Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "SACRUM" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
Sacrum w drewnie
Sacrum in wood
Autorzy:
Stojak, N.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/218101.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Stowarzyszenie Konserwatorów Zabytków
Tematy:
Bieszczady
drewno
sakrum
sacrum
wood
Opis:
Drewniane budownictwo cerkiewne na terenie Bieszczadów zaskakuje laika - odbiorcę zupełnie niezrozumiałym językiem form oraz swoistą estetyką, jakże daleką od bombardującej nas tymczasowej kultury. Ze względu na niezrozumienie formy te postrzegane są jako "obce" pozostałości nieobecnych na miejscu grup etnicznych. Lapidarne opisy w przewodnikach, ograniczające się zazwyczaj do streszczenia historii obiektu, nie pozwalają odbiorcy uznać obserwowanego obiektu za integralny element kulturowego krajobrazu Bieszczadów. Owo niezrozumienie owocuje zapomnieniem i obojętnością na losy tych niszczejących w zastraszającym tempie budowli. Uświadomienie laikowi, że drewniane budownictwo cerkiewne jest niczym innym jak wypadkową zderzenia bizantyjskiej tradycji budowlanej z architekturą rzymsko-katolicką, ujętą lapidarnie w drewnie przez miejscowych budowniczych, może zaowocować większym szacunkiem i troską społeczną, ze strony odbiorcy. Pozwalam sobie na to stwierdzenie ze względu na dość prosty i oczywisty fakt, iż nikt nie dba o rzeczy, których nie pamięta, a nie pamięta rzeczy, których nie potrafi nazwać.
Wooden orthodox churches in the area of Bieszczady surprise the lay audience with their totally incomprehensible language of forms, and their specific aesthetics so remote from the temporary culture we are exposed to. Because of this incomprehension such forms are perceived as "alien" relics of ethnographic groups no longer to be found on the site. Succinct descriptions in guide-books, usually limited to a brief summary of the object's history, do not allow the viewer to recognise the observed object as an integral element of the cultural landscape of Bieszczady. This lack of comprehension results in our indifference to the fate of those rapidly deteriorating buildings quickly sinking into oblivion. Making the layman realise that timber orthodox churches are nothing else but an outcome of a clash between the Byzantine building tradition and the Roman - Catholic architecture, which was concisely conveyed in wood by local artisans, could result in greater respect and community care on the part of the viewer. I dare to voice this opinion because of the simple and obvious fact: people do not care about things they do not remember about, and people do not remember things which they cannot name.
Źródło:
Wiadomości Konserwatorskie; 2011, 29; 135-138
0860-2395
2544-8870
Pojawia się w:
Wiadomości Konserwatorskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sacrum szabatu
Sacrum du sabbat
Autorzy:
Kołodziej, Gabriel
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/502549.pdf
Data publikacji:
1996
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi
Opis:
L’article fait partie du mémoire de maîtrise rédigé dans le cadre du séminaire de la théologie morale et portant le titre „Dimanche et ses racines dans la fête juive du sabbat. Étude morale concernant le dialogue judé-chrétien”. L’auteur montre que toute réflexion, vraiment théologique, sur le dimanche chrétien doit obligatoirement se rapporter à une vision religieuse du sabbat juif, surtout à son sacrum. C’est un premier pas nécessaire à vaincre un juridisme intolérable de maintes études morales sur le dimanche faites trop souvent en dehors du contexte de la pensée et de la vie de nos pères en foi.
Źródło:
Łódzkie Studia Teologiczne; 1996, 5; 93-100
1231-1634
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
El rostro del Che – sacrum commercium?
Che’s face – sacrum commercium?
Twarz Che – sacrum commercium?
Autorzy:
Cichoń, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2177482.pdf
Data publikacji:
2013-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Opis:
The article attempts to specify elements contributing to exceptional popularity of Che Guevara. Che in culture should be analysed through the combination of four orders determined by: a religion, biological factors influencing aesthetic assessment (perception of attractiveness), an economic order of production and consumption, an ideology understood in an utilitarian way. Due to the number of representations and a clearly polarised form, Che’s iconography is good material for research on irrational elements of human communication. Perceiving Che as a rioter role-model, not as a clerk-official of the revolution who implemented – out of necessity – a “new, revolutionary” order, was the reason for representing him in a sacral convention. Che’s face, his appearance combines “romantic” attractiveness with attractiveness increasing the supply and benefit of a stereotype. Drawing attention to decorated goods, he seems to be the equivalent of an erroneously forgotten notion of sacrum commercium.
Tematem tego artykułu jest próba wskazania elementów składających się na wyjątkową popularność Che Guevary. Che w kulturze należy analizować, łącząc ze sobą cztery porządki wyznaczane przez: religię, biologiczne czynniki wpływające na ocenę estetyczną (postrzeganie atrakcyjności), ekonomiczny ład produkcji i konsumpcji, utylitarystycznie rozumianą ideologię. Ikonografia Che z powodu liczby przedstawień i wyraźnie spolaryzowanej formy jest wygodnym materiałem do badań nad nieracjonalnymi elementami ludzkiego komunikowania się. Rozpoznanie w Che wzoru buntownika, a nie realizującego – z konieczności biurokratyczny – “nowy, rewolucyjny” porządek urzędnika-funkcjonariusza rewolucji jest powodem przedstawiania go w sakralizującej konwencji. Twarz Che, jego powierzchowność łączy atrakcyjność “romantycznego” wyglądu z atrakcyjnością zwiększającego nakład i zysk stereotypu. Ozdobiony nim towar wydaje się obrazowym odpowiednikiem niesłusznie zapomnianego rzymskiego pojęcia: sacrum commercium.
Źródło:
Sztuka Ameryki Łacińskiej; 2013, 3; 177-200
2299-260X
Pojawia się w:
Sztuka Ameryki Łacińskiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dźwięki i cisza jako składowe przestrzeni sacrum
Sound and silence as the elements of sacrum space
Autorzy:
Klima, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/88162.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
dźwięk
cisza
przestrzeń sacrum
sound
silence
sacrum space
Opis:
W większości prac geograficznych, również w Polsce, przestrzeń traktowana jest jednowymiarowo. Nawet wtedy gdy mówi się o jej percepcji czy postrzeganiu opis dotyczy głownie tego „co widać”. Niewątpliwie jednak nasz (ludzi) odbiór rzeczywistości nie sprowadza się jedynie do tego co możemy zaobserwować, a ma on wymiar multisensoryczny. Badanie przestrzeni nie może być zatem zredukowane do badania „morfologii ciał stałych”. Elementy, z których składa się przestrzeń mają charakter wizualny, dźwiękowy, smakowy, zapachowy etc. Przestrzeń znacząca jest ich kompozycją. Szczególnym przykładem takiej kompozycji jest przestrzeń sacrum. To właśnie przestrzeń sacrum, wypełniona ciszą i dźwiękiem, jest przedmiotem badania. Ta przestrzeń rozumiana jest dwojako. Szerzej gdy jest przestrzenią wiernych i oni są jednocześnie podmiotem badania. Ich przestrzeń sacrum to przestrzeń, w której obcują z Bogiem. Nie jest ona określona formalnie. Ludzie sami wskazują miejsca i określają granice, często jednak w swoich wypowiedziach odnoszą się do przestrzeni świątyń. Podmiotem badania jest również Kościół Katolicki jako instytucja. W tym przypadku przestrzeń sacrum oznacza przestrzeń świątyni–kościoła, czyli za kodeksem prawa kanonicznego: „budowlę świętą przeznaczoną dla kultu Bożego, do której wierni mają prawo wstępu w celu wykonywania w niej kultu, zwłaszcza publicznego” (Kan. 1215). Wstęp do artykułu to przypomnienie tego co dźwięk (śpiew i muzyka) oznaczają dla Kościoła Katolickiego. Odwołano się do zapisów „Pisma Świętego” i do najważniejszych dokumentów posoborowych – „Konstytucji o liturgii świętej” i „Instrukcji o muzyce w świętej liturgii. Musicam sacram” Świętej Kongregacji Obrzędów z 1967 r. Materiał źródłowy do opracowania stanowią zaś przede wszystkim wywiady swobodne i komentarze do zdjęć kolaboracyjnych. Badania przeprowadzono na katolikach, mieszkańcach Łodzi. Celem artykułu jest wykazanie znaczenia dźwięku i ciszy w przestrzeni, w ktorej obcuje się z Bogiem. Założono, że jest ono odmienne w przypadku wiernych i Kościoła. Ci pierwsi sacrum rozpoznają po ciszy. Dla Kościoła zaś muzyka i śpiew są istotnymi i niezbędnymi formami modlitwy i liturgii.
In the numerous geographical papers, including Polish publications, space is interpreted as the one-dimension phenomenon. Even when perception of space is discussed analysis is focused on “what was seen?” . However human awareness of reality is not narrowed to observation, and it has multisensory character. Therefore, researches on space cannot be reduced to „morphology of solid bodies”. Space consist of visual, audible, smell, etc. layers. The very special example of mixture of those layers is the sacrum space (space which is part of adherents spiritual experience). The aim of the paper is to point the importance of sound and silence in space where one communes with God. Material collected in empirical researches is the bases for analysis. It consists of interviews and collaborative photography. In the numerous geographical papers, including Polish publications, space is interpreted as the one-dimension phenomenon. Even when perception of space is discussed analysis is focused on “what was seen?” . However human awareness of reality is not narrowed to observation, and it has multisensory character. Therefore, researches on space cannot be reduced to „morphology of solid bodies”. Space consist of visual, audible, smell, etc. layers. The very special example of mixture of those layers is the sacrum space (space which is part of adherents spiritual experience). The aim of the paper is to point the importance of sound and silence in space where one communes with God. Material collected in empirical researches is the bases for analysis. It consists of interviews and collaborative photography.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2008, 11; 173-182
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ślady sacrum w krajobrazie
Traces of sacrum in the landscape
Autorzy:
Plit, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/87877.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
odczuwanie sacrum
religijność
Polska
feel sacral aspect
religiousness
Polska
Opis:
Postrzeganie sacrum w krajobrazie to pytanie o doświadczenie pozazmysłowe. Ślady sacrum potrafimy dostrzec tylko wtedy gdy odkryjemy i rozwiniemy nasz potencjał duchowy. Koniecznie trzeba rozróżnić dwa podobnie brzmiące pojęcia: sacrum w krajobrazie i krajobraz sakralny. Identyfikowanie obecność Boga w krajobrazie nie jest tożsame z występowaniem materialnych świadectw religijności, dewocji, bądź ideologii i polityki - jako wyraz zbiorowego doświadczenia, które uzewnętrzniane są w krajobrazie. Wychodząc z chrześcijańskiego dogmatu że Bóg jest wszystkim we wszystkim, to co stworzył nie tylko jest piękne i dobre, ale i przebóstwione. Z teologicznego punktu widzenia nie istnieją krajobrazy nie sakralne. Choć o tym wiemy nie wszędzie potrafimy dostrzec i odczuć ten sakralny aspekt krajobrazu. Najłatwiej przeżywamy sacrum w pięknym otoczeniu, w niezniszczonej krajobrazach naturalnych. Porównujemy majestat przyrody do ogromnej świątyni. Krajobraz kulturowy jest również miejscem sacrum, gdyż traktowany jest jako udział człowieka w dziele stworzenia. W kontemplacji naturalnej przeszkadzają chaos przestrzenny, zaśmiecenie krajobrazu, hałas, brzydota i brud.
The ability to see sacredness in the landscape is a question of extrasensory experience. We are able to perceive sacredness only when we discover and develop our spiritual potential. Trivialising, sacredness may be treated as a reflection of culture, and tangible evidence of religiousness, devoutness or ideology and politics can be regarded as manifestations of collective experience in the landscape. In accordance with the Christian dogma which holds that God is everything in everything, what God has created is not only beautiful and good, but also replete with Godliness. From a theological viewpoint, all landscapes are sacral. Although we are aware of that, it is not everywhere that we can notice and feel this sacral aspect of a landscape. We experience sacredness most readily in a beautiful ambience, in undisturbed natural landscapes. We compare the majesty of nature to an immense temple. The cultural landscape is also a sacred place because it is regarded as the contribution of man to the act of creation. Natural contemplation can be disturbed by spatial chaos, landscape littering, noise, ugliness and dirt.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2012, 17; 33-40
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sacrum krajobrazu, estetyzacja przestrzeni miejskiej
Landscape sacrum, aesthetisation of urban space
Autorzy:
Hodor, K.
Łakomy, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/952757.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie. Wydawnictwo Uczelniane ZUT w Szczecinie
Tematy:
genius loci
sacrum krajobrazu
tożsamość miejsca
wartość krajobrazu
landscape sacrum
identity of the place
landscape value
Opis:
Strefy sacrum występują z różnym nasileniem w strukturach urbanistycznych miast, są to miejsca szczególne. Zgodnie z definicją wiążą się one z kultem religijnym, symboliką, wyjątkowymi wydarzeniami i zwyczajami. W różny sposób aranżowane, komponowane, świadczą o tradycji i tożsamości miejsca. W niniejszym artykule zaprezentowanie zostaną różnorodne postaci sacrum krajobrazowego oraz sposoby wydobywania ich walorów, wpływające na podniesienie atrakcyjności krajobrazu miejskiego.
Sacrum areas are present in city structures to different degree; they are special places. According to the definition they are connected with religious cult, symbolism, extraordinary events and customs. Variously arranged, composed, they give testimony to the tradition and identity of the place. This article presents different forms of landscape sacrum and show various ways of extracting their values improving the attractiveness of the urban landscape.
Źródło:
Przestrzeń i Forma; 2016, 26; 201-212
1895-3247
2391-7725
Pojawia się w:
Przestrzeń i Forma
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
SACRUM W MUZYCE: ZAŁOŻENIA TEORETYCZNE
Sacrum in music: theoretical assumptions
Autorzy:
Podpera, Rastislav
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/585294.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Opis:
Despite the proclamations that liturgical music should stand out by the virtue of its sacred character, church documents define the determinants of sacredness of music relatively vaguely. The study investigates this problem in all documents of the universal church published since the beginning of the 20th century. It approaches the material from a qualitative perspective, which enabled to trace a whole number of properties, or factors, whose presence allows us to call music sacred. The factors of sacredness of the music is able to give into the four categories and to divide them from the point of view (1) of liturgical theology, (2) of the music production, (3) of the immanent musical structure and (4) of the musical interpretation. Here is shown that only insignificant part of references in church documents deals about the required properties of music as itself. Most of the references about the factors of sacredness of music tend to the attributes or determinants, which are not deal with the musical structure. In the context of liturgy, its sense and objects, these are “non-musical“ factors for the sacredness of music are important, even key. From this analyses results that according to the church’s norms is the main attribute the sacredness of music, this can not belong to the music as itself. The music shall enters (or on the contrary lost) in coexistence with other factors, with which is connected. The analytical reflection of above mentioned categories of determinants of the sacredness reveals multiple correlations and the relationships between them. In the conclusion the author highlights the difficulties, which connect the reflections onto determinants of the factors of sacredness, concrete factors, which into this problems give historical and cultural determinism and speculativeness.
Źródło:
Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars; 2013, 19, 1(41); 135-145
1234-4214
Pojawia się w:
Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Miejsca kultu w Ziemi Świętej – od sacrum przyrody do sacrum miasta
Places of veneration in the Holy Land – from sacrum of nature to sacrum of a town
Autorzy:
Flaga, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/87535.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
sacrum
miejsce kultu
pielgrzymka
Biblia
Ziemia Święta
place of veneration
pilgrimage
Bible
Holy Land
Opis:
Artykuł prezentuje różne aspekty powstania i funkcjonowania kilku spośród licznych miejsc kultu religijnego w Ziemi Świętej oraz ich obecne znaczenie. Obszar ten można bowiem uznać za jedno z tych miejsc na świecie, które są nasycone ogromnym bogactwem duchowym i świętością. Jak przekazują karty Biblii, ziemia ta została w szczególny sposób wybrana przez Boga, a następnie uświęcona poprzez wydarzenia fundamentalne dla zbawienia świata. W poniższym opracowaniu, Ziemia Święta jest traktowana jako tereny życia i działalności Chrystusa i obejmuje współczesny Izrael. Autorka skupia się zasadniczo na miejscach świętych judaizmu i chrześcijaństwa, ale wskazuje też ich powiązania i wartość dla innych religii. W artykule zostały przedstawione przykłady zarówno elementów natury, które poprzez swoją wyjątkowość pozwalają odczuć pierwiastek metafizyczny, jak i obiektów sakralnych, stworzonych przez człowieka. Wszystkie te miejsca, będąc świadkami objawień Boga narodowi wybranemu lub upamiętniając zbawcze zdarzenia związane z Jezusem Chrystusem są powszechnie otaczane czcią.
The article presents some aspects of creating and functioning as well as the present role of a few of numerous sacred places in the Holy Land. This area can be perceived as one of the very special region in the world – repleted with enormous spiritual richness and sanctity. According to the Bible, this land was chosen by God Himself for a special purpose and then sanctified by Him thanks to events fundamental for salvation of the world. In the paper, the Holy Land itself is considered as the area where Jesus Christ lived and it covers the area of Israel in the present times. The author focus on the sanctuaries of Judaism and Christianity but she also emphasizes their relations and importance for other religions. In the article, both elements of nature and sacred objects, created by a man are shown. Thanks to the majesty, splendor and diversity, all those places let to feel metaphysical character of the Holy Land. They are witnesses of revelation of God or memorials of the acts of salvation connected with Jesus Christ. Therefore, they have become places of broad religious veneration.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2013, 19; 37-53
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sacrum we współczesnym krajobrazie Warszawy
Sacrum in the contemporary landscape of Warsaw
Autorzy:
Pluta, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/131856.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
krajobraz miejski
przestrzeń publiczna
sacrum
Warszawa
public space
urban landscape
Warsaw
Opis:
Artykuł przedstawia badania dotyczące roli budowli sakralnych we współczesnym krajobrazie Warszawy. Obiekty sakralne powinny być częścią elementów i systemów tworzących tożsamość każdego miasta. Badania koncentrują się na określeniu roli budowli sakralnych w kompozycji krajobrazu miasta, w tym wpływu przekształceń przestrzennych terenów położonych w najbliższym sąsiedztwie budowli sakralnych na kompozycję przestrzenną badanych założeń.
The article presents a scientific research concerning the role of sacral buildings in the contemporary landscape of Warsaw. Sacral objects should be part of the elements and systems creating the identity of every city. The research concentrates on defining the role of sacral buildings in the composition of the urban landscape, including the influence of the spatial transformations of the areas located in the immediate vicinity of sacral buildings on the spatial composition of the explored examples.
Źródło:
Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie; 2018, 46; 343-360
0079-3450
2450-0038
Pojawia się w:
Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zagadnienie sacrum natury – niektóre uwagi i dopowiedzenia
The issue of the sacrum of nature – some additional comments
Autorzy:
Łapiński, J. L.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/87806.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
sacrum
przyroda
cywilizacja
sacred
nature
civilization
Opis:
Sacrum (aspekt socjologiczny) pojmuje się jako coś co obiektywizuje siły danej społeczności. W aspekcie fenomenologicznym sacrum to także moc, ale również idea oddzielenia, tajemniczości, etc. Dla wielu badaczy sacrum to centralna kategoria religii – fakt społeczny (E. Durkheim) oraz boska rzeczywistość (R. Otto, M. Eliade). Jednakże pojecie sacrum nadaje się także od wyrażenia relacji człowieka wobec przyrody oraz do zdefiniowania samej przyrody. Sacrum pełni podwójną rolę: diagnostyczną i wartościującą. W obszarze sacrum (i religii) rejestrowane są pierwsze symptomy zmian lub transformacji cywilizacyjnych. Sacrum pełni rolę detektora zmian cywilizacyjnych. Sacrum nadaje wartość przyrodzie i sprawia, iż cała przyroda osiąga wartość sacrum.
The sacrum (sociological aspect) is conceived as something that objectifies the forces of a given community. In the phenomenological aspect the sacrum means not only the power, but also the idea of setting apart, mystery, etc. For many researchers the sacrum is the central category of religion – a social fact (É. Durkheim) and the divine reality (R. Otto, M. Eliade). However, the concept of the sacrum is also suitable for the expression of the relationship of humanity to nature and for defining nature itself. The sacrum has a dual role: diagnostic and evaluative. In the realm of the sacrum (religion) are recorded the first symptoms of change or of civilizational transformation. The sacred plays the role of a detector of cultural changes. The sacrum vests nature with value and in effect the whole of nature attains the value of the sacrum.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2012, 17; 24-32
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Henryk Nadrowski. Sacrum czasoprzestrzeni
Henryk Nadrowski. Sacrum czasoprzestrzeni [The Sacred of the Spacetime]
Autorzy:
Krakowiak, Czesław
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2040503.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Źródło:
Roczniki Teologiczne; 2015, 62, 8; 227-232
2353-7272
Pojawia się w:
Roczniki Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Film i sacrum: Ofiarowanie Andrieja Tarkowskiego
Film et sacrum: Offrande d’Andriej Tarkowski
Autorzy:
Sobotka, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/503069.pdf
Data publikacji:
1994
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi
Opis:
Tourné en 1986, le film l’„Offrande” est le testament spirituel de son metteur en scčne Andriej Tarkowski. Le monde représenté (réalité, destins des héros) constitue un rapport symbolique au mystčre de la vie humaine dont le spectateur est profondément ému. On montre les moyens grâce auxquels l’„Offrande” peut révéler l’expérience du sacré.
Źródło:
Łódzkie Studia Teologiczne; 1994, 3
1231-1634
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Człowiek wobec sacrum, czyli próby poszukiwania drogi do Transcendencji
Man in relation to the sacrum, attempts to find a way to Transcendence
Autorzy:
Kaczmarek, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1011722.pdf
Data publikacji:
2017-03-30
Wydawca:
Akademia Katolicka w Warszawie
Tematy:
sacrum
cykliczna koncepcja czasu
Numinosum
mythos
logos
Sacrum
Cyclical Concept of Time
Mythos
Logos
Opis:
According to various theories of religion human beings are in a specific relationship with the Absolute. A human being feels a glorious power standing in front of him. And the answer to this relationship is the adoration of God, not to es-cape, which is normal with physical fear. The Absolute is the most sacred, holy and transcendent being. The Absolute’s existence is surrounded by sacred space and sa-cred time which we call – sacrum. How to understand sanctity? There are two ways – a kind of understanding called mythos which can be compared with mythical way of exploring sacred space and the second way of understanding called logos, which is a logical view of the world. Both ways should be complementary to lead every human being straight to the truth about God. Christian theology adds that the real sanctity materialized when people start to love God and each other. Love itself is a real name of God and the real sacrum in the world and in a human's heart.
Źródło:
Warszawskie Studia Teologiczne; 2017, 30, 1; 148-162
0209-3782
2719-7530
Pojawia się w:
Warszawskie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sacrum w krajobrazie a krajobraz sakralny
Sacrum in the landscape and the sacred landscape
Autorzy:
Łapiński, J.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/87365.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
sacrum
kształtowanie krajobrazu
przestrzeń
krajobraz sakralny
landscape design
space
sacred landscape
Opis:
Sacrum, człowiek, kultura, i przyroda to cztery istotne czynniki kształtujące przestrzeń egzystencjalną człowieka. Między nimi istnieje bogata sieć wzajemnych sprzężeń. Prowadzą one do tworzenia się krajobrazu sakralnego, który wydaje się być przykładem realizacji ludzkiego poszukiwania i doświadczenia sacrum. Analiza poszczególnych czynników oraz poznanie tych zależności wydaje się być istotna dla rekonstrukcji procesu „stawania się” krajobrazy sakralnego. Celem publikacji jest próba ponownej analizy już istniejących, a także indykacji nowych interakcji czy interrelacji zachodzących pomiędzy sacrum a krajobrazem. W takiej sytuacji istotna jest także próba odpowiedzi na pytanie o procedury i scenariusze generowania krajobrazu sakralnego przez człowieka.
Sacrum, humanity, culture, and nature are four important factors shaping humanity’s existential space. There is a rich network of interconnections between them. They lead to the creation of a sacred landscape, which could be interpreted as an example of the realization of humanity’s quest to experience the sacrum. The analysis of individual factors and understanding their relationships is essential for reconstructing the process of „becoming” sacred landscapes. The aim of the is publication is to re-examine existing landscapes, as well as to identify new interactions or inter-relations taking place between the sacrum and a landscape. In this case, it is also important to try to answer the question of which procedures and situations create a sacred landscape.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2018, 39 (1); 41-62
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problem sacrum w badaniach afrykanistycznych
The Problem of Sacrum in African Studies
Autorzy:
Szafrański, Adam A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1861014.pdf
Data publikacji:
1996
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
In the context of post-modernist anthropology with its conception of the "elusiveness of sense" in a given sign we demonstrate, on the comparative material (Sudan, Ghana), the value of SACRUM as a meaningful and "inherent structure of cultural reality." We refer to the works of E. E. Evans-Pritchard (E-P) Nuer Religion, G. Lienhardt's Divinity and Experience (both anthropologists are the disciples of B. Malinowski) and many studies of H. Zimoń. The latter is an Africanist working at the Catholic University of Lublin; we also mention C. Geertz, an American anthropologist. The latter is not connected with Africanist studies, but by introducing Mircea Eliade's model of sacrum into the province of anthropology, has become a significant figure, in the level of anthropological research on religion. The works of British functional anthropologists, the exception here is E-P's Nuer Religion, fail to notice other works than E. Durkheim's conception of art. Durkheim associated the categories of sacrum with society and everything that was social was sacred, and therefore unquestioned. Some anthropologists had doubts as to the effectiveness of Durkheim's reductionist model of sacrum and functional-utilitarian conception of religious actions understood as a magic behavior. E-P noticed those difficulties and the image KWOTH with the Nuer, he brought to mind, is a phenomenological attempt to analyze religious phenomena. Sacrum, according to Eliade, is beyond time, but on the other hand it always, in a mysterious way, comprises time and space. H. Zimoń takes up this point, including Eliade's model of sacrum in the analyses on the religious rituals among the people of, among other things, Konkomba in Ghana. He proved that this value in African cultures has a transcultural meaning.
Źródło:
Roczniki Nauk Społecznych; 1996, 24, 1; 199-208
0137-4176
Pojawia się w:
Roczniki Nauk Społecznych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sacrum of Eucharist – Gift which is Easily Lost
Sacrum Eucharystii – dar, który łatwo utracić
Autorzy:
Baranowska, Dorota
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/695043.pdf
Data publikacji:
2019-01-05
Wydawca:
Papieski Wydział Teologiczny we Wrocławiu
Opis:
Generation brought up on liturgical abuses introduced in result of mistakenly understood instructions of the Vatican Council II, stands before a great task to renew the feeling of sacrum and appropriate respect in relation to Eucharist, which underwent considerable destruction. Faithful, bored with traditional liturgy, began making it attractive on one’s own account, leading even to profanation. Meanwhile Eucharist is the greatest holiness in the Church and a gift about which we are obliged to care. And what should be the greatest attraction thereof? The Person of our Lord and Saviour, Jesus Christ.
Źródło:
Wrocławski Przegląd Teologiczny; 2016, 24, 1
2544-6460
Pojawia się w:
Wrocławski Przegląd Teologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wyobrażenie sacrum w kulturze tradycyjnej i współczesnej
Autorzy:
Mielicka-Pawłowska, Halina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/461935.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
sacrum
antysacrum
kultura tradycyjna
kultura współczesna
Opis:
Na bazie koncepcji fenomenologicznych zawartych w pracach Micrei Eliadego, Rudolfa Otto oraz Emila Durkheima porównane zostały stsyemy wierzeniowe odnoszące się do wyobrażeń sacrum istniejących w XIX i w pierwszej połowie XX w. oraz pod koniec XX w. i na początku XXI w. Tradycyjny system wierzeń, oparty o materiał etnograficzny i folklorystyczny charakteryzowała zasada solidarności łącząca wyobrażenia Boga, przyrody i człowieka. W opozycji do tej zasady antysacrum ukonkretniane było w wierzeniach demonologicznych, wiary w diabła oraz pojawienie się chaosu kkosmicznego wtedy, gdy została naruszona zasada solidarności łącząca Boga, człowieka i przyrodę. Schemat wyobrażeń współczesnych, początku XXI w., ukonkretniał sacrum poprzez związek Boga z przyrodą traktowany jako gwarancja istnienia świata. Człowiek przeciwstawia się temu porządkowi wtedy, kiedy niszczy przyrodę, co traktowane jest jako zło moralne, a także tworzy idealną, wirtualną rzeczywistość, okreslaną pojęciem awatara, przeciwstawną ustanowionemu przez Boga porządkowi wszechświata. Wyobrażenia antysacrum obejmują więc przekonania ludzi, że naruszenie solidarności łączącej Boga (Absolut, Transcendens) i przyrodę jest spowodowane działaniem człowieka, który tworzy własną rzeczywistość i w ten sposób przyczynia się do zaistnienia końca świata.
Źródło:
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne; 2015, 13; 8-21
2299-2367
Pojawia się w:
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Там впереди не могила, а таинственной лестницы взлет”: мистическое sacrum в поэтике Анны Ахматовой
Sacrum mistyczne w poetyce Anny Achmatowej
Autorzy:
Mnich, Roman
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954416.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
sacrum
symbolika biblijna
symbolika mistyczna
interpretacja utworu
Opis:
Artykuł został poświęcony interpretacji sacrum mistycznego w poezji Anny Achmatowej. Na przykładzie dwóch wierszy poetki (Słuchając śpiewu i Żona Lota) autor publikacji prezentuje rożne metodologie badania symboliki mistycznej w utworze literackim. Przedmiotem analizy jest biblijny symbol śmierci (drabina) i zawierające symboliczne odniesienia nowotestamentowe słowa Chrystusa Pamiętajcie o żonie Lota.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2002, 50, 7; 31-52
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sfera sacrum w przestrzeni miejskiej - kapliczki warszawskiej Pragi
Autorzy:
Wołk, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/461852.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
przestrzeń miejska
sfera sacrum
kapliczki
Warszawa
Praga
Opis:
Praga jest bardzo modną ostatnio centralną częścią prawobrzeżnej Warszawy, często marginalizowaną, ale uznawaną też za "prawdziwą" część stolicy, gromadzącą tradycję i kulturę warszawiaków. Częścią tej kultury i tradycji jest religia. Praga zawsze była bardziej religijna od innych dzielnic Warszawy. W przestrzeni miejskiej uwidacznia się to przede wszystkim poprzez obecność obiektów religijnych. Są to nie tylko kościoły, najbardziej widoczne w mieście, ale również kapliczki i krzyże, często znajdujące się w podwórkach starych praskich kamienic czy na rogach ulic. Są one mniej widoczne dla turysty zwiedzającego modną dziś Pragę, ale bliskie mieszkańcom. Fenomenem jest już sam fakt, że wciąż istnieją i wciąż trwają w przestrzeni miejskiej, że ktoś o nie dba. To by wskazywało, że stanowią dla mieszkańców wartość symboliczną, wiążąc się z tradycją, historią, kulturą i religią. To wskazywałoby także, że sfera sacrum jest stale obecna w miejskiej przestrzeni, co pozostaje jednocześnie zaprzeczeniem radykalnych tez teorii występujących w obszarze socjologii religii, wiążących urbanizację z sekularyzacją.
Źródło:
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne; 2015, 13; 57-71
2299-2367
Pojawia się w:
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sacrum jako aspekt kultury świątecznej - tożsamość młodych Polaków za granicą
Autorzy:
Garstka, Ewa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/461856.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
świętowanie
sacrum
tożsamość
migracje
socjologia jedzenia
Opis:
Niniejszy artykuł jest próbą pochylenia się nad kwestiami dotyczącymi kultury świątecznej w społecznościach emigranckich. Łączy on problematykę tożsamości młodych Polaków za granicą z kwestiami dotyczącymi socjologii i kultury jedzenia. Jego zasadniczym celem jest odpowiedź na pytanie, czym dla współczesnych ludzi jest sacrum oraz w jaki sposób objawiać się ono może w zglobalizowanym świecie. Ponowoczesny człowiek żyjący w świecie odrzucającym istnienie zewnętrznych punktów odniesienia czuje się zagubiony i wykorzeniony. To rytuały obecne podczas świąt i przygotowania do nic mają pomóc mu odnaleźć się w obecnej rzeczywistości. W kontekście Bożego Narodzenia to stół może stać się symbolem scalającym rodzinę i grupę.
Źródło:
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne; 2015, 13; 139-147
2299-2367
Pojawia się w:
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Płynne sacrum w społeczeństwie ponowoczesnym
Autorzy:
Mariański, Janusz
Wargacki, Stanisław A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/461872.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
społeczeństwo ponowoczesne
społeczeństwo digitalne
płynne sacrum
sekularyzacja
desekularyzacja
Opis:
Próbujemy podjąć w niniejszym artykule próbę odpowiedzi na pytanie o relację pomiędzy sacrum i kulturą w dwóch społeczeństwach: w realnym społeczeństwie ponowoczesnym i w społeczeństwie wirtualnym, cyfrowym (dygitalnym). W pierwszej części opracowania zapoznamy się z samym pojęciem sacrum. Według przyjętej przez nas hipotezy w warunkach postępującej sekularyzacji społeczeństw ponowoczesnych sacrum nie zanika, ale zmienia swoje formy, pojawia się w tych obszarach życia społecznego, z których – jak się wydawało– ostatecznie wyemigrowało. Zwłaszcza w perspektywie płynności i nieprzewidywalności współczesnych społeczeństw płynna religijność i płynne sacrum mogą wykazywać tendencję do dalszego rozpadu i deregulacji. Sacrum nie zanika, lecz przybiera nowe, rozmaite formy. Rynek religii i duchowości, rynek płynnego sacrum jest wciąż znaczny. Kościoły chrześcijańskie stoją przed wielką szansą, nawet jeżeli dotychczas słabo ją wykorzystywały
Źródło:
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne; 2016, 17; 7-27
2299-2367
Pojawia się w:
Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reforma kultu a "ujęzykowienie sacrum": (anty)rytualny faktor sekularyzacji
Autorzy:
Dekert, Tomasz Mikołaj
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/421250.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Akademia Ignatianum w Krakowie
Tematy:
reforma liturgiczna
rytuał
sekularyzacja
?ujęzykowienie sacrum?
Opis:
CEL NAUKOWY: Artykuł będzie miał na celu podjęcie pytania o znaczenie przemian, jakie nastąpiły w liturgii katolickiej po Soborze Watykańskim II, dla procesów sekularyzacyjnych w świecie katolickim. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Zgodnie z tezą J. Habermasa modernizacyjna sekularyzacja na poziomie społecznym dokonuje się za pośrednictwem „ujęzykowienia sacrum”, tj. przejęcia funkcji integracyjnych i ekspresywnych rytuału przez językowe działanie komunikacyjne (debatę i konsens). Opierając się na tej tezie, a także stosując narzędzia semiotyczno-antropologiczne zaczerpnięte z teorii rytuału Roya A. Rappaporta, będę chciał sprawdzić, czy i na ile posoborowa reforma liturgii – pojmowana wąsko, tzn. wyłącznie na płaszczyźnie oficjalnie wprowadzonych zmian i ich implikacji – wiązała się z, przyczyniała się do, lub też po prostu dokonywała „ujęzykowienia” katolickiego sacrum. PROCES WYWODU: Wywód obejmuje w pierwszym rzędzie charakterystykę teorii Habermasa i Rappaporta. Następnie przechodzi do interpretacji dwóch zasadniczych wymiarów reformy liturgicznej: samego faktu głębokiej zmiany rytualnej poprzedzonej problematyzacją formy liturgicznej w obrębie dyskursów eksperckich oraz zmian w samym rytuale na poziomie rezygnacji ze znacznej części języka gestu, zniesienia bezwzględnej obligatoryjności rubryk i otwarcia liturgii na inwencję celebransa(ów) i zgromadzenia. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Widziane przez pryzmat koncepcji Habermasa i Rappaporta teoretyczne i praktyczne podejścia do liturgii w okresie przedsoborowym oraz w ramach samej reformy okazują się stanowić modelowy przykład „ujęzykowienia sacrum” i derytualizacji. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Reforma liturgiczna miała (ma) znaczący, aktywny i wielopoziomowy udział w procesach sekularyzacyjnych zachodzących w Kościele katolickim. Mają one wymiar przede wszystkim osłabienia lub dekonstrukcji katolickiego świata odniesień sakralnych, a w każdym razie jego obowiązywalności i odporności na relatywizację i indywidualizację.
Źródło:
Horyzonty Polityki; 2018, 9, 27; 125-142
2082-5897
Pojawia się w:
Horyzonty Polityki
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sacrum et profanum dans Yonec de Marie de France (XIIe siècle)
Sacrum and Profanum in Yonec of Marie de France (12th century)
Autorzy:
Gęsicka, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/483514.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Wydawnictwo Werset
Tematy:
sacrum
profanum
Marie de France
Yonec
Opis:
In the Breton lais, we encounter a brilliant marriage of the Celtic and Christian « marvel » (merveilleux), which is revealed on various semiotic levels. The zones of sacrum and profanum interpenetrate and provoke the reader’s afterthoughts with abundant and profound imagery. In Yonec by Marie de France, at the moment when the coming from Autre Monde protagonist is receiving the Eucharist, he con-stitutes one body with his beloved. In this paper, I attempt to uncover a spiritual meaning/message underlying the text, characters-symbols. The clue to this analysis is the idea of transition: from one status to another, from one figure to another, or from one meaning to another.
In the Breton lais, we encounter a brilliant marriage of the Celtic and Christian « marvel » (merveilleux), which is revealed on various semiotic levels. The zones of sacrum and profanum interpenetrate and provoke the reader’s afterthoughts with abundant and profound imagery. In Yonec by Marie de France, at the moment when the coming from Autre Monde protagonist is receiving the Eucharist, he con-stitutes one body with his beloved. In this paper, I attempt to uncover a spiritual meaning/message underlying the text, characters-symbols. The clue to this analysis is the idea of transition: from one status to another, from one figure to another, or from one meaning to another.    
Źródło:
Quêtes littéraires; 2013, 3; 9-15
2084-8099
2657-487X
Pojawia się w:
Quêtes littéraires
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sacrum i dźwięk w krajobrazie Krakowa
Sacrum and sound in the landscape of Cracow
Autorzy:
Klimkiewicz, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/87970.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
sacrum
Kraków
Dzwon Zygmunta
Hejnał Mariacki
soundmark
dźwięk
Cracow
Sigismund Bell
Mariacki bugle-call
sound
Opis:
Celem opracowania jest zbadanie charakterystycznych związanych z krakowskimi sanktuariami dźwięków, ich źródeł i rodzajów. Podjęto próbę zdefiniowania sacrum za pomocą dźwięków i na tej podstawie określenie jego związku z ciszą oraz ich wpływu na istnienie świętej strefy w Krakowie. W tym celu zbadano trzy świątynie i typowe dla nich źródła dźwięków: Katedra Wawelska – Dzwon Zygmunta; Bazylika Mariacka – Hejnał Mariacki; Łagiewniki – carillony. Podczas badań przeprowadzono m.in. wywiady wśród Krakowian na temat stosunku do ww. dźwięków miasta, istnienia sacrum w jego krajobrazie oraz rozmowy z pracującymi w sanktuariach osobami. Wykonano również badania dotyczące zasięgu oddziaływania tych dźwięków. Końcowym efektem są odpowiedzi na pytania – czy możliwe jest aby dźwięk niepochodzący z natury był nośnikiem Sacrum w krajobrazie miejskim oraz co i jak wpływa na to, że fala dźwiękowa zyskuje tak wysoką rangę?
The aim of this study is to analyze sounds characteristic of Cracow's sanctuaries, their sources and types. It attempted to define sacrum in Cracow by means of these sounds and to use this measure as a basis for identifying relationship between sacrum and silence and the influence of sounds on the existence of the sacred space in this city. So as to attain it, three temples and sounds characteristic of them were examined: Wawel Cathedral – The Royal Sigismund Bell; St. Mary's Basilica -Mariacki bugle-call; Łagiewniki – carillons. Interviewing the citizens of Cracow with regard to their attitudes towards the aforementioned sounds and the existence of sacrum in the city's landscape was a part of the research; another one was constituted by the conversations with the persons employed in the sanctuaries. Furthermore, the study included the analysis of the coverage of the sounds. The final results provide answers to the following questions: is it possible that a sound from outside of nature is a carrier of Sacrum in a city landscape as well as what and how can make a s wave such an important element.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2013, 21; 23-35
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sacrum w krajobrazie otwartym i miejskim – funkcje i zagrożenia
Sacrum in open landscape and city – function and threats
Autorzy:
Rydzewska, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/87602.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
sacrum
Wielkopolska
Dortmund
badania terenowe
funkcje
zagrożenia
work fields
functions
threats
Opis:
Obecnie spotykane w krajobrazie obiekty kultu religijnego w większości powstały w przeszłości. Być może wynika to z utraty funkcji, którą odgrywało kiedyś sacrum. W jaki sposób dzisiaj ludzie odnoszą się do miejsc uświęconych można zauważyć śledząc np. losy cmentarzy poniemieckich w Polsce. Także funkcje cmentarzy katolickich oraz ich wygląd ulegają przemianom. Na ich przykładzie można zaobserwować różnice między stosunkiem do sacrum w Polsce, a w miastach niemieckich, gdzie granica między tym, co uświęcone a świeckie jest bardzo niewielka. Wpływa na to m.in. postępująca laicyzacja społeczeństw zachodnich. Czy wielkopowierzchniowe miejskie cmentarze komunalne mogą stać się w Polsce parkami? Miejscami chętnie odwiedzanymi nie tylko przez osoby wizytujące groby bliskich, ale ludzi chcących po prostu spędzić czas wśród zieleni. Zmiany dotyczące dzisiejszego stosunku społeczeństwa do sacrum związane są z przemianami historycznymi, kulturowymi i obyczajowymi. Ale czy są to zmiany na lepsze?
Places of worship which we find in our landscape today were mostly created in the past. Probably the reason for that is, that these places lost their functional meaning. We can observe today, what is the attitude like to the sacred places, following history of old evangelic cemeteries in Poland. The function and the look of catholic cemeteries is also changing these days. Noticing that, we can observe the differences in attitude to sacral area between Poland and German cities. In the latter there is only fine line between sacral and profane areas. It is caused by progressive western society laicization. Could enormous communal cemeteries in Poland become parks? The places eagerly visited not only by people visiting their relative’s graves, but also by people simply willing to spend some time in nice green landscape? Nowadays changes in people attitude to sacrum are related to historical, cultural and social changes. Are these changes going to be for better?
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2013, 22; 105-112
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Gdzie jest „niebo”? (Re)defnicje sacrum a nowa duchowość
Autorzy:
Dyczewska, Agnieszka
Pasek, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2131226.pdf
Data publikacji:
2021-09-01
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Religioznawcze
Tematy:
sacrum
new spirituality
contemporary religious culture
Opis:
Based on the analysis of the new spirituality movement, the paper seeks to discuss the concept of sacred and its defnition. In the light of research on new forms of religiosity, this classical for religious studies term demands reformulation. Dichotomies and concepts that used to be indissociable from the defnition of sacred, such as taboo, tremendum or supernaturality, are disappearing from texts and testimonies of the contemporary new spirituality movement. One can therefore reject the analyzed term as useless for the description of contemporary spirituality, or recognize efforts to change an individual’s life made in the name of personal values and subjective well-being, as having the sacred dimension.
Źródło:
Przegląd Religioznawczy; 2021, 3/281; 41-54
1230-4379
Pojawia się w:
Przegląd Religioznawczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Młodzież w poszukiwaniu sacrum. Rozważania socjologiczne
Autorzy:
Sroczyńska, Maria
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2134329.pdf
Data publikacji:
2020-10-14
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Religioznawcze
Tematy:
youth
definitions of sacrum
postmodernity
quantitative researches
qualitative researches
triangulation optics
Opis:
The attitude and relation of modern youth towards the realm of the sacred provide an interesting, though rarely dealt with, subject matter of sociology. The author raises the question of whether this discipline is able to meet the theoretical and empirical challenges regarding the identification of the youth sacred. She draws attention to the ways of understanding the sacred, which revolve around substantive and functional definitions. The modern sacred is subject to strong pressure from post-modern culture, which facilitates its fluidity and hybridity. Young Poles are increasingly becoming ‘absorbers of stimuli’, and neo-tribes cultivate various forms of sensations. The results of quantitative researches, although important for the studied phenomenon, raise some doubts regarding the measurement of features, often unobservable. They urge one to take a deeper reflection on the approaches to the range of designata of the sacred in the context of axiological criteria. Qualitative researches, in turn, describes the phenomenon of the sacred „with understanding”, without abandoning a wider cultural and social background. Both approaches – phenomenological and hermeneutic – seem to be of significant importance in this matter. The experience of the sacred has a personal dimension and it is impossible to fully convey it to others. Triangulation optics provides the opportunity to approach this sphere, which in the case of emerging adulthood implies the acceptance of the risk of losing confidence.
Źródło:
Przegląd Religioznawczy; 2020, 2/276; 113-128
1230-4379
Pojawia się w:
Przegląd Religioznawczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sacrum w literaturach słowiańskich
Autorzy:
Grygiel, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1955977.pdf
Data publikacji:
1999
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 1999, 47, 7; 163-167
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Święte życie” na Lizbońskiej. Architektura i sacrum w poezji Mirona Białoszewskiego
„Sacred life” at the Lizbońska Street. Architecture and sacrum in the poetry of Miron Białoszewski
Autorzy:
Grądziel-Wójcik, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911179.pdf
Data publikacji:
2015-02-05
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Miron Białoszewski
architecture
sacrum
Opis:
The article presents the late authorship of Miron Białoszewski, especially his poems collected in the book Odczepić się (1978) and a diary Chamowo (2009) that are a document of the poet’s life in the block of flats after his removal to the flat in a tower block at the Lizbońska Street in Warsaw in 1975. In these texts we may notice the new way of writing that was formed by new accommodation and living arrangement that influenced the poets’ life. On the other hand the room on the ninth floor occurs the place that was marked with sacrum and it puts an impact on the poets’ metaphysical and supernatural experience. The flat in the tower block has also influenced the author’s perspective and the way of writing, so that Białoszewski has experienced terminal situation – being between the two forms of living, balancing between the earth and heaven, profanum and sacrum. The removal starts to resemble a ferry across Styx, and the ninth floor becomes an unwanted porch of eternity. The titled word odczepianie się (disconnecting, separating) from the past and being at the top of the tower block means the new beginning for the poet, and writing becomes an imitation of the God’s act of creation that helps Białoszewski to accommodate in the world after heart attack and removal.
Źródło:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze; 2015, 30
2082-9825
2450-0259
Pojawia się w:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Profesor Tadeusz Kołakowski jako badacz sacrum w literaturze rosyjskiej
Профессор Тадеуш Колаковски − как исследователь sacrum в русской литературе
Autorzy:
Kowalczyk, Witold
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1964010.pdf
Data publikacji:
1995
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
В статье рассматриваются научнуе достижения умершего несколько лет тому назад, выдающегося польского историка русской литературы, профессора Тадеуша Колаковского (1929-1990). Предметом анализа являются статьи учёного, посвящённые сакральной проблематике в творчестве русских писателей, а прежде всего, его работы на тему религиозных элементов в произведениях А. П. Сумарокова и Н. В. Гоголя. Что касается Сумарокова, то речь идёт о его поэтических парафразах псалмов, о „Молитвах” и произведениях, посвящённых пресвятой Богородице. Исследуя творчество Гоголя, учёный задумывается над ролью Рима в духовной биографии писателя и над этапами пути автора „Мёртвых душ” к Богу. При этом подчёркивается факт, что профессор Т. Колаковски принадлежал к тем немногочисленным польским русистам, которые не побоялись открыто говорить о своих религиозных убеждениях и твёрдо отстаивали право литературоведов на исследование проблематики sacrum в русской литературе.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 1995, 43, 7; 227-237
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„SACRUM” WOBEC „DUCHOWEGO”. POJĘCIOWE PUŁAPKI I WARIANTY WZAJEMNYCH ODNIESIEŃ
Autorzy:
Zarębianka, Zofia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/646805.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
Tematy:
literaturoznawstwo, sacrum w literaturze, duchowość w literaturze, metodologia badań
Opis:
Przedmiotem artykułu jest refleksja nad stosowanymi przez badaczy wymiaru duchowego / wymiaru sacrum w literaturze terminami oraz konsekwencjami braku jasnych delimitacji semantycznych używanych pojęć. Jeżeli dodać do tego zachodzącą na naszych oczach przemianę kulturową, obejmującą także literaturę, skala trudności metodologicznych oraz interpretacyjnych rośnie. Z jednej więc strony mamy do czynieniaz nieostrościąpojęć, za pomocą których miałaby być opisywana rzeczywistość literacka - w aspekcie obecnych w niej sensów duchowych oraz znaczeń generujących pole sakralnego, z drugiej strony, zasadnicze przemiany, którym podlega literatura współczesna. Zderzenie tych obydwu faktów doprowadza do sytuacji, iż badacz w pewnym sensie jest rozbrojony. Niedoskonałe narzędzia którymi dotychczas zwykł się posługiwać okazują się niekompatybilne z nowymi tekstami. Zachodzi zatem potrzeba zarówno doprecyzowania pojęć takich jak sacrum, metafizyczne czy duchowe w literaturze, jak i wypracowania nowych narzędzi analitycznych pozwalających na dotarcie do głębokich poziomów znaczeń literatury najnowszej. Zastosowanie ich mogłoby być pomocne w uchwyceniu kierunku i charakteru zmian obowiązującego do lat dziewięćdziesiątych XX wieku paradygmatu aksjologicznego, filozoficznego i estetycznego wpisanego w teksty literackie. Tak zarysowane pole problemowe określa myślowy trzon rozważań, które mającharakterteoretyczno-metodologiczny. Sformułowane postulaty badawcze wymagają - w przyszłości - weryfikacji przeprowadzonej na podstawie konkretnych tekstów literackich.
Źródło:
Studia Humanistyczne AGH; 2013, 12, 3
2084-3364
Pojawia się w:
Studia Humanistyczne AGH
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chrześcijańskie sacrum?
The Christian sacrum?
Autorzy:
Adamczyk, Dariusz
Bębas, Sylwester
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2037270.pdf
Data publikacji:
2019-02-22
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
sacrum
profanum
świętość Boga
Bóg uświęcający
sens życia
człowiek uświęcający się
God’s holiness
God sanctifying
the meaning of life
a man who sanctifies himself
Opis:
In this paper the authors characterise the Christian notion of the sacred.They emphasise that the sacred is a term referring to an unspecified Mystery,that reference to the sacred sphere is associated with religion, andthat the concept of the sacred is the central religious category. This givesultimate meaning to human existence. All players get their sacredness fromGod. To the realm of the sacred belong also holy places. The article endswith a summary in which the authors point out that the Christian conceptof the sanctity is very rich in contents.
Źródło:
Collectanea Theologica; 2018, 88, 3; 99-114
0137-6985
2720-1481
Pojawia się w:
Collectanea Theologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Literatura - mit - sacrum - kultura
Autorzy:
Żydek, Monika
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1954441.pdf
Data publikacji:
2002
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2002, 50, 7; 167-171
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Ujski dylemat - Kalwaria. Powstanie, destrukcja i rekompozycja sacrum
The dillema of Ujście - Calvary. The origin, devastation and recomposin of the sacrum
Autorzy:
Swaryczewska, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/115233.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Wyższa Szkoła Techniczna w Katowicach
Tematy:
Ujście nad Notecią
Kalwaria
sacrum
Ujście by the Noteć river
Calvary
Opis:
II połowa XIX wieku to okres kształtowania nowoczesnych państw europejskich, czas radykalnych przemian gospodarczych, związanych z rewolucją przemysłową i powstawaniem dużych miast. Wzrastała wówczas świadomość narodowa i nasilały się problemy społeczne a Kulturkampf wywołał otwartą konfrontację rządzących z Kościołem rzymskim. Rezultatem był protest duchowieństwa i wiernych oraz aktywizacja życia religijnego, która zaowocowała między innymi budową licznych obiektów sakralnych – kaplic, kościołów i ośrodków pielgrzymkowych. Obok założeń w Piekarach Śląskich czy Głotowie, należy do nich okazała kalwaria w Ujściu nad Notecią, wzniesiona siłami miejscowej społeczności katolickiej w latach 1893 - 1908. Zlokalizowano ją na eksponowanej krajobrazowo krawędzi Wysoczyzny Chodzieskiej, na przykościelnym wzgórzu, w bliskim sąsiedztwie miasta, huty szkła i zespołu portowego. Inicjatorem budowy był proboszcz Franciszek Renkwitz, który nie tylko umiał łagodzić konflikty między miejscowymi Polakami i Niemcami, ale także skłonił parafian do współpracy - wielkiego zrywu organizacyjnego i ekonmicznego, niezbędnego do zrealizowania tak ambitnego obiektu. Zachowane dokumenty dowodzą,że ksiądz Renkavitz wraz ze swoim bratem, właścicielem firmy budowlanej, kierował robotami ziemnymi, rysował koncepcje architektoniczne i własnoręcznie zdobił kaplice mozaikami i bryłami barwnego szkła. W rezultacie zbiorowego wysiłku powstał malowniczy park sakralny z egzotycznymi nasadzeniami, cmentarzem zasłużonych, serpentynową aleją, zameczkiem widokowym oraz zespołem stacji kalwaryjnych o baśniowych formach i niespotykanych, przesyconych światłem fakturach architektonicznych. Stan ten dokumentują pełne podziwu opisy i liczne fotografie. W pierwszej połowie XX wieku, także w czasach II Rzeczpospolitej, Ujście podobnie jak dziś, było celem pielgrzymek i znanym ośrodkiem kultu Krwi Najświętszej Jezusa Chrystusa. Niestety w okresie II wojny światowej miasto znalazło się w obrębie nazistowskiej Rzeszy, gdzie kościół katolicki był drastycznie prześladowany. Na rozkaz namiestnika Reichsgau Wartheland całkowicie zniszczono kaplice przy użyciu materiałów wybuchowych, a następnie teren zniwelowano. Wydawało się, że Kalwaria Ujska na zawsze przestała istnieć. Obecnie trwa rekompozycja obiektu, dostosowana do współczesnego gustu i możliwości ekonomicznych. Uporządkowano ścieżki, wysiłkiem parafii i miasta powstała na nowo część stacji, nigdy jednak nie nadano im pierwotnej skali ani wyglądu. Współczesne realizacje są kosztowne i chybione pod względem formy, jednak nie wzięto pod uwagę możliwości odtworzenia budowli w dawnej postaci, gdyż nie mieszczą się w przyjętych obecnie kategoriach estetycznych. Jak zatem należy kształtować tutejszy krajobraz sakralny? Czy można zaakcentować dawny, niepowtarzalny charakter Kalwarii Ujskiej, stylistycznie nawiązujący do skalnych kompozycji braci Baumów, sławnego Parku Güell Antonia Gaudiego lub wiedeńskiego ogrodu Otto Wagnera?
Second half of the 19th century is the period of forming modern European countries, the time of radical economic changes connected with the industrial revolution and with emerging of big cities. In those days national consciousness was growing, also social problems increased, and Kulturkampf led to open confrontation of the governers with the Roman Church. The result was the objection of the clergy and worshippers and increased religious involvement. In consequence, numerous sacral objects - chapels, churches and pilgrimage centres - were constructed. Besides the foundations in Piekary Śląskie or Głotowo, also the splendid Ujście calvary belongs to this group. It is situated by the Noteć river and its construction was the activity of the local Catholic community in the years 1893-1908. The objects was built on a well exposed location of the verge of the Wysoczyzna Chodzieska, on a Hill by the church, in the vicinity of the town, glassworks and harbour. The originator of the construction was the vicar Franciszek Renkawitz. He was able not only to appease conflicts among local Polish and Germans, but he also inclined his parishioners to cooperation. Implementing such a great construction required great organizational and economic impulse. The preserved documents prove that father Renkavitz and his brother, who was the owner of a constructing firm, managed the earthwork. He designed the architecture and also decorated the chapels with mosaics and colour glass pieces with his own hands. This collective effort brought to existence a picturesque sacral park with exotic plants, a memorial cemetery, streamer, small scenic castle and a group of calvary stations of fabulous forms and uncommon blazing textures. Then it has been documented by enthusiastic descriptions and numerous photographs. As it is today, also in the first half of the 20th century and in the times of the Second Polish Republic, Ujście was a popular pilgrimage venue and a widely known centre of worship of the Holy Blood of Jesus Christ. Unfortunately, during the 2nd World War the town was annexed to the Third Reich, where the catholic chuch was drastically discriminated against. At the command of the governor of the Reichsgau Wartheland the chapels were completely destroyed with explosives and the terrain was levelled. Seemingly, the Calvary of Ujście disappeared forever. Nowadays recomposing has been started, in accordance with contemporary taste and economic capabilities. The paths have been regulated, some of the stations, with the help of local parish and Town authorities, have been reconstructed. However, their former scale and shape have never been restored. Although today the works are expensive and the newly built forms are unsuccessful, the possibility of restoring the former shape of the object hasn’t been considered, because it doesn’t comply with currently accepted esthetic standards. Accordingly, a question must be formulated: what is the manner in which this local sacral landscape should be shaped? Is it possible to emphasize the historic, unique character of the object, with the style refering to the concurrently created Baum brothers rock compositions, Otto Wagner gardens in Vienna and the Park Güell of Antoni Gaudí?
Źródło:
Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Technicznej w Katowicach; 2013, 5; 47-73
2082-7016
2450-5552
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Technicznej w Katowicach
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sacrum w kompozycjach przesztrzennych śląskich cmentarzy katolickich - studium przypadków
Sacrum in spatial compositions of Silesian catholic cemeteries - case study
Autorzy:
Lasek, G.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/131904.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
cmentarz katolicki
kompozycja przestrzenna
miejsce święte
sacrum
Holy Placesm
Silesian cemeteries
spatial composition
Opis:
W artykule przedstawiono problematykę sacrum wpisującą się w układy kompozycji przestrzennych śIąskich cmentarzy katolickich. Wskazano na klasyfikację cmentarzy jako miejsc świętych, ochronę ich sakralnego charakteru oraz na stawiane wobec przestrzeni wymagania. Dla wybranych śIąskich nekropolii przeprowadzono analizę zagadnień związanych z występowaniem, czytelnością i realizacją treści sacrum w ich komponowanej przestrzenni.
Sacrum incorporating in spatial composition configuration of Silesian, catholic cemeteries was presented in this article. Cemeteries classification as Holy Places, protection of their sacral character as well as their spatial demands was highlighted. Analysis of problems connected with occurrence, legibility and realization of sacrum content within composed space was conducted for chosen Silesian necropolis.
Źródło:
Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie; 2018, 46; 661-672
0079-3450
2450-0038
Pojawia się w:
Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Кореляція категорії sacrum у драматургії Григора Лужницького
Autorzy:
Хороб, Степан
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1789211.pdf
Data publikacji:
2019-11-28
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
sacrum
religious and Christian drama
Hryhor Luzhnytskyi
Lviv literary grouping „Logos”
correlation
Opis:
Based on the material of a little-known Ukrainian playwright and cultural-ecclesiastical leader, a member of the literary grouping „Logos” Hryhor Luzhnytskyi (1903−1990) the paper discovers his artistic embodiment of the category sacrum in the external and internal structure of his religious and Christian plays. It proves the interdependence of this category as well as the content and the creative form coverage of such a type of dramas by Hryhor Luzhnytskyi. Simultaneously, it outlines the traditions of creating religious and Christian literature, particularly dramaturgy, in the Ukrainian spiritual-cultural context, as well as in the world writing.
Źródło:
Studia Ucrainica Varsoviensia; 2019, 7; 49-60
2299-7237
Pojawia się w:
Studia Ucrainica Varsoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sacrum a nowoczesność – rozważania na przykładzie kościoła św. Stanisława w Krakowie
Sacrum vs. modernity – discussion based on the example of St Stanislaus Church in Cracow
Autorzy:
Wrana, J.
Fitta-Spelina, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/398432.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
sacrum
architektura sakralna
Kościół św. Stanisława
Dąbie-Kraków
wnętrze
seeking the sacrum
church architecture
St Stanislaus Church
Dąbie Cracow
interior
Opis:
W niniejszym artykule autorzy pochylają się nad odczuwaniem sacrum w obiektach sakralnych nowoczesnej architektury, bazując na przykładach polskich. Polska architektura sakralna drugiej połowy XX i początków XXI wieku cierpi na swoistą dwubiegunowość. Z jednej strony pojawiają się obiekty na światowym poziomie – odważne, interesujące realizacje, wykraczające poza ramy „typowego” kościoła. Reprezentują one zarówno wysoką jakość architektury, jak i głębię sacrum. Przykładami mogą tu być Arka Pana w Nowej Hucie, kościół Votum Aleksa w Tarnowie nad Wisłą i kościół pw. Matki Bożej Królowej Świata w Radomiu. Na przeciwnym biegunie są, niestety dość liczne, obiekty reprezentujące inną jakość, w których trudniej dostrzec i odczuć sacrum. W tej architektonicznej plejadzie różnorodności konieczna jest troska o zachowanie sacrum. Poszukując odpowiedniej formy architektonicznej i projektując wystrój wnętrza, należy pamiętać, iż świątynia jest obiektem wyjątkowym. Konieczne jest podkreślenie tego, co niewidoczne, tworzenie nastroju poprzez odpowiednie oświetlenie i materiały, a co za tym idzie – ułatwienie wiernemu odczuwania sacrum. W artykule przedstawiono projekt wnętrz kościoła pw. św. Stanisława Biskupa i Męczennika na Dąbiu w Krakowie autorstwa architekta Jana Wrany. Założeniem autora było połączenie nowoczesności formy i tradycji sacrum, w celu osiągnięcia spójnej całości architektoniczno-religijnej.
In this article, the authors dedicate themselves to the feeling of sacrum in the sacred objects of modern architecture, based on the Polish examples. Polish church architecture from the second half of the 20th century and the beginnings of the 21st century suffers from a certain kind of bipolarity. On the one hand, objects appear on a global level – brave, interesting projects, going beyond the framework of the “typical” church. They represent both high quality of architecture and the depth of sacrum. The examples here can be the Ark of the Lord in Nowa Huta, Alex Votum church in Tarnów upon Vistula, and the church of Holy Mother Queen of the World in Radom. At the opposite pole are, unfortunately quite numerous, facilities representing another quality, in which it is more difficult to see and feel sacrum. In this architectural range of diversity, it is necessary to take care to maintain sacrum. Seeking an appropriate architectural form and designing the interior, one ought to remember that a temple is a unique object. It is vital to emphasise what is invisible, create a mood through suitable lighting and materials and, what follows – to make it easier for the followers to feel sacrum. In the article the design of interior of the church of St Stanislaus the Bishop and Martyr in Dąbie in Cracow was presented, authored by the architect Jan Wrana. The assumption of the author was to combine the modernity of form and tradition of sacrum, in order to achieve the coherent architectural and religious whole.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2016, 8, 3; 181-194
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Między sacrum a profanum – Lamentnice Stanisława Grochowiaka
Between sacrum and profanum – The Wailing Women by Stanisław Grochowiak
Autorzy:
Tomaszewski, Bartłomiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/627085.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
Tematy:
sacrum i profanum w "Lamentnicach" S. Grochowiaka
interpretacja dwóch opowiadań S. Grochowiaka
a sacrum and profanum in "The Wailing Woman" by S. Grochowaiak
an interpretation of two stories of S. Grochowiak
Opis:
The Wailing Women by Stanisław Grochowiak is a unique collection of stories. Critics have accused the author of not avoiding blasphemy, even of falling into heresy. Taking into consideration two stories (The Wailing Women and The Commandant’s Wife), an attempt is made to prove that such understanding of Grochowiak is unjust to the author. The Wailing Women is not – as it would be said by Jan Lenart – an anti-Christian story. Pędziński’s opinion is more accurate because he sees in Grochowiak a seeking Christian. If characters in Grochowiak’s stories sin, their sins are ignorance and curiosity. They seek answers to questions regarding sacrum sphere from the profanum standpoint. Even if they are given answers, they are unable to comprehend them. Nonetheless they remain and still seek. The characters are not spared by fate and the author often leaves them at the crossroads, just before the soon-to-come disaster. There are numerous concealments, hidden symbols, pre-Christian deities, conversations with God, the Devil and Christ in Grochowiak’s stories. Yet, the stories are not blasphemous. They try to get some answers to questions such as ‘Where do we live?’ or ‘Why does our life look like this and not differently?’They are an attempt to understand God from the standpoint of man.
Źródło:
Język - Szkoła - Religia; 2011, 6; 443-451
2080-3400
Pojawia się w:
Język - Szkoła - Religia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Fotografia a sacrum. Starożytne budowle Egiptu - średniowieczne kościoły Europy
Sacrum and photography. Ancient Egyptian constructions – medieval European churches
Autorzy:
Sobecki, T.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/398243.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
kształt światła
krucyfiks
piramida
sacrum
gotyk
światło
shape of light
crucifix
pyramid
gothic
shape
light
Opis:
Fotografia jest techniką, która pozwala na dokumentowanie architektury sakralnej oraz innych przejawów sacrum, ale jest też dyscypliną sztuki, która ma potencjał wniesienia w sferę sacrum nowych wartości, poszerzenia jego kręgu kulturowego. Autor jest fotografikiem o bogatym dorobku w dziedzinie kreatywnego fotografowania architektury, szczególnie architektury sakralnej. Prace z cyklu „Kształt Światła” reprezentowały sztukę polską na Międzynarodowym Festiwalu Sztuki w Caracas w roku 1991, a także były prezentowane na wielu indywidualnych wystawach w Europie. Cykl „Idea Piramid” był tematem pracy doktorskiej obronionej w roku 2013. Przedmiotem niniejszego artykułu jest porównanie ekspresji czarno-białych fotografii interpretujących artystycznie wnętrza gotyckich kościołów Torunia i Barcelony oraz barwnych fotografii piramid egipskich w Gizie. Chociaż na fotografiach wykonanych odmiennymi technikami widnieją bardzo różne budowle, powstałe z inspiracji zupełnie odmiennych religii i cywilizacji, odległych w czasie epok i oddalonych miejsc na mapie świata, to zarówno w jednym, jak i drugim przypadku zasadniczym ich tematem jest sacrum. W przypadku architektury gotyckiej autor koncentruje się na sakralnym wnętrzu z wyeksponowaniem mistycznej roli światła wpadającego do wnętrza przez witraże. Piramidy w Gizie występują w kontekście przyrody, otwartej przestrzeni piasków Pustyni Libijskiej, koloru nieba oraz pojawiającego się w tle wielkiego miasta - Kairu. Pozostaje do oceny odbiorców tej sztuki, czy zaprezentowane fotografie przedstawiające architekturę sakralną powstałą przed wiekami i tysiącleciami, skalą kreacji poszerzają sferę sacrum przełomu XX i XXI wieku, czy są tylko przekazem o duchowości tamtych epok.
Photography is a field of technology that allows documenting sacral architecture and other forms of sacred artefacts. But it is also a field of art that has the ability to introduce new values into the sacred sphere, to broaden its cultural environment. The author is a photographer with numerous achievements in creative photography particularly sacred architecture. Works of the “Kształt Światła” (The Shape of Light) collection represented Polish art at the International Art Festival in Caracas in 1991 and also were presented at numerous individual exhibitions in Europe. The “Idea Piramid” (The Idea of Pyramids) collection was the subject of a doctoral thesis completed in 2013. The subject of this paper is the comparison of expression of black and white photographs interpreting in artistic way by comparison the interiors of gothic churches in Toruń and Barcelona with colour photographs of Egyptian pyramids in Giza. Although these photographs - created with different techniques - show very different constructions built from the inspiration of completely different religions and civilizations, remote both in time and space, but still in both cases their primary subject is sacred. In Gothic architecture the author concentrates on the sacred interior, exposing the mystical role of light entering the interior through stained glass. Pyramids in Giza are presented in the context of natural environment, open space of the Libyan Desert sand, the colour of the sky and the huge city of Cairo visible in the background. The recipients of this form of art should decide themselves if presented photographs shows sacred architecture created centuries and millennia ago broaden the sacred sphere of the turn of 20th and 21st centuries with the scale of their creation? Or, are they only a presentation of spirituality of the past?
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2017, 9, 1; 36-49
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sacrum i profanum rodziny w dobie współczesnych przemian i sekularyzacji
Sacrum and profanum of the family in the times of present transformations and secularization
Autorzy:
Bienasz, Tadeusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1312197.pdf
Data publikacji:
2014-07-01
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
sacrum
profanum
antropologia
rodzina
odpoczynek
świętowanie
anthropology
family
rest
celebration
Opis:
Rodzina była, jest i pozostanie w centrum troski Kościoła ze względu na swój podwójny wymiar sacrum i profanum. Artykuł omawia te dwa wymiary głównie na podstawie nauczania Jana Pawła II. Praca nie jest tylko działalnością i trudzeniem się na zewnątrz w wymiarze profanum; praca jest również ciągłym trudzeniem się i czuwaniem w całości sfery duchowej, a więc jest też procesem w wymiarze sacrum. Podobnie odpoczynek i świętowanie. Człowiek pozbawiony możliwości odpoczynku i świętowania może zatracić sens swej godności i odpowiedzialności.
Family has always been and will always remain in the centre of pastoral care of the Church because of its double dimension: sacrum and profanum. the article discusses those two dimensions mainly on the basis of teachings by John Paul II. Work is not only activity and toil on the outside; work is also constant toiling and watching in the whole of the spiritual sphere, thus being a process in the sacrum dimension. Similarly, rest and celebrating. a person deprived of the possibility of rest and celebrating may lose the sense of his/her dignity and responsibility.
Źródło:
Studia nad Rodziną; 2014, 18, 1(34); 231-242
1429-2416
Pojawia się w:
Studia nad Rodziną
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O obecności sacrum w literaturze dokumentu osobistego okupowanej Warszawy
Présence du sacrum dans des documents personnels dans Varsovie occupée
Autorzy:
Leociak, Jacek
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/502357.pdf
Data publikacji:
1994
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi
Opis:
Aprčs avoir décrit ľambiance de Varsovie de ce temps–lŕ ľauteur présente les formes différentes de piété. Il s’avčre que les juifs et les catholiques utilisent les pričres traditionnelles. Les journaux intimes et les notes quotidiennes montrent la relation ľhomme - ľAbsolut en situation du danger extręme.
Źródło:
Łódzkie Studia Teologiczne; 1994, 3; 107-119
1231-1634
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Teologiczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sakrum a Synergia
Sacrum versus Synergy
Autorzy:
Kryworuczko, J.
Podhalański, B.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/390949.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Lubelska. Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej
Tematy:
piękno
obraz
sacrum
ikona
architektura
Nowosielski
Niemczyk
beauty
painting
icon
architecture
Opis:
Manifestacją piękna w świecie człowieka jest sztuka, która wyraża się poprzez otwarcie formy. Forma niesie w sobie treść własnej formy i tą treść, do której się odnosi. Jak i forma, treść ma swoją formę przedstawienia idei i właściwy zamysł samej idei. Istnieje forma treści i treść treści podobnie jak istnieje forma formy i treść formy. Twórca działa podświadomie, instynktownie, spontanicznie, emocjonalnie synkretycznie – formalno-treściowy kompleks dzieła rodzi się jako nierozerwalna całość. W sztuce świeckiej kształt formy odpowiada sensorycznej, dotykowо-fizycznej percepcji formy. W sztuce sakralnej forma jest kanonem, nierozerwalnie związanym z jego treścią. Od formy (kanonu) (twarzy lub hipostazy Świętego) poprzez treść formy (świętość osoby), poprzez modlitwę (formę treści) przechodzą w świętości wieczności, Bógа (w zawartość treści). W ten sposób możemy opisać ikonę, święty obrazek z punktu widzenia formalnych i treściowych stron, jego roli w życiu człowieka. Spójrzmy na architekturę, jak patrzymy na ikony. Obraz w architekturze sakralnej jest złożoną strukturą, semantycznie wieloliczną, która składa się z porównania, syntezy, kontekstu metod, które są również charakterystyczne dla Biblii, a które korelują z najnowszymi naukowymi multi-kryterialnymi, wielowymiarowymi metodami poznania. Omówiono wynikі badań obrazu, jako zasobu wcielenia sacrum w założeniu świątyni chrześcijańskiej i osobistego objawienia twórcy na przykładzie twórczości Jerzego Nowosielskiego i Stanisława Niemczyka.
Art is the manifestation of beauty in the world of man, art which is expressed through the opening of the form. Form carries with it the content of its own form and the content that it addresses. Like form, content has its own form in which it expresses ideas and the proper concept of the idea itself. There exists the form of the content and the content of the content, just like there exists a form of the form and the content of the form. An artist works subconsciously, instinctively, spontaneously, emotionally, in a syncretistic manner – in order to create a complex mixture of both form and content which comprises his or her work, a work which is born into the world as an inseparable whole. In the profane arts, the shape of the form reflects its sensory, touchable, physical perception of its form. In religious arts, the form is a canon, inseparably tied to its content. From the form of the form (the canon) – (the face or hypostasis of a Saint) – through the content of the form (the sainthood of the person), through prayer (the form of the content) forms traverse into the sanctity of eternity of God (in the content of their content). This is the manner in which we can describe an icon, a holy painting from the point of view of its form and its content, and its role in life. Let us look at architecture in the same manner in which we look at icons. A painting in religious architecture is a complex structure, replete with semantic meaning, which is comprised of a comparison, synthesis, the context of methods, which are also characteristic of the Bible, and which correlate with the latest scientific multi-criteria of the multi-dimensional methods of perception. The article discusses the results of the analysis of the role of the painting as a resource that can be used to infuse the setting of a Christian temple with the element of sacrum and with the personal vision of its creator, based on the works of Jerzy Nowosielski and Stanisław Niemczyk.
Źródło:
Budownictwo i Architektura; 2017, 16, 1; 69-80
1899-0665
Pojawia się w:
Budownictwo i Architektura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rola sacrum w krajobrazie kulturowym obszarów wiejskich na przykładzie gminy Dąbrowa Chełmińska
The role of sacrum in the cultural landscape of the rural areas – the example of Dąbrowa Chełmińska
Autorzy:
Gonia, A.
Michniewicz-Ankiersztajn, H.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/88196.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
krajobraz kulturowy
obszary wiejskie
sfera sacrum
Dąbrowa Chełmińska
cultural landscape
rural areas
sacrum sphere
Dąbrowa Chełmińska commune
Opis:
Krajobraz kulturowy obszarów wiejskich jest odzwierciedleniem związków człowieka ze środowiskiem przyrodniczym. Charakterystyczną jego cechą jest harmonijne współistnienie elementów naturalnych i antropogenicznych. Do tych ostatnich można zaliczyć przestrzeń i elementy sakralne obecne w krajobrazie. Są nimi miejsca, świątynie, cmentarze, kaplice zawiązane z kultem religijnym mieszkańców. W niniejszym artykule prześledzono proces nasycania przestrzeni wiejskiej elementami sakralnymi oraz określono rolę jaką odgrywały one w kształtowaniu krajobrazu kulturowego gminy Dąbrowa Chełmińska. Ponadto zbadano funkcje i znaczenie sfery sacrum we współczesnym krajobrazie wspomnianego obszaru. Wybór Dąbrowy Chełmińskiej jako obiektu badań wiąże się z ciągłością procesów osadnictwa stałego już od ponad 3 tys. lat. W efekcie przenikały się tu różnorodne wpływy kulturowe, prądy religijne itp. nadające kształt krajobrazowi kulturowemu.
The cultural landscape of the rural areas reflects the man- nature relation. Natural and anthropogenic elements coexist harmonically within this landscape. The sacred elements, important for the faith of inhabitants, like sacred places, temples, cemeteries and chapels belong to the anthropogenic elements. The intention of this paper is to present the process of the fulfillment of the rural areas by sacred elements as well as determine the role of such elements in shaping the cultural landscape of Dąbrowa Chełmińska commune. Besides, the authors analyzed the functions and sense of the sacrum sphere in the contemporary landscape of the examined area. The choice of the territory of research is connected with long lasting settlement processes (over 3 thousands years). In effect, this area was penetrated by various cultures, religion streams, which have created the specific cultural landscape.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2013, 21; 37-45
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemy z sacrum w postsekularnym społeczeństwie.Sens budowania świątyń katolickich we współczesnym Poznaniu
Autorzy:
Kirchner, Bartosz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2134389.pdf
Data publikacji:
2020-10-09
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Religioznawcze
Tematy:
sacrum
The Catholic Church
temple
Poznan
secularization
Opis:
The article is an attempt to describe the phenomenon of building churches in society, which is less and less involved in religious practices. Although the number of people attending Masses is deacreasing, new temples in Poland, specifically in Poznan, are being built. In the article I indicate a number of reasons why they are built. The starting point for the description of this phenomenon is the sacrum and the issue of cases of its marginalization not so much among the society, but inside the temples themselves.
Źródło:
Przegląd Religioznawczy; 2020, 1/275; 96-106
1230-4379
Pojawia się w:
Przegląd Religioznawczy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Poetyka gorszenia? Sacrum w kontekście autonomizowania się sloganu reklamowego we współczesnej polskiej prozie, poezji i dramacie
Poetics of scandalisation? Sacrum in the context of advertising slogan autonomisation in contemporary Polish prose, poetry and drama
Autorzy:
Bodzioch-Bryła, Bogusława
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/521403.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Pedagogiczny im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Tematy:
advertising slogan
modern literature
literary strategy in the face of sacrum
sacrum in modern literature
Opis:
The text depicts the process of penetration of an autonomised advertising slogan, merging with language elements characterising the sacrum sphere, into the language of literature. A variety of language based on a play on contradictions comes into being. The play is woven with opposing types of messages which are rooted in human everyday life. One of them refers to elements culled from the sacrum sphere (settling on the side of language matrices which are rooted in tradition most strongly) while the other ones are the diction of mass media and the language of advertising (a relatively new message but also widely brought to attention and easily identified). The phenomenon proves the attempts made by creators to make up a new strategy deciding about the power of artistic expression and also the will to show information pollution, within which a contemporary individual functions, through the language of literature. The cited works sketch an interesting feature of contemporary culture in which the semantics of the term sacrum has come full circle, starting to mean according to the former etymology and the meaning scope encompassing both what is sacred and what is labeled as impious (cursed, profanum). The observed phenomenon may be regarded as a form of deliberate scandalisation performed by means of offering the recipient a type of message and means of expression striking at a certain social taboo.
Źródło:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura; 2012, 4; 81-94
2083-7275
Pojawia się w:
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Przestrzenie sacrum w Trylogii wołyńskiej Wołodymyra Łysa
Autorzy:
Nowacki, Albert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1789219.pdf
Data publikacji:
2019-12-04
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
Polesie
mała ojczyzna
sacrum
sanctum
Wołodymyr Łys
tradycja
Polesia
little homeland
Volodymyr Lys
tradition
Opis:
This paper is devoted to the problems of the sacred space in the prose of one of the contemporary Ukrainian writers Volodymyr Lys. The basis for these analyses are three novels that form the co called “Volhynia trilogy” (Jacob’s Century, Solo for Solomiya, and Virgo of Mlynyshche). The analyses of the above-mentioned works allow us to conclude that the writer quite often refers to functioning of category of sanctity which can be divided in a conventional way into several spaces. One of them is undoubtedly the sacralization of Volyn as a “small homeland” of its inhabitants, but the analysis also revealed the use of legends, folk beliefs and frequent references to religious tradition and the belief in God. It can be said that the mysterious relationship between the good and the evil, sin and sanctity is a characteristic feature of Volodymyr Łys’ “Volhynia Saga,” which creates a specific world where man lives with the God, sensing Him almost physically.
Źródło:
Studia Ucrainica Varsoviensia; 2019, 7; 109-120
2299-7237
Pojawia się w:
Studia Ucrainica Varsoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sacrum we współczesnej poezji łemkowskiej
Autorzy:
Duć-Fajfer, Helena
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1964588.pdf
Data publikacji:
1993
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
Kolejne rozdziały niniejszego artykułu przedstawiają cztery różne formy przejawiania się sacrum we współczesnej poezji łemkowskiej. Na pierwszy rzut oka wydawać by się mogło, że mamy tu do czynienia z całkiem odmiennym pojmowaniem wartości sakralnych. W istocie jednakże okazuje się, że pojęcie Boga (zawsze pisane z dużej litery) jest jedno, różne są tylko postaci Jego objawienia i formy oddawania Mu czci przez twórców. Czy Bóg, jako byt doskonały, objawia się w pięknie i mądrości natury, czy przemawia biblijnymi imionami, czy też widziany jest w kulturowym aspekcie rodzimej religii, zależne jest tylko od poetyckiej wyobraźni. Tak znamienne dla omawianej poezji widzenie sacrum poprzez pryzmat ojczystej kultury świadczy o dużym zaangażowaniu twórców w ochranianie tejże kultury w aktualnej trudnej sytuacji Łemków. Jest przejawem głębokiego patriotyzmu i najwyższego stopnia akceptacji rodzimych tradycji. Poezja ta bowiem, wyrosła na kanwie zagrożenia całkowitą asymilacją współczesnej kultury łemkowskiej, w sposób szczególny pragnie wypełniać swą patriotyczną misję traktowaną w kategoriach „świętej powinności”. Proces „sakralizowania łemkowskości” i „łemkizowania sacrum”, jaki wyraźnie zaznacza się w najnowszej poezji łemkowskiej, to wynik ścisłego związku tradycyjnej kultury Łemków, jaką chcą ochraniać współcześni twórcy, z wartościami religijnymi. Nie sposób odwołać się do tradycji łemkowskiej z pominięciem cerkwi, ikon, obrzędów religijnych, tak jak i nie sposób mówić po łemkowsku o wartościach sakralnych, nie wyzwalając odpowiednich asocjacji kulturowych. Poezja zaangażowana w najbardziej aktualne problemy społeczne, jaką jest współczesna poezja łemkowska, nigdy nie pozostaje obojętna wobec tego, co zwykle odnosi się do sfery sakralnej.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 1993, 41, 7; 235-260
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
SZIR ha-SZIRIM (pieśń najpiękniejsza). Obrazowanie za pomocą metafory Sacrum i profanum na przykładzie „Pieśni nad pieśniami” – analiza kognitywna
Autorzy:
Łukiewicz-Kostro, Renata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/644018.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
Hoheslied
Metapher und Metonymie
Sacrum/Profanum
Veranschaulichung
verkörperte Erfahrung
Song of Songs
Sacrum/profanum metaphor
sacrofanum
image-depicting
embodied experience
cognitive approach
Pieśń nad pieśniami
metafora i metonimia
Sacrum/profanum
obrazowanie
ucieleśnione doświadczenie
Opis:
Das im alttestamentarischen Buch der Weisheit Salomos enthaltene Hohelied ist ein leidenschaftliches erotisches Liebesgedicht, das Prototyp der Liebeslyrik, das uralte, faszinierende, sinnliche Empfindungen und Wünsche von Mensch und ... Gott ausdrückt. Der Text hat zahlreiche Interpretationen in unterschiedlichen Strömungen erfahren, u.a. natürliche, kultisch-mythische, allegorische oder auch theologische Interpretation. Der Artikel verfolgt das Ziel, die einzigartige, multisensorische Veranschaulichung der Liebe zwischen Mann und Frau in körperlich-seelischer Dimension mit Hilfe der Metapher einer verkörperten Erfahrung von Sacrum und Profanum aufzuzeigen und zu beweisen, dass es keinen Dualismus dieser zwei Dimensionen gibt, sondern nur gegenseitige Beeinflussung. Die Verfasserin führt eine Analyse ausgewählter Metaphern und Metonymien des Textes in der Übersetzung von Czesław Miłosz unter Verwendung der kognitiven Methode von G. Lakoff und M. Johnson durch.
Song of Songs, included in the Old Testament Book of Wisdom is a passionate erotic poem, a prototype of love lyrical poetry which expresses perennial, fascinating, sensual sensations and human desires. The text has been the subject of numerous interpretations in various perspectives, among others: natural (pastoral), cult and mystical, allegorical or theological. It also stimulated quite provocative radical interpretations as it is a text one cannot go by indifferently. The aim of this paper is to analyze briefly a selected Sacrum/profanum metaphor via cognitive approach and indicate there is no dualism but rather mutual overlapping of those two spheres.
Pieśń nad Pieśniami zawarta w starotestamentowej księdze mądrościowej Salomona to namiętny erotyk, prototyp liryki miłosnej, który wyraża odwieczne, fascynujące, zmysłowe doznania i pragnienia człowieka i …Boga. Tekst doczekał się licznych interpretacji w różnych nurtach , m.in. interpretacja naturalna, kultowo-mityczna, alegoryczna, czy też teologiczna. Celem artykułu jest pokazanie unikatowego, wielosensorycznego obrazowania miłości pomiędzy mężczyzną a kobietą w wymiarze fizyczno-duchowym  za pomocą metafory ucieleśnionego doświadczenia Sacrum i profanum i wykazanie, że nie istnieje dualizm tych dwóch wymiarów, a jedynie wzajemne przenikanie. Autorka dokonuje analizy wybranych metafor i metonimii tekstu w przekładzie Czesława Miłosza z zastosowaniem metody kognitywnej G. Lakoffa i M. Johnsona. 
Źródło:
Kultura i Wartości; 2016, 20
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Rzeczywistość łagrowa w twórczości Vadima Delaunaya Sacrum w kręgu profanum
The Camp Reality in the Writing of Vadim Delaunay. Sacrum within Profanum
Autorzy:
Tarkowska, Joanna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1963495.pdf
Data publikacji:
1996
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Opis:
Vadim Delaunay was not an ordinary man and artist. His poetry and prose became the evidence of his „Gulag consciousness”. The existence in no-time, which were the years spent in the Gulag camp(s), brought forth the need to look towards God. The Creator, according to the writer, was the only help he could always rely on. Therefore, the category of sacrum with regard to the prose and poetry of V. Delaunay becomes a most motivated category. The aim of the article was to find, apart from the most important sacrum in the work of V. Delaunay – the Christian sacrum, another sacrum which can be understood as a reality common for all religions. The proof of existence of such a sacrum are manyfold biblical and religious elements which are so often present in the prose and poetry of the Gulag writer. The following motives are most noticeable: good and evil, hell and heaven, bell and others. Very often V. Delaunay refers to the motive of the Passion and Pharisee trial of Christ. Apart from that, we can find in his poetry contemplation about his own existence based on the analogy between the life of the Saviour and the fate of the „chosen” poet (Lord's Anointed). A very important part in the work of V. Delaunay is the problem of faith and hope. It was very important because the prisoner-poet knew like nobody else how difficult it was to be a believer in the camp and how easy it was to lose faith. The double view of the camp is connected with this problem – as both a cursed and sacred place (sacrum and profanum). Together with the attempt to reflect on the existential questions (problem of life and death) we also tried to show a specific evolution of the poet, with a special stress on the year 1975 (emigration). The stay abroad, loss of hope to come back home, the imprisoument of his wife finally resulted in his not waking up in his flat in Paris. The question is how many similar to him were born in captive Russia.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 1996, 44, 7; 285-297
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sacrodesign — język sacrum czy profanum?
Sacrodesign — a Language of Sacrum or Profanum
Autorzy:
Mazur, Rafał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1807095.pdf
Data publikacji:
2020-01-03
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
marketing religijny
styl religijny
T-shirt
religious marketing
religious language
Opis:
Artykuł jest próbą analizy treści nadruków na ubraniach sprzedawanych przez sklepy z odzieżą chrześcijańską – głównie T-shirtach, ale także w mniejszym stopniu na pełniących podobną funkcję bluzach, koszulkach, czapkach, sukienkach itp. W centrum zainteresowania autora pozostaje odwoływanie się przez twórców koszulek, z jednej strony, do cytatów z Pisma Świętego, fragmentów modlitw, papieskich kazań, zawołań i pozdrowień zakonów i zgromadzeń, z drugiej zaś do języka charakterystycznego dla subkultur młodzieżowych, potocznej odmiany polszczyzny, anglicyzmów oraz kultury popularnej.
The article is an attempt at analyzing the clothes produced by Christian clothing stores, mainly T-shirts, but also to—a lesser degree—sweatshirts, shirts, hats, dresses, etc. T-shirt manufacturers refers on the one hand to the Holy Scriptures, prayers fragments, papal sermons, vocations and greetings of religious orders and assemblies, and on the other hand to the language characteristic for youth subcultures, colloquial language, Anglicism and popular culture.
Źródło:
Roczniki Kulturoznawcze; 2017, 8, 4; 105-118
2082-8578
Pojawia się w:
Roczniki Kulturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Osobisty ochroniarz „nieznanego Boga”. Poszukiwania sacrum w poezji Jacka Podsiadły
The bodyguard of “unknown God”. Searching for the idea of sacrum in the poetry of Jacek Podsiadło
Autorzy:
Grzeszna, Sylwia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/648762.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
polish poetry
modern poetry
Jacek Podsiadło
sacrum
analysis
Brulion group
Opis:
The text is a fragment of the section of my doctoral dissertation. I describe the idea of sacrum in the poetry in the nineties of the 20-th century. Jacek Podsiadło, like the majority of members of so-called “bruLion” group, rejects the traditional understanding of sacrum. I describe the idea from many, very often contradictory, angles. On the one hand this is the analysis of the creation of a speaking persona as a blasphemer. On the other hand I describe how this poetry draws inspiration from the mystical religions. The beliefs connected with the East tradition are a very important part of searching for the idea of sacrum in the poetry of Jacek Podsiadło, but the most important for him seems to be the Christian values.
Źródło:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica; 2012, 18, 4; 185-201
1505-9057
2353-1908
Pojawia się w:
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wystarczy uważnie czytać.
Autorzy:
Łukaszuk, Małgorzata
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/624081.pdf
Data publikacji:
2006
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Tematy:
Tadeusz Różewicz
sacrum
Opis:
Recenzja książki Wojciecha Kruszewskiego pt. "Deus Desideratus. Sacrum w poetyckim dziele Tadeusza Różewicza", Lublin 2005.
Źródło:
Colloquia Litteraria; 2006, 1, 1; 133-143
1896-3455
Pojawia się w:
Colloquia Litteraria
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sacrum i Biblia w literaturze ukraińskiej, red. Ihor Nabytowycz, Lublin: Wydawnictwo Ingvarr 2008 – Sacrum і Біблія в українській літературі, ред. Ігор Набитович
Autorzy:
Puszak, Lubomyr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1934125.pdf
Data publikacji:
2010
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2010, 58, 7; 210-213
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dźwięk a sacrum w krajobrazie
Sound and sacrum in landscape
Autorzy:
Bernat, S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/87800.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
percepcja krajobrazu
krajobraz dźwiękowy
hałas
Lubelszczyzna
landscape perception
soundscape
noise
Lublin region
Opis:
Celem artykułu jest rozpoznanie relacji dźwięku i sacrum. Głównym przedmiotem badań jest dźwięk i krajobraz dźwiękowy. Poszukiwanie badawcze zmierza do uzyskania odpowiedzi na następujące pytania: jaka jest rola dźwięku we współczesnym sacrum?, jakie dźwięki współtworzą sacrum? Studia oparto na literaturze, źródłach internetowych oraz badaniach ankietowych. Zwrócono uwagę na krajobrazy dźwiękowe związane z obrzędami religijnymi wpisanymi na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego oraz na konflikty społeczne wynikające z obecności dźwięków religijnych w krajobrazie. W części empirycznej przedstawiono wyniki badań ankietowych traktujących o doświadczaniu sacrum w krajobrazie. Badania przeprowadzono na początku 2012 r. wśród studentów geografii oraz turystyki i rekreacji UMCS.
The aim of the paper is to recognize relations between sound and sacrum. The main subject of research is sound and soundscape. Research work tends to get the answer for the following questions: what is role of sound in the present sacrum?, what sounds create sacrum? Studies are based on literature, Internet sources and a survey. The author pays a special attention to soundscapes connected with religious ceremonials that are registered on the list of The Intangible Cultural Heritage. He also investigate social conflicts which arise from presence of religious sounds in landscape. In the empirical part of the paper, the author presents results of the survey that concerns experiencing sacrum in landscape. The survey was carried out in 2012 among students of two faculties of the MCSU: Geography and Tourism and Recreation.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2013, 21; 11-22
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wielki Czwartek – początek Triduum Sacrum
Holy Thursday – The beginning of Triduum Sacrum
Autorzy:
Matwiejuk, Kazimierz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2084189.pdf
Data publikacji:
2021-12-21
Wydawca:
Wyższe Seminarium Duchowne im. św. Jana Pawła II Diecezji Siedleckiej
Tematy:
Eucharystia
liturgia
pascha
Wielki Czwartek
Eucharist
Liturgy
Passover
Holy Thursday
Opis:
Artykuł dotyczy świętowania paschy Chrystusa w liturgii wielkoczwartkowej. Od IV wieku Wielki Czwartek należy do Triduum Paschalnego. W tym dniu Chrystus ustanowił Eucharystię, która jest sakramentalnym obrzędem Jego zbawczej ofiary. On pod postaciami chleba i wina zawarł wielkopiątkowy dramat z Golgoty i rezurekcyjną radość poranka nie-dzielnego. W Wielki Czwartek jest sprawowana Msza Wieczerzy Pańskiej jako dziękczynie-nie za dar Najświętszej Eucharystii. Wierni przyjmują Komunię Świętą. Po zakończonej li-turgii pozostają na adoracji Najświętszego Sakramentu. Wielki Czwartek przypomina o Chrystusowym przykazaniu miłości i zachęca do jego praktykowania. Umycie nóg uczniom przez Chrystusa wskazuje na sposób praktykowania miłości bliźniego. Ma się to dokonywać w postawie bezinteresownej służby. Wielki Czwartek jest także dniem kapłańskim. Chrystus ustanowił sakramentalne ka-płaństwo, by była sprawowana Eucharystia, aż On przyjdzie. W swoje kapłaństwo włączył także wszystkich ochrzczonych, uzdalniając ich w ten sposób do korzystania z sakramentów świętych i uczestnictwa w czynnościach liturgicznych w sposób świadomy, czynny i pełny.
The article concerns the celebration of the Passover of Christ in a Holy Thursday litur-gy. From the 4th century, Holy Thursday belongs to the Paschal Triduum. On this day, Christ established an Eucharist, which is a sacramental ceremony of his saving victim. He under the characters of bread and wine concluded a Good Friday drama from Golgotha and the resurrection joy of the Sunday morning. On Holy Thursday, the Mass of the Lord's Supper is celebrated as a thanksgiving for the Gift of the Sacred Eucharist. The faithful accept Holy Communion. After completing the liturgy, they remain adoration of the Blessed Sacrament. Holy Thursday reminds us of Christ's commandment of love and encourages us to prac-tise it. Washing the apostles’ legs by Christ points to the way of practising the love of our neighbor. This is to do in the attitude of unselfish service. Holy Thursday is also a priestly day. Jesus Christ established the sacramental priesthood that the Eucharist was exercised until He comes. In his priesthood He also included all baptised, including their way to use sacraments and participation in liturgical activities in a conscious manner, active and full.
Źródło:
Teologiczne Studia Siedleckie; 2021, Teologiczne Studia Siedleckie XVIII (2021) 18; 9-46
1733-7496
Pojawia się w:
Teologiczne Studia Siedleckie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Painting Françoise Bürtz at the confluence of modernity and sacrum
Malarstwo Françoise Bürtz na styku nowoczesności i sacrum
Autorzy:
Młyńska, Elżbieta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/950594.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
sacrum
awangarda francuska
ikonografia wschodnia
syntezy teologiczne
model w sztuce
french avant garde
eastern iconography
theological synthesis
model in art
Opis:
French contemporary painter Françoise Bürtz has studied the art of painting in Paris since 1962. In a meeting with the French avant-garde, Henri Matisse, Marc Chagall, Pablo Picasso and at the same time philosophers pioneering the path of modern art such as Jean Paul Sartre, André Malraux could well get to know its expressions and assumptions. The art of which she encountered was temporary, and creation devoid of contemplation became a production cycle, resulting in the soulless creatures of rapid invention. Françoise Bürtz, discouraged by art deprived of its depth of art, began looking for something else. She abandoned the environment that could provide her an artistic career. After experiencing a personal conversion to the path of faith, she took the initiative to create an art that would lead her recipients to personal contact with God. In working out the original assumptions of the new style of creation, helped her contact with the stigma of Marthe Robin, the exegete maker Mess’AJE Jacques Bernard, as well as the stay in the Holy Land, the theological studies in Friborg, and a trip to Russia. Based on these experiences as well as the contemplation of the biblical texts and the Fathers of the Church, she created a new civilization of the religious image in which it combines the achievements of contemporary art with the attempt to express the invisible. Her numerous works are a kind of great theological synthesis, which is an important aid in the biblical education of adults on several continents. This art combines modern expressions with the depths of the mystery of faith effectively leading the modern man to meet the sacred.
Współczesna francuska malarka Françoise Bürtz studiując od roku 1962 sztuki piękne w Paryżu doświadczyła kryzysu malarstwa XX wieku W spotkaniu z przedstawicielami awangardy francuskiej tej miary co: Henri Matisse, Marc Chagall, Pablo Picasso a jednocześnie filozofami torującymi drogę sztuce nowoczesnej w osobach Jean Paul Sartre’a, czy André Malraux mogła wystarczająco dobrze poznać jej przejawy i założenia. Sztuka z jaką się zetknęła nosiła znamiona tymczasowości, a tworzenie pozbawione kontemplacji stawało się cyklem produkcyjnym, którego efektem były bezduszne twory szybkiej inwencji. Françoise Bürtz zniechęcona wytworami pozbawionej głębi sztuki zaczęła poszukiwać czegoś innego. Porzuciła środowisko, które mogło jej zapewnić artystyczną karierę. Po doświadczeniu osobistego powrotu na drogę wiary podjęła inicjatywę kształtowania takiej sztuki, która prowadziłaby jej odbiorców do osobowego kontaktu z Bogiem. W wypracowaniu oryginalnych założeń nowego stylu tworzenia pomógł jej kontakt ze stygmatyczką Marthe Robin, z egzegetą twórcą Mess’AJE Jacquesem Bernardem, a także pobyt w Ziemi Świętej, studia teologiczne we Fryburgu Szwajcarskim orasz podróż do Rosji. W oparciu o te doświadczenia jak również kontemplację tekstów biblijnych i Ojców Kościoła stworzyła nowa cywilizację obrazu religijnego, w którym połączyła osiągnięcia sztuki współczesnej z próbą wyrażenia tego, co niewidzialne. Jej liczne dzieła są rodzajem wielkich syntez teologicznych stanowiących ważną pomoc w kształceniu biblijnym dorosłych na kilku kontynentach. Sztuka ta łącząc w sobie nowoczesne środki wyrazu z głębią tajemnicy wiary skutecznie prowadzi współczesnego człowieka na spotkanie z sacrum.
Źródło:
Rocznik Teologii Katolickiej; 2017, 16, 3
1644-8855
Pojawia się w:
Rocznik Teologii Katolickiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Zbawianie świata. Biblijne i nie-biblijne rozumienie sacrum
Redemption of the World. Biblical and Non-biblical Understanding of sacrum
Autorzy:
Stanek, Teresa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2143825.pdf
Data publikacji:
2021-01-30
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
religia-kultura
sacrum-profanum
religia Izraela-religie ludów ościennych
religion-culture
sacred-profane
religion of Israel-religion of neighboring people
Opis:
One of the problems of contemporary society is the understanding of sacrum - its place and meaning for the common day life. This article presents two sources that distinguishing sacrum / profanum - in space and time - entered into culture of the European society. The source of separating space into sacred and profane is the religiosity that is based on observation of nature. The source of separating time into this two spheres is the biblical religion. In the European culture this dual perception was introduced through Christianity (biblical tradition and metaphysics). The way how this perception functions in daily life reveals not only the attitude towards religion but above all projects on the understanding of dignity of a person.
Źródło:
Roczniki Teologii Fundamentalnej i Religiologii; 2009, 1; 131-146
2080-8534
Pojawia się w:
Roczniki Teologii Fundamentalnej i Religiologii
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sacrum w oczach internetowych fanów. Wątki chrześcijańskie w fan fiction
Sacrum in the eyes of the Internet fans Chistian threads in fan fiction
Autorzy:
Werra, Martyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/626907.pdf
Data publikacji:
2017-11-28
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
Opis:
The article presents examples of fan works in which references to Christianity occur. Among them we can find described texts in which Christian motifs are intercepted from the canon work. There are also texts in which the presence of the motifs arises only from writing fan invention. The article refers to the works which show clearly that the characters believe in God, but it also relates to the works in which we can only see it indirectly (e.g. due to the fact that they celebrate Christmas).
Artykuł przedstawia przykłady fanowskich utworów, w których pojawiają się nawiązania do chrześcijaństwa. Omówione zostały zarówno te teksty, w których wątki chrześcijańskie zostały przejęte z dzieła kanonicznego, jak i takie, w których ich obecność wynika wyłącznie z inwencji twórczej piszącego fana. Artykuł odwołuje się do utworów, z których wynika wyraźnie, że bohaterowie są wierzący, ale też do tych, z których można to tylko wywnioskować pośrednio (np. z faktu świętowania przez nich Bożego Narodzenia).
Źródło:
Język - Szkoła - Religia; 2017, 12, 4; 43-52
2080-3400
Pojawia się w:
Język - Szkoła - Religia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Pomiędzy sacrum a profanum - o turystyce w sakralnych obiektach
Autorzy:
Ostrowski, ks. Maciej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1797601.pdf
Data publikacji:
2005-12-30
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
sacrum
profanum
turystyka
sakralny obiekt
kościół
papież
tourism
sacred site
the church
the papacy
Opis:
Autor opisuje teologiczny sens istnienia sakralnych budowli, których pierwszym przeznaczeniem jest kult, nie tylko bycie obiektem kultury. Podkreśla wychowawczą rolę turystyki w obszarze kultury i religii. Zadaniem animatorów turystyki jest pomoc w odkrywaniu sacrum i rozbudzanie szacunku do sacrum. Autor sprzeciwia się ograniczaniu turystyki do roli produktu.
The author describes the theological significance of sacred sites whose primary function is as a cult, not a cultural site. He stresses the educational role of tourism as regards culture and religion while a tourism organisers’ task can be to help discover the sacrum and teach respect for it. The author is opposed to the reduction of tourism to simply sightseeing.
Źródło:
Turyzm; 2005, 15, 1-2; 41-52
0867-5856
2080-6922
Pojawia się w:
Turyzm
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Палімпсести sacrum в історичній прозі Уладзіміра Караткевіча
Palimpsests of the Sacred in Wladzimir Karatkevich’ Historical Prose
Palimpsesty Sacrum w prozie historycznej Władzimira Karatkiewicza
Autorzy:
Nabytowycz, Ihor
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1933428.pdf
Data publikacji:
2011
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
U. Karatkiewicz
sacrum
historiozofia
historyczna proza
Białoruś
Wladzimir Karatkevich
the sacred
philosophy of history
historical prose
Byelorus
Opis:
W artykule przedstawiono funkcjonowanie kategorii sacrum w prozie historycznej Władimira Korotkiewicza Uładzimira Karatkiewicza. Autor dochodzi do wniosku, że w historycznych powieściach białoruskiego pisarza najczęściej w tekście uwidacznia się akurat ta pierwotna podstawa, substrat, na którym buduje się artystyczny świat Korotkiewicza – Biblia i światopogląd człowieka religijnego, przepuszczone i przefiltrowane przez pryzmat racjonalizmu. Sacrum zaczyna tu nabywać cech profanum – i odwrotnie. Ta dualna struktura zaczyna przejawiać symptomy homogeniczności, staje się podobną do taśmy Möbiusa. Historyczna proza Władimira Korotkiewicza niesie w sobie potężny ładunek energii sakralnej. W jego utworach przedstawiono zarówno racjonalne, jak i irracjonalne (w rozumieniu Rudolfa Otto) składniki sacrum, które znajdują odzwierciedlenie i artystyczną realizację na różnych płaszczyznach artystycznego tekstu – od leksyko-semantycznego do obrazowo-symbolicznego.
In the article there is showed an attempt to represent  functioning of the category sacrum in historical prose of Volodymyr Karatkevych. In these works of Byelorussian writer mostly the original base appears through the topic, artistic world of Karatkevich is build upon it- The Bible and life illuminating of religious man, filtered by prism of rationalism. Sacrum begins to obtain the signs of profanum and vice versa. This double structure acquire the signs of homogeneity, becomes similar to line of Mebius. Historic prose of Voldymyr Karatkevich bears in itself powerful fund of sacred energy. In his works are showed rational and irrational ingredients of the sacred (in understanding of Rudolf Otto), which find expression and artistic realization in different dimensions of fiction - from lexical-semantic to graphic-symbolical
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2011, 59, 7; 139-171
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sacrum w literaturze
The Sacred in Literature
Autorzy:
Sawicki, Stefan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1965870.pdf
Data publikacji:
1980
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 1980, 28, 1; 13-26
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Marcin Świetlicki a Tadeusz Różewicz. Dwa głosy o sacrum
Marcin Świetlicki and Tadeusz Różewicz. Two voices on the sacred
Autorzy:
Grzeszna, Sylwia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/942511.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
Tematy:
Marcin Świetlicki
Tadeusz Różewicz
sacrum
Opis:
Artykuł jest próbą pokazania różnych odniesień do sfery sacrum w oparciu przede wszystkim o poetyckie dokonania Tadeusza Różewicza i Marcina Świetlickiego. W pierwszej części przywołuję perspektywy, które pojawiły się w dotychczasowych książkowych ujęciach problemu sakralności w twórczości autora Niepokoju (chrześcijaństwo, tradycja apofatyczna oraz słaby nihilizm). Ich zestawienie uwydatnia nieuchwytność projektu Różewicza. Tezę tę wspiera przesłanie Ostatniej rozmowy oraz analogie do (prób) malarstwa wykluczającego udział szerszej publiczności. Część druga jest skrótowym ujęciem projektu sacrum Marcina Świetlickiego, uwzględniającym najważniejsze różnice w odkrywaniu sfery świętości w twórczości obu poetów. W odróżnieniu od Różewicza, Świetlicki zamyka swoje poszukiwania w ramach porządku metafizycznego. Jego twórczość można odczytywać jako z góry zaplanowaną opowieść, transformującą wybrane historie biblijne (stwarzanie świata, nadawanie imion nowo narodzonym wzorem prarodziców, wygnanie z raju, oczekiwanie na odrodzenie w Babilonie). Głosy Różewicza i Świetlickiego, choć brzmią podobnie, obwieszczają prawdy odnoszące się do różnych doświadczeń, w odmienny sposób kształtujące przesłanie pozornie spokrewnionej twórczości obu poetów.
Źródło:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze; 2013, 02
2299-7458
2449-8386
Pojawia się w:
Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sacrum i profanum w liturgii sakramentu małżeństwa w Kościele polskim
Sacrum and profanum in the liturgy of marriage sacrament in Polish Church
Autorzy:
Kwiatkowski, Dariusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1491864.pdf
Data publikacji:
2021-03-06
Wydawca:
Gdańskie Seminarium Duchowne
Tematy:
Marriage
sacrament
liturgy
love
sacrum
profanum
place of the wedding
music
hymns
Małżeństwo
sakrament
liturgia
miłość
miejsce ślubu
muzyka
śpiew
Opis:
Artykuł przedstawia przenikające się wzajemnie elementy sacrum i profanum w aktualnej liturgii sakramentu małżeństwa. Punktem wyjścia było ukazanie struktury liturgii zawierania małżeństwa i ścisłego powiązania jej z Eucharystią. Ponieważ liturgia sakramentu małżeństwa ma na celu uświęcenie człowieka, budowanie Mistycznego Ciała Chrystusa oraz oddawanie kultu Bogu sanowi samo w sobie sacrum sakramentu, poprzez który małżonkowie zanurzają się w świętości Boga. W dalszej części artykułu omówione zostały wybrane elementy profanum, które weszły niemal na stałe do liturgii sakramentu małżeństwa. Ich źródłem jest brak wiary narzeczonych i ignorancja dotycząca istoty sakramentu małżeństwa. To bardzo często prowadzi do zredukowania go tylko do formy obrzędowej, gdzie dominują będą następujące elementy: miejsce ślubu, dekoracje, niewłaściwie dobrane śpiewy i muzyka, obecność kamer i fotografów. Artykuł przedstawia przenikające się wzajemnie elementy sacrum i profanum w aktualnej liturgii sakramentu małżeństwa. Punktem wyjścia było ukazanie struktury liturgii zawierania małżeństwa i ścisłego powiązania jej z Eucharystią. Ponieważ liturgia sakramentu małżeństwa ma na celu uświęcenie człowieka, budowanie Mistycznego Ciała Chrystusa oraz oddawanie kultu Bogu sanowi samo w sobie sacrum sakramentu, poprzez który małżonkowie zanurzają się w świętości Boga. W dalszej części artykułu omówione zostały wybrane elementy profanum, które weszły niemal na stałe do liturgii sakramentu małżeństwa. Ich źródłem jest brak wiary narzeczonych i ignorancja dotycząca istoty sakramentu małżeństwa. To bardzo często prowadzi do zredukowania go tylko do formy obrzędowej, gdzie dominują będą następujące elementy: miejsce ślubu, dekoracje, niewłaściwie dobrane śpiewy i muzyka, obecność kamer i fotografów.
The article depicts the intersecting elements of sacrum and profanum in the current liturgy of the marriage sacrament. The starting point was to show the structure of the liturgy of getting married and its tight connections with the Eucharist. Because the liturgy of the marriage sacrament is aimed at sanctifying the man, building Christ’s Mystical Body and worshiping God, it itself becomes the sacrament’s sacrum, through which the spouses envelop themselves in God’s holiness. In the later part of the article, chosen profanum elements were described, the ones which have almost permanently entered the marriage sacrament. Their source is the brides’ lack of faith and ignorance, regarding the core of the marriage sacrament. This often leads to reducing the sacrament to ritual form, where following elements dominate: place of the wedding, decorations, incorrectly chosen songs and music, presence of the cameras and cameramen.
Źródło:
Studia Gdańskie; 2020, 47; 25-37
0137-4338
Pojawia się w:
Studia Gdańskie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Motywy religijne w komercyjnym przekazie reklamowym a sacrum w przekazie religijnym
Religious motives in commercial advertising and the sacrum in religious advertising
Autorzy:
Stępniak, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/484543.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Tematy:
definicja reklamy religijnej
reklama szokująca
reklama komercyjna
argument perswazyjny
sacrum
profanum
definition of religious advertising
shocking advertising
commercial advertising
persuasive
argument
Opis:
Głównym celem naukowym artykułu jest ukazanie różnicy między tym, co bywa nazywane sacrum w reklamie komercyjnej a sacrum w reklamie religijnej. Autor artykułu uważa, że w reklamie komercyjnej zamiast o sacrum powinno się mówić o elementach religijnych występujących w reklamie, sacrum bowiem zachowuje swoją tożsamość jedynie w reklamie religijnej. Elementy religijne w reklamie komercyjnej mają inny cel niż sacrum w reklamie religijnej. Swoje refleksje autor opiera na literaturze przedmiotu i własnych badaniach empirycznych dotyczących fenomenu reklamy religijnej.
The goal of this article is to map the sacrum in commercial advertising. The author argues that instead of the sacrum one should talk about religious elements in advertising, because the sacrum retains its identity only in religious advertising. Religious elements in commercial advertising have a different purpose than sacrum in religious advertising. Author’s reflections are based on the literature and his own empirical studies on the phenomenon of religious advertising.
Źródło:
Studia Medioznawcze; 2018, 2 (73); 85-97
2451-1617
Pojawia się w:
Studia Medioznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Wielka wiara, wielka miłość… Sacrum w kinie na przykładzie Matki Joanny od Aniołów Jerzego Kawalerowicza (1960)
Great Faith, Great Love The Sacrum in the film Mother Joan of the Angels by Jerzy Kawalerowicz (1960)
Autorzy:
Grodź, Iwona
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911282.pdf
Data publikacji:
2018-11-29
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
sacrum in the cinema
Jerzy Kawalerowicz
adaptation
Mother Joan of the Angels from 1960
sacrum w kinie
adaptacja
Matka Joanna od Aniołów z 1960 roku
Opis:
Tematem artykułu jest film Matka Joanna od Aniołów w reżyserii Jerzego Kawalerowicza z 1960 roku, zrealizowany na podstawie opowiadania Jarosława Iwaszkiewicza (wyd. 1943). Nazwisko tego reżysera jest przywoływane przy okazji mówienia o nurcie psychologiczno-egzystencjalnym „polskiej szkoły filmowej”. Historycy filmu umieszczają je w jednym szeregu z działalnością artystyczną: Wojciecha Jerzego Hasa i Tadeusza Konwickiego. Celem tekstu jest zastanowienie się nad sposobem „opisywania” / przedstawiania przez Jerzego Kawalerowicza sacrum we wskazanym powyżej filmie.
The theme of the text is the film Mother Joan of the Angels by Jerzy Kawalerowicz (1960) based on the novel by Jarosław Iwaszkiewicz (ed. Warsaw, 1943). The director’s name is part of the mainstream “psychological-existential” Polish film school, together with Wojciech Has and Tadeusz Konwicki. The purpose of the text is to consider the way in which Jerzy Kawalerowicz “describes” the sacrum in the film.
Źródło:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze; 2017, 34; 85-96
2082-9825
2450-0259
Pojawia się w:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kobiecość a sacrum w twórczości Lesi Ukrainki
Womanhood and Sacrum in the Works of Lesya Ukrainka
Autorzy:
Jakubowska-Krawczyk, Katarzyna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1929328.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
Łesia Ukrainka
sacrum
kobiecość
historia zbawienia
Biblia
apokryfy
św. Weronika
Maria Magdalena
Lesya Ukrainka
femininity
Salvation History
the Bible
the Apocrypha
St. Veronica
St. Mary Magdalene
Opis:
Femininity and sacrum in the works of Lesya Ukrainka analyzes the inspiration she drew from the Bible, the Apocrypha, as well as early Christian writing and tradition. It is mostly focused on two works, Я бачила, як ти хиливсь додолу… and То, може, станеться і друге диво, written after the dead of her soul mate Serhiy Merzhynsky. The author seeks solace in evoking the two women accompanying Christ on his way to Calvary – St. Veronica and St. Mary Magdalene. This paper investigates the works of Lesya Ukrainka from the vantage point of the participation of women in the Salvation History and their contributions into the development of the Christian faith.
Жіночість i sacrum у творчості Лесі УкраїнкиСтаття Жіночість і sacrum у творчості Лесі Українки показує творчість поетки крізь призму закорінення в Біблії, апокрифах та ранньохристиянській традиції. Дослідження сконцентроване на двох творах: Я бачила, як ти хиливсь додолу… i То, може, станеться і друге диво, написаних після смерті Сергія Мержинського, де авторка, шукаючи для себе втіхи, звертається до образів двох жінок, які супроводжували Христа на Голгофу – Вероніки і Марії-Магдалени.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2012, 60, 7; 157-168
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Reklama religijna jako przekaz perswazyjny z elementami sacrum
Autorzy:
Stępniak, Krzysztof
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/511975.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
Opis:
Religious advertising as a persuasive message with elements of the sacrum - SummaryReligious advertising is a particular phenomenon in the reality surrounding us. It is becoming more and more a tool of communication of the Catholic Church used for various purposes; Pastoral, vocation or evangelization. It is often associated with social advertising, although it is not a type of social advertising. It is a type of persuasive message that contains elements of the sacrum, which distinguishes it from other types of ads. In this text, the author presents his own definition of religious advertising, its types and defines its purpose. He also presents a slice of focus studies on the phenomenon of religious advertising and its reception in selected groups in Poland, conducted in 2016. The presentation of own research deals with the problems and doubts that the concept of religious advertising carries, the description of the phenomenon itself, and focuses on the sacrum as the constitutive element of this type of medium.
Źródło:
Studia Theologica Varsaviensia; 2017, 55, 1; 107-130
0585-5594
Pojawia się w:
Studia Theologica Varsaviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dramatyzacje i dramat liturgiczny Triduum Sacrum w pontyfikale płockim z XII w. / Fryderyk Rozen.
Dramatizations and liturgical drama Triduum Sacrum from pontificale plocensis from XII century
Autorzy:
Rozen, Fryderyk
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/492412.pdf
Data publikacji:
2009
Wydawca:
Towarzystwo Naukowe Płockie
Źródło:
Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego; 2009, 54, 3 (220); 9-13
0029-389X
Pojawia się w:
Notatki Płockie. Kwartalnik Towarzystwa Naukowego Płockiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sacrum i „duchowość” w polskich badaniach literackich
Autorzy:
Kudyba, Wojciech
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/440922.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Fundacja Naukowa Katolików Eschaton
Tematy:
metodologia badań literackich
historia badań literackich
sacrum
religia
duchowość
methodology of literary criticism
history of literary criticism
sacred
religion
spirituality
Opis:
The article was devoted to the methodology of research on the relationship between literature-religion. Its aim is a critical reflection on the use of the category of the sacred in the research. In Poland, in 70. of the last century, sacred has become the vital category for reflections on the religious aspects of literature (eliminating such terms as ‘catholic literature’ and ‘religious literature’). The historiographical method is used in the article. The author presents the steps of the presence of the category sacred in the humanities, especially in the Polish literature studies. The main results of the analysis: sacrological research had prepared us to meet study of literature and cultural studies. Many factors point to the fact that sacral research was one of the first attempts to build a bond between literary and cultural studies. The term sacrum did not have classification or typological aim (such function was sometimes assigned to ‘religious literature’ term). Its wide range allowed activities that led to identification of the religious profile of the literary work. Its primary context was not any ideology or religious doctrine, but cultural anthropology, so it demanded culture studies competence more than being involved in world outlook. The wide range of the notion – completely natural and desirable in the anthropology of culture – did not have to be something obvious in the research of separate literary works, at times evoking the image of the world strictly connected with particular religion, or even particular worship. The answer to this was Stefan Sawicki’s offer to replace the sacrum category when analysing such works with other terms. Organizational measures undertaken by the founder of Lublin school of sacral research were soon verified by the reality of academic discussion – subject, as each discussion, to the rules of terminology fashion. Sacrum became fashionable term for some time – used and overused, perhaps. It became the key-word to open all possible references to religious sphere in literary works. It was applied not only where the layer of religious meaning remained generalized in the text, but also in those which were distinctly involved in the symbolic world of a specific religion. There were of course attempts to introduce new notion where the context demanded it. Taken in the article analyzes the concept of the sacred in literary studies have been limited mainly to the area of Polish literary criticism. The text encourages further research. It has practical significance. It explains the methods, can serve students and other readers (such as teachers or students) to acquire the skills to interpret literary texts. The author is not only critically discusses the use of the sacred in the research literature, but also proposes a new research tools in the form of the category of "spirituality" .
Źródło:
Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education; 2013, 1(1); 59-77
2299-9922
Pojawia się w:
Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Dziedzictwo miejskie Krakowa, czyli rzecz o książce Mapy miasta. Dziedzictwa i sacrum w przestrzeni Krakowa
Autorzy:
Barański, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2016576.pdf
Data publikacji:
2021-11-07
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Tematy:
Kraków
cultural heritage
sacrum
maps of the city
dziedzictwo kulturowe
mapy miasta
Opis:
Tekst omawia książkę zredagowaną przez Annę Niedźwiedź i Kaję Kaider na temat przenikających się sfer dziedzictwa kulturowego i sacrum Krakowa. Autorzy książki skupiają się na materialnym dziedzictwie miejskim, które wciąż zdaje się niedocenianym zasobem przeszłości. W prezentowanym antropologicznym jego rozumieniu obiekty materialne nie tylko ujawniają całą gamę znaczeń służących kształtowaniu się genius loci miasta i związanych z tym tożsamości mieszkańców i przybyszów, lecz również walor poznawczy w ściśle historycznym wymiarze. Pod antropologicznym szkiełkiem i okiem okazałe budowle i drobne pamiątki zyskują wagę równą pisanym źródłom historycznym, tytułowe zaś dziedzictwo i sacrum ukazują swą nierozerwalną jedność. Na uwagę zasługuje również fakt, że książka jest drukowanym odpowiednikiem wystawy na ten sam temat, która miała miejsce w krakowskim muzeum etnograficznym.
The text discusses a book, edited by Anna Niedźwiedź and Kaja Kaider, on the interpenetrating spheres of cultural heritage and the sacred of Krakow. The authors of the book focus on the material urban heritage, which still seems to be an underrated resource of the past. In the presented anthropological understanding of it, material objects not only reveal a whole range of meanings that help shape the city’s genius loci and the identities of its inhabitants and visitors associated with it, but also constitute a cognitive value in a strictly historical dimension. Under an anthropological scrutiny, stately buildings and small souvenirs gain an importance equal to that of written historical sources, while the titular heritage and the sacred show their unbreakable unity. It is also noteworthy that the book is a printed equivalent of an exhibition on the same subject that took place in the Krakow ethnographic museum.
Źródło:
Łódzkie Studia Etnograficzne; 2021, 60; 303-309
2450-5544
Pojawia się w:
Łódzkie Studia Etnograficzne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Co krajobraz mówi o nas, o człowieku
What does landscape say about us, about people
Autorzy:
Mirek, Z.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/107204.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydział Biologiczno-Rolniczy
Tematy:
bioróżnorodność
ochrona środowiska
sacrum w krajobrazie
biodiversity
environmental protection
sacrum in landscape
Opis:
Poniższy tekst stanowi filozoficzne rozważania dotyczące krajobrazu oraz świadectwa jakie „nasz” krajobraz wystawia naszemu człowieczeństwu. Autor artykułu za wartość nadrzędną uznaje życie wszystkich bytów na różnych poziomach organizacji. Ochrona przyrody i podejmowanie prób utrzymania bioróżnorodności na jak najwyższym poziomie staje się zatem znakiem naszej dojrzałości i odpowiedzialności, świadectwem naszego człowieczeństwa. Warunkiem sine qua non zachowania przy życiu jak największej liczby gatunków jest zachowanie ich siedlisk, a w szerszej perspektywie zachowanie różnorodności krajobrazu. W aspekcie duchowym krajobraz kulturowy staje się nośnikiem tożsamości, obrazem życia metafizycznego ludzi i społeczności, miejscem, które umożliwia duchowy wzrost i rozwój, aż po kres doczesnego życia.
The text is a philosophical discussion of the landscape and how what "our" landscape exposes our humanity. The author recognizes the life of all beings at different levels of the organization as the superior value. Protection of nature and attempt to maintain biodiversity at the highest possible level thus becomes a sign of our maturity and responsibility, a testament to our humanity. The sine qua non condition for preserving the life of the greatest number of species is to preserve their habitats, in a broader perspective to preserve the diversity of landscape. In the spiritual aspect, the landscape becomes a record of identity, metaphysical picture of life of people and communities, a place that enables spiritual growth and development until the end of this life.
Źródło:
Topiarius. Studia krajobrazowe; 2016, 2 (3); 81-86
2449-9595
2543-926X
Pojawia się w:
Topiarius. Studia krajobrazowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Człowiek – natura – sacrum. O tajemnicy istnienia na wybranych przykładach polskiej literatury wieku XIX i XX
Autorzy:
Borek, Bartłomiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/644086.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
human
nature
sacrum
mystery
metamorphosis
cosmos
poetry
człowiek
natura
kosmos
tajemnica
metamorfoza
poezja
Opis:
Im Artikel werden ausgewählte Gedichte von Adam Mickiewicz, Bolesław Prus, Stanisław Przybyszewski, Bronislawa Ostrowska, Kazimiera Iłłakowiczówna und (kontextbezogen) Jan Kasprowicz interpretiert. Die Relektüre wurde unter Anwendung der Triade Mensch ˗ Natur ˗ Sacrum vollzogen, die die Betrachtung der sakralisierten Welt bedingt. Ein solcher Ausgangspunkt gestattete die Schilderung von verwirrter, kosmischer und geheimnisvoller Provenienz der anthropomorphisierten Figuren (z. B. Natur oder Krieg) und die Hervorhebung ihrer psychischen und physischen Metamorphosen. Bei der Analyse wurde auch vergleichende Mythenforschung und ökumenische Kritik herangezogen, die den Ausgangspunkt für die Erkundung der tieferen semantischen Schichten der Texte bilden, was zu ihrer neuen Auslegung führt.
The article is an interpretation of the literary works by Adam Mickiewicz, Bolesław Prus, Stanisław Przybyszewski, Bronisława Ostrowska, Kazimiera Iłłakowiczówna and (contextually) Jan Kasprowicz. The proposed rereading of these texts involves the triad human – nature – sacrum, which determines the perception of a sacralized literary world. Such perspective enables to show the vague, cosmic and arcane provenances of anthropomorphic characters (human, nature, war etc.) in the selected works and allows to underline their psychological and physical metamorphoses. Comparative mythology and ecumenical criticism were used as a starting point for the analysis, which paved the way for the deeper semantic layers of the texts, resulting in new interpretations.
W artykule poddano interpretacji wybrane dzieła Adama Mickiewicza, Bolesława Prusa, Stanisława Przybyszewskiego, Bronisławy Ostrowskiej, Kazimiery Iłłakowiczówny i (kontekstowo) Jana Kasprowicza. Swoistej re-lektury dokonano z wykorzystaniem triady człowiek – natura – sacrum, warunkującej postrzeganie sakralizowanego świata. Taki punkt wyjścia pozwolił na przedstawienie niejasnych, kosmicznych i tajemniczych proweniencji antropomorfizowanych bohaterów (na przykład natury czy wojny), a także podkreślenie ich psychicznych i fizycznych metamorfoz. W analizie wykorzystano mitoznawstwo porównawcze i krytykę ekumeniczną, stanowiące punkt wyjścia do docierania do głębokich warstw semantycznych tekstów, co pozwoliło na nowe odczytania.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2019, 27
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Człowiek – natura – sacrum. O tajemnicy istnienia na wybranych przykładach polskiej literatury wieku XIX i XX
Autorzy:
Borek, Bartłomiej
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/644169.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
human
nature
sacrum
mystery
metamorphosis
cosmos
poetry
człowiek
natura
kosmos
tajemnica
metamorfoza
poezja
Opis:
Im Artikel werden ausgewählte Gedichte von Adam Mickiewicz, Bolesław Prus, Stanisław Przybyszewski, Bronislawa Ostrowska, Kazimiera Iłłakowiczówna und (kontextbezogen) Jan Kasprowicz interpretiert. Die Relektüre wurde unter Anwendung der Triade Mensch ˗ Natur ˗ Sacrum vollzogen, die die Betrachtung der sakralisierten Welt bedingt. Ein solcher Ausgangspunkt gestattete die Schilderung von verwirrter, kosmischer und geheimnisvoller Provenienz der anthropomorphisierten Figuren (z. B. Natur oder Krieg) und die Hervorhebung ihrer psychischen und physischen Metamorphosen. Bei der Analyse wurde auch vergleichende Mythenforschung und ökumenische Kritik herangezogen, die den Ausgangspunkt für die Erkundung der tieferen semantischen Schichten der Texte bilden, was zu ihrer neuen Auslegung führt.
The article is an interpretation of the literary works by Adam Mickiewicz, Bolesław Prus, Stanisław Przybyszewski, Bronisława Ostrowska, Kazimiera Iłłakowiczówna and (contextually) Jan Kasprowicz. The proposed rereading of these texts involves the triad human – nature – sacrum, which determines the perception of a sacralized literary world. Such perspective enables to show the vague, cosmic and arcane provenances of anthropomorphic characters (human, nature, war etc.) in the selected works and allows to underline their psychological and physical metamorphoses. Comparative mythology and ecumenical criticism were used as a starting point for the analysis, which paved the way for the deeper semantic layers of the texts, resulting in new interpretations.
W artykule poddano interpretacji wybrane dzieła Adama Mickiewicza, Bolesława Prusa, Stanisława Przybyszewskiego, Bronisławy Ostrowskiej, Kazimiery Iłłakowiczówny i (kontekstowo) Jana Kasprowicza. Swoistej re-lektury dokonano z wykorzystaniem triady człowiek – natura – sacrum, warunkującej postrzeganie sakralizowanego świata. Taki punkt wyjścia pozwolił na przedstawienie niejasnych, kosmicznych i tajemniczych proweniencji antropomorfizowanych bohaterów (na przykład natury czy wojny), a także podkreślenie ich psychicznych i fizycznych metamorfoz. W analizie wykorzystano mitoznawstwo porównawcze i krytykę ekumeniczną, stanowiące punkt wyjścia do docierania do głębokich warstw semantycznych tekstów, co pozwoliło na nowe odczytania.
Źródło:
Kultura i Wartości; 2019, 27
2299-7806
Pojawia się w:
Kultura i Wartości
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Chrzest i dedykacja – między sacrum a profanum
Baptism and dedication – between the sacred and the profane
Autorzy:
Olchowa, Gabriela
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/911272.pdf
Data publikacji:
2018-11-26
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
the sacred
the profane
Slovakia
dedication
baptism
sacrum
profanum
Słowacja
dedykacja
chrzest
Opis:
Przedmiotem artykułu jest chrzest i nadanie imienia w kontekście dualizmu sacrum – profanum. Autorka ukazuje walkę władz komunistycznych z Kościołem, spychanie religii na margines i laicyzowanie Polaków i Słowaków poprzez działania o charakterze administracyjnym. Zarówno w Polsce, jak i na Słowacji miały one na celu odciągnięcie wiernych od uroczystości religijnych i przyjmowania sakramentów świętych poprzez przejęcie przez administrację państwową organizacji świeckich obrzędów. W artykule został przedstawiony scenariusz i oprawa dedykacji (uvítanie detí do života) w czasach komunistycznych. Następnie autorka prezentuje stan obecny w obu krajach. Zwraca uwagę, że po upadku komunizmu współcześnie w polskich urzędach nie organizuje się tej uroczystości w przeciwieństwie do Słowacji, gdzie przetrwała i funkcjonuje w społeczeństwie słowackim. W tekście został zawarty opis współczesnej ceremonii uvítanie detí do života, która niewiele różni się od tej z czasów komunistycznych. Podkreśla się, że z kolei w Polsce pojawiają się uroczystości alternatywne dla chrztu, wzorowane na zachodnich zwyczajach – naming party, które budzą zainteresowanie pewnych grup.
The article presents baptism and dedication in the context of the duality of the sacred profane. The author shows the struggle between the Communist authorities with the Church, pushing religion to the margins and secularizing Poles and Slovaks through administrative actions. Both in Poland and Slovakia they had to divert the faithful from religious ceremonies and reception of the sacraments, by taking over the administrative organization of secular ceremonies. The article presents the script and setting of the dedication Uvitanie detí to života in the communist era. Then the author presents the current state in both countries. She notes that after the fall of communism, today in Polish offices this event is not organized, contrary to Slovakia, where it survived and operates in Slovak society. The text includes a description of the contemporary Uvitanie detí to života ceremony, which is not that different to those of communist times. It emphasizes that, in turn, in Poland there are alternative baptism ceremonies, modeled on Western habits – naming party, which draws the interest of certain groups.
Źródło:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze; 2017, 33; null-null
2082-9825
2450-0259
Pojawia się w:
Poznańskie Spotkania Językoznawcze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sacrum w programie kompozycyjnym XIX-wiecznych założeń ogrodowych na Śląsku
Sacral aspect of composition in 19th gardens in Silesia
Autorzy:
Przybylak, Ł.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/131825.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
kompozycja
ogród
park
sacrum
Śląsk
composition
garden
Silesia
Opis:
Definicja wszechobecnego w sztuce pojęcia sacrum jest dość subiektywna stąd też każdorazowo powinna być rozpatrywana przez pryzmat motywów indywidualnych i kulturowych kierujących danym autorem lub fundatorem dzieła sztuki. Przyrodniczo-krajobrazowe bogactwo Śląska wraz z tłem kulturowym i ogrodowym doby XIX stulecia, stanowi doskonały przykład pluralizmu pojęcia sacrum, które w przestrzeni założenia ogrodowego markowane może być ścieżką, rzeźbą symbolizującą rangę polityczną państwa, ogrodem samym w sobie jako darem czy wreszcie krajobrazem w ogóle.
The definition of the ubiquitous in art idea of sacrum is always quite subjective. That’s why it should be always viewed through the prism of an individual and cultural themes that guided and shaped the author or the founder of a particular piece of art. Natural and scenic wealth of Silesia with the cultural background and the garden design dated back to the 19th century, is an excellent example of pluralism of sacrum, which in the area of a garden can be marked by a path, sculpture that is a symbol of the national power, by a garden itself as a gift and by the landscape in general.
Źródło:
Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie; 2018, 46; 691-709
0079-3450
2450-0038
Pojawia się w:
Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sacrum i ogród – wzniosłość i genius loci
The sacrum in a garden – the sublime and genius loci
Autorzy:
Zachariasz, A.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/88148.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
sztuka ogrodowa
projektowanie ogrodów
semantyka
garden art
designing of garden
semantics
Opis:
Przedmiotem rozważań są różne rodzaje sacrum związane z ogrodem. Przedstawiono ogród, jako otoczenie świątyni i świątynię w ogrodach różnych kultur oraz sakralizację przyrody poprzez święte gaje i święte drzewa. Prezentowane są też świątynie współtworzące sceny ogrodu krajobrazowego, ich lokalizacja, typowe wzorce i wymiar niematerialny tych dzieł, jako istotny element stylistyki epoki. Zaprezentowano różne aspekty genius loci ogrodu w aspekcie właściwości sacrum. Pokazano też przykłady rewaloryzacji takich obiektów.
The discussion focuses on different kinds of sacrum in gardens. A garden is presented as a temple and temple surrounds in gardens of various cultures, and also how nature can be sacralised by holy woods and trees. In addition the presentation considers temples that co-create the scenes of a landscape garden, their location, typical models and intangible dimensions, representing together an important element of the period's style. Various aspects of 'genius loci' are presented in the context of the characteristics of the sacred. Examples of the revalorisations of these objects are given.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2013, 22; 113-127
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
One of the ways to the architectonic sacrum
Jedna z dróg do architektonicznego sacrum
Autorzy:
Łucka, Robert
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/950593.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
język
fenomenologia
filozofia dialogu
filozofia spotkania
language
phenomenology
philosophy of dialogue
philosophy of encounter
Opis:
The process of cognition usually ends with an attempt to name and understand the searched/encountered phenomenon. The essence of sacrum is not observable simply because as „we do not have direct access to the quantum world via our senses”, but it does exist. Remembering the words of L. Wittgenstein which state that „the borders of the language (the only language I understand) constitute the borders of my world”, one ought to take one of the ways leading to our subject of cognition. A direct arising in the sphere of sacrum can be both a mental and emotional anticipation of the essence of subject we are heading to, and whose spatial frame is determined by architectonic objects. In its sensory meaning sacrum materializes itself often in a form of sacred chapels, paintings, sculptures, fragments of buildings, landscape etc. In the following article an attempt to select one of the ways that can lead to more complete contact and understanding of a sacred, materialized phenomenon which is referred to as sacrum. One, however, ought to bear in mind that the attempt at reaching the essence of such a place is a difficult task because just like „watching a wild brook does not concern the flow, the sound or reflexes of this particular brook but the general concept of a brook: unbridled push of unformed matter”, the understanding and sensing of sacrum escapes a clear codification.
Proces poznania kończy się zazwyczaj próbą nazwania i zrozumienia poszukiwanego/napotkanego zjawiska. Istota sacrum nie jest obserwowalna, tak jak „Nie mamy przecież bezpośredniego dostępu za pomocą zmysłów do świata kwantowego” , a jednak on istnieje. Mając w pamięci słowa L. Wittgensteina, że „ granice języka (jedynego języka, jaki rozumiem) oznaczają granice mego świata”, należy przejść jedną z dróg prowadzących do naszego przedmiotu poznania. Bezpośrednie zaistnienie w sferze sacrum może być mentalno-emocjonalną antycypacją istoty przedmiotu dążenia, którego oprawą przestrzenną są niejednokrotnie obiekty architektoniczne. W sensie zmysłowym sacrum materializuje się często w formie: uświęconych kaplic, obrazów, rzeźb, fragmentów budowli, krajobrazu itp. W niniejszym artykule podjęto próbę wskazania jednej z dróg, która może doprowadzić do pełniejszego obcowania i zrozumienia uświęconego, zmaterializowanego zjawiska, któremu często nadaje się imię sacrum. Należy jednak pamiętać, że próba dotarcia do istoty takiego miejsca jest działaniem trudnym, gdyż tak jak „ogląd dzikiego potoku nie dotyczy spływania, szumu i blasków tego indywidualnego potoku, ale ogólnej idei potoku: nieposkromionego parcia naprzód bezforemnej materii” , tak i zrozumienie i odczucie sacrum umyka klarownej kodyfikacji.
Źródło:
Rocznik Teologii Katolickiej; 2017, 16, 3
1644-8855
Pojawia się w:
Rocznik Teologii Katolickiej
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Szopka – między sacrum a profanum. Genologia widowiska
Nativity Play – between Sacrum and Profanum. The Genology of the Show
Autorzy:
Nabiałek, Magda
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/27309965.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
Tematy:
Nativity play
religion
politics
ideology
spectacle
szopka
religia
polityka
ideologia
dramat
Opis:
W artykule podjęto próbę spojrzenia na szopkę w kontekście genologicznym. Celem autorki jest poszerzenie kontekstu odczytywania tej formy widowiska. Reprezentuje ona stanowisko polemiczne wobec jednoznacznego wiązania szopki z kulturą ludową. Zamiast tego proponuje przyjrzenie się jej w kontekście form takich jak mimy literackie, misteria, komedie dell’arte oraz niektóre widowisk masowych. Efektem tego typu rozważań ma być dostrzeżenie charakterystycznego, zdaniem autorki, dla szopki napięcia między misterium a farsą, sacrum a profanum.
The article attempts to look at the nativity play in a genological context.The author’s aim is to broaden the context of reading this form of the show. It represents a polemical position towards the unambiguous linking of the nativity play withfolk culture. Instead, he suggests looking at it in the context of such forms as literary mimes, mysteries, comedy dell’arte and some mass spectacles. The consequence ofthis type of considerations is noticing the characteristic, according to the author, tension between the mystery and the farce, sacrum and profanum.
Źródło:
Tematy i Konteksty; 2022, 17, 12; 102-121
2299-8365
Pojawia się w:
Tematy i Konteksty
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sacrum i profanum w ogrodach przykościelnych
Sacred and profane in the church gardens
Autorzy:
Trzaskowska, E.
Adamiec, P.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/87919.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
kościoły
ogrody kościelne
sfera sacrum
sfera profanum
church
church garden
sphere sacred
sphere profane
Opis:
Zarówno świątynie jak i ogrody, były symbolicznym zapisem pierwotnych krajobrazów. Znaczenia sakralne w ogrodzie sygnalizowano poprzez wprowadzanie do nich symbolicznych elementów, jak i odpowiednio ukształtowaną strukturę. Zarówno materiał roślinny, jak i sposoby jego kształtowania nawiązywały do ogrodu rajskiego. Obecnie w świadomości wielu ludzi (niezależnie od religii) budowla kościoła i jego otoczenie jawi się, jako miejsce sacrum, miejsce szczególne pod względem formalnym, jak i metafizycznym, wydzielone od strefy profanum. O ile kościół, jako budowla architektoniczna jest identyfikowany w przestrzeni, dzięki umieszczonym symbolom religijnym, to wskazanie sacrum na terenie ogrodu kościelnego może sprawiać trudności. Na podstawie badań przeprowadzonych w Lublinie i okolicach, dokonano oceny zachowania aranżacji i zagrożeń dla sfery sacrum w ogrodach przykościelnych. Analizie poddano nasadzenia i ich symbolikę. Wskazano również jak przywrócić sferę sacrum na terenach przykościelnych.
The temples and gardens were a symbolic record of the most original landscapes. Religious significance in the garden was indicated by introducing to them the specific symbolic elements as well as appropriately shaped structure. Plant material and its shape have suggested a God-Creator. Currently in the minds of many people(regardless of religion) the church building and its surroundings is seen as a sacred place, special place (in respect of formal and metaphysical) separate from the zone of the profane. While the church as an architectural structure is identified in space - thanks to religious placed symbols, its indication of the ecclesiastical boundaries of the garden can be difficult. The study was conducted in Lublin and the surrounding area. The aim of the study was analysis of contemporary trends in maintenance and arrangement of space around the church and church gardens, plantings and their symbolism. In this work was also indicated how to restore the sacred realm of the church areas.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2013, 22; 129-141
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
The Values of Sacrum and Sanctum in the Lyrics of Polish Religious Songs after 1945
Autorzy:
Sojka, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/441042.pdf
Data publikacji:
2014
Wydawca:
Fundacja Naukowa Katolików Eschaton
Tematy:
religious song
sacred
sacrum
sanctum
God
religion
values
religious themes
song
religious poetry
culture
Opis:
The article presents an overview and analysis of a research study of the repertoire of Polish religious songs after 1945. The article aims to present how the religious values of sacrum and sanctum are realized in them through the medium of linguistic and musical means of expression. The author also examines the categories of religious poetry as proposed by Maria Jasińska-Wojtkowska, and considers religious songs as multi-faceted acts of auto- and social communication. A phenomenological perspective adopted by the songs encourages holiness and acts of goodness through the pursuit of God – the supreme value. The article is an original text. Its goal is to demonstrate how the religious values of sacrum and sanctum are realized through the medium of linguistic and musical means of expression in Polish religious songs created after 1945. The author considers religious songs as multi-faceted acts of auto- and social communication. The methods employed by the author are analysis of song lyrics, as well as analysis of selected aspects of the musical component of the songs. The main results are as follows: the analyses reveal that the lyrics of the religious songs are imbued with the values of sacrum and sanctum, expressed through the choice of topics, the words and phrases used, and a type of poetics specific for sacrum. As a consequence, the songs provide vessels for religious values. Moreover, the structures of the songs are such that they include, as their inherent components, the author and the addressee of the values of sacrum and sanctum. The results of the analyses may be employed further as a basis for continued research, in particular in the following areas: reception of religious songs; practical applications of the reception of religious songs, both in pedagogical work and in the context of child education and socialization, especially in terms of religious upbringing and education. The songs encourage holiness and acts of goodness through the pursuit of God, the supreme value. The article also explores the social impact religious songs have on an individual’s attitude to the world and interaction with the religious community. The article’s original contribution consists mainly in the research perspective it applies to the analyses of the research material, i.e. the author’s hermeneutic and phenomenological approach. Moreover, the article’s strong point lies in its comprehensive treatment of songs as both literary and musical works.
Źródło:
Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education; 2014, 1(5); 213-228
2299-9922
Pojawia się w:
Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Moja droga do sacrum
Autorzy:
Łukaszewski, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/669073.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
liturgy
religious music
Requiem
Resurrectio
sacrum
symbols
The Catholic church
time
Vesperae pro defunctis
Via crucis
importance
czas
Kościół katolicki
liturgia
muzyka religijna
symbolika
znaczenie
Opis:
It is my profound conviction that it is better to write music which is “my own” than the one which is just “new”. I have therefore distanced myself from the musical avant‑garde and I have discovered sacred music as my creative path. It includes over a dozen large‑scale vocal‑instrumental works, such as Vesperae pro defunctis, Requiem, Via crucis, Resurrectio, Missa de Maria a Magdala, Magnificat & Nunc dimittis, Miserere, four Symphonies – of Providence, of Love, of Angels and on the Mercy of God, as well as a wide range of a cappella choral compositions. Works exploring the theme of transience (Vesperae pro defunctis, Requiem) and those linked to the spirituality of the Passion and Easter (Via crucis, Resurrectio) constitute other important strands in my output. In order to describe my musical idiom I have coined the term “renewed tonality”, which seems to me to fit the sound material that I employ in my pieces. The article cites the documents of the Catholic Church relating to music, including the texts by Popes Pius X and Pius XII, and the Constitution of the Sacred Liturgy of the Second Vatican Council. In writing sacred music I am trying to follow the Catholic Church’s voice expressed in these documents, for I believe that sacred music should be holy and universal. I also follow the musicologist Bohdan Pociej in invoking the four ways in which composers enter the sphere of the sacrum: religious theme, religious climate, sacred time and sound, and sacred form, all of which find their reflection in my music.
Wychodzę z założenia, że lepiej pisać muzykę „własną” niż „nową”. Dystansuję się więc od muzycznej awangardy. Odnalazłem swoją drogę w tworzeniu muzyki sakralnej. Zaliczam do niej przede wszystkim kilkanaście dużych form wokalno‑instrumentalnych, takich jak Vesperae pro defunctis, Requiem, Via crucis, Resurrectio, Missa de Maria a Magdala, Magnificat & Nunc dimittis, Miserere oraz cztery symfonie – o Opatrzności, miłości, aniołach i miłosierdziu, a także kilkadziesiąt kompozycji chóralnych a cappella. Ważnymi etapami mojej drogi były dzieła związane z przemijaniem – Vesperae pro defunctis i Requiem, oraz z nurtem duchowości pasyjnej i paschalnej: Via crucis i Resurrectio. Na potrzeby swojego języka muzycznego zaproponowałem pojęcie „tonalność odnowiona”, które dobrze przystaje do materiału dźwiękowego, którym się posługuję w swoich utworach. W artykule przywołuję dokumenty Kościoła katolickiego odnoszące się do muzyki, w tym teksty papieży Piusa X i Piusa XII oraz Konstytucję o liturgii świętej Soboru Watykańskiego II. Komponując muzykę sakralną, staram się podążać za głosem Kościoła katolickiego wyrażonym w tych dokumentach. Uważam bowiem, że muzyka sakralna powinna być święta i powszechna. Za Bohdanem Pociejem przywołuję cztery poziomy wnikania twórców w przestrzeń sacrum, tj.: temat religijny, nastrój religijny, czas i dźwięk sakralny oraz forma sakralna, które można odnieść również do mojej muzyki.
Źródło:
Pro Musica Sacra; 2017, 15
2083-4039
Pojawia się w:
Pro Musica Sacra
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sacrum w ofercie ekomuzeum „Trzy kultury” w Bieszczadach
The sacred offered by “The three cultures” ecomuseum in Bieszczady region
Autorzy:
Mitura, T.
Buczek-Kowalik, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/87855.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Geograficzne
Tematy:
sacrum
wielokulturowość
ekomuzeum
Bieszczady
sacred
multiculturalism
ecomuseum
Opis:
Koncepcja ekomuzeologii rozwinęła się we Francji w latach 60 XX w., a jej celem było poznanie i ochrona krajobrazu jako całości. W Polsce pierwsze ekomuzea pojawiły się pod koniec lat 90.XX w., a obecnie idea ta jest coraz powszechniej wykorzystywana. W Bieszczadach utworzonych zostało kilka ekomuzeów, a kolejne są w fazie opracowań. Najbardziej znane to ekomuzea: Hołe, W krainie Bobrów, W Krainie Bojków oraz Trzy Kultury. Elementem wyróżniającym opisywanego ekomuzeum Trzy Kultury jest wielokulturowość odnosząca się do czasów przed II wojną światową, kiedy Bieszczady zamieszkiwane były przez Polaków, Ukraińców i Żydów. Na 13 kilometrowej trasie zaprezentowane zostały walory dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego, wśród których na uwagę zasługują obiekty sakralne rzymskokatolickie, greckokatolickie i judaistyczne, świadczące o wieloreligijności tego obszaru.
The concept of ecomuseology was developped in France in the 60s of the 20th century and aimed at presenting a holistic model of the landscape. In Poland, first attempts at creating ecomuseums were made at the end of the 90s of the 20th century, and at present, the idea is increasingly implemented. In Bieszczady region, there were build several ecomuseums and establishing the next ones is at the stage of analysis. The most renowned are the ecomuseums Hołe, W krainie Bobrów, W krainie Bojków and Trzy Kultury. What distinguishes the Trzy Kultury ecomuseum in question is the multiculturalism referring back to preWorld War Two times when Bieszczady region was inhabited by Poles, Ukrainians and Jews. A thirteen kilometre long trail provides the natural and cultural heritage values, among which noteworthy are sacred buildings of Roman catholic, Greek catholic and Judaic Rites which testify to the cooccurrence in this area of the representatives of different denominations.
Źródło:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego; 2013, 19; 121-131
1896-1460
2391-5293
Pojawia się w:
Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sacrum. Obraz i funkcja w społeczeństwie średniowiecznym
Autorzy:
Pysiak, Jerzy
Pieniądz-Skrzypczak, Aneta
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/books/1369812.zip
https://bibliotekanauki.pl/books/1369812.pdf
https://bibliotekanauki.pl/books/1369812.mobi
https://bibliotekanauki.pl/books/1369812.epub
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Opis:
"Sacrum. Obraz i funkcja w społeczeństwie średniowiecznym' jest pierwszym tomem serii „Aquila volans”, prezentującym wyniki badań nad cywilizacją średniowiecznej Europy łacińskiej, od jej antycznych początków po schyłek tej epoki, widzianej przez pryzmat sacrum — jednej z fundamentalnych kategorii kultury ludzkiej. Prawie 30 zróżnicowanych tematycznie tekstów, napisanych przez historyków, archeologów, historyków sztuki, muzykologów i historyków literatury przybliża współczesnemu czytelnikowi podstawowe kategorie poznawalnej rzeczywistości, jakimi są sacrum i profanum, genezę sakralnego sposobu widzenia świata, wpływ uświadamianego sacrum na życie człowieka, wreszcie przemiany duchowe, intelektualne i związane z kulturą materialną, dokonujące się w bezpośrednim związku ze sferą ponadnaturalną. Średniowieczne sacrum to również fascynujące powiązania religii i władzy oraz nierozerwalny związek między religią chrześcijańską a dziejami państw i ludów europejskich.
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Książka
Tytuł:
Cmentarze – estetyka przestrzeni sacrum w kontekście współczesnych rozwiązań projektowych
Cemeteries. The aesthetics of the sacred in the context of contemporary design solutions
Autorzy:
Pleskaczyńska, K.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/398383.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
cmentarze
architektura cmentarna
sacrum
modern architecture
contemporary cemetery
Opis:
Cmentarze są istotną częścią przestrzeni publicznej każdego miasta. O jej wyjątkowości stanowi niezwykłe połączenie przeciwieństw, takich jak utylitaryzm i duchowość, estetyka i ekonomia, wspólność i indywidualizm, przeszłość i przyszłość. Podobnie jak wszystko wokół nas, zmieniają się również i cmentarze, choć zapewne w innym tempie, zależnym od otwartości ludzi na zmiany w tym obszarze. A jest to strefa mocno związana z religijnością i tradycją, w których, jak wiadomo, zmiany zachodzą niezwykle powoli. Projektanci cmentarzy stają przed szczególnymi wyzwaniami – zajmują się wszak przestrzenią o szczególnym znaczeniu, która powinna zachować określony nastrój, stanowić miejsce kontemplacji, zadumy, wyrażać szacunek dla pochowanych tam zmarłych oraz dla odwiedzających ich najbliższych. Niniejszy artykuł jest próbą prześledzenia zmian w architekturze przestrzeni współczesnych nekropolii i znalezienia odpowiedzi na kilka istotnych pytań: czy nowe koncepcje i wizje miejsc wiecznego spoczynku wciąż noszą cechy przestrzeni sacrum? Czy w tym konkretnym obszarze istnieje jakakolwiek szansa na postęp, rozwój i zmiany? Czy dziedzictwo tradycji i religii ogranicza pole kreacji? Jak przyjmowane są wszelkie nowe koncepcje, w tym innowacyjne możliwości pochówków? Tekst wykaże, jak istotna jest integracja różnych, często odległych dziedzin, takich jak estetyka, ekonomia, dziedzictwo kulturowe, etyka, ekologia – dla skomponowania przestrzeni spełniającej wymagania tychże obszarów, a przede wszystkim będącej sferą sacrum, czego wciąż, i w różnych kręgach kulturowych, oczekuje się od cmentarzy.
Cemeteries are an important element of every city. The uniqueness of this particular space is based on a connection of some of the features and properties often standing against each other in opposition, such as utilities and spirituality, aesthetics and economics, generality and individualism, past and future. We expect the cemeteries should fulfill the role of space worthy of burying our loved ones. We would like to be sure that nothing would disturb the silence and contemplation mood, and in the visual sphere, that nothing would bring down the special atmosphere of the sacred place. But like everything around, cemeteries are changing too. Their designers are facing new challenges. Customs, traditions and the mentality of societies are evolving and changing to varying degrees. This article is an attempt of tracking the changes of contemporary cemeteries. Will the new concepts and visions of eternal rest still bear the features of the sacred? Whether in this particular area, there is any chance of “progress”, development and changes? Does the legacy of tradition and religion reduce creative field, new concepts of composition, innovative possibilities of burials, new technological capabilities? The Author is going to show how important is the integration of different, often remote areas such as aesthetics, economics, cultural heritage, ethics, ecology, to compose a space that meets the requirements of all these areas, and above all, which is the space of the sacred, which is still, and in different cultures, expected from cemeteries.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2016, 8, 3; 151-161
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Sacrum i profanum ogrodu przydomowego wsi pogranicza polsko-białoruskiego
Sacrum and profanum of the house gardens in the polish and belarus borderline
Autorzy:
Sulima, M.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/398577.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Politechnika Białostocka. Oficyna Wydawnicza Politechniki Białostockiej
Tematy:
ogród przydomowy
Podlasie
pogranicze polsko-białoruskie
garden
tradition
Opis:
Wsie wschodniopodlaskie, położone na pograniczu polsko-białoruskim, należą do tych unikatowych obszarów w kraju, na których do dnia dzisiejszego zachowały się ogromne pokłady spuścizny duchowej i materialnej. Pierwsze, widoczne są przede wszystkim w sferze mentalno-obyczajowej, na którą wpływ wywiera dominująca tutaj religia prawosławna. Krajobraz kulturowy tworzą przetrwałe od XVI wieku w praktycznie niezmienionym stanie układy ruralistyczne, charakterystyczna struktura działek, wernakularna architektura. Atmosferę drewnianych wsi potęguje ponadto przyroda: łąki, lasy, a także wiejskie ogródki przydomowe. Dawniej, przekazywana przez pokolenia, tradycja i religia, stanowiły wyznacznik dla ich kształtowania. Niektóre rośliny były ozdobą zagrody, inne poprzez swoje właściwości apotropeiczne chroniły dom, np. przed uderzeniem pioruna, stanowiąc element świata sacrum. Tradycyjny ogród wiejski odbierany był nie tylko w kategoriach piękna czy użyteczności, ale także – jako wyznacznik tożsamości społeczności prawosławnych. Z uwagi na sytuację demograficzną i wyludnianie wsi – działki wykupowane są na tzw. letnie domy, przy których coraz częściej powstają ogrody dalekie od tradycyjnych wzorów, stanowiące odwzorowanie gustów właścicieli. Tęsknota za namiastką piękna i powrotem do korzeni nakazuje ochronę i poszanowanie materialno-duchowego bogactwa tych terenów. Jest to niewątpliwie jedno z kluczowych zagadnień dla zachowania tożsamości wiejskich obszarów pogranicza etnicznego. Tekst oparty na materiałach etnograficznych, historycznych i przeprowadzonych autorskich badaniach terenowych prezentuje symbolikę tradycyjnego ogrodu przydomowego wsi pogranicza polsko-białoruskiego, związane z nim wierzenia społeczności etnicznych oraz stan aktualny.
Villages of east of Podlaskie region, located near the border with Belarus belong to these unique areas in the country, where a huge amount of material and spiritual heritage have remained until this day. First, it could be seen in the mental and moral realm, which is influenced by Orthodox religion. The cultural landscape is formed by rural complexes, distinctive architecture plots, vernacular architecture, which were preserved here since the sixteenth century. The image of the wooden village is also created by nature: meadows, forests, as well as rural gardens. Historically, the tradition that passed through the generations was the determinant for their development. Some plants were source of pride of the homestead, others through their properties protected houses, eg. against lightning. The traditional cottage garden was not only perceived in terms of beauty or utility, but also - as an indicator of the identity of ethnic communities. Due to the progressive „aging” and extinction of the village - plots are sold and gardens become a reflection of the new owner’s tastes. The longing for beauty and back to the roots, requires the protection and respect of the material and spiritual wealth of those areas. This is undoubtedly one of the key issues for the preservation of the identity of the ethnic borderland. The text based on the ethnographical, historical sources and field research shows the symbolism of the traditional gardens in front of the houses of the Polish and Belarus borderline and current condition of those villages.
Źródło:
Architecturae et Artibus; 2017, 9, 1; 63-70
2080-9638
Pojawia się w:
Architecturae et Artibus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
SACRUM I PROFANUM W OBRAZIE MARIA IN SOLE GEERTGENA TOT SINT JANS (część I)
Sacrum and profanum in the painting Maria in sole by Geertgen tot Sint Jans (part I)
Autorzy:
Kubies, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/585129.pdf
Data publikacji:
2013
Wydawca:
Uniwersytet Opolski. Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego
Opis:
This little painting (24.6 x 18.1 cm) Maria in sole by Geertgen tot Sint Jans from the Museum Boijmans van Beuningen in Rotterdam which served as the right wing of a diptych transmits religious, cosmological and secular ideas. Its pendant, the left wing which is exhibited in the National Galleries of Scotland in Edinburgh depicts Passion Scenes with Saint Dominic and Saint Jerome. The study is divided into two parts. In the fist one, after presenting the painter active in Haarlem (famulus ac pictor who lived with the knightly monks of the Commandery of Saint John) in the second half of the 15th century, I discuss the painting in two contexts. Apocalyptical Andachtsbild — mulier amicta sole (Rev 12,1), the Virgin Mary clothed in the light of Christ and Rosarium Virginis Mariae expressed among others by the three concentric rings formed by translucent angels (they represent three mysteries of the Rosary: joys, sorrows and glories of the Virgin Mary) belong to the field I called in the title of the article sacrum. Both sections are accompanied by theological and iconographic reflections. Four thematic sections of the study are as follows: Et signum magnum paruit in caelo: mulier amicta sole Rosarium Virginis Mariae Motus autem non est ens completum, sed est via in ens... Musica coelestis vel mundana
Źródło:
Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars; 2013, 19, 1(41); 147-167
1234-4214
Pojawia się w:
Liturgia Sacra. Liturgia - Musica - Ars
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies