Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

English (EN)·Polski (PL)·Yкраїнський (UK)
Przejdź do strony domowej biblioteki Centralna Biblioteka Wojskowa Link otwiera się w nowym oknie Logo biblioteki Prolib Integro - strona głównaCentralna Biblioteka Wojskowa

Wyszukujesz frazę "Siatkowski, Janusz" wg kryterium: Wszystkie pola

  Lista filtrów
Wyrównaj
Wyświetlanie 1-25 z 29
Tytuł:
Siatkowski, Janusz (2015): Studia nad słowiańsko‑niemieckimi kontaktami językowymi. Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego. 503 S.
Autorzy:
Bartelik, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1364879.pdf
Data publikacji:
2016-09-20
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
Źródło:
Studia Germanica Gedanensia; 2016, 35; 215-220
1230-6045
Pojawia się w:
Studia Germanica Gedanensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słowiańskie nazwy ‘brwi’ w świetle materiałów gwarowych i źródeł historycznych
Autorzy:
Siatkowski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/679007.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Opis:
Slavic names for ‘eyebrows’ in light of dialectal materials and historical sources‘Eyebrows’ have in OlA only several more frequent names (that are marked on the map by areas), the remaining ones occupy small areas or are absolutely rare.The most frequent names are those connected with the core *-brъv-, that are internally very different. There is an expressive contrast/opposition between the northern area with forms from *brъv- and the large southern area with the forms from prefixed *obrъv-. The forms from the core *-brъv- are also divided into two areas due to the preservation of the indigenous [old Slavonic semivowel] “jor/jer”: in the west, the forms with the disappeared weak “jor” exist in the west, while in the each these forms show its secondary vocalization. These macro-divisions also include the differentiations that are the result of morphological transformations of primary forms *bry, *brъve and *obry, *obrъve that show the early transition to -i stems with the accusative form in the nominative case, in turn the transition to former -a stems or to former -ja stems, the emergence of the secondary form of the neuter *obrъvьje, and finally – most probably due to the treatment of the form of the singular of the feminine gender *(o)brъva as the plural form and its depluralization – the emergence of the singular of the neuter  *(o)brъvo.Vast areas are formed by forms from *vědja (in pl *vědję or *vědji) in the eastern part of the southern Slavic languages and by forms from the base *ob-oč- (or most frequently *//obočьje) in the Czech Republic, Morava and Slovakia and as the island-like presence can be found in Lusatia (Łużyce) and in Hungary.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2011, 46
2392-2435
0081-7090
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Polskie racuchy
Polish racuchy (drop scones)
Autorzy:
Siatkowski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2117730.pdf
Data publikacji:
2016-12-30
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
regional Polish of Podlasie
etymology
language contacts
Opis:
Thanks to the collection of important information for the history and geography of words in the Polish language from all types of dictionaries, records and, in particular, hardly available sources quoted there, I have managed to establish the development of a Ukrainian borrowing hreczuszki in the Polish language into racuszki and the formation of a form racuchy.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2016, 16; 355-359
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słowiańskie nazwy ‘źrenicy’ w świetle materiałów gwarowych i źródeł historycznych
Autorzy:
Siatkowski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/678887.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Opis:
Slavic names of the ‘pupil’ (‘źrenica’) in the light of dialect materials and historic sourcesDespite a considerable mixture of names of “the pupil”, their collateral use and not quite distinct borders of ranges of specified lexemes, it is possible to specify several express, albeit not quite well-defined, areals (map 1).In Russia and in eastern regions of Belarus and Ukraine, the name *z//orčьkъ (// > d) dominates. In the areal of this name, it is possible to define the areal of a separate or collateral occurrence of names *Z//ьrъkъ, more rarely *z//irъkъ (Z > s, ž; // > v) southward and eastward from Moscow, names *ględělьce, *ględělьca and *ględělьcь in the vicinity of Pskov and Novgorod and *čьrnyšь, *čьrnyšьkъ and *čьrnyšьko in the north of Russia.In Poland and in the Czech Republic, *GЪpanьnъka (GЪ > ø) occur, besides, *zьrěnica also occurs in Poland.In Ukraine and in eastern Belarus, *čelověčьkъ dominates, while *čelověčьko is less numerous; in southern Bulgaria, Macedonia and in Slavic settlements on the territory of  Greece and Turkey the forms  *čELoVěčę, *čELověčьlę and *čELoVěčьčь (EL > ø; V > ø) dominate.In Serbia and Croatia and somewhat in Slovenia and south-western Bulgaria, the name *zěnica prevails.Map 2 (motivation map) shows most visibly two types: from the verbs meaning ‘patrzeć’ („to see”), which occur in the prevailing part of the Slavic territory, and from the words meaning persons and things that are reflected in „the pupil” (‘źrenica’) and are represented in western Ukraine and western Belarus, on the prevailing territory of Poland, in the Czech Republic and Moravia, in the south-eastern part of Slovakia and also in Macedonia, southern Bulgaria and in Slavic settlements on the territory of Greece and Turkey. Both of these types were registered as a certain mixed type, in particular, in eastern Ukraine and eastern Belarus.The names that are motivated by the black color of “the pupil” (‘źrenica’) are found mainly in northern russian and in southern Macedonian dialects; less frequently they appear in the territory of Austria and in Łużyce. Motivation types from the names meaning round, shining and luminous objects, and from the names that are diminutive names of the eye are very sporadic and occur in great dispersion.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2010, 45
2392-2435
0081-7090
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jakie jest pochodzenie wyrazów kozytać ‘łaskotać, łechtać’, kozytki ‘łaskotki’?
On the origins of the words kozytać ‘to tickle’, kozytki ‘tickle, tickling’
Autorzy:
Siatkowski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2117218.pdf
Data publikacji:
2021-11-22
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
dialects and regionalisms
dialectal lexis
linguistic contacts
linguistic geography
loanwords
Slavic dialectology
Opis:
The article discusses characteristic features of the words kozytać ‘to tickle’, and kozytki ‘tickling’, that have a limited, regional distribution in Slavic languages and are present in Belarusian, Russian and Polish. A thorough analysis of dialectal data was conducted in an attempt to identify the origin and geographical markedness of these items. It has been revealed that *kozitati was most frequently used in North Belarus and was most probably a historic Belarusian-Polish innovation.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2021, 21; 173-178
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O trudnościach w ustalaniu legend do map Atlasu ogólnosłowiańskiego
On the Difficulties in Defining Legends to the Map of the All-Slavonic Atlas
Autorzy:
Siatkowski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2127799.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
geografia językowa
atlas gwarowy
słownictwo gwarowe
linguistic geography
dialectal atlas
dialectal vocabulary
Opis:
The paper shows difficulties in defining the entries to some names with the meaning of “beak” (in the hen), depicted on map 57 of the second volume of the “All-Slavonic Linguistic Atlas.” I consider here some selected names. They all show phonetic variations which make us assume that we are dealing with various contaminations, or with an irregular development caused by other factors. Above all, I discuss the group of names of the starting forms zOb-e-tь, d=ь=Ub-etь, Dьlb-e-tь, and various derivative forms and the names Klju-j-e-tь, KLOV-e-tь, KlOV-a-j-e-tь and KljUK-a-j-e-tь. The capital letters signalize irregular changes, triggered sometimes by contamination. The explanations will allow the leader of the Atlas to understand intricacies connected with an attempt at the generalization of the inscription. The latter is concentrated on the lexical-morphological stratum and seeks to eliminate regular phonetic changes. This will help us to assess whether the arbitrary decisions were justified.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2002, 49-50, 6; 373-378
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jeszcze raz o polonizmach w Słodkich Sulejkach Siegfrieda Lenza
Autorzy:
Siatkowski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2152067.pdf
Data publikacji:
2021-05
Wydawca:
Towarzystwo Kultury Języka
Tematy:
language contacts
artistic language
polonisms in German
Siegfried Lenz
Opis:
The polonisms present in the text of Słodkie Sulejki, a book by Siegfried Lenz, clearly indicate the former Polishness of Masuria, the considerable infl uence of the Polish language on the colloquial variant of German recurring in this region. S. Lenz did not speak Polish and therefore the polonisms in his artistic idiolect are a certain language reminiscence from his childhood, when he spoke the Masurian dialect with his grandmother.
Źródło:
Poradnik Językowy; 2021, 784, 5; 63-71
0551-5343
Pojawia się w:
Poradnik Językowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Historia badań nad wpływami słowiańskimi na język niemiecki
History of Research of Slavic Influences on the German Language
Autorzy:
Siatkowski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/971469.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
wpływy językowe
wpływy leksykalne
wpływy morfologiczne
interferencja językowa
slawizmy w języku niemieckim
linguistic influences
lexical influences
morphological influences
linguistic interference
Slavisms in the German language
Opis:
The objective of this article to familiarize the reader with the rich history of research of Slavic influences on the general German language, on its regional varieties and dialects. They go back to the middle of the XIX century. They are poorly known, even by linguists. A particular attention was paid to the earliest research, the first, yet controversial, statements on Slavic influences on the German language. Finally, the disputes on the recognition of certain words as borrowings from the Slavic languages have not so far been resolved. We may see a particular increase in the said researches after the end of the Second World War. Numerous German regional vocabularies from the territories neighboring the Slavic languages and the German Language Atlas provided a great deal of materials. Slavic and German linguists, mainly German linguists, have amassed a huge number of dialect-related and historic materials concerning borrowings from the Slavic languages in the German language, from which only a minor part concerns the German literary language (about 180) or colloquial German language, however the prevailing majority (about 4 000) concerns different German dialects, in particular, the old German dialects, which are no longer existing. These are mainly lexical borrowings, however the morphological influence is also at issue here, e.g. the Slavic suffixes being added to the German root words.
Źródło:
Gwary Dziś; 2015, 7; 141-154
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rec.: Македонски диалектен атлас. Пролегомена, ред. Убавка Гайдова, Институт за македонски jазик „Крсте Мисирков”, Скопjе 2008, 148 s.
Autorzy:
Siatkowski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/678603.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2010, 45
2392-2435
0081-7090
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Słowiańskie nazwy ‘pleców’ i ‘ramienia’ w świetle materiałów gwarowych i źródeł historycznych
Autorzy:
Siatkowski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/678502.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Slavic languages
Slavic names of ‘the back’ and ‘the shoulders’
dialect
Opis:
Slavic names of ‘the back’ and ‘the shoulders’ in the light of dialectal materials and historic sourcesThe meaning of the names of ‘the back’ and ‘the shoulders’ are very ambiguous, which is also characteristic of the other names of the parts of the body. Certain names of ‘the back’ often refer to only their upper or lower part, as well as to ‘the spinal column’, while certain names of ‘the shoulders’ also mean ‘the shoulder’, ‘the upper part of the arm, however, below the elbow’ or ‘the whole arm to the palm’. In the plural form, this causes the confusion between ‘the back’ and ‘the shoulders’.‘The back’ and ‘the shoulder’ have only one group of common indigenous names: *pletji, *pletj-E and several word-forming derivates. In the both meanings, one form – *pletji – occurred, which was characterized by an obvious territorial difference. In addition, in the names of ‘the back’, the names: spina and formations *χrьbьtъ, *χribьtъ, connected with the root *gъrb-, *lędvьje and *zada cover wide territories. The remaining ones are extremely rare.In the names of ‘the shoulders’, however, apart from the lexemes connected with the root *pletj-, names derived from the root *orm-, exhibiting a great morphological differentiation, occur. Lack of information in OLA records about grammatical forms somewhat complicates their interpretation. The clarification of complicated morphological transformations of these forms is made easier only by materials derived from beyond OLA. Historical materials prove that in eastern Slavic languages originally the names derived from the root *orm- were unknown.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2013, 48
2392-2435
0081-7090
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rec.: Český jazykový atlas. Dodatky, Praha 2011, 579 ss. + 2 płyty CD z tekstami gwarowymi
Autorzy:
Siatkowski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/678525.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Czech language
Český jazykový atlas
Czech language atlas
lexicography
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2013, 48
2392-2435
0081-7090
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wokół Ogólnosłowiańskiego atlasu językowego. Rec.: Pavol Žigo, Vývin substantívnej deklinácie v slovanských jazykoch. – Bratislava: Univerzita Komenského v Bratislave, 2017. – 116 s.
Autorzy:
Siatkowski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2084745.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Slavic dialectal morphology
Declination of slavic nouns
Slavic dialectology
Źródło:
Rocznik Slawistyczny; 2019, 68; 228-232
0080-3588
Pojawia się w:
Rocznik Slawistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
References or loans on Polish-East Slavic borderlands? Part III
Nawiązania czy pożyczki na pograniczu polsko-wschodniosłowiańskim? Cz. III
Autorzy:
Rembiszewska, Dorota Krystyna
Siatkowski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2084747.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Slavic language contacts
dialectal geography
Slavic dialectology
Opis:
The text discusses words occurring in the Polish-East Slavic borderlands and prevalent in eastern Polish dialects. Differntiation between old references and loans in this area is not always easy. The material presented here is very diverse. In the case of certain words, identifying them as East Slavic loans with an indisputable source is possible, while in the case of others it is diffi cult to identify the direct source of the loan. Among the words recorded in the East Slavic borderlands we can fi nd those whose range in Polish dialects seems to indicate the possibility of Ruthenian infl uence; however, their Polish phonetic form implies their native origin and one should speak about an old reference in this respect. We also encounter Pan-Slavic words, where a doubt arises as to whether they are loans or old references in Polish in the East Slavic area and Eastern Poland.
Źródło:
Rocznik Slawistyczny; 2019, 68; 49-101
0080-3588
Pojawia się w:
Rocznik Slawistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Польско-восточнославянское пограничье (синхронный и диахронный подходы)
The Polish-East Slavic Borderland – a Synchronic and Diachronic Approach
Autorzy:
Rembiszewska, Dorota Krystyna
Siatkowski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2031224.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
language contact
Slavic dialectology
subdialect lexis
dialektal geography
linguistic bordeland
Źródło:
Slavia Orientalis; 2020, LXIX, 3; 567-579
0037-6744
Pojawia się w:
Slavia Orientalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jak szczekają nasze psy na wschodniej granicy Polski: po rusku czy po polsku?
What “language” do our dogs “bark in” on the eastern border of Poland: in Ruthenian or in Polish?
Autorzy:
Rembiszewska, Dorota Krystyna
Siatkowski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109400.pdf
Data publikacji:
2017-12-30
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Slavonic dialectology
regional vocabulary
language contacts
Polish-East Slavonic borderland
Opis:
The text is devoted to the verb brechać, brzechać “bark” which is one of many examples of an overlap between Polish and East Slavonic systemic features, difficult to classify as native or foreign. The analysis of numerous sources and research papers enables to conclude that both Ruthenian brechać (expansive form that influenced derivatives) and Polish brzechać occured on Polish-East Slavonic borderland. This small difference has been either ignored or interpreted incorrectly in previous research.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2017, 17; 271-280
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rec.: Slovenski lingvistični atlas 1. Človek (telo, bolezni, družina), Ljubljana 2011, cz. I: Atlas; cz. II: Komentarji, 403 ss.
Autorzy:
Siatkowski, Janusz
Rembiszewska, Dorota Krystyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/678527.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
Slovenian language
Slovenian language atlas
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2013, 48
2392-2435
0081-7090
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
References or loans on Polish-East Slavic borderlands? Part Four
Nawiązania czy pożyczki na pograniczu polsko-wschodniosłowiańskim? Cz. IV
Autorzy:
Rembiszewska, Dorota Krystyna
Siatkowski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2084562.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Slavic dialectology
language contact
Polish-East Slavic borderlands
dialect lexis
Opis:
The article attempts to differentiate, on the basis of selected words recorded in the Polish-East Slavic borderland, whether we are dealing with language loans or old references. The analysis takes into account e.g. ethymological, morphological and geographical criteria. The study focuses on the following words: cot ‘an even number’, czapigi, czepigi ‘plough handle’, had ‘an abominable animal’ and hydzić się ‘loathe’, ‘abhor’, ‘denigrate’, kosiec ‘scyther’, liszka ‘an odd number’, liszny/liszni ‘superfluous’, ‘supernumerary’, przewiąsło ‘a straw belt to tie sheaths siewiec ‘sower’, śloza ‘tear’, żeniec ‘harvester’, żenich, żeniuch ‘bridegroom’, ‘fiancé’, żnieja ‘female harvester’. Recognition as borrowings may be based on those word forms where phonetic elements characteristic of other languages, unknown in Polish, occur. Analysis of certain words has revealed the occurrence of Proto-Slavic and all- -Slavic words, preserved in the Polish language as relics, in peripheral areas. In some cases, it is difficult to make clear-cut decisions, because, for example, the stem of the word is a continuation of the Proto-Slavic forms, to be found in the Polish language, while the derivatives are borrowings.
Źródło:
Rocznik Slawistyczny; 2020, 69; 69-119
0080-3588
Pojawia się w:
Rocznik Slawistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
References or loans on Polish‑East Slavic borderlands? Part V
Nawiązania czy pożyczki na pograniczu polsko-wschodniosłowiańskim? Cz. V
Autorzy:
Rembiszewska, Dorota Krystyna
Siatkowski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2084343.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Slavic dialectology
Slavic language contact
Polish‑East Slavic borderlands
dialectal geographie
Opis:
The article is a successive part of the considerations on language contacts in relation to lexis. Analysed are words characteristic of the Polish‑Eastern Slavic borderland, where it is difficult to unequivocally decide whether they are borrowings, references, or examples of the shared Slavic heritage. The following names were interpreted in this respect: binduga ‘a place by the river where wood is deposited for floating, rafts are made and launched’, chaszcze ‘thicket, bushes, scrub’, chudoba ‘livestock’, chusta ‘a sheet of linen or other clothing fabric’, chusty ‘linen (to be washed)’; chołosznie ‘trousers’, kołosza, chołosza ‘trouser leg’, łukno and ustaw ‘vessels for honey storage’ and at the same time ‘units of measurement of honey’, miękiny ‘chaff’, miękuszka ‘bread pupl’; nawleczka, nawłoka, nawłoczka ‘pillowcase, duvet cover’, ‘furniture cover’; niewiasta, niewiastka ‘daughter‑in‑law’, żmykać ‘hand‑wash’. A detailed tracing of the geography, development of individual forms, directions of the inflow of words discussed in the text shows the multiplicity of ways in which individual lexical items penetrate borderland dialect systems. The most interesting examples are those in which the same development outcome is triggered by completely different phonetic processes.
Źródło:
Rocznik Slawistyczny; 2021, 70; 101-147
0080-3588
Pojawia się w:
Rocznik Slawistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Niezabudka, wasilek, wołoszka – o dylematach w rozstrzyganiu pożyczek i reliktów dawnej wspólnoty na pograniczu polsko-wschodniosłowiańskim
Niezabudka, wasilek, wołoszka: on the dilemmas of resolving borrowings and relicts of an earlier community in the Polish-East Slavic Borderland
Autorzy:
Rembiszewska, Dorota Krystyna
Siatkowski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2008034.pdf
Data publikacji:
2020-12-15
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Tematy:
subdialect lexis
language contact
linguistic geography
lexical borrowing
Slavic dialectology
leksyka gwarowa
kontakty językowe
geografia lingwistyczna
zapożyczenia językowe
dialektologia słowiańska
Opis:
Na podstawie nazw kwiatów – niezabudka ‘niezapominajka’ i wasilek, wołoszka ‘chaber’ podjęto próbę rozstrzygnięcia problemu metodologicznego, jak traktować niektóre wyrazy gwarowe występujące na pograniczu polsko-wschodniosłowiańskim. Autorzy starają się odpowiedzieć na pytanie, czy wybrane jednostki leksykalne interpretować z punktu widzenia zapożyczeń, czy też uznawać je za kontynuacje dawnej wspólnoty słowiańskiej.Jednoznaczne rozstrzygnięcie tego zagadnienia wymaga bardzo szczegółowych, wręcz drobiazgowych dociekań i ekscerpcji różnych źródeł – począwszy od słowników historycznojęzykowych przez monografie gwarowe, po publikacje z zakresu geografii językowej. Przedstawione nazwy na ogół pojawiają się dość sporadycznie w polskich gwarach na pograniczu wschodnim. Wydaje się, że trzeba tu przyjąć oddziaływanie również wschodniosłowiańskich języków literackich
Names of flowers such as niezabudka ‘forget-me-not’ and wasilek, wołoszka ‘cornflower’ are helpful in resolving a methodological problem of how to treat some subdialectal words used in the Polish-East Slavic Borderland. The author attempts to resolve whether the selected lexical items should be interpreted as lexical borrowings or as continuations of an earlier Slavic community.An unambiguous resolution of this issue requires very detailed, meticulous research and excerption of various sources, ranging from dictionaries of language history through subdialect monographs to publications on linguistic geography. The above names are generally infrequent in Polish subdialects spoken in the Eastern Borderlands. It seems that the influence of the Eastern Slavic literary languages should also be taken into account.
Źródło:
Gwary Dziś; 2020, 12; 163-177
1898-9276
Pojawia się w:
Gwary Dziś
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyraz pluszczyć ‘zamykać, mrużyć oczy’ w języku polskim, ukraińskim i białoruskim
A lexical unit pluszczyć ‘to blink, to squint one’s eyes’ in Polish, Ukrainian and Belarusian
Autorzy:
Rembiszewska, Dorota Krystyna
Siatkowski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109383.pdf
Data publikacji:
2021-11-22
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
dialects and regionalisms
dialectal lexis
linguistic contacts
linguistic geography
loanwords
Slavic dialectology
Opis:
The article aims to determine the status and origin of the verb pluszczyć in three Slavic languages. The analysis of linguistic data has shown that, in terms of diachronic perspective, the unit under scrutiny is a semantic innovation that is common to Belarusian, Ukrainian and Polish (the Mazovian dialect), but has a slightly different character in each of these languages. While in Belarusian pluszczyć belongs to the lexical inventory of literary language, in Ukrainian it appears rather occassionally, but in Polish it is a regionalism (Podlasie) that can be synchronically considered as a loanword adopted from Belarusian.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2021, 21; 169-172
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zapożyczenie rubel ‘drąg do przyciskania siana na drabiniastym wozie’ w gwarach wschodniej Polski
A loanword rubel “a pole to press hay in ladder wagon” in dialects of Eastern Poland
Autorzy:
Rembiszewska, Dorota Krystyna
Siatkowski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2109511.pdf
Data publikacji:
2017-12-30
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Slavonic dialectology
regional vocabulary
language contacts
Polish-East Slavonic borderland
Opis:
The article describes a range of East Slavonic borrowing rubel in dialects of Eastern Poland as well as its derivatives, which not only serves as a good example of lexical peculiarity on the Polish-East Slavonic borderland but also bears witness to old rural reality. The material is an interesting illustration of language contacts beyond state borders and beyond affiliation with a particular literary language.
Źródło:
Białostockie Archiwum Językowe; 2017, 17; 281-286
1641-6961
Pojawia się w:
Białostockie Archiwum Językowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Leksyka na pograniczu polsko-wschodniosłowiańskim jako świadectwo wielojęzycznej przeszłości
Autorzy:
Rembiszewska, Dorota Krystyna
Siatkowski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/38634504.pdf
Data publikacji:
2020-12-31
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
dialectal lexis
language contact
Polish-East Slavic borderland
multilingualism
leksyka gwarowa
kontakty językowe
pogranicze polsko-wschodniosłowiańskie
wielojęzyczność
Opis:
The importance of borderlands has been considered in many studies in various fields, both theoretical and empirical. In this study, the borderland is approached as a geographical term, an area in Poland which is located in close proximity to the eastern border. At the same time, this spatial understanding of the border area determines cultural, linguistic and ethnic borders, which are difficult to define precisely. This article deals with the issue of difficulties in unambiguously defining the origin of certain lexemes, a fact stemming from the complicated cultural, ethnic and linguistic past of the borderlands between the West and the East Slavic regions. This has been demonstrated drawing on the example of two words: czugun ‘cast iron’, ‘cast-iron pot’ and opołonik ‘large spoon, ladle’. On the one hand, they show the complexity of the multilingual past of the areas where they can be found; on the other hand, they are a testimony to old rural realities.
W wielu publikacjach badaczy z różnych dziedzin rozpatrywano znaczenie pogranicza zarówno w studiach teoretycznych, jak i w pracach empirycznych. W tekście pogranicze jest traktowane jako określenie geograficzne, obszar na terenie Polski znajdujący się w bezpośredniej bliskości granicy państwowej na wschodzie. Jednocześnie to przestrzenne rozumienie pogranicza wyznacza trudne do precyzyjnego wytyczenia granice kultur, języków i etnosów. W artykule zajęto się problemem trudności w jednoznacznym rozstrzygnięciu pochodzenia wyrazu, które wynikają ze skomplikowanej, wspólnej przeszłości kulturowej, etnicznej oraz językowej ziem położonych na styku zachodniej i wschodniej Słowiańszczyzny. Wykazano to na przykładzie dwóch wyrazów – czugun ‘żeliwo’, ‘garnek żeliwny’ i opołonik ‘warząchew, łyżka wazowa’ – które z jednej strony pokazują uwikłanie wynikające z wielojęzycznej przeszłości terenów, gdzie występują, a z drugiej strony stanowią świadectwo dawnych realiów wiejskich.
Źródło:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej; 2020, 55
0081-7090
2392-2435
Pojawia się w:
Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Interferencje językowe na pograniczu polsko-wschodniosłowiańskim a interpretacja materiału gwarowego (na przykładzie wsi Choroszczynka)1
Linguistic interference at the Polish-East Slavic linguistic borderland vs. The interpretation of dialectal data (at the example of Choroszczynka village)
Autorzy:
Rembiszewska, Dorota Krystyna
Siatkowski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1375729.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
Polish-East Slavic language contact
linguistic borderland
Polish dialects
dialects of Ukrainian outside Ukraine
kontakty językowe polsko-wschodniosłowiańskie
pogranicze językowe
gwary polskie
gwary ukraińskie poza Ukrainą
Opis:
Artykuł podejmuje kwestię interferencji w obrębie języków słowiańskich na przykładzie dwujęzycznej wsi Choroszczynka w powiecie bialskim, woj. lubelskie. Przedstawienie całości materiału z dwóch kwestionariuszy do Ogólnosłowiańskiego atlasu językowego – polskiego i ukraińskiego daje możliwość nie tylko uchwycenia osobliwości gramatycznych i leksykalnych obu zestawień przypisanych do poszczególnych gwar, ale także pokazuje nierzetelność eksploratorek prowadzących badania terenowe. W konsekwencji wpłynęło to na niezgodną z rzeczywistością interpretację faktów gwarowych zobrazowanych na mapach OLA.
Źródło:
Rocznik Slawistyczny; 2018, 67; 55-102
0080-3588
Pojawia się w:
Rocznik Slawistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Wyświetlanie 1-25 z 29

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies