Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Sulewska, H" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-15 z 39
Tytuł:
Effect of the PRP fertilizers and microbiological inoculation and coinoculation in the yellow lupine (Lupinus luteus L.) cultivation
Efekty stosowania nawozów PRP oraz inokulacji i koinokulacji mikrobiologicznych w uprawie łubinu żółtego (Lupinus luteus L.)
Autorzy:
Sulewska, H.
Ratajczak, K.
Niewiadomska, A.
Panasiewicz, K.
Szymańska, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/336704.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
Tematy:
yellow lupine
PRP SOL
PRP EBV
nitragine
Bacillus subtilis
coinoculation
seed yield
łubin żółty
nitragina
koinokulacja
plon nasion
Opis:
In the years 2014-2015 in Złotniki, on the fields of the Experimental-Didactic Station Gorzyń, belonging to the University of Life Sciences in Poznan, research was carried out aimed at checking the effects of using PRP fertilizers, nitragine and Bacillus subtilis inoculation in the cultivation of yellow lupine of traditional variety 'Mister'. It was shown that the use of the majority of fertilization and inoculation variants contributed to the yield reduction, the highest after the application of PRP EBV along with the B. subtilis seed inoculation. Among the tested combinations, the most beneficial effect on the elements of the yield structure was played by seed inoculation with nitragine, which significantly increased the mass of a thousand seeds, the number and mass of seeds in the plant, and not significantly fresh mass of the aboveground part and root.
W latach 2014-2015 w Złotnikach, na polach Zakładu Doświadczalno-Dydaktycznego Gorzyń, należącego do Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, przeprowadzono badania, których celem było sprawdzenie efektów stosowania PRP, szczepionek mikrobiologicznych i inokulacji Bacillus subtilis w uprawie łubinu żółtego odmiany tradycyjnej ‘Mister’. Wykazano, że stosowanie większości badanych wariantów nawożenia i szczepienia przyczyniło się do obniżki plonu, największej po aplikacji PRP EBV w postaci oprysku nalistnego wraz z inokulacją nasion przed siewem. Spośród badanych kombinacji najkorzystniejszy wpływ na elementy struktury plonu odegrało szczepienie nasion nitraginą, które istotnie zwiększyło masę tysiąca nasion, liczbę i masę nasion na roślinie oraz nieistotnie świeżą masę części nadziemnej i korzenia.
Źródło:
Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2018, 63, 3; 98-103
1642-686X
2719-423X
Pojawia się w:
Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The effect of annual application of natural fertilizers and straw on the yielding of maize grown for grain in multiple monoculture
Wpływ corocznego stosowania nawozów naturalnych i słomy na plonowanie kukurydzy uprawianej na ziarno w wieloletniej monokulturze
Autorzy:
Szymańska, G.
Sulewska, H.
Ratajczak, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/337180.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
Tematy:
manure
slurry
rye straw
maize
monoculture
obornik
gnojowica
słoma żytnia
kukurydza
monokultura
Opis:
The purpose of the work was to evaluate the effects of agricultural use of natural fertilizers and rye straw in the cultivation of maize for grain. The research was carried out using the variety PR39G12, on the field after a 6-year-old maize monoculture. In the years 2005-2008, two mono-factorial experiments were established on two soil complexes: rye and good wheat. It was shown, that the use of natural fertilizers and straw limited the negative effects of maize cultivation in monoculture. The application of a full dose of manure on a good wheat complex and plowing of rye straw with the addition of 40 m3. ha-1 slurry on a rye complex resulted in an increase in grain yield.
Celem pracy była ocena efektów rolniczego wykorzystania nawozów naturalnych oraz słomy żytniej w uprawie kukurydzy na ziarno. Badania przeprowadzono z wykorzystaniem odmiany PR39G12, na polu po 6-letniej monokulturze kukurydzy. W latach 2005–2008 założono dwa jednoczynnikowe doświadczenia na dwóch kompleksach glebowych: żytnim oraz pszennym dobrym. Wykazano, że stosowanie nawozów naturalnych oraz słomy ograniczało ujemne skutki uprawy kukurydzy w monokulturze. Zastosowanie pełnej dawki obornika na kompleksie pszennym dobrym oraz przyoranie słomy żytniej z dodatkiem 40 m3 ·ha-1 gnojowicy na kompleksie żytnim prowadziło do wzrostu plonu ziarna.
Źródło:
Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2018, 63, 3; 112-117
1642-686X
2719-423X
Pojawia się w:
Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Changes in selected chemical properties of soil under maize grown in monoculture for silage as a result of application of aftercrop, straw or natural fertilizers
Zmiany wybranych właściwości chemicznych gleby pod kukurydzą uprawianą w monokulturze na kiszonkę jako skutek wprowadzenia poplonu, słomy lub nawozów naturalnych
Autorzy:
Sulewska, H.
Ratajczak, K.
Niewiadomska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/335554.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
Tematy:
silage
maize
monoculture
natural fertilization
rye straw
winter intercrop
soil
chemical properties
kukurydza
kiszonka
monokultura
nawożenie naturalne
słoma żytnia
międzyplon ozimy
właściwości chemiczne
gleba
Opis:
Between 2005 and 2008 in Swadzim, on the fields of the Experimental and Didactic Station Gorzyń, a department of Poznań University of Life Sciences, the two one factor trials have been carried out on two soil complexes: rye and good wheat ones. The purpose of the study was to determine changes of selected chemical properties of soils under the influence of the use of natural fertilizers, straw or winter aftercrop under maize grown for silage in monoculture. It has been shown that the use of natural fertilizers, straw and intercrops of rye with winter vetch did not cause the changes in nitrogen, phosphorus, potassium and magnesium levels measured in spring and autumn in both soil classes. The significant effect of fertilization was obtained only in the carbon content of soil class IVb.
W latach 2005-2008 w Swadzimiu, na polach Zakładu Doświadczalno-Dydaktycznego Gorzyń, należącego do Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, przeprowadzono dwa jednoczynnikowe doświadczenia na dwóch kompleksach glebowych: żytnim i pszennym dobrym. Celem badań było określenie zmian wybranych właściwości chemicznych gleb pod wpływem stosowania nawozów naturalnych, słomy bądź poplonu ozimego pod kukurydzą uprawianą na kiszonkę w monokulturze. Wykazano, że stosowanie nawozów naturalnych, słomy oraz międzyplonu żyta z wyką ozimą nie przyczyniło się do zmian zawartości azotu, fosforu, potasu i magnezu oznaczanych wiosną i jesienią na obu klasach gleby. Istotny wpływ nawożenia uzyskano jedynie w zawartości węgla w glebie klasy IVb.
Źródło:
Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2017, 62, 4; 149-155
1642-686X
2719-423X
Pojawia się w:
Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Changes of selected physical soil properties under maize grown for silage in monoculture as a result of introduction of intercrop, straw or natural fertilizers
Zmiany wybranych właściwości fizycznych gleby pod kukurydzą uprawianą w monokulturze na kiszonkę, jako skutek wprowadzenia międzyplonu, słomy lub nawozów naturalnych
Autorzy:
Sulewska, H.
Ratajczak, K.
Piekarczyk, J.
Niewiadomska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/334200.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
Tematy:
silage
maize
monoculture
natural fertilizers
rye straw
winter catch crop
physical properties
soil
kukurydza
kiszonka
monokultura
nawozy naturalne
słoma żytnia
międzyplon ozimy
właściwości fizyczne
gleba
Opis:
In the years 2005-2008, the trials were established on two soils, rye and wheat complexes in Swadzim, in the fields of the Experimental and Didactic Station Gorzyń, of the Poznań University of Life Sciences. The purpose of the study was to determine changes in selected physical properties of soils under the influence of natural fertilizers, straw or winter intercrop under maize grown for silage in monoculture. It has been shown that the use of slurry on class IIIa soil has reduced soil compactness in all studied layers. The plowing of winter intercrop on both soil classes led to their drying, especially on the lighter soil. Systematic fertilization of straw with slurry of class IIIa soil, and on the IVb soil with a full dose of manure, slurry with straw and winter intercrop increased the field water content of the soil. Lower volumetric density was observed on class IIIa soil after plowing the full dose of manure, and on class IVb soil after the use of winter intercrop.
W latach 2005-2008 w Swadzimiu, na polach Zakładu Doświadczalno-Dydaktycznego Gorzyń, należącego do Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, przeprowadzono badania na dwóch kompleksach glebowych, żytnim i pszennym dobrym. Celem badań było określenie zmian wybranych właściwości fizycznych gleb pod wpływem stosowania nawozów naturalnych, słomy bądź międzyplonu ozimego pod kukurydzą uprawianą na kiszonkę w monokulturze. Wykazano, że stosowanie gnojowicy na glebie klasy IIIa zmniejszało zwięzłość gleby we wszystkich badanych warstwach. Przyorywanie poplonu ozimego na obu klasach gleby prowadziło do jej przesuszania, szczególnie wyraźnego na glebie lżejszej. Systematyczne nawożenie słomą z gnojowicą gleby klasy IIIa, a na glebie klasy IVb pełną dawką obornika, słomą z gnojowicą oraz poplonem ozimym zwiększało polową pojemność wodną gleb. Gleba klasy IIIa po przyorywaniu pełnej dawki obornika natomiast gleba klasy IVb po stosowaniu poplonu ozimego charakteryzowały się mniejszą gęstością objętościową.
Źródło:
Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2017, 62, 4; 156-161
1642-686X
2719-423X
Pojawia się w:
Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Composition of soil solution after 10 years of PRP SOL fertilization based on the selected chemical properties
Skład roztworu glebowego po 10-cio letnim okresie nawożenia PRP SOL na tle wybranych właściwości chemicznych
Autorzy:
Spychalski, W.
Sulewska, H.
Ratajczak, K.
Kaczmarek, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/336687.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
Tematy:
soil properties
fertilization
soil solution
chemical composition
PRP SOL
właściwości gleby
nawożenie
roztwór glebowy
skład chemiczny
Opis:
The paper presents the results of the research on the effect of PRP SOL fertilization on the basic chemical properties of soil and composition of soil solution. The soil has been sampled from the level of humus of many years' experiment established on light soil using traditional fertilization (NPK) and PRP SOL fertilizer was used instead of PK fertilization. Nitrogen doses remained the same in both combinations. Collected samples for testing were taken from a depth of 0-20 cm using an automatic soil sampler. In the plots where PRP SOL fertilization was applied, a statistically significant decrease in the content of available forms of potassium and an increase in the amount of available magnesium forms were observed. There was no significant influence of factors used in the experiment on total organic carbon and nitrogen content. Long-term application of PRP SOL fertilization resulted in statistically significant differences in chemical composition of soil solutions. A significant decrease in the concentration of the following components was observed in these plots: K+, Na+, PO43-, NH4+ and the increase in pH value. Modification effect on soil solution chemistry was also caused by the species of cultivated plants.
W pracy przedstawiono wyniki badań dotyczące wpływu nawożenia PRP SOL na podstawowe właściwości chemiczne gleb oraz skład roztworu glebowego. Przedmiotem badań były próbki glebowe pobrane z poziomu próchnicznego wieloletniego doświadczenia założonego na glebie płowej, na której stosowane było nawożenie tradycyjne (NPK) oraz zamiast nawożenia PK stosowany był nawóz zwany PRP SOL. Dawki azotu pozostały w obu kombinacjach takie same. Próbki powierzchniowe - średnie do badań pobrano z głębokości 0-20 cm za pomocą automatycznego próbnika glebowego. Na poletkach, na których było stosowane nawożenie PRP SOL stwierdzono statystycznie istotny spadek zawartości przyswajalnych form potasu oraz wzrost ilości przyswajalnych form magnezu. Nie stwierdzono istotnego wpływu zastosowanych w doświadczeniu czynników na zawartość węgla organicznego oraz azotu ogółem. Wieloletnie stosowanie nawożenia PRP SOL spowodowało statystycznie istotne różnice w składzie chemicznym roztworów glebowych. Na tych poletkach stwierdzono istotny spadek stężenia następujących składników: K+, Na+, PO43-, NH4+ oraz wzrost wartości odczynu. Modyfikujący wpływ na chemizm roztworu glebowego wywierał także gatunek uprawianych roślin.
Źródło:
Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2017, 62, 4; 139-143
1642-686X
2719-423X
Pojawia się w:
Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The consequences of abandoning nitrogen fertilisation in the cultivation of three forms of oat, depending on the water conditions
Skutki zaniechania nawożenia azotem w uprawie trzech form owsa w zależności od warunków wodnych
Autorzy:
Koziara, W.
Panasiewicz, K.
Sulewska, H.
Sobieszczański, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/334810.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
Tematy:
oat form
nitrogen
water variant
grain yield
forma owsa
owies
azot
wariant wodny
plon ziarna
Opis:
The article presents the results of strict experiments which were conducted between 2010 and 2013 in plots of the Gorzyń Experimental and Educational Station in Złotniki, Department of Agronomy, Poznań University of Life Sciences, Poland. The aim of the study was to assess the consequences of abandoning nitrogen fertilisation in the cultivation of three forms of oat, depending on diversified water conditions. The following factors were researched: the water variant (non-irrigated, irrigated), the form of oat (tall husked, dwarf husked, hulless) and two variants of nitrogen fertilisation (0 and 100 kg N·ha-1). The research revealed that irrigation resulted in a greater increase in the yield of oat grains in the tall husked and hulless forms and a smaller increase in the dwarf form. The abandonment of nitrogen fertilisation resulted in the greatest decrease in the yield of tall husked oat grains in both water variants.
W pracy przedstawiono wyniki ścisłych doświadczeń polowych przeprowadzonych w latach 2010-2013 w Katedrze Agronomii, Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, na polach Zakładu Doświadczalno-Dydaktycznego Gorzyń, Stacja Złotniki. W badaniach oceniano biologiczne skutki zaniechania nawożenia azotem w uprawie trzech form owsa w zależności od zróżnicowanych warunków wodnych. Czynniki badawcze stanowiły wariant wodny (niedeszczowany, deszczowany), forma owsa (oplewiony wysoki, oplewiony karłowy, nagi) oraz dwa poziomy nawożenia azotem (0 i 100 kg N·ha-1). Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że większy przyrost plonu ziarna owsa pod wpływem nawadniania wykazano u formy oplewionej wysokiej i nagiej, a niższy u formy karłowej. Spośród porównywanych form najwyższym spadkiem plonu ziarna na skutek zaniechania nawożenia azotem w obu wariantach wodnych charakteryzowała się forma oplewiona wysoka.
Źródło:
Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2017, 62, 3; 190-195
1642-686X
2719-423X
Pojawia się w:
Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The influence of selected Trichoderma spp. strains on the sowing value and vigour of winter wheat seeds
Wpływ wybranych szczepów Trichoderma spp. na wartość siewną i wigor ziarna pszenicy ozimej
Autorzy:
Panasiewicz, K.
Koziara, W.
Sulewska, H.
Faligowska, A.
Sawińska, Z.
Wolna-Maruwka, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/334673.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
Tematy:
Trichoderma ssp.
sowing value
vigour
winter wheat
wartość siewna
wigor
pszenica ozima
Opis:
Experiments were conducted at the Seed Laboratory, Department of Agronomy, Poznań University of Life Sciences, Poland. Seeds colonised by Fusarium ssp. fungi to different extent and selected Trichoderma ssp. strains (T1 - T. atroviride, T2 - T. atroviride, T3 - T. harzianum, T4 - T. harzianum, T5 - T. harzianum) were investigated. There were three independent series of bivariate analyses with 4 replicates. The results showed that the infestation with fungi of the Fusarium ssp. genus significantly affected the quality of seeds. The lowest sowing value parameters were observed in the seeds which were most colonised by the fungi (38%). The Trichoderma ssp. strains significantly modified the value and vigour of winter wheat seeds. When strain T2 - T. atroviride was applied, the quality of winter wheat seeds was higher. They were characterised by higher germination energy and capacity, greater vigour (expressed by means of the seedling growth test and the seedling growth rate test), greater fresh weight and longer radicles.
Doświadczenia laboratoryjne wykonano w Laboratorium Nasiennym Katedry Agronomii Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. Badania uwzględniały ziarno o zróżnicowanym stopniu zasiedlenia przez grzyby z rodzaju Fusarium ssp. oraz wybrane szczepy Trichoderma ssp. (T1 - T. atroviride,T2 - T. atroviride, T3 - T. harzianum, T4 - T. harzianum, T5 - T. harzianum). Badania wykonano w 3 niezależnych seriach jako dwuczynnikowe, w 4 powtórzeniach. Uzyskane wyniki wskazują że zasiedlenie przez grzyby z rodzaju Fusarium ssp. istotnie wpływało na jakość materiału siewnego, najniższe parametry wartości siewnej odnotowano w przypadku ziarna o największym zasiedleniu tym grzybem (38%). Badane szczepy Trichoderma ssp. istotnie modyfikowały wartość siewną i wigor ziarna pszenicy ozimej. Wyższą jakością materiału siewnego wyrażoną energią kiełkowania i zdolnością kiełkowania oraz wigorem ziarna wyrażonym za pomocą testu wzrostu siewki, testu szybkości wzrostu siewki, a także większą świeżą masą i długością korzonka zarodkowego charakteryzowało się ziarno pszenicy ozimej po zastosowaniu szczepu T2 - T. atroviride.
Źródło:
Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2017, 62, 4; 66-69
1642-686X
2719-423X
Pojawia się w:
Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The microbial response to the organic and natural fertilisers under maize grown for silage in monoculture
Odpowiedź mikrobiologiczna na wprowadzenie nawozów organicznych i naturalnych pod uprawą kukurydzy na kiszonkę w monokulturze
Autorzy:
Niewiadomska, A.
Sulewska, H.
Ratajczak, K.
Wolna-Maruwka, A.
Waraczewska, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/336663.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
Tematy:
bacteria
fungi
actinobacteria
microbiological indicators
bakterie
grzyby
promieniowce
wskaźniki mikrobiologiczne
Opis:
The aim of the study was to assess the influence of organic and natural fertilisation under maize plantation grown in monoculture on the number of selected groups of microorganisms. The experiment was conducted between 2005 and 2007 in plots of the Experimental and Educational Station in Swadzim, Department of Agronomy, Poznań University of Life Sciences, Poland. Soil taken from maize for silage was the research material. Soil samples for microbiological analyses were collected at a particular phase of maize development: before sowing; at the phase of maize emergence (BBCH 11-13); at the phase of 3-4 maize leaves (BBCH 13-14), at the phase of 6-7 maize leaves (BBCH 16-17), at the phase of panicle florescence (BBCH 63-69), at the phase of wax maturity (BBCH 87-89). The number of selected groups of microorganisms in the soil samples (moulds, total bacterial count, proteolytic and ammonifying bacteria, copiotrophs, oligotrophs and actinobacteria) was measured with the pour plate method developed by Koch. Between 2005 and 2007 natural and organic fertilisation in plots with a maize monoculture grown for silage increased the intensity of proliferation in all the groups of microorganisms under study. The trend and rate of variation in the microorganisms depended on the type of organic matter applied to soil and the term of analyses related with the plants’ stage of development.
Celem pracy była ocena wpływu nawożenia organicznego i naturalnego w uprawie kukurydzy, w monokulturze na liczebność wybranych grup mikroorganizmów. Doświadczenie prowadzono na poletkach Zakładu Doświadczalno-Dydaktycznego w Swadzimiu, należącym do Katedry Agronomii, Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, w latach 2005-2007. Gleba pobrana spod kukurydzy przeznaczonej na kiszonkę była przedmiotem badań. Gleba pobrana spod kukurydzy przeznaczonej na kiszonkę, była przedmiotem badań. Próbki glebowe do analiz mikrobiologicznych pobierane były w określonej fazie rozwojowej kukurydzy: przed siewem; w fazie wschodów kukurydzy (BBCH 11 - 13); w fazie 3 - 4 liści kukurydzy (BBCH 13 - 14), w fazie 6 - 7 liści kukurydzy (BBCH 16 - 17), w fazie kwitnienia wiech (BBCH 63 - 69), w fazie dojrzałości woskowej (BBCH 87 - 89). W pobranych próbach glebowych oznaczano liczebność wybranych grup drobnoustrojów (grzyby pleśniowe, ogólna liczba bakterii, bakterie proteolityczne i amonifikacyjne, kopiotrofy, oligotrofy i promieniowce) metodą płytek lanych według Kocha. W przeprowadzonych badaniach, w latach 2005-2007 nawożenie naturalne i organiczne na stanowiskach z monokulturą kukurydzy uprawianej na kiszonkę przyczyniło się do wzrostu intensywności namnażania wszystkich badanych grup drobnoustrojów. Kierunek i tempo zmian mikroorganizmów zależały od rodzaju materii organicznej trafiającej do gleby oraz terminu analiz związanego z fazą rozwojową rośliny.
Źródło:
Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2017, 62, 4; 33-40
1642-686X
2719-423X
Pojawia się w:
Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Impact of four-year period application of PRP SOL and PRP EBV on the yield and quality of winter oil seed rape
Wpływ czteroletniego okresu stosowania PRP SOL i PRP EBV na plonowanie i jakość nasion rzepaku ozimego
Autorzy:
Sulewska, H.
Ratajczak, K.
Niewiadomska, A.
Szymańska, G.
Panasiewicz, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/335148.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
Tematy:
winter oilseed rape
PRP SOL fertilizer
PRP EBV fertilizer
field experimentation
rzepak ozimy
nawóz
PRP SOL
PRP EBV
badanie polowe
Opis:
Studies on the reaction of winter oil seed rape on the application of fertilizers PRP were carried out in 2012-2015, in the Department of Agronomy at the University of Life Sciences in Poznan, in the fields of the Experimental and Didactic Department Gorzyn in Złotniki Station. The aim of the study was to evaluate the influence of fertilization on yield and quality of winter oil seed rape during the four-year application of PRP SOL and PRP EBV. The results showed that the use of PRP SOL or PRP EBV separately, may lead to seed yield similar to that after fertilization with P and K. In turn, the use of PRP SOL with spraying of PRP EBV, compared with the control, significantly decreased seed yield on average by 2.86 dt·ha-1. Fertilization with PRP SOL caused a similar fat content in dry weight of rape seeds like fertilization with conventional P and K. In turn, the use of PRP EBV alone or in combination with PRP SOL significantly decreased fat concentration. The application of PRP SOL in the cultivation of oil seed rape resulted in a significant reduction of the sum of glucosinolates and alkene glucosinolates in the dry matter of seeds. And the use of PRP EBV induced a tendency to increase the content of above substances.
Badania nad reakcją rzepaku ozimego na stosowanie nawozów PRP prowadzono w latach 2012-2015 w Katedrze Agronomii Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, na polach Zakładu Doświadczalno-Dydaktycznego Gorzyń, w Stacji Złotniki. Celem przeprowadzonych badań była ocena wpływu nawożenia na plonowanie i jakość nasion rzepaku ozimego w okresie czteroletniego stosowania PRP SOL i PRP EBV. Wyniki badań wykazały, że zastosowanie PRP SOL lub PRP EBV oddzielnie może prowadzić do uzyskania plonu nasion na podobnym poziomie jak po nawożeniu P i K. Z kolei zastosowanie PRP SOL wraz z opryskiem PRP EBV istotnie, w porównaniu z obiektem kontrolnym, obniżyło plon nasion, średnio o 2,86 dt· ha-1. Stosując nawożenie PRP SOL uzyskano podobną zawartość tłuszczu w suchej masie nasion rzepaku jak po tradycyjnym nawożeniu P i K. Z kolei użycie PRP EBV oddzielnie lub łącznie z PRP SOL istotnie obniżało tę koncentrację. Wprowadzenie PRP SOL w uprawie rzepaku ozimego powodowało istotne obniżenie zawartości sumy glukozynolanów oraz glukozynolanów alkenowych w suchej masie nasion. Natomiast użycie PRP EBV wykazywało tendencję do wzrostu tych zawartości.
Źródło:
Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2016, 61, 4; 176-181
1642-686X
2719-423X
Pojawia się w:
Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Response of maize to use the PRP SOL and PRP EBV fertilizers
Reakcja kukurydzy na stosowanie nawozów PRP SOL i PRP EBV
Autorzy:
Sulewska, H.
Ratajczak, K.
Szymańska, G.
Panasiewicz, K.
Niewiadomska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/334645.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
Tematy:
maize
PRP SOL fertilizer
PRP EBV fertilizer
grain yield
yield
component
kukurydza
nawóz PRP SOL
nawóz PRP EBV
plon ziarna
komponent
plonowanie
Opis:
Studies on the response of maize to use PRP fertilizer was carried out in 2012-2015 in the Department of Agronomy at the University of Life Sciences in Poznan, in the fields of the Experimental Station Gorzyń in Złotniki. Replacement of the traditional maize fertilization with phosphorus and potassium by PRP technology, both full (PRP SOL with PRP EBV) and the PRP SOL led to a significant increase in grain yield. This increase depending on the combination of fertilizer was 6.9 and 5.0 dt · ha-1 for PRP SOL used with PRP EBV and alone PRP SOL, respectively. A similar positive effect of the use of PRP fertilizers was obtained for the yield of protein and starch. The confirmation of a positive response to this fertilization technology was also an increase in the value of features such as leaf area index, plant height and weight of 1000 grains. In addition, objects with application of fertilizer PRP SOL alone and PRP SOL with PRP EBV spraying, noted significantly lower affection of plants by Fusarium fungi.
Badania nad reakcją kukurydzy na stosowanie nawozów PRP prowadzono w latach 2012-2015 w Katedrze Agronomii Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, na polach Zakładu Doświadczalno-Dydaktycznego Gorzyń, Stacji w Złotnikach. Zastąpienie nawożenia tradycyjnego w uprawie kukurydzy nowoczesną technologią PRP, zarówno pełną jak i samym PRP SOL prowadziło do istotnego wzrostu plonu ziarna. Wzrost ten w zależności od technologii nawożenia wyniósł średnio 6,9 i 5 dt·ha-1 odpowiednio dla PRP SOL z opryskiem PRP EBV i PRP SOL. Podobny pozytywny efekt stosowania nawozów PRP uzyskano dla plonu białka i skrobi. Dowodem pozytywnej reakcji roślin na nowoczesną technologię nawożenia był także wzrost wartości badanych cech takich jak: indeks powierzchni liści, wysokość roślin i masie 1000 ziaren. Ponadto, na obiektach gdzie zastosowano sam nawóz PRP SOL oraz PRP SOL z opryskiem PRP EBV zauważono istotnie mniejsze porażenie roślin przez grzyby z rodzaju Fusarium.
Źródło:
Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2016, 61, 4; 182-187
1642-686X
2719-423X
Pojawia się w:
Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The effect of annual application of natural fertilizers, straw or intercrop on the yield of maize cultivated for silage in long-term monoculture
Wpływ corocznego stosowania nawozów naturalnych, słomy lub międzyplonu na plon kukurydzy uprawianej na kiszonkę w wieloletniej monokulturze
Autorzy:
Sulewska, H.
Szymanska, G.
Ratajczak, K.
Panasiewicz, K.
Jazic, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/46688.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Bydgoska im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich. Wydawnictwo PB
Tematy:
natural fertilizer
annual application
straw
intercrop
yield
maize
plant cultivation
silage
long-term monoculture
monoculture
Opis:
The study was conducted in the years 2005-2008 in the fields of the Experimental Station Swadzim (52o26’ N; 16o45’ E) belonging to ZDD Gorzyń, property of the Poznań University of Life Sciences. Two experiments with PR 39G12 maize cultivar were conducted in fields, where previously maize was sown in a six-years monoculture. The aim of the study was to evaluate the effects of natural fertilizers, straw or intercrop applied together with mineral fertilizers. We investigated whether this approach can reduce the negative effects of maize cultivation in monoculture system and at the same time help to increase the silage yield. The assessment of plant response was made on two soil classes. It has been shown that the use of natural fertilizers, straw or an intercrop (rye with vetch), reduced the negative effects of maize growing in monoculture and led to a significant increase in the dry mass yield of whole plants on IIIa soil class.
W latach 2005-2008 w Swadzimiu, na polach Zakładu Doświadczalno- -Dydaktycznego Gorzyń, należącego do Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, prowadzono badania nad kukurydzą odmiany PR 39G12. Celem badań była ocena efektów wprowadzania obok nawożenia mineralnego nawozów naturalnych, słomy bądź międzyplonu. Badano, czy takie postępowanie pozwoli ograniczyć ujemne skutki uprawy kukurydzy w monokulturze i jednocześnie przyczyni się do wzrostu plonu surowca do zakiszania. Po okresie sześcioletniej monokultury założono dwie serie doświadczeń: jedną na glebie klasy IIIa, drugą na glebie klasy IVb. Wykazano, że stosowanie nawozów naturalnych, słomy lub międzyplonu żyta z wyką ozimą ograniczało ujemne skutki uprawy kukurydzy w monokulturze i wpłynęło na istotne zwiększenie plonu suchej masy całych roślin uprawianych na glebie klasy IIIa.
Źródło:
Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura; 2016, 15, 3
1644-0625
Pojawia się w:
Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The effect of soil type and soil additives on the selected growth parameters and yield of flowerheads of Calendula officinalis L.
Wpływ rodzaju podłoża i dodatków glebowych na wybrane parametry wzrostu i plon koszyczków Calendula officinalis L.
Autorzy:
Ratajczak, K.
Sulewska, H.
Szymanska, G.
Wolna-Maruwka, A.
Faligowska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/71838.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich
Opis:
Introduction: Soil additives, which usually contain nutrients and microorganism, can improve soil conditions for plants. There are still few papers dedicated to the application of soil additives in herb plants, especially in calendula. Objective: The aim of the study was to determine the effect of selected soil additives on growth and yield of calendula. Methods: In a pot experiment first order factor was a type of soil: mineral soil with straw, mineral soil and organic soil. The second order factor was soil additive: control, UG Max, EM1 and PRP SOL. Results: The application of UG Max and PRP SOL increased the yield of dry matter of flowerheads by respectively 48.1% and 46.3% in comparison with the control group. Conclusions: UG Max and PRP SOL proved to be the most useful soil additive for calendula growing. The effect of UG Max and PRP SOL was particularly good on organic soil.
Wstęp: Dodatki glebowe, zwykle zawierające składniki mineralne i mikroorganizmy, mogą polepszać warunki glebowe dla roślin. Nadal jednak mało jest prac poświęconych zastosowaniu tego typu dodatków w roślinach zielarskich, szczególnie nagietku lekarskim. Cel: Celem badań była ocena wpływu wybranych dodatków glebowych na wzrost i plon nagietka lekarskiego. Metoda: W doświadczeniu wazonowym czynnikiem I rzędu był rodzaj podłoża: gleba mineralna z dodatkiem słomy, gleba mineralna i gleba organiczna. Czynnikiem II rzędu było stosowanie dodatków glebowych: kontrola, UG Max, EM1 i PRP SOL. Wyniki: Zastosowanie UG Max i PRP SOL pozwoliło na uzyskanie przyrostu plonu suchej masy koszyczków odpowiednio o 48,1% i 46,3% w porównaniu z obiektem kontrolnym. Wnioski: Spośród badanych dodatków glebowych, UG Max i PRP SOL okazały się najbardziej przydatne w uprawie nagietka. Szczególnie dobre działanie UG Max i PRP SOL uzyskano na podłożu organicznym.
Źródło:
Herba Polonica; 2016, 62, 2
0018-0599
Pojawia się w:
Herba Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Efekty stosowania PRP SOL w kukurydzy uprawianej na ziarno
Effect of PRP SOL application in maize grown for grain
Autorzy:
Sulewska, H.
Szymańska, G.
Śmiatacz, K.
Koziara, W.
Niewiadomska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/335259.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
Tematy:
kukurydza
nawóz PRP SOL
plon ziarna
komponenty plonowania
jednostki SPAD
maize
PRP SOL fertilizer
grain yield
yield components
SPAD units
Opis:
Badania nad oceną możliwości zastąpienia nawożenia fosforowo-potasowego stosowaniem PRP SOL w uprawie kukurydzy prowadzono w latach 2007-2011 na polach stacji doświadczalnej Złotniki należącej do ZDD Gorzyń Katedry Agronomii, Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. PRP SOL jest nawozem fosforowo-potasowym dopuszczonym do stosowania w rolnictwie ekologicznym. Zastąpienie tradycyjnego nawożenia fosforowo-potasowego poprzez stosowanie PRP SOL w uprawie kukurydzy na ziarno, w czterech spośród pięciu lat badań, prowadziło do istotnego wzrostu plonu ziarna. Wzrost ten w zależności od warunków pogodowych wahał się od 6,1 dt.ha-1 w 2008 do 11,9 dt.ha-1, co pozwoliło na poprawę efektu finansowego od 313,8 PLN.ha-1 w 2008 do 1187,9 PLN.ha-1 w 2009. Przeciwny efekt wykazano w 2011, roku o trzymiesięcznej suszy w okresie kwiecień- czerwiec, w którym stosowanie PRP SOL skutkowało spadkiem plonu ziarna o 10,7 dt.ha-1 i stratą 781,4 PLN.ha-1. Rośliny uprawiane z użyciem PRP SOL charakteryzował wyższy wskaźnik zieloności SPAD, wyższa MTZ, wilgotność ziarna przy zbiorze oraz wyższa koncentracja skrobi, a niższa białka w s.m. ziarna. W ocenie pozostałych cech wykazano jedynie tendencję do korzystnej reakcji na ten nawóz.
Studies on the evaluation of the possibility of replacing phosphorus-potassium fertilization by PRP SOL application in corn were conducted in 2007-2011 in the fields of experimental station belonging to RDA Złotniki Gorzyń Department of Agronomy, Poznan University of Life Sciences. PRP SOL is phosphorus-potassium fertilizer allowed to use in ecological farming. Replacement of traditional phosphorus-potassium fertilization by the use of PRP SOL in maize for grain, in four out of five years of research, led to a significant increase in grain yield. This increase depended on the weather and ranged from 6.1 dt·ha-1 in 2008 to 11.9 dt·ha-1, which allowed to improve the financial effect of 313.8 PLN·ha-1 in 2008 to 1187.9 PLN·ha-1 in 2009. The opposite effect was demonstrated in 2001, the year of a three-month drought in the period April- June, in which the use of PRP SOL resulted in a decrease in grain yield by 10.7 dt·ha-1 and loss of 781.4 PLN·ha-1. Plants grown with the use of PRP SOL had a higher rate of greenness SPAD, higher TKW, grain moisture at harvest and higher content of starch and lower protein in the dry matter of grain. Other characteristics showed only a tendency to the favourable response to this fertilizer.
Źródło:
Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2013, 58, 4; 161-166
1642-686X
2719-423X
Pojawia się w:
Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena plonowania rzepaku ozimego przy zastosowaniu technologii PRP SOL
Evaluation of yielding of winter oilseed rape using PRP SOL technology
Autorzy:
Sulewska, H.
Śmiatacz, K.
Sitek, A.
Szymańska, G.
Panasiewicz, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/337426.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Sieć Badawcza Łukasiewicz - Przemysłowy Instytut Maszyn Rolniczych
Tematy:
rzepak ozimy
nawóz PRP SOL
plon nasion
komponenty plonowania
skład chemiczny nasion
winter oilseed rape
PRP SOL fertilizer
seeds yield
yield components
seeds chemical composition
Opis:
Badania nad oceną plonowania rzepaku ozimego po zastosowaniu technologii PRP SOL prowadzono w latach 2007-2011 w Katedrze Agronomii Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, na polach ZDD Gorzyń, stacja w Złotnikach. Celem podjętych badań była ocena wzrostu, rozwoju i plonowania rzepaku ozimego po zastosowaniu technologii PRP SOL. W hipotezie badawczej przyjeto, że PRP SOL może zastapić tradycyjne nawożenie fosforowo-potasowe i uzyskane plony będą podobne pod wzgledem ilości i jakosci z uzyskiwanymi przy tradycyjnym nawożeniu mineralnym. W okresie pięcioletnich badań nad stosowaniem PRP SOL średni plon nasion rzepaku wyniósł 29,1 dt.ha-1 i był on o 2,0 dt.ha-1 niższy niż na kontroli. Pozytywne oddziaływanie PRP SOL na plonowanie rzepaku uzyskano tylko w 2007 i 2011 roku. Pomimo stresu suszy w 2011 roku odnotowano najwyższy w okresie 5 lat prowadzenia badań, przyrost plonu nasion, który przewyższał kontrolę o 1,42 dt·ha-1. Z kolei najsilniejszą negatywną reakcją na wprowadzenie tego nawozu odnotowano w 2010 roku, gdy spadek plonu w porównaniu z kontrolą wynosił 8,81 dt·ha-1. Zastosowanie PRP SOL w uprawie rzepaku ozimego prowadziło do obniżenia wartości wszystkich komponentów plonowania. Zwiekszało również zmienność plonowania roślin, a współczynniki zmienności wszystkich komponentów plonowania były wyższe niż na kontroli. Rzepak nawożony PRP SOL zawierał mniej (o 0,4pkt%) tłuszczu w suchej masie nasion, natomiast wiecej glukonapiny.
Studies on the evaluation of the yield of winter oilseed rape with PRP SOL technology conducted in the years 2007-2011 in the Department of Agronomy at the University of Life Sciences in Poznan, in the fields of ZDD Gorzyn station in Złotniki. The aim of this study was to evaluate the growth, development and yield of oilseed rape after PRP SOL application. The research hypothesis assumes that the PRP SOL can replace conventional phosphorus-potassium fertilization and the resulting yields are similar in terms of quantity and quality to those achieved with conventional mineral fertilizers. During the five years of research on the use of PRP SOL average yield of rapeseed was 29.1 dt·ha-1, and it was about 2.0 dt·ha-1 lower than in controls. The positive effect on rape yield after PRP SOL application was achieved only in 2007 and 2011. Despite the drought stress in 2011 it was observed the highest yield over 5 years of research, which exceeded the control by 1.42 dt·ha-1. The strongest negative reaction to the application of the fertilizer was recorded in 2010, a decrease of yield as compared to control was 8.81 dt·ha-1. The use of PRP SOL in the cultivation of oilseed rape resulted in the reduction of all components of yield. Also increased the variability of crop yields and coefficients of variation for all components of yield were higher than the control_ Oilseed rape fertilized PRP SOL contained less (by 0.4%) of fat in the dry matter of seeds, and more glukonapin.
Źródło:
Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering; 2013, 58, 4; 167-173
1642-686X
2719-423X
Pojawia się w:
Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Response of maize grown for silage on the application of sewage sludge
Reakcja kukurydzy uprawianej na kiszonkę na stosowanie osadów ściekowych
Autorzy:
Szymanska, G.
Sulewska, H.
Smiatacz, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/46669.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Politechnika Bydgoska im. Jana i Jędrzeja Śniadeckich. Wydawnictwo PB
Opis:
Municipal sewage sludge has a lot of organic matter and is a rich source of nutrients, thus generating interest as a cheap fertilizer. The amount of the sewage sludge dose used in agriculture to fertilize crops is determined by law and its application should be in accordance with the rules of the EU. The problem is to determine the rate of release of nutrients from sewage sludge and intake speed of these components by the plants. The aim of this study was to evaluate the agricultural use of sewage sludge in the year of application and its residual effect in maize grown for silage. Maize variety ’PR39G12’ was grown in the field after 5-year monoculture. Experiments were carried out according to the scheme: the control without sewage sludge (mineral fertilizers); sewage sludge the year of application, sewage sludge the first year after application; sewage sludge the second year after application. Sewage sludge was applied in the spring at a dose of 10 tonnes D.M.·ha-1, which was tested both in terms of microbial and heavy metal content. The amount of sewage sludge applied dose was in line with the regulations of Minister of Environment at that time [Directive... 2002] which allows the use of sludge in applied amount once every 5 years. Years in which the study was conducted were characterized by high volatility of weather conditions. There were significant differences in the amount and distribution of rainfall and the considerable volatility in the course of temperature in different periods of plant development. In the two years of the study (2006 and 2008) on the treatments where sewage sludge was applied in the first year, a trend of fewer plant losses was noted compared with plants with mineral fertilizer applied. Below-cob leaf greenness index showed no difference between the plants grown on mineral fertilizers and municipal sewage sludge, but the use of municipal sewage sludge contributed to cob set up. On the treatments fertilized with sewage sludge, plant productivity as fresh and dry matter yield of total maize plants was higher than on treatments with mineral fertilization.
Komunalne osady ściekowe zawierają dużo substancji organicznej i są bogatym źródłem składników pokarmowych, dlatego też budzą zainteresowanie jako tani nawóz. Wysokość dawki osadu ściekowego stosowanego w rolnictwie do nawożenia roślin uprawnych jest prawnie uwarunkowana, a jego stosowanie powinno odbywać się zgodnie z przepisami obowiązującymi w UE. Problem stanowi określenie tempa uwalniania składników pokarmowych z osadów ściekowych oraz szybkości pobierania tych składników przez rośliny. Celem badań była ocena rolniczego wykorzystania komunalnych osadów ściekowych w roku stosowania oraz ich następczego działania w uprawie kukurydzy na kiszonkę. Kukurydzę odmiany PR39G12 uprawiano na polu po 5-letniej monokulturze. Doświadczenia przeprowadzono według schematu: kontrola . bez osadu (nawożenie mineralne); osad ściekowy w roku zastosowania; osad ściekowy I rok po zastosowaniu; osad ściekowy II rok po zastosowaniu. Osad ściekowy, który sprawdzono zarówno pod względem zawartości metali ciężkich, jak i mikrobiologicznym, aplikowano wiosną w dawce 10 ton s.m.·ha-1. Wysokość zastosowanej dawki osadu ściekowego była zgodna z ówczesnym rozporządzeniem Ministra Środowiska [Rozporządzenie... 2002] dopuszczającym stosowanie osadu w tej ilości raz na 5 lat. Lata, w których prowadzono badania, odznaczały się dużą zmiennością przebiegu warunków pogodowych. Stwierdzono znaczne różnice w ilości i w rozkładzie opadów oraz znaczną zmienność przebiegu temperatur w poszczególnych okresach rozwoju roślin. W dwóch latach badań (2006 i 2008) w roku zastosowania osadu ściekowego zauważono tendencję do mniejszej liczby zaników roślin kukurydzy w porównaniu z roślinami nawożonymi mineralnie. Ocena wskaźnika zieloności liścia przykolbowego kukurydzy nie wykazała różnic pomiędzy roślinami uprawianymi na nawozach mineralnych, jak i komunalnych osadach ściekowych, natomiast zastosowanie komunalnych osadów ściekowych sprzyjało zawiązywaniu kolb. Po nawożeniu osadami ściekowymi produktywność wyrażona plonami świeżej i suchej masy całych roślin kukurydzy była wyższa niż wtedy, gdy zastosowano nawożenie mineralnie.
Źródło:
Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura; 2013, 12, 3
1644-0625
Pojawia się w:
Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-15 z 39

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies