Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Sas-Piotrowska, B" wg kryterium: Wszystkie pola


Wyświetlanie 1-10 z 10
Tytuł:
Vitality and healthiness of seeds of cereal plants treated with plant extracts
Żywotność i zdrowotność nasion roślin zbożowych traktowanych wyciągami roślinnymi
Autorzy:
Sas-Piotrowska, B.
Piotrowski, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1825952.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
wyciągi roślinne
kiełkowanie
Opis:
Celem prezentowanych doświadczeń było określenie wpływu wyciągów roślinnych na żywotność i zdrowotność nasion Triticum aestivum L., Secale cereale L., Triticosecale Wittm. Wyciągi wodne (maceraty i napary) sporządzano z różnych części morfologicznych 20 gatunków roślin: Levisticum officinale L., Coriandrum sativum L., Pinus sylvestris L., Satureja hortensis L., Lavandula vera L., Linum usitatissimum L., Quercus robur L., Arctium lappa L., Calendula officinalis L., Juglans regia L., Salix alba L i S.purpurea L., Origanum majorana L., Archangelica officinalis Hoffm., Ribes nigrum L., Camellia sinensis L., Artemisia absinthium L., Verbascum thapsiforme L., Hyssopus officinalis L., Juniperus communis L., Carum carvi L. W doświadczeniu założonym wg wymogów PN-94R-6595 określano energię i zdolność kiełkowania nasion oraz ich zdrowotność (porażenie przez grzyby i bakterie). Wyniki badań opracowano statystycznie za pomocą analizy wariancji i korelacji liniowej. Wykazano, że w zależności od pochodzenia (rośliny) i sposobu przygotowania wyciągi różniły się istotnie między sobą oddziaływaniem na energie i zdolność kiełkowania oraz zdrowotność nasion Triticum aestivum, Secale cereale, Triticosecale. Energię kiełkowania nasion poszczególnych roślin zbożowych stymulowały: T. aestivum - napar z ziela A. absinthium i macerat z liści R. nigrum; S. cereale - macerat i napar z kory Q. robur a także wyciągi z liści J. regia i pędów P. sylvestris; Triticosecale - maceraty i napary z z kory Q. robur, liści R. nigrum oraz maceraty z korzeni A. lappa, ziela H. officinalis i A. absinthium. Na zdolność kiełkowania wpływały najkorzystniej: T. aestivum - maceraty i napary z kory S. alba i S. purpurea L, liści C. sinensis, maceraty z liści R. nigrum i kwiatów V. thapsiforme oraz napar z ziela O. majorana; S. cereale - macerat i napar z kory Q. robur i macerat z liści J. regia; Triticosecale - macerat z owoców C. carvi, kory Q. robur i ziela A. absinthium. Mikrobiologiczne skażenie nasion ograniczały natomiast: T. aestivum - maceraty i napary z kory S. alba i S. purpurea, ziela O. majorana, korzeni A. officinalis, liści C. sinensis i R. nigrum oraz maceraty z kwiatów V. thapsiforme i owoców C. carvi; S. cereale - maceraty i napary z kory S. alba i S. purpurea, liści J. regia, kwiatów C. officinalis, korzeni A. officinalis, kory Q. robur, ziela O. majorana oraz napar z kwiatów V. thapsiforme; Triticosecale - maceraty i napary z liści C. sinensis, ziela A. absinthium, owoców J. communis i C. carvi, ziela H. officinalis oraz napar z liści R. nigrum
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2008, Tom 10; 103-121
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Żywotność i zdrowotność nasion Lupinus angustifolius L. traktowanych wyciągami roślinnymi
Vitality and healthiness of Lupinus angustifolius L. treated with plant extracts
Autorzy:
Sas-Piotrowska, B
Piotrowski, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1819397.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
rośliny strączkowe
kiełkowanie
rolnictwo ekologiczne
Opis:
In experiment, the activity of water extracts on the vitality and healthiness of sweet and bitter variety of Lupinus angustifolius L. was examined. The materials under investigation were: macerations, infusions and decoctions made from different morphological parts of 40 plant species. The experiment was performed using a filter paper test [1] with the purpose of the estimation of the following parameters: the germination viability, the germination capacity and the seeds infestation. The significance of correlation coefficients at P = 95% were designed with a mark "*" and at P = 99% with two marks "**". The response of the examined lupine crops to the plant extracts used was different in general. The plant extracts most strongly stimula-ting a lupine seeds capacity were as follows: bitter lupine: decoctions from S. hortensis, S. nigra, A. sativum, R. canina: infusions from C. oxyacantha, Z. mays, T. officinale and macerations from R. nigrum, C. oxyacantha, R. canina. sweet lupine: macerations from Q. robur, L. officinale, C. sativum, L. vera; infusions from L. officinale, Q. robur, C. sativum and decoctions from S. hortensis, M chamomilla, C. sativum, E. arvense. and respectively the lupine contamination was strongly reduced as follows: bitter lupine: macerations from C. oxyacantha, M chamomilla, bark of A. hippocastanum, R. canina, F. alnus; infusions from C. oxyacantha, R. canina, M chamomilla, I. helenium; decoctions from bark of A. hippocastanum, S. hortensis, H. officinalis, B. verrucosa; sweet lupine: macerations from C. sativum, L. officinale; infusions from L. usitatissimum, C. sativum, L. officinale, P. sylvestris, decoctions from I. helenium, M officinalis, B. verrucosa, C. sativum, M vulgare. It was observed as well, that the more the examined decoctions reduced a cereal seed contamination, the higher vitality occurred.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2012, Tom 14; 525-537
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Żywotność i zdrowotność nasion Vicia faba L. i V. sativa L. traktowanych wyciagmi roślinnymi
Vitality and healthiness of Vicia faba L. and V. sativa L. treated with plant extracts
Autorzy:
Sas-Piotrowska, B.
Piotrowski, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1819339.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
rośliny strączkowe
kiełkowanie
rolnictwo ekologiczne
Opis:
In experiment, the activity of plant extracts: macerations, infusions and decoctions, on the vitality and healthiness of Vicia faba L. and Vicia sativa L seeds were examined. The materials under investigation were extracts made from different morphological parts of 40 plant species. The experiment was performed using a filter paper test [1] with the purpose of the estimation of the following parameters: the germination viability, the germination capacity and the seeds infestation. The significance of correlation coefficients at P=95% were designed with a mark "*" and at P = 99% with two marks "**". The response of the examined Vicia species to the plant extracts used was different in general. The plant extracts most strongly stimula-ting lupine seeds capacities were as follows: V. faba: macerations from H. officinalis, L. usitatissimum, R. nigrum; infusions from H. officinalis, A. officinalis, L. usitatissimum, A. absinthiun, V .thapsiforme; decoctions from C. oxyacantha, L. officinale, M .officinalis, Z. mays, F. alnus; V. sativa: macerations from R. nigrum, V. thapsiforme, A. sativum; infusions from L. officinale, H. officinalis, C. sativum, and respectively the lupine contamination was strongly reduced as follows: V. faba: macerations from L. vera, O. majorana, regia, R. nigrum, Q. robur, S. alba and S. purpurea; infusions from O. majorana, J. regia, Q. robur, L. vera, A. officinalis, S. alba and S. purpurea; decoctiopns from C. oxyacantha, F. alnus, M officinalis, L. officinalis, Z. mays, chamomilla, T. officinale, E. arvense; V. sativa: macerations from F. alnus, E. arvense, R. nigrum, M chamomilla; infusions from F. alnus, M vulgaris, R. nigrum, Z. mays; decoctions from M vulgaris, F. alnus, J. communis, T. officinale. It was observed as well, that the more the examined decoctions reduced a cereal seed contamination, the higher vitality occurred (V. faba: r (infestation x vitality) = -0,867**; V. sativa: r (infestation x vitality) = -0,646**).
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2012, Tom 14; 538-550
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Plant extracts in protection of strawberry (Fragaria vesca L.) against Botrytis cinerea Pers. (Berg.)
Wyciągi roślinne w ochronie truskawki (Fragaria vesca L.) przed Botrytis cinerea Pers. (Berg.)
Autorzy:
Sas-Piotrowska, B.
Piotrowski, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1826257.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
uprawa truskawki
środki ochrony roślin
ochrona plantacji truskawki
Opis:
Strawberry is cultivated in Poland on the area of about 50,000 ha, out of which 80% falls to the variety 'SENGA-SENGANA' (Cianciara 1991). It is a variety of low resistance to the infection with Botrytis cinerea Pers. (Berg.) - the fungus causing grey mould. A strong infection of plants caused by the pathogen can result in losses as high as 80%. The pathogen infects all the plant organs, however the most severe impact on the yield has the infection of flowers and the fruit. Rebandel (1988) has observed that the infection of flowers ranging 1÷5% can reduce the fruit yield by 13÷20%, while flower infection ranging 5÷10% results in the yield drop of 17÷30%. Infection of strawberry flowers goes on very quickly, not only at a heavy rainfall. It is also promoted by a high air moisture level as well as night dews. That is why obtaining strawberry yields of good quality can be secured only by proper protective measures. Spraying with chemicals is very common. The objective of the study was to determine the usefulness of plant extracts for protection of strawberry against Botrytis cinerea, a fungus causing grey mould. Their activity was compared with fungicides recommended for such treatments. Fighting diseases and pests of strawberry is one of the most basic treatments on a plantation. Plant protection against the fungus Botrytis cinerea is apparently simple because of numerous fungicides on the market recommended in this case. However, considering their phytotoxicity, formation of fungus strains resistant to them, and last but not least environmental issues, a need for alternative solutions for protection of plantations arises. The results have indicated that Sadoplon 75 WP and Thiram-Granuflo 80 WG were the most effective fungicides. However, this finding is in a discrepancy with the results of in vitro studies reported by Machowicz-Stefaniak (1994). The author has found that Sadoplon 75 WP, Sumilex 50 WP, Euparen 50 WP should be included into a fungicide group of poor anti-fungal activity against B.cinerea. The most active ones were Ronilan 50 WP and Rovral 50 WP. According to Meszka and Bielenin (1997) Sumilex 50 WP and Sumico 50 WP are very effective preparations in the protection of strawberry fruit against grey mould. Considering biological effectiveness of the treatment and limiting the possibility of creation of resistant fungal strains Goszczyński (1994) has recommended the use of mixtures of dicarboxymide preparations with Thiram-Granuflo in the ratio 1 : 2. An important problem is also lowering the rates of chemical preparations, what improves the healthiness of edible fruit (Kaniuczuk 1989) and reduced the concentration of pesticide residues (Makosz and Karpiel 1994), especially those which cumulate easily: dichlofluanide (Euparen 50 WP) and iprodione (Rovral 50 WP). The facts mentioned above indicate the need for a complex protection of strawberry plantations comprising chemical, mechanical and biological methods (Żurawicz 1994). One of the latter is utilisation of fungicidal properties of plant extracts (Sas-Piotrowska and Piotrowski 1995). Roughly 85% plants excrete to the environment chemical compounds side-affecting other organisms. Some of them or their synthetic analogues found practical application in plant protection (nicotine, garlic, pyretroids). As has been shown in this study, alcohol extracts from Polygonum persicaria and P.bistorta as well acetone extract from P.aviculare limited the in vitro growth of B.cinerea most efficiently. On the other hand, in the field study alcohol extracts from P.bistorta and P.hydropiper were most active. It corroborates with earlier reports on a high fungicidal activity of P.bistorta (Sas-Piotrowska and Piotrowski 1995, 1996). This plant contains about 25% hydrolysing (derivatives of gallic acid) and non-hydrolysing (derivatives of pyrocatechine) tannins, a high concentration of free phenolic acids, the compounds considered fungal growth inhibitors. Besides, tannins found in this plant have a disinfective activity destroying various bacterial strains (Ożarowki 1976). Results of laboratory experiments were somewhat contradictory to those of field experiments. In the in vitro investigations garlic and nettle extracts strongly inhibited the growth of B.cinerea colonies, while in the in vivo experiments the same extracts were not very active. Therefore, these findings are in a discrepancy with the data of Schmidtke (1995). Some effects of the in vitro activity of the extracts (P.persicaria, P.aviculare, P.bistorta) were similar to those of classic fungicides (Euparen 50 WP). Their activity in the field experiments was lower than that of fungicides used alternatively. However, an important factor is that the extracts tested did not contain any assisting substances, such as stabilisers, synergetics, etc., usually added to classic fungicide preparations.
Celem badań było określenie przydatności wyciągów (wodnych, acetonowych i alkoholowych) sporządzonych z 13 gatunków roślin do ochrony plantacji truskawki (Fragaria vesca L.) przed sprawcą szarej pleśni (Botrytis cinerea Pers. (Berg.). Aktywność in vitro i in vivo wyciągów roślinnych porównywano z aktywnością fungicydów zalecanych do ochrony tej rośliny. Wykazano, że aktywność in vitro wyciągów z Polygonum persicaria (L), P.aviculare (L) i P.bistorta (L) była porównywalna z aktywnością EUPARENU 50 WP. Skuteczność in vivo wyciągów była niższa aniżeli stosowanych przemiennie fungicydów Sadoplon, Sumilex i Euparen. Niniejszy artykuł ukazał się w całości w języku polskim w Roczniku Ochrony Środowiska Tom 3 Rok 2001. W związku z licznymi zapytaniami ośrodków zagranicznych, do których dociera nasze czasopismo i zainteresowaniem pełną treścią tego artykułu, Redakcja postanowiła wydrukować go ponownie w niniejszym Tomie w języku angielskim.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2002, Tom 4; 545-553
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Impact of plant extracts on vitality and root healthiness of leguminous plants inoculated by Fusarium oxysporum (Schl.)
Wpływ wyciągów roślinnych na żywotność i zdrowie korzeni roślin strączkowych zarażonych przez Fusarium oxysporum (Schl.)
Autorzy:
Sas-Piotrowska, B.
Piotrowski, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1826211.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
korzenie roślin strączkowych
środki chemiczne ochrony roślin
Opis:
Among the factors negatively influencing yielding of leguminous plants are such pests as pathogens, insect pests and weeds. The losses caused by the pathogens and insect pests can reach 30%, a half of which can be ascribed to plant pathogens. In the condition of light soils, at moisture insufficiency and in periods of high temperature a great harmfulness show root rot diseases caused by such soil pathogens as Fusarium sp., Pythium sp., Phoma sp., as well as Aphanomyces sp. The early infection of horse bean (Vicia faba minor) by the mentioned pathogens causes a yield loss of about 10%. On lupine plantations the root rot pathogens are more significant than those occurred on overground parts of the plants (Sadowski 1994, Krzysiak 1994). These pathogens are transmitted most often with a seed material. They can also survive as saprotrophes in soil or parasite on different cultivated and wild plants (Filipowicz 1987, Sadowski and others 1993). Fungus Fusarium oxysporum (Schl.) causing the root rot diseases of leguminous plants. Its culture was carried out on Petri dishes with a PDA nutrient medium. From one week old cultures of F. oxysporum overgrowed with mycelium, agar discs with a diameter of 5 mm were cut The occurrence in a soil of pathogenic factors with differeniated susceptibility towards fungicides causes that the chemical control of pathogenic fungi causing root rot is not easy (Jańczak 1992). For seed dressing there are used besides of fungicides also antibiotic substances, and lately a fungicidial compounds produced by plant are searched (Piotrowski, Sas-Piotrowska 1995). With these compounds contained in plant tissue there is connected their resistency against pathogens and pests (Trzebiński 1970). These compounds are known under the name of antibiotics or phytoncides. Receiving of new plant varieties with high yielding possibilities and good economic properties is negatively connected with a content of these compounds. Decreasing of phenoles in maize was strongly correlated with intensity of attack by Ostrinia nubilalis (Dąbrowski 1988). In investigations of Piotrowski and others (1995) it was proved that among 100 tested maceration extracts only some of these have hampered germination of spores and caused deformation of hyphae. It was first of all a maceration extract made from P. bistorta, which hampered germination of Ascochyta fabae, Botrytis fabae, Fusarium culmorum and Alternaria alternata. In other papers (Sas-Piotrowska, Piotrowski 1995a, b) where an impact of extracts from polygonaceous plants on pathogenes causing spot diseases by V.f.minor was analyzed, a high activity have shown also alcohol and acetone extracts from P. bistorta. In present investigations it was found however, that a maceration extract from P. bistorta is active also in relation to F. oxysporum. An application of this extract for seed dressing have reduced an infection of V.f.minor by this pathogene. A favorable action of an extract from P. bistorta on plant healthiness depends on ist chemical composition, and particularly the content of almost 25% of vegetable tannines, as well as gallic and ellagic acids (Ożarowski 1980). Gallic acid inhibited flowering of a plant Kalanchoe sp. where it was discovered in bound form. Ellagic acid was however isolated in a free or bound form as tannines from an oak and spruce bark as well as from roots of pomegranate (Kączkowski 1993).
Zgodnie ze znowelizowaną Ustawą o Ochronie Roślin, obowiązującą od 2001 roku "środki ochrony roślin można stosować wyłącznie do celów określonych w etykiecie ............. uwzględniając w pierwszej kolejności biologiczne, hodowlane i agrotechniczne metody ochrony roślin, które pozwalają ograniczyć stosowanie chemicznych środków ochrony roślin do niezbędnego minimum". Jednym z elementów biologicznej metody ochrony roślin może być wykorzystanie zjawiska allelopatii, określanego jako: oddziaływanie jednych organizmów na drugie za pomocą wytwarzanych substancji biologicznie czynnych. Substancje takie, zwane "antybiotykami roślinnymi" wytwarzane są także przez rośliny. Celem przedstawionej pracy była ocena in vivo oddziaływanie substancji aktywnych zawartych w wyciągach wodnych (macerat, napar) oraz alkoholowych i acetonowych, sporządzonych z Polygonum bistorta, P. hydropiper, P. convolvulus, P.persicaria, P.aviculare, P.sachalinense, na żywotność (długość i masę pędów oraz korzeni) oraz porażenie korzeni trzech gatunków roślin strączkowych (Vicia faba ssp. minor, Lupinus albus, Lupinus luteus) przez grzyb Fusarium oxysporum. Doświadczenia te przeprowadzono w dwóch terminach i 4 powtórzeniach dla każdego z badanych czynników, dokonując łącznie 14400 obserwacji dla każdego z 5 kryteriów oceny. W doświadczeniach wykazano, że wyciągi sporządzone z poszczególnych roślin rdestowatych, a także wyciągi przygotowane wg odmiennych procedur istotnie różnicowały porażenie korzeni V.f.minor, L.albus i L.luteus przez F. oxysporum oraz żywotność tych roślin. Badane rośliny różniły się między sobą zmiennością reakcji na zastosowane wyciągi (była ona najwyższa u L.albus, a najniższa u L.luteus) oraz zgodnością reakcji (istotnie zgodnie zaeraowały V.f. minor i L. luteus. Porażenie korzeni V.f. minor przez F.oxysporum ograniczały najsilniej maceraty z P.bistorta i P. aviculare oraz wyciąg alkoholowy z P. aviculare; L.albus - napary z P.persicaria i P. hydropiper oraz wyciąg acetonowy z P.convolvulus; L.luteus - wyciągi alkoholowe z P. sachalinense i P. avivulare oraz macerat z P.sachalinense. Stwierdzono także, że w większości przypadków zmniejszeniu porażenia roślin przez F.oxysporum towarzyszył wzrost ich żywotności. Korelacja ta została jednak uwodniona jedynie w przypadku V.f.minor dla porównania wpływu wyciągów na porażenie korzeni z ich oddziaływaniem na długość pędów i długość korzeni. Gdy porównywano zdrowotność korzeni V.f. minor z masą części zielonych i masą korzeni, a także zdrowotność korzeni L.albus z długością i masą części zielonych obserwowano tendencje do zjawiska odwrotnego. Oddziaływanie badanych wyciągów na części zielone (długość i masę pędów) oraz na system korzeniowy (długość i masę korzeni) było w obrębie L. albus i L.luteus istotnie pozytywnie skorelowane. W przypadku V.f.minor zależności te udowodniono jedynie dla długości pędów i korzeni oraz masy pędów i korzeni.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2003, Tom 5; 191-202
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Żywotność i zdrowotność ziarna roślin zbożowych traktowanych wywarami roślinnymi
Vitality and healthiness of cereal grains treated with plant decoctions
Autorzy:
Sas-Piotrowska, B.
Piotrowski, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1819615.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
rośliny zbożowe
wywary roślinne
rozwój zrównoważony
fruit and vegetable
decoctions Plants
sustainable development
Opis:
Celem badań było określenie przydatności wywarów sporządzonych z różnych części morfologicznych 40 gatunków roślin zielarskich użytych do zaprawiania ziarniaków kilku gatunków zbóż. W doświadczeniu oceniano aktywność działania ekstraktów wodnych na żywotność i zdrowotność ziarna 4 gatunków roślin zbożowych. Badany materiał stanowiły: Nie dezynfekowane ziarniaki Triticum aestivum L. odmiany 'Almary', Triticosecale Wittm. odmiany 'Marko', Secale cereale L. - odmiany 'Dańkowskie Złote', Avena sativa L. - oplewionej odmiany 'Bajka', Hordeum vulgare L. - jęczmienia browarnego odmiany 'Rudzik' i siewnego odmiany 'Stratus'. Ekstrakty wodne (wywary) przygotowane z różnych części morfologicznych 40 gatunków roślin, a mianowicie: 1. Acorus calamus L. - kłącza; 2. Aesculus hippocastanum L. - kora; 3. Aesculus hippocastanum L. - kwiaty; 4. Allium sativum L. - cebule; 5. Archangelica officinalis Hoffm. - korzenie; 6. Arctium lappa L. - korzenie; 7. Artemisia absinthium L. - ziele; 8. Artemisia vulgaris L. - ziele; 9. Betula verrucosa Ehrh. - liście; 10. Calendula officinalis L. - kwiaty; 11. Camellia sinensis Kuntze - liście; 12. Carum carvi L. - owoce; 13. Coriandrum sativum L. - owoce; 14. Crataegus oxyacantha L. - kwiaty; 15. Equisetum arvense L. - ziele; 16. Frangula alnus Mill. - kora; 17. Hyssopus officinalis L. - ziele; 18. Inula helenium L. - korzenie; 19. Juglans regia L. - liście; 20. Juniperus communis L. - owoce; 21. Lavandula vera L. - kwiaty; 22. Levisticum officinale Koch. - korzenie; 23. Linum usitatissimum L. - nasiona; 24. Marrubium vulgare L. - ziele; 25. Matricaria chamomilla L. - koszyczki; 26. Melissa officinalis L. - liście; 27. Mentha piperita L. - liście; 28. Origanum majorana L. - ziele; 29. Pinus sylvestris L. - młode pędy; 30. Quercus robur L. - kora; 31. Ribes nigrum L. - liście; 32. Rosa canina L. - owoce; 33. Salix alba i S. purpurea L. - kora; 34. Sambucus nigra L. - kwiaty; 35. Saponaria officinalis L. - korzenie; 36. Satureja hortensis L. - ziele; 37. Taraxacum officinale Web. - korzenie; 38. Urtica dioica L. - liście; 39. Verbascum thapsiforme Schrad. - kwiaty; 40. Zea mays L. - znamiona. Przyjętą numerację przyjęto także w tabelach i na wykresach.
In experiment, the activity of decoctions on the vitality and healthiness of five cereal species: Triticum aestivum L., Triticosecale Wittm., Secale cereale L., Avena sativa L. and two forms of Hordeum vulgare L.: brewing barley and common barley, was examined. The materials under investigation were: water extracts (decoction) made from different morphological parts of 40 plant species: 1. Acorus calamus L. - rhizomes; 2. Aesculus hippocastanum L. - bark; 3. Aesculus hippocastanum L. - flowers; 4. Allium sativum L. - bulbs; 5. Archangelica officinalis Hoffm. - roots; 6. Arctium lappa L. - roots; 7. Artemisia absinthium L. - herb; 8. Artemisia vulgaris L. - herb; 9. Betula verrucosa Ehrh. - leaves; 10. Calendula officinalis L. - flowers; 11. Camellia sinensis Kuntze - leaves; 12. Carum carvi L. - fruits; 13. Coriandrum sativum L. - fruits; 14. Crataegus oxyacantha L. - flowers; 15. Equisetum arvense L. - herb; 16. Frangula alnus Mill. - bark; 17. Hyssopus officinalis L. - herb; 18. Inula helenium L. - roots; 19. Juglans regia L. - leaves; 20. Juniperus communis L. - fruit; 21. Lavandula vera L. - flowers; 22. Levisticum officinale Koch. - roots; 23. Linum usitatissimum L. - seeds; 24. Marrubium vulgare L. - herb; 25. Matricaria chamomilla L. - inflorescence; 26. Melissa officinalis L. - leaves; 27. Mentha piperita L. - leaves; 28. Origanum majorana L. - herb; 29. Pinus sylvestris L. - young sprouts; 30. Quercus robur L. - bark; 31. Ribes nigrum L. - leaves; 32. Rosa canina L. - fruit; 33. Salix alba and S. purpurea L. - bark; 34. Sambucus nigra L. - flowers; 35. Saponaria officinalis L. - roots; 36. Satureja hortensis L. - herb; 37. Taraxacum officinale Web. - roots; 38. Urtica dioica L. - leaves; 39. Verbascum thapsiforme Schrad. - flowers; 40. Zea mays L. - stigmas. The decoctions were prepared as follows (Tyszyńska-Kownacka, Starek 1989): 8.75 g of dried material was inundated in 1000 ml of distilled water, remained under covering for 24 hours and boiled for 15 min. After filtration, the extracts were used for dressing of non-desinfected seeds. The grains were dressed by wetting and shaking for 10 min. in a dressing device. They remained for 20 hours in the ambient temperature. The grains treated with sterile and distilled water constituted the control object. The experiment was performed as a filter paper test (ISTA 2007) with the purpose of the estimation of the following parameters: the germination viability (date I) and the germination capacity (date II). In the above mentioned periods, the evaluation criteria were the number of normally germinated grains; not normally germinated; not germinated and grains contaminated by bacteria and fungi. The paper covers only the data concerning the impact of substances contained in plant extracts on the number of normally germinated and emerged grains and their healthiness (contamination by microflora). The results obtained were subjected to a statistical analysis with the method of an analysis of the variance with a single classification (P=95%), separately for each cultivar, the research date and the evaluation criterion. For the comparison of the results obtained for the evaluated cultivars, the date and criteria of the evaluation, correlation (r) and variability (V%) coefficients were used. The results presented in the figures were calculated in percents in relation to the control object. Carried out experiments have shown that the vitality and healthiness of examined cereal grains treated with the plant decoctions differed significantly in both stages of examination. Regardless of a cereal species, stimulating action on grain germination in the examination date I of bioactive substances from decoctions of a herb of S. hortensis, of seeds of L. usitatissimum and of leaves of J. regia was revealed. In date II there were the decoctions from flowers of S. nigra, from bulbs of A. sativum, from leaves of B. verrucosa, from bark of A. hippocastanum, from herb of A. absinthium. Fungal and bacterial contamination of cereal grains was reduced in stage I by decoctions from leaves of R. nigrum, from flowers of V. thapsiforme, from herb of O. majorana, from bark of S. alba and S. purpurea and in stage II by decoctions from herb of O. majorana from herb of A. absinthum, from fruits of C. carvi and from herb of H. officinalis. Regardless of the derivation of the decoction used for grain dressing in examination date I, the vitality of Avena sativa and Triticosecale grains was strongly stimulated, and in date II there were the grains of Hordeum vulgare - brewing b. and Hordeum vulgare - common b. In date I the decoctions most effectively reduced the contamination of the grains of Hordeum vulgare (brewing b.) and Hordeum vulgare (common b.), and in date II - grains of Hordeum vulgare (brewing b.) and of Avena sativa. The response of the examined cereal grains to the decoctions used was in general different. The decoctions most strongly stimulating a cereal grains germination in the second date were as follows: Triticum aestivum - A. absinthium, A. hippocastanum, S. alba and S. purpurea; Triticosecale - S. alba and S. purpurea, J. regia, C. officinalis; Secale cereal - A. absinthium, O. majorana, A. hippocastanum Hordeum vulgare (common b.) - S. nigra, B. verrucosa, A. sativum; Hordeum vulgare (brewing b.) - O. majorana, M. vulgare, C.officinalis, A. hippocastanum; and respectively the grains contamination was strongly reduced as follows: Triticum aestivum - A. sativum, S. nigra, A. hippocastanum; Triticosecale - S. nigra, J. regia, O. majorana; Secale cereal - T. officinale, A. absinthium, O. majorana; Avena sativa - C. carvi, A. hippocastanum, V. thapsiforme; Hordeum vulgare (common b.) - H. officinalis, O. majorana, A. lappa; Hordeum vulgare (breving b.) - T. officinale, I. helenium, O. majorana, H. officinalis. It was observed as well, that the more the examined decoctions reduced a cereal seed contamination, the highest vitality occurred. The correlation coefficients were as follows: Triticum aestivum: r = -0.967**; Triticosecale: r = -0.746**; Secale ce-reale: r = -0.892**; Hordeum vulgare (common b.): r = -0.324*; Hordeum vul-gare (brewing b.): r = -0.169.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2011, Tom 13; 571-595
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyciągi roślinne w ochronie truskawki (Fragaria vesca L.) przed Botrytis cinerea pers. (Berg.)
Plant extracts in protection of strawberry (Fragaria vesca L.) against botrytis cinerea pers. (Berg.)
Autorzy:
Sas-Piotrowska, B.
Piotrowski, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1826288.pdf
Data publikacji:
2001
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
uprawa truskawki
szara pleśń
Botrytis cinerea pers
Opis:
Truskawka uprawiana jest w Polsce na powierzchni około 50 tys. ha, z czego 80% areału przypada na odmianę "SENGA-SENGANA" (Cianciara 1991). Jest to odmiana charakteryzująca się małą odpornością na porażenie przez Botrytis cinerea Pers. (Berg.) - sprawcę szarej pleśni. Silna infekcja roślin spowodowana przez wymienionego patogena może spowodować straty w plonie dochodzące do 80%. Patogen poraża wszystkie organy rośliny, jednak największe obniżenie plonu powoduje porażenie kwiatów i owoców. Rebandel (1988) podaje, że porażenie od 1 do 5% kwiatów obniża plon owoców o 13÷20%, a gdy porażeniu ulegnie 5÷10% kwiatów to plon spada o 17÷30%. Infekcja kwiatów truskawki następuje bardzo szybko nie tylko w warunkach dużych opadów deszczu. Zakażeniu sprzyja także wysoka wilgotność powietrza i nocne rosy. Z tego też względu uzyskanie wysokich i dobrej jakości plonów z plantacji truskawki gwarantują prawidłowe zabiegi ochronne, najczęściej opryski środkami chemicznymi. Celem badań było sprawdzenie przydatności wyciągów roślinnych w ochronie truskawki przed Botrytis cinerea - sprawcą szarej pleśni. Aktywność ich porównywano z aktywnością zalecanych fungicydów. Na podstawie wyników badań własnych stwierdzono, że najskuteczniej wzrost grzyba B.cinerea hamowały in vitro: wyciąg alkoholowy z Polygonum persicaria i P bistorta oraz acetonowy z P.aviculare. W badaniach polowych do najbardziej aktywnych należały wyciągi alkoholowe z P.bistorta i P.hydropiper. Potwierdza to wcześniejsze doniesienia o dużej aktywności fungicydalnej P.bistorta (Sas-Piotrowska i Piotrowski 1995, 1996). Roślina ta zawiera około 25% garbników hydrolizujących (pochodnych kwasu galusowego) i niehydrolizujących (pochodnych pirokatechiny), dużą ilość wolnych kwasów fenolowych - związków uważanych za inhibitory rozwoju grzyba. Poza tym zawarte w tej roślinie garbniki mają działanie odkażające, niszcząc różne szczepy bakterii (Ożarowki 1976). Badania laboratoryjne okazały się częściowo sprzeczne z polowymi. Wyciągi z czosnku i pokrzywy w testach in vitro bardzo silnie ograniczały rozwój kolonii B.cinerae, podczas gdy in vivo wykazywały one niską aktywność. Wyniki te są zatem sprzeczne z danymi prezentowanymi przez Schmidtke (1995). Stwierdzono także, że efekt działania in vitro niektórych wyciągów (P.persicaria, P. aviculare, P.bistorta) nie odbiegał od aktywności klasycznych fungicydów (Euparen 50 WP). Ich aktywność w doświadczeniach polowych była niższa aniżeli fungicydów stosowanych przemiennie. Podkreślić jednak należy, że testowane wyciągi nie zawierały substancji pomocniczych (stabilizatorów, synergentów itp), które wchodzą w skład klasycznych fungicydów
The objective of the study was to determine the usefulness of water, acetone and alcohol extracts prepared from 13 plant species for protection of a strawberry plantation (Fragaria vesca L.) against Botrytis cinerea Pers. (Berg.) causing grey mould. The in vitro and in vivo activities of the extracts was compared with that of fungicides recommended for strawberry cultivation. It was shown that in vitro activity of the Polygonum persicaria, P.aviculare and P.bistorta extracts was comparable with Euparen 50 WP activity. The in vivo effectiveness of the extracts was lower than that of Sadoplon, Sumilex and Euparen used alternatively.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2001, Tom 3; 181-189
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Oddziaływanie wyciągów roślinnych na żywotność i zdrowotność korzeni roślin strączkowych inokulowanych Pythium debaryanum (Hesse)
Influence of plant extracts on the root healthiness and vitality of leguminous plants inoculated by Pythium debaryanum (Hesse)
Autorzy:
Sas-Piotrowska, B.
Piotrowski, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1826117.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
wyciągi roślinne
grzyby
Pythium debaryanum
pasożyty roślin uprawnych
korzenie roślin
Opis:
Celem przeprowadzonych badań była laboratoryjna ocena wpływu wyciągów z roślin rdestowatych (Polygonaceae) na żywotność roślin oraz ich ak-tywności w stosunku do Pythium debaryanum, jednego ze sprawców zgorzeli siewek roślin strączkowych.
According to the rules of a Good Agricultural Practice a modern understandable agriculture should meet two aims: the productive and economic aim - i.e. production of good yields from a quantita-tive and qualitative point of view with a guarantee of a adequate profitability for a farmer, the ecological aim - a sustainable use of nature resources and their preserving in a dynamic and stable balance, the social aim - a fulfilling of expectations of a non-agricultural section of a population. The performing of these functions may be effective in a case of a proper or-ganization of a farm i.e. by a maintenance of plant and animal production and by a proper managing of a production. In a range of a plant production it comprises a proper managing of agrochemicals and observing of the recommendations of a Good Plant Protection Practice. The fulfilling of these rules consists in an implementation of integrated plant protection, i.e. in combination of effective, economically justified and environmentally safe methods (biological, agricultural and chemical methods) maintaining the weeds and pests number below a threshold damage. Within the confines of an biological method a harmfulness of the pests may be controlled with an use of biocides and other substances produced by bacteria , fungi and plants. The aim of this work was an impact evaluation in vivo of water, alcohol and acetone extracts, made from Polygonum bistorta, P. hydropiper, P. convolvulus, P. persicaria, P. aviculare, P. sachalinense on a root infection by Pythium debaryanum and on vitality (length and weight of shoots and roots) of Vicia faba ssp. minor, Lupinus albus, Lupinus luteus. These experiments were carried out in two dates and in 4 replications for each investigated factor, performing altogether 14400 observations for each of 5 evaluation criteria. In the experiments have shown that the extracts made from individual Poly-gonaceae plants and the extracts made according to different preparation methods have shown a differentiated root infection of V.f. minor. L. albus and L. luteus by P. debaryanumas as well as a vitality of these plants. The greatest response variability expressed by root healthiness have shown L. albus (V= 25,8 %). In a case of V.f.minor and L. luteus the variability coefficients (V) were lower and amounted 18,5 and 17,1 %. Most effective against root infection of V.f.minor were alcohol extracts from P. bistorta and P. hydropiper and an infusion from P. aviculare. In a case of L. albus such action have shown an alcohol and acetone extract from P. bistorta and the alcohol extract from P. sachalinense and in a case of L. luteus it were an alcohol and acetone extract from P. aviculare and the acetone extract from P. persicaria. When comparing the influence of the extracts on a root infection of examined leguminous plants by P. debaryanum with their influence on a vitality of these plants it was observed that the stronger was the reduction of a root infection, the better was the vitality of the Polygonaceae plants. These relationships have been shown most strongly when comparing the roots infection of L. luteus with a shoot length (r= -0,449*) and the infection of L. luteus with a root length (-0,689**). Also the influence of the extracts on particular vitality parameters of the examined plants was similar. The significantly consistent results were obtained for the following comparisons: V.f.minor - the length and root mass with the shoot length (r= 0,772**; r= 0,724**) and the shoot mass with its length (r= 0,900**). Most favourably on the vitality of this plant influenced extracts (maceration, infusion and acetone extract) from P. persicaria and alcohol extract and maceration from P. sachalinense; L. albus - the shoot length with the root length (r= 0,873**) and the shoot length with the shoot mass (r= 0,854**). The vitality of this plant was strongly stimulated by maceration and alcohol extract from P. sachalinense, macerations from P. persi-caria, alcohol and acetone extracts from P. hydropiper, as well as maceration, infu-sion and alcohol extract from P. bistorta; L. luteus - the shoot length with the root length (r= 0,452**). The best vitality have shown plants treated with maceration, infusion and alcohol extract from P. persi-caria with maceration, acetone and alcohol extract from P. convolvulus and with maceration from P. aviculare and alcohol extract from P. bistorta. Some of the extracts have shown moreover a similar influence on individual species of examined leguminous plants. For instance the water extracts (especially macera-tion) and acetone extract made from P. persicaria have stimulated a root and shoot growth of both V.f.minor and L. albus and L. luteus. Next a maceration and alcohol extract from P. sachalinense influenced positively a root growth of V.f.minor and L. albus.
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2006, Tom 8; 263-278
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Efektywnosc kompozycji fungicydow o roznym zakresie i mechanizmach dzialania na patogeny. 1.Sprawcy zgorzeli siewek roznych roslin
Autorzy:
Sas-Piotrowska, B
Piotrowski, W.
Cieslinska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/801893.pdf
Data publikacji:
1994
Wydawca:
Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie
Tematy:
Fusarium culmorum
fungicydy
Fusarium oxysporum
choroby roslin
grzyby
czynniki chorobotworcze
ochrona roslin
Pythium debaryanum
Rhizoctonia solani
mieszanki fungicydow
zgorzel siewek
Apanomycetes cochlioides
Opis:
W badaniach in vitro testowano efektywność działania fungicydów APRON 35 DS, PREVICUR N, RONILAN 50 WP, KAPTAN zaw. 50, ROVRAL 50 WP, EUPAREN 50 WP, TECTO 450 FW, TRIFMINE 30 WP i ich mieszanin na grzyby Aphanomyces cochlioides, Pythium debaryanum, Rhizoctonia solani, Fusarium culmorum, F. oxysporum. Stwierdzono, że efekt skojarzonego działania kompozycji fungicydów na patogeny był w większości przypadków wyższy niż aktywność pojedynczych składników. Jedynie skuteczność działania TECTO w mieszaninie z innymi fungicydami była wyraźnie obniżona.
In in vitro experiments efficiency of fungicides APRON 35 DS, PREVICUR N, RONILAN 50 WP, KAPTAN zaw.50, ROVRAL 50 WP, EUPAREN 50 WP, TECTO 450 FW, TRIFMINE 30 WP and their combinations on the fungi Aphanomyces cochlioides, Pythium debaryanum, Rhizoctonia solani, Fusarium culmorum, F. oxysporum was tested. It was found that the effect of joint activity of the fungicide combinations on the pathogens was in a majority of cases higher than the individual component activity. Only the result of the joint activity TECTO in the combination with other fungicides was distinctly lower.
Źródło:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych; 1994, 414; 253-263
0084-5477
Pojawia się w:
Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Plant extracts and their influence on some properties of seeds of cultivated plants - grain plants
Wyciągi roślinne i ich oddziaływanie na niektóre cechy nasion roślin uprawnych - rośliny zbożowe
Autorzy:
Sas-Piotrowska, B.
Piotrowski, W.
Kaczmarek-Cichosz, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1826173.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Politechnika Koszalińska. Wydawnictwo Uczelniane
Tematy:
wyciągi roślinne
rośliny uprawne
rośliny zbożowe
Opis:
Plants are one of the oldest inhabitants of the planet. Among 400 thousands of plant species occurring in the world, about 10% show a therapeutic action. Only a small part from those is exactly described and investigated in respect of their chemical composition. In a process of synthesis these plants produce organic compounds with a different composition and action. In order to use their exceptional properties broad investigations should be carried out. It will indicate a proper preparation and application and the factors influenced a therapeutic value of these plants. It has a special significance in view of an increased need of an environment protection and the use of plant extracts means taking of advantage of that what is created by nature. They could be used as preventive or therapeutic means in protection of cultivated plants. But before their use in a practice, for instance as alternative seed dressing, their toxicity in relation to the protected plant should be examined. The aim of presented experiments was the examination of an antibiotic action of the plant extracts determined by seed vitality and plant sprouts development, as well as their impact on plant healthiness. Results of investigations carried out may be useful for selection of some "producers" of chemical compounds which may find its application in decreasing of harmfulness of some phytopathogens and replace in some extent fungicides used in plant protection.
W pracy analizowano wpływ wyciągów wodnych sporządzonych z 20 gatunków roślin: Sambucus nigra L.; Betula verrucosa Ehrh.; Artemisia vulgaris L.; Allium sativum L.; Aesculus hippocastanum L.; A. hippocastanum L.; Mentha piperita L.; Saponaria officinalis L.; Urtica dioica L.; Equisetum arvense L.; Marrubium vulgare L.; Acorus calamus L.; Crataegus oxyacantha L.; Frangula alnus Mill.; Zea mays L.; Melissa officinalis L.; Taraxacum officinale Web.; Inula helenium L.; Matricaria chamomilla L.; Rosa canina L. na zdrowotność i żywotność nasion: Triticum aestivum L; Secale cereale L; Triticosecale Wittm. Wykazano, że wyciągi sporządzone z poszczególnych gatunków roślin, a także przygotowane wg odmiennych procedur, istotnie różnicowały energię i zdolność kiełkowania oraz zdrowotność nasion Triticum aestivum, Secale cereale i Triticosecale. Energię kiełkowania nasion T.aestivum stymulowały najsilniej napary z kwiatów A.hippocastanum (+10,6%), korzeni S.officinalis (+9,4%) i liści M.piperita (+9,1%); S. cereale - napary z kwiatostanu C.oxyacantha (+8,7%) i znamion Z.mays (+7,3%); Triticosecale - napary ze znamion Z.mays i liści M.officinalis (po +22,1%) oraz kory F.alnus (+19,3%). Wpływ wyciągów na energię i zdolność kiełkowania nasion zbóż był ze sobą pozytywnie skorelowany. Wartości współczynników korelacji wynosiły 0,919** dla T.aestivum; 0,975** - S.cereale i 0,902** - Triticosecale. Również zmienność (V%) reakcji roślin zbożowych na testowane wyciągi była niewielka i do siebie zbliżona (od 15,2% do 22,5%). Najkorzystniej na zdolność kiełkowania nasion T.aestivum działały napary z kwiatu i kory A.hippocastanum (+21,0; +19,4%), cebul A.sativum (+19,4%) i liści M.piperita (+19,4%), podczas gdy w przypadku Triticosecale były to napary z liści M.officinalis (+26,1%) i z kory F.alnus (+25,3%). Kiełkowanie nasion S.cereale stymulowały natomiast macerat z korzenia T.officinale (+8,1%), napar z kwiatostanu C.oxyacantha (+8,1%) oraz macerat z kory F. alnus (+7,0%) i napar ze znamion Z.mays (+7,0%). Oddziaływanie wyciągów na zdrowotność nasion zbóż było bardziej zróżnicowane aniżeli na energię i zdolność kiełkowania. Współczynniki zmienności (V%) wynosiły 65,7% (pszenica); 91,1% (żyto) i 58,5% (pszenżyto). Ich wpływ na liczbę porażonych nasion oraz na energię i zdolność kiełkowania był ujemnie skorelowany. Współczynniki korelacji wynosiły -0,720** i -0,907** dla T.aestivum; -0,774** i -0,771** dla S.cereale oraz -0,572** i -0,528** dla Triticosecale. Oznacza to, że im silniej badane wyciągi ograniczały porażenie nasion roślin zbożowych przez mikroorganizmy, tym większa była ich żywotność. Liczbę chorych nasion T.aestivum ograniczały zatem napary z korzeni S.officinalis (-83,9%) i kwiatu A.hippocastanum (-71,3%), macerat z liści M. piperita (-70,1%) i B.verrucosa (-66,7%), podczas gdy w przypadku S. cereale był to macerat z korzenia T.officinale (-81,4%) i napar kory F.alnus (-56,6%); a Triticosecale - maceraty z korzeni T.officinale (-82,6%), kwiatostanu C. oxyacantha (-68,0%), macerat i napar z korzeni I.helenium (-74,4; -63,4%).
Źródło:
Rocznik Ochrona Środowiska; 2004, Tom 6; 77-89
1506-218X
Pojawia się w:
Rocznik Ochrona Środowiska
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
    Wyświetlanie 1-10 z 10

    Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies