Informacja

Drogi użytkowniku, aplikacja do prawidłowego działania wymaga obsługi JavaScript. Proszę włącz obsługę JavaScript w Twojej przeglądarce.

Wyszukujesz frazę "Prussian partition" wg kryterium: Wszystkie pola


Tytuł:
Badania nad rodziną w miastach zaboru pruskiego w XIX i na początku XX wieku. Stan obecny i perspektywy badawcze
Research on the Family in the Towns of the Prussian Partition in the 19th and at the Beginning of the 20th Centuries. The Present State of Research and Its Prospects
Autorzy:
Zielińska, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1367698.pdf
Data publikacji:
2015
Wydawca:
Uniwersytet Szczeciński. Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
Tematy:
Jewish family
age of newlyweds
infant mortality
town
Prussian partition
19th–20th centuries
Opis:
The article deals with the problem of demographic changes that take place in the families living in towns of the Prussian partition in the 19th century and at the beginning of the 20th. The most important populational parameters have been presented; on the basis of these parameters it is possible to observe trends and the directions of changes, which are part of a much wider, pan-European process of demographic transformation. The research has been carried out on the basis of the information concerning a few towns of the Prussian partition (Toruń, Poznań, Gdańsk, Elbląg, Starogard, Chojnice, Chełmża).A special attention has been paid to a decreasing age of newlyweds, disappearing barriers for mixed (interfaith) marriages, loosening of social and professional requirements, and weakening of the territorial barrier while choosing the spouse. The fact worth noticing is that the interval between the day of birth and the day of baptism was longer than before.Other facts that are of interest are: a decrease of the rate of birth/mortality, as well as of the coefficient of births and deaths at the turn of the 19th and 20th centuries. Another sphere that has been researched is the value of infant mortality, quite high in the 19th century and slowly diminishing afterwards. A combination of civilisational processes, mental changes of human beings and changes in their customs had a decisive impact on the shape and size of the family. It was the beginning of essential transformations, which are still taking place now and keep influencing the demographic situation of the population.The article also contains a proposal of further demographic research on the Jewish family in the towns of the Prussian partition, because that subject is often omitted. In the end, some new directions of research have been suggested and an introductory literature has been given, too.
Źródło:
Przeszłość Demograficzna Polski; 2015, 37, 1; 163-181
0079-7189
2719-4345
Pojawia się w:
Przeszłość Demograficzna Polski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Uposażenie parafii obrzańskiej i wybrane aspekty działalności duszpasterskiej w okresie pocysterskim w latach 1836-1861
Endowment of the Parish in Obra and Selected Aspects of its Pastoral Activity in the Post-Cistercian Period in the Years 1836-1861
Autorzy:
Zając, Paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1040132.pdf
Data publikacji:
2013-01-01
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Obra
the Prussian Partition
kasta cystersów
pastoral ministry
beneficjum parafialne
retired priests
monastic libraries
Jesuits
Karol Antoniewicz SJ
Fr. Aleksander Jełowicki
Fr. Piotr Widawski
Fr. Władysław Lewandowski
Opis:
After 1836 the income of the parish priest and the parish were to be guaranteed by the Prussian administration, but the full amount was not paid for several years. The original project of opening a home for retired priests was never realized. The parish priest was assisted in his pastoral ministry by Fr. Piotr Widawski, who actually fulfilled the responsibilities of the curate. Charitable work was continued, especially the support of the widows who lived in the parish hospital, but eventually the Prussian authorities ordered for it to be shut down. Patriotic activity was also pursued and parish branches of the Polish League (Liga Polska) were founded. A short stay of the Jesuits was marked by an untimely death of Fr. Karol Antoniewicz, who was buried in the crypt of the church in Obra.
Źródło:
Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski; 2013, 8; 167-205
1731-0679
Pojawia się w:
Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Problemy polskiego szkolnictwa zaboru pruskiego i rosyjskiego na kartach „Szkoły” 1868-1914
Problems of the Polish Educational System in the Prussian and Russian Partition Zones on the Pages of “Szkola” (School) 1868-1914
Autorzy:
Wnęk, Jan
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/956523.pdf
Data publikacji:
2008
Wydawca:
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Tematy:
Prussian and Russian Partition Zones
Polish Educational System
“Szkola” (School) 1868-1914
polskie szkolnictwo
zabór pruski
zabór rosyjski
czasopismo „Szkoły”
1868-1914
Opis:
The article discusses the period 1868-1914. At that time in Lvov, a pedagogical magazine entitled Szkoła (“School”) was published, in the columns of which one could find articles dealing with the problems of the Polish educational system in the Prussian and Russian partition zones. They were primarily letters and publications based on information obtained from brochures, newspapers and periodicals issued in the Grand Duchy of Poznan and the Kingdom of Poland. The news concerning Polish education published in Szkoła were non systematic and did not appear in cycles. Nevertheless, they possessed largely informative value for the readers of the periodical. They depicted the struggle to preserve the Polish language in schools, the questions connected with educating at an elementary and secondary level. Some papers provided information about schools for apprentices and schools of rural economics for girls. Galician autonomy created opportunities for freedom of  expression on various topics. Owing to this, the journalists printing their articles in Szkoła openly denounced the abuses of Germans and Russians, criticised Germanization and Russification.
Źródło:
Biuletyn Historii Wychowania; 2008, 24; 23-46
1233-2224
Pojawia się w:
Biuletyn Historii Wychowania
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bernard Chrzanowski i jego relacja o pracy w Lidze Narodowej
Bernard Chrzanowski and his account of his work in the National League
Bernard Chrzanowski a jeho relace o práci v Národní lize
Autorzy:
Wątor, Adam
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/6381117.pdf
Data publikacji:
2023-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo Adam Marszałek
Tematy:
Bernard Chrzanowski
zabór pruski
narodowa demokracja
życie polityczne w II Rzeczypospolitej
Prussian partition
national democracy
political life in the Second Republic
Opis:
The article deals with Bernard Chrzanowski’s account of his participation in the work of the National League. Chrzanowski was a lawyer, national, educational and social activist in the Prussian partition. In the Second Republic he held the office of school superintendent and sat in the Senate. Chrzanowski’s account, presented in the text, contains invaluable information about Poznan members of the National League before 1918, being among the few surviving testimonies about the group’s activities.
Źródło:
Historia Slavorum Occidentis; 2023, 2(37); 93-116
2084-1213
Pojawia się w:
Historia Slavorum Occidentis
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
„Gazeta Rzeźnicka” – gazeta nie tylko dla rzeźników
“Butcher’s Gazette” – a Gazette Not Only for Butchers
Autorzy:
Wałachowska, Teresa
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/31217696.pdf
Data publikacji:
2022
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
“Gazeta Rzeźnicka”
Polish press in the Prussian partition
professional (specialist) press
„Gazeta Rzeźnicka”
prasa polska w zaborze pruskim
prasa fachowa
Opis:
In the early 20th century, Poznań, which belonged to the Prussian partition, was the leading press center. The professional press, which was developing at that time, was well represented. One of the professional magazines which were published in the Polish language was “Gazeta Rzeźnicka” [“Butcher’s Gazette”] – the first periodical for this vocational group. It was published from 1914 through the period of world war I, probably until the end of 1918. First, it appeared several times a week, later as a weekly. It was published, financed and edited by Apolinary klóskowski. An attempt to present the periodical, its formal, editorial and substantive analysis, is based on two preserved annual bound volumes: 1914 and 1918.
Na początku XX wieku Poznań był wiodącym ośrodkiem prasowym w zaborze pruskim. Rozwijająca się w tym czasie prasa zawodowa była licznie reprezentowana. Jednym z czasopism fachowych wydawanych w języku polskim była „Gazeta Rzeźnicka”, pierwsza gazeta dla rzeźników. Ukazywała się od 1914 roku przez cały okres I wojny światowej, prawdopodobnie do końca 1918 roku, początkowo kilka razy w tygodniu, później jako tygodnik. Była wydawana, finansowana i redagowana przez Apolinarego klóskowskiego. Próba prezentacji gazety na podstawie analizy formalno-wydawniczej i treściowej opiera się na dwóch zachowanych rocznikach: 1914 i 1918.
Źródło:
Folia Bibliologica; 2022, 64; 13-36
2449-8246
1230-2376
Pojawia się w:
Folia Bibliologica
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Drogi do powstania wielkopolskiego. Spojrzenie z perspektywy stulecia
The roads to the Greater Poland Uprising. A look from the perspective of a century
Предпосылки Великопольского восстания. Взгляд по прошествии столетия
Autorzy:
Tym, Juliusz S.
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1925840.pdf
Data publikacji:
2018
Wydawca:
Wojskowe Biuro Historyczne
Tematy:
powstanie wielkopolskie
Polska Organizacja Wojskowa Zaboru Pruskiego
Mieczysław Paluch
radykalizm
przygotowania zbrojne
Greater Poland Uprising
Polish Military Organization of the Prussian Partition
radicalism
armed preparations
Великопольское восстание
Польская военная организация „Прусского Раздела”
Мечислав Палюх
радикализм
подготовка вооружения
Opis:
W artykule autor podjął próbę znalezienia z perspektywy stulecia odpowiedzi na pytanie o źródła radykalizmu rdzennych Wielkopolan, czyli Polaków zamieszkujących w 1918 r. obszar określony przez pruskiego zaborcę mianem Prowincji Poznańskiej i będących poddanymi cesarza niemieckiego. Artykuł otwiera charakterystyka dotychczasowej literatury przedmiotu. Poszukując odpowiedzi na postawione pytanie, autor wskazuje na przyczyny polityczne i na obustronną radykalizację postaw już w 1917 r., a następnie przez cały 1918 r., analizuje stopień samoorganizacji społeczeństwa polskiego w Wielkopolsce i ukazuje rolę Centralnego Komitetu Obywatelskiego przekształconego później w Komisariat Naczelnej Rady Ludowej. Charakteryzuje Polską Organizację Wojskową Zaboru Pruskiego. Doszukując się źródeł radykalizmu, opisuje gorące 21 dni pomiędzy obradami Sejmu Dzielnicowego a wybuchem powstania wielkopolskiego. Uwypukla rolę jednostki, przede wszystkim Mieczysława Palucha, wskazując zarazem na źródła jego konfliktu z Komisariatem Naczelnej Rady Ludowej.
In the article the author attempted to find – from the perspective of a century – the answer to the question on the sources of the radicalism of indigenous inhabitants of Greater Poland, i.e. Poles who lived in 1918 in the area named Province of Posen by the Prussian partitioner and who were subjects of the German emperor. The paper begins with a characteristics of existing literature of the subject. Searching for the answer to the question posed, the author points out the political reasons and the mutual radicalization of the attitudes already in 1917 and then in the whole 1918, analyzes the extent of self-organization of the Polish society in Greater Poland, and shows the role of the Central Citizen’s Committee, later transformed into the Commission of the Supreme People’s Council. The Polish Military Organization of the Prussian Partition is characterized. Uncovering the sources of the radicalism, the author describes the 21 heated days between the Polish District Parliament session and the outbreak of the Greater Poland Uprising. The role of the individuals is highlighted, above all Mieczysław Paluch, pointing out at the same time to the sources of his conflict with the Commission of the Supreme People’s Council.
В статье автор предпринял попытку с перспективы прошедшего столетия ответить на вопрос об источниках радикализма коренных поляков, проживающих в 1918 г. на территории, названной пруссами Познаньской Провинцией, и являющихся подданными немецкого императора. Статья начинается с характеристики уже существующей литературы, освещающей данную тему. В поисках ответа на поставленный вопрос автор отмечает политические причины, двустороннюю радикализацию позиций уже в 1917 г., длящуюся и в 1918 г. Также автор анализирует степень самоорганизации польского общества в Великопольском регионе, обозначает роль Центрального Гражданского Комитета, переформированного позднее в Комиссариат Верховного Народного Совета. Кроме того, в статье дается характеристика Польской военной организации „Прусского Раздела”. В поисках источника радикализма автор характеризует бурный период – 21 день между заседанием районного парламента и началом Великопольского восстания, а также подчеркивает роль отдельной личности, прежде всего – Мечислава Палюха, описывая одновременно и причины его конфликта с Комиссариатом Верховного Народного Совета.
Źródło:
Przegląd Historyczno-Wojskowy; 2018, XIX (LXX), 1-2 (263-264); 130-158
1640-6281
Pojawia się w:
Przegląd Historyczno-Wojskowy
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
O potrzebie transnarodowego spojrzenia na „kwestię kobiecą” pod zaborem pruskim na przełomie XIX i XX wieku
ON THE NEED TO USE TRANSNATIONAL VIEW ON THE ‘WOMEN QUESTION’ UNDER THE PRUSSIAN PARTITION AT THE TURN OF THE 19TH AND 20TH CENTURIES
Autorzy:
Szudarek, Agnieszka
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/561577.pdf
Data publikacji:
2020-06-30
Wydawca:
Wydawnictwo HUMANICA
Tematy:
historia transnarodowa
zabór pruski
stosunki polsko-niemieckie
historia kobiet
transnational history
Prussian partition
Polish-German relations
women’s history
Opis:
W dotychczasowych badaniach nad „kwestią kobiecą” pod zaborem pruskim dominowało podejście narodowe. Polki ukazywane były jako strażniczki tożsamości narodowej, których nie interesowała walka o prawa kobiet. Aktywność Niemek nie była dotąd przedmiotem badań i informacje o niej ograniczały się do wskazania ich nacjonalistycznego zaangażowania. Ukształtował się więc obraz kobiet obu narodowości żyjących w sąsiedztwie, ale w dwóch wrogich wobec siebie społeczeństwach. Nowsze wyniki badań ujawniły jednak przypadki współpracy. Ich analiza wymaga przyjęcia odmiennej perspektywy analitycznej, a więc odejścia od paradygmatu konfliktu i wykorzystania możliwości, jakie daje zwrot transnarodowy w badaniach historycznych. Historia transnarodowa zajmuje się wszystkim, co przepływa i krzyżuje się ponad państwami i społeczeństwami, a więc także koncepcjami, które aktywizowały kobiety do działania. Pozwala więc szukać wspólnych przestrzeni Polek i Niemek pod zaborem pruskim, które mogły powstawać w ramach pewnej wspólnoty wartości związanej z dążeniem do rozwiązania „kwestii kobiecej”.
So far the research on the “woman question” under the Prussian partition has been dominated by the national paradigm. Through it Polish women were presented as female guardians of the national identity who were not interested in the battle for women’s rights. On the other hand, there has been no research on the engagement of German women and information about it was limited to their commitment to nationalism. Therefore an image emerged in which those women were depicted as coming from two neighbouring but hostile nationalities and societies. However, the most recent research revealed that some cases of cooperation existed. In order to analyse them, however, we need to use another analytical perspective: abandon the paradigm of conflict and instead take the opportunities brought about by the transnational turn in historical research. Transnational history deals with everything that floats and meets beyond the borders of states and societies, and that also includes the concepts that mobilised women to get involved. Therefore it allows to discover common ground for Polish and German women under the Prussian partition that might have laid foundations for a community of shared values to address the “woman question”.
Źródło:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych; 2020, 1(8); 24-49
2451-3539
2543-7011
Pojawia się w:
Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Jan Kanty Działyński’s Activity in the Insurgent Authorities Under the Prussian Partition in the Years 1863–1864
Autorzy:
Stanulewicz, Maksymilian
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/618389.pdf
Data publikacji:
2016
Wydawca:
Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej. Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Tematy:
January Uprising
the Prussian partition
Polish Secret State
the National Government
Committee of Wielkopolska
powstanie styczniowe
zabór pruski
tajemne państwo polskie
Rząd Narodowy
Komitet Wielkopolski
Opis:
The article concerns the activity of Count Jan Działyński in the January Uprising national authorities under the Prussian rule. Działyński was a representative of the family, which belonged to one of the most prominent families in Wielkopolska in the 18th and 19th centuries. In the time of partitions, the Działyńscy family was fully committed to Poland’s independence issue. During the January Uprising, Jan, the last male representative of the family, held important functions in the national administration of the Prussian partition. He was both the head of the Committee of Wielkopolska, and after its fall – the war organizer. Działyński supported the Uprising not only organizationally and financially – within a year, he allocated for this purpose the equivalent of the annual income of his assets – but he also participated in the biggest battles fought by insurgent groups from the Prussian partition, namely the battles of Pyzdry and Ignacew. He showed not only courage but also military talents, thus continuing the tradition of his father and grandfather, both insurgents.
Opracowanie dotyczy działalności hrabiego Jana Działyńskiego we władzach narodowych powstania styczniowego w zaborze pruskim – reprezentanta rodziny, która należała do jednego z najwybitniejszych rodów wielkopolskich w XVIII i XIX w. Działyńscy w okresie zaborów z niezwykłą aktywnością angażowali się w sprawę niepodległości Polski. Jan, ostatni męski przedstawiciel rodziny, również piastował w okresie powstania styczniowego ważne funkcje w administracji narodowej zaboru pruskiego. Był zarówno szefem Komitetu Wielkopolskiego, jak i – po jego upadku – organizatorem wojennym zaboru pruskiego. Wspomagał powstanie nie tylko organizacyjnie i finansowo, przeznaczając na ten cel w ciągu roku równowartość rocznych dochodów ze swych dóbr, ale też walczył z bronią w ręku w największych bitwach, jakie stoczyły zgrupowania powstańcze z zaboru pruskiego: pod Pyzdrami i Ignacewem. Wykazał się tam odwagą i talentami militarnymi, kontynuując tym samym tradycje swego ojca (powstańca listopadowego) i dziada (powstańca kościuszkowskiego).
Źródło:
Studia Iuridica Lublinensia; 2016, 25, 3
1731-6375
Pojawia się w:
Studia Iuridica Lublinensia
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Działalność geologiczna Polaków w zaborze pruskim w drugiej połowie XIX w. na przykładzie Brunona Józefa Szafarkiewicza (1821-1892)
Geological activity of Poles in the Prussian partition in the second half of the 19th century as exemplified by the life of Brunon Józef Szafarkiewicz (1821-1892)
Autorzy:
Skoczylas, Janusz
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2076127.pdf
Data publikacji:
2021
Wydawca:
Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy
Tematy:
Szafarkiewicz
historia geologii
historia nauk przyrodniczych
history of geology
history of natural sciences
Opis:
By presenting Dr B.J. Szafarkiewicz, a well-known scientist of the second half of the 19th century, the present author set himself the goal of dealing with the view that Poles were not interested in natural sciences, and geological in particular, in the Grand Duchy of Poznań at that time. It was not allowed in the Prussian partition to found a university. Thus, there were no institutional and economic conditions for the development of geology. Only the establishment of the PTPN (Poznań Society of Friends of Learning) created a substitute for a scientific centre that also included mineralogical, palaeontological and geological sciences. However, except for R. May, no one had a geological background. Prominent representatives of other professions, suchas B.J. Szafarkiewicz and F. Chłapowski, and earth science enthusiasts tried to bring the benefits of studying and practicing geology to the society of Greater Poland. While F. Chłapowski is known and appreciated today, the memory of the pioneering, geological activity of B.J. Szafarkiewicz is becoming increasingly blurred.
Źródło:
Przegląd Geologiczny; 2021, 69, 1; 55--59
0033-2151
Pojawia się w:
Przegląd Geologiczny
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Bł. Edmund Bojanowski założyciel Zgromadzenia Sióstr Służebniczek - nowe zgromadzenie zakonne w trudnym okresie kasat w zaborze pruskim
Blessed Edmund Bojanowski, the founder of the Congregation of Sisters Servants – a new religious congregation in the difficult period of suppression in the Prussian partition
Autorzy:
Rozynkowski, Waldemar
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/1046485.pdf
Data publikacji:
2020-10-21
Wydawca:
Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Tematy:
Edmund Bojanowski
Zgromadzenie Sióstr Służebniczek
zabór pruski
Wielkopolska
kasaty domów zakonnych
ochronki
Congregation of Sisters Servants
Prussian partition
Wielkopolska region
suppression of religious houses
nurseries
Opis:
W trudnym okresie kasat domów zakonnych w zaborze pruskim, dokładnie na obszarze Wielkopolski, powstało Zgromadzenie Sióstr Służebniczek. Było to możliwe, z jednej strony dzięki determinacji jego założyciela Edmunda Bojanowskiego, z drugiej natomiast dzięki charakterowi posługi, której podjęła się ta nowa wspólnota. W niniejszym artykule przedstawiono historię powstania oraz pierwsze lata rozwoju wspólnoty służebniczek, dokładnie do 1871 roku, czyli do śmierci E. Bojanowskiego. Podjęty temat został przedstawiony głównie z perspektywy relacji nowego zgromadzenia, zarówno do władz kościelnych, jak i świeckich. Na przykładzie historii Zgromadzenia Sióstr Służebniczek ukazano, z jednej strony specyfikę nowych form życia konsekrowanego, które spotykamy w całym Kościele w XIX wieku (w tym również na obszarze Polski podzielonej między trzech zaborców), z drugiej natomiast także charakter okresu zaborów, w którym przyszło powstawać oraz funkcjonować tym nowym wspólnotom zakonnym.
During difficult period of suppression of religious houses in the Prussian partition, exactly in the Wielkopolska region, the Congregation of Sisters Servants was established. This was possible, on the one hand, thanks to the determination of its founder, Edmund Bojanowski, and, on the other hand, thanks to the character of the ministry that this new community undertook. This article presents the history of the founding and the first years of development of the community of Sisters Servants, exactly until 1871, which is until the death of E. Bojanowski. The theme was presented mainly from the perspective of the relations of the new congregation to both church and lay authorities. On the example of the history of the Congregation of Sisters Servants was presented: on the one hand, the characteristics of the new forms of consecrated life that we encounter throughout the Church in the nineteenth century (including the partitions of Poland divided between the three invaders), on the other hand, the nature of the period of partition, in which the new religious communities were formed and functioned.
Źródło:
Zeszyty Naukowe KUL; 2017, 60, 4; 95-108
0044-4405
2543-9715
Pojawia się w:
Zeszyty Naukowe KUL
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Kształtowanie tożsamości polskiej w okresie zaborów oraz umacnianie świadomości narodowej w okresie II Rzeczypospolitej na przykładzie Towarzystwa Czytelni Ludowych w powiecie tucholskim
Formation of Polish Identity during the Partitions and Strengthening National Consciousness in the Second Polish Republic on the example of the Peoples Reading Society in the Tuchola District
Autorzy:
Redlarski, |paweł
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/471891.pdf
Data publikacji:
2020-04-19
Wydawca:
Uniwersytet Warszawski. Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii
Tematy:
Towarzystwo Czytelni Ludowych
biblioteka, powiat tucholski
Tuchola
zabór pruski
świadomość narodowa
The Society of People’s Readings
library
County
Prussian partition
National consciousness
Opis:
The Society of People’s Readings established in 1880 had a great influence on shaping the national consciousness of Poles living under the occupation. The main aim of the society was to be realized through the creation of a library network in the areas of the Prussian partition. People who lead the library of the Society of People’s Readings should not only share books, but above all, broaden the horizons of people from the lower social layer. That is why popular science meetings, reading meetings, evening parties and folk rallies were organized. In the Tuchola County in 1914 there were 12 libraries with 728 books in their collections. In 1921, the Tuchola district committee, consisting of 14 libraries, was one of the most energetic in the Pomeranian Voivodship.
Źródło:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi; 2019, Tom specjalny: Dla Niepodległej / Special Issue: For an Independent Poland; 73-87
1897-0788
2544-8730
Pojawia się w:
Z Badań nad Książką i Księgozbiorami Historycznymi
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Colonising Poland’s Historiography. Concerning Lenny A. Ureña Valerio’s Breakthrough Study
Autorzy:
Puchalski, Piotr
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/2233232.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Polska Akademia Nauk. Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla PAN w Warszawie
Tematy:
post-colonial studies
Africa
Prussian partition
racial sciences
studia postkolonialne
Afryka
zabór pruski
nauki rasowe
Opis:
Niniejszy artykuł ocenia naukowy debiut prof. Lenny A. Ureña Valerio w szerszym kontekście istniejącej literatury z obszaru studiów postkolonialnych. Recenzent zwraca uwagę na przełomowy w swoim zakresie charakter omawianej książki, która jako jedna z pierwszych wskazuje na fakt, iż niemiecka ekspansja imperialna na ziemiach polskich w latach 1840–1920 była ściśle powiązana z działaniami Rzeszy w Afryce.
The present article assesses Prof. Lenny A. Ureña Valerio scholarly debut in a broader context of the present literature in the post-colonial field. The reviewer pays attention to the breakthrough nature of the analysed book which is one of the first to indicate the fact that the German imperial expansion into the Polish lands in 1840–1920 was closely related to the German colonial enterprise in Africa.
Źródło:
Dzieje Najnowsze; 2020, 52, 3; 313-325
0419-8824
Pojawia się w:
Dzieje Najnowsze
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Legitymacje szlachectwa na ziemiach polskich pod zaborami
Noble legitimization in Polish lands under partition
Autorzy:
Nowak, Michał
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/40034467.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
szlachta polska
zabory
legitymacja szlachectwa
Galicja
Krolestwo Polskie
Księstwo Warszawskie
Heroldia Krolestwa Polskiego
zabór pruski
Polish nobility
partitions
nobility card
Galicia
Kingdom of Poland
Duchy of Warsaw
Heraldic Office of the Kingdom of Poland
Prussian partition
Opis:
Artykuł omawia procedury legitymizacji szlachectwa na ziemiach polskich w zaborach: austriackim, pruskim i rosyjskim. W Rzeczpospolitej procesy legitymizacji opierały się na sądowych „naganach szlachectwa”, w których głównym dowodem były zeznania świadków. Po rozbiorach Polski procedury zostały sformalizowane, a w poszczególnych zaborach utworzono urzędy heroldii. W zaborze pruskim legitymacja szlachectwa miała głównie charakter ekonomiczny: umożliwiała dostęp do hipoteki i zwolnienie z długiej służby wojskowej. Mimo to proces był niechętnie przyjmowany przez szlachtę ze względu na silne tendencje germanizacyjne. W zaborze austriackim szlachta była dzielona na magnatów i rycerzy, a legitymacje miały na celu integrację z systemem austriackim. W zaborze rosyjskim procedury były najbardziej chaotyczne i skomplikowane, co prowadziło do licznych fałszerstw. W Królestwie Polskim działała Heroldia, która od 1836 r. prowadziła postępowania potwierdzające przynależność do stanu szlacheckiego. Procesy te były mniej restrykcyjne niż w zaborze rosyjskim, a szlachta mogła legitymować się do 1861 r., kiedy to Heroldia Królestwa Polskiego została zlikwidowana.
The article discusses the procedures for legitimizing nobility in Polish lands under the Austrian, Prussian, and Russian partitions. In the Polish-Lithuanian Commonwealth, the processes of legitimization were based on court “noble reputation trials,” where the primary evidence consisted of witness testimonies. After the partitions of Poland, these procedures were formalized, and heraldic offices were established in each partition. In the Prussian partition, noble legitimization was mainly economic in nature: it granted access to mortgages and exemption from long military service. However, the process was met with resistance by the nobility due to strong Germanization tendencies. In the Austrian partition, the nobility was divided into magnates and knights, and legitimization aimed to integrate them into the Austrian system. In the Russian partition, the procedures were the most chaotic and complicated, leading to numerous forgeries. In the Kingdom of Poland, the Heraldic Office operated, which from 1836 conducted proceedings confirming noble status. These processes were less restrictive than in the Russian partition, and the nobility could legitimize themselves until 1861, when the Heraldic Office of the Kingdom of Poland was abolished.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2023, XXVI, 26; 167-185
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
II Rzeczpospolita wobec ordynacji rodowych w byłym zaborze pruskim (województwa poznańskie i pomorskie)
Second Polish Republic towards the familial fideicommissa (ordynacje rodowe) in former Prussian partition (Poznańskie and Pomorskie Voivodships)
Autorzy:
Naworski, Zbigniew
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/40036310.pdf
Data publikacji:
2023
Wydawca:
Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego
Tematy:
ordynacje rodowe
II Rzeczpospolita
były zabór pruski
ordynacja Ostromecko
ordynacja Jarocińska
Second Polish Republic
former Prussian territories
Ostromecko fideicommissum
Jarocin fideicommissum
familial fideicommissa
Opis:
Artykuł składa się z trzech części. Pierwsza – wstępna, omawia status prawny ordynacji rodowych istniejących na terenie Rzeczypospolitej w momencie odzyskania niepodległości, a następnie działania władz zmierzające do ich likwidacji w powiązaniu z palącą w tym okresie kwestią agrarną i reformą rolną. Przedstawione zostały kolejne akty prawne dotyczące omawianej problematyki, przede wszystkim ustawa w przedmiocie dóbr donacyjnych oraz ustawy o reformie rolnej. W części drugiej zawarto analizę aktów prawnych związanych z likwidacją ordynacji rodowych w byłym zaborze pruskim (bez Śląska) – zarówno polskich aktów wewnętrznych, jak i układów polsko-niemieckich. Część trzecia przedstawia dzieje kilku ordynacji na tym terenie od początku istnienia państwa polskiego aż po ich likwidację. Krótko zaprezentowane zostały zlikwidowane jeszcze w II Rzeczypospolitej: Księstwo Krotoszyńskie książąt Thurn und Taxis oraz majorat smogulecki Hutten-Czapskich. Bardziej szczegółowo omówione zostały zlikwidowane już po II wojnie światowej ordynacje Ostromecko Alvenslebenów i Jarocińska książąt Radolińskich.
An article consists of three parts. The first – the introductory one, describes the legal status of familial fideicommissa, existing in territories of the Second Polish Republic when regaining independence. It focuses on authorities’ activity to liquidate fideicommissa concerning urgent agricultural issues and land reform. Subsequent legislative acts on those problems, primarily the act on so-called donation estates and act on land reform are presented. The second part consist of an analysis of legislative acts on liquidating familial fideicommissa in former Prussian territories (without Silesia) – both Polish internal legislation and agreements between Poland and Germany. The third part presents a history of a few fideicommissa in those territories from 1918 to the time of their liquidation. Abolished even before Second World War fideicommissa on the Krotoszyn estate (so-called ‘Duchy of Krotoszyn’) of Thurn und Taxis princely family and the Smogulec estate of Hutten-Czapscy family, were shortly presented. More details were given on fideicommissa liquidated after the Second World War: on the Ostromecko estate of the Alvensleben family and the Jarocin estate of the princely Radolińscy family.
Źródło:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego; 2023, XXVI, 26; 187-208
1733-0335
Pojawia się w:
Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł
Tytuł:
Nasze „strażniczki polskości”. Aktywność patriotyczna kobiet w Bydgoszczy pod koniec okresu pruskiego
Our “Guardians of Polishness”. Patriotic Activities of Polish Women in Bydgoszcz at the End of the Prussian Era
Autorzy:
Nadolska, Anna
Powiązania:
https://bibliotekanauki.pl/articles/52780365.pdf
Data publikacji:
2020
Wydawca:
Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
Tematy:
aktywność patriotyczna
bydgoszczanki
historia kobiet
Bydgoszcz
zabór pruski
I wojna światowa
patriotic activity
women from Bydgoszcz
women’s history
Prussian Partition
World War I
Opis:
The author intended to reveal the significance of local patriotic women in maintaining the national identity of compatriots in Bydgoszcz just before Polish independence. Women’s patriotic activity in Bydgoszcz is shown in the background of women from Great Poland activities in Pozen District. Women from Bydgoszcz are shown as women engaged in work to sustain and create Polish identity in the German city just before and during World War I. This article is very important for Polish historiography because the history of Polish women patriots in Bydgoszcz is for the first time researched. Polish women activists, unknown for most people in Bydgoszcz and unexplored as a part of local history so far, will be added to the Pantheon of famous man-patriots. Recovery of historical memory of women from Bydgoszcz fight against Germanization from the 19/20 century to the end of 1918 was an important part of this project’s author purpose.
Źródło:
Tabularium Historiae; 2020, 8; 49-87
2543-8433
Pojawia się w:
Tabularium Historiae
Dostawca treści:
Biblioteka Nauki
Artykuł

Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies