Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Szela, Jakub" wg kryterium: Wszystkie pola


Wyświetlanie 1-9 z 9
Tytuł:
Jakub vs. Jakób Szela: The ghoul’s comeback
Jakub vs. Jakób. Szela – powroty Upiora
Autorzy:
Węgrzyn, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2087406.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Poland in the 19th century
Polish peasantry
Galicia
the Peasant Uprising of 1846
Jakub Szela (1787–1860)
Rabacja galicyjska 1846 rok
Jakub Szela
historia chłopów polskich
Nauki Humanistyczne i Społeczne
Opis:
This article is intended as an updated addendum to the history of the reception of Jakub Szela, leader of the peasant uprising in Galicia in 1846, in Franciszek Ziejka’s Złota legenda chłopów polskich [The Golden Legend of Polish Peasants], published in 1984. It seems that practically all of the accounts of the bloody events of 1846 follow either of two master narratives distinguished by their characteristic patterns of sidetracking and omissions. The two narratives also differ in their contrarian ideological leanings and aesthetic sensitivity. Another important observation concerns the congruence of the narrative written by the gentry and the traditional national history, and a similar congruence of the peasant narrative with the approach of social history.
Źródło:
Ruch Literacki; 2021, 2; 237-255
0035-9602
Pojawia się w:
Ruch Literacki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„W waszych rękach teraz los wasz" - elementy perswazji w spektaklu "W imię Jakuba S." Moniki Strzępki i Pawła Demirskiego
Autorzy:
Gołos-Dąbrowska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1186769.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
persuasion
engaged theatre
Monika Strzępka
Paweł Demirski
Jakub Szela
neoliberalism
Opis:
The article is an attempt to define how the mechanisms of persuasion function in Monika Strzępka’s and Paweł Demirski’s play W imię Jakuba S. The director and the playwright are representatives of engaged theatre. In their work, they oppose neoliberalism and, above all, the unfulfillable promises it makes. As a result, despite democracy, the phenomenon of serfdom appears again – this time in a form of bank credit. The creators of the performance, apart from expressing views, want to stimulate the viewer to take a critical look at capitalism. In order to do so, they use both verbal and non-verbal means of persuasion.
Źródło:
Załącznik Kulturoznawczy; 2018, 5; 93-107
2392-2338
Pojawia się w:
Załącznik Kulturoznawczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Trzy legendy Jakuba Szeli
Autorzy:
Jamka, Ryszard.
Powiązania:
Polityka 2020, nr 40, s. 64-66
Data publikacji:
2020
Tematy:
Szela, Jakub (1787-1860)
Chłopi
Klasy społeczne
Legendy i podania
Literatura polska
Rabacja galicyjska (1846)
Szlachta
Tematy i motywy
Artykuł z czasopisma społeczno-politycznego
Artykuł publicystyczny
Artykuł z tygodnika opinii
Biografia
Opis:
Artykuł przybliża postać Jakuba Szeli, jednego z przywódców powstania chłopów galicyjskich w 1846 roku. Przedstawia jego młodość, udział w rabacji galicyjskiej i buncie chłopów pańszczyźnianych oraz internowanie w Tarnowie. W 1848 roku po dwóch latach więzienia Szelę i jego rodzinę przeniesiono na Bukowinę, gdzie otrzymał 30-morgowe gospodarstwo. Autor omawia trzy wersje jego historii opisane w polskiej literaturze, legendach i podaniach chłopskich oraz propagandzie marksistowskiej.
Dostawca treści:
Bibliografia CBW
Artykuł
Tytuł:
Głos buntu. O politycznym potencjale opowieści o Jakubie Szeli na przykładzie spektaklu Historia Jakubowa. Opowieść chłopska i babska
The Voice of Rebellion: The Political Potential of Jakub Szela’s Story as Illustrated by the Example of the Narrative Spectacle Historia Jakubowa. Opowieść chłopska i babska
Autorzy:
Bednarek, Magdalena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31344026.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
Małgorzata Litwinowicz
Jakub Szela
peasant uprising
the people
women's rights
prawa kobiet
bunt chłopski
lud
Opis:
Artykuł podejmuje refleksję na temat politycznego potencjału narracji o wiejskim doświadczeniu w kontekście współczesnych ruchów populistycznych na przykładzie widowiska Historia Jakubowa. Opowieść chłopska i babska Małgorzaty Litwinowicz, który miał premierę w 2020, równolegle z trwającymi Czarnymi Protestami. Analiza tego spektaklu pozwala postawić tezę, że dzięki afektywnemu oddziaływaniu opowieść o chłopskim oporze służy we współczesnej kulturze formowaniu nieliberalnej kategorii ludu jako podmiotu działań politycznych w tych projektach, które mają charakter przynajmniej w części audialny. Wybór głosu jako medium dla sztuki próbującej wyrazić ludowy gniew i jego siłę transformacyjną wobec porządku społecznego jest uzasadniony jego większą zdolnością do afektywnego oddziaływania – a przez to do budowania identyfikacji grupy, a następnie wspólnoty społecznej.
The article presents the political potential of the narration about the peasants’ experience in contemporary Polish populist movements. The analysis concentrates on the narrative spectacle Historia Jakubowa. Opowieść chłopska i babska by Małgorzata Litwinowicz, which was shown for the first time in 2020, during the Black Protests. The aim of the article is to demonstrate that the story about the peasant resistance is used in Polish culture to construct “the people” as a political agent. This happens only if the medium of the piece of art is the voice. The reason why this correlation occurs is that the embodied voice has a greater capacity for affective impact, and as such it has a powerful influence on the audience, which leads to the building of a common identification – and a community.
Źródło:
Literatura Ludowa; 2023, 67, 3-4; 85-99
2544-2872
0024-4708
Pojawia się w:
Literatura Ludowa
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Obecność Szeli. Trzy przykłady z nowej prozy
Presence of Szela: Three Examples from the New Prose
Autorzy:
Nowacki, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/54139567.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Jagielloński. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Tematy:
Jakub Szela
Radek Rak
Maciej Hen
Stanisław A. Nowak
rabacja galicyjska
bunt chłopski
Galician slaughter
peasant revolt
Opis:
Artykuł przynosi omówienie trzech powieści, w których pojawia się postać Jakuba Szeli i wątek rabacji galicyjskiej. Są to Baśń o wężowym sercu albo wtóre słowo o Jakóbie Szeli (2019) Radka Raka, Deutsch dla średnio zaawansowanych (2019) Macieja Hena oraz Galicyanie Stanisława Aleksandra Nowaka (2016). Punktem wyjścia rozważań jest uwaga sformułowana przez Przemysława Czaplińskiego, który bunt chłopski z lutego 1846 roku rozpoznał jako aktualne dziedzictwo, mogące zasilać dzisiejsze formy protestu przeciwko niesprawiedliwości i wyzyskowi. Autor artykułu rozważa, czy rzeczywiście współcześni prozaicy, którzy na kartach swoich powieści ożywili postać Jakuba Szeli, odwołują się do wspomnianej tradycji, czy Szela jest dla nich ikoną buntownika i zarazem wzorem mściciela. Wynik tego sprawdzianu jest negatywny: autor dowodzi, że w grę wchodzi wyłącznie popkulturowa lub quasi-popkulturowa obecność Szeli (w literaturze artystycznej), luźno związana z szerszą debatą na temat „kwestii chłopskiej” czy tak zwanym zwrotem plebejskim w polskiej kulturze, jaki najmocniej uwidocznił się w latach 2015–2016. Autor twierdzi, że omówione przez niego utwory nie mają ambicji „rozrachunkowych”; nie upomniano się w nich o rzekomo wyparte czy niesłusznie zapomniane dziedzictwo chłopskiego oporu i buntu. Tym samym ujawniona została rozbieżność między postulatami historyków i socjologów, którzy w ostatnich latach odnowili namysł nad położeniem chłopów pańszczyźnianych w duchu tak zwanej pedagogiki wstydu, a dzisiejszą praktyką literacką.
The article presents three novels in which the person of Jakub Szela and motif of the Galician slaughter appear. These are Fairy Tale about the Snake’s Heart or Another Word about Jakub Szela (2019) by Radek Rak, Deutsch for Intermediates (2019) by Maciej Hen and Galicians (2016) by Stanisław Aleksander Nowak. The starting point for the considerations is the remark of Stanisław Aleksander Nowak who acknowledged the 1846 peasant revolt as a relevant legacy that could support present-day forms of protest against injustice and exploitation. The author of the article examines if the modern prose writers who brought the person of Jakub Szela back to life in their novels truly invoke the aforementioned tradition and if Szela is a rebel icon and an avenger model for them. The result of said examination is negative: the author proves that only pop-cultural or quasi-pop-cultural presence of Szela (in artistic literature) comes into question, which is loosely tied to the broader discussion on “the peasant question” – the so-called plebeian turn in Polish culture, which became most visible in the years of 2015–2016. The author argues that the discussed works of literature do not have the ambitions to deal with the past; the allegedly renounced or unjustly forgotten legacy of peasant resistance and rebellion weren’t claimed. Thereby the difference between the demands of the historians and sociologists who reflected anew on the situation of serfs in spirit of the so-called pedagogy of shame and today’s literary practice was revealed.
Źródło:
Konteksty Kultury; 2020, 17, 4; 453-469
2083-7658
2353-1991
Pojawia się w:
Konteksty Kultury
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Oj skończy się nam, skończy nasze mordowanie”. Ludowe pieśni antyfeudalne, Ściegienny, Szela i możliwy wpływ chłopskiej teologii emancypacyjnej na rabację galicyjską.
Anti-feudal Folk Songs and the Possible Impact of Peasant Liberation Theology on the Outbreak and Course of the Galician Peasant Uprising of 1846
Autorzy:
Pfeifer, Kasper
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1009301.pdf
Data publikacji:
2019-10-25
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
oral literature
peasant songs
serfdom
Piotr Sciegienny
Jakub Szela
Galician Slaughter
literatura oralna
pieśni ludowe
pańszczyzna
Piotr Ściegienny
rabacja galicyjska
Opis:
Opierając się na metodologii akcentującej narracyjny i dyskursywny wymiar historii, autor analizuje pieśni chłopskie towarzyszące rabacji galicyjskiej (1846) oraz rewolucyjnemu ruchowi ludowemu organizowanemu w Królestwie Polskim przez Związek Chłopski (1842–1844). Główna teza artykułu zakłada, że oba ruchy antyfeudalne były ze sobą powiązane pod względem zarówno teorii, jak i praktyki, a jej źródłem była teologia emancypacyjna księdza Piotra Ściegiennego. Liczne przesłanki potwierdzające postawioną w ten sposób hipotezę można znaleźć w zachowanych do dziś ludowych pieśniach buntowniczych. Rekonstruując powiązania między twórczością chłopów zaangażowanych w oba ruchy rewolucyjne, autor odnosi treść badanych utworów do pism politycznych Ściegiennego. Ich relacyjna lektura dostarcza dowodów pozwalających zakwestionować obecną w pismach konserwatywnych historyków dewaluację warstw ludowych jako podmiotów rewolucyjnych. Paralele, które można znaleźć we wspomnianych pieśniach rabacji i Związku Chłopskiego oraz w twórczości politycznej księdza Piotra Ściegiennego, prowadzą do wniosku, że praktyka ruchu ludowego kojarzonego zwykle z Jakubem Szelą była głęboko zakorzeniona w teorii autora Złotej książeczki, zaś jej nadrzędnym celem było obalenie ustroju feudalnego na terenie Galicji, a nie – jak chce to widzieć policyjna historiografia – użyciem przez administrację austriacką polskojęzycznych chłopów do stłumienia szlacheckiego powstania krakowskiego (1846).
Using methodologies that accentuate the narrative and discursive contexts of history, the author analyzes oral literature accompanying the Galician Slaughter led by Jakub Szela (1846) and the revolutionary movement organized in the Congress of Poland by Piotr Ściegienny (1842-1844). The main thesis of this article asserts that both of these anti-feudal movements were interrelated in their theories and practices, and that Piotr Sciegienny’s theology of liberation was their common source. Support for my hypothesis can be found in rebellious folk songs lyrics which have survived to this day. Reconstructing the links between the starting points of peasant engagement in both revolutionary movements, the author compares the textual content of rebel songs from the time of the Galician Slaughter to Piotr Sciegienny’s political works. The parallels that can be found between his writings and both the Galician songs and those of Sciegienny’s own peasant movement lead me to conclude that the practice of the peasant revolutionary movement of the Galician Slaughter was deeply rooted in the theory of Piotr Sciegienny and to perceive in Jakub Szela’s actions his overarching aim – the overthrowing of the Galicia’s feudal system.
Źródło:
Praktyka Teoretyczna; 2019, 33, 3; 89-114
2081-8130
Pojawia się w:
Praktyka Teoretyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-9 z 9

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies