Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Rus’" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
Чеські воїни на полі Ґрюнвальдської битви: участь та пошуки контактів із Польщею та Литвою-Руссю
Czech Warriors on the Field of the Battle of Grunwald: Participation and Search for Contacts with Polond and Lithuania-Rus’
Autorzy:
Козак, С.Я.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22676720.pdf
Data publikacji:
2022-01-27
Wydawca:
National Academy of Sciences of Ukraine. Institute of World History
Tematy:
Ґрюнвальдська битва
Тевтонський орден
Богемія
чеські найманці
Ян Жижка
Зиґмунд Корибутович
чесько-руські відносини
Battle of Grunwald
Teutonic Order
czech mercenaries
Jan Žižka
Zygmunt Korybutovych
Czech-Rus’ relations
Opis:
У статті досліджується проблема участі воїнів з Богемії у подіях Ґрюнвальдської битви як на боці польсько-литовських сил, так і на боці Тевтонського ордену. Окреслено стан дослідження теми, її місце у вивченні Ґрюнвальду. Наголошено на актуальності вивчення чеської військової складової у військах обох сторін з огляду на потребу подальшого розвінчання міфу про німецьку небезпеку та панславістський союз. Автором проаналізовано, у складі яких хоругв – польсько-литовських та орденських – воювали чеські найманці та названо імена відомих із джерел їхніх очільників. Проаналізовано «чеські» епізоди у творі Яна Длуґоша, відзначено, що версія участі найманців з Богемії у битві відображає негативне ставлення польського хроніста до Чехії. Піднято питання участі у подіях війни з Орденом майбутнього провідника гуситів Яна Жижки, відстоюється думка, що він воював у лавах польсько-литовського війська. Звернено увагу на причетність до Ґрюнвальдської битви литовсько-руського князя Зиґмунда Корибутовича, а також на його подальшу роль у чесько-руських відносинах у вирі гуситських подій. Наголошується, що Ґрюнвальдська битва була вирішальною подією, яка вплинула на поступовий відхід Богемії від союзу з Орденом, принаймні, для тих її сил, які згодом брали участь у гуситських подіях та налагоджували контакт із Владиславом ІІ Ягайлом та Вітовтом. Згадується епізод листування Яна Гуса з польським королем у контексті того, як польська пропаганда витворювала міф власної миротворчої перемоги одразу після війни. Автор дійшов висновку, що події Ґрюнвальдської битви частково визначили для Богемії її подальшу геополітичну взаємодію у Центрально-Східній Європі та сприяли відновленню комунікації із Литвою, Польщею та Руссю. Водночас, наголошено, що Ґрюнвальд не став остаточним розривом відносин із Орденом, із яким у Богемії, як і в королівства Русі, впродовж минулих століть були доволі міцні зв’язки.
The article examines the problem of the participation of soldiers from Bohemia in the events of the Battle of Grunwald, both on the side of the Polish-Lithuanian forces and on the side of the Teutonic Order. The state of research of the topic, its place in the study of Grunwald is outlined. The urgency of studying the Czech military component in the armies of both sides was emphasized, given the need to further debunk the myth of the German danger and the pan-Slavic alliance. The author analyzes which Polish-Lithuanian and Order banners fought Czech mercenaries and names the names of their leaders known from sources. The “Czech” episodes in the work of Jan Dlugosz are analyzed, it is noted that the version of the participation of mercenaries from Bohemia in the battle reflects the negative attitude of the Polish chronicler to the Czech Republic. The issue of participation in the events of the war with the Order of the future leader of the Hussites Jan Žižka was raised, the opinion is defended that he fought in the ranks of the Polish-Lithuanian army. Attention is drawn to the involvement of Lithuanian-Rus’ Prince Zygmunt Korybutovych in the Battle of Grunwald, as well as to his further role in Czech-Rus’ relations in the wake of Hussite events. It is noted that the Battle of Grunwald was a decisive event that influenced the gradual withdrawal of Bohemia from the alliance with the Order, at least for those of its forces who later participated in the Hussite events and established contact with Wladyslaw II Jagiello and Vytautas. An episode of Jan Hus's correspondence with the Polish king is mentioned in the context of how Polish propaganda created the myth of its own peace victory immediately after the war. The author concludes that the events of the Battle of Grunwald partly determined for Bohemia its further geopolitical cooperation in Central and Eastern Europe and contributed to the restoration of communication with Lithuania, Poland and Rus’. At the same time, it was emphasized that Grunwald did not become the final severance of relations with the Order, with which Bohemia, like the Kingdom of Rus’, had had strong ties for centuries.
Źródło:
Проблеми всесвітньої історії; 2022, 17; 85-97
2707-6776
Pojawia się w:
Проблеми всесвітньої історії
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Урачыстае красамоўства св. Кірылы Тураўскага ў даследаваннях Вацлава Грыневіча
St. Cyril Turowski’s homilies in the research of Waclaw Hryniewicz
Homilie św. Cyryla Turowskiego w badaniach Wacława Hryniewicza
Autorzy:
Krychko, Vol'ga
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1953550.pdf
Data publikacji:
2005
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
Tematy:
homilia
teologia
Biblia
Ruś Kijowska
homily
theology
Bible
Kiev Ruthenia
Opis:
Niniejszy artykuł poświęcony jest literackiej spuściźnie Cyryla Turowskiego, wybitnej postaci XII-wiecznej Rusi. Autorka zajmuje się nie tyle analizą jego twórczości kaznodziejskiej, ile przede wszystkim skupia się na badaniach Wacława Hryniewicza, autora dwu pionierskich prac z kręgu dziejów staroruskiej kultury religijnej. Szczególną uwagę koncentruje natomiast na Homiliach paschalnych św. Cyryla Turowskiego, które zostały przełożone z języka cerkiewnosłowiańskiego przez Wacława Hryniewicza w 1993 roku i opatrzone wnikliwymi komentarzami historycznymi, teologicznymi i filologicznymi.
Źródło:
Roczniki Humanistyczne; 2005, 53, 7; 63-70
0035-7707
Pojawia się w:
Roczniki Humanistyczne
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Середньовічні щити Європи та Русі (конструкція, військово-символічне значення, розвиток)
Medieval Shields of Europe and Rus’ (Construction, Military Symbolic Significance, Development)
Autorzy:
Козак, М.І.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/22676837.pdf
Data publikacji:
2022-11-08
Wydawca:
National Academy of Sciences of Ukraine. Institute of World History
Tematy:
комплекс озброєння
обладунок
мигдалеподібний щит
трикутний щит
павеза
тарч
«черлені щити»
armament complex
armor
almond-shaped shield
triangular shield
pavise
tarch
“cherleni shchyty”
Opis:
У статті розглянуто проблему розвитку щитів як головного елементу середньовічного захисного спорядження та важливого військового і геральдичного символу в українській середньовічній державі Русь та в Європі загалом. Автором окреслено стан дослідження теми та її джерельну базу. Простежено головні тенденції розвитку конструкції та символічного значення щитів у Європі періоду середньовіччя. Водночас, здійснено акцент на джерела, що стосуються Русі та суміжних із нею територій. Автор звертає увагу на необхідність зіставлення археологічних, писемних та іконографічних джерел у межах одного дослідження. У контексті цього дослідження звернено увагу на найбільш репрезентативні джерела, особливо на ті, які можна апробувати щодо руського матеріалу. Наголошено на тому, що щит як базовий елемент захисного спорядження впродовж середньовіччя чималим чином розвивався у руслі загальноєвропейських тенденцій. Це, водночас, унеможливлює виокремлення місцевих особливостей десь до початку ХІІІ ст. Саме на зламі ХІІ–ХІІІ ст. в деяких регіонах Східної Європи, а саме у русько-балтійсько-польському пограниччі формувався відносно новий тип щита, так звана «протопавеза». Це, відтак, мало безпосередній вплив на озброєння Русі і Тевтонського ордену у ХІІІ–XIV ст. У статті проаналізовано головні взаємовпливи і запозичення типів щитів поміж різними регіонами Східної Європи за доби середньовіччя. Наголошується, що на теренах української середньовічної держави Русь, яка перебувала на перетині східних та західних воєнних традицій, могли використовуватись щити як загальноєвропейських типів, так і східний «калкан». Проте, з огляду на наявні джерела, можна з упевненістю констатувати саме загальноєвропейську тенденцію розвитку цього захисного спорядження. Автор дійшов висновку, що щити, які використовувались як на Русі, так і в Європі у Х–ХІІ ст. загалом належали до тих самих типів. Зокрема, це круглий, мигдалеподібний та трикутний щити. Складнішим залишається питання щодо щитів ХІІІ–XV ст. У цей період можна спостерігати як впливи Західної Європи на Русь, наприклад, поширення рицарської тарчі, так і тенденції, які розпочались із теренів Східної Європи, а саме поширення павези у XІV–XV ст.
The article considers the problem of the development of shields, the main element of medieval protective equipment, and an important military and heraldic symbol in Ukrainian medieval state of Rus’ and in Europe in general. The state of the research and the source base are outlined. The main trends in the development of the design and symbolic significance of shields in Europe during the Middle Ages are outlined. At the same time, emphasis was placed on sources concerning Rus’ lands and adjacent territories. The author draws attention to the need to compare archaeological, written and iconographic sources in one study. The study focuses on the most representative sources, especially those that can be to apply on material from the Rus’ lands. It is emphasized that the shield as a basic element of protective equipment during the Middle Ages, іn Rus’ lands largely developed in line with European trends. Which in turn makes it impossible to isolate local features about to beginning of the ХІІІ century. At the turn of the XII–XIII centuries in some regions of Eastern Europe, namely the Rus’-Baltic-Polish border, a relatively new type of shield is being formed, the so-called “protopaveza”. This in turn had a direct impact on the armaments of Rus’ and the Teutonic Order in the ХІІІ–ХІV centuries. The author analyzes the main interactions and borrowings of types of shields between different regions of Eastern Europe during the Middle Ages. It is noted that in the Ukrainian medieval state of Rus’, which was at the intersection of Eastern and Western military traditions, shields of both European types and the eastern “kalkan” could be used. However, given the available sources, it is safe to say that the European trend of development of this protective equipment had an advantage. The author came to the conclusion that the shields used in Rus’ and Europe in the X–XII centuries generally belonged to the same types. In particular, it is round, almond-shaped and triangular shields. The issue of shields of the XIII–XV centuries remains more complicated. During this period can be observed as the influence of Western Europe on Rus’, for example, the spread of the knight's “tarch”. And trends that began in Eastern Europe, namely the spread of pavises in the XIV–XV centuries.
Źródło:
Проблеми всесвітньої історії; 2022, 18; 12-40
2707-6776
Pojawia się w:
Проблеми всесвітньої історії
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Святые Западной Руси времен преподобного Сергия
Święci Zachodniej Rosji w czasach św. Sergiusza
The Saints Of Western Russia from the epoch of Sergius of Radonezh
Autorzy:
Федюкина, Елена
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/420444.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet w Białymstoku. Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku
Tematy:
Западная Русь
святость
конфессиональная ситуация
выбор веры
митрополии Литовская и Галицкая
виленские мученики
преподобный Сергий Радонежский
подвиг
митрополит Киприан
Ruś Zachodnia
świętość
sytuacja wyznaniowa
wybór wiary
Litewska i Halicka metropolie
męczennicy wileńscy
święty Sergiusz z Radonieża
poświęcenie
metropolita Cyprian
Western Russia
sacredness
confessional situation
the choice of religion
Lithuanian and Galician metropoles
Vilnius
martyrs
Saint Sergius of Radonezh
feat
Metropolitan Cyprian
Opis:
Специфика историко-культурного развития Западной Руси обусловлена длительным соседством с народами-завоевателями Польшей и Литвой, а также воздействием униатских устремлений определенных сил. Автор пользуется названием Западная Русь для обозначения ареала проживания предков современного белорусского народа и отчасти Галицко-Волынской Руси, т.е. современной северо-западной Украины. Непосредственными героями повествования стали святые, которых взрастил народ Белой Руси, соотносимые с эпохой преподобного Сергия Радонежского. Этнически, это были представители как русского, так и литовского народов. В статье затрагивается проблема выбора Литвой веры и ее влияние на судьбы православных подвижников. Неотъемлемыми чертами западнорусской святости автор считает служение правде и служение Церкви в сочетании с истинной просвещенностью.
Specyfika rozwoju historyczno-kulturowego Rusi Zachodniej uwarunkowana jest sąsiedztwem z ukierunkowanymi zaborczo wobec niej Polską a Litwą, jak również wpływem ówczesnych dążeń unickich. Autor używa nazwy Ruś Zachodnia na oznaczanie regionu zamieszkania przodków współczesnych Białorusinów oraz po części ludności Rusi Halicko-Wołyńskiej, czyli współczesnej północnozachodniej Ukrainy. Jako bezpośredni bohaterowie występują tu święci, których wyłonił naród Białej Rusi w epoce chronologicznie skorelowanej z okresem życia św. Sergiusza z Radonieża. Pod względem etnicznym byli to przedstawiciele tak Rusinów (szerzej, Słowian), jak i Litwinów. W artykule jest poruszany problem wyboru wiary przez Litwę, poprzez jego wpływy na losy prawosławnych świętych. Wśród nieodzownych cech świętości Rusi Zachodniej autor wymienia służbę prawdzie i Cerkwi, którym towarzyszyły wysokie dążenia oświeceniowe.
The peculiarity of historical and cultural development of Western Russia is caused by the long-term vicinity of conquering countries, such as Poland and Lithuania, and also by the influence of uniate aspiration os specific forces. Author uses the name of Western Russia for marking the habitation area of modern Belorussians’ ancestors and partly Galician-Volhynian Russia, i.e. modern Notrh-Western Ukraine. The direct narration heroes were the saints grown by the people of White Russia. These saints are correlated with the epoch of Sergius of Radonezh. Ethnically they were the representatives of both Russian and Lithuanian people. The article touches on the problem of choosing Lithuania its religion and its impact on the fate of Orthodox men of faith. The author considers minestering the truth and Church service coupled with true enlightenment to be essential feature of Western Russian sacredness.
Źródło:
ELPIS; 2015, 17; 59-64
1508-7719
Pojawia się w:
ELPIS
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
РУСЬКА МОВА В РЕЦЕПЦІЇ ЗАХІДНОРУСЬКОЇ ДУХОВНОЇ ЕЛІТИ ОСТАННЬОЇ ЧВЕРТІ ХVII ст.
RUS’KA LANGUAGE IN THE PERCEPTION BY WEST RUS ECCLESIASTICAL ELITE OF THE LAST QUARTER OF THE XVII CENTURY
Autorzy:
Фаріон, Ірина
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1042746.pdf
Data publikacji:
2015-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Opis:
W artykule zbadano rolę i miejsce języka ruskiego (ukraińskiego) w systemie wartości społeczno-religijnych zachodnioruskiej elity duchownej. W centrum badania znajduje się świadomość językowa wybitnych przedstawicieli duchowieństwa unickiego — metropolity Cypriana Żochowskiego, biskupów Josypa Szumlanskiego, Innocentego Winnickiego i ks. Piotra Kaminskiego.
In the article the role and place of the Rus’ka (Ukrainian) language is researched in the system of social and religious values of West Rus’ ecclesiastical elite. The research is focused on the language consciousness of the signifi cant representatives of Uniate Clergy, namely metropolitan Kyprian Zhochovskyj, bishops Iosyf Shumliansky and Innocenty Winnicki and priest Petro Kaminskyi.
Źródło:
Studia Ukrainica Posnaniensia; 2015, 3; 63-69
2300-4754
Pojawia się w:
Studia Ukrainica Posnaniensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Русь и её святые в славянском учении Иоанна Павла II. Между историей и настоящим
Ruś i jej święci w słowiańskim nauczaniu Jana Pawła II. Między historią a dniem dzisiejszym
Autorzy:
Przebinda, Grzegorz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1376008.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Karpacka Państwowa Uczelnia w Krośnie
Tematy:
dziedzictwo średniowiecznej prawosławnej Rusi
święci bracia Cyryl i Metody
św. Benedykt
dawne dzieje i religia Białorusi
Ukrainy i Rosji
święci dawnej Rusi
Jan Paweł II
prawosławie
katolicyzm
ukraiński grekokatolicyzm
ekumenizm
wiara i kultura
heritage of medieval Orthodox Rus
the Saints Cyril and Methodius
St. Benedict
early
history of Belarus
Ukraine and Russia
the saints of early Russia
John Paul II
Orthodox
Christianity
Catholicism
Ukrainian Greek Catholics
ecumenism
faith and culture
“the
two lungs of Christianity”
Vyacheslav Ivanov
meeting between Pope Francis I and the Patriarch
of Moscow Cyril I in Cuba
наследие средневековой
православной Руси
святые братья Кирилл и Мефодий
св. Ве-
недикт
средневековая история и религия Беларуси
России и Украины
святые древней
Руси
Иоанн Павел II
православие
католичество
украинскиое грекокатоличество
экуменизм
вера и культура
«два лёгких христианства» Вячеслава Иванова
встреча
папы Франтиска I патриарха Кирилла I в Гаване (Куба)
Opis:
Ruś i jej święci w słowiańskim nauczaniu Jana Pawła II. Między historią a dniem dzisiejszymW tekście podjęto próbę syntetycznego opisu stosunku Jana Pawła II – „Papieża z Polski” – doreligijnej tradycji Rusi Kijowskiej, będącej dziś wspólnym dziedzictwem i przestrzenią duchowo-historyczną dla Rosji, Ukrainy i Białorusi. Jan Paweł II, przyznając się do duchowego dziedzictwajagiellońskiej Rzeczpospolitej Obojga Narodów, głosił w swoich dokumentach, wypowiedziach,pielgrzymkach i postawach życiowych „ekumenizm większej Europy”. Należą tutaj zarównokatolicki Zachód i Europa Środkowowschodnia, mające za duchowego patrona św. Benedykta,jak i prawosławna oraz greckokatolicka Europa Wschodnia, której patronują bracia Cyryl i Metody.Polski papież często nawiązywał w tym kontekście do zasady „dwóch płuc chrześcijaństwa”,sformułowanej w 1930 roku przez rosyjskiego poetę-symbolistę i myśliciela Wiaczesława Iwanowa.W tym szerokim ekumenizmie – będącym podstawą wizji „Europy od Atlantyku aż poUral” polskiego Papieża – swe miejsce mogą odnaleźć zarówno katolicy obrządku łacińskiegoi grekokatolicy obrządku bizantyńskiego jak i prawosławni wszystkich narodów Europy Południowej i Wschodniej. W artykule zostało podkreślone, że ekumeniczna postawa Papieża z Polskiw szczególności wobec rosyjskiego prawosławia przyczyniła się do epokowego, pierwszegow ogóle w dziejach spotkania papieża z moskiewskim patriarchą – stało się to 12 lutego 2016roku w Hawanie na Kubie za sprawą papieża Franciszka I i moskiewskiego patriarchy Cyryla I.
The article attempts a synthetic description of the attitude of John Paul II – “the Pope from Poland” – to the religious tradition of Kievan Rus, a territory of shared spiritual and historical heritage for Russia, Ukraine, and Belarus. Identifying himself with the heritage of the Jagiellonian Polish-Lithuanian Commonwealth, John Paul II preached the “ecumenism of a greater Europe” in his official documents and statements, during his pilgrimages, and through the example of his own life. His teaching encompassed both, the Catholic West and Central Europe, with their spiritual patron in the figure of St. Benedict, as well as the Orthodox and Greek Catholic Eastern Europe, patroned by the brother saints Cyril and Methodius. Speaking of European spirituality the Polish Pope often referred to the metaphor of “the two lungs of Christianity” coined by the Russian symbolist poet and thinker, Vyacheslav Ivanov, in 1930. This broad ecumenical concept, which stands at the basis of the Pope’s vision of “Europe from the Atlantic to the Ural Mountains,” brings together the Roman Catholics, the Greek Catholics of the Byzantine Rite, and the members of all the Orthodox churches functioning among the nations of southern and eastern Europe. The article underlines the importance of the ecumenical stance of the Polish Pope and shows how his openness towards the Russian Orthodox Church prepared ground for the first historical meeting of a pope and a patriarch of Moscow – this epochal event happened in Cuba on 12 February 2016 between Pope Francis I and the Patriarch of Moscow and all Rus’ Cyril I.
Автор предпринял попытку синтетического описания отношения Иоанна Павла II – «Папы из Польши» — к религиозному наследию Киевской Руси как части духовно-и- сторического пространства, общего для России, Украины и Беларуси. Иоанн Павел II, черпая из духовного наследия ягеллонской Речи Посполитой, одновременно в своих высказываниях, апостольских визитах, жизненной позиции и документах выступал за «экуменизм Европы побольше», включающей как католический Запад и Централь- но-восточную Европу, под духовным покровительством св. Бенедикта, так и Восточную Европу, покровителями которой являются братья Кирилл и Мефодий. В данном контексте польский Папа часто обращался к принципу «двух лёгких христианства», сформулированному в 1930 году российским поэтом-символистом и мыслителем Вяче- славом Ивановым. В этом широком экуменизме как идейном базисе папского видения «Европы от Атлантики до Урала» своё место могут найти как верующие Римско-ка- толической и Греко-католической, так и Православной церквей всех народов Южной и Восточной Европы. В статье подчёркивается, что экуменическая позиция польского Папы, в особенности по отношению к русскому православию, стала одним из важных факторов, благодаря чему стала возможна первая в истории встреча Папы – Франциска I с Патриархом Московским и всея Руси – Кириллом I – состоявшаяся 12 февраля 2016 года в Гаване на Кубе.
Źródło:
Studia Pigoniana; 2020, 3, 3; 49-74
2657-3261
Pojawia się w:
Studia Pigoniana
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Подкарпатская Русь в составе Чехословакии: история, культура, национальная идентичность
Subcarpathian Rus as a part of Czechoslovakia: history, culture, national identity
Autorzy:
Egorova, Ksenia
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/645222.pdf
Data publikacji:
2014-11-26
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Slawistyki PAN
Tematy:
border studies
Czechoslovakia
Subcarpathian Rus
Ruthenia
minor Slavic languages
national identity
Opis:
Subcarpathian Rus was incorporated into the Czechoslovak Republic as a result of the Treaty of Saint-Germain-en-Laye (1919). The following year Subcarpathian Rus being a part of Czechoslovakia was declared a self-governing autonomy with a certain number of democratic rights established by the Constitution. Among them was a right to use their national language. Codification of the Subcarpathian Ruthenian language has not yet been completed and it is an extensively discussed problem for contemporary linguists. After the First World War the Subcarpathian lands with its Ruthenian population was a poor farming region with a low level of ethnic self-awareness. Global economic and politic processes changed the situation dramatically and compelled the educated part of Subcarpathian Rus citizens into a discussion about their national language, culture and literature. The President of Czechoslovakia T. G. Masaryk participated in the discussion and was very interested in the cultural development of the region. Ruthenian society was split into two parts – pro-Russian and pro-Ukrainian. The national composition of the region was very complicated. In order to understand the flow of national ideas in Subcarpathian Rus, the research presented here sets out to cover the history of the codification of the Ruthenian language, the creation of grammar books for schools, and to analyze the role of both the Russian and Ukrainian components in the cultural development of this region. This research also takes into consideration the complex analysis of Masaryk’s Slavonic policy and cultural strategies.
Ruś Podkarpacka weszła w skład Republiki Czechosłowackiej w wyniku traktatu podpisanego w Saint-Germain-en-Laye (1919). W następnym roku ogłoszono autonomię Rusi Podkarpackiej jako części Czechosłowacji. Ruś otrzymała szereg demokratycznych praw określonych przez Konstytucję. Jednym z nich było prawo do korzystania z własnego języka narodowego. Kodyfikacja języka Rusinów na Rusi Podkarpackiej nie została jeszcze zakończona i nadal jest problemem szeroko dyskutowanym we współczesnym językoznawstwie. Po pierwszej wojnie światowej tereny Rusi Podkarpackiej były ubogim regionem rolniczym o niskim poziomie samoświadomości etnicznej zamieszkującej go ludności rusińskiej. Globalne procesy gospodarcze i polityczne zmieniły w sposób radykalny sytuację i zmusiły wykształconą część obywateli Rusi Podkarpackiej do rozpoczęcia dyskusji na temat swojego języka, kultury narodowej i literatury. Prezydent Czechosłowacji T. G. Masaryk brał udział w tej dyskusji i popierał rozwój kulturowy regionu. W społeczeństwie rusińskim istniały dwie dzielące je orientacje: prorosyjska i proukraińska. Struktura narodowościowa regionu była bardzo złożona. Artykuł próbuje przybliżyć czytelnikowi problem przepływu idei narodowych na Rusi Podkarpackiej. W artykule omówiono kwestie historii kodyfikacji języka rusińskiego i tworzenia podręczników do gramatyki dla szkół. Oprócz tego przeanalizowana została rola rosyjskiego i ukraińskiego wkładu w rozwój kultury tego regionu. W badaniach uwzględniono kompleksową analizę słowiańskiej polityki i strategii kulturowych Masaryka.
Źródło:
Adeptus; 2014, 4; 76-85
2300-0783
Pojawia się w:
Adeptus
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Незамеченная эпика: метрическая (пере)оценка "Повести временных лет и Слова о полку Игореве"
Unnoticed Epic: Metrical (Re)Evaluation of 'The Tale of Bygone Years and Song of Igor Campaign'
Autorzy:
Nazarow, Nazarij
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2031771.pdf
Data publikacji:
2019
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Czytelnia Czasopism PAN
Tematy:
metrics
oral tradition
folklore
chronicle
Kyivan Rus
Źródło:
Slavia Orientalis; 2019, LXVIII, 2; 241-260
0037-6744
Pojawia się w:
Slavia Orientalis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Места памяти Полоцка: на перекрестках культурных традиций
Polotsk’s Sites of Remembrance: at the Crossroads of Cultural Traditions
Autorzy:
Воронин, Василий
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2131669.pdf
Data publikacji:
2020-09-19
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
Polotsk
Polochans
Euphrosine of Polotsk
Grand Duchy of Lithuania
Saint Sophia
Occidentalisation
Tale of Polotsk
White Rus’
Połock
połocczanie
Eufrozyna Połocka
Wielkie Księstwo Litewskie
święty Zofiej
okcydentalizacja
Powieść o Połocku
Ruś Biała
полочане
Евфросиния Полоцкая
Великое Княжество Литовское
святой Софей
вестернизация
Повесть о Полоцке
Белая Руc
Opis:
W epoce średniowiecza i wczesnej nowożytności w Połocku istniało wiele rozpoznawalnych miejsc pamięci. Kult książąt i świętych miał metrykę staroruską, a w czasach Wielkiego Księstwa Litewskiego uzupełniony został nie tylko o nowsze odpowiedniki, ale także o symbolikę miejską i ziemską, o nazwę krainy Biała Ruś i inne. Od przełomu XV i XVI w. coraz bardziej zauważalny był wpływ kultury Zachodu na miejsca pamięci Połocka.   В эпоху Средневековья и раннего Нового времени в Полоцке существовал ряд узнаваемых мест памяти. От древнерусской эпохи вели свое происхождение культы князей и святых, во времена Великого княжества Литовского этот ряд был дополнен не только их более новыми аналогами, но также городской и земельной символикой, названием края Белая Русь и прочим. С рубежа XV–XVI веков места памяти Полоцка испытывали на себе все более заметное влияние западной культуры.
In the Middle Ages and the Early Modern era, there was a number of recognisable sites of remembrance in Polotsk. The cult of princes and saints originated in the period of Old Rus’, while in times of the Great Duchy of Lithuania the sites were not only complemented with new analogues, but also with the municipal and land symbols, including the land’s name White Rus’, and others. From the turn of the sixteenth century, the Polotsk memorial places were increasingly influenced by the West European culture.
Źródło:
Rocznik Lituanistyczny; 2020, 6; 235-265
2450-8454
2450-8446
Pojawia się w:
Rocznik Lituanistyczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Кілька епізодів урбаністичного розвитку Києва у X–XI ст. за археологічними джерелами
Autorzy:
Тараненко, Сергій
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1891119.pdf
Data publikacji:
2019-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
archeologia
urbanistyka
Stara Rus
Kijów
megalopolis
archaeology
Urban Studies
The Old Rus
Kyiv
Opis:
The author highlights the role of archaeology in researches of development of Kyiv in X–XI centuries, from the times of town’s founding to the times of its territorial growth, paying special attention to the peculiarities of topography and hydrology. The author proposes to use the term and the concept ‘megalopolis’ in studying the development of Kyiv.
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2019, 2 (21); 42-74
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Древнескандинавские и древнеруские паломничества в Святую Землю в XI–XII веках: сравнительный анализ
Autorzy:
Bak, Volodymyr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/686349.pdf
Data publikacji:
2012
Wydawca:
Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie
Tematy:
Pilgrimages
Christianity
Middle East
Jerusalem
Old Rus
Old Scandinavia
Паломничества
христианство
Ближний Восток
Иерусалим
Древняя Русь
Древняя Скандинавия
Opis:
The pilgrimages to the Holy Land in the Medieval Europe occupied a special position among other Christian devotional activities. In this article I would like to analyse the Old Scandinavian travels-pilgrimages – using the written sources – to the Middle East in the 11ᵗʰ–12ᵗʰ centuries. Their routes to Palestine (and sometimes the way back) led through the territory of Rus (the so-called Austrvegr “East Way”). I would also like to compare – to the extent possible – the routes of the Old Scandinavian pilgrimages to these performed at the same time by the Old Rus.
Паломничества в Святую землю в Средневековой Европе занимали особое место среди духовного самовыражения христиан. В рамках этой статьи, хотелось бы рассмотреть известные по письменным источникам древнескандинавские путешествия-паломничества на Ближний Восток в XI–XII вв., путь которых (в Палестину, а иногда и обратно) пролегал через территорию Руси (так называемый Austrvegr «Восточный путь»). И по возможности, сравнить пути этих путешествий с паломничествами древних русичей того же времени.
Źródło:
Orientalia Christiana Cracoviensia; 2012, 4
2450-2936
2081-1330
Pojawia się w:
Orientalia Christiana Cracoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Документ і влада на Галицькій Русі пізнього середньовіччя (У зв’язку з монографією Sven Jaros, Integrationen im Grenzraum. Akteure und Felder multikonfessioneller Herrschaftsaushandlung in Kronruthenien (1340–1434), Berlin–Boston 2021 [Europa im Mittelalter, Bd. 41])
Document and Power in Late Medieval Halych Rus’ (Review: Sven Jaros, Integrationen im Grenzraum. Akteure und Felder multikonfessioneller Herrschaftsaushandlung in Kronruthenien (1340–1434), Berlin–Boston 2021 [Europa im Mittelalter, Bd. 41])
Autorzy:
Зазуляк, Юрій
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/28713770.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Uniwersytet Gdański. Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego
Tematy:
Rus’
Crown Rus’
nobility
charters
donation policy
Opis:
The article provides an overview of the recent book written by the German historian Sven Jaros which examines the history of the political process, local elites, and the documentary culture in Halych Rus’ (Red Ruthenia) during the period of the 1340s – 1430s. The book offers a new interpretation of the power relations and the formation of the local elites in the region with a focus on the detailed analysis of the charters issued by the rulers from the Piast, Anjou, and Jagiellon dynasties, as well as by their governors for the local noblemen, townsmen, and commoners. In his analysis Jaros discusses the composition of the groups of the recipients of charters according to their ethnic, social, and geographic origin. The analysis continues with an examination of the mobility of the rulers, governors, and recipients. It seeks to trace the connections between the geographies of the issue of a charter, the property granted, and the residence of the recipients. The book contains short excursions on the beginnings of the Latin Church and the state of the Orthodox Churches in Crown Rus’ under the rule of Casimir III, the Great, as well as on the practices of cura animarum in the region. Jaros concludes that the continuity and changes in the forms of local political communication and the political order, as reflected in the rulers’ charters for Crown Rus’, determined the political and institutional space for the formation of the local nobility as a supra-ethnic and supra-confessional community. The second part of the book consists of a register (repertorium) of all known charters and their deperdita issued for the region’s recipients by the rulers and their governors during the given period. The register is accompanied by observations on the main characteristics of the available corpus of diplomas and charters for the history of Galicia, which highlights the institutional means of their preservation, the correlation between the surviving originals and copies, the mentions of lost documents, etc. The review also offers alternative explanations of some problems raised in the book, such as how some local knightly clans were formed, or the nature of military service and property rights in the lands of Halych Rus’ and its relations to the written documents issued to confirm such rights.
Źródło:
Studia z Dziejów Średniowiecza; 2023, 26; 423-438
2544-2562
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Średniowiecza
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
До історії постановки драми Війт заламейський на сцені українського народного театру товариства „Руська Бесіда” (переробка Івана Франка з п’єси Педро Кальдерона Саламейський алькальд)
To the History of Staging “The Mayor of Zalamea” on the Stage of Rus’ (Ukrainian) National Theater of the Society “Ruska Besida” (the Rehash of Frankо from the Play of Pedro Calderon “The Mayor of Zalamea”)
Autorzy:
Рой, Уляна
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2178917.pdf
Data publikacji:
2015-12-31
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Calderon
Franko
rehash
translation
theater of the society „Ruska Besida”
Opis:
Ukrainian theater of the society Ruska Besida was one of the essential components in the development of Ukrainian culture in Eastern Galicia. Cultural development was also provided by the activities of Ivan Franko. His work for the theater was often underestimated and superficially studied. This was especially true when the rehash of Ivan Franko The Mayor of Zalamea appeared in the repertoire. The history of staging of this play is important to the history of Ukrainian theatre.
Źródło:
Pomiędzy. Polonistyczno-Ukrainoznawcze Studia Naukowe; 2015, 1; 123-135
2543-9227
Pojawia się w:
Pomiędzy. Polonistyczno-Ukrainoznawcze Studia Naukowe
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Відображення суспільного статусу руської (української) мови у правових документах ХVI ст
Autorzy:
Farion, Irina
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1789950.pdf
Data publikacji:
2017
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego
Tematy:
diachrony
Rus (Ukrainian) language
social status of Rus language
Statutes of Lithuania
Opis:
Social status of the Rus (Ukrainian) language in the diachrony, namely in the 16th century, is the representation of the language-ethnical (national) consciousness of that time and the ability of the then Rus’ elite to legally maintain the main spiritual backbone of the nation, i.e. language, despite the loss of the own state. The subject of research is the evolution of the Rus language through the prism of signifi cant legal documents of the 16th century and identifying main language problems in the context of: 1. The creation of socio-demographic basis of the language functioning through the prism of opposition domestic-foreign; 2. The legal directions of the social status of the Rus language; 3. Defi ning motivational components of the struggle for the status of the Rus language. The main sources of research are the Statutes of Lithuania of 1529, 1566 and 1588, and the petitions of the Rus nobility to the king of Rich Pospolyta (the Polish–Lithuanian Commonwealth).
Źródło:
Studia Ucrainica Varsoviensia; 2017, 5; 43-62
2299-7237
Pojawia się w:
Studia Ucrainica Varsoviensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Вильнюсский список Послания киевского митрополита Климента Смолятича смоленскому пресвитеру Фоме с толкованиями мниха Афанасия
The Vilnius manuscript copy of the Letter by Kievan Metropolitan Kliment Smoliatich to the Smolensk presbyter Thomas commented by monk Athanasius
Autorzy:
Темчин, Сергей Ю.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/494345.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Wydawnictwo Naukowe Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie
Tematy:
древнерусская литература
Киевская Русь
послания митрополитов
экзегетические толкования
Климент Смолятич
Kievan Rus’ literature
metropolitan epistles
exegetic commentaries
Kliment Smoliatich
Opis:
Статья впервые вводит в научный оборот ранее неизвестный список (датируемый серединой XVII в.) Послания киевского митрополита Климента Смолятича смоленскому пресвитеру Фоме с толкованиями мниха Афанасия. Новый список содержится в церковнославянском конволютном Торжественнике общем, ныне хранящемся без шифра в Институте литовского языка (Вильнюс). Статья содержит краткие сведения о рукописи, общую характеристику новонайденного списка указанного произведения и его полную публикацию. Наиболее яркой особенностью вильнюсского списка является то обстоятельство, что он на 2/3 содержит новые фрагменты текста, неизвестные по иным (первичным и вторичным) рукописным источникам.
The author introduces a new (previously unknown) mid-17th century manuscript copy of the Letter by Kievan metropolitan Kliment Smoliatich to Presbyter Thomas commented by monk Athanasius. The new copy is found in a convolute Old Church Slavonic General Homiliarium now kept without a call number at the Institute of Lithuanian Language in Vilnius. The article presents a concise description of the manuscript and a general characteristic of the newly identified copy along with its publication. The most striking feature of the Vilnius copy is that approximately 2/3 of its entire text consist of textual units totally unknown from the previously identified sources.
Źródło:
Rocznik Teologiczny; 2015, 57, 1; 93-115
0239-2550
Pojawia się w:
Rocznik Teologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies