Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Salt mine" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
Colourful speleothems in the Wieliczka Salt Mine
Autorzy:
Sawłowicz, Z.
Przybyło, J.
Boroń, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2060052.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
halite
speleothem
Wieliczka mine
iron minerals
colours
Opis:
Secondary halite deposits in the Wieliczka Salt Mine are represented by various forms of speleothems. Some of them, e.g. stalactites, cauliflowers or crusts, reveal various hues, yellow to red to brown. These hues are related to iron compounds, but the forms, occurrence and composition of these compounds has not previously been studied. To explain the origin of their colours a detailed study of samples collected in the mine, including brines and water soluble extracts and produced experimentally in the laboratory, has been undertaken using SEM, XRD and AAS. The colourful speleothems are compared, using SEM-EDS, with the forms and composition of rusting metal artefacts, where several iron oxide minerals have been identified. We suggest that coloured halite is generally pure halite of which the surface was covered by a ferric minerals suspension in the brine. Colours of the speleothems stem from the various colours of iron minerals whereas their intensity is related probably to the type of fluid that coated the crystals, a continuous film or finely dispersed micron-size mineral aggregates.
Źródło:
Geological Quarterly; 2014, 58, 3; 449--458
1641-7291
Pojawia się w:
Geological Quarterly
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The complex hydrogeology of the unique Wieliczka salt mine
Autorzy:
Brudnik, K.
Czop, M.
Motyka, J.
d'Obyrn, K.
Rogoż, M.
Witczak, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2066345.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
sól kamienna
hydrogeologia
kopalnia soli Wieliczka
rock salt
hydrogeology
water catastrophes
Wieliczka Salt Mine
Opis:
The saltmine in Wieliczka is a mining plant which is unique on the worldwide scale, which has been developing since the Middle Ages until the present times. The high geological complexity of bedrock in the vicinity of the mine, which is associated with the Carpathians orogeny, determines the high level of complexity of local hydrogeological conditions. At present, about 260 l/min of water discharges into the mine, which is considered very high as for a salt mine. 86% of that amount comes from three major inflows, i.e. WVII-16 (from Fornalska II chamber), WVI-32 (from Z-32 chamber) and WVI-6 (from Z-28 chamber). These seepages cause threats to the mine, not only due to their large volumes but also due to high quantities of salt that is leaching from the rock mass. The most troubled area in the Wieliczka salt mine, from the hydrogeological viewpoint, is the northern border, where salt deposits are in contact with strongly dislocated sandstones via a gypsum-clay layer. These sandstone deposits comprise not very productive aquifers that, to some degree, are isolated from one another.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2010, 58, 9/1; 787-796
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Podziemne dziedzictwo wymaga nieustannej troski
The Wieliczka Salt Mine
Autorzy:
Biedrzycka, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/365425.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Tematy:
komora
kopalnia soli Wieliczka
solanka
Trasa Górnicza
turystyka
uzdrowisko
wyrobisko
wywiad
zabezpieczanie
zagrożenie wodne kopalni
Opis:
Wywiad z dr. inż. Kajetanem d'Obyrnem, prezesem zarządu Kopalni Soli "Wieliczka" SA.
Źródło:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne; 2013, 1; 14-18
1734-6681
Pojawia się w:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The historic “Bochnia” Salt Mine
Zabytkowa Kopalnia Soli „Bochnia”
Autorzy:
Szydłowski, Krzysztof
Flasza, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2173178.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
salt mining
tourism
monument of technology
górnictwo solne
turystyka
zabytek techniki
Opis:
The beginnings of the “Bochnia” Salt Mine date back to 1248. Over the centuries, its structure, methods of operation and purpose have all changed, with its miners being pioneers in Poland with regard to the method of extraction and the technologies used. Over hundreds of years, several shafts have been excavated, and a maze of galleries created near Bochnia, creating something like a town outside and underneath the city. Due to the depletion of the deposit and increasing costs, mining was stopped, and the last lump of salt came to the surface in 1990. Since that time the company has been making efforts to protect the natural and historical heritage by securing the workings and making them available for sightseeing by tourists.
Początki Kopalni Soli „Bochnia” sięgają 1248 r. Na przestrzeni wieków zmieniała się jej struktura, sposób eksploatacji, a także przeznaczenie, a sami górnicy byli w Polsce pionierami w kwestii sposobu wydobycia oraz zastosowanych technik. Przez setki lat wydrążono kilkanaście szybów, a pod Bochnią powstał labirynt chodników i korytarzy – swoiste miasto pod miastem. Ze względu na wyczerpywanie się złoża oraz coraz to większe koszty zaprzestano wydobycia, a ostatni kruch soli wyjechał na powierzchnię w 1990 r. Od tego czasu przedsiębiorstwo czyni starania mające na celu ochronę dziedzictwa przyrodniczego i historycznego przez zabezpieczanie wyrobisk oraz udostępnianie ich do zwiedzania rzeszy turystów.
Źródło:
Mining – Informatics, Automation and Electrical Engineering; 2022, 60, 1; 23-27
2450-7326
2449-6421
Pojawia się w:
Mining – Informatics, Automation and Electrical Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zabytkowa Kopalnia Soli „Bochnia”
The historic “Bochnia” Salt Mine
Autorzy:
Szydłowski, Krzysztof
Flasza, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2173177.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
górnictwo solne
turystyka
zabytek techniki
salt mining
tourism
monument of technology
Opis:
Początki Kopalni Soli „Bochnia” sięgają 1248 r. Na przestrzeni wieków zmieniała się jej struktura, sposób eksploatacji, a także przeznaczenie, a sami górnicy byli w Polsce pionierami w kwestii sposobu wydobycia oraz zastosowanych technik. Przez setki lat wydrążono kilkanaście szybów, a pod Bochnią powstał labirynt chodników i korytarzy – swoiste miasto pod miastem. Ze względu na wyczerpywanie się złoża oraz coraz to większe koszty zaprzestano wydobycia, a ostatni kruch soli wyjechał na powierzchnię w 1990 r. Od tego czasu przedsiębiorstwo czyni starania mające na celu ochronę dziedzictwa przyrodniczego i historycznego przez zabezpieczanie wyrobisk oraz udostępnianie ich do zwiedzania rzeszy turystów.
The beginnings of the “Bochnia” Salt Mine date back to 1248. Over the centuries, its structure, methods of operation and purpose have all changed, with its miners being pioneers in Poland with regard to the method of extraction and the technologies used. Over hundreds of years, several shafts have been excavated, and a maze of galleries created near Bochnia, creating something like a town outside and underneath the city. Due to the depletion of the deposit and increasing costs, mining was stopped, and the last lump of salt came to the surface in 1990. Since that time the company has been making efforts to protect the natural and historical heritage by securing the workings and making them available for sightseeing by tourists.
Źródło:
Mining – Informatics, Automation and Electrical Engineering; 2022, 60, 1; 28-32
2450-7326
2449-6421
Pojawia się w:
Mining – Informatics, Automation and Electrical Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Konie w służbie salinarnej
Horses in the Salt Mine service
Autorzy:
Charkot, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1574601.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka
Tematy:
Konie
służba salinarna
stajnie
kopalnia soli
wieliczka
transport
Horses
Salt Mine service
salt mine
stables
Opis:
Horses supported miners’ work throughout the period of the production operation of the Wieliczka and Bochnia salt mines. The only thing that changed was the nature and scope of this assistance. Initially it was limited to the maintenance tasks of saltworks farms, salt transport to warehouses by the Vistula River and the supply of wood for the protection of underground workings. From the middle of the fifteenth century, horses were incorporated directly in the process of salt production as traction force for horsemills installed over shafts. In the next century in Wieliczka and in the seventeenth century in Bochnia horses also started to work underground. Until the 1860s, they mainly served horsemills, and later, in the era of mechanized vertical transport, they served the underground horizontal transport. Most horses in both mining centers were working in the eighteenth century – about 60 in the Bochnia mine, and in Wieliczka usually more than 100. In the first one, the last horse finished its work in the 1970s, and in the second one only in 2002. Horses were surrounded with due care by miners who actually cared about their nutrition, health, proper work and rest regimens. Employees of the mine and animals “employed” for a longer time developed a special bond.
Źródło:
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce; 2014, 29; 69-98
0137-530X
Pojawia się w:
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zagrożenie metanowe w Kopalni Wielickiej
Methane Threat Explosion In Wieliczka Salt Mine
Autorzy:
Charkot, Józef
Wiewiórka, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1574552.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka
Tematy:
Zagrożenie
metan
Kopalnia Wielicka
gaz
złoże
wybuch
Methane
Threat
Explosion
Wieliczka
Salt Mine
gas
Opis:
Methane threat has accompanied miners in the Wieliczka salt mine since the very beginning of salt extraction. Methane leaks caused serious impediments in safe conduct of underground work, whereas methane ignition and explosions resulted in burns and fatalities among the mining personnel. Increased probability of occurrence of this dangerous gas existed with respect to work in the “spiz” salt deposits and in the vicinity of southern and northern border of the bed. It also accumulated in significant amounts in the Crystal Grottoes and in their direct vicinity. Manners of eliminating methane threat changed throughout history: from preventive methane burning, improvement of ventilation and modern techniques of methane detection. Mining regulations were also used to ensure safety.
Źródło:
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce; 2015, 30; 109-127
0137-530X
Pojawia się w:
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Environment of Air-Ions in Healing Chambers in the "Wieliczka" Salt Mine
Autorzy:
Wiszniewski, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1400509.pdf
Data publikacji:
2015-06
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Fizyki PAN
Tematy:
79.90.+B
82.30.Fi
61.80.Jh
Opis:
The present paper is an attempt to determine the parameters of air-ions in salt mines. The investigations were aimed at determination of the degree of ionization of air in places where cosmic ray particles do not arrive at. Specifically, measurements were performed in healing chambers in salt mines where establishment of standards in the healing process should be considered as the necessity. Preliminary investigations were carried out in three salt mines using the Gerdien ion counter, with sensitivity approximately of $20 ions/cm^{3}$. The studies have shown that concentrations of small air-ion are in the range of 1200-4700 ions/$cm^{3}$ and remain persistently in adits and medicinal chambers of this mine. It means that the air in the "Wieliczka" Salt Mine is several times more saturated with air-ions as compared to the neutral atmosphere background. According to the existing standards, this ionization level is not only deemed acceptable but also optimal for humans. Because results of unsystematic measurements of ion concentrations performed in different Polish salt mines are quite similar, it is assumed that the results presented in this paper are of universal character, and that comparable ionization level in the all mines would be expected. Due to this fact, it was decided that only one of them "Wieliczka" Salt Mine (Poland) can be selected for further detailed research.
Źródło:
Acta Physica Polonica A; 2015, 127, 6; 1661-1665
0587-4246
1898-794X
Pojawia się w:
Acta Physica Polonica A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmieniony anhydryt z Kopalni Soli Bochnia
Altered anhydrite from Bochnia Salt Mine (Poland)
Autorzy:
Pitera, H.
Cyran, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/183697.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
miocen
złoże soli kamiennej Bochnia
anhydryt
skład chemiczny
Miocene
Bochnia salt deposit
anhydrite
chemical content
Opis:
Złoże soli kamiennej znajduje się w północnym skrzydle antykliny bocheńskiej. W profilu litostratygraficznym wydziela się kolejno: anhydryt spągowy, zuber dolny, sole południowe, iłowce margliste, iłowce anhydrytowe, zuber górny, łupki iłowo-anhydrytowe z wkładkami soli kryształowej, sole środkowe, iłowce anhydrytowe, sole północne, iłowce i iłołupki, iłowce anhydrytowe. Próbki do badań zostały pobrane na poziomie August z przerostów anhydrytu trzewiowego występujących w obrębie zawilgoconych ciemnoszarych iłowców. Przebadano je pod mikroskopem elektronowym i do światła przechodzącego. Wykonano także analizy chemiczne punktowe i na zawartość pierwiastków śladowych. Badania wykazały, że anhydryt został częściowo przekształcony w gips. Proces taki może zachodzić pod wpływem działania wilgoci zawartej w powietrzu kopalnianym, a także wód migrujących z powierzchni lub warstw otaczających złoże. Ponadto anhydryt jest zanieczyszczony minerałami ilastymi.
Salt deposit is located in the northern limb of Bochnia antycline. We can distinguish the following sediments in lithostratigraphic profile: basal anhydrite, lower zuber, southern salts, shaley marly claystone, anhydritic claystone, upper zuber, anhydritic shale with beds of crystal salt, middle salts, anhydritic claystone, northern salts, shaley marly claystone, top anhydrite. Samples were taken from baren intercalations of enterolithic anhydrites within humid grey claystones. They were studied under polarizing light and electron microscope. Semi-quantitative chemical analysis and analysis for trace elements were also made. All research revealed that anhydrite had been partly altered in gipsum. This process occurs under the influence of mine's air humidity or water which migrates from the surface or surrounding beds. Moreover anhydrite is impured by clayey minerals.
Źródło:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2008, 34, 1; 5-17
0138-0974
Pojawia się w:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Radiation chemistry of radioactive waste to be stored in the salt mine repository
Autorzy:
Zagórski, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/148590.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Instytut Chemii i Techniki Jądrowej
Tematy:
dehydrogenation
ionization spurs
radioactive waste
radiolysis of polymers
repository chemistry
Opis:
Different aspects of radiation chemistry connected with long storage of radioactive waste are discussed. More details are given on the dehydrogenation of organic, and in particular polymeric waste, contaminated with transuranium nuclides. Determinations of radiation yields of hydrogen from typical waste were made, indicating limits of safe activities tolerable. No danger of chain reactions of hydrogen release was detected.
Źródło:
Nukleonika; 2006, 51,suppl.2; 87-92
0029-5922
1508-5791
Pojawia się w:
Nukleonika
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Protecting Wieliczka Salt Mine against water hazard on the example of the Mina traverse
Autorzy:
Gonet, A.
Stryczek, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/299177.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
salt mine
water hazard
Wieliczka
Opis:
Water surrounding every salt mine creates catastrophic hazard for that place. One of such cases is uncontrollable flooding of the Wapno Salt Mine, near Innowrocław (see article Kortas G. and Maj A., Przegląd Solny, 10, 2014). The causes of catastrophic water fluxes to the Mina traverse located in level IV at a depth of 170 m b.s. in the historical Wieliczka Salt Mine is presented in this paper. The complex geological build of the immediate neighborhood of the Mina traverse was described, paying attention to the evidently disadvantageous hydrogeological conditions in the northern part of the salt dome. The most important actions aimed at limiting the water hazard in Wieliczka Salt Mine concentrated on managing and so liquidating the disastrous flux of water and solids to the Mina traverse, which started in 1992. A unique solution was proposed to solve this problem, i.e. an internal safety pillar was construed with the use of dedicated unique technologies.
Źródło:
AGH Drilling, Oil, Gas; 2017, 34, 1; 219-229
2299-4157
2300-7052
Pojawia się w:
AGH Drilling, Oil, Gas
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Selected hydrochemical ratios of waters from inflows at level VI in "Wieliczka" Salt Mine
Autorzy:
Obyrn, K. d'
Postawa, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/184638.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
mining hydrogeology
hydrochemical ratios
"Wieliczka" Salt Mine
Opis:
Relationships between major ions, such as Cl- , SO4 2- and Na+ and some microelements, may serve as good indicators of genesis and chemical transformations occurring during groundwater flow. The chemical composition of water from inflows at the level VI of "Wieliczka" Salt Mine is formed mainly by the dissolution of different types of salts caused by waters circulating in complicated systems of semipermeable rocks and fractured sandstones. This complicated geological structure is additionally disturbed by seven centuries of mining activity. Individual inflows are recharged by different flow systems, thus water/rock contact times are different. The authors analysed basic hydrochemical ratios: sodium/chlorides (rNa+rCl-), sulphides/chlorides (rSO42- • 100/rCl-) and chlorides/iodides (Cl-/I-). The obtained results proved that hydrochemical ratios may serve as a supporting tool for better assessment of water threats in the western part of "Wieliczka" Salt Mine.
Stosunki zawartości jonów głównych i niektórych mikroskładników w wodzie, zwane wskaźnikami hydrochemicznymi, mogą być pomocne w analizie genezy wód podziemnych i interpretacji zmian, jakim wody ulegały w czasie krążenia w górotworze. Skład chemiczny wycieków na poziomie VI Kopalni Soli „Wieliczka" kształtuje się w efekcie rozpuszczania różnych typów soli przez wody krążące w skomplikowanym systemie półprzepuszczalnych skał typu mułowce i spękanych, pokruszonych piaskowców. Dodatkowo sytuację komplikują efekty, trwającej tu od siedmiu stuleci, działalności górniczej. Analizie poddane zostały podstawowe wskaźniki hydrochemiczne: sodowo-chlorkowy rNa+/rCl-, siarczanowy rSO42- • 100/rCl- oraz chlorkowo-jodkowy Cl-/l-. Wyniki badań posłużyły jako narzędzia wspomagające ocenę zagrożeń wodnych w zachodnim rejonie kopalni.
Źródło:
Geology, Geophysics and Environment; 2013, 39, 3; 163-174
2299-8004
2353-0790
Pojawia się w:
Geology, Geophysics and Environment
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Assessment of the geological environment in respect of waste disposal in salt mine workings
Autorzy:
Poborska-Młynarska, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/184503.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
salt mine
underground waste disposal
Opis:
The concept of waste storage in underground salt mines is to use the host rock environment as a geological barrier, preventing the migration of hazardous substances. European and Polish law defines the geological conditions and the safety of underground storage. According to national regulations, the underground storage site location is based on the results of geological research contained in the hydrogeological and geological-engineering documentation. This paper presents the principles for the assessment of the geological environment in a salt mine for the waste storage, in the context of national legislation. It has been shown that for the salt deposits a more detailed range of geological research has to be defined to prepare relevant documentation and to assess the possibility of waste storage in salt mines.
Koncepcja składowania określonych grup odpadów w podziemnych kopalniach soli opiera się na wykorzystaniu środowiska skalnego jako bariery geologicznej powstrzymującej migrację szkodliwych substancji. Unijne i krajowe prawo określa geologiczne warunki lokalizacji i bezpieczeństwa podziemnego składowiska odpadów. Według krajowych przepisów lokalizacji podziemnego składowiska dokonuje się na podstawie wyników badań zawartych w dokumentacji hydrogeologicznej oraz geologiczno-inżynierskiej, określających wskazane warunki geologiczne charakteryzujące wybrane formacje skalne w związku z podziemnym składowaniem odpadów. W artykule przeanalizowano te warunki w odniesieniu do złóż i kopalń soli. Ich wstępna analiza wykazała, że wymagają one uszczegółowienia, a co za tym idzie - określenia zakresu badań będących podstawą oceny środowiska geologicznego w kopalni soli pod kątem wykorzystania jej wyrobisk na składowisko.
Źródło:
Geology, Geophysics and Environment; 2013, 39, 3; 223-231
2299-8004
2353-0790
Pojawia się w:
Geology, Geophysics and Environment
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wieliczka Salt Mine and its history written in annual growth rings of spruce wood
Autorzy:
Szychowska-Krąpiec, E.
Dudek, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2060056.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Picea abies
Wieliczka Salt Mine
mining casings
annual growths
dendrochronology
mining archaeology
Opis:
This paper presents results of dendrochronological analysis of spruce wood from the Wieliczka Salt Mine, one of the oldest mines in Poland. The wood came from the first level of the mine, from casings of drifts, chambers, mineshafts, short shafts, galleries and chapels. The oldest wood, representing spruce trees cut down in the 15th century, appears in the Wałczyn, August and Dusząca chambers, Bąkle chamber and Powroźnik gallery, as well as the cast between the Kaczorowski and Sroki chambers. Younger wood, from the 16th and 17th century, was recognized in the Krupiński, Dusząca, Reyna and Weszki chambers, the Leszno and Karol galleries, the Sułów short shaft, and the Lizak chapel. The 18th–19th century wood appears in the August, Wałczyn, Dusząca, Rex and Kloski chambers, the Klemens gallery, the Piżmowa chapel, and the Wałczyn short shaft. In two excavations of the August and Weszki chambers, fragments of 20 th century wood were recognized. Wood from old mines is a valuable source of information on history of the mining excavations or tools used in the mines. It also allows extending the scope of research of the mining archaeology.
Źródło:
Geological Quarterly; 2014, 58, 3; 617--622
1641-7291
Pojawia się w:
Geological Quarterly
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nature and origin of large-scale and intrasalt deformation within the Wieliczka salt mine, Poland
Autorzy:
Rowan, Mark G.
Krzywiec, Piotr
Bukowski, Krzysztof
Przybyło, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2060138.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
salt tectonics
intrasalt de formation
salt mine
Wieliczka
northern Carpathians
Opis:
The Wieliczka salt mine, near Kraków in southern Poland, is a world-famous historical and modern destination for both geoscientists and tourists. Despite numerous publications, there is still a lack of consensus on the nature and origin of the large-scale folds as well as whether the small-scale structures represent tectonic or soft-sediment deformation. In this preliminary work, we offer new ideas on both aspects. At the large scale, we emphasize the mechanical stratigraphy of the layered evaporite sequence, which comprises a thin basal weak layer, a thin strong unit, a thicker weak layer, and a thicker strong unit. We suggest that the inclined to recumbent folds and thrusts formed tectonically due to over thrust shear between the basal detachment and the overriding Carpathian frontal thrust, with different structural styles decoupled by the thick weak layer. At the small scale, we suggest that there was early extension directed toward the east to north-east, followed by contraction vergent toward the north. We infer that there was early, syndepositional gravity gliding down a topographic slope dipping into the coeval Gdów depocenter to the east, and that subsequent north-directed Carpathian shortening generated the small-scale contractional structures as the larger folds were developing.
Źródło:
Geological Quarterly; 2020, 64, 4; 819--837
1641-7291
Pojawia się w:
Geological Quarterly
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geomechanical numerical analysis as a guidance for preservation works of the “Wieliczka” Salt Mine site
Autorzy:
d’Obyrn, K.
Tajduś, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/178418.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej
Tematy:
geomechanical analysis
numerical modelling
physico-mechanical rock parameters
Wieliczka Salt Mine
Opis:
Salt was excavated at the “Wieliczka” Salt Mine for over 700 years. Underground mining operations terminated in 1996, by which time almost 2,400 chambers and 245 km of galleries had been created underground, situated on 9 levels and a few interlevels. In 1978, the mine was included in the UNESCO World Heritage List, which stated that parts of the mine with historical value had to be preserved for future generations. In order to preserve the most valuable chambers and galleries, activities aimed at establishing a protection pillar for excavations were conducted in the conservation area on Levels I–V. The need of large scope preserving works created the necessity to conduct a new and truly comprehensive geomechanical analysis. Such an analysis could only be done by means of advanced numerical modelling codes. Three-dimensional calculations were performed by means of FLAC 3D finite difference code. Rock mass stability assessment in the vicinity of excavations was carried out on the basis of the distribution and range of the so called failure zones. This comprehensive geomechanical analysis allows for verification and give the directions for future preservation and closure works in the “Wieliczka” mine.
Źródło:
Studia Geotechnica et Mechanica; 2017, 39, 2; 25-34
0137-6365
2083-831X
Pojawia się w:
Studia Geotechnica et Mechanica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Innovative technology of tight liquidation of workings on the example of the Wieliczka Salt Mine
Autorzy:
Gonet, Andrzej
Stryczek, Stanisław Antoni
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1853908.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
kopalnia soli
bezpieczeństwo kopalni
Kopalnia Soli Wieliczka
salt mine
water hazard
safety pillar
Mine Wieliczka
Opis:
The authors of the paper describe the way in which the longitudinal working Gussmann was mined in level V and the longitudinal working Kosocice in level VI, which in both cases resulted in a water flux from behind the northern boundary of the salt deposit. Only after concrete dams were seated on both levels, the brine flux was stopped leaving a direct contact of the dams with the pressurized water around the mine. For the sake of controlling water beyond the dams, steel pipelines were conducted through both dams and equipped with gauges before the dams. Their use in a saline environment, the developing corrosion increased the possibility that the tightness of the pipelines would be damaged. For this reason a decision was made to protect the mine by making a tight reconstruction of the safety pillar in both levels along the longitudinal working for about 600 m from the dams eastwards. For this purpose the pipeline injection method was applied. As the volume of voids to be tightly filled equaled to about 3800 m3, the task had to be divided into stages. Because of considerable distances of the liquidated workings from the closest shaft, the sealing slurries were prepared in a special injection center on the surface from where they were transported to the destination with a pumping pipeline through the Kościuszko shaft. The most important aspect of liquidating the end parts of the longitudinal working was to properly select the sealing slurries in view of their best cooperation with the rock mass, and such parameters as tightness, durability and cost. At the end stage of works, both longitudinal workings were equipped with dams, which were sealed up with the hole injection method. The innovative technology was implemented in the Wieliczka Salt Mine to reconstruct the safety pillar in levels VI and V in the most westward workings, the mine was shortened by about 600 m, the length of the ventilation system was reduced, systematic observations and pressure read-outs in dams 3 and 4 were systematically eliminated in dams 3 and 4. In this way the costs were lowered and safety of the mine improved.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2021, 66, 1; 3-12
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wielician (Middle Badenian) foraminifers from the stratotype area : Wieliczka Salt Mine, Poland (Paratethys, Middle Miocene)
Autorzy:
Gonera, M.
Wiewiórka, J.
d'Obyrn, K.
Bukowski, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2060050.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Middle Miocene
foraminifera
Wieliczka Salt Mine
Middle Badenian
Wielician
Opis:
The most abundant benthic foraminifers recorded in the Wielician salt-enclosed xenoliths are: Bulimina spp., Uvigerina spp., Valvulineria complanata, and Cibicides pseudoungerianus. The predominant taxon in the planktonic assemblage is Globigerina bulloides with a median 98.9% in biozone IIC and 89.1% in the later IID. The IIC assemblage differs from the IID one in both taxon composi tion and abundance. The most pronounced differences are those revealed by Valvulineria complanata counts, number of benfhic taxa and the plankfonic/benthic (P/B) rafio. Pseudotriplasia minuta (one of the Wielician index taxa) occurs only in the IID biozone, present in 16 among 28 samples. There is a noticeable difference in sur- face sculpture morphology pattern in the predominant Bulimina and Uvigerina taxa in the IIC versus the IID biozones. There are smooth (Bulimina elongata) and weakly striate (Uvigerina semiornata plexus) forms in the IIC biozone, foll owed by heavily costate (Bulimina striata) and spinose-pustu l ate (Uvigerina orbignyana plexus) forms in the IID. Globigerina druryi and G. decoraperta- the CPN 8 planktonic index taxa - had not been found in the material studied. Globigerinita uvula is un- usually common in the samples studied. The samples analysed display an abundance of Globigerina bulloides typical of the sub-evaporite Wielician. Hence the studied Wielician stratotype area supports the thesis of the Globigerina bulloides Acme as the valid name designation for the substage.
Źródło:
Geological Quarterly; 2014, 58, 3; 427--438
1641-7291
Pojawia się w:
Geological Quarterly
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The analysis of destructive water infiltration into the Wieliczka Salt Mine – a unique UNESCO site
Autorzy:
d'Obyrn, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2058975.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
salt mine
underground water
ion concentration in the effluents
origin of effluents
Opis:
The Wieliczka Salt Mine has been inscribed in 1978 on the first UNESCO list of World Cultural and Natural Heritage as a unique monument in the world scale. During more than 700 years of its operation, the inflow of outside water into the underground excavations constituted the biggest threat to the mine. Infiltration of water into the salt deposits can cause flooding of the mine and have a destructive influence on the state of the bedrock and the excavations through uncontrolled leaching of NaCl. The analysis of the geological structure and natural hydrogeological conditions in the area is one of many concerns in attempting to determine the water infiltration routes. Cluster analysis conducted for the different ions, and the correlations calculated, indicate that it is difficult to identify significant associations between the various ions other than the obvious and expected associations between, e.g., mineralisation of, Na and Cl, and Ca, Sr and SO4, Similarly, the spatial distribution of the different ions in the analysed effluents does not allow to determine groupings of several effluents with characteristic changes in the content of one or more ions. Furthermore, no regularities are revealed by sample graphs of ion associations. Such considerations motivated focusing the work on the interpretation of ion concentrations which depart from the average, based on the analysis of the origin and location of the effluents, the geological structure, the operation time span for each region, the presence and accessibility of old chambers and galleries, and also the occurrence of chamber subsidence which reach the surface. It is possible to identify water migration routes and interpret the chemical composition of mine effluents only through a comprehensive analysis of the causes of water phenomena encountered in the mine which has operated since the thirteenth century.
Źródło:
Geological Quarterly; 2012, 56, 1; 85-94
1641-7291
Pojawia się w:
Geological Quarterly
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pół-mobilna instalacja odpylająca dla kopalni soli kamiennej
Semi-mobile dedusting installation for a salt mine
Autorzy:
Bialy, B.
Both, C.
Caniboł, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192138.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
KGHM
sól
pył solny
odpylanie suche
wentylator
salt
continuous miner
salt dust
dry dedusting
fan
Opis:
Firma KGHM Polska Miedź S.A. eksploatuje w kopalni Polkowice – Sieroszowice, oprócz rudy miedzi, również towarzyszące jej złoże soli kamiennej. Eksploatacja soli kamiennej odbywa się systemem filarowo – komorowym z wykorzystaniem maszyn urabiających do produkcji ciągłej. Dlatego właśnie, bardzo ważne jest zastosowanie urządzeń wychwytujących powstający podczas urabiania pył solny dla zapewnienia zarówno bezpiecznych warunków pracy jak i zwiększenia produktywności. Niniejszy artykuł opisuje proces projektowania, wykonania i uruchomienia na dole kopalni pół-mobilnej stacji odpylającej na sucho, dostarczonej w maju 2013 roku przez firmę CFT GmbH, Gladbeck, Niemcy.
The mining company KGHM Polska Miedź S.A. operates the Polkowice Sieroszowice mine near Lubin, in Poland, where, among copper ore, rock salt is mined. The salt mining is done with the ‘pillar and room’ system by continuous mining. That is why dust removal from the tunnel and keeping the air clean is extremely important both for health and safety at work and for productivity. This paper describes the design and commissioning of a semi-mobile dry dust removal plant for a tunnelling device, which CFT GmbH, in Gladbeck, Germany, delivered in May 2013.
Źródło:
Przegląd Solny; 2014, 10; 124--131
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Method used for safety pillar reconstruction on the example of the Dunajewski gallery in the “Wieliczka” Salt Mine
Autorzy:
Gonet, A.
Stryczek, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/299030.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
pillar reconstruction
Wieliczka Salt Mine
Opis:
Preserving such unique objects as the “Wieliczka” Salt Mine for the future generations is an obvious obligation. Water is the biggest threat to this object and many similar ones. At the last stage or even in the course of mine exploitation salt mines are flooded as this is the simplest method of their liquidation applied worldwide. However this method cannot be used in the “Wieliczka” Salt Mine , which was put on the UNESCO World Cultural and Natural Heritage list in 1978. Geological and hydrogeological conditions in the Dunajewski gallery are presented in this paper. The Dunajewski gallery is localized directly east of the Mina gallery, where a catastrophic water flux was observed in 1992, threatening the mine with flooding and with considerable damage on the surface. Authors describe the pipeline injection method which was used in that situation. This was a fast and economic method thanks to which the Dunajewski gallery and the adjoining leaching gallery could be efficiently and tightly filled. Specialist recipes for sealing slurry had to be worked out. The slurry was prepared in an injection column elevated in the neighborhood of the Kościuszko shaft and then transported with special pipelines through the Kościuszko shaft and some workings to the Dunajewski gallery. In this way the off-side safety pillar in the area of the Dunajewski gallery was reconstructed.
Źródło:
AGH Drilling, Oil, Gas; 2018, 35, 1; 49-56
2299-4157
2300-7052
Pojawia się w:
AGH Drilling, Oil, Gas
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charakterystyka zagrożenia wodnego w Kopalni Soli „Kłodawa” S.A. na przykładzie wybranych zjawisk
Characteristics of water hazards in the „Kłodawa” Salt Mine S.A. based on selected examples
Autorzy:
Staszczak, W.
Krokos, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192091.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
górnictwo solne
Kopalnia Soli „Kłodawa”
zagrożenie wodne
salt mine
Kłodawa Salt Mine
water hazard
Opis:
Kopalnia Soli „Kłodawa” S.A. eksploatuje sól kamienną od ponad 65 lat i na przestrzeni tych lat mierzy się z zagrożeniem wodnym. Spośród zinwentaryzowanych 516 zjawisk wodnych czynnych jest 153, z których 142 zjawiska stanowią zawilgocenia i wycieki kropelkowe, a tylko 11 zjawisk to wypływy solanki. Największe zagrożenie stanowią zjawiska: 106/600, 93/525, 30/619, 55/750, 7/450. Kopalnia prowadzi pełen monitoring tych zjawisk, a dzięki odpowiednio prowadzonej profilaktyce oraz zdobytej wiedzy możliwe jest racjonalne planowanie frontu robót górniczych, z zachowaniem najwyższego stopnia bezpieczeństwa eksploatacji i ochrony infrastruktury.
The „Kłodawa” Salt Mine S.A. has been excavating rock salt for over 65 years, and during all this time it to face with water threat. Among 516 evidenced sites of brine occurrence in the mine, 142 are the sites of rock wettening or droplet leakage and only 11 are actual brine leakage sites. The biggest threat is assumed to relate to leakages registered as 106/600, 93/525, 30/619, 55/750, and 7/450. Continuous monitoring of water hazard sites and adequate prevention enables the mine rational mining and maintaining the highest degree of safety of both excavation and the infrastructure protection.
Źródło:
Przegląd Solny; 2017, 13; 115--121
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stan obecny i przyszłość Kopalni Soli „Wieliczka”
The current condition and future of the “Wieliczka” Salt Mine
Autorzy:
Malik, Jarosław
Kucharz, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2173174.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
zabezpieczania i udostępnianie
Groty Kryształowe
górnicze szyby
model docelowy
safeguards and accessibility
Crystal Caves
mining shafts
target model
Opis:
Artykuł przybliża zagadnienia związane z funkcjonowaniem Kopalni Soli „Wieliczka”, omawiając działalność w 2021 r. i plany na kolejne lata. Opisano działania przedsiębiorstwa związane z zabezpieczaniem i udostępnianiem kopalni. W zakresie ruchu turystycznego trwa jego odbudowa po ograniczeniach pandemicznych. W zarysie przedstawiono zadania zabezpieczające służące ograniczaniu zagrożeń naturalnych i zapewnieniu bezpieczeństwa ludzi przebywających w wyrobiskach podziemnych oraz działania proekologiczne. Omówiono również działania kopalni planowane na kolejne lata jej funkcjonowania.
The article focuses on matters related to the operation of the “Wieliczka” Salt Mine, outlining its activity in 2021 as well as the plans for the years to come. It describes the securing and accessibility activities carried out by the company. In terms of tourism, this is being reintroduced after the pandemic restrictions. It also contains a concise synthesis of the implemented protective measures aimed to limit the natural hazards and to ensure the safety of persons who remain in the underground excavations through proenvironmental measures. The article also presents the activities of the mine for the subsequent years of its functioning.
Źródło:
Mining – Informatics, Automation and Electrical Engineering; 2022, 60, 1; 41-48
2450-7326
2449-6421
Pojawia się w:
Mining – Informatics, Automation and Electrical Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The current condition and future of the “Wieliczka” Salt Mine
Stan obecny i przyszłość Kopalni Soli „Wieliczka”
Autorzy:
Malik, Jarosław
Kucharz, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2173175.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
safeguards and accessibility
Crystal Caves
mining shafts
target model
zabezpieczania i udostępnianie
Groty Kryształowe
górnicze szyby
model docelowy
Opis:
The article focuses on matters related to the operation of the “Wieliczka” Salt Mine, outlining its activity in 2021 as well as the plans for the years to come. It describes the securing and accessibility activities carried out by the company. In terms of tourism, this is being reintroduced after the pandemic restrictions. It also contains a concise synthesis of the implemented protective measures aimed to limit the natural hazards and to ensure the safety of persons who remain in the underground excavations through proenvironmental measures. The article also presents the activities of the mine for the subsequent years of its functioning.
Artykuł przybliża zagadnienia związane z funkcjonowaniem Kopalni Soli „Wieliczka”, omawiając działalność w 2021 r. i plany na kolejne lata. Opisano działania przedsiębiorstwa związane z zabezpieczaniem i udostępnianiem kopalni. W zakresie ruchu turystycznego trwa jego odbudowa po ograniczeniach pandemicznych. W zarysie przedstawiono zadania zabezpieczające służące ograniczaniu zagrożeń naturalnych i zapewnieniu bezpieczeństwa ludzi przebywających w wyrobiskach podziemnych oraz działania proekologiczne. Omówiono również działania kopalni planowane na kolejne lata jej funkcjonowania.
Źródło:
Mining – Informatics, Automation and Electrical Engineering; 2022, 60, 1; 33-40
2450-7326
2449-6421
Pojawia się w:
Mining – Informatics, Automation and Electrical Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Balneoterapeutyczne wykorzystanie solanek w uzdrowisku Kopalnia Soli „Wieliczka”
Balneotherapy use of brines in the Spa Salt Mine „Wieliczka”
Autorzy:
d’Obyrn, K.
Rajchel, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2075425.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
uzdrowisko Kopalnia Soli „Wieliczka"
solanka
balneoterapia
klasyfikacja obiektu
Spa of the Wieliczka Salt Mine
brines
subterraneotherapy
graduation facility
Opis:
Salt mining at the Wieliczka mine that had lasted over a period of 700 years came to a stop on 30 June 1996. Currently the mine represents an object of culture, a museum, and also a balneotherapeutic facility. It is the place of birth of the so called subterraneotherapy, i.e., an innovative method of curing that utilizes a specific microclimate in underground chambers of inoperative salt workings. The method was finally developed by Professor Mieczysław Skulimowski, who revived the efforts of a 19th century mine physician Feliks Boczkowski. The salt mine has currently obtained a spa status, and its mineral waters (brines) from the outflows No’s W-VII-16 and W-VI-32 have been recognized as therapeutic ones. The most commonly treated are the patients with non-infectious problems of upper and lower respiratory tracts. Since November 2014 the Spa of the Wieliczka Salt Mine has also a graduation tower in the Kinga Park. In these tower is used the brine from the flow-VII-16 with a depth of 250 m. It is water Cl-Na type and 68.9 g/dm3 mineralization. The yield of salt water from this flow is 9 m3/h.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2015, 63, 10/2; 981--984
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania mezostruktur tektonicznych w kopalni soli "Bochnia"
Study of tectonic mesostructures in the "Bochnia" Salt Mine, South Poland
Autorzy:
Cyran, K.
Toboła, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/183493.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
miocen
złoże Bochnia
mezostruktury tektoniczne
Miocene
Bochnia deposit
tectonic mesostructures
Opis:
Złoże soli kamiennej Bochnia zlokalizowane jest przy brzegu Karpat, w strefie miocenu sfałdowanego, w elemencie tektonicznym zwanym antykliną bocheńską. Budowa wewnętrzna złoża jest skomplikowana na skutek intensywnych deformacji tektonicznych i różnych własności mechanicznych utworów budujących złoże. Efekty działania tych czynników można obserwować na ociosach wyrobisk kopalni bocheńskiej w postaci różnorodnych mezostruktur tektonicznych, takich jak: spękania, fałdy, lustra tektoniczne. Przeprowadzono pomiary i charakterystykę opisową mezostruktur tektonicznych w dostępnych rejonach kopalni bocheńskiej. Zwrócono także uwagę na wpływ własności mechanicznych iłowców i soli na rodzaj i charakter deformacji. Na podstawie tych danych dokonano próby określenia kierunków naprężeń tektonicznych, które działały na serię solną w rejonie Bochni podczas ich deformacji. Potwierdzono, że oś nacisku tektonicznego w rejonie Bochni przebiegała w kierunku S-N, ale występowało także odchylenie od głównego kierunku wzdłuż osi SW-NE
The Bochnia salt deposit is located in front of the Carpathian overthrust, in the area of folded Miocene strata. The tectonic element in which the deposit is situated is called the Bochnia anticline. The structure of the deposit is complicated due to intensive tectonic deformations and different mechanical properties of rocks which build the deposit. Effects of these processes can be observed in mine's workings, where many tectonic mesostructures, such as slickensides, folds with boudinage, tectonic breccias, and systems of fractures in claystone filled with fibrous halite occur. Tectonic mesostructures were measured in accessible mine's workings. The descriptive characteristic of mesostructures was also done. The impact of rocks' mechanical properties on the type and character of deformation was considered as well. On the basis of measurements, authors tried to characterize the direction of tectonic stresses which affected the salt series in the Bochnia area. Authors confirmed the S-N direction of tectonic compression but also indicated SW-NE deviation form the main direction
Źródło:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2006, 32, 2; 85-98
0138-0974
Pojawia się w:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Radiocarbon dating of groundwater from a PZ-2 piezometer located in the foreground of Wieliczka Salt Mine, Poland
Autorzy:
Duliński, Marek
Gorczyca, Zbigniew
Marzec, Michał
Czub, Robert
Brudnik, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/94269.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
groundwater age
Pearson model
NETPATH program
"wiek" wody podziemnej
program NETPATH
Opis:
A comparison of two methods of radiocarbon age determination of groundwater is presented. The simplest Pearson model and the “user-defined” option of the NETPATH program were considered. Both methods were used to determine the age of water from a PZ-2 piezometer that is situated in the foreground of chamber Z-32 in Wieliczka Salt Mine. Results of these calculations clearly demonstrate that 14C ages obtained by the Pearson model can be significantly overestimated in comparison with those determined by the NETPATH code. Without additional data, such as the stable isotope composition of the water, conclusions on the age of the groundwater based solely on the Pearson model may be highly inadequate.
Źródło:
Geologos; 2019, 25, 3; 187-192
1426-8981
2080-6574
Pojawia się w:
Geologos
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Warunki zasilania wód leczniczych w Kopalni Soli Wieliczka
Conditions of medicinal water supply in the Wieliczka Salt Mine
Autorzy:
Witczak, S.
d'Obyrn, K.
Duliński, M.
Rajchel, L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2061696.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
wody lecznicze
zasilanie
skład izotopowy
tryt
Wieliczka
therapeutic water
groundwater recharge
isotopic composition
tritium
Opis:
Na podstawie wieloletnich badań aktualne rozpoznanie warunków hydrogeologicznych w rejonie Kopalni Soli Wieliczka wskazuje na złożony charakter udokumentowanych wód. Są one zróżnicowane zarówno pod względem zasolenia, jak i wieku. Z upływem czasu nastąpiła wymiana wód synsedymentacyjnych na wody infiltracyjne. W dwóch wypływach kopalnianych: WVI-32 na poziomie VI oraz WVII-16 na poziomie VII są ujmowane solanki wykorzystywane w balneoterapii w Uzdrowisku Kopalnia Soli Wieliczka. Wieloletnie pomiary wydatku wody potwierdzają stabilny charakter wypływów z łagodną tendencją malejącą, co świadczy o zróżnicowaniu obszarów zasilania i dróg dopływu wody do miejsc wypływu w kopalni. Skład izotopowy wody z wypływu WVI-32 jest zmienny w czasie, co nie pozwala na jednoznaczną interpretację wyników, w związku z czym konieczne są dalsze badania. Wypływ WVII-16 reprezentuje wody plejstoceńskie, pozbawione bezpośredniego kontaktu z wodami współczesnymi, jednak po czasie dłuższym niż 25 lat może pojawić się w tym wypływie domieszka wód współczesnych.
Based on long–term research, the current hydrogeological conditions in the vicinity of the Wieliczka Salt Mine show a complex nature of documented water that is diverse in terms of salinity and age. Over time, there was an exchange of waters from those of the sedimentation period to infiltration waters. Brine used for balneotherapy in the spa of the Salt Mine Wieliczka is captured at two outflows: WVI-32 at level VI, and WVII-16 at level VII of the mine. Long–term measurements of water flow confirm the stable nature of the outflows with a mild descending trend. NaCl content in the WVI-32 leak has a clear increasing trend, while the WVII-16 leak did not show any significant trend, which reflects a diversification of supply areas and inflow routes to the outflow areas in the mine. The isotopic composition of water from the WVI-32 leak is variable and did not allow for an unambiguous interpretation of the results, and creates need for further research. The WVII-16 leak represents the Pleistocene water without a direct contact with the contemporary waters, however, after more than 25 years, addition of such waters may appear.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2016, 466; 313--322
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Doszczelnienie zlikwidowanego szybu Górsko w Kopalni Soli "Wieliczka"
Sealing the liquidated Górsko Shaft in the Wieliczka Salt Mine
Autorzy:
d'Obyrn, K.
Kokot, B.
Kucharz, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/349522.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
dopływ wód do wyrobisk
doszczelnienie szybu
otwory doszczelniające
cementacja
water inflow
shaft sealing
sealing vents
cementation
Opis:
W artykule przedstawiono rozwiązania techniczne związane z uszczelnieniem zlikwidowanego szybu Górsko w Kopalni Soli "Wieliczka" Z uwagi na stwierdzone na poszczególnych poziomach kopalni wycieki w otoczeniu szybu zachodzi konieczność wykonania uszczelnienia górnego odcinka szybu od powierzchni terenu do granicy warstw czwartorzędowych z warstwami trzeciorzędowymi. Zadaniem cementacji doszczelniającej w szybie Górsko jest: zlikwidowanie dopływu wód powierzchniowych i ługowania przez nie górotworu solnego w otoczeniu szybu, uzyskanie płaszcza betonowego wokół rury szybu Górsko oraz zespolenie masywu skalnego do stanu zapewniającego jego stateczność.
This paper presents technical solutions related to the sealing of the liquidated Gorsko Shaft in the Wieliczka Salt Mine. Due to the identified spills in the surroundings of the shaft at different levels of the mine, sealing is necessary in the upper part of the shaft from the surface to the boundary between the tertiary and quaternary layers. The goals of sealing cementation of the Górsko Shaft is: i) to eliminate surface water inflow leaching salt deposits into surroundings of the shaft, ii) obtain a concrete coat around the Gorsko Shaft tube, and iii) consolidate rock massif to ensure stability of the salt rock formation.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2011, 35, 4; 41-48
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Assessment of the qualitative and quantitative stability of “Wieliczka” Salt Mine (Poland) brines and of their possible use for medicinal purposes
Autorzy:
d'Obyrn, K.
Postawa, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2060046.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Wieliczka Salt Mine
brines
balneotheraphy
liquid treatments
Opis:
Water inflow to a salt mine usually poses a threat to the mine and sometimes even to its existence. On the other hand the healing properties of salt have been known since Antiquity and brines extracted from the mines have been used in the treatment of various diseases. The “Wieliczka” Salt Mine in southern Poland has been conducting organized rehabilitation and therapeutic activities for respiratory tract diseases for almost 200 years. This paper presents preliminary results of a study focused on pre-selection of out-of-deposit water inflows into the mine workings which show the lowest variability in yield and in chemical composition, and which can potentially be used in the health resort operated by the mine. The results indicate that brines from the WVII-16 leak are the only ones which can be taken into account when considering the use of Wieliczka brines for medicinal purposes for baths, rinses, irrigation, and at lower mineralisation levels, in liquid treatments
Źródło:
Geological Quarterly; 2014, 58, 3; 459--464
1641-7291
Pojawia się w:
Geological Quarterly
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Edukacyjna rola Kopalni Soli „Wieliczka - wczoraj i dziś
The educational role of the "Wieliczka" Salt Mine - past and present
Autorzy:
Obyrn, K. d'
Przybyło, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/955207.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
kopalnia soli Wieliczka
złoże soli kamiennej
edukacja
dydaktyka
geoturystyka
"Wieliczka" Salt Mine
salt deposits
education
teaching
geotourism
Opis:
Przez stulecia istnienia Kopalni Soli „Wieliczka" stopniowo kształtowała się jej rola dydaktyczna. W wiekach XVI-XVII z zagadnieniami eksploatacji złoża zapoznawały się europejskie elity. Po pierwszym rozbiorze Polski austriaccy zarządcy kopalni rozpoczęli organizować trasy dla masowej turystyki. Po odzyskaniu niepodległości bliskie związki połączyły kopalnię z Akademią Górniczą (późniejszą Akademią Górniczo-Hutniczą). Pod koniec lat 90. XX i w początkowych latach wieku XXI edukacja w kopalni bazowała na sieci stanowisk dokumentacyjnych przyrody nieożywionej oraz rezerwacie Groty Kryształowe. Od 2009 roku oparto ją na trasie „Tajemnice wielickiej kopalni". W latach 2001-2012 na terenie kopalni odbywały się zajęcia dla studentów Akademii Górniczo-Hutniczej, Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, Uniwersytetu Wrocławskiego, Uniwersytetu Poznańskiego, Uniwersytetu Śląskiego, Uniwersytetu Warszawskiego, Politechniki Śląskiej, a także studentów z zagranicy, m in. z uniwersytetów w Koszycach, Ostrawie, Parmie i Wiedniu. W latach 2001-2012 praktyki odbyło około 4800 studentów.
During the past centuries, the educational character of the "Wieliczka" Salt Mine was gradually shaped. Only European elites were familiar with the issues of exploiting the Wieliczka salt deposits in the 16th and 17th centuries. After the First Partition of Poland, the Austrian managers of the Salt Mine began to arrange trails for mass tourism. After Poland regained independence, special bonds connected the Salt Mine with the Academy of Mining (presently called the AGH University of Science and Technology). At the end of the 1990s and at the beginning of the 21st century, the educational field trips were based on a network of documented sites and the nature reserve called the Crystal Grottoes. Since 2009, the trips follow the route called "The Mysteries of the Wieliczka Mine." Apart from the AGH University of Science and Technology, classes were also organised for the students of the Jagiellonian University, Pedagogical University of Cracow, University of Wroclaw, Adam Mickiewicz University, University of Silesia, University of Warsaw, and Silesian University of Technology (2001-2012). Foreign students were coming from Kosice, Ostrava, Parma, or Vienna. Approximately 4,800 students participated in field trips and internships in the "Wieliczka" Salt Mine between 2001 and 2012.
Źródło:
Geology, Geophysics and Environment; 2013, 39, 3; 301-308
2299-8004
2353-0790
Pojawia się w:
Geology, Geophysics and Environment
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Assumptions for the proposed method of monitoring deformations in wooden grating casings in the conditions of Wieliczka Salt Mine
Autorzy:
Szpak, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/89069.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Politechnika Wrocławska. Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii. Instytut Górnictwa
Tematy:
mining casing
historic excavations
wooden constructions
Wieliczka Salt Mine
Opis:
This article describes a measuring method used for monitoring deformations in wooden grating mining casings. It is intended, in particular, to determine the degree of deflection of load-bearing elements in relation to their original position. It was prepared especially to supplement the technical evaluation of wooden supporting casings in historic mines, underground sections of tourist routes, tunnels etc. The primary reason for the development of this problem were the designs prepared in recent years for large-scale grating constructions at Wieliczka Salt Mine and those for their reconstructions (strengthenings). The article describes the assumptions for the method proposed as well as the measurement system prepared. At Wieliczka Salt Mine two chambers with grating casings were selected and these were equipped with measuring devices. This paper presents the characteristics of these structures, the distribution of the devices installed and the course of the measuring process.
Źródło:
Mining Science; 2015, 22, Special Issue 2; 161-170
2300-9586
2353-5423
Pojawia się w:
Mining Science
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Magnum Sal - Komora Michałowice w Kopalni Soli Wieliczka
Magnum Sal - the Michałowice chamber in the Wieliczka Salt Mine (Poland)
Autorzy:
Przybyło, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/183901.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
miocen
złoże soli kamiennej Wieliczka
komora Michałowice
sól zielona bryłowa
zabezpieczanie komór
Miocene
Wieliczka salt deposit
Michałowice chamber
green block salt
chamber renovation
Opis:
Komora Michałowice należy do najbardziej znanych wyrobisk w Kopalni Soli Wieliczka. Usytuowana w centrum kopalni, łącząca ze sobą poziom I z poziomem II niższym, jest atrakcją trasy turystycznej od początku jej kształtowania się, czyli od lat 30. XIX stulecia. W procesie zabezpieczania komory Michałowice prowadzono w zasadzie wszystkie rodzaje prac górniczych mających zastosowanie w wielickiej kopalni. W celu rozpoznania budowy geologicznej najbliższego otoczenia komory wykonano cały szereg prac, począwszy od bezpośredniego kartowania wyrobisk, poprzez prace wiertnicze aż do badań geofizycznych. Celem niniejszego artykułu jest, oprócz przedstawienia historii komory Michałowice oraz budowy geologicznej górotworu w jej rejonie, ukazanie procesu zabezpieczania tego wyrobiska w zależności od postępującego przez lata rozpoznania geologicznego jego otoczenia oraz wpływu budowy geologicznej tej partii złoża na dobór właściwych zabezpieczających prac górniczych.
The Michałowice chamber is one of the most famous excavations in the Wieliczka Salt Mine. Located in the centre of the mine, connecting level I with level II lower, is a tourist attraction of the underground tourist route from the beginning of its evolution, i.e. from the thirties of the 19th century. Virtually all types of mining works used in the Wieliczka mine have been conducted in the renovation process of the Michałowice chamber. In order to recognise the geological structures of the closest environment of the chamber a wide range of works have been conducted, from direct mapping of excavations, through drilling works to geophysical surveys. The purpose of this article, apart from presenting the history of the excavation and also the geological structures surrounding the Michałowice chamber, is to show how the renovation process depends on geological recognition of this part of the salt deposit.
Źródło:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2009, 35, 3; 425-445
0138-0974
Pojawia się w:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Warunki mikroklimatu w podziemnych obiektach zabytkowych kopalni soli
Microclimate conditions of unique objects in underground object of salt mine
Autorzy:
Szlązak, N.
Obracaj, D.
Borowski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/350323.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
zabytki solne
mikroklimat
parametry powietrza
salt exhibits
microclimate
airflow parameters
Opis:
Stan zachowania solnych eksponatów w postaci rzeźb solnych, reliefów, czy kryształów solnych zależy od parametrów powietrza w miejscu ich przechowywania. W obiektach podziemnych eksponaty te występują w środowisku powietrza wentylacyjnego, sprowadzanego z powierzchni, którego parametry termodynamiczne ulegają zmianie w ciągu roku. W artykule omówiono procesy wymiany ciepła i wilgoci, jakie zachodzą pomiędzy solą kamienną a powietrzem. Określono wartości parametrów powietrza, przy których zachodzić będą zjawiska szkodliwe dla rzeźb i kryształów solnych. Przedstawiono możliwości zabezpieczenia szczególnie cennych kryształów solnych w wyrobiskach podziemnych.
The conditions in which salt exhibits are preserved in the form of salt sculptures, reliefs or salt crystals depend on the parameters of air in the place where they are kept. In the case of underground objects, these exhibits are kept in ventilation air whose thermodynamic parameters change during the year. This paper presents the processes of heat and moisture exchange between rock salt and air. The values of air parameters for which harmful phenomena to sculptures and salt crystals are determined. The possibilities of preserving especially valuable salt crystals in underground excavations are also presented.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2006, 30, 4; 121-130
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Możliwości zabezpieczenia komór Jakubowice w Kopalni Soli "Wieliczka"
Protection possibilities of the Jakubowice Chamber in the Wieliczka Salt Mine
Autorzy:
d'Obryn, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/350446.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
kopalnie soli
budowa geologiczna
stan techniczny wyrobisk
analiza geomechaniczna
podsadzenie
zabezpieczenie
salt mines
geological structure
technical condition of excavation chambers
geomechanical analysis
filling of the caverns
protection
Opis:
Zespół komór Jakubowice stanowi istotną grupę wschodniej części pola centralnego Kopalni Soli "Wieliczka". Przeprowadzona analiza stanu technicznego oparta na obserwacjach stanu wyrobisk znalazła potwierdzenie w numerycznej analizie geomechanicznej. Z obu tych analiz wynika, że najistotniejsze znaczenie dla stanu zachowania komór poeksploatacyjnych ma budowa geologiczna otoczenia komór (w szczególności przewarstwienia skał płonych występujące w stropie komór i w ociosach), a także intensywność procesu konwergencji wyrobisk. Likwidacja poprzez podsadzenie najniżej leżących wyrobisk w złym stanie technicznym i zabezpieczenie cennych historycznie wyżej leżących komór uchroni ten rejon kopalni przed dalszą degradacją. Istotnym efektem przeprowadzonych analiz jest także wykazanie braku bezpośredniego zagrożenia, pochodzącego od rozpatrywanego zespołu komór, dla powierzchni terenu.
The Jakubowice complex is a substantial group of chambers in the eastern part of the central field of the Wieliczka Salt Mine. Examination of the technical status, based on excavation chamber observations, was confirmed by numerical geo-mechanical analysis. Both analyses proved that the most important issue for preservation of the post-exploitation chambers is geological structure of the surrounding deposits. Especially, the existence of waste rock layers, and also intensity of the chamber convergence process. Liquidation by filling of the chambers localized at the lowest level and preservation of the upper chambers, with historical value, shall prevent further degradation of this part of the salt mine. The important outcome of the undertaken analyses is providing evidence of the lack of direct hazards created by the chamber complex for the land surface.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2011, 35, 2; 171-182
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zaciskanie konturu typowej komory prostopadłościennej w Kopalni Soli Kłodawa
Area convergence of typical salt chamber in the Kłodawa Salt Mine
Autorzy:
Marcola-Sadowska, J.
Bieniasz, J.
Wojnar, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/183863.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
eksploatacja soli
deformacje poeksploatacyjne
konwergencja wyrobisk
niwelacja
salt exploitation
post-extraction deformation
convergence
levelling
Opis:
OBR Chemkop Kraków od ponad 30 lat prowadzi specjalistyczne pomiary konwergencji wyrobisk w polskich kopalniach soli. W 1998 roku w jednej z typowych komór prostopadłościennych w Kopalni Soli w Kłodawie, na głębokości 630 m, zainstalowano układ znaków pomiarowych pozwalający obserwować zaciskanie jej pionowego przekroju poprzecznego. W ciągu 11 lat wykonano kilkanaście cykli obserwacyjnych 15 baz pionowych, poziomych i ukośnych w przekroju komory. Część znaków zniwelowano w lokalnym układzie odniesienia. Stwierdzono narastające skracanie baz konwergencyjnych o sumarycznych wielkościach od 68 do 107 mm w ciągu 11 lat. Pomiary niwelacyjne wykazały wypiętrzanie spągu komory wynoszące ok. 35 mm. Pozwoliło to obliczyć obniżenie stropu komory o wartości ok. 72 mm w jej środku i od 40 do 50 mm w 1/4 jej szerokości w omawianym okresie. Pomierzone liniowe wartości konwergencji baz przeliczono na ubytek pola powierzchni wynoszący ok. 2 m2 w stosunku do 180 m2 początkowego pola przekroju. Pozwoliło to ustalić względną szybkość zaciskania poprzecznego konturu komory na około 1 promil rocznie.
For over 30 years Chemkop has researched convergence survey in Polish salt mines. In 1998 in one of typical salt chamber in Kłodawa installed unique measuring points system for convergence observation of vertical cross-section on 630 m depth. For 11 years measured multiple horizontal, vertical and oblique bases and levelled bench-marks. This measurements allowed determine relative velocity of area convergence about 1 per mille annually.
Źródło:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2009, 35, 3; 307-314
0138-0974
Pojawia się w:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przejawy ruchów neotektonicznych i współczesnych w bocheńskiej kopalni soli kamiennej
Neotectonic and recent movements revealed in the Bochnia salt mine
Autorzy:
Toboła, T.
Bezkorowajny, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/183461.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
zapadlisko przedkarpackie
miocen
złoża soli
neotektonika
Carpathian Foredeep
Miocene
salt deposit
neotectonics
Opis:
Badania nad neotektoniką i współczesnymi mchami tektonicznymi Karpat oraz przyległych struktur geologicznych trwają już od kilkudziesięciu lat. Rejon Bochni położony na granicy Karpat fliszowych i zapadliska przedkarpackiego zaliczony został w oparciu o badania geologiczne i geomorfologiczne do stref podnoszonych neotektonicznie. Złoże soli kamiennej Bochnia, eksploatowane od połowy XIII wieku, może stanowić bardzo dobry obiekt do obserwacji zjawisk geodynamicznych oraz wpływu neotektonicznych i współczesnych ruchów na wgłębną budową geologiczną. W niniejszej pracy autorzy podjęli próbę analizy występowania przejawów współczesnych i neotektonicznych ruchów w obrębie górotworu kopalni. Podstawowym celem było wyznaczenie takich wskaźników, które umożliwiałyby jednoznaczne stwierdzenie istnienia ruchów tektonicznych po ostatecznym uformowaniu się złoża oraz współczesnych, związanych wyłącznie z możliwymi dalszymi ruchami Karpat. Na podstawie przeprowadzonych w kopalni obserwacji za wskaźniki takie uznano: deformacje utworów wtórnych, żyły soli włóknistych, zaburzenia niektórych powierzchni nieciągłości i zróżnicowany stopień zaciskania wyrobisk górniczych
Examination of neotectonics and recent tectonic movements of the Carpathian mountains and neighbouring geological structures have been carried out since a few decades. On the basis of geological and geomorphological examination Bochnia, the district situated at the border of the Carpathian flysch and the Carpathian Foredeep, has been ranked among neotectonically uplifted structures. The Bochnia salt deposit has been exploited since middle of the 13th century and may be a very convenient object for the study of geodynamic events and influence of neotectonic and recent movements on geological structure of the deposit. In the present paper the authors make an attempt at evaluation of recent and neotectonic movements within the rock mass. The main task was to distinguish such indicators which would make it possible to recognize the presence of tectonic movements originating after the last stage of salt deposit formation as well as those resulting from present-day activity of the Carpathians. Observations carried out in the Bochnia salt mine enable us to list the following indicators as: deformations of such secondary rocks as fibrous salt veins, disturbances of some surfaces of discontinuity and differentiated rate of convergence of the mine galleries
Źródło:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2006, 32, 1; 5-19
0138-0974
Pojawia się w:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bromide concentration in mine waters from the Wieliczka salt mine as an indicator of their origin and migration of flow paths in the salt deposit
Autorzy:
Winid, B.
Witczak, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/191608.pdf
Data publikacji:
2004
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geologiczne
Tematy:
brine
mine waters
bromine
Wieliczka Salt Mine
South Poland
Opis:
The subject of this study is the chemistry of waters contained in the salt deposit of Wieliczka. The bromide content determined in relation to the chloride one, using the evaporation curve or the Cl/Br ratio, point to dissolution of chloride minerals as the main process in the origin of mine waters. Because of a number of processes involved in the circulation of waters within the deposit, the Br content in mine water depends on three factors: concentration of salts associated with leaching of the deposit, Br content in the salt, and dissolution - evaporation cycles on the water migration paths. The diagram Br vs. Cl or vs. density is used to explain these factors.
Źródło:
Annales Societatis Geologorum Poloniae; 2004, 74, No 3; 277-283
0208-9068
Pojawia się w:
Annales Societatis Geologorum Poloniae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Application of laser scanners to determine the shape of mine excavations for safety assessment, using the example of the cross-cut mina in the salt mine Wieliczka
Autorzy:
Lipecki, T.
Jaśkowski, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/225491.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Politechnika Warszawska. Wydział Geodezji i Kartografii
Tematy:
Wieliczka
kopalnia soli
skanowanie laserowe
salt mine
laser scanning
Źródło:
Reports on Geodesy; 2009, z. 2/87; 239-250
0867-3179
Pojawia się w:
Reports on Geodesy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rewitalizacja nadszybia szybu „Górsko” w kopalni soli „Wieliczka”
Revitalisation of the shaft top of mineshaft “Górsko” in “Wieliczka” salt mine
Autorzy:
Kokot, Bogdan
d’Obyrn, Kajetan
Kucharz, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/536089.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Narodowy Instytut Dziedzictwa
Tematy:
budownictwo górnicze
rewitalizacja nadszybia
szyb "Górsko"
Wieliczka
zabytkowa kopalnia soli
Opis:
The article presents the historical context of the shaft top of mineshaft “Górsko” in the “Wieliczka” Salt Mine, the current condition of the building, and planned adaptation of the closed shaft top facility for service purposes. Construction works comprise operations to eliminate the destructive factors, stop the process of decay, restate the full aesthetical value of the elevation, and enable full use of the building.
Źródło:
Ochrona Zabytków; 2012, 3-4; 37-42
0029-8247
Pojawia się w:
Ochrona Zabytków
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The comparison of the results of laser scanning and classical surveying methods of measuring the area and volume in the chapel of St. Kinga in the salt mine of Bochnia
Autorzy:
Maciaszek, J.
Madusiok, D.
Matwij, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/184225.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
mining deformations
salt mine Bochnia
area convergence
laser scanning
Opis:
Providing a long durability of the historic salt mine of Bochnia demands proper observations, analyses and drawing conclusions based on them and leading to recognising and the assessment of a specific behaviour of the rock mass and the effectiveness of the protection from mining damage. The studies of the rock mass and surface deformation are carried out by the mine based on the results of the observations made with the methods of surveying. These observations include, among others, the measurements of the height of benchmarks stabilized on the surface and rock mass, the measurements of linear convergence (on the established vertical and horizontal bases in selected chambers of the mine); and since 2003 the attempts have been made to apply total stations and laser scanners to document the selected chambers. The article presents test studies on laser scanning carried out in the chapel of St. Kinga in the Bochnia Salt Mine in 2007 and 2013 (Fig. 1). They showed high accuracy of the scanning method both in the positioning of points of the salt excavation, in modelling, as well as calculation of the area of any cross-section (Fig. 2) and the volume of chambers of complicated shapes (Fig. 3). The carried out accuracy studies, analyses and comparisons were used in the calculation of the area convergence for the chapel of St. Kinga in the Bochnia Salt Mine. They make base for the calculation of volume do convergence in the near future.
Zapewnienie długiego okresu trwałości zabytkowej Kopalni Soli Bochnia wymaga prowadzenia odpowiednich obserwacji, analiz i formułowania na tej podstawie wniosków dotyczących rozpoznania i oceny swoistych zachowań górotworu i skuteczności zabezpieczeń przed zagrożeniami górniczymi. Badania deformacji górotworu i powierzchni terenu kopalnia prowadzi na podstawie rezultatów obserwacji wykonanych metodami geodezyjnymi. Do tych obserwacji należą między innymi pomiary wysokości reperów zastabilizowanych na powierzchni i w górotworze czy pomiary konwergencji liniowej (na założonych bazach pionowych i poziomych w wybranych komorach kopalni). Od 2003 r. prowadzone były także próby zastosowania tachimetrów i skanerów laserowych do inwentaryzacji wybranych komór. Artykuł przedstawia badania testowe skaningu laserowego przeprowadzone w kaplicy św. Kingi w KS Bochnia w latach 2007 i 2013 (Fig. 1). Wykazały one dużą dokładność metody skaningowej zarówno w pozycjonowaniu punktów na wyrobisku solnym, w modelowaniu, jak i w obliczaniu powierzchni dowolnego przekroju (Fig. 2) oraz objętości komór 0 skomplikowanych kształtach (Fig. 3). Przeprowadzone badania dokładnościowe, analizy i porównania posłużyły do obliczenia konwergencji powierzchniowej w kaplicy św. Kingi (Tab. 1). Wartość konwergencji wyniosła średnio 3,01‰/rok, przy czym jej zróżnicowanie w różnych miejscach komory (określonych położeniem przekrojów) wyniosło od 2,42‰/rok do 3,91‰/rok. Objętość części komory wykorzystanej do badań obliczono dwoma niezależnymi metodami: metodą przekrojów (672,21 m3) i automatycznie algorytmem zawartym w programie Geomagic Qualify 2012 (672,72 m3). Metoda automatyczna uwzględnia wszystkie nieregularne miejsca pomijane w metodzie przekrojów. Różnica pomiędzy wynikami uzyskanymi dwoma niezależnymi metodami obliczeń wynosi 0,08%, co świadczy o bardzo wysokiej dokładności obliczania objętości tak nieregularnych brył jak kaplica św. Kingi. Pomiary i obliczenia wykonane w 2013 r. są podstawą do obliczenia konwergencji objętościowej kaplicy w najbliższym okresie.
Źródło:
Geology, Geophysics and Environment; 2013, 39, 3; 211-221
2299-8004
2353-0790
Pojawia się w:
Geology, Geophysics and Environment
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Causes and consequences of water flux on the example of transverse heading Mina in the Salt Mine "Wieliczka"
Przyczyny i skutki dopływu wody na przykładzie poprzeczni Mina w Kopalni Soli „Wieliczka”
Autorzy:
Gonet, A.
Stryczek, S.
Brudnik, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/220284.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
zagrożenie wodne
Wieliczka
kopalnia soli
salt mine
water hazard
Opis:
The causes of disastrous water flux in the historical Salt Mine “Wieliczka“ have been presented on the example of transverse heading Mina at the IV level at a depth of 175 m bsl. The complex geological setting of direct environment of the transverse heading Mina has been described paying attention to unfavorable hydrogeological conditions in the northern part of the salt deposit. The main activities oriented to limiting the water hazard in the Salt Mine “Wieliczka“ and the reconstruction of inner safety pillar, which had been seriously damaged by mining activities, have been analyzed. A selection of objects inside the mine, saved from flooding thanks to protection works has been visualized in photos.
Na przykładzie zabytkowej Kopalni Soli „Wieliczka” przedstawiono co doprowadziło do katastrofalnego dopływu wody do poprzeczni Mina położonej na IV poziomie na głębokości 175 m ppt. Opisano złożoną budowę geologiczną bezpośredniego otoczenia poprzeczni Mina zwracając uwagę na wyjątkowo niekorzystne warunki hydrogeologiczne panujące od północnej strony złoża soli. Podano główne kierunki działań dla ograniczenia zagrożenia wodnego Kopalni Soli „Wieliczka” mające na celu odbudowę wewnętrznego filara bezpieczeństwa, który został poważnie uszkodzony wcześniejszymi robotami górniczymi. Pokazano wybrane obiekty znajdujące się wewnątrz kopalni, które dzięki pracom zabezpieczającym udało się uratować od zatopienia.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2012, 57, 2; 323-334
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zagrożenia naturalne w Kopalni Soli „Kłodawa” S.A. – stan aktualny
Natural hazards in the „Kłodawa” S.A. Salt Mine – current status
Autorzy:
Andrusikiewicz, W.
Krokos, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192116.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
górnictwo solne
zagrożenie wodne
zagrożenie metanowe
zagrożenie wyrzutem gazów i skał
salt mining
water hazard
methane hazard
gas breakout and rock outburst hazards
Opis:
Kopalnia Soli „Kłodawa” S.A. jest jedyną kopalnią soli w Polsce bazującą na formach wysadowych, w której eksploatacja soli prowadzona jest metodą „na sucho”. Z wielowiekowego doświadczenia wiadomo, że najgroźniejszym zagrożeniem naturalnym dla kopalń soli jest woda, choć należy liczyć się także z możliwością wystąpienia innych zagrożeń. W przypadku kłodawskiej saliny zidentyfikowano zagrożenia: wodne, metanowe (a także występowanie innych gazów niebezpiecznych) oraz wyrzutami gazów i skał. W artykule dokonano krótkiej charakterystyki kopalni (Tabela 1 i 2, Ryc. 1) oraz przedstawiono zbiorcze zestawienie zjawisk związanych z występowaniem zagrożeń naturalnych w kopalni (Tabela 3). Na wybranych przykładach omówiono zagrożenie wodne (Ryc. 2-7), zagrożenie metanowe rozszerzone o występowanie innych gazów oraz wyrzutami gazów i skał (Ryc. 8-10, Tabela 5 i 6). Przedstawiono działania, których celem jest profilaktyka ukierunkowana na poszczególne zagrożenia.
The “Kłodawa” S.A. Salt Mine is the only Polish salt mine which is based on salt domes. Salt extraction is conducted there by dry methods. Long-term mining experiences indicate that water presents the worst natural hazard in salt mines, although other types of hazards can also occur. In the case of the Kłodawa salt deposits, the hazards from the following sources were identified: water, methane (and other dangerous gases), gas breakout, and rock outbursts. This paper presents a brief description of the salt mine (Tables 1 and 2 and Fig. 1) and an integrated list of the phenomena associated with the occurrence of natural hazards in the salt mine (Table 3). Selected examples are used to discuss water hazard (Figs. 2-7) and methane hazard, expanded by the occurrence of other gases, gas breakout, and rock outbursts (Figs. 8-10 and Tables 5 and 6). The authors also discuss the activities designed as prevention measures against particular hazards.
Źródło:
Przegląd Solny; 2015, 11; 57--65
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kopalnia pomysłów
Autorzy:
Karpiński-Rzepa, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/363983.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Tematy:
kopalnia soli Wieliczka
turystyka
wywiad
interview
tourism
Wieliczka Salt Mine
Opis:
Wywiad z dr. inż. Kajetanem d'Obyrnem, prezesem zarządu Kopalni Soli "Wieliczka" SA.
Źródło:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne; 2011, 2; 10-13
1734-6681
Pojawia się w:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rozwój z poszanowaniem historii i tradycji miejsca
Development respecting the history and tradition of the site
Autorzy:
d'Obryn, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/365882.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Tematy:
kopalnia soli Wieliczka
wywiad
turystyka
Wieliczka Salt Mine
interview
tourism
Opis:
Wywiad z Kajetanem d'Obrynem, prezesem zarządu Kopalni Soli "Wieliczka" S.A.
Anna Szczepanik talks to Kajetan d'Obyrn, Chairman of the Board of Kopalnia Soli "Wieliczka" SA.
Źródło:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne; 2013, 5; 48
1734-6681
Pojawia się w:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Taras wodny gór wschodnich - najstarszy wyciek w Kopalni Soli "Wieliczka"
Taras Wodny Gór Wschodnich - the oldest inflow in the Wieliczka Salt Mine
Autorzy:
Obyrn, K. d'
Stecka, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/184714.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
miocen
złoże soli kamiennej Wieliczka
zagrożenie wodne
wyciek kopalniany
Miocene
Wieliczka salt deposits
water hazard
water inflow
Opis:
Wycieki WI-36 i WI-37 występujące w wyrobisku Taras Wodny Gór Wschodnich są najstarszymi z dostępnych i kontrolowanych wycieków w Kopalni Soli "Wieliczka". Należą też do grupy najważniejszych wycieków z uwagi na bardzo niską zawartość NaCl w dopływającej wodzie, jak również na ich lokalizację - ich końcówki naruszyły północną granicę złoża, odsłaniając utwory należące do warstw chodenickich, z którymi związane były wszystkie dotychczasowe katastrofy wodne w kopalni. Historia obecnych wycieków WI-36 i WI-37 sięga 1620 roku. Wielkość dopływu, analiza składu chemicznego i izotopowego dopływającej solanki wskazuje na różne systemy wodonośne zasilające te wycieki, jak również różne drogi przepływu wód.
Inflows WI-36 and WI-37 occurring in the excavation Taras Wodny Gór Wschodnich are the oldest accessible and controlled inflows into the Wieliczka Salt Mine. Due to low NaCl content as well as their location these inflows are considered as the most significant ones - their extremities have violated the northern border of the deposit, exposing at the same time the Chodenice beds, which have contributed to all water catastrophes in the mine so far. History of current inflows WI-36 and WI-37 dates back to 1620. The volume of the inflow, the analysis of the chemical and isotopic composition of the inflowing brine indicates the existence of various water-bearing system supplying these inflows and also different routes of water flow.
Źródło:
Geology, Geophysics and Environment; 2012, 38, 1; 35-49
2299-8004
2353-0790
Pojawia się w:
Geology, Geophysics and Environment
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mineralogiczno-geochemiczna charakterystyka produktów korozji żelaza z Kopalni Soli "Wieliczka"
Mineralogical and geochemical characteristics of the iron corrosion products from the Wieliczka Salt Mine
Autorzy:
Malinowski, Ł.
Sawłowicz, Z.
Przybyło, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/183545.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
kopalnia soli Wieliczka
produkty korozji
akaganeit
Wieliczka Salt Mine
corrosion products
Opis:
Korozja jest to proces stopniowego fizykochemicznego niszczenia metali pod wpływem działania środowiska otaczającego (przeważnie ciekłego i gazowego). Jednym z nich jest środowisko o podwyższonych zasoleniu, w którym proces ten zachodzi wyjątkowo szybko. Próbki do badań zostały pobrane w czasie kilku zjazdów do Kopalni Soli "Wieliczka". Były to różne metalowe fragmenty (rury, łańcuch, zawory). Makroskopowo zaobserwowano, że pobrane próbki uległy korozji w różnym stopniu: częściowo lub całkowicie. W próbkach, które uległy korozji całkowicie wydzielono dwie główne jej warstwy (warstwę zewnętrzną "A" oraz wewnętrzną "B"). Każda warstwa następnie została podzielona na dwie podwarstwy. Dodatkowo wyróżniono czarne pęcherze, które powstały głównie na fragmencie łańcucha. Wykonane badania XRD wykazały, że minerały budujące poszczególne warstwy to: akaganeit, hematyt, goethyt, halit, lepidokrokit oraz magnetyt. Skład mineralny poszczególnych warstw w znacznym stopniu wpływa na ich zabarwienie. W mikroskopie skaningowym z systemem analitycznym EDS wyróżniono w warstwach różne formy morfologiczne o zróżnicowanym składzie chemicznym.
Corrosion is a process of physico-chemical destruction of metals under the influence of surrounding environment. In a salt mine, where the salinity of air and water is high, the destruction is very fast and efficient. Metal fragments (pipes, chain), at different progress of corrosion, were collected underground in the Wieliczka Salt Mine. Two main layers of corrosion were distinguished (external "A" and internal "B"), each of them was further subdivided into two sublayers. In addition, black blebs, present on the surface of different metal fragments, were studied. XRD determinations showed that the studied layers were composed of different amounts of: akaganeite, hematite, goethite, halite, magnetite, and subordinate amounts of lepidocrockite. The mineral composition greatly affects the color of the layers. SEM-EDS studies revealed various morphological forms of different chemical composition.
Źródło:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2010, 36, 3; 313-329
0138-0974
Pojawia się w:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Katastrofalny wyciek słodkiej wody w poprzeczni Kloski w wielickiej kopalni soli w 1868 roku. Reminiscencje społeczne
The catastrophic leak of fresh water in the Kloski cross-cut in the Wieliczka salt mine in 1868. Social reminiscences
Autorzy:
Skubisz, Marek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1371171.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka
Tematy:
Wieliczka
kopalnia soli
Kloski
Colloredo
wyciek wody
salt mine
water leak
Opis:
Gwałtowny wyciek słodkiej wody w poprzeczni Kloski na V poziomie wielickiej kopalni w 1868 r. zapoczątkował walkę z żywiołem, która trwała 11 lat. Dość szybko dolne partie kopalni zostały wypełnione wodą, istniało też realne zagrożenie zalania pozostałych wyrobisk, powstania obwałów i zapadlisk powierzchniowych. Starano się nie dopuścić do dalszych zniszczeń, niestety pierwsze próby zatamowania wypływu okazały się nieudane. Do Wieliczki przybywali eksperci, którzy mieli zdecydować, jak uchronić kopalnię przed dalszymi stratami, a nawet całkowitą likwidacją. Sprowadzono maszyny parowe i pompy o dużej mocy, by stopniowo usuwać wodę z zatopionych komór i chodników. Kiedy wydawało się, że sytuacja została opanowana, doszło jednak do ponownego gwałtownego wypływu wody w poprzeczni Kloski, a później w poprzeczni Colloredo 2. Ostatecznie wypływ został zatamowany wskutek samoczynnego zaciskania się odkrytych wcześniej kawern. Informacje o zagrożeniu kopalni i samej Wieliczki odbiły się szerokim echem na ziemiach dawnej Polski, a nawet daleko poza jej granicami. Prasa lokalna i zagraniczna początkowo niemal codziennie dostarczała informacji o sytuacji w wielickiej kopalni. Spotkało się to z wielkim zainteresowaniem i szerokim odzewem społecznym, który wyrażał się m.in. przesyłaniem do saliny wielickiej – zarówno przez fachowców, jak i amatorów – licznych telegramów oraz listów z radami, mającymi pomóc w zatamowaniu wycieku. Zagrożenie dla kopalni, a co za tym idzie dla pracujących w niej ludzi, miało też duży wpływ na mieszkańców Wieliczki, którzy obawiali się o źródło utrzymania oraz o swoje domy. Opisane wydarzenie z zakresu techniki, górnictwa nieoczekiwanie znalazło swe odzwierciedlenie w literaturze i sztuce. Tworzono szkice, rysunki, odbitki graficzne oraz obrazy olejne. Natomiast jako wotum za uratowanie wielickiej kopalni przed zalaniem słodkimi wodami wypływającymi z poprzeczni Kloski powstała na poziomie IIw kopalni kaplica św. Krzyża.
The sudden leak of fresh water in the Kloski cross-cut at level V of the Wieliczka mine in 1868 was the beginning of the struggle against forces of nature, which lasted 11 years. Quite quickly, the lower parts of the mine were filled with water; there was also a realistic threat of flooding of the remaining excavations, emergence of rock slides and surface subsidence. Efforts were made to prevent further damages; unfortunately, the early attempts to eliminate the outflow turned out unsuccessful. Experts came to Wieliczka to decide how to protect the mine against further losses or even overall liquidation. Steam engines and pumps of high capacity were introduced to gradually remove water from the flooded chambers and galleries. However, when it seemed that the situation was under control, another sudden outflow of water took place in the Kloski cross-cut and then in the Colloredo 2 cross-cut. Ultimately, the outflow was blocked by spontaneous clamping of the previously discovered caverns Information on the threat to the mine and to Wieliczka itself gained great publicity in the former lands of Poland and even far from its borders. Initially, the local and foreign press provided reports on the situation in the Wieliczka mine almost every day. In response, the general public showed great interest in the issue, expressed – among other things – by letters and telegrams sent to the Wieliczka saltworks both by amateurs and professionals, advising the authorities on how to eliminate the leak. The threat to the mine and the people working in it exerted substantial impact on the Wieliczka inhabitants, who feared for their jobs and houses. This purely technical and mining event was unexpectedly reflected in literature and art. Sketches, drawings, graphic prints and oil paintings were created. As a votive offering for saving of the Wieliczka mine from flooding with fresh water flowing out of the Kloski cross-cut, the Chapel of Holy Cross was constructed at level II of the mine.
Źródło:
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce; 2020, 34; 82-179
0137-530X
Pojawia się w:
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Służbowo i prywatnie. znani i nieznani goście w bocheńskiej Żupie Solnej (do 1995 r.)
Professional and private visits. well-known and unknown guests in the bochnia saltworks (until 1995)
Autorzy:
Wszołek, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487323.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka
Tematy:
Turyści
kopalnia
Bochnia
Goście
kopalnia soli
tourists
mine
Guest
Salt mine
Opis:
This is the first academic study of this type pertaining to the history of tourist traffic in the area of the Bochnia Salt Mine. In contrast to the Wieliczka Salt Mine, no general academic or popular science studies have been prepared with respect to this issue to date. Prior works devoted to the Bochnia Salt Mine did not deal with this issue. The objective of this article is an attempt at describing, throughout the history of the Bochnia Salt Mine, the gradual process of emergence and development of tourist traffic. The author of the work makes use of the existing manuscripts and printed sources, along with academic studies devoted directly or indirectly to the subject matter pertaining to the content of the article. Interviews conducted with the present and retired employees of the Bochnia Salt Mine also turned out to be helpful, both directors and traffic supervision employees, as well as persons directly involved in the tourist traffic servicing. Thanks to this, the gaps existing in the source materials and academic or popular science studies pertaining to the subject matter of the study were supplemented or filled. The history of tourist traffic described in the article was closely related to the history of the Bochnia Salt Mine. The reader is going to find out that this process was not easy, whereas its history is replete with obstacles and threats during various stages of development, including a complete disappearance of tourist activity, which was finally reinstated and which has been pursued to date. Therefore, the issue deserves a detailed study. In medieval sources, it is possible to find traces of princes’ and kings’ (and their officials’) stays in the mine. Such visits were purely official. Their objective was direct or indirect control over all aspects of operation of the subordinate enterprise. Visits of representatives of commerce and handicraft in the Bochnia Salt Mine, whose enterprises were closely and durably related to the current operation of the mine, had a more “economic” character The situation was similar with holders of permits and privileges from the group of contemporary wealthy people, both clerics and secular. The ongoing necessity of taking care of their economic interest was the most important for this group. Sources between the 16th and the 18th century offer new data. New categories of guests supplemented the above list of visitors in the Bochnia Salt Mine. The first one includes various travellers who, in their accounts or descriptions, offer the first experiences accompanying visits in the underground section of the mine. Another category are poets. Their works, preserved in the modern times, have a similar character, yet by their nature they are more filled with emotions. Therefore, all these authors were, in a certain way, “pioneers” – the first tourists in the modern sense of the word. The third category includes representatives of science, testifying to the growing interest in the Bochnia Salt Mine from a scientific perspective. They also form a part of the previously described group of travellers, who were testing their talents in the new area. These were predominantly people connected to the Bochnia Salt Mine who implemented their ideas, plans and intentions for its benefit. There was also yet another special category – the so-called “unwanted guests.” This group includes both “locals” and “foreigners”, whose activities had an adverse impact on the situation of the Bochnia Salt Mine. At the end of the 18th century, a certain fundamental change occurred in the above-described group of “guests” at the Bochnia Salt Mine. The owner of the mine changed – the Polish king was replaced by the Austrian emperor and royal officials were substituted by the imperial bureaucratic apparatus. Simultaneous abolishment of former permits and privileges resulted in absence of visits of clerics and lay people. What is more, the former system of connections of the mine with trade and municipal handicraft also ceased to exist. Representatives of such professions disappeared almost completely from the area of the Bochnia Salt Mine. The 19th century, especially its second half, brought development of initially disorganised tourist traffic in the form of individual and collective groups. Visits in the mine, hitherto a privilege reserved for the chosen few, suddenly became a very fashionable pastime for a broader group of people. This situation was intensified by development of communication and dissemination of press information, as well as popularity of local sightseeing associations. Such groups included local people, as well as guests from other countries, officials, teachers, clerics, military men, young people and children. The number of descriptions and travellers’ accounts, resulting from visits in the underground pits of the Bochnia Salt Mine, also soared. The Bochnia Salt Mine has become a more attractive place for the conduct of scientific studies by outstanding researchers and specialists from various areas of knowledge. The Bochnia Salt Mine was also a venue for didactic activities for the future practitioners of science, who pursued classes, internships and professional practice here. However, the described century and the beginning of the 20th century were not free from negative activities and decisions of the group known from earlier centuries as the “unwanted guests.” The inter-war period was a time of constant struggle with the governmental plans of liquidation of the Bochnia Salt Mine. In spite of the difficult situation, the unorganised tourist traffic of numerous groups and individuals (from the country and abroad) continued to flourish in the mine. The mine was also visited by scientists and young graduates who were acquiring the necessary knowledge and professional skills. What is more, middle school pupils and college students followed the example of their senior friends and attended special classes in the mine and visited it as part of activities of school sightseeing groups. It is also worth remembering that the outbreak of WWII halted the plans of establishing a sanatorium at the Bochnia Salt Mine. The period of Nazi occupation brought an end to popular visits in the Bochnia Salt Mine. At this time, the mine was only open for German people – ordinary citizens and military men. However, traces of stay of Polish people in the mine from this period have also been preserved – obviously, such visits were only possible upon the approval of the occupation authorities. Throughout the communist period, the idea of making the Bochnia Salt Mine available for tourists was not popular and it resurfaced only in the form of sporadic initiatives. In the 1950s, a visit in the mine formed a part of subsequent historical anniversaries celebrated in the city and the local saltworks. Similar initiatives, even though planned, were not implemented in the 1960s - they were going to form a part of the celebrations of the 1,000th anniversary of the Polish state. Nevertheless, plans pertaining to the visits in the Bochnia Salt Mine in the 1970s were successful – they were included in the extensive programme of the “Days of Bochnia” inaugurated at that time. The last activity in the described period took place in the 1980s, when sightseeing in the mine was included in the celebrations of another historical anniversary of the city. The 1980s were also a time of clear increased interest in the Bochnia Salt Mine as a historical facility. Inclusion of the most valuable pits and surface development of the mine in the list of national monuments definitely contributed to it. Simultaneously, next to the gradual process of limiting the industrial operation of the mine, former plans of establishing a sanatorium were brought back. This very difficult process of building a tourist and spa centre commenced at that time was halted by the political transformations of 1989. After 1990, it was continued for a long time until the middle of the 1990s. The author of the work adopted the year 1995 as the end for the study; it constitutes the opening of a completely new chapter in the history of the Bochnia Salt Mine. The unorganised tourist traffic was provided with durable legal and organisational framework in the form of a newly-established entity: Uzdrowisko Kopalnia Soli Bochnia Sp. z o.o. Between 1995 and 2014, the company has been servicing numerous groups of tourists and patients who come to the Bochnia Salt Mine every year. Traditional sightseeing in the historical mining pits has been gradually supplemented by educational, health and entertainment activities. In 2014, “Kopalnia Soli Bochnia Sp. z o.o.” took over the organisation and servicing of the tourist traffic, continuing the long-term tradition of the Bochnia Salt Mine in this respect.
Źródło:
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce; 2016, 31; 291-335
0137-530X
Pojawia się w:
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Occurrence of Fungal Aerosol in Overground and Underground Health Resorts
Badania aerozolu grzybowego w sanatorium nadziemnym i podziemnym
Autorzy:
Grzyb, J.
Frączek, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/389156.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Towarzystwo Chemii i Inżynierii Ekologicznej
Tematy:
uzdrowiska
grzyby
powietrze
kopalnia soli
health resorts
fungi
air
salt mine
Opis:
For many years sanatorium therapeutics has been very popular in Poland as well as abroad. Detailed pulmonological research showed the appropriateness of such treatment in respiratory diseases. According to this, specific environmental conditions, which occur in the underground subterraneotherapy chambers and rooms of overground sanatoriums become more and more important. The main aim of the research was to define and divide the particles of biological aerosol into fractions (depending on their aerodynamical diameters) into: over 7.0 um, 7.0-4.7 um, 4.7-3.3 um, 3.3-2.1 um, 2.1-1.1 um and 1.1-0.65 um which occur in the underground subterraneotherapy chambers in Salt Mine in Bochnia and in overground sanatorium chambers in "Health Resort Szczawnica". The microbiological analyses of the air were carried out during the winter and spring of 2008, in 2 underground sanatorium chambers in Bochnia and in sanatorium chambers in Szczawnica. The measurements were carried out by means of the six-step Graseby-Anderson impactor from the human's respiratory zone (oral and nasal cavity position) in the statc of so called "original sterility" which is before introducing sick people and the personnel into the chambers and during the period of visitors stay. As a result of the analyses, significant differences between the amount of fungal aerosol in different places of chambers were showed. It has been ascertained that the biological aerosol occurred in subterraneotherapy chambers in defmitely higher concentrations during the treatment actwity than during the period of the break between the turns. The highest concentrations of fungi in Salt Mine in Bochnia ascertain in Koldras Chamber and gymnasium in Wazyn Chamber; in Szczawnica the highest concentration was in the pump room.
Lecznictwo sanatoryjne zarówno w Polsce, jak i za granicą jest bardzo rozpowszechnione. Jak wynika z wielu badań szczególnie w schorzeniach dróg oddechowych takie leczenie przynosi bardzo dobre efekty. Na te efekty w znaczący sposób wpływa specyficzny mikroklimat panujący zarówno w podziemnych komorach subterraneoterapii, jak i w pomieszczeniach sanatoriów naziemnych. Zasadniczym celem wykonywanych badań było oznaczenie i rozdział cząstek aerozolu biologicznego na frakcje (w zależności od ich średnic aerodynamicznych: powyżej 7,0 um; 7,0-4,7 um; 4,7-3,3 um, 3,3-2,1 um; 2,1-1,1 um i 1,1-0,65 um) występującego w komorach leczniczych w Kopalni Soli w Bochni oraz w pomieszczeniach sanatoryjnych Przedsiębiorstwa "Uzdrowisko Szczawnica". Badania mikrobiologiczne powietrza zostały przeprowadzone w okresie zimy i wiosny 2008 r. w dwóch podziemnych komorach sanatoryjnych w Bochni oraz w pomieszczeniach sanatoryjnych w Szczawnicy. Pomiary zostały wykonane za pomocą sześciostopniowego aeroskopu Graseby-Andersena ze strefy oddechowej (tj. na wysokości jamy ustnej i nosowej) człowieka w stanie tzw. "pierwotnej jałowości", tj. przed wprowadzeniem chorych i personelu do pomieszczeń sanatoryjnych oraz w czasie przebywania tam kuracjuszy. W wyniku przeprowadzonych analiz ilościowych stwierdzono znaczne zróżnicowanie aerozolu grzybowego na różnych stanowiskach pomiarowych. W czasie turnusów sanatoryjnych liczebności grzybów były znacząco większe w stosunku do tych, które występowały podczas nieobecności kuracjuszy - zarówno w sanatorium nadziemnym, jak i podziemnym. Największe stężenia grzybów w Kopalni Soli w Bochni zanotowano w Komorze Kołdrasa oraz na boisku sportowym w Komorze Ważyn; z kolei w sanatorium w Szczawnicy największe stężenia bioaerozolu grzybowego stwierdzono w pijalni wód mineralnych.
Źródło:
Ecological Chemistry and Engineering. A; 2010, 17, 1; 73-80
1898-6188
2084-4530
Pojawia się w:
Ecological Chemistry and Engineering. A
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Minerały epigenetyczne inowrocławskiego wysadu solnego, część I – historia i podziemne skarby kopalni Solno
Epigenetic Materials of the Inowrocław Salt Dome. Part I, History and the Underground Treasures of the Solno Salt Mine
Autorzy:
Wachowiak, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192140.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
minerały epigenetyczne
kopalnia soli
wysad solny
epigenetic materials
salt mine
salt dome
Źródło:
Przegląd Solny; 2013, 9; 60--70
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Renovation of shaft mining building no. 2 in Kłodawa Salt Mine
Renowacja budynku nadszybia nr 2 na terenie Kopalni Soli “Kłodawa” s.a.
Autorzy:
Błaszczyński, T.
Wielentejczyk, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/395751.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Zielonogórski. Oficyna Wydawnicza
Tematy:
strengthening of steel structures
renovation
modernization
durability of steel structures
corrosion
konstrukcje stalowe
wzmacnianie konstrukcji
renowacja
modernizacja
trwałość konstrukcji stalowych
korozja
Opis:
The paper presents the renovation process of the shaft mining building No. 2 situated in the Kłodawa Salt Mine. A technical state of the facility required immediate reinforcement of structural elements, which was confirmed by expertise carried out by the authors. A lack of repairs could be the cause of building damage. The progress of corrosion in some steel profiles of columns or floors was very advanced. The state of the building was rapidly worsening due to the very high salinity of the indoor environment, moisture (building not insulated) and vibrating engines of machinery operating on different floors felt throughout the facility. After carrying out the technical expertise, working plans and specifications, and relevant numerical analysis, the modernization process was realized by the reinforcement or rebuilding of structural elements.
Referat przedstawia sposób remontu i naprawy konstrukcji nośnej i obudowy budynku autorów. Zaniechanie prac remontowych groziło awarią budowlaną pomimo przeprowadzonej wcześniej w 2002 r. naprawy. Postęp korozji w niektórych profilach stalowych słupów czy stropów był bardzo zaawansowany. Stan obiektu pogarszał się szybko ze względu na bardzo duże zasolenie środowiska, wilgoć (budynek nieocieplony) oraz pracujące na poszczególnych poziomach maszyny wytwarzające duże nadszybia nr 2 na terenie Kopalni Soli „Kłodawa”. Elementy konstrukcyjne budynku wymagały natychmiastowego wzmocnienia, co potwierdziła ekspertyza wykonana przez drgania wyczuwalne w każdym miejscu obiektu. Wykonano ekspertyzę i projekt wykonawczy przed przystąpieniem do prac renowacyjnych. Przeprowadzono stosowną analizę numeryczną budynku uwzględniając w obliczeniach osłabione korozją elementy pomniejszając odpowiednio w modelu ich parametry wytrzymałościowe. Na tej podstawie zaproponowano stosowne wzmocnienia. Zastosowano technologie wzmocnień stosując wymianę profili stalowych, wspawywanie dodatkowych profili lub blach oraz tworzenie profili zespolonych poprzez obudowanie zniszczonego elementu skrzynką z blach, a następnie wypełnianie pustki betonem, hamując w ten sposób postęp korozji poprzez odcięcie tlenu. Kluczowym elementem wzmocnienia było również odpowiednie usztywnienie węzłów ram portalowych w celu zachowania sztywności postaciowej całego budynku. Konstrukcja obiektu, po naprawie i stosowaniu się właściciela do zaleceń eksploatacyjnych, nie wykazuje nieprawidłowości.
Źródło:
Civil and Environmental Engineering Reports; 2015, 17; 15-23
2080-5187
2450-8594
Pojawia się w:
Civil and Environmental Engineering Reports
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przegląd technologii eksploatacji soli kamiennej w kopalniach podziemnych
The review of the rock salt exploitation techniques in the underground rock salt mines
Autorzy:
Poborska-Młynarska, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192137.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
sól kamienna
techniki eksploatacji
kopalnia soli
rock salt
exploitation techniques
salt mine
Opis:
Produkcja soli kamiennej w podziemnych kopalniach soli na świecie przekracza 43 mln ton rocznie. Sól kamienną eksploatuje się stosując różne techniki i systemy wybierania, w zależności od budowy geologicznej i warunków geologiczno- górniczych w złożu, stopnia mechanizacji, lokalnego doświadczenia górniczego i tradycji. Największymi producentami soli są kopalnie w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie i Niemczech. Powszechnie stosowanymi systemami eksploatacji w kopalniach soli są systemy komorowe właściwe oraz komorowo-filarowe. Urabianie skał odbywa się dwiema technikami: z zastosowaniem materiałów wybuchowych oraz maszynowo kombajnami chodnikowymi. Związane są z tym rozmaite rozwiązania procesów ładowania, odstawy i transportu urobku. W Polsce działają dwie podziemne kopalnie soli: Kopalnia Soli „Kłodawa” oraz rozpoczynająca produkcję nowa kopalnia - oddział eksploatujący sól w złożu Bądzów w KGHM Polska Miedź S.A. O/ZG „Polkowice-Sieroszowice”. Wielkość wydobycia pochodzącego z kopalni w Kłodawie przekroczyła w 2013 r. 0,6 mln ton. W obu kopalniach stosuje się systemy eksploatacji komorowe właściwe z odmienną techniką urabiania skał. Przegląd sposobów i technik eksploatacji stosowanych obecnie w kopalniach soli na świecie może być inspiracją dla rozwiązań w kopalniach soli w kraju.
The global production of rock salt in underground salt mines does not exceed 43 million tons a year. Rock salt is mined with various technologies and extraction systems, depending on the geological structure and mining conditions of the deposits and the degree of mechanization, as well as the local mining experiences and traditions. The salt mines located in the United States, Canada, and Germany are the largest rock salt producers. Chamber and chamber-and-pillar extraction systems are the most often used methods of salt extraction. Rock cutting is based on two techniques: one with the use of explosives and the other one based on the use of machines: continous miners. These methods are also associated with various solutions provided for the processes of loading, delivery, and transportation of the salt. Two underground salt mines operate currently in Poland: the “Kłodawa” Salt Mine and the newly established Salt Extraction Division “Polkowice-Sieroszowice” Salt Mine of the Bądzów Salt Deposit, division of the KGHM Polska Miedź S.A. The output of the “Kłodawa” Salt mine exceeded 0.6 million tons in 2013. Both Polish salt mines apply the chamber extraction systems, with diverse rock cutting techniques. A review of the global mining methods and techniques may be an inspiration for the selection of extracting solutions for the Polish salt mines.
Źródło:
Przegląd Solny; 2014, 10; 119--123
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charakter i geneza wycieku 55/750 w Kopalni Soli „Kłodawa”
The charakteristic and origin of the 55/750 leakage in the “Kłodawa” Salt Mine
Autorzy:
d’Obyrn, Kajetan
Motyka, Jacek
Staszczak, Wacław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192061.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
górnictwo solne
zagrożenie wodne
geneza zjawiska wodnego
salt mine
water hazard
leakage origin
Opis:
Zagrożenie wodne w Kopalni Soli „Kłodawa” występuje od ponad 65 lat, czyli od rozpoczęcia eksploatacji soli. Jednym z wycieków stanowiących zagrożenie jest zjawisko wodne nr 55 występujące na poziomie 750. W artykule przedstawiono wyniki monitoringu tego zjawiska wodnego. Kopalnia prowadzi systematyczną kontrolę wydajności wycieku i jego składu chemicznego oraz izotopowego. Wyniki tych badań pozwalają na określenie wody pochodzącej z tego zjawiska wodnego jako syngenetycznej solanki pochodzącej z wód uwięzionych w wysadzie.
The water hazard in the “Kłodawa” Salt Mine has been present for more than 65 years, since the beginning of the salt exploitation. The water phenomenon No. 55, occurring at the level 750, is one of the leakages contributing to this threat. The article presents the results of this water phenomenon monitoring conducted by the mine. Systematic control of this leakage consits of efficiency, and also chemical and isotopic composition measurements. Based on the monitoring results, water coming from this phenomenon can be considered as a syngenetic brine, originating from waters trapped in the salt deposit.
Źródło:
Przegląd Solny; 2018, 14; 21--28
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Salt tectonics in front of the Outer Carpathian thrust wedge in the Wieliczka area (S Poland) and its exposure in the underground salt mine
Autorzy:
Burliga, S.
Krzywiec, P.
Dąbroś, K.
Przybyło, J.
Włodarczyk, E.
Źróbek, M.
Słotwiński, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/184289.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
Carpathian Foredeep
Miocene
salt tectonics
Wieliczka salt deposit
Opis:
Salt deposits in the Wieliczka area (Wieliczka Salt Deposit – WSD) in southern Poland comprise salt-rich strata belonging to an evaporite succession that originated in the Carpathian Foredeep basin in the Middle Miocene Badenian (Serravallian) times, ca 13.81–13.45 Ma. Although they have been mined since the 13th century and decades of investigations provided abundant data on their origin and structure, some aspects of their geological evolution are still not fully understood. This study presents current concepts on the lithostratigraphy and tectonics of the WSD. The salt-bearing facies developed near to the southern basin margin, delineated by the Carpathian orogenic front. Such a location triggered the redeposition of sediments and gravity-driven deformation followed by tectonic deformation related to the forelandward advancement of the Carpathian thrusts. As a result, the WSD consists of folds and slices composed of two main salt members: (1) the stratified salt member, with intercalating salt, sulphates and siliciclastics, and (2) the boulder salt member, built of clays with large, isolated blocks of salt. The stratified member contains abundant meso-scale tectonic structures recording the soft-sediment deformation and deformation related to the northward tectonic push exerted by the advancing Carpathian thrust wedge. The boulder member originated due to the syntectonic erosion of evaporites along the basin margins and their redeposition during progressive northward migration of the Carpathian front. Recent interpretations of seismic data imply that the WSD constitutes the core of a triangle zone developed at the contact of the Carpathian orogenic wedge with the backthrust-displaced foredeep sedimentary fill. Meso-scale examples of sedimentary and tectonic structures in the salt-bearing succession exposed in the underground Wieliczka Salt Mine are described and their formation modes discussed.
Źródło:
Geology, Geophysics and Environment; 2018, 44, 1; 71-90
2299-8004
2353-0790
Pojawia się w:
Geology, Geophysics and Environment
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Badania składu chemicznego aerozolu w Uzdrowisku Kopalnia Soli „Wieliczka” metodą „płuczkową”
Chemical composition testing of aerosol spray in the “Wieliczka” Salt Mine using the “scrubbing” method
Autorzy:
Kostrzon, M.
Latour, T.
Badyda, A. J.
Rogula-Kozłowska, W.
Leśny, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192090.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
subterraneoterapia
speleoterapia
aerozol solny
kopalnia soli
subterraneotherapy
speleotherapy
salt aerosol
salt mine
Opis:
Subterraneoterapia (speleoterapia) stosowana jest w leczeniu przewlekłych chorób układu oddechowego. Jednym z czynników leczniczych występujących w atmosferze podziemnej Uzdrowiska Kopalnia Soli „Wieliczka” jest obecność aerozolu solnego. Ma on działanie osmotyczne, zwiększa aktywność ruchu migawkowego rzęsek nabłonka oskrzeli i pobudza czynność wydzielniczą dróg oddechowych. W dniach 29.03 – 04.04.2017 roku w kompleksie komór Uzdrowiska Kopalnia Soli „Wieliczka” przeprowadzono badanie powietrza metodą aspiracyjną z wykorzystaniem płuczek. W pobranych próbkach dokonano pomiaru stężenia jonów: Cl-, NO3 -, PO4 3-, SO4 2-, F-, Na+, NH4 +, K+, Ca2+, Mg2+. Stężenie składników mineralnych w powietrzu podziemnym wyniosło od 2,7 – 8,1 mg/m3 - średnio we wszystkich próbach 4,4 mg/m3. W pobranych próbkach powietrza dochodzącego do kompleksu komór uzdrowiskowych wśród oznaczonych składników dominowały: sód, potas, wapń i chlorki. Stężenie aerozolu w granicach oznaczonych aktualnie jest porównywalne z aerozolem nadmorskim. Aerozol wytwarzany obiektach subterraneoterapii charakteryzuje bardzo niska zawartość składników nierozpuszczalnych. Warunki panujące w podziemnym kompleksie komór uzdrowiskowych, sprzyjają działalności leczniczej ukierunkowanej na leczenie przewlekłych schorzeń układu oddechowego.
Subterraneotherapy (speleotherapy) is used in the treatment of chronic respiratory diseases. Salt aerosol is one of the therapeutic agents that occur in the underground atmosphere of the “Wieliczka” Salt Mine. It has an osmotic effect, increases the activity of the ciliary movement of the bronchial epithelium and stimulates respiratory secretion. In the period between 29th March and 4th April 2017, the air in the complex of the “Wieliczka” Salt Mine chambers was tested using the aspiration method with scrubbers. The measurements of ionic concentrations for Cl-, NO3 -, PO4 3-, SO4 2-, F-, Na+, NH4 +, K+, Ca2+, Mg2+ were followed by an analysis of the elements in the samples. In all samples, the concentration of minerals in the underground air was from 2.7 to 8.1 mg/m3- 4.4 mg/m3 on average. Sodium, potassium, calcium and chloride were dominant in the samples of air coming from the complex of spa chambers. The currently determined concentration of aerosol is comparable to coastal aerosol. Aerosol produced by subterraneotherapy objects has a very low content of insoluble constituents. The conditions in the underground complex of the spa chambers are beneficial to therapeutic activities aimed at treating chronic respiratory diseases.
Źródło:
Przegląd Solny; 2017, 13; 107--114
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Okoliczności i skutki katastrofalnego wdarcia wód do kopalni soli w Wapnie. Uwagi do wydarzeń z sierpnia 1977 r.
Circumstances and consequences of catastrophic water inflow into the Wapno salt mine. Notes to the events of August 1977
Autorzy:
Kortas, G.
Maj, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192132.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
kopalnia soli
katastrofa wodna
deformacje terenu
salt mine
catastrophic inflow
ground deformations
Opis:
Wdarcie wody w 1977 r. do kopalni soli w Wapnie doprowadziło do jej zatopienia. W pracy przedstawiono okoliczności katastrofalnego wdarcia wód do wyrobisk na podstawie własnych doświadczeń Autora. Wskazano na współudział czynników hydrogeologicznych i geomechanicznych, a także technicznych w procesie infiltracji wód w czapie wysadu, ochronnej półce stropowej i w obszarze kopalni. Pokazano też skutki zatopienia kopalni na powierzchni terenu, przejawiające się w postaci niecki obniżeń z rozległą strefą deformacji nieciągłych.
The uncontrolled inflow of water into the Wapno Salt Mine in 1977 resulted in flooding of the facility. This paper presents the circumstances of the catastrophic water inflow into workings, based on the author’s experiences. The paper indicates the combination of hydrogeological and geomechanical factors, as well as technical ones, occurring in the process of water infiltration into the salt dome cap, protective ceiling shelf, and the whole mining area. The effects of flooding on land surface are displayed in the form of subsidence, with a vast area of discontinuous deformations.
Źródło:
Przegląd Solny; 2014, 10; 101--106
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Stress measurements at load-bearing components of the shaft steelwork and the mine hoist frame in the Regis Shaft of the Wieliczka Salt Mine
Autorzy:
Konewecki, Artur
Rozwadowski, Krzysztof
Pasek, Rafał
Molski, Szymon
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27324349.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Instytut Techniki Górniczej KOMAG
Tematy:
measurements,
hoisting installation
mine elevator
stress
shaft steelwork
elevator car frame
Opis:
The study summarises the selection of dedicated techniques and procedures for measuring real stresses arising in shaft steelwork components due to car-shaft steelwork interactions as well as stresses at critical points of the car frame in the elevator installation in the Regis Shaft of the Wieliczka Salt Mine. The implemented solution and operational parameters of the hoisting installation in the Regis Shaft of the Wieliczka Salt Mine are summarised, the adopted measurement method and dedicated equipment are presented, focusing on the procedure for locating the critical points on the car frame and shaft steelwork. The purpose-built measurement set-up as well as the adopted stress measurement procedure and results are explained in detail.
Źródło:
Mining Machines; 2022, 40, 4; 216--228
2719-3306
Pojawia się w:
Mining Machines
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przemieszczenia ścian wyrobiska komorowego w skałach solnych spowodowane jego wypełnieniem
The displacements of the walls of the chamber working in salt rocks caused by its filling
Autorzy:
Maj, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/167025.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
kopalnia soli
podsadzanie
solanka w podsadzce
salt mine
backfilling
brine in back
Opis:
W górnictwie solnym od stopnia wypełnienia pustek poeksploatacyjnych zależą przemieszczenia w jego otoczeniu, ale bardziej znaczący jest wpływ porzuconych wyrobisk na kształtowanie się stanu zagrożenia wodnego, w tym potencjalne skutki wdarcia wód. W pracy analizowano wyniki obliczeń numerycznych przeprowadzonych dla 4 wariantów sposobu wypełnienia wyrobiska na jego otoczenie skałami o właściwościach reologicznych. Stwierdzono współoddziaływanie dwóch procesów: spowalniania zaciskania wyrobisk wywołanego jego wypełnieniem i przyspieszenia zaciskania spowodowanego namakaniem górotworu przez solankę obecną w materiale podsadzkowym.
In salt mining, the displacements around the post-mining voids depend on the degree of their filling. The impact of abandoned workings on the extent to which the water hazard is present, including the potential effects of water inrush, is more significant. This paper presents an analysis of results of numerical calculations carried out for 4 variants of a filled excavation surrounded by a rock mass with rheological properties. Interaction of two processes was found: the slowing down of convergence caused by working filling and acceleration of room-closure caused by soaking of the rock mass by the brine presented in the filling material.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2018, 74, 12; 15-19
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fotografia w wielickiej kopalni – od zdjęć Awita Szuberta do skaningu laserowego (na przykładzie prywatnej kolekcji Jerzego Przybyły)
Photographs of the “Wieliczka” Salt Mine: from the photographs taken by Awit Szubert to laser scanning images (Based on the private collections of Jerzy Przybyło)
Autorzy:
Przybyło, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192011.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
Kopalnia Soli „Wieliczka”
fotogrametria
skaning laserowy
Wieliczka salt mine
photogrammetry
laser scanning
Opis:
Kopalnia Soli „Wieliczka” wzbudza od stuleci zainteresowanie zarówno jako obiekt przemysłowy, jaki i turystyczny, dlatego nic dziwnego, że na stałe zagościła w niej fotografia. Obok pełnienia roli turystycznej pamiątki i dokumentu stała się także narzędziem do naukowych badań oraz metod pomiarów podziemnych wyrobisk. Za odkrywców fotografii uważa się Francuza Louis Jacques Mandé Daguerre,a oraz Anglika Williama Henry’ego Fox Talbota. Obaj niezależnie od siebie w 1839 r. objawili światu jej wynalazek. Musiało jednak minąć ponad 50 lat zanim zawitała do wielickiej kopalni. Pierwszym fotografem, który ją uwiecznił był Awit Szubert, który w 1892 r. wykonał serią zdjęć wydaną rok później w Wiedniu w postaci albumu. Kolejnymi fotografami ważnymi dla kopalni w okresie do 1945 r. byli Jan Czernecki i Władysław Gargul. Zdjęcia ich autorstwa ilustrowały zarówno książki i artykuły traktujące o kopalni, jak i turystyczne przewodniki, a także były wydawane w postaci pocztówek. Znaczącą powojenną postacią dla Wieliczki był Alfons Długosz. Zainicjował on powstanie Muzeum Żup Krakowskich. Sam był uznanym fotografem i wykonał wiele zdjęć ukazujących podziemia kopalni. Jego prace charakteryzują się dużym kunsztem artystycznym. Postępujący rozwój turystyki w kopalni wywołał zapotrzebowanie na przewodniki, pocztówki i zestawy pamkowych zdjęć. Jej wpisanie w 1976 r. na listę zabytków Województwa Krakowskiego, a w 1978 na Światową Listę Dziedzictwa Przyrodniczego UNESCO spowodowało dalsze zapotrzebowanie na zdjęcia z podziemi. Pojawiły się też duże wydawnictwa albumowe traktujące o kopalni. Po 1989 r., kiedy to w Polsce doszło do przemian ustrojowych i powstania gospodarki wolnorynkowej ilość publikacji albumowych, przewodników i innych pamiątek, takich jak np. kalendarze znacznie wzrosła. Publikowały je zarówno firma organizująca ruch turystyczny w kopalni (Kopalnia Soli „Wieliczka” - Trasa Turystyczna sp. z o.o.) jak i Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka. Obok komercyjnych funkcji związanych z turystyczną i muzealną rolą kopalni fotografia znalazła zastosowanie w pomiarach podziemnych wyrobisk (fotogrametria), dokumentacji podziemnych zabytkowych miejsc, pełniła także rolę edukacyjną i ilustracyjną dla wielu artykułów naukowych oraz popularnonaukowych. Przeszła drogę od klasycznej (rejestracji obrazu na materiałach światłoczułych) do cyfrowej, a jej techniczna kopalniana przyszłość związana jest ze skaningiem laserowym wyrobisk.
For centuries, the “Wieliczka” Salt Mine has aroused interest both as an industrial facility and as a tourist destination; therefore, it is no wonder that photography has become a permanent aspect of the site. Photographs served as tourist souvenirs and documents, and photographic techniques become tools for scientific research and surveying underground excavations. The Frenchman Louis Jacques Mandé Daguerre and the Englishman William Henry Fox Talbot are considered to be the inventors of photography. They both independently revealed the invention of photography to the world in 1839. However, over 50 years passed before photography arrived at the “Wieliczka” Salt Mine. Awit Szubert was the first photographer who immortalised the Mine. He took a series of photographs in 1892. They were published a year later in Vienna, in the form of an album. Jan Czernecki and Władysław Gargul were other important Salt Mine photographers before 1945. Their photographs illustrated books and articles about the Salt Mine, as well as tourist guides, and were issued in the form of postcards too. Alfons Długosz became a significant post-war figure in Wieliczka. He initiated the creation of the Kraków Saltworks Museum in Wieliczka. He himself was a recognised photographer and took many photographs showing the undergrounds of the Salt Mine. His photographs demonstrated a high artistic craftsmanship. The progressive development of tourism in the Salt Mine triggered demand for guidebooks, postcards, and sets of commemorative photographs. Entering the Salt Mine on the Landmark List of the Kraków Region in 1976 and on the World Heritage List in 1978 caused further demand for photographs from the underground. Large album publications about the mine appeared. After 1989, when Poland underwent political transformations, and free market economy emerged, the number of album publications, guidebooks, and other souvenirs, such as calendars, increased significantly. They were published both by the company organising tourism in the Mine (The Wieliczka Salt Mine – Tourist Route Ltd.) and the Kraków Saltworks Museum in Wieliczka. Apart from the commercial functions connected with the tourist site and landmark roles of the Mine, photography was also used for the surveying of underground excavations (photogrammetry) and the documentation of the landmark underground workings. It also played educational and illustrative roles for many scientific and popular-science publications. Photography developed from its classical technique (image recording on photosensitive materials) to digital one. The technical future of photograph in the Salt Mine is associated with laser scanning of the Salt Mine’s excavations.
Źródło:
Przegląd Solny; 2022, 16; 104--140
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Deformacje szybu „Kościuszko KS Wieliczka wywołane pracami uszczelniającymi obudowę szybu
Deformation of "Kościuszko" mine shaft in Salt Mine "Wieliczka" caused by sealing of the housing
Autorzy:
Jaśkowski, W.
Lipecki, T.
Jabłoński, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/165456.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
KS Wieliczka
deformacje szybu
obudowa szybu
Wieliczka Salt Mine
Shaft deformation
shaft housind
Opis:
W referacie przedstawiono deformacje obudowy i uzbrojenia szybu zarejestrowane wykonanym dla Kopalni Soli „Wieliczka" S.A. systemem monitoringu geodezyjnego deformacji obudowy szybu, kanału dolotowego oraz konstrukcji wieży szybowej podczas wykonywanych prac wiertniczych i iniekcyjnych w pobliżu szybu. Iniekt podawany pod znacznym ciśnieniem do otworów wiertniczych zlokalizowanych bardzo blisko szybu, mógł uszkodzić konstrukcję obudowy i spowodować awarie krytyczne szybu. W celu zapobieżenia takim sytuacjom zamontowano w szybie mobilny system monitorowania stanu konstrukcji szybu. Jego wskazania pozwoliły na bieżąco wyznaczać wartości występujących w szybie deformacji i w razie konieczności modyfikować przebieg prac iniekcyjnych. System wraz z oprogramowaniem integrującym dane monitoringu zbudowano w ramach projektu: „Opracowanie technologii uszczelniania szybów górniczych przez Kopalnię Soli „Wieliczka", współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Analiza uzyskanych wyników wykazała niewielkie deformacje obudowy szybu podczas iniekcji oraz potwierdziła zalety wykonanego systemu monitoringu i nowatorskiego sposobu iniekcji wysokociśnieniowych.
This paper presents the deformation of the housing and shaft reinforcement within the deformation monitoring system surveyed in Salt Mine "Wieliczka". The material injected under considerable pressure to boreholes located very close to the shaft, could damage the reinforcement and cause critical failures of the shaft. In order to prevent such situations, a mobile system for monitoring the condition of the structure of the shaft was mounted. Its indications allowed to define the value of deformation occurring in the shaft in real time, and if necessary to modify the course of the injection works. The system and the implemented software was developed within the project "Developing technologies of sealing mine shafts in Salt Mine "Wieliczka"", co-financed by the European Regional Development Fund. The analysis of the results shows a slight deformation of the shaft housing during the injection and demonstrates the advantages of the monitoring system and a novel method of high-pressure injections.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2016, 72, 1; 4-10
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Charakterystyka rynku soli w Polsce na przykładzie Kopalni Soli „Kłodawa” S.A.
Salt market characteristics in Poland on the example of the “Kłodawa” Salt Mine
Autorzy:
Kołodziejski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2173176.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
kopalnia
sól kamienna
chlorek sodu
wydobycie soli
zastosowanie soli
produkcja soli kamiennej
Kłodawa
mine
rock salt
sodium chloride
salt mining
salt application
rock salt production
Opis:
Artykuł jest skrótowym zestawieniem informacji dotyczących rynku solnego w Polsce. Poza tym określa dziedziny gospodarki, w których wykorzystywany jest chlorek sodu, źródła pozyskiwania soli i formy jej występowania solanka, sól warzona i sól kamienna. Ponadto w artykule zawarto ogólne informacje dotyczące producentów soli warzonej i kamiennej w Polsce. Przedstawione są również udziały procentowe w rynku poszczególnych producentów soli, importerów i producentów soli w postaci stałej oraz kraje, które są największymi producentami soli na świecie. W artykule ogólnie scharakteryzowano największego producenta soli kamiennej w Polsce, czyli Kopalnię Soli „Kłodawa” S.A. Stopień szczegółowości podawanych informacji został ograniczony ze względu na ich poufność i ochronę danych rynkowych.
This article is a brief summary of information on the salt market in Poland. In addition it defines the economic areas in which sodium chloride is used, the sources of salt production and the forms in which it occurs – brine, evaporated salt and rock salt. General information is also given on the evaporated and rock salt producers in Poland. The market shares of individual salt producers, importers and solid salt producers and the countries that are the largest salt producers in the world are also presented. The article generally describes terms the largest rock salt producer in Poland, i.e. Kopalnia Soli “Kłodawa” S.A. The degree of detail of the information provided has been deliberately limited due to its sensitivity and the protection of market data.
Źródło:
Mining – Informatics, Automation and Electrical Engineering; 2022, 60, 1; 15-22
2450-7326
2449-6421
Pojawia się w:
Mining – Informatics, Automation and Electrical Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Salt market characteristics in Poland on the example of the “Kłodawa” Salt Mine
Charakterystyka rynku soli w Polsce na przykładzie Kopalni Soli „Kłodawa” S.A.
Autorzy:
Kołodziejski, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2173179.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
mine
rock salt
sodium chloride
salt mining
salt application
rock salt production
Kłodawa
kopalnia
sól kamienna
chlorek sodu
wydobycie soli
zastosowanie soli
produkcja soli kamiennej
Opis:
This article is a brief summary of information on the salt market in Poland. In addition it defines the economic areas in which sodium chloride is used, the sources of salt production and the forms in which it occurs – brine, evaporated salt and rock salt. General information is also given on the evaporated and rock salt producers in Poland. The market shares of individual salt producers, importers and solid salt producers and the countries that are the largest salt producers in the world are also presented. The article generally describes terms the largest rock salt producer in Poland, i.e. Kopalnia Soli “Kłodawa” S.A. The degree of detail of the information provided has been deliberately limited due to its sensitivity and the protection of market data.
Artykuł jest skrótowym zestawieniem informacji dotyczących rynku solnego w Polsce. Poza tym określa dziedziny gospodarki, w których wykorzystywany jest chlorek sodu, źródła pozyskiwania soli i formy jej występowania solanka, sól warzona i sól kamienna. Ponadto w artykule zawarto ogólne informacje dotyczące producentów soli warzonej i kamiennej w Polsce. Przedstawione są również udziały procentowe w rynku poszczególnych producentów soli, importerów i producentów soli w postaci stałej oraz kraje, które są największymi producentami soli na świecie. W artykule ogólnie scharakteryzowano największego producenta soli kamiennej w Polsce, czyli Kopalnię Soli „Kłodawa” S.A. Stopień szczegółowości podawanych informacji został ograniczony ze względu na ich poufność i ochronę danych rynkowych.
Źródło:
Mining – Informatics, Automation and Electrical Engineering; 2022, 60, 1; 7-14
2450-7326
2449-6421
Pojawia się w:
Mining – Informatics, Automation and Electrical Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nadzór Starostwa Górniczego w Krakowie nad Kopalnią Soli w Wieliczce w latach 1872-1918
Supervision of the mining starosty in Cracow over the Wieliczka Salt Mine between 1872 and 1918
Autorzy:
Krokosz, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1574541.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka
Tematy:
Nadzór
Starostwo Górnicze
Kraków
Kopalnia Soli
Wieliczka
Supervision
Mining starosty
Cracow
Salt Mine
Opis:
Between 1860 and 1873, Galicia, which formed a part of the Habsburg Empire, received a number of social and political rights which remained in force until 1918 and became known in history as the period of “Galician Autonomy.” In 1871, the Minister of Galicia was appointed. The central state authorities were represented by an intendant (with the headquarters in Lvov), appointed by the emperor and subordinate to the government in Vienna; on the other hand, starosts from individual poviats and police directors were subject to the intendant. The chief local authority was the National Sejm, whereas the National School Council supervised education. Local government bodies were poviat and commune councils, elected locally. In 1869, Polish language was introduced as the official language of administration and courts in Galicia. The period of Galician Autonomy, so important for the entire Polish society that inhabited this crown-land (Kingdom of Galicia and Lodomeria), was equally significant for the functioning of the Wieliczka Saltworks. Spatial development of the mine took place during the rule of the Austrian administration; changes were introduced in salt deposit exploitation, production and transport of extracted salt. These activities required provision of proper security measures for the personnel working in the mine and for the tourists visiting the designated section of underground pits. Issues related to social benefits for the mine personnel also played a significant role. All these aspects required supervision on the part of relevant instances of mining authorities, i.e. the Mining Starosty in Cracow (since 1871) and the District Mining Office subordinate to it. Throughout all the years of its functioning, the Mining Starosty performed all tasks contained in the act that established in it a very meticulous – and sometimes even pedantic – manner. Relevant activities referred primarily to permanent control of the mine with respect to compliance with safety standards, both underground and on the surface (verification of technical status of the haulage machines, fire-extinguishing equipment, etc.). The Mining Starosty supervised the activities of the Wieliczka “Brotherly Fund” (“Kasa Bracka”), a mining self-help cooperative and other organisations operating by the saltworks. Supervision over the mine, and in particular over explosives used during mining work, acquired special dimension before the outbreak of WWI, when the Mining Starosty was made liable for strict implementation of guidelines of political and military authorities. The mining institutions established in 1871 continued to operate after Poland regained its independence in 1918 and survived, sometimes in slightly changed forms, until the 1920’s.
Źródło:
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce; 2015, 30; 69-108
0137-530X
Pojawia się w:
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Analiza SWOT odzysku odpadów w technologii wypełniania wyrobisk w kopalni soli
SWOT analysis of the waste recovery technique for filling excavation in the salt mine
Autorzy:
Korzeniowski, W.
Poborska-Młynarska, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192093.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
odzysk odpadów
wypełnianie i likwidacja wyrobisk poeksploatacyjnych
kopalnia soli
waste recovery
mining excavation backfilling and closure
salt mine
Opis:
W artykule przedstawiono analizę SWOT dla technologii wypełniania i likwidacji wyrobisk poeksploatacyjnych w Kopalni Soli „Kłodawa” z odzyskiem odpadów wtórnych, pochodzących ze spalarń odpadów komunalnych. Rozpatrywano dwie technologie wypełniania wyrobisk: suchymi odpadami w opakowaniach i odpadami jako głównymi składnikami samozestalających się mieszanin przeznaczonych do transportu hydraulicznego Zidentyfikowano i scharakteryzowano kluczowe dla przedsięwzięcia czynniki, tzn.: położenie kopalni, warunki geologiczne i hydrogeologiczne, zagrożenia naturalne, strukturę kopalni i objętość wyrobisk poeksploatacyjnych oraz wybrane technologie odzysku w powiązaniu z właściwościami odpadów. Ustalono mocne i słabe strony oraz szanse i zagrożenia technologii: środowiskowe, techniczne i społeczne. Analiza SWOT wskazała, że proponowana technologia jest korzystna dla środowiska i gospodarki, a korzyści z zastosowania technologii przewyższają ryzyko związane z możliwymi zagrożeniami.
In the paper, the SWOT analysis of the filling and closure of the post-exploitation excavations in the salt mine Kłodawa, with waste recovery technique for the secondary waste from municipal waste incinerators, is presented. Two techniques of the excavations filling were considered: with dry packaged waste and with waste as a main component of self-solidifying mixtures intended for hydraulic transport. Key factors for the technology have been identified, i.e.: location of the mine, geological and hydrogeological conditions, natural hazards, mine structure, volume of excavations and characteristic of the recovery technologies in relation to waste properties. Strengths and weaknesses, opportunities and threats: environmental, technical and social of technology have been determined. The SWOT analysis indicates that the proposed technology is beneficial to the environment and economy, and that the benefits of technology predominated the risk of possible threats.
Źródło:
Przegląd Solny; 2017, 13; 156--160
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The impact of treatment under subterraneotherapy conditions at the “Wieliczka” Salt Mine Health Resort on the symptoms of diseases of the nose and paranasal sinuses
Autorzy:
Woźniak, Aleksandra
Nowak, Karol
Pełkowska, Anna
Rys, Katarzyna
Gawlik, Jolanta
Składzień, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1398963.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Index Copernicus International
Tematy:
chronic non-allergic rhinitis
respiratory rehabilitation
subterraneotherapy
Opis:
Introduction: Chronic rhinosinusitis is an important disease of the upper respiratory system which substantially reduces patient quality of life and the methods of symptomatic treatment are tremendously limited. Aim: The aim of this study was to evaluate the next therapeutic option which is a combination of respiratory rehabilitation and subterraneotherapy. Material and methods: The study covered 57 patients of whom 15 were men and 42 women. The average age of patients was 60 +/- 10.87 (standard deviation). 44 patients finished 15 days of therapy which covers full-time treatment. The average age of these patients was 59.7 +/- 11.6 (standard deviation). Results: In the study group, there was a statistically significant reduction among all analyzed symptoms of chronic rhinosinusitis. The general severity of symptoms decreased from 5.66 cm to 2.57 cm (p < 0.001), blockade/congestion of the nose from 5.49 to 2.23 cm (p < 0.001), anterior nasal discharge from 5.33 cm to 2.5 cm (p < 0.001), posterior nasal discharge from 6.04 cm to 2.71 cm (p < 0.001), facial pain/pressure from 3.43 cm to 1.45 cm (p < 0.001), headache from 3.73 cm to 1.19 cm (p < 0.001) and reduction or loss of smell from 4.17 cm to 1.94 cm (p < 0.001). Conclusions: Such a notable improvement in all analyzed symptoms led us to conclude that respiratory rehabilitation, especially such conducted in adequate climatic conditions, should be a valuable therapeutic option in the symptomatic treatment of patients with chronic rhinosinusitis.
Źródło:
Polski Przegląd Otorynolaryngologiczny; 2021, 10, 1; 22-27
2084-5308
2300-7338
Pojawia się w:
Polski Przegląd Otorynolaryngologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Mining-induced Land Subsidence Detected by Sentinel-1 SAR Images:An Example from the Historical Tadeusz Kościuszko Salt Mine at Wapno, Greater Poland Voivodeship, Poland
Autorzy:
Kim, Thi Thu Huong
Tran, Hong Ha
Bui, Khac Luyen
Lipecki, Tomasz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2020214.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Przeróbki Kopalin
Tematy:
PSInSAR
land subsidence
Mining
Wapno
Polska
górnictwo
Polska
Opis:
There are many mines in Poland that have been in operation for over 100 years, with the Tadeusz Kościuszko mine being a large salt mine in Wapno, northern Poland. The mine was closed in 1977 due to the greatest catastrophe in the history of Polish mining, but in the first days of 2021, a very large hole has been created in this area due to land subsidence. This article uses InSAR technology with Sentinel-1 images to determine settlement and ongoing deformation in this mine. The study results are useful for policymakers, managers, and authorities because land subsidence has caused serious and dangerous effects on people living in the area. The results processed by the Persistent Scatterer InSAR (PSInSAR) method with the Sentinel Application Platform and the Stanford Method for Persistent Scatterers software packages show that deformation in the Wapno village area has been detected in both residential and non-residential areas, with maximum subsidence of up to −19 mm/yr. The subsidence in the mine reaches −12 mm/yr, and that at surrounding area range from 0 to −18.8 mm/yr.
Źródło:
Inżynieria Mineralna; 2021, 2; 41--52
1640-4920
Pojawia się w:
Inżynieria Mineralna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Deformacje powierzchni terenu w aspekcie wycieku „Mina” w Kopalni Soli „Wieliczka”
Land surface deformations with regard to the “Mina” leak in the Wieliczka Salt Mine
Autorzy:
Ulmaniec, P.
Paraszczuk, K.
Malinowska, A.
Hejmanowski, R.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192096.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
monitoring przemieszczeń
wypiętrzenia powierzchni
deformacje powierzchni
deformacje górotworu
displacement monitoring
surface and rock deformation
surface uplifts
Opis:
Naruszenie granicy złoża w poprzeczni Mina na IV poziomie kopalni skutkowało ujawnieniem się wycieku, a w kwietniu 1992 roku wdarciem wód. Spływ wód spowodował wykształcenie leja depresji i zjawisko sufozji. Woda wymywała materiał skalny, udrażniając i tworząc system szczelin oraz pustek, cyklicznie wypełniający się i opróżniający. Skutkiem tego procesu były pojawienie się niecki osiadań, a długotrwały drenaż utworów wodonośnych spowodował wyniesienie dużych ilości drobnego materiału skalnego. Zamknięcie wycieku w 2007r. spowodowało proces przywracania naturalnych warunków hydrogeologicznych. Skutkiem tego procesu było pojawienie się wypiętrzeń na powierzchni terenu. Wpływy obu tych procesów były od początku obserwowane w ramach badania deformacji powierzchni i górotworu metodami geodezyjnymi ale także przez pomiary zwierciadła wody w piezometrach. Analiza i interpretacja wyników tych badań doprowadziły do szeregu bardzo istotnych spostrzeżeń i wniosków. W niniejszym artykule przedstawiono tło obserwowanych zjawisk i wyniki wspomnianych.
The mining operation close to the salt deposit boundary at Mine 4’s level resulted in water leakage the introduction of water (April 1992). Water flow caused the depression cone and mechanical suffosion on the terrain surface. Water washed out the rock material creating a system of gaps and voids. The result of this process was development of subsidence troughs, and long-term drainage of aquifers. Closing the water leak in 2007 caused the process of restoring natural hydrogeological conditions. The result of this process was the terrain uplift. The effects of both these processes were observed from the beginning as part of the surveying of terrain surface and rock deformation. The hydrological measurements of the water table in piezometers was also provided. The analysis and interpretation of the results of these studies has led to a number of very important observations and conclusions. This article presents the background of the observed phenomena and the premises for the future.
Źródło:
Przegląd Solny; 2017, 13; 15--23
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Katastrofy wodne w górnictwie solnym na świecie - przyczyny, sposoby zwalczania, skutki
Water disasters in salt mining worldwide - causes, counter measures, consequences
Autorzy:
Poborska-Młynarska, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/165286.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
Tematy:
górnictwo solne
katastrofa wodna
zatopienie kopalni soli
salt mining
water disaster
salt mine flooding
Opis:
Podziemne kopalnie soli kamiennej i soli potasowych są narażone na gwałtowne dopływy wód spoza złoża do wyrobisk górniczych, zagrażające ich zatopieniem. Pomimo znacznego postępu w znajomości geologii złóż solnych, bogatego doświadczenia górniczego i postępu w technologiach górniczych, dochodzi również w dzisiejszych czasach do katastrof wodnych, których skutkiem jest utrata kopalni, utrata zasobów złoża oraz zniszczenia na powierzchni przebiegające z niezwykłą intensywnością. Przypadki takie zaszły w ostatnim ćwierćwieczu w kilku zagłębiach solnych, np. w Stanach Zjednoczonych, Niemczech, Rosji, Ukrainie, Białorusi. W artykule dokonano próby usystematyzowania przyczyn katastrof wodnych w kopalniach soli na świecie, które zaszły w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat. Przedstawiono sposoby zwalczania dopływów oraz dalsze konsekwencje katastrof wodnych wyrażające się poważnymi deformacjami górotworu i powierzchni. Problem realnego zagrożenia wodnego w kopalniach soli w Polsce jest nieustająco aktualny, wobec trwającej od dziesięcioleci eksploatacji w wysadzie solnym w Kopalni Soli „Kłodawa”, rozpoczęcia wydobycia w pokładowym złożu solnym Bądzów w KGHM Polska Miedź S.A. oraz wobec zabezpieczania wyrobisk w historycznych kopalniach w Bochni i Wieliczce. Artykuł został zakończony wnioskami, przydatnymi dla bezpieczeństwa eksploatacji i utrzymania wyrobisk w reżimie zagrożenia wodnego w krajowych kopalniach soli.
Underground mines of rock and potassium salts are exposed to violent water inflows into mining excavations causing flooding hazard in the mine. Despite considerable progress in the geology of salt deposits, great mining experience and progress in mining technologies, there are also current water disasters with such consequences as loss of mine, loss of reserves and extremely intense damages on the surface. Such cases have occurred in the last quarter of the century in several salt basins, for instance in the United States, Germany, Russia, Ukraine, Belarus. In this paper, attempts have been made to systematize the causes of water disasters in salt mines worldwide and, based on the review of literature, they have been illustrated by descriptions of individual events that have taken place in the past several decades. The counter measures against water inflow and their effectiveness, as well as further consequences of water disasters resulting in serious deformations of the rock and surface, have been described. The problem of real water hazard in salt mines in Poland is constantly current, considering the decades of operation of the salt mine Kłodawa, the beginning of mining activity in the salt deposit Bądzów (KGHM Polska Miedź S.A.) and problems with old salt chambers protection in the historical mines in Bochnia and Wieliczka. This paper has been completed with conclusions useful for the safe operation and maintenance of the workings in the Polish salt mines in the water hazard regime.
Źródło:
Przegląd Górniczy; 2018, 74, 6; 33-41
0033-216X
Pojawia się w:
Przegląd Górniczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chrząszcze w soli
Beetles in rock salt
Autorzy:
Kłys, Grzegorz
Ziarkiewicz, Aleksandra
Przybyło, Jerzy
Włodarczyk-Żurek, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192067.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
Kopalnia Soli „Wieliczka”
troglokseny
troglofile
troglobionty
chrząszcz
Wieliczka Salt Mine
trogloxene
troglophiles
troglobionts
beetles
Opis:
Kopalnia Soli „Wieliczka” jest obiektem sztucznie stworzonym przez człowieka, dawniej eksploatowanym, obecnie intensywnie odwiedzanym. Dzięki kopalni powstała nowa nisza ekologiczna, którą zaczęły zasiedlać troglofilne organizmy żywe. Jednymi z ciekawszych zwierząt żyjących w tej kopalni są chrząszcze Niptus hololeucus. Naturalnie występują w miejscach niezwiązanych z solnymi systemami podziemnymi, jednak zawleczone przystosowały się do troglobiontycznego trybu życia. Obecnie prowadzone badania ukierunkowane są m.in. na biologiczne i morfologiczne porównanie populacji troglofilnych z kopalni i żyjących poza nią. W tym celu przy pomocy pułapek Barbera pobierane są próby z 13 stanowisk z poziomów I-III. Wstępne wyniki pokazują znaczące zmiany liczebności chrząszczy znajdowanych w pułapkach, co może mieć związek z cyklem rozwojowym a także znaczne różnice związane z miejscem ulokowania pułapki.
The „Wieliczka” Salt Mine is the place artificially created by man, formerly operated, now intensely visited. Owing to mine arise new ecological niche, which troglophiles living organisms to settled. One of the more interesting animals from this mine are the beetles Niptus hololeucus. They naturally occur in place unbound with salt underground systems but introduce adapt to troglobiontic lifestyle. The aim of current research is i.a. biological and morphological comparison troglophile and free-living populations. For this purpose, using Barber’s traps samples from 13 positions from the I-III level of the mine are collected. The preliminary results show significant changes in numbers of found beetles in traps, what may be related to the life cycle, and significant differences related to the location of the trap.
Źródło:
Przegląd Solny; 2018, 14; 145--147
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zmiany warunków zasilania wycieku W VI-32 w kopalni soli Wieliczka w świetle wieloletnich badań izotopowych
Changes of recharge conditions of inflow W VI-32 at Wieliczka salt mine in the light of long-term isotopic investigations
Autorzy:
Postawa, A.
Obyrn, K. d'
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2062460.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
hydrogeologia górnicza
badania izotopowe
kopalnia soli Wieliczka
mining hydrogeology
isotope investigations
Wieliczka Salt Mine
Opis:
W pracy przedstawiono podsumowanie 40 lat badań zawartości trytu oraz izotopów stabilnych (18O i 2H) w wodach dopływających do komory Z-32 na poziomie VI kopalni soli Wieliczka (wyciek W VI-32). Skład izotopowy wód z wycieku świadczy o zasilaniu mieszanym, z istotną komponentą wód współczesnych. Proporcje mieszania tych składowych ulegają okresowym, niekiedy znacznym wahaniom, co świadczy o zmiennych w czasie i skomplikowanych warunkach zasilania wycieku.
In a paper the results of long-term isotopic investigations are presented. Both stable isotopes (18O and 2H) and tritium concentrations were measured in water appearing in the Z-32 chamber at the VI level in Wieliczka salt main. Observed changes in isotopic composition of waters from the inflow suggest mixing of tritium free water recharged in Holocene with essential component of contemporary waters containing tritium. Variable mixing proportions of these components suggest changeable and complicated conditions of water circulation.
Źródło:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego; 2013, 456 Hydrogeologia z. 14/2; 465--469
0867-6143
Pojawia się w:
Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ground uplift after the closure of water leaks in the Mina drift of the Wieliczka Salt Mine
Wypiętrzenia terenu po zamknięciu wycieku w poprzeczni Mina w Kopalni Soli Wieliczka
Autorzy:
Maj, A.
Kortas, G.
Ulmaniec, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/184710.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
kopalnia soli Wieliczka
niecka osiadań
wypiętrzenia terenu
Wieliczka Salt Mine
subsidence trough
ground uplift
Opis:
After putting the water leaks in the Wieliczka Salt Mine under control, upon construction of dams in 2007, the ground subsidence stopped. Presently, however, ground uplifts are observed on land surface. This paper presents geological, mining, and hydro-geological conditions occurring in the leak areas. Using the examples of previous subsidence, the authors have demonstrated the shaping of ground uplifts observed in levelling surveying by precise measurement methods. With a correction relating to the subsidence caused by working convergence that also occur in ground displacements, it was found that the maximum ground uplifts reached 63 mm, with the continuing trends in the years to come. It was established that the causes of uplifting included increase of pressure in suffosion caverns and the displacement effect, with irrigation of dried and drained formations during the flow of water into the salt mine.
Po opanowanym wdarciu wód do Kopalni Soli Wieliczka przez zamknięcie wycieku w 2007 r. ustały obniżenia powierzchni i obecnie wykształcają się wypiętrzenia. W pracy przedstawiono warunki geologiczno-górnicze i hydrogeologiczne w strefie wycieku i na tle poprzednich obniżeń pokazano kształtowanie się wypiętrzeń terenu, obserwowane w pomiarach geodezyjnych niwelacją precyzyjną. Biorąc pod uwagę poprawkę na uczestniczące w przemieszczeniach terenu osiadania spowodowane wpływami kopalni, stwierdzono, że maksymalne wypiętrzenia osiągnęły 63 mm, a teren w następnych latach może się nadal wypiętrzać. Wskazano, że przyczyną wypiętrzeń jest zwiększenie ciśnienia w kawernach sufozyjnych oraz efekt wypornościowy i nawadnianie osuszonych i zdrenowanych utworów w trakcie spływu wód do kopalni.
Źródło:
Geology, Geophysics and Environment; 2012, 38, 1; 9-22
2299-8004
2353-0790
Pojawia się w:
Geology, Geophysics and Environment
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zawodnienie złoża soli Wieliczka na podstawie stanu wycieków kopalnianych
Hydrogeological situations of Wieliczka deposit on the base of mine seepages conditions
Autorzy:
Brudnik, K.
Przybyło, J.
Winid, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/299564.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
wycieki kopalniane
Wieliczka
kopalnia soli
zawodnienie
seepages in mines
Wieliczka Salt Mine
wet conditions
Opis:
Zjawiska hydrogeologiczne obserwowane w Kopalni Soli Wieliczka stanowią grupę ponad 180 wycieków kopalnianych, która podlega kontroli jakościowej i ilościowej. Na wykresach częstości skumulowanej przedstawiono wydajności i zawartość jonów chlorkowych i siarczanowych, parametry, które związane są bezpośrednio z zagrożeniem wodnym, a także wartości policzonego na ich podstawie wskaźnika siarczanowości. Wycieki podzielono na grupy różniące się pochodzeniem (dopływy zewnętrze i wycieki krążące w złożu) oraz wydajnością i zasoleniem. Dopływy zewnętrzne charakteryzują się większą wydajnością i mniejszym wydatkiem ale różnym zasoleniem. Natomiast krążące w złożu solanki cechują się mniejszym zróżnicowaniem wydajności, większą zawartością jonów siarczanowych i niewielkimi różnicami w zawartości jonów chlorkowych
Wet conditions in salt deposits are observed on the group of leaks reported in Wieliczka Salt Mine. More than 180 leaks are under quantity and quality control. Discharges and contest of chloride and sulphate and sulphate indicators of Wieliczka leaks are presented on probability curves. Leaks were classified based on their origin (waters from the boundary and waters inside the deposit), on the discharge (for groups) and salinity (three groups). Waters leaking to the deposit are characterised by bigger discharge and variety salinity. Waters circulated inside the deposit are less variable of discharge, more contest of sulphate and small differences in chloride contest
Źródło:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2006, 23, 1; 101-109
1507-0042
Pojawia się w:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Deformations of the protection shelf in the "wapno" salt mine, based on model studies
Odkształcenia półki ochronnej w kopalni soli w wapnie na podstawie badań modelowych
Autorzy:
Kortas, G.
Maj, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/219158.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
wysad solny
badania modelowe
homogenizacja
półka ochronna
salt dome
model studies
homogenization
protection shelf
Opis:
The catastrophic mine failure resulting from the inrush of water into the Wapno Salt Mine was probably caused by a fracture in the roof protection shelf. The purpose of the present study was to apply the method of the homogenization of the multi-level room-and-pillar structure in the Wapno Salt Mine for 3D+t modelling of the elastic-viscous medium to determine the distribution of stress and strain, and, on that basis, to estimate the geomechanical conditions existing in the roof shelf. This paper presents briefly the spatial development of the salt mine’s structure and the results of the surveying measurements carried out during the salt mine’s operation and after the mine was flooded. Those results constituted a basis for the verification of the introduced homogenization parameters, i.e. the time-dependent changes of the elasticity modulus and the susceptibility to creep at particular salt mine’s levels. A simulated process demonstrated the development of positive values of principle stresses, increasing with time, and of omnidirectional tensile strains. In such conditions, the cracking of the protection shelf body could proceed, also with opening of water flow paths from the dome cap into the salt mine’s workings. This paper presents a new research method, the results of its application, and the obtained distribution of stresses and strains that can be useful for the assessment of water hazard in other salt mines.
Katastrofa górnicza wywołana wdarciem wody do kopalni soli w Wapnie spowodowana była prawdopodobnie pęknięciem ochronnej półki stropowej. Celem tej pracy było zastosowanie metody homogenizacji struktury komorowo-filarowej wielopoziomowej kopalni Wapno do modelowania ośrodka sprężysto-lepkiego 3D+t dla określenia rozkładu naprężeń i odkształceń oraz na tej podstawie oszacowania warunków geomechanicznych w półce stropowej. W pracy przedstawiono krótko rozwój przestrzenny struktury kopalni oraz wyniki przeprowadzonych pomiarów geodezyjnych w czasie działalności kopalni i po jej zatopieniu. Wyniki te były podstawą do weryfikacji wprowadzanych parametrów homogenizacji, tj. zmian w czasie modułu odkształceń i podatności na pełzanie poszczególnych poziomów kopani. Symulowany proces wykazał wykształcanie się rosnących w czasie dodatnich naprężeń głównych oraz wszechstronnych odkształceń rozciągających. W takich warunkach postępować mogło spękanie calizny półki ochronnej, a także otwieranie dróg przepływu wód z zawodnionej czapy wysadu do wyrobisk. W pracy przedstawiono nową metodę badań, jej wyniki i otrzymane rozkłady naprężeń i odkształceń, która może być zastosowana w ocenie zagrożenia wodnego kopalń soli.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2014, 59, 4; 869-886
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Long term analysis of deformations in salt mines: Kłodawa Salt Mine case study, central Poland
Długoterminowa analiza deformacji w kopalniach soli: Kopalnia Soli Kłodawa, centralna Polska
Autorzy:
Cała, M.
Tajduś, A.
Andrusikiewicz, W.
Kowalski, M.
Kolano, M.
Stopkowicz, A.
Cyran, K.
Jakóbczyk, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/219197.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
analiza deformacji
wysad solny Kłodawa
analiza numeryczna 3D
warunki stateczności
deformation analysis
Kłodawa salt dome
3D numerical analysis
stability conditions
Opis:
Located in central Poland, the Kłodawa salt dome is 26 km long and about 2 km wide. Exploitation of the dome started in 1956, currently rock salt extraction is carried out in 7 mining fields and the 12 mining levels at the depth from 322 to 625 meters below sea level (m.b.s.l.). It is planned to maintain the mining activity till 2052 and extend rock salt extraction to deeper levels. The dome is characterised by complex geological structure resulted from halokinetic and tectonic processes. Projection of the 3D numerical analysis took into account the following factors: mine working distribution within the Kłodawa mine (about 1000 rooms, 350 km of galleries), complex geological structure of the salt dome, complicated structure and geometry of mine workings and distinction in rocks mechanical properties e.g. rock salt and anhydrite. Analysis of past mine workings deformation and prediction of future rock mass behaviour was divided into four stages: building of the 3D model (state of mine workings in year 2014), model extension of the future mine workings planned for extraction in years 2015-2052, the 3D model calibration and stability analysis of all mine workings. The 3D numerical model of Kłodawa salt mine included extracted and planned mine workings in 7 mining fields and 14 mining levels (about 2000 mine workings). The dimensions of the model were 4200 m × 4700 m × 1200 m what was simulated by 33 million elements. The 3D model was calibrated on the grounds of convergence measurements and laboratory tests. Stability assessment of mine workings was based on analysis of the strength/stress ratio and vertical stress. The strength/stress ratio analysis enabled to indicate endangered area in mine workings and can be defined as the factor of safety. Mine workings in state close to collapse are indicated by the strength/stress ratio equals 1. Analysis of the vertical stress in mine workings produced the estimation of current state of stress in comparison to initial (pre-mining) conditions. The long-term deformation analysis of the Kłodawa salt mine for year 2014 revealed that stability conditions were fulfilled. Local disturbances indicated in the numerical analysis were connected with high chambers included in the mining field no 1 and complex geological structure in the vicinity of mine workings located in the mining fields no 2 and 3. Moreover, numerical simulations that projected the future extraction progress (till year 2052) showed positive performance. Local weakness zones in the mining field no 7 are associated with occurrence of carnallite layers and intensive mining which are planned in the mining field no 6 at the end of rock salt extraction.
Wydobycie soli kamiennej w Kopalni Soli Kłodawa prowadzone jest obecnie w 7 polach eksploatacyjnych na 12 poziomach kopalniach (głębokość 322 - 625 m p.p.m.). Planowane przedłużenie eksploatacji do roku 2052, wiąże się z udostępnieniem zasobów na kolejnych (niższych) poziomach kopalnianych. Kopalnia Soli Kłodawa eksploatuje sól kamienną w wysadzie solnym, który charakteryzuje się skomplikowaną budową geologiczną. W modelu numerycznym Kopalni Soli Kłodawa odwzorowano przestrzenny układ wyrobisk kopalnianych (około 1000 komór i 350 km wyrobisk chodnikowych), złożoną geometrię wyrobisk, skomplikowaną budowę geologiczną wysadu oraz uwzględniono zróżnicowanie własności mechanicznych skał. Analizę numeryczną deformacji wyrobisk kopalnianych (dotychczas wybranych i planowanych do wybrania) podzielono na 4 etapy, które obejmowały: budowę modelu 3D kopalni (za bazowy przyjęto stan wyrobisk w roku 2014), rozszerzenie modelu o wyrobiska planowane do wykonania w latach 2015-2052, kalibrację modelu 3D, analizę stateczności. Model numeryczny 3D obejmował wycinek górotworu o wymiarach 4200 m × 4700 m × 1200 m. Model buduje około 33 miliony elementów. Kalibrację modelu wykonano na podstawie pomiarów konwergencji (prowadzonych w kopalni) oraz wyników testów laboratoryjnych skał budujących złoże. Ocenę stateczności wyrobisk kopalnianych przedstawiono na podstawie analizy stanu wytężenia oraz analizy stanu naprężenia w górotworze. Wyniki przeprowadzonej analizy numerycznej wykazały, że warunek stateczności wyrobisk Kopalni Soli Kłodawa jest spełniony dla stanu na rok 2014. Lokalnie występujące strefy wytężenia związane są z wysokimi komorami w polu eksploatacyjnym nr 1 oraz złożoną budową geologiczną w otoczeniu wyrobisk zlokalizowanych w polach eksploatacyjnych nr 2 i 3. Prognoza dla projektowanego stanu wyrobisk w roku 2052 (zakończenie eksploatacji) wykazała pozytywne rezultaty. Lokalne strefy osłabienia, które zidentyfikowano w polu eksploatacyjnym nr 7, związane są z występowaniem warstw karnalitu oraz intensywnymi pracami górniczymi, które w ostatniej fazie eksploatacji będą skoncentrowane w polu eksploatacyjnym nr 6.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2017, 62, 3; 565-577
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ograniczenie zagrożenia wodnego w Kopalni Soli „Kłodawa” S.A. poprzez likwidację wyrobisk poza filarem brzeżnym w Polu nr 1 na poz. 600 m
Reduction of water hazard in the “Kłodawa” S.A. Salt Mine by liquidation of the workings outside the salt dome’s border pillar in Field 1, Level 600 m
Autorzy:
D’obyrn, Kajetan
Andrusikiewicz, Wacław
Cyran, Katarzyna
Staszczak, Wacław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192019.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
kopalnia soli
zagrożenie wodne
likwidacja wyrobisk
salt mine
water hazard
liquidation of underground working
Opis:
Ograniczenie zagrożenia wodnego stanowi jeden z priorytetów Kopalni Soli „Kłodawa”. Pole soli kamiennej białej nr 1 zlokalizowane jest wzdłuż wschodniej granicy wysadu. Granice Pola od strony północno-wschodniej stanowi konstrukcyjnie wyznaczona powierzchnia filara brzeżnego, który do poziomu 600 m ma grubość 50 m. Źródłem zagrożenia wodnego przy eksploatacji Pola nr 1 są północno-wschodnia granica wysadu solnego oraz południowo-zachodnia granica Pola. W artykule przedstawiono metodykę likwidacji wyrobisk chodnikowych w filarze brzeżnym, w których stwierdzono zjawiska wodne. Odpowiedni dobór technologii likwidacji, uzależniony od miejsca występowania zjawisk wodnych ogranicza zagrożenie wodne omawianego rejonu kopalni.
Water hazard reduction is one of the priorities of the “Kłodawa” Salt Mine’s management. White rock salt Field No. 1 is situated along the eastern border of the Kłodawa salt dome. The boundaries of the field on the north-east side are equivalent to the structurally designated area of the peripheral pillar, which is 50 m thick down to the level of 600 m. The source of water hazard during the exploitation of Field No. 1 is situated in the north-eastern boundary of the salt dome and the south-western boundary of the Field. This paper presents a methodology of the liquidation of the salt mine’ workings in the peripheral pillar where water hazard has been identified. Appropriate selection of the mine decommissioning technology, depending on the places of occurrence of water leaks, can reduce the water hazard in the specific areas of the salt mine.
Źródło:
Przegląd Solny; 2022, 16; 153--162
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Identification of hazards for water environment in the Upper Silesian Coal Basin caused by the discharge of salt mine water containing particularly harmful substances and radionuclides
Autorzy:
Bondaruk, J.
Janson, E.
Wysocka, M.
Chałupnik, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/92073.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Główny Instytut Górnictwa
Tematy:
mine drainage
pressure on water bodies
radionuclides
particularly harmful substances
bioindication
odwadnianie kopalni
presja na zbiorniki wodne
radionuklidy
szczególnie szkodliwe substancje
bioindykacja
Opis:
The Upper Silesian urban-industrial agglomeration is one of the most industrialized areas in Europe. The intense industrialization should be attributed mostly to the presence of coal and other minerals deposits and its extraction. Mining areas of hard coal mines comprise approximately 25% of the total catchment area of watercourses in the area of Upper Silesian Coal Basin, including the river basin of the Upper Oder River and the Little Vistula River. The mining, its scope and depth, duration of mining works, extraction systems being used and the total volume of the drainage fundamentally affect the conditions of groundwater and surface water in the studied area. In this paper, an overall characteristics of the coal mining industry in the area of USCB was made, including the issues of its influence on water environment in the light of the requirements of the Water Framework Directive (WFD) and its guidelines transposed into Polish law. An analysis of the collected data, obtained from collieries, relating to the quantity and quality of water flowing into the workings and discharged to surface watercourses, was performed. An approach to the requirements for wastewater discharge into the environment by these enterprises was presented regarding the physicochemical parameters, possible harmful substances and radionuclides measured in mine waters. The main goal of the paper is to recognize the condition of surface water bodies in the area of Upper Silesian Coal Basin and to make the assessment of the biological condition using Ecological Risk Assessment and bioindication methods.
Źródło:
Journal of Sustainable Mining; 2015, 14, 4; 179-187
2300-1364
2300-3960
Pojawia się w:
Journal of Sustainable Mining
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Petrological character of lignite (brown coal) from Badenian salts in the Bochnia Mine (Southern Poland)
Autorzy:
Wagner, M.
Bukowski, K.
Stochel, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2059019.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Bochnia Salt Mine
Mio cene, pe trog ra phy of brown coal (ortholignite)
rock salt
Opis:
The salt deposit in Bochnia is located in the marginal zone of the Carpathian Foredeep. The salt succession, composed of rock salt deposits, with clay stone, mudstone and zuber interbeds was, in its original location, ca. 80 m thick. The carbonized organic material described herein occurs within three salt units: in the southern salts, in the middle salts, and in the northern salts. There are two petrographic forms of coal in the Bochnia rock salt succession: xylite and gelitic coal. Xylites are fragments of fossil wood. Externally, xylite demonstrates a fibrous texture, and can be splintered along the fissility with uneven transverse fractures. The fragments are strongly gelified and show a zonal structure: their internal parts are made of highly cracked textinite, although the external part of the xylite fragments is built of ulminite. The gelitic coal was found in the form of lenticles, formed exclusively of euulminite. Their main mineral components include metasideronatrite (Na242
Źródło:
Geological Quarterly; 2010, 54, 4; 439-448
1641-7291
Pojawia się w:
Geological Quarterly
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Geologiczne i historyczne przyczyny awarii wodnej w poprzeczni Mina w Kopalni Soli „Wieliczka”
Geological causes and the sequence of water encroachment into the Mina cross-corridor of the “Wieliczka” Salt Mine
Autorzy:
Przybyło, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192087.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
Kopalnia Soli „Wieliczka”
poprzecznia Mina
zagrożenie wodne
Wieliczka Salt Mine
Mina cross-corridor
water hazard
Opis:
W 1992 roku w Kopalni Soli „Wieliczka” doszło do katastrofy wodnej. Podczas przebudowy ostatnich metrów poprzeczni Mina zlokalizowanej na IV poziomie kopalni zaistniały gwałtowne wypływy wody niosącej duże ilości materiału skalnego. Apogeum wypływów miało miejsce jesienią 1992 roku, kiedy doszło do destrukcji powierzchni terenu na przedpolu poprzeczni. Przyczyny zaistnienia katastrofy są złożone i sięgają początku XX wieku, kiedy kopalnia pod presją krytyki dotyczącej złej jakości wydobywanej soli poszukiwała nowych pól eksploatacji złoża. Do prac rozpoznawczych należało przedłużenie północnych końcówek poprzeczni Strzelecki, Dunajewski i Mina, dokonane w latach 1908-1917. Z uwagi na budowę geologiczną górotworu w przypadku poprzeczni Mina przedsięwzięcie okazało się chybione. Z powodu braku właściwego nadzoru nad prowadzonymi pracami, przekroczono granicę złoża i otrzymano w efekcie dopływ nienasyconej wody pochodzącej z utworów chodenickich. Granicy złoża wówczas nie wychwycono, o czym świadczą archiwalne materiały kartograficzne z lat 20. Wyciek w poprzeczni został zarejestrowany i podlegał systematycznej kontroli. Widnieje on na archiwalnej mapie z lat 30. Po II wojnie światowej dopuszczono do pogorszenia się technicznego stanu poprzeczni i ostatecznie w 1971 roku końcowe kilkadziesiąt metrów chodnika uległo zawałowi. Wyciek w poprzeczni przestał być kontrolowany i ujmowany i w sposób nieopanowany migrował na niższe poziomy kopalni, powodując destrukcję górotworu. W latach 80. postanowiono odbudować poprzecznię w celu ponownego ujęcia wycieku. Obowiązująca w górnictwie solnym instrukcja Zjednoczenia Kopalnictwa Surowców Chemicznych nakazywała ujmowanie wód kopalnianych w miejscu ich dopływu w celu uniemożliwienia migracji nienasyconych wód w solnym górotworze. W drugiej połowie lat 80 zaprojektowano przebudowę chodnika, jednak zbyt forsowną. Realizacja tego projektu na początku lat 90., w warunkach przemian społecznych i gospodarczych zachodzących w Polsce i zmian personalnych w kopalni doprowadziła do zaistnienia katastrofy wodnej w poprzeczni. Katastrofa ta oprócz negatywnych skutków miała jednak także swe pozytywne aspekty w postaci restrukturyzacji kopalni i wypracowania nowoczesnych metod zwalczania zagrożenia wodnego w górnictwie solnym.
Catastrophic water intrusion into the Wieliczka Salt Mine occurred in 1992. When the final section of the Mina Crosscorridor, located at Level IV of the Salt Mine, was under reconstruction, sudden inflow of water carrying large amounts of rock material encroached the workings. The maximum leaks volume occurred in the autumn of 1992, with the destruction of land surface on the foreground of the cross-corridor (phot.1). The causes of the catastrophic events were complex and went back to the beginning of the 20th century when the Salt Mine management started to search for new mining fields under the pressure of criticism relating to the poor quality of extracted salt. Exploration works involved extension of the northern sections of the Strzelecki, Dunajewski, and Mina Cross-corridors conducted in 1908-1917. The last of the three projects failed, owing to the geological structure of the rock mass (fig.1). The salt deposit boundary was penetrated by the cross-corridor, probably due to poor supervision, and, consequently, unsaturated water originating from the Chodenice formation (fig.6), flew into the workings. The salt deposit boundary was not correctly identified, as proved by the archival cartographic materials of the 1920’s (fig.2,3). The leak was registered and put under regular inspections which we can see on the 1930’s maps (fig.4). After World War II, the technical condition of the cross-corridor was neglected and the end section several dozens of metres long collapsed in 1971. The water could not be controlled any longer and it migrated to the lower levels of the Salt Mine, causing rock mass destruction (fig.5). The management decided to reconstruct the cross-corridor in the 1980’s and plug the leak. The salt mining instructions adopted by the Chemical Minerals Corporation ordered plugging water leaks on location to prevent migration of unsaturated water within salt deposit. In the second half of the 1980’s, the reconstruction project was designed, but the works were too extensive (fig.7). The project was conducted in the early 1990’s, the period of social and economic transformations, as well as personnel replacements, occurring in Poland and in the Salt Mine itself. Those also contributed to the developments. Besides the negative effects, the catastrophe resulted in the implementation of a restructuring project and working out modern methods of water hazard control in salt mining.
Źródło:
Przegląd Solny; 2017, 13; 5--14
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Modernizacja stacji wentylatorów głównych szybu „Wilson” w KS „Wieliczka” S.A.
The modernization of the main fan station of the “Wilson” shaft in KS “Wieliczka” S.A.
Autorzy:
Pasek, Rafał
Rozwadowski, Krzysztof
Zuski, Zygmunt
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2106539.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
szyb kopalniany
wentylatory główne
modernizacja
kopalnia soli
mine shaft
main fans
modernization
salt mine
Opis:
Artykuł omawia modernizację stacji wentylatorów głównych szybu „Wilson” w KS „Wieliczka” S.A., która objęła: budynek stacji, wentylatory główne, silniki elektryczne o mocy 110 kW do napędu wentylatorów, transformatory 3/0,4 kV, rozdzielnię 3 kV „Wilson”, rozdzielnię główną 0,4 kV oraz systemy komunikacyjne do sterowania stacją.
This article discusses the modernization of the “Wilson” shaft’s main fan station in KS “Wieliczka” S.A., which included: the station building, main fans, the 110 kW electric motors to drive the fans, 3/0.4 kV transformers, 3 kV “Wilson” switchgear, 0.4 kV main switchgear and the communication systems used to control the station.
Źródło:
Mining – Informatics, Automation and Electrical Engineering; 2021, 59, 3; 41-50
2450-7326
2449-6421
Pojawia się w:
Mining – Informatics, Automation and Electrical Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The modernization of the main fan station of the “Wilson” shaft in KS “Wieliczka” S.A.
Modernizacja stacji wentylatorów głównych szybu „Wilson” w KS „Wieliczka” S.A.
Autorzy:
Pasek, Rafał
Rozwadowski, Krzysztof
Zuski, Zygmunt
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2154900.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
mine shaft
main fans
modernization
salt mine
szyb kopalniany
wentylatory główne
modernizacja
kopalnia soli
Opis:
This article discusses the modernization of the “Wilson” shaft’s main fan station in KS “Wieliczka” S.A., which included: the station building, main fans, the 110 kW electric motors to drive the fans, 3/0.4 kV transformers, 3 kV “Wilson” switchgear, 0.4 kV main switchgear and the communication systems used to control the station.
Artykuł omawia modernizację stacji wentylatorów głównych szybu „Wilson” w KS „Wieliczka” S.A., która objęła: budynek stacji, wentylatory główne, silniki elektryczne o mocy 110 kW do napędu wentylatorów, transformatory 3/0,4 kV, rozdzielnię 3 kV „Wilson”, rozdzielnię główną 0,4 kV oraz systemy komunikacyjne do sterowania stacją.
Źródło:
Mining – Informatics, Automation and Electrical Engineering; 2021, 59, 3; 31-40
2450-7326
2449-6421
Pojawia się w:
Mining – Informatics, Automation and Electrical Engineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Selection of backfilling technology works in the Ksawer chambers complex of the Wieliczka Salt Mine
Dobór technologii robót podsadzkowych w zespole komór Ksawer Kopalni Soli "Wieliczka"
Autorzy:
d'Obyrn, K.
Wiewiórka, W.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/348717.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
likwidacja komór
dobór materiału podsadzkowego
transport podsadzki
budowa tam podsadzkowych
liquidation of chambers
selection of backfilling materials
transporting backfill
construction of backfill barriers
Opis:
The article presents the concept of the first phase of works aimed at liquidating part of the Ksawer chamber complex located in the Higher Level II and the Lower Level II at the "Wieliczka" Salt Mine. These chambers can be eliminated by way of applying one of the methods which do not cause an increase of humidity in the excavations and do not contribute to the degradation of the historic substance. The slurry injection method seems to be the most useful of all the presented ones. This paper presents technical issues concerning the selection of backfilling material, its transportation and the construction of backfill barriers.
Likwidacja zbędnych wyrobisk to jedna z podstawowych działalności górniczych prowadzonych współcześnie w zabytkowej Kopalni Soli "Wieliczka". Wypełnianie materiałem podsadzkowym poeksploatacyjnych wyrobisk ma na celu stabilizację naruszonego eksploatacją górotworu oraz ochronę powierzchni. Szczególnego znaczenia nabiera podsadzanie w zabytkowych rejonach kopalni, gdzie umiejętnie prowadzone prace likwidacyjne pozwalają na skuteczną ochronę przed zagrożeniami najcenniejszych pod względem walorów historycznych, górniczych, geologicznych i przyrodniczych obiektów podziemnych. Przykładem selektywnej działalności likwidacyjnej w części zabytkowej rejonu wschodniego kopalni, są prace podsadzkowe w zespole komór Ksawer na poziomach IIw, IIn i III Kopalni Soli "Wieliczka". W rejonie tym planowano prowadzenie robót podsadzkowych już w latach 80-tych XX wieku. Nie zostały one jednak zrealizowane, ponieważ brak było możliwości technicznych prowadzenia robót likwidacyjnych w warunkach komór o skomplikowanej konfiguracji, dużym stopniu destrukcji górotworu oraz bliskim sąsiedztwie szczególnie wartościowych obiektów zabytkowych. W artykule przedstawiono analizę możliwości technicznych i technologicznych dla planowanych prac likwidacyjnych w zespole komór Ksawer. Poza tym przeprowadzono przegląd materiałów podsadzkowych stosowanych współcześnie w warunkach Kopalni Soli "Wieliczka", dobór materiału podsadzkowego do likwidacji oraz analizę dróg transportu.
Źródło:
AGH Journal of Mining and Geoengineering; 2012, 36, 1; 107-115
1732-6702
Pojawia się w:
AGH Journal of Mining and Geoengineering
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kaplica Św. Antoniego w Kopalni Soli „Wieliczka” przykładem ratowania kulturowego i naturalnego dziedzictwa
The Chapel of St. Anthony in the “Wieliczka” Salt Mine – an example of saving cultural and natural heritage
Autorzy:
Wolańska, Agnieszka
Przybyło, Jerzy
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192043.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
Kopalnia Soli „Wieliczka”
kaplica Św. Antoniego
dziedzictwo
Wieliczka Salt Mine
St. Anthony’s chape
heritage
Opis:
Tematem niniejszego artykułu jest kaplica Św. Antoniego, znajdująca się na I poziomie (ok 64 metrów głębokości; nr inwentarzowy I/17) w Kopalni Soli „Wieliczka”. Jest ona jednym z najcenniejszych obiektów wśród dziesiątków innych udostępnianych turystom. Jej wyjątkowość polega na tym, że została od początku zaprojektowana jako miejsce kultu, wydrążone w jednej bryle soli zielonej. Pierwotny wystrój wnętrza powstał w latach 1690-1710 i nosi cechy stylu barokowego. Niefortunne położenie kaplicy w pobliżu szybu Daniłowicza oraz sytuacja hydrogeologiczna rejonu komory Włodkowice sprawiło, że solny wystrój kaplicy od początku był skazany na niszczącą działalność wody. Z uwagi na swoją zabytkowość i unikatowość kaplica jest miejscem szczególnie ważnym w aspekcie jej zabezpieczenia i przekazania następnym pokoleniom górniczego dziedzictwa. Niniejszy artykuł przestawia uwarunkowania przyrodnicze, historię jej powstania i zabezpieczania. Opierając się na dostępnych materiałach (publikowanych i niepublikowanych) przywołuje najbardziej spektakularne prace, które zostały w niej wykonane. Autorom szczególnie zależało na skupieniu uwagi na współczesnych pracach zabezpieczających, które zostały przeprowadzone w XX i pierwszych 18 latach XXI wieku. Naszym celem było udokumentowanie i zebranie wszystkich dostępnych przekazów (projektów, koncepcji, opracowań) mając nadzieję, że pomoże to w prowadzeniu dalszej ochrony tego miejsca.
The topic of this article is the Chapel of St. Anthony located on the Level I (approximately 64 m underground, inventory number I/17) in the “Wieliczka” Salt Mine. It is one of the most valuable and outstanding sites available to tourist. Its uniqueness derives from the fact that this chamber was designed to be a place of religious workship cut out of one lump of green rock salt. The original interior design was created between 1690 and 1710 and carries the features of the Baroque style. The unfortunate location of the chapel near the Daniłowicz Schaft and the hydrogeological situation of the Włodkowice Chamber meant that, from the very beginning, the chapel’s salt décor was exposed to the destroying force of water. Due to its historical value and uniqueness, the chapel is a particularly important place especially in the aspect of its protection and maintenance for generations to come. This article presents the natural conditions, the history of its creation and preservation. Based on the available materials (published and unpublished), it recalls the most spectacular works that have been created in the chapel. The authors were particularly interested in focusing on contemporary security works that were executed in the twentieth and first 18 years of the twenty first century. Our goal was to document and collect all available information (projects, concepts, bibliographies) hoping that this will help to further protect this place.
Źródło:
Przegląd Solny; 2020, 15; 89--106
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kopalnia zdrowia i atrakcji
Mine of health and attractions
Autorzy:
d’Obyrn, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/363466.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Tematy:
wywiad
Kopalnia Soli Wieliczka
multimedia
tężnia solankowa
sanatorium
interview
Wieliczka Salt Mine
Media
graduation tower
Opis:
Wywiad z dr. hab. inż. Kajetanem D’Obrynem, prezesem zarządu Kopalni Soli „Wieliczka” SA.
Joanna Koterska talks to PhD. Eng. Kajetan D'Obryn, the CEO Wieliczka Salt Mine.
Źródło:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne; 2015, 4; 17
1734-6681
Pojawia się w:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwagi o zanieczyszczeniu pyłowym atmosfery w rejonie Kopalni Soli "Kłodawa" w Kłodawie
The observations of air pollution in the region of the "Klodawa" Salt Mine at Klodawa
Autorzy:
Woś, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2095990.pdf
Data publikacji:
1979
Wydawca:
Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk
Źródło:
Badania Fizjograficzne nad Polską Zachodnią. Seria A:Geografia Fizyczna; 1979, 32; 201-206
0067-2807
Pojawia się w:
Badania Fizjograficzne nad Polską Zachodnią. Seria A:Geografia Fizyczna
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena stanu składu hydrochemicznego wybranych wycieków KS Wieliczka na podstawie modelowania hydrogeochemicznego
Evaluation of hydrochemical composition of selected seepages in the salt mine Wieliczka on the example of hydrogeochemical modelling
Autorzy:
Winid, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/300400.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
modelowanie hydrogeochemiczne
wody kopalniane
solanka
kopalnia soli
Wieliczka
hydrogeochemical modeling
mine waters
brine
Wieliczka Salt Mine
Opis:
Programy PHREEQE i PRQPITZ na podstawie analizy fizykochemicznej umożliwiają ocenę stanu równowagi składu chemicznego wód. Przeprowadzone w ramach programów działania opisują oddziaływanie w wieloskładnikowym układzie woda - faza stała i pozwalają obliczać formy migracyjne składników roztworu wodnego (specjacje) oraz wskaźnik nasycenia roztworu względem określonych faz mineralnych. Stany równowagi fazowej były określane dla 42 prób wód (w większości solanek) z Kopalni Soli Wieliczka z wykorzystaniem obu programów. Zależność wskaźników nasycenia dla poszczególnych minerałów względem zawartości głównych jonów zostały przedstawione na wykresach. Z przeprowadzonych badań wynika, że wody dopływające do kopalni mogą rozpuszczać sól kamienną, gips, anhydryt natomiast wody krążące po złożu na ogół nie powinny ługować złoża, ponieważ osiągnęły stan nasycenia lub bliski nasycenia względem minerałów ewaporatowych.
Computer programs PHREEQE and PRQPITZ enable evaluation of the state of equilibrium of chemical composition of waters on the basis of physicochemical analysis. These programs describe processes taking place a multi-component (water-solid phase) system enabling calculation of the migration forms of water solution components (speciations) and saturation index of solution for various mineral phases. The states of equilibrium were determined for 42 water samples (mostly brines) in the Salt Mine Wieliczka with the use of both programs. The dependence of saturation indices for both minerals was plotted against the main ions content. The analyses reveal that waters flowing to the mine may dissolve rock salt, gypsum and anhydrite, whereas waters circulating around the reservoir generally should not be leaching the rocks as they have already reached the state of saturation or close to saturation as compared to evaporate minerals.
Źródło:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz; 2008, 25, 2; 775-781
1507-0042
Pojawia się w:
Wiertnictwo, Nafta, Gaz
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Selected aspects of numerical modelling of the salt rock mass: the case of the "Wieliczka" Salt Mine
Wybrane aspekty modelowania numerycznego masywu solnego na przykładzie Kopalni Soli "Wieliczka"
Autorzy:
d'Obyrn, K.
Hydzik-Wiśniewska, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/219431.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
dobór właściwości geomechanicznych i reologicznych soli
numeryczna analiza stateczności
selection of geotechnical and rheological parameters of salt
numerical stability analysis
Opis:
Each excavation or excavation complex intended to be backfilled or secured requires an individual approach, and conducting a detailed geomechanical analysis which will allow the selection of the appropriate manner of securing or backfilling or liquidation, and the order of performing mining works. The numerical model of the selected chamber or group of chambers must accurately reflect the reality and have an appropriately selected calculation model. The paper presents the selected aspects of numerical modelling of the “Wieliczka” salt rock mass. There are method of selection of geotechnical and rheological parameters of salt, the geometrization of the excavations continues and selection calculation model.
Kopalnia Soli „Wieliczka” jest najcenniejszym zabytkiem górniczym, zarówno w kraju jak i na świecie, wpisanym na Listę Dziedzictwa UNESCO. Jest przykładem wielowiekowej sztuki górniczej, która odznacza się bardzo skomplikowanym układem przestrzennym wyrobisk. Ciekawa budowa geologiczna odznaczająca się różnorodnością postaci występujących tam soli wiąże się niestety z trudnością oceny i doboru parametrów geomechanicznych i reologicznych górotworu. Wpływa to na konieczność uśredniania tych parametrów. W obrębie złoża bryłowego istotne rozróżnienie dotyczy właściwości brył soli kamiennej oraz zubrów solnych czyli bezstrukturalnej masy, wymieszanych kryształów halitu i iłów. Szczególnej uwagi wymagają badania wykonywane w złożu pokładowym. Parametry geomechaniczne ulegajątam zasadniczym zmianom w przypadku występowania przerostów ilastych, a zawilgocenia i wszelkie objawy występowania wód powodują skokowe zmiany parametrów. Najtrudniejszą sytuacją dla określenia parametrów geomechanicznych jest kompleks naprzemianległych, kilkucentymetrowych warstw soli poprzedzielanych kilkumilimetrowymi warstwami, niekiedy zawilgoconych iłów. Podstawą w Kopalni Soli „Wieliczka” do wszelkich prac projektowych, dotyczących zabezpieczenia zabytkowych wyrobisk lub likwidacji zbędnych są analizy geomechaniczne. Budowę modelu numerycznego kopalni, a nawet niewielkich jej rejonów bardzo komplikuje zarówno budowa geologiczna z dużą różnorodnością właściwości geomechanicznych, jak i wzajemne usytuowanie wyrobisk. W pracy zaprezentowano wybrane zagadnienia modelowania numerycznego masywu wielickiego. Skupiono się przede wszystkim na doborze właściwości geomechanicznych i reologicznych soli wielickich, geometryzacji wyrobisk oraz doborze modelu obliczeniowego. Na podstawie dostępnych dokumentacji badań laboratoryjnych stwierdzono, że próby zaliczone makroskopowo do jednego rodzaju skały charakteryzują się dużymi przedziałami zmienności parametrów odkształceniowo-wytrzymałościowych. Na podstawie zebranych wyników określono jedynie przedziały zmienności poszczególnych parametrów, które zawarto w tabeli 1. Na temat własności reologicznych soli wielickich informacje pojawiają się jeszcze bardziej sporadycznie. Współczynnik lepkości η soli wielickiej zawiera się w bardzo szerokich granicach od 0,14×1015 do 5,29×1017 Pas, co w głównej mierze związane jest z różnymi warunkami naprężeniowymi i czasowymi podczas badania. Odmiennym zagadnieniem jest dobór modelu reologicznego soli. Dla warunków wielickich poczynione zostały tylko próby adaptacji opracowanych modeli dla innych rodzajów soli. Do najpopularniejszych opisów pełzania soli należą model reologiczny Bürgersa (1) i potęgowe prawo Nortona (2). Często parametry reologiczne określane są na drodze, tzw. „analizy odwrotnej“, polegającej na takim doborze właściwości górotworu do modelu numerycznego, aby w wyniku symulacji uzyskać, np. rzeczywiste wartości przemieszczeń konturów wyrobiska lub jego konwergencję. Bardzo dużo trudności nastręcza odwzorowanie geometrii i wzajemnego usytuowania komór, szczególnie w ujęciu przestrzennym oraz powiązania z warunkami geologicznymi, a niekiedy nawet hydrogeologicznymi. Geometryzację modeli wykonuje się zwykle na podstawie materiałów geodezyjnych oraz opisów stanu technicznego. Często z powodu braku dokładnych danych lub niemożliwości określenie kształtu wyrobiska (np. z powodu braku dostępu, zawału, podsadzenia, itp.) lub z ograniczeń wynikających z programu czy sprzętu komputerowego konieczne staje się uproszczenie geometrii. Najczęściej stosowane metody numerycznych obliczeń: elementów skończonych (MES), elementów brzegowych (MEB) oraz różnic skończonych (MRS) pozwalają na określenie z wystarczającą dokładnością wartości naprężeń i przemieszczeń w całym analizowanym modelu, nawet wówczas, gdy posiada on niejednorodną strukturę. Każda metoda numeryczna na własny algorytm obliczeniowy i do każdego rozwiązywanego problemu należy podchodzić indywidualnie.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2013, 58, 1; 73-88
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wpływ tektoniki na budowę geologiczną rejonu przebudowanej podłużni Lobkowicz w Kopalni Soli Bochnia
Tectonics impact on geological structure of the rebuilded Lobkowicz Gallery in the Bochnia Salt Mine
Autorzy:
Bijago, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192038.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
sól
Bochnia
poziom Lobkowicz
tektonika
neotektonika
salt
Lobkowicz gallery
tectonic
neotectonic
Opis:
Złoże bocheńskie znajduje się w północnym skrzydle antykliny bocheńskiej, będącej wynikiem ruchów nasuwczych Karpat na utwory badenu (Poborski, 1952). Obiektem badań była podłużnia Lobkowicz. W ramach badań wykonano kartowanie geologiczne wybranych fragmentów podłużni (Poprzecznik 1 i 2) oraz pobrano próbki, które opisano makroskopowo. Jeden z anhydrytów trzewiowych przeznaczony został na szlif i zbadany w świetle przechodzącym. Na podstawie wykonanych badań wnioskuje się, że obecną budowę geologiczną złoża bocheńskiego w rejonie podłużni Lobkowicz ukształtowały ruchy tektoniczne.
Bochnia salt deposit is situated in the northern part of the Bochnia anticline. This anticline is the result of Carpathian overthrust activities over the Badenian formation (Poborski, 1952). The subject of the studies was the Lobkowicz Gallery. The Crosscuts 1 and 2 were geologically mapped in the chosen parts of the gallery. In addition several rock samples for various studies have been taken. One of the enterolithic anhydrite was cut and polished to be examinated in transmitted light. Researches prove that the present geological structure of the Lobkowicz Gallery in the Bochnia Salt Mine have been formed by tectonic movements which took place during the Carpathian overthrusting over the Miocene formations as well as in present times.
Źródło:
Przegląd Solny; 2020, 15; 73--77
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemy hydrogeologiczne i geotechniczne związane z zawodnieniem zabytkowych szybów Kopalni Soli Wieliczka na przykładzie szybu Górsko
Hydrogeological and geotechnical issues associated with water accumulation in the historic shafts of the Wieliczka Salt Mine: the Górsko Shaft case
Autorzy:
Obyrn, K. d'
Przybyło, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/184716.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
miocen
Wieliczka
kopalnia soli
zagrożenie wodne
stabilizacja górotworu
Miocene
salt mine
water hazard
stabilization of rock
Opis:
Szyb Górsko został zgłębiony do głębokości poziomu I w pierwszej połowie XVII wieku i ukończono go prawdopodobnie w 1622 roku. W XIX wieku szyb pogłębiano, a w 1954 roku został zasypany do głębokości około 6 m p.p.t. Na podszybiach szybu oraz w pobliskiej komorze Fryderyk August rejestrowano wycieki solanek oraz okresowo wynoszony materiał skalny w postaci iłów pylastych. Teren wokół szybu systematycznie osiada, a rejestrowane średnie obniżenia terenu wynoszą ok. 13 mm/rok. W grudniu 2002 roku tempo osiadań wzrosło, powodując spękania budynku nadszybia. W lutym 2011 r. został opracowany projekt techniczny doszczelnienia szybu. Zaprojektowano 83 otwory doszczelniające otaczające szyb, o głębokości 18 m oraz trzy otwory kontrolne w tarczy szybu. Prace cementacyjne zaplanowano w czterech strefach głębokościowych przy użyciu zaczynów cementowych, a realizację projektu rozpoczęto w grudniu 2011 r.
The Górsko Shaft was excavated to the depth of Level I in the first half of the seventeenth century, and was probably completed in 1622. in the nineteenth century, the shaft was extended. in 1954, the Górsko Shaft was filled up to a depth of approximately 6 meters below the ground. Infl ows out of the Górsko Shaft were first observed in the shaft bottom and in Fryderyk August chamber. Through suffusion and leaching salt formations, migratory waters caused soil settling and structural damage to the shaft top building. In February 2011, a technical design for the sealing of the Górsko Shaft was developed, which calls for cementing work and the elimination of surface water infl ow through the shaft into the mine workings. Engineering work related to the restriction of the flow of water into the Górsko Shaft began in December 2011.
Źródło:
Geology, Geophysics and Environment; 2012, 38, 1; 23-34
2299-8004
2353-0790
Pojawia się w:
Geology, Geophysics and Environment
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Deformacje powierzchni w otworowej Kopalni Soli "Barycz" w likwidacji : czy mogą jeszcze powstać zapadliska?
Surface deformations in the hole exploitation Barycz Salt Mine (liquidated) : may the cavities happen?
Autorzy:
Mazurek, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/349178.pdf
Data publikacji:
2007
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
eksploatacja otworowa soli
deformacje górotworu
prognozowanie deformacji
zapadliska
solution salt exploitation
rock mass deformation
prognosis of deformations
cavities
Opis:
Otworowa eksploatacja soli prowadzona w Kopalni "Barycz" od 1924 roku spowodowała wystąpienie deformacji górotworu o charakterze ciągłym i nieciągłym (zapadliska). Od 9 lat nie jest tam prowadzona żadna eksploatacja, ale deformacje mogą przebiegać jeszcze kilkadziesiąt lat. W niektórych rejonach procesy deformacyjne są już bliskie zakończenia. W artykule omówiono przebieg procesu eksploatacji, pomiarów i dokumentowania deformacji powierzchni, prognozę deformacji końcowych (ostatecznych), różnicę pomiędzy tą prognozą a osiadaniami zaistniałymi oraz prognozę deformacji, jakie jeszcze mogą wystąpić po roku 2000. Określono rejony, gdzie wskaźniki deformacji mogą osiągać wartości charakterystyczne dla zerowej i I kategorii zabudowy powierzchni oraz takie, gdzie jeszcze mogą powstać zapadliska.
The solution exploitation of salt in the Barycz mine (started in 1924) resulted in continuous and discontinuous (cavity) rock mass deformations. The excavation finished nine years ago, but the deformations may occur for several dozen years. The paper discuss the deformation process, measurements and documentation of final deformations. It also shows the difference between actual deformations and the prognosis and the prognosis of deformations after the year 2000. The regions where deformation indexes may range values typical for I surface category were identified and also regions with cavity hazard.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2007, 31, 3/1; 409-422
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The stabilization of the rock mass of the Wieliczka salt mine through the backfilling of the Witos chamber with the use of injection methods
Stabilizacji górotworu Kopalni Soli „Wieliczka” poprzez likwidację komór „Witos” z zastosowaniem metod iniekcji
Autorzy:
d'Obyrn, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/219166.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
kopalnia soli
stabilizacja górotworu
zaczyny uszczelniające
iniekowanie żużli
salt mine
rock stabilization
sealing slurries
slag injection
Opis:
The Wieliczka Salt Mine is the most famous and the most visited mining industry monument in the world and it requires modern methods to ensure rock mass stability and tourists’ security. Both for conservation and tourism organization reasons, the group of Warszawa-Wisla-Budryk-Lebzeltern-Upper Witos Chambers (Photo. 1, 2. 3) located the Kazanów mid-level at a depth of 117 m underground is extremely important. Discontinuous deformation occurring in this Chamber complex was eliminated by comprehensive securing work with anchor housing, but their final securing and stability is conditioned by further backfilling and sealing the Witos Chambers situated directly beneath. In the 1940s and 1950s, the Witos Chamber was backfilled with slag from the mine boilerhouse. However, slags with 80% compressibility are not backfilling material which would ensure the stability of the rock mass. The chambers were exploited in the early nineteenth century in the Spizit salts of the central part of the layered deposit. The condition of the Upper Witos, Wisla, Warszawa, Budryk, and Lebzeltern Chambers is generally good. The western part if the Lebzeltern Chamber (Fig. 1), which was threatened with collapse, was backfilled with sand. In all the chambers of the Witos complex, local deformation of ceiling rock of varying intensity is observed as well as significant destruction of the side walls of pillars between chambers. No hydrogeological phenomena are observed in the chambers. It has been attempted to solve the problem of stability of the rock mass in this region of the mine by extracting the slag and backfilling with sand, erecting concrete supporting pillars, backfilling the voids with sand, anchoring the ceiling and the side walls, the use of the pillar housing. The methods have either not been applied or hale been proved insufficient to properly protect the excavation situated above. In order to select the optimal securing method, a geomechanical analysis was conducted in order to determine the condition of the chambers with particular emphasis on the pillars between the chambers. The analysis demonstrated the need to backfilling the Witos Chambers in order to improve the strength parameters of the pillars and the cross-level ledge. The next step consisted of selecting the sealing mix and testing how the additional burden and improving the slag strength parameters shall affect the stability of the excavations of the Kazanów mid-level. In order to determine the optimal composition of the backfilling mixtures, formulas of sealing brine slurries have been developed. Laboratory tests were also conducted concerning the strain parameters specifications of slags extracted from the Witos Chamber. Taking into account the slurry tests, and in particular, the density, strength and strain parameters, the optima composition of the sealing mix was selected. The analysis of the results of numerical recalculations demonstrate that even the use of highest-density mixtures, backfilling(sealing) of the Witos Chambers should not cause significant disturbance of the current tension in the surrounding rock mass. The longterm impact of sealing should lead to improvement of the strain levels on the ledges between Level III and Kazanów mid-level chambers. The positive results of applying in the Mine of injection slurries for sealing and stabilizing the rock mass and the construction of the injection node on the surface of the Kosciuszko shaft area have allowed resuming work in the Witos Chambers. The main injection over 1,000 m long pipeline was constructed from the injection node through the Kosciuszko Shaft and along Level III of the mine. The sealing of the Witos Chambers complex was divided into three areas (Fig. 2) separated by backfilling dams. Each region was connected to an injection and venting pipeline, and areas of possible injection material off-flow from backfilling locations were secured. Once that the Chambers are sealed with the use of the pipeline seven bore holes will be drilled from excavations situated above through which the sealing slurry will be administered. The operation will serve to eliminate any voids and re-seal the slag, and it will be conducted until pressures of approximately 0.5 MPa on the bore hole collar is achieved. As past experience indicates, injection slurry formula can be regularly adjusted adequately to the changing geomechanical parameters and the type of sealing work at the Wieliczka Mine. Once that the backfilling and sealing process in the Witos Chambers complex is completed, it shall be necessary to conduct monitoring activities in order to determine the processes occurring in the rock mass after the backfilling. The properties of sealing mixtures qualify those for use in the environment both of salt mines and other mineral ore mines to stabilize the rock mass in the mining-geomechanical context precluding the possibility of weakening the rock mass strength parameters and at the same time sealing the rock mass and the loose material deposited in the excavation.
Kopalnia Soli „Wieliczka” będąca najbardziej znanym i najliczniej odwiedzanym zabytkiem górniczym na świecie wymaga najnowocześniejszych metod zapewniających stabilność górotworu i bezpieczeństwo zwiedzających. Niezwykle ważny ze względów konserwatorskich jak i organizacji ruchu turystycznego jest zespół komór Warszawa-Wisła-Budryk-Lebzeltern-Witos Górny (Fot. 1-3) zlokalizowany na międzypoziomie Kazanów na głębokości 117 m p.p.t. Występujące w tym zespole komór deformacje nieciągłe zniwelowane zostały poprzez kompleksowe zabezpieczenie ich obudową kotwową jednak ich docelowe zabezpieczenie i stabilność warunkowana jest dosadzeniem i doszczelnieniem leżących bezpośrednio pod nimi komór Witos. Zespół komór Witos został w latach 40 i 50. XX wieku podsadzony żużlem z kotłowni kopalnianej. Żużle o ściśliwości 80% nie stanowią podsadzki, która zapewniałaby stabilizację górotworu. Komory zostały wyeksploatowane na początku XIX wieku w solach spizowych łuski centralnej złoża pokładowego. Stan komór Witos Górny, Wisła, Warszawa, Budryk, Lebzeltern jest na ogół dobry. Zachodnia część komory Lebzeltern (Rys. 1) była w stanie zawałowym i z tego względu została podsadzona piaskiem. We wszystkich komorach zespołu Witos obserwuje się lokalne deformacje skał stropowych o różnym natężeniu oraz znaczne niszczenie ociosów filarów międzykomorowych. W komorach nie występują zjawiska hydrogeologiczne. Problem stabilizacji górotworu w tym rejonie kopalni starano się rozwiązać poprzez wybranie żużla i podsadzenie piaskiem, budową podporowych słupów betonowych, dosadzenie pustek piaskiem, kotwienia stropu i ociosów, zastosowanie obudowy podporowej. Metod tych nie zastosowano lub okazały się nieskuteczne dla prawidłowego zabezpieczenia wyrobisk nadległych. W celu wyboru optymalnej metody posłużono się analizą geomechaniczną, której celem było określenie stanu komór ze szczególnym uwzględnieniem filarów międzykomorowych. Na tej postawie stwierdzono konieczność wypełnienia komór Witos w celu poprawy parametrów wytrzymałościowych filarów i półki międzypoziomowej. Kolejnym krokiem był dobór mieszaniny doszczelniającej i sprowadzenie jak dodatkowe obciążenie i poprawa parametrów wytrzymałościowych żużli wpłynie na stateczność wyrobisk międzypoziomu Kazanów. W celu określenia optymalnego składu mieszanin podsadzkowych opracowano receptury solankowych zaczynów doszczelniających. Przeprowadzono również badania laboratoryjne własności parametrów odkształceniowych żużli pobranych z komór „Witos”. Biorąc pod uwagę badania zaczynów, a w szczególności gęstość oraz parametry odkształceniowe i wytrzymałościowe wybrano optymalny skład mieszaniny doszczelniającej. Z analizy wyników ponownych obliczeń numerycznych wynika, że nawet w przypadku stosowania mieszanin o największej gęstości podsadzenie (doszczelnienie) komór Witos nie powinno spowodować istotnego zaburzenia stanu naprężenia panującego w górotworze otaczającym. W dłuższej perspektywie czasowej wpływ doszczelnienia powinien przejawiać się w poprawie stanu naprężenia w półkach pomiędzy poziomem III a komorami międzypoziomu Kazanów. Pozytywne wyniki stosowania w Kopalni zaczynów iniekcyjnych wykorzystywanych do uszczelniania i stabilizacji górotworu oraz budowa na powierzchni w rejonie szybu Kościuszko węzła iniekcyjnego stworzyły warunki do ponownego podjęcia prac w komorach Witos. Od węzła iniekcyjnego poprzez szyb Kościuszko oraz III poziomem kopalni został doprowadzony główny rurociąg iniekcyjny o długości ponad 1000 m. Doszczelniany zespół komór Witos podzielono na trzy pola (Rys. 2) oddzielone tamami posadzkowymi. Do poszczególnych pól doprowadzono rurociągi iniekcyjne i odpowietrzające oraz zabezpieczono miejsca możliwego odpływu iniektu z pól podsadzkowych. Po doszczelnieniu komór rurociągami odwiercone zostanie z wyrobisk nadległych siedem otworów przez które również będzie podawany zaczyn uszczelniający. Podawanie zaczynu otworami będzie miało na celu likwidację ewentualnych pustek i ponowne doszczelnienie żużli, a prowadzone będzie do osiągnięcia ciśnienia ok. 0,5 MPa. Jak wynika z dotychczasowych doświadczeń, receptury zaczynów iniekcyjnych mogą być na bieżąco korygowane adekwatnie do zmiennych w warunkach KS „Wieliczka” parametrów geomechanicznych i rodzaju prac doszczelniających. Po zakończeniu procesów podsadzkowo-doszczelniających w zespole komór „Witos” konieczne jest prowadzenie monitoringu w celu określenia procesów zachodzących w górotworze po zakończeniu podsadzania. Właściwości mieszanin doszczelniających predysponują je do wykorzystania w warunkach kopalni soli jak i innych kopalniach surowców mineralnych celem zarówno stabilizacji górotworu w warunkach górniczo-geomechanicznych wykluczających możliwość osłabienia parametrów wytrzymałościowych górotworu jak i równoczesnego doszczelniania górotworu oraz materiału luźnego zalegającego wyrobiska.
Źródło:
Archives of Mining Sciences; 2012, 57, 1; 93-105
0860-7001
Pojawia się w:
Archives of Mining Sciences
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uwarunkowania historyczne i prawno–organizacyjne górniczo–konserwatorskiego zabezpieczania zabytkowych wyrobisk Kopalni Bocheńskiej
Historical, legal and organisational determinants of mining and conservation protection of historical pits in the Bochnia Salt Mine
Autorzy:
Charkot, Józef
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487332.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka
Tematy:
uwarunkowania historyczne
organizacja
zabezpieczania
zabytkowe
wyrobiska
kopalnia
Bochnia
Historical legal
mine
conservation
protection
historical pits
Salt Mine
Opis:
The objective of this article is to present hitherto accomplishments in the area of protection of the mine understood as a monument in a legal sense. They are presented in reference to securing activities in the mine, effected throughout the history of its functioning. These issues have not been presented in a  synthetic manner so far. The basic source material for the study was information accumulated in the course of documentation work conducted by the employees of the Cracow Saltworks Museum Wieliczka (in cooperation with engineers and technical employees from the Bochnia Salt Mine) underground. The manner of presentation of issues discussed in the study derives from an analogous article pertaining to the Wieliczka Salt Mine, presented in volume XXIII of this yearbook. The necessity of securing the mining pits in the Bochnia Salt Mine has been apparent since the very beginning of its commercial operation. Various solutions were applied, frequently quite untypical, adjusted to the specific geological structure of the deposit. The basic material was wood, used to line the rising headings, as well as drifts in the weak rock mass. Extensive chambers were propped up with support columns, usually filled with mining spoil and contaminated salt types. The specific nature of the Bochnia Salt Mine was that the support columns were constructed of thin alder and birch trunks. Support columns made of thick pine, spruce or fir wood were rarely used. Some of the selected areas were liquidated by being completely filled with waste rocks and post-production waste. Smaller of them, left without any means of protection, were completely clamped after several centuries. The original form of securing the chambers from the progressing destruction was leaving them at the edge of a thin salt shell. Until the 18th century, transport routes were designated in some of them via lining or support columns, which connected exploitation areas located on various depths. Conservation work in the legal sense began only after inclusion of the mine in the list of monuments in 1981, even though some of the projects undertaken earlier had this objective in mind, especially in the underground chapels. Mining and conservation work is performed in a zone included under protection, i.e. on levels from I to IX, in most valuable mining pits, selected on the basis of substantive criteria with respect to the values of the mining pits. The selection was made by the employees of the Cracow Saltworks Museum Wieliczka on the basis of materials accumulated during the systematic scientific and technical stock-taking conducted in the 1970s and 1980s; the list was approved by the Małopolska Province Monument Conservator in Kraków. It includes 65 chambers, 112 drifts, 3 shafts and 4 fore-shafts. Furthermore, the most valuable regions of the mine with respect to natural assets were encompassed by a detailed stocktaking in 2005 and subjected to additional legal protection on the basis of the Nature Conservation Act in the form of 27 documentation sites. The conservation authorities have also formulated guidelines pertaining to the procedure of preparing and performing work in the historical pits. The starting point is preparation of a historical and conservation study and subsequently a technical design relying on its recommendations. On this basis, permits are issued for the conduct of work in protected shafts, chambers and drifts. Direct supervision over the performance of work until 1999 was the obligation of the Province Monument Conservator in Tarnów, and later the Małopolska Province Monument Conservator in Kraków and, since 2016, the Cracow Saltworks Museum Wieliczka. The basic source of financing for the conservation projects are funds deriving from the state budget, which may be formally assigned for such a purpose since 2000. Earlier (since 1991) they were fully assigned to liquidation work. As of 2000, funds assigned for specific projects from the National Environmental Protection and Water Management Fund constitute a significant supplement for the financing. Relatively small funds are also generated by the tourist and spa activities pursued since 1995. The majority of mining and conservation work was performed by the mining team of the Bochnia Salt Mine. Tasks calling for specialist equipment and special qualifications of employees were commissioned from external companies. The basic part of the work was concentrated on levels from I to IV, in mining pits that are the most valuable with respect to the presented historical values. The speed of work gained momentum after the mine was classified as the monument of history (2000). Initially, the work focused on securing pits that are assigned for being made available to tourists on level IV, i.e. the August Chamber, and on level VI: the Sienkiewicz Chamber and the Dobosz Inter-level. As a result of them, in 1995 the conditions in the mine allowed for admission of organised groups to the mine for the first time in history. Later, work was conducted in drifts and chambers assigned for thematically oriented exhibitions. In the first period, the greatest mining and conservation projects included securing the central part of the August Drift, along with adjoining corridors and the extensive Ważyn Chamber. Its adjustment to perform recreational and sanatorium-type functions required a lot of effort. In the second stage, work performed in the complex of mining pits called Zejście Kalwaria, spreading from level I Danielowiec to level IV August, was of great importance, as well as work at eleven sections of Regis Stairs connecting these levels. It is also necessary to mention professional conservation of the 18th century Passionis Chamber and opening the 17th century Krucyfiks Chamber for tourists. Performance of mining and conservation work has acquired a special rank and should be an absolute priority after inclusion of the Salt Mine in the UNESCO World Heritage List in 2013.
Źródło:
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce; 2016, 31; 119-150
0137-530X
Pojawia się w:
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wybrane problemy projektowania udostępnienia odległych pól eksploatacyjnych na przykładzie Kopalni Soli Kłodawa
Selected topics of design of access workings of far exploitation fields based on the Kłodawa Salt Mine
Autorzy:
Andrusikiewicz, W.
Obracaj, D.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/183857.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
górnictwo solne
przewietrzanie wyrobisk
roboty przygotowawcze
transport kopalniany
salt mining
workings ventilation
development workings
mine transport
Opis:
Kopalnia Soli Kłodawa jest jedyną czynną w Polsce kopalnią soli kamiennej eksploatującą sól metodą suchą. Kopalnia zlokalizowana jest na wysadzie solnym Kłodawa, a jej obszar górniczy obejmuje jedynie fragment wysadu - jest to pas o wymiarach ok. 8 × 2 km. Eksploatacja odbywa się w pięciu polach, w interwale głębokości 300-750 m. Na etapie projektowania udostępnienia pola 5 na poz. 750 trzeba było rozwiązać problem wentylacji. Szyby centralne będące szybami wdechowymi oraz szyb peryferyjny wydechowy muszą zapewnić odpowiednią wymianę powietrza we wszystkich użytkowanych wyrobiskach zarówno korytarzowych jak i komorowych. Wykonanie wielowariantowych analiz pozwoliło ostatecznie zaproponować rozwiązania optymalne. Kolejnym zagadnieniem do rozwiązania jest kwestia odstawy urobku. O ile jego ilość z robót udostępniających w początkowej fazie nie powinna stanowić problemu, o tyle wraz ze wzrostem długości dróg odstawy problem zacznie narastać, by osiągnąć punkt kulminacyjny wraz z uruchomieniem robót eksploatacyjnych. Stosowana kolej podziemna może okazać się środkiem nie wystarczającym i być może konieczne będzie zastosowanie rozwiązań alternatywnych. Zaprezentowane w artykule problemy stanowią jedynie wycinek większej całości, której należy stawić czoła już na etapie projektowania.
The Kłodawa Salt Mine is the only active one which exploits salt with the dry method. The mine is located just upon the salt dome, that covers only a part of the dome - that is the belt ca. 8 × 2 km. The mining production takes place within five panels in the depth interval between 300-750 m. At the stage of designing of the access excavations in the field 5 at the 750 level there was a need to solve the ventilation problem. The central shafts used as inlet and exhausting peripheral shaft have to assure a proper air exchange rate within the all galleries and chambers. Thanks to the multi-variant analysis carried out, the optimum solution could be suggested. The following problem to be solved is a muck haulage. As in the beginning the volume of the muck from access works should not be a problem, as with elongation of haulage distance the problem is getting increase, reaching the critical point with starting exploitation works. The rail transportation used underground may appeared to be not sufficient and may be it will be necessary applying another alternative solution. The problems presented in the paper are only a fragment of the greater whole, which should be faced at the stage of designing process.
Źródło:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie; 2009, 35, 3; 315-326
0138-0974
Pojawia się w:
Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ocena zagrożenia zapadliskowego wybranych komór KS "Wieliczka" w oparciu o obliczenia numeryczne
Estimation of discontinuous surface deformations hazard for selected caverns of Salt Mine Wieliczka with numerical methods
Autorzy:
Cała, M.
Czaja, P.
Flisiak, D.
Kowalski, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/350508.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie. Wydawnictwo AGH
Tematy:
stateczność komór
przestrzenne obliczenia MES
chambers stability
3D FEM analysis
Opis:
Do prognozowania stopnia zagrożenia powierzchni terenu zapadliskami wywołanymi zawałem płytko zlokalizowanych komór w Kopalni Soli "Wieliczka" wykorzystuje się kryterium opracowane przez T. Ryncarza. Oparte jest ono na założeniu, że w stropie wyrobiska powstaje strefa zawału, przemieszczająca się w kierunku powierzchni. W artykule wykazano, że znacznie skuteczniejszym narzędziem prognozowania zagrożenia zapadliskowego może być numeryczne, przestrzenne modelowanie procesów zachodzących w otoczeniu komór solnych, z wykorzystaniem wiarygodnych wartości parametrów wytrzymałościowych, deformacyjnych i reologicznych masywu skalnego oraz rzeczywistych wymiarów wyrobisk i ich rozmieszczenia w górotworze, czego nie uwzględnia kryterium Ryncarza. W pracy przedstawiono wyniki obliczeń numerycznych programem FLAC3D, z zastosowaniem metody redukcji wytrzymałości na ścinanie dla dwóch wybranych rejonów, typowanych dotychczas jako stwarzające zagrożenie zapadliskowe: pojedynczej komory Neustadter oraz układu komór Rainer I Górny, Rainer I Dolny i Skoczylas. Na podstawie analizy uzyskanych wyników i obliczonych wartości wskaźników stateczności pokazano, że zagrożenie powierzchni deformacjami nieciągłymi w rejonie rozpatrywanych komór jest mało prawdopodobne.
The Ryncarz criterion is usually applied for estimation of discontinuous surface deformations hazard for underground caverns of Salt Mine Wieliczka. The criterion assumes that the broken zone slowly advances from cavern roof to surface level. This paper confirms that application of three-dimensional (3D) numerical modelling of processes occurring in the salt rock mass may be much better tool for that purpose. It must however utilise properly evaluated mechanical and time-dependant properties of the salt rock mass. The 3D modelling also allows to take under consideration the size and shape of caverns. The Finite Difference code FLAC3D was applied for numerical calculations and shear strength reduction method was selected to estimate discontinues deformations hazard. Two cases were analysed: one cavern Neustadter and a group of caverns consisted of Rainer I Upper, Rainer I Lower and Skoczylas. The application of developed analysis method and factor of safety values allowed to confirm that discontinues deformations hazard for analysed cases is very low.
Źródło:
Górnictwo i Geoinżynieria; 2009, 33, 3/1; 33-44
1732-6702
Pojawia się w:
Górnictwo i Geoinżynieria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
System kontroli deformacji poeksploatacyjnych górotworu nad polami eksploatacji w KS „Kłodawa”
The control system of the rock mass deformation over the fields of exploitation in Kłodawa Salt Mine
Autorzy:
Bieniasz, J.
Kurdek, D.
Marcola-Sadowska, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2192100.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Polskie Stowarzyszenie Górnictwa Solnego
Tematy:
górotwór
pola eksploatacji
pomiary deformacji
rock mass
exploitation fields
deformation measurement
Opis:
Kilkadziesiąt lat eksploatacji złoża kłodawskiego spowodowało powstanie w górotworze znaczących objętości pustek, skoncentrowanych w kilku polach eksploatacji. Ich wpływ na otaczający górotwór jest kontrolowany pomiarowo wewnątrz pól eksploatacji oraz na powierzchni terenu nad kopalnią. Służą temu, obserwowane cyklicznie, sieci pomiarowe rejestrujące zaciskanie pustek i przemieszczenia pionowe powierzchni. W ostatnich latach system monitoringu oddziaływania kopalni uzupełniono o sieć przestrzenną do obserwacji deformacji na horyzoncie spągu stropowej półki ochronnej nad kopalnią. Oprócz przemieszczeń pionowych pozwala ona mierzyć przemieszczenia poziome na wydzielonych liniach i zaciskanie wytypowanych komór na najwyższych poziomach eksploatacyjnych. W konstrukcji sieci i sposobie jej pomiaru zastosowano kilka nowych rozwiązań przetestowanych wcześniej w rejonie przystropowym pola nr 1. Wyniki pomiarowe uzyskane z tego rejonu pokazują tworzenie się wewnątrz górotworu niecki osiadań. Wielkości podstawowych wskaźników deformacji określone z tej niecki interpretowane łącznie z wynikami pomiarów na powierzchni pozwolą na pełniejszą kontrolę deformacji w górotworze nad kopalnią.
Decades of exploitation of the Kłodawa deposit has resulted in a significant volume of subsurface voids concentrated in a mining panels. Their impact on the surrounding rock mass is controlled thanks to measurement inside the panels and also on the ground surface above the mine. Observations consist of periodically observed measurement network that record clinching and a surface vertical displacement. Over the last few years, the system that is monitoring mine influence, was complemented by a measurement network that allows to monitor a deformation on the horizon of the floor ceiling shelves protective over mine. In addition to vertical displacement, the network allows to measure horizontal displacements on separate lines and clamping of selected caves at the highest levels of exploitation. In the design of the network and its way to measure, some new solutions, that have been tested previously in the area of panel No. 1, were used. The results obtained from this area show forming subsidence inside the rock. The size of the basic deformation indicators defined by the basin interpreted together with the results of measurements on the surface will allow for better control the deformation of the rock mass above the mine.
Źródło:
Przegląd Solny; 2016, 12; 28--35
2300-9349
Pojawia się w:
Przegląd Solny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przykład wykorzystania analizy dendrochronologicznej w datowaniu obudów górniczych w Kopalni Soli w Bochni
An Example of Application of Dendrochronological Analysis for Dating of Timbers from the Bochnia Salt Mine
Autorzy:
Szychowska-Krąpiec, E.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1026772.pdf
Data publikacji:
2003
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Leśne
Tematy:
dendrochronologia
drewno kopalniane
Kopalnia Soli Bochnia
datowanie
kopalnie soli
obudowy drewniane
tree−ring analysis
timber
salt mine
bochnia
poland
Opis:
The presented study deal with the dendrochronological dating of wood sampled from timbering in the Bochnia salt mine. The exact dates of felling trees that had been used for timbering were determined by applying the tree−ring analysis for wood from three mining chambers: the Passionis chapel, the Mysiur stable and the Rabsztyn chamber. It transpired that the analysed timbers originated from different periods representing the time interval between the seventeenth and nineteenth centuries. The wood from the Passionis chapel was dated 1652 while that from the Rabsztyn chamber comes from the eighteen century and from the Mysiur stable – from the eighteen and nineteen centuries.
Źródło:
Sylwan; 2003, 147, 09; 47-52
0039-7660
Pojawia się w:
Sylwan
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przestrzenne rozmieszczenie osiadań w rejonie Kopalni Soli Wieliczka w świetle satelitarnych danych interferometrycznych
Spatial distribution of subsidence in the Wieliczka Salt Mine area as detected through satellite interferometry
Autorzy:
Wąsowski, J.
Bovenga, F.
Nutricato, R.
Conte, D.
Refice, A.
Gregor, M.
Kowalski, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2074682.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
satelitarne dane interferometryczne (PSI)
Wieliczka
osuwiska górnicze
Persistent Scatterers Interferometry (PSI)
mining-induced subsidence
landslides
Opis:
The paper presents the use of the Persistent Scatterers Interferometry (PSI) Synthetic Aperture Radar (SAR) data to determine magnitude of subsidence in area of the town ofWieliczka. The town is home to a unique salt mine, over 700 years old, one of the best known tourist attractions in Poland. Each year the mine is visited by about 1 million tourists from all over the world and in 1978 UNESCO placed it on its first International List of theWorld Cultural and Natural Heritage. There is direct evidence that the mining has been influencing stability of ground and buildings in the town, which is located above the mine. The application of the PSI SPINUA technique made it possible to identify large number of radar targets (with density exceeding 100 PS/km2), suitable for monitoring ground motion in the Wieliczka area. The results show continuous subsidence with average annual movements ranging from a few millimeter per year to 24 mm/yr in the period 1992–2000. The detected subsiding zone very well corresponds to the extent of the underground salt mine. There are also indications of possible connections between the mine-induced subsidence and the presence of the old large landslides occurring on the north-facing slopes south of the Wieliczka Salt Mine.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2009, 57, 2; 164-172
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Tu historia jest wciąż żywa, a zdrowie płynie z głębi ziemi
Here, the history still lives and health springs from underground
Autorzy:
d’Obyrn, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/365609.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Tematy:
wywiad
kopalnia soli Wieliczka
obiekt turystyczny
działalność
D'Obyrn Kajetan
interview
Wieliczka Salt Mine
tourist
activity
Opis:
Wywiad z dr. hab. inż. KAajetanem D’Obyrnem, prezesem zarządu Kopalni Soli „Wieliczka” SA.
Anna Szczepanik talks to kajetan D'Obyrn, Ph.D., Eng., president of the bard of "Wieliczka" Salt Mine SA.
Źródło:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne; 2014, 3; 78
1734-6681
Pojawia się w:
Nowoczesne Budownictwo Inżynieryjne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kompleks młyna solnego i magazynów byłej kopalni soli w Wapnie. Uwarunkowania i przesłanki do ochrony XX-wiecznych budowli poprzemysłowych jako trwałej ruiny
Salt mill complex and warehouses of the former salt mine in Wapno. Considerations and premises for the protection of 20th-century post-industrial buildings as a permanent ruin
Autorzy:
Urbaniak, Miron
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/113869.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Politechnika Lubelska. Polski Komitet Narodowy Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków
Tematy:
kopalnia soli
Wapno
młyn solny
architektura przemysłowa
trwała ruina
salt mine
salt mill
industrial architecture
permanent ruin
Opis:
W dawnej kopalni soli zniszczonej przez wodę w 1977 r. w małej wiosce Wapno w Wielkopolsce widać z daleka zespół młyna solnego wraz z magazynami solnymi. Zaprojektowane przez prof. Bronisława Bukowskiego (1893-1965), wzniesione w latach 1929-1930 przez C. Lubińskiego i K. Jaskulskiego z Warszawy budynki mają żelbetowy system ramowy i słupową konstrukcję nośną. Układ charakteryzuje ogromna skala, nieproporcjonalna do rzeczywistych potrzeb wioski, co utrudnia wszelkie działania rewitalizacjne i adaptacjne do nowych funkcji. Jednak wartość budynków dla historii i panoramy miasta Wapno, będącym niegdyś stolicą największej w Polsce kopalni soli, dla krajobrazu kulturowego Wielkopolski, a wreszcie dla historii polskiego wydobycia soli i polskiej szkoły betonu i konstrukcji z betonu zbrojonego jest trudna do oszacowania. Dlatego bez względu na pogarszającą się kondycję kompleks powinien być chroniony i zachowany w krajobrazie kulturowym Wielkopolski jako cenny zabytek techniki. Tym samym jedynym sposobem na jego ochronę jest zachowanie go w postaci trwałej ruiny.
In the former salt mine, destroyed by water in 1977, a salt mill complex together with salt warehouses can be seen from a distance in the small village of Wapno in Wielkopolska. Designed under the guidance of prof. Bronisław Bukowski (1893–1965), and erected in 1929–1930 by C. Lubiński and K. Jaskulski from Warsaw, the buildings have a reinforced concrete frame system and a supporting column support structure. The complete setup is characterized by a huge scale, disproportionate to the current needs of a small village, which hinders any possibility of revitalization and adaptation to new functions. However, the value of the buildings for the history and the Wapno panorama, which was once home to the largest salt mine in Poland, for the cultural landscape of Wielkopolska, and finally for the history of Polish salt mining and the Polish school of concrete and reinforced concrete construction, is difficult to be estimated. That is why regardless of the deteriorating condition, the complex should definitely be protected and preserved in the cultural landscape of Wielkopolska as a highly valuable technical monument. At the same time at this point the only way to protect it is to preserve it as a permanent ruin.
Źródło:
Ochrona Dziedzictwa Kulturowego; 2018, 6; 213-223
2543-6422
Pojawia się w:
Ochrona Dziedzictwa Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Infrastruktura Wieliczka w latach 1772-1918
Infrastructure of Wieliczka between 1772 and 1918
Autorzy:
Krzysztofek, Danuta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/487342.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka
Tematy:
Infrastruktura
Wieliczka
miasto
kopalnia soli
techniczna infrastruktura
szyby górnicze
Infrastructure
city
salt mine
mine shaft
technical infrastructure
Opis:
This study is devoted to the broadly-understood technical infrastructure and analysis of development of its individual areas which exerted significant impact on the proper functioning and development of Wieliczka during the times of the Austrian partition. The following issues are discussed in the study: transport infrastructure, both road and train, provision of the city and the mine with water (water supply system from the Lednice ponds of 1803, water supply systems from ponds: na Grabówkach, Syberia, from the Park of Empress Elizabeth, supplying water to the mining shafts and providing potable water from Bieżanów), discharge of sewage, lighting (starting with oil lamps, through kerosene and gas laps and ending with electric lights) and communication, i.e. the beginnings of the telegraph and telephone. Some of these discoveries are still used in Wieliczka, e.g. the potable water pipeline from Bieżanów and the main collector discharging sewage from the city. The saltworks power plant did not stand the test of time. The developing town was forced to get connected to the electric main of the city of Cracow. Transport infrastructure was significantly modernized and improved. Railway was electrified and roads were rebuilt.
Źródło:
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce; 2012, 28; 115-170
0137-530X
Pojawia się w:
Studia i Materiały do Dziejów Żup Solnych w Polsce
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies