiwalnych materiałów geofizycznych. Interpretacja przetworzonych danych grawimetrycznych pozwala na wyznaczenie charakterystycznej struktury na monoklinie przedsudeckiej oraz na wskazanie regionalnych stref tektonicznych o kierunku NW–SE. Wstępne wyniki prezentowanych danych grawimetrycznych uzupełniono programem przyszłego opracowania zbiorów z wykorzystaniem różnych metod geofizycznych, w tym sejsmicznych oraz ich kompleksowej interpretacji. Pozwoli to na pełniejsze rozpoznanie budowy geologicznej regionu, szczególnie stref zaangażowania tektonicznego, z którymi jest związana możliwość odkrycia nowych złóż surowców mineralnych.
    New structural unit within the Fore-Sudetic Monocline called the Wolsztyn–Pogorzela Elevation has been described. It was possible due to a new interpretation of gravimetric data. This interpretation allowed also for identification of the NW–SE regional tectonic trends within the study area. It is assumed that an integration of gravimetric and seismic data should lead to a comprehensive interpretation of the geological structure of the area and to facilitate exploration for the economic minerals.
    Źródło:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2017, 468; 165--174
    0867-6143
    Pojawia się w:
    Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Badania stężenia C02 w powietrzu podgłebowym w rejonie Tarnowa pod kątem monitoringu składowania dwutlenku węgla
    CO2 concentration in soil air in Tarnow vicinity for carbon dioxide storage monitoring
    Autorzy:
    Tarkowski, R.
    Uliasz-Misiak, B.
    Wdowin, M.
    Batkiewicz, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1819685.pdf
    Data publikacji:
    2010
    Wydawca:
    Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
    Tematy:
    stężenie dwutlenku węgla
    monitoring
    składowanie dwutlenku węgla
    concentration of carbon dioxide
    carbon storage
    Opis:
    Pomiary koncentracji dwutlenku węgla w powietrzu podglebowym, na obszarze pomiędzy Jastrząbka Stara i Różą, pozwoliły na opracowanie metodyki pomiarów oraz określenie stężeń CO2 w powietrzu podglebowym. Badania wykonano w 25 punktach pomiarowych wokół dwóch otworów produkujących ropę naftową oraz przy drodze pomiędzy nimi, w 12 seriach pomiarowych. Zaobserwowano zmienność stężenia tego gazu w zależności od pory roku oraz lokalizacji punktu pomiarowego. Najwyższe pomierzone stężeniaCO2 stwierdzono w miesiącach letnich na obszarze pól uprawnych przy drodze pomiędzy otworami produkcyjnymi oraz w ich bezpośrednim sąsiedztwie. Porównując wyniki uzyskane z poszczególnych lat zauważono ich powtarzalność. Podkreślić należy, że wyniki pomiarów stężeń CO2 w powietrzu glebowym przekraczają często 1%, a nawet dochodzą do 5%, co znacznie odbiega od tych z innych obszarów (poniżej 0,5%). Uzyskane wyniki prezentują obraz koncentracji CO2 w powietrzu glebowym i można traktować jako tło tego gazu na badanym obszarze.
    Geological carbon dioxide storage has different kinds of risks for people and environment in global as well as in local scale. That's why monitoring is so important for the whole process of carbon dioxide storage. The main purpose is to follow gas migration under ground, to control seal of injection wells during and after injection, verification of injected carbon dioxide quality and also control of parameters connected with injection. Preparation and carrying out of geological storage monitoring of carbon dioxide is required by Directive of European Parliament andCouncil 2009/31/WE in case of geological storage from 23 of April 2009 [18]. One of the basic research connected with carbon dioxide storage monitoring is establishing of the CO2 concentration (background) in the ground/soil air before starting the injection. Such a researches are done also during and after the end of injecting gas to underground reservoir. If the important differences in CO2 concentration are stated they can suggest that gas has escaped. Presented research results concern CO2 concentration measurements in soil air in the area of Jastrzabka Stara oil field near Tarnow. Carbon dioxide injection as an Enhanced Oil Recovery (EOR) can increase oil production from the reservoir which is in the last exploitation stage. Carbon dioxide concentration measurements in ground/soil air were made between 2005-2008 using Detector MultiReaPlus based on IR radiation absorbance. To select appropriate research methodics the measurements were preceded by researches. They were made each time in drilling wells, 80 cm under ground in the area and between production wells JSt-8 and JSt-12. There were defined 25 sampling points in which about 300 measurements were done in all seasons. Results of three years research showed that CO2 concentration values change seasonal in the sampling points. Concentration changes were connected also with weather conditions (air temperature changes and precipitation). Localization of the sampling points have an important influence on the findings. Through the three years research the repeatability of research results in sampling points during circle of the seasons was found. Thanks to this research the background for CO2 concentration in this area was established.
    Źródło:
    Rocznik Ochrona Środowiska; 2010, Tom 12; 847-860
    1506-218X
    Pojawia się w:
    Rocznik Ochrona Środowiska
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    CO2 storage potential of sedimentary basins of Slovakia, the Czech Republic, Poland and the Baltic States
    Autorzy:
    Šliaupa, S.
    Lojka, R.
    Tasáryová, Z.
    Kolejka, V.
    Hladík, V.
    Kotulová, J.
    Kucharič, L.
    Fejdi, V.
    Wójcicki, V.
    Tarkowski, R.
    Uliasz-Misiak, B.
    Šliaupienė, R.
    Nulle, I.
    Pomeranceva, R.
    Ivanova, O.
    Shogenova, A.
    Shogenov, K.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2059731.pdf
    Data publikacji:
    2013
    Wydawca:
    Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
    Tematy:
    CO2 geological storage
    saline aquifer
    coal bed
    EOR
    ECBM
    Opis:
    It has been increasingly realised that geological storage of CO2 is a prospective option for reduction of CO2 emissions. The CO2 geological storage potential of sedimentary basins with the territory of Slovakia, the Czech Republic, Poland, and the Baltic States is here assessed, and different storage options have been considered. The most prospective technology is hydrodynamic trapping in the deep saline aquifers. The utilisation of hydrocarbon (HC) fields is considered as a mature technology; however storage capacities are limited in the region and are mainly related to enhanced oil (gas) recovery. Prospective reservoirs and traps have been identified in the Danube, Vienna and East Slovakian Neogene basins, the Neogene Carpathian Foredeep, the Bohemian and Fore-Sudetic Upper Paleozoic basins, the Mesozoic Mid-Polish Basin and the pericratonic Paleozoic Baltic Basin. The total storage capacity of the sedimentary basins is estimated to be as much as 10170 Mt of CO2 in deep saline aquifer structures, and 938 Mt CO2 in the depleted HC fields. The utilisation of coal seams for CO2 storage is related to the Upper Silesian Basin where CO2 storage could be combined with enhanced recovery of coal-bed methane.
    Źródło:
    Geological Quarterly; 2013, 57, 2; 219--232
    1641-7291
    Pojawia się w:
    Geological Quarterly
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Pochówek dla rezuna
    Autorzy:
    Smoleński, Paweł.
    Współwytwórcy:
    Kapuściński, Ryszard. Wstęp
    Pocztar-Szczerby, Ewa. Recenzja
    Tarkowski, Jan. Polemika
    Data publikacji:
    2001
    Wydawca:
    Wołowiec
    Tematy:
    Martyrologia Polaków Ukraina 1939-1945 r. recenzja
    Martyrologia Ukraińców Polska 1939-1945 r. recenzja
    Recenzja
    Reportaż polski
    Opis:
    Polem.:; Próba ucieczki od prawdy; Jan Tarkowski; Na Rubieży; 2001; nr 53; s. 11.
    Dostawca treści:
    Bibliografia CBW
    Książka
    Tytuł:
    When a doctor becomes a patient, the unique expectations and behaviours in a disease: preliminary report
    Autorzy:
    Tarkowski, Z.
    Piątkowski, W.
    Bogusz, R.
    Majchrowska, A.
    Nowakowski, M.
    Sadowska, A.
    Humeniuk, E.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/1917827.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Medyczny w Białymstoku
    Tematy:
    ‘a doctor as a patient’
    disease
    Opis:
    Descriptions and interpretations of cases in which a doctor becomes a patient are rather marginal in the Polish and Western medical literature. Still, analysis of doctors’ behaviours when they become patients themselves seems interesting. The available research results suggest that doctors find it difficult to adopt the role of a patient and very often delay the process of diagnosis and therapy. A substantial number of them treat themselves and have problems with following therapeutic advice. There are particular features which make doctors demanding or even tough when placed in the role of a patient. Doctors often select ‘partners’ in therapy among their colleagues, expect ‘individual therapy’ and ‘special’ treatment (a longer appointment, consultation after regular working hours etc.). The problem of ‘doctors in sickness’ has been addressed by professional organisations. The British General Medical Council suggests that due to potential risk for one’s patients’ and one’s own health, an ill doctor should consult his/her highly qualified colleague and follow the advice. Moreover, he/she is advised to consult a GP who is not a member of their family in order to guarantee independent and objective medical care. Similar solutions have been adopted by medical organisations from other countries.
    Źródło:
    Progress in Health Sciences; 2016, 6(2); 160-164
    2083-1617
    Pojawia się w:
    Progress in Health Sciences
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Badania nad odziedziczalnością wybranych cech fizycznych źdźbła pszenicy ozimej
    Investigations on heritability of selected physical properties of winter wheat stalk
    Issledovanija nasledyemosti vybrannykh fizicheskikh svojjstv steblja ozimojj pshenicy
    Autorzy:
    Dolinski, R.
    Tarkowski, C.
    Bichta, J.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/808498.pdf
    Data publikacji:
    1989
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
    Tematy:
    dziedzicznosc
    cechy fizyczne
    zdzbla
    pszenica ozima
    zboza
    odmiany rodzicielskie
    Opis:
    Diallel crossing of four winter wheat varieties /Beta, Jana, Liwilla, Modra/ was carried out. The varieties differed significantly with physical properties of the stalk, responsible for the resistance to lodging. Parent forms and F₁ and F₂ hybrids were sown in field in the spacing of 20x10 cm. In the full maturity phase physical properties of the stalk were measured. Heritability of four mechanical and three geometric properties of the stalk were estimated using the Burtons method. Heritability of force reazired for bending the stalk by 45° from vertical depended on crossing variants and varieties within wide limits /3.6-61.6%/. Low on medium values of heritability coefficients were obtained for mean rigidity of the stalk. Crossing variants considerably differed from one another with regard to heritability of the stalk elasticity modulus /14.2-62.0%/. Low heritable trait in all hybrids appeared to be the sclerenchyma elasticity estimated by the ultrasonic method /3.2-33.9%/. The stalk wall thickness heritability was low in two crossing variants and maintained at a medium level in the remaining hybrids. High or medium values of the heritability coefficient were obtained for the stalk lenght.
    Проводили лиаллельное скрещивание четырех сортов озимой пшеницы /Бета, Яна, Ливилля, Модра/, разнящихся существенно в отношении физических свойств стебля ответственных за устойчивость к полеганию. Родительские формы и гибриды F₁ и F₂ высеивали в поле в расстановке 20x10 си. В фазе полной спелости проводили измерения физических свойств стебля. По методу Бартонса оценивали наследуемость четырех механических и трех геометрических свойств. Наследуемость силы необходимой для изгиба стебля на 45° от вертикали была обусловлена вариантом скрещивания, колебаясь в широких пределах /3,6 - 61,6%/. Низкие или средние значения коэффициентов наследуемости были получены для средней жесткости стебля. Варианты скрещивания значительно разнились в отношении наследуемости коэффициента упругости стебля /14,2-62,0%/. Низко наследуемым свойством у всех гибридов оказалась упругость склеренхымы оцениваемая по ультразвуковому методу /3,2-22,9%/. Наследуемость толщины стенки стебля была низкой в двух вариантах скрещивания и удерживалась на среднем уровне у всех остальных гибридов. Высокие или средние значения коэффициента наследуемости были получены ддя длины стебля.
    Źródło:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1989, 382
    0084-5477
    Pojawia się w:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    Variability and hereditability of some chosen mechanical properties and morphological features of hexaploid winter triticale stalk
    Zmiennosc i odziedziczalnosc wybranych wlasciwosci mechanicznych i cech morfologicznych zdzbla ozimego heksaploidalnego pszenzyta
    Autorzy:
    Dolinski, R
    Tarkowski, C
    Bichta, J
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/809878.pdf
    Data publikacji:
    1993
    Wydawca:
    Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
    Tematy:
    wlasciwosci mechaniczne
    odziedziczalnosc
    zmiennosc cech
    genetyka roslin
    cechy morfologiczne
    pszenzyto ozime
    zdzbla
    pszenzyto heksaploidalne
    Opis:
    The main aim of the studies was to get to known the hereditability of mechanical and morphological features of tritical stalk that determine on the resistance to lodging. Hereditability of all the studied stalk features was found to depend on the cross, thus proving the importance of the choice of components for crossing. Such features as: stalk bending force, mean elastic properties of stalk tissue, and the productive shoot mass were highly variable, i.e. 32.2- 51.7%, 27.5-44.5% and 21.9-31.5%, respectively.
    Cztery formy rodzicielskie i mieszańce proste F2 heksaploidalnego pszenżyta wysiano jesienią 1988 roku w polu, w rozstawie 20 x 5 cm. W fazie dojrzałości pełnej z każdego poletka wycięto 240 pędów produkcyjnych (po jednym z rośliny). Oceniano właściwości mechaniczne i cechy morfologiczne źdźbła decydujące o odporności na wyleganie. Dużą zmiennością charakteryzowały się takie cechy jak: siła uginająca źdźbło (32.2-51.7%), średnia sprężystość tkanek źdźbła (27.5-44.5%) oraz masa pędu produkcyjnego (21.9-31.5%). Współczynniki zmienności były małe dla szybkości ultradźwięków w sklerenchymie (2.88-3.09%) i kształtowały się na średnim poziomie przy pozostałych cechach. Większość mieszańców F₂ odznaczała się wysoką lub średnią odziedziczalnością siły potrzebnej do ugięcia źdźbła (22.0-60.1%), sztywności (17.1-70.1%) i długości źdźbła (30.8-61.4%), oraz masy pędu produkcyjnego (22.6-54.5%). Poziom odziedziczalności był niski łub średni przy szybkości ultradźwięków w tkance mechanicznej (1.5-37.2%), średnicy zewnętrznej (19.4-43.8%) i grubości ściany źdźbła (10.1-37.1%). W F₂ występowała heterozja. Wszystkie mieszańce miały dłuższe źdźbła niż formy rodzicielskie. Średnia sprężystość tkanek źdźbła była w F₂ niższa niż u rodziców. Przy pozostałych cechach występowały zarówno dodatnie, jak i ujemne efekty heterozji.
    Źródło:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1993, 399; 35-42
    0084-5477
    Pojawia się w:
    Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
    Tytuł:
    I Międzynarodowa Konferencja Naukowa „Problemy i wyzwania geografii komunikacji” – Gdańsk – 21.04.2016 r.
    1st International Scientific Conference „Problems and challenges of transport geography” – Gdansk – 21st April 2016
    Autorzy:
    Połom, M.
    Tarkowski, M.
    Powiązania:
    https://bibliotekanauki.pl/articles/2089916.pdf
    Data publikacji:
    2016
    Wydawca:
    Uniwersytet Gdański. Komisja Geografii Komunikacji Polskiego Towarzystwa Geograficznego
    Tematy:
    konferencja międzynarodowa
    geografia komunikacji
    sieć transportowa
    sieć łączności
    international conference
    transport geography
    transport network
    communication network
    Źródło:
    Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG; 2016, 19(2); 81-83
    1426-5915
    2543-859X
    Pojawia się w:
    Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG
    Dostawca treści:
    Biblioteka Nauki
    Artykuł
      Wyświetlanie 1-44 z 44

      Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies