- Tytuł:
-
Hermeneutyka sztuki średniowiecznej: własna lub zapożyczona? Próba zastosowania procedur hermeneutyki filozoficznej do badań nad sztuką
The Hermeneutics of Medieval Art: Own or Loaned? An Attempt to Apply the Procedures of Philosophical Hermeneutics in Art Research - Autorzy:
- Tabor, Dariusz
- Powiązania:
- https://bibliotekanauki.pl/articles/1776061.pdf
- Data publikacji:
- 2021-05-10
- Wydawca:
- Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
- Tematy:
-
hermeneutyka
hermeneutyka historii sztuki
krąg hermeneutyczny
sztuka średniowieczna
horyzont hermeneutyczny
hermeneutics
hermeneutics of art history
hermeneutic circle
medieval art
hermeneutic horizon - Opis:
-
Hermeneutyka Maxa Imdahla wyróżnia widzenie rozpoznające temat ikonograficzny oraz widzenie widzące szczególną strukturę obrazu. Hermeneutyka Godfrieda Böhme jest przekładem zamiany medium wizualnego na medium obrazowe, przy znalezieniu tego, co obu wspólne (Bildlichkeit). Oskar Bätschmann odrzuca redukcje, jakim poddaje dzieło sztuki ikonologia i dąży do odkrycia tego, co dzieło samo z siebie ujawnia. Te hermeneutyki kierują ku wyjątkowej swoistej, nieredukowalnej do dyskursu strukturze dzieła. Badanie sztuki średniowiecznej wymaga wyjścia poza ścisłą strukturę wizualną. Podjęto próbę zastosowania procedur właściwych hermeneutyce filozoficznej Hansa Georga Gadamera. Jej podstawą jest istnienie przedpoznania, rzeczywistej wiedzy na temat dzieła oraz stosowanie języka wykluczającego bezrefleksyjne stosowanie kodów. Droga badawcza dalej skierowana jest ku tradycji. W procesie badanie sztuki średniowiecznej nie można od razu zastosować odniesienia dzieła do tradycji. Trzeba postawić dzieło wobec wybranego horyzontu, rzeczywistości, które je otacza, w relacji do horyzontu liturgicznego, egzegetycznego, duchowego i teologiczno-politycznego. Linia spirali biegnie ku horyzontowi, ku momentom tradycji na linii czasu. Konfrontacja z tradycją, to odnalezienie sensu przynależności, momentu w tradycji, momentu wspólności podstawowych zawartości dzieła i rzeczywistości, należących do tradycji. Zastosowanie pojęcia sensu przynależności nie spowoduje utraty własnej hermeneutyki sztuki na rzecz hermeneutyk właściwych dla zawartości tradycji.
Max Imdahl’s hermeneutics distinguishes seeing that recognizes an iconographic subject and one that sees a specific structure of an image. Godfried Böhme’s hermeneutics is a transposition of the visual medium to the pictorial medium, while finding what both have in common, i.e. Bildlichkeit. Oskar Bätschmann’s hermenutics rejects the reductions done by iconology to a work of art and seeks to discover what the work of art reveals by itself. These three hermeneutics direct the researcher’s attention towards the unique, specific structure of the work, irreducible to discourse. The study of medieval art requires going beyond the strict visual structure. An attempt was made to apply procedures inherent in the philosophical hermeneutics of Hans-Georg Gadamer. The basis of this hermeneutics is the existence of pre-cognition, which is the actual knowledge of the work, and the use of language that excludes the unreflective use of codes. A circular research path leads from pre-recognition to tradition. However, in the process of studying medieval art, the reference of a work to tradition cannot be made straight away. A given work must be placed against the horizon which is the reality surrounding it, namely in relation to the liturgical, exegetical, spiritual and theological-political horizons. The spiral line runs then towards the horizon, spiraling into moments of the tradition along the timeline. A confrontation with tradition is finding the sense of belonging, a moment in tradition, a moment of commonality of the basic contents of both the work and the reality, which both belong to tradition. Applying the notion of a sense of belonging will not result in the loss of its own hermeneutics of art in favor of hermeneutics appropriate to the content of tradition. - Źródło:
-
Roczniki Humanistyczne; 2021, 69, 4; 7-33
0035-7707 - Pojawia się w:
- Roczniki Humanistyczne
- Dostawca treści:
- Biblioteka Nauki
Artykuł