Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Siedmiogród" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
Między federalizmem a wspólnotą państwową: narody Austro- Węgier wobec rozpadu dualistycznej monarchii Habsburskiej w latach 1918-1919
Between Federalism and State Community: the Nations of the Austro-Hungarian Dual Monarchy to the Disintegration of the Habsburg Monarchy in 1918-1919
Autorzy:
Baziur, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/539897.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geopolityczne
Tematy:
Austro-Węgry Czechosłowacja
Węgry
Słowacja
Siedmiogród wschodnia Szawjcaria federalizm helwetyzacja
Austria-Hungary Czechoslovakia Hungary
Slovakia
Transylvania
eastern Switzerland federalism helwetyzation
Opis:
Artykuł pt. „Między federalizmem a wspólnotą państwową: narody Austro-Węgier wobec rozpadu dualistycznej monarchii habsburskiej w latach 1918-1919” dotyczy rozpadu Austro-Węgier w 1918 r. W tekście omówiono sytuację monarchii habsburskiej po śmierci cesarza Franciszka Józefa I w 1916 r. i polityczne koncepcje jego następcy, Karola I (Karola IV – jako króla Węgier). Autor opisał koncepcje wschodniej Szwajcarii autorstwa ministra do spraw narodowości, Oskára Jászi`ego i jeg próby ratowania państwa jesienią 1918 r. poprzez podjęcie rokowań w sprawie Siedmiogrodu z Rumunami w Aradzie oraz rozmów ze Słowakami w sprawie pozostania Słowacji w granicach Węgier. Wspomniano też o manifeście Karola I, którego celem było zachowanie państwa możliwie na zasadzie federacji krajów w granicach z 1914 r. – z wyjątkiem Polski. W dalszej części tekstu Autor opisał okoliczności powstania Czechosłowacji w październiku 1918 r. i bardzo złożoną sytuację na Słowacji, istniejącą w trakcie zajmowania jej obszaru przez wojska Republiki Czechosłowackiej. Tekst artykułu kończy krótkie podsumowanie z nawiązaniem do dramatu CSR w latach 1938-1939, jako konsekwencji błędnej polityki narodowościowej kolejnych rządów Czechosłowacji, wynikającej z przyjętej w 1920 r. koncepcji czechosłowakizmu, która była formą państwowej asymilacji licznych mniejszości narodowych, zamieszkujących CSR.
The article presents a disintegration of Austria-Hungary in the autumn of 1918. The author described the last two years of the existence of the Austro-Hungarian Empire. An important concept is the description of the eastern Swiss Minister for nationalities, Oskar Jászi`ego, as a desperate attempt to save the state: the negotiation of Transylvania with Romania in Arad and the Slovaks in the Slovak remain within Hungary. The author mentioned a manifesto of Karol I, whose aim was to preserve the state as possible on the basis of a federation – with the exception of Poles. Further described is the creation of Czechoslovakia and the situation in Slovakia during its occupation by the Czechoslovak army. In summary, author referred to the drama of CSR in the years 1938-1939, which was a consequence of the wrong nationality policies of the Governments of Czechoslovakia, resulting from the adoption in 1920 czechosłowakism rules, as a form of national assimilation of many ethnic minorities who lived in CSR.
Źródło:
Przegląd Geopolityczny; 2015, 11; 55-78
2080-8836
2392-067X
Pojawia się w:
Przegląd Geopolityczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wołosi na Węgrzech
The Wallachians in Hungary
Autorzy:
Grzesik, Ryszard
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1490753.pdf
Data publikacji:
2021-07-16
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
The Wallachians
Medieval and Pre-Modern Hungary
Transylvania
Slovakia
The Slavs
settlement
source-critism
Wołosi
Węgry średniowieczne i wczesnonowożytne
Siedmiogród
Słowianie
osadnictwo
źródłoznawstwo
Opis:
Artykuł opisuje obecność Wołochów w Królestwie Węgier od najwcześniejszych wzmianek o tej ludności do czasów wczesnonowożytnych. Rozpoczyna się od opisu informacji z Gesta Hungarorum, gdzie Wołosi zostali przedstawieni jako pastores Romanorum. Byli to dawni mieszkańcy (wraz ze Słowianami) pogranicza między Wielką Niziną Węgierską a zachodnim Siedmiogrodem, podbici przez węgierskich przybyszów. Szymon z Kézy sądził, że to rzymscy pasterze, którzy nauczyli Szeklerów pisma. Z pasterzami Rzymian utożsamiano ich w opisie Europy Wschodniej z 1308 roku. Renesansowi humaniści włoscy i węgierscy uważali, że Wołosi byli potomkami dawnych żołnierzy rzymskich z prowincji Dacia Traiana. Wzmianki o osadnictwie wołoskim w Siedmiogrodzie pochodzą z początku XIII wieku, ale najwięcej informacji na ten temat jest z końca tego stulecia. Obecność Wołochów obserwowano w Karpatach Południowych i górach zachodniego Siedmiogrodu. Odnotowano ich migracje w Karpatach Wschodnich i Zachodnich. Osadnictwo dotarło w XVI wieku z Marmaroszu (Máramaros/Maramureş) (1320) do regionu Koszyc i Zwolenia (Zolyom) oraz granicy z Morawami. Początkowo Wołosi byli wschodnio-romańską grupą ludności z dużym (być może dominującym) udziałem elementu słowiańskiego (być może bułgarskiego). W dokumentach o Marmaroszu z końca XIV wieku mowa zarówno o Wołochach, jak i Rusinach. Z kolei na zachód od Spisza (Zips, Szepes) pod nazwą Wołosi kryli się Słowacy i Polacy. Charakter osadnictwa wołoskiego ewoluował od cech etnicznych do rozwiązań społeczno-gospodarczych, przeważnie opartych na pasterstwie i kolonizacji ludności (głównie Słowian). Niektórzy przedstawiciele tej ludności (kenezii, vojevodae) zostali nobilitowani i stali się częścią Natio Hungarica. Zaakceptowali wiarę rzymskokatolicką i węgierską tożsamość. Pozostała ludność zachowała wiarę prawosławną a jej status ludności obniżył się do poziomu ludności zależnej. Wołosi zajmowali się pasterstwem, a później rolnictwem górskim i byli także strażnikami na trasach komunikacyjnych i granicach.
The article describes the presence of the Wallachians in the Hungarian Kingdom on the basis of sources from the earliest mentions on this population until the early modern period. In the Gesta Hungarorum the Wallachians were described as pastores Romanorum, the former inhabitants (together with the Slavs) of the region between the Great Hungarian Plain and the western part of Transylvania, conquered by Hungarian newcomers. In the description of the Eastern Europe (1308) Wallachians were identified with the pastors of the Romans. According to Simon of Kéza they transferred the knowledge of writing to the Szeklers. From the point of view of the Renaissance Italian and Hungarian humanists, they were the descendants of former Roman soldiers from the Dacia Traiana province. In the Hungarian documents, the Wallachian settlement in Transylvania is confirmed for the beginning of the 13th century, however, the majority of information about them derived from the end of this period. The Wallachian presence was observed in the southern parts of Carpathians and western Transylvanian mountain ranges. Their migrations were reported in the Eastern and Western Carpathians, the main direction ran from Máramaros (Maramureş) (1320) towards Kysuce-Zvolen (Zolyom) region in the 16th century and the border with Moravia. At first, migrated the East Romance population with the great (or dominant) contribution of the Slavic (probably Bulgarian) element. In the sources on Máramaros from the end of 14th century the Wallachian settlers were identified with the Ruthenians. By contrast, west of Spiš (Zips, Szepes) the Slovaks and the Poles were called the Wallachians. There can be also the evolution of character of the Wallachian settlement observed. First, it had primarily ethnic attributes. Later, it came in specific socio-economic forms, connected with the colonization of population (mainly the Slavs), primarily in the mountains. Some representatives of the Wallachian population (kenezii, vojevodae) were ennobled and became the part of the Natio Hungarica. They accepted the Catolicism and Hungarian identity. The rest of the population preserved the Orthodox faith and was subjugated. The Wallachians dealt not only with the transhumant economy, but also the agriculture. Moreover, they were the soldiers (guards) on the borders or communication routes.
Źródło:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2021, 28, 1; 93-132
0239-4278
2450-3177
Pojawia się w:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Autonomie terytorialne i kulturowe w Siedmiogrodzie. Dążenia i interpretacje
Autorzy:
Kaczmarek, Karolina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1916825.pdf
Data publikacji:
2021-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Transylvania
Hungary
Romania
national minorities
autonomy
Siedmiogród
Węgry
Rumunia
mniejszości narodowe
autonomia
Opis:
The article presents the endeavours on the part of the multi-national and multicultural population living in Transylvania to create, within a span of several centuries, various types of autonomies, be it cultural or territorial.
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2021, 4 (31); 89-107
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Anatomia zamachu politycznego: zabójstwo kardynała Jerzego Utiešenovicia (Martinuzziego) i jego konsekwencje
Autorzy:
Kanász, Viktor
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/560531.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
György Fráter (Martinuzzi)
Ferdinand I
John Zápolya (I)
Pope Julius III
Giovanni Battista Castaldo
Hungary
Transylvania
diplomacy
political assassination
Ottoman Empire
papacy
brat Jerzy (Martinuzzi)
Ferdynand I
Jan Zápolya (I)
papież Juliusz III
Węgry
Siedmiogród
dyplomacja
zamach polityczny
Imperium Osmańskie, papiestwo
Opis:
On 17 December 1551 on the grounds of alleged treason, soldiers of Chief Sergeant Sforza Pallavicini and Giovanni Battista Castaldo, the head of Ferdinand I’s army, killed the Pauline monk, Archbishop of Esztergom, and Voivode and Governor of Transylvania, Primate György Fráter (Martinuzzi/ Utyaszenich) in his castle at Alvinc. It all happened after the monarch himself had recommended Fráter, one of the most prestigious politicians of the contemporary Kingdom of Hungary, for the red hat to Pope Julius III. This controversial act created a stir throughout the Christian world, and it had an effect on not only the subsequent history of the Kingdom of Hungary, but also on the relations between the Habsburgs and the papacy, as Ferdinand I was only temporarily absolved from excommunication. Regarding the murder, an investigation was launched headed by Nuncio Girolamo Martinengo, during which 139 statements were recorded and numerous letters and letter extracts were collected, which form a unique source collection on the relations between Hungary, the Habsburg Empire and the papacy. As well, they provide the opportunity to explore not only the life of Fráter, but also Hungary’s contemporary internal politics, its relations with the Habsburgs and the Ottoman Empire, the informational channels, and finally the subjects’ farming methods. The investigation was closed in 1555 with the final exoneration of Ferdinand and his soldiers. The paper introduces the reasons for the assassination, the death of György Fráter and the ensuing investigation of the Holy See.
17 grudnia 1551 r. żołnierze kondotiera Sforzy Pallaviciniego i dowódcy armii Ferdynanda I, Giovanniego Battisty Castalda, zamordowali oskarżonego o zdradę stanu paulińskiego zakonnika, Arcybiskupa Ostrzyhomia i Wojewodę oraz Gubernatora Siedmiogrodu, Prymasa Jerzego Utiešenovicia (znanego także jako Jerzy Martinuzzi lub brat Jerzy) na Zamku Alvinczy. Do wydarzenia doszło po tym, jak sam monarcha zarekomendował brata Jerzego, jednego z najbardziej prominentnych polityków ówczesnego Królestwa Węgier, papieżowi Juliuszowi III na stanowisko kardynała. Ten kontrowersyjny czyn poruszył świat chrześcijański i miał wpływ nie tylko na dalszą historię Królestwa Węgier, ale także na relacje między Habsburgami i papiestwem, ponieważ Ferdynand I jedynie tymczasowo uchronił się przed ekskomuniką. W trakcie śledztwa, prowadzonego przez Nuncjusza Girolamo Martinengo, zebrano 139 zeznań świadków oraz liczne listy i fragmenty korespondencji, które tworzą unikatowy zbiór źródeł na temat relacji między Węgrami, Cesarstwem Habsburgów i papiestwem. Informacje te stanowią również okazję do zbadania nie tylko życiorysu brata Jerzego, ale także ówczesnej polityki wewnętrznej Węgier, ich relacji z Habsburgami i Imperium Osmańskim, kanałów przepływu informacji, czy nawet metod uprawy ziemi przez poddanych. Śledztwo, zamknięte w roku 1555, ostatecznie oczyściło z zarzutów Ferdynanda I oraz jego żołnierzy. Niniejszy artykuł przedstawia powody dokonania zamachu, opisuje śmierć brata Jerzego oraz dochodzenie przeprowadzone przez Stolicę Apostolską.
Źródło:
Folia Historica Cracoviensia; 2019, 25, 1
0867-8294
Pojawia się w:
Folia Historica Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ugrupowania polityczne mniejszości narodowych w Rumunii. Przykład Węgrów i Niemców
Political groupings of national minorities in Romania. The example of Hungarians and Germans
Autorzy:
Koźbiał, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/616633.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Romania
Transylvania
national minority
Hungarians
Germans
Rumunia
Siedmiogród
mniejszość narodowa
Węgrzy
Niemcy
Opis:
Among other things, the transformation in Romania has allowed for the participation o f the representatives of national minorities in the political system o f state. This is illustrated by the case of Hungarians, who according to the 2011 census account for over 1,237,000 of the population, and that of approximately 37,000 Germans. Both groups take a regular and active part in both national and local elections. Hungarians are represented by the UDMR, a group that wins support in excess o f 5% o f the votes, thus regularly getting over 20 seats in the Chamber of Deputies and approximately ten seats in the Senate. The Germans are represented by the FDGR, with considerably weaker support, which translates into only a single seat in the parliament. Both minorities play a significant role in regional elections, even though the German population is considerably smaller than that o f the Hungarians. The town o f Sibiuis one example o f their electoral success. The significance o f both groups should not be expected to change significantly in the future. Unlike in the case o f the Hungarians, support for the Germans is higher than might be expected from their number. This follows from the fact that the issue of the German minority in Romania has never stirred such tensions as that o f the Hungarians, both in domestic and international relations. Therefore, casting a vote for the FDGR does not have to follow from being a member o f the German minority, allowing the party to win potential voters.
Transformacja w Rumunii umożliwiła m.in. udział reprezentantów mniejszości narodowych w systemie politycznym państwa. Przykładem ilustrującym to zjawisko są Węgrzy, licząc wg spisu z 2011 r. ponad 1,237 mln osób, oraz Niemcy, liczący ok. 37 tys. osób. Obie grupy biorą regularny, aktywny udział w wyborach na szczeblu ogólnopaństwowym jak i lokalnym. Węgrzy są reprezentowani przez UDMR, ugrupowanie osiągające poparcie wyższe niż 5% głosów, co umożliwia regularne posiadanie w Izbie Deputowanych ponad 20, a w Senacie około 10 miejsc. Niemcy są z kolei reprezentowani przez FDGR. Dużo niższe poparcie przekłada się na zaledwie 1 miejsce w parlamencie. Mniejszości te odgrywają istotną rolę w wyborach lokalnych, także Niemcy, przykładem wyborczych sukcesów jest miasto Sibiu. W przyszłości nie należy oczekiwać zasadniczej zmiany w znaczeniu odgrywanym przez obie grupy. W odróżnieniu od Węgrów, poparcie dla Niemców jest wyższe niż liczebność grupy. Jest to pochodnąfaktu, iż kwestia mniejszości niemieckiej w Rumunii nigdy nie wywoływała takich napięć jak Węgrzy, zarówno w stosunkach wewnętrznych, jak i międzypaństwowych. Z tego powodu oddanie głosu na FDGR nie musi się łączyć z przynależnością do mniejszości niemieckiej, co pozwala na pozyskanie wyborców.
Źródło:
Przegląd Politologiczny; 2014, 2; 37-52
1426-8876
Pojawia się w:
Przegląd Politologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Książka
Tytuł:
Siedmiogród we współczesnym filmie węgierskim. Figury (auto)kolonizacji
Transylvania in the Contemporary Hungarian Cinematography. The Figures of (auto)colonisation
Autorzy:
Muga, Aleksandra
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1182030.pdf
Data publikacji:
2013-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Transylvania
Trianon
Hungarian film
postcolonial studies
Siedmiogród
film węgierski
postkolonializm
Opis:
Po roku 1989 na Węgrzech odżyły wytłumione w czasach komunizmu resentymenty, będącespadkiem po historycznym okresie dominacji narodu węgierskiego nad terytorium KrólestwaWęgier sprzed traktatu w Trianon. Eksplozja bolesnej, zbiorowej pamięci imperialnej Węgrówzaowocowała próbami symbolicznej, neokolonialnej restytucji utraconych ziem. Narodowetęsknoty uwidoczniły się szczególnie jaskrawo w specyficznych, wartościujących przedstawieniachrumuńskiego Siedmiogrodu, chętnie eksplorowanego we współczesnym kinie węgierskim.Analiza najnowszych filmów usytuowanych w Transylwanii, ma na celu odsłonięcie środków wyrazu, służących mentalnemu upodrzędnieniu owego regionu.
The Hungarian resentiments which were the result of the historic domination of the Hungarian nation over the territories of the Kingdom of Hungary before the treaty of Trianon, muted during the communist times, revived after 1989. The explosion of a painful collective memory of imperial Hungary resulted in symbolic neocolonial attempts at restoring the lost lands. The nostalgia is particularly visible in the valuative images of the Romanian Transylvania which is eagerly explored in the contemporary Hungarian cinema. The analysis of the newest films whose location was in Transylvania, is aimed at revealing the means of expression used to mentally objectify this region.
Źródło:
Porównania; 2013, 13; 179-189
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
W kręgu rywalizacji. Z dziejów Siedmiogrodu po bitwie pod Mohaczem
Im Kreise des Wettstreites. Die Geschichte von Siebenbürgen nach der Schlacht bei Mohács
In the circle of competition: From the history of Transylvania after the Battle of Mohàcs
Autorzy:
Niemczyk, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1018592.pdf
Data publikacji:
2020-12-15
Wydawca:
Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
Tematy:
Mołdawia
Polska
Jagiellonowie
Siedmiogród
bitwa pod Mohaczem
Moldavia
Polska
Jagiellonians
Transylvania
the Battle of Mohàcs
Opis:
Celem artykułu jest ukazanie losów Siedmiogrodu po bitwie pod Mohaczem w roku 1526. Klęska Węgier i śmierć dotychczasowego króla Ludwika Jagiellończyka w tejże bitwie spowodowały zmiany w układzie sił w Europie Środkowej. W myśl postanowień układu zawartego między Jagiellonami a Habsburgami w roku 1515, umocnionego decyzjami o małżeństwach Ludwika Jagiellończyka z Marią Habsburżanką i Anny Jagiellonki z Ferdynandem Habsburgiem, po bezpotomnej śmierci Jagiellończyka władza w Czechach i na Węgrzech miała przejść w ręce Habsburgów. Jednak wśród szlachty węgierskiej nie było zgodności co do tej kandydatury, toteż po śmierci Ludwika Jagiellończyka doszło do podwójnej elekcji. Podczas gdy zgromadzenie szlachty w Székesfehérvárze w listopadzie wybrało na króla Jana Zápolyę, zwolennicy Habsburgów na konkurencyjnym sejmie opowiedzieli się za Ferdynandem. To z kolei nieuchronnie musiało wieść do wojny. Jako że Zapolya szukał pomocy w Turcji, Węgry stały się obszarem rywalizacji dwóch sił: Habsburgów i Turcji. W centrum całego konfliktu znalazł się Siedmiogród (stanowiący wówczas część państwa węgierskiego), leżący w strefie zainteresowań nie tylko Jana Zápolyi i Ferdynanda Habsburga, ale także Piotra Rareșa – hospodara mołdawskiego, oraz samego sułtana. Celem artykułu jest zarysowanie owej skomplikowanej sytuacji, ze szczególnym uwzględnieniem relacji na linii Jan Zápolya – Piotr Rareș – Turcja.
The aim of the article is to present the history of Transylvania after the Battle of Mohàcs in 1526. The defeat of Hungary and the death of King Louis II the Jagiellonian in the battle changed the power structure in Central Europe. An agreement was made between the Jagiellonians and the Habsburgs in 1515; it was strengthened by marrying Louis the Jagiellonian to Maria Habsburg and by marrying Anna the Jagiellonian to Ferdinand Habsburg. After the death of Louis, who left no heir, the political power in Czech and Hungary was to go to the Habsburgs. However, there was no unanimous agreement on the candidate; as a result, a double election happened after the death of Louis the Jagiellonian. The gentry assembly in Székesfehérvár in November elected Jan Zápolya king, while the supporters of the Habsburgs elected Ferdinand at a competing assembly. The war became inevitable. Zápolya sought help in Turkey, hence Hungary became an area where two forces competed, the Habsburgs and Turkey. Transylvania, which was a part of the state of Hungary at the time, stood in the centre of the conflict. Transylvania remained in the focus of attention for Jan Zápolya and for Ferdinand Habsburg, but also for Petru Rareș, a Moldavian hospodar, and for the Sultan himself as well. The article aims to delineate this situation, with particular insight into the relations between Jan Zápolya, Petru Rareș, and Turkey.
Der Artikel setzt sich zum Ziel, die Geschichte von Siebenbürgen nach der Schlacht bei Mohács im Jahre 1526 darzustellen. Die Niederlage Ungarns und der Tod des bisherigen Königs Ludwig II. in dieser Schlacht bedingten die Veränderung der Machtverhältnisse in Mitteleuropa. Kraft des Abkommens, das 1515 zwischen den Jagiellonen und Habsburgern getroffen und durch die Entscheidungen über Eheschließungen von Ludwig II. mit Maria von Habsburg und von Anna Jagiello mit Ferdinand I. von Habsburg bekräftigt wurde, sollte die Macht in Böhmen und Ungarn auf die Habsburger übergehen, falls Ludwig II. nachkommenlos gestorben wäre. Unter ungarischen Adligen bestand allerdings keine Übereinstimmung hinsichtlich dieser Kandidatur, deshalb kam es nach dem Tod Ludwigs II. zu einer Doppelwahl. Während die Ständeversammlung in Székesfehérvár im November Johann Zápolya zum König erwählte, stimmten die Anhänger der Habsburger auf einer Gegenversammlung für Ferdinand. Das bedeutete den Auftakt zu einem Krieg. Da Zápolya in der Türkei nach Unterstützung suchte, wurde Ungarn zum Kampfplatz von zwei Mächten: den Habsburgern und der Türkei. Im Mittelpunkt des Konflikts befand sich das Gebiet von Siebenbürgen (damals ein Teil Ungarns), das der Gegenstand des Interesses nicht nur von Johann Zápolya und Ferdinand I. von Habsburg, sondern auch von Petru Rareș — dem Moldauer Woiwoden, und selbst vom Sultan war. Im vorliegenden Artikel wird die komplizierte politische Lage unter besonderer Berücksichtigungder Verhältnisse zwischen Johann Zápolya, Petru Rareș und der Türkei umrissen. 
Źródło:
Średniowiecze Polskie i Powszechne; 2020, 12; 245-260
2080-492X
2353-9720
Pojawia się w:
Średniowiecze Polskie i Powszechne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Z dziejów walki Petru Rareşa o Siedmiogród
From the history of Petru Rareș fight for Transylvania
Autorzy:
Niemczyk-Wiśniewska, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/32318619.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Petru Rareș
Moldova
Transilvania
Jan Zapolya
Mołdawia
Siedmiogród
Opis:
Celem referatu jest omówienie walk hospodara mołdawskiego Petru Rareș o Siedmiogród po bitwie pod Mohaczem w roku 1526, w której zginął ówczesny król Węgier Ludwik Jagiellończyka Wydarzenie to zmieniło zdecydowanie sytuację i położenie nie tylko samej Mołdawii, ale przede wszystkim sytuację polityczną na Węgrzech i w Siedmiogrodzie. Na Węgrzech doszło bowiem do podwójnej elekcji Jana Zapolyi i Ferdynanda Habsburga. Jako że każda ze stron rozpoczęła poszukiwanie sojuszników, konflikt był nieunikniony, zaś w centrum owego sporu znalazł się Siedmiogród. Sytuację tą postanowił wykorzystać hospodar mołdawski Petru Rareș, którego plany polityczne miały prowadzić do odbudowy wielkiej Mołdawii z czasów Stefana Wielkiego. W tym celu hospodar zamierzał zdobyć dwa terytoria: Pokucie oraz Siedmiogród. Celem referatu jest spojrzenie na walkę o Siedmiogród z punktu widzenia Mołdawii i tamtejszego hospodara Petru Rareșa, i ukazanie, w jaki sposób próbował on utrwalić swoje wpływy w tym regionie.
The aim of the paper is to talk over the fight for Transylvania. The main person who was interested in conquering this territory was the ruler of Moldova Petru Rares. After battle of Mohacs, where the king of Hungary — Ludwik Jagiellon died — the war between Ferdinand Habsburg and Johannes Zapolya and Suleyman the Great began. And Transylvania was in the middle of this conflict. Petru Rares wanted to make use of this situation and conquer this territory.
Źródło:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia; 2022, 29; 131-144
0239-4278
2450-3177
Pojawia się w:
Balcanica Posnaniensia Acta et studia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
"Ormiańskie nagrobki." Poezja Sándora Kányádiego wobec transformacji
Armenian Gravestones. Sándor Kányádi’s Poetry Towards the Transformation
Autorzy:
Piotrowiak-Junkiert, Kinga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1182413.pdf
Data publikacji:
2014-12-02
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Transylvania
Sándor Kányádi
Hungarian literature after 1989
Armenians
ethnic minorities
Siedmiogród
literatura węgierska po 1989 roku
Ormianie
mniejszości narodowe
Opis:
Artykuł został poświęcony potransformacyjnej poezji jednego znajważniejszych twórców węgierskich w Siedmiogrodzie, Sándorowi Kányádiemu. Autorka analizuje sytuację polityczną dyktatury komunistycznej w Rumunii wobec pisarzy węgierskich i odwilż kulturalną w latach 1989/90. Tekst został oparty na analizie wiersza Ormiańskie nagrobki z tomu Grzywai czaszka, w którym dotychczasowa poetyka idylliczna została zastąpiona poetyką gorzkiej świadomości zmieniającego się świata. W interpretacji wiersza skupiono się na wykazaniu znaczenia takich pojęć jak „krajobraz siedmiogrodzki”, zanikanie pamięci o mniejszościach narodowych, „ojcowizna” w poezji S. Kányádiego.
The article concerns poetry of Sándor Kányádi, one of the most famous and influential Hungarian writers from Transylvania. The main purpose of the article is to analyse the political persecution of the communist dictatorship in Romania against Hungarian writers and to estimate the meaning of the period of political changes 1989/90. The author interprets the poem Armenian gravestones from the collection Mane and skull, in which Kányádi gave up his earlier idyllic poetics and chose a poetry of bitter consciousness of the world’s constant change. In the interpretation of the poems, the author focuses on explaining a few crucial terms as for example: „Transylvanian landscape”, decline of memory about national minorities and homeland in the poetry of Kányádi.
Źródło:
Porównania; 2014, 15; 281-294
1733-165X
Pojawia się w:
Porównania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies